Functiecentrum /hartfunctie
Renale denervatie
1
Renale denervatie Datum/tijd opname: ……/……/….. ; …..:….. uur Datum/tijd stoppen Sintrom/Marcoumar: .…../...…/ ….. ; ….:…. uur Melden bij secretariaat afdeling …………….. Nuchter Licht ontbijt toegestaan als de behandeling in de middag plaatsvindt Medicatieoverzicht (bij uw apotheek op te vragen) Medicijnen innemen/meenemen Bloedprikken dag van opname; bloedafname, straat 2 ECG (hartfilmpje) bij opname; balie functiecentrum, straat 5/7 2
Inhoudsopgave
Blz.
Renale denervatie
4
Complicaties
5
Medicijnen
5
Bloedverdunnende medicijnen
5
Diabetes
5
Voor opname
6
Voorbereiding
6
Behandeling
6
Inbrengen van de katheters
7
Radiofrequente ablatie in nierslagader
8
Sluiten van de insteekopening
9
Nazorg
9
Mogelijke bijwerkingen
9
Leefregels
10
Belangrijk
10
Tenslotte
11
3
Renale denervatie Renale denervatie of nierarterie-ablatie is een behandeling die de zenuwen rond de nierslagaders uitschakelt. Renale denervatie betekent letterlijk: ‘het onderbreken van de functie van de zenuwbanen van en naar de nieren’. Overactieve zenuwbanen in slagaders naar de nieren kunnen te hoge bloeddruk veroorzaken. Het onderbreken van deze zenuwen, ofwel renale denervatie, blijkt de bloeddruk te doen dalen. Er is een nieuwe methode om op een niet al te ingewikkelde wijze, zonder operatie, de werking van de zenuwen van en naar de nieren te onderbreken. Dit lijkt een effectieve behandeling te zijn voor patiënten met moeilijk behandelbare bloeddruk die geen of onvoldoende baat hebben bij medicijnen of daar veel bijwerkingen van ondervinden. Als de behandeling effectief is, zal de bloeddruk dalen zonder bijwerkingen of nadelig effect op de werking van de nieren.
Afbeelding: plaats van de denervatie (Bron: Medtronic)
4
Complicaties Een renale denervatie of nierarteratie-ablatie lijkt in veel opzichten op een hartkatheterisatie of dotterbehandeling. Het aanprikken van de lies en het opvoeren van de katheter zijn veel uitgevoerde behandelingen. De kans op complicaties is zeer gering. Er kan echter een complicatie optreden, zoals: • een bloeding vanuit de insteekopening van de katheter. Deze bloeding kan zowel uitwendig als inwendig zijn. • een veel kleiner risico is eventueel het beschadigen van de nierslagaders met de gebruikte katheters. Er is geen schadelijk effect van de behandeling op de nierfunctie zelf aangetoond. Medicijnen Als u thuis medicijnen gebruikt, is het van groot belang dat u deze allemaal in de originele verpakking meebrengt naar ons ziekenhuis. Op deze manier zijn artsen, verpleegkundigen en de ziekenhuisapotheek precies op de hoogte van uw medicijngebruik. Bloedverdunnende medicijnen Acenocoumarol (Sintrommitis®) en fenprocoumon (Marcoumar®) moeten 3 dagen voor de ingreep gestopt worden. Direct erna kan het weer hervat worden. Houdt u zich aan de instructies die de behandelend cardioloog u heeft meegedeeld op het polibezoek. Diabetes Heeft u diabetes (suikerziekte), geef dit dan door aan de verpleegkundige bij opname in ons ziekenhuis.
