Redactie De Groene Zegge Dukdalf 44, 1186 WT Amstelveen
Port Betaald Port Payé Pays-Bas
NR 2
juni 2015
JAARGANG 31
IDIE
(GrJR[O)]ENJE, ZJE(Gr'(Gr JE
Steltkluut
foto,' Henk Breij
Afdelingsblad IVN Amstelveen
Ringslangen
foto: Jas Valent
Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid
SAMENSTELLING BESTUUR Voorzitter
vacature
Secretaris
Zosja Berdowski, Graaf Aelbrechtlaan 19, 1181 SP Amstelveen. Tel. 020 643 73 57 e-mail:
[email protected]
Correspondentieadres
IVN Amstelveen Postbus 2089, 1180 EB Amstelveen
Penningmeester/ Lennie Stegeman, In het Midden 99, 1422 PC Uithoorn ledenadministratie e-mail:
[email protected] IBAN nr.: NL26 INGB 0005 2469 61 t.n.v. IVN Amstelveen Lid
Diana Erkelens, Margaretha van Borsselenlaan 33, 1181 CX Amstelveen. Tel. 020 645 86 55 e.mail:
[email protected]
Lid
Jaap de Jong, Pauwentuin 6, 1181 MR Amstelveen Tel. 020 647 32 53 e-mail:
[email protected]
Website
www.ivn.nl/afdeling/amstelveen
Adres voor bijeenkomsten, cursussen e.d.:
"De Arc" Jeanne d'Arclaan 8 te Amstelveen
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
2
INHOUD 4 6 10 11 12 13 14 15 15 17 19 22 24 25 26 29
Van de Bestuurstafel Verslag Algemene Ledenvergadering woensdag 1 april 2015 Derde Lezing 'beleef de natuur' Uitnodiging feestelijke eindpresentaties Natuurgidsen Plantenwerkgroep Agenda 2015 Over kluten en steltkluten Cursus 'Eten uit de natuur' Oproep speuren naar vleermuizen in Amstelveen? Natuurbouw Ontstaan en ontwikkeling van bijenvolken Weidevogelbescherming Waarnemingen Bijzondere waarneming Aan alle KNNV'ers en IVN'ers Activiteitenoverzicht 2015 – 2 Ledenadministratie
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
3
VAN DE BESTUURSTAFEL Op de afgelopen Algemene Ledenvergadering heeft Jeanine Brederoo haar jarenlange bestuurslidmaatschap beëindigd. Dit is een grote aderlating en we zullen haar erg missen. Gelukkig blijft Jeanine nog wel op andere wijzen actief voor het IVN. Zosja Berdowski heeft het secretariaat van mij overgenomen en we wensen haar hierbij veel succes. Het bestuur heeft nu zijn minimale omvang wel bereikt. Schroom daarom niet om je te melden en een aantal jaren mee te draaien. We zijn een goed team dat je van harte welkom heet. De datum van zaterdag 27 juni moeten jullie absoluut in je agenda noteren. Onze nieuwe natuurgidsen studeren dan af. De feestelijke uitreiking van de diploma’s vindt plaats in De Arc ( en bij mooi weer zeker buiten op het terras). We hopen dit in aanwezigheid van zoveel mogelijk leden en donateurs te vieren. Precies 150 jaar geleden werd Jac.P. Thijsse geboren. Niet alleen daarom heb ik afgelopen Pinksteren familieleden van mij meegenomen naar het Jac.P. Thijssepark. Ze waren totaal verrast door de schoonheid en verbaasden zich erover dat dit heempark zo weinig bekend is. Des te meer besefte ik hoe gelukkig we ons mogen prijzen in een gemeente te wonen met zulke prachtige heemparken. In dit jaar viert de gemeente ook het 75-jarig bestaan van de heemparken. Kijk voor de gemeentelijke activiteiten van dit jubileumjaar op www.amstelveen.nl/75jaarheemparken . Hopelijk draagt het jubileumjaar bij tot meer bekendheid. Voordat je verder leest, nodig ik je uit eerst eens naar www.ivn.nl/afdeling/amstelveen te gaan . Ter gelegenheid van het 150e geboortejaar van Jac.P. Thijsse heeft Richard Koning, lid van onze fotowerkgroep , een fantastische foto-impressie gemaakt van de bloemen, die nu in het Jac.P. Thijssepark bloeien. Het geheel wordt muzikaal omlijst door Clair de Lune van Claude Debussy en is dus te zien en te horen op onze website. In het laatste nummer van Mens en Natuur is ook een uitgebreid en lezenswaardig dossier van het leven van Jac.P. Thijsse te vinden. Bij dit alles moet mij echter ook een kritische noot van het hart. Bij Thijsse ligt sterk de nadruk op natuurbeleving en natuureducatie. Inzet is DE GROENE ZEGGE
juni 2015
4
daarbij vooral behoud van onze kostbare natuur. Sinds Thijsse en Heimans is onze samenleving echter sterk veranderd. We worden nationaal en mondiaal geconfronteerd met natuurvervuiling, uitputting van grondstoffen en afname van biodiversiteit in een mate die Thijsse en Heimans niet konden voorspellen. De erfenis van Thijsse en Heimans staat als een huis maar is ook tijdgebonden. Wij zullen verder moeten. Bij Thijsse en Heimans tref je – zeker vanuit het perspectief van nu – vooral ook een groot gebrek aan morele, maatschappelijke en politieke stellingname aan. Dit gebrek kleeft naar mijn mening nog steeds aan de Nederlandse natuurbeweging en dat kunnen we ons niet meer permitteren. Ik vond dit alles bondig en charmant geformuleerd in een prachtig essay ‘Landschap en moraal’ van Johan van de Gronden, filosoof en huidig directeur van het Wereld Natuur Fonds. Het essay staat in het pas verschenen boek “Wijsgeer in het Wild”. Essays over mens en natuur”. Wie er belangstelling voor heeft, raad ik aan het mooi en boeiend geschreven boek te lezen. Het is absoluut de moeite waard en is wat mij betreft richtinggevend voor de toekomst van de natuurbeweging in Nederland. We wensen een ieder een mooie zomertijd toe ! Jaap de Jong, bestuurslid IVN Amstelveen
Middelpolder
DE GROENE ZEGGE
foto Carla de Bruijn
juni 2015
5
VERSLAG ALGEMENE LEDENVERGADERING IVN AMSTELVEEN woensdag 1 april 2015 Aanwezig van het bestuur: Jeanine Brederoo (bestuurslid), Lennie Stegeman (penningmeester), Diana Erkelens (bestuurslid), Jaap de Jong (bestuurslid), Zosja Berdowski (secretaris) Aanwezige leden: Marleen Andriessen, Bert Bent, Martin Broer, Ria Broer-Vrolijk, Carla de Bruijn, Marianne de Cleen, Hans Doorenbosch, Gerda Dorreboom, Henk Fritscheck, Henk Glas, Ada Heuseveldt, Jan de Jong, Jan Kloppenburg, Letty Lammens, Piet Mulder, Aleid Offerhaus, Els Poel-Hellinga, Elly Riemens-Kruyff, en Gert-Jan Roebersen Bericht van verhindering: Hetty Kok, Annie Oude Avenhuis, Jeannette Schenk, Ankie Stiasny, en Jos Valent
1. Opening Jaap opent de vergadering en heet iedereen welkom 2. Vaststelling agenda De agenda is ongewijzigd vastgesteld 3. Verslag Algemene Ledenvergadering van 26 maart 2014 Het verslag van de Algemene Ledenvergadering van 26 maart 2014 is ongewijzigd vastgesteld. 4. Jaarverslag 2014 Het jaarverslag 2014 is voor kennisgeving aangenomen. 5. Financieel jaarverslag 2014 en begroting 2015 De ALV heeft het financieel jaarverslag 2014 geaccordeerd. De ALV vraagt naar de reden van het onderscheid tussen algemene reserve en bestemmingsreserve in de begroting. Het bestuur legt uit dat dit te maken heeft met de bestedingen van de bestemmingsreserves. Als die niet zijn gebruikt wordt dit teruggeboekt naar de algemene reserve. Er is voor 2015 een bedrag van € 1500,- opgenomen als bestemmingsreserve in verband met het 30-jarige bestaan van IVN Amstelveen. Er is toelichting gevraagd over het bedrag, dat is gereserveerd voor de werkgroep tentoonstellingen. Het betreft tentoonstellingen in samenwerking met de gemeente Amstelveen. Vanuit deze post kunnen zaken als het vervangen van het IVN-presentatiebord worden gedekt. De ALV is van mening dat de ‘post eten uit de natuur’ niet geboekt moet worden onder rondleidingen.
