Herbestemming Stadhuis Gennep

Herbestemming Stadhuis Gennep Advies over de herbestemming van het historische Stadhuis te Gennep

In opdracht van de gemeente Gennep, mogelijk gemaakt door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en de Gemeente Gennep © 2013, Hylkema Consultants BV

INHOUD Hoofdstuk 1

Inleiding

5

Hoofdstuk 2

Cultuurhistorische waarden

9

Hoofdstuk 3

Bouwkundige instandhouding

12

Hoofdstuk 4

Ruimtelijke condities

13

Hoofdstuk 5

Relevante beleidsdoelen

14

Hoofdstuk 6

Detailhandel- en horecamarkt

16

Hoofdstuk 7

Economische haalbaarheid

17

Colofon BIJLAGEN Bijlage 1 Bijlage 2

18 Bouwhistorische verkenning Bouwtechnisch onderzoek bureau Vitruvius

Herbestemming Stadhuis Gennep

3


4

Hoofdstuk 1

Inleiding De gemeenteraad van Gennep gaf al in 2007 aan tot her- of nevenbestemming van het historische Stadhuis over te willen gaan, toen de VVV het pand verliet. In het programma Gennep, Vitale Vesting (2009) werd aan het Stadhuis een belangrijke rol toebedeeld in het attractiever maken van de historische stadskern. Het Stadhuis, markant gelegen aan de Markt, is hét icoon in het oude centrum en getuigt van de rijke en bewogen geschiedenis van het oude stadje aan de Niers.

Eind 2009 was er nog geen passende nieuwe invulling gevonden. De raad besloot echter op dat moment middels een amendement het onderwerp te laten rusten, met het oog op de verwachte herindeling die zou plaatsvinden in de kop van Noord-Limburg per 1 januari 2011. Nu de herindeling niet is doorgegaan, is het project nieuw leven ingeblazen en is de zoektocht naar een nieuwe exploitant actief en creatief weer opgepakt. Op 23 oktober 2012 stemde het College van burgemeester en wethouders in met de hernieuwde zoektocht, waarbij een sterk marktgerichte aanpak is gekozen. De zoektocht is nu breder ingestoken dan tijdens het eerste traject. Destijds werd uitsluitend ingezet op horeca vanuit de gedachte dat deze functie het meest bijdraagt aan de gewenste levendigheid van de Markt. Nu staat het gemeentebestuur ook open voor andere mogelijke bestemmingen die zich goed verhouden tot de bijzondere betekenis en waarden van het stadhuis en die financieel levensvatbaar zijn. Er is een set randvoorwaarden gedefinieerd waaraan initiatieven voor herbestemming moeten voldoen. Deze zijn vertaald in beoordelingscriteria, die op 8 januari 2013 door het college zijn vastgesteld. Daarbij werd ook een beoordelingstraject bepaald, dat inhoudt dat een onafhankelijke multidisciplinaire beoordelingscommissie advies uitbrengt over de mate waarin initiatieven voldoen aan de criteria.


5

Wat betreft de bestemming zijn de volgende condities bepaald.  Een nieuwe duurzame functie zal gecombineerd moeten worden met de bestaande trouw- en (raads)vergaderfunctie.  Het monumentale karakter van het gebouw moet gerespecteerd wordt.  De huurder exploiteert niet alleen de begane grond, maar bij voorkeur het hele pand.  De exploitatie van het pand mag niet leiden tot overlast in de omgeving.  De bestemming moet de toegankelijkheid van het rijksmonument vergroten en een bijdrage leveren aan de attractiviteit van het historische centrum van Gennep. Ten aanzien van de exploitant is ook een aantal randvoorwaarden vastgesteld. De exploitant dient:  de ambitie van het gemeentebestuur om het historische winkelhart van Gennep meer levendig te maken te delen (een en ander moet blijken uit een in het kader van de selectieprocedure samen te stellen ondernemingsplan);  over voldoende organisatorische en financiële armslag te beschikken om het pand gedurende een periode van meerdere jaren te kunnen exploiteren;  bereid te zijn een (markt)conforme huur te betalen;  eindgebruiker te zijn dan wel contractueel de eindgebruiker te garanderen om te voorkomen dat de gemeente geen vat houdt op het daadwerkelijke gebruik van het pand;  de kwaliteit te bieden die past bij het historische pand en die past bij de ambitie van het college ten aanzien van het historische winkelhart. Via een actief mediaoffensief werd breed ruchtbaarheid gegeven aan de mogelijkheid om initiatieven in te dienen. De gemeente liet er een prachtige brochure voor maken, benutte de website volop en kwam zelfs bij SBS6 met de oproep ‘Gennep zoekt Stadhuisgenoten’. Ook organiseerde de gemeente een tweetal informatieavonden voor belangstellenden. De manier waarop de gemeente de markt probeerde te interesseren kreeg veel positieve aandacht.


6

Toch was de oogst beperkt. Op de uiterste datum waarop men plannen kon indienen (21 maart 2013) waren er slechts vier concrete initiatieven binnengekomen en enkele andere reacties, die niet als concreet plan konden worden opgevat. De beoordelingscommissie had de opdracht maximaal drie plannen te selecteren die in principe voldeden en de moeite waard waren om verder uit te werken en op haalbaarheid en uitvoerbaarheid te toetsen. De commissie selecteerde echter slechts één plan, namelijk het plan ‘Dat Smaakt!, sfeer en trends’. De gemeente heeft erfgoedadviesbureau Hylkema Consultants gevraagd om vanuit haar expertise ondersteuning te bieden om de door de beoordelingscommissie geselecteerde plannen (uiteindelijk in dit stadium dus slechts één plan) nader te analyseren op haalbaarheid vanuit de waarden van het monument, de ruimtelijke context, relevante beleidskaders, marktpotentie en tevens de financiële haalbaarheid (inclusief financierbaarheid) in beeld te brengen. De initiatiefnemer van wie het plan positief beoordeeld is door de commissie, kreeg de ruimte om het plan, met ondersteuning van Hylkema Consultants, verder uit te werken in een ondernemingsplan, dat voldoende concreet is om te kunnen worden beoordeeld op de door de gemeenteraad geformuleerde randvoorwaarden.


7

Dit rapport bevat de resultaten van een aantal deelonderzoeken die uitgevoerd zijn om de waarden van het monument, de instandhoudingopgave, alsmede de beleidsmatige en marktcondities nader te definiëren. Vanuit deze kennis en informatie konden belangstellende partijen die met als kansrijk aangemerkt plan kwamen, concreet geadviseerd worden bij de verdere uitwerking van het plan, zodat het zo goed mogelijk zou aansluiten bij de condities. Tegelijk kon de haalbaarheid van het plan op deze aspecten getoetst worden. Bij de deelonderzoeken is specifieke expertise betrokken bij de heer Hans Peters, retaildeskundige en als directeur bij Selexyz boekhandels o.a. verantwoordelijk voor de herbestemming van de Dominicanenkerk in Maastricht tot boekwinkel. Tevens is bij de onderzoeken dankbaar gebruik gemaakt van de kennis en informatie binnen de gemeente Gennep. Mevrouw Tessa Groenen heeft daarbij een actieve rol gespeeld vanuit haar functie van projectleider. In het rapport wordt in de respectievelijke hoofdstukken steeds een omschrijving gegeven van de waarden.


8

Hoofdstuk 2

Cultuurhistorische waarden 2.1

Ontstaans- en gebruiksgeschiedenis

Het Stadhuis van Gennep is in 1612-1617 gebouwd door bouwheer Willem van Bommel in opdracht van het stadsbestuur. In de loop van de eeuwen heeft het stadhuis verschillende functies gehad en is meerdere malen aangepast en gerestaureerd. Aan het eind van de negentiende eeuw bevond het Stadhuis zich in een zeer slechte staat. In 1878 werden de gevels met een laag Portland cement van een centimeter dik aangesmeerd om vochtproblemen tegen te gaan.

Gravure uit 1758 van Van Liender naar een schets van Jan de Beijer.

Situatie in 1942 (achter- en rechterzijgevel).

In 1888 kon er niet langer gewacht worden met een ingrijpende restauratie. De Gemeente Gennep werd geadviseerd door de top van de monumentenzorg van dat moment, namelijk Rijksbouwmeester voor Monumenten A. Mulder, Victor de Stuers en de bekende restauratiearchitect P.J.H. Cuypers. Men wilde de Portland cementlaag verwijderen en de oude vensters terugbrengen. De restauratie vond op dat moment echter nog geen doorgang. In 1905 werd het stadhuis alsnog gerestaureerd, ditmaal onder leiding van de heer Grönert, ambtenaar bij de spoorwegen. Volgens de onderdirecteur van het Rijksbureau voor de Monumentenzorg was hij onbekwaam. De cementlaag en een deel van de bakstenen van de voorgevel werden weggehakt, hiervoor in de plaats kwamen moderne, machinaal vervaardigde stenen. Omdat de overige gevels nog bedekt waren met de cementlaag werden deze vanaf 1922 zorgvuldig schoongemaakt. Het stadhuis werd intern ingrijpend verbouwd in een historiserende stijl. Door de economische crisis en de Tweede Wereldoorlog duurde het tot 1947-1950 voordat het exterieur van het stadhuis zijn huidige vorm kreeg. Het Stadhuis was ernstig beschadigd tijdens de oorlog. In deze tijd werd ook de aanbouw aan de achterzijde gerealiseerd.


9

In de jaren ’70 en ’80 van de twintigste eeuw werden er nog diverse wijzigingen aan het interieur aangebracht. Hierdoor ontstond op de verdieping en op de zolder één grote gebruiksruimte. 2.2

Monumentwaarden

De cultuurhistorische betekenis van het Stadhuis wordt vooral bepaald door de ensemblewaarde en gebruikshistorie, maar ook op het vlak van de algemene historische waarde, architectuurhistorische waarde en bouwhistorische waarde heeft het stadhuis een positieve score. Vertaald naar het gebouw zelf betekent dit dat het exterieur een hoge monumentwaarde heeft. Het vrijstaande Stadhuis is markant gelegen aan de Markt in het historische hart van het oude centrum. De bouwmassa is (m.u.v. de aanbouw) nagenoeg ongewijzigd. De gevels zijn weliswaar het resultaat van de restauratie uit 1950, maar deze was wel het resultaat van gedegen onderzoek. De linkerzijgevel (oorlogsschade) en achtergevel (vele wijzigingen) zijn het minst authentiek, maar hebben een nauwe samenhang met de overige gevels en bouwmassa en verdienen derhalve ook een hoge waardering. De tongewelven in de kelder zijn nog origineel en hebben een hoge monumentwaarde, ditzelfde geldt voor de kapconstructie. Een deel van deze kapconstructie is aangevuld met nieuw materiaal. Op de begane grond is een betonnen constructie aangebracht (indifferente monumentwaarde) en op de verdieping bestaat de draagconstructie uit moeren kinderbalken. Deze zijn deels pas tijdens de restauratie van 1950 aangebracht,hetzelfde geldt voor de sleutelstukken. Opvallend is dat er verschillende sleutelstukken zijn toegepast. Van oudsher was deze ruimte in verschillende vertrekken opgedeeld. De huidige constructie sluit qua vormgeving aan bij de originele bouwperiode en heeft een positieve monumentwaarde. Doordat het interieur in de loop van de tijd meerdere malen is gewijzigd heeft deze een indifferente monumentwaarde. Ditzelfde geldt voor de vloeren en de wandafwerking. Elementen met een positieve monumentwaarde zijn de eikenhouten vensterbanken. Het trappenhuis in de toren aan de voorzijde heeft een hoge monumentwaarde. Bij eventuele toekomstige wijzigingen aan het stadhuis dient men net als bij eerdere restauraties rekening te houden met de genoemde monumentale waarden van het stadhuis. Op de volgende pagina worden waarderingsplattegronden weergegeven voor de verschillende verdiepingen van het Stadhuis. Hierin zijn de monumentwaarden in drie gradaties aangegeven. In blauw de elementen met een hoge monumentwaarde, waarvan behoud noodzakelijk is. In groen elementen met een positieve monumentwaarde, waarvan behoud gewenst is, maar waar wel ruimte is voor eventuele interventies. In geel de indifferente elementen, waarvan vervanging denkbaar is, mits de hoge en positieve monumentwaarden daardoor niet negatief beïnvloed worden.


10

Waarderingsplattegronden:

Kelder

Verdieping


Begane grond

Zolder

11

Hoofdstuk 3

Bouwkundige instandhouding Door het gespecialiseerde Bouwbureau Vitruvius is een complete bouwkundige opname uitgevoerd van het Stadhuis. Het exterieur van het Stadhuis is voor het laatst gerestaureerd in 1993. De Gemeente heeft als eigenaar van het monument regelmatig onderhoud uitgevoerd om het pand in goede staat te houden. De verwachting was dan ook dat de bouwkundige staat over het algemeen goed is. Uit het onderzoek is dat grotendeels bevestigd. Er zijn geen werkelijk fundamentele problemen geconstateerd ten aanzien van de fundering en het gevelwerk. Het metselwerk bevindt zich overwegend in een redelijke tot goede staat en dat geldt ook voor de houten kozijnen en deuren. Toch zijn er wel serieuze aandachtspunten. In diverse delen van de waardevolle kapconstructie is houtrot geconstateerd. De natuurstenen leien dakbedekking vertoont op vele plaatsen verschuiving, breuken, afschilfering en mosaangroei. Het leien dak verkeert grotendeels in een slechte staat en zou in zijn geheel vernieuwd moeten worden. De natuurstenen elementen in de gevels (lijsten, treden en andere elementen) vertonen gebreken zoals scheurvorming en versleten c.q. afgebroken delen. Het glas-in-loodwerk vraagt hier en daar aandacht vanwege roestvorming en glasbreuk. Wanneer gekozen wordt voor een integrale aanpak waarbij alle gebreken worden weggewerkt is een investering noodzakelijk van ruim 200.000 euro inclusief BTW, inclusief bouwplaatskosten, architectenkosten en algemene kosten. Bijna 57.000 euro is toe te schrijven aan de vernieuwing van de leien dakbedekking. Het in goede staat brengen en houden van het exterieur en de constructie van het monument is een verantwoordelijkheid van de eigenaar, in dit geval dus de Gemeente Gennep. Voor het reguliere onderhoud kan de Gemeente een beroep doen op de Brim-regeling van het Rijk, voor incidenteel groot herstel c.q. restauratie kan subsidie verstrekt worden via de Provincie Limburg. De Gemeente heeft voor het noodzakelijke werk inmiddels een subsidieverzoek aan de Provincie gericht. Het verdient aanbeveling om het herstel uit te voeren voordat herbestemming uitgevoerd wordt. Ten eerste is er, zeker op onderdelen, een vrij urgente noodzaak en dient verdergaand verval voorkomen te worden. Ten tweede zal het de nieuwe onderneming geen goed doen als al vrij snel het gebouw in de steigers moet en overlast aan de orde zal zijn door de bouwwerkzaamheden. De exploitant van het monument zal wel verantwoordelijk zijn voor het in goede staat onderhouden van het interieur. Naast de exploitant zal dat ook de gemeente zelf zijn i.v.m. het gebruik van de eerste verdieping t.b.v. huwelijksvoltrekkingen en vergaderingen van de gemeenteraad. Hierover dienen nadere afspraken te worden gemaakt. Gelet op de situatie waarin het gebouw verkeert zal het reguliere onderhoud geen hoge kosten met zich meebrengen.


12

Hoofdstuk 4

Ruimtelijke condities 4.1 Ruimtelijke setting van het Stadhuis Het Stadhuis bevindt zich ruimtelijk gezien op een markante en specifieke locatie. De Markt is het historische focuspunt van het Gennepse centrum. De pleinvormige ruimte verengt zich van de Maasstraat naar de Niersstraat en het Stadhuis vormt vanaf de Maasstraat de visuele begrenzing. De ruimte achter het Stadhuis is echter ook van belang. Achter het Stadhuis ligt de ingang van het gemeentehuis en Museum Het Petershuis. De Torenstraat loop vanaf de achterzijde naar de Martinustoren met zijn cultuurhistorische presentatie en naar de Niers, waarlangs de komende jaren het Keramiekcentrum ontwikkeld wordt met een culturele en horeca-/leisurefunctie. Het Stadhuis zal steeds belangrijker worden als ruimtelijke schakel tussen het winkelgebied rondom de Markt en het cultureel/historische en horeca-/ leisuregebied richting de Niers. Een nieuwe c.q. nevenbestemming van het Stadhuis mag geen negatieve invloed hebben op de ruimtelijke betekenis en uitstraling en zou deze bij voorkeur juist moeten versterken. Om de ruimtelijke setting niet te verstoren is toevoeging van bebouwing niet mogelijk of wenselijk. Parkeren direct bij het Stadhuis is eveneens niet mogelijk en wenselijk. De Markt is recent opnieuw ingericht met hoogwaardige materialen, eventueel gebruik van de ruimte rondom het Stadhuis mag geen visuele afbreuk doen aan de hoogwaardige uitstraling en het historische karakter. Gebruik van de Markt voor allerlei activiteiten is alleen maar toe te juichen. Het moet een levend plein zijn, een trefpunt voor Gennepenaren en bezoekers van buiten, het kloppende hart van de stad. De bestemming van het Stadhuis moet bij voorkeur aanleiding zijn om naar de Markt te komen en er te verblijven. Het moet uitnodigen tot en ondersteuning bieden aan buitenactiviteiten.


