Itterbeek 7 2641 TW Pijnacker Telefoon: 015-2159386 Fax: 0842-104752 E-mail: ssn@eengoeddoel WWW: www.eengoeddoel.nl Adres:
Stichting voor hulp aan kinderen met een verstandelijke handicap of cerebrale parese in Bangladesh
Giro:
51.99.27.877 (ABN-AMRO) 80.43.637 (Postbank)
Handleiding voor vrijwilligers
versie: 21 mei 2005
Inhoudsopgave Inleiding ___________________________________________________________________ 3 1. Bangladesh _____________________________________________________________ 4 2. Stichting Shishu Niketan __________________________________________________ 4 2.1 Tapra centrum _______________________________________________________ 4 2.2 Baniajuri centrum ____________________________________________________ 6 2.3 Ghior centrum _______________________________________________________ 6 2.4 Samenwerking DRRA _________________________________________________ 6 3. Begroting Kalama Shishu Niketan project ____________________________________ 6 3.1 Stichting Shishu Niketan (SSN) __________________________________________ 6 3.2 Salarissen ___________________________________________________________ 7 3.4 Stichting Liliane Fonds (SLF)____________________________________________ 7 3.5 Stichting Kinderpostzegels _______________________________________________ 7 4. Cultuurverschillen________________________________________________________ 7 5. Feestdagen _____________________________________________________________ 9 5.1 Algemene feestdagen_________________________________________________ 9 5.2 Moslimfeestdagen ___________________________________________________ 9 6. Geld __________________________________________________________________ 10 7. Boodschappen _________________________________________________________ 10 7.1 Kleding____________________________________________________________ 10 7.2 Souvenirs __________________________________________________________ 10 7.3 Etenswaar _________________________________________________________ 10 8. Communicatie ___________________________________________________________ 10 9. Openbaar vervoer_______________________________________________________ 10 9.1 Algemeen: _________________________________________________________ 10 9.2 Van Dhaka naar Tepra _______________________________________________ 11 9.3 Stakingen (hartels) __________________________________________________ 11 10. Tropische ziekten _____________________________________________________ 11 10.1 Reizigersdiarree ____________________________________________________ 11 10.2 Malaria ____________________________________________________________ 11 10.3 Buiktyfus __________________________________________________________ 12 10.4 Hepatitis A _________________________________________________________ 12 10.5 Difterie, tetanus en polio _____________________________________________ 12 10.6 Hepatitis B _________________________________________________________ 12 10.7 Meningococcen – meningitis __________________________________________ 12 10.8 Tuberculose ________________________________________________________ 12 10.9 Scabies ____________________________________________________________ 12 11. Rules and Regulations Volunteers________________________________________ 14 11.1 Assignment ________________________________________________________ 14 11.2 In general__________________________________________________________ 14 11.3 Donations _________________________________________________________ 14 11.4 Personal and houshold regulations: ____________________________________ 15 11.5 General rules in the KSN centres _______________________________________ 15 Bijlage I: Belangrijke adressen en telefoonnummers ______________________________ 16 In Nederland _____________________________________________________________ 16 In Bangladesh ____________________________________________________________ 16 Bijlage II: Medewerkers SSN en DRRA __________________________________________ 18 Bijlage III: Aan te raden bagage _______________________________________________ 19 Bijlage IV: Bengaalse woorden ________________________________________________ 20 Contract Volunteers Shishu Niketan____________________________________________ 22 Evaluation Form Volunteers __________________________________________________ 23
2
Inleiding Stichting Shishu Niketan is opgericht op 6 augustus 1998, met als doel het Kalama Shishu Niketan project - dat in 1995 door Antoinette in Bangladesh is gestart - financieel te ondersteunen. Naast financiële ondersteuning stelt de stichting ook kennisoverdracht als een van de gestelde doelen. Vanaf de oprichting zijn er vrijwilligers naar de projecten van Shishu Niketan geweest om hun steentje op 1 van de projecten bij te dragen. Dit hadden zij niet kunnen doen zonder alle voorbereidingsgesprekken, waarin Antoinette met veel enthousiasme vertelde over het land, de stichting, de projecten, de cultuurverschillen enz. Uit evaluatiegesprekken is gebleken dat naast deze mondelinge overdracht het handig is om de belangrijkste informatie nog eens duidelijk op papier te zetten. Dit boekje is gemaakt voor alle vrijwilligers, om als leidraad te dienen voor de voorbereidingsgesprekken en om nog eens na te slaan in Bangladesh. In dit boekje staat alle belangrijke informatie op een rijtje, die je moet weten om voor de stichting naar Bangladesh uitgezonden te worden. Veel plezier met lezen en natuurlijk veel plezier en succes met al het werk in het prachtige Bangladesh.
Kaart van Bangladesh, waarop de locaties zijn aangegeven waar DRRA, de partnerorganisatie van Stichting Shishu Niketan (SSN), projecten heeft. Het project Kalama Shishu Niketan in Falsathia, op 80 kilometer van de hoofdstad Dhaka, wordt door SSN financieel ondersteund. Het project in Falsathia bestaat uit een dagcentrum en consultatiebureau in Tapra, een dagcentrum in Baniajuri en een subcentrum in Ghior.
3
1.
Bangladesh
Bangladesh, omzoomd door India en de Golf van Bengalen, is een heel mooi land met een zeer vriendelijke bevolking. In Nederland is Bangladesh echter vooral bekend als een van de dichtstbevolkte landen in de wereld. Er leven meer dan 141 miljoen mensen op een oppervlakte die slechts vier keer groter is dan Nederland. Naast overbevolking kent het land grote armoede en vaak hongersnood. Toch is Bangladesh zeer vruchtbaar. In het natte seizoen overstromen grote delen van het land en de oogst blijft laag door inefficiënte landbouwmethoden. Naast grote watersnoodrampen wordt het leven bedreigd door wervelstormen en onveilig drinkwater, dat op veel plaatsen hoge concentraties arseen bevat. De explosieve bevolkingsgroei heeft ertoe geleid dat het akkerland erg versnipperd is. Ruim 90 miljoen Bengalen wonen op het platteland en slechts eenderde hiervan heeft de beschikking over een eigen stuk land. Door deze ongelijke verdeling van het land en de gebrekkige landbouwtechnieken produceren de boeren vaak net genoeg om zelf van te leven. De bevolking leeft voornamelijk van rijst en wat groente en vis. De politieke en sociale omstandigheden in het land maken dat er heel weinig geld en aandacht is voor kinderen met een handicap. De ervaring leert dat deze kinderen vaak buiten de boot vallen waar het hulpverlening betreft. Bangladesh ontvangt veel hulp uit het buitenland, maar de ontwikkeling van het land komt maar traag op gang; natuurrampen blijven de ontwikkeling stagneren.
