NR. 3
2010
het ONDERNEMERS B E L A N G
ZEELAND
Vitale schakel in de Zeeuwse economie
Innovatie in organisatieontwikkeling
Wim Vrijland: wij gaan groeien!
▲
••••••••••••••••
Demografisch en politiek van kleur verschieten
Accountants willen grotere rol in maatschappelijk debat
WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL
het
Inhoud
ONDERNEMERS B E L A N G
Het Ondernemersbelang van Zeeland verschijnt vijf keer per jaar.
INNOVATIE IN ORGANISATIEONTWIKKELING
Achtste jaargang, nummer 3, 2010 OPLAGE 4.000 exemplaren COVERFOTO Huib Gerretsen van De Ruyter Training & Consultancy Fotografie: Willem Mieras
07
UITGEVER Jelte Hut Novema Uitgevers BV Postbus 30 9860 AA Grootegast Weegbree 1 9861 ES Grootegast T 0594 - 51 03 03 F 0594 - 61 18 63
[email protected] BLADMANAGER Novema Harold van der Laan T 0594 - 51 03 03
[email protected]
In de filosofie van het Zeeuws Instituut voor Organisatieontwikkeling (ZIO) is vernieuwing de belangrijkste voorwaarde om als mens en als organisatie een bevredigend bestaan te verwerven. De meeste veranderingstrajecten mislukken omdat wij nieuwe problemen met oude methoden willen oplossen. En dat werkt niet meer. Organisaties verander je niet meer met een paar trainingen. Je verandert door te beginnen met een strategie die aansluit op de marktontwikkelingen, die medewerkers inspireert en die recht doet aan de dromen van je klanten. Het ZIO is een partner die beschikt over de expertise om de bedrijfsdoelstellingen met een onorthodoxe strategie te realiseren.
VITALE SCHAKEL IN DE ZEEUWSE ECONOMIE
08
Zonder de logistieke sector is Zeeland niet voor te stellen. Haven- en transportbedrijven zorgen voor dynamiek in de delta. Dankzij de doorvoer van goederen verdienen velen een goede boterham. Als vooraanstaand opleider in de logistieke sector behoort De Ruyter Training & Consultancy tot de vitale schakels in de regionale economie. Daarom een gesprek met Huib Gerretsen, managing director van de vanuit het Vlissingse havengebied opererende expert in trainingen. Gerretsen maakt zich zorgen over de toekomst. “De vakinhoudelijke kennis droogt op.’’
WIM VRIJLAND: WIJ GAAN GROEIEN! LAY OUT VDS Vormgeving Postbus 668 9200 AR Drachten T 0512 - 38 11 14 F 0512 - 38 11 71
[email protected] DRUK Scholma Druk, Bedum
10
MEDEWERKERS AAN DEZE UITGAVE Ben van den Aarssen Toon van Driel (strip) Hugo Fermont Loes van der Hoeven Jeroen Kuypers Marco Magielse Willem Mieras Pam van Vliet (columniste) WIJZIGINGEN DOORGEVEN Adreswijzigingen, verandering van contactpersoon of afmeldingen kunt u per mail doorgeven aan Harold van der Laan,
[email protected] Vermeld svp ook de editie er bij, die vindt u bovenaan in het colofon.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud van de advertenties.
02
het ONDERNEMERS BELANG
De Zeeuwse Havens zijn één van de belangrijkste bronnen van werkgelegenheid in Zeeland. Meer dan 15.000 mensen werken in onze bedrijven in de havens. Daarnaast werken er ook nog meer dan 20.000 mensen in de toeleverende sectoren. Al met al zo’n 20 procent van de beroepsbevolking in Zeeland. “Onze havens kunnen groeien wanneer naast het bedrijfsleven alle Zeeuwen geloven in de lange termijn noodzaak van sterke havens in Zeeland”, legt Wim Vrijland, voorzitter van Zeeland Port Promotion Council uit.
DEMOGRAFISCH EN POLITIEK VAN KLEUR VERSCHIETEN De tijd dat de Hollanders de concurrentie met Vlaanderen beslechtten door de Westerschelde af te sluiten ligt al eeuwen achter ons, maar toch bestaan er nog altijd resten van culturele afsluiting tussen de twee wereldhavens aan de Rijn en de Schelde. Ahmed Aboutaleb en Patrick Janssens gingen op 20 april jl. met elkaar in debat.
22
Column ■
En verder
04
Nieuws
06
Inkeerregeling kan ook tot strafvervolging leiden
16
Kan een kleinere overheid slagvaardig zijn?
19
De ondernemer en alimentatie
21
Betrouwbaar maritiem partner
24
De PTC gaat verder dan vervoer over water alleen
29
Thuis in de haven
30
Istimewa Elektro vaart wereldwijd eigen koers
32
ABN AMRO úw bank
34
Aviera start TopClass arbeidsveiligheid
35
Navimar: alles draait om vertrouwen
36
Cradle to Cradle wint terrein
38
De oplossing ligt onder de grond
40
Sloecentrale speelt in op behoefte energiemarkt
■
In het hartkatern
Boekencontrole
Accountants willen grotere rol spelen in maatschappelijk debat Toen de Deeltijd WW werd ingevoerd wilde het ministerie van elk bedrijf dat werktijdverkorting aanvroeg een accountantsverklaring vragen. Het waren de NIVRA en de NOvAA die deze eis van tafel kregen. Beide organisaties hebben inmiddels besloten te fuseren tot de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants.
- OCA: specialist in halen van gestelde re-integratietargets - Quinto Groep gaat zowel in de breedte als de diepte - MKB bedrijven hebben baat bij Sportstroom
De ZZP’er is een ondernemer! De Zelfstandige Zonder Personeel (de ZZP’er) is op dit moment de snelst groeiende ondernemingsvorm in Nederland. Diverse organisaties zijn opgestaan om op te komen voor het belang van de ZZP’er. ZZP Netwerk Nederland is één van de meest opvallende belangenorganisaties voor ZZP’ers. Voorzitters Miranda Brugman en Jerry Helmers bevechten vooral de heersende beeldvorming rondom de ZZP’er door een ondernemend en pro-actief tegengeluid te laten horen.
Boekencontrole door de Belastingdienst gehad. Vreemd is dat, zodra je in contact komt met de Belastingdienst voel je je een fraudeur. Iets vergelijkbaars heb ik bij politieagenten. Zodra je er een ziet heb je het gevoel dat je een crimineel bent of op zijn minst een verkeersovertreding maakt. Zowel bij Belasting als politie is mijn eerste gedachte: O jee, wat heb ik fout gedaan? Maar in beide gevallen kan ik meestal niks bedenken, behalve die ene keer dat ik niet-handsfree mobiel zat te bellen in de auto, een heterdaadje dat me 140 euro kostte. We spraken af dat de mevrouw van de Belastingdienst en ik elkaar zouden treffen ten kantore van mijn financiële dienstverlener oftewel boekhouder. Haar bij mij thuis ontvangen leek me geen goed idee, want daar is het zo’n rommel, dat zou vast een verkeerde indruk geven. Dan kun je wel uitleggen dat chaos in je werkkamer iets anders is dan chaos in je bovenkamer, maar toch. De geordende netheid van het boekhoudkantoor is een veel beter decor voor een blik in de boeken. Het was een aardige mevrouw en we praatten eigenlijk ronduit gezellig over hoe ik mijn zaakjes regel. Ik had op al haar vragen antwoord en liet haar desgevraagd mijn agenda zien. Ze weet nu dus dat ik behalve heel hard werk, drie keer per week roei en dat ik te weinig bij mijn moeder kom. Ik vertelde haar dat ik een roman aan het schrijven ben. ‘Waarover?’ vroeg ze. ‘Een belastingthriller’, antwoordde ik, wat natuurlijk een grapje was, maar wat ze heel even geloofde. Na een paar uur nam ze met een warme glimlach afscheid van mij en mijn financiële dienstverlener. Klaar, dacht ik. Maar nee. Een paar weken later werd mij verzocht een overzicht te geven van mijn zakelijk gereden kilometers en indirecte uren in 2009. Dat allemaal uitzoeken en op een rijtje zetten kostte me zeker vier indirecte uren, die ik dus meteen maar op de lijst van 2010 heb bijgeschreven. De les die ik uit deze controle heb geleerd: je moet alles tot in detail bijhouden. Elke zakelijke scheet moet je noteren. Wat een gedoe. Laat mij gewoon werken en belasting betalen ja! De uitkomst van het onderzoek heb ik nog niet ontvangen. Het zal wel goed zijn, een bravere ZZP’er dan ik bestaat er in heel Nederland niet. Maar als het niet goed is, onderteken ik deze column voortaan met Pam van V. en begin ik snel aan mijn belastingthriller. Pam van Vliet www.pamvanvliet.nl
het ONDERNEMERS BELANG
03
Nieuws Goes weer gemeente van het jaar
Ook uw nieuws in het Ondernemersbelang?
Goes wordt door haar inwoners het meest gewaardeerd en mag een jaar lang de titel “gemeente van het jaar 2010” voeren. Via een online enquête hebben inwoners van alle 431 Nederlandse gemeenten aangegeven wat zij van hun gemeente vinden. Naast veiligheid, winkelaanbod en sociaal klimaat, zijn zij beoordeeld op openbare ruimte & afval, wonen, verkeer & vervoer, jeugd & welzijn, werk & ondernemen, recreatie & toerisme en de dienstverlening van de gemeente. Vorig jaar sleepte Goes al de provinciale titel in de wacht. Dit jaar bovendien de landelijke titel.
Bouman KantoorTotaal in Terneuzen is verhuisd Bouman KantoorTotaal uit Terneuzen, voorheen gevestigd aan de Axelsestraat 106, is onlangs verhuisd naar een nieuw bedrijfspand aan de Lange Reksestraat 21-F in Terneuzen. In het nieuwe pand kan Bouman KantoorTotaal haar relaties in Zeeuws-Vlaanderen nog beter van dienst zijn. De verhuizing komt mede voort uit de business to business gedachte van het bedrijf waardoor bedrijventerrein Handelspoort een ideale locatie is. Behalve in Terneuzen heeft Bouman KantoorTotaal eveneens een vestiging in Goes. Voor de bestaande en nieuwe relaties van Bouman KantoorTotaal heeft de verhuizing een aantal belangrijke voordelen zoals volop parkeergelegenheid, optimale bereikbaarheid, en een grotere showroom c.q. afhaalshop waar het productassortiment uitgebreid bekeken en getest kunnen worden. Bouman KantoorTotaal streeft er na om voor elk bedrijf, organisatie en instelling een betrouwbare en servicegerichte partner te zijn op het gebied van kantoorartikelen, kantoor- en projectmeubilair, kantoorapparatuur en facilitaire producten.
04
het ONDERNEMERS BELANG
Nieuwe samenwerking in leiderschap
Aantal startende bedrijven groeit in Zeeland Het aantal startende bedrijven in Zeeland is in de eerste heft van 2010 gegroeid. In totaal werden er in de eerste zes maanden ruim 1.100 nieuwe ondernemers geteld in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Een stijging van 179 starters (+19%) ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Deze stijgende lijn ligt iets boven de rest van ons land. De stijging van het aantal starters heeft vooral te maken met de economie die voorzichtig uit het dal krabbelt. Het vertrouwen bij bedrijven en consumenten komt daardoor langzaam terug. Mensen zien het weer rooskleurig in om een eigen zaak te starten. Anno 2010 kiezen mensen voor zelfstandigheid in werk. Flexibiliteit tussen werk en privé
is een belangrijke reden om voor jezelf te beginnen, stelt woordvoerder Marc Volleman van de Kamer van Koophandel. Toch is er ook een andere reden te noemen. Mensen die hun baan verliezen en weinig uitzicht hebben op een nieuwe job kiezen noodgedwongen voor een eigen zaak, volgens Volleman. Binnen de provinciegrenzen telt de gemeente Middelburg de meeste starters (134) op de voet gevolgd door Terneuzen (133). Het podium wordt compleet gemaakt door de gemeente Vlissingen met 132 startende ondernemers. Ten opzichte van vorig jaar zijn Vlissingen en Borsele de snelste stijgers. Alleen in Schouwen-Duiveland nam het aantal starters af. De minste starters werden geteld in Kapelle (39).
Starten via Handelsregister, stoppen via BedrijfsovernameRegister De aankomende 5 jaar worden er ruim 100.000 bedrijven te koop aangeboden (bron KvK). Dat is twee keer zoveel als de afgelopen 5 jaar! Voor veel ondernemers betekent dit een
Werkloze moet uitzendbaan aannemen Werklozen die een uitkering aanvragen moeten binnenkort ook uitzendbanen accepteren. Wie een passende uitzendbaan weigert, kan zijn uitkering verliezen. Dat hebben uitkeringsinstantie UWV en de vereniging van uitzendbureaus afgesproken. Verschillende uitzendbureaus zullen medewerkers op de Werkpleinen in het land plaatsen. Een werkplein is het vroegere Centrum voor Werk en Inkomen. Werklozen worden verplicht om zich daar bij de uitzendbureaus te melden. In Den Bosch is een succesvolle proef gedaan met de nieuwe werkwijze,die in september landelijk wordt ingevoerd.
Gaat u verhuizen, een nieuwe vestiging openen of fuseren? Of heeft u een nieuw product? Laat het ons weten en mail uw persberichten naar:
[email protected]. Dan staat wellicht ook uw nieuws binnenkort in het Ondernemersbelang.
langere verkooptijd, een lagere overnameprijs of een onverkoopbaar bedrijf. Ondernemers moeten dus op tijd beginnen met hun zoektocht naar de beste koper. Via www.BedrijfsovernameRegister.nl wordt uw bedrijf continu aantrekkelijk èn anoniem gepresenteerd aan serieuze kopers en investeerders. Ondernemers zonder internet(-kennis) kunnen alles telefonisch regelen via 0900 – 994 994 9 (10 cpm) Lezersaanbieding: uw bedrijf aantrekkelijk èn anoniem gepresenteerd aan serieuze kopers en investeerders via het BedrijfsovernameRegister voor € 199,-- (éénmalig, dus tot uw bedrijf verkocht is).
