Bijlage 7:
Het onderwijsprogramma van de opleidingen Pedagogiek mei 2013 Visie opleidingen Pedagogiek Hogeschool van Amsterdam “Wij dragen als gemeenschap en daarom ieder van ons als individu, gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor de opvoeding van kinderen, burgers in wording.”
-
Andries van Dantzig
De opleidingen Pedagogiek leveren een bijdrage aan de ondersteuning van ouders, opvoeders en kinderen gericht op (herstel van) het 'gewone leven'. We willen bijdragen aan het vermogen van de mens om zelf zijn leven vorm te geven, gebaseerd op universele waarden als menselijke waardigheid, mondigheid, vrijheid, verdraagzaamheid en verantwoordelijkheid, zoals verwoord in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en het Internationale Verdrag van de Rechten van het Kind. Ons onderwijs stelt zich ten doel kritische, nieuwsgierige en zelfstandige pedagogen op te leiden die oog hebben voor diversiteit en zichzelf zien als reflexieve professionals. Het accent van de opleidingen ligt in het verbinden van theoretische kennis en praktische know- how om pedagogen en leraren op te leiden die in complexe situaties pro-actief kunnen optreden. De opleidingen zijn opgezet vanuit een systeemgerichte visie waarin de mens deel uit maakt van een groter geheel en verbonden is met zijn omgeving.
Het onderwijsprogramma Het programma van de opleiding is opgebouwd uit de volgende leerlijnen: pedagogiek, mensenwetenschappen, communicatie, onderzoek, management- en beleid, metawerk en werkplekleren. In het nieuwe curriculum is ruimte gebleven voor sociaalwetenschappelijke ‘steun-’vakken als sociologie, psychologie en filosofie, waarmee de student de benodigde theoretische basis verwerft . Met de modules Diversiteit 1 en 2 wordt specifieke aandacht besteed aan interculturele en grootstedelijke vraagstukken. Met oog op de grootstedelijke context kennen ook andere modules verschillende diversiteitvraagstukken en wordt gebruik gemaakt van internationale literatuur. Onderzoek is in een leerlijn een belangrijker onderdeel geworden van de opleiding en kent een duidelijke opbouw. In het eerste jaar leren de studenten basisvaardigheden voor het doen van onderzoek, in de hoofdfase leren de studenten opeenvolgend kwantitatief en kwalitatief onderzoek uitvoeren, waarna de studenten in staat worden geacht de opgedane kennis en vaardigheden te kunnen inzetten voor het afstudeerwerkstuk. In het werkplekleren wordt nadrukkelijker aandacht besteed aan de verbinding tussen theorie en praktijk. Door middel van leerwerktaken en onderzoeksopdrachten op verschillende niveaus, kunnen de studenten opgedane kennis meteen in de praktijk toepassen. In de eerste twee studiejaren krijgen de studenten in de vorm van coachgroepen hierin extra begeleiding. Daarnaast is zowel in metawerk als in de coachgroepen veel ruimte voor het bespreken van casuïstiek. Het metawerk kent een duidelijker opbouw: de studenten krijgen in de propedeuse vooral de gelegenheid hun eigen studievaardigheden te ontwikkelen en oriënteren zich op het beroep van pedagoog, in de hoofdfase leren de studenten zich als aankomend professional te verhouden tot de beroepspraktijk en in de afstudeerfase zijn de studenten vooral bezig met hun eigen profilering. In het metawerk is een lijn te zien van toenemende zelfstandigheid. Er is een keuze gemaakt om supervisie in het derde jaar te handhaven, om de integratie van hart, hoofd en Hogeschool van Amsterdam, Onderwijs en Opvoeding Stagegids pedagogiek jaar 1 voltijd en deeltijd 2013-2014
44
handen te optimaliseren. Met behulp van de competentiemeter kan de student reflecteren op zijn persoonlijke en professionele ontwikkeling en naar aanleiding daarvan aanpassingen doen in zijn persoonlijk ontwikkelingsplan. Een ander aandachtspunt van metawerk is studie- en loopbaanbegeleiding. De student wordt ondersteund bij zijn/haar studie, waarbij wordt gestreefd naar het succesvol afronden van de studie binnen 4 jaar.
Visualisatie van het onderwijsprogramma
Hogeschool van Amsterdam, Onderwijs en Opvoeding Stagegids pedagogiek jaar 1 voltijd en deeltijd 2013-2014
45
Het onderwijsprogramma
Hogeschool van Amsterdam, Onderwijs en Opvoeding Stagegids pedagogiek jaar 1 voltijd en deeltijd 2013-2014
46
Hogeschool van Amsterdam, Onderwijs en Opvoeding Stagegids pedagogiek jaar 1 voltijd en deeltijd 2013-2014
47
JAAR 1
1A
1B
2A
2B
(ABV en LV) Pedagogiek 1.1 In deze module wordt aan de hand van de geschiedenis van de opvoeding laten zien dat de vraagstukken van toen ook vandaag de dag nog actueel zijn en nog steeds onderwerp van discussie en beleid zijn. Het is belangrijk om de reis naar het verleden te maken en te ontdekken of er een rode draad is te vinden in ruim vijf eeuwen opvoeden. Pedagogiek
Menswetenschapp en
Inleiding opvoedingsondersteuning In deze module maken studenten kennis met de theoretische achtergrond en de verschillende vormen van opvoedingsondersteuning die worden aangeboden aan ouders en opvoeders. Door het maken van een analyse van een concrete opvoedingssituatie (casus op film) krijgen studenten zicht op de bedreigende en beschermende factoren die de opvoeding kunnen beïnvloeden. Diversiteit in de grote stad 1 De module is gebaseerd op de diversiteitscirkel. De diversiteitscirkel is een cirkel met 8 verschillende dimensies, die allen van invloed zijn op de vorming van identiteit. De volgende elementen komen aan bod: etniciteit, klasse, gender, seksuele oriëntatie, religie, generatie, talent/handicap en professionele socialisatie
Pedagogiek 1.2 In deze module wordt aan de hand van het boek van Carine Ex (2007) ' Opvoeden, wat kun je?' verder ingegaan op pedagogische vraagstukken.