13

Hoofdstuk 5

Relevante beleidsdoelen 5.1

Gemeentelijk beleid

In het Coalitieakkoord ‘Sterker door mee te doen’ van de zittende gemeenteraad van Gennep zijn de prioriteiten geformuleerd voor de raadsperiode 2011-2014. Dit akkoord is de leidraad voor het gemeentelijke beleid in genoemde periode. Het Collegeprogramma is hierop gestoeld. In het programma is een aantal beleidspijlers leidend, waaronder het voorgaande raadsprogramma (2006-2010), de Regiovisie Gennep, Bergen en Mook en Middelaar en het Programma Gennep Vitale Vesting. Waar het gaat om het Gennepse centrum is vooral het laatstgenoemde programma van groot belang. Het is gericht op versterking van de economische/toeristische aantrekkingskracht van Gennep. In verband met de Floriade 2012 was de relatie van Gennep met de Regio Venlo relevant. Onder het motto Regio van de Smaak heeft Gennep inzet geleverd om zich als regio van tuinbouw, streekproducten en als culinairbourgondisch centrum te profileren en promoten. Collegeprogramma In het Collegeprogramma is een aantal beleidsdoelstellingen te vinden die relevant zijn voor de bestemming en het functioneren van het Stadhuis. In het programma ‘Werken en recreëren’ worden de volgende voor het onderhavige advies relevante beleidsdoelen genoemd:  Bevordering werkgelegenheid; aanjagen economische ontwikkeling; ondersteunen startende ondernemers  Versterking detailhandelsstructuur en aantrekkelijkheid van bestaand kernwinkelgebied (meer gevarieerd aanbod winkels, horeca e.a.; bevorderen leefbaarheid, meer bezoekers en tegengaan leegstand; intensivering samenwerking bedrijfsleven onderling en met gemeente)  Meer toerisme, economische versterking  Levendiger centrum en beleefbaarheid monumenten vergroten (hier wordt de herbestemming van het Stadhuis als concrete actie genoemd) Het programma ‘Gennep Vitale Vesting’ is het resultaat van een interactief traject in 2009 met de gemeenteraad en Gennepse burgers. Het programma moet helpen om Gennep een vitale stad te laten blijven en de vitaliteit in de periode tot 2020 verder te versterken. Het programma staat niet los van de andere programma’s. De beleidsdoelen in die programma’s dragen voor een belangrijk deel direct bij aan de beoogde vitaliteit en aantrekkelijkheid. In Gennep Vitale Vesting is ook een reeks specifieke doelen gedefinieerd en is een actiegericht uitvoeringsprogramma opgenomen. Voor het Stadhuis zijn vooral de volgende doelen/subdoelen relevant:  Kunst en cultuur en natuur en landschap trekken meer toeristen naar de stad. Subdoel o.a. Gezellig en levendig centrum voor burgers en toeristen  De Gennepse kern is een levendig centrum. Subdoelen o.a. Vergroten levendigheid en leefbaarheid door samenwerking ondernemers, verenigingen, instellingen, bewoners, gemeente Stimuleren van initiatieven inwoners Kern wordt vaker bezocht door inwoners, bezoekers, toeristen en zakenlieden  De kern heeft een sterkere verbinding met de Niers en de Maas  Er is volop bedrijvigheid in de kern. Subdoelen: Een goed ondernemersklimaat Een levendig kernwinkelgebied dat goed bereikbaar, schoon en veilig is.


14

De herbestemming van het Stadhuis wordt in het programma Gennep Vitale Vesting niet als een concrete actie benoemd, wel in het programma ‘Werken en recreëren’. Dat neemt niet weg dat het Stadhuis een dusdanig belangrijke rol speelt als historisch icoon in het centrum dat het functioneren ervan een substantiële bijdrage aan de aantrekkingskracht van de vesting moet leveren. Als er sprake zal zijn horeca en/of detailhandel wordt de doelstelling om de beleefbaarheid van het historische karakter van Gennep en de monumenten te versterken alleen bereikt als het betreffende concept maximaal gebruik maakt van het historische karakter van het Stadhuis en dit nadrukkelijk vertaalt in de sfeer en inrichting ervan. Gennepenaren en bezoekers van buiten moeten drempelloos het Stadhuis kunnen binnengaan en ervaren. Het is sterk aan te raden om naast eventuele horeca en/of detailhandel ook andere redenen te hebben om het Stadhuis binnen te gaan, bijvoorbeeld een digitale informatiezuil voor de bezoeker, bij voorkeur ook in Duits en Engels, met de mogelijkheid een stadsplattegrond met wandeling te printen, informatie te verkrijgen over het winkel- en horecaaanbod et cetera. Te denken valt ook aan informatiemateriaal van de gemeente. Het kan allemaal helpen om zoveel mensen binnen te krijgen en te laten genieten van de historische icoon van Gennep. Duidelijke verwijzingen naar de aantrekkelijkheid van de ‘wereld’ achter het Stadhuis (Martinustoren, Niers, toekomstige keramiekcentrum) helpen de verbinding naar de Niers te versterken. De inrichting van de buitenruimte moet daartoe uitnodigen. De kansen die het historische Stadhuis, de icoon van Gennep, biedt worden alleen echt benut als een nieuw programma een bijzonder en onderscheidend karakter heeft, het historische karakter van het Stadhuis maximaal benut, aanvullende aanleidingen biedt aan Gennepenaren en toeristen om er binnen te gaan en actieve verbindingen aangaat met de historische markt en het achterliggende gebied richting de Niers.


15

Hoofdstuk 6

Detailhandel- en horecamarkt 6.1

Winkel- en/of horecabestemming voor het Stadhuis

De onderlinge samenhang van de winkelvestigingen in Gennep is een bijzonder gegeven. Als gevolg van de historische doorgangsroute voor het verkeer tussen Venlo-Nijmegen v.v. hebben in het verleden veel winkels en horeca-bedijven zich gevestigd langs deze route en is nu nog steeds sprake van een langgerekte reeks van winkels langs een straat. Aan de achterzijde van deze bedrijven en in zijstraten zijn vervolgens door de jaren heen grotere winkels gevestigd en hebben bestaande bedrijven hun uitbreiding gerealiseerd om met name te kunnen voldoen aan de noodzakelijke schaalvergroting. Het deel van de oude binnenstad dat autovrij is kenmerkt zich door kleinere en middelgrote winkelunits en loopt uit in het aantrekkelijke marktplein voor het stadhuis. In het gebied rond het marktplein en voormalige stadhuis hebben recentelijk nog meer dag-horeca-bedrijven hun deuren geopend en is er een concentratie ontstaan van aantrekkelijke horeca-bedrijven die elkaar in aantrekkingskracht kunnen versterken en een bijdrage leveren aan het historisch-culturele karakter van deze plek. Op de laatste 150 meter van de straat wordt niet meer gewinkeld en zijn zelfs enkele bestemmingen te vinden in de winkel-/horecawanden die geen bijdrage leveren aan het genereren en versterken van de kopers- en bezoekersstromen.

Er is geen twijfel over dat het Stadhuis een bijzonder karakter heeft, wat het voor een detailhandel- en/of horeca-onderneming onderscheidend maakt. Daar staat tegenover dat de transparantie (geen etalages of inkijk) en entree-partij voor een winkel niet optimaal is. Ook het leggen van een relatie tussen entreepartij en buitenterras/activiteit wordt een stevige opgave. Een pluspunt is dat er in de directe omgeving van het marktplein een toereikende parkeercapaciteit beschikbaar is. Een winkel en/of horecagelegenheid in het stadhuis moet een zeer krachtig, uniek en zelfstandige karakter uitstralen en ook op zichzelf haar aantrekkingskracht genereren. Het te ontwikkelen concept moet in korte tijd een bovenlokale faam verwerven die het maakt tot een place-to-be.


16

Hoofdstuk 7

De economische haalbaarheid van het plan Nader in te vullen als er een concreet plan op tafel ligt. Alleen dan kan de exploitatie beoordeeld worden op rendementskansen en dus ook op de mate waarin er financiering verleend zal worden voor de noodzakelijke investering die nodig is om het plan te realiseren.


17

Colofon Project Herbestemming Stadhuis Gennep Opdrachtgever: Gemeente Gennep Uitgevoerd door: Hylkema Consultants BV Auteur/contactpersoon: drs. B.H. Verfürden Doelenstraat 20 3512 XJ UTRECHT (t) 030 2328866 (f) 030 2368294 (i) http://www.hylkemaconsultants.nl Mogelijk gemaakt door: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (Stimuleringsprogramma Herbestemming Monumenten) Gemeente Gennep Inhoudelijke bijdragen van: Hans Peters (zelfstandig adviseur) Katheleine Koornstra (bouwhistorisch onderzoeker Hylkema Consultants) Stephanie de Bonth (architect Hylkema Consultants)


18

Bijlage 1

Bouwhistorische verkenning


19

Bouwhistorische verkenning

Stadhuis Gennep

© 2013, Hylkema Consultants BV

2

Inhoud

ALGEMENE GEGEVENS ............................................................................................... 4 HOOFDSTUK 1

INLEIDING ..................................................................................... 5

HOOFDSTUK 2 BOUWGESCHIEDENIS ...................................................................... 7 2.1 Stedenbouwkundige ontstaansgeschiedenis .......................... 7 2.2 Bouwgeschiedenis ......................................................................... 7 1612-1617 – bouw van het stadhuis ....................................... 7 18e en 19e eeuw – verschillende restauraties ...................... 9 1888-1905 – restauratie voorgevel en toren ......................... 9 1922-1950 - restauratie en uitbreiding achterzijde ............ 13 1975 - verbouwing zolder ...................................................... 17 1982-1984 – verbouwing begane grond en verdieping .. 17 1993 en 1999 - restauratie...................................................... 17 HOOFDSTUK 3 BOUWHISTORISCHE BESCHRIJVING ................................................. 19 3.1 Inleiding ......................................................................................... 19 3.2 Stedenbouwkundige situatie ..................................................... 19 3.3 Exterieur ......................................................................................... 19 3.4 Constructie .................................................................................... 23 3.5 Interieur .......................................................................................... 25 HOOFDSTUK 4 WAARDESTELLING ........................................................................ 27 4.1 Inleiding ......................................................................................... 27 4.2 Externe monumentwaarde ........................................................ 27 4.3 Interne monumentwaarde ........................................................ 27 Exterieur .................................................................................... 29 Constructie ............................................................................... 29 Interieur ..................................................................................... 30 4.4 Samenvatting ............................................................................... 30 HOOFDSTUK 5

ADVIES ...................................................................................... 31

COLOFON.............................................................................................................. 32 VERANTWOORDING ................................................................................................. 32 BIJLAGE EXTERNE WAARDESTELLING .................................................................... 33

3

Algemene gegevens

Naam: Adres: Gemeente: Kad.gemeente: Kad. sectie/nr.: Monument: Complex: Redengevende omschrijving: Locatie:

4

Stadhuis Gennep Markt 1, 6591 BZ Gennep Gennep (Limburg) Gennep C/852 16084 n.v.t. Stadhuis, rechthoekig gebouw, midden XVII, met achtzijdige toren midden tegen de voorgevel en gezwenkte zijtopgevels; de toren met open koepelvormige bekroning. Gerestaureerd in 1904-'05 en 1950.

Hoofdstuk 1

Inleiding

In opdracht van de gemeente Gennep heeft Hylkema Consultants BV een bouwhistorische verkenning uitgevoerd naar het stadhuis aan de Markt 1 te Gennep. Het stadhuis is aangewezen als rijksmonument. Het doel van voorliggende verkenning is om de interne monumentwaarde te achterhalen en in kaart te brengen. De verkenning is uitgevoerd aan de hand van de ‘Richtlijnen Bouwhistorisch Onderzoek’(opgesteld in 2009). Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van een mogelijke herbestemming van het stadhuis. Het rapport zal gebruikt worden bij de beoordeling van de herbestemmingsplannen en de gevolgen van eventuele wijzigingen aan het exterieur en interieur voor de monumentwaarde van het stadhuis. De bouwhistorische verkenning is als volgt opgebouwd: Hoofdstuk 2 bespreekt de historische achtergrond op het gebied van de stedenbouwkundige ontstaansgeschiedenis en de bouwgeschiedenis van het stadhuis. Hoofdstuk 3 beschrijft het stadhuis in bouwhistorische termen. Zowel het exterieur, de constructie als het interieur worden hier beschreven. Hoofdstuk 4 geeft op basis van zowel tekst als ingekleurde plattegronden inzicht in de waardering van de aanwezige monumentwaarde. Het rapport wordt afgesloten met een conclusie en enkele adviezen.

5

Ca. 1575 – De eerst bekende afbeelding van Gennep in de atlas van Braun-Hogenberg ‘Civitates orbis Terrarum, deel II, nr. 34. [bron: gennepnu.nl]

1641 – detail van de plattegrond van de omsingeling door Prins Frederik Hendrik van het Genneperhuis. [Bron: BHIC] Stadhuis van ’sHeerenberg in 1904. [bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, RCE] Stadhuis van Venlo rond 1930.

6

Hoofdstuk 2

Bouwgeschiedenis

2.1

Stedenbouwkundige ontstaansgeschiedenis

Gennep kent al een lange bewoningsgeschiedenis. Rond 1000 was er sprake van een burcht van Gennep. In de zestiende eeuw was Gennep een bewalde stad met ongeveer 500 inwoners. Doordat het niet aan doorgaande wegen lag en ook geen functie had als havenstad aan de Maas, was de regionale betekenis beperkt. In 1597 brandde het stadje, met uitzondering van enkele geïsoleerde huizen, volledig af. Ook het stadhuis werd bij deze brand verwoest. Een jaar later werd dat wat er van Gennep over was, geplunderd door de Spaanse troepen. Het gebouw dat tot dan toe dienst had gedaan als stadhuis werd in deze periode waarschijnlijk verwoest. 2.2

Bouwgeschiedenis

1612-1617 – bouw van het stadhuis Uit onderzoek van W.S. van Dinter blijkt dat het stadhuis van Gennep rond 1612-1617 is gebouwd door Willem van Bommel.1 Willem van Bommel was hoogstwaarschijnlijk ook de bouwheer van de stadhuizen in ’s-Heerenberg en Venlo. Het nieuwe stadhuis werd (waarschijnlijk) deels gebouwd met gebruik van het aanwezige bouwmateriaal van een ouder stadhuis. Van Dinter heeft in zijn uitgebreide onderzoek zelfs achterhaald waar de overige bouwmaterialen vandaan kwamen. Zo werden o.a. kalk, steen, Baumbergersteen, steigerpalen, sparrenhout voor schoren en steigerplanken over het water aangevoerd. Vanuit de groeven van Zichem (het huidige België) arriveerden de mergelstenen eveneens per schip in Gennep. Voor de balken werden o.a. bomen in het Reichswald gekapt (tussen Gennep en Kleef). Andere balken kwamen uit het Roesbroeck (waarschijnlijk bij Milsbeek). Ook de lokale ambachtsmannen leverden hun aandeel in de bouw. Zo zorgde Cornelis Potbecker voor de estriken, de touwslager leverde een ‘lynd’ om stenen omhoog te hijsen. De burgemeester zelf zorgde voor de hardstenen dorpel van de torendeur. De Gennepse vaklieden deden het timmer- en ijzerwerk en leverden de nagels en het meubilair. De 17e en 18e eeuw waren onrustige eeuwen voor Gennep. Het stadje had te maken met een grote wisseling van machthebbers en rondstropende huursoldaten. Mede hierdoor werd het stadhuis niet altijd adequaat onderhouden. Wanneer het daklood en de dakleien niet tijdig werden vernieuwd hadden regen en wind vrij spel. In 1625 moeten de ‘geschoete gatere’ in dak en muren worden hersteld. De oude glas-in-loodramen moesten geregeld worden vervangen en de inname door de Fransen in 1672 (en in 1759 opnieuw) resulteerde erin dat het hangen sluitwerk van de deuren moesten worden vernieuwd. Op de stadsrekening van dat jaar komen verschillende posten voor die betrekking hebben op de bouw van het stadhuis. Willem van Bommel was tevens verantwoordelijk voor de bouw van het kasteel te Keppel en het weeshuis in Emmerich. 1

7

1821 – Kadastrale minuut met uitsnede. [bron: watwaswaar.nl]. De kleine aanbouw aan de achterzijde is mogelijk een overkapping voor een deur of uitgebouwd toilet.

<: 1758 – Gravure door Van Liender naar een schets van J. de Beijer. [bron: gennepnu.nl] Voor de toren is een bordes aanwezig. Boven de kruisvensters bevinden zich korfbogen met geboorte- en sluitstenen. De onderzijde van de toren heeft een bolling, op de foto’s uit 1888 is er een holling te zien. V: Voorgevel en achtergevel in 1888. [bron: RCE, de foto’s zijn genomen in opdracht van A. Mulder, rijksbouwmeester voor monumenten]. De kruisvensters van de gravure uit 1758 zijn vervangen voor zesruits (empire) vensters. Op de begane grond zijn schuifvensters en op de verdieping draaiende vensters.