Vanaf 1 september 2010 starten Janse&Janse uit Nieuwdorp en HR Consultancy uit Heinkenszand met een serie bijeenkomsten over leiderschap onder de naam “De leiderschap spiegel”. Een unieke samenwerking tussen twee organisatie adviesbureaus met hun eigen specifieke kenmerken. Ze hebben elkaar nu gevonden op het snijvlak van hun organisatie, namelijk leiderschap. Zowel Janse&Janse als HR Consultancy komen in de dagelijkse praktijk veel in aanraking met leidinggevenden in de top van een organisatie. Janse&Janse functioneert vooral als sparringpartner om organisaties te laten excellereren. HR Consultancy vooral als sparringpartner om medewerkers beter te laten excellereren. “Het is vaak eenzaam aan de top”, zegt Scarlett Kwekkeboom-Janse, zelf een ervaringsdeskundige op dit gebied. “Bij het nemen van beslissingen sta je er vaak alleen voor en moet je op je eigen intuïtie vertrouwen”. “Er zijn weinig mensen die met je kunnen en willen sparren op hetzelfde niveau”, vult Ellen Sinke, ervaren leiderschapscoach aan. Met De leiderschapspiegel wordt leidinggevenden een klankbord en netwerk geboden met gelijkgestemden. In de praktijk is gebleken dat leiders die zich durven te spiegelen en de confrontatie aan durven gaan met hun eigen functioneren aantoonbaar groeien in hun rol. Ze geven zichzelf een enorme impuls en daarmee hun medewerkers en de organisatie. Door middel van bijeenkomsten wordt een platform geboden aan leidinggevenden die het lef hebben om grenzen op te zoeken binnen hun eigen leiderschap. Meer informatie via
[email protected]
Nederlandse opzet microfinanciering ontvangt Europese prijs De Nederlandse microkredietverlener Qredits heeft in Londen een Europese prijs in de wacht gesleept van het European Microfinance Network: de 'Microfinance Good Practices Europe Award'. Met deze prijs sprak de internationale jury haar waardering uit voor de innovatieve wijze waarop de organisatie van Qredits is neergezet.
"Qredits combineert ervaringen uit de bankwereld met een persoonlijke benadering van ondernemers en een uitstekend, innovatief IT-systeem", aldus de jury. Microfinanciering in Nederland is een combinatie van coaching en krediet tot 35.000 euro voor ondernemers met een goed plan. Qredits is een landelijke micro-
kredietverlener. Sinds de start van Qredits begin 2009 zijn 800 kredieten verstrekt. Qredits is tot stand is gekomen met steun van drie banken (ING, Rabobank en ABN Amro), het ministerie van Economische Zaken en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
KvK lanceert magazine rond ondernemend onderwijs Bizzi is de naam van het nieuwe magazine rond ondernemend onderwijs dat door de Kamer van Koophandel Brabant is gepresenteerd. De presentatie vond plaats na afloop van een gastles en speeddate van jonge Brabantse ondernemers met leerlingen van het Vakcollege Dr. Knippenberg in Helmond. Het magazine Bizzi werd gemaakt in samenwerking met zeven ondernemers uit Brabant die nog maar net de schoolbanken hebben verlaten. Zij zijn tussen de 21 en 26 jaar en vertellen in Bizzi over hun ervaringen. Bizzi is bedoeld voor leerlingen, hun ouders, docenten, directies, bestuurders en andere betrokken bij het voortgezet onderwijs. Want steeds meer jongeren gaan een toekomst als zelfstandig ondernemer tegemoet. Omdat ze dat graag willen. Of doordat ze te maken
krijgen met de ontwikkeling dat steeds minder mensen in loondienst werken. Zo neemt het aantal ZZP’ers (Zelfstandigen Zonder Personeel) in snel tempo toe. Met name in de zorg en bouw is dat zichtbaar. Het is daarom van belang dat in het onderwijs aandacht wordt besteed aan ondernemerschap. Met name in het vmbo-onderwijs gebeurt dat nog maar mondjesmaat. Terwijl er wel legio mogelijkheden zijn en het rijk hiervoor subsidies beschikbaar stelt. In Bizzi zijn behalve ervaringen van jonge ondernemers praktijkvoorbeelden van ondernemend onderwijs te
vinden. Ook in Bizzi een interview met ondernemer Marc Meeuwis, percussionist in de band van zijn broer Guus; een zelftest (‘wat voor een ondernemer ben jij?’); informatie over wat de KvK te bieden heeft over ondernemend onderwijs en over subsidies en nog veel meer. De lancering van Bizzi was ook de aftrap van een nieuwe dienst van de KvK Brabant: samen met jonge ondernemers uit de regio biedt de KvK gastlessen met quiz en speeddate aan op vmbo-scholen. Kijk voor meer informatie op www.kvk.nl/bizznizclass
Aangezien ik werkzaam ben in het veld van coaching en ontwikkeling word ik vaak geconfronteerd met veranderingstrajecten. Vaak gaan die trajecten gepaard met weerstand; het is immers niet altijd leuk of gemakkelijk om veranderingen tot stand te brengen. Meestal weten mensen wel wat anderen moeten veranderen, maar zelf veranderen dat is een heel ander verhaal. Dat vraagt een open kritische houding, enthousiasme, passie, communicatie en nog veel meer. De praktijk
Wereld primeur voor CIOS Goes Nederland krijgt de eerste onafhankelijke Indoor skydive instructeuropleiding ter wereld. Deze wordt aangeboden door het CIOS Goes/Breda in samenwerking met Indoor Skydive Roosendaal. Tot nu toe was deze opleiding alleen mogelijk bij een Amerikaanse franchise organisatie waar de onafhankelijkheid nogal wat vragen opriep. Indoor Skydive Roosendaal en het CIOS starten met de opleiding basis instructeur level 1, waarbij het trainen van recreanten centraal staat. Het is de bedoeling de opleiding in de toekomst verder uit te bouwen. Er wordt gedacht aan coaching binnen AFF opleiding, de opleiding voor parachutespringen. Daarnaast wordt ook training op nationaal en internationaal niveau aangeboden. Studenten die de opleiding afronden zijn direct gecertificeerd als Indoor Skydive Instructeur. Door een officiële accreditatie hoopt zowel CIOS als Indoor Skydive Roosendaal dat deze studenten op termijn, door o.a. internationale stages, hun kennis wereldwijd verspreiden.
Veranderen en snel graag…
Projectontwikkelaar gezocht voor nieuw 'Britannia' De sloop van voormalig hotel Britannia aan Boulevard Evertsen in Vlissingen gaat sneller dan gepland. Het beton van de bunker aan de achterzijde bevatte minder wapening dan verwacht. Hierdoor was de aannemer snel klaar. Na het zomerreces zal de gemeente Vlissingen verder gaan met de plannen voor de straks braakliggende locatie. De rechter heeft bepaald dat de koopovereenkomst uit 2000 ontbonden wordt. Deze overeenkomst was gesloten door een projectontwikkelaar en Britannia Watertoren BV. Omdat er al die tijd nog niets was gesloopt of gebouwd, heeft de gemeente in 2009 besloten de aandelen van Britannia Watertoren BV te kopen. Vervolgens is door de BV de procedure bij de rechtbank gestart om de koopovereenkomst te laten
ontbinden. De gemeente zal op zoek gaan naar projectontwikkelaars die een nieuw ‘Britannia’ willen gaan bouwen. De ambitie blijft om op de locatie aan Boulevard Evertsen een hoogwaardig hotel met aanvullend een aantal appartementen te realiseren.
Jong personeel mag langer tijdelijk contract Heeft u werknemers in dienst die jonger zijn dan 27 jaar? Dan kunt u vaker en langer gebruikmaken van opeenvolgende arbeidscontracten voor bepaalde tijd. Wat verandert er? Voorheen moest u een werknemer onder de 27 jaar na drie tijdelijke contracten een vast contract aanbieden bij voortzetting van het dienstverband. Dit wordt nu na vier contracten. De overschrijdingsduur waarbij een contract wordt omgezet naar een vast contract (vanaf het tweede contract) wordt 48 maanden, in plaats van 36 maanden. Het doel van de wetswijziging is jongeren tijdens de huidige economische crisis langer aan het werk te houden. Het gaat om een tijdelijke wet tot 2012, met de mogelijkheid tot verlenging.
Ik verbaas me daarom iedere keer weer als ik vragen krijg van organisaties over het bewerkstellingen van een duurzame verandering, zoals een cultuurverandering, management development of een communicatieve houding van een team. De vraag van de klant is dan vaak “doe maar vier dagen training rondom de volgende onderwerpen”. Daarbij wordt er ook gewerkt aan borging; dat is een terugkomdag waarop de cursisten hun praktijkproblemen met de trainer bespreken. Eigenlijk verbazingwekkend dat dergelijke trajecten zo voorbij gaan aan de complexiteit van duurzame gedragsverandering. Sport
Ik neem de sport dan vaak als voorbeeld. Hier kun je prima zien welke inspanningen nodig zijn om bepaalde resultaten te behalen. Bijvoorbeeld de juiste training en trainingsintensiteit, een goede coach, begeleider en meestal een heel begeleidingsteam ter ondersteuning. En een goed bestuur dat de juiste middelen en randvoorwaarden kan creëren. Maar ook de juiste teamsamenstelling met de juiste aanvullende persoonlijkheden die elkaar de ruimte geven en elkaar waarderen om hun bijdrage. Kortom een heel complex proces van minder en meer te beïnvloeden factoren dat uiteindelijk leidt tot de geleverde prestatie. Waarom denken wij in het bedrijfsleven dan vaak zo kinderlijk eenvoudig wanneer het gaat om het verbeteren van prestaties of duurzame verandering? Dan gooien we gewoon alle medewerkers in de wasmachine; ze gaan er vuil in, komen er schoon weer uit en weten voor eens en altijd hoe wij hier de dingen doen. Voor dit soort trajecten adviseer ik liever om het geld dat u wilde investeren, gewoon niet uit te geven. Dan hebt u in ieder geval geen geld weggegooid. Ellen Sinke HR Consultancy B.V. Dorpsstraat 123 4451 AB Heinkenszand T 0113 - 56 31 80 F 0113 - 56 21 71
[email protected] www.hr-consultancy.nl
het ONDERNEMERS BELANG
05
Advies De inkeerregeling kan ook tot strafvervolging leiden
V
orig jaar hebben veel Nederlanders gebruik gemaakt van de inkeerregeling. Deze regeling hield in dat verzwegen vermogen alsnog kan worden gemeld bij de Belastingdienst zonder dat dan een boete werd opgelegd. Wel moest de inkomstenbelasting over de voorbije jaren alsnog betaald worden. Afhankelijk van de precieze omstandigheden is dan inkomstenbelasting verschuldigd over de laatste vijf of twaalf jaren. Sinds 1 januari 2010 is de regeling aangescherpt. Vanaf die datum wordt een boete van 15 procent opgelegd en sinds 1 juli bedraagt deze boete 30 procent. Bovendien geldt vanaf 1 januari 2010 dat binnen twee jaar een beroep gedaan moet worden op de inkeerregeling. De verwachting is dat de inkeerregeling gaat verdwijnen omdat mensen tijd genoeg gehad hebben om te melden en omdat het bankgeheim zoals in sommige landen nog geldt dan mogelijk afgeschaft zal zijn. Voor niet vrijwillig melden geldt dat sinds 1 juli 2009 de boete maximaal 300 procent kan bedragen.
in plaats van een bestuurlijke boete van maximaal 300 procent een strafrechtelijke procedure gestart kan worden. Daarbij is van belang om welk bedrag aan misgelopen belastingopbrengsten het gaat, maar ook of de betreffende belastingplichtige een voorbeeldfunctie heeft (bijvoorbeeld een accountant, notaris of politiek actieve persoon). In de Aanmeldings-, Transactie- en Vervolgingsrichtlijnen (ATV-richtlijnen) worden drempelbedragen genoemd waarboven strafrechtelijke vervolging kan plaatsvinden. Aanmelding en eventueel vervolging vinden plaats als een drempelbedrag wordt overschreden. Het nadeel dat de Nederlandse staat ondervindt, moet ten minste 10.000 euro voor particuliere belastingplichtigen of toeslaggerechtigden of 15.000 euro voor ondernemingen bedragen. Ons advies: maak schoon schip voordat de Belastingdienst dat voor u doet !
Maatschap WEA Zeeland mr. F.A. Provoost FB.
Wat niet iedereen zich realiseert is dat
6
het ONDERNEMERS BELANG
Vestiging Zierikzee
Bedrijfsreportage
Tekst: Loes van der Hoeven • Fotografie: Willem Mieras
Innovatie in organisatieontwikkeling In de filosofie van het Zeeuws Instituut voor Organisatieontwikkeling (ZIO) is vernieuwing de belangrijkste voorwaarde om als mens en als organisatie een bevredigend bestaan te verwerven. De meeste veranderingstrajecten mislukken omdat wij nieuwe problemen met oude methoden willen oplossen. En dat werkt niet meer. Organisaties verander je niet meer met een paar trainingen. Je verandert door te beginnen met een strategie die aansluit op de marktontwikkelingen, die medewerkers inspireert en die recht doet aan de dromen van je klanten. Het ZIO is een partner die beschikt over de expertise om de bedrijfsdoelstellingen met een onorthodoxe strategie te realiseren.
H
et Zeeuws Instituut voor Organisatieontwikkeling uit Vlissingen is een full-service organisatie op het terrein van organisatieontwikkeling. ZIO ondersteunt organisaties in Leiderschapsontwikkeling, Strategie, Human Resource Management en Communicatie. Ze zijn partner van de Hogeschool Zeeland, werken samen met nationale en internationale instituten en beschikken daardoor over een groot netwerk van adviseurs dat is gespecialiseerd in deze kennisdomeinen. André de Korte is directeur van ZIO.
Multidisciplinaire aanpak
“Mensen zijn de kern van je onderneming en toch is 30 procent van de beroepsbevolking ronduit ontevreden over de eigen organisatie. Daar zit dus een fundamenteel probleem. Nog erger is dat veel managers dat van hun eigen medewerkers niet eens weten… Als je als organisatie wilt groeien, kijk dan eerst of je medewerker ‘engaged, met het hart verbonden is’ aan het eigen bedrijf. Is dat niet het geval, dan faalt de interne strategie. Het gaat dan ook niet meer over medewerkerstevredenheid, want dat is teveel gericht op één partij. Het gaat om verbinding van medewerkers en management aan een gezamenlijk doel. In de bedrijven waar wij ondersteuning bieden, begint het vaak met het formuleren van een nieuwe en inspirerende strategie waar medewerkers ook warm van worden. Daarnaast kunnen we op de lopende processen al snel tussen de 5 en 10 procent rendementsverbetering bewerkstelligen. Als de strategie, de managementstijl en het organisatieklimaat in balans zijn, gaat dat gegarandeerd succes opleveren, stelt André de Korte. “De wereld is constant in beweging, organisaties zullen dus mee moeten veranderen. Maar vernieuwing en innovatie is lastig en daar helpen wij een handje bij. En dan pra-
ten wij niet over een inspanningsverplichting, maar een resultaatverplichting. Wij zorgen voor een integrale ondernemingsscan en leveren er tegelijk een plan van aanpak bij. In de praktijk vergt innovatie en verandering meestal een multidisciplinaire aanpak. ZIO werkt met een mix van strategieontwikkeling, management development, training en opleiding. Deze mix van verschillende elementen is doorgaans nodig om het gewenste effect te realiseren.” Lokaal en globaal
ZIO is een op en top Zeeuws bedrijf dat is gehuisvest in de Hogeschool Zeeland. Tot de klantenkring van Het ZIO behoren gerenomeerde organisaties uit binnenen buitenland.
