Het nieuwe Ressortsparket

Het nieuwe Ressortsparket Vertrouwen als hoeksteen | DE MENS CENTRAAL | HET REsultaat voorop

Omslagfoto “De waarheid is op weg, niets zal haar tegenhouden.” Die woorden van de Franse schrijver Emile Zola staan op de inscriptie van het TOM (‘t OM)-beeld dat u ziet op de voorzijde van deze brochure. Het beeld is gemaakt door kunstenares Elselien van der Graaf en staat voor het kantoor van het College van Procureurs-Generaal en het Paleis van Justitie in Den Haag. Het beeld en de inscriptie staan voor OM’ers van verleden, heden en toekomst. Zware dossiers tillend, tóch een verende tred. Het OM heeft de waarheid niet in pacht, het OM is op weg naar de waarheid. De woorden van Zola worden gezien als een opdracht aan het OM.

Inhoudsopgave Inhoudsopgave

3

Voorwoord

5

1. Het nieuwe Ressortsparket

6

2. Het Ressortsparket in de maatschappelijke omgeving

8

2.1 Ondermijning

9

2.2 Afpakken

9

2.3 High Impact Crime en Fast Lanes

10

2.4 Slachtofferzorg

11

3. Het Ressortsparket in de strafrechtketen

13

3.1 Relatie met de eerste lijn

14

3.2 Relatie met de gerechtshoven

16

4. De medewerker van het Ressortsparket

17

4.1 Resultaatgericht werken

18

4.2 Faciliterend leiderschap

18

3

4.3 De AG in de regie

18

4.4 Professionele standaard

19

4.5 Het Ressortsparket als leerbedrijf voor de togadrager

19

5. Het Ressortsparket als moderne organisatie

20

5.1 Digitalisering

21

5.2 ICT-middelen en plaats- en tijdonafhankelijk werken

22

Het nieuwe Ressortsparket

4


Voorwoord Voor u ligt de brochure “Het nieuwe Ressortsparket”; “Vertrouwen als hoeksteen. De mens centraal. Het resultaat voorop.” Dit zijn de fundamenten van de nieuwe organisatie. De brochure is bedoeld voor de medewerkers van het Ressortsparket, de medewerkers van het gehele Openbaar Ministerie (OM) en van de gerechtshoven. In deze brochure wordt u geïnformeerd over het nieuwe Ressortsparket na invoering van “Appel 2015”. Betere samenwerking vestigingen Ressortsparket Appel 2015 is het antwoord op de vraag die de hoofdadvocaten-generaal begin 2008 aan elkaar stelden: “Hoe gaan de vijf ressortsparketten beter met elkaar samenwerken?” Er kwam één Ressortsparket met vier vestigingen. Vervolgens werd een visie ontwikkeld die door Appel 2015 is vertaald naar concrete verbeterslagen. Een grote groep medewerkers werkte in projectteams mee aan de plannen om de functie van het OM in hoger beroep verder vorm te geven en te professionaliseren. 5 Van denken naar doen In februari 2013 zijn, op basis van de adviezen van de projectteams, de definitieve contouren van het nieuwe Ressortsparket vastgesteld. Dit jaar, met 2015 als punt op de horizon, gaan we van denken naar doen en brengen we de verbeterslagen in de praktijk. Zo maakt Appel 2015 dat het nieuwe Ressortsparket klaar is voor de toekomst (OM 2020). Ik ben trots op deze nieuwe organisatie en stel het Ressortsparket graag aan u voor.

Han Moraal landelijk hoofdadvocaat-generaal


Vertrouwen als hoeksteen De mens centraal Het resultaat vooropVerbinding Zichtbaar Merkbaar Innovatief Herkenbaar Juridische kwaliteit In de regie Resultaatgericht Efficiënt Modern