8

In het begin fungeerde het stadhuis als multifunctioneel gebouw. Op de bovenverdieping van de oostvleugel bevond zich de ‘Groote Caemer’, ook wel ‘radtskammer’ genoemd, erachter lag de ‘secretary’, de werkkamer van de secretaris. Tot het begin van de 20e eeuw werd de ruimte onder het stadhuis als woning(en) gebruikt. De gewelvenkelder onder het stadhuis werd door verschillende bedrijfjes, waaronder een bierbrouwerij gehuurd. Ook de zolder werd los verhuurd, o.a. als tabakszolder. Delen van het stadhuis hebben verder nog gefunctioneerd als school, (kanton)gerecht (tot eind 19 e eeuw), gevangenis (tot begin 19e eeuw), postkantoor (1889-1899, hiervoor werd de begane grond verbouwd), de burgerwacht (in een aanbouw tegen de westelijke gevel) en brandweerkazerne. 18e en 19e eeuw – verschillende restauraties De eerste grote verbouwing die Van Dinter in archiefstukken heeft kunnen herleiden vond plaats in 1733. Alle ramen werden vernieuwd. In de bovenste ‘appel’ van de torenspits werden vier nieuwe vensters aangebracht. Onder aan de spits moest de aannemer vier schilden afbreken, de gaten met dennenhout beplanken en daarna alles met Rijnleien bedekken. Op het stadhuisdak verdwenen twee dakvensters en het dak werd aangevuld met maasleien. Onder aan het dak kwam een nieuwe houten lijst (46 voet lang en 1,25 voet breed). De voordeur moest worden gerepareerd en het slot moest worden vervangen. Verder werden de onderste lagen van de buitenmuur rondom gereviseerd. In 1739 brak er brand uit in het stadhuis. De stadsbode was vergeten om bij het verlaten de turfkachel af te dekken. Het is onduidelijk wat de precieze schade was. Van Dinter verwijst naar een brief uit 1824 waarin burgemeester Hermsen zich verdedigde over een uitgevoerde restauratie. Deze was nodig omdat de toren anders zou instorten en het dak zwaar beschadigd was. In de negentiende eeuw telde het gebouw negenbuitendeuren en 33 buitenvensters en –ramen. Deze waren in 1838 al negen jaar niet onderhouden. In de 19e eeuw werd het bordes vóór de toren (zie gravure uit 1758) afgebroken wegens bouwvalligheid. Het werd vervangen door een aan drie kanten opgaande trap naar de torendeur (zie foto’s 1888). Op de gravure uit 1758 is tevens te zien dat het stadhuis in die tijd schoon metselwerk met spekbanden had. Foto’s uit 1888 laten zien dat het stadhuis, inclusief de toren, was voorzien van een pleisterlaag. De kruisvensters met glas-in-loodvensters en luiken waren in de negentiende eeuw vervangen door zesruits vensters. Het venster links van de toren was vervangen voor een deur. De torenspits was gewijzigd en de aanbouw tegen de westgevel was aan het eind van de negentiende eeuw niet langer aanwezig. Wanneer deze wijzigingen exact zijn uitgevoerd is niet bekend. 1888-1905 – restauratie voorgevel en toren De foto’s uit 1888 laten al zien dat het stadhuis zich in een vrij slechte staat bevond. Het stadhuis had last van vochtproblemen. Dit was de reden waarom de gevels in 1878 de gevels ingesmeerd waren met een centimeter dikke laag Portland cement.

9

Tekening van voorgevel en deel van de zijgevel door Cuypers. [bron: archief Cuypers in het NAI, CUBA t259].

Plattegronden begane grond en verdieping met de nieuwe situatie voor de posterijen. [bron: archief Cuypers NAI CUBA t259]

Detailtekening van kruisvenster door Cuypers. archief NAI CUBA t259]

1902 –restauratie toren en voorgevel. Boven de vensters bevindt zich een sierlijke lijst. De zesruitsvensters (foto 1888) zijn inmiddels vervangen door kruisvensters. Op de foto is te zien dat alleen de bovenlichten van de verdieping zijn voorzien van glas-in-loodvensters. De overige vensters hebben vlak glas.

10

Ca. 1900 – Restauratie van het stadhuis. [bron: gennepnu.nl]

[bron:

Ten behoeve van de posterij werd de benedenverdieping in 1889 gewijzigd. Het gebouw kreeg drie ingangen aan de achterkant, aan de voorzijde vormde de torendeur de officiële toegang van het raadhuis. Van een raam in de voorgevel was een deur gemaakt en de ramen waren voorzien van cementlijsten. De kozijnen van de begane grond van de voorgevel en zijgevel waren in 1888 uitgevoerd in hout, de bovenverdieping had nog de oude stenen omlijstingen. Hierbij was nog duidelijk te zien waar de kruizen van de voormalige kruisvensters hadden gezeten. De vensters van de zolderverdieping hadden nog de 17e-eeuwse segmentvormige ontlastingsbogen. Bij een inspectie van het pand zag dhr. A. Mulder (de Rijksbouwmeester voor Monumenten) nog bouwsporen van vier andere zoldervensters.2 Bij de zijgevel liet hij wat pleisterwerk verwijderen en ontdekte hij dat hier stenen kruisvensters met ellipsvormige ontlastingsbogen hebben gezeten. De vensters waren volgens hem ooit voorzien van luiken. De discussie over de restauratie van het exterieur speelde zich niet alleen op lokaal niveau af, maar hield ook de belangrijkste spelers op nationaal niveau bezig. De heer Jhr. Mr. Victor de Stuers3 droeg niet alleen de rijksbouwmeester voor monumenten4 op om naar Gennep af te reizen, maar vroeg tevens aan architect P.J.H. Cuypers om een advies over de restauratie uit te brengen. 5 Volgens A. Mulder was bij het liggende restauratieontwerp teveel gebruik gemaakt van gekleurde baksteen en bergsteen, beide kwamen bij het oorspronkelijke raadhuis niet voor. De discussie ging met name over het verwijderen van de Portland cementlaag en het terugbrengen van de oude vensters. In zijn brief aan Cuypers gaf De Stuers onderstaande schetsen als oplossing voor de vensters. De Stuers gaf aan dat stenen kozijnen voorzien moesten worden van een houten kozijn met daarin de ramen (boven lood en onder een enkelle ruit). Hierdoor zou de lichttoetreding afnemen. Hij stelde daarom voor om geen stenen kozijnen te maken (A), maar houten kozijnen met een oud profiel (B).

Schetsen van de hand van Victor de Stuers. Bron: brief in archief Cuypers, aanwezig in het Nederlands Architectuur Instituut (NAi). Victor de Stuers (1843-1916) wordt beschouwd als de oprichter van de Nederlandse monumentenzorg. Hij was vanaf 1875 referendaris aan de afdeling Kunsten en Wetenschappen bij het departement voor Binnenlandse Zaken. 4 Dhr. Adolph J.M. Mulder. 5 Plattegronden, gevels en details van het bestaande werk en nieuwe te realiseren werk alsmede foto’s bevinden zich in het archief van Bureau Cuypers in het Nederlands Architectuurinstituut te Rotterdam. (CUBA t259, ph 259.1, ph 259.2, ph 259.3 en g259 in en in de kopieboeken VI849 en X 928.). Cuypers had tevens geadviseerd bij de restauratie van het stadhuis in Venlo. De restauratie zelf werd daar uitgevoerd door J. Kayser (1880-1885). 2 3

11

1746 – Huys Ossenbroek door P. van Liender. Inspiratiebron voor de restauratie van 1950. [bron: rijksmuseum.nl]

^1928 – voorgevel na restauratie van begin 20e eeuw. Boven de vensters zijn sluitstenen aangebracht. De bovenlichten van beide verdiepingen hebben glas-inlood en de onderste vensters hebben vlak glas. [RCE]

Beide zijgevels in 1922. Tegenwoordig is niet alleen de vensterindeling gewijzigd, maar is er bij de linkerzijgevel een venster op de verdieping en zolder toegevoegd. De vensters van de rechterzijgevel zijn bijna allemaal het resultaat van de restauratie in 1950.

1922, januari – Achtergevel (noordgevel) van het stadhuis. Wanneer deze foto wordt vergeleken met de foto uit 1888 (zie eerder dit rapport) valt op dat de zesruits vensters zijn vervangen door T-vensters. Verder is er op de begane grond van links naar rechts: een dubbele deur vervangen door een enkele deur met bovenlicht, een kleine deur vervangen door een venster, een venster door een deur met een korfboogvormig bovenlicht, en is er op de plek van een blinde gevel een deur met bovenlicht gerealiseerd. Deze wijzingen waren aangebracht ten behoeve van de nieuwe functie van postkantoor. Op de verdieping is één venster dichtgezet en is in de vensteras ernaast een klein rond venster aangebracht.

12

1942 – zij- en achtergevel tijdens restauratie [RCE]

Mogelijk vanwege financiële redenen beperkte men zich in 1888/1889 tot enkele interne wijzigingen en het plaatsen van extra deuren in de achtergevel. In 1898 schrijft Cuypers opnieuw een brief aan de minister. Pas in het begin van de 20e eeuw wordt er met de restauratie van de buitengevels een begin gemaakt. In 1900-1901 werd begonnen met de restauratie van de torenspits. Het is onduidelijk in hoeverre Cuypers hier nog bij betrokken was. De stenen bepleistering werd er afgehaald en de toren werd omkleed met baksteen. Boven de deur was het rijkswapen en boven het torenraam het stadswapen (1904) aangebracht. De windvaan met Kleefse adelaar was vervangen door één in de vorm van het eigen stadswapen én de adelaar. Het negentiendeeeuwse holvormige gedeelte op de toren werd vervangen door de oorspronkelijk helmvormige afsluiting. Ook intern werden er enkele ingrijpende wijzigingen aangebracht. Bij vergelijking van het fotomateriaal uit 1888 en 1902 is te zien dat de muurankers hoger in de muur zijn geplaatst. Waarschijnlijk is de achterliggende balkenlaag (tussen de begane grond en verdieping) verhoogd. De restauratie in 1905 werd uitgevoerd onder leiding van de heer Grönert, ambtenaar bij de spoorwegen. Volgens de onderdirecteur van het Rijksbureau voor de monumentenzorg (verslag uit 19226) was hij onbekwaam en had hij niet alleen het bordes verknoeid maar ook een nieuwe voorgevel ter dikte van een halve steen vóór de oude gevel gebouwd. Van Dinter wijst er in zijn onderzoek op dat de cementlaag van de gevel was verwijderd en de vrijgekomen baksteen voor een deel werd uitgehakt. Hiervoor in de plaats kwamen machinaal vervaardigde stenen. Qua vormgeving lijkt de gevel te zijn overgenomen van het ontwerp van Cuypers, uitzondering is dat er in de voorgevel minder speklagen zijn toegepast dan op de tekening. 1922-1950 - restauratie en uitbreiding achterzijde Volgens het eerder genoemde verslag uit 1922 van het Rijksbureau voor de Monumentenzorg waren de drie gevels ‘onooglijk’ wegens de opgebrachte cementlaag en zorgde latere wijzigingen door het inbreken van vensters en deuren (vooral bij de achtergevel) voor een ‘onbehoorlijk’ aanzicht. Bij de restauratie waren dit dan ook prioriteiten. Bij de voorbereiding voor een grondige restauratie ontdekte men onder de toreningang een kerker. Aan het begin van de restauratie (rond 1923) werd de cementlaag van de westgevel verwijderd. Deze werkzaamheden werden uitgevoerd door architect H. Heijs. In datzelfde jaar verzorgde hij ook de inwendige verbouwing en plaatste een nieuwe achteringang. Vanuit het Rijksbureau voor monumentenzorg werd Heijs niet ervaren genoeg gevonden voor het uitvoeren van de totale restauratie. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd er een begin gemaakt met restauratiewerkzaamheden. Het zandsteen en de mergelblokken van de beide topgevels waren in zeer slechte staat en de rechterzijgevel (oost) had een buik van circa 17 cm.

Het verslag d.d. 17 jan 1922 bevatte tevens vier foto’s (en is aanwezig in het archief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). 6

13

De plattegrond van de begane grond van niet uitgevoerde restauratieplannen met een kleine uitbouw aan de achterzijde. Een andere variant had een andere vormgeving voor de kleine aanbouw en een groter trappenhuis. (beide oktober 1947). [bron: archief Gennep]

In 1948 werden door het architectenbureau van Ir. J.G. Deur en Ir. C Pouderoyen de tekeningen gemaakt van de uitgevoerde aanbouw. De kluis is uiteindelijk ik de kelder van de nieuwe aanbouw gerealiseerd. Alle binnenmuren zijn tijdens deze ingrijpende restauratie aangebracht. [bron: archief Gennep]

1950 – detail luchtfoto met de zijgevel. De aanbouw aan de achterzijde is hier goed zichtbaar op. [bron: gennepnu.nl]

14

1945 – Oorlogsschade rechterzijgevel/ westgevel [bron: RCE]

Inmiddels was Ir. G. Deur uit Nijmegen als restauratiearchitect aangesteld. Tussen G. Deur en architect A.L. Oger van de Rijksdienst voor deMonumentenzorg volgde een discussie over de versieringen van de topgevels met bollen. Deze bollen stonden al ingetekend op de tekening van Cuypers. Deur verwijst echter niet naar deze tekening, maar naar een prent van ’t Huys Ossenbroek uit 1746 die als inspiratiebron voor hem diende. ’t Huys Ossenbroek bevond zich ten tijde van de bouw van het stadhuis ook op Kleefs grondgebied. Ook was er enige discussie over de onderste krul. Volgens Deur had hij deze vaker aangetroffen bij Renaissance topgevels (o.a. Kronborg bij Kopenhagen). Een andere belangrijke inspiratiebron bij de restauratie was de gravure van het stadhuis uit 1758. Het stadhuis raakte in de oorlog zwaar beschadigd. Vanaf 1947 pakte men de restauratie, met vereenvoudigde plannen, weer op. Het torenvormige uitbouwtje, dat aan de achterzijde gedacht was, werd nu een onderkelderde volledige vleugel. De buitenste schil van de drie gevels was in 1922 al verwijderd. Tijdens deze restauratie werd er een nieuwe schil aangebracht en werd het stadhuis voorzien van nieuwe ramen, kozijnen, luiken, buitendeuren en diefijzers. De oude gevelankers werden hersteld. In een tweede fase werd ook de bekleding van de voorgevel en toren opnieuw aangebracht. De nieuwe voorgevel kreeg, in vergelijking met de gevel op foto’s uit 1928, meer speklagen, afgevlakte bredere korbeelbogen boven de vensters en de kruisvensters werden geheel voorzien van glas-inlood. De machinale stenen werden vervangen door moppen. Bij de toren werden eveneens meer speklagen aangebracht. Ook werd het venster van de eerste verdieping in oude staat teruggebracht en werd de entree gewijzigd (verbreed en verlaagd). Tot slot werden er nieuwe gevelstenen boven de deur en het venster geplaatst.7 Ook aan het interieur werd het een en ander gewijzigd. Begane grond: De vloer van de begane grond werd teruggebracht op zijn historisch juiste hoogte. De verdieping kreeg een geheel nieuwe indeling. Er werden nieuwe binnendeuren geplaatst en boven de achterdeur kwam een gebrandschilderd raampje. De traptoren kreeg nu ook vanaf de begane grond een toegang. Vanwege het brandgevaar moesten de vloeren van de begane grond en verdieping worden uitgevoerd in gewapend beton. Er kwam een nieuwe eiken trap, nieuwe deuren van eiken, nieuwe hardstenen dorpels en neuten voor de toren en de verschillende ruimten, de vensterbanken kregen kunststeen en in de kelder kwam een nieuwe vloer. Verdieping: Ook de verdieping kreeg een nieuwe indeling. De kinderbalken werden weer in het zicht gebracht. De raadzaal annex trouwzaal werd vergroot. De bestaande schoorsteenkanalen werden opnieuw gemetseld. In de trouwzaal kwam een nieuwe schouw, naar ontwerp van de architect. Zolder: De zolderbalklaag werd ontdaan van de pleisterlaag en waar nodig hersteld.8

Het in 1900 aangebrachte wapenschild werd verwijderd en het vroeger naar boven gebrachte Gennepsche Wapen werd weer boven de hoofddeur teruggezet. 8 De gegevens zijn afkomstig uit het bestek(Gemeente Archief Gennep (dossier 1629). 7

15

Ontwerptekening van de doorgang in de hal en balieruimte 18-03-1985 [bron: archief Gennep] Doorsnede van het stadhuis, waarbij het trappenhuis in de aanbouw is geplaatst. De tijdelijke schoren zijn hierbij ingetekend. (situatie 1982-1984). [bron: archief Gennep]

Plattegrond van de begane grond en verdieping (1950). [bron: archief Gennep]

Plattegrond van de begane grond en verdieping (1985). [bron: archief Gennep]

16

1975 - verbouwing zolder In de periode 1974-1978 werd de zolder verbouwd ten behoeve van het college van burgemeester en wethouders. Hiervoor werden de kroonluchters9 besteld die momenteel op andere plekken in het stadhuis zijn terug te vinden. Het boardmateriaal werd verwijderd en de eiken balken werden grotendeels in het zicht gebracht. De zolder was nog steeds opgedeeld in verschillende vertrekken. Ook op de andere verdiepingen werden enkele kleine wijzigingen aangebracht.

