Het maatwerkbedrijf van de toekomst Terugblik op 15 maanden ondersteuning van sociale en beschutte werkplaatsen 3 juli 2015, Gent
Agenda Het maatwerkbedrijf van de toekomst • 12.30 – 13.00: Ontvangst & lunch • 13.00 – 13.15: Welkomstwoord • 13.15 – 13.45: Aanbevelingen per module • 13.45 – 14.45: Focussessies • Topic 1: Prijszetting & negotiatie technieken • Topic 2: Opschaling in de sociale economie: van samenwerking tot fusie • Topic 3: Het nieuwe werkgelegenheidsbeleid: impact op uw bedrijfsvoering • 14.45 – 15.00: Koffiepauze & netwerkgelegenheid • 15.00 – 16.00: Panelgesprek met stakeholders (Telenet, Recupel, SST, Groep Maatwerk, Stad Antwerpen) • 16.00 – 16.10: Slot © 2015 Deloitte Belgium
2
Welkomstwoord (Marc Abels) 13u00-13u15
© 2015 Deloitte Belgium
3
Individuele begeleiding van 148 maatwerkbedrijven 148 sociale economiebedrijven verspreid over Vlaanderen 3 bedrijven > 1.000 medewerkers Geschatte omzet van de sector: 700 miljoen EUR 25.000 doelgroepmedewerkers en omkadering Aanwezigheid in diverse sectoren: verpakking, groenzorg, kringwinkels, schoonmaak, metaal, hout… Omgevingsfactoren
Economische crisis Delocalisatie en automatisering Stijgende externe en interne concurrentie (tendering, lage economielanden, …) Besparingen lokale besturen Hervorming en besparingen tewerkstellingsmaatregelen (Web+, Art. 60, LDE, PWA, Sine, …) leidt tot afname subsidieafhankelijkheid Geen groeipad voor maatwerkbedrijven/afdelingen Impact invoering Maatwerkdecreet (financiering, doorstroom, rapportering, …) © 2015 Deloitte Belgium
4
Een project uitgevoerd in twee fases sinds januari 2014 Fase 2: individuele begeleiding van alle SW’s en BW’s*
Fase 1
Basispakket individuele begeleiding 10 piloten Uitwerking modules
Uitvoeringsbesluit Kick Off Vlaams Parlement (22/04)
Mrt
Begeleiding uitbreiding
360 mandagen
Communicatie financiële impact MWD
Collectieve sessie I
Jan 2014
Open oproep + selectie uitbreiding
1.751 mandagen
Collectieve sessie III (03/07)
Collectieve sessie II
Jul
Sept
Stuurgroep I Stuurgroep II & III Stuurgroep IV 6 februari 10 & 27 maart 1 juli opstart validatie Fase 1, stand van zaken toewijzing mandagen
Stuurgroep V 16 september stand van zaken
Jan 2015 Stuurgroep VI 13 januari stand van zaken
Mrt Stuurgroep VII 10 maart selectie uitbreiding
Jul Stuurgroep VIII 29 juni 10u30 stand van zaken
Sept Stuurgroep IX 29 september 14u validatie
Besprekingen kernteam ESF, VLAB, SST, Dpt WSE
© 2015 Deloitte Belgium
5
Individuele coaching gericht op het management Individuele coaching gedurende 3 maanden: basispakket van 11 mandagen Evaluatie tevredenheid en impact
Opstartgesprek M1
M2
Startverslag: scope, aanpak, samenwerking, planning
M3 Eindverslag: evaluatie tevredenheid en impact
Uitbreidingspakket van 365 mandagen op basis van een open oproep Kwaliteit
Consistentie
Snelheid
Transparantie
Efficiëntie
Impact © 2015 Deloitte Belgium
Modules toepassen op maat van de organisatie
Modules van minstens 5 mandagen
Selectie module i.f.v. resultaten en ESF kwaliteitsassessment
Verwachte doorlooptijd per project: drie maanden
Eén aanspreekpunt Deloitte per project
Inzet van een multidisciplinair team (strategie, financieel, processen, juridisch,fiscaal)
Meten van tevredenheid en impact na afloop
Projectdocumentatie: start/eindverslag, (tussentijdse) projectresultaten
Rapportering aan kernteam ESF + VLAB, SST, Dep. WSE
Klantencontacten: directie & raad van bestuur
6
Maatgerichte ondersteuning voor één of meer modules 17% 19%
Management Informatie Vertalen van strategie in KPI’s Visualisatie van KPI’s
Financieel beheer Kostenallocatie Visualisatie Financiële KPI’s
8%
Corporate Governance Samenstelling RvB Bestuursvernieuwing Rollen en verantwoordelijkheden RvB Personele unie
49%
Strategie en commercieel beleid 25%
Go 2 Market strategie en innovatie Commerciële analyse en sales coaching Bedrijfsstrategieën