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
6
6. Verslag van de Kascommissie Bas ten Asbroek en Bert Bent hebben als kascommissie de boeken gecontroleerd en in orde bevonden. Een schriftelijke verklaring is aan de penningmeester afgegeven. De kascommissie constateert dat het jaarverslag een grote algemene reserve laat zien. De commissie vraagt waarom het – gezien de reserve- dan toch nodig is om een contributieverhoging door te voeren. De kascommissie, ondersteund door enkele leden van de ALV stelt voor om een deel van deze algemene reserve te benutten voor het introduceren van een vergoeding voor de betaalde rondleidingen. Er zijn maar weinig leden, waar het IVN een beroep op kan doen wanneer het gaat om deze rondleidingen. De ALV verzoekt het bestuur om na te gaan welk beleid andere IVN-afdelingen voeren ten aanzien van vergoedingen. Het bestuur merkt op dat tot nu toe is besloten om geen vergoedingen te introduceren. Het IVN Amstelveen is een vrijwilligersorganisatie, aldus het bestuur. Het bestuur zegt toe om: - Een inventarisatie te maken van het vergoedingenbeleid binnen andere IVN-afdelingen. - Voor de volgende ALV een beleidsvoorstel over vergoedingen voor betaalde rondleidingen op te stellen. - Dit voorstel te bespreken in het coördinatorenoverleg. 7. Verkiezing nieuwe Kascommissie Carla de Bruijn heeft zich bereid verklaard om samen met Bert Bent deel uit te maken van de kascommissie voor 2015. 8. Verkiezing bestuursleden Jaap de Jong stopt met het verzorgen van het secretariaat. Hij blijft actief als bestuurslid en richt zich vooral op de provinciale en landelijke contacten binnen het IVN. Jeanine Brederoo legt haar functie als bestuurslid neer. Jaap de Jong heeft Jeanine toegesproken en haar bedankt voor haar enorme inzet van de afgelopen jaren. Hij is verheugd dat Jeanine zich in blijft zetten voor andere IVN-activiteiten. Zosja Berdowski neemt de functie van secretaris over van Jaap de Jong. 9. Verhoging contributie Het bestuur licht toe dat de verhoging van de contributie plaatsvindt in het kader van de landelijke harmonisatie. Het landelijke beleid is erop gericht om de tarieven voor contributies zoveel mogelijk gelijk te schakelen binnen de diverse IVN-afdelingen. IVN Amstelveen sluit zich hierbij aan. De ALV merkt op de contributieverhoging niet zozeer als probleem te zien. De relatief grote algemene reserve is dat wel, aldus de ALV. De ALV wil weten
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
7
hoeveel algemene reserve er minimaal nodig is om het voortbestaan van de vereniging te garanderen. Het bestuur nodigt de leden uit om met voorstellen te komen voor de besteding van de algemene reserve. Vooralsnog financiert het bestuur het jaarlijkse uitstapje uit de reserves. (Ter informatie wordt onderaan het verslag de desbetreffende bijlage opgenomen)
10 Korte ronde mededelingen en informatie-uitwisseling Wies Teepe is van een kameel gevallen. Mogelijk kan deze mededeling in de Groene Zegge opgenomen worden. Els Poel meldt dat er in buurthuis Alleman schitterende fotoboeken over de natuur zijn in te zien. Els meldt voorts dat er half mei een insecten-weekend is. Jeanette zal dit op de website plaatsen. Marleen Andriessen meldt dat er 21 aanmeldingen zijn voor de vogelcursus. Carla de Bruijn oppert een deel van de algemene reserve te benutten voor het maken van een boekje in verband met het 30-jarige bestaan van IVN-Amstelveen. Het bestuur zal dit als optie onderzoeken. Jan de Jong meldt dat er gemeentebreed aandacht is voor vleermuizen. 11. Jubilarissen 2015 Er zijn dit jaar drie jubilarissen: Ria Broer-Vrolijk, Mark Kuiper en Alfred de Jong. Mark en Alfred zijn verhinderd en zullen hun speldje buiten de ALV krijgen toegestuurd. Ria Broer-Vrolijk is vanwege deze speciale gelegenheid aanwezig op de ALV en wordt toegesproken door Jaap de Jong. Ria heeft in de loop der jaren veel mooie herinneringen verzameld, speciaal aan de uitjes naar Texel waar haar onvermoeibare kookkunst menig hongerige maag heeft gevuld. 12. Rondvraag/vaststelling datum Algemene Ledenvergadering 2016 Aleid Offerhaus vraagt of zij deel kan nemen aan de vergadering van de landelijke raad om aldaar haar mening over de contributieverhoging kenbaar te maken. Jaap de Jong deelt mee dat dit altijd mogelijk is, maar dat toehoorders geen automatisch spreekrecht en stemrecht hebben in deze vergaderingen. 13. Sluiting Jaap bedankt allen voor hun bijdrage en sluit de vergadering met de mededeling dat de volgende Algemene Ledenvergadering plaats vindt op
woensdag 17 maart 2016 om 19.30 uur. Pauze Na de pauze heeft Elly Riemens een boeiende presentatie over de Extremadura gehouden aan de hand van prachtige foto’s. Zosja Berdowski, secretaris DE GROENE ZEGGE
juni 2015
8
Verhoging contributie 2016 / 2019 Bijlage ALV IVN gaat de verplichte afdracht van leden verhogen. Het bestuur van IVN Amstelveen wil haar contributies hierbij aanpassen. Waarom is deze verhoging nodig? IVN ontvangt jaarlijks een gift van de Nationale Postcodeloterij. Een deel van deze gift besteedt IVN aan de werkzaamheden van de Stichting en een ander deel aan het ondersteunen van de Vereniging. In 2015 zal IVN opnieuw een verzoek om financiële steun indienen bij de Nationale Postcodeloterij. Om in aanmerking te komen voor deze gift moet IVN onder meer kunnen aantonen dat zij naast de bijdrage van de NPL ook voldoende andere inkomstenbronnen heeft. Dat laatste is nog wel een probleem. Gebleken is dat IVN voor het laatst op 1 januari 2004 de jaarlijkse contributie van IVNafdelingen voor leden en huisgenootleden heeft vastgesteld. Dit bedrag is € 8,65 per lid en € 1,25 per gezinslid per jaar. Sinds 2004 is deze afdracht niet veranderd, terwijl er afgelopen jaren wel inflatie was. Na correctie voor deze inflatie zou in 2014 de landelijke afdracht ongeveer € 10,80 per lid moeten zijn en in 2017 verder moeten stijgen naar € 11,60. IVN heeft besloten om de afdracht aan te gaan passen aan deze achterblijvende inflatiecorrectie. Met ingang van 1 januari 2016, en daarna eens per drie jaar, wordt een periodieke herijking van de afdracht uitgevoerd. Voor 2016 is de afdracht vastgesteld op € 10 per lid en € 1,60 per huisgenootlid en voor 2019 (voorlopig) op € 12 per lid en € 2,00 per huisgenootlid. Gegeven de verhoging van de landelijke afdracht acht het bestuur van IVN Amstelveen het noodzakelijk om onze contributies ook aan te passen. Met ingang van 1 januari 2016 wordt de landelijke verhoging in onze contributies verwerkt. Dit betekent dat de contributie met ingang van 2016 zal worden verhoogd naar € 22,00 voor leden en € 8,00 voor gezinsleden. Deze verhoging geldt voor de periode 20162018. Met ingang van 2019 wordt de contributie voor leden verhoogd naar € 24,00 en voor gezinsleden naar € 9,00. Ook de minimum bijdrage van donateurs van IVN Amstelveen gaat iets omhoog op de hiervoor genoemde data (zie schema hieronder). IVN Amstelveen