1982-1984 – verbouwing begane grond en verdieping In 1982-1984 werd het oude stadhuis inwendig aangepast om dienst te doen als ruimte voor de sectie bevolking (begane grond) en representatieruimte (verdieping). Deze interne verbouwing gebeurde onderleiding van architect W.J.B. de Jong uit Gennep.10 Het gemeentehuis verhuisde grotendeels naar het Norbertusgebouw. De raadzaal op de verdieping werd vergroot door de voormalige burgemeesterskamer en secretariskamer erbij te trekken. Hierdoor ontstond er één grote ruimte van 9 x 13 meter die als raads- en trouwzaal dienst kon doen. De overspanning van de moerbalken werd door middel van het plaatsen van eikenhouten schoren teruggebracht van 9 meter naar 6 meter. Door deze ingreep konden de moerbalken zonder verdere hulpconstructies de te verwachten belasting van de zolderverdieping dragen. Het trappenhuis en de toiletten verhuisden door deze ingrepen naar de aanbouw aan de achterzijde. Op de plek van het voormalige trappenhuis werden de kinderbinten aangevuld. Op de zolderverdieping werden de kantoorruimtes verbouwd tot commissiekamers.

1993 en 1999 - restauratie In 1993 werd het exterieur van het stadhuis door architectenbureau Vos, ten Broeke & Van Wely te Velp gerestaureerd. Een interne verbouwing vond plaats in 1999. Bij deze verbouwing werd de entree via de toren verbeterd, het interieur van de raadzaal (verdieping) aangepast en werd de zolderverdieping opnieuw ingericht. Dit laatste gebeurde t.b.v. een expositieruimte. De belangrijkste ingreep was het verwijderen van de schoren en het bordes in de raadzaal (verdieping), en, daarmee samenhangend, het plaatsen van een ijzeren vloerconstructie op de zolderverdieping. Ten behoeve van de expositieruimte werden de tussenmuren op de zolderverdieping verwijderd. Op het niveau van de begane grond werden enkele kleine wijzigingen aan het interieur aangebracht, er werden onder andere enkele tussenwanden gesloopt en een nieuwe hardstenen vloer aangebracht. 11

De kronen zijn afkomstig van de oud-hollanse kopergieterij Brink & van Keulen uit Haarlem. De catalogus bevindt zich in het gemeente archief Gennep. 10 Gegevens zijn afkomstig uit het gemeentearchief van Gennep (dossier 7256) 11 Gegevens zijn afkomstig uit het gemeentearchief van Gennep (dossier 2665) 9

17

18

Hoofdstuk 3

Bouwhistorische beschrijving

3.1

Inleiding

In dit hoofdstuk wordt het stadhuis in bouwhistorische termen beschreven. Eerst wordt kort de stedenbouwkundige situatie besproken, waarna het exterieur, de constructie en het interieur in beeld en woord word toegelicht. Deze beschrijving geldt als de basis voor de waardering van de gebouwonderdelen in het volgende hoofdstuk.

3.2

Stedenbouwkundige situatie

Het oude stadhuis van Gennep is midden in het oude centrum gelegen. Het vrijstaande gebouw heeft een markante ligging aan de driehoekige Markt. Vanaf de marktzijde is het gebouw toegankelijk via een kleine natuurstenen trap. De trap is voorzien van een lage gemetselde muur, hierdoor ontstaat er een soort bordes. Het stadhuis ligt momenteel aan verkeersluwe straten. Rond 1942 was de situatie anders. Toen liep er langs de ene zijgevel een trambaan en langs de andere zijgevel liep de weg Nijmegen-Maastricht.

3.3

Exterieur

Bouwmassa Het tweelaagse gebouw heeft een stijl zadeldak en is voorzien van twee trapgevels. De kap is gedekt met leien en aan de voorzijde voorzien van twee kleine dakkapellen. De dakkapellen hebben een luik en worden aan de bovenzijde afgesloten met een pinakel. In het midden van de voorgevel staat een achthoekige toren (vier lagen). De toren wordt afgesloten met helm met klokkenkoepeltje en peer-/uivormige spits. Zowel de kap als de toren is gedekt met leien. Bovenop de torenspits staat een windveer. De torenspits heeft zowel op het lage als het hogere deel kleine dakkapellen, deze hebben dezelfde vormgeving als de dakkapellen van het zadeldak. De gevels van zowel de toren als het gebouw zelf zijn uitgevoerd in schoon metselwerk en voorzien van (natuurstenen) speklagen. Rond 1950 is er aan de achterzijde een tweelaagse aanbouw gerealiseerd met schilddak en kelder. Gevels De vormgeving van de gevels is hoofdzakelijk het resultaat van de restauratie in het begin van de jaren ’50 van de twintigste eeuw. Voorgevel: De voorgevel heeft een symmetrische indeling. Aan weerszijde van de toren heeft de voorgevel twee vensterassen. Alle vensters bestaan uit kruisvensters met natuurstenen stijlen en dorpels. Alle vier de vensters van het kruisvenster zijn voorzien van blank glas-in-loodramen. De onderste ramen hebben in de natuurstenen omlijsting een houten kozijn en kunnen naar binnen toe open. Deze vensters zijn zowel op de begane grond als verdieping

19

Boven: voorgevel met een deel van de zijgevels. Linksonder linkerzijgevel (inclusief aanbouw). Rechtsonder: rechterzijgevel.

20

voorzien van rode luiken. De luiken hebben zware smeedijzeren duimgehengen en klemmen (aangebracht in ca. 1950). De vensters van de begane grond zijn voorzien van zwart geschilderde diefijzers. Tussen de vensters van zowel de begane grond als de verdieping is (ter hoogte van de moerbalken) een sierlijk muuranker aangebracht. Boven de vensters bevinden zich enkelsteens gemetselde ontlastingsbogen met een smalle sluitsteen van natuursteen. De gevel is op verschillende plekken versierd met natuursteen. Zo zijn er op de hoek, tot ongeveer een meter hoogte, voorzien van natuurstenen blokken. Ter hoogte van de boven-, onderdorpels en middenstijl van de kruisvensters zijn speklagen van natuursteen aangebracht. Tussen de begane grond en verdieping bevindt zich een waterlijst/cordonlijst met fijne bloktanden. De gevel wordt aan de bovenzijde afgesloten met een in natuursteen kroonlijst met grove bloktanden waar de gootlijst op rust. De toren steekt met vijf zijden uit de voorgevel. De speklagen, cordonlijst met fijne bloktanden en een kroonlijst met grove bloktanden van de voorgevel lopen door op de toren. De toren wordt aan de bovenzijde afgesloten door een bredere tandlijst. De entree bestaat uit een getoogde deur met gemetselde boog met sluitsteen en geboortestenen in natuursteen. Aan weerszijde van de deur bevinden zich twee natuurstenen pilasters. Boven de deur is een gevelsteen met het wapen van Gennep aangebracht. Aan de linkerzijde van de deur (ZW-zijde) bevindt zich een klein venster. Ter hoogte van de eerste verdieping bevindt zich een opening die hier ten tijde van de restauratie uit 1950 in ‘oude vorm’ is teruggebracht. Het gaat hierbij om een natuurstenen kozijn met middenstijl. De bovendorpel wordt ondersteund door een natuurstenen sleutelstuk met ojiefmotief. De opening wordt afgesloten met een natuurstenen boog, welke opgevuld is met baksteen. Op dezelfde hoogte bevindt zich aan de linkerzijde (ZW-zijde) een klein venster. De twee bovenliggende lagen hebben aan drie zijden kleine rechthoekige vensters, welke zijn voorzien van luiken. Net onder de kroonlijst van de toren bevindt zich een klok, op de bovendorpel staat de tekst ‘Hora Est’.12 Beide stijlen zijn uitgevoerd als geprofileerde pilasters en aan de onderzijde voorzien van een ojiefvormige kraagsteen. Zijgevels: Beide zijgevels hebben tijdens de restauratie van 1950 eenzelfde indeling gekregen. Er zijn slechts enkele kleine verschillen; zo zitten de keldervensters op een andere plaats, heeft de eerste verdieping van de linkerzijgevel een extra venster en is er bij de rechterzijgevel een tandlijst boven onder de onderste vensters van de zolderverdieping. De vensters van de begane grond en verdieping zijn gelijk aan de kruisvensters van de voorgevel. Onder de kap zijn in drie lagen kleinere vensters aangebracht. De onderste vensters hebben een natuurstenen middenstijl. De bovenste vensters zijn eenvoudige rechthoekige vensters zonder verdere geleding. Alle vensters zijn voorzien van een luik. De cordonlijst en kroonlijst van de voorgevel lopen door over de zijgevels. Anders dan de voorgevel heeft de zijgevel op het niveau van de begane grond en

12

‘Het uur is er’, ‘Het is tijd’.

21

Boven: rechterzijgevel aanbouw, achtergevel (inclusief aanbouw). Midden: de kelder (rechtsvoor) en het wapen op de nieuwe draagconstructie. Onder: het aangevulde moeren kindergebint op de verdieping.

22

verdieping geen speklagen. De topgevel is ter hoogte van de zolderverdieping wel versierd met natuurstenen speklagen. De gezwenkte trapgevels zijn op de hoeken voorzien van pinakels. De onderste trede is aan beide zijden voorzien van een voluut. Achtergevel: Deze gevel is minder ‘historiserend’ uitgevoerd dan de overige gevels. In 1950 heeft de gevel een nieuwe indeling gekregen en is er een aanbouw gerealiseerd. In de achtergevel bevindt zich een achterdeur (in de natuurstenen omlijsting is ‘anno 1950’ gegraveerd) en kruisvenster. Op de verdieping zijn twee kleine enkelruits vensters. De kap heeft geen dakkapellen. De vensters van de verdieping zijn net als de vensters van de aanbouw niet voorzien van luiken. De aanbouw heeft verschillende venstertypen. Tussen de begane grond en verdieping is de waterlijst van het oude stadhuis in versoberde vorm doorgetrokken. Een trap geeft toegang tot de kelder onder de nieuwe aanbouw.

3.4

Constructie

Kelder De drie kelders zijn elk met een tongewelf overkluisd. De vierde kelder (in de NW-hoek) en de kelder onder de aanbouw hebben een moderne betonconstructie. Draagconstructie De draagconstructie bestaat uit dragende muren met daarop ter hoogte van de begane grond een betonconstructie met een betonvloer en betonnen liggers en ter hoogte van de verdieping een ouderwetse constructie met moeren kinderbalken. De eiken moerbalken zijn circa 51 cm dik en bevinden zich op een onregelmatige afstand van elkaar (van links naar rechts: 240, 258, 262, 277 en 290 cm). Deze oude constructie draagt echter alleen het plafond. In 1982 waren de balken tijdelijk extra ondersteund met schagen (zie afbeelding pagina 16), tijdens de restauratie in 1999 werden deze verwijderd, sindsdien wordt de zolderverdieping door een stalen constructie gedragen. De inkepingen van de schagen zijn later met hout dichtgezet en voorzien van één afwerklaag. De huidige constructie van moeren (ingelaten) kinderbalken is sinds de 17e eeuw sterk aangepast. De sleutelstukken zijn aan beide zijden met nagels met de moerbalk verbonden. Dit wijst er waarschijnlijk op dat de sleutelstukken tijdens een latere restauratie zijn toegevoegd. Dit wordt ondersteund door het feit dat sommige slechts één laag verf hebben. De sleutelstukken van de middelste balk en van de smallere balken tegen de zijgevel wijken qua vormgeving af en komen overeen met de ojiefstukken bij de haard (restauratie 1950). Sommige sleutelstukken zijn aangevuld met nieuwer hout. Één van de moerbalken is tijdens één van de restauraties in de 20 e eeuw geheel vervangen en van een andere is alleen het middendeel behouden. De balk is met (omgekeerde) liplassen met een nieuw stuk balk, welke in de muur is ingelaten, verbonden. Mogelijk behoren de sleutelstukken niet tot de oorspronkelijke constructie van de eerste verdieping.

23

Boven: de kapconstructie van de zolder. Midden links: de aangetroffen telmerken op de kapconstructie (1) is de meest rechter spant, (4) is de meest linker spant. Deze laatste is waarschijnlijk geheel vernieuwd. Midden rechts: de historiserende tussenwand op de begane grond (1950). Onder: de begane grond. Geheel links is de doorgang uit 1985 te zien. Rechts: de kapconstructie met namen.

24

Kapconstructie De oud-Hollandse spant bestaat vier spanten die op hun beurt bestaan uit twee schuin geplaatste spantbenen, die een horizontale balk ondersteunen. De constructie van spantbenen en spantbalken wordt verstevigd door de plaatsing van korbelen. Tussen de spantbenen en vlieringbalk zijn windschoren aangebracht. Op de borstwering rust een muurplaat die de kapvoet vormt. Waarschijnlijk is de kap tijdens de restauratie van 1900 of 1950 deels vervangen. Mogelijk is de nummering van de telmerken tijdens deze restauratie(s), toen men de kap opnieuw heeft aangebracht, in de war geraakt. De meest linker spantbalk (nr. 4) is vermoedelijk een hergebruikte balk. Een overzicht van de aangetroffen telmerken is op bijgaande pagina afgebeeld.

3.5

Interieur

Zoals uit het hoofdstuk over de bouwgeschiedenis al is gebleken heeft het interieur veel wijzigingen ondergaan. De huidige vloeren afwerking, delen van de plafonds, de haard, de kroonluchters en de binnenmuren zijn allemaal het resultaat van verschillende 20e-eeuwse restauraties. Kelder: Muren en plafond (tongewelf) zijn gepleisterd en witgesausd. Op de vloer liggen gele klinkers. Begane grond: Het plafond bestaat uit een strak stucplafond met eenvoudige lijst. De zware balken van gewapend beton zijn eveneens gestuct en op de plaats van een sleutelstuk voorzien van een reliëf met het gemeentewapen. De wanden zijn strak wit gestuct. Op de vloer liggen donkerblauwe hardstenen tegels (mogelijk tijdens de restauratie van 1985 of 1999 aangebracht). Aan de rechterzijde is over de hele lengte van de verdieping een tussenmuur geplaatst welke is voorzien van (oud) glas-inloodvensters. De wand van de doorgang tussen de voor- en achterruimte is voorzien van natuurstenen platen (1985). Verdieping: De verdieping bestaat momenteel uit één grote open ruimte. Het plafond wordt gevormd door moeren kinderbalken. Deze balken en sleutelstukken dateren waarschijnlijk uit verschillende perioden (en restauraties). Op de vloer liggen donker blauwe hardstenen tegels. Deze tegels zijn net als de schouw en kroonluchters het resultaat van verschillende interieur restauraties in de 20e eeuw. Zolderverdieping: De zolderverdieping bestaat momenteel uit één open ruimte. De kapconstructie is grotendeels in het zicht. De vloer is vanwege de extra aangebrachte draagconstructie (1999) verhoogd en voorzien van linoleum. De vensters aan de rechterzijde hebben vensterbanken van eikenhout en de vensters aan de linkerzijde van kunststeen (1950). Aanbouw: het interieur van de aanbouw uit 1950 is tijdens latere restauraties ingrijpend gewijzigd.

25

Waarderingsplattegrond Kelder

Waarderingsplattegrond begane grond

26

Hoofdstuk 4

Waardestelling

4.1

Inleiding

Op basis van voorgaande hoofdstukken is inzicht verworven in de bouwgeschiedenis van het stadhuis. Met dit inzicht wordt in dit hoofdstuk een waardering gegeven van de monumentwaarden van het pand. Deze waardering volgt de in 2009 gewijzigde richtlijnen voor Bouwhistorisch onderzoek, opgesteld door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de Stichting Bouwhistorie Nederland, de Vereniging Nederlandse Gemeenten, het Atelier Rijksbouwmeester en de Rijksgebouwendienst. 4.2

Externe monumentwaarde

In onderstaande tabel wordt een samenvatting gegeven van de aangetroffen externe monumentwaarde. Hierbij zijn de criteria gevolgd die o.a. de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed aan de waardering van monumenten stelt. In de bijlage is de externe waardestelling verder uitgewerkt. Laag 1 - Algemene historische waarden

Neutraal

Positief X

2 – Ensemblewaarden

X

3 – Architectuurhistorische waarden

X

4 – Bouwhistorische waarden

X

5 – Gebruikshistorie

4.3

Hoog

X

Interne monumentwaarde

In onderstaande paragrafen wordt per onderdeel een algehele waardering gegeven. Deze waardering kan gezien worden als een zogenoemde ‘interne waardestelling’ en kent een onderscheid tussen indifferente, positieve en hoge monumentwaarde. Er wordt gekeken naar de relatieve waarde van de verschillende onderdelen van het object. Een interne waardestelling geeft inzicht in de monumentale opbouw van het object en biedt kansen bij ruimtelijke opgaven zoals herbestemming. Een indifferente monumentwaarde wordt gegeven aan onderdelen van relatief weinig belang voor de structuur en/of betekenis van het object. Een positieve monumentwaarde kan worden toegekend aan onderdelen die van belang zijn voor de structuur en/of betekenis van het object. Een hoge monumentwaarde wordt toegekend aan die onderdelen die van cruciaal belang zijn voor de structuur en/of betekenis van het object.

