Investeren in het landschap … het kan ook anders Biodiversiteit en landschapszorg als hefboom voor regionale (economische) ontwikkeling
Ignace Schops 22 juni Dordrecht
Biodiversity matters! Biodiversity as an opportunity for sustainable economic development • Ignace Schops S h CEO ‐ Regionaal Landschap Kempen en Maasland (RLKM) • International Ambassador Countdown 2010 International Union for the Conservation of Nature • ASHOKA fellow ASHOKA fellow – World leading Social Entrepreneur World leading Social Entrepreneur • Goldman Prize Winner 2008 – Green Nobel Prize • Vice‐President Natuurpunt Flanders Vice President Natuurpunt Flanders • !!! Global recognition due to a fantastic team & believing partners
Een verhaaltje Een verhaaltje …
Biodiversity matters! It’s It s about life, … our life! Biodiversiteit, een wereldwijd e e d jd probleem? p ob ee
Wie is verantwoordelijk?
Biodiversiteit als kans voor duurzame ontwikkeling
(Re)connection model
Ook mensen zijn de oorzaak van onze klimaatsverandering!
A Global view CO2 concentration (ppm)
CO2 concentration (ppm)
400
380
• Global CO2 concentration is increasing g very fast
360
• Currently up to 380 ppm
340
• Climate Change g is a g global p problem 320
300
280 1954
1969
Source: Keeling and Whorf, 2005.
1983
1998
2012
A Global view Global Surface Temperature (°C) 1860-2000
Global Surface Temperature (°C) • Increasing temperatures since 1970 • In 2000 GST increased to +/- 1°C • Estimation: increase GST of 3,5°C
A Global view Global Impact
Source: Johan Rockström Stcokhom University - 2009
A Global view Quadruple Squeeze
Human Growth 20/80 dilemma
Climate
Ecosystems
550/450/350 dilemma
60% loss dilemma
Surprise 99/1 dilemma © Stockholm University / Johan Rockström
A Global view
Gevolgen g van landgebruik g op p Ecosystemen y
A Global view
Onze ecologische g voetafdruk
Grafiek (bron WWF) : Voetafdruk per regio en de beschikbare biocapaciteit
Bijvoorbeeld: Europa heeft 487 miljoen inwoners inwoners, een beschikbare biocapaciteit 2,38ha 2 38ha per jaar en een ecologische voetafdruk van 4,7ha per jaar (stippellijn) - Europa heeft dus een ecologische schuld van 2,4ha per persoon per jaar
A Global view
Een nieuwe stap p voor duurzame ontwikkeling g…
Profit
People
People
Planet
Profit
Equivalent
Planet
Planet as the pillar for sustainable development
A Global view – problemen? Some examples • Australië: droogte – jaarlijks tekort: 231 miljard liter water – 15 miljoen US$ per jaar • Groenland: jaarlijks verlies aan ijs: 200 km³ • Duitsland: overstroming Elbe : 2,7 miljoen US$ • Verenigde g Staten : • Orkaan Katrina 2007: 90 miljoen US$ - 1836 mensen omgekomen • Olieramp Golf van Mexico 2010 •…
A Global view – Rode Lijst Red List of the International Union for the Conservation of Nature (IUCN) Red List of Threatened Species onderzoek status en het risico op uitsterven van 47.677 soorten Bedreigd met uitsterven: • 1 op 8 vogels • 1 op 4 zoogdieren • 1 op 4 coniferen • 1 op 3 amfibieën • 6 op 7 marine schildpadden Verlies aan soorten is hoog! • Soorten sterven 1000 keer sneller uit • meer dan 1,1 miljard mensen zijn bedreigd door het verlies aan visbestanden, nodig voor hun voedsel •…
2010, Internationaal Jaar Biodiversiteit World leaders agreed to several other important targets at the 2005 World Summit. I recommend the incorporation p of these commitments into the Millennium Development Goals. This includes: [...] a new target under Goal 7: to “Significantly reduce the rate of loss of biodiversity by 2010 2010”. Kofi Annan, 2006 Ban Ki Moon, Moon 2008
Hoe wereldproblemen oplossen? Biodiversity and Climate Change: Twins!