Contributieverhoging 2016 -2018
2019
22,00
24,00
-10,00
-12,00
Gezinslid
8,00
9,00
afdracht
-1,60
-2,00
Donateur
14,00
15,00
Lid afdracht
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
9
IVN Amstelveen organiseert i.s.m. de gemeente Amstelveen drie lezingen met aandacht voor biodiversiteit, ofwel “variatie in de natuur”. De eerste lezing was op donderdag 26 maart 2015 en de tweede lezing, op donderdag 28 mei 2015. De derde lezing, op donderdag 25 juni 2015, gaat over vleermuizen. IVN-er Floor van der Vliet laat met beelden zien hoe het gesteld is met de vleermuizen in Amstelveen. Zijn er wel voldoende schuil/nestplekken voor ze? Hebben ze hulp nodig van ons? Bijvoorbeeld met nestkasten? De wat algemener voorkomende soorten vleermuizen hebben hun schuilplaats in huizen of gebouwen en daardoor een binding met de mensenwereld. Maar voor hun voedsel zijn ze ook afhankelijk van het meer natuurlijke buitengebied. Amstelveen biedt, door de combinatie groen en bebouwing, aardige levenskansen aan vleermuizen. Deze lezing wordt gehouden in het IVN-gebouw De Arc, Jeanne d’Arclaan 8 (naast schooltuinen-complex Bankrasflora) Programma: 19.30 uur zaal open, 20.00 uur aanvang lezing, 20.45 uur pauze, vervolg 21.00 tot ± 21.30 uur. Daarna is er gelegenheid voor vragen. Els Poel en Jeannette Schenk
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
10
UITNODIGING FEESTELIJKE EINDPRESENTATIES 14 nieuwe natuurgidsen. Graag willen wij alle leden en donateurs van IVN Amstelveen uitnodigen om op zaterdag 27 juni 2015 om 10.00 uur in de Arc de feestelijke eindpresentaties van en de diploma-uitreiking aan de cursisten van de Natuurgidsencursus 2014-2015 bij te wonen. Veertien mensen die met elkaar de natuur, met alles wat leeft, groeit en bloeit, spannend en interessant vinden en die iedere keer weer benieuwd waren wat de ander gezien, gehoord, gevoeld, geproefd en gelezen had en die zelf ook iets gezien, gehoord, gevoeld, geproefd en gelezen hadden en daar graag over vertelden. Na 23 lesavonden, 23 zaterdagochtendexcursies, heel veel opdrachten met opzoekwerk, heel veel oefenen met bedenken, schrijven en vertellen en heel veel brownies komt er een einde aan de cursus en slaakt iedereen een zucht van verlichting. Misschien komt er een soort leegte die prettig en onprettig tegelijk is en die om een leuke invulling vraagt. Daarin kunnen jullie een rol spelen door de nieuwe gidsen een warm welkom te geven in onze vereniging, waar hun inbreng en medewerking voor hen en ons zo belangrijk is. Dus tot 27 juni 2015! Carla de Bruijn en Jeanine Brederoo
Inzenden kopij 10 augustus 2015
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
11
PLANTENWERKGROEP AGENDA 2015 Voor 2015 heb ik een gevarieerd programma samengesteld van zeven avondexcursies en één zaterdag. Op dit moment resten er nog drie excursies. Dus nog een aantal mogelijkheden voor IVN-ers om de plantenkennis bij te spijkeren. Rond het Zijdelmeer in Uithoorn is een fraai stukje natuur. Het lijkt me de moeite waard hier eens met de plantenwerkgroep te gaan kijken. Het is op fietsafstand van Amstelveen, maar iedereen is vrij om met elkaar mee te rijden. Neem de weg naar Uithoorn, ga bij de N195 (de vroegere N201) nog rechtdoor. Na 200 meter is links de parkeerplaats. De voorgaande twee jaren zijn we naar Wijk aan Zee geweest. Dit beviel goed, dus doen we het weer. Omdat we eerst een half uurtje moeten autorijden, verzamelen we om 19:00 uur bij de Escapade. De kwekerij in De Braak en het Thijssepark vormen de laatste twee excursies en staan garant voor een groot aantal soorten. Ik hoop op mooi weer. Informatie bij mij via 020 – 6470737. Henk Glas Datum
Plaats
Verzamelplaats
Tijd
wo 1-7
Zijdelmeer
19:30 u
wo 22-7 ma 3-8 wo 12-8
Wijk aan Zee Kwekerij De Braak Thijssepark
Parkeerplaatsje Watsonweg, Uithoorn Parkeerplaats Escapade In De Braak bij de kwekerij Ingang Prins Bernardlaan
De Braak DE GROENE ZEGGE
19:00 u 19:30 u 19:30 u
foto Diana Erkelens juni 2015
12
OVER KLUTEN EN STELTKLUTEN Het is vrijdagmiddag, ik ben vrij en ik moet een keuze maken tussen een rondje Bovenkerker polder of Het Landje van Geijsel. Ik besluit om naar Ouderkerk te fietsen om mijn geluk te beproeven bij dit inmiddels landelijk bekende natuurfenomeen. Hoewel de vogels meestal te ver weg zitten om mooie foto’s te maken is er altijd genoeg te zien om je natuurhart op te halen en heel af en toe zie je aan de A9-kant Lepelaars of steltlopers dichtbij de weg. Ik fiets langs de Ouderkerker plas en hoor overal in het riet Karekieten, maar ook de Bosrietzanger is eindelijk terug van zijn Afrikaanse winterkwartieren. Deze rasmuzikant keert zo’n beetje als allerlaatste terug en zijn zang klinkt mij als muziek in de oren. Als ik onder de A9 door fiets en het kleine asfaltweggetje richting Geijsel insla, sta ik eerst een tijdje met mijn verrekijker en telescoop het ondergelopen land af te speuren. Er is genoeg te zien, van genoemde Lepelaars tot allerlei weidevogels en vele eenden. Ik stap op om naar het huisje te fietsen boven op de dijk en daar met beter licht nog eens het hele gebied af te grazen. Ik ben nog geen dertig meter verder, of ik word getroffen door een ornithologische lichtstraal. Een Steltkluut op nog geen twintig meter afstand, rustig fouragerend en totaal niet gealarmeerd door mijn aanwezigheid. Ik zet de fiets aan de kant, monteer de telelens op mijn camera en ga heel rustig in de berm zitten. De Steltkluut laat zich prachtig vastleggen. Aan de geheel witte kop kan ik zien dat het hier om een vrouwtje gaat. Even later vliegt ze weg. Ze heeft ergens midden in het gebied een nest. Dat is voor Jan Geijsel reden om het landje langer onder water te laten staan. Even later komt ze weer terug, maar ze heeft nu een zwarte kop; dat is dus Foto: Henk Breij het mannetje. Wordt het zo langzaamaan niet eens tijd dat we een sokkeltje gaan maken, waarop later een standbeeld van Geijsel komt te staan. Wat een plezier hebben we als vogelliefhebbers al niet beleefd aan al die jaren dat we er van de vogels konden genieten. Maar Jan Geijsel is niet de enige gepassioneerde boer in Nederland. De laatste jaren zie je steeds vaker dat de controverse tussen boeren en natuurbeschermers langzaam aan het afzwakken is. Veel boeren werken met hart en respect voor de natuur. Zo waren we een aantal weken geleden met de DE GROENE ZEGGE