27

Waarderingsplattegrond verdieping

Waarderingsplattegrond zolder

28

4.3.1

Exterieur

Stedenbouwkundige situatie hoge monumentwaarde Het stadhuis is markant gelegen aan de Markt, een driehoekig plein in het historische hart van het oude centrum van Gennep. In het verlengde van de markt ligt de lager gelegen winkelstraat van het stadje, de hogere Markt wordt als het ware bekroond met het stadhuis. Ooit vormde dit een druk verkeerspunt in Gennep, tegenwoordig is het een wandel- en winkelgebied. Bouwmassa hoge monumentwaarde De bouwmassa is (m.u.v. aanbouw aan de achterzijde) nagenoeg ongewijzigd en heeft door zijn ouderdom en gaafheid een hoge monumentwaarde. Gevels hoge/positieve monumentwaarde Doordat het materiaal van de gevels aan de buitenzijde is vernieuwd heeft het gebouw als historisch document aan waarde ingeboet. De gevels zijn echter het resultaat van jarenlang overleg tussen de restauratiearchitect en de architect van de toenmalige Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Hierbij is niet alleen nauwkeurig gekeken naar de aangetroffen bouwsporen, maar ook naar vergelijkbare gebouwen in de omgeving. De voorgevel en rechterzijgevel zijn het meest origineel en hebben een hoge monumentwaarde. De linkerzijgevel heeft tijdens de restauratie van 1950 een groot aantal vensters erbij gekregen. Deze vensters zijn weloverwogen geplaatst waarbij rekening is gehouden met de bouwgeschiedenis van het stadhuis. De achtergevel is door de eeuwen heen meerdere malen gewijzigd. De huidige indeling is eveneens het resultaat van de restauratie van 1950. Beide gevels hebben autonoom bezien een positieve monumentwaarde. Dit is omdat de gevels grotendeels het resultaat zijn van de restauratie in 1950. Door de nauwe samenhang met de overige gevels, de restauratieopvattingen uit die tijd en de hoge monumentwaarde van het ensemble dragen de gevels wel bij aan de hoge monumentwaarde van het exterieur. De monumentwaarde van de buitenste laag van de gevels (restauratie 1950) heeft in verhouding een lagere monumentwaarde dan de originele kern van de gevels. De aanbouw heeft een indifferente monumentwaarde. 4.3.2

Constructie

Kelder hoge monumentwaarde De drie tongewelven in de kelders hebben een hoge monumentwaarde. De tongewelven behoren bij de oudste bouwfase van het stadhuis en tot de meest originele onderdelen. De vulling tussen de gewelven en bovenliggende vloer is tijdens één van de restauraties in de 20e eeuw vervangen. Draagconstructie positieve monumentwaarde De draagconstructie bestaat uit dragende muren en balken. Op de begane grond zijn deze vervangen door een betonnen constructie (indifferente monumentwaarde). Op de verdieping is een moeren kinderbinten constructie te vinden. Zowel de moerbalken als de kinderbalken zijn tijdens de restauraties aangevuld met nieuw materiaal. Er zijn verschillende typen sleutelstukken geplaatst. De constructie sluit echter wel aan bij de bouwtijd

29

van het stadhuis en draagt bij aan de monumentwaarde van het object. Derhalve geen hoge, maar een positieve monumentwaarde. Kapconstructie hoge monumentwaarde De kap bestaat deels uit nieuw materiaal en aan de telmerken is te zien dat de oude balken niet meer allemaal op hun oorspronkelijke plek zitten. Nieuwe stukken zijn in de stijl van de oude kapconstructie aangevuld. De constructiemethode en vorm zijn waarschijnlijk wel origineel. 4.3.3

Interieur

De ruimtelijke indeling is in de loop van de tijd meerdere malen gewijzigd en heeft een indifferente monumentwaarde. De scheidingmuur met glas-inloodvensters op de begane grond is in de 20e eeuw aangebracht. Hoewel de stijl overeenkomst met het vroeg 17e-eeuwse stadhuis zijn is er geen overeenkomst met de oorspronkelijke tussenwanden. Deze heeft daarom een indifferente monumentwaarde. Vloeren: de aangetroffen vloeren in de verschillende ruimten zijn allemaal het resultaat van 20e-eeuwse restauraties en komen niet overeen met de oorspronkelijke vloerafwerking. Ze hebben een indifferente monumentwaarde. Wandafwerking: Er zijn geen bijzondere wandafwerkingen. Het muurmozaïek op de verdieping draagt door zijn relatief jonge geschiedenis niet bij aan de monumentwaarden van het oude stadhuis en heeft derhalve een indifferente monumentwaarde. Kroonluchters: Deze zijn tijdens een latere restauratie toegevoegd en hebben een indifferente monumentwaarde. Vensterbanken: de meeste vensterbanken zijn in kunststeen uitgevoerd. Deze zijn het resultaat van een latere restauratie en hebben een indifferente monumentwaarde. De vensterbanken waren oorspronkelijk waarschijnlijk in eikenhout uitgevoerd Op de zolder zijn twee vensterbanken uitgevoerd in eikenhout. Deze hebben een positieve monumentwaarde. Trappen: de trappen hebben door hun geringe ouderdom, vormgeving en materiaalgebruik een indifferente monumentwaarde, uitzondering is het trappenhuis in de toren aan de voorzijde. 4.4

Samenvatting

De monumentwaarden van het stadhuis hebben met name betrekking op de ensemble waarde en gebruiksgeschiedenis. Bij de beoordeling van de interne waardestelling is hier rekening mee gehouden. Hoewel een groot deel van het stadhuis het resultaat is van restauraties in de 20e eeuw, wil dit niet direct betekenen dat deze elementen een indifferente monumentwaarde hebben. De restauratie van de gevels is het gevolg van een zeer nauwkeurige afweging waarbij gerenommeerde restauratiedeskundigen van hun tijd betrokken waren. De linkerzijgevel is tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd geraakt en deels opnieuw opgetrokken. Deze gevel had voor de oorlog nagenoeg geen vensters. Voor het gevelontwerp is een kopie van de rechterzijgevel gemaakt. Door de hoge monumentwaarde van het ensemble heeft het exterieur echter in zijn geheel een hoge monumentwaarde.

30

Hoofdstuk 5

Advies

Het stadhuis werd in 1612-1617 gebouwd door Willem van Bommel. In de roerige tijd die hier op volgde werden er zowel aan het interieur verschillende (ingrijpende) restauraties uitgevoerd. In 1878 werd het stadhuis aan de buitenkant voorzien van een cementpleisterlaag. De meeste middeleeuwse kruisvensters waren inmiddels vervangen door moderne vensters. Tijdens de restauratie van 1900-1905 werden de toren en voorgevel ontdaan van de pleisterlaag en voorzien van een nieuwe bakstenen schil. Omdat men niet tevreden was over de uitvoering van deze restauratie werd de voorgevel samen met de andere gevels in 1950 opnieuw gerestaureerd. Bij deze zeer ingrijpende restauratie werd gekeken naar de oude bouwsporen die men aantrof. De aanbouw die aan de achterzijde werd gerealiseerd had geen historische relatie met het stadhuis en heeft een duidelijk andere vormgeving. Niet alleen het exterieur, maar ook het interieur wijzigde tijdens deze restauratie ingrijpend. Zo werden er o.a. betonnen vloeren op de begane grond en verdieping aangebracht. Rond 1978, 1984 en 1999 volgden opnieuw enkele wijzigingen aan het interieur. In 1978 lag de nadruk op de zolderverdieping. In 1982-1984 verhuisde het trappenhuis naar de aanbouw aan de achterzijde en kreeg de raadzaal annex trouwzaal zijn huidige omvang. Tijdens de restauratie van 1999 werden de extra schoren, die in 1984 waren aangebracht in de raadzaal verwijderd en kreeg de zolderverdieping een stalen draagconstructie. Hoewel veel elementen van zowel het exterieur als het interieur in de 20eeeuw is gerealiseerd kan niet worden geconcludeerd dat deze elementen geen monumentwaarde hebben. De keuzes bij de restauratie zijn in veel gevallen weloverwogen gemaakt en dragen bij aan de monumentwaarde van het object. Bij toekomstige wijzigingen aan het pand dient men net als bij eerdere restauraties rekening te houden met de monumentale waarde van het stadhuis. Maart 2013 Hylkema Consultants BV Drs. A.K. Koornstra

Colofon

Opdrachtgever Gemeente Gennep Ellen Hoffmannplein 1 Postbus 9003 6590 HD Gennep Project Bouwhistorische verkenning t.b.v. haalbaarheidsonderzoek herbestemming Stadhuis Gennep Opdrachtnemer Hylkema Consultants BV Contactpersoon: drs. B.H. Verfürden Auteur(s): drs. A.K. Koornstra Doelenstraat 20 3512 XJ UTRECHT (t) 030 2328866 (f) 030 2368294 (i) http://www.hylkemaconsultants.nl

Verantwoording W.S. van Dinter, Het stadhuis van Gennep, door de eeuwen heen, 1988 Archief Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – dossier Raadhuis Gennep Archief Nederlands Architectuur Instituut – archief Bureau Cuypers Archief Gemeente Gennep – dossiers: 1629, 7216, 7217, 7218, 7256, 7257, 7258, 7259 en 2665. www.watwaswaar.nl – historisch kaartmateriaal www.cultureelerfgoed.nl – beeldbank (RCE) www.gennepnu.nl – beeldbank www.rijksmuseum.nl – beeldmateriaal www.bhic.nl - beeldbank

32

Bijlage

Externe waardestelling

Algemeen historische waarde (a) Als uitdrukking van een culturele, sociaal economische of geestelijke ontwikkeling. (b)Als uitdrukking van een geografische, landschappelijke of bestuurlijke ontwikkeling. (c) Als uitdrukking van een technische of typologische ontwikkeling. (d) Wegens innovatieve waarde of pionierskarakter.

Laag

Neutraal

Positief

Hoog

X

X

X X

(a) Het belang van het gebouw als uitdrukking van een culturele/geestelijke ontwikkeling is hoog: het stadhuis is in het begin van de 17e eeuw gebouwd, enige jaren na een grote stadsbrand waarbij nagenoeg heel Gennep in vlammen op ging. Omdat het stadsbestuur tot in de 20e eeuw nog klein was werden er verschillende functies in het gebouw ondergebracht. (b) Het stadhuis ligt op een centrale plek in het historische centrum van Gennep. Deze centrale ligging aan de Markt laat het toenemend belang van het stedelijk bestuur zien. (c) Het stadhuis is in een Neder-Rijnse renaissancestijl gebouwd. Kenmerken van de (Hollandse) renaissancestijl zijn het accent op de horizontale en rechte lijnen en de toepassing van de trapgevel. Door zijn ligging vlakbij Kleef zijn ook kenmerken als een rijke ornamentiek, korfbogen en gedrukte vormen terug te vinden in het stadhuis. Wat betreft de functie sluit het stadhuis ook aan bij de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden. (d) Het stadhuis sluit qua vormgeving en materiaalgebruik aan bij de heersende mode. Ook de restauraties zijn uitgevoerd naar de heersende opvattingen. Cuypers en Victor de Stuers stonden er rond 1905 om bekend historiserend te restaureren. In de jaren ’20 was er veel kritiek op hun ‘vrije interpretatie’ van deze historie. Dit was ook het geval bij het stadhuis van Gennep. De restauratie in 1950 kan nog steeds als historiserend worden gezien, maar was veel meer het resultaat van bestudering van de bouwsporen. De algehele score voor de Algemene historische waarden is positief.

33

Ensemblewaarde (a)Als essentieel onderdeel van een groter geheel dat cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig van (inter)nationale betekenis is. (b)Wegens de situering, verbonden met de ontwikkeling/uitbreiding van een streek, stad of wijk. (c) Wegens de wijze van verkaveling/inrichting/ voorzieningen. (d) Voor het aanzien van een streek, stad, dorp of wijk. (e)Wegens de hoge kwaliteit van de bebouwing en de historisch-ruimtelijke relatie met groen-voorzieningen, wegen, wateren en/of de bodemgesteldheid.

Laag

Neutraal

Positief

Hoog

X

X

X X

X

(a) Het historische centrum van Gennep sluit qua stedenbouwkundige vorm aan bij andere (laat) middeleeuwse stadje. Zowel de kerkelijke als de bestuurlijke macht zijn gelegen in de buurt van het belangrijkste (economische) plein van de stad. Het stadhuis neemt hier een bijzonder prominente plek in. Niet alleen door zijn vrije ligging aan het plein (en vroeger aan de belangrijke doorgaande wegen), maar ook door de natuurlijke glooiing waardoor het stadhuis uitkeek over het historische stadje. (b) Het stadhuis ligt in het hart van de historische binnenstad. (c) De belangrijkste wegen liepen tot in het begin van de twintigste eeuw langs het stadhuis. Het plein voor het stadhuis had altijd een belangrijke (openbare) functie binnen het historische stadje. (d) Door zijn ligging, functie en ouderdom is het stadhuis altijd belangrijk geweest voor het aanzien van Gennep. (e) De relatie tussen het stadhuis en het voorliggende plein heeft een hoge waarde. De ligging ten opzichte van het plein en de natuurlijke glooiing zorgen ervoor dat het stadhuis het best tot zijn recht komt. De algemene ensemblewaarde is hoog.

34

Architectuurhistorische waarden

Laag

Neutraal

(a) Voor de geschiedenis van de architectuur. (b)Voor het oeuvre van de architect. (c)Wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp. (d) Wegens de ornamentiek. (e)De interieurafwerking (in samenhang met het exterieur).

Positief

Hoog

X X X X X

(a) Het stadhuis sluit aan bij de heersende architectuurstroming uit die tijd (Neder-Rijnse renaissansestijl). Dit geldt ook voor de in de 20e eeuw uitgevoerde restauraties. Bij de restauratie uit 1905 waren bekende restauratiedeskundigen als P.H.J. Cuypers en Victor de Stuers als adviseur betrokken. (b) Van Dinter onderzoek wees uit dat Willem van Dommel waarschijnlijk de architect van het stadhuis was. Het stadhuis van Gennep is in zijn oeuvre niet het belangrijkste werk, maar neemt geen een onbelangrijke plek in. Daarom een positieve waarde. (c) Zowel het oorspronkelijke ontwerp uit het begin van de 17e eeuw als de 20e-eeuwse restauratieplannen zijn het resultaat van een goed doordacht ontwerp. Bij de restauratie is niet alleen gekeken naar de aangetroffen bouwsporen maar ook naar soortgelijke bouwwerken in het Kleefse land. (d) De meeste ornamentiek is tijdens de restauratie van 1950 aangebracht, maar sluit goed aan bij het oorspronkelijke stadhuis. (e) De interieurafwerking is eveneens het resultaat van latere restauraties. Het gekozen interieur sluit goed aan bij het exterieur. De algemene score voor de architectuurhistorische waarde is positief.

Bouwgeschiedenis (a) Voor de geschiedenis van de bouwtechniek. (b) Vanwege de afleesbaarheid van de bouwgeschiedenis (historische gelaagdheid). (c)Wegens het materiaalgebruik.

Laag

Neutraal

Positief

Hoog

X X X

(a) Vanwege de (gedeeltelijke) ouderdom is het stadhuis van belang voor de geschiedenis van de bouwtechniek. De ingrijpende restauraties van de 20e eeuw hebben echter veel origineel materiaal vervangen. Het stadhuis is doordoor wel een mooi voorbeeld voor de 20e-eeuwse restauratieopvattingen en –technieken.

35

(b) Doordat de restauraties vrij ingrijpend waren is de historische gelaagdheid slechts gedeeltelijk af te lezen. De buitenste schil van het stadhuis is grotendeels opnieuw opgetrokken en ook de aanwezige draag- en kapconstructie is tijdens deze restauraties aangepast. Bij de restauratie van 1950 is ervoor gekozen om de aanbouw en enkele nieuwe vensters in de achtergevel qua materiaal aan te laten sluiten bij het bestaande stadhuis, maar wel een afwijkende maat en vormgeving te geven. Bij de restauratie van de linkerzijgevel had men meer historische voorbeelden (bouwsporen en de indeling van de rechterzijgevel) daarom heeft men er hier voor gekozen om deze gevel een historiserende invulling te geven. (c) Er is geen bijzonder materiaalgebruik toegepast. De algehele score voor de bouwhistorische waarden is positief.