• Kennis = gekend • IPCC, GDG, TEEB, RED LIST, CDB IUCN CDB, IUCN, WWF WWF, …. • Better city, better life? • Hoe de wereld redden? • Hoe ecosystemen redden? • … het is aan ons! Mensen!
Communicatie … C i ti De relatie tussen biodiveristeit en voetbal?
Belangrijk: communicatie … • De resultaten van het MEA en het IPCC bevestigen dat de VRG en de HRG ontoereikend zullen zijn (Natura 2000) Voor Vlaanderen betekent dit dat (Natura 2000). Voor Vlaanderen betekent dit dat – naast een meer ambitieus soortenbeleid (cf. Göteborg doelstellingen & Countdown 2010) – er een op s bsidiariteit gebaseerde een op subsidiariteit gebaseerde verantwoordelijkheid met een gericht doelgroepenbeleid wenselijk is en onverwijld het gebiedsgericht natuurbeleid (GEN, GENO en IVON) bi d i ht t b l id (GEN GENO IVON) te evalueren, bij te sturen en te integreren met het ruimtelijk beleid (RSVII)…
…maak makkelijk wat moeilijk lijkt ( (1+2+3+4)*hv² + (1+2+3+4)*hvp ) ( ) p
Één, twee, drie, vier - hoedje j van, hoedje j van - …één, twee, drie, vier … hoedje van papier!
België als antwoord??? The province of Limburg, high value biodiversity België •
• • •
Staatsstructuur – Moeilijk! • Vlaanderen >< Wallonië Erg bevolkt in Vlaanderen Relatief Rijk Ook verantwoordelijk? Oo a oo d j
Provincie Limburg •
830.000 inwoners
•
oppervlakte: 2.422 km² km (341/Km²) (341/Km )
•
44 gemeenten
Biodiversiteit •
Hoog aantal soorten •
•
92% van alle Vlaamse soorten
Hoog aantal bedreigde soorten
Opmerkelijk k lijk •
Limburg = “groene” provincie
•
Duurzame ontwikkeling een kans?
“Regionaal Regionaal Landschap Kempen en Maasland Maasland” Op het snijvlak van natuur, landschap, cultuur en duurzame ontwikkeling
Regionaal Landschap Kempen en Maasland • • • • • • • •
Noord-Oost België – Vlaanderen - Limburg voormalig steenkool ontginningsgebied 12 gemeenten - 75.000 ha 300.000 inwoners Belangrijkste regio voor biodiversiteit in Vlaanderen NGO - partnership – alle doelgroepen betrokken Integrale aanpak (Re)connection Model
“(Re)connection Model”, een antwoord op de achteruitgang van biodiveristeit (Re)connecting biodiversiteit en maatschappij, een interessante opportuniteit! (Re)connection Model • (Re)connect nature with nature • (Re)connect people with nature • (Re)connect business with biodiversity • (Re)connect policy with practice Output • Verantwoordelijke regio regio’s s • meer en betere natuur (biodiversiteit) • meer steun en draagvlak voor natuur • meer draagvlak voor ecosysteemdiensten • Meer M opbrengsten b t uit it natuur t • bijkomend draagvlak voor Corporate Social responsibility (CSR) • meer en beter duurzaam beleid
Regionaal Landschap p en Maasland Kempen
- 75.000 ha - 300.000 inwoners - Belangrijkste regio voor natuurbehoud in Vlaanderen
Regionaal Landschap Kempen en Maasland Grenzeloze natuur terug verbonden (Re)connection Model Biodiversiteit een kans voor duurzame ontwikkeling g Think globally, act locally and change personally Model nu als voorbeeld voor World Conservation Union • Samenwerking met andere regio’s: Frankrijk VK Frankrijk, VK, VS VS, Nederland Nederland, Duitsland, Letland, Italië, Cambodja, … •
(Re)Connection Model Quick scan (1) – Assessment radar for (other) regions Quick scan (1) surface region involvement target groups assignment to develop
5 4
surface nature/region
3
nature reserve>1000ha
2
• • • •
Onderzoek op basis van bestaande kennis Integraal benadering (maatschappij) Geeft indicatie van ontwikkelingskansen Basis voor toekomstig beleid
1 visitor payback systems/,,,
density population
0
sustainable tourist infrastructure funding opportunities
legislation for nature
NGO for nature development plans
Concept: © RLKM
(Re)connection Model 1. onderzoek obv goedgekozen indicatoren 2. waardering indicatoren 3 kansen // opportuniteiten 3.