juni 2015
13
fotowerkgroep bij boer Murk in Friesland. Die is helemaal waus van weidevogels en heeft de werkwijze op zijn bedrijf daar voor een groot deel aan ondergeschikt gemaakt. Hij heeft twee ondiepe plasjes gegraven, met aan de rand daarvan vogelkijkhutten, die volledig zijn ingericht voor de fotografie. Parende Kluten op nog geen 10 meter afstand, wat een sensationeel gezicht. Vooral het afscheidskusje van het mannetje na de copulatie verraste eenieder van ons. Hij pakt dan heel kort, maar heel teder even haar snavel vast met de zijne. Boer Murk moet van een financiële vergoeding niets weten, een fles Friesche Beerenburg vindt hij al mooi, met het idee dat een aantal fanate fotografen de dag van hun leven hebben gehad. Henk Breij CURSUS ETEN UIT DE NATUUR De cursus wordt gegeven in de periode van zondag 30 augustus 2015 tot en met donderdagavond 1 oktober 2015. Organisatie: IVN Amstelveen Kosten: voor leden € 35,-- en voor niet-leden € 40,--. Thema: Planten en bloemen. Drie zondagen op stap van 10-13.00 uur. - zondag 30 augustus 2015 gaan we op de fiets de Middelpolder door. - zondag 6 september 2015 gaan we naar boerderij Meerzicht in het Amsterdamse Bos. - zondag 27 september 2015 gaan we naar de Kennemerduinen. - op donderdagavond 1 oktober 2015 komen we bij elkaar op de Jeanne d'Arclaan 8 waarbij iedereen iets meeneemt wat hij/zij zelf heeft gekookt met "wilde ingredienten". Wies Teepe is contactpersoon voor deze cursus. Opgeven voor deze cursus bij Wies,
[email protected] onder vermelding van naam, adres en telefoonnummer. De cursus kost € 35,-- voor leden van IVN en € 40,-- voor niet-leden, over te maken naar rekeningnummer: NL26 INGB 0005 2469 61 t.n.v. IVN Amstelveen onder vermelding van 'Eten uit de Natuur 2015'. Pas na betaling van het cursusgeld is uw aanmelding definitief. Wies Teepe DE GROENE ZEGGE
juni 2015
14
OPROEP SPEUREN NAAR VLEERMUIZEN IN AMSTELVEEN? “Hebben vleermuizen het zwaar in Amstelveen?”. We weten het niet, maar we denken het wel. Dus wanneer u eerdaags een oproep ziet : “Speur mee naar Vleermuizen in Amstelveen”, dan hoopt de IVN-Vleermuizenwerkgroep dat u de komende 6 maanden geregeld op mooie avonden, vanaf zonsondergang omhoog kijkt of u ze ziet vliegen (te beginnen voor of achter uw woning). En als u allemaal dan uw waarneming(en) doorgeeft op www.milieuweb.nl/vleermuis , krijgen we in korte tijd een prachtig overzicht van de vleermuizenpopulatie en meer zekerheid over het antwoord op bovenstaande vraag. Wist u trouwens dat de vleermuis het enige zoogdiertje is dat echt kan vliegen? Informatie Als u meer wilt weten over het vleermuiswerk van het IVN, kunt u altijd bellen met 0620396438 Jan de Jong, Coördinator IVNVleermuiswerkgroep i.o. Jan de Jong
NATUURBOUW In het voorjaar volgde ik een ecologiecursus bij het IVN in Amsterdam. Een cursus die je leert om anders te kijken naar veel zaken die je eigenlijk al weet, en vooral om ze in onderling verband te beschouwen. Aan het eind kwam het onderwerp Natuurbeheer aan de orde, en toen viel de term ‘doelsoorten’. Doelsoorten, wanneer had ik dat woord eerder gehoord? Ik herinnerde mij een column in het radioprogramma ‘Vroege Vogels’ van roofvogelkenner en eigenzinnig publicist Rob Bijlsma, “Het achterbakse bos”. Hij fulmineerde hierin tegen natuurontwikkeling: “De beheerders zijn een kruistocht tegen bestaande natuur begonnen […] een werkverschaffingsproject van megalomane omvang.” “De achteloosheid en minachting waarmee de huidige beheerder bestaande leefgebieden met de erbij behorende planten en dieren naar de knoppen helpt is shockerend.” “De sterke afname van roofvogels in bossen, oplopend tot halveringen en meer, kan voor een deel op het conto van terreinbeheerders worden geschreven. […] Niet dat ze daar wakker van liggen. Aan hun horizon gloort immers een schitterende wereld, DE GROENE ZEGGE
juni 2015
15
namelijk het beoogde doeltype.” OK, doeltype in plaats van doelsoort, maar de betekenis is hetzelfde. Om een gebied geschikt te maken voor de rugstreeppad, het heideblauwtje of vul maar een soort in, worden veel aanwezige soorten onverbiddelijk uitgeroeid. In het lezenswaardige boek “Jaren van verandering, Nederland tussen 1945 en 2014” wijdt landschapsarchitect Han Lörzing een hoofdstuk aan natuurbehoud. In de jaren vijftig was de belangstelling voor natuurbescherming minimaal, en ging het de beschermers vooral om behoud van de weinige natuur die nog restte, in de sfeer van Heimans en Thijsse. Maar in de tweede helft van de vorige eeuw veranderden de opvattingen, moesten geplande wegen door natuurgebieden worden omgelegd of zelfs geschrapt, en kwam ‘natuurontwikkeling’ op. Dit betekende overigens de redding voor organisaties zoals de Heidemij (tegenwoordig Arcadis), die eerst ‘woeste gronden’ hadden ontgonnen en ruilverkavelingen uitgevoerd; met oude kaarten in de hand konden zij rechtgetrokken beken weer laten meanderen als vroeger. De maakbare natuur kent haar successen maar ook kostbare mislukkingen, die wij liever snel vergeten. Lörzing noemt er twee: de korenwolf en het korhoen. In Limburg is een uitgebreid fokprogramma van korenwolven gestart, waarna de hamstertjes werden uitgezet op speciaal voor hen ingezaaide akkers. Maar de in gevangenschap opgegroeide diertjes waren weerloos tegen predatoren. Voor het korhoen was in steeds verder versnipperd leefgebied onvoldoende plaats over. Op de Sallandse heuvelrug zijn 300 ha bos gekapt, honderden hectaren omgeplagd en alle vossen afgeschoten om te voorkomen dat zij korhoenders gingen opeten. Buitenlandse korhoenders werden op de Holterberg uitgezet, maar die bleken zich daar niet te kunnen voortplanten. Zoals bekend is onlangs het korhoen voor Nederland opgegeven. Hoe erg is dat? In Oost- en Noord-Europa leven nog vele korenwolven en korhoenders. Grappig is dat onbedoeld ook vanzelf ‘nieuwe natuur’ ontstaat. Bijvoorbeeld in het westelijk havengebied van Amsterdam, waar eind vorige eeuw grote terreinen werden platgebulldozerd (herinnert u zich kunstenaarsdorp Ruigoord nog?) voor een uitbreiding die door teruglopende economie niet tot stand kwam. Geleidelijk hernam de natuur haar rechten en kwamen er pioniersoorten, zowel planten als dieren, op. Vroeger gingen terreinbeheerders die meteen te lijf, om te voorkomen dat vanwege de Flora- en Faunawet het gebied niet meer bebouwd mocht worden; nu laat de wet tijdelijk braak liggen toe. Het mooiste voorbeeld zijn natuurlijk de Oostvaardersplassen. In dit voor landbouw ongeschikt terrein op de Zuiderzeebodem zou een haven- en industriegebied komen. Maar in Lelystad en Almere vestigden zich vooral forensen, en de bedrijven die bij die steden kwamen hadden geen behoefte aan een haven. Het enorme terrein bleef jarenlang braak liggen, verwilderde en er DE GROENE ZEGGE