Inleiding jeugdzorg In deze module maakt de student kennis met het werkveld van de jeugdzorg en jeugdhulpverlening. De nadruk ligt hierbij op het signaleren en aanpakken van kindermishandeling.
Inleiding kinderopvang In deze module maken studenten kennis met een belangrijk nieuw opvoedingsmilieu; de kinderopvang sector en oriënteren zij zich op dit werkveld.
Inleiding onderwijs In deze module staat een oriëntatie op het onderwijs centraal. De student maakt kennis met het beroep van leraar pedagogiek en de rol van pedagoog aan de hand van de volgende thema’s: Werkveld basisonderwijs;; het vmbo; het werkveld mbo en de pedagoog als trainer.
Psychologie In deze module wordt op verschillende manieren kennis gemaakt met de contouren van het psychologisch denken en onderzoek. Aan bod komen thema's zoals psychologische perspectieven, biopsychologie, vormen van bewustzijn, psychologische ontwikkeling, sensatie en perceptie, leren, geheugen, denken en intelligentie, emotie en motivatie, stress, gezondheid en welzijn, persoonlijkheid en sociale psychologie.
Ontwikkelingspsychologie 1 In deze module wordt de fysieke, cognitieve en sociale /persoonlijkheids ontwikkeling behandeld. De student wordt tijdens dit vak gestimuleerd verbanden te leggen tussen de ontwikkelingspsychologie en de pedagogische beroepspraktijk.
Filosofie In de cursus Inleiding in de filosofie maken de studenten kennis met de filosofische manier van denken en met centrale thema’s van de filosofie.
Sociologie In deze module wordt de nadruk gelegd op het verwerven van sociologische kennis, in het bijzonder sociologische thema’s die relevant zijn voor het werk van pedagogen.
Hogeschool van Amsterdam, Onderwijs en Opvoeding Stagegids pedagogiek jaar 1 voltijd en deeltijd 2013-2014
48
Communicatie
Onderzoek
Communiceren met kinderen In deze module wordt aandacht besteed aan basisprincipes van communiceren, de (taal)ontwikkeling van kinderen, de verschillen tussen jongens en meisjes en tussen jonge kinderen en puber. De ideeën van Janusz Korczak, Thomas Gordon, Martine Delfos en Marshall Rosenberg komen aan bod. Communiceren in intercultureel perspectief komt aan de orde, evenals communiceren in speciaal verband.
Communiceren en ICT In deze module worden basisprincipes van communiceren behandeld. In de trainingsbijeenkomsten zal de theorie rondom communiceren worden aangeboden en zal worden geoefend met verschillende communicatieve vaardigheden. Ook de rol van ICT in communicatie komt aan bod, voor zover het praktische vaardigheden betreft. Onderzoeksmethoden 1 Deze module is erop gericht om de student in staat te stellen om onderzoeksverslagen/artikelen te kunnen lezen en deze kritisch te kunnen beschouwen. Management, organisatie en beleid 1 In deze module wordt op verschillende manieren kennis gemaakt met de contouren van het denken over organisatie, management en beleid.
Management en beleid
Werkplekleren
Metawerk
Werkplekleren 1.1 Werkplekleren in jaar 1 is bedoeld als oriëntatie op het pedagogisch en onderwijskundig werkveld en het beroep van de pedagoog en leraar daarbinnen. Metawerk 1.1 In deze module taat het kijken vanuit een metapositie naar jezelf, je studie, je loopbaan en je professionele ontwikkeling centraal. Metawerk is het onderdeel van de opleiding waarin ruimte en tijd is om de verbinding te leggen tussen het geleerde in de opleiding, persoonlijke ervaringen en werkervaring op de stage.
Werkplekleren 1.2 Werkplekleren in jaar 1 is bedoeld als oriëntatie op het pedagogisch en onderwijskundig werkveld en het beroep van de pedagoog en leraar daarbinnen. Metawerk 1.2 In deze module taat het kijken vanuit een metapositie naar jezelf, je studie, je loopbaan en je professionele ontwikkeling centraal. Metawerk is het onderdeel van de opleiding waarin ruimte en tijd is om de verbinding te leggen tussen het geleerde in de opleiding, persoonlijke ervaringen en werkervaring op de stage.
Hogeschool van Amsterdam, Onderwijs en Opvoeding Stagegids pedagogiek jaar 1 voltijd en deeltijd 2013-2014
49
