Haalbaarheidsonderzoek kunstijsbaan Leiden

Haalbaarheidsonderzoek kunstijsbaan Leiden Onderzoek naar mogelijkheden en consequenties

Eindrapportage

Grontmij | Marktplan Bussum, 18 december 2007

Verantwoording

Titel

:

Haalbaarheidsonderzoek kunstijsbaan Leiden

Subtitel

:

Onderzoek naar mogelijkheden en consequenties

Projectnummer

:

233783

Referentienummer

:

Revisie

:

Datum

:

18 december 2007

Auteur(s)

:

ing. A.J. Godthelp, M. van der Heide en ir. R. Klein

E-mail adres

:

[email protected]

Gecontroleerd door

:

Paraaf gecontroleerd

:

Goedgekeurd door

:

Paraaf goedgekeurd

:

Contact

:

Nwe ’s-Gravelandseweg 40 1405 HM Bussum Postbus 223 1400 AE Bussum T +31 35 692 66 66 F +31 35 692 66 60 E [email protected] W www.grontmijmarktplan.nl

Pagina 2 van 50

Inhoudsopgave

1

Bestuurssamenvatting ................................................................................................... 4

2 2.1 2.2

Aanleiding en opdrachtformulering.............................................................................. 7 Aanleiding..................................................................................................................... 7 Opdrachtformulering .................................................................................................... 7

3 3.1 3.2

Ruimtestaten en investeringskosten toekomstscenario I (renovatie huidige ijshal)...... 8 Uitgangspunten scenario I ............................................................................................ 8 Investeringskostenramingen scenario I......................................................................... 9

4 4.1 4.2

Ruimtestaten en investeringskosten toekomstscenario II (333-meterbaan)................ 11 Uitgangspunten scenario II ......................................................................................... 11 Investeringskostenramingen scenario II ..................................................................... 12

5 5.1 5.2

Ruimtestaten en investeringskosten toekomstscenario III (400-meterbaan) .............. 14 Uitgangspunten scenario III........................................................................................ 14 Investeringskostenramingen scenario III .................................................................... 15

6 6.1 6.2 6.3

Marktverkenning......................................................................................................... 17 SWOT-analyse naar aanleiding van gesprekken met sleutelpersonen........................ 17 Telefonische enquête .................................................................................................. 18 Belronde sportambtenaren omliggende gemeenten .................................................... 21

7 7.1 7.2

Bezoekersramingen..................................................................................................... 22 Verzorgingsgebieden .................................................................................................. 22 Bezoekprognoses ........................................................................................................ 25

8 8.1 8.2

Exploitatieprognoses................................................................................................... 28 Uitgangspunten ........................................................................................................... 28 Prognose ..................................................................................................................... 29

9

Aandachtspunten vervolg ........................................................................................... 31

Bijlage 1: Overzicht verzorgingsgebieden Bijlage 2: Exploitatieprognoses Bijlage 3: Overzicht gesprekspartners Bijlage 4: Vragenlijst telefonische enquete

Pagina 3 van 50

1

Bestuurssamenvatting

Grontmij | Marktplan heeft in opdracht van de Werkgroep Schaatsen, onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden en consequenties van een nieuwe of te renoveren overdekte kunstijsbaan in Leiden. Er zijn drie toekomstscenario’s tegen het licht gehouden: (1) renovatie van de huidige kleine ijshal met 182-meterbaan, (2) nieuwbouw van een sobere 333-meterbaan met een 30 x 60 meterbaan in het middenterrein en (3) nieuwbouw van een soortgelijke sobere 400meterbaan. Van alle varianten zijn de investeringskosten berekend1, is het bezoekerspotentieel bepaald, en worden op basis hiervan exploitatieprognoses gegeven. Deze samenvatting geeft de belangrijkste resultaten van het onderzoek weer. Marktverkenning Het onderzoek is gestart met een marktverkenning. Naast een uitgebreide dossierstudie is een groot aantal gesprekken gevoerd en is een telefonische enquête gehouden onder 1.100 inwoners van de regio Leiden. Schaatsen is in de regio een populaire sport, maar van een regionaal gedragen visie en financieel plan (zoals bij de laatste initiatieven in Hoorn en Enschede) is vooralsnog geen sprake. Het belangrijkste keuzecriterium om een kunstijsbaan te bezoeken is de ligging c.q. bereikbaarheid van de accommodatie. Uit de enquête komt naar voren dat een nieuwe 400-meterbaan het beste aansluit op de wensen van de bevolking. Opvallend is dat de renovatievariant de voorkeur krijgt boven een tussenvariant met middelgrote ringbaan. Kijkend naar het type schaatsactiviteiten, scoort ijspret met kinderen relatief goed. In dit onderzoek is de komst van een nieuwe, middelgrote kunstijsbaan in Alphen aan den Rijn (met een ring van 260-meter) als uitgangspunt genomen. Dit is aanleiding geweest tot behoudendheid bij het opstellen van prognoses, want een (ver)nieuw(d)e kunstijsbaan in Leiden zal zich te allen tijde moeten onderscheiden om een gezonde exploitatie te bewerkstelligen. Renovatie huidige ijshal Voor scenario 1 heeft de Werkgroep Schaatsen een aantal technische inspecties laten verrichten. Deze toonden aan dat renovatie van de bestaande ijshal technisch gezien een haalbare kaart is. Om weer twintig jaar lang schaatsers te kunnen binden, moet bij de renovatie aandacht besteedt worden aan veiligheid, comfort en een meer eigentijdse uitstraling. Het renoveren van de huidige ijshal is qua investeringskosten doorgerekend door architectenbureau Van Beukering. De zuivere renovatiekosten zijn geraamd op € 2.600.000,--. Inclusief bijkomende kosten is uitgegaan van een investeringslast van circa € 4.000.000,--, exclusief BTW. Het te verwachten bezoekersaantal zal na renovatie hoger liggen dan het huidige aantal, maar gezien de hoge bezettingsgraad van verenigingsverhuur is er beperkte capaciteit voor extra bezoek. Het te verwachten bezoek, exclusief verhuur aan verenigingen, is geraamd op ruim 65.000. Voor een gezonde exploitatie op langere termijn, is ook bij de renovatievariant uitgegaan van een geprofessionaliseerde organisatie met meerdere betaalde krachten en een apart marketingbudget. De meerkosten hiervan kunnen in beperkte mate worden opgevangen door extra bezoek en verhuur (accommodatie zit reeds redelijk vol). Het resultaat, exclusief kapitaallasten is geprognosticeerd op een jaarlijks tekort van circa € 65.000,-- per jaar. De hoogte van de kapitaallasten is afhankelijk van de financieringsmogelijkheden.

1

Scenario 1 door architectenbureau Van Beukering.

Pagina 4 van 50


Nieuwbouw 333-meterbaan met 30 x 60 ijshockeyvloer De investeringskosten voor nieuwbouw van een sobere 333-meterbaan zijn geraamd op € 11.950.000,-- exclusief BTW. Op basis van het gehouden marktonderzoek en referentiekennis, is een bezoekersaantal van iets boven de 100.000 geraamd. Dit aantal is exclusief verenigingsbezoek. Het exploitatieresultaat, exclusief kapitaallasten is door ons begroot op een jaarlijks tekort van een kleine € 140.000,--. De hoogte van de kapitaallasten is ook hier afhankelijk van de financieringsmogelijkheden. Nieuwbouw 400-meterbaan met 30 x 60 ijshockeyvloer De 400-meterbaan kost circa twee miljoen Euro meer dan een 333-meterbaan. De investeringskosten zijn € 14.206.000,-- exclusief BTW. Het te verwachten bezoek is bij dit scenario geraamd op circa 175.000 bezoekers, exclusief het bezoek door verenigingen. Het exploitatieresultaat, exclusief kapitaallasten, is gunstiger dan bij de 333-meterbaan: er is een resultaat berekend van plus € 55.000,--. De concurrentiepositie is met de 400-meterring aanzienlijk sterker ten opzichte van de baan in Zoetermeer en de mogelijk nieuw te bouwen ijshal in Alphen aan den Rijn. Dit geldt zowel voor het recreatieve schaatsen, als voor de verhuur aan verenigingen. De hoogte van de kapitaallasten is afhankelijk van de financieringsmogelijkheden. Aandachtspunten voor het vervolg Naar aanleiding van het gehouden marktonderzoek en de opgestelde prognoses is door Grontmij | Marktplan een aantal aandachtspunten voor het vervolg benoemd: Renovatievariant • oriëntatie op mogelijkheden voor extra parkeerplaatsen; • installatietechniek: aanwezigheid ammoniak in relatie tot nabijgelegen ziekenhuis; • voor- en nadelen van de nieuwste kunststofijstechniek op een rij zetten ten behoeve van seizoensverlengende activiteiten. 333-meterbaan/400-meterbaan • onderscheidend karakter ten opzichte van accommodatie in Alphen aan den Rijn is belangrijke voorwaarde; • mogelijk combinatie zoeken met herontwikkeling sportpark en woonfunctie (voorbeeld Tilburg). Een door de Werkgroep aangereikte mogelijkheid hiertoe is het begin december 2007 gepresenteerde plan “Huis van de Sport”, dat ook plaats biedt aan een atletiekbaan en/of 400-meterkunstijsbaan • mogelijk combinatie zoeken met herontwikkeling zwembad en evenementenhal (ter vervanging van Groenoordhallen): synergie op het gebied van ruimte, energie, personeelsinzet, exploitatiekunde et cetera; • er is een stevig draagvlak nodig om de bouwen financieringskosten van 12 tot 14 miljoen euro te kunnen dragen. Dit vraagt ofwel om een publiek-private constructie, ofwel om gezamenlijke financiering door de gemeenten uit de regio. Mede om dit laatste bespreekbaar te maken, zal zo spoedig mogelijk in regioverband een inhoudelijk sportoverleg moeten worden opgestart, waarbij samenwerking voor een dekkend (en divers) accommodatieaanbod een centraal beleidsthema dient te zijn.

Pagina 5 van 50


Samenvattende tabel exploitatiebegroting Exploitatie

400-meterbaan

333-meterbaan

Renovatie-variant

Inkomsten Inkomsten regulier gebruik Huurinkomsten verenigingen en gewest Reclame en sponsoring Horeca (netto-rendement) Overige inkomsten Totaal inkomsten

€ € € € € €

603.910 322.642 65.000 68.359 1.059.911

€ € € € € €

349.507 264.434 41.000 22.995 677.936

€ € € € € €

227.594 261.321 35.000 20.450 12.500 556.865

Uitgaven Kapitaallasten* Personeel, exclusief horecapersoneel Huisvesting en organisatie Beheerkosten Totaal uitgaven, exclusief kapitaallasten Totaal uitgaven, inclusief kapitaallasten

€ € € € € €

872.128 290.450 519.458 194.174 1.004.082 1.876.210

€ € € € € €

733.445 234.850 419.666 162.383 816.899 1.550.343

€ € € € € €

242.650 151.500 382.560 89.864 623.924 866.574

Exploitatieresultaat (exclusief kapitaallasten) Exploitatieresultaat (inclusief kapitaallasten)

€ €

55.829 € 816.299- €

138.963- € 872.407- €

67.059309.709-

Pagina 6 van 50

Aanleiding en opdrachtformulering

2

Aanleiding en opdrachtformulering

2.1

Aanleiding

De gemeente Leiden kent een breed pallet aan sportvoorzieningen. Te midden van het aanbod van sportparken, sporthallen en zwembaden kent de gemeente ook een overdekte ijshal. Een bijzondere accommodatie: een accommodatie die jaarlijks circa 100.000 bezoekers trekt en zonder gemeentelijke bijdrage wordt geëxploiteerd. De inzet van vele vrijwilligers maakt dit mogelijk. Kijkend naar het aanbod van overdekte ijsbanen in Nederland, is dit uniek. Als gevolg van toenemende regeldruk, stijgende energielasten en bovenal de noodzaak tot groot onderhoud, is de exploitatie van de ijshal onder druk komen te staan. Als gevolg hiervan zijn onvoldoende middelen beschikbaar voor onderhoudswerkzaamheden en is het vrijwel onmogelijk om innovaties door te voeren om weer aan de eisen van de tijd te voldoen. De accommodatie wordt geëxploiteerd door een stichting. De eigendom van de accommodatie ligt in handen van een holding. Het college van B&W heeft in 2006 een onderzoek laten uitvoeren door de “Werkgroep Schaatsen”. In december 2006 heeft deze werkgroep het onderzoek “Op welk ijs schaatst Leiden in 2010” opgeleverd. In dit rapport zijn een drietal toekomstscenario’s in kaart gebracht: 1) Renovatie van de huidige accommodatie (met 182 meter rondombaan); 2) Nieuwbouw van een compacte ijshal (met rondombaan van 250 of 333 meter); 3) En nieuwbouw van een halfopen 400 meterbaan. Per scenario is ingegaan op: beschrijving specificaties; gebruikers: aantallen, wensen, knelpunten bij dit concept; bouw en techniek: mogelijkheden en kosten bij dit concept; financiële consequenties; juridische en planologische voorwaarden; voorlopige conclusies. Begin 2007 is door het college van B&W een vervolgopdracht gegeven voor nadere uitwerking.