6

1

HET NIEUWE RESSORTSPARKET

Juridische kwaliteit Efficiënt Innovatief

Professionele standaard Resultaatgericht Verbinding

Modern

In de regie

HIC Afpakken

Plaats- en tijdonafhankelijk werken

Ondermijning


“Vertrouwen als hoeksteen. De mens centraal. Het resultaat voorop.” Dit zijn de fundamenten van het nieuwe Ressortsparket. Het Ressortsparket is onderdeel van het OM en verantwoordelijk voor de behandeling van alle strafzaken in hoger beroep. Het heeft daarbij oog voor zowel verdachte als slachtoffer, weet wat er in de samenleving leeft en wat de belangrijkste beleidsprioriteiten zijn in de aanpak van criminaliteit. Het Ressortsparket heeft vier vestigingen: Amsterdam, Arnhem-Leeuwarden, Den Bosch en Den Haag. De vestigingen zijn gehuisvest in de onmiddellijke omgeving van de gerechtshoven, vaak in dezelfde gebouwen. Iedere vestiging heeft een “legal office” waar advocaten-generaal (AG’s) en parketsecretarissen werken, onder leiding van een afdelingshoofd. Daarnaast is op iedere vestiging een administratieve afdeling aanwezig die intensief samenwerkt met de griffie van de gerechtshoven. De vestiging Arnhem-Leeuwarden brengt strafzaken aan bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, dat zitting houdt op beide locaties. De vestiging Arnhem-Leeuwarden is gehuisvest in Arnhem. Vanuit praktische overwegingen beschikt deze vestiging ook over een aantal werkplekken in Leeuwarden. Het Ressortsparket doet zijn werk in nauwe verbinding met de arrondissements parketten, het Landelijk Parket (LP), het Functioneel Parket (FP), de Centrale Verwerking Openbaar Ministerie (CVOM) en de gerechtshoven. In deze relaties wil het Ressortsparket zichtbaar, merkbaar en herkenbaar zijn én een betrouwbare (keten)partner. Binnen het nieuwe Ressortsparket staat de AG in de regie. Dit betekent dat de AG volledig verantwoordelijk is voor al zijn strafzaken en zittingen, zowel voor het proces als voor de inhoudelijke afdoening. Alle medewerkers werken resultaatgericht op de gebieden van “productie”, “kwaliteit” en “persoonlijke ontwikkeling”. De organisatie faciliteert hen daarbij, het management stuurt hen daarin, geeft leiding en ondersteunt de medewerkers bij het behalen van de persoonlijke resultaten. Het Ressortsparket is een moderne organisatie die met de tijd meegaat en werkt aan vernieuwing. Dit uit zich in innovatie, verregaande digitalisering, nieuwe ICT en plaats- en tijdonafhankelijk werken. Ook maakt het Ressortsparket gebruik van social media. Deze elementen samen maken het nieuwe Ressortsparket. In de volgende hoofdstukken komen ze uitgebreider aan de orde. Het nieuwe Ressortsparket

7

8

2 Het ressortsparket in de maatschappelijke omgeving Het Ressortsparket is onderdeel van het OM en opereert in een dynamische maatschappelijke omgeving. Het onderwerp veiligheid scoort hoog op de politieke agenda. Het OM, en dus ook het Ressortsparket, draagt - in dienst van de burger - bij aan een veilige maatschappij.


De maatschappelijke omgeving vraagt van het OM een strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde, door het nemen van rechtvaardige vervolgingsbeslissingen. Het OM moet zich ook hard maken voor kortere doorlooptijden in de strafrechtketen. Zowel in algemene zin als voor specifieke zaakstromen. Het Ressortsparket geeft in hoger beroep uitvoering aan de landelijke en lokale beleidsprioriteiten van het OM en sluit het aan bij de landelijke plannen van “Perspectief 2015”: ZSM, ondermijning, afpakken, High Impact Crime (HIC) en OM 2020. Verder krijgen slachtoffers de aandacht die zij verdienen van het OM. 2.1 Ondermijning Ondermijning is een vorm van criminaliteit die de maatschappelijke orde aantast. Het gaat onder andere om grootschalige fraude, drugsinvoer en mensenhandel in georganiseerd verband. Dit zijn strafzaken van het LP, het FP en de zogeheten zwacri-teams van de arrondissementsparketten. Hoger beroep speelt in bijna al deze zaken. Bij de aanpak van de zwaarste categorie van deze strafzaken werkt het Ressortsparket nauw samen met het LP en het FP in een zogenaamd virtueel team. In dat team werken acht AG’s die gespecialiseerd zijn in het onderwerp ondermijning. Zij kunnen alle acht worden ingezet in vervolgingsteams, samen met officieren van justitie van het LP en het FP. Het virtuele team behandelt de gezichtsbepalende ondermijningszaken, zowel in eerste aanleg als in hoger beroep. De deskundigheid van de AG’s wordt hiermee vroeg ingezet. Daarnaast wordt de deskundigheid en kennis van de officieren van justitie behouden bij de behandeling van deze zaken in hoger beroep. 2.2 Afpakken Binnen het gehele OM, en dus ook binnen het Ressortsparket, is veel aandacht voor het afpakken van crimineel verkregen vermogen. Hierbij ziet het Ressortsparket voor zichzelf de rol weggelegd in het leggen van conservatoir beslag, nadat in een zaak hoger beroep is ingesteld. Dit betekent dat op elke vestiging van het Ressortsparket jaarlijks - naast de nichezaken - ontnemingszaken worden beoordeeld op (aanvullende) beslagmogelijkheden, in samenwerking met de regionale afpakteams en het FP. Het doel van het ressortelijke afpakbeleid is om - samen met vermogenstraceerders, de afpakteams en de


