Handleiding voor www.arkivalieronline.dk
Arkivalieronline is een initiatief van het Deense Rijksarchief (Statens Arkiver). De website bevat de gedigitaliseerde DTB-boeken van het land. Dit is een uitgelezen mogelijkheid om via internet genealogisch onderzoek te doen. Het enige obstakel is wellicht de taal, maar deze handleiding wil daar een oplossing voor bieden. Systeemvereisten: Een PC met Windows XP plus ServicePack 2, of een nieuwer besturingssysteem Java, nodig voor het afbeelden van de gedigitaliseerde bladzijden. Deze software kan desgewenst worden gedownload vanaf www.java.com. Eerste keer op de site: We gaan ervan uit, dat Java al geïnstalleerd is op de computer. Zo niet, ga dan eerst naar de hierboven genoemde website en haal de software op. Na installatie kunnen we beginnen. Ga naar: www.arkivalieronline.dk waarna het volgende beeld op het scherm komt:
Dit is de bovenste helft van het scherm, de onderkant is voorlopig nog even niet van belang. Om van de site gebruik te maken, moet eerste een gebruikersprofiel worden aangemaakt. Anders gezegd: je moet je aanmelden bij de website. Doe dat door te klikken op de button met de tekst Ny bruger (nieuwe gebruiker). Er wordt nu een nieuwe pagina geopend, met een indrukwekkende hoeveelheid tekst in het Deens. Laat je daar beslist niet door afschrikken.
Ook nu alleen weer de bovenkant van de webpagina, met de buttons die we nodig hebben om een account aan te maken. De tekst legt overigens uit, dat er in het verleden veel te veel scans van de server werden gedownload en dat Statens Arkiver genoodzaakt was de site te voorzien van een inlog met password. Zo is steeds bekend wie op de site bezig is en kunnen onregelmatigheden makkelijker getraceerd worden. Wie echter normaal gebruik maakt van de bestanden, heeft geen enkel probleem. Het aanmaken van een account: Om dit te doen moet op de tweede button worden geklikt. De tekst Opret ny bruger betekent Maak nieuwe gebruiker aan. Een klik op die button opent een nieuwe webpagina, met een invulscherm:
Dit scherm dient zowel voor het aanmaken van een nieuw account als voor het opvragen van een vergeten wachtwoord. Die tweede mogelijkheid is voor later. Klik nu met de muis op het linker rondje, met de tekst Oprette ernaast. Dan wordt de pagina ververst en ziet het er uit zoals op de volgende bladzijde.
We zien weer het invulscherm, met bovenaan nu de vermelding waar het formulier voor dient. In dit geval is het de aanmaak van een nieuwe gebruiker (Oprettelse som bruger).
Vul alle velden in met de gevraagde gegevens en klik daarna op de button “Send” onderaan het formulier. Die zorgt ervoor dat de gegevens worden verstuurd naar Statens Arkiver. Van daaruit komt vrijwel meteen een terugmelding via email, met daarin het wachtwoord. Zorg er dus voor dat er geen typfout in het mailadres staat! Omdat het mailtje wordt verstuurd vanuit Denemarken, is de titel ervan ook in het Deens, en wel: Oprettet som bruger på Arkivalieronline, wat betekent dat je bent aangemeld als gebruiker. Op de volgende bladzijde staat zo’n mailtje.
In het mailtje wordt gewaarschuwd voor de mogelijk verwarrende weergave van het wachtwoord. De hoofdletter I en de kleine letter l lijken namelijk identiek. Het beste is, om het wachtwoord in het mailbericht te selecteren en dat met CTRL+C te kopiëren en het met CTRL+V in het inlogvenster te plakken. Gebruik dat om de eerste keer in te loggen en pas dan meteen je wachtwoord aan. Inloggen: Om in te loggen moeten we eerst naar de startpagina van de website, door een klik te geven op de button Forside (= voorpagina)
O ja, het knopje “Glemt password” komt van pas wanneer je je password bent vergeten. Het wordt na een klik op die button in een emailbericht toegestuurd naar het emailadres dat het systeem kent.
We zijn dan weer aan de voorkant van de site, met het welkomstscherm en de mogelijkheid om in te loggen aan de rechterkant. Het enige dat nog hoeft te gebeuren is het invullen van het emailadres in het bovenste hokje en het password in het tweede hokje.
Dan nog een klikje op de button Login en als alles goed is gegaan antwoordt het systeem met een rode tekst onder de Logout button. Daar staat: Du er nu logget på Arkivalieronline, wat niets anders betekent dan: Je bent nu ingelogd op Arkivalieronline. En dat was precies de bedoeling. Wat nu als eerste moet gebeuren, is het veranderen van het wachtwoord. Daarmee kunnen we de code die door het systeem is opgegeven en die in de meeste gevallen erg moeilijk te onthouden is, vervangen door een eigen code. Dat gaat door een klik op de button Brugerprofil, en dat betekent gewoonweg Gebruikersprofiel. Veranderen van password: Hier geldt, dat het slim is om een woord te kiezen dat voor uzelf makkelijk te onthouden is, maar dat een buitenstaander niet snel zal raden. Neem bijvoorbeeld de naam van een huisdier, of een naam plus jaartal. Als het maar eenvoudig te onthouden is.
