HANDREIKING PO
Opbrengstgericht werken
Overzichten van toetsresultaten: Dotcomschool
Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart Opbrengstgericht Werken zijn te vinden op www.schoolaanzet.nl. Deze website bevat alle informatie en handreikingen die in het kader van School aan Zet worden ontwikkeld om het onderwijs (in de basisvaardigheden) te verbeteren.
Een dwarsdoorsnede is te beschouwen als een foto van de toetsresultaten van verschillende jaargroepen op een bepaald moment in het schooljaar of van één jaargroep op verschillende toetsen. De dwarsdoorsnede laat daarmee zien hoe de jaargroepen op school het doen op één of meerdere vakgebieden op een bepaald moment.
In de kwaliteitskaart en de handreiking ‘Opbrengstgericht werken: heldere overzichten van toetsresultaten als basis voor gesprek’ is algemene informatie gegeven over de meest relevante overzichten van toetsresultaten vanuit het perspectief van opbrengstgericht werken. Ook de wijze waarop deze overzichten bruikbaar zijn op groeps-, school- en leerlingniveau is daarbij aan de orde gekomen. In deze handreiking worden voor het computersysteem SchoolOAS van Dotcomschool de meest relevante overzichten weergegeven. Deze komen niet altijd overeen met de overzichten die in de algemene kwaliteitskaart beschreven worden.
De dwarsdoorsnede is met name relevant op schoolniveau. De schoolleider en intern begeleider krijgen daarmee in één oogopslag inzicht in de resultaten van alle leerjaren op één toetsmoment. Acties binnen SchoolOAS van Dotcomschool: In het hoofdmenu gaat u via Schoolmanagement, Kengetallen, naar DLE overzicht. Vervolgens selecteert u tweemaal hetzelfde schooljaar en de toets waarvoor u de dwarsdoorsnede wilt. Nadat u op ‘Gegevens actualiseren’ gedrukt heeft, krijgt u alle groepen in beeld die de betreffende toets gemaakt hebben.
Dwarsdoorsnede Een dwarsdoorsnede toont voor verschillende jaargroepen de resultaten op één bepaald moment. Het is mogelijk dit voor één leergebied te laten zien, maar dit kan ook voor meerdere leergebieden naast elkaar gezet worden.
1
OGW
Opbrengstgericht werken hand-
reiking Overzichten van toetsresultaten: Dotcomschool
OGW handreiking
In bovenstaande weergave is te zien, dat in schooljaar 2007-2008 in de groepen vier, vijf, zeven en acht rekentoetsen zijn afgenomen. De gemiddelde scores worden omgezet naar gemiddelde dle’s en leerrendementsquotiënten (lr). Grafisch betekent de groene markering de score die verwacht mag worden bij een groep die precies overeenkomstig het landelijke gemiddelde scoort (gemiddeld leerrendement van 100%). De rode markering overeen met de score 2007-2008 die verwacht kangroepen worden vier, bij een een In bovenstaande weergave komt is te zien, dat in schooljaar in de vijf,groep zevenmet en acht In bovenstaande weergave is te zien, dat in schooljaar 2007-2008 in de groepen vier, vijf, zeven en acht rekentoetsen zijn afgenomen. De gemiddelde scores gemiddeld leerrendement van 50%. In bovenstaande kan bijvoorbeeld afgeleid worden datleeralle rekentoetsen zijn dle’s afgenomen. De gemiddelde scoresweergave worden omgezet naardegemiddelde dle’s en worden omgezet naar gemiddelde en leerrendementsquotiënten (lr). Grafisch betekent de groene markering score die verwacht mag worden bij een groepen, behalve groep acht, beter presteert dan het landelijke gemiddelde. rendementsquotiënten (lr). Grafisch de groene markering de score die verwacht worden bij die groep die precies overeenkomstig het landelijke gemiddeldebetekent scoort (gemiddeld leerrendement van 100%). De rode markering komtmag overeen met de score verwacht kan worden bij een met een gemiddeld leerrendement van 50%. In gemiddelde bovenstaande weergave kan bijvoorbeeldleerrendement afgeleid worden datvan alle een groep diegroep precies overeenkomstig het landelijke scoort (gemiddeld Bovenstaande dwarsdoorsnede is overeen vooralgemiddelde. opmet schoolniveau relevant. groepen, behalve groep acht, beter presteert dankomt het landelijke 100%). De rode markering de score die verwacht kan worden bij een groep met een