9

Belastingdienst - crimineel vermogen, ook in de appelfase, daadwerkelijk af te pakken en ontnemingszaken versneld af te handelen in hoger beroep. Dit beleid heeft al geresulteerd in een extra financiële opbrengst.

10 2.3 High Impact Crime en Fast Lanes High Impact Crime (HIC)-zaken zijn strafzaken met een grote invloed op slachtoffers en nabestaanden. Hierbij kan worden gedacht aan moord en doodslag, (woning)overvallen, mensenhandel, verkrachting, gijzeling, afpersing, kinderporno en andere zedendelicten. Het Ressortsparket behandelt deze strafzaken versneld in hoger beroep door de inzet van zogenaamde Fast Lanes. Hiermee krijgen de slachtoffers en nabestaanden in HIC-zaken de aandacht die zij verdienen van het OM. Om deze versnelling te kunnen realiseren moeten het OM, de rechtbank en het gerechtshof tot één samenwerkingsproces komen in de strafrechtketen. Daarbij moeten zij zich alle drie houden aan de afgesproken termijnen waarbinnen de strafzaak moet worden behandeld en de wijze waarop de zaak onderling moet worden overgedragen. Het OM, en dus ook het Ressortsparket, maakt zich hier hard voor.


Het Ressortsparket richt zich daarnaast op de resultaatgerichte sturing en versnelling van dát deel van het strafproces waarop het zelf direct invloed kan uitoefenen; de tijd tussen “datum instellen hoger beroep en datum uitspraak hoger beroep”. De eerste resultaten zijn al zichtbaar in positieve zin: de gemiddelde doorlooptijd is in één jaar tijd gedaald van 244 naar 174 dagen (in 2012). De eerste Fast Lanes zijn gestart in Den Haag en Rotterdam. In Arnhem is in september 2012 een dergelijk project gestart met de naam “A-12”. In Amsterdam wordt, naast een Fast Lane voor de HIC-zaken, ook gewerkt aan een Fast Lane voor jeugdzaken en de “Top 600”. 2.4 Slachtofferzorg Het OM ondersteunt het slachtoffer bij de uitoefening van zijn rechten. Het Ressortsparket zorgt ervoor dat het slachtoffer - tijdens de gehele hogerberoepsprocedure - goed geïnformeerd blijft, één aanspreekpunt heeft en een passende schaderegeling krijgt. Slachtofferzorg op maat, met een focus op het informeren van slachtoffers in strafzaken, is een belangrijke prioriteit van het Ressortsparket. Op alle vestigingen van het Ressortsparket zijn daarom zaakscoördinatoren slachtofferzorg aangesteld om hierin maatwerk te kunnen leveren. Deze coördinatoren werken ook voor het LP en het FP. Ieder slachtoffer dat daar om vraagt krijgt – voorafgaand aan de behandeling van de strafzaak op zitting – een gesprek met een AG. Centraal slachtofferloket Het Ressortsparket heeft sinds 2011 een centraal slachtofferloket op de vestiging Den Bosch. Dit loket is verantwoordelijk voor de telefonische beantwoording van vragen, de postafhandeling voor álle zaken van slachtoffers in eerste aanleg van het LP en het FP en voor álle zaken van slachtoffers in hoger beroep. Slachtoffer Informatie Portaal In 2013 is de informatievoorziening aan slachtoffers verder uitgebreid met het zogeheten Slachtoffer Informatie Portaal. Zo kunnen slachtoffers in


11

hogerberoepszaken online de status van hun zaak bekijken. Slachtoffers loggen in met hun DigiD en zien direct de stand van zaken, 24 uur per dag, zeven dagen per week. Ook wordt in breder perspectief gekeken naar het benutten van kansrijke, technologische innovaties ten gunste van slachtofferzorg. Gedacht wordt aan de inzet van social media en een interactieve publieksservice.