ZIO in een notendop:
- ZIO is opgericht in 2006 en gevestigd in de Hogeschool Zeeland in Vlissingen. - De netwerkorganisatie ondersteunt bedrijven en instellingen met maatwerktraining, opleiding, coaching, consult en ondersteuning en praktijkonderzoek en diagnostiek bij het ontwikkelen van een innovatieve organisatiecultuur. - ZIO beschikt over een veelzijdig internationaal netwerk van zo’n 40 organisatieadviseurs en organisatiespecialisten en werkt samen met de Hogeschool Zeeland, het Greenleaf Servant Leaderschip Center (USA) en diverse andere samenwerkingsverbanden. - Opdrachtgevers zijn zowel profit als non-profit organisaties. - Samen met een aantal Zeeuwse bedrijven, instellingen en andere organisaties vormt ZIO het Human Resource Kenniscentrum. - ZIO is maatschappelijk betrokken.
“Wij werken intensief samen met het Lectoraat Ondernemen en Innoveren van de HZ. Momenteel wordt daar onderzocht hoe de Zeeuwse mkb-bedrijven beter kunnen gaan presteren. De High Performance Incubator van de Hogeschool is een prachtig initiatief. Met onze opleidingen sluiten wij daar naadloos op aan. Er zit veel potentie in het Zeeuwse mkb. Als wij de kansen weten te grijpen, gaan wij mooie tijden tegemoet”, aldus André de Korte.
Zeeuws Instituut voor Organisatieontwikkeling Edisonweg 4 4382 NW Vlissingen T 0118 - 49 96 00
[email protected] www.zionetwerk.nl
het ONDERNEMERS BELANG
7
Interview
Tekst: Ben van den Aarssen • Fotografie: Willem Mieras
Opleider in de logistieke sector De Ruyter Training & Consultancy:
Vitale schakel in de Zeeuwse economie W
ie zijn wortels in de maritieme sector heeft, is gewend om een duidelijke koers uit te zetten. Huib Gerretsen is recht door zee. Iemand die uitgesproken meningen heeft over overheid, ondernemers en onderwijs. En hoe die partijen kunnen samenwerken. Natuurlijk, de wil is er. In de praktijk komt er niet altijd wat van terecht. De redenen zijn velerlei. De spreekwoordelijke eilandenmentaliteit in de provincie. Bestuurders die te vaak het algemeen belang uit het oog verliezen. De Zeeuwse schaal waar iedereen elkaar kent en vriendjespolitiek dreigt. Een al jaren geleden ingezette ontwikkeling in het bedrijfsleven waar economen het steeds meer voor het zeggen krijgen en de praktijkmensen diep verstopt in de organisaties zitten. De invloed van de moderne communicatiemiddelen ook, waardoor zelfstandig denken en een goede werkvoorbereiding in het gedrang komen. Te weinig mensen ook die ver vooruit durven en kunnen denken, waardoor strategische keuzes niet worden gemaakt en toekomstige scholingsvragen verborgen blijven. De vergrijzing ook, met zijn uitstoot van vakbekwame krachten en daarmee het weglekken van kennis. Met aan de andere kant het competentiegerichte onderwijs van vandaag de dag dat parate kennis steeds minder belangrijk lijkt te vinden. In de loop van het gesprek passeren tal van knelpunten de revue. Gerretsen vertelt over zijn ervaringen, zonder een blad voor de mond te nemen. De rode draad van zijn betoog: werk maken van het samen optrekken in Zeeland. “Er moet een eind komen aan de versnippering. De klant weet langzamerhand niet meer waar hij naar toe moet. Op de Zeeuwse markt is het nu al moeilijk om specialistische cursussen aan te bieden. Door die versnippering, door het heersende korte termijn denken en doordat het steeds moeilijker wordt om professionele en gespecialiseerde instructeurs te vinden.’’
Zonder de logistieke sector is Zeeland niet voor te stellen. Haven- en transportbedrijven zorgen voor dynamiek in de delta. Dankzij de doorvoer van goederen verdienen velen een goede boterham. Als vooraanstaand opleider in de logistieke sector behoort De Ruyter Training & Consultancy tot de vitale schakels in de regionale economie. Daarom een gesprek met Huib Gerretsen, managing director van de vanuit het Vlissingse havengebied opererende expert in trainingen. Gerretsen maakt zich zorgen over de toekomst. “De vakinhoudelijke kennis droogt op.’’
Groeiambities
Bij De Ruyter Training & Consultancy (DRTC) zelf wordt de stormbal nog niet gehesen. Het bedrijf heeft een solide marktpositie, mede dankzij de nauwe samenwerking met partijen als het Maritiem Instituut De Ruyter, ROC Zeeland en de Stadsgewestelijke Huib Gerretsen wil werk maken van het samen optrekken in Zeeland.
8
het ONDERNEMERS BELANG
Circuleren
Brandweer Vlissingen/Middelburg. Achter de schermen wordt hard gewerkt aan het stroomlijnen van het aanbod. DRTC heeft groeiambities, waarbij het intensiveren van samenwerking en het overnemen van andere spelers niet wordt uitgesloten. Niet dat wordt ingezet op het topzwaar maken van de organisatie, met een oververtegenwoordiging van midden- en hoger kader. De missie blijft onveranderd: het aanbieden van trainingen en cursussen die het Zeeuwse bedrijfsleven vooruit helpen. Voor zowel de maritieme sector als het reguliere bedrijfsleven worden de meest uiteenlopende cursussen gegeven. Het aanbod strekt zich uit van logistiek, scheepvaart, vaarbewijzen, security en offshore tot brandweer en BHV. De trainingen worden niet alleen op de eigen locatie in Vlissingen gegeven. Op de vestiging in Curaçao worden cursussen verzorgd voor geheel Zuid-Amerika en het Caribische gebied. Vaak worden de trainingen ook in de eigen omgeving van de trainees aangeboden, waardoor de effectiviteit toeneemt. De logistieke sector in Zeeland doet er volgens Gerretsen zijn voordeel mee. “Wij willen deelnemers altijd vertrouwd maken met de praktijk. Dat doen we door problemen voor te leggen die aansluiten bij het werk van alledag. Met realistische scenario’s lukt het veel beter om de aandacht te vangen en vast te houden. Wij geloven niet altijd in theoretische verhaaltjes. En hoewel procedures bij incidenten nodig zijn, zijn we voor ons niet per definitie zaligmakend. Onze cursisten moeten in staat zijn om afwijkingen te herkennen en de juiste vervolgstappen te nemen. Zelfstandig leren denken en beslissingen durven nemen, daar gaat het om.’’
onderwerpen als gevaarlijke stoffen, branden en explosies, het werken in besloten ruimtes en veilig tillen en hijsen komen aanbod. Uiteraard ontbreekt ook het werken op hoogte en een introductie op persoonlijke beschermingsmiddelen niet. Belangrijk onderdeel van elke cursus is het verder aanleren van communicatieve vaardigheden. Een onmisbaar onderdeel, aldus Gerretsen. “Onze cursisten moeten de andere leden van het team mee kunnen krijgen. Ze moeten kunnen motiveren en stimuleren. Dat betekent ook dat je groepsprocessen moet kunnen lezen en waar nodig doorbreken. Zeker in de logistieke sector heerst vaak nog een macho-cultuurtje, waarbij de groep graag vasthoudt aan
Stimuleren
oude gewoontes. Ze verrichten een handeling soms al jaren op dezelfde manier, hoewel die niet per se veilig is. In een risicovolle werkomgeving kan zo’n werkhouding funest zijn, met de nodige economische schade en persoonlijk letsel. Om door die weerstand heen te breken moet je wat in je mars hebben en wij leren dat graag aan.’’
Als contractor van het Maritiem Instituut zijn er in de logistieke sector nauwe banden met opleidingen als chauffeur goederenvervoer, logistiek medewerker, manager havenlogistiek, manager opslag en vervoer en de opleiding tot medewerker havenoperaties. Ook bij uitstek praktische
Als vraaggestuurde organisatie is De Ruyter Training & Consultancy in staat om elk denkbare cursus aan te bieden, mits er voldoende belangstelling is. Juist om die belangstelling te clusteren is het volgens Gerretsen zaak dat overheid, ondernemers en onderwijs de koppen meer bij elkaar steken. Net zoals andere partijen in de logistieke sector heeft DRTC de gevolgen van de recessie gemerkt. “In november 2008 was het net alsof er een staaf tussen de spaken werd gestoken. In één klap lag alles stil.’’ Inmiddels zijn de raderen weer op gang gekomen, waarbij veel relaties de crisis gebruikten om hun medewerkers bij te scholen, in afwachting van het voorzichtig ingezette herstel. De baggersector, nog zo’n belangrijke klant van DRTC, denkt met grote infrastructurele projecten per definitie op de lange termijn en is ook in het dieptepunt van de recessie blijven investeren in kennis. Hoewel bezorgd, heeft Gerretsen dan ook vertrouwen in de toekomst. Vertrouwen in de toekomst van de Zeeuwse economie en de rol van DRTC als partij die kennis laat circuleren. “De vakinhoudelijke kennis droogt op, zelfs bij de grootste logistieke spelers en zelfs in een wereldhaven als Rotterdam. Om onze marktpositie in Zeeland te bestendigen en zo mogelijk uit te breiden moet er meer worden samengewerkt. Overheid, ondernemers en onderwijs moeten samen voor die impuls zorgen. Alleen dan kunnen we op de Zeeuwse schaal overeind blijven.’’
De Ruyter Training & Consultancy B.V. Oosterhavenweg 22-24 4382 NL Vlissingen T 0118 - 46 33 82 F 0118 - 46 92 19
[email protected] www.drtc.nl
het ONDERNEMERS BELANG
9
Zeeland Port Promotion Council
Wim Vrijland over de noodzaak van sterke Zeeuwse Havens
Wij gaan
groeien!
De Zeeuwse Havens zijn één van de belangrijkste bronnen van werkgelegenheid in Zeeland. Meer dan 15.000 mensen werken in onze bedrijven in de havens. Daarnaast werken er ook nog meer dan 20.000 mensen in de toeleverende sectoren. Al met al zo’n 20 procent van de beroepsbevolking in Zeeland. “Onze havens kunnen groeien wanneer naast het bedrijfsleven alle Zeeuwen geloven in de lange termijn noodzaak van sterke havens in Zeeland”, legt Wim Vrijland, voorzitter van Zeeland Port Promotion Council uit.
10
het ONDERNEMERS BELANG
D
e havens kunnen als banenmotor voor Zeeland fungeren. In de havens wordt goed verdiend en met een groeiende haven kunnen we de bestedingen in Zeeland op niveau houden. Daarmee voorkom je verschraling van het voorzieningen niveau en maak je het aantrekkelijk voor jongere mensen om in Zeeland te blijven of te komen werken en wonen. Met een groeiende haven is het mogelijk om de negatieve gevolgen van vergrijzing en krimp zo klein mogelijk te maken. Analyse van de impact van de recessie op de verschillende havens en marktsegmenten in Noordwest-Europa toont aan dat havens direct aan diep water sterker zijn dan havens landinwaarts. De Zeeuwse Havens, als natuurlijke diep water havens, zetten dan ook in op groei in het volgende decennium. Onze doelstelling is om van ruwweg 30 miljoen ton per jaar te groeien naar 50 miljoen ton per jaar in 2020. Daarnaast willen we dat de Zeeuwse havens Nederlands kampioen blijven op het gebied van de toegevoegde waarde per ton doorzet. Zeeland heeft in de afgelopen jaren loyaal meegewerkt aan het oplossen van de problematiek rond de groei van de havens van Rotterdam en Antwerpen in samenhang met milieu-doelstellingen. Natuurcompensatie voor de derde verdieping van de Schelde en de aanleg van de tweede Maasvlakte vindt gedeeltelijk plaats in de provincie Zeeland. Daarnaast werken wij samen met Gent om zowel de toegang voor grotere schepen als het effectiever schutten van de sluizen in Terneuzen te bewerkstelligen. Wat ons betreft zijn wij dus nu aan de beurt om te investeren in de groei van de onze havens. Wij zijn er van overtuigd dat er kansen voor Zeeland zijn omdat we geografisch uitstekend zijn gepositioneerd. We gebruiken, vanaf de Zeeuwse grens, dezelfde logistieke infrastructuur naar het Europese achterland als Rotterdam en Antwerpen. We zijn niet groot en doen dus gemakkelijker zaken. We zijn goedkoper. We hebben geen last van files. We hebben personeel dat uitstekend opgeleid en loyaal is. We hebben vanaf 2015 een uitstekende verbinding naar Noord-Frankrijk en Parijs hebben. En “last but not least” we zijn in de Zeeuwse Havens van alle markten thuis. Ons motto is dan ook: “In de Zeeuwse havens staan wij klaar voor U”. Wij zijn de haven met de “dedicated focus” om onze klanten succesvol te maken.