2.2

Opdrachtformulering

De Werkgroep Schaatsen wenst zich bij de verdere uitwerking van dit onderzoek bij te laten staan door een externe partij met kennis en ervaring op het gebied van de realisatie en exploitatie van ijsbaancomplexen en heeft daarom aan Grontmij | Marktplan gevraagd een aantal specialistische onderzoekswerkzaamheden uit te voeren. Het gaat om de volgende werkzaamheden: a) Doorrekenen vereist ruimtebeslag; b) Opstellen investeringsramingen scenario II en III2; c) Uitvoeren marktonderzoek; d) Opstellen bezoekprognoses; e) Opstellen gedetailleerde exploitatieramingen; f) Benoemen aandachtspunten vervolg. 2

De doorrekeningen van (renovatie)scenario I zijn uitgevoerd door architectenbureau Van Beukering.

Pagina 7 van 50

3

Ruimtestaten en investeringskosten toekomstscenario I (renovatie huidige ijshal)

Variant I betreft renovatie van de huidige ijshal. Deze omvat een 30 x 60 meter ijshockey-, shorttrack en kunstrijvloer, met daaromheen een buitenring met een rijlijn van 182 meter. In de volgende twee hoofdstukken worden de varianten behandeld van (II) een gesloten combihal met 333-meterbaan en (III) een overdekte 400-meterbaan met ijshockeyvloer. Voor de renovatie is in opdracht van de Werkgroep Schaatsen Leiden een voorlopig ontwerp en technische omschrijving uitgewerkt door Van Beukering Architectenburo en Dutch Revolution – Styling. Ter ondersteuning hiervan zijn onder andere het dak, de betonvloer en de installaties door gespecialiseerde bureaus onderzocht. Voor verlenging van de levensduur met 20 jaar is hierbij onder meer rekening gehouden met vernieuwing van de dakbeplating. De investeringskosten zijn geraamd door Van Beukering, aangevuld met specifieke ijsbaanonderdelen zoals boarding. In dit hoofdstuk worden deze kosten gepresenteerd. Het ontwerp en de gedetailleerde kostenraming zijn als apart document beschikbaar. 3.1

Uitgangspunten scenario I

Om de hal op te waarderen tot een aantrekkelijk belevingsniveau is gekozen voor het concept “ice meets nature”, waarin de voorzieningen op een eigentijds niveau van veiligheid en comfort worden gebracht. • Algemeen: renovatie gesloten hal met 182m rondbaan. Verbeterd comfort. • Omgeving: ° Parkeerplaatsen op maaiveld: 60 ° Fietsenstallingplaatsen onoverdekt: 80 ° Oppervlak trottoir, plein, groen en water: 300 m2. • Entree: naar buiten uitgebreide ruimere hal, met rolstoelhelling naar restaurant op 1e etage. • IJsvloer: ° gesloten hal ° binnenste straal rondbaan: 15 meter (norm KNSB 25 meter); ° afstand rechte stuk: 64 meter; ° opbouw ijsvloer van buiten naar binnen: − 6,0 m rijbaan (breder in de bochten) − 0,2 m. baanbeveiliging (tussen wedstrijdbaan en binnenterrein) − In binnengebied: ijshockeyvloer: 28 x 57 = 1566 m2 (voldoet voor kunstrijden, voor ijshockey 1 m tekort, voor shorttrack 3 m te kort en 2 m te smal). ° brug over baan naar binnengebied. • Shop: voor verhuur en verkoop schaatsen. • Bergingen: 2 voor verenigingen, 1 voor les- en instructiemateriaal, 1 voor baanbeveiligingattributen en 1 voor wedstrijdattributen. • Kleedruimten: 1 publiekskleedruimte direct na de entree. 4 groepskleedruimten, 2 trainers/scheidsrechterskleedruimte met elk eigen douche/toilet. • Algemene toiletten, 200 lockers.

Pagina 8 van 50


Tabel 1

Ruimtestaat gebouw

Gebouwonderdelen Entree + balie/kassa + hal + toiletten IJsbaan + ijshockeyvloer (overkapt) Shop (verhuur/verkoop) Bergingen Kleedaccommodatie Horeca Tribune Medische ruimten Personeel Wedstrijd- en verenigingsruimten Techniek Totaal bruto vloeroppervlak (m2) * inclusief 700 m2 op 1e verdieping

Tabel 2

333 meter 140 9.150 80 220 260 345 257 25 70 30 640 11.200

400 meter 170 11.300 100 220 260 410 340 30 70 30 700 13.600

182 meter 1.340 4.410 0 5.750

333 meter 7.500 11.000 5.000 23.500

400 meter 10.000 13.500 5.000 28.500

Totaal ruimtebeslag

Onderdeel Onbebouwd Footprint bebouwd Onvoorzien Totaal ruimtebeslag (m2)

3.2

182 meter 160 3.700 80 180 220 260 120 20 50 30 120 4.940*

Investeringskostenramingen scenario I

Uitgangspunten • Prijspeil 1 juli 2007. • Prijzen op basis van gecalculeerde eenheden uit gedetailleerde technische omschrijving (opgesteld door Van Beukering) • Sporttechnische eisen conform NOC*NSF, KNSB, ISU, IIHF – met beperkingen voor shortrack en lange baan. • Architectonisch ambitieniveau: opwaardering naar eigentijds niveau van veiligheid en comfort. • Handhaving gesloten hal. • Grondkosten: ° bouwrijp maken: n.v.t. ° verwervingskosten grond: PM; ° sloop- en saneringskosten: n.v.t. ° resterende boekwaarden: PM; ° parkeerplaatsen: huidige parkeerplaatsen handhaven ° fietsenstallingplaatsen: huidige open voorziening handhaven. • Bouwkosten: ° bouwkundige werken; ° installatietechnische werken; ° vaste inrichtingen; ° algemene kosten: 6,0%; ° bouwplaatskosten: 6,0%; ° winst & risico: 3,0%.

Pagina 9 van 50


• Inrichtingen: op basis van gecalculeerde eenheden uit technische omschrijving Van Beukering. • Bijkomende kosten: 27,5% van bouwkosten, bestaande uit: ° honoraria architect en adviseurs; ° heffingen en verzekeringen; ° financieringskosten / bouwrente; ° nuts- en rioolaansluitingen; ° leges/vergunningen; ° prijsstijgingen gedurende de bouw; ° communicatie en besluitvorming; ° diversen en onvoorzien. • BTW: 100% terugvorderbaar (regeling ingebruikgeving voor sportgebruik door stichting). • Bandbreedte: +/- 20%.

Onderdeel Grondkosten* Bouwkosten Inrichtingen Bijkomende kosten Totaal investeringskosten excl. BTW BTW 20% (terugvorderbaar) Totaal investeringskosten incl. BTW

*

€ € € € €

182 meter 0,-3.100.000,-incl.nbouwkstn. 852.500,-3.952.500

€ € € € €

333 meter 850.000,-8.446.000,-305.000,-2.329.000,-11.947.000,--

€ € € € €

400 meter 1.033.000,-10.059.000,-346.000,-2.768.000,-14.206.000,--

€ €

0,-3.952.500

€ €

0,-11.947.000,--

€ €

0 14.206.000,--

betreft: kosten voor bouwrijp maken, aanleg parkeerplaatsen (maaiveld), fietsenstalling (openlucht, inclusief rekken), aanleg trottoir, groen en water. Er zijn geen verwervings kosten meegenomen.

Pagina 10 van 50

Ruimtestaten en investeringskosten toekomstscenario II (333-meterbaan)

4


Voor de raming van de investeringskosten van de renovatievariant wordt doorverwezen naar de rapportage van het architectenbureau Van Beukering. In dit hoofdstuk worden het ruimtebeslag en de investeringskosten voor een sobere 333-meterbaan met 30 x 60 meter ijshockeyvloer gepresenteerd. Het volgende hoofdstuk gaat in op een sobere 400-meterbaan. 4.1

Uitgangspunten scenario II

• Algemeen: sobere variant. • Omgeving: ° Parkeerplaatsen op maaiveld: 200; ° Fietsenstallingplaatsen onoverdekt: 200; ° Oppervlak trottoir, plein, groen en water: 1.000 m2. • Entree: centrale hal met balie/kassa en backoffice en toiletten. • IJsvloer: ° overkapte baan (à la Breda, Hoorn, Utrecht); ° straal binnenring: 26 meter; ° afstand rechte stuk: 77,08 meter; ° opbouw ijsvloer van buiten naar binnen: − 2,0 m. omloop rondom baan − 1,0 m. boarding − 4,0 m. buitenbaan − 4,0 m. binnenbaan − 4,0 m. inrijbaan − 0,5 m. baanbeveiliging (tussen wedstrijdbaan en binnenterrein) − In binnengebied: ijshockeyvloer: 30 x 60 = 1.800 m2 ° brug over baan naar binnengebied. • Shop: voor verhuur en verkoop schaatsen. • Bergingen: 2 voor verenigingen, 1 voor les- en instructiemateriaal, 1 voor baanbeveiligingattributen en 1 voor wedstrijdattributen. • Kleedruimten: 4 groepskleedruimten, 2 trainers/scheidsrechterskleedruimten, toiletten, mindervaliden kleed- en toiletruimte en 200 lockers. • Horeca: zitgelegenheid, afscheidbare ruimte, bar en berging. • Tribune: 225 zitplaatsen. • Medische ruimten: EHBO en massage. • Personeelsruimten: kantoor, ontspanningsruimte, toilet, lockers en berging. • Verenigingsruimten: PM. • Inrichtingen conform eisen ISU.

Pagina 11 van 50


Tabel 1

Ruimtestaat gebouw

Gebouwonderdelen Entree + balie/kassa + hal + toiletten IJsbaan + ijshockeyvloer (overkapt) Shop (verhuur/verkoop) Bergingen Kleedaccommodatie Horeca Tribune Medische ruimten Personeel Wedstrijd- en verenigingsruimten Techniek Totaal bruto vloeroppervlak (m2)

Tabel 2

400 meter 170 11.300 100 220 260 410 340 30 70 30 700 13.600

333 meter 7.500 11.000 5.000 23.500

400 meter 10.000 13.500 5.000 28.500

Totaal ruimtebeslag

Onderdeel Onbebouwd Footprint bebouwd Onvoorzien Totaal ruimtebeslag (m2) 4.2

333 meter 140 9.150 80 220 260 345 257 25 70 30 640 11.200

Investeringskostenramingen scenario II

Uitgangspunten Prijspeil 1 juli 2007. Prijzen op basis van m2-prijzen referentieaccommodaties. Sporttechnische eisen conform NOC*NSF, KNSB, ISU. Architectonisch ambitieniveau: sober en functioneel. Geheel overkapte ijshal (ook over binnenterrein, wel gevelopeningen langs ‘dakgoten’). Grondkosten: ° bouwrijp maken: € 35,-- per m2 bruto vloeroppervlak; ° verwervingskosten grond: PM; ° sloop- en saneringskosten: PM; ° resterende boekwaarden: PM; ° parkeerplaatsen: € 1.800,-- per parkeerplaats; ° fietsenstallingplaatsen: € 225,-- per stallingplaats. • Bouwkosten: ° bouwkundige werken; ° installatietechnische werken; ° vaste inrichtingen; ° algemene kosten: 6,0%; ° bouwplaatskosten: 6,0%; ° winst & risico: 3,0%. • Inrichtingen: op basis van kengetallen referentieaccommodaties. • • • • • •

Pagina 12 van 50


• Bijkomende kosten: 27,5% van bouwkosten, bestaande uit: ° honoraria architect en adviseurs; ° heffingen en verzekeringen; ° financieringskosten / bouwrente; ° nuts- en rioolaansluitingen; ° leges/vergunningen; ° prijsstijgingen gedurende de bouw; ° communicatie en besluitvorming; ° diversen en onvoorzien. • BTW: 100% terugvorderbaar (regeling ingebruikgeving voor sportgebruik door stichting). • Bandbreedte: +/- 10%.