gemiddeld leerrendement van 50%. In bovenstaande weergave kan bijvoorbeeld afgeleid worden dat alle groepen, behalve groep acht, beter presteert dan heldere het landelijke gemiddelde. In de kwaliteitskaart ‘Opbrengstgericht werken: overzichten van toetsresultaten als basis voor gesprek’, werd gesteld dat heldere overzichten van dwarsdoorsnedes zowel laten zien wat de gemiddelde scores dwarsdoorsnede zijn van de groepen, als wat procentuelerelevant. verdeling van de niveaus is (A t/m E of I t/m Bovenstaande is vooral opde schoolniveau V). Alhoewel de gemiddelde vaardigheidsscore van de groep de daarbij behorende In de kwaliteitskaart ‘Opbrengstgericht werken: heldere overzichten van toetsresultaten als basis vooren gesprek’, werd gesteld dat heldere niveauoverzichten van aanduiding van de groep illustratief is voor het gemiddelde niveau van de groep, kunnen opisbasis dwarsdoorsnedes zowel laten zien wat de gemiddelde scores zijn van de groepen, als wat de procentuele verdeling van de niveaus (A t/m Evan of I t/m V). In de kwaliteitskaart ‘Opbrengstgericht werken: heldere overzichten toetsresultaten als basis voor in percentages ook uitspraken gedaan worden over devan verdeling van kinderen over de Alhoewel de verdelingen gemiddelde vaardigheidsscore van de groep en de daarbij behorende niveauaanduiding van de groep illustratief is voor het gemiddelde gesprek’, werd gesteld datde heldere overzichten van dwarsdoorsnedes zowel laten zien wat de gemidniveaus en daarmee over effecten van differentiatie. niveau van de groep, kunnen op basis van verdelingen in percentages ook uitspraken gedaan worden over de verdeling van kinderen over de niveaus en delde scores zijn van de groepen, als wat de procentuele verdeling van de niveaus is (A t/m E of I t/m daarmee over de effecten van differentiatie. V). Alhoewel de gemiddeldevan vaardigheidsscore van de groepwordt en de behorende Binnen de dwarsdoorsnedes SchoolOAS van Dotcomschool hetdaarbij gemiddelde niveauniveauvan de aanduiding van de groep illustratief is voor het gemiddelde niveau van de groep, kunnen op basis van groep aangegeven aan de hand van het gemiddelde dle en de gemiddelde vaardigheidsscore zonder Binnen de dwarsdoorsnedes van SchoolOAS van Dotcomschool wordt het gemiddelde niveau van de groep aangegeven aan de hand van het gemiddelde verdelingen in percentages ook uitspraken gedaan worden over de verdeling van kinderen over de referentie en het gemiddelde leerrendement. De weergave van De procentuele van resultaten dle en de gemiddelde vaardigheidsscore zonder referentie en het gemiddelde leerrendement. weergave vanverdelingen procentuele verdelingen van resultaten in niveaus en daarmee over de effecten van differentiatie. in de verschillende niveaus van afzonderlijke te vinden‘Overzichten’ in het hoofdmenu ‘Toetsde verschillende niveaus van afzonderlijke groepen is wel te vinden in het groepen hoofdmenuis viawel ‘Toetsregistratie’, en ’Generiekevia Lijsten’. registratie’, ‘Overzichten’ en ’Generieke Lijsten’. Binnen de dwarsdoorsnedes van SchoolOAS van Dotcomschool wordt het gemiddelde niveau van de groep aangegeven aan de hand van het gemiddelde dle en de gemiddelde vaardigheidsscore zonder referentie en het gemiddelde leerrendement. De weergave van procentuele verdelingen van resultaten in de verschillende niveaus van afzonderlijke groepen is wel te vinden in het hoofdmenu via ‘Toetsregistratie’, ‘Overzichten’ en ’Generieke Lijsten’.
Bovenstaande dwarsdoorsnede is vooral op schoolniveau relevant.
2
2
Opbrengstgericht werken
Overzichten van toetsresultaten: Dotcomschool
Trendanalyse Een trendanalyse toont de resultaten die verschillende jaargroepen door de jaren heen behaalden op een bepaalde toets. Het is mogelijk om hierbij van één bepaald toetsmoment uit te gaan, maar het is ook mogelijk om meerdere toetsmomenten naast elkaar te zetten. Een trendanalyse is te beschouwen als een film van de resultaten van een bepaalde toets over een reeks van jaren. Hierbij zijn twee mogelijkheden te onderscheiden: • Trendanalyse - leerjaar Hierbij worden de resultaten vergeleken die in opeenvolgende schooljaren door verschillende groepen leerlingen op dezelfde toets zijn behaald (bijvoorbeeld de resultaten op DMT kaart 1 van de groepen drie van de vijf laatste schooljaren). • Trendanalyse - leerlinggroep Hierbij worden de resultaten van een bepaalde leerlinggroep in opeenvolgende schooljaren naast elkaar gezet (bijvoorbeeld de resultaten van één leerlingengroep op achtereenvolgens Rekenen-Wiskunde M3, E3, M4, E4 en M5). De trendanalyse is relevant op alle niveaus. Allereerst worden de relevante overzichten aangegeven op school- en groepsniveau, vervolgens op leerlingniveau. School- en groepsniveau Op schoolniveau ligt de kracht van een trendanalyse in het bijzonder in de combinatie van een analyse op leerjaar- en leerlinggroepniveau. Hiermee ontstaat zowel zicht op het functioneren van de diverse leerjaren in de afgelopen schooljaren, als op het functioneren van de leerlinggroepen door de jaren heen. Door alle trends in één weergave te zetten, kan op schoolniveau reflectie plaatsvinden óf en wáár sterke en zwakke momenten zijn aan te wijzen in de tussenopbrengsten van de school, welke verklaringen daarvoor te geven zijn vanuit de kenmerken van effectief onderwijs en welke acties noodzakelijk zijn. Dit kan zowel in een gesprek tussen schoolleider en interne begeleider, als in een teamvergadering met het gehele team plaatsvinden. Op groepsniveau is de trendanalyse - leerjaar van belang om te analyseren of het onderwijs door de jaren heen binnen een jaargroep stabiel en op voldoende niveau is. De trendanalyse - leerlinggroep biedt een aanvulling op de trendanalyse - leerjaar. Met deze analyse kan namelijk bekeken worden of de groep zich ontwikkelt overeenkomstig eerder behaalde resultaten. Een combinatie van deze twee analyses biedt een goed aanknopingspunt voor de groepsbespreking tussen leerkracht en intern begeleider. Acties binnen SchoolOAS van Dotcomschool ten behoeve van trendanalyse van leerjaar/leerjaren: OGW In het hoofdmenu gaat u via Schoolmanagement, Kengetallen, naar Trendanalyse. Vervolgens selecteert u de toets en een leerjaar waarvoor u de trendanalyse handwilt. Nadat u op ‘Gegevens actualiseren’ gedrukt heeft, krijgt u van het geselecteerde leerjaar de beschikbare resultaten in de afgelopen schooljaren. reiking
Het resultaat, weergegeven invorenstaande grafiek, toont de gemiddelde scores dietoont in opeenvolgende jaren in één jaargroep zijn. U ziet dat er in vier Het resultaat, weergegeven invorenstaande grafiek, de gemiddelde scores die behaald in opeenvolgende schooljaren jaren een rekentoets groep zeven is afgenomen. De gemiddelde omgezet naar gemiddelde dle’s en leerrendementsquotiënten in ééninjaargroep behaald zijn. U ziet datscores er inworden vier schooljaren een rekentoets in groep zeven is (lr). Grafisch betekent de groene markering de score die verwacht mag worden bij een groep die precies overeenkomstig het landelijke gemiddelde scoort afgenomen. De gemiddelde scores worden omgezet naar gemiddelde dle’s en leerrendementsquotiënten (gemiddeld leerrendement van 100%). De rode markering komt overeen met de score die verwacht kan worden bij een groep met een gemiddeld leerrendement (lr). Grafisch betekent de groene markering de score die verwacht mag worden bij een groep die precies van 50%. In bovenstaande weergave kan bijvoorbeeld afgeleid worden dat de groepen zeven in de loop der jaren beter zijn gaan presteren.
overeenkomstig het landelijke gemiddelde scoort (gemiddeld leerrendement van 100%). De rode markering komt overeen met op degroepsniveau score die als verwacht kan worden Bovenstaande trendanalyse is zowel op schoolniveau relevant. bij een groep met een gemiddeld leerrendement van 50%. In bovenstaande weergave kan bijvoorbeeld afgeleid worden dat de groepen zeven in de loop der jaren beter zijn gaan presteren. Vorenstaande trendanalyse is zowel op groepsniveau 3 als op schoolniveau relevant.
van 50%. In bovenstaande weergave kan bijvoorbeeld afgeleid worden dat de groepen zeven in de loop der jaren beter zijn gaan presteren.
Opbrengstgericht werken
Vorenstaande trendanalyse is zowel op groepsniveau als op schoolniveau relevant. Overzichten van toetsresultaten: Dotcomschool
In de kwaliteitskaart ‘Opbrengstgericht werken: heldere overzichten van toetsresultaten als basis voor gesprek’, werd gesteld dat heldere overzichten van trendanalyses zowel laten zien wat de gemiddelde scores zijn van de groepen, als wat de procentuele verdeling van de niveaus is (A t/m E of I t/m V). Alhoewel de gemiddelde vaardigheidsscore van de groep en de daarbij behorende niveau-aanduiding In de kwaliteitskaart ‘Opbrengstgericht werken: heldere overzichten van toetsresultaten als basis voor gesprek’, werd gesteld dat heldere overzichten van van de groep illustratief is voor het gemiddelde niveau van de groep, kunnen op basis van verdelingen trendanalyses zowel laten zien wat de gemiddelde scores zijn van de groepen, als wat de procentuele verdeling van de niveaus is (A t/m E of I t/m V). in percentages ook uitspraken gedaan worden over de verdeling van kinderen over de niveaus en Alhoewel de gemiddelde vaardigheidsscore van de groep en de daarbij behorende niveau-aanduiding van de groep illustratief is voor het gemiddelde daarmee over de effecten van differentiatie.
niveau van de groep, kunnen op basis van verdelingen in percentages ook uitspraken gedaan worden over de verdeling van kinderen over de niveaus en daarmee over de effecten van differentiatie.
Binnen de trendanalyses van SchoolOAS van Dotcomschool wordt het gemiddelde niveau van de groep aangegeven aan de hand van het gemiddelde dle en leerrendement. De weergave van procentuele Binnen de trendanalyses van SchoolOAS van Dotcomschool wordt het gemiddelde niveau van de groep aangegeven aan de hand van het gemiddelde dle verdelingen van resultaten in de verschillende niveaus van afzonderlijke groepen en de gemiddelde en leerrendement. De weergave van procentuele verdelingen van resultaten in de verschillende niveaus van afzonderlijke groepen en de gemiddelde vaardigheidsscores zijn wel te vinden in het hoofdmenu via ‘Toetsregistratie’, ‘Overzichten’ en vaardigheidsscores zijn wel te vinden in het hoofdmenu via ‘Toetsregistratie’, ‘Overzichten’ en ’Generieke Lijsten’. ’Generieke Lijsten’.
OGW handreiking
Acties binnen SchoolOAS van Dotcomschool ten behoeve van trendanalyse van leerlinggroep: Acties binnen SchoolOAS van Dotcomschool ten behoeve van trendanalyse van leerlinggroep:
In het hoofdmenu gaat u via Kengetallen, Schoolmanagement, Kengetallen, naar DLE Vervolgens selecteert In het hoofdmenu gaat u via Schoolmanagement, naar DLE overzicht. Vervolgens selecteert u deoverzicht. betreffende schooljaren en de toets waarvoor u de u de betreffende schooljaren en de toets waarvoor u de trendanalyse wilt. Nadat u op ‘Gegevens trendanalyse wilt. Nadat u op ‘Gegevens actualiseren’ gedrukt heeft, krijgt u alle groepen in beeld die de betreffende toets gemaakt hebben inactualide aangegeven schooljaren.seren’ gedrukt heeft, krijgt u alle groepen in beeld die de betreffende toets gemaakt hebben in de aangegeven schooljaren.
4
Het resultaat, weergegeven in bovenstaande grafiek, toont de gemiddelde scores die in opeenvolgende schooljaren in de diverse leerjaren behaald zijn. U ziet dat er in drie schooljaren rekentoetsen zijn afgenomen in de groepen drie tot en met acht. De gemiddelde scores worden omgezet naar gemiddelde dle’s en leerrendementsquotiënten (lr). Grafisch betekent de groene markering de score die verwacht mag worden bij een groep die precies overeenkomstig het landelijke gemiddelde scoort (gemiddeld leerrendement van 100%). De rode markering komt overeen met de score die verwacht kan worden bij een groep met een gemiddeld leerrendement van 50%. In bovenstaande weergave kan bijvoorbeeld afgeleid worden dat de groep drie die in schooljaar 2005-2006 gestart is, ook in de twee jaren erna in groep vier 4 en groep vijf beter gepresteerd heeft dan het landelijke gemiddelde.
Opbrengstgericht werken
Overzichten van toetsresultaten: Dotcomschool
Het resultaat, weergegeven in bovenstaande grafiek, toont de gemiddelde scores die in opeenvolgende schooljaren in de diverse leerjaren behaald zijn. U ziet dat er in drie schooljaren rekentoetsen zijn afgenomen in de groepen drie tot en met acht. De gemiddelde scores worden omgezet naar gemiddelde dle’s en leerrendementsquotiënten (lr). Grafisch betekent de groene markering de score die verwacht mag worden bij een groep die precies overeenkomstig het landelijke gemiddelde scoort (gemiddeld leerrendement van 100%). De rode markering komt overeen met de score die verwacht kan worden bij een groep met een gemiddeld leerrendement van 50%. In bovenstaande weergave kan bijvoorbeeld afgeleid worden dat de groep drie die in schooljaar 2005-2006 gestart is, ook in de twee jaren erna in groep vier en groep vijf beter gepresteerd heeft dan het landelijke gemiddelde. Bovenstaande trendanalyse is zowel op groepsniveau als op schoolniveau relevant.
In de kwaliteitskaart ‘Opbrengstgericht werken: heldere overzichten van toetsresultaten als basis voor gesprek’, werd gesteld dat heldere overzichten van trendanalyses zowel laten zien wat de gemiddelde scores zijn van de groepen, als wat de procentuele verdeling van de niveaus is (A t/m E of I t/m V). Alhoewel de gemiddelde vaardigheidsscore van de groep en de daarbij behorende niveau-aanduiding van de groep illustratief is voor het gemiddelde niveau van de groep, kunnen op basis van verdelingen in percentages ook uitspraken gedaan worden over de verdeling van kinderen over de niveaus en daarmee over de effecten van differentiatie.
OGW Binnen hand-de trendanalyses van SchoolOAS van Dotcomschool wordt het gemiddelde niveau van de groep aangegeven aan de hand van het gemiddelde dle, de gemiddelde vaardigheidsscore zonder referentie en het gemiddelde leerrendement. De weergave van procentuele verdelingen van resultaten in de reiking verschillende niveaus van afzonderlijke groepen is wel te vinden in het hoofdmenu via ‘Toetsregistratie’, ‘Overzichten’ en ’Generieke Lijsten’.
Leerlingniveau Leerlingniveau Wanneer het gaat om het beoordelen vanhet individuele leerlingprestaties is het altijd leerlingprestaties noodzakelijk om in de weergave de resultaten van verschillende Wanneer het gaat om beoordelen van individuele is het altijd noodzakelijk om in de toetsmomenten naast elkaar te zetten, zodat zichtbaar is hoe een leerling zich ontwikkelt door de tijd heen.
weergave de resultaten van verschillende toetsmomenten naast elkaar te zetten, zodat zichtbaar is hoe een leerling zich ontwikkelt door de tijd heen.
Een Leerlingrapport geeft de vaardigheid van een leerling op een bepaald leerstofgebied op de verschillende afnamemomenten weer. Dit kan zowel in de weergave Grafiek, Tabel of Grafiek en Tabel.
Een Leerlingrapport geeft de vaardigheid van een leerling op een bepaald leerstofgebied op de verschilActies binnen SchoolOAS van Dotcomschool: lende afnamemomenten weer. Dit kan zowel in de weergave Grafiek, Tabel of Grafiek en Tabel.
In het hoofdmenu gaat u via Rapport en Klasmanagement, Leerlingen, Overzicht naar de betreffende leerling. Vervolgens selecteert u ‘Toetsen Historie’. Selecteer de gewenste toets(en) en u vindt de betreffende toetsresultaten in tabelvorm. Door op de knop ‘Grafiek’ te drukken vindt u dezelfde resultaten, maar nu aangevuld met een grafiek.
Acties binnen SchoolOAS van Dotcomschool:
In het hoofdmenu gaat u via Rapport en Klasmanagement, Leerlingen, Overzicht naar de betreffende leerling. Vervolgens selecteert u ‘Toetsen Historie’. Selecteer de gewenste toets(en) en u vindt de betreffende toetsresultaten in tabelvorm. Door op de knop ‘Grafiek’ te drukken vindt u dezelfde resultaten, maar nu aangevuld met een grafiek.
5
Opbrengstgericht Actieswerken binnen
SchoolOAS van Dotcomschool:
In het hoofdmenu gaat u via Rapport en Klasmanagement, Leerlingen, Overzicht naar de betreffende leerling. Vervolgens selecteert u ‘Toetsen Historie’. Selecteer de gewenste toets(en) en u vindt de betreffende Overzichten van toetsresultaten: Dotcomschool toetsresultaten in tabelvorm. Door op de knop ‘Grafiek’ te drukken vindt u dezelfde resultaten, maar nu aangevuld met een grafiek.
OGW handreiking
6
In de grafische weergave is, in aanvulling op de tabelweergave, te zien hoe een kind zich ontwikkelt
In de grafische weergave is, in aanvulling op de tabelweergave, te zien hoe een kind zich ontwikkelt binnen een niveau-aanduiding. Zo kan bijvoorbeeld duidelijk een niveau-aanduiding. Zo kannog bijvoorbeeld duidelijk worden dat een kindlaatste weliswaar op het binnen laatste worden datbinnen een kind weliswaar op het laatste meetmoment steeds een A-score behaalde, maar tussen de twee meetmomenten het A-niveau meetmoment nog steeds een A-score behaalde, maar tussen de twee laatste meetmomenten binnen het aan het zakken is en mogelijk, zonder gerichte interventies, op een volgend meetmoment een B-score haalt.
A-niveau aan het zakken is en mogelijk, zonder gerichte interventies, op een volgend meetmoment een B-score haalt.
Colofon
HOTD138
Deze Handreiking OGW is samengesteld door Ina Cijvat (CPS) en Tijn Bloemendaal (HCO) en is een uitgave van School aan Zet. School aan Zet draagt zorg voor de uitvoering van de Kwaliteitsagenda PO Scholen voor morgen. Dit gebeurt onder verantwoordelijkheid van de PO-Raad. Voor vragen rond de handreikingen en kwaliteitskaarten OGW kunt u contact opnemen met School aan Zet: Jos van der Pluijm of Gea Spaans,
[email protected].
© Buiten het downloaden zijn alle rechten op dit product voorbehouden aan:
HANDREIKING
6
Postbus 556, 2501 CN Den Haag e-mail:
[email protected] www.schoolaanzet.nl