De sectoren waarin wij willen groeien zijn Breakbulk, RoRo, BioFuel Feedstocks en natuurlijk Containers. We verwachten dat naast de groei van het aantal containers gerelateerd aan intercontinentale handelsstromen ook de continentale goederenstromen meer en meer modulair zullen worden uitgevoerd. Een haven met ambities kan niet groeien zonder substantiële containeroverslag en daaraan gekoppeld de mogelijkheden om de inhoud van die containers op te waarderen. Zowel Verbrugge als Sea-Invest kunnen, wanneer de markt er klaar voor is, containercapaciteit on stream krijgen im minder dan 24 maanden. Indien de besluitvorming snel wordt rondgemaakt, dan kunnen de eerste containers in de eerste helft van 2013 worden overgeslagen. Dat is ruim voordat nieuwe grootschalige capaciteit beschikbaar komt in Rotterdam en Antwerpen. Deze startcapaciteit zal aantonen dat de containeroverslag in de Sloehaven. in samenhang met de toekomstige capaciteit van de Westerschelde Container Terminal, een levensvatbare toevoeging is aan het pallet van reeds bestaande activiteiten in de Zeeuwse Havens. Echter, iedereen weet dat klanten pas komen wanneer de hardware er staat en de nieuwe capaciteit prijsconcurrerend is. Er zijn legio voorbeelden van succesvolle business- modellen welke ook in Zeeland kunnen werken. De bedrijven en de havenbeheerder moeten nauw samenwerken om zo snel mogelijk te starten. Binnenkort zal het havenbedrijf Zeeland Seaports worden verzelfstandigd. Wij verwachten na de verzelfstandiging sneller en effectiever zaken te kunnen doen. Onze plannen bieden de provincie Zeeland de kans op een mooie toekomst waarbij het “Zeeland United” principe de basis is voor het benutten van kansen in onze havens. Wanneer de Rijksoverheid haar besluitvormingsproces met betrekking tot investeringen in havens en daarbij behorende investeringen in achterlandverbindingen baseert op reële economische gronden, dan kan de conclusie niet anders zijn dat zij de Zeeuwse kansen de ruimte geeft. Dan wordt Zeeland een toekomstperspectief geboden waardoor alle generaties goed kunnen werken en leven in onze prachtige provincie.” Meer informatie over Zeeland Port Promotion Council: www.zppc.nl
het ONDERNEMERS BELANG
11
Ondernemerspanel
Kan een kleinere overheid slagvaardig zijn? In de meeste verkiezingsprogramma’s werd gepleit voor een (veel) kleinere overheid. Samenvoegen van provincies, gemeentelijke herindelingen, opheffen van de waterschappen en een kleinere Tweede Kamer. Plannen genoeg om flink te bezuinigen en het overheidsapparaat kleiner te maken. Zijn deze plannen realistisch? De mening van ons panel. ■ Hennie Weeda Hennie Weeda, WDAdvising Het pleit voor een kleinere overheid en daarmee dus minder apparaatskosten voor de overheid moet mijns inziens worden beschouwd als symboolpolitiek. De gedachte aan een kleinere overheid en daarmee kennelijk automatisch een slagvaardiger overheid zijn twee totaal verschillende zaken. Het feit dat een gemeentelijke organisatie wordt verkleind wil niet zeggen dat de organisatie daarmee slagvaardiger wordt. Integendeel zou ik zeggen. De hoeveelheid werk, die bij een overheidsorganisatie binnenkomt moet dan met minder personen worden uitgevoerd. De hoeveelheid werk wordt niet minder, integendeel. Als gevolg van diverse nieuwe wetgeving worden overheidsorganisaties gedwongen continu alert te zijn op de ingevoerde wijzigingen, en op het moment dat deze wijzigingen min of meer ingeburgerd zijn volgen er weer nieuwe wijzigin-
gen. Daarnaast zorgt deze nieuwe wetgeving ook weer voor nieuwe functies waardoor een verkleining van het apparaat volledig illusoir is. Neem als voorbeeld de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Deze wet is bedoeld om diverse vergunningaanvragen te stroomlijnen bij de gemeentelijke organisatie. Om dit tijdig te kunnen doen is een procesmanager nodig. Want, aan al deze wetgeving zijn termijnen gebonden die niet overschreden mogen worden in verband met sancties. Daarnaast merk ik op dat om de hoeveelheid weg te werken weer mensen moeten worden ingehuurd. Goed voor de zpp-markt maar uiteindelijk levert het geen financieel voordeel op. Onlangs was nog te lezen dat aan alle voornemens om het ambtenarenkorps op rijksniveau te verminderen niet was voldaan, sterker er waren meer rijksambtenaren. Kortom, symboolpolitiek en snel vergeten.
■ Jacqueline den Ouden Jacqueline den Ouden, Uitzendbureau IJsselmonde Over onnodige bureaucratie, het moeizame subsidiebeleid en het terugdringen van regels wordt al jaren gediscussieerd. Ik vind dat de tijd, nu meer dan ooit, rijp is om echt knopen door te hakken. Een grondige herbezinning op taken en posities van de diverse overheden kan forse besparingen opleveren. Daarnaast betekent het ook minder overleg en
minder bureaucratie. Aan de andere kant vind ik wel dat je ervoor moet waken dat je niet teveel overheidsinstanties gaat samenvoegen. Niemand zit er bijvoorbeeld op te wachten om een uur te reizen om een nieuw paspoort af te halen. De overheid moet efficiënter gaan werken en ambtenaren moeten productiever worden. Wellicht door ict toepassingen en wellicht door een presentatiegerichte beloning. Dit kan overal, dus waarom niet ook in de publieke sector?
■ André de Korte André de Korte, Zeeuws Instituut voor Organisatieontwikkeling Sinds jaar en dag roepen politieke parijen dat dit moet gaan gebeuren. Een dergelijk plan kan slagen als we de 'paarse krokodillen', de zinloze en overbodige regelgeving in ons land aan durven pakken. Veel ambtenaren houden zich bezig met het opstellen en handhaven van rare en onbenullige regels waar
16
het ONDERNEMERS BELANG
niemand beter van wordt. Burgers en ondernemers hebben aantoonbaar last van deze voortdurende bemoeienis. En het staat buiten kijf dat de 'overhead' , en daarmee ook de kosten van ambtenaren alleen maar toenemen. De plannen zijn realistisch, maar de vraag is welke partijen het lef hebben om de daad bij het woord te voegen.
■ Edzo van den Berg Edzo van den Berg, Verstegen accountants en belastingadviseurs Moet een slagvaardige overheid kleiner zijn? Dat lijkt mij een betere vraag. En het antwoord op die vraag kan bevestigend zijn, mits wij als maatschappij minder van de overheid verwachten. En dan moeten wij als ondernemers ook nadrukkelijk naar onszelf kijken. Want wentelen ook wij niet vele vragen op diezelfde
overheid af, in plaats van elkaar scherp te houden? Voor de burger geldt dat nog sterker; die verwacht dat de overheid minder regelt, maar verwacht anderzijds een overheid die zijn geluk regelt. Dus kort gezegd: Een kleinere overheid kan zeker slagvaardig zijn. En dat niet alleen, een slagvaardige overheid moet klein zijn. Maar dat kan alleen als de maatschappij zijn verwachtingspatroon bijstelt.
■ Caroline Klooster Caroline Klooster, Via Fides De roep om ‘minder ambtenaren’ doet het in verkiezingstijd altijd goed. Het klinkt alsof we met minder ambtenaren direct een compacte en daadkrachtige overheid krijgen. Maar zo eenvoudig is het in de praktijk helaas niet… Kan het dan niet goedkoper en efficiënter? Natuurlijk wel. Ten eerste moeten we kritisch kijken naar de taken van de overheid. Dat kan best wat minder: minder overlap en minder onderlinge controle tussen rijk, provincies en gemeenten bijvoorbeeld. Zouden de huidige bezuinigingen gaan leiden tot een open en eerlijke discussie over wat nu de kerntaken van de overheden zijn? Dat zou toch een positief neveneffect van de kredietcrisis zijn. Maar een duidelijk takenpakket alleen leidt nog niet tot een efficiënte en effectieve orga-
nisatie. Daarvoor is een goede aansturing door het politiek bestuur nodig: doordacht, consistent en realistisch. En dan het ambtenarenapparaat; ook dat is aan verandering toe. We hebben meer ondernemende ambtenaren nodig, ambtenaren met initiatieven en ideeën, die weten voor wie ze aan het werk zijn, die zich verbonden voelen met de samenleving en die hun nek ergens voor uit durven steken. Ze zijn er wel, die ambtenaren, maar we hebben er meer van nodig. Kortom, de plannen voor een kleiner overheidsapparaat zijn mooi en laten we hopen dat ze realistisch blijken te zijn. Maar er is meer winst te behalen door te koersen op de effectiviteit en efficiëntie van de overheid dan op de omvang. De overheid moet doen wat er echt toe doet, met gemotiveerde mensen die denken, durven en doen!
■ Joris Bracke Joris Bracke, Elektromotoren Bracke BV In mijn ogen is het samenvoegen van overheidsinstanties geen oplossing. Vereenvoudiging van regelgeving en uitvoering echter wel. Een betere afstemming tussen de verschillende overheden is naar mijn mening wel noodzakelijk. In veel gevallen weet de linkerhand momenteel niet waar de rechter mee bezig is. Het lijkt mij wenselijk als er meer functioneel opgedeeld worden. Als je bijvoorbeeld een bouwvergunning wilt hebben, dan moet het mogelijk zijn om in één loket alle benodigde documenten af te wikkelen. Zodat je
niet bij meerdere instanties te raden moet gaan. (je mag wel bouwen en slopen, maar de kapvergunning voor de boom moet je elders nog aanvragen.) Verder moeten de verschillende instanties zich bezig houden op het niveau waarvoor zij bedoeld zijn. Lokale overheden voor lokale problematiek en nationaal voor nationaal beleid en regelgeving. Met samenvoegen bestaat het risico dat de lokale overheden eigenlijk niet meer lokaal gaan functioneren. De afstand tot de individuele burger c.q. het individuele bedrijf kan dan te groot worden.
■ Mr. Jan van der Wijst Mr. Jan van der Wijst, Advocatenkantoor Van der Wijst De plannen van een aantal politieke partijen om het overheidsapparaat sterk in te krimpen en daardoor flink te bezuinigen zijn niet realistisch. Daaraan staat in de weg de sterke rechtspositie van ambtenaren die vrijwel geen mogelijkheden tot ontslag biedt waardoor veel wordt opgelost met wachtgeldregelingen. Het ambtenarenapparaat kan in feite alleen worden ingekrompen
via natuurlijk verloop en via een vacaturestop. Op die manier kun je echter geen hele bestuurslagen wegsaneren, zoals bijvoorbeeld de provincies. Men zou beter eerst kunnen beginnen om de bevoorrechte rechtspositie van ambtenaren gelijk te schakelen aan die van werknemers uit het bedrijfsleven. Dat zou ook redelijk zijn. Daarna kan de overheid echt flexibeler omgaan met het overheidsapparaat.
het ONDERNEMERS BELANG
17
Column In 1994 meende de wetgever nog dat de partneralimentatie maximaal twaalf jaar mocht duren. Die termijn staat nu ter discussie. De ex-partner wordt zo niet geprikkeld om zelfstandig te worden. Tweede Kamerlid Anja Timmer wil een initiatiefnota opstellen. Er moeten meerdere beslismomenten komen (nu blijft de onderhoudsbijdrage doorlopen, tenzij de onderhoudsplichtige deze ter discussie stelt). Timmer is ook voor een berekening op maat: "Partijen moeten meer inzicht krijgen in de berekening, weten waar de getallen vandaan komen".
De ondernemer en alimentatie opereert en van de aangegane verplichtingen en wettelijke vereisten. Bedrijfseconomisch noodzakelijke of wettelijke dan wel contractueel verplichte reserves dienen te worden ontzien.
H
et ontbreekt aan goede richtlijnen voor het berekenen van de draagkracht van de ondernemer die een eenmanszaak drijft of van de DGA. De draagkracht is afhankelijk van sterk individueel bepaalde factoren. De ondernemer die zijn zaak in de vorm van een eenmanszaak drijft heeft geen salaris. De gehele winst wordt voor de vaststelling van de draagkracht van de ondernemer als uitgangspunt genomen. Het inkomen van de DGA is vaak niet gelijk aan de door de B.V. genoten winst, omdat een deel van de winst gereserveerd wordt. De vraag is of dit salaris redelijk is en of het niet verhoogd kan worden. De DGA kan zijn salaris zelf verhogen dan wel dividend uit laten keren door de onderneming. De rechtbank kan partijen vragen een berekening van een deskundige/accountant over te leggen waarin de gevolgen van een salarisverhoging voor de onderneming worden weergegeven en of een verhoging van het inkomen mogelijk en verantwoord is. Daarbij moet ook rekening gehouden worden met de omvang van de nodige financiële reserves, afhankelijk van de aard van de onderneming, de branche waarin deze
Vaak wordt uitgegaan van de resultaten van de afgelopen drie jaren. Maar in de huidige recessie kan dit tot problemen leiden. Door de crisis in 2009 kan de onderneming veel opdrachtgevers hebben verloren terwijl de prognose voor 2010 ook niet positief uitvalt. Uitgaan van een gemiddelde winst van de afgelopen jaren kan dan leiden tot problemen. De rechtbank Zwolle heeft in oktober 2009 beslist dat van de man niet gevergd kon worden dat hij in de komende crisismaanden alimentatie aan de vrouw betaalde. Een afwijking van de gangbare normen was hier volgens de rechtbank op zijn plaats. De rechtbank: "Het ontbreken van draagkracht bij de man lag niet aan hem zelf, aangezien hij gezien zijn verleden over voldoende capaciteiten beschikt om een aanzienlijk inkomen te kunnen verwerven. Als de ernstigste gevolgen van de crisis voorbij zijn zullen die capaciteiten de man in staat stellen weer inkomsten te kunnen verwerven". De rechtbank bepaalde dat de man tot 1 oktober 2010 geen partneralimentatie hoeft te betalen. Of alle rechtbanken zo zullen beslissen staat niet vast. Een verzoek daartoe zal heel goed onderbouwd moeten worden. Wij kunnen u daarbij helpen. W.E. de Wit-de Witte Huisman Advocaten VFAS scheidingsbemiddelaar www.huismanadvocaten.nl
het ONDERNEMERS BELANG
19
Bedrijfsreportage
Tekst: Ben van den Aarssen • Fotografie: Willem Mieras
Seacontractors:
Betrouwbaar maritiem partner
Optimaal uitgeruste werkboten, gekwalificeerde medewerkers die van aanpakken weten en snelle reactietijden op vragen vanuit de markt. Dat zijn de onderscheidende kwaliteiten van het vanuit Vlissingen opererende Seacontractors, een maritiem uitzendbureau dat tegenwoordig ook een eigen rederij met vijf schepen exploiteert. In ruim vijf jaar tijd bouwde directeur Xander Schanssema vanuit zijn zolderkamer de organisatie uit tot wat het nu is: een internationaal georiënteerde onderneming, met een wereldwijd netwerk en ruim 250 mensen die elke dag hun uiterste best doen, op zee en bij ondersteunende diensten op het land. Schanssema kijkt met vertrouwen naar de toekomst. “We verplaatsen ons met de markten mee.’’
