HANDREIKING PO
Opbrengstgericht werken
Overzichten van toetsresultaten: ESIS Webbased
Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart Opbrengstgericht Werken zijn te vinden op www.schoolaanzet.nl. Deze website bevat alle informatie en handreikingen die in het kader van School aan Zet worden ontwikkeld om het onderwijs (in de basisvaardigheden) te verbeteren.
Dwarsdoorsnede Een dwarsdoorsnede toont voor verschillende jaargroepen de resultaten op één bepaald moment. Het is mogelijk dit voor één leergebied te laten zien, maar dit kan ook voor meerdere leergebieden naast elkaar gezet worden. Een dwarsdoorsnede is te beschouwen als een foto van de toetsresultaten van verschillende jaargroepen op een bepaald moment in het schooljaar of van één jaargroep op verschillende toetsen. De dwarsdoorsnede laat daarmee zien hoe de jaargroepen op school het doen op één of meerdere vakgebieden op een bepaald moment.
In de kwaliteitskaart en de handreiking ‘Opbrengstgericht werken: heldere overzichten van toetsresultaten als basis voor gesprek’ is algemene informatie gegeven over de meest relevante overzichten van toetsresultaten vanuit het perspectief van opbrengstgericht werken. Ook de wijze waarop deze overzichten bruikbaar zijn op groeps-, school- en leerlingniveau is daarbij aan de orde gekomen.
De dwarsdoorsnede is met name relevant op schoolniveau. De schoolleider en intern begeleider krijgen daarmee in één oogopslag inzicht in de resultaten van alle leerjaren op één toetsmoment.
In deze handreiking worden voor het computersysteem van ESIS Webbased de meest relevante overzichten weergegeven. Deze komen niet altijd overeen met de overzichten die in de algemene kwaliteitskaart beschreven worden.
Acties binnen het computersysteem van ESIS Webbased: Binnen het ESIS Hoofdmenu , kiest u Informatie, daarna Toetsoverzichten, en vervolgens Schoolresultaten. Selecteer daarna de periode, de toets en de leerjaren of groepen.
1
Opbrengstgericht werken
OGW handOGW reiking Overzichten van toetsresultaten: ESIS Webbased handreiking
Nadat u op Volgende geugedrukt op Volgende heeft, krijgt u krijgt alleugeNadat drukt u op Nadat Volgende heeft, alle drukt heeft, krijgt u alle groepen in beeld die de groepen in beeld die de betreffende toets gemaakt hebben. Kiestoets bijinTonen als voor groepen beeld die de betreffende gemaakt dwarsdoorsnede. betreffende hebben. Kies bijtoets Tonengemaakt als Kies bij Tonen als voorhebben. dwarsdoorsnede. voor dwarsdoorsnede.
U krijgt nu alle groepen in beeld die de betreffende toets gemaakt hebben.
U krijgt nu alle groepen in U krijgt nu betreffende alle groepen in beeld die de die hebben. de betreffende toetsbeeld gemaakt De 0%-lijn geeft de grens aan tussen niveau toets gemaakt hebben.
C/D. Boven deze lijn zijn de niveaus A, B en C afgebeeld, onder deze lijn de niveaus D en E. In het voorbeeld is te zien dat de groepen drie en vier beduidend beter presteren dan het landelijk gemiddelde. Er zijn in die groepen nauwelijks kinderen met een D- of E-score, en relatief veel kinderen met een A of B-score. Het beeld in groep zes wijkt duidelijk af van de andere groepen. Bovenstaande dwarsdoorsnede is vooral op schoolniveau relevant.