Samenwerking Fusietrajecten Samenwerking Delen ondersteunende diensten Coöperatieven
5% 16%
Ondernemingsplan Ondernemingsplannen © 2015 Deloitte Belgium
Lean Opleiding en coaching op de vloer Procesanalyse en verbeteringen
7
Aanbevelingen per module 13u15-13u45
© 2015 Deloitte Belgium
8
Module Strategie & commercieel beleid Tevredenheid
72 begeleide werkplaatsen <20 DGM 6 20-50 DGM 27 50-100 DGM 11 >100 DGM 28
Resultaten Module Strategie en Commercieel Beleid # Nieuw ontwikkelde diensten of producten # Commerciële analyses & strategieën # Opleidingsdagen sales coaching # Herwerking marketing tools # Prospectielijsten # Marktanalyses
3,7
34 47 65 17 66 49
Impact
3,8
Opvallende trends Differentiatie van producten & diensten is een van de voornaamste uitdagingen voor maatwerkbedrijven Commerciële competenties en markgericht denken ontbreken vaak in kleinere organisaties
Kwetsbaarheid: teveel organisaties zijn nog te afhankelijk van één grote klant Commerciële samenwerking met andere maatwerkbedrijven © 2015 Deloitte Belgium
9
Module Strategie en commercieel beleid
© 2015 Deloitte Belgium
10
Module Ondernemingsplan
Tevredenheid
8 begeleide werkplaatsen <20 DGM 0 20-50 DGM 3 50-100 DGM 1 >100 DGM 4
Resultaten Module Ondernemingsplan # Ondernemingsplannen
4,0 Impact
8
4,0
Opvallende trends Weinig uitgeschreven ondernemingsplannen gedragen door directie en raad van bestuur. Kringwinkels zijn verplicht bij OVAM een ondernemingsplan neer te leggen. Het uitbouwen van managementinformatie wordt vaak voorafgegaan door het herdenken van strategie en visie Behoefte om de langetermijn strategie ook aan de werkvloer te communiceren
© 2015 Deloitte Belgium
11
Module Ondernemingsplan
© 2015 Deloitte Belgium
12
Module Managementinformatie 28 begeleide werkplaatsen <20 DGM 0 20-50 DGM 18 50-100 DGM 5 >100 DGM 5
Tevredenheid
3,9
Impact Resultaten Module Managementinformatie # Opleidingsdagen Gem 1 dag / MWB managementinformatie # Balanced Scorecards & dashboards 28
4,0
Opvallende trends Elk maatwerkbedrijf heeft nood aan managementinformatie op niveau van het management, RvB, maar ook de werkvloer Indicatoren hebben betrekking op zowel financiële als niet-financiële resultaten Managementinformatie was een katalysator voor het herdefiniëren van strategische en operationele doelstellingen
GRI rapportering vanaf 2017 (registratrie data vanaf 2016) © 2015 Deloitte Belgium
13
Module Managementinformatie
© 2015 Deloitte Belgium
14
Module Lean
Tevredenheid
24 begeleide werkplaatsen <20 DGM 0 20-50 DGM 12 50-100 DGM 5 >100 DGM 7
3,8
Impact Resultaten Module Lean # Trainingsdagen lean # Verbeterprojecten lean
gem. 2d / MWB 3-5 / MWB
3,8
Opvallende trends Lean is een belangrijke doelstelling in elke organisatie. Via het lerend netwerk van in|C worden competenties verder versterkt, zowel voor beginners als gevorderden. Maatwerkbedrijven kampen met zeer gelijkaardige “lean” uitdagingen in vergelijking met reguliere bedrijven. Klein beginnen genereert grote winsten.
© 2015 Deloitte Belgium
Module Lean
© 2015 Deloitte Belgium
16
Module Corporate Governance Tevredenheid
12 begeleide werkplaatsen <20 DGM 1 20-50 DGM 2 50-100 DGM 1 >100 DGM 8
Resultaten Module Coporate Governance # Trainingsdagen # Bestuursanalyses en -vernieuwingen # Analyse samenstelling RvB # RACI – Delegaties van bevoegdheden # Corporate governance charters # Trajecten personele unie (geen fusie)
4,3
½ dag / MWB 100% MWB 75% MWB 100% MWB 50% MWB 1
Impact
3,7
Opvallende trends Meer en meer aandacht voor de rol die de raad van bestuur kan spelen in de organisatie Veel aandacht naar rolverdeling raad van bestuur en directie
Herdenken bestuurdersprofielen als hefboom voor vernieuwing Personele unie als opstart naar fusie op middellange termijn © 2015 Deloitte Belgium
17
Module Corporate Governance
Inhoudstafel Corporate Governance Charter I. II.