H
et is een bedrijf dat optimisme uitstraalt. Tegen de stroom in is de organisatie gegroeid. Op een gezonde manier, stap voor stap. Ook de recessie heeft de koers van Seacontractors niet gedwarsboomd. Aan somberen doet Schanssema niet. Daarvoor is het leven volgens hem veel te kort. Nog altijd is er een groeiambitie, zonder dat daarbij de kernwaarden van het bedrijf mogen worden aangetast: kwaliteit leveren, 24 uur per dag en zeven dag in de week gereed staan voor de klant, waar ook ter wereld. Juist om die kwaliteit te bewaken werd twee jaar geleden Johan van Beek als
mede-eigenaar aangetrokken, voor met name de rederij en het ingehuurde varend materieel. In het kantoor in het hartje van havenstad Vlissingen wordt stevig doorgepakt. In de scheepvaart gaat het werk altijd door, ook na kantoortijd. Zeventien mensen onderhouden hier de contacten met nevenvestigingen, agentschappen en klanten. Met de telefoon en de computer, tijdzones en continenten doorkruisend. Veeleisend werk, waarvoor volgens Schanssema geen specifieke opleiding bestaat. Vrijwel alle medewerkers zijn daarom intern opgeleid. Behalve over de noodzakelijke vaardigheden beschikken
zij over wat bij Seacontractors de norm is: de wil om hard te werken, servicegericht en direct in de communicatie. Ook bij mogelijke uitbouw in de toekomst moeten die kwaliteiten volgens Schanssema leidend blijven. “Die open mentaliteit is voor ons een belangrijke succesfactor.’’ Brede inzetbaarheid
Natuurlijk kon Schanssema destijds niet bevroeden dat zijn bedrijf zo’n vlucht zou nemen. Als student keek hij al in de keuken van een sleepbootbedrijf in de Rotterdamse haven en plande hij de werkzaamheden. Bagage die hem goed van pas kwam toen hij voor zichzelf begon. Hij startte bescheiden met het verhuren van werkschepen, aan baggeraars en andere offshore bedrijven. De kwaliteit van de dienstverlening viel op en leidde tot nieuwe vragen. Kapitein-eigenaren informeerden steeds vaker naar de mogelijkheid om via Seacontractors geschikt personeel te vinden. Die verzoeken waren niet aan dovemansoren gericht. Ook hier begon Schanssema voorzichtig, met wervende activiteiten op lokale schaal. “Gewoon wat papiertjes aan de muur op de Zeevaartschool.’’ Van het een kwam het ander. Ondertussen beschikt Seacontractors over nevenkantoren in Antwerpen, Engeland, Oekraïne en Estland. Ook zijn er agentschappen in de Filipijnen, Indonesië en Dubai. De database met maritiem personeel telt honderden medewerkers, van lassers en constructiebankwerkers tot stuurlieden en technische specialisten. Voor steeds meer partijen is Seacontractors daardoor uitgegroeid tot een betrouwbaar partner als het gaat om de werving en selectie van personeel. In 2007 kwam er een derde poot aan het bedrijf: een eigen rederij. Inmiddels heeft Seacontractors vijf eigen werkboten in de vaart, kleine en robuuste schepen die de slagkracht van het bedrijf nog verder hebben vergroot. Hoewel Seacontractors bijvoorbeeld betrokken is bij de aanleg van windmolens op kunstmatige eilanden voor de Vlaamse kust, vindt het merendeel van de activiteiten plaats op projecten elders ter wereld. Door de brede inzetbaarheid van zowel mensen als materieel ziet Schanssema meer dan voldoende perspectief. “Wij zitten in zoveel verschillende markten en zijn aanwezig op zoveel plaatsen in Europa, Afrika en het Nabije Oosten, dat er voor ons altijd werk zal zijn.’’ Seacontractors Bellamypark 50-52 4381 CK Vlissingen T 0118 - 41 05 20 F 0118 - 41 08 77
[email protected] www.seacontractors.com
het ONDERNEMERS BELANG
21
Bedrijfsreportage
Tekst: Jeroen Kuypers • Fotografie: Marco Magielse
Burgemeestersdebat in de Scheldestad:
Demografisch en politiek van kleur verschieten De tijd dat de Hollanders de concurrentie met
D
Antwerpen, van het elimineren van politieke
e Antwerpse Bourlaschouwburg was goed gevuld toen Janssens en Aboutaleb op het podium met elkaar in debat gingen. ‘Debat’ was misschien een te groot woord voor het tweegesprek. De beide sociaaldemocraten waren in geen enkel opzicht elkaars tegenstanders. Enkel toen het Antwerpse hoofddoekenverbod ter sprake kwam verschilden ze duidelijk van mening. Dit door Janssens ingevoerde verbod lijkt ook het enige punt waarop Antwerpen ‘voor’ loopt op Rotterdam. In alle andere lijkt Rotterdam vooruitstrevender, verder, grootser. Eén van de vragen vanuit de zaal was dan ook waarom Antwerpen zo’n provincieplaats leek naast wereldstad Rotterdam. Daarop ontstond een discussie over het nut van hoogbouw in de Scheldestad. “Er is zoveel lelijke hoogbouw neergezet in de jaren zestig en zeventig dat we extra voorzichtig zijn met nieuwe,” stelde Patrick Janssens. Hij had gelijk, maar ondertussen heeft Rotterdam zijn Euromast en komt Antwerpen niet verder dan de voorlogde ‘Boerentoren’.
taboes tot het positioneren van de haven.
Aanvulling in plaats van concurrentie
Vlaanderen beslechtten door de Westerschelde af te sluiten ligt al eeuwen achter ons, maar toch bestaan er nog altijd resten van culturele afsluiting tussen de twee wereldhavens aan de Rijn en de Schelde. Toen Ahmed Aboutaleb en Patrick Janssens onlangs met elkaar in debat gingen, bleek dat de beide burgemeesters meer met elkaar gemeen hebben dan hun partijpolitieke achtergrond en de etnische samenstelling van hun steden. Maar het werd ook duidelijk dat Rotterdam op veel punten vóór loopt op
“Onze havens kunnen van elkaar leren,” zei Aboutaleb. “Wij kijken bijvoorbeeld nieuwe technieken af van elke grote wereldhaven. Daarom investeren we nu in walstroom, een manier om de schepen aan de kade schone stroom te bieden in plaats van nog
22
het ONDERNEMERS BELANG
meer van hun eigen milieuvervuilende olie te laten stoken.” Janssens zei dat Antwerpen vooral op het gebied van promotie van Rotterdam kon leren. “Wij spelen onze nationale havens –Zeebrugge, Gent en Oostende - nog steeds tegen elkaar uit in plaats van ze collectief te promoten.” Aboutaleb voegde daaraan toe dat die collectieve promotie zelfs nog breder kon. “Amsterdam heeft bijvoorbeeld een bepaalde havencapaciteit te bieden die Rotterdam niet heeft. Ik denk dat we in niches moeten leren denken, in termen van aanvulling en niet alleen in die van concurrentie. In Sjanghai liggen sommige havens zeventig kilometer uit elkaar. Toch worden ze allemaal onder één noemer gebracht.” Onbeperkte ambities
Maar de grootste rijkdom van Antwerpen en Rotterdam komt niet van buiten. “De talenten van onze inwoners vormen onze belangrijkste asset,” zei Aboutaleb, “op voorwaarde dat we die optimaal ontwikkelen. Binnen drie jaar verschiet Rotterdam van kleur. Dat is een demografisch feit, en dus een uitgangspunt voor de politiek. Geen enkele migrant mag daarom aan de kant blijven staan en zeggen dat de toekomst van de stad hem niet aangaat. Tegen degenen die de voorkeur geven aan een of andere vorm van islamitisch bewind heb ik al eens gezegd dat ze daar gerust naar
mogen streven, maar dan wel in een land als Afghanistan en niet hier. Al de anderen moeten actief participeren op alle vlakken. “Maar tegenover die plicht wil de Rotterdamse burgemeester ook de mogelijkheden plaatsen. “Als ik zie dat er in heel Rotterdam Zuid – een gebied dat evenveel inwoners telt als de Friese hoofdstad Leeuwarden – geen enkel gymnasium staat, dan vind ik dat we als stadsbestuur verplicht zijn daar alsnog gymnasiaal onderwijs te brengen. Doen we dat niet, dan geven we de migrantenpopulatie van Zuid impliciet de boodschap: jullie kinderen kunnen toch geen gymnasium volgen. Beperk je ambities dus maar. ” Patrick Janssens repliceerde daarop met de mededeling dat het Atheneum van Antwerpen , vroeger de plek waar de autochtone stedelijke elite werd opgeleid, nu de broedplaats was voor talent met vele nationaliteiten, en dat de ‘verkleuring’ dus ook in de Schedelstad gepaard ging met zowel problemen als kansen.
burgemeesters. Zijn onderhuidse boodschap was dat de politieke en maatschappelijke spanningen in de twee havensteden uiteindelijk wel meevallen. Zijn Rotterdamse collega stemde daarmee in. “Ik geloof niet in onoverbrugbare tegenstellingen. Het merkwaardige is dat we veel problemen tegenwoordig definiëren als cultureel of religieus, maar als we dan zien welke oplossingen er voor worden aangedragen liggen die altijd in de sociaaleconomische sfeer, met andere woorden zijn ze oplosbaar. Ik constateer ook dat we in Rotterdam het stadium voorbij zijn dat er nog zaken politiek taboe zijn. Alles is bespreekbaar geworden. Maar voor het vinden van duurzame oplossingen is het ook noodzakelijk dat elke burger zich medeverantwoordelijk voelt voor de toekomst van de stad. Het probleem van de veiligheid en de openbare orde mag en kan dus niet enkel dat van de vijfduizend agenten zijn, dat is het in laatste instantie van iedere burger.”
Voorbij het politiek taboe
Desnoods naar China
Zowel Rotterdam als Antwerpen wordt politiek niet alleen gedomineerd door de sociaaldemocratie maar ook door een partij die, op zijn minst gezegd, niet enthousiast is over het van kleur verschieten. Janssens grapte dat beide steden in het verleden ook last hadden gehad van discutabel declaratiegedrag van socialistische
Heeft Rotterdam een voorsprong op Antwerpen als het op het succesvol vormgeven van die kleurrijke toekomst aankomt? Afgaand op de manier waarop het zijn haven positioneert, zijn stedenbouw de (hoge) ruimte geeft en allochtonen bij het openbaar bestuur betrekt lijkt het antwoord bevestigend. Niemand kon zich ook aan
de indruk onttrekken dat de honderden Vlamingen in de zaal nieuwsgierig waren naar een burgemeester van Marokkaanse afkomst - en misschien zelfs een tikje jaloers. Ahmed Aboutaleb was zichtbaar in zijn nopjes met het vele applaus dat zijn antwoorden uitlokten, maar hij liet ook een relativerende noot horen. “Natuurlijk ben ik in het voordeel als ik een zestigjarige Rotterdammer van Turkse afkomst moet motiveren alsnog een taalcursus te volgen. Ik zeg hem dat de profeet in de Koran bevolen heeft een leven lang kennis op te doen, desnoods om die te paard in China te gaan halen, en dat hij in dit geval slechts naar de overkant van de straat moet. Maar mijn woorden en daden worden ook onder een vergrootglas gelegd.” De Westerschelde wordt nooit meer afgesloten, hooguit nog uitgediept, en de TGV heeft de reistijd tussen de twee havensteden verkort. Economisch, cultureel en ook politiek zullen Antwerpen en Rotterdam alleen maar verder naar elkaar toegroeien. Misschien dat bij een volgend debat de rollen zijn omgedraaid en er een Antwerpse burgemeester van allochtone afkomst op het podium van het Hofpleintheater zit. Maar voor de continu socialistische bestuurde Antwerpenaren etnisch van kleur verschieten moeten ze dat misschien eerst eens politiek doen. Ook in dat opzicht loopt Rotterdam een stap voor.
het ONDERNEMERS BELANG
23
Bedrijfsreportage
Tekst: Fred Louter (Tekstbureau Pensive)• Fotografie: Jan Nass
Vervoer over water: de juiste weg! Ondanks dat de slogan dateert van alweer enige jaren geleden, is deze nog altijd nog uitstekend van toepassing op de maritieme transportsector. Dat is althans de mening van Martin Seine, algemeen manager van de Particuliere Transport Coöperatie (PTC) in Rotterdam. ‘Vervoer over water is in veel gevallen inderdaad de juiste weg. Veel bedrijven realiseren zich dat echter nog onvoldoende’. Martin Seine: “Veel bedrijven zijn zich niet helemaal bewust van de voordelen van vervoer over water”
De PTC gaat verder dan vervoer over water alleen!
S
eine stond in 1994 aan de basis van de oprichting van de PTC. De Rotterdammer zag op tijd in dat door veranderende regelgeving er mogelijkheden ontstonden voor een coöperatie in de binnenvaart. “Doordat de overheid de markt vrijgaf, kwam er ruimte voor een coöperatieve vorm van samenwerking van binnenvaartschippers. Indien zij de krachten zouden bundelen, zou dat grote voordelen opleveren, zowel voor de schipper, als zeker ook voor de klanten. Wat dat laatste betreft: vervoersgarantie en geen grote prijsfluctuaties. Na ruim vijftien jaar kunnen we stellen dat de PTC een schot in de roos is gebleken. Het is veel groter en qua dienstverlening veel uitgebreider geworden dan we destijds voor ogen hadden.”
Vloot
Bewust maken
De PTC beschikt inmiddels over een bijzonder gedifferentieerde vloot van zo’n 40 binnenschepen met uiterst professionele en goed geschoolde bemanningen. Samen verzorgen deze dagelijks talloze transporten over water, in zowel binnenals buitenland. “De nadruk ligt bij PTC weliswaar op Nederland en België, maar we komen ook in Noord-Franrkijk, Duitsland en Zwitserland,” aldus Seine. “We hebben schepen met een capaciteit van 600 ton tot 3200 ton. Naast het vervoer over water, zijn we continu op zoek naar nieuwe mogelijkheden in transportovername en logistiek. We bieden dan ook een compleet logistiek pakket. Dat wil zeggen planning, voorraadbeheer van goederen, open overslag, tussenopslag, voor- en natransport en de administratieve afhandeling van documenten.”
Ondanks de aantrekkelijke mogelijkheden, zijn volgens Seine veel bedrijven zich toch nog niet helemaal bewust van de voordelen van vervoer over water: “De transportmarkt is vrij traditioneel. ‘Het gaat toch goed’, is een veelgehoorde kreet van bedrijven die bijvoorbeeld de voorkeur blijven geven aan transport via vrachtwagens en spoor. Maar ik raad zeker bedrijven die groeien of organisaties die op zoek zijn naar een andere locatie aan om eens na te denken over de aantrekkelijke mogelijkheden van vervoer over water. Alles kan bij PTC, dus ook een combinatie van transportmodaliteiten. We zoeken het graag eens helemaal uit voor bedrijven die open staan voor een second opinion op transportgebied.” De voordelen van vervoer over water via de PTC:
• Totale logistieke ontzorging • Concurrerende tarieven door ontbreken winstbejag • Milieuvriendelijke manier van transport • Vervoersgarantie • Kostenbesparend • Door-to-door aflevering mogelijk • Kwaliteit en veiligheid door NEN-ISO 9002, NIWO- en GMP-certificaat
De Particuliere Transport Coöperatie b.a. (PTC) Terwenakker 25 3011 XS Rotterdam T 010 - 799 90 70
24
het ONDERNEMERS BELANG
F 010 - 799 90 51
per 1-11-2010 verhuizen we naar:
[email protected]
Rivium 1e straat 117,
www.ptcba.eu
2909 LE Capelle a.d. IJssel
Bedrijfsreportage
C-Port verzorgt havenlogistieke dienstverlening
Thuis
in de haven! Het laden en lossen van (zee)schepen en het leveren van havenlogistieke specialisten voor dit soort werkzaamheden vormen de core business van C-Port. De havenlogistieke dienstverlener/deta-
C
-Port verzorgt met circa 130 gespecialiseerde en gecertificeerde vaste medewerkers professionele havenlogistieke dienstverlening in de Zeeuwse zeehavens Vlissingen en Terneuzen en in die van Rotterdam en Moerdijk. Om de laatstgenoemde havens (nog) beter te kunnen bedienen, opent het in VlissingenOost gevestigde bedrijf eind 2010 ook een kantoor in Moerdijk.