juni 2015
16
ontstond een ‘nieuwe wildernis’ van ondiepe plassen, moerassen en jong bos. De Staatsbosbeheer-medewerker Frans Vera zag de waarde van spontaan ontstane natuur en wist uiteindelijk te bereiken dat de Oostvaardersplassen tot natuurmonument werden aangewezen. Wat wij als natuur zien, en welk soort natuur wij willen, is altijd een arbitraire keus. De in de negentiende eeuw aangeplante naaldbossen zijn natuurbeheerders een gruwel, maar Rob Bijlsma ziet ze als roofvogelreservaat. Dure mislukkingen doen je je afvragen of de verguisde Henk Bleker toch niet een klein beetje gelijk had. Volgen natuurbeschermers te vaak de waan van de dag? Gert-Jan Roebersen
ONTSTAAN EN ONTWIKKELING VAN BIJENVOLKEN (Bron: Vroege Vogels 23 mei 2015)
Op de site www.wageningenzoemt.nl wordt voor het eerst bijgehouden waar en wanneer bijenzwermen worden gezien. Zeventig procent van de meldingen komt dit jaar uit het rivierengebied en de veenweidegebieden in het westen van Nederland. Belangrijk voor de ontwikkeling van een volk is de hoeveelheid voedsel in de directe omgeving. In het voorjaar is de wilg een van de eerste nectarbronnen voor bijenvolken die beschikbaar komt. Wilgen tref je vooral aan in vochtige gebieden daar kunnen bijenvolken zich het snelst ontwikkelen. Ontstaan zwermen Een bijenvolk heeft maar één bij die zich voortplant, de koningin. Bijenvolken vermeerderen zichzelf door zich voor een deel af te splitsen. Voordat dit kan gebeuren moeten er op een gegeven moment nieuwe koninginnen geboren worden. Dat gebeurt meestal op het hoogtepunt van het voorjaar. Zodra de temperatuur hoog genoeg is beginnen de bijenvolken met het kweken van veel jonge bijen. Eerst komen er duizenden werksters bij, later ook enkele honderden darren, de mannetjes. Omdat de mannetjes veel meer tijd nodig hebben om geslachtsrijp te worden dan de koninginnen, worden pas na het verschijnen van de mannetjes enkele nieuwe koninginnen gekweekt. Net voor het uitkomen van de nieuwe koninginnen vertrekt een groot deel van het volk, samen met de oude koningin, zij gaan een nieuwe plek zoeken om te wonen. Dit zijn de zwermen.
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
17
In het ‘oude’ volk, waar de zwermende bijen uit vertrokken, worden een paar nieuwe jonge koninginnen geboren. Is het volk dan nog steeds sterk, dan kan ook de eerste daarvan vertrekken met een zwerm bijen (kleiner dan die van de oude koningin), en soms nog wel een. Is het volk niet sterk genoeg meer om zich zo veel luxe te permitteren, dan worden de extra jonge koninginnen (-poppen) door het volk gedood, soms zelfs in directe tweestrijd tussen de jonge zusterkoninginnen. Met het oude volk op de oude plek krijgt zo’n jonge koningin een droomstart, in een voldoende groot volk. Het volk leeft op een succesvolle plek omdat het volk anders nooit zo groot geworden zou zijn dat het kon zwermen. Melden van bijenzwermen Bijenvolken zwermen pas als ze groot en sterk genoeg zijn. In een mooie warme lente zie je de eerste zwermen al in april. De meeste zwermen verschijnen in mei en juni, en daarna nog sporadisch tot in september. Hoe eerder een zwerm in een nieuw nesthol kan starten, hoe meer kans dat ze aan het eind van de zomer een goede voorraad honing hebben om de winter door te komen. Het is echter onbekend hoe het moment van zwermen verschilt tussen de jaren en tussen verschillende gebieden in Nederland. Mogelijk is de timing een voorspeller voor het overwinteringssucces. Om daar meer inzicht in te krijgen roepen Bijen@wur, de Nederlandse Bijenhouders Vereniging en De Natuurkalender het publiek en imkers op om bijenzwermen te melden op de Bijenzwermpagina van wageningenZoemt.nl. Wat doet de hangende zwerm? Een zwerm strijkt met luid gezoem neer op een tak van een struik of boom, in een lantaarnpaal of zelfs aan een fiets. Een indrukwekkend geluid en een indrukwekkend verschijnsel. Spannend en leuk om mee te maken. Een zwerm kan niks meenemen behalve de voorraad honing die in hun honingmaagjes past. Om daar zuinig mee om te gaan doen bijen in de zwerm zo weinig mogelijk, eigenlijk niks. De acht- tot tienduizend bijen verlagen zelfs hun lichaamstemperatuur om energie (=honing) te besparen. En ze wachten totdat er een besluit is gevallen over een nieuw onderkomen. Want dat is wat een paar honderd bijen ondertussen doen op de buitenkant van de zwerm: ‘discussiëren’ over de verschillende nestholtes die ze gevonden hebben, vervolgens samen bekijken en weer discussiëren. Zwermen blijven een paar uur tot een paar dagen lang hangen totdat ze een nestholte hebben die aan de eisen voldoet. Dan worden de andere bijen van de zwerm opgepord om zich klaar te maken voor vertrek, en DE GROENE ZEGGE
juni 2015
18
binnen een kwartier zijn ze weg. Een bijenzwerm laten verwijderen Hoewel een bijenzwerm er dreigend uit kan zien, is ze niet gevaarlijk. Bijen zijn er niet op uit om te steken en zeker niet als er geen honingvoorraad te verdedigen valt. Bijenhouders helpen u graag van de zwerm af. Op verzoek komen ze de zwerm scheppen en nemen hem mee om het volkje in een kast of korf onder te brengen. Tekst: Tjeerd Blacquiere, Bijen@WUR, Wageningen UR; Frank Moens, Nederlandse Bijenhouders Vereniging en Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University
WEIDEVOGELBESCHERMING Ronde Hoep eerste week mei 2015 Een rustige start … werk aan de winkel in mei!? We maken een late start. De eerste tellingis daarom verschoven naar de eerste week van mei. Er is nog nergens gemaaid. Er lopen al grutto´s met kuikens, maar het lijkt er op of veel paartjes nu pas beginnen. Als dat inderdaad zo is, zullen we nog tot eind juni gruttokuikens hebben. Gelukkig mogen we ver-wachten dat er ook dan nog flink wat percelen met relatief weinig gras zijn. Met 224 paar grutto’s komen we zo’n 20 paar lager uit dan het record van 2014, en zijn we op het niveau van 2013. Prima. We hebben volgens een veel gebruikte berekening ruimte voor 230 gruttogezinnen in de polder, dus het zit vol. De vroege broeders onder de grutto’s gaven een vertrouwd beeld te zien –nu lopen de eerste kuikens er al. In de meeste jaren ging daarna een groot aantal gelijk op in het maken van nesten. Nu zien we een lange periode met telkens nieuwe vestigingen. Kennelijk ongewoon veel nesten die pas in mei zijn gestart!
