Handleiding Discussiespel. Keuzes & dilemma s in het kinderdagverblijf

Handleiding Discussiespel

Keuzes & dilemma’s in het kinderdagverblijf

Auteurs: Martha Talma (MOVISIE) en Josette Hoex (Nederlands Jeugdinstituut) Met medewerking van: Sonja Liefhebber (MOVISIE) en Mirjam Pierik Zwaal (Nederlands Jeugdinstituut) Eindredactie: Tekstburo Gort en afdeling communicatie MOVISIE Illustraties kaarten: Roger Klaassen Vormgeving: ontwerpburo Suggestie & Illusie Drukwerk: Libertas Met dank aan: Bianca Jansen, Roos Hoos, Hakima Majaiti, Melissa van Roosmalen en Dorette Jansen, Kanteel kinderopvang, kindercentrum de Kleine Koning. Bestellen: www.movisie.nl © MOVISIE, maart 2011 Inhoud spel Keuzes & dilemma’s in het kinderdagverblijf: 32 themakaartjes (4 kaartjes x 8 thema’s) 4 blanco kaartjes deze handleiding met informatie en tips

Het discussiespel Keuzes & dilemma’s in het kinderdagverblijf is tot stand gekomen dankzij financiering van het ministerie van VWS.

Handleiding Discussiespel

Keuzes & dilemma’s in het kinderdagverblijf

Inhoud 1 Waarom dit spel?

4

2 Afstemmen met ouders en collega’s

7

3 Omgaan met dilemma’s

9

4 Keuze van de kaartjes: waar gaan ze over?

11

5 Aan de slag met het kaartspel

15

6 Instructie voor de gespreksleider

19

7 Wat doe je met de uitkomsten?

22

8 Bronnen

24

1

Waarom dit spel?

Wie maakt het niet mee: de situaties waarin je als pedagogisch medewerker een heel andere mening hebt dan de ouder? Of de situatie waarin je liever voor een heel andere oplossing zou kiezen dan je collega?

In een kinderdagverblijf moet je voortdurend nadenken over het pedagogisch handelen. Wat doe ik in deze situatie? En is dit de enige of de beste aanpak? Het Discussiespel Keuzes & dilemma ’s in het kinderdagverblijf helpt je om samen met je collega’s na te denken over je werk.

Je werk wordt er beter van Nadenken en praten over je werk is nodig, maar vaak is er geen tijd. Dit discussiespel helpt pedagogisch medewerkers en teams om stil te staan bij hun werk. Je komt allemaal wel eens in een situatie waarin je denkt: wat zal ik doen? Dit spel helpt om te reflecteren op je eigen handelen. Nadenken over je eigen werk is belangrijk, daardoor verbeter je de kwaliteit. Anders gezegd: door reflectie kun je goede en verantwoorde opvang bieden.

32 kaartjes met keuzes en dilemma’s Dit spel bevat 32 kaartjes met daarop verschillende lastige situaties. Natuurlijk zijn er veel meer situaties waarover je kunt discussiëren. Daarom zitten er lege kaartjes bij dit spel. Zo kan ieder team haar eigen discussiespel verder aanvullen. Want nadenken over het werk is nooit klaar.

4

***

Handleiding Discussiespel Keuzes & dilemma’s in het kinderdagverblijf

Wat is goede kinderopvang? In de Wet kinderopvang uit 2005 wordt goede en verantwoorde kinderopvang zo omschreven: ‘Verantwoorde kinderopvang is kinderopvang die bijdraagt aan een goede en gezonde ontwikkeling van het kind in een veilige en gezonde omgeving.’ De wet geeft ook aan hoe je aan goede en verantwoorde kinderopvang werkt: ‘Kinderopvang moet werken aan de vier pedagogische basisdoelen van de opvoeding van kinderen:

* bieden van emotionele veiligheid; * gelegenheid geven tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie;

* gelegenheid geven tot het ontwikkelen van sociale competentie;

* overdragen van waarden, normen en omgangsregels van onze samenleving.’

Tip: gebruik het pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar Het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar (2009) kan bij dit spel helpen om meningen te onderbouwen en nieuwe ideeën in te brengen. Je kunt het boek gebruiken als ‘opzoekboek’, bijvoorbeeld bij vragen als:

* Waarom is het belangrijk om te kiezen voor een bepaalde pedagogische aanpak? Kijk naar Hoofdstuk 5 Pedagogische doelen en competenties van kinderen.