Activiteiten
In Zeeland is C-Port één van de grootste leveranciers van flexibele, gespecialiseerde arbeid in de havens. Daartoe detacheert zij bij haar opdrachtgevers individuele en ploegen havenlogistieke specialisten voor het: • verrichten van havenlogistieke werkzaamheden, zoals het laden en lossen van schepen en andere vervoersmiddelen; • in- en uitslaan van goederen in terminals, evenals het verrichten van Value Added Logistic Services, zoals het ompakken van allerlei producten. Kwaliteit, flexibiliteit en zekerheid
“Kwaliteit, permanente educatie, service en flexibiliteit zijn de pijlers waarop C-Port is gegrondvest”, vertelt General Manager Roel Latuheru. Grote waarde hecht C-Port aan het bieden van vakopleidingen aan haar medewerkers. Zij moeten tenminste in het bezit zijn van de volgende basiscertificaten: Basisveiligheid (VCA- 1), Heftruckcertificaat (EVO) en Havenwerkercertificaat (Scheepvaart en Transport College Rotterdam). Indien nieuwe medewerkers nog niet beschikken over één of meerdere van deze basiscertificaten, dan zorgt C-Port ervoor dat zij de ontbrekende certificaten binnen drie maanden na indiensttreding hebben
behaald. Verder bezitten veel van C-Port haar geschoolde en gekwalificeerde havenwerkers aanvullende (haven)logistieke certificaten, zoals Dekgast/bootsman, Rigger- (aanslaan zware lasten), Reachstacker- en/of tugmaster, Controleur /tallyman, (Bovenloop) kraanmachinist of Magazijnmedewerker. Ten slotte beschikt C-Port over eigen planners en toezichthoudend personeel. C-Port is met recht al vele jaren ‘Thuis in de haven!’. Vanzelfsprekend voldoet C-Port aan de NEN 4400-1 norm, hét hoogwaardige en onafhankelijke betrouwbaarheidskeurmerk van de Stichting Normering Arbeid voor ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen van derden. Verder is C-Port VCU-gecertificeerd (Veiligheids Checklist Uitzend- en detacheringsorganisaties). “Dat biedt opdrachtgevers de zekerheid dat onze medewerkers altijd volgens de voorschriften werken: veilig en gezond dus. Mede dankzij hun vaste aanstelling bij C-Port dragen de medewerkers een groot verantwoordelijkheidsgevoel uit. Samen met collega’s in de havenlogistiek willen wij binnen afzienbare tijd erkend leerbedrijf worden. Daarmee kunnen wij met jonge, in eigen huis opgeleide mensen voorzien in de behoefte die binnen ons vakgebied ontstaat nu de economie weer aantrekt”, aldus Roel Latuheru.
cheerder ziet het werk in de havens geleidelijk weer toenemen. Na een lastig jaar, de economische crisis in 2009 had ook op de havenlogistieke branche een stevige impact, is C-Port weer op zoek naar nieuwe collega’s om haar geplande uitbreiding vorm te kunnen geven.
Solide basis
C-Port behoort tot de Vebego Groep, een internationaal familiebedrijf dat met circa 38.000 medewerkers actief is in facilitaire dienstverlening, personeelsdiensten en product & systems en realiseerde in 2009 een jaaromzet van € 877 miljoen.
Geografische ontwikkeling, Moerdijk
C-Port BV
Vanuit de ambitie om verder te groeien heeft C-Port ook haar oog laten vallen op de havens van Moerdijk en Rotterdam. Eind 2010 opent C-Port dan ook een kantoor in Moerdijk om (nog) meer aandacht te kunnen geven aan huidige en potentiele klanten in die havens.
Ierlandweg 2 Vlissingen-Oost Havennummer 3989 PB 22, 4453 ZG 's-Heerenhoek T 0118 - 46 42 22 F 0118 - 47 91 62 www.c-port.nl
het ONDERNEMERS BELANG
29
Bedrijfsreportage
Tekst: Loes van der Hoeven • Fotografie: Willem Mieras
Zeeuwse elektrotechnische aannemer vaart wereldwijd eigen koers Sinds 1975 is Istimewa Elektro gevestigd in Vlissingen-Oost, op een prachtige locatie met uitzicht op de Kraaijerthaven. Van oorsprong is het een regionaal opererend elektrotechnisch installatiebedrijf, maar door de gestage groei in de afgelopen tien jaar en de overname in 2007 door Stork Technical Services heeft Istimewa Elektro als specialist in elektrotechnische en besturingsinstallaties inmiddels de hele wereld als werkgebied. Wat ongewijzigd is gebleven, zijn de Zeeuwse identiteit en de langetermijnrelatie die de medewerkers met hun klanten hebben. Die staan al decennialang centraal binnen de organisatie.
N
a het plotselinge overlijden in 1993 van de toenmalige eigenaar Adrie Janse heeft diens oudste dochter Scarlett Kwekkeboom-Janse de basis gelegd voor de succesvolle onderneming die Istimewa Elektro nu is. Na de overname door Stork heeft François Lelieveld het stokje overgenomen. Hij zwaait nu de scepter bij Istimewa Elektro. “Als onderdeel van Stork blijft Istimewa Elektro een autonome positie behouden en die eigen koers varen waarmee de organisatie ook internationaal steeds meer furore maakt. Het is voor mij een eer die te mogen voortzetten en samen met ons gemotiveerde team uit te bouwen. Dit heeft al geresulteerd in de opening van nevenvestigingen in Veghel en in Rotterdam in verband met de uitbreiding van onze werkzaamheden in die regio’s”, zegt François Lelieveld. Self-supporting
Istimewa Elektro levert een totaalpakket aan diensten: ontwerp, inspectie, engineering, advies, levering, uitvoering, onderhoud en beheer van elektrotechnische en bestu-
30
het ONDERNEMERS BELANG
ringsinstallaties voor de sectoren infra, industrie, offshore, water en milieu. Manager afdeling Projecten Peter Busé: “Deze grote diversiteit aan sectoren zorgt er samen met de langetermijnrelaties voor dat alle activiteiten zeer breed kunnen worden ingezet. De kracht van het bedrijf is, dat in het gehele traject dezelfde medewerkers betrokken zijn, wat resulteert in nog nauwkeuriger maatwerk, verzorgd door mensen die hun product en hun klant door en door kennen en die er bovendien niet voor terugdeinzen, hun ‘tanden’ in een opdracht te zetten. Op deze wijze realiseren wij onder meer industriële installaties, centrale bedieningsinstallaties voor sluizen, bruggen en tunnels, infratechniek en bewakingssystemen, renovatie van energievoorzieningen en nieuwbouw van afvalwaterzuiveringen en drinkwaterinstallaties. Maar ook hele offshore installaties worden door onze experts voorzien van alle elektrotechniek en instrumentatie, inclusief het onderhouden daarvan op zee. Istimewa Elektro werkt veelal aan multidisciplinaire projecten en voert de werkzaamheden uit in zowel partnership als op projectbasis.
Voorbeelden van zulke projecten zijn de op afstand bedienbare sluizencomplexen en bruggen in de Zuid-Willemsvaart, Wilhelminakanaal en de Maas, maar ook de renovatie van de Haringvlietbrug in de A29.” Samenwerkingsverbanden
“Istimewa Elektro is meegegroeid met de groei van de opdrachten en de steeds complexer geworden aanbestedings- en contractvormen. Daarin lopen wij ver vooruit op onze collega’s. Naast de kleine opdrachtgevers die wij nog steeds evenveel aandacht geven als voorheen, hebben wij opdrachten verworven met een omvang van enkele tonnen tot miljoenen euro’s. Die diversiteit is nodig om te kunnen overleven in de markten waarin wij zijn gestapt, maar ook in deze economisch wat mindere tijden”, vervolgt François Lelieveld. “Om voor de klant grote voordelen te kunnen realiseren op zowel de korte als de lange termijn, zijn wij op diverse terreinen samenwerkingsverbanden aangegaan met zowel Zeeuwse, Nederlandse als buitenlandse partners. Enkele voorbeelden daarvan zijn de Infra Combinatie Zuid-West (ICZ), waarin
V.l.n.r: François Lelieveld, Peter Busé en Pieter van Moerkerk
Istimewa Elektro voor civiele, werktuigkundige en onderwatertechnieken samenwerkt met Van der Straaten Aannemingsmij., constructiebedrijf Koninklijke Hollestelle Groep en Noordhoek Diving. Met het Franse Sofrelog heeft Istimewa Elektro de Zeeuwse Radar Combinatie opgericht. ZRC is onder meer verantwoordelijk voor het onderhoud aan radarinstallaties en de modernisering van alle bestaande radarposten van Rijkswaterstaat in Zeeland. Ten slotte voert onder de naam C-Energy een consortium van bedrijven, waaronder Istimewa Elektro, een duurzaam getijde-energie project uit in de Westerschelde”. Onderhoudscontracten
Al even veelzijdig als de projecten zijn de onderhoudscontracten van Istimewa Elektro. Het bedrijf is ook op het gebied van onderhoud meegegroeid met de veranderde maatschappij. Door de steeds strengere regelgeving is dat tegenwoordig veel gecompliceerder en tijdrovender dan bijvoorbeeld een decennium geleden. Onderhoud is een specialisme geworden. “Standaard bij ons is dat één jaar garantie
wordt verstrekt op het door ons geleverde werk. Die werkzaamheden voert onze afdeling Maintenance uit. Daarnaast besteden wij onderhoudswerkzaamheden uit aan derden, maar blijven daarvoor wel verantwoordelijk”, licht Maintenance Manager Pieter van Moerkerk toe. ”Na het verstrijken van de garantietermijn kan de klant bij ons onderhoud voor een langere periode kopen, doorgaans gedurende tien tot vijftien jaar. Tevens assisteren wij bedrijven met het naar een hoger niveau brengen van hun onderhoud. Bij dit ‘asset management’ (efficiënt productie- en installatiebeheer) leggen wij het bewustwordingstraject van kostenreducties, optimale bedrijfsprestaties en duidelijkheid over de kosten van levensduur van de installaties, gebouwen en infrastructuur samen met onze opdrachtgevers af. Dit proces start dus al voor de aanschaf van enig product. Kort samengevat kan worden gesteld dat Istimewa Elektro totaalleverancier is op het gebied van onderhoud. Onze service daarbij is optimaal en wij maken geen verschil tussen een enkele reparatie of een compleet asset managementtraject.”
Kernwaarden
De kernwaarden van Istimewa Elektro omschrijft François Lelieveld als ‘het op tijd leveren van kwaliteit, volgens duidelijke afspraken’. Daarbij houdt het ambitieuze team de projecten zoveel mogelijk in eigen hand, vanaf de start van de besprekingen tot en met de nazorg en service. Het streven van de medewerkers om een krachtige, echte Zeeuwse onderneming te blijven, wordt zeer gewaardeerd door alle doelgroepen. Hetzelfde geldt voor de nevenvestigingen. “Onze kwaliteiten ‘lef, samenwerking en doorzettingsvermogen’ mogen zeker niet ontbreken in dit rijtje. Mede daardoor is Istimewa Elektro uitgegroeid tot een innovatieve en proactieve speler van wereldformaat op het gebied van elekrotechnische en besturingsinstallaties. De komende jaren zullen wij zeker doorgaan op de ingeslagen weg!”
Istimewa Elektro Frankrijkweg 3 4389 PB Vlissingen-Oost Haven nummer 5998 Postbus 9 4380 AA Vlissingen T 0113 - 61 28 40 F 0113 - 61 31 37
[email protected] www.istimewa.nl
het ONDERNEMERS BELANG
31
Bedrijfsreportage
Tekst: Loes van der Hoeven • Fotografie: Willem Mieras
Met de juridische fusie op 1 juli 2010 tussen ABN AMRO en Fortis Bank Nederland is een nieuwe bank met een rijke historie ontstaan. Op het fundament van een lange traditie bouwt ABN AMRO een bank, voor wie de klant centraal staat.
ABN AMRO úw bank A
BN AMRO is gestoeld op drie kernwaarden: Vertrouwd, Deskundig & Ambitieus. De bank omschrijft haar visie voor de komende vijf jaar als volgt: ABN AMRO heeft het vertrouwen van klanten. Gewoon, door ongewoon goede bankiers te zijn die verwachtingen overtreffen. Eerlijke, deskundige mensen, met ambitie en doorzettingsvermogen. Door alles te doen waardoor de klanten sterker staan, beter worden en meer bereiken. Zo leidt een succesvolle klant tot een succesvolle bank. Inspiratie voor de toekomst
“In de nieuwe bank vloeit het beste van ABN AMRO en Fortis Bank Nederland samen, de kennis van systemen van ABN AMRO en de efficiënte werkwijze van Fortis. Daarmee wil ABN AMRO uitgroeien tot een slagvaardige bank, die handelt met open vizier, die leert van zijn ervaringen, maar ook een bank die beseft dat ‘optimaal’ belangrijker is dan ‘maximaal’. Het optimaal bedienen van onze klanten is daarbij ons allergrootste belang”, vertelt Peter Kamstra, Directeur Bedrijven met als marktgebied Noord- en Zuid-Beveland en SchouwenDuiveland. Samen met zijn collega’s Françoise Wittmer (Walcheren) en Floortje Rasenberg (Zeeuws-Vlaanderen) vormt hij het aanspreekpunt voor alle (potentiële)
32
het ONDERNEMERS BELANG
zakelijke klanten in Zeeland met een jaaromzet tot 30 miljoen euro. “Hoewel wij werken vanuit Goes, Middelburg en Terneuzen, zijn onze accountmanagers zo dicht mogelijk actief bij de vestigingsplaats van hun klanten. De klanten houden zoveel mogelijk dezelfde contactpersoon als voor de fusie, want ons verkoopteam hecht grote waarde aan het in stand houden van vertrouwde klantrelaties, mede doordat die vaak al vele jaren bestaan.” Sectorkennis
De nieuwe bank beschikt over een enorme kennis in nagenoeg alle sectoren. De visie op de belangrijkste sectoren zijn samen met experts uit die sectoren gebundeld in overzichtelijke, gratis brochures. De daarin opgenomen praktijkgerichte verhalen geven ondernemers uit die doelgroep inspiratie voor hun eigen bedrijfsvoering over bijvoorbeeld de wijze waarop zij de neergang in de economie hebben overleefd, wat hun toekomstvisie is en hoe de ontwikkelingen in de afgelopen jaren hun sector hebben veranderd.
start van de nog vele te nemen stappen op weg naar het moment dat de bank in 2012 als een volledige eenheid staat. In die periode zullen bijvoorbeeld de één miljoen zakelijke en particuliere klanten van Fortis Bank Nederland verhuizen naar de ABN AMRO-systemen. Streven is de zakelijke dienstverlening verder te verbeteren. In de komende tijd zal de serviceafdeling gecentraliseerd worden, opdat zij volledig aansluit op de vraagstelling van de klant. Dat wordt een enorme uitdaging, want die is in Zeeland zeer divers. Maar als dat gerealiseerd is, kunnen wij volmondig zeggen: ABN AMRO is úw bank”, aldus Peter Kamstra.
