HBV-vaccinatieprogramma voor risicogroepen Hans van den Kerkhof Paul van Beek Anouk Urbanus Landelijke Coördinatie Infectieziekte (LCI) Centrum Infectieziektebestrijding RIVM
1
Disclosure belangen Hans van den Kerkhof
(potentiële) belangenverstrengeling
Geen
Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Bedrijfsnamen
• Sponsoring of onderzoeksgeld • Honorarium of andere (financiële) vergoeding • Aandeelhouder • Andere relatie, namelijk …
•nee •nee •nee •nee
Disclosure belangen Hans van den Kerkhof
(potentiële) belangenverstrengeling
Geen
Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Bedrijfsnamen
• Sponsoring of onderzoeksgeld • Honorarium of andere (financiële) vergoeding • Aandeelhouder • Andere relatie, namelijk … • Enige sponsor / subsidieverstrekker
•nee •nee •nee •nee RIVM /CIb
Introductie HBV-vaccinatieprogramma ● Advies WHO 1992: universele vaccinatie HBV in 1997 ● Advies GR Nederland (1996, 2001): HBV-vaccinatie alleen aan risicogroepen ● Pilot okt. 1998-2000 start proefproject in 7 GGD regio’s ● 2003 HBV-vaccinatie in RVP voor kinderen ouders uit hoogendemische regio’s ● Augustus 2011 universele vaccinatie alle Nederlandse zuigelingen
Introductie ● Vanaf november 2002 landelijk HBV-programma voor risicogroepen ● Risicogroepen vanaf 2002 – Mannen die seks hebben met mannen (MSM) – Sekswerkers – Hetero’s met wisselende seksuele contacten (tot nov. 2007) – (Injecterend) druggebruikers (tot dec. 2012)
● Doel HBV-programma voor risicogroepen: – Primair: doelgroepen vaccineren om verdere transmissie te voorkomen – Secundair: opsporen patiënten met een chronische HBV-infectie
Methode ● Uitvoering vaccinaties door GGD’en, vergoeding RIVM (voorheen GGD NL) – Outreachende activiteiten (homo-uitgaansgelegenheden, methadon programma’s, feesten, festivals, etc.) – Bij eerste bezoek: HBV-vaccinatie en serologie (anti-HbC) – Bij tweede bezoek: uitslag serologie en eventueel vervolgvaccinatie – Vaccinatie: 0, 1 en 6 maanden – Kosten: ruim 1 miljoen euro (excl. vaccins) ● Registratie via HBV-registratiesysteem online ● Doelgroepen via gerichte campagnes bereikt
Werkwijze spreekuren
Nieuw registratiesysteem
8
Methode ● Ism Landelijke partners gerichte campagnes voor de doelgroep – MSM: Soa Aids NL (voorheen Schorer) – Sekswerkers: Soa Aids NL – IDG: Trimbos (tm 2012) ● Landelijke werkgroep komt driemaal per jaar samen – SANL (vertegenwoordiging voor sekswerkers en MSM) – GGD Amsterdam – GGD Nederland
Voorbeeld campagnevoering MSM
10
(wordt man tot man)
Speciale campagnes…..
11
Resultaten over 12 jaar 45000 40000 35000 30000 25000
1e vaccinatie
20000
2e vaccinatie 3e vaccinatie
15000 10000 5000 0
MSM
Sekswerkers 2002-2013
Totaal: 275.000 vaccinaties
IDG
Hetero's
Resultaten over 12 jaar: eerste vaccinaties 5000 4500 4000 3500 3000 MSM
2500
Sekswerkers Drugsgebruikers
2000 1500 1000 500 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Totaal: 275.000 vaccinaties
Discontinuering programma
Hepatitis B in Nederland
Incidentie per 100.000 inwoners
Incidentie acute hepatitis B Nederland 10,0 Incidentie totaal Incidentie mannen Incidentie vrouwen
8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 Jaar
30 25 20 15 10 5 0
Dit subtype circuleert ook niet binnen andere groepen waarbij hepatitis B wordt gevonden.
20 01 20 02 20 03 20 04 20 05 20 06 20 07 20 08 20 09
Conclusie 2011: Stoppen met deze risicogroep.
20 00
19 99
19 98
19 97
19 96
19 95
Transmissie ivdruggebruik
19 94
Aantal druggebruikers
Acute hepatitis B onder druggebruikers
Onder druggebruikers circuleerde genotype D3. Deze komt niet meer voor onder de acute infecties.
Jaar
14 Koedijk, F.D.H., Hepatitis B meldingen. Ongepubliceerd werk. 2010.
Resultaten 2013-aantal eerste vaccinaties Sekswerkers 21%
MSM 79%
4500 4000 3500 3000 2500
MSM
2000
Sekswerkers
1500 1000 500 0
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Resultaten-compliance Compliance MSM
90
Percentage dat voor vervolgprik komt
Percentage dat voor vervolgprik komt
Compliance sekswerkers
80 70 60 50 40 30 20 10 0
80 70 60 50 40 30 20 10 0
2008
2009
2010 2e vaccinatie
16
90
2011 3e vaccinatie
2012
2013
2008
2009
2010 2e vaccinatie
2011 3e vaccinatie
2012
2013
Resultaten-leeftijd eerste vaccinatie 45
40
35 Druggebruikers MSM 30
Sekswerkers
25
17
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
20
Resultaten-MSM 300 6,2% 250
200
4,5%
4,5% 4,4%
150
Immuun 3,2%
100
Drager
2,4%
50 0,3% 0
18
2008
0,4% 2009
0,4% 2010
0,2% 2011
0,2% 2012
0,2% 2013
Resultaten-sekswerkers 140 8,6% 120 100
8% 7% 5,8%
80 5% 60
Immuun 5,3%
40 20
1,1%
0,8%
0,8%
0,8% 0,3%
0
19
2008
2009
2010
2011
2012
0,55% 2013
Drager
20
HBV vaccinatie bij druggebruikers | 13 mei 2011
Locatie eerste vaccinatie: GGD, Soa-kliniek:68%, 91%
0,3%
21
4,9%
Resultaten-outreach-MSM: Doorgaan?
Resultaten-outreach sekswerkers: nog steeds relevant
23
Estimated CERs (€/QALY) 80.000 70.000 Cost/QALY
60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 2002-2012 Total
MSM
2002-2006 HRP
CSW
2007-2012 HDU
using a discount rate of 4% and 1.5% for costs and effects, respectively
Conclusie ● Binnen het HBV-programma al 275,000 vaccinaties gezet ● HBV-programma kosteneffectiefover jaren heen minder effectief (invoering HBV-vaccinatie RVP) ● Anticiperen op trends / veranderend gedrag binnen de doelgroep ● Doelgroepenbeleid regelmatig evalueren ● Door invoering universele vaccinatie aflopend programma. Voornaamste problemen: ● Doelgroepen lastig te bereiken ● Verzadiging specifieke groepen (MSM) ● Lage compliance bij CSW
25
Dankwoord ● ● ● ● ●
Paul van Beek, programmacoördinator HBV-programma Anouk Urbanus, programmacoördinator Hans van den Kerkhof, projectleider HBV-programma Aura Timen, hoofd LCI/CIb Landelijke werkgroep HBV-programma
● Uitvoerende GGD’en, soa-poli’s