12


13

3 HET RESSORTSPARKET in de strafrechtketen Het Ressortsparket doet zijn werk in nauwe verbinding met de arrondissementsparketten, het LP, het FP, de CVOM en de gerechtshoven. In deze samenwerking wil het Ressortsparket zichtbaar, merkbaar en herkenbaar zijn én een betrouwbare (keten)partner.


3.1 Relatie met de eerste lijn Gebiedswerk Voor elke medewerker geldt, ongeacht zijn functie, dat hij in verbinding moet staan met de voor hem relevante medewerkers uit de eerste lijn en de gerechtshoven. Alle vestigingen van het Ressortsparket beschikken over over een gebieds-AG. Hij is de verbindingspersoon tussen de tweede en de eerste lijn. De gebieds-AG werkt één dag per week op het eerstelijnsparket. Hij neemt dan onder andere deel aan het “gevoelige-zaken-overleg” van de eerste lijn, bespreekt en beoordeelt de OM-appellen en is beschikbaar voor overleg en intercollegiale reflectie met de officieren van justitie. Track & Trace-systeem Het Ressortsparket werkt aan een Track & Trace-systeem. Het Track & Trace-systeem zal worden toegepast bij de OM-appellen, de HIC-zaken en de ondermijningszaken. Dit systeem informeert de officier van justitie over de administratieve voortgang van een zaak in hoger beroep. Naast het Track & Trace-systeem blijft de inhoudelijke terugkoppeling van de zaaks-AG naar de 14

officier van justitie. Het Track & Trace-systeem start dit jaar (2013). Weekdienst Op alle vestigingen is een zogenaamde weekdienst actief. Tijdens de weekdienst zijn een AG en een parketsecretaris telefonisch bereikbaar voor de eerste lijn en voor allerlei andere vragen van binnen en buiten de organisatie. Zij hebben ook contact met de “poortraadsheer”. De rol van de poortraadsheer is onder andere om te kijken welke handelingen nog uitgevoerd moeten worden, voorafgaand aan het plannen van de zitting. Het doel van de samenwerking tussen de poortraadsheer en de weekdienst is het verminderen van het aantal aanhoudingen en het zo snel mogelijk kunnen behandelen van strafzaken op zitting. Daarnaast behandelen de AG en de parketsecretaris in “hun” week de zaakstromen art. 12 Sv (de klachten niet-vervolging) en art. 89 Sv en art. 591(a) Sv (schadevergoeding). Drie zaakstromen Het Ressortsparket onderscheidt in het primaire proces drie zaakstromen: “standaard”, “maatwerk(-plus)” en “specials”. Elk type zaak vraagt om een Het nieuwe Ressortsparket

specifieke behandeling. De AG wordt ingezet voor het type zaak dat past bij zijn kennis en ervaring op basis van het principe: “de juiste mens op de juiste zaak”. De maatwerk-pluszaken en de specials zijn zaken die beeldbepalend zijn, een hoge persgevoeligheid en een groot afbreukrisico kennen. In deze zaken (HIC-zaken en ondermijningszaken) is het van groot belang dat er een warme overdracht van de strafzaak met de eerste lijn plaatsvindt.