III.
IV.
Governance structuur Algemene ledenvergadering a. Ledenstructuur b. Samenstelling c. Rol, verantwoordelijkheid en bevoegdheid d. Agenda van de algemene leden vergadering Raad van Bestuur a. Samenstelling b. Rol, verantwoordelijkheden en bevoegdheid c. Rol van de voorzitter d. Werking i. Vergaderingen van de Raad van Bestuur ii. Voorzitterschap iii. Secretaris iv. Gespecialiseerde comités v. Evaluatie van de Raad en zijn bestuurders e. Remuneratie Comités a. Samenstelling b. Bevoegdheden c. Rol van het comité d. Taken e. Werking i. Vergaderingen ii. Aanwezigheid en/of informatieplicht van relevante derden iii. Belangenconflicten iv. Verslaggeving en rapportering v. Evaluatie van de werking van het comité f. Remuneratie
© 2015 Deloitte Belgium
18
Module Samenwerking
Tevredenheid
37 begeleide werkplaatsen <20 DGM 10 20-50 DGM 15 50-100 DGM 3 >100 DGM 9 Resultaten Module Samenwerking # Werkplaatsen betrokken in een fusie # Onderzoeken naar mogelijke fusiepartners # Operationele & commerciële samenwerking # Oprichtingen personele unie # Oprichtingen CVBA # Oprichtingen ESV’s
3,3
16 15 14 4 3 0
Impact
2,8
Opvallende trends Integratiedynamiek sinds publicatie uitvoeringsbesluiten: SW’s < 20 doelgroepmedewerkers zetten volop in op fusie, integratie tussen maatwerkbedrijven als reactie op wegvallen WEP+ en ontbreken groeipad contingenten Integratie van BW’s en SW’s ondanks verschillende paritaire comités en bedrijfsculturen CVBA VSO als een nieuw samenwerkingsvehikel, maar ESV minder interessant (verlies RSZ-korting) Risico’s op verboden terbeschikkingstelling binnen de sector Behoefte aan rationalisering van ondersteunende diensten Onderling vertrouwen en uiteenlopende bedrijfsculturen zijn blokkerende factoren © 2015 Deloitte Belgium
19
Module Samenwerking UITVOERING
VOORBEREIDING FUSIE Bestuurlijke samenwerking • Vroegtijdig directie én RvB betrekken • Vertrouwen en openheid • Aandacht voor bedrijfscultuur
Analyse synergiën en haalbaarheid samenwerking partner(s)
• Gevoeligheden • Impact financiën • Impact patrimonium
Intentie verklaring
Strategie en commercieel beleid
Organisatie
Loon- en arbeidsvoorwaarden
Juridisch & fiscaal
• Personele Unie en bestuursvernieuwing • Informeel managementcomité • Synergiën samenwerking • Quick wins (verzekeringen, aankopen, …)
• Herschikking ondersteunende diensten • Omkaderingsefficiëntie • Bewaken 65/35%
• Impact PC SW en BW • Harmoniseren bedrijfseigen voordelen
Juridisch traject notaris
• Juridische structurering • Vereenvoudiging teveel aan structureren • Opletten voor terbeschikkingstelling • Fiscale impact
PMO & veranderingsmanagement © 2015 Deloitte Belgium
20
Module Financieel Beheer Tevredenheid 25 begeleide werkplaatsen <20 DGM 20-50 DGM 50-100 DGM >100 DGM
3 7 5 10
Resultaten Module Financieel beheer # kostenallocatiemodel en winstgevendheidsanalyse # kostprijsberekeningsmodel # budgetteringsmodel en scenario-analyse # optimalisatie budgetteringsproces # optimalisatie financiële organisatie # ondersteuning bij opzetten analytische boekhouding
4,1
5 5 5 3 3 2
Impact
4,3
Opvallende trends Toenemend belang voor analyse naar winstgevendheid per vestiging, afdeling, activiteit of product. Toenemende vraag naar accurate prognoses en budgetten als sturingsmiddel. Moeilijkheden om financiële resultaten duidelijk en overzichtelijk te brengen naar management of RVB zodat op basis hiervan beleidsbeslissingen kunnen worden genomen. Rollen en verantwoordelijkheden van de financiële dienst zijn vaak vermengd met deze van de personeelsdienst. Excel® is koning. © 2015 Deloitte Belgium
21
Module Financieel Beheer Kostenallocatiemodel en winstgevendheidsanalyse Input
© 2015 Deloitte Belgium
Output
22
Module Financieel Beheer Optimalisatie financiële organisatie Organisatiestructuur
© 2015 Deloitte Belgium
RACI matrix
23
Focussessies 13u45-14u45
© 2015 Deloitte Belgium
24
Agenda Het maatwerkbedrijf van de toekomst Keuze uit drie focussessies
• Prijszetting & negotiatie technieken Jan Hyoens: 21e verdieping • Opschaling in de sociale economie: van samenwerking tot fusie Jacob van Artevelde: 21e verdieping • Het nieuwe werkgelegenheidsbeleid: impact op uw bedrijfsvoering Leo Baekelandt: 4e verdieping