2 2 2
Opbrengstgericht werken
Overzichten van toetsresultaten: ESIS Webbased
Trendanalyse Een trendanalyse toont de resultaten die verschillende jaargroepen door de jaren heen behaalden op een bepaalde toets. Het is mogelijk om hierbij van één bepaald toetsmoment uit te gaan, maar het is ook mogelijk om meerdere toetsmomenten naast elkaar te zetten. Een trendanalyse is te beschouwen als een film van de resultaten van een bepaalde toets over een reeks van jaren. Hierbij zijn twee mogelijkheden te onderscheiden: • Trendanalyse - leerjaar Hierbij worden de resultaten vergeleken die in opeenvolgende schooljaren door verschillende groepen leerlingen op dezelfde toets zijn behaald (bijvoorbeeld de resultaten op DMT kaart 1 van de groepen drie van de vijf laatste schooljaren). • Trendanalyse - leerlinggroep Hierbij worden de resultaten van een bepaalde leerlinggroep in opeenvolgende schooljaren naast elkaar gezet (bijvoorbeeld de resultaten van één leerlingengroep op achtereenvolgens Rekenen-Wiskunde M3, E3, M4, E4 en M5). De trendanalyse is relevant op alle niveaus. Allereerst worden de relevante overzichten aangegeven op school- en groepsniveau, vervolgens op leerlingniveau. School- en groepsniveau Op schoolniveau ligt de kracht van een trendanalyse in het bijzonder in de combinatie van een analyse op leerjaar- en leerlinggroepniveau. Hiermee ontstaat zowel zicht op het functioneren van de diverse leerjaren in de afgelopen schooljaren, als op het functioneren van de leerlinggroepen door de jaren heen. Door alle trends in één weergave te zetten, kan op schoolniveau reflectie plaatsvinden óf en wáár sterke en zwakke momenten zijn aan te wijzen in de tussenopbrengsten van de school, welke verklaringen daarvoor te geven zijn vanuit de kenmerken van effectief onderwijs en welke acties noodzakelijk zijn. Dit kan zowel in een gesprek tussen schoolleider en interne begeleider, als in een teamvergadering met het gehele team plaatsvinden.
OGW Op groepsniveau is de trendanalyse - leerjaar van belang om te analyseren of het onderwijs door de jaren heen binnen een jaargroep stabiel en op voldoende handniveau is. De trendanalyse - leerlinggroep biedt een aanvulling op de trendanalyse - leerjaar. Met deze analyse kan namelijk bekeken worden of de groep zich reiking ontwikkelt overeenkomstig eerder behaalde resultaten. Een combinatie van deze twee analyses biedt een goed aanknopingspunt voor de groepsbespreking tussen leerkracht en intern begeleider. het computersysteem van ESIS Webbased ten behoeve van Acties binnen
trendanalyse van leerjaar/leerjaren:
Acties binnen het computersysteem van ESIS Webbased ten behoeve van trendanalyse van leerjaar/leerjaren: Binnen het ESIS Hoofdmenu , kiest u Informatie, daarna Toetsoverzichten, en vervolgens Schoolresultaten. Binnen het ESIS Hoofdmenu , kiest u Informatie, daarna Toetsoverzichten, en vervolgens Schoolresultaten. Selecteer daarna de periode, de toets en de leerjaren of groepen. Selecteer daarna de periode, de toets en de leerjaren of groepen.
3
Opbrengstgericht werken
Overzichten van toetsresultaten: ESIS Webbased
Nadat u op Volgende gedrukt heeft, krijgt u alle groepen in beeld die de betreffende toets gemaakt hebben. Kies bij Tonen als voor Trendanalyse 2. De trendanalyse verschijnt.
Nadat u op Volgende gedrukt heeft, krijgt u alle groepen in beeld die de betreffende toets gemaakt hebben. Kies bij Tonen als voor Trendanalyse 2. De trendanalyse verschijnt.
4
Het resultaat, weergegeven in vorenstaande grafiek, toont de gemiddelde scores die in opeenvolgende jaren in de verschillende jaargroepen behaald zijn. U ziet dat er in vijf opeenvolgende jaren een rekentoets halverwege (medio) groep drie tot en met acht is afgenomen. Op de linkeras staan de schaal- of vaardigheidscores afgebeeld. Horizontaal lopen de lijnen met de gemiddelde schaalscores M3 – M8. Vorenstaande trendanalyse is zowel op groepsniveau als op schoolniveau relevant.
In de kwaliteitskaart ‘Opbrengstgericht werken: heldere overzichten van toetsresultaten als basis voor gesprek’, werd gesteld dat heldere overzichten van trendanalyses zowel laten zien wat de gemiddelde scores zijn van de groepen, als wat de procentuele verdeling van de niveaus is (A t/m E of I t/m V). Alhoewel de gemiddelde vaardigheidsscore van de groep en de daarbij behorende niveau-aanduiding van de groep illustratief is voor het gemiddelde niveau van de groep, kunnen op basis van verdelingen in percentages ook uitspraken gedaan worden over de verdeling van kinderen over de niveaus en daarmee over de effecten van differentiatie. Dit is binnen ESIS Webbased mogelijk door naast bovenstaande trendanalyse, meerdere dwarsdoorsnedes te maken van de verschillende meetmomenten in de afgelopen schooljaren.