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
19
Ondanks dat er laat wordt gemaaid, kunnen er door de late vestigingen nog nesten liggen de komende weken, vooral van grutto en tureluur. Door het hoge aantal late broeders moeten we er van uitgaan dat het beheer voor kuikens lang door zal gaan dit jaar. De tweede telling in mei zal meer duidelijkheid geven, maar het lijkt er op dat op veel plekken, vooral in het reservaat, de rustperiode verlengd moet worden. Het maaien om een gruttonest heen levert risico's op voor de eieren en kuikens. Verhoog de kansen op succes: 1. Laat een ruime hoeveelheid vierkante meters staan rondom het nest (minimaal 50, meer mag). 2. Beter: laat een hoek, perceel, of meerder percelen met veel vogels voorlopig staan en vraag subsidie aan voor een kuikenveld (mail of bel mij). 3. Kijk naar een veilige verbinding naar een perceel met uitgesteld maaien een kuikenstrook kan daarheen het verschil maken! Verder valt op: • Reservaat functioneert weer erg goed, hier vestigen zich de meeste vogels, maar ook buiten het reservaat zijn een aantal gebieden met een grote populatie weidevogels > deze vogels lopen deze maanden de grootste risico’s. •
Kievit had geen last van een late start, er lopen behoorlijk veel kuikens.
•
4 Zomertalingen!
• Twee-en-zeventig veldleeuweriken –daar zal geen polder overheen komen? Mark Kuiper (gruttobrief boeren ANV De Amstel) Stand van zaken weidevogelnesten per 27 mei 2015 ( bescherming op het maisland) Op 8 mei heb ik samen met Hans Buijze en Dirk Cornelissen de percelen van Nico Immink afgelopen om nesten te controleren en nieuwe nesten te registreren. We vonden slechts 5 nieuwe nesten. Daarom werd het zoeken bij Maurits Immink uitgesteld tot 25 mei (nieuwe nesten van na het inzaaien konden dan nog net niet uit zijn). Samen met Bianca Raymakers vond ik er zoveel nesten bij dat er in de daarop volgende dagen opnieuw is gezocht bij Nico Immink. In totaal vonden we er op beide bedrijven 39 nesten bij. Veel toen gevonden nesten bleken inderdaad op punt van uitkomen te staan want de eieren waren soms al aangepikt door de kuikens. Binnenkort zullen de DE GROENE ZEGGE
juni 2015
20
meeste nesten dus uit zijn en de kuikens grotendeels verhuisd naar het grasland. Ze zijn daar slecht te volgen per gezin, daarom was de Bovenkerkerpolder bij Vogelbescherming Nederland aangemeld voor een pilot naar het broedsucces van de kievit. Door ouders te voorzien van kleurringen hadden we de individuele gezinnen kunnen proberen terug te vinden in het grasland. Helaas werd het verzoek niet gehonoreerd. Zonder dat is het niet goed mogelijk om met zekerheid iets te zeggen over het broedsucces van de kievit. Daarom zullen we dit jaar geen grote inzet plegen in het volgen van de gezinnen op het maisland en in het grasland. De ontwikkeling in aantal gevonden legsels in 2015 heeft wel het vermoeden doen rijzen dat de vele nieuwe nesten elk jaar na het inzaaien van maisland niet van de kieviten zijn die al eerder een nest hadden op het maisland, maar van kieviten die van elders komen (waarschijnlijk elders in de Bovenkerkerpolder) om opnieuw te beginnen na verlies van eieren en kuikens op plekken waar het gras op dat moment te lang was. Toch nog weer wat bijgeleerd dus. Met grote dank aan alle vrijwilligers die mee geholpen hebben aan het zoeken en beschermen van nesten en aan beide gebroeders Immink en de loonwerkers die hun medewerking gaven aan het zoeken en beschermen van nesten. Nieuwe vrijwilligers altijd welkom Wil je graag meedoen met weidevogelbescherming? Dat kan altijd want nieuwe vrijwilligers zijn zeer welkom. Niet alleen om nesten te zoeken op een 'eigen' bedrijf, maar ook om af en toe in te springen elders of om mee te helpen met het per polder tellen van broedparen en gezinnen van weidevogels. Het is nuttig voor de weidevogels, je bent gezond in beweging, spreekt weer eens met een boer en met e nen groepje vrijwilligers is het ook nog eens gezellig. Stuur dus een mail naar
[email protected] en ik stuur je nadere informatie toe. Aad van Paassen, coördinator
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
21
WAARNEMINGEN Januari: in de Amsteltuin (wijngaard) zijn we aan het snoeien, we zien er grote zilverreigers. Een klein rondje Middelpolder levert een kramsvogel, 2 grote zilverreiger, spreeuwen, nijlganzen, meer dan 500 kieviten, meer dan 100 smienten, meer dan 50 krakeenden, kokmeeuw (niet geteld!) vink, wilde eend, aalscholvers, grauwe gans en staartmees. In het Amsterdamse Bos blauwe reigers met nestmateriaal, overal boomklevers, merels en mezen. Thuis een waterhoen in het gras. Tijdens de storm zijn er weinig vogels in de lucht, we zien alleen 2 buizerds. Een blauwe reiger probeert weg te vliegen maar komt met een smak weer terug op aarde. In het A’damse Bos 2 grote bonte spechten, vinken en luidruchtige boomklevers. Op 17 januari doe ik mee aan de landelijke watervogeltelling in een deel van Amstelveen. Ik zie een ijsvogel (gelukkig telt hij ook mee als gebonden aan water). Adri en Diana nemen de Middelpolder voor hun rekening. Hun aantallen watervogels zijn aanzienlijk hoger! In het A’damse Bos hoor ik een Grote Alexanderparkiet. Het geluid is zo anders dan dat van een halsbandparkiet dat het zelfs de niet-vogelaars opvalt en zij vragen wat dat was. Op de laatste dag van januari zien we een sperwer boven de Amsteltuin en horen we een groenling en een grote bonte specht. Februari: thuis zitten er staartmezen in de kooi samen met een roodborst te eten van de pindacake. Groenlingen vechten om de silo, ze blazen naar elkaar en landen gewoon op elkaars rug om de ander weg te krijgen. Ook 2 roodborsten vechten met elkaar op het balkon. Loeke meldt 2 nijlganzen boven in een gekandelaberde Treugwilg. Het Landje van Geijsel levert op 13 februari de eerste grutto’s, wulpen, pijlstaart, smient, slob-, krak- en kuifeend op. Een groep van misschien wel 500 spreeuwen moet een roze spreeuw herbergen, maar die is niet te zien, de spreeuwen zijn erg onrustig en zitten geen minuut stil. In het A’damse Bos hoor ik de grote lijster, zanglijster, merel, de vink mét vinkenslag, boomkruiper en –klever. Het wordt een beetje voorjaar. Aan de overkant van de straat vechten kauwen om de schoorstenen. Ieder jaar weer hetzelfde gedoe. In Trudy’s tuin zitten 13 groenlingen, een vink, keep, holenduif en houtduif. Niet gek hè? We zien nonnetjes in de Vooroever bij Wervershoof, 12 brilduikers en honderden kolganzen, ook brand- en Canadese ganzen. Ik word heel erg afgeleid door een voor de auto langs vliegende groene specht DE GROENE ZEGGE
juni 2015
22