Bij het beëindigen van jullie focus sessie (14u45) kunnen jullie in de foyer op de gelijkvloers terecht voor koffie en versnaperingen
© 2015 Deloitte Belgium
25
© 2015 Deloitte Belgium
26
Panelgesprek 15u00-16u00
© 2015 Deloitte Belgium
27
Panelgesprek Het maatwerkbedrijf van de toekomst
© 2015 Deloitte Belgium
28
Slotwoord (Marc Abels) 16u00-16u10
© 2015 Deloitte Belgium
29
Impact en tevredenheid
3,9 Tevredenheid
3,8 Impact © 2015 Deloitte Belgium
30
Enkele aanbevelingen voor de toekomst Blijf investeren in de competenties van het management van vooral kleinere maatwerkbedrijven via zowel lerende netwerken als gerichte individuele coaching, in het bijzonder de financiële en strategisch-commerciële competenties. Zet in op de verdere professionalisering en vernieuwing van bestuurders, als katalysator voor vernieuwing.
Stimuleer initiatieven tot opschaling waarbij alle tewerkstellingsmaatregelen aan bod komen en geef duidelijkheid welke richting het beleid uitgaat. Voorzie extra ondersteuning voor kleinere organisaties die zich geëngageerd hebben op korte termijn te fusioneren, maak procesbegeleiding mogelijk en voorzie punctuele ondersteuning op organisatorisch, juridisch en fiscaal vlak. Maak duidelijk aan de sector op welke wijze de individuele coaching kan worden verdergezet rekening houdende met de transitienoden als toekomstig maatwerkbedrijf.
© 2015 Deloitte Belgium
31
Bedankt aan het ESF-Agentschap en alle partners ! Bedankt aan alle maatwerkbedrijven !
© 2015 Deloitte Belgium
32
Nuttige contactgegevens
Marc Abels,
[email protected], 0497 05 10 37
Kris Eeckhout,
[email protected], 0496 57 83 93
Wim Vergeylen,
[email protected], 0497 05 37 62
Gregory Tassenoy,
[email protected], 0473 91 05 49
Stijn Vandeweyer,
[email protected], 0495 59 49 12
Marie Bellefroid,
[email protected], 0478 77 76 21
Bjorn Willemsens,
[email protected], 0475 90 09 35
Marijke Borghgraef,
[email protected], 0472 59 20 54
Kristof Boodts,
[email protected], 0477 98 13 08
Carol Ravelingien,
[email protected], 0494 81 81 73
Tim De Meyer,
[email protected], 0474 30 03 98
Laurent Van Melckebeke,
[email protected], 0477 98 68 69
Zoé De Cock,
[email protected], 0479 53 25 00
Nicolaas Vlieghe,
[email protected], 0486 85 26 01
Maarten Kerkhofs,
[email protected], 0477 83 08 59
Vincent Vingerhoedt,
[email protected], 0471 40 39 01
Stijn Joris,
[email protected], 0479 10 55 47
Marc Van Tieghem,
[email protected], 0495 52 26 50
Philippe Massant,
[email protected], 0476 58 83 44
Yannick Van den Broeke,
[email protected], 0498 12 60 65
Tom Roels,
[email protected], 0477 96 79 83
Sofie Bontinck,
[email protected], 0497 05 09 49
Leon Renson,
[email protected], 0471 82 93 29
Wouter D’herde,
[email protected], 0471 40 39 75
Steven Van Noten,
[email protected], 0494 10 95 53
Thomas De Donder,
[email protected], 0477 83 09 21
Peter Bosmans,
[email protected], 02 500 53 08
Wim Naudts,
[email protected], 0474 87 90 79
© 2015 Deloitte Belgium
33
Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.com/about detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms. Deloitte provides audit, tax, consulting, and financial advisory services to public and private clients spanning multiple industries. With a globally connected network of member firms in more than 150 countries, Deloitte brings world-class capabilities and high-quality service to clients, delivering the insights they need to address their most complex business challenges. Deloitte has in the region of 200,000 professionals, all committed to becoming the standard of excellence. This publication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the “Deloitte Network”) is, by means of this publication, rendering professional advice or services. Before making any decision or taking any action that may affect your finances or your business, you should consult a qualified professional adviser. No entity in the Deloitte Network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this publication.
© 2015 Deloitte Belgium
5