5
Vóór opname U hebt op het secretariaat Cardiologie een datum gekregen voor de ingreep. Als u in de tussenliggende periode gezondheidsproblemen krijgt, zoals verkoudheid of griep, neem dan direct contact op met het secretariaat. Het kan nodig zijn de ingreep uit te stellen. Voorbereiding • De behandeling gebeurt tijdens een ziekenhuisopname van twee dagen. Het is dus noodzakelijk om nachtkleding en toiletartikelen mee te nemen. • U moet nuchter komen. Dit houdt in dat u vanaf 24.00 uur de avond tevoren niets meer mag eten of drinken, behalve water. Als de behandeling pas in de middag plaatsvindt, mag u nog licht ontbijten (bijvoorbeeld één beschuitje met een kopje thee). • U dient wel uw gebruikelijke medicijnen in te nemen op de ochtend van de behandeling, tenzij de arts anders met u heeft afgesproken. • De behandeling vindt plaats op de hartkatheterisatiekamer. U wordt van tevoren opgenomen op een van de verpleegafdelingen. Hierover krijgt u aanvullende informatie. Een cardioloog verricht de behandeling, die ongeveer een tot anderhalve uur duurt. • Als voorbereiding op de behandeling worden op de verpleegafdeling, indien nodig, uw liezen geschoren en krijgt u een infuusnaald ingebracht. • Bent u overgevoelig voor jodium of contrastvloeistof? Meldt u dit dan aan de arts, want er zit ook jodium in de contrastvloeistof. • Eventueel kunt u voorafgaand aan de behandeling een rustgevend medicijn krijgen. • Verpleegkundigen van de verpleegafdeling begeleiden u met bed naar de hartkatheterisatiekamer. Behandeling De behandeling gebeurt op de hartkatheterisatiekamer. Op de hartkatheterisatiekamer mag u vanaf uw bed overschuiven op de behandeltafel. 6
De behandeling vindt plaats onder plaatselijke verdoving. U kunt dus met de cardioloog en de verpleegkundige blijven praten. Op de hartkatheterisatiekamer staat alles in het teken van het voorkómen van besmetting. Vandaar dat u mensen in steriele uniformen en met mondkapjes op ziet en apparatuur onder steriele doeken. Om u heen staan gespecialiseerde hartkatheterisatiemedewerkers die uw lies met desinfectans schoonmaken, om ontsteking te voorkomen. Daarna bedekt een medewerker uw lichaam vanaf de hals met een steriel laken. Inbrengen van de katheters U krijgt een kleine verdovende prik in de lies. In het verdoofde gebied wordt een prikgaatje gemaakt in de slagader om een dun slangetje (katheter) in te brengen. U voelt er niets van dat de katheter door de slagader wordt geduwd, omdat er geen zenuwen zitten in de slagaders. De katheter wordt opgeschoven tot de slagaders die naar uw twee nieren (links en rechts) leiden. Via de katheter wordt er contrastvloeistof ingespoten. Deze contrastvloeistof maken de nierslagaders zichtbaar. Dit toedienen van contrastvloeistof kunt u voelen, het lijkt dan net alsof u moet plassen. Dit is alleen een gevoel, u moet niet echt plassen.
Afbeelding: door contrastvloeistof zijn de nierslagaders zichtbaar
7
Radiofrequente ablatie in nierslagader Vervolgens wordt er een andere katheter met een elektrode aan de tip (ablatiekatheter) opgevoerd. Ook wordt de wand van de slagader van beide nieren op een aantal plaatsen via radiofrequente energie verhit. Hierdoor worden de zenuwbanen rondom de slagader deels uitgeschakeld. Dit kunt u voelen en het kan pijnlijk zijn. Hiervoor krijgt u een ‘roesje’ (geen algehele narcose) en pijnstilling. De daadwerkelijke behandeling duurt ongeveer 45 minuten.
Afbeelding: schematische weergave van de ablatieplekken in de nierslagader Tijdens de procedure is het belangrijk dat u rustig blijft liggen om het verplaatsen van de katheters te voorkomen. Tijdens de behandeling worden uw hartritme en bloeddruk gecontroleerd.
8
Sluiten van de insteekopening Als de cardioloog tevreden is met het resultaat wordt het buisje in de lies verwijderd. De insteekopening in de slagader wordt na het onderzoek weer hersteld. Dit kan op verschillende manieren: • Handmatig: de slagader wordt door een laborant met de hand dichtgedrukt. Vervolgens wordt er een drukverband aangelegd. • Via een vaatafsluitsysteem: met behulp van dit systeem wordt de insteekopening in de liesslagader gesloten door een zelfoplossend plugje te plaatsen. In beide gevallen zijn er richtlijnen voor de komende dagen die u in acht moet nemen. Dit wordt u door de verpleegkundige op de verpleegafdeling verteld. Nazorg U blijft ongeveer vier uur plat in bed liggen, zodat het bloedvat zich kan herstellen. De verpleegkundigen houden u ondertussen in de gaten. U mag direct na de behandeling weer iets eten en drinken. De verpleegkundige controleert: • de bloeddruk; • de plaats waar de lies is aangeprikt; • de doorbloeding van uw voeten. Ook neemt de verpleegkundige bloed af (onder andere om de werking van de nieren te controleren). Als de behandeling goed is verlopen en er zijn geen complicaties ontstaan, mag u de volgende ochtend weer naar huis. Mogelijke bijwerkingen U kunt pijn voelen tijdens het afgeven van de warmte tijdens de behandeling. Daarom krijgt u medicijnen om de pijn tegen te gaan en rustgevende medicijnen. Na de ingreep daalt de bloeddruk meestal geleidelijk in dagen 9
tot weken, maar dit zou ook sneller kunnen optreden hetgeen duizeligheid kan geven. Leefregels • Na de behandeling via de lies mag u een week lang NIET zwaar tillen, persen, fietsen en autorijden (in verband met het risico acuut te moeten remmen). De slagader die in de lies is aangeprikt heeft rust nodig om te herstellen. • De pleister in de lies mag u de volgende dag verwijderen. U mag na 24 uur wel douchen, maar de eerste 3 à 4 dagen mag u niet in bad of zwemmen, daarna wel. • Bij plotselinge klachten aan uw lies neemt u contact op met uw huisarts. • Als uw lies is gesloten met een zelfoplossend plugje, dan krijgt u een instructiekaart met leefregels voor de komende dagen. Bij ontslag krijgt u ook adviezen mee waar u zich de eerste dagen aan moet houden. • De lies kan gevoelig zijn. • U moet rekening houden met de bloeddrukdaling die de periode na de ingreep zal optreden en duizeligheid zou kunnen geven. U moet daarom voorzichtig opstaan uit zittende of liggende houding, met name ’s nachts en ’s ochtends bij het opstaan. Belangrijk Bij het optreden van problemen met de lies (bloeding, zwelling en pijn) of andere plotselinge klachten moet u contact opnemen: • tijdens kantooruren (8.00 - 17.00 uur) met de polikliniek Cardiologie, telefoon 0591 - 69 12 75 • buiten kantooruren (17.00 - 8.00 uur) met de afdeling Hartbewaking, telefoon 0591 - 69 16 05
10
Indien er klachten ontstaan die te maken zouden kunnen hebben met een daling van uw bloeddruk (duizeligheid) kunt u contact opnemen: • tijdens kantooruren met de verpleegkundig specialist, telefoon 0591 - 69 13 57 (b.g.g. polikiniek Interne, tel. 0591 - 69 13 60). • buiten kantooruren en in het weekend met de Centrale Huisartsenpost Emmen, telefoon 0900 - 112 0 112 Tenslotte Mocht u na het lezen van deze informatie nog vragen hebben, dan kunt u die stellen voor en tijdens het onderzoek. Ook kunt u op werkdagen tussen 8.00 en 17.00 uur bellen met de polikliniek Cardiologie,
telefoon 0591 - 69 12 75 of
polikliniek Interne,
telefoon 0591 - 69 13 60.
11
12
MA 2171 04-14-v1 - H
Boermarkeweg 60 7824 AA Emmen Postbus 30002 7800 RA Emmen Tel. 0591 69 19 11