15

Kwaliteitsspiegel Het Ressortsparket is de kwaliteitsspiegel van het OM. Dit betekent dat het Ressortsparket in staat is om een OM-brede “lessons learned-analyse” te maken. Rechtsgelijkheid en rechtsvorming zijn hierbij leidend. Het structureel terugkoppelen van ontwikkelingen in het recht aan de eerste lijn verdient, in de visie van het Ressortsparket, net zoveel aandacht als de terugkoppeling op zaaksniveau. Daarom heeft elke vestiging een kwaliteits-AG die verantwoordelijk is voor deze terugkoppeling. Om de kwaliteit en professionaliteit hoog te houden - en continu te ver beteren - heeft het Ressortsparket het voornemen om lezingen en seminars te organiseren en thema-analyses te maken, die waardevol zijn voor de strafrechtspleging van het OM als geheel. Het nieuwe Ressortsparket

3.2 Relatie met de gerechtshoven Eén administratie Het Ressortsparket streeft naar een gezamenlijke administratie met elk gerechtshof. Daar waar een gezamenlijke administratie al bestaat, is die naar volle tevredenheid van beide organisaties. Het grote voordeel van een gezamenlijke administratie is een hoge effectiviteit, snelheid en efficiency van het administratieve proces. OM-ZM Op bestuursniveau van het Ressortsparket en de gerechtshoven is geïnvesteerd in een regulier overleg met de voorzitters van de strafsectoren. Zowel op landelijk als op lokaal niveau. Dit overleg is gericht op het continu verbeteren van doorlooptijden, het terugbrengen van het aantal aanhoudingen, het maken van afspraken over het aantal zaken dat moet worden afgedaan en de samenwerking binnen de strafrechtketen. Het overleg biedt een platform om in de hogerberoepsketen gedeelde problemen gezamenlijk aan te pakken en beleidsprioriteiten gezamenlijk af te stemmen. 16

INSTROOM - EINDARRESTEN - INTREKKINGEN Instroom

2011

2012

Standaardzaken

9.613

10.127

Maatwerkzaken

6.681

7.639

16.294

17.766

Eindarresten

2011

2012

Standaardzaken

8.974

9.470

Maatwerkzaken

6.237

6.581

15.211

16.051

Intrekkingen

2011

2012

Totaal

2.032

1.704

Totaal

Totaal


Y A W T RESUL 17

4 DE MEDEWERKER VAN HET RESSORTSPARKET “Vertrouwen als hoeksteen. De mens centraal. Het resultaat voorop.” Dit is de kern van de nieuwe manier van werken binnen het Ressortsparket. Het houdt in dat alle mede werkers van het Ressortsparket resultaatgericht moeten (gaan) werken. Dit vraagt faciliterend leiderschap van het management én van de professionals. Bij de behandeling en afdoening van strafzaken staat de AG in de regie. Het nieuwe Ressortsparket

4.1 Resultaatgericht werken Het Ressortsparket voert resultaatgericht werken in. Dit betekent dat elke medewerker verantwoordelijk is voor de met hem afgesproken concrete, persoonlijke resultaten. Deze worden bepaald en vastgelegd in resultaatskaarten. Daarop staan de individuele afspraken op het gebied van productie, kwaliteit en persoonlijke ontwikkeling. Hierbij hoort ook dat iedere 18

medewerker verantwoordelijk is voor het bijhouden van zijn vakkennis. Om elke medewerker hiertoe in staat te stellen, krijgt hij een eigen jaarlijks opleidingsbudget. 4.2 Faciliterend leiderschap Resultaatgericht werken vraagt een specifieke manier van leiderschap. Dit betekent dat de leidinggevende zijn medewerkers coacht en faciliteert bij het behalen van hun persoonlijke resultaatafspraken. Het nieuwe Ressortsparket investeert hiervoor in trainingen, coaching en opleidingen. 4.3 De AG in de regie De AG staat in de nieuwe organisatie in de regie. Dit betekent dat de AG integraal verantwoordelijk is voor zíjn strafzaken en zittingen, zowel voor het proces als voor de inhoudelijke afdoening. De regierol van de AG wordt groter naarmate een zaak complexer is. Gaat het in de standaardzaken vooral om de controle op de juistheid van het administratieve proces, in de specials gaat het om een veel breder scala aan activiteiten. De AG stuurt dan aan op het aanbrengen van zaken, de compleetheid van het dossier, het uitvoeren van Het nieuwe Ressortsparket

opdrachten en het bewaken van de voortgang. Hij geeft daarbij ook regelmatig feedback aan de betrokken administratief medewerker en de parketsecretaris op het door hen geleverde werk. Zo draagt de AG mede bij aan het lerend vermogen van de medewerkers en van de organisatie als geheel. 4.4 Professionele standaard De inzet van kwaliteitsinstrumenten is een vast onderdeel van de werk- zaamheden van het Ressortsparket en kan per zaak(stroom) verschillen. Of een bepaald kwaliteitsinstrument moet worden ingezet, wordt beoordeeld op basis van de inhoud van de zaak. Denk hierbij aan kwaliteitsinstrumenten als intervisie, intercollegiale toetsing, strafmaatoverleg, review, reflectie en tegenspraak. Hiermee versterken de betrokken medewerkers elkaar. Het kwaliteitsinstrument intervisie is verplicht voor alle medewerkers van de legal office. 4.5 Het Ressortsparket als leerbedrijf voor de togadrager Het loopbaanpad van de togadrager binnen het OM is áltijd maatwerk en loopt vaak gelijk op met de verandering van rol, rang of functie. Het Ressortsparket wil togadragers op wisselende momenten aan zich (ver)binden, met als uitgangspunt de uitwisseling van togadragers binnen het OM als geheel.


19

20

5 HET RESSORTSPARKET als moderne organisatie Het Ressortsparket is een moderne organisatie die met de tijd meegaat en werkt aan vernieuwing. Het resultaat is een vergaande digitalisering met moderne ICT-middelen en plaats- en tijdonafhankelijk werken. Ook maakt het Ressortsparket gebruik van social media als Twitter , Facebook en .


5.1 Digitalisering Het Ressortsparket gaat in sneltreinvaart naar een papierarme organisatie met digitale zittingen en gebruikt de nieuwste ICT om zaken zo snel en zo goed mogelijk te behandelen. Denk hierbij aan Elektronisch Dossier (ED)-NIAS, iPad-technologie, scanners, multi touch tablets en scansoftware. Deze kant-en-klare systemen, apparaten en producten zijn aangepast aan de wensen van het Ressortsparket. Alle AG’s beschikken over een persoonsgebonden tablet.

21

Elektronisch dossier Er wordt hard gewerkt aan de digitalisering van álle strafdossiers. Standaardzaken en eenvoudige maatwerkzaken zijn al voor een groot deel digitaal beschikbaar in het systeem ED-NIAS. Eind 2015 is het Ressortsparket volledig gedigitaliseerd. Dan zijn ook de preventieven- , jeugd- , FEM- en megazaken digitaal beschikbaar in ED-NIAS. In alle strafzaken die digitaal beschikbaar zijn, wordt door de parketsecretarissen digitaal gewerkt. De AG behandelt deze zaken (ook) digitaal op zitting. Het nieuwe Ressortsparket

5.2 ICT-middelen en plaats- en tijdonafhankelijk werken Het Ressortsparket investeert in efficiënter werken, onafhankelijk van plaats en tijd, met nieuwe en gebruiksvriendelijke ICT-middelen. De medewerkers van het Ressortsparket werken met smartphones, laptops en iPad’s en gebruiken videoconference apparatuur om onderling overleg te hebben. Flexwerken: Het Nieuwe Werken en flexplekken Deze ICT-ondersteuning biedt de medewerkers van het Ressortsparket de mogelijkheid om ook buiten het “eigen” kantoor en de gebruikelijke kantoortijden te werken (Het Nieuwe Werken). Daarnaast kunnen de medewerkers, met de beschikbaarheid van zogenaamde flexplekken, hun horizon verbreden en werken op andere vestigingen van het Ressortsparket. Hierbij is resultaatsturing een randvoorwaarde. Wordt er op kantoor gewerkt dan is dat in een (moderne) werkomgeving die past bij de activiteiten die de medewerker daar wil uitvoeren, bijvoorbeeld collega’s ontmoeten, geconcentreerd werken of samenwerken. De vestigingen Amsterdam en Den Bosch zijn al helemaal toegerust op 22

het nieuwe werken en de vestiging Den Haag beschikt al over flexplekken. De vestiging Arnhem-Leeuwarden is in het voorjaar van 2014 klaar voor flexwerken.


COLOFON Deze brochure is een produktie van het Ressortsparket. Vormgever: Star Reklame, Bodegraven Drukker: drukkerij HEGA, Rijswijk (ZH) Maand en jaar van uitgifte: september 2013 Oplage: 1.000 stuks Interesse in deze brochure? Stuur een e-mail naar: [email protected].

Het nieuwe Ressortsparket

Recommend Documents