(Re)Connection Model Quick scan (1) – Assessment radar for (other) regions Quick scan (1) surface region involvement target groups assignment to develop
5 4
surface nature/region
3
nature reserve>1000ha
2
• • • •
Onderzoek op basis van bestaande kennis Integraal benadering (maatschappij) Geeft indicatie van ontwikkelingskansen Basis voor toekomstig beleid
1 visitor payback systems/,,,
density population
0
sustainable tourist infrastructure funding opportunities
legislation for nature
NGO for nature development plans
Concept: © RLKM
(Re)connection Model 1. onderzoek obv goedgekozen indicatoren 2. waardering indicatoren 3 kansen // opportuniteiten 3.
(Re)Connection Model Quick scan (2) – Assessment radar for (other) regions Q i k scan (2) Quick Onderzoek naar potentiële ontwikkelingskansen
nature w ith nature 3 2
(Re)connection Model
1 policy w ith practice
0
business w ith biodiveristy
Concept: © RLKM
people w ith nature
1.(Re)connect 1 (Re)connect 2.(Re)connect 3.(Re)connect 4.(Re)connect
nature with nature people with nature business with biodiversity policy with practice
(Re)Connection Model Quick scan (2) – Assessment radar for (other) regions Q i k scan (2) Quick Onderzoek naar potentiële ontwikkelingskansen
nature w ith nature 3 2
(Re)connection Model
1 policy w ith practice
0
business w ith biodiveristy
Concept: © RLKM
people w ith nature
1.(Re)connect 1 (Re)connect 2.(Re)connect 3.(Re)connect 4.(Re)connect
nature with nature people with nature business with biodiversity policy with practice
Smart zoning/schematic (Re)Connection model Project/Impact zone Extension reconnection
NPhigh value High value zone National Park zone
NP Visitor facilities
Concept: © RLKM
Duurzaam toerisme
Kwaliteitsvolle Natuur
Duurzaam Toerisme
~ Klassiek toerisme
Kwaliteitsvolle Natuur
Toerisme
Minder Natuur
Afname Toeristisch potentieel
2 keer verlies! Minder natuur & minder toerisme
Social impact Social impact networks 20
3 Participation cost
Implementation priority
Social Impact
2
1
15 10 5 0
0 all citizens/visitors/… allmost all citizens/…
some citizens/…
target group
few citizens/...
walking network
cycling network
horseback riding
type of network
! Positive discrimination of networks for disabled people
Een streekontwikkelingsproject met hoge toeristische meerwaarde
Economische return
Fietsroute-netwerk Fietsroute netwerk – 12 gemeenten RLKM
elektronische tellingen
Number of cyclists 1997 – 2009
2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997
bevragingen van waar komen de fietsers ~ 20% Nederland/Duitsland…) ~ 30% Vlaanderen ~ 50% Limburg/locaal
0
500.000
1.000.000
uitgave patroon verblijvers – € 76/dag 1.500.000 daguitstapper– daguitstapper € 11,8/dag 11 8/dag fietser locaal – 9.9 euro/dag RLKM 16,5 miljoen euro per jaar! RLKM 16 5 miljoen euro per jaar!
NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN Dromen begint in 1997 in een Belgisch café…
Signaal aan de wereld! Rijke en dichtbevolkte landen moeten verantwoordelijkheid nemen voor biodiversiteit …!
Nationaal Park Hoge Kempen (Re)connection Model to help other regions in the world
Waarom?
Project National Park - 25.000ha
National Park - 6.000ha
• voorbeeld om biodiversiteit te beschermen • verantwoordelijkheidszin van ook rijke, dichtbevolkte landen • terug verbinden van maatschappij en natuur • hoge Economische opbrengsten
Yellowstone National Park – 1871 “for the benefit and the enjoyment of the people … “
WAAR…? Regionaal Landschap Kempen en Maasland
5.700 5 700 ha verdeeld over zes gemeenten
Meer dan 6000 verschillende soorten!
1998
BESLISSING VLAAMSE REGERING (22/7/02) RLKM = opdrachthouder STUURGROEP PROJECTGROEP PROJECTBUREAU
2001
FINANCIËN
Hoe? Masterplan > bottom up approach! Projectgroep > Stuurgroep = ambtelijk + politiek draagvlak Van NIMBY naar PIMBY!