* Waarom kiezen voor de autonomie van een kind? Kijk naar Hoofdstuk 2 Veiligheid en welbevinden en Hoofdstuk 4 Samenwerken met ouders.

* Waarom is buitenspelen belangrijk? Kijk naar Hoofdstuk 19 Natuur en fysieke omgeving.


***

5

* Hoe leren en ontwikkelen peuters? Kijk naar Hoofdstuk 3 Ontwikkelen en leren van jonge kinderen en in Hoofdstuk 12 t/m 22 naar de paragraaf Belangrijke ontwikkeling van baby tot kleuter.

* Waarom is goede samenwerking met ouders zo belangrijk en hoe doe je dat? Kijk naar Hoofdstuk 4 Samenwerken met ouders en in Hoofdstuk 12 t/m 22 naar de paragraaf Samenwerken met ouders.

Zij/hij In dit spel wordt veelal gesproken over de pedagogisch medewerker in de vrouwelijke vorm. De meeste pedagogisch medewerkers in het kinderdagverblijf zijn vrouwen, maar natuurlijk kunnen het ook mannen zijn. Waar zij staat kan daarom ook hij gelezen worden.

6

***


2

Afstemmen met ouders en collega’s

Op een kinderdagverblijf heb je te maken met kinderen, ouders en collega’s. Je wilt allemaal een opvangsituatie die goed en gezond is voor de kinderen. Hoe stem je je werk af met collega’s en ouders?

Samenwerken met ouders Wist je dit: kinderen hebben het beter naar hun zin op de opvang als zij merken dat hun ouders vertrouwen hebben in de opvang. Als ouders zich welkom en gerespecteerd voelen, verhoogt dit het welbevinden van een kind. Dit is een belangrijke reden om te zorgen voor een goed contact met alle ouders. Maar hoe doe je dat? Afstemmen met ouders is niet altijd makkelijk. Ouders gaan thuis soms heel anders met hun kind om dan jij op het kinderdagverblijf. Jij werkt bovendien vanuit de vier pedagogische basisdoelen van het kinderdagverblijf en daar wil je niet zomaar van afstappen. Maar je wilt wel samen door één deur kunnen. De sleutel is: het welzijn van het kind centraal zetten. Want dat is wat ouders en pedagogisch medewerkers verbindt: je wilt allebei het beste voor het kind. Dat vraagt om een open houding naar alle ouders, ook naar de ouders die niet hetzelfde over opvoeding denken als jij. Je hoeft het niet eens te zijn met elkaar, maar er moet wel wederzijds begrip en vertrouwen zijn.


***

7

Samenwerken met collega’s Niet alleen ouders hebben eigen ideeën over opvoeden, ook collega’s kunnen heel verschillend reageren op een situatie. Iedereen brengt immers eigen normen en waarden mee in het kinderdagverblijf. Ook hiervoor geldt: verschillen zijn niet erg. Maar verschillen mogen niet leiden tot inconsequent handelen of tot onderling geruzie tijdens de opvang. De spanning die dit geeft, heeft een negatief effect op het gevoel van emotionele veiligheid bij kinderen. Daarmee komt het allerbelangrijkste pedagogische basisdoel in gevaar. Kinderen die zich niet veilig voelen, durven niet te gaan spelen en dingen te ontdekken. Ze worden angstig of onrustig en dat remt hun ontwikkeling.

8

***


3

Omgaan met dilemma’s

Bij dilemma’s heb je met twee tegenpolen te maken: twee tegengestelde waarden. Dat zie je terug onder de illustratie op de kaartjes. Misschien weet je niet wat de beste aanpak is. Of misschien verschil je van mening met ouders of collega’s. Wat doe je dan?

Beide polen benutten Onderstaand model brengt in beeld hoe je de voordelen van beide polen kunt benutten, waardoor je groeit. Blijf je teveel in één van de polen hangen, dan leidt dit tot stagnatie in het vinden van een oplossing. Groei Wat is positief aan

Wat is positief aan

zelfstandigheid kind?

beschermende veiligheid?

Dilemma management model of Wat is negatief aan zelfstandigheid kind?

Wat is negatief aan

polarity management model van

beschermende veiligheid?

Polarity Management Associates

Stagnatie

Deze vragen helpen bij het bespreken van dilemma’s:

* Wat is het positieve effect van beide polen? * Wat zijn nadelige effecten als je teveel nadruk op één van de polen legt ten koste van de andere pool?

* Hoe kun je beide polen inzetten? Handleiding Discussiespel Keuzes & dilemma’s in het kinderdagverblijf

***

9

Je kunt beide polen benutten door te pendelen tussen beide polen. Dat pendelen volgt het patroon van een lemniscaat.

De pijltjes geven aan in welke richting je de beweging maakt.

Voorbeeld: Zelfstandigheid kind < > Beschermende veiligheid

Wat zijn positieve effecten van deze pool?

Zelfstandigheid kind

Beschermende veiligheid

• kind krijgt

• kind voelt zich veilig en

zelfvertrouwen • kind leert zelfstandig problemen op te lossen • kind kan zich positioneren ten opzichte van andere kinderen

Wat zijn

• kind raakt gefrus-

negatieve

treerd of wordt

effecten van

faalangstig

deze pool?

• kind voelt zich onveilig en in de steek gelaten • kind bezeert of beschadigt zich

vertrouwd • kind durft te gaan ontdekken en verkennen • kind wordt behoed voor teleurstelling of falen • kind wordt niet gestimuleerd in ontwikkeling • kind leert eigen grenzen niet kennen • kind durft niet zelfstandig problemen op te lossen

Hoe kun je de

• goed naar het kind kijken wat het kan

positieve effecten

• kind aanmoedigen om nieuwe dingen te doen

van beide polen

• ingrijpen waar nodig

inzetten?

10

***


4

Keuze van de kaartjes: waar gaan ze over?

In het discussiespel staan acht thema’s centraal. Ze zijn gebaseerd op het boek Groepsleidster kinderopvang waarin lastige keuzes en dilemma’s staan beschreven. We beschrijven hierna de gewenste aanpak bij de dilemma’s.

Thema 1 Zelfstandigheid kind < > Beschermende veiligheid De pedagogisch medewerker stimuleert de kinderen om zoveel mogelijk activiteiten zelfstandig uit te voeren. Dit houdt in dat ze de kinderen ook blootstelt aan risico’s. Hierdoor krijgt het kind de kans om te leren. De pedagogisch medewerker moet wel kunnen inschatten wat een kind wel en niet kan, welk risico genomen kan worden en welk risico te groot is voor het kind en voor anderen.

Thema 2 Belang individu < > Groepsbelang De pedagogisch medewerker zal zoveel mogelijk tegemoet willen komen aan de wensen van een individueel kind. Maar er zitten altijd meer kinderen in de groep. Zij moet haar tijd en energie verdelen. Het kan voorkomen dat de wensen van een kind niet overeenkomen met de wensen van andere kinderen. De pedagogisch medewerker zoekt dan creatief naar mogelijkheden om aan ieders wensen te voldoen. Lukt dat niet, dan legt zij duidelijk uit waarom iets niet kan.


***

11

Thema 3 Wensen ouders < > Mogelijkheden organisatie Het komt voor dat ouders wensen hebben waar de pedagogisch medewerker niet aan kan voldoen vanwege de regels van de organisatie, de groepsgrootte of de financiële mogelijkheden. Omdat ouders betalen voor de opvang, kunnen ze eisen stellen. De pedagogisch medewerker leeft zich in de situatie van de ouders in. Zij legt duidelijk uit wat wel en wat niet kan in de organisatie en waarom dat zo is.

Thema 4 Normen en waarden ouders < > Eigen normen en waarden De omgangsvormen, waarden en normen van ouders kunnen afwijken van die van de pedagogisch medewerker. Dit kan gaan over de omgang met kinderen of over de manier waarop met de pedagogisch medewerker wordt omgegaan. De pedagogisch medewerker geeft helder en overtuigend argumenten voor haar manier van werken, maar staat ook open voor de argumenten van de ouders. Zij spreekt ouders op een respectvolle manier aan op hun gedrag, als dat volgens haar indruist tegen algemeen aanvaarde normen. Ze geeft aan wat de gevolgen van het gedrag zijn voor haar of de kinderen.

Thema 5 Normen en waarden collega’s < > Eigen normen en waarden De omgangsvormen, waarden en normen van collega’s kunnen van elkaar afwijken. Dit kan gaan over de omgang met kinderen of over de manier waarop wordt samengewerkt. De pedagogisch medewerker geeft helder en overtuigend argumenten voor haar manier van

12

***


werken, maar staat ook open voor de argumenten van collega’s. Zij spreekt collega’s op een rustige, respectvolle manier aan op hun gedrag, als dat volgens haar indruist tegen algemeen aanvaarde normen. Ze geeft aan wat de gevolgen van het gedrag zijn voor haar of de kinderen.

Thema 6 Beeld ouders < > Eigen beeld Het komt voor dat de ouders een ander beeld hebben van de ontwikkeling en het gedrag van hun kind dan de pedagogisch medewerker. De pedagogisch medewerker bouwt een relatie op met de ouders waarin zij naar elkaars observaties luisteren, elkaar advies geven en gezamenlijk tot een beeld komen van de ontwikkeling en het gedrag van het kind. In ernstige gevallen kan er een situatie ontstaan die samen met de leidinggevende, pedagoog en ouders besproken wordt en ertoe leidt dat er bijvoorbeeld contact is over het kind met het zorgadviesteam. Het kan er ook toe leiden dat er een vertrouwensarts wordt ingeschakeld.

Thema 7 De waarheid zeggen < > Zwijgen Er gaat altijd wel eens iets mis tijdens de opvang. Een kind valt hard, plast onverwacht in de broek of wordt gebeten door een ander kind. De pedagogisch medewerker vindt het vaak moeilijk om aan ouders te vertellen wat er gebeurd is, vooral als het voorkomen had kunnen worden. Toch is het belangrijk dat zij het open en eerlijk vertelt en aangeeft hoe ze met het incident is omgegaan. Anderzijds hebben


***

13

kinderen ook recht op een zekere mate van privacy. Soms zijn dingen aan het begin van de dag gebeurd en is het niet zinvol of wenselijk dat het kind daar uren later nogmaals aan wordt herinnerd. Of het gaat om een incident dat eigenlijk al direct in de betreffende situatie is afgehandeld. Het is goed om af te wegen welke negatieve gebeurtenissen van een kind je wel of niet aan ouders vertelt.

Thema 8 Kwaliteit van werk < > Kwantiteit van werk De pedagogisch medewerker moet prioriteiten stellen in alle werkzaamheden die op haar afkomen, zowel gepland als ongepland. Het is belangrijk om tijd vrij te blijven maken om de kinderen te observeren, te begeleiden en hen te stimuleren om zo veel mogelijk zelf te doen. Ook al kost dat meer tijd. De pedagogisch medewerker houdt zicht op de verschillende processen in de groep en weegt op basis van de beschikbare informatie af wat prioriteit moet hebben. Zij is in staat snel te schakelen tussen de verschillende werkzaamheden. Maar naast pedagogische taken moet ook worden voldaan aan huishoudelijke en administratieve verplichtingen.

14

***


5

Aan de slag met het kaartspel

Dit spel bevat 32 kaartjes, verdeeld over acht thema’s. Per thema zijn er vier kaartjes die als vertrekpunt voor discussie kunnen worden gebruikt. Elk thema bestaat uit twee stellingen en twee casussen. Uiteraard zijn er meer en andere situaties denkbaar. Gebruik daarom vooral ook je fantasie en creativiteit op de blanco kaartjes (donkerblauw) en in andere werkvormen.

Werkinstructie * Maak aan het begin of einde van iedere teambespreking 5 tot 10 minuten vrij voor het discussiespel. Maak hiervan een vast agendapunt. In 5 tot 10 minuten kan één kaartje worden besproken.

* De voorzitter van het teamoverleg leidt de discussie. * Zorg dat er minstens twee minuten tijd is voor degene die het kaartje heeft gepakt om een antwoord te formuleren. Eerst moet dat antwoord helder zijn, daarna mag de rest reageren. Strakke regie op de discussie leidt tot een beter resultaat.

* Wil je de regie houden en tegelijk oefenen met luisteren, samenvatten en doorvragen? Vraag iemand anders dan de persoon die het kaartje gepakt heeft om door te vragen en samen te vatten. De anderen luisteren en mogen kort reageren als alle vragen zijn beantwoord.


***

15

* Om de discussie te structureren, kun je antwoorden op een flap noteren. Onderstaande vragen refereren naar het model op pagina 9 in deze handleiding en helpen je om de antwoorden te structureren: - Wat is het positieve effect van beide polen? - Wat zijn nadelige effecten als je teveel nadruk op één van de polen legt (ten koste van de andere pool)? - Hoe kun je de positieve effecten van beide polen benutten?

Wat is het positieve effect als de oplossing

Pool A

Pool B

...

...

...

...

helemaal op deze pool ligt? Wat is het nadelige effect als de oplossing helemaal op deze pool ligt? Hoe kun je de positieve effecten van beide

...

polen benutten?

Zeven mogelijke werkvormen 1. Leg alle kaartjes omgekeerd op een stapel. Laat een van de pedagogisch medewerkers ‘blind’ een kaartje van de stapel pakken. 2. Leg alle kaarten open op tafel. Laat de pedagogisch medewerkers een kaartje naar voorkeur kiezen.

16

***


3. Kies vooraf één thema en leg deze kaartjes op tafel. Laat een kaartje kiezen, al dan niet ‘blind’. 4. Wijs een team aan dat één kaartje mag kiezen. Zij moeten de discussie hierover voor de volgende bijeenkomst voorbereiden. Bij de voorbereiding maken zij gebruik van het pedagogisch beleids-/werkplan (wat is daarover afgesproken?) en eventueel van het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar. 5. Geef een pedagogisch medewerker of team de opdracht om voor de volgende bijeenkomst een blanco kaartje zelf in te vullen (al dan niet op een thema naar keuze). Voeg dit kaartje op de volgende bijeenkomst toe aan het kaartjespakket zodat er uit steeds meer kaartjes kan worden gekozen. 6. Het locatiehoofd of teambegeleider voegt kaartjes toe over situaties die hij/zij graag in het team wil bespreken. De kaartjes kunnen eenmalig worden besproken of worden toegevoegd aan het kaartjespakket. 7. Zoek de kaarten waarop een stelling staat en speel een stellingenspel:

* Vraag de deelnemers om te gaan staan. * Lees de stelling voor. * Vraag hen aan de ene kant te gaan staan als ze ermee eens zijn en aan de andere kant van de ruimte als ze het er oneens mee zijn.

* Vraag beide groepen naar hun argumenten (laat hen eventueel eerst onderling argumenten uitwisselen).

* Geef vervolgens iedereen de gelegenheid om definitief voor een plek in de ruimte te kiezen. Dat kan dus ook in het midden zijn!


***

17

Tips * Gebruik de werkvormen (bijvoorbeeld 3, 5 en 6 ) ook in discussies met ouders en in de oudercommissie. Het helpt voor meningsvorming maar ook als check om te zien of ouders het handelen van pedagogisch medewerkers begrijpen en waarderen.

* Vraag aan de oudercommissie om kaartjes toe te voegen voor de bespreking in het teamoverleg en vice versa. De kaartjes kunnen als communicatievorm dienen om kennis te nemen van elkaars ideeën.

* Maak van nieuwe kaartjes een versie die zo goed mogelijk lijkt op de kaartjes uit het kaartjespakket. Hoe beter de kaartjes eruit zien, hoe prettiger het is om ermee te werken.

18

***


6

Instructie voor de gespreksleider

De gespreksleider heeft een belangrijke rol. Als gespreksleider bepaal je de kwaliteit en het resultaat van een discussie. Maar hierbij speelt ook de sfeer in het team mee. Een open werksfeer, waarin het gewoon is om met elkaar te praten over alledaagse gebeurtenissen en ervaringen om daarvan te leren, is belangrijk. Zorg als gespreksleider voor een goed teamklimaat waarin medewerkers naar zichzelf en naar anderen durven te kijken.

Bezig zijn met nadenken over (en dus ook vernieuwen van) het werk is een proces van het hele team. Een belangrijke voorwaarde is dat dit in een open werksfeer gebeurt. In zo’n klimaat stellen de pedagogisch medewerkers zichzelf en elkaar vragen als: ‘Waarom doe jij dat eigenlijk zo?’, ‘Hoe zou ik deze situatie kunnen aanpakken?’, ‘Wil je eens meekijken hoe ik met dit kind omga of hoe een bepaalde situatie bij mij in de groep verloopt?’ Zo geven ze elkaar gevraagd en ongevraagd feedback zonder dat zij dat ervaren als kritiek.

Vier tips voor een goede spelbegeleiding Er zijn vier belangrijke houdingsaspecten in het ondersteunen en stimuleren van groepsleiding. Door vanuit deze houding te werken, fungeer je als rolmodel voor pedagogisch medewerkers.


***

19

Emotionele ondersteuning Mensen praten pas open met elkaar over hun eigen houding en gedrag als er wederzijds vertrouwen bestaat. Het is daarom belangrijk dat er een veilige sfeer is tussen de groepsleiding en leidinggevende en onderling in de teams.

Tips:

* Zorg voor een positieve benadering: sluit aan bij wat al goed gaat en bevestig de pedagogisch medewerkers daarin.

* Stel je doelen niet te hoog. * Zorg voor veiligheid tijdens de discussie door af te spreken dat iedereen naar elkaar luistert, elkaar in hun waarde laat en geen oordeel over anderen uitspreekt.

* Neem emoties van medewerkers serieus, laat merken dat je hen begrijpt. Respect voor de autonomie Ieder mens heeft er behoefte aan om gewaardeerd te worden zoals hij of zij is. Pas dan zijn mensen bereid om te leren. Tijdens de discussie is het belangrijk dat de pedagogisch medewerkers elkaar respecteren in wie ze zijn, met hun eigen karakter, uiterlijk, culturele achtergrond, ervaring en deskundigheid. Uitgangspunt is dat iedereen zijn werk goed doet, wel valt er altijd meer te leren. Leren van elkaar is een belangrijk principe als je als team je werk verder wilt ontwikkelen.

Tips:

* Heb oog en respect voor de verschillen tussen medewerkers en stimuleer dat zij dat ook ten opzichte van elkaar hebben.

* Waardeer elke medewerker in zijn eigenheid en stimuleer dat medewerkers dat ook onderling doen.

* Geef ruimte voor eigen ideeën en initiatieven. 20

***


* Vraag medewerkers om actief mee te denken, laat zien dat je hun inbreng nodig hebt.

* Creëer in het team een sfeer van respect door uit te stralen dat ieder er mag zijn zoals hij of zij is.

Structuur Medewerkers willen graag grip hebben op een situatie. Als een team zijn werkwijze verder wil ontwikkelen, is het belangrijk dat teamleden weten wat er van hen verwacht wordt en wat zij zelf kunnen verwachten. Daarvoor is het nodig om structuur aan te brengen.

Tips:

* Leg uit wat het doel van de discussie is en wat de omgangsvormen tijdens de discussie zijn.

* Geef aan wat er met de resultaten van de discussie gebeurt. Informatie en uitleg Informatie en uitleg heb je nodig om te kunnen leren. Daarnaast vormen de eigen ervaringen van de groepsleiding een belangrijke bron van informatie. Zo kun je het inzicht in het eigen handelen vergroten.

Tips:

* Geef woorden aan de dilemma’s en keuzes van de pedagogisch medewerker en verbindt die met de visie en uitgangspunten in het pedagogisch beleid van de organisatie en met teksten uit het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar.

* Benoem concrete consequenties die de discussie kan hebben, zowel voor het bijstellen van het pedagogisch beleid (aanpassen regels en afspraken) als voor het bijstellen van het pedagogisch handelen (aanpassen van een bepaalde aanpak op de groep).


***

21

7

Wat doe je met de uitkomsten?

Het discussiespel helpt om de kwaliteit van je werk te verbeteren. Hieronder lees je hoe je optimaal gebruik kunt maken van de uitkomsten van het spel.

Lastige situaties bespreken Het discussiespel kan worden gebruikt om tijdens het teamoverleg lastige situaties te bespreken. De pedagogisch medewerkers krijgen de kans om hun hart te luchten en om te horen hoe andere collega’s er tegenaan kijken. Waarschijnlijk brengt de discussie hen tot nieuwe inzichten en hopelijk vergroot het hun bereidheid om tijdens keuzemomenten de zaak van twee kanten te bekijken. Het effect van de kaartjesdiscussie zit vooral in een verandering van werkhouding.

Pedagogisch beleid bijstellen Het discussiespel kan ook worden gebruikt om het pedagogisch beleid bij te stellen. Maak van iedere discussie een verslag op grond van de volgende vragen:

* Wat waren de argumenten tijdens het gesprek en wat was de conclusie?

* Wat staat er nu over het dilemma in het pedagogisch beleidsplan en klopt dit met de uitkomst van de discussie?

* Wat staat hierover in het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar en voegt dit nieuwe elementen toe aan het discussieresultaat en het pedagogisch beleidsplan?

22

***


Organisatie krijgt feedback Door de discussie op deze manier vast te leggen, krijgt de organisatie feedback op bestaand beleid en input voor nieuw beleid. Verandering en verbetering over de besproken zaken kunnen rekenen op veel draagvlak, aangezien de pedagogisch medewerkers zelf de argumenten en afwegingen hebben verwoord. Dit maakt de kans veel groter dat de kwaliteitsverbetering effect heeft en afspraken over het pedagogisch handelen consequent worden doorgevoerd.

Team blijft in gesprek Een pedagogisch beleidsplan is nooit af. Het is voortdurend in beweging: het beleid wordt uitgevoerd, maar krijgt ook steeds nieuwe input vanuit de praktijk. Met het Discussiespel Keuzes & dilemma’s in het kinderdagverblijf blijft een team in gesprek over beleid en handelen. Het vergroot de kennis over wat er in het eigen beleidsplan staat, aangevuld met informatie uit het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar. Het geeft een kans aan medewerkers (en ouders) om op een serieuze maar gemakkelijke manier hun stem te laten horen. Dat is belangrijk: kwaliteit wordt immers op en door de werkvloer bepaald!


***

23

8

Bronnen

Websites * www.boink.info * www.movisie.nl * www.nji.nl * www.pedagogenplatform.nl * www.polaritymanagement.com * www.stichtingbkk.nl Literatuur * Haterd, J. & G. Lammersen (2006). Groepsleidster kinderopvang. Utrecht: NIZW Beroepsontwikkeling. ISBN 10: 90-5957-347-1, 13: 978-90-5957-347-5

* Arlie Hochchild Russell, Arlie (2003). The commercialization of intimate life; notes from home and work. Hoex, J. & S. Kwok (4e herziene druk 2009)

* Pedagogische kwaliteit op orde. Utrecht / Alkmaar: Nederlands Jeugdinstituut / Buro Extern. ISBN 978 90 8830 101 8

* Riksen-Walraven, M. (2000). Tijd voor kwaliteit in de kinderopvang. Amsterdam: Vossiuspers AUP. ISBN 90 5629 131 9

* Singer, E. & L. Kleerekoper (2009). Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg. ISBN 978 90 352 3055 2

* Wet kinderopvang; Beleidsregels kwaliteit kinderopvang en peuterspeelzalen (2005). Paragraaf 2. Kwaliteit kinderopvang, artikel 2, lid 2a

24

***


MOVISIE is hét landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor maatschappelijke ontwikkeling. We bieden toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken op het terrein van welzijn, participatie, zorg en sociale veiligheid. In ons werk staan vijf actuele thema’s centraal: huiselijk & seksueel geweld, kwetsbare groepen, leefbaarheid, mantelzorg en vrijwillige inzet. Onze ambitie is daadwerkelijk te investeren in een krachtige samenleving waarin burgers zoveel mogelijk zelfredzaam kunnen zijn.

Keuzes en dilemma’s Wat doe je als je het niet eens bent met de opvattingen van de ouders van een kind? En spreek je collega’s aan als je het niet eens bent met hun werkwijze? Op je werk in de kinderopvang kun je veel verschillende dilemma’s tegenkomen. Hoe ga je daarmee om? Maak met dit spel de keuzes en dilemma’s in je werk onderwerp van gesprek. Door te reflecteren op je eigen handelen verbeter je de kwaliteit van je werk.

Postbus 19129 * 3501 DC Utrecht * T 030 789 20 00 * www.movisie.nl

Handleiding Discussiespel. Keuzes & dilemma s in het kinderdagverblijf

Recommend Documents