Gebruikshistorie (a)Vanwege de ordening, samenhang of inrichting van gebouwen of ruimten, passend bij een (historische) functie, gebruik of productie in het object. (b)Vanwege een (historische) functie, gebruik of productie in het object. (c)Als herinnering aan een historische gebeurtenis of prominente bewoner/ gebruiker/opdrachtgever.

Laag

Neutraal

Positief

Hoog

X

X

X

(a) Het stadhuis heeft de afgelopen eeuwen verschillende (deel)functies gehad. Hierdoor is het interieur meerdere malen aangepast. De huidige inrichting is het gevolg van een 20e-eeuwse restauratie. Maar sluit goed aan bij de vormgeving van het stadhuis. (b) Het stadhuis heeft niet alleen door zijn functie als stadhuis, maar ook door andere functies zoals postkantoor en brandweerkazerne een belangrijke functie in Gennep gehad. (c) Het stadhuis is door zijn ligging en functie om verschillende manieren nauw verweven met de geschiedenis van Gennep. De algehele score op de deelwaardering Gebruikshistorie is hoog.

36

Bijlage 2

Bouwtechnisch onderzoek


20

Bouwkundige inspectie & Beschrijving technische staat

Stadhuis te Gennep

Straat : Markt 1 Plaats : Gennep Monumentstatus : Rijksmonument Monumentnr.: 16084 e

Bouwjaar : Ca. midden 17 eeuw Datum inspectie : 05-03-2013 Rapportnummer : 13-015-108-01 Inspecteur : M.P. van Meeuwen / J.W. Tebben Datum : 13-03-2013

Bouwburo Vitruvius BV Achterstraat 39a 4147 AA Asperen

Inhoudsopgave 1. Algemene gegevens ....................................................................................................................................................................................................................................................... 3 1.1 Inspectiegegevens ................................................................................................................................................................................................................................................ 3 1.2 Opdrachtgever ...................................................................................................................................................................................................................................................... 3 1.3 Gegevens van het pand........................................................................................................................................................................................................................................ 3 2. Bouwkundige inspectie ................................................................................................................................................................................................................................................... 4 2.1 Doel bouwkundige inspectie ................................................................................................................................................................................................................................. 4 2.2 Het bouwtechnische rapport ................................................................................................................................................................................................................................. 4 2.3 Beoordeling van het object ................................................................................................................................................................................................................................... 4 2.4 Werkwijze ............................................................................................................................................................................................................................................................. 5 2.5 Raming van kosten ............................................................................................................................................................................................................................................... 5 3. Technische staat ............................................................................................................................................................................................................................................................ 6 3.1 Toelichting ............................................................................................................................................................................................................................................................ 6 4. Rapportage ..................................................................................................................................................................................................................................................................... 7 OVERZICHT EENHEDEN .............................................................................................................................................................................................................................................. 8 GEVELS ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 9 Zuidgevel, Voorgevel entree incl. toren ...................................................................................................................................................................................................................... 9 Oostgevel, zijgevel incl. uitbouw ............................................................................................................................................................................................................................... 13 Noordgevel, achtergevel incl. uitbouw ...................................................................................................................................................................................................................... 17 Westgevel, linker zijgevel incl. uitbouw ..................................................................................................................................................................................................................... 20 DAKEN ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 25 Dakvlak 01, Voorzijde ............................................................................................................................................................................................................................................... 25 Dakvlak 02, Achtergevel ........................................................................................................................................................................................................................................... 29 Dakvlak 03, rechterzijde uitbouw .............................................................................................................................................................................................................................. 31 Dakvlak 04, achterzijde uitbouw ............................................................................................................................................................................................................................... 33 Dakvlak 05, linkerzijde uitbouw................................................................................................................................................................................................................................. 35 Dakvlak 06, Toren .................................................................................................................................................................................................................................................... 37


2 van 39

tel. 0345-53 21 55 www.vitruvius.nl [email protected]

1. Algemene gegevens 1.1 Inspectiegegevens Soort inspectie : Rapportnummer : Inspecteur : Datum aanvraag : Datum inspectie : Aanwezig bij de inspectie : Weersgesteldheid met inspectie :

Bouwkundige inspectie & beschrijving technische staat 13-015-108-01 M.P. van Meeuwen / J.W. Tebben November 2011 05-03-2013 M.P. van Meeuwen / J.W. Tebben Gunstig

1.2 Opdrachtgever Naam : Adres : Postcode : Woonplaats : Telefoonnummer : Fax : E-Mail:

Hylkema Consultants BV Doelenstraat 20 3512 XJ Utrecht 030 - 232 88 66 030 - 236 82 94 [email protected]

1.3 Gegevens van het pand Objecttype : Adres : Postcode : Woonplaats : Bouwjaar : Bewoond : Gebruik : Aantal bouwlagen :


Stadhuis Markt 1 6591 BZ Gennep e Ca. midden 17 eeuw Nee Formele / ceremoniële gelegenheden 3

3 van 39


2. Bouwkundige inspectie 2.1 Doel bouwkundige inspectie De bouwkundige inspectie geeft een duidelijk beeld van de staat en kwaliteit van het object. Daarbij wordt een raming gemaakt van noodzakelijke verbeteringsmaatregelen op termijn. Het doel van de inspectie is het verkrijgen van inzicht in de onderhoudstoestand van het object en de eventueel voorkomende gebreken en/of tekortkomingen door middel van een visuele inspectie, dit in relatie tot de in het bouwjaar geldende eisen, bouwaard en bouwwijze. Voornoemde visuele inspectie is een momentopname. Uitsluitend zichtbare gebreken of tekortkomingen worden gesignaleerd en gerapporteerd. Verborgen gebreken worden tijdens deze inspectie niet geconstateerd een vermoeden hiervan zal worden aangegeven. Het doel evenals de aard en wijze van de visuele inspectie brengt met zich mee dat specialistische onderzoeken niet worden uitgevoerd, er geen metingen worden verricht, er geen berekeningen worden uitgevoerd en er geen onderdelen worden verwijderd, verschoven, opgetild, opgegraven etc om achterliggende constructies en of installaties te kunnen beoordelen. Kortom er vinden geen destructieve onderzoeken plaats. Het is binnen de inspectie niet mogelijk een asbestonderzoek uit te voeren. Er wordt niet specifiek gezocht naar mogelijk asbesthoudend materiaal in/aan een object. Indien de inspecteur tijdens de inspectie een asbestverdacht materiaal tegenkomt, zal hiervan melding worden gemaakt in het inspectierapport. Er kunnen geen rechten ontleend worden indien er asbesthoudende materialen over het hoofd gezien worden en/of niet in het rapport opgenomen zijn.

2.2 Het bouwtechnische rapport In het bouwtechnische rapport worden de volgende zaken weergegeven; • Waardering staat van onderhoud per onderdeel, • Waarneembaarheid van het element, • Constateringen en opmerkingen m.b.t. de conditie van een onderdeel, • Kostenraming voor herstelkosten c.q vervangingswerkzaamheden welke op termijn noodzakelijk zijn omdat de functievervulling niet meer gewaarborgd is of de kans op (vervolg)schade bestaat. • Evt. adviezen voor het (laten) uitvoeren van nadere (specialistische) onderzoeken, o.a.; - onderzoek naar houtborende insecten, - onderzoek naar houtaantastende schimmels (zwam), - constructief onderzoek (sterkteberekeningen), - onderzoek naar betonrot, - onderzoek naar asbest.

2.3 Beoordeling van het object De beoordeling van de bouwkundige staat van het object heeft betrekking op twee zaken; 1. De kwaliteit van het object en de samenstellende onderdelen. Hierbij wordt nagegaan of er aan de bouwdelen gebreken of uitvoeringsfouten zijn te constateren. 2. De mate waarin de kwaliteit van de onderdelen is verminderd door het verouderingsproces, onjuiste uitvoering of calamiteiten. Het is nimmer exact vast te stellen hoe en in welke mate de onderhoudstoestand van een onderdeel gedurende de geldigheidsduur van het rapport kan verslechteren. In het bouwtechnische rapport worden dan ook geen indicaties gegeven over de resterende levensduur en/of het in de toekomst te verwachten tijdstip van vervanging van een onderdeel. Het rapport dient niet gezien te worden als een garantie m.b.t. het te verwachten onderhoud en de daarmee gemoeide kosten. In die gevallen dat er in het inspectierapport staat vermeld dat een onderdeel niet of deels geïnspecteerd kan worden wordt een inschatting gemaakt, gebaseerd op eventuele (niet) geconstateerde relevante gebreken aan aanverwante onderdelen in combinatie met de kennis en ervaring van de inspecteur. Indien de opdrachtgever zekerheid wenst over een niet of deels inspecteerbaar onderdeel, dient de opdrachtgever een nader / destructief / specialistisch onderzoek uit te laten voeren naar de kwaliteit van het betreffende onderdeel.


4 van 39


2.4 Werkwijze Ruimtes onder en tussen vloeren, wanden, achter plafondconstructies en dakbalken worden geïnspecteerd voor zover bereikbaar onder normale omstandigheden. Indien tijdens een inspectie blijkt dat bepaalde onderdelen c.q gedeelten van een object niet kunnen worden geïnspecteerd, zal dit in het rapport worden weergegeven. Indien tijdens inspectie blijkt dat bepaalde objecten en/of gedeelten daarvan zeer moeilijk en niet zonder gevaar bereikbaar zijn, dat uitsluitend ter beoordeling door de inspecteur, zullen deze objecten/gedeelten niet worden gekeurd en zal hier in de rapportage melding van worden gemaakt. Voor onderdelen die niet visueel zijn te inspecteren zal een afgeleid oordeel worden gegeven op basis van de vermoedelijke kwaliteit op grond van de staat dan wel zichtbare, samengestelde en met dit onderdeel verband houdende onderdelen. De inspectie is een momentopname. Dit betekent dat omstandigheden ten tijde van de inspectie sterk bepalend kunnen zijn voor de beoordeling. Dit heeft betrekking op weersomstandigheden, maar ook de mate waarin onderdelen zijn te beoordelen, zoals zicht en bereikbaarheid. Het kan voorkomen dat een schade of gebrek wordt geconstateerd waarvan de oorzaak of ernst zonder aanvullend onderzoek niet goed kan worden vastgesteld. In voorkomende gevallen wordt hierover bij de onderzoeksresultaten een opmerking gemaakt. De beoordeling wordt weergegeven met een algehele kwaliteitsaanduiding verduidelijkt door een toelichtende tekst per gebouwonderdeel.

2.5 Raming van kosten In zoverre binnen de verstrekte opdracht ramingen van herstelkosten en/of onderhoudskosten worden gegeven zijn deze gebaseerd op algemeen geaccepteerde eenheidsprijzen van materialen en normen voor arbeid en materiaalinzet door professionele bedrijven. De prijzen zijn exclusief BTW. Deze kosten hebben betrekking op herstel van gebreken en technisch noodzakelijk onderhoud ten einde het object terug te brengen in een goede staat. Verbeteringen of verfraaiingen zijn niet opgenomen. De kostenramingen dienen uitsluitend als zodanig te worden gehanteerd bij de beoordeling van een object en zijn niet bedoeld als een aannemersbegroting. Hoewel wordt getracht een zo nauwkeurig mogelijke raming te geven, kunnen aan de in het rapport genoemde prijzen geen rechten worden ontleend. Lokale omstandigheden kunnen aanleiding zijn tot afwijkingen ten opzichte van de kostenramingen. PM-posten (pro memorie) en/of stelposten worden opgenomen indien het niet mogelijk is een exacte inschatting van noodzakelijk herstel of vervanging vast te stellen: de omvang van de schade is niet vast te stellen (lekkage van verweerde dakbedekking kan leiden tot aantasting van de niet-zichtbare draagconstructie), de herstelkosten hangen sterk af van de gekozen oplossing (afwerking wanden, vervangen van vloer), pas na het vaststellen van de exacte oorzaak kunnen herstelkosten worden vastgesteld (fundering, vocht in kruipruimte), te vernieuwen onderdelen in het interieur zijn sterk afhankelijk van kwaliteit en uitvoering. Van een aantal van deze posten kan binnen ruime marges een schatting worden gemaakt.


5 van 39


3. Technische staat 3.1 Toelichting De beoordeling van de technische staat waarin het object verkeerd heeft betrekking op de volgende aspecten: a)

De kwaliteit van de samenstellende onderdelen en van het object als geheel. Hierbij wordt nagegaan of er in de bouwdelen gebreken of constructiefouten zijn te constateren en in hoeverre de kwaliteit van de bouwdelen is verminderd door het verouderingsproces.

b)

De onderhoudstoestand van het object en de samenstellende onderdelen. Bij de beoordeling zijn de volgende criteria aangehouden:

Waardering Omschrijving Uitstekend

Het element verkeert in zeer goede staat.

Goed

Het element vertoont geen gebreken en/of verouderingsverschijnselen.

Redelijk

Het verouderingsproces van het element is op gang gekomen. Incidenteel kan een storing in de functie van het element optreden.

Matig

Het verouderingsproces heeft het element duidelijk in zijn greep. Storingen komen plaatselijk voor en/of zijn reeds voorgekomen.

Slecht

De functievervulling van het element is niet meer gewaarborgd. Het einde van de technische levensduur is vrijwel bereikt. Regelmatig komen ernstige gebreken voor.

Zeer slecht

De functievervulling van het element is niet meer gewaarborgd. Het einde van de technische levensduur is bereikt.


6 van 39


4. Rapportage Fundering In de gevels van het pand zijn geen gebreken waargenomen welke kunnen duiden op gebreken in de fundering. Gevels De metselwerk gevels verkeren in goede staat. In het metselwerk zijn geen zettingscheuren waargenomen. Het voegwerk verkeert eveneens in goede staat. De gevels zijn voorzien van natuursteen banden. De vlakke natuursteen speklagen vertonen lichte slijtage plekken verkeren in redelijke staat. De natuursteen cordonlijsten vertonen mee beschadigingen. Op diverse plaatsen is het natuursteen afgebrokkeld. Met minerale mortel kan het natuursteen worden hersteld. Op enkele plaatsen in de natuursteen gootlijsten hangen delen los. Hiervoor is volledig herstel opgenomen door het uitnamen van het losse natuursteen element en het herplaatsen. Gevelopeningen De natuursteen kozijnen verkeren in redelijke staat. het natuursteen vertoont diverse lichte slijtage plekken. De houten en deuren verkeren in goede staat. Het schilderwerk is redelijk. In deze opname is een volledige schilderbeurt meegenomen voor houten ramen en deuren, houten luiken met bijbehorend hang en sluitwerk en gevelankers. Daken De daken zijn bedekt met natuursteen leien. De leien op de daken van de hoofdbouw verkeren in slechte staat. Leien zijn verschoven, ontbreken of zijn beschadigd. Deze leien zijn aan het einde van hun levensduur en moeten worden vervangen. De dakvlakken van de uitbouw aan de achterzijde verkeren in matige staat. Diverse leien zijn verschoven of beschadigd. De leien op de toren verkeren in redelijke staat. Dakconstructies De dakconstructie verkeert in redelijke tot plaatselijk in matige staat. Enkele onderdelen van de constructie zijn aangetast door houtrot. Voor de algehele constructie is post houtrot herstel meegenomen.


7 van 39


OVERZICHT EENHEDEN Beschikbare gegevens:

Omschrijving

Hvhd

Bebouwd oppervlak: Perceel oppervlak Inhoud gebouw

Ca. 170

M2

Ca. 1870

M3

Ca. 62

M1

Bruto Vloeroppervlak Netto Vloeroppervlak (bij benadering)

Ca. 915 Ca. 90

M2 M2

Geveloppervlak Bruto Opgenomen kozijnen in gevels Geveloppervlak Netto

Ca. 650 Ca. 93 Ca. 557

M2 M2 M2

Hellende daken Noklijn

Ca. 403 Ca. 25

M2 M1

Opmerkingen:

Onbekend

Omtrek gebouw BVO NVO

Ehd

GEVELS

DAKEN


8 van 39


GEVELS Zuidgevel, Voorgevel entree incl. toren

Locatie A-ZG-01-01

K Omschrijving Fundatie Fundering

Gebrek

Advies

Er zijn geen gebreken in de gevel zichtbaar welke kunnen duiden op gebreken in de fundering.

Geen werkzaamheden opgenomen.

A-ZG-01-02 A-ZG-01-02 A-ZG-01-02 A-ZG-01-02 A-ZG-01-02

Gevelonderdelen Bruto oppervlak gevel Bruto oppervlak toren (rondom) Gevel en dakwerkzaamheden Gevel en dakwerkzaamheden toren

Bereikbaarheid gevel en dak Bereikbaarheid gevel en dak toren

A-ZG-01-02

Gevel en dakwerkzaamheden toren

Bereikbaarheid gevel en dak toren


9 van 39

Aanbrengen en verwijderen steiger Aanbrengen en verwijderen steiger rondom toren Aanbrengen en verwijderen onderslagvoorzieningen

Hvhd

Ehd

Stabu

80 140 80 140

M2 M2 M2 M2

05.10.01 05.10.02

5

M1

05.11.01


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-ZG-01-02

G Gevelmetselwerk

Geen werkzaamheden opgenomen

A-ZG-01-02

G Voegwerk gevelmetselwerk

Het gevelmetselwerk verkeert in goede staat. er zijn geen constructieve gebreken waargenomen. Het voegwerk vertoont visueel geen gebreken

A-ZG-01-02

R Natuursteen spekbanden vlak

De natuursteen spekbanden vertonen diverse lichte slijtage plekken en verkeren in redelijke staat.