ABN AMRO Piet Heinstrat 9 Postbus 7
Blik vooruit
4460 AA Goes
De juridische fusie is een eind, maar zeker ook een begin. “Zij is de afsluiting van de fusiebesprekingen die ruim anderhalf jaar in beslag hebben genomen en tevens de
T 0113 - 23 75 75 F 0113 - 23 75 95
[email protected] www.abnamro.com
Bedrijfsreportage
Tekst: Ben van den Aarssen • Fotografie: Hugo Fermont
Aviera Veiligheidsopleidingen B.V. start TopClass arbeidsveiligheid voor de procesindustrie Vanuit de markt wordt steeds meer aangedrongen op specialisatie en een branchegerichte benadering van opleidingen op het gebied van arbeidsveiligheid. Aviera Veiligheidsopleidingen begint daarom nog dit jaar met een TopClass die zich volledig richt op actuele onderwerpen rond veiligheid in de procesindustrie. Een mooie aanleiding voor een gesprek met de drie, deels nieuwe directieleden van deze toonaangevende commerciële opleider.
D
e verwachtingen zijn hoog en het enthousiasme groot. Duidelijk is dat het bij Aviera gaat om hoofddocenten die zelf eigenaar zijn. De verbondenheid met het product klinkt in elke regel van hun verhaal door. De hoofddocenten Edwald Segers en Ron van de Bilt zijn sinds december vorig jaar mede-eigenaar van Aviera. Co van Reijen is al langer aan boord. Gedrieën hebben ze één ambitie: de beste zijn als het gaat om veiligheidsopleidingen. Met de door toezichthouder SKO Hobéon gecertificeerde opleiding Middelbare Veiligheidskunde (MVK) doorbraken ze destijds het monopolie van Elsevier, tot dan de enige aanbieder in het land. Van meet af aan heeft Aviera onderscheidend willen zijn: door de praktijkgerichtheid van de cursussen, de deskundigheid van de docenten en door het optimaal benutten van de mogelijkheden die een elektronische leeromgeving biedt. De TopClass voor de procesindustrie is er een logisch vervolg van. Arbeidsveiligheid in de breedste zin van het woord staat in deze opleiding centraal. Helemaal toegespitst op recente ontwikkelingen in de procesindustrie, van nanotechnologie tot de nieuwste inzichten op het gebied van ongevallen/incidentenonderzoek. Al die kennis is gebundeld in vijftien dagdelen, verdeeld over vijf cursusdagen. Kennis die wordt overgedragen door gelouterde hoofddocenten en hooggekwalificeerde specialisten uit het bedrijfsleven. Plaats van handeling: zalencentrum De Lockhorst in
34
het ONDERNEMERS BELANG
Sliedrecht, vanouds de locatie die Aviera voor haar scala aan veiligheidsopleidingen gebruikt. Centraal gelegen voor deelnemers die afkomstig zijn uit het hele land. Op loopafstand van het spoor bovendien. En met alle faciliteiten die de cursisten op een intensieve studiedag nodig hebben. Bij Aviera verwachten ze grote interesse bij MVK’ers die hun kennis willen verdiepen. Ook voor gecertificeerde Hogere Veiligheidskundigen biedt de TopClass alle gelegenheid om hun kennis op peil te houden en de noodzakelijke SKO-punten te verzamelen. Arbeidshygiënisten zijn nog zo’n belangrijke doelgroep, waar Aviera met deze unieke opleiding op mikt. De wervingscampagne is ondertussen begonnen en de reacties zijn zonder uitzondering positief. Juist in deze Topclass draait het allemaal om praktijkgerichte cases en effectieve leermomenten, waarbij de elektronische leeromgeving voor meerwaarde zorgt: interactieve communicatie met de docenten, leereffecten tussen cursisten onderling en alle mogelijkheden tot verdieping van kennis. Een officiële presentatie in Sliedrecht staat voor dit najaar op de rol. “En nog voor het eind van het jaar gaan we daadwerkelijk van start.’’
diverse deelnemers werd bijvoorbeeld een specifieke cursus Effectief Communiceren ontwikkeld. Binnen MVK een belangrijke module, gezien de noodzaak om op elk niveau van de organisatie draagvlak voor het veiligheidsbeleid te creëren. Natuurlijk zijn er op de markt genoeg van dit soort cursussen beschikbaar. Liever dan in te kopen doen ze het bij Aviera zelf. ‘’We zetten acteurs in om de praktijk zo nauwkeurig mogelijk na te bootsen. En onze docenten kennen de leefwereld van veiligheidskundigen van binnenuit. Alleen op die manier krijg je een optimaal resultaat.’’ Nog zo’n recent ontwikkelde cursus is Interne Auditing, voor zowel Kwaliteitszorg als Arbeidsveiligheid. Behalve door de (gecertificeerde) kwaliteit onderscheiden de opleidingen en cursussen van Aviera zich door de beschikbaarheid van ESF-subsidies voor werkgevers. In oktober gaat in Sliedrecht weer de opleiding MVK van start.
Aviera Veiligheidsopleidingen B.V. Vlietstraat 11a 4535 HA Terneuzen Postbus 1177 4530 GD Terneuzen
Optimaal resultaat
T 0115 - 64 86 70
De opleiding Middelbare Veiligheidskunde is voor Aviera het vertrekpunt voor tal van aanvullende cursussen. Op verzoek van
F 0115 - 64 17 98
[email protected] www.aviera.nl
Bedrijfsreportage
Tekst: Ben van den Aarssen • Fotografie: Hugo Fermont
Navimar: alles draait om vertrouwen Iets verkopen of repareren is geen kunst. Wat wel moeilijk is: tevreden klanten aan boord houden. Precies daar zijn ze bij Navimar in Terneuzen goed in. Binnenvaartschippers uit heel Noordwest-Europa leggen aan bij de specialist in scheepvaartbenodigdheden. Hoe dat komt? Navimar heeft een breed assortiment van producten van de allerhoogste kwaliteit. Bovendien staat het bedrijf van de broers Martien en Adriaan van Os bekend om zijn unieke service. Eerlijke voorlichting is de
D
e broers Martien en Adriaan van Os zijn mannen van de praktijk. Zelf jarenlang gevaren. Recht door zee. Wars van mooie praatjes. Zelf had Martien van Os er altijd een bloedhekel aan als hij in een vreemde haven niet goed geholpen werd. Daar ergens ligt de kern van de bedrijfsfilosofie van Navimar. Je benen onder de kont vandaan lopen voor de klant. Ook als het later dan kantoortijd is. Altijd op zoek naar de beste oplossing. Ook als die oplossing de eigen portemonnee niet direct ten goede komt. Bij Navimar maken ze er geen punt van om te vertellen dat de klant ergens anders beter kan slagen. Zonder extra kosten wordt de schipper of de rederij in contact gebracht met een bedrijf dat de betreffende klus beter kan klaren. Denk hierbij aan het betimmeren van stuurhutten, ijzerwerk, het inbouwen van motoren of het oplossen van ingewikkelde automatiseringsvraagstukken in bijvoorbeeld een navigatiesysteem. Dat soort zaken doen ze bij Navimar dus niet. Hetzelfde principe geldt bij extreme prijsverschillen van gereedschappen, onderdelen en andere producten waar de aftersales er minder toe doet. Op zo’n moment begrijpt Van Os dat de klant best een gokje bij een internetwinkel wil wagen. Ook dat hoort bij de duurzame relatie met de klant. Bij Navimar maken ze er geen probleem van. Omdat ze weten dat een dergelijke boodschap op termijn geld oplevert. “Investeren in een tevreden klant betaalt zich altijd uit.’’
Zekerheden
Natuurlijk kon Martien van Os destijds in 1993 niet voorzien dat zijn bedrijf zo’n hoge vlucht zou nemen. Begonnen in de garage, zoals veel startende ondernemers. Stap voor stap gegroeid, vanaf 1999 onder de naam Navimar. Tegenwoordig gevestigd aan de Schependijk in Terneuzen, langs het kanaal naar Gent. Een prima plek. Niet te missen scharnier in de vervoersstromen vanuit de Delta naar het achterland, en vice versa. Navimar is mettertijd uitgegroeid tot een toonaangevend partner van de beroepsvaart, van eenmanszaken tot grote rederijen. De uitstraling van het bedrijf overstijgt de landsgrenzen. Veel klanten zijn gevestigd in Duitsland, Frankrijk en België. Bij Navimar weten ze zich verzekerd van kwaliteit en een ongeëvenaard focus op klanttevredenheid. Voor dat soort zekerheden varen ze graag een dag of wat door. Het omgekeerde gebeurt ook: de technische dienst van het bedrijf zoekt de klant op, bij een storing of andere calamiteit. Niet voor niets hoort Navimar bij het dealernetwerk van Radio Holland, een verzameling specialisten die weten dat het soms nodig is om ineens aan de bak te moeten. Om de hoge verwachtingen bij de klant in te lossen wordt bij Navimar voortdurend geïnvesteerd in de kwaliteit van de medewerkers. Zeven optimaal gemotiveerde mensen zijn er in de weer voor de klant. Of ze zijn juist op cursus bij een fabrikant om de nieuwste snufjes
kurk waar de onderneming op drijft. “Een duidelijk verhaal wordt door de klant altijd gewaardeerd.’’
in hun vakgebied te leren kennen. Bij Navimar draait volgens Van Os alles om vertrouwen, ook richting toeleveranciers. Ook daardoor kan er buitengewoon snel worden geanticipeerd op vragen van de klant. Trouwens, ook de pleziervaart en ondersteunende bedrijven die werken in de maritieme sector doen graag zaken met Navimar. Met zoveel loyale klanten heeft Navimar ook de crisis goed doorstaan en kijkt het volgens Van Os met veel vertrouwen naar de toekomst. “Ons assortiment groeit nog steeds, van complete dashborden voor de stuurhut tot scheepsverf en smeermiddelen. Voor het installeren en repareren hebben we de beste mensen aan boord. En iedereen binnen onze organisatie weet waar het om gaat: we willen onze klanten aan de balie terugzien.’’
Navimar Schependijk 29 4531 BW Terneuzen T 0115 – 616 329 F 0115 – 622 591
[email protected] www.navimar.nl
het ONDERNEMERS BELANG
35
Bedrijfsreportage Duurzaamheid is allang geen papieren tijger meer. Niet alleen adviesbureaus en overheden, maar ook steeds meer bedrijven raken overtuigd van nut en noodzaak om duurzaam te werk te gaan. Een van de meest recente, innovatieve methoden is Cradle to Cradle© (C2C). Royal Haskoning heeft deze klimaatneutrale theorie omarmd. En inmiddels geconcretiseerd in een groot aantal projecten. Ook in de wereld van havens en containers…
Royal Haskoning ondersteunt bedrijven bij energievraagstuk
Cradle to Cradle wint terrein
K
antoorgebouwen die niet alleen energie verbruiken, maar ook opwekken. Een geluidswal met geïntegreerde luchtreinigende vegetatie. Of straatverlichting die volledig door wind- en zonenergie wordt aangedreven. Zomaar enkele voorbeelden van innovatieve toepassingen gebaseerd op de principes van Cradle to Cradle© (C2C). Duurzaamheid is ‘in’. Onderwerpen als de opwarming van de aarde, klimaatneutraal (of CO2-vrij) bouwen en het terugdringen van de CO2-uitstoot, liggen ook bij nietdeskundigen op de lippen. Een van de begrippen die momenteel furore maakt – in het bedrijfsleven maar ook bij overheden – is C2C. Letterlijk vertaald betekent de door de Duitse hoogleraar Michael Braungart bedachte term ‘van wieg tot wieg’. In meer overdrachtelijke zin staat Cradle to Cradle© voor een afvalvrije, klimaatneu-
trale maatschappij, waarin grondstoffen in een continu proces worden afgebroken en hergebruikt. Kortom: een wereld zonder restmaterialen. Praktijk
Ook Royal Haskoning heeft Cradle to Cradle© omarmd. Niet alleen bekleedt Braungart mede op initiatief van Royal Haskoning een leerstoel aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, ook in de dagelijkse praktijk komen de eerste projecten van de grond waarin C2C-elementen zijn toegepast. Behalve in de bouw- en architectuurwereld en de infrastructuur, kan het C2C-principe ook worden toegepast op het gebied van havens en containers. De voorbije jaren zijn in deze sector aanzienlijke inspanningen verricht om de geluidsoverlast, het energieverbruik en de verontreiniging terug te dringen. Cradle to Cradle© kan hieraan een
bijdrage leveren door bijvoorbeeld het aanbrengen van luchtreinigende coatings op opslagloodsen, containers en omheiningen, of door het terugwinnen van hijsenergie bij het laten dalen van ladingen. Uitgangspunt is ook hier: Royal Haskoning wil haar kennis en visie met klanten delen. Met als gezamenlijk doel: energie- én kostenbesparing door grondstoffen, producten en leefomgeving te gebruiken in plaats van te verbruiken. CO2 = geld
Een van de manieren waarop C2C© concreet wordt en waarmee Royal Haskoning zijn klanten ondersteunt bij het duurzaamheids- en energievraagstuk, is het vaststellen van de zogeheten CO2-voetafdruk. Deze voetafdruk is een maat voor de uitstoot van broeikasgassen als gevolg van het gebruik van fossiele brandstoffen. De Engelse term voor CO2-voetafdruk is Carbon Footprint. Omdat steeds meer bedrijven inzien dat een duurzame bedrijfsvoering leidt tot nieuwe business (CO2 = geld), wordt carbon management steeds belangrijker. Aan de hand van de carbon footprint kan Royal Haskoning u adviseren over energiebesparing, opwekking van duurzame energie, CO2-opslag, compensatiemaatregelen, carbon credits en emissiehandel en het maken van strategische energiekeuzes. Om een integrale aanpak te kunnen bieden, wordt de aanwezige kennis op deze gebieden gebundeld in de Carbon Management Desk, een beveiligde online tool die maatwerk mogelijk maakt. Herinrichting Veerplein Kruiningen
Een actueel voorbeeld van een project van Royal Haskoning waarbij we de principes
36
het ONDERNEMERS BELANG
van C2C hebben kunnen toepassen, is de herinrichting van het voormalige veerplein in Kruiningen. Op de plek bouwt Arcus Projectontwikkeling samen met de gemeente Reimerswaal 250 woningen. Royal Haskoning is onder meer betrokken geweest bij het civieltechnisch ontwerp, de dijkverzwaringsplannen, de stabiliteitsberekeningen van de dijken en de sloopwerkzaamheden. Voorbeelden van een duurzame aanpak bij al deze activiteiten: het betonpuin van de gesloopte objecten is gebroken zodat het weer gebruikt kan worden als funderingsmateriaal voor de aan te leggen wegen. Het uitkomende ijzer is voor hergebruik afgevoerd naar de metaalindustrie. De materialen die voortkwamen uit de voormalige oeververdediging, zoals basaltsteen, werden hergebruikt in de nieuwe dijk. Hetzelfde gold voor de betonverhardingen en gebakken materialen die voortkwamen uit de fundering van bestaande wegen: ook die werden hergebruikt. Kortom: de belangrijkste principes van C2C komen duidelijk terug in dit project: geen restmaterialen overhouden en grondstoffen gebruiken in plaats van verbruiken. Carbon management
Een belangrijke stap in carbon management is het meten van uw CO2-voetafdruk: een helder overzicht van de directe en indirecte emissies van uw bedrijfsorganisatie. Met dit inzicht stelt Royal Haskoning vervolgens een gerichte carbon management strategie vast. Deze strategie richt zich op geldende milieuwetgeving, emissiereductie, emissiecompensatie, carbon communi-
catie of natuurlijk een combinatie van deze zaken. In elk geval moet de strategie u helpen bij het omzetten van de zorg om het klimaat in concrete acties. Royal Haskoning ontwikkelt samen met u graag producten, diensten en strategieën om carbon management te bewerkstelligen. Samen met u ontwikkelen we de mogelijkheden op maat, in de breedste zin van het woord: van een carbon footprint tot een klimaatneutrale omgeving. Royal Haskoning beloond voor ontwerp Hamburgse haven
Vanuit alle delen van de wereld kwamen ze naar Hamburg: de ideeën voor een ontwerp van een gloednieuwe 125 hectare grote containerterminal midden in het immense havengebied. De Hamburgse havenautoriteiten schreven een wedstrijd uit voor het beste ontwerp. De eerste prijs – een premie van 50.000 euro – ging naar Royal Haskoning. Kern van het plan om de Central Terminal Steinwerder te herstructureren, ging uit van een CO2-neutrale, geautomatiseerde en vrachtwagenvrije containerterminal met optimaal grondgebruik. Door een vrachtwagenvrije benadering wist ons team de omvang van de containerterminal te beperken tot circa 4/5e van het totale gebied, zodat er ruimte overbleef voor een publiekelijk toegankelijk wetlandpark en watertaxi's. De herbouw van de immense terminal, waar jaarlijks zo’n 3,5 miljoen containers passeren, moet volledig CO2-neutraal geschieden, aldus het plan van Royal Haskoning. Creatief gebruik van het gebied als
moderne, efficiënte en duurzame containerterminal in combinatie met innovatieve en educatieve toepassingen, hetgeen werd gerealiseerd in de vorm van een vrachtwagenvrij systeem voor de terminal. Denk aan minimalisering van energie-eisen en opwekken en opslaan van energie door wind, zon en getijden. Het negatieve imago van containerterminals willen we doorbreken door esthetisch verantwoorde visueleen geluidsbarrières en toeristische voorzieningen voor het publiek te realiseren. “Uiteindelijk moeten zowel de ondernemers in de haven als de inwoners van Hamburg tevreden zijn met het ontwerp”, vertelde topman Henry Rowe onlangs op de Duitse televisiezender NDR. Eind 2010 beslist de HPA of Royal Haskoning ook de opdracht krijgt om de terminal te ontwerpen. Voor meer informatie:
[email protected] en www.royalhaskoning.com
Royal Haskoning Goes Stationspark 27c 4462 DZ Goes Postbus 4 4460 AA Goes T 0113 - 24 60 00
[email protected] www.royalhaskoning.com
het ONDERNEMERS BELANG
37
Bedrijfsreportage
Tekst: Hans-Jorg van Broekhoven • Fotografie: Nico de Beer
Directeur Peter Donk (rechts) en adjunct-directeur Stan Koevoets
De oplossing ligt onder de grond Het bedrijfsleven klaagt steen en been over de drukte op de weg. Logistiek gezien kent Nederland steeds meer verkeersproblemen. Jaarlijks levert het voor minimaal 700 miljoen euro aan schadeposten op, aldus de brancheorganisaties. Buisleidingenstraat Nederland biedt al ruim 30 jaar een ongestoord tracé voor ondergronds transport tussen de industriële complexen in Rotterdam, Moerdijk, Vlissingen en Antwerpen. Steeds meer bedrijven zien de mogelijkheden en maken daar gebruik van. Niet alleen voor het transporteren van vloeistoffen en gassen, maar ook om grote hoeveelheden data te versturen. Met het groeiende ruimtegebrek is het noodzakelijk naar alternatieve mobiliteitsoplossingen te zoeken. Dit is pas het begin want er is nog veel meer mogelijk, vertellen directeur Peter Donk en adjunct-directeur Stan Koevoets.