2.
Stichting Shishu Niketan
Kalama Shishu Niketan is de naam van een project voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapte kinderen op het platteland van Bangladesh. Antoinette de RooijTermoshuizen kwam in januari 1993, tijdens een wereldreis op de fiets, toevallig in het dorpje Falsathia terecht. Samen met een aantal lokale Bengalen richtte ze een dagcentrum voor kinderen met een verstandelijke en/ of lichamelijke handicap op. Van juni 1995 tot en met maart 1998 woonde en werkte Antoinette in Falsathia. Met hulp van het Liliane Fonds werden in die periode bijna 600 kinderen met verschillende handicaps uit de regio onderzocht en geholpen. Nadat Antoinette in 1998 terugkeerde naar Nederland richtte zij samen met een groep vrijwilligers de Stichting Shishu Niketan (SSN) op. Ondanks alle problemen in het land is de hulp die SSN geeft aan gehandicapte kinderen geen vergeefse moeite. Het is in Bangladesh nog steeds zo, dat gehandicapte kinderen apart gehouden worden van het dagelijkse leven. Door de ouders en kinderen samen te brengen wordt ze geleerd dat ze zich niet hoeven te schamen voor hun kind. Daarnaast kunnen ze ervaringen uitwisselen. Op die manier motiveren ouders elkaar om regelmatig naar het dagcentrum te komen, waar ze leren hoe ze met hun kind om moeten gaan. Op deze manier kunnen de kinderen een menswaardiger bestaan leiden. Verder is de kennis en ervaring die nu al bij Kalama Shishu Niketan aanwezig is, van belang voor héél Bangladesh. Momenteel omvat het project drie dagcentra: Het Tapra centrum Het Baniajuri centrum Het Ghior centrum
2.1
Tapra centrum
Het Tepracentrum bestaat uit twee groepsruimtes en een therapieruimte. Daarnaast is er een woonruimte waar de vrijwilligers kunnen verblijven en een woonruimte voor de manager en chauffeur. Het Tapra centrum wordt drie dagen in de week bezocht door 15 kinderen met een verstandelijke handicap en drie dagen door 15 kinderen met een 4
lichamelijke handicap (met name cerebrale parese). De kinderen krijgen hier, aangepast aan hun niveau en mogelijkheden, o.a. ADL-training (Algemeen Dagelijks Leven), sensorische integratie, preschoolse activiteiten, fysiotherapie, muziekles en handvaardigheid. Met eenvoudige hulpmiddelen zijn voor de kinderen aanpassingen gemaakt zoals speciale stoelen, tafels en statafels. Ook krijgen de kinderen, op de dagen dat zij het centrum bezoeken, een voedzame maaltijd aangeboden. De kinderen worden naar het centrum gebracht met een busje, dat sinds 1999 ingezet is om de kinderen thuis op te halen, of indien dit niet mogelijk is door een familielid, meestal de moeder. De moeders blijven, gedurende de tijd dat het kind op het centrum is, buiten op een bankje wachten. Zij gebruiken deze tijd om bij te kletsen en ervaringen met elkaar uit te wisselen. Het plan is voor de moeders een IGP project (income generating project) op te zetten, zodat zij voor het centrum en de eigen familie wat geld kunnen verdienen. Dit kan eveneens een stimulans zijn om samen met hun kind het centrum te bezoeken. Aan het centrum zijn meerdere stafleden verbonden, die er samen voor zorgen dat kinderen met een verstandelijke en/ of lichamelijke handicap de nodige zorg geboden wordt. Voor de namen van de stafleden die op dit moment werkzaam zijn voor het KSN project kan gekeken worden op de bijlage in het midden van dit boekje.
Manager De Manager onderhoud de contacten met het DRRA hoofdkantoor en met de lokale overheidsinstanties.
Projectcoördinator De projectcoördinator zorgt ervoor dat de communicatie tussen de centra optimaal is. Hij coördineert en organiseert activiteiten in en buiten de dagcentra. Verder begeleidt hij de vrijwilligers wanneer dat nodig is.
Groepsleider De groepsleider onderneemt de activiteiten met de kinderen, zorgt dat de activiteiten op een goede manier verlopen en dat de activiteiten aansluiten bij het ontwikkelingsniveau van de kinderen. Verder is hij/ zij verantwoordelijk voor de diagnostiek van de kinderen, het plannen van de behandeling/ activiteiten, de rapportage en de evaluatie.
Fysiotherapeut De fysiotherapeut geeft fysiotherapie aan de kinderen. Verder is hij/zij verantwoordelijk voor de gymles en de buitenactiviteit. De fysiotherapeut is verantwoordelijk voor de diagnostiek, planning van de behandeling en evaluatie van de behandeling met betrekking tot de lichamelijke gesteldheid van de kinderen. Verder behandelt de fysiotherapeut patiënten met een lichamelijk handicap die af en toe het centrum bezoeken (outdoor patients).
Ergotherapeut De ergotherapeut is verantwoordelijk voor aanpassingen die gedaan moeten worden aan de omgeving van het kind of hulpmiddelen die het kind nodig heeft om optimaal te kunnen functioneren (zoals statafel, aangepaste stoel, rolstoel etc).
Veldwerkers Kinderen die niet naar het centrum kunnen komen, worden thuis bezocht. Dit wordt gedaan door twee veldwerkers. De nadruk bij de thuisbezoeken ligt vooral op het geven van fysiotherapie, het aanleren van ADL-vaardigheden en het bespreken van zaken waar ouders tegenaan lopen.
5
Gezondheidswerksters Bij het Tapra centrum zijn ook drie gezondheidswerksters werkzaam. Zij geven zwangere vrouwen en jonge moeders in de dorpjes voorlichting over verschillende onderwerpen, zoals gezonde voeding, oorontsteking etc. Verder onderzoeken zij de zwangere vrouwen en delen indien noodzakelijk medicijnen uit. Ook geven zij voorlichting op scholen aan kinderen over gezonde voeding, hygiëne en ziektes.