Onderdeel Grondkosten* Bouwkosten Inrichtingen Bijkomende kosten Totaal investeringskosten excl. BTW BTW 20% (terugvorderbaar) Totaal investeringskosten incl. BTW

333 meter € € € € € € €

850.000,-8.446.000,-305.000,-2.329.000,-11.947.000,-0,-11.947.000,--

400 meter € € € € € € €

1.033.000,-10.059.000,-346.000,-2.768.000,-14.206.000,-0 14.206.000,--

* betreft: kosten voor bouwrijp maken, aanleg parkeerplaatsen (maaiveld), fietsenstalling (openlucht, inclusief rekken), aanleg trottoir, groen en water. Er zijn geen verwervingskosten meegenomen.

Pagina 13 van 50

5

Ruimtestaten en investeringskosten toekomstscenario III (400-meterbaan)

Dit hoofdstuk gaat in op het ruimtebeslag en de investeringskosten voor een sobere 400meterbaan met 30 x 60 meter ijshockeyvloer. 5.1

Uitgangspunten scenario III

• Omgeving: ° parkeerplaatsen op maaiveld: 250; ° Ffetsenstallingplaatsen onoverdekt: 250; ° oppervlak trottoir, plein, groen en water: 1.000 m2. • Entree: centrale hal met balie/kassa en backoffice, toiletten. • IJsvloer: ° overkapte baan (à la Breda, Hoorn, Utrecht); ° straal binnenring: 26 meter; ° afstand rechte stuk: 110,43 meter; ° opbouw ijsvloer van buiten naar binnen: − 2,0 m. omloop rondom baan − 1,0 m. boarding − 4,0 m. buitenbaan − 4,0 m. binnenbaan − 4,0 m. inrijbaan − 0,5 m. baanbeveiliging (tussen wedstrijdbaan en binnenterrein) − In binnengebied: ijshockeyvloer: 30 x 60 = 1.800 m2 ° brug over baan naar binnengebied. • Shop: voor verhuur en verkoop schaatsen. • Bergingen: 2 voor verenigingen, 1 voor les- en instructiemateriaal, 1 voor baanbeveiligingattributen en 1 voor wedstrijdattributen. • Kleedruimten: 4 groepskleedruimten, 2 trainers/scheidsrechterskleedruimten, toiletten, mindervaliden kleed- en toiletruimte en 200 lockers. • Horeca: zitgelegenheid, afscheidbare ruimte, bar en berging. • Tribune: 300 zitplaatsen. • Medische ruimten: EHBO en massage. • Personeelsruimten: kantoor, ontspanningsruimte, toilet, lockers en berging. • Verenigingsruimten: PM. • Inrichtingen conform eisen ISU.

Pagina 14 van 50


Tabel 1

Ruimtestaat gebouw

Gebouwonderdelen Entree + balie/kassa + hal + toiletten IJsbaan + ijshockeyvloer (overkapt) Shop (verhuur/verkoop) Bergingen Kleedaccommodatie Horeca Tribune Medische ruimten Personeel Wedstrijd- en verenigingsruimten Techniek Totaal bruto vloeroppervlak (m2)

Tabel 2

333 meter 140 9.150 80 220 260 345 257 25 70 30 640 11.200

400 meter 10.000 13.500 5.000 28.500

333 meter 7.500 11.000 5.000 23.500

Totaal ruimtebeslag

Onderdeel Onbebouwd Footprint bebouwd Onvoorzien Totaal ruimtebeslag (m2) 5.2

400 meter 170 11.300 100 220 260 410 340 30 70 30 700 13.600

Investeringskostenramingen scenario III

Uitgangspunten • Prijspeil 1 juli 2007. • Prijzen op basis van m2-prijzen referentieaccommodaties. • Sporttechnische eisen conform NOC*NSF, KNSB, ISU. • Architectonisch ambitieniveau: sober en functioneel. • Geheel overkapte ijshal (ook over binnenterrein, wel gevelopeningen langs ‘dakgoten’). • Grondkosten: ° bouwrijp maken: € 35,-- per m2 bruto vloeroppervlak; ° verwervingskosten grond: PM; ° sloop- en saneringskosten: PM; ° resterende boekwaarden: PM; ° parkeerplaatsen: € 1.800,-- per parkeerplaats; ° fietsenstallingplaatsen: € 225,-- per stallingplaats. • Bouwkosten: ° bouwkundige werken; ° installatietechnische werken; ° vaste inrichtingen; ° algemene kosten: 6,0%; ° bouwplaatskosten: 6,0%; ° winst & risico: 3,0%. • Inrichtingen: op basis van kengetallen referentieaccommodaties.

Pagina 15 van 50


• Bijkomende kosten: 27,5% van bouwkosten, bestaande uit: ° honoraria architect en adviseurs; ° heffingen en verzekeringen; ° financieringskosten/bouwrente; ° nuts- en rioolaansluitingen; ° leges/vergunningen; ° prijsstijgingen gedurende de bouw; ° communicatie en besluitvorming; ° diversen en onvoorzien. • BTW: 100% terugvorderbaar (regeling ingebruikgeving voor sportgebruik door stichting). • Bandbreedte: +/- 10%.

€ € € € €

1.033.000,-10.059.000,-346.000,-2.768.000,-14.206.000,--

€ € € € €

333 meter Sober 850.000,-8.446.000,-305.000,-2.329.000,-11.947.000,--

€ €

0,-14.206.000,--

€ €

0,-11.947.000,--

Onderdeel Grondkosten* Bouwkosten Inrichtingen Bijkomende kosten Totaal investeringskosten, excl. BTW BTW 20% (terugvorderbaar) Totaal investeringskosten, incl. BTW

400 meter

* betreft: kosten voor bouwrijp maken, aanleg parkeerplaatsen (maaiveld), fietsenstalling (openlucht, inclusief rekken), aanleg trottoir, groen en water. Er zijn geen verwervingskosten meegenomen.

Pagina 16 van 50

6

Marktverkenning

Alvorens te komen tot bezoekers- en exploitatieramingen zijn een aantal marktverkenningen uitgevoerd. Er zijn een achttal gesprekken gevoerd met door de opdrachtgever aangewezen sleutelpersonen (zie bijlage 3). Daarnaast is een telefonische enquête uitgevoerd onder 1.100 inwoners van regio Leiden. Tenslotte heeft een belronde plaatsgevonden met de sportambtenaren van een groot aantal omliggende gemeenten. In dit hoofdstuk worden de belangrijkste resultaten van deze marktverkenningen gepresenteerd. 6.1

SWOT-analyse naar aanleiding van gesprekken met sleutelpersonen

Met oog op het ‘op maat’ adviseren, heeft Grontmij | Marktplan diverse gesprekken gevoerd met sleutelfiguren welke in het heden of verleden direct of indirect bij ijshal Leiden zijn betrokken (geweest). De uitkomsten van deze gesprekken zijn meegenomen in de tussentijdse gesprekken met de heer Steenkamp en de heer Vergeer van de Werkgroep Schaatsen. De belangrijkste uitkomsten van de gehouden gesprekken treft u hieronder aan, vertaald in een SWOT-analyse. Sterkten huidige ijshal • Inzet vrijwilligers en gezellige, familiaire uitstraling. • Hoge bezettingsgraad verenigingsverhuur. • Bereikbaarheid, centrale ligging bij station. • Gezellige, familiaire uitstraling. • Zeer geschikt voor ouders met (kleine) kinderen. • Regionale aantrekkingskracht. • Ondanks beperkt voorzieningenniveau, opleidingscentrum voor topsporters. • Sterk kader op verenigingsniveau. Zwakten huidige ijshal • Fors achterstallig onderhoud en achterblijven innovatie. • Parkeren is nu al een knelpunt, wordt bij renovatie alleen maar groter. • Beperkt marketing- en communicatiebudget. • Beperkte openstelling voor recreatieschaatsen. • Huidige ring rondom ijshockeyvloer is niet ongevaarlijk (red.: baan is niet geschikt voor wedstrijden en trainingen gevorderde schaatsers) • Afhankelijkheid van private eigenaar accommodatie. Bedreigingen toekomstscenario’s • Hoge investeringslasten • Synergie tussen schaatssport en verschillende andere sporten gezondheidsfuncties is gelimiteerd. • Bij prognoses zal rekening moeten worden gehouden met mogelijkheid nieuwbouw (260-meter)baan Alphen aan den Rijn3.

3

In prognoses is hiermee rekening gehouden in alle drie de varianten. Het effect van een dergelijke voorziening zal het grootst zijn bij een 333-metervariant.

Pagina 17 van 50

Marktverkenning

• • • • •

Gebruik ammoniak in koelinstallaties in huidige situatie in relatie tot nabijheid van een ziekenhuis. Ligging en bereikbaarheid mogelijke nieuwe voorziening belangrijke succesfactor. Huidige locatie in erfpacht uitgegeven. Stichting geen eigenaar. Over toekomst huidige locatie staan geen juridische zekerheden op papier. IJshockeyveld binnen grote ring, minder knus. Kan ten koste gaan van huidig imago. Terughoudendheid van omliggende gemeenten met betrekking tot participatie bij een nieuwbouwtraject.

Kansen toekomstscenario’s • Actief samenwerken met scholen. • Combinaties met andere functies op het gebied van sport, bewegen en gezondheid. • Schaatsen als NSO-product. • Invoering nieuwe combinatiefuncties onderwijs en sport(verenigingen). • Renovatie ijshal: belevingswaarde als USP (Unique Selling Point): een middagje ijshal Leiden moet een gezellig en sfeervol winters uitje worden, waarbij bijzondere aandacht is voor aankleding, belichting, werkwijze personeel, marketingconcept, et cetera. • 400-meterbaan: onderscheid product. Verengingen zullen opleven. Zal positief effect hebben op schaatsanimo in de regio. • Een nieuwe ijshal als onderdeel van een gebiedsontwikkeling: verkoop huidige locatie (grond) door gemeente voor commerciële prijs en op andere locatie (bijvoorbeeld in combinatie met herontwikkeling zwembad en evenementenhal) ontwikkelen van een ijshal. Tot slot is in de gesprekken ook gesproken over potentiële locaties voor een nieuwe ijsbaan. Hierbij zijn de volgende locaties benoemd: • voormalig Vliegveld Valkenburg; • Leiderdop op locatie huidige natuurijsbaan; • Warmond op locatie huidige natuurijsbaan; • Voorschotenweg; • locatie 5-meihal herontwikkelen; • naast her te ontwikkelen zwembad (De Zijlen of 5 meibad); • op sportpark, bijvoorbeeld in Oegstgeest langs A44; • combinatie met evenementenhal (ter vervanging Groenoordhallen); • ijsbaan in combinatie met transferium aan westkant van Leiden. 6.2

Telefonische enquête

Tweede onderdeel van de marktverkenning was de uitvoering van een telefonische enquête onder 1.113 inwoners van Leiden, het secundaire verzorgingsgebied en het tertiaire verzorgingsgebied. De vragenlijst behorende bij deze enquête is opgenomen als bijlage 4. Hieronder staan de belangrijkste resultaten van deze enquête over schaatsgedrag, bezoekmotieven en wensen ten aanzien van een (nieuwe) ijshal in Leiden gepresenteerd. De interviews zijn gevoerd met de persoon in het huishouden die vanaf het moment van ondervragen het eerst jarig is en ten minste 12 jaar of ouder is. Voor de analyses is gecontroleerd op de verhouding leeftijd en sexe en verzorgingsgebied. Op deze aspecten is de dataset herwogen. 1. Aantal keer geschaatst en keuzemotief kunstijsbaan Aan de inwoners is gevraagd of men in de afgelopen 10 jaar heeft geschaatst. Eenenvijftig procent beantwoordt deze vraag bevestigend. Kijken we specifieker naar het aandeel van de inwoners dat in het afgelopen jaar heeft geschaatst op een kunstijsbaan (periode oktober 2006oktober 2007), dan blijkt 13% dat te hebben gedaan. Tien procent ging tussen 1 en 5 keer, en 1% ging 15 keer of vaker.