4
daarmee over de effecten van differentiatie. Dit is binnen ESIS Webbased mogelijk door naast bovenstaande trendanalyse, meerdere dwarsdoorsnedes te maken van de verschillende meetmomenten in de afgelopen schooljaren.
Opbrengstgericht werken
Overzichten van toetsresultaten: ESIS Webbased
Acties binnen het computersysteem van ESIS Webbased ten behoeve van trendanalyse van leerlinggroep:
Binnen het ESIS Hoofdmenu , kiest uten Informatie, daarna Toetsoverzichten, en vervolgens Schoolresultaten. Acties binnen het computersysteem van ESIS Webbased behoeve van trendanalyse van leerlinggroep: Binnen het ESIS Hoofdmenu , kiest ude Informatie, daarna Toetsoverzichten, en vervolgens Schoolresultaten. Selecteer daarna de periode, de toets en de leerjaren of Selecteer daarna periode, de toets en de leerjaren of groepen. groepen.
OGW
handeiking
Nadat u op Volgende gedrukt heeft, krijgt u alle groepen in beeld die de betreffende toets gemaakt hebben. Kies bij Tonen als voor Trendanalyse 1. De Nadat u op Volgende gedrukt heeft, krijgt u alle groepen in beeld die de betreffende toets gemaakt hebben. trendanalyse verschijnt.
Kies bij Tonen als voor Trendanalyse 1. De trendanalyse verschijnt. De leerlingen in de huidige groepen zes, zeven en acht worden in beeld gebracht hun groepen prestaties in de De leerlingen inmet de huidige zes, zeven en acht worden in beeld 5 gebracht met hunjaren. prestaties in de voorgaande voorgaande Ook hier zien wejaren. in Ook hier zien we in de dat tijdens veel afnamemomenten het niveau van rekenen detrend trend dat tijdens veel afnamemoboven het landelijk gemiddelde niveau zit. menten het niveau van rekenen boven het landelijk gemiddelde Bovenstaande trendanalyse is zowel op groepsniveau als op schoolniveau niveau zit. relevant. Op groepsniveau is onderstaande weergave ook nog bruikbaar om van Bovenstaande trendanalyse is zowel een groep te zien gemiddelde niveau zich binnen de opspecifieke groepsniveau als hoe op het schoolniveau niveau-aanduiding van A t/m E heeft ontwikkeld door de jaren heen. U relevant. vindt dit overzicht door in het hoofdmenu achtereenvolgens ‘Informatie’, ‘Toetsoverzichten’, ‘Leerlingresultaten’ te kiezen. Selecteer vervolgens een Op en groepsniveau is groep. onderstaande groep de leerlingen uit die Selecteer de periode en de toetsen weergave ook nog bruikbaar omVolgende van gedrukt heeft, kiest u waar u resultaten van wilt zien. Nadat u op voor Groepsoverzicht historie grafiek. eenCITO specifieke groep te zien hoe het
gemiddelde niveau zich binnen de niveau-aanduiding van A t/m E heeft ontwikkeld door de jaren heen. U vindt dit overzicht door in het hoofdmenu achtereenvolgens ‘Informatie’, ‘Toetsoverzichten’, ‘Leerlingresultaten’ te kiezen. Selecteer vervolgens een groep en de leerlingen uit die groep. Selecteer de periode en de toetsen waar u resultaten van wilt zien. Nadat u op Volgende gedrukt heeft, kiest u voor CITO Groepsoverzicht historie grafiek.
5
menu achtereenvolgens ‘Informatie’, ‘Toetsoverzichten’, ‘Leerlingresultaten’ Opbrengstgericht werken te kiezen. Selecteer vervolgens een groep en de leerlingen uit die groep. Selecteer de periode en de toetsen waar u resultaten van wilt zien. Nadat u op Volgende gedrukt heeft, Overzichten van toetsresultaten: ESIS Webbased kiest u voor CITO Groepsoverzicht historie grafiek.