KOKEN KOST GELD Voormalige V li mijnregio reconversie
•
REGULIERE MIDDELEN VLAAMSE, PROVINCIALE EN GEMEENTELIJKE OVERHEDEN
•
EUROPESE MIDDELEN
•
EXTRA MIDDELEN VIA LISOM (LRM) = beslissing Vlaamse regering – ((“een een euro voor een euro”) euro )
•
DERDEN
ECOLOGISCHE IMPULS
HOE … ontsnippering
BRANDING
Herkenbare huisstijl Corporate Identity
Locale toegangspoorten - uitbreidingsmodel P j t bi d Projectgebied
Klassiek model Concentrisch “inbreiding”
Model NPHK excentrisch “uitbreiding”
Klassiek model Wildgroei “geen verbinding”
Locale toegangspoorten
Hoofd Toegangspoort
LOKALE POORTEN
RECREATIEVE INRICHTING
!!! Ontsluiting op landschapsniveau –visitor payback
LOKALE ONDERNEMERS
162 ONDERNEMERS
Rangers
Onrechtstreekse investeringen NPHK
Rechtstreekse investeringen 80.000.000
30.000.000
7 9 .3 4 6 .9 6 0
25.504.000
70.000.000
25.000.000
60.000.000
20.000.000
4 0 .0 0 0 .0 0 0
40.000.000
10.000.000
16 .7 8 3 .0 6 0 8 .4 8 0 .0 0 0
3 .8 8 9 .0 0 0
3 .12 7 .2 0 0
5.000.000
Molen nvijverpark Genk G
Bru ug N75 As
0 Onrech htstreekse inves steringen
Limburgplan
ANB
Ecoducten/,,,
Hoofdto oegnangspoort
Locale poorten
Projecten
Projectbureau
Totaa al rechtsreekse inv vesteringen
700.000
300.000 1.554.000
450.000
Heempark H
1.3 2 0 .0 0 0
Bru ug lanklaar
5 .7 4 7 .7 0 0
10.000.000
10 000 000 10.000.000
Bloso
20 000 000 20.000.000
0
12.500.000
15.000.000
30.000.000
inv vestering Camping Mooi utendaal Zu
50.000.000
Multiplicator p investeringen g cumulatief Multiplicator = 3,75
104.836.000
Totale investeringen g ((**))
120.0 000.000
100.0 000.000
80.0 000.000
60.0 000.000
40.0 000.000
0
20.0 000.000
28.000.000
Investering LISOM
Economisch effect NPHK
Natuur & Landschap, een kans … motivatie voor een bezoek aan Limburg 38% - fietsen 25% - natuur t 20% - gastvrijheid 17% - rust 12% - omgeving 80% gekoppeld aan kwaliteit buitengebied
Aantal bezoekers cumulatief 2007 (**) 800.000 700.000 600.000 500 000 500.000 400.000
774.641
480.000 287.641
300.000 200 000 200.000 100.000 0
7.000 Bezoekers cumulatief
Wandelen & Fietsen
Bezoekers toegangpoorten
Deelnemers Rangers
Fietsers & wandelaars worden elektronisch geteld!
Economisch effect NPHK
174.000 158.000
200 000 200.000 180.000 160.000 140.000
107.000
187.000
120.000 100.000
153.000
80.000
+ 10%
60.000 40.000 20.000 0 2005
2007
2008
2005
2009 (tot sept)
Stijging jg g overnachtingen g Nationaal Park Hoge g Kempen 2005 2007 - bron NIS)
Vergelijking aantal wandelaars Nationaal Park Hoge Kempen 2005, 2007, 2008,(2009)
+30%
+25% 500.000
510.190 + 22% 463.800
400.000 2005
2007
2007
Stijging dagbezoeken Nationaal Park Hoge Kempen 2005 2007
Nationaal Park Hoge Kempen Opportunities for sustainable economic development - From NIMBY to PIMBY Kenmerken • nationaal park = 6.000ha • “project” Nationaal Park = 25.000ha • 6 gemeenten • meer dan 6 6.000 000 soorten • hoge kwaliteit (toeristische) infrastructuur • 5 locale toegangspoorten + 1 hoofdtoegang • totale investering > 120.000.000 euro (160.000.000 US$) Opbrengsten • extra draagvlak • soorten beschermingsplannen • jaarlijks aantal bezoekers: ~ 700.000 • tewerkstelling (direct & indirect): 400 • jaarlijkse opbrengsten: 20.000.000 euro (26.559.000 US$)
Wereldwijde erkenning = groepswerk Team + believers!