Pagina 18 van 50

Marktverkenning

Gevraagd naar het aantal keer dat iemand uit het huishouden een kunstijsbaan heeft bezocht, blijkt dat van 21% van de huishoudens iemand de schaatsbaan heeft bezocht. Vijftien procent ging tussen de 1 en 5 keer en 3% ging 15 keer of vaker. In de tabel hieronder staat, welke kunstijsbaan men het meest heeft bezocht. Kunstijsbaan in…

Percentage4

Leiden

8

Den Haag (Uithof)

3

Zoetermeer (Sylverdome)

3

Haarlem/Kennemerland

3

Utrecht (Vechtsebanen)

1

Leidschendam (Leidsehage)

1

Amsterdam (Jaap Edenbaan)

0

Tijdelijke ijsbaan Delft (kerst)

0

Anders

0

Weet niet

2

De belangrijkste reden om deze ijsbaan te bezoeken, is de ligging (63%). Voor 11% is het type baan het belangrijkste keuzemotief. Negen procent heeft de ijsbaan bezocht vanwege een door school georganiseerde schaatsuitje. Opvallend is dat prijs geen bezoekmotief is, door minder dan 1% is dit genoemd. 2. Interesse gebruik gerenoveerde ijshal in Leiden Aan inwoners die hebben aangegeven in het afgelopen jaar (oktober 2006 tot oktober 2007) geen gebruik te hebben gemaakt van een kunstijsbaan, is gevraagd of ze verwachten in de toekomst van een gerenoveerde, dan wel uitgebreide schaatsbaan/ijshal in Leiden gebruik te maken. Negen procent denkt dat iemand uit het huishouden dat wel zal gaan doen en 10% verwacht dat misschien te gaan doen. De andere 78% van de huishoudens verwacht dit niet te doen. 3. Voorkeuren ten aanzien van type activiteiten van vernieuwde schaatsbaan in Leiden Actieve schaatsers en iedereen die heeft aangegeven in de toekomst te verwachten (misschien) van een nieuwe schaatsbaan/ijshal gebruik te maken, is uitgelegd dat Leiden plannen heeft de ijshal te renoveren of te vervangen. Binnen de plannen zijn drie opties: • renoveren van de huidige overdekte ijshal (dus niet groter); • nieuwbouw van een overdekte baan met ijshockeyveld en een grotere buitenring (gelijkend op die in Zoetermeer maar dan iets groter); • nieuwbouw voor overdekte baan zoals in Heerenveen en Den Haag (maar soberder). Gevraagd is naar welke type activiteiten de voorkeur uitgaat als het gaat om een vernieuwde ijsbaan in Leiden. Respondenten mochten meer dan één antwoord geven. IJspret met gezin of kinderen wordt het vaakst genoemd (45%), gevolgd door rondjes rijden voor de conditie (33%). Vijftien procent wil een functie voor hardrijden en wedstrijden en 14% geeft aan niet te weten welke activiteiten hun voorkeur heeft. Verder zegt 9% voorkeur te hebben voor schaatslessen en 6% voor ijshockey of ijsdansen. Voor zowel jeugd (12-19), jong volwassenen (20-39) als voor inwoners van middelbare leeftijd (40-54) geldt dat hun belangrijkste bezoekmotief ijspret met gezin of kinderen is. Respectievelijk gaat het hier om 55%, 47% en 40%. Vijfenvijftigplussers gaan bij voorkeur voor rondjes rijden voor de conditie (46%). Ook voor jongvolwassenen is dit een belangrijk (tweede) bezoek motief (40%).

4

0% betekent minder dan 0,5%

Pagina 19 van 50

Marktverkenning

Leidse bewoners hebben ten opzichte van inwoners uit de omgeving een relatief grotere voorkeur voor rondjes rijden voor de conditie (52%). Verder geeft 51% van de Leidenaren aan een voorkeur te hebben voor ijspret met gezin of kinderen. 4. Voorkeuren ten aanzien van type voorziening van vernieuwde schaatsbaan in Leiden Gevraagd naar de voorkeur voor het type voorziening blijkt dat de grootste groep (36%) voorkeur heeft voor een hal met een buitenring als in Heerenveen en Den Haag. Zevenentwintig procent is voorstander van renovatie en 19% heeft de voorkeur voor een hal met een middelgrote hardrijdersring als in Zoetermeer. Zeventien procent weet het niet. De grootste groep van de geïnterviewden, die hebben aangegeven ijspret met gezin of kinderen een belangrijke activiteit te vinden, heeft ten aanzien van het type accommodatie een voorkeur voor renovatie (45%). Zesentwintig procent wil bij voorkeur een buitenring zoals in Heerenveen en Den Haag en 21% heeft een voorkeur voor een middelgrote ijsbaan als in Zoetermeer. De groep die voorkeur geeft aan een functie als hardrijden en wedstrijdrijden, heeft een vrij expliciete voorkeur voor een ijshal met buitenring als in Heerenveen en Den Haag (70%). Sporters die komen om rondjes te rijden voor de conditie hebben een voorkeur voor de Heerenveense en Haagse ijshal (46%) en 30% geeft aan voorkeur te hebben voor een middelgrote ijshal als in Zoetermeer. Iets minder dan de helft (48%) van de Leidse inwoners wil graag een ijshal met een buitenring als in Heerenveen en Den Haag. Dertig procent heeft een voorkeur voor renovatie en 16% voor een Zoetermeerse ijshal. Kijken we naar leeftijd dan blijkt dat de jeugd (12-19) en jong volwassenen (20-39) een sterkere wens hebben voor het type voorziening dan veertigplussers. Circa 10% van de eerstgenoemde groepen weet niet welk type voorziening ze bij voorkeur wil hebben, terwijl dat percentage bij veertigplussers circa 30% is. Voor alle leeftijdscategorieën, met uitzondering van de jong volwassenen, geldt dat ze een voorkeur hebben voor een buitenring als in Heerenveen en Den Haag. De jong volwassen hebben een voorkeur voor renovatie (39%). Als tweede voorkeur heeft de jeugd een middelgrote ijshal als in Zoetermeer (29%). Bij de jong volwassenen is dat de ijshal met een buitenring. Veertigplussers hebben een min of meer gelijke tweede voorkeur voor renovatie (17%), dan wel voor een middelgrote ijshal als in Zoetermeer (14%). 5. Nieuwe kunstijsbaan in Alphen In Alphen aan den Rijn zijn ook plannen voor een nieuwe kunstijsbaan. Waarschijnlijk wordt dat een voorziening met een ijshockeyveld en een middelgrote ring rondom. Dat is dan een nieuwe optie om te schaatsen. Aan geïnterviewden is gevraagd naar welke baan dan de voorkeur uitgaat. Eenenzestig procent zegt bij voorkeur in Leiden te schaatsen. Voor 14% is Alphen een aantrekkelijk alternatief en 18% maakt het niet uit. De overige respondenten geven uiteenlopende andere antwoorden. Inwoners van het middengebied, het gebied tussen Leiden en Alphen aan de Rijn, hebben niet sterker dan andere inwoners een voorkeur voor een nieuwe schaatsijsbaan in Alphen aan den Rijn. 6. Geschikte entreeprijs Gevraagd is naar een geschikte entreeprijs voor een los kaartje recreatief. De grootste groep geeft aan bereid te zijn tussen de € 4,-- en € 6,-- te betalen (45%), en 28% vindt tussen de € 2,-en € 4,-- een geschikte entreeprijs. Dertien procent is bereid meer dan € 6,-- te betalen en 12% weet het niet.

Pagina 20 van 50

7. Reistijd tot ijshal Schaatsers uit Leiden en wijde omgeving zijn bereid enige reistijd te hebben naar de ijshal. Bijna de helft (49%) wil wel tussen de 15 en 30 minuten reizen, 26% is bereid om langer dan een half uur te reizen en 16% wil niet meer dan een kwartier reizen. Negen procent weet het niet. Inwoners uit het middengebied zijn meer bereid verder te reizen voor een ijshal dan andere inwoners. Eenenveertig procent is bereid meer dan een half uur te reizen. 6.3

Belronde sportambtenaren omliggende gemeenten

Tenslotte is door ons ook een belronde onder sportambtenaren bij omliggende gemeenten uitgevoerd. De belangrijkste conclusies uit deze belronde zijn als volgt: • Er is aantal gemeenten waar schaatsen meer dan gemiddeld populair is. • Hetzelfde geldt voor aanverwante sporten als wielrennen, roeien en atletiek. • de regio herbergt groot aantal bekende schaatskampioenen: Roxanne van Hemert, Jeroen Straathof, Judith Straathof, Kjeld Nuijs, Peter van der Velde, Martin Hersman, Margot Boer, Bob de Jong, Jan van der Hoorn, Jan Dirk Kort, Kurt Wubben, Henk Angenent en de gebroeders Zwitser. • Er is bij de meeste gemeenten actief beleid om de jeugd meer te laten sporten. • Behoefte aan regionale sportvoorzieningen is verdeeld. Aantal gemeenten vindt diversiteit belangrijk, aantal richt zich meer op lokale voorzieningen. • Regio kent een hoge dichtheid qua verenigingen en natuurijsbanen (red.: hiermee is rekening gehouden bij gehanteerde animocijfers) • IJshal Leiden is redelijk goed bekend bij sportambtenaren. • De ambtenaren hebben weinig zicht op de recreatieve schaatsers (van welke accommodaties zij gebruik maken en de interesse voor een nieuwe accommodatie). • Verwacht wordt dat alleen een 400-meterbaan een heroriëntatie van bezoekersstromen teweeg zal brengen. Deze variant zal het meeste bezoek trekken. • Meningen over de plannen voor een nieuwe ijshal in Alphen aan den Rijn zijn verdeeld. Een aantal ambtenaren vraagt zich af of er voldoende markt is. Aandachtpunt bij de planvorming is een goede afstemming tussen beide initiatieven. • Er is geen duidelijke voorkeur voor een bepaalde locatie. • Men staat over het algemeen open voor (meer) regionale samenwerking, maar is terughoudend voor wat betreft financiële bijdragen.

Pagina 21 van 50

7

Bezoekersramingen

7.1

Verzorgingsgebieden

Alvorens bezoekprognoses op te stellen dient allereerst het verzorgingsgebied in kaart te worden gebracht. Hieronder wordt ingegaan op de te onderscheiden verzorgingsgebieden voor een 333-meterbaan en een 400-meterbaan. Verzorgingsgebied bij renovatie-varianten Bij behoud van het huidige voorzieningenniveau blijft het verzorgingsgebied Leiden en de direct omliggende gemeenten. De belangrijkste doelgroepen zijn: • beginnende wedstrijdschaatsers; • familieschaatsers recreatief; • ijshockey; • kunstschaatsen.

Pagina 22 van 50

Bezoekersramingen

Verzorgingsgebied 333-meterbaan Bij nieuwbouw van een accommodatie met 333-meterbaan kunnen nieuwe doelgroepen worden aangesproken, ten opzichte van de huidige situatie. Op een 333-meterbaan kunnen officiële wedstrijden worden georganiseerd, waardoor de accommodatie een regionale functie krijgt. De baan zal zich (in beperkte mate) onderscheiden van Zoetermeer en mogelijk van Alphen aan den Rijn door de ruimere buitenring5. Het totale bruto verzorgingsgebied telt, uitgaande van de inwoneraantallen op 1 januari 2007, circa 1.400.000 inwoners. In bijlage 1 is terug te vinden welke gemeenten het betreft. Aan de hand van concurrentiecoëfficiënten6 en animocijfers, kan een reëel te verwachten bezoek worden geraamd (zie volgende paragraaf). Op basis van de gehanteerde concurrentiecoëfficiënten is berekend dat het verzorgingsgebied voor een sobere variant bestaat uit circa 360.000 inwoners. De belangrijkste doelgroepen bij de 333-meterbaan zijn: • wedstrijdschaatsers; • familieschaatsers recreatief; • ijshockey; • kunstschaatsen.

Haarlem: 400 -meterbaan Verzorgingsgebied (nieuwbouw 333-m. baan) Amsterdam: 400 -meterbaan Gemeente Leiden

Alphen aan de Rijn: Plan voor 260-meterbaan

Utrecht: 400 -meterbaan Den Haag: 400 -meterbaan

Zoetermeer: 250-meterbaan

Rotterdam: Plan voor 400 -meterbaan

5 6

Uitgangspunt voor de prognose is dat dit een baan zal zijn met een maximale lengte van 260 meter. Hierbij wordt gekeken naar de mate van overlap van het verzorgingsgebied met andere kunstijsbanen.

Pagina 23 van 50

Bezoekersramingen

Verzorgingsgebied 400-meterbaan Het verzorgingsgebied bij een 400-meterbaan is groter dan bij de 333-meterbaan. Een 400-meterbaan onderscheidt zich nog duidelijker van de baan in Zoetermeer en de mogelijk te realiseren baan in Alphen aan den Rijn7. Ook ontstaat met een 400-meterbaan een sterkere concurrentiepositie voor potentiële wedstrijdschaatsers die in het ‘grensgebied’ tussen Haarlem en Leiden, alsmede tussen Den Haag en Leiden wonen. In deze gebieden zal de keuze om van de baan in Leiden gebruik te gaan maken, samenhangen met aspecten als: bereikbaarheid, prijsniveau, sfeer, baandrukte en comfort. Het totale bruto verzorgingsgebied telt, uitgaande van de inwoneraantallen op 1 januari 2007, ruim 1,4 miljoen inwoners. In bijlage 1 is terug te vinden welke gemeenten het betreft. Aan de hand van concurrentiecoëfficiënten8 en animocijfers kan een reëel te verwachten bezoek worden geraamd (zie volgende paragraaf). Op basis van de gehanteerde concurrentiecoëfficiënten is berekend dat het verzorgingsgebied voor een sobere 400-meterkunstijsbaan bestaat uit circa 620.000 inwoners. De belangrijkste doelgroepen zijn: • wedstrijdschaatsers; • familieschaatsers recreatief; • ijshockey; • kunstschaatsen.

Haarlem: 400 -meterbaan Verzorgingsgebied (nieuwbouw 400-m. baan) Amsterdam: 400 -meterbaan Gemeente Leiden

Alphen aan de Rijn: Plan voor 260-meterbaan

Utrecht: 400 -meterbaan Den Haag: 400 -meterbaan

Zoetermeer: 250-meterbaan

Rotterdam: Plan voor 400 -meterbaan

7 8

Uitgangspunt voor de prognose is dat dit een baan zal zijn met een maximale lengte van 260 meter. Hierbij wordt gekeken naar de mate van overlap van het verzorgingsgebied met andere kunstijsbanen.

Pagina 24 van 50

Bezoekersramingen

7.2

Bezoekprognoses

Landelijk is sprake van een groeiende belangstelling voor recreatief schaatsen. Het bezoek aan kunstijsbanen is sinds 1998 gestegen van 2 miljoen naar 3 miljoen bezoekers. Deze stijging van circa 50% is onder meer een gevolg van: • de algemene toename van sportparticipatie; • de opkomst van de ongeorganiseerde sporter; • de grotere bestedingsruimte voor seizoensactiviteiten; • vergroten van het ijsaanbod (ruimtelijk) op klantvriendelijke tijden. Het aantal leden van de KNSB schommelde de afgelopen jaren tussen de 160.000 en 180.000. In vergelijking tot het stijgende bezoek aan de ijsbanen valt op dat het aantal KNSB-leden juist afneemt. Na 2000 is het ledental gedaald, omdat vooral de niet prestatiegerichte sporters (leden van de KNSB) afhaken. Het verenigingslidmaatschap biedt onvoldoende meerwaarde voor hen, omdat zij graag willen schaatsen wanneer het hen uitkomt en daarvoor naar een ijsbaan gaan die voldoet aan hun eisen. IJsbaandirecties van voornamelijk commerciële kunstijsbanen spelen daarop in, door de trainingstijden van verenigingen te verschuiven ten gunste van de recreatief ingestelde individuele schaatser. Voorgaande studies naar landelijke sportparticipatie tonen aan dat inwoners uit verstedelijkte gebieden minder deelnemen aan sport dan inwoners uit landelijke gebieden. De oorzaak van een lagere sportdeelname is het verschil in etniciteit, leeftijd, opleidingsniveau en maatschappelijke positie in grote steden ten opzichte van landelijke gebieden. Om de animo voor schaatsen te peilen, wordt een animocijfer gehanteerd. Het animocijfer geeft het aantal bezoeken aan op jaarbasis in relatie tot het aantal inwoners van het verzorgingsgebied. Vooruitlopend op de ramingen van bezoekersaantallen zijn concurrentie- en referentieprojecten geselecteerd die qua verschijningsvorm, aard en gebruik overeenkomen met varianten II en III (333- en 400 meterbaan) in Leiden. Het inwoneraantal en de verstedelijking van de verzorgingsgebieden, alsook de bereikbaarheid van de referentieprojecten zijn indicatief voor bezoekprognoses in Leiden. Bezoekcijfers concurrerende ijsbanen, exclusief verenigingsbezoek • Den Haag (30 km, 30 automin.) - De Uithof • Zoetermeer (15 km, 25 automin.) - Silverdome • Alphen a/d Rijn (20 km, 20 autom.) - Planvorming • Haarlem (35 km, 40 automin.) - Kennemerland

325.000; 105.000; nog niet bekend; 205.000.

Opvallend is dat de meest dichtbij gelegen baan (Den Haag) tot de drukst bezochte banen van Nederland behoort. Toch blijkt dat de animocijfers van De Uithof tot de laagste van Nederland behoren. Dit hangt samen met de hoge bevolkingsdichtheid en impliceert dat in deze gebieden het aanbod van ijs, op gespannen voet staat met de grote vraag naar ijs. Een nieuwe 333- of 400-meterbaan in Leiden zal voor een gedeelte in deze behoefte voorzien. Bezoekcijfers referentie-ijsbanen, exclusief verenigingsbezoek • Nijmegen - Triavium (333-meterbaan) • Haarlem - Kunstijsbaan Kennemerland • Breda - Kunstijsbaan Breda • Alkmaar - Kunstijsbaan De Meent

190.000; 205.000; 190.000; 225.000.

De referentie-ijsbanen hebben allemaal een overkapping. De ijsbaan in Nijmegen heeft als enige 333-meterbaan in Nederland de meeste overeenkomsten met het ruimtelijke en functionele programma van een nieuwe 333-meterbaan in Leiden. Kijkend naar referentie 400-meterbanen zijn de banen in Breda, Haarlem en Alkmaar het meest vergelijkbaar.

Pagina 25 van 50

Bezoekersramingen

De baan in Breda met name qua ruimtelijk en fysiek programma en de banen in Alkmaar en Haarlem qua concurrentiepositie (Alkmaar ligt in nabijheid banen Hoorn en Haarlem, voor Haarlem geldt andersom Alkmaar als concurrent en daarnaast Amsterdam). b. Animocijfers Als gangbare animocijfers uit het M.A.A.S.-systeem9 voor ijsbanen worden 35% en 20% aangehouden in relatie tot de inwoners van het primaire verzorgingsgebied, waarbij het percentage van 35% van toepassing is op de direct naastgelegen wijken en plaatsen en 20% op de daaromheen gelegen plaatsen. c. Bezoekersramingen Wanneer we de (op basis van de concurrentiecoëfficiënten bepaalde) inwoneraantallen van de verzorgingsgebieden afzetten tegen de genoemde animocijfers kan een inschatting worden gemaakt van het te verwachten bezoek. Bezoekersraming renovatie bestaande ijshal De ruimte voor recreatief bezoek is en blijft beperkt door de beperkte openstelling. Daarom is het legitiem om uit te gaan van het huidige bezoek plus een beperkte verhoging als gevolg van een vernieuwd exploitatieconcept waarbij beleving centraal staat (zie aparte rapportage architectenbureau Van Beukering). Uitgaande van een actief marketingbeleid waarbij ook verhuur buiten het schaatsseizoen plaatsvindt en een optimalisering van het recreatief schaatsen tijdens het seizoen is een toename van het bezoek mogelijk. Tabel 4.1

Renovatie bestaande ijshal

Primair verzorgingsgebied Secundair verzorgingsgebied Totaal

Inwoneraantal verzorgingsgebied recreatie/instructie/ doelgroepen schaatsen (o.b.v. conc.coef.) 175.000 27.000

Animocijfer

202.000

Bezoekersraming (exclusief verenigingsbezoek)

35% 20%

61.000 5.000

-

66.000

Bezoekersraming 333-metervariant Voor een sobere 333-metervariant is een bezoekersaantal van 103.000 (exclusief verenigingsbezoek) geprognosticeerd. Kijkende naar de concurrentiepositie dan onderscheidt deze baan zich niet heel duidelijk van de banen in Zoetermeer en Alphen aan den Rijn. Een relatief behoudende prognose ten opzichte van referentiebanen is dan ook op z’n plaats. Tabel 4.2

Bezoekersraming 333-meterbaan


Inwoneraantal verzorgingsgebied recreatie/ instructie/ doelgroepen schaatsen (o.b.v. conc.coef.) 205.000 154.000 359.000

Animocijfer


35% 20%

72.000 31.000

-

103.000

9

Marktplan Advies Accommodatie Systeem. Dit is een kencijferdatabank die jaarlijks wordt gevoegd door 150 opdrachten die wij uitvoeren op het gebied van (sport)accommodaties.

Pagina 26 van 50

Bezoekersramingen

Bezoekersraming 400-metervariant Een 400-meterbaan zal zich het best onderscheiden ten opzichte van de nabijgelegen banen in Zoetermeer en Alphen aan de Rijn. Daarnaast zal een dergelijke baan een deel van het bezoek aan de 400-meterbanen in Den Haag en Haarlem naar zich toe trekken. Het bezoek van de 400-meterbaan is door ons vooralsnog geraamd op 176.000 exclusief verenigingsbezoek. Tabel 4.3

Bezoekersraming 400-meterbaan (sober)


Inwoneraantal verzorgingsgebied recreatie/instructie/ doelgroepen schaatsen (o.b.v. conc.coef.) 342.000 278.000 620.000

Animocijfer


35% 20%

120.000 56.000

-

176.000

c. Toetsing bezoekprognose aan capaciteit en rooster ijsbaan Op basis van een fictief weekrooster voor zowel de 333-meterbaan als voor de 400-meterbaan is een rooster opgesteld met bijbehorende bezoekersaantallen. Hierbij is uitgegaan van realistische aantallen, rekening houdende met de capaciteit van de baan en de sportbeleving van de bezoeker. Hieruit blijkt dat het ijsoppervlak voldoende is om de verwachte bezoekersaantallen te kunnen verwerken. Bij een efficiënte organisatie en exploitatie kunnen er zelfs hogere bezoekersaantallen worden verwerkt.

Pagina 27 van 50

8

Exploitatieprognoses

8.1

Uitgangspunten

Op basis van de ruimtelijke en functionele Programma’s van Eisen en het geraamde bezoek zijn exploitatieprognoses opgesteld. Hierbij is rekening gehouden met de volgende uitgangspunten: • • • • • • • • • • • • •

• • • • • • •

Prijspeil 1 juli 2010. Alle bedragen exclusief BTW (hoogtarief: 20% en laagtarief 6%). Eigendom accommodatie in handen gemeente Leiden. Exploitatie door Stichting IJshal Leiden. CAO Sport-, recreatie- en ontspanningscentra van toepassing. Gemiddelde personeelskosten: circa € 37.500,-- per 1 fte. Reservering klein onderhoud: 0,75% van bouwkosten. Vaste onderhoudscontracten installaties: 0,6% van bouwkosten. Horeca in eigen beheer. Met uitzondering van renovatievariant. Horecakosten: personeel: 33% en inkopen: 33% van horeca-omzet. OZB: € 12,-- per € 2.200,-- bouwkosten. Reclamekosten: 2% van omzet. Kapitaallasten: o leningtype : annuïteiten; o looptijd : 30 jaar; o rente : 4,5%. In de bijlage staan ook kapitaallasten op basis van gemeentelijke systematiek benoemd (lineair, 40 jaar en 4,5% rente). Openstelling winterperiode (24 weken): dagelijks 09.00 - 23.00 uur. Gemiddeld gewogen tarieven recreatief € 3,75. Huurtarief verenigingen c.q. wedstrijden gewesten/districten/KNSB: € 125,-- per uur (ijshockeybaan), € 240,-- voor 185-ring (renovatievariant), € 350,-- per uur voor 333-meterbaan en € 400,-- per uur voor 400-meterbaan. Twaalf dagdelen per jaar voor activiteiten (bedrijfsdagen en evenementen). Gemiddelde huursom per dagdeel: € 1.100,-- voor gehele 333-meterbaan en € 1.500,-- voor gehele 400-meterbaan. Gemiddelde horeca-inkomsten per recreatieve bezoeker: € 1,--. Personeel: 400 meterbaan 9,5 fte, 333-meterbaan 8,1 fte en renovatie ijshal 6,0 fte (inclusief 2,0 fte horeca).

Pagina 28 van 50

8.2

Prognose

Bovenstaande uitgangspunten en de opgestelde berekeningen in bijlage 2 resulteren in de volgende prognose. Tabel 5.1


Exploitatie

400-meterbaan

333-meterbaan

Renovatie-variant


€ € € € € €

603.910 322.642 65.000 68.359 1.059.911

€ € € € € €

349.507 264.434 41.000 22.995 677.936

€ € € € € €

227.594 261.321 35.000 20.450 12.500 556.865


€ € € € € €

872.128 290.450 519.458 194.174 1.004.082 1.876.210

€ € € € € €

733.445 234.850 419.666 162.383 816.899 1.550.343

€ € € € € €

242.650 151.500 382.560 89.864 623.924 866.574


€ €

55.829 € 816.299- €

Pagina 29 van 50

138.963- € 872.407- €

67.059309.709-

In bijlage 2 zijn alle inkomsten- en uitgavenposten nader uitgewerkt. Hierin is aan de inkomstenkant onder meer terug te vinden met welke tarieven per doelgroep is gerekend, op welke wijze horeca-inkomsten zijn geprognosticeerd en welke inkomsten ten aanzien van sponsoring en reclame zijn begroot. Aan de uitgavenkant is aangegeven van welke aantallen fte’s is uitgegaan, de financieringssystematieken en welke kosten onderdeel uitmaken van de posten ‘Huisvesting en organisatie’, alsmede de beheerkosten (eigenaarslasten)

Pagina 30 van 50

9

Aandachtspunten vervolg

Naar aanleiding van het gehouden marktonderzoek en de opgestelde prognoses is door Grontmij | Marktplan een aantal aandachtspunten voor het vervolg benoemd: Renovatievariant • oriëntatie op mogelijkheden voor extra parkeerplaatsen; • installatietechniek: aanwezigheid ammoniak in relatie tot nabijgelegen ziekenhuis; • voor- en nadelen van de nieuwste kunststofijstechniek op een rij zetten ten behoeve van seizoensverlengende activiteiten. 333-meterbaan/400-meterbaan • onderscheidend karakter ten opzichte van accommodatie in Alphen aan den Rijn is belangrijke voorwaarde; • mogelijk combinatie zoeken met herontwikkeling sportpark en woonfunctie (voorbeeld Tilburg). Een door de Werkgroep aangereikte mogelijkheid hiertoe is het begin december 2007 gepresenteerde plan “Huis van de Sport”, dat ook plaats biedt aan een atletiekbaan en/of 400-meterkunstijsbaan • mogelijk combinatie zoeken met herontwikkeling zwembad en evenementenhal (ter vervanging van Groenoordhallen): synergie op het gebied van ruimte, energie, personeelsinzet, exploitatiekunde et cetera; • er is een stevig draagvlak nodig om de bouwen financieringskosten van 12 tot 14 miljoen euro te kunnen dragen. Dit vraagt ofwel om een publiek-private constructie, ofwel om gezamenlijke financiering door de gemeenten uit de regio. Mede om dit laatste bespreekbaar te maken, zal zo spoedig mogelijk in regioverband een inhoudelijk sportoverleg moeten worden opgestart, waarbij samenwerking voor een dekkend (en divers) accommodatieaanbod een centraal beleidsthema dient te zijn.

Pagina 31 van 50

Bijlage 1

Overzicht verzorgingsgebieden

Bijlage 1: Overzicht verzorgingsgebieden

Verzorgingsgebied

bevolking 1 jan. 2007 117.485

100%

117.485

0,35

41.120

65%

76.365

0,35

26.728

Oegstgeest Katwijk Wassenaar Voorschoten Leidschendam-Voorburg Zoeterwoude Leiderdorp Teylingen

22.022 61.111 25.608 22.785 72.824 8.400 26.077 35.008

100% 100% 80% 90% 50% 80% 100% 90%

22.022 61.111 20.486 20.507 36.412 6.720 26.077 31.507

0,35 0,35 0,35 0,35 0,35 0,35 0,35 0,35

7.708 21.389 7.170 7.177 12.744 2.352 9.127 11.028

65% 65% 45% 55% 15% 45% 65% 55%

14.314 39.722 11.524 12.532 10.924 3.780 16.950 19.254

0,35 0,35 0,35 0,35 0,35 0,35 0,35 0,35

5.010 13.903 4.033 4.386 3.823 1.323 5.933 6.739

Noordwijk Noordwijkerhout Lisse Hillegom Alkemade Jacobswoude

24.700 15.294 21.975 20.295 14.536 10.689

70% 70% 60% 40% 80% 80%

17.290 10.706 13.185 8.118 11.629 8.551

0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20

3.458 2.141 2.637 1.624 2.326 1.710

35% 35% 25% 25% 45% 45%

8.645 5.353 5.494 5.074 6.541 4.810

0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20

1.729 1.071 1.099 1.015 1.308 962

138.255 26.987 18.771 41.500 35.000 48.000 42.769 71.100 118.024 47.041 25.896 10.369 70.953 9.482 19.366 15.223 65.374 47.927 8.121 9.803 21.933 10.369

30% 20% 50% 25% 20% 25% 30% 20% 20% 20% 20% 20% 20% 20% 20% 20% 20% 20% 20% 20% 20% 20%

41.477 5.397 9.386 10.375 7.000 12.000 12.831 14.220 23.605 9.408 5.179 2.074 14.191 1.896 3.873 3.045 13.075 9.585 1.624 1.961 4.387 2.074

0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20

8.295 1.079 1.877 2.075 1.400 2.400 2.566 2.844 4.721 1.882 1.036 415 2.838 379 775 609 2.615 1.917 325 392 877 415

20% 10% 40% 15% 10% 15% 20% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10%

27.651 2.699 7.508 6.225 3.500 7.200 8.554 7.110 11.802 4.704 2.590 1.037 7.095 948 1.937 1.522 6.537 4.793 812 980 2.193 1.037

0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20

5.530 540 1.502 1.245 700 1.440 1.711 1.422 2.360 941 518 207 1.419 190 387 304 1.307 959 162 196 439 207

Leiden

Haarlemmermeer Nieuwkoop Rijnwoude Den Haag - Haagse Hout Den Haag - Leidschenveen Ypenburg Den Haag- Scheveningen Pijnacker Nootdorp Alphen aan de Rijn Zoetermeer Rijswijk Waddinxveen Zevenhuizen/Moerkapelle Gouda Bergambacht Bodegraven Boskoop Capelle aan de Ijssel Lansingerland Moordrecht Vlist Nieuwerkerk aan de Ijssel Zevenhuizen/Moerkapelle Totaal

1.401.072

400-meterbaan

620.467

333-meterbaan

175.443

359.717

102.748

Bijlage 2


Bijlage 2: Exploitatieprognoses (Vervolg 1)

EXPLOITATIEPROGNOSES 333- EN 400-METER KUNSTIJSBAAN LEIDEN ÈN RENOVATIEVARIANT

Modelgegevens 3 december 2007 Alle bedragen prijspeil 2010 Alle bedragen excl. BTW BTW hoog tarief BTW laag tarief

Stichtingkosten (excl. investering in schaatsshop)

19,0% 6,0%

(excl. BTW)

Financiering Gemeentelijke bijdragen rente op gemeentelijke bijdragen Rijk (VWS bijdrage accommodatiefonds) Provincie obligatielening (vreemd vermogen) Externe financiering (vreemd vermogen) Private partij - eigen vermogen Private partij - vreemd vermogen Totaal

€

400-meterbaan 14.206.000

€

333-meterbaan 11.947.000

€

Renovatievariant 3.952.500

€ € € € € € € € €

-

€ € € € € € € € €

-

€ € € € € € € € €

-

Exploitatie

400-meterbaan

333-meterbaan

Renovatie-variant


€ € € € € €

603.910 322.642 65.000 68.359 1.059.911

€ € € € € €

349.507 264.434 41.000 22.995 677.936

€ € € € € €

227.594 261.321 35.000 20.450 12.500 556.865


€ € € € € €

872.128 290.450 519.458 194.174 1.004.082 1.876.210

€ € € € € €

733.445 234.850 419.666 162.383 816.899 1.550.343

€ € € € € €

242.650 151.500 382.560 89.864 623.924 866.574


€ €

55.829 € 816.299- €

* uitgegaan is van een lening op basis van annuiteiten, 30 jaar, tegen 4,5% rente. uitgaande van een lineaire afschrijving ontstaat volgende beeld € 994.420 het verschil tussen linair en annuitair € 122.292

€ €

138.963- € 872.407- €

67.059309.709-

836.290 102.845

276.675 34.025

€ €

, revisie

INKOMSTEN RENOVATIE IJSHAL LEIDEN

PRIJSPEIL 2010 Entree-inkomsten regulier gebruik Recreatie Instructie Doelgroepen Onderwijs Overig Totaal entree Huurinkomsten Verenigingen en gewest KNSB (30x60 baan) Verenigingen en gewest KNSB (185-meterring) Bedrijven Wedstrijden/toernooien Verhuur schaatsshop (€ 10.000/jaar) niet in begroting opgenomen Totaal huur

Tot. incl. BTW

€

241.250

Tot. excl. BTW

€

Tot. incl. BTW

14

€

277.000

Sponsoring en reclame Hoofdsponsor (naamgever) A-Sponsors B-sponsors Suppliers Overige (reclameborden etc.) Totaal reclame en sponsoring

Tot. incl. BTW

Horeca-inkomsten Regulier gebruik Evenementen Totaal horeca

Tot. incl. BTW

Tot. excl. BTW

€

125.000

261.321 Tot. excl. BTW

- €

€

227.594


€

Overige inkomsten Stelpost

€

Totaal inkomsten

€

111.607 Tot. excl. BTW 12.500

648.022

UITGAVEN RENOVATIE IJSHAL LEIDEN

PRIJSPEIL 2010 Personeel Manager Administratie Techniek Baanverzorging Instructeurs + toezicht Balie/kassa medewerkers Horecamedewerkers Overig Totaal personeelskosten Inkopen horeca Regulier gebruik Evenementen Totaal

uren/jr

fte

9.300

6,0

kosten/jaar (fte=1,0)

€

36.917

(gem.)

€

221.500

€

44.550

% van omzet 33% 33%

Huisvesting en organisatie Klein onderhoud (0,75% van bouwkosten) Onderhoudscontracten installaties (0,6% van bouwkosten) Schoonmaak (middelen) en benodigdheden machinerie Belastingen en heffingen Rioolrechten Afvalstoffen/reinigingsrecht Waterzuivering Vastrecht waterschap Bedrijfsvuilheffing Verzekeringen Exploitatieverzekering Overige verzekeringen Kantoorkosten Communicatie Automatisering Kantoorbenodigdheden Marketing en promotie reclamekosten 2,0% van omzet Energie Huur t.b.v. eigenaar accommodatie Onvoorzien Totaal kosten huisvesting en organisatie

conform jaarrek.* €

382.560

Beheerkosten Accountant en administratie OZB Eigenaarsdeel (stelpost: € 4 per € 2.200 bouwkosten) Groot onderhoud (1,5% van bouwkosten) Opstalverzekering Totaal beheerkosten

€

89.864

Kapitaallasten** Vooralsnog totale investering renovatie Totaal kapitaallasten

€

242.650

Totaal uitgaven

€

936.574

Netto resultaat horeca

€

20.450

* u.p. is jaarrekening 2006. Betreft vergoeding vor gebruik accommodatie (huur). Wanneer bijv. gemeente in een toekomstige situatie eigenaar is zullen zij de accommodatie (opstallen) moeten aankopen, waar tegenover een huur aan de stichting gevraagd zal worden. ** uitgegaan is van een lening voor de renovatiekosten op basis van annuiteiten, 30 jaar, tegen 5% rente.


INVESTERINGSKOSTENRAMING RENOVATIE IJSHAL LEIDEN Bouwkosten Installaties & onvoorzien Bijkomende kosten

€ € €

2.600.000 500.000 852.500

Totaal

€

3.952.500

Aanname bestaande waarde- bouwkosten ijshal Leiden

€

1.500.000

uitgangpsunt is rapprtage architect stelpost 27,5% conform ramingen overige varianten

, revisie

INKOMSTEN 333-METER KUNSTIJSBAAN LEIDEN SOBER

PRIJSPEIL 2010 Entree-inkomsten regulier gebruik Recreatie Instructie Doelgroepen Onderwijs recettes wedstrijden en toernooien Totaal entree Huurinkomsten Verenigingen en gewest KNSB (400m baan) Verenigingen en gewest KNSB (30x60m baan) Bedrijven Wedstrijden/toernooien Verhuur schaatsshop (€ 10.000/jaar) niet in begroting opgenomen Totaal huur

Tot. incl. BTW

€

370.478

€

Tot. incl. BTW

€

280.300


Tot. incl. BTW

Horeca-inkomsten regulier gebruik Recreatie Instructie Doelgroepen Scholen Verenigingen/groepen Totaal horeca

Tot. incl. BTW

Horeca-inkomsten evenementen Wedstrijden/toernooien Verhuur bedrijven Totaal horeca

Tot. excl. BTW

Tot. excl. BTW

€

134.728

13.100


€

Tot. incl. BTW

€


- €

€

349.507


€


€

Totaal inkomsten

€

11.696 Tot. excl. BTW -

793.739

UITGAVEN KUNSTIJSBAAN LEIDEN 333 METERBAAN SOBER

PRIJSPEIL 2010 Personeel Manager Administratie Techniek Baanverzorging Instructeurs + toezicht Balie/kassa medewerkers Horecamedewerkers Overig Totaal personeelskosten

uren/jr

fte

12.555

8,1


€

304.850

€

45.803

Huisvesting en organisatie Klein onderhoud (0,75% van bouwkosten) Onderhoudscontracten installaties (0,6% van bouwkosten) Schoonmaak (middelen) en benodigdheden machinerie Belastingen en heffingen Rioolrechten Afvalstoffen/reinigingsrecht Waterzuivering Vastrecht waterschap Bedrijfsvuilheffing Verzekeringen Exploitatieverzekering Overige verzekeringen Kantoorkosten Communicatie Automatisering Kantoorbenodigdheden Marketing en promotie reclamekosten 2,0% van omzet Energie Erfpacht/huur stelpost* Onvoorzien Totaal kosten huisvesting en organisatie

€

419.666


€

162.383

kapitaallasten** Vooralsnog totale investering Totaal kapitaallasten

€

733.445

Totaal uitgaven

€

1.666.147


€

22.995

Inkopen horeca Regulier gebruik Evenementen Totaal

% van omzet 33% 33%

* er is geen rekening gehouden met kosten verwerving grond ** uitgegaan is van een lening op basis van annuiteiten, 30 jaar, tegen 5% rente.


RUIMTESTAAT EN INVESTERINGSKOSTENRAMING IJSBAAN LEIDEN - 333 METERBAAN - SOBER Onderdeel Grondkosten Grondverwerving Sloopkosten Grondsanering Bouwrijp maken Parkeerplaatsen (maaiveld) Fietsenstalling (openlucht, inclusief rekken) Trottoir, groen en water Bouwkosten Entree Voorportaal Balie/kassa + backoffice Centrale hal Multifunctionele / instructie ruimten Toiletvoorziening (dames, heren en mv) 333-meter ijsbaan + ijshockeyvloer (overkapt) Brug naar binnenterrein Omloopbaan Boarding - buitenbaan In- en uitvoegstrook 333-meter wedstrijd buitenbaan 333-meter wedstrijd binnenbaan 333-meter wedstrijd inrijbaan Baanbeveiliging (tussen wedstrijdbaan en binnenring) Ijshockey-ijsvloer 1 Binnenterrein Verhuur/verkoop Verhuur Shop Bergingen Verenigingen Les- en instructiemateriaal Baanbeveiligingattributen Wedstrijdattributen Werkkast Kleedaccommodatie Kleedruimten Douchevoorziening Behandel- en massageruimte (in kleedruimte) Toiletvoorziening (dames, heren en mv) Kleed- en toiletvoorziening minder validen Kledingkluisjes (50 per kleedkamer 0,3*0,6*0,9) Wedstrijdleiding/trainers/verzorgers Horeca Zitgelegenheid Afscheidbare ruimte Bar Berging Tribune Zitplaatsen Verkeersruimte Medische ruimten EHBO Massageruimte Personeel Kantoorruimten Ontspanningsruimte Toiletvoorziening (dames, heren) Kledingkastjes (2 boven elkaar) Bergingen Verenigingen Verenigingsruimten Wedstrijdleiding - jury Speakerruimte (eventueel i.c.m. jury) Techniek Vriesinstallatieruimte Stalling ijsmachines Luchtbehandelingsruimte Ketelruimte Travoruimte Werkplaats Inrichtingen Entree 333-meter ijsbaan + ijshockeyvloer (overkapt) Verhuur/verkoop Bergingen Kleedaccommodatie Horeca Tribune Medische ruimten Personeel Verenigingen Techniek Bijkomende kosten Honoraria architect en adviseurs Heffingen en verzekeringen Financieringskosten/bouwrente Nuts- en rioolaansluitingen Leges/vergunningen Prijsstijgingen gedurende de bouw Communicatie en besluitvorming Diversen en onvoorzien Totaal investeringskosten excl. BTW BTW 20% (terugvorderbaar) Totaal investeringskosten incl. BTW

Aantal

Lengte

Breedte

Nuttig Vloer Oppervlak (m²)

Toeslag (m²)

Subtotaal Bruto Vloeroppervlak (m²)

Totaal Bruto Vloeroppervlak (m²) €

200 200 1

5.000 300 1.000 10.941

1 1 1 0 1

-

-

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

25 60 -

4,0 2,0 1,0 1,5 4,0 4,0 4,0 0,5 30,0 -

1 1

-

2 1 1 1 2

1000 60 0 264

Totaal investeringskosten 847.000

11.205 0 0 11.205 6.000 360 1.000 11.205 € 140

12 20 60 0 20

3 5 15 0 5

15 25 75 0 25

100 761 371 150 1.421 1.320 1.220 145 1.800 1.857

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

100 761 371 150 1.421 1.320 1.220 145 1.800 1.857

-

35 30

9 8

44 38

-

-

40 20 100 20 15

4 2 10 2 2

44 22 110 22 17

4 4 4 1 2 200 2

-

-

96 32 12 18 10 18 20

24 8 3 5 3 5 5

120 40 15 23 13 23 25

1 1 1 1

-

-

160 60 40 40

24 9 6 6

184 69 46 46

225 1

0,65 -

1 -

146 90

7 14

154 104

1 1

-

-

10 10

3 3

13 13

1 1 1 20 1

0,6 -

0,3 -

16 16 8 2 15

4 4 2 0 4

20 20 10 2 19

0 1 1

-

-

0 10 10

0 3 3

0 13 13

1 1 1 1 1 1

-

-

270 113 113 25 25 40

27 11 11 3 3 4

297 124 124 28 28 44

8.466.000

9.145

81

215

258

345

257

25

71

25

644

€

305.000

€

2.329.000

€ € €

11.947.000 11.947.000

, revisie

INKOMSTEN 400-METER KUNSTIJSBAAN LEIDEN

PRIJSPEIL 2010 Entree-inkomsten regulier gebruik Recreatie Instructie Doelgroepen Onderwijs recettes wedstrijden en toernooien Totaal entree

Huurinkomsten Verenigingen en gewest KNSB (400m baan) Verenigingen en gewest KNSB (30x60m baan) Bedrijven Wedstrijden/toernooien Verhuur schaatsshop (€ 10.000/jaar) niet in begroting opgenomen Totaal huur

Tot. incl. BTW

€

640.145

€

Tot. incl. BTW

€

342.000


Tot. incl. BTW

Horeca-inkomsten regulier gebruik Recreatie Instructie Doelgroepen Scholen Verenigingen/groepen Totaal horeca

Tot. incl. BTW

Horeca-inkomsten evenementen Wedstrijden/toernooien Verhuur bedrijven Totaal horeca

Tot. excl. BTW

Tot. excl. BTW

€

203.186

16.600


€

Tot. incl. BTW

€


- €

€

603.910


€


€

Totaal inkomsten

€

14.821 Tot. excl. BTW -

1.198.058

UITGAVEN KUNSTIJSBAAN LEIDEN 400 METERBAAN

PRIJSPEIL 2010 Personeel Manager Administratie Techniek Baanverzorging Instructeurs + toezicht Balie/kassa medewerkers Horecamedewerkers Overig Totaal personeelskosten

uren/jr

fte

14.725

9,5


€

360.450

€

68.147

Huisvesting en organisatie Klein onderhoud (0,75% van bouwkosten) Onderhoudscontracten installaties (0,6% van bouwkosten) Schoonmaak (middelen) en benodigdheden machinerie Belastingen en heffingen Rioolrechten Afvalstoffen/reinigingsrecht Waterzuivering Vastrecht waterschap Bedrijfsvuilheffing Verzekeringen Exploitatieverzekering Overige verzekeringen Kantoorkosten Communicatie Automatisering Kantoorbenodigdheden Marketing en promotie reclamekosten 2,0% van omzet Energie Erfpacht/huur stelpost* Onvoorzien Totaal kosten huisvesting en organisatie

€

519.458


€

194.174

kapitaallasten** Vooralsnog totale investering Totaal kapitaallasten

€

872.128

Totaal uitgaven

€

2.014.357


€

68.359

Inkopen horeca Regulier gebruik Evenementen Totaal

€

37.942

(gemidd.)

% van omzet 33% 33%

* er is geen rekening gehouden met kosten verwerving grond ** uitgegaan is van een lening op basis van annuiteiten, 30 jaar, tegen 5% rente.