OGW handreiking
Leerlingniveau Wanneer het gaat om het beoordelen van individuele leerlingprestaties is het altijd noodzakelijk om in de weergave de resultaten van verschillende toetsmomenten naast elkaar te zetten, zodat zichtbaar is hoe een leerling zich ontwikkelt door de tijd heen. In bovenstaande weergave is te zien hoe het gemiddelde groepsniveau zich Een Leerlingrapport geeft deleerstofgebied vaardigheid vanheeft een op een bepaald In bovenstaande weergave te zien hoe het groepsniveau zich ontwikkeld ten opzichte Een Leerlingrapport geeft deis vaardigheid vangemiddelde een leerling op een bepaald opleerling de verschilontwikkeld heeft opzichte van hetgroepsgemiddelde, landelijke groepsgemiddelde, binnen de leerstofgebied op de verschillende weer. Dit kan zowel in de vanten het landelijke binnen niveau-aanduiding van A t/m E.afnamemomenten lende afnamemomenten weer. Dit kan zowel inde de weergave Toetslijst individueel als in de weergave CITO niveau-aanduiding van A t/m E. weergave Toetslijst individueel als in de weergave CITO LVS grafiek.
LVS grafiek.
Leerlingniveau
6 Acties binnen het computersysteem van ESIS Webbased: Acties binnen het computersysteem van UESIS vindt ditWebbased: overzicht door in het hoofdmenu achtereenvolgens ‘Informatie’,
vindt overzichtvan door in hetleerlingprestaties hoofdmenu isachtereenvolgens ‘Informatie’, ‘Toetsoverzichten’, ‘LeerlingWanneer hetUgaat om dit het beoordelen individuele het ‘Toetsoverzichten’, ‘Leerlingresultaten’ te kiezen. Selecteer vervolgens een groep altijd noodzakelijk om in dete weergave resultaten van verschillendeeen groep en en de uit dieuit groep. periode ende de periode toetsen waar u resultaten’ kiezen.deSelecteer vervolgens deleerlingen leerlingen die Selecteer groep. de Selecteer toetsmomenten naast elkaar tewaar zetten,uzodat zichtbaar is hoewilt een leerling zich van wilt zien. Nadat heeft, u op Volgende kiest u voor en de toetsen resultaten van zien. Nadat uresultaten op Volgende gedrukt kiest gedrukt u voorheeft, Toetslijst ontwikkelt door de tijd heen. Toetslijst individueel dan wel CITO LVS grafiek. De volgende leerlingrapporten individueel dan wel CITO LVS grafiek. De volgende leerlingrapporten verschijnen vervolgens. verschijnen vervolgens.
In de grafische weergave op de volgende pagina is, in aanvulling op de tabelweergave, te zien hoe een kind zich ontwikkelt binnen een niveau-aanduiding.6Zo kan bijvoorbeeld duidelijk worden dat een kind weliswaar op het laatste meetmoment nog steeds een A-score behaalde, maar tussen de twee laatste
Opbrengstgericht werken
Overzichten van toetsresultaten: ESIS Webbased In OGW de grafische weergave op de volgende pagina is, in aanvulling op de tabelweergave, te zien hoe een kind zich ontwikkelt binnen een niveau-aanduiding. Zo kanhandbijvoorbeeld duidelijk worden dat een kind weliswaar op het laatste meetmoment nog steeds een A-score behaalde, maar tussen de twee laatste reiking meetmomenten binnen het A-niveau aan het zakken is en mogelijk, zonder gerichte interventies, op een volgend meetmoment een B-score haalt.
Colofon Deze Handreiking OGW is samengesteld door Ina Cijvat (CPS) en Tijn Bloemendaal (HCO) en is een uitgave van Projectbureau Kwaliteit. Het Projectbureau Kwaliteit draagt zorg voor de uitvoering van de Kwaliteitsagenda PO Scholen voor morgen. Dit gebeurt onder verantwoordelijkheid van de PO-Raad. HOTE138 ColofonVoor vragen rond de handreikingen en kwaliteitskaarten OGW kunt u contact opnemen met PK: Jos van der Pluijm of Gea Spaans; Deze Handreiking OGW is samengesteld door Ina Cijvat (CPS) en Tijn Bloemendaal (HCO) en is een uitgave van School aan Zet. School aan Zet draagt © Buiten het downloaden zijn alle rechten
[email protected] zorg voor de uitvoering van de Kwaliteitsagenda PO Scholen voor morgen. Dit gebeurt onder verantwoordelijkheid van de PO-Raad. Voor vragen rond de handreikingen en kwaliteitskaarten OGW kunt u contact opnemen met School aan Zet: Jos van der Pluijm of Gea Spaans,
[email protected].
op dit product voorbehouden aan:
© Buiten het downloaden zijn alle rechten op dit product voorbehouden aan:
HANDREIKING
Postbus 85246 - 3508 AE Utrecht e-mail:
[email protected] www.schoolaanzet.nl
7
Postbus 556, 2501 CN Den Haag e-mail:
[email protected] www.schoolaanzet.nl