World Leading Innovators Social Entrepreneurs “Fellowship” www.ashoka.org Goldman Environmental Prize / 2008
Ashoka Fellow / 2008
Nancy Pelosi / 2008
Al Gore / 2009
International Ambassador Biodiversity / Countdown 2010 / IUCN
World Exhibition Shanghai / Key note / 2010
Have a dream
Mind our footprint!
Be Smart
D t il matter Details tt
Create a network
Lighten up!
M k some hhott links Make li k
Be sure there’s there s backupp
Stick together, lobby & communicate
Be ready to fly off
Always hang on
Keep on having a good position …
Problems? See it form a different point of view
T th we will Together ill succeed! d!
But know… The value of nature is the value “people” give …
It’s up to ourselves & the future generations …!
Let’s do something about our environment … Let’s have a dream…
Think Globally, Act Locally and Change Personally!
Samen werken aan natuur & landschap – kansen voor duurzame regionale economische ontwikkeling … Fietsroute-netwerk in regio Kempen en Maasland (12 gemeenten) – grensoverschrijdend met Nederland & Duitsland totale investeringen > € 6 miljoen jaarlijkse economische return € 16.5 miljoen
Kempen~Broek: Grensoverschrijdend met Nederland Totale investeringen in natuur en landschap: > 7 miljoen euro jaarlijkse economische return: (nog) niet onderzocht
Nationaal Park Hoge Kempen
Internationale samenwerking (…) Projectgebonden j g internationale samenwerking g ((NED-UK-FR)) totaal aantal investeringen direct en indirect: > € 120 miljoen Jaarlijkse economische return (lopend onderzoek): ~ € 20 miljoen Stijging tewerkstelling direct en indirect Hoog be bezoekersaantal! oekersaantal! + 10% in 2008 (o (overnachtingen ernachtingen en wandelaars) andelaars)
Maasvallei Enorme kansen voor grensoverschrijdende duurzame ontwikkeling
K iti h succesfactoren Kritische f t … • • •
• • • • • •
Startpositie: intrinsieke waarden! Van idee tot realisatie (visieplan/masterplan) – paraplumodel – bottom up approach Integrale benadering Bestuurlijke en Thematische integratie – doorgedreven doelgroepenbeleid – Cf. RLKM op het snijvlak van natuur & duurzaam t i toerisme Relatie Natuur >< Landschap – Ontsluiting g op p landschapsniveau p ((verlaagde g druk)) Projectgebied >< natuurgebied!!! Bevoegdheid en verantwoordelijkheid (overeenkomst) Financiële basis (!) – cf. cf Fietsroute Fietsroute-netwerk netwerk // NPHK multiplicatoreffect Eenheid van structuur, bestuur, ontwikkeling & aanpak Verantwoordelijkheid & Leiderschap & kwaliteitsbewaking
De toekomst … • • • • • • • •
Integrale Projectbenadering, Projectbenadering model voor de toekomst? Fiscale voordelen voor duurzame (horeca)ondernemers binnen projectgebied? Payback systemen Tax shelters Implementatie Social Corporate Responsability Ontwikkeling hoofdtoegangspoort Nationaal Park Fund Financieringmodellen – – –
•
Groei – Krimp modellen –
• •
Oppervlakte//bestemming
Vergunningenbeleid – van generiek beleid tot maatwerk Andere sectoren ook behoeders van de open ruimte & duurzame ontwikkeling? – –
•
Iedereen betrokken Business & Biodiversity Opt in – Opt out systemen
Toerisme T i Landbouw
Internationale samenwerking
Een idee voor de toekomst? Een pact voor de open ruimte, … BTW inclusief!
Footprint labelling Ecosystem services Landbouwer & landschapsbouwer
Opening
23 maart - 2006
I t International ti l recognition = Team work & Strong boundless partnership of believers in biodiversity!
World Leading Innovators Social Entrepreneurs “Fellowship” www.ashoka.org