Natuursteen cordonlijst toren A-ZG-01-02

M Natuursteen cordonlijst geprofileerd

A-ZG-01-02

M Natuursteen cordonlijst voegwerk

Natuursteen gootlijst


Hvhd

Ehd

Stabu


Natuursteen cordonlijst De natuursteen cordonlijsten vertonen op diverse plaatsen slijtage plekken. Kleine stukken natuursteen zijn afgebrokkeld. Het voegwerk tussen de natuursteen elementen van de cordonlijsten is versleten of uitgevallen

Natuursteen cordonlijsten herstellen met minerale mortel.

20

St

35.31.02

Voegwerk herstellen tussen de natuursteen elementen van de cordonlijsten.

17

M1

35.31.01



10 van 39


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-ZG-01-02

M Natuursteen gootlijst met consoles

Natuursteen gootlijst met consoles herstellen met minerale mortel

A-ZG-01-02


A-ZG-01-02


De natuursteen gootlijst vertoont op diverse plaatsen beschadigingen. Kleine stukken natuursteen zijn afgebrokkeld. Een deel van de natuursteen gootlijst hangt los. Het voegwerk tussen de natuursteen elementen van de gootlijsten is versleten of uitgevallen

Scheuren in natuursteen treden entree

Versleten voegwerk natuursteen entree

In de natuursteen afdekband op het muurtje bij de stoep zit een scheur. De natuursteen treden bij de entree vertonen diverse scheuren. Het voegwerk tussen de natuursteen delen van de stoep bij de entree is op diverse plaatsen uitgevallen of versleten.

Scheur in de natuursteen afdekband herstellen met minerale mortel (ca. 30cm) Scheuren in natuursteen treden herstellen van minerale mortel. Slecht voegwerk tussen natuursteen delen vervangen.

De natuursteen kozijnen vertonen lichte slijtage plekken en verkeren in redelijke staat. De houten ramen vertonen visueel geen gebreken De houten deur vertoont visueel geen gebreken De houten luiken vertonen visueel geen gebreken.


Demonteren en herplaatsen natuursteen onderdelen (ca. 1 m1) Voegwerk herstellen tussen de natuursteen elementen van de gootlijsten.

Hvhd

Ehd

Stabu

20

St

35.31.02

1

St

35.31.08

4

St

35.31.01

1

St

35.31.02

4

M1

35.32.03

14

M1

35.31.01

Entree stoep

Scheur in natuursteen afdekband A-ZG-01-02

S Natuursteen afdekband muurtje

A-ZG-01-02

M Natuursteen treden

A-ZG-01-02

M Voegwerk natuursteen delen

A-ZG-01-03 A-ZG-01-03

Gevelopeningen R Natuursteen kozijnen

A-ZG-01-03

G Ramen, hout

A-ZG-01-03

G Deur, hout

A-ZG-01-03

G Luiken, hout


11 van 39

Geen werkzaamheden opgenomen Geen werkzaamheden opgenomen Geen werkzaamheden opgenomen


Locatie

K Omschrijving

A-ZG-01-04 A-ZG-01-04

Schilderwerken R Ramen, hout

A-ZG-01-04

R Deur, hout

A-ZG-01-04

R Luiken, hout

A-ZG-01-04

R Hang en sluitwerk luiken

A-ZG-01-04

R Luikwervel

A-ZG-01-04

R Gevelankers, smeedijzer

A-ZG-01-04

R Traliewerken, smeedijzer

A-ZG-01-04

R Vlaggenstokhouder, smeedijzer

A-ZG-01-05

Gebrek

Advies

Het schilderwerk van de houten ramen verkeert in redelijke staat. Het schilderwerk van de houten entreedeur verkeert in redelijke staat. Het schilderwerk van de houten luiken verkeert in redelijke staat. Het schilderwerk van de duimen en gehengen verkeren in redelijke staat Het schilderwerk van de luikwervels verkeert in redelijke staat

Houten ramen volledig overschilderen

Het schilderwerk van de gevelankers verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de smeedijzeren traliewerken in de ramen verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de vlaggenstokhouder verkeert in redelijke staat

Smeedijzeren gevelankers volledig overschilderen Smeedijzeren traliewerken volledig overschilderen

Houten deur volledig overschilderen Houten luiken volledig overschilderen dubbelzijdig Duimen en gehengen volledig overschilderen. Luikwervels volledig overschilderen

Smeedijzeren vlaggenstokhouder volledig overschilderen

Hvhd

Ehd

Stabu

11

M2

46.21.02

2

M2

46.21.03

30

M2

46.21.04

48

St

46.43.08

16

St

46.43.09

8

St

46.43.01

18

M1

46.43.33

1

St

46.43.35

Diverse


12 van 39


Oostgevel, zijgevel incl. uitbouw

Locatie A-OG-01-01

A-OG-01-02 A-OG-01-02 A-OG-01-02 A-OG-01-02 A-OG-01-02

K Omschrijving Fundatie Fundering

Gevelonderdelen Bruto oppervlak gevel Bruto oppervlak gevel uitbouw Gevel en dakwerkzaamheden G Gevelmetselwerk


Gebrek

Advies



Bereikbaarheid gevel en dak

Aanbrengen en verwijderen steiger

Het gevelmetselwerk verkeert in goede staat. er zijn geen constructieve gebreken waargenomen.


13 van 39

Hvhd

116 48 164

Ehd

Stabu

M2 M2 M2

05.10.01


Locatie

K Omschrijving

Aangetast voegwerk rollaag keerwand

Gebrek

Advies

Besmette achterzijde topgevel

Natuursteen ornament schouderstuk

De rollaag van de metselwerk keerwand bij de entree kelder is begroeid met mos. Het voegwerk van de rollaag van de keerwand is aangetast door mosaangroei. Het gevelmetselwerk en natuursteen aan de achterzijde topgevel is besmet door groene aanslag.

Reinigen van de bovenkant van de metselwerk keerwand t.b.v. vervangen voegwerk. Slecht voegwerk in de rollaag van de keerwand vervangen Achterzijde topgevel metselwerkwerk / natuursteen reinigen onder lichte druk en stoom (ca. 17 m2)

A-OG-01-02

M Metselwerk Keerwand

A-OG-01-02

M Voegwerk rollaag keerwand

A-OG-01-02

M Gevelmetselwerk/natuursteen, achterzijde topgevel

A-OG-01-02

R Natuursteen spekbanden vlak

De natuursteen spekbanden vertonen diverse lichte slijtage plekken en verkeren in redelijke staat.


A-OG-01-02

R Natuursteen cordonlijst geprofileerd

A-OG-01-02

R Natuursteen cordonlijst voegwerk

Nalopen natuursteen cordonlijsten en herstellen van kleine beschadigingen. Geen werkzaamheden opgenomen

A-OG-01-02

R Natuursteen gootlijst met consoles

De natuursteen cordonlijst vertoont op diverse plaatsen slijtage plekken. Het voegwerk tussen de natuursteen elementen van de cordonlijsten verkeert in redelijke staat. De natuursteen gootlijst vertoont op diverse plaatsen lichte slijtage plekken en verkeert in redelijke staat

A-OG-01-02

G Natuursteen ornamenten schouderstukken

De bolvormige natuursteen ornamenten met koperen sierwerken verkeren in goede staat.



14 van 39

Hvhd

Ehd

Stabu

5

M1

22.06.01

4

M1

22.72.11

1

Pst

35.06.01

4

St

35.31.07



Locatie

K Omschrijving

A-OG-01-03 A-OG-01-03


A-OG-01-03

G Ramen, hout

A-OG-01-03

G Deur, hout

A-OG-01-03

R Luiken, hout

A-OG-01-04 A-OG-01-04


A-OG-01-04

R Deur, hout

Houten Luik met luikwervel A-OG-01-04

M Luiken, hout

A-OG-01-04

M Hang en sluitwerk luiken

A-OG-01-04

M Luikwervel

A-OG-01-04


A-OG-01-04



Gebrek

Advies

De natuursteen kozijnen vertonen lichte slijtage plekken en verkeren in redelijke staat. De houten ramen vertonen visueel geen gebreken. De houten deur vertoont visueel geen gebreken De houten luiken vertonen visueel geen gebreken.


Het schilderwerk van de houten ramen verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de houten entreedeur verkeert in redelijke staat.


Hvhd

Ehd

Stabu

17

M2

46.21.02

2

M2

46.21.03

Geen werkzaamheden opgenomen Geen werkzaamheden opgenomen Geen werkzaamheden opgenomen

Houten deur volledig overschilderen

Roestplek smeedijzeren hekwerk Het schilderwerk van de houten luiken verkeert in matige staat, op enkele plaatsen vertoont het schilderwerk scheurtjes Het schilderwerk van de duimen en gehengen verkeren in matige staat Het schilderwerk van de luikwervels verkeert in matige staat

Houten luiken volledig overschilderen dubbelzijdig

27

M2

46.21.04

Duimen en gehengen volledig overschilderen. Luikwervels volledig overschilderen

44

St

46.43.08

17

St

46.43.09

Het schilderwerk van de gevelankers verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de smeedijzeren traliewerken in de ramen verkeert in redelijke staat

Gevelankers volledig overschilderen

16

St

46.43.01

Smeedijzeren traliewerken volledig overschilderen

19

M1

46.43.33

15 van 39


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-OG-01-04

M Leuning, smeedijzer

Het smeedijzeren hekwerk vertoont plaatselijk roestplekken en verkeert in matige staat

Smeedijzeren leuning ontroesten en volledig overschilderen (lengte ca. 4 m1)

De gevel is op diverse plaatsen besmeurd met vogelpoep. Duivenwering ontbreekt op de cordonlijsten

Plaatsen van duivenwering op natuursteen cordonlijsten.

A-OG-01-05 A-OG-01-05

Diverse Duivenwering


16 van 39

Hvhd

Ehd

Stabu

1

St

46.43.34

42

M1

43.50.01


Noordgevel, achtergevel incl. uitbouw

Locatie

K Omschrijving

A-NG-01-01 A-NG-01-01

Fundatie Fundering

A-NG-01-02 A-NG-01-02 A-NG-01-02

Gevelonderdelen Bruto oppervlak gevel Bruto oppervlak gevel uitbouw Gevel en dakwerkzaamheden

A-NG-01-02

G Gevelmetselwerk


Gebrek

Advies







17 van 39

Hvhd

48 42 90

Ehd

Stabu

M2 M2 M2

05.10.01


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-NG-01-02

R Natuursteen spekband vlak

De natuursteen spekband vertoont diverse lichte slijtage plekken en verkeert in redelijke staat.


A-NG-01-02

R Natuursteen cordonlijst geprofileerd

A-NG-01-02

R Natuursteen cordonlijst voegwerk

De natuursteen cordonlijst vertoont op diverse plaatsen slijtage plekken. Het voegwerk tussen de natuursteen elementen van de cordonlijst verkeert in redelijke staat.

Nalopen natuursteen cordonlijsten en herstellen van kleine beschadigingen. Geen werkzaamheden opgenomen


Hvhd

Ehd

Stabu

5

St

35.31.07

Uitgevallen voegwerk natuursteen bordes

A-NG-01-02


Een deel van de natuursteen gootlijst hangt los.

Demonteren en herplaatsen natuursteen onderdelen (ca. 1 m1)

1

St

35.31.08

A-NG-01-02

M Voegwerk natuursteen bordes

Het voegwerk tussen de natuursteen delen van het bordes bij de entree is op diverse plaatsen uitgevallen of versleten.

Slecht voegwerk tussen natuursteen delen vervangen.

6

M1

35.31.01

A-NG-01-03 A-NG-01-03



A-NG-01-03

G Ramen, hout

A-NG-01-03

G Deur, hout

De natuursteen kozijnen vertonen lichte slijtage plekken en verkeren in redelijke staat. De houten ramen met glas in lood panelen verkeren in goede staat. De houten deur vertoont visueel geen gebreken


18 van 39

Geen werkzaamheden opgenomen Geen werkzaamheden opgenomen


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

Een glas in lood paneel in een houten raam vertoont glasbreuk.

Beglazing in glas in lood paneel vervangen.

Het schilderwerk van de houten ramen verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de houten entreedeur verkeert in redelijke staat. Het schilderwerk van de houten luiken verkeert in redelijke staat. Het schilderwerk van de duimen en gehengen verkeren in redelijke staat Het schilderwerk van de luikwervels verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de gevelankers verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de smeedijzeren traliewerken in de ramen verkeert in redelijke staat

Hvhd

Ehd

Stabu

3

St

34.80.02


5

M2

46.21.02

Houten deur volledig overschilderen

2

M2

46.21.03

Houten luiken volledig overschilderen dubbelzijdig Duimen en gehengen volledig overschilderen. Luikwervels volledig overschilderen

3

M2

46.21.04

4

St

46.43.08

2

St

46.43.09


3

St

46.43.01


7

M1

46.43.33

Glas in lood raam kelderentree S Beglazing, glas in lood

A-NG-01-04 A-NG-01-04


A-NG-01-04

R Deur, hout

A-NG-01-04

R Luiken, hout

A-NG-01-04


A-NG-01-04

R Luikwervel

A-NG-01-04


A-NG-01-04


A-NG-01-05

Diverse


19 van 39


Westgevel, linker zijgevel incl. uitbouw

Locatie

K Omschrijving

A-WG-01-01 A-WG-01-01

Fundatie Fundering

A-WG-01-02 A-WG-01-02 A-WG-01-02 A-WG-01-02

Gevelonderdelen Bruto oppervlak gevel Bruto oppervlak gevel uitbouw Gevel en dakwerkzaamheden

A-WG-01-02

G Gevelmetselwerk


Gebrek

Advies







20 van 39

Hvhd

128 42 170

Ehd

Stabu

M2 M2 M2

05.10.01


Locatie

K Omschrijving

Uitgevallen voegwerk topgevel

Gebrek

Advies

Uitgevallen voegwerk cordonlijst

Afgesleten natuursteen cordonlijst

Hvhd

Ehd

Stabu

5

M2

22.72.01

A-WG-01-02

S Voegwerk, platvol

Het voegwerk is slecht t.p.v. bovenzijde topgevel

Slecht voegwerk in de topgevel uithakken en opnieuw voegen

A-WG-01-02

R Natuursteen spekband vlak

De natuursteen spekband vertoont diverse lichte slijtage plekken en verkeert in redelijke staat.


A-WG-01-02

M Natuursteen cordonlijst voegwerk

Vervangen van het voegwerk tussen de natuursteen delen van de cordonlijst

12

St

35.31.01

A-WG-01-02


Het voegwerk tussen de natuursteen delen van de cordonlijst zijn uitgevallen of versleten. De natuursteen cordonlijsten vertonen op diverse plaatsen slijtage plekken. Kleine stukken natuursteen zijn afgebrokkeld.

Natuursteen cordonlijsten herstellen met minerale mortel.

10

St

35.31.02

Afgesleten natuursteen cordonlijst


Los natuursteen element cordonlijst

21 van 39


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-WG-01-02

S Natuursteen cordonlijst geprofileerd

Afgesleten natuursteen delen cordonlijst vervangen.

A-WG-01-02


A-WG-01-02

R Natuursteen gootlijst met consoles

Delen van de natuursteen cordonlijst in de topgevel zijn afgesleten en verkeren in slechte staat. Een stuk natuursteen van de cordonlijst hangt los. De natuursteen gootlijst vertoont op diverse plaatsen lichte slijtage plekken en verkeert in redelijke staat

Hvhd

Ehd

Stabu

2

St

35.31.06

Demonteren en herplaatsen natuursteen onderdeel (ca. 1 m1) Geen werkzaamheden opgenomen

1

St

35.31.08

In de topgevel t.p.v. het schouderstuk zit een gat in de kopse zijde van de gevel

Gat in topgevel dichtzetten met nieuw stuk natuursteen t.p.v. schouderstuk

1

St

35.31.05

De natuursteen kozijnen vertonen lichte slijtage plekken en verkeren in redelijke staat. De houten ramen met glas in lood panelen verkeren in goede staat. De houten luiken vertonen visueel geen gebreken


Gat in kopse zijde topgevel schouderstuk A-WG-01-02

M Natuursteen ornamenten schouderstukken

A-WG-01-03 A-WG-01-03


A-WG-01-03

G Ramen, hout

A-WG-01-03

G Luiken, hout


22 van 39

Geen werkzaamheden opgenomen Geen werkzaamheden opgenomen


Locatie

K Omschrijving

Roestaantasting bindroede A-WG-01-03

M Bindroede, glas in lood

A-WG-01-03

S Beglazing, glas in lood

A-WG-01-04

Gebrek

Advies

Hvhd

Ehd

Stabu

M1

34.80.20

1

St

34.80.02

Glasbreuk glas in lood raam De bindroede van de glas in lood ramen zijn aangetast door roestvorming Een ruit in het glas in lood paneel vertoont glasbreuk

Bindroede ontroesten en volledig overschilderen Vervangen van de gebroken ruit in het glas in lood paneel

122

Luiken kelderraam

Smeedijzeren gevelanker

Het schilderwerk van de houten ramen verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de houten luiken verkeert in redelijke staat. Het schilderwerk van de duimen en gehengen verkeren in redelijke staat Het schilderwerk van de luikwervels verkeert in redelijke staat


18

M2

46.21.02

Houten luiken volledig overschilderen dubbelzijdig Duimen en gehengen volledig overschilderen. Luikwervels volledig overschilderen

29

M2

46.21.04

46

St

46.43.08

15

St

46.43.09

Schilderwerken

Kruiskozijn met luiken en traliewerken A-WG-01-04

R Ramen, hout

A-WG-01-04

R Luiken, hout

A-WG-01-04


A-WG-01-04

R Luikwervel


23 van 39


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-WG-01-04



A-WG-01-04


Het schilderwerk van de gevelankers verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de smeedijzeren traliewerken in de ramen verkeert in redelijke staat


A-WG-01-05 A-WG-01-05

Diverse R HWA, koper

De koperen hemelwaterafvoer is ingedeukt, geen functionele schade.



24 van 39

Hvhd

Ehd

Stabu

15

St

46.43.01

24

M1

46.43.33


DAKEN Dakvlak 01, Voorzijde

Locatie A-DK-01-01

K Omschrijving

Gebrek

Advies

Hvhd

Ehd

Stabu

Dakconstructies, kappen

Aantasting muurplaat Bouwburo Vitruvius BV Achterstraat 39a 4147 AA Asperen

Aantasting sporen

25 van 39


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-DK-01-01

M Kapconstructie, hout

De kapconstructie is op enkele plaatsen aangetast door houtrot. De aantasting zit in diverse delen van de kapconstructie.

Houtrot herstel diverse onderdelen kapconstructie. (totaal dakoppervlak alle dakvlakken ca. 350 m2)

A-DK-01-02 A-DK-01-02

Dakbeschot R Dakbeschot, hout

Het dakbeschot verkeert in redelijke staat.


A-DK-01-03

Dakbedekking

Gebroken leien

Verschoven en kapotte leien

Het dakvlak vertoont een onregelmatig oppervlak. Diverse leien zijn verschoven, gebroken of afgeschilferd. De leien verkeren in slechte staat Het leien oppervlak van de dakkapellen zijn besmet door mosaangroei

Natuursteen leien compleet vervangen

Onregelmatig leien dakvlak A-DK-01-03

S Leien dakbedekking

A-DK-01-03

R Leien, dakkapel

A-DK-01-04

Reinigen van het met leien bedekte dakvlak van de dakkapellen

Hvhd

Ehd

Stabu

1

Pst

24.20.01

140

M2

33.51.10

5

M2

33.06.01

Goten en loodwerken etc.

Bevuilde koperen goot Bouwburo Vitruvius BV Achterstraat 39a 4147 AA Asperen

Zinken kilgoot 26 van 39


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-DK-01-04

R Dakgoot, koper

De koperen dakgoot is bevuild.

A-DK-01-04

R Kil/zakgoot, zink

T.g.v. het vervangen van het leien dakvlak is het noodzakelijk de zinken kilgoot in aansluiting op de toren te vervangen.

Tweejaarlijks reinigen van de koperen goten. Zinken kil/zakgoot t.p.v. aansluiting toren vervangen.

A-DK-01-04

S Noklood

A-DK-01-04

M Voetlood

A-DK-01-04

M Muurlood

Het noklood is verouderd en vertoont verwering. T.g.v. het vervangen van het leien dakvlak is het noodzakelijke het voetlood te vervangen T.g.v. het vervangen van het leien dakvlak is het noodzakelijk het muurlood in de topgevels te vervangen

A-DK-01-05

Ehd

Stabu

10

M1

50.30.91

7

M1

50.32.02

Vervangen van het noklood

14

M1

33.68.06

Vervangen voetlood i.v.m. vervangen leien dakbedekking

10

M1

33.68.05

Vervangen van het muurlood in de topgevels i.v.m. vervangen leien dakbedekking.

20

M1

33.68.03

Diverse

Loszittend natuursteen blok in de schoorsteen A-DK-01-05

R Metselwerk schoorsteen

A-DK-01-05

S Natuursteen schoorsteen

A-DK-01-05

Hvhd

Bliksemafleiding


Dakkapel met houten luik

Het metselwerk van de schoorsteen verkeert in redelijke staat Een natuursteen blok in de voet van de schoorsteen zit los

Geen werkzaamheden Demonteren en inboeten natuursteen blok in de voet van de schoorsteen

1

St

22.35.01

Bij herstelwerkzaamheden aan daken is het noodzakelijk de bliksemafleiding te demonteren.

Bliksemafleiding demonteren en herplaatsen t.b.v. herstel dakwerkzaamheden. (dakvlakken: DK-01 en DK-02 ca. 260 m2)

1

Pst

70.88.81

27 van 39


Locatie

K Omschrijving

A-DK-03-05

Schilderwerk R Dakkapel, kozijnen en luiken, hout

A-DK-03-05

R Hang en sluitwerk dakkapelluiken


Gebrek

Advies

Het schilderwerk van de dakkapel verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de duimen en gehengen van de dakkapelluiken verkeert in redelijke staat

Dakkapel kozijnen en luiken volledig overschilderen. Duimen en gehengen volledig overschilderen.

28 van 39

Hvhd

Ehd

Stabu

2

St

46.21.27

4

St

46.43.08


Dakvlak 02, Achtergevel

Locatie

K Omschrijving

A-DK-02-01 A-DK-02-01

Dakconstructies, kappen M Kapconstructie, hout

A-DK-02-02 A-DK-02-02


A-DK-02-03

Dakbedekking

Onregelmatig leien dakvlak


Gebrek

Advies


Werkzaamheden opgenomen met opname dakvlak DK-01



Hvhd

Ehd

Stabu

Gebroken leien en verschoven leien

29 van 39


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-DK-02-03

S Leien dakbedekking

Het dakvlak vertoont een onregelmatig oppervlak. Diverse leien zijn verschoven, gebroken of afgeschilferd. De leien verkeren in slechte staat

Natuursteen leien compleet vervangen

Tweejaarlijks reinigen van de koperen goten. Zinken kil/zakgoot t.p.v. aansluiting toren vervangen.

A-DK-02-04

Ehd

Stabu

120

M2

33.51.10

10

M1

50.30.91

15

M1

50.32.02

10

M1

33.68.05

20

M1

33.68.03

Goten en loodwerken etc.

A-DK-02-04

R Dakgoot, koper


A-DK-02-04

R Kil/zakgoot, zink

T.g.v. het vervangen van het leien dakvlak is het noodzakelijk de zinken kilgoot in aansluiting op de steekkap te vervangen.

A-DK-02-04

S Noklood

A-DK-02-04

M Voetlood

Werkzaamheden meegenomen met opname dakvlak DK-01 Vervangen voetlood i.v.m. vervangen leien dakbedekking

A-DK-02-04

M Muurlood

Het noklood is verouderd en vertoont verwering. T.g.v. het vervangen van het leien dakvlak is het noodzakelijke het voetlood te vervangen T.g.v. het vervangen van het leien dakvlak is het noodzakelijk het muurlood in de topgevels te vervangen


Werkzaamheden meegenomen met opname dakvlak DK-01

A-DK-02-05 A-DK-02-05

Hvhd

Diverse Bliksemafleiding


30 van 39

Vervangen van het muurlood in de topgevels.


Dakvlak 03, rechterzijde uitbouw

Locatie

K Omschrijving

A-DK-03-01 A-DK-03-01


A-DK-03-02 A-DK-03-02


A-DK-03-03

Dakbedekking

Mosaangroei leien dakvlak en loden piron


Gebrek

Advies





Hvhd

Ehd

Stabu

Verouderd noklood

31 van 39


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-DK-03-03

M Leien dakbedekking

A-DK-03-03


Het dakoppervlak bedekt met leien is besmet door mosaangroei. Het leien dakvlak verkeert in matige staat, diverse leien zijn beschadigd.

Reinigen van het met leien bedekte dakvlak van de dakkapellen Leien dakvlak nalopen en correctief herstel uitvoeren. (Oppervlakte dakvlak ca. 36 m2)

A-DK-03-04 A-DK-03-04

Goten en loodwerken etc. R Dakgoot, koper


A-DK-03-04

R Kil/zakgoot, zink

T.g.v. het vervangen van het leien dakvlak is het noodzakelijk de zinken kilgoot in aansluiting op de steekkap te vervangen.

A-DK-03-04

S Noklood

A-DK-03-04

R Voetlood

A-DK-03-04

Piron, lood

A-DK-03-05 A-DK-03-05


A-DK-03-05

Schilderwerk R Dakkapel, kozijnen en ramen, hout


Ehd

Stabu

36

M2

33.06.01

1

Pst

33.51.80

Tweejaarlijks reinigen van de koperen goten. Werkzaamheden meegenomen met opname dakvlak DK-02

6

M1

50.30.91

Het noklood is verouderd en vertoont verwering. Het voetlood verkeert in redelijke staat.

Vervangen van het noklood

6

M1

33.68.06

Nalopen en correctief onderhoud aan het voetlood. (totaal lengte ca. 6 m1)

1

Pst

33.68.80

T.g.v. het vervangen van het noklood is het noodzakelijke de loden piron te demonteren

Loden piron demonteren en herplaatsen t.b.v. werkzaamheden noklood

1

St

33.68.20


Bliksemafleiding demonteren en herplaatsen t.b.v. herstel dakwerkzaamheden. (dakvlakken: DK03, DK-04 en DK-05 ca. 90 m2)

1

Pst

70.88.81

Het schilderwerk van de dakkapel verkeert in redelijke staat

Dakkapel kozijn en raam volledig overschilderen.

1

St

46.21.27

32 van 39

Hvhd


Dakvlak 04, achterzijde uitbouw

Locatie

K Omschrijving

A-DK-04-01 A-DK-04-01


A-DK-04-02 A-DK-04-02


A-DK-04-03

Dakbedekking

A-DK-04-03


A-DK-04-03


A-DK-04-04 A-DK-04-04


A-DK-04-04

R Hoekkeperlood, zink

A-DK-04-04

R Voetlood


Gebrek

Advies






Reinigen van het met leien bedekte dakvlak van de dakkapellen Leien dakvlak nalopen en correctief herstel uitvoeren. (Oppervlakte dakvlak 18 m2)


Het voetlood verkeert in redelijke staat.

33 van 39

Hvhd

Ehd

Stabu

18

M2

33.06.01

1

Pst

33.51.80

Tweejaarlijks reinigen van de koperen goten.

6

M1

50.30.91

Nalopen en correctief onderhoud aan het voetlood. (totaal lengte 6 m1)

1

Pst

33.68.80


Locatie

K Omschrijving

A-DK-04-04

Piron, lood

A-DK-04-05 A-DK-04-05


A-DK-04-05



Gebrek

Advies


Werkzaamheden zijn meegenomen met opname dakvlak DK-03


Werkzaamheden zijn meegnomen met opname dakvlak DK-03



34 van 39

Hvhd

1

Ehd

Stabu

St

46.21.27


Dakvlak 05, linkerzijde uitbouw

Locatie

K Omschrijving

A-DK-05-01 A-DK-05-01


A-DK-05-02 A-DK-05-02


A-DK-05-03

Dakbedekking

A-DK-05-03


A-DK-05-03


A-DK-05-04 A-DK-05-04


A-DK-05-04

R Kil/zakgoot, zink


Gebrek

Advies






Reinigen van het met leien bedekte dakvlak van de dakkapellen Leien dakvlak nalopen en correctief herstel uitvoeren. (Oppervlakte dakvlak ca. 36 m2)


Tweejaarlijks reinigen van de koperen goten. Werkzaamheden meegenomen met opname dakvlak DK-02

T.g.v. het vervangen van het leien dakvlak is het noodzakelijk de zinken kilgoot in aansluiting op de steekkap te vervangen. 35 van 39

Hvhd

Ehd

Stabu

36

M2

33.06.01

1

Pst

33.51.80

6

M1

50.30.91


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-DK-05-04

S Noklood

A-DK-05-04

R Voetlood

Het noklood is verouderd en vertoont verwering. Het voetlood verkeert in redelijke staat.

Werkzaamheden meegenomen met opname dakvlak DK-03 Nalopen en correctief onderhoud aan het voetlood. (totaal lengte ca. 6 m1)


Werkzaamheden zijn meegenomen met opname dakvlak DK-03


Werkzaamheden zijn meegnomen met opname dakvlak DK-03



A-DK-05-04

Piron, lood

A-DK-05-05 A-DK-05-05


A-DK-05-05



36 van 39

Hvhd

Ehd

Stabu

1

Pst

33.68.80

1

St

46.21.27


Dakvlak 06, Toren

Locatie A-DK-06-01

K Omschrijving

Gebrek

Advies

De houten kapconstructie verkeert in redelijke staat.


Hvhd

Ehd

Stabu

Dakconstructies, kappen

Vernieuwde houten delen A-DK-06-01

R Kapconstructie, hout


37 van 39


Locatie

K Omschrijving

A-DK-06-02 A-DK-06-02


A-DK-06-03 A-DK-05-03

Dakbedekking R Leien dakbedekking

A-DK-06-03

R Leien dakbedekking

A-DK-06-03

R Leien, dakkapel

A-DK-06-04 A-DK-06-04

Goten en loodwerken etc. R Kil/zakgoot, zink

Gebrek

Advies

Het dakbeschot verkeert in redelijke staat. diverse houten delen zijn recent vervangen.


Het dakoppervlak bedekt met leien is besmet door mosaangroei. Het leien dakvlak verkeert in redelijke staat

Reinigen van het met leien bedekte dakvlak van de toren Leien dakvlak nalopen en correctief herstel uitvoeren. (Oppervlakte dakvlak ca. 52 m2) Leien dakvlak nalopen en correctief herstel uitvoeren. (Oppervlakte dakvlak ca. 10 m2)

Het leien dakvlak van de dakkapellen verkeert in redelijke staat.

Hvhd

Ehd

Stabu

52

M2

33.06.01

1

Pst

33.51.80

5

M2

33.06.01

Het kilkeper lood van de dakkapellen verkeert in redelijke staat

Nalopen en correctief onderhoud aan het kilkeper lood van de dakkapellen (lengte ca. 9 m1)

1

Pst

33.68.80

Nalopen en correctief onderhoud aan het noklood op de dakkapellen (totaal lengte ca. 4 m1) Nalopen en correctief onderhoud aan het voetlood. (totaal lengte ca. 6 m1) Nalopen en correctief onderhoud aan de loden bekleding van de toren. (oppervlakte ca.24 m2)

1

Pst

33.68.80

1

Pst

33.68.80

1

Pst

33.68.80

Loodwerk dakkapellen A-DK-06-04

R Noklood dakkapellen

Het noklood op de dakkapellen verkeert in redelijke staat.

A-DK-06-04

R Voetlood

Het voetlood verkeert in redelijke staat.

A-DK-06-04

R Loodwerk toren

De loden bekleding van de toren verkeert in redelijke staat.


38 van 39


Locatie

K Omschrijving

Gebrek

Advies

A-DK-06-04

R Piron, lood

A-DK-06-04

R Loodwerk dakkapel

De loden pironnen op de dakkapellen verkeren in redelijke staat. Het loodwerk van de dakkapellen verkeert in redelijke staat.

Nalopen en correctief onderhoud aan de loden pironnen. (totaal ca.5 stuks) Nalopen en correctief onderhoud aan loodwerk dakkapellen. (ca.5 stuks)

A-DK-06-05 A-DK-06-05



Hvhd

Ehd

Stabu

1

Pst

33.68.80

1

Pst

33.68.80

Bliksemafleiding demonteren en herplaatsen t.b.v. herstel dakwerkzaamheden. (dakvlakken: DK-6 ca. 52 m2)

1

Pst

70.88.81

Het klokkenspel in de toren verkeert in redelijke staat.

Jaarlijks onderhoud aan de klokken in de toren.

1

Pst

70.90.01

Het schilderwerk van de dakkapel verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de duimen en gehengen van de dakkapelluiken verkeert in redelijke staat Het schilderwerk van de daklijst verkeert in redelijke staat

Dakkapel kozijn en raam volledig overschilderen. Duimen en gehengen volledig overschilderen.

5

St

46.21.27

10

St

46.43.08

14

M1

46.21.23

Klokkenspel toren A-DK-06-05

R Klokkenspel

A-DK-06-05


A-DK-06-05

R Hang en sluitwerk dakkapelluiken

A-DK-06-05

R Daklijst met consoles

Asperen,

Daklijst met consoles volledig overschilderen

13-03-2013


39 van 39


Herbestemming Stadhuis Gennep

Recommend Documents