D
e Nederlandse overheid had ruim 30 jaar geleden een gedurfde en innovatieve visie op ondergronds transport. Het leidde tot een initiatief van een buisleidingenstraat tussen Rotterdam en Antwerpen, die nog altijd uniek is in Nederland en misschien wel in de hele wereld”, vertelt de kersverse directeur. Peter Donk is namelijk op 1 april 2010 aangetreden en blijkt een enthousiast bepleiter van de missie en doelstellingen die Buisleidingenstraat Nederland heeft. “Onze hoop is dat ook de bestuurders van nu inzien wat we in handen hebben. Transport onder de grond heeft zó veel voordelen.” Stan Koevoets is het daar mee
38
het ONDERNEMERS BELANG
eens. “ In de hele buisleidingenstraat ligt nu zo’n 1300 kilometer aan stalen leidingen en 3000 kilometer datakabel. Dit neemt amper ruimte in, is 24 uur per dag te gebruiken, geeft geen enkele vorm van overlast en biedt een uiterst veilige en duurzame transportvorm. De leidingen bevatten de meest uiteenlopende producten of halffabricaten in gas- of vloeistofvorm. De hoeveelheden die op deze wijze dag en nacht vervoerd worden zijn op geen enkele andere wijze haalbaar. De buisleidingenstraat heeft een dagelijkse capaciteit van 4500 vrachtwagens. Het is dus een soort ondergrondse snelweg en de aankomsttijden zijn gegarandeerd. Er zijn immers geen files onder de grond.
Maar ook boven de grond wordt het rustiger als meer transport op deze wijze geschiedt. Bovendien kan de ruimte meervoudig worden benut. Niet voor niets neemt de interesse in deze wijze van transport toe.” Ambities
De ontwikkelingen staan niet stil. Steeds vaker wordt ook gesproken over het ondergronds transporteren van stukgoederen in minicontainers. Het is een kwestie van tijd, vertellen de heren. “De infrastructuur op een van de belangrijkste tracés ligt er al. Vooralsnog wordt deze met name gebruikt voor gassen en vloeistoffen. Nu zijn vooral de chemische sector en de watermaat-
schappijen trouwe afnemers. In de toekomst, wanneer de technieken zo ver zijn, kan deze infrastructuur geschikt gemaakt worden voor andere ondergrondse transportvormen. Momenteel concentreren we ons echter op het optimaliseren van de huidige capaciteit. Daarnaast verkennen we de mogelijkheden om uit te breiden, gezien het groeiende aantal bedrijven dat van ondergronds transport gebruik wil maken. Hier ligt ook een van onze ambities.” Beiden zijn ze er van overtuigd dat het beheerde netwerk een belangrijke bijdrage levert aan zowel economische ontwikkelingen als aan een schone en veilige samenleving. “We zijn natuurlijk niet zo zichtbaar”, legt Peter uit. “Alles wat we doen speelt zich immers onder de grond af. Daarom willen we deze vorm van transport meer aandacht geven. Momenteel is het ministerie van VROM bezig met een planologische langetermijnvisie op leidingstroken in Nederland. Een logische en verstandige stap zou zijn om de knowhow die inmiddels bij Buisleidingenstraat is opgedaan in te zetten bij het vormgeven van een beheerregime voor toekomstige leidingenstroken. We hebben immers ruim 30 jaar ervaring.”
straat.” Het hele inspectie- en onderhoudsprogramma is hierop ingericht. Stan geeft aan: “We hebben met de meest uiteenlopende omstandigheden te maken. Veel potentiële bedreigingen van het leidingensysteem zijn externe factoren. Zo hebben we bijvoorbeeld veel te maken met graafwerkzaamheden die alleen maar onder bepaalde voorwaarden mogen worden uitgevoerd. Om de veiligheid van de onderliggende leidingen te kunnen blijven garanderen hebben we exact in kaart waar welke leidingen liggen. Bij nieuw aan te leggen buizen of kabels gelden strenge regels en voorschriften. Tijdens aanleg van nieuwe projecten zien we hier dan ook specifiek op toe. Een ander speerpunt is het bieden van hoogwaardige dienstverlening want dat is wat onze klanten van ons als beheerorganisatie vragen. We zijn erop ingericht om op professionele wijze de buisleidingenstraat te beheren en exploiteren. Daartoe zijn we gecertificeerd en daar zijn we best trots op. Ook uit de reacties van onze klanten merken we dat we op de goede weg zijn. Dat is geen reden om tevreden achterover te gaan leunen overigens. Bepaalde zaken kunnen natuurlijk altijd nog beter.”
Speerpunten
De missie van Buisleidingenstraat Nederland is en blijft “…een veilige en ongestoorde ligging van de leidingen in de buisleidingen-
Spectaculair
Buisleidingenstraat Nederland verzorgt de aanleg, inrichting, het beheer en onderhoud van de buisleidingenstraat. In de ‘straat’ zijn op de kruisingen met
andere infrastructuren, voorzieningen aangebracht in de vorm van leidingbruggen, -tunnels en –viaducten. Het meest spectaculaire voorbeeld is natuurlijk het Hollands Diep, waar ter hoogte van Moerdijk alles onder die rivier door moet. Zo’n ondergrondse transportweg kent heel wat specifieke obstakels, waar deze experts na al die jaren ervaring alle oplossingen voor paraat hebben. “Tenslotte moet me nog één ding van het hart”, vertelt Peter. “Tot nu toe is het zo dat we alle benodigde gronden en infrastructuur voor de buisleidingenstraat zelf moeten bekostigen. Het Rijk leent ons wel gelden maar die moeten over meerdere jaren verspreid geheel terug worden betaald. Dat bevreemdt me, zeker als je het afzet tegen de aanleg van extra spoorwegen en bredere snelwegen. Daar worden wel volop algemene rijksmiddelen in geïnvesteerd. Bovendien zijn wegen en spoorwegen een veel grotere aanslag op milieu en landschap. De vraag of dat in de huidige BV Nederland nog reëel is willen wij graag op de politieke agenda zien, waarbij we bepleiten om ook investeringen voor deze modaliteit vrij te maken. Hoe dan ook, ontwikkelingen genoeg om ons op te concentreren. Het is in ieder geval een interessant vakgebied met vele uitdagingen. We kijken daarom met vertrouwen naar de toekomst.” Voor meer informatie: www.buisleidingenstraat.nl
NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens NAW Gegevens
het ONDERNEMERS BELANG
39
Bedrijfsreportage
Tekst: Loes van der Hoeven • Fotografie: Willem Mieras
Sloecentrale speelt in op behoefte energiemarkt Zeeland is sinds eind 2009 een unieke energiecentrale rijker. De gasgestookte Sloecentrale in Vlissingen-Oost is de meest flexibele van Nederland, doordat zij inspeelt op de behoeften van de energiemarkt. Bij pieken in de vraag naar energie is de centrale binnen een mum van tijd ingeschakeld en bij een daling weer evenzo snel uitgezet. Met een vermogen van 870 megawatt kan de Sloecentrale circa twee miljoen huishoudens van elektriciteit voorzien, ofwel 4 procent van de Nederlandse elektriciteitsproductie.
D
e Sloecentrale bestaat uit twee eenheden die onafhankelijk van elkaar elk 435 megawatt stroom produceren voor de twee afnemers, DELTA en EDF (Electricité de France). Zij zijn beide voor 50 procent eigenaar van de centrale. Met de bouw hebben zij ingespeeld op de veranderde, vrije elektriciteitsmarkt. Voor de liberalisering daarvan werden centrales ontworpen om 24 uur per etmaal stroom te leveren. De huidige vrije markt leidt er echter toe dat zowel de prijs van elektriciteit als van gas (waarop de Sloecentrale draait) wordt bepaald door vraag en aanbod. “Bij weinig vraag naar elektriciteit daalt de prijs daarvan, de gasprijs volgt het ritme van de oliemarkt. De verhouding tussen de kosten voor de brandstof om de twee eenheden van de centrale te laten draaien en de opbrengst daarvan, kan sterk verschillen en bepaalt of de centrale rendabel kan worden ingezet. Elk kwartier gaan de mensen op de ‘energiebeursvloer’ in het hoofdkantoor van DELTA in Middelburg na, hoeveel stroom de Sloecentrale moet produceren. Daarop spelen wij direct in door de centrale harder of zachter te zetten, want wij beschikken niet over opslagcapaciteit van elektriciteit”, zet financieel & commercieel manager Jaap Wolters uiteen. “DELTA houdt dus de markt in de gaten en wij het technische proces.“ Rendement
De Sloecentrale is uniek, zowel door de mogelijkheid om snel te kunnen schakelen maar ook vanwege het rendement van bijna 59 procent! Dat wordt bereikt doordat de bouwer, Siemens, er de nieuwste technologieën in heeft verwerkt, wat een energetisch rendement oplevert dat 50 procent hoger is dan een gemiddelde kolengestookte centrale. In vergelijking
40
het ONDERNEMERS BELANG
Jaap Wolters in de controlekamer van de Sloecentrale
met andere gasgestookte centrales is het rendement en daarmee dus ook de CO2 uitstoot circa 25 procent beter. Dat is goed voor het milieu en past in het streven om in 2050 CO2 neutrale energiecentrales te realiseren. “Onze grondstof, het aardas wordt vanuit de hele wereld verzameld in Zeebrugge. Van daaruit leveren DELTA en EDF het gas aan door de 55 kilometer lange Zuid-Bevelandleiding. Met een diameter van 1,20 meter betekent dit dat wij beschikken over een flinke buffer aan aardgas”, vervolgt Jaap Wolters. “Voor de stoom die bij het proces vrijkomt, hebben wij slechts één afnemer die op het aangrenzende perceel is gevestigd DELTA-dochter Deltius. Die neemt echter niet alle stoom af. Zolang wij daar niet meer afnemers voor hebben, moet het restant aan stoom worden weggekoeld en gaat via de schoorsteen en via het koelwater naar buiten. Door de
schoorsteen komt echter alleen maar opgewarmde lucht naar buiten.” Blikvanger
De Sloecentrale is al van verre duidelijk herkenbaar vanwege haar felle groene kleur. Daarvoor is bewust gekozen, want de centrale is niet alleen milieuvriendelijk, maar dankzij haar state of the art technologie ook uniek voor Nederland. Niet voor niets de groenste centrale van Nederland! Sloecentrale Albaniëweg 10 Havennummer 9610 4389 PR Ritthem Postbus 5009 4380 KA Vlissingen T 0118 - 77 00 00 F 0118 - 77 00 65
[email protected] www.sloecentrale.nl