Genoeg gepraat, aan de slag. Klik op de button Brugerprofil en daarna komt een nieuwe pagina in beeld, zoals op de volgende bladzijde te zien is.
Die pagina geeft alle persoonlijke inloggegevens weer. Omdat we dat willen veranderen, is een klik op het knopje Ændre nodig. Daarna komt de volgende pagina in beeld:
We zien weer al onze bekende gegevens. Die kunnen desgewenst ook gewijzigd worden, maar het gaat nu om het aanmaken van een nieuw password. Doe dat, door het gewenste woord twee keer in te typen in het formulier. Een keer bij Password en nog een keer in het hokje daaronder. Druk dan op de Send-button. Het password wordt aangepast en een bevestigingsmailtje wordt naar het emailadres gestuurd. Er is ook nog een knopje Framelde, Deens voor afmelden, waarmee het account bij Arkivalieronline kan worden stopgezet. Nu zijn we helemaal klaar voor het echte werk, het doorzoeken van de Doop- Trouw- en Begraafboeken en de boeken van de volkstelling. Hier voor is wel een piepkleine cursus Deens nodig, want alle indicaties op de site zijn nu eenmaal in die taal geschreven. Gelukkig zijn het maar een paar woordjes, dus dat valt allemaal best mee.
Op de beginpagina van de site (die in het Deens Forside heet), staat aan de linkerkant van de pagina een menu. Hiermee kunnen we door de inhoud van de site navigeren, informatie opvragen en dergelijke. De termen uit het menu hebben de volgende betekenis: Kirkebøger Folketællinger FAQ Nyjheder E-mail Telefonsupport Brugerråd English Vejledninger Servicedeklaration
= = = = = = = = = =
kerkboeken (DTB’s) volkstellingen FAQ nieuws email hulp per telefoon (Deens!) gebruikersraad korte uitleg in het Engels gebruiksaanwijzingen uitleg over de site
Pas op, het klikken op de button English voert alleen naar een pagina met een korte uitleg in het Engels, het zorgt er helaas niet voor dat de hele site in het Engels wordt vertaald.
Aan de slag: Na al dit voorbereidende werk wordt het nu tijd om naar de aanwezige bronnen te gaan kijken. Er is zoals gezegd keus tussen de kerkboeken (DTB’s) en de boeken van de volkstellingen. De kerkboeken: Deze komen in beeld na een klik op de button “kirkebøger”. En dan zien we meteen een zeer belangrijk (blauw) hokje aan de linkerkant van het scherm. Daar staan de verklaringen van de termen die in de DTB’s worden gebruikt en wat ze betekenen.
Als er een kruisje in de kolom staat, dan bevat het boek die gegevens. In het plaatje hierboven zien we dat het kerkboek van de parochie Asserballe van 1640-1710 de dopen, huwelijken en overlijdens bevat (F, V en D). Van de belijdenissen werd hier pas vanaf 1711 boek gehouden. De binnenkomende en vetrekkende lidmaten zijn pas vanaf 1825 in de boeken terug te vinden. Zo heeft ieder kerkboek zijn eigen indeling. Nu wordt het spannend, want nu gaan we daadwerkelijk een kerkboek bekijken. Klik daarvoor op een onderstreepte naam in de kolom “Tekst”. Dit heeft tot gevolg dat een Javamodule wordt gestart (dit duurt even) die een nieuw scherm tevoorschijn haalt.
Het Java-scherm, om het maar even zo te noemen, van Asserballe 1640-1710 ziet er als volgt uit:
Dit is de linkerbovenhoek van het scherm, met alle bedieningselementen. In de titelbalk staat de naam van het bestand, met de periode die het boek beslaat. In de linkerkolom staan alle scans van het boek. Dat kan één pagina zijn, maar meestal zijn het er twee. Opslag is het Deense woord voor bestand. Om een bestand te openen is een muisklik voldoende. De kleur van het blokje wordt dan geel en als de pagina binnengehaald is, wordt het blokje groen. Zou een fout optreden, dan wordt het blokje blauw en als het bestand niet is binnengehaald wordt dar met een zwart blokje weergegeven. De scans worden binnengehaald op 100%, dat is mooi voor details, maar moeilijk voor het overzicht. De afbeelding kan worden verschaald, tot 25%, 50%, 75% en ook 125%. Dat gaat met het pull-down menuutje. Een scan kan worden opgeslagen door een klik op de button “Save as”, of door CTRL+S te typen op het toetsenbord. Hier een voorbeeld van een scan, het gaat om bestand 13 (dat onder een blauw balkje staat). In de kolom is aan de groene kleur precies te zien welke scans al zijn binnengehaald.