op de Beneluxbaan. Hij landt zonder ongelukken in een boom langs het tramtracé en ik rijd ook zonder ongelukken door. He made my day! Maart: Met 15 mensen van de vwg gaan we lang weekend naar Zeeland. We hebben 3 bungalows gehuurd. De vogellijst is 92 vogels lang met o.a. flamingo’s (3 soorten), een smelleken en heel veel meer. Dit zijn heel erg leuke weekends waar we ons altijd op verheugen. In het Amsterdamse Bos hoor ik 5 verschillende roffelende grote bonte spechten, boomkruipers en boomklevers, zanglijster, roodborst. Alles zingt. Loeke belt: zij wil de nestkast schoonmaken maar vindt 2 eitjes (van vorig jaar?) Even wachten maar. Ze meldt ook de terugkeer van de scholekster op het dak van de Lidl aan de A’damseweg. De volgende dag belt Loeke, ze heeft weer de nestkast gecontroleerd en telt 5 eitjes. Dat is best vroeg voor 13 maart. Ze weet eigenlijk niet van wie de eitjes zijn omdat ze alleen maar winterkoningen heeft gezien die belangstelling hadden. Op het Landje van Geijsel zien we heel veel grutto’s , watersnippen, kemphanen, bontbekplevieren, pijlstaarten, slobeenden, smienten, scholeksters en tureluurs. De eerste vogelcursusexcursie in de Middelpolder levert ook direct de eerste tjiftjaf op en 53 andere soorten. Geen gekke lijst. ’s Middags gaan leden van de vwg de oeverzwaluwwand schoonmaken. Aldaar geen bijzonderheden, ook al vanwege onze aanwezigheid natuurlijk. De enige witte prunus in onze straat bloeit, altijd een week eerder dan de roze. In de Braak bloeit de Prachtschubwortel, wat is het een mooie parasiet. April: Op 4 april is de tweede excursie van de vogelcursus, deels weer in de Middelpolder en bij Geijsel. We zien 2 blauwborsten, 2 rietgorzen, lepelaar en nog veel meer. Ook stellen we een nieuw fenomeen vast: dakeenden, een paartje wilde eend dat gezellig dicht tegen elkaar op de nok van een dak zit. Het is koud en sommige cursisten haken af. Bij Geijsel zien we IJslandse grutto’s, kemphaan en nog steeds veel grutto’s. Een rondje Waterland is altijd leuk zeker met zon: we zien parende tureluurs, vechtende grutto’s , etende buizerds, de prooi werd aangedragen door de partner maar hij bleef wel in de buurt. Heel veel brandganzen, watersnippen en wintertaling. In de Gouwzee zat niets meer. Helemaal leeg. Els meldt een zwartkop, rietgors en mussen in haar buurt. Een ijsvogel lijkt een van de nestgangen in de oeverzwaluwwand in beslag te hebben genomen. Dat hoor ik van een dame uit Purmerend die onze vogelfietsroute heeft gefietst . Marianne ging kijken en zag de ijsvogel en 8 oeverzwaluwen. Een dag later tel ik 13 gravende oeverzwaluwen, 1 zingende winterkoning en rietgors en 1 in de zon liggende blauwe reiger, bijna niet te herkennen als een DE GROENE ZEGGE
juni 2015
23
blauwe reiger. Ik zie ook een paartje grauwe ganzen met 7 pulletjes. Onderweg naar huis hoor ik mijn eerste zwartkop. Bij de eerste MUStelling met Adri in postcode 1183 horen we groene specht, zwartkop en een grote Alexanderparkiet bij Uilenstede. Terugfietsend door de Middelpolder hoor ik mijn eerste fitis en geniet van de prachtige zonsopkoms , er hangt nog een lichte nevel over het land. Zo mooi dat ik de kou vergeet. Bij de oeverzwaluwwand zit de ijsvogel, geen oeverzwaluwen. Het Bloesempark is optimaal gekleurd: alle Japanse kersen bloeien. Bijna helemaal wit: toch wijzen foto’s uit dat de bomen roze bloeiden in het verleden. Veranderen de bloemen van roze naar wit?? Verder hoorden we daar groenling, fitis, zanglijster, tjiftjaf en zwartkop. Dat was het weer. Marleen Andriessen
Bijzondere waarneming Gisteren 2 mei was ik achter in mijn tuin aan het werk, toen ik aan de overkant van de vijver in het Thijssepark 2 grote ringslangen zag zonnen. Ze lagen heerlijk in de zon aan de kant van de sloot en lieten zich goed fotograferen en door de verrekijker bekijken. Ze waren beide meer dan een meter groot, de een wat donkerder dan de ander. Vorig jaar heb ik er achter de tuinen van de Oude Karselaan ook een paar gezien, maar zo mooi lang in beeld nog nooit. Het park en de strook land langs de Landscheidingskade leent zich goed voor de slangen. Een goede ontwikkeling zou ik zeggen. Hopelijk kunnen ook veel andere mensen ze te zien krijgen. Leuk hoor. Jos Valent
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
24
AAN ALLE KNNV’ERS EN IVN’ERS Houd je van kamperen? Houd je van de natuur? Vind je het leuk om met andere mensen op excursie te gaan? Overweeg dan eens mee te gaan met een kampeervakantie, georganiseerd door een aantal enthousiaste leden van de KNNV. Je kiest dan voor een vakantie in een mooi natuurgebied ergens in Europa en kampeert in een tent, caravan, camper of eventueel een huisje of appartement in de buurt. Met elke dag de mogelijkheid met andere natuurliefhebbers te gaan wandelen of fietsen in de omgeving van de camping. Het programma wordt grotendeels door de deelnemers zelf bepaald. Ieder jaar worden er ongeveer 15 bestemmingen aangeboden. Variërend van een paar dagen tot twee weken. In Nederland, Frankrijk of elders in Europa. Maar altijd in een schitterend gebied. Je reist er zelf heen en zorgt voor je eigen eten en drinken. En iedere dag is er de mogelijkheid mee te gaan met een (deel van de) groep en te kiezen uit één van de excursies, die een excursieregelaar voor je uitzoekt. Je kunt je wensen voor het programma ‘s avonds bij de koffie of chocolademelk, die we meestal gezamenlijk drinken, kenbaar maken. Kamperen is sowieso een goedkope manier van vakantievieren, heel dicht bij de natuur. Omdat de kampeervakanties voor en door leden van de KNNV en IVN worden georganiseerd kunnen de inschrijfkosten worden beperkt tot een paar tientjes. Daarvoor krijg je de gezelligheid en kennis van de andere deelnemers. Kijk eens op www.knnv.nl/kampeervakanties. Daar zijn ook de e-mailadressen en telefoonnummers te vinden waar je met vragen terecht kunt. Yvonne van Putten, bureausecretaris KNNV (dinsdag, woensdag en donderdag) Postbus 310, 3700 AH Zeist, 030 - 231 47 97 e-mail :
[email protected] www.knnv.nl Bron: Blaadje 15-1 KNNV Amsterdam
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
25
ACTIVITEITENOVERZICHT 2015 – 2 do 25 juni
3e lezing over biodiversiteit met als onderwerp De Grote Ratelaar Uitgebreide informatie op blz. vrij 26 juni KNNV Gierzwaluwexcursie Amsterdam olv Evert Pellenkroft (Jordaan) Neem fiets en verrekijker mee Start: Marnixbad Marnixplein om 20.30 u. zo 28 juni IVN-Amstedam wandelexcursie Geuzenbos (Halfweg) olv Gert Snoei en Joke van der Boon Info: gertsnoei@het net.nl of www.ivn.nl/afdeling/amsterdam/activiteiten/het-geuzenbos Start 14.00 – 15.30 vrij 3 juli KNNV Gierzwaluwexcursie Amsterdam olv Frans Levelt (Zuid) Start: Hygiëaplein om 20.30 u. Fiets + verrekijker mee vrij 10 juli KNNV Gierzwaluwexcursie Amsterdam olv Gert de Jong (Realeneiland) Start: Barentzpln 7 om 20.30 u. Fiets etc zo 12 juli Natuurwandeling Arboretum bij Uilenstede van 10.00-11.30 u. Start: bij fietstunnel onder de Beneluxbaan, bij halte Uilenstede Thema: Bomen *)Info zo 09 aug Natuurwandeling door het Schinkelbos van 10.00 – 11.30 u. Start: Rotonde bij de Bosrandweg. Thema: Overig *)Info zo 30 aug IVN-Amsterdam: Vogelexcursie Diemer Vijfhoek van 10 – 14 u. olv Jan Hinloopen. Info en opgeven Ruth Bolt
[email protected] zo 13 sep Natuurwandeling over het Vogeleiland (A'damse Bos) van 10.00 – 11.30 u. Start: Parkeerplaats Groot Kinderbad Thema: Overig *)Info zo 26 sept Opfrisexcursie Paddenstoelen o.l.v. Henk en Jenny Breij. Verzamelen om 10:00 bij de Urbanuskerk in Bovenkerk di 3 nov Coördinatorenoverleg in De Arc om 19.30 u.