Medisch assistent De medisch assistent heeft tot taak, de zwangere vrouwen en moeders met jonge kinderen te begeleiden. Ook behoort zij regelmatig de kinderen van het centrum en hun broers en zussen te onderzoeken.
Kooksters Aan het centrum zijn drie kooksters verbonden die het eten voor de kinderen (en eventueel voor de overige stafleden en vrijwilligers) bereid. Eveneens hebben zij tot taak het dagcentrum schoon te houden.
Projectcoördinator De projectcoördinator zorgt ervoor dat de communicatie tussen de centra optimaal is. Hij coördineert en organiseert activiteiten in en buiten de dagcentra’s. Hij onderhoud de contacten met het DRRA hoofdkantoor en met de lokale overheidsinstanties. Verder begeleidt hij de vrijwilligers wanneer dat nodig is.
2.2
Baniajuri centrum
Het Baniajuri centrum is in 1997 van start gegaan, op initiatief van een ouder. In haar huis kwamen drie dagen in de week kinderen om aangepast onderwijs en fysiotherapie te krijgen. Door de grote belangstelling is het subcentrum in 1999 naar een grotere locatie verhuisd. Momenteel is het centrum een volwaardig centrum. Het draait volgens dezelfde opzet als het Tapra centrum. Het verschil is dat 1 groep hier bestaat uit jonge adolescenten.
2.3
Ghior centrum
Het Ghior centrum is in januari 2001 van start gegaan. Het is opgericht om de reisafstand van sommige ouders met hun kind naar het centrum te verminderen. Momenteel bezoeken vier dagen in de week kinderen het centrum. Aan het centrum is 1 groepsleider en een fysiotherapeut verbonden.
2.4
Samenwerking DRRA
Om het Kalama Shishu Niketan organisatorisch te borgen is het ondergebracht bij de Bengaalse (koepel)organisatie, DRRA (Disabled Rehabilitation & Research Association), die zich inzet voor kinderen. DRRA zorgt ervoor dat de kinderen begeleiding krijgen, dat hun rechten beschermd worden, hun positie verbetert in de maatschappij en op de arbeidsmarkt. Ook richten zij zich op preventieve en curatieve gezondheidszorg.. Deze organisatie heeft naast de hier bovengenoemde dagcentra, diverse dagcentra voor kinderen met een lichamelijke handicap en/ of een verstandelijke handicap, basisscholen en een school voor dove kinderen in het westen van Bangladesh (Sathkira). Het hoofdkantoor van de DRRA is gevestigd in Dhaka. Voorzitster van deze organisatie is ms. Farida Yasmin. Binnen deze organisatie heerst een duidelijke hiërarchie met de voorzitster aan het hoofd, die bepaald wat er binnen de organisatie gebeurt.
3.
Begroting Kalama Shishu Niketan project
3.1
Stichting Shishu Niketan (SSN)
Het financieel jaar van het KSN project loopt van augustus tot september. Elk jaar krijgt NGO DRRA voor het KSN project een van tevoren vastgesteld bedrag toegestuurd. Zestig 6
procent van het jaarlijks bedrag krijgt DRRA in augustus. De resterende veertig procent wordt pas na een financiële verantwoording van het eerste half jaar overgemaakt. Op de SSN begroting staan de volgende onderwerpen: Accommodatiekosten Epilepsiemedicijnen (wanneer het niet goedgekeurd is door SLF) Medicijnen + EHBO kosten Uitgaansdagje voor de kinderen Voedingskosten voor Tepra en Baniajuri centrum Tegemoetkoming in reiskosten voor ouders van Tepra en Baniajuri centrum Tegemoetkoming in reiskosten van het personeel Onderhoudskosten voor speelgoed en aanpassingen Aanschaf van nieuwe aanpassingen of speelgoed Administratiekosten voor zowel hoofdkantoor als KSN centra Monitoring kosten van DRRA Seminar Onkosten vrijwilligers Heeft het personeel vragen over aanschaf van materiaal of andere zaken rondom de begroting, verwijs hen dan door naar Mw. Farida Yasmin of naar Antoinette.
3.2
Salarissen
Er is geen vaste datum waarop het personeel het salaris krijgt uitgekeerd. Dit tot grote frustratie van het personeel. Er wordt gestreefd naar zoveel mogelijk structuur hierin, maar helaas lukt dit vanwege verschillende omstandigheden niet altijd. Het KSN project wordt naast Stichting Shishu Niketan (SSN) ook door Stichting Lilianefonds (SLF) en Stichting Kinderpostzegels gesteund.
3.4
Stichting Liliane Fonds (SLF)
DRRA is coördinered mediator voor Bangladesh voor het Liliane Fonds, Akhlas, projectcoördinator van KSN, is de co-mediator. Per jaar kunnen zo’n 10 tot 15 kinderen via het SLF een operatie krijgen. Dit zijn vaak kinderen met schisis of klompvoetjes. Naast de individuele ondersteuning, ondersteunt SLF ook een deel van de dagcentra. Dit valt bij SLF onder de zogenaamde basic facility projecten. De drie dagcentra worden door het SLF en SSN samen gefinancierd.
3.5 Stichting Kinderpostzegels Stichting Kinderpostzegels (SKN) heeft in het verleden de salarissen van het personeel en de microbus gefinancierd. Momenteel ondersteunt SKN de IGP projecten behorende bij de dagcentra.
4.
Cultuurverschillen
Als je naar Bangladesh gaat, is het handig om op de hoogte te zijn van een aantal cultuurverschillen. Dit om misvattingen te voorkomen. Hieronder zijn de belangrijkste verschillen op een rijtje gezet: Duim opsteken
Betekent in Bangladesh hetzelfde als wanneer wij onze middelvinger opsteken.
Eten
Bengalen eten met hun rechterhand en gebruiken geen bestek. Het gebruik is om je bord niet geheel leeg te eten, zo geef je aan genoeg gegeten te hebben. Vrouw en dochters krijgen als laatste in het gezin 7
te eten. Een eventueel verstandelijk gehandicapt kind komt nog na de vrouw en dochters aan de beurt. Voeding Tafelmanieren
Bengalen eten drie maal per dag rijst, soms met wat groentes, vis of ei. Eten heel heet gekruid. Tijdens het eten is het heel gewoon om te boeren en te smakken.
Links/rechts handig Gastvrijheid
Eten, dingen aannemen of geven gebeurt in Bangladesh altijd met rechts. Bengalen zijn erg gastvrij, geven alles wat ze kunnen missen.
Hand schudden
In principe geven Bengaalse mannen geen hand aan een vrouw.
Kleding
Bij een vrouw worden de enkels en de schouders als het meest sexy gezien. Deze behoren dan ook bedekt te zijn. Vooral tijdens de ramadan mogen de mensen niet hun speeksel inslikken, het is dus heel gewoon om het uit te spugen. Helaas doet men dit ook buiten de ramadan. Bengalen snuiten hun neus tussen duim en wijsvinger. Zij gebruiken geen zakdoek. Ze vinden het vies hoe wij onze neus snuiten. Veel bengalen kauwen op de betelnoot, hierdoor kleurt de hele mond rood. Betelnoot is een drug en het verdooft je honger gevoel. Vele vrouwen kiezen ervoor om op betelnoot te leven. Worden over het algemeen niet gevierd in Bangladesh.
Smakelijke gewoontes?! Neus snuiten Betelnoot Verjaardagen WC gebeuren
Vrije tijd
Bengalen gebruiken hun linkerhand om met water hun gat af te vegen. De linkerhand is dus de vieze hand. Ze gebruiken een hurk wc. Zijn niet gewend aan zit wc’s en wc papier. Het is mogelijk dat Bengalen op onze wc gaan staan. In Bangladesh hoor je op elk artikel af te dingen, vaste prijzen zie je nauwelijks. Fietsen is armen vervoer. Men fietst er niet voor de lol. Als er wordt gefietst is dit om naar een bestemming te gaan, niet als een ontspannen bezigheid. Dit laatste geld hetzelfde voor wandelen. Bengalen kennen het begrip privacy niet. Bengalen gaan rustig een half uur naar je staan kijken zonder een bedreiging te vormen Iedereen komt binnen behalve als je dat echt niet wilt en je van het begin af aan duidelijk hebt gemaakt dat je niet wilt dat er bezoekers komen. Iedereen wil van alles van je weten. Kent men niet
Geslacht
Mannen/zonen zijn belangrijker dan vrouwen/dochters.
Roken
Voor vrouwen, ook buitenlandse, is het echt ongepast om te roken in Bangladesh. Zijn er officieel wel, maar bijna niemand kent ze. Het grootste en sterkste voertuig heeft voorrang. Fietsers en wandelaars worden zonder pardon van de weg af gereden. Er heerst een enorme hiërarchie in Bangladesh. Men heeft het altijd over junior en senior. Het valt niet mee om hiermee te werken. Je moet autoritair overkomen wil je dit doorbreken. In Dhaka en andere grote steden wordt er door kinderen en gehandicapten gebedeld. De gehandicapten verkiezen hun handicap voor revalidatie omdat een handicap bij bedelen veel geld opbrengt. Kinderen proberen door bedelen wat bij te verdienen voor hun
Winkelen Fietsen Privacy
Verkeersregels Hiërarchie Bedelen
8
familie. Zorg dat je altijd wat één Taka munten op zak hebt, trek in ieder geval nooit je portemonnee voor een bedelaar, want voordat je het weet staan er tien voor je neus. Geef ook nooit meer dan de gemiddelde Bengaal geeft aan een bedelaar. Als je iets wil geven, probeer dit dan zo onopvallend mogelijk te doen. Openbaar vervoer De bus rijdt niet eerder dan dat hij helemaal vol is. Hij rijdt niet op vaste tijden. Er zijn geen bushaltes, de bus mindert vaart bij een verkeersdrempel, vervolgens ren je achter de bus aan en probeer je een plek te bemachtigen in de deuropening. Dan probeer je jezelf verder de bus in te werken. Je betaalt in de bus. Treinen rijden wel op tijd. Riksja’s zijn voor korte stukjes het beste vervoersmiddel. Ze hebben graag een blanke in hun karretje. Niet van een riksja afstappen bij een heuveltje, want dan lijkt het of de riksjarijder het niet aan kan. Relatie Hindoes en Als een moslim eten heeft gehaald op de markt of eten heeft bereid, moslims eet een Hindoe dit niet op en visa versa. Voor kinderen met een handicap telt dit niet.
5.
Feestdagen
5.1
Algemene feestdagen
Er zijn verschillende nationale feestdagen in Bangladesh. Tijdens deze dagen zijn alle overheidsinstanties, banken en de meeste winkels gesloten.
5.2
Moslimfeestdagen
De moslimfeestdagen, ook wel Eid genoemd, zijn afhankelijk van de stand van de maan. Ze vinden elk jaar elf dagen eerder plaats.
december/ januari: Shab-e-barat: Op deze dag is de volle maan te zien, 14 dagen erna begint de Ramadan. Het is een heilige nacht, waarin moslims bidden en eten aan elkaar en de armen geven. Jamat-ul-Wida: start van de vastenperiode (Ramadan) Ramadan: dit is geen nationaal feest maar een ritueel van de moslims. Gedurende een maand mogen de moslims tussen zonsopgang en zonsondergang niet eten, geen vloeistof nuttigen (inclusief het eigen speeksel), niet roken en geen onreine gedachten hebben. Wanneer de imam de mensen aan het begin van de avond oproept te gaan bidden, wordt het vasten afgesloten met de Iftar maaltijd. Eid-ul-Fitr: 1 van de belangrijkste moslim feestdagen, waarop het einde van de Ramadan gevierd wordt. De nieuwe maan is dan zichtbaar. Op deze dag wordt veel zoetigheid gegeten en geven de mensen elkaar nieuwe kleding en andere cadeautjes. Gedurende twee dagen zijn de winkels gesloten. De week voor en na deze feestdagen is het verkeer een enorme chaos, aangezien iedereen van en naar zijn familie gaat.
maart/ april Eid-ul-Azha: dit twee dagen durende festival is de andere belangrijke moslim feestdag, ook wel bekend als Eid van offering of bloederige Eid. Dit is 69 dagen na Eid-ul-Fitr. Op deze dagen wordt de offering van Isaak door zijn vader Abraham herdacht door het slachten van dieren.
mei Moharram (Azhura): op deze dag wordt de marteldood van de kleinzoon van de profeet Immam Hussain herdacht
juni/juli Eid-e-Miladunnabi: geboortedag van de profeet Mohammed 9
6.
Geld
De munteenheid in Bangladesh is thaka. Een euro is ongeveer 70 thaka waard. Alleen in Dhaka kun je geld wisselen. De grootste coupure is 500 thaka. Je kunt op verschillende plaatsen in Dhaka met je pinpas terecht, zowel giro als bankkaart. Verder is het raadzaam om enkele American Express Travelcheques mee te nemen.
7.
Boodschappen
7.1
Kleding
In Dhaka kun je kleren kopen in New Market of Bhangubandhu market. Beide markten zijn ’s middags en ’s avonds open. Ook in de dorpjes kun je prima kleding kopen.
7.2
Souvenirs
Bangladesh heeft niet echt souvenirwinkeltjes, in Gulshan 2 zijn een aantal winkels waar je antiek of kunst kunt kopen. Verder kun je het beste in de dorpen authentieke souvenirs kopen.
7.3
Etenswaar
Luxe westerse etenswaar kan je het beste kopen in Dhaka, Gulshan 2. In Tepra is er een lokale kruidenier (ook wel bekend onder de SSN-ers als Appie Hein) waar bijna alles te krijgen is, van wc papier tot rijst. Hier hoef je niet af te dingen, want Appie hanteert vaste prijzen. Voor verse groente en eventueel vis ben je aangewezen op de markt. Deze is er in Tepra elke ochtend. Hier is niet alles te krijgen. Op de markt in Baniajuri, maandag en donderdag middag kun je ook terecht voor verse groenten, fruit en vis. In Manikganj, waar je elke dag van ‘s morgens vroeg tot ’s avonds laat terecht kan, is veel meer te koop. Op de markt moet je wel gebruik maken van je afdingkwaliteiten.
8. Communicatie Telefoneren: in de dorpjes zijn verscheidene telefoonwinkeltjes waar vanuit je naar Nederland kunt bellen. E-mailen en internetten is mogelijk in Savar en Dhaka. In Manikganj kun je e-mailen bij Reza computershop (zie adressenlijst)
9.
Openbaar vervoer
9.1 Algemeen: Riksja: Voor korte ritten kan je het beste de riksja nemen. Hierbij zit je in een karretje dat voortgetrokken wordt door een fietser; de riksjarijder. Het is het beste om vooraf een prijs af te spreken. Dit kan alleen in het Bengaals gedaan worden, want riksjarijders kunnen over het algemeen geen engels. Ook kennen zij vaak alleen de regio waarin ze rijden, dus als je een grote afstand moet afleggen en je niet zeker weet waar je moet zijn, verwacht dan niet dat ze in staat zijn om de juiste bestemming te bepalen. Voor een ritje met de riksja moet je afdingen. Rond de 30 Taka per uur en 3 Taka per kilometer met een minimum van 5 Taka is normaal (in Dhaka is dit het dubbele en tijdens de feestdagen en ’s avonds kan de prijs ook iets hoger liggen). Baby taxi: Dit is een scooter op 3 wielen. Ze gaan veel sneller dan riksja’s, maar rijden redelijk gevaarlijk en zorgen voor veel luchtvervuiling. De minimumprijs is 20 Taka. Voor een langere afstand is dit handiger dan de riksja. Gele taxi: De yellow cap is de meest veilige manier van reizen in Dhaka. De taxi’s rijden met een meter en ze zijn niet veel duurder dan de baby taxi. Je kunt de taxi overal in Dhaka vinden. In Shamoli vlakbij het DRRA kantoor is een taxicentrale. Tel: 9352847-9 10
9.2
Van Dhaka naar Tepra
Om van Dhaka naar Tepra te gaan moet je naar het busstation in Gabtolie. Je hoort vanzelf welke bus je moet nemen, want hier wordt heel hard Tepra, Tepra, Tepra en Arisha, Arisha, Arisha (het eindstation van de bus) geroepen. In de bus is het gebruikelijk dat vrouwen op het vrouwenbankje naast de chauffeur gaan zitten. Voor buitenlanders wordt er echter vaak een plaatsje op een normale zitplaats aangewezen. De bussen zijn niet echt comfortabel, aangezien de beenruimte erg gering is en de bussen zeer laag zijn. De busreis duurt circa 2 uur en kost 30 tot 45 Taka.
9.3
Stakingen (hartels)
Hartels zijn algehele stakingen; deze worden vaak uitgeroepen door de oppositiepartij. Tijdens deze stakingen ligt het hele land stil. Fabrieken werken niet, bussen en vrachtwagens rijden niet, kantoren en scholen zijn dicht etc. Het hele openbare leven ligt dan dus stil. De oppositiepartij probeert door middel van deze stakingen de regerende partij te dwingen af te treden of een bepaald wetsvoorstel af te keuren. Hartels kunnen van verschillende tijdsduur zijn. Van zonsopgang tot zonsondergang tot zelfs een maand lang achter elkaar. Hou bij het plannen van trainingen altijd rekening met een hartel. Vraag de projectcoördinator of het hoofdkantoor om advies. Zij zijn vaak goed op de hoogte van de komende hartels. Mocht er op de dag van aankomst of vertrek naar/uit Bangladesh een hartel zijn dan word je met een ambulance van/naar het vliegveld gehaald/gebracht.
10. Tropische ziekten 10.1 Reizigersdiarree Dit komt bij ongeveer 30-80% van de tropenreizigers voor. De diarree kenmerkt zich door het meer dan driemaal per dag produceren van ongevormde of waterige ontlasting, soms gepaard gaande met buikkrampen, gebrek aan eetlust, misselijkheid, braken en lichte temperatuursverhoging. Het duurt meestal niet langer dan een paar dagen en gaat vanzelf over. De oorzaak is meestal een vrij onschuldige bacterie, waartegen de plaatselijke bevolking al weerstand heeft opgebouwd. De behandeling bestaat uit het compenseren van de verloren hoeveelheid vocht door veel te drinken (slappe thee, bouillon of ORS). Je kan naar behoefte eten, maar liever beginnen met zachte voeding. Als de diarree erg lastig is, kan je een stopmiddel als Imodium of diacura nemen. Dit mag absoluut niet als je ook koorts hebt of bloed bij je ontlasting. Wees er sowieso voorzichtig mee: de diarree kan er makkelijk mee omslaan in verstopping. De preventie van reizigersdiarree bestaat uit hygiënische regels: Eet geen onvoldoende gekookt of rauw voedsel, ongeschild fruit en koude salades. Gebruik betrouwbaar water (gekookt of mineraal). Was je handen voor het eten (koken) en na het toiletbezoek. Houd vliegen op afstand.
10.2 Malaria Dit is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een parasiet die door een muggenbeet in je lichaam kan komen. De malariaparasieten vermenigvuldigen zich eerst in de lever (hier merk je niets van) en daarna in rode bloedcellen. Hierbij treden ziekteverschijnselen op als koude rillingen en koorts, vaak voorafgegaan door een grieperig gevoel. De behandeling bestaat uit medicijnen, maar het is beter om te voorkomen dat je malaria krijgt. Dit doe je door te voorkomen dat je geprikt wordt door na zonsondergang lange mouwen, een lange broek en sokken te dragen, je in te smeren met een muggenwerend middel (deet) en te slapen onder een klamboe. Daarnaast in het verstandig om in de moesson periode paludrine te gebruiken. Paludrine dient tot vier weken na het verlaten van het malariagebied gebruikt te worden (Ga voor meer informatie over vaccinaties naar de GGD of travelclinic). 11
10.3 Buiktyfus Dit is een door een bacterie veroorzaakte ziekte, die koorts, bloederige diarree en algemene malaise geeft. De besmetting gaat via voedsel of water wat (in)direct in aanraking is geweest met faeces of urine van de drager van de bacterie. De behandeling bestaat uit een antibioticum. Je voorkomt de ziekte door een vaccinatie. Deze vaccinatie kan door een pillenkuur of één injectie. Twee weken na de laatste capsule of na de injectie ben je voor drie jaar beschermd.
10.4 Hepatitis A Dit is een leverontsteking, die overgedragen wordt door besmet water en voedsel. De verschijnselen zijn; gele huidskleur, bruine urine, lichte ontlasting, pijnlijke lever, misselijkheid, braken, geen eetlust en hoofdpijn. Ter voorkoming van deze ziekte wordt immunoglobuline gegeven. De dosis is afhankelijk van de duur van de reis. Bij een verblijf van meer dan drie maanden is een echte vaccinatie nodig.
10.5 Difterie, tetanus en polio Infectieziekten, waarbij respectievelijk de gehele keelholte (difterie), de zenuwuiteinden en daardoor de spieren (verstijving - tetanus) en de spieren (verlamming – polio) worden aangedaan. Een herhaling na tien jaar van de injectie in de kindertijd is het advies.
10.6 Hepatitis B Net als Hepatitis A is dit een virale leverontsteking. De hepatitis B wordt echter overgedragen via besmet bloed en bloedproducten of seksueel contact. De ziekte is erg besmettelijk en kan zonder verschijnselen verlopen. Als er wel klachten zijn, zijn deze vergelijkbaar met die van Hepatitis A. Het verraderlijke van deze ziekte is de kans op het ontstaan van een chronische leverontsteking. Vaccinatie is aanbevolen aan mensen die voor langere tijd naar Bangladesh gaan.
10.7 Meningococcen – meningitis Is een hersenvliesontsteking veroorzaakt door een bacterie. Het wordt overgedragen door aanhoesten van een besmet persoon. De kenmerken van de ziekte zijn: plotselinge hoge koorts, hevige hoofdpijn, misselijkheid en braken, nekstijfheid en kleine huidbloedinkjes. Vaccinatie is aanbevolen voor vrijwilligers die nauw contact met de bevolking zullen hebben en voor een langere tijd gaan.
10.8 Tuberculose Dit is een ziekte die door de tuberkelbacil wordt veroorzaakt via aanhoesten. De verschijnselen kunnen pas later optreden; langdurig hoesten, koorts, algehele malaise, bloed ophoesten, lymfeklierzwelling en gewichtsverlies. Vaccinatie d.m.v een BCG wordt aanbevolen voor vrijwilligers die langere tijd nauw in contact met plaatselijke bevolking zullen zijn. Voor mensen die enig risico lopen, kan het zinvol zijn zich voor en na de reis bij de SGZ te laten controleren op tuberculose d.m.v een mantoux.
10.9 Scabies Scabies (schurft) is een huidaandoening die wordt veroorzaakt door een besmetting met een parasiet genaamd schurftmijt. Schurftmijten zijn kleine insecten (minder dan 0,3 millimeter) die kleine gangetjes graven in de bovenste lagen van de huid. In deze gangetjes leggen zij hun eitjes. De voorkeurplaatsen, waar de schurftmijt zich bevindt, zijn o.a. de huidgedeelten tussen de vingers en de tenen, rond de polsen, de oksels, de uitwendige geslachtsdelen, de billen en de dijen. In het gezicht komen de parasieten minder vaak voor. Een van de verschijnselen van besmetting met schurftmijt is vaak hevige jeuk. Schurft wordt van de ene mens op de andere overgebracht door lichamelijk contact, maar ook door vieze bedden. 12
Een behandeling met Loxazol 5% is vaak voldoende om de aandoening te genezen.
13
11. Rules and Regulations Volunteers Samen met de DDRA heeft SSN een aantal voorschriften voor vrijwilligers opgesteld. Deze zijn in het Engels weergegeven, aangezien alle partijen op deze manier in staat zijn om de voorschriften te lezen. In Bangaldesh kan er naar dit overzicht teruggegrepen worden op momenten dat er onduidelijkheid bij één van de partijen bestaat.
11.1 Assignment Each volunteer, who wants to work in Bangladesh, will send his/ her Curriculum Vitae to the administration of SSN and the DRRA. The administration of SSN and DRRA will decide if it is on behalf of the organization that they will send the volunteer to Bangladesh. After the permission of the administration of SSN and the DRRA all the parties will fill in an contract in which is standing where the volunteer is going to work, which costs will be paid by SSN and which actions the volunteer is going to take during his/ her stay in Bangladesh (see contract appendix IV). Hold in mind that the situation in Bangladesh is not comparable with the situation in The Netherlands; so take small steps. Before going home every volunteer will submit a report to DRRA and SSN in which he/ she will mention if the goals, which are mentioned in the action plan, are reached. If they are reached, the volunteer will write how. If the goals are not reached, he/she must mention why not and which necessary steps the DRRA have to take to complete the task of the volunteer.
11.2 In general When the volunteer arrives in Bangladesh a member of DRRA will get him/her from the airport. He/she will meet the executive director of the DRRA, who will discuss the action plan and the cultural differences with him/her. Volunteers may not interfere with the administrative activities, budget or activities implementation etc. For questions contact Farida Yasmin. Travelling in and between Dhaka, Manikganj and Tepra will be on the own cost of the volunteer. Travelling to Sathkira on the wish of DRRA or SSN will be paid by SSN. The volunteer can stay in Tapra at a room by next to daycarecentre. In Dhaka the volunteer can stay in a room next to the headoffice of DRRA. The volunteer don’t have to pay for it. If a volunteer will stay the night at another place he/ she has to pay it by him-/ herself. Cost for medical treatment will be paid by the volunteer (make sure you have an health insurance for these costs). The volunteer can take his/her lunch on the centre. Every month the volunteer will meet the executive director of DRRA to discuss about the development of the action plan and other issues. Once in the two weeks they will have email contact with SSN. A volunteer may not start any IGP or treatment program without the knowledge of the Executive director of DRRA. The task of the volunteer is especially an supporting task, take not over daily work of the DRRA staff. Photos and documents may only be used for own purposes. When the volunteer like to use the photos or documents for other purposes they need to get permission from NGO DRRA or SSN. If a volunteer is coming to Bangladesh, as a fundraiser of another organisation, it must be disclosed to the DRRA administration before coming.
11.3 Donations For donating money to the project the volunteer must inform the administration of DRRA or SSN before its use, so that the administration helps the volunteer to donate their money on the basis of existing rules of DRRA. Volunteer will not give any money, tips or presents to any staffs of the organization or their relatives. 14
11.4 Personal and houshold regulations: Prevent going by bus or car in evening or nighttimes. At this moment it is very dangerous on the road, because there is no streetlight and the drivers are driving like crazy. Think all the time of the influence of your behaviour on the foundation. Don’t drink for example alcohol in public or as a female smoke a cigarette. Be careful with inviting people to your house. It’s hard to make sure if you can trust somebody completely. Empty your baskets every day, otherwise you will get more and more pets Wash your underwear every day, because it’s the favourite meal of rats Don’t put your toilet-paper in the toilet, but in a basket.
11.5 General rules in the KSN centres The staff of the day-care centre is working from Saturday to Thursday from 8.30 to 16.30 hours. On Friday and on holidays the centre is closed. During the Ramadan the staff is working from 9.00 to 16.00 hours Home based1 = home based and centre based2 = centre based. When a centre based child is absent for several weeks it will not become a home based child. Parents will be motivated to come to the centre. Drop-out3 children will get only visits to motivate the parents. Only epileptic children who are listed will get medicines for epilepsy. Outdoor patients may only be threaten on fixed days after the center and home based work. Outdoor patients have to pay money for their therapy, this money is for KSN. New patients may only come on a fix day in the afternoon. Only children with emergency will be cheque up immediately. The day-care centre is open for the children from 9.00 to 14.00 hours. Baby’s and toddlers till the age of two years can only visit the day-care centre from 9 to 10 o’clock. The daily program for the other children is from 10.00 to 14.00 hours. A child will be delete from the centre when all the individual goals are reached. Adolescents above the age of 18 have to leave the centre. Woman till the age of 25 year and man till the age of 20 years can get IGP, medicines or aids like wheelchair, artificial legs etc.
Home based = the fieldworker is visiting the child and his/her parents at home Centre based = the child is visiting the centre 3 Drop out = the child used to visit the centre, but is not coming anymore 1 2
15
Bijlage I:
Belangrijke adressen en telefoonnummers
In Nederland SSN Antoinette de Rooij-Termoshuizen Itterbeek 7 2641 TW Pijnacker tel: 015-2159386 fax: 0842-104752 email:
[email protected] internetpagina: http://eengoeddoel.nl rekeningnummer SSN: 51.99.27.877
Ambassade Bangladesh Wassenaarseweg 39 2596 CG Den Haag Tel: 070-3283722 Fax: 070-3283524
In Bangladesh Telefoneren vanuit Nederland: eerst 00-880 draaien; evt. eerste ‘0’ weglaten NGO DRRA Postadres: House No 9 Kalama Shishu Niketan Road No. 1 NGO DRRA Shamoli t.a.v. (naam) Dhaka 1207 Tepra Bangladesh. P.O. Barangail Tel: 02-9140162 Th. Shivalaya Fax: 02-9124057 Distr. Manikganj e-mail:
[email protected] Bangladesh Mobile Farida (director): 0171-536517 Centre Phone, tel: 0171-339679 (mobile) Akhlas : 0176-041224 e-mail:
[email protected] (e-mail adres van REZA, computerzaak in Manikganj) Nederlandse Ambassade House 49 Road 90 Gulshan 2 Dhaka Tel: 02-8822715/18 Openingstijden: zondag tot en met donderdag van 8.00 uur tot 15.00 uur.
Dr. Wahab (dokter) Road 12 House 3 Baridhara Dhaka Tel: 02-881454 – 605947 Spreekuur: van 8 tot 12 uur en van 16.00 uur tot 20.00 uur Op vrijdag gesloten
Meymensingh Broeder Frank van het Hof P.O. Box 48 HPO 2200 Meymensingh Fax: 9153804 e-mail:
[email protected] Day care center for children with a mental handicap in Dhaka Bangladesh Protibondhi Foundation 12 new circular road West Malibagh
Audiological Assessment HICARE House 69/F Road 6A Dhanmondhi 16
Dhaka 1217 Tel: 02-415880 Visual problems Helen Keller International House 38 Road 14 a Dhanmondhi Dhaka Tel: 02-8114234
Dhaka 1209 Tel: 02-9119535 Centre for the rehabilitation of the paralysed CRP Chapain Savar Dhaka Bangladesh Tel: 06226-464
Standing frames, special chairs, training material INTERLIFE – Bangladesh House 5A Road 25 A Banani Dhaka 1213 Tel: 02-8813240
Guesthouse Kalyan Bhaban 2 Mirpur road Kalyanpur Dhaka Fax: 02-8013580 Tel: 02-8013730
Ambassade van Nepal UN Road 2 Dhaka Zondag tot en met donderdag 8.30 tot 14.30 uur
Artificial legs HEED Bangladesh Main road, house 19, Block A, Section 11 Mirpur Dhaka Tel: 02-803558 / 802423
Gulf air Ground floor Jahangir Tawer, Kowran Bazaar, Dhaka
British Airways 138 Gulshan Avenue (1st floor) Plot 2 (a), block se (c) Gulshan, Dhaka Tel: 02-8815111
17
Bijlage II: Medewerkers SSN en DRRA Bangladesh Parnerorganisatie
NGO DRRA (Disabled Rehabilitation and Research Association) Director: Mw. Farida Yesmin
Projectnaam Kalama Shishu Niketan
Dagcentrum in Tapra Dagcentrum in Baniajuri Subcentrum in Ghior Consultatiebureau in Tapra
Medewerkers KSN Anjuman Ara Akhlas Uddin Salim Hassain Asma Aktor Abul Kalam Abdul Kuddus Jalil Babul Aktar Abubakar Siddique Ahklima Aktar Nasrin Akter Ahsan Ulla Gita Rani Gorsha’s ma Vanu Rani Rina Aktar Nederland Bestuur
Manager Project coördinator Fysiotherapeut Ergotherapeut Medisch assistent Groepsleider Assistent fysiotherapeut Assistent fysiotherapeut Veldwerker Gezondheidswerkster Gezondsheidswerkster Chauffeur Kokkin Kokkin kokkin Voorzitter: Secretaris/ penningmeester: Algemeen lid (scholenproject): Algemeen lid (beleid): Algemeen lid (jostiband):
Samenwerking Stichting Lilianefonds (SLF)
Emy Elands Antoinette Termoshuizen Margreet de Jong Felix Piguillet Marion Elzenaar
individuele aanpassingen en operaties voor kinderen van het KSN project
18
Bijlage III: Aan te raden bagage Visum Paspoort Pinpas American Express traveller cheques Verzekeringspapieren Inentingsboekje Backpack (makkelijker voor het reizen per bus) of koffer (makkelijker voor opbergen spullen) Zaklantaarn Regenjack/ windjack Wijde kleding waarmee schouders en enkels bedekt worden (hoeft niet te veel, in Bangladesh is zat goedkope kleding te krijgen) Slippers (zijn ook heel goed in Bangladesh te koop) Ondergoed (nauwelijks verkrijgbaar in Bangladesh) Handdoeken (zijn ook heel goed in Bangladesh te koop) Onderlaken/ kussensloop/ dekbedovertrek/ slaapzak (er zijn ook dekens te krijgen in het guesthouse) Toilletspullen (Maandverband, tampons en schuimgel zijn moeilijk te krijgen in Bangladesh) Eventueel houdbare etenswaren, zoals cup a soup, pakjes saus, drop etc Gasaansteker Waxinelichtjes of kaarsen Betadine of jodium, gaasverband, zwachtels en injectienaalden (Bengaalse kwaliteit is slecht). Materiaal training Oordopjes
19
Bijlage IV: Bengaalse woorden Nederlands Ik Jij U Hij / zij Jullie Jouw Ons / wij Jullie OK Echtgenoot
Bengaals Ami Tumi Apni Tini Tara Tomar Amarder Tahardir Thiekaché Sami
Uitspraak Toemie Tienie Tahra
Saamie
Lichaamsdelen Mond Tanden Tong Lippen Hoofd Ogen Neus Oren Wang Wenkbrouw Haren Gezicht Haarspeld Nek Arm Vinger Nagel Borst Borsten (melk) Buik Billen Rug Bovenbeen Onderbeen Huid
Moek Dath Tjieba Tod Mata Tjok Nak Khan Gal Boeroe Tjoel Moekmondol Bend Gola Hat Angkol Nok Boek Doed Peth Pasha Pied Ran Pau Tjamra
Mahtah Khaan Kal
Gholah
Doeth
Kleding, slapen en ongedierte T-shirt Broek Schoen Kam Horloge Tandenborstel Bril Bed Kussen Spiegel Schaar Muskietennet
Tjama Pajama Djoeta Tjieoenie Gori Braz Tjosma Biesanna Baliesj Kadzji Kidzji Moshari 20
Muskiet Kakkerlak
Mosha Ashola
Kleuren Kleuren Blauw Groen Zwart Bruin Rood Geel Wit Paars Grijs Rose
Rong Niel Shoboes Kalo Goirie Lal Holloet Shadda Bekonie Sjoenatie Galopie
Dagen Zondag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag
Robbibar Sumbar Munghulbar Butbar Bihurshprotibar Sucrebar Johnybar
Getallen Één Twee Drie Vier Vijf Zes Zeven Acht Negen Tien Elf twaalf Dertien Veertien Vijftien Zestien Zeventien Achttien Negentien Twintig Dertig Veertig Vijftig Zestig Zeventig Tachtig Negentig Honderd
Ek Doei Tin Char Pach Soi Sath Ath Noi Dos Aegaro Baro Taero Chodho Panara Sholo Satara Atharo Unis Bis Tiris Challis Panchas Shat Sathur Ashi Nebbai Ek soi 21
Contract Volunteers Shishu Niketan Stichting Shishu Niketan will send the following person on a voluntary basis to projects for children with a mental handicap and/or physical handicap in Bangladesh: Family Name: First Name: Address: Postcode & residence: Telephone number: Date of birth: Profession: Period of stay: From: _________ until _________ The volunteer will pay the airplane ticket to Bangladesh Yes / No The volunteer will pay his own accommodation Yes / No / Partly SSN will pay the costs of the training Yes / No / Partly SSN will pay the costs for a trip by bus/airplane Yes / No from _________ to _________ The volunteer is going to work on the project in: Dhaka / Tepra / Baniajuri / Ghior / Sathkira / Other: __________________ The action plan for the stay in Bangladesh is: Goal 1
Goal 2
Goal 3
All the parties know the rules and regulations of the volunteers and will behave him/herself according to this. Volunteer Name Place Date Signature
SSN Name Place Date signature
DRRA Name Place Date signature 22
Evaluation Form Volunteers
Family Name: First Name: Address: Postcode & residence: Telephone number: Date of birth: Profession: Period of stay: From: _________ until _________
23