RUIMTESTAAT EN INVESTERINGSKOSTENRAMING IJSBAAN LEIDEN - 400 METERBAAN Onderdeel Grondkosten Grondverwerving Sloopkosten Grondsanering Bouwrijp maken Parkeerplaatsen (maaiveld) Fietsenstalling (openlucht, inclusief rekken) Trottoir, groen en water Bouwkosten Entree Voorportaal Balie/kassa + backoffice Centrale hal Multifunctionele / instructie ruimten Toiletvoorziening (dames, heren en mv) 400-meter ijsbaan + ijshockeyvloer (overkapt) Brug naar binnenterrein Omloopbaan Boarding - buitenbaan In- en uitvoegstrook 400-meter wedstrijd buitenbaan 400-meter wedstrijd binnenbaan 400-meter wedstrijd inrijbaan Baanbeveiliging (tussen wedstrijdbaan en binnenterrein) Ijshockey-ijsvloer Binnenterrein Verhuur/verkoop Verhuur Shop Bergingen Verenigingen Les- en instructiemateriaal Baanbeveiligingattributen Wedstrijdattributen Werkkast Kleedaccommodatie Kleedruimten Douchevoorziening Behandel- en massageruimte (in kleedruimte) Toiletvoorziening (dames, heren en mv) Kleed- en toiletvoorziening minder validen Kledingkluisjes (50 per kleedkamer 0,3*0,6*0,9) Wedstrijdleiding/trainers/verzorgers Horeca Zitgelegenheid Afscheidbare ruimte Bar Berging Tribune Zitplaatsen Verkeersruimte Medische ruimten EHBO Massageruimte Personeel Kantoorruimten Ontspanningsruimte Toiletvoorziening (dames, heren) Kledingkastjes (2 boven elkaar) Bergingen Verenigingen Verenigingsruimten Wedstrijdleiding - jury Speakerruimte (eventueel i.c.m. jury) Techniek Vriesinstallatieruimte Stalling ijsmachines Luchtbehandelingsruimte Ketelruimte Travoruimte Werkplaats Inrichtingen Entree 400-meter ijsbaan + ijshockeyvloer (overkapt) Verhuur/verkoop Bergingen Kleedaccommodatie Horeca Tribune Medische ruimten Personeel Verenigingen Techniek Bijkomende kosten Honoraria architect en adviseurs Heffingen en verzekeringen Financieringskosten/bouwrente Nuts- en rioolaansluitingen Leges/vergunningen Prijsstijgingen gedurende de bouw Communicatie en besluitvorming Diversen en onvoorzien Totaal investeringskosten excl. BTW BTW 20% (terugvorderbaar) Totaal investeringskosten incl. BTW

Aantal

Lengte

Breedte

Nuttig Vloer Oppervlak (m²)

Toeslag (m²)

Subtotaal Bruto Vloeroppervlak (m²)

Totaal Bruto Vloeroppervlak (m²) €

250 250 1

6.250 375 1.000 13.322

1 1 1 0 1

-

-

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

25 60 -

4,0 2,0 1,0 1,5 4,0 4,0 4,0 0,5 30 -

1 1

-

2 1 1 1 2

1250 75 0 293

Totaal investeringskosten 1.033.000

13.615 0 0 13.615 7.500 450 1.000 13.615 € 165

12 20 75 0 25

3 5 19 0 6

15 25 94 0 31

100 894 438 150 1.688 1.587 1.487 179 1.800 2.980

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

100 894 438 150 1.688 1.587 1.487 179 1.800 2.980

-

45 35

11 9

56 44

-

-

40 20 100 20 15

4 2 10 2 2

44 22 110 22 17

4 4 2 1 2 200 2

-

-

96 32 12 18 10 18 20

24 8 3 5 3 5 5

120 40 15 23 13 23 25

1 1 1 1

-

-

200 75 40 40

30 11 6 6

230 86 46 46

300 1

0,65 -

1 -

195 120

10 18

205 138

1 1

-

-

10 10

3 3

13 13

1 1 1 20 1

0,6 -

0,3 -

16 16 8 2 15

4 4 2 0 4

20 20 10 2 19

0 1 1

-

-

0 10 10

0 3 3

0 13 13

1 1 1 1 1 1

-

-

300 125 125 25 25 40

30 13 13 3 3 4

330 138 138 28 28 44

10.059.000

11.302

100

215

258

408

343

25

71

25

704

€

346.000

€

2.768.000

€ € €

14.206.000 14.206.000

, revisie

Bijlage 3

Overzicht gesprekspartners

Bijlage 3: Overzicht gesprekspartners

OVERZICHT GESPREKSPARTNERS

• • • • • • • •

De heer Zaalberg, vertegenwoordiger ijssportvereniging Koudekerk De heer Hogervorst, vertegenwoordiger Warmondse ijsclub De heer Kagenaar, vertegenwoordiger district Sassenheim De heer Haastrecht, medewerker schaatswinkel Jan van der Hoorn De heer Van Haastregt, vertegenwoordiger ijsclub Alkemade De heer Grimbergen, schaatswinkel ijshal Leiden De heer Scargo, oud-bestuurslid IJVL, momenteel actief in wedstrijdorganisatie Uithof De heer Pouw, directeur Sportbedrijf Leiden

Bijlage 4

Vragenlijst telefonische enquete

Bijlage 4: Vragenlijst telefonische enquete

VRAGENLIJST TELEFONISCHE ENQUETE

ENQUETE IJSBAAN LEIDEN Naam contactpersoon Intro. Goede morgen/middag/avond. U spreekt met…….. van Veldwerk Optimaal. We houden een onderzoek naar het gebruik van voorzieningen in de Leidse regio. Ik wil graag enkele vragen stellen aan de persoon in uw huishouden die vanaf nu gerekend het eerst jarig is en tenminste 12 jaar is of ouder. (ENQ. NB geen toelichting over schaatsen of sporten ivm selectieve non-respons) 1a.

Kunt u een inschatting geven van het aantal keer dat u de afgelopen 10 jaar heeft geschaatst? 0 keer ..............................................................................................0 aantal keer geschaatst:…………………………………. ........................................ weet niet...................................................................................... 997

1b.

Hoe vaak heeft u alleen het afgelopen jaar (oktober 2006-oktober 2007) geschaatst op een kunstijsbaan in Nederland? 0 keer ..............................................................................................0 aantal keer kunstijsbaan geschaatst:…………………………………....................... weet niet...................................................................................... 997

1c.

En als het om uw huishouden gaat (dus uzelf, eventueel partner en inwonenende kinderen)? Hoe vaak was het dan het afgelopen jaar op een kunstijsbaan inclusief uzelf meegeteld? 0 keer (ENQ. GA NAAR VRAAG 5) ....................................................0 aantal keer geschaatst op een kunstijsbaan…………………………………. ............ weet niet...................................................................................... 997

2.

Van welke kunstijsbaan maakte uw huishouden het meest gebruik? (ENQ. 1 ANTWOORD) Leiden..............................................................................................1 Den Haag / De Uithof.........................................................................2 Zoetermeer / Sylverdome...................................................................3 Haarlem / Kennemerland....................................................................4 Utrecht / Vechtse banen.....................................................................4 Amsterdam / Jaap Edenbaan ..............................................................5 weet niet/geen opgave.......................................................................7

3.

Waarom schaatst u of uw huishouden (voornamelijk) op deze baan en niet op een andere? Vanwege de ligging............................................................................1 Vanwege de prijs...............................................................................2 Vanwege het type baan......................................................................3 weet niet..........................................................................................7

4.

Welke type schaatssport wordt het meest beoefend in uw huishouden (meer antwoorden mogelijk)? kunstrijden .......................................................................................1 ijshockey..........................................................................................2 langebaan schaatsen (hard of recreatief)..............................................3 overig ..............................................................................................4

GA NAAR VRAAG 6a 5.

(Alleen indien huishouden niet heeft geschaatst) In Leiden staat een ijshal. Deze hal bestaat uit een ijshockeyveld met een buitenring eromheen van 182 meter. Er zijn plannen om de ijshal Leiden te renoveren of te vervangen. Denkt u dat u dat u in de toekomst van een gerenoveerde of uitgebreide ijsbaan/hal in Leiden gebruik zou maken? ja (NAAR 6B) ....................................................................................1 misschien (NAAR 6B) .........................................................................2 nee (ENQ. GA NAAR VRAAG 14….) .......................................................3 weet niet (NAAR 6B) ..........................................................................7

Bijlage 4: Vragenlijst telefonische enquete (Vervolg 1)

6a.

In Leiden staat een ijshal. Deze hal bestaat uit een ijshockeyveld met een kleine buitenring eromheen. Er zijn plannen om de ijshal Leiden te renoveren of te vervangen.

6b. Er zijn in de huidige plannen drie opties: 1) renoveren van de huidige overdekte ijshal (dus niet groter) 2) nieuwbouw van een overdekte baan met ijshockeyveld én een grotere buitenring (voor zover bij u bekend: deze baan lijkt op die in Zoetermeer, alleen ietsje groter) 3) nieuwbouw van een grote overdekte baan zoals in Heerenveen en Den Haag (alleen dan in een sobere uitvoering) Wij onderzoeken in dit kader de voorkeuren van de inwoners uit Leiden en omgeving. Zowel qua type activiteiten als qua type voorziening. 7.

Naar welke type activiteiten gaat bij u de voorkeur uit wanneer het om een vernieuwde ijsbaan in Leiden gaat? ijspret met gezin of kinderen ..............................................................1 schaatslessen ...................................................................................2 ijshockey of ijsdansen ........................................................................3 rondjes rijden voor de conditie ............................................................4 hardrijden en wedstrijden...................................................................5 weet niet...................................................................................... 997

8.

Naar welke type voorziening gaat bij u de voorkeur uit wanneer het om een vernieuwde ijsbaan in Leiden gaat? renovatie van de huidige ijshal (een kleine gezellige hal)........................1 een hal met een middelgrote hardrijdersring als in Zoetermeer ...............2 een hal met een buitenring als in Heerenveen en Den Haag....................3 weet niet...................................................................................... 997

9.

Stel dat men kiest voor uw voorkeur. Hoe vaak zou u daar op jaarbasis gebruik van maken? 0 keer ..............................................................................................0 Noteer aantal keer……………………………….. weet niet...................................................................................... 997

10.

Ook in Alphen aan de Rijn zijn plannen voor een nieuwe kunstijsbaan. Waarschijnlijk een voorziening met een ijshockeyveld en een middelgrote ring rondom. Dus een vierde optie. Wat zou van de volgende mogelijkheden uw voorkeur hebben? uw voorkeur in Leiden........................................................................1 de nieuwe baan in Alphen...................................................................4 ander antwoord namelijk................................................................... A weet niet/maakt mer niet uit .......................................................... 997

11.

Wat is uw ogen een geschikte entreeprijs voor een los kaartje recreatief bij uw voorkeur: Minder dan 2,00 euro.........................................................................0 2,00 – 4,00 euro ...............................................................................1 4,00 – 6,00 euro. ..............................................................................2 6,00 – 8,00 euro ...............................................................................3 Meer dan 8,00 euro ...........................................................................4 Weet niet ..................................................................................... 997

12.

Als u gebruik wilt maken van een kunstijsbaan, hoe lang bent u doorgaans bereid om daarvoor te reizen? 0 – 15 minuten .................................................................................0 15 – 30 minuten. ..............................................................................1 30 – 45 minuten ...............................................................................2 45 - 60 minuten ................................................................................3 Meer dan 60 minuten .........................................................................4 Weet niet ..................................................................................... 997

Bijlage 4: Vragenlijst telefonische enquete (Vervolg 2)

13.

Bent u lid van een schaatsen of skeelervereniging? ja ....................................................................................................0 nee…………………………………. ...................................................................1 weet niet...................................................................................... 997

14.

Wat is uw leeftijd? <ENQ. VUL IN> …………….. jaar Weet niet ..................................................................................... 997

15.

Uit hoeveel personen bestaat uw huishouden? <ENQ. VUL IN> …………….. personen Weet niet ..................................................................................... 997

16.

Uit welke gemeente komt u? <ENQ. VUL IN> …………….. Weet niet ..................................................................................... 997 ENQ.

Noteer postcode (4 cijfers): .. .. .. ..

Noteer Geslacht (ENQ. ZELF INVULLEN) man.................................................................................................1 vrouw. .............................................................................................2 Hartelijk dank voor uw medewerking. (ENQ. CONTROLEER NAAM CONTACTPERSOON)

Haalbaarheidsonderzoek kunstijsbaan Leiden

Recommend Documents