*)Info
IVN natuurwandelingen door natuurgidsen van IVN Amstelveen Dhr. G-J. Roebersen tel. 020- 496 43 63.
OVERIGE ACTIVITEITEN IVN-Cursussen Cursus “Eten uit de natuur” periode 30 aug. – 1 okt. 2015 zie blz.
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
26
- Kinderactiviteiten IVN-Amsterdam Vrije inloop 13:00-15:30. Amstelpark, De Rietschuur, Amsterdam Info: www.ivn.nl/afdeling/amsterdam De 1e zondagmiddag van de maand doe-excursies voor kinderen in de basisschoolleeftijd onder begeleiding van een IVN-natuurgids, afwisselend in het Amstelpark of in het Amsterdamse Bos. Duur ongeveer 1½ uur. Verzamelen in het IVN-informatiecentrum de Rietschuur (Amstelpark) of in de Boswinkel (Amsterdamse Bos) open di t/m zo 10-17 u. Graag opgeven voor de activiteiten . Informatie en aanmelden Yvon Kraaijeveld: 06-34127007 (s’avonds) of
[email protected] Kijk onder activiteiten op www.ivn.nl/afdeling/amsterdam voor data, plaats en tijd. Activiteiten bevriende organisaties - KNNV afdeling Amsterdam Alle cursussen, excursies en lezingen op www.knnv.nl/amsterdam. E-mail:
[email protected] - Vereniging “ De Oeverlanden blijven” Activiteiten zie www.oeverlanden.nl - Tuinvereniging “Langs de Akker”, Langs de Akker 2, Amstelveen. Activiteiten zie www.langsdeakker.nl - Groei en Bloei Amstelveen, Matterhorn 14, 1186 EC Amstelveen Info: www.amstelveen-groei.nl - Bijenpark imkervereniging Amstelland Langs de Akker 1 1186 DA Amstelveen Info: H.S. Kooij, secretaris.
[email protected] of www.nbvamstelland.nl. - Amsterdamse Bos, De Boswinkel, Bosbaanweg 5, 1182 DA Amstelveen. Open di t/m zo 10 - 17 uur. Informatie: tel.020 5456100; www.amsterdamsebos.nl, email:
[email protected] - De Heimanshof - Wieger Bruinlaan 1 te Hoofddorp De heemtuin is geopend op werkdagen van 9.00 tot 16.00 uur en tijdens activiteiten. Lezingen: 1e zondag v.d. maand van half drie tot half vier, niet in januari, DE GROENE ZEGGE
juni 2015
27
juni t/m aug. Rondleidingen: het eerste weekend (za en zo) van juli, aug. van 14-17 uur en de derde zaterdag v.d. maand 15.00 u. Info: www.deheimanshof.nl - Natuurvereniging De Ruige Hof *) De Ruige Hof is op maandag en woensdag geopend tussen 10-17 uur en tijdens activiteiten. U bent dan altijd welkom voor informatie en een kopje koffie. Zie de Activiteitenkalender: www.deruigehof.nl T. 0294-285021, e-mail:
[email protected]. *) Natuurvereniging De Ruige Hof, Tuinhuis, Abcouderstraatweg 77, 1105 AA Amsterdam Zuidoost.
Inzenden kopij 10 augustus 2015
Scholekster (alarmerend) foto: Aad van Paassen
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
28
LEDENADMINISTRATIE Mutaties periode 1 maart 2015 – 1 juni 2015 Nieuwe leden: - Mevr. S.M. van Nieuwkerk, Amstelveen (per 8-3-2015 landelijk lid) - Annemarie Quik-Pasnooij, Amstelveen (per 18-3-2015 landelijk lid) - Ciska Stokkel-Bos, Amstelveen (per 23-4-2015) Vriendelijk verzoek aan al onze leden en donateurs om wijzigingen in emailadres, woonadres en/of telefoongegevens zo vlug mogelijk aan mij door te geven.* * Mijn (e-mail)adresgegevens staan op pagina 2 van de Groene Zegge. Lennie Stegeman, Penningmeester en Ledenadministratie
Col ofon De Groene Zegge is het mededelingen- en informatieblad voor leden en donateurs van IVN, Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, afdeling Amstelveen. Het blad wordt vier keer per jaar, aan het einde van het kwartaal gratis aan leden en donateurs toegezonden. Het IVN is een landelijke vereniging van vrijwilligers die streeft naar meer natuur en een betere kwaliteit van het milieu. Zij doet dit door activiteiten op het gebied van voorlichting en educatie voor jong en oud, zoals excursies, cursussen, tentoonstellingen, enz. Het lidmaatschap is € 20,-- per jaar (gezinsleden € 7,50). Donateurs: v.a. € 12,50 per jaar. Opzeggingen dienen vóór 15 november bij de ledenadministratie binnen te zijn. Ledenadministratie: Lennie Stegeman (zie bestuur) Info: Zosja Berdowski, secretaris, tel. 020 6437357. Website: www.ivn.nl/afdeling/amstelveen. Kopij aanleveren bij de redactie vóór de volgende sluitingsdata : 10/2, 10/5, 10/8, 10/11. Teksten bij voorkeur getypt en niet opgemaakt. Redactie: Hetty Kok (zie coordinatoren) I.v. m. auteursrechten dienen overgenomen teksten e.d. te zijn voorzien van bronvermelding en de goedkeuring van de auteur. De redactie behoudt zich het recht voor teksten in te korten. Foto's: Henk Breij, Carla de Bruijn, Diana Erkelens, Aad van Paassen, Jeannette Schenk, Jos Valent
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
29
Drieteenstrandloper
DE GROENE ZEGGE
foto: Jeannette Schenk
juni 2015
30
COÖRDINATOREN Rondleidingen (maandelijks) Rondleidingen (op aanvraag) Tentoonstellingen IVN-kraam Natuurgidsencursus Bomencursus Insectencursus Mossen/korstmossencursus Paddenstoelencursus Vogelcursus Voorjaarscursus Grassencursus Insectenwerkgroep Natuurfotografiewerkgroep Paddenstoelenwerkgroep Plantenwerkgroep Vleermuizenwerkgroep i.o. Vogelwerkgroep Weidevogelbescherming PR
Gert-Jan Roebersen 496 43 63 Aleid Offerhaus 673 91 30 Jeanine Brederoo 643 58 36 Carla de Bruijn 647 72 49 info: Bestuur Bas ten Asbroek 647 47 75 Els Poel-Hellinga 640 46 26 Willem Colenbrander 0297 58 22 54 Jenny Breij 641 01 79 Marleen Andriessen 645 52 07 vacature Carla de Bruijn 647 72 49 Els Poel-Hellinga 640 46 26 Elly Riemens-Kruyff 643 85 20 Henk Breij 641 01 79 Henk Glas 647 07 37 Jan de Jong 06 20396438 Marleen Andriessen 645 52 07 Aad van Paassen 641 25 48 Diana Erkelens 645 86 55 e-mail:
[email protected]
Publiciteit
Bert Bent 643 07 67 e-mail:
[email protected]
Redactie “de Groene Zegge”
Hetty Kok Dukdalf 44, 1186 WT Amstelveen e-mail:
[email protected]
Redactie Website
Jeannette Schenk Henk Breij e-mail:
[email protected]
Website
www.ivn.nl/afdeling/amstelveen
DE GROENE ZEGGE
juni 2015
31
Redactie De Groene Zegge Dukdalf 44, 1186 WT Amstelveen
Port Betaald Port Payé Pays-Bas
NR 2
juni 2015
JAARGANG 31
IDIE
(GrJR[O)]ENJE, ZJE(Gr'(Gr JE
Steltkluut
foto,' Henk Breij
Afdelingsblad IVN Amstelveen
Ringslangen
foto: Jas Valent
Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid
