Gratis Rechtshulp voor minima Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht Willering Advocaten

Burlesque theater beleeft weer gouden tijden Nieuw: Column Nicolien Mizee Interview: econoom Kees de Korte 9 Kledingbank broodnodig 10 Op pad met morgensterren 11 Werkweigeraar voor de rechter 12 MUGwijzer: adressen en tips 22/25

Gratis Rechtshulp voor minima

020 - 627 37 95 Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht

Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - www.willering-advocaten.nl

UITKERING BEËINDIGD?

088 - BIJSTAND VOCAAT.NL [email protected]

Heeft u problemen met uw uitkering? Walker & Wittensleger advocaten tel. 020-6730055

(088 - 245 78 26) WWW.VOCAAT.NL

Zie advertentie pagina 18

Inhoud

de maand MUG MUG begint de nieuwe maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? MUG maakt de balans op.

5

• Huiskamer Westerpark is er voor iedereen met een hulpvraag

6/7

• Wijkaanpak over de gevolgen van de stadsdeelfusies • Leer-/ werkproject Het Pand

12

• Achtergrond: trajectweigeraars boeken wisselend succes

21

• Afscheidsinterview met directeur van Pantar Piet Dek •

2/3 De Maand MUG 13 Kunst & Cultuur: Schuttingen NZlijn creatief versierd | 14 Broedplaatsen | 20 Achtergrond: Dossier: zelforganisaties allochtone vrouwen | 23 Sport: Marathonloper Theo Stelling | Rubrieken: | 5 Hoe kom je de maand door met weinig geld + Ombudsman| 9 Werken met DWI |11 De Andere Kant van het Loket | 19 Studentenpagina | 28 Jacques Peeters | 29 Betoog over armoede van Rutger Koopmans + Joep Bertrams

Aanvulling bij artikel over de Voedselbank, op pagina 5 in MUG Magazine van februari. Intakegesprekken voor de Voedselbank vinden vanaf januari niet meer plaats bij een gemeentelijke dienstverlener, maar worden gevoerd door een intakevrijwilliger van de Voedselbank zelf, op een van de tien intakelocaties. Mensen kunnen nu dus, anders dan voorheen, rechtstreeks bij de Voedselbank terecht. Foto voorpagina: fotonova.nl

$

! " # !"!#!

### % # !

2 Ac t ueel

april

 Werkloosheid steigt vooral in Amsterdam In de vier grote steden is de werkloosheid het afgelopen jaar fors toegenomen. Het hardst ging dit in Amsterdam, met een stijging van 4,7 procent van de beroepsbevolking in 2008 naar 6,5 procent in 2009. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Net als in de voorafgaande jaren had Rotterdam met 7,5 procent het hoogste aantal werklozen. In Den Haag en Utrecht was de werkloosheid in 2009 respectievelijk 5,4 en 5,5 procent. Deze aantallen liggen ruim boven het landelijke gemiddelde, dat van 3,9 procent opliep naar 4,9 procent. Vooral jongere komt nauwelijks aan het werk De werkloosheid onder jongeren van vijftien tot 25 jaar liep op van

8,7 procent in 2008 tot 11,2 procent in 2009. Uitschieter is NoordNederland met maar liefst 14,4 procent. Overigens was het voor oudere werklozen vanaf 45 jaar het moeilijkst om weer aan het werk te komen. Cijfers wijzen uit: van werken word je blij Van de mensen die werkloos of arbeidsongeschikt zijn, is de helft ontevreden met zijn bestaan. Van de werkenden geldt dat maar voor 10 procent. Dit wijst onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) uit. Uit berekeningen van het SCP blijkt dat de laatste vijftien jaar de ‘gelukskloof ’ zelfs groter is geworden: wie nu thuis zit, is somberder dan in 1995. Aan de andere kant is het welbevinden van werkenden juist toegenomen. Werk is steeds belangrijker gewor-

Peter van StraAten

den voor je status en welbevinden, concludeert het SCP.  Crisis kost €1.750,per persoon per jaar Een nieuw kabinet zal de komende vijf jaar 29 miljard aan bezuinigingen moeten doorvoeren, wat neerkomt op €1.750,- per Nederlander per jaar. Dit blijkt uit ramingen van het (CPB). Het planbureau concludeert dat het huidige herstel van de economie te fragiel is om de groeiende staatsschuld te compenseren. De komende periode stijgt de werkloosheid en nemen de kosten voor de zorg flink toe. Als het beleid niet wijzigt, zijn de overheidsfinanciën volgens het CPB op termijn niet houdbaar en zal het begrotingstekort exploderen.  Deeltijd-WW verlengd Het kabinet trekt 85 miljoen euro

uit voor maatregelen om de arbeidsmarkt te stimuleren. Het leeuwendeel van dit geld, 70 miljoen, is bestemd voor verlenging van de deeltijd-WW. Werkgevers hebben nu tot 1 juli 2011 de tijd om deeltijdWW aan te vragen voor hun werknemers. Door de deeltijd-WW kunnen werkgevers hun personeel in moeilijke tijden gedeeltelijk in dienst houden. Op dit moment maken ongeveer 40.000 werkgevers van de regeling gebruik. Naast het geld voor de deeltijd-WW trekt

het kabinet nog twaalf miljard uit voor omscholingsprojecten en nog twee miljard voor ondersteuning van ‘werk-naar-werktrajecten’.  ‘Deeltijdman’ krijgt sneller meer werkuren Mannen die parttime werken willen er vaker uren bij dan vrouwen. Ook krijgen zij dat eerder voor elkaar. CBS-onderzoek over de jaren 2002-2008 laat zien dat mannen met een baan van 20 tot 28 uur per week twee keer vaker hun arbeidsduur wilden uitbreiden dan vrouwen met een even lange werkweek. Van hen slaagde 56 procent daarin tegen 43 procent van de vrouwen. In aantallen gemeten zijn er meer vrouwen dan mannen die extra uren willen. Logisch, want er werken veel meer vrouwen in deeltijd. Ongelijkheid tussen kinderen neemt toe Nederlandse kinderen worden steeds welvarender. Dat is het goede nieuws. Het slechte nieuws is dat er nog steeds bijna 200.000 kinderen in een achterstandspositie opgroeien. Zij profiteren niet van de verbeteringen in hun gemeente. Sterker, de situatie in de slechtst scorende wijken van Nederland is verder verslechterd. Dat wordt zichtbaar door het onderzoek Kinderen in Tel, dat jaarlijks de leefsituatie van de Nederlandse jeugd in kaart brengt. Het gevaar is groot dat de kinderen die nu al in armoede leven het nog moeilijker gaan krijgen. De onderzoekers adviseren gemeenten in de gaten te houden dat ze de meest kwetsbare kinderen met hun bezuinigingsplannen niet extra treffen. Ook op je bankrekening kun je flink besparen Nederlanders bankieren het goedkoopst bij ING. Deze bank biedt voor €13,80 per jaar het goedkoopm ug m aga zine

redactioneel

In spanning de verkiezingsuitslagen afwachten op 3 maart in de Stopera. Gemeenteraadsleden en kandidaten waren nog in het ongewisse over het vertrek van burgemeester Job Cohen naar de landelijke politiek. Wie hem zal opvolgen is nog niet bekend, de uitslag van de verkiezingen inmiddels wel: PvdA 15 zetels, VVD 8, GroenLinks 7, D66 7, SP 3 en CDA 2. Nieuwkomers TON, Red Amsterdam en de Partij voor de Dieren haalden elk 1 zetel. De onderhandelingen voor een nieuw college waren nog in volle gang toen deze MUG naar de drukker ging. Er staat veel op het spel. Amsterdam moet fors bezuinigen. De VVD wilde daar juist 10 miljoen euro weghalen; D66 nam genoegen met 1,5 miljoen minder inzet op armoedebeleid. PvdA en GroenLinks beloofden tijdens de verkiezingen niet op armoedebestrijding te zullen bezuinigen. Foto: fotonova.nl

ste betaalpakket van Nederland. ABN Amro is met €33,- per jaar de duurste bank. Dit blijkt uit onderzoek van Bankenoverzicht.nl, een vergelijkingssite voor bankzaken. Van de onderzochte betaalpakketten komt ASN Bank als beste keuze uit de bus. Deze betaalrekening is

 Verhoging AOWleeftijd in de ijskast De kwestie van de AOW-leeftijd is door de Tweede Kamer ‘controversieel’ verklaard. Dat betekent dat de verhoging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar voorlopig niet wordt behandeld. Als een kabinet demissionair wordt, volgt er een lijst aan onderwerpen waarover de Tweede

Kamer en de Senaat niet langer debatteren. De regering heeft immers geen meerderheid in het parlement meer en handelt vooral lopende zaken af. De Tweede Kamer publiceerde begin maart een lijst met controversiële onderwerpen, met daarop de AOW en de veel bekritiseerde huisbezoeken door uitkeringsinstanties.

ONDERTUSSEN WERKT INFORMATEUR Eberhard

met €18,- per jaar iets duurder dan ING maar rood staan is goedkoper en men ontvangt 1 procent rente bij een positief saldo op de betaalrekening. Peter Ruys, directeur van Bankenoverzicht.nl: ,,Bankieren is duurder geworden. Dat is vreemd omdat internetbankieren het betalingsverkeer efficiënter heeft gemaakt en veel bankkantoren zijn gesloten.” ...rood staan blijft altijd peperduur Geld lenen blijft duur, hoewel de rente die banken onderling betalen om geld te lenen fors is gedaald. Deze officiële marktrente is in twee jaar tijd gedaald van 4,2 procent naar 0,4 procent. De banken hebben deze verlaging niet aan hun klanten doorberekend. Klanten van de Rabobank betalen met 15 procent het meest om rood te staan. Bij een jaarlijkse roodstand van €1.000 komt dit neer op €150,per jaar. Bij de SNS Bank betaalt de klant het minst, maar nog altijd €120,- per jaar. Peter Ruys van Bankenoverzicht.nl: ,,Opmerkelijk dat lenen zo duur blijft, terwijl de banken zelf een stuk goedkoper lenen. Zij verdienen daar dus veel aan.’’ m u g m aga zine

van der Laan aan een nieuwe wethoudersploeg, met daarin PvdA en D66 en hoogstwaarschijnlijk GroenLinks. Weet u het nog? Op 3 maart waren er gemeenteraadsverkiezingen. De PvdA van Lodewijk Asscher bleef in Amsterdam de grootste partij, met 15 zetels (5 minder dan vier jaar geleden), gevolgd door de VVD met 8 zetels (lichte winst) en GroenLinks (ook 8 zetels, eveneens winst). De grote winnaar was echter D66, goed voor 7 zetels, 5 meer dan vier jaar geleden. Na 3 maart bleef het nog lang onrustig in de stad. Burgemeester Job Cohen volgde PvdA-aanvoerder Wouter Bos op als kandidaat-premier en Lodewijk Asscher - die al ervaring had als locoburgemeester - werd Cohens tijdelijke opvolger, tot woede van D66. De PvdA werd beticht van machtspolitiek. De democraten verloren ook nog hun roerganger Hans van Mierlo, die op 11 maart overleed. Een groot staatsman is heengegaan. Hoe zou hij hebben gereageerd op het besluit van D66 de besprekingen met de PvdA af te breken? Enkele D66’ers waren not amused en betichtten hun partij van ‘symboolpolitiek’. Ze eisten ‘hun stem terug’, wat ietwat ingewikkeld ligt. Maar de dissidente D66’ers kunnen gerust zijn, de partij van lijsttrekker Ageeth Telleman is weer terug aan de onderhandelingstafel. Ondertussen wacht Amsterdam geduldig af.

 Verhoging AOWleeftijd in de ijskast De beperking van fiscale aftrekposten leidt bij velen tot koopkrachtverlies van wel €100,- tot €150,- per maand. Vooral 65-plussers met een klein pensioen en uitkeringsgerechtigden zijn de dupe. Dat stellen deskundigen en vrijwilligers die helpen bij de belastingaangifte over 2009. FNV Belastingservice en ouderenorganisatie Unie KBO luiden de noodklok. ,,Wij krijgen enorm veel verontruste telefoontjes en e-mails van onze mensen die de aangiftes verzorgen bij ouderen”, zegt directeur Stella Salden van Unie KBO. ,,Dat doen ze niet op basis van één signaal. Ze merken dat de meeste mensen nauwelijks nog aftrek krijgen. De ouderdomsaftrek van ruim €800,is afgeschaft en ook de kosten bij overlijden. Ook aanvullende ziektekostenpremies zijn niet meer aftrekbaar.” Als gevolg van het gemis aan aftrekposten hebben mensen bovendien een hoger belastbaar inkomen. Dat heeft weer gevolgen voor de huur- en andere belastingtoeslagen. Unie KBO heeft het Nibud gevraagd onderzoek te doen naar de koopkracht van de getroffen groep ouderen. De uitkomst kan volgens Salden een rol spelen bij de verkiezingen op 9 juni en al eerder bij het voorjaarsoverleg. Voor de verkiezingsprogramma’s komt het onderzoek waarschijnlijk te laat.

We moeten bezuinigen. Het Centraal Planbureau becijferde dat alle ombuigingen tezamen zo’n €1.750,- per persoon per jaar moeten opleveren. Dat zijn twee maanden bijstand of AOW voor een alleenstaande. Dat is meer dan één modaal maandinkomen. Maar het is weer minder dan de verzekeringspremie voor een ‘beetje’ dikke zakenauto, de prijs van een polshorloge in de PC Hooft, de maandelijkse lunch-declaraties van een ‘beetje’ CEO, de helft van het netto weekloon van een interim-manager bij een failliete welzijnsorganisatie (bijvoorbeeld IJsterk)... enzovoort. Was iedereen maar interim-manager bij een failliete welzijnsorganisatie, dan was het begrotingstekort in no time ingelopen. Of toch niet? Natuurlijk niet, de beloning van zo’n gesubsidieerde graaier komt immers regelrecht uit de staatskas. Econoom Kees de Kort adviseert dan ook met klem aan die graaicultuur een einde te maken, een voor de hand liggende bezuinigingsmaatregel. Eigenlijk kun je niks met het rekengrapje dat we €1.750,per persoon per jaar moeten bezuinigen. De echte vraag is: ‘Welke schouders gaan de zwaarste lasten dragen?’ De Kort doet suggesties, waarvan beperking van de hypotheekaftrek alvast geen taboe meer is, behalve bij VVD, PVV en CDA. Inderdaad, waar het echt op aan komt, zijn de aanstaande kamerverkiezingen. Welke partijen zijn bereid de lasten eerlijk te verdelen en niet op de smalste schouders af te wentelen? Ook scheidend Pantar-directeur Piet Dek gaat in op al dan niet brede schouders, maar dan vooral van gehandicapten. Zorg liever voor de kwetsbaren dan voor mensen die door de crisis ‘even aan de kant staan’, betoogt Dek. Die opvatting staat haaks op de huidige aanpak, ook van de gemeente, via onder andere ‘Blijf aan de bal’. Dek heeft geen hoge pet op van al die van gemeentedienst naar gemeentedienst zappende (daar heb je het M-woord weer!) ‘managers’, die geen echte knowhow meer hebben, niets van de geschiedenis hebben geleerd. Dek noemt zichzelf een mastodont, een uitstervende soort. Feit is dat met Piet Dek een enorme expertise, op het gebied van de arbeidsmarkt, met pensioen gaat. MUG wenst Piet Dek nog heel veel mooie jaren. Joop Lahaise april

2010 Ac t ueel 3

ombudsman

achter het nieuws

rondkomen

Huiskamer Westerpark doorbreekt sociaal isolement Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers. Wanneer je van een minimuminkomen moet rondkomen, is elke extra euro welkom. In het kader van de armoedebestrijding heeft de overheid daarom een aantal voorzieningen getroffen. Amsterdamse huishoudens met een minimuminkomen kunnen een ‘minimavoorziening’ van €50,- ontvangen. Met een collectieve ziektekostenverzekering kan al gauw €250,- per jaar worden bespaard en voor personen die net boven de inkomensgrens zitten is er een kortingsregeling. Het valt echter niet mee om deze voorzieningen te bemachtigen. Zo vormt het verkrijgen van het aanvraagformulier op zich al een hindernis. Wie dat formulier niet automatisch krijgt toegestuurd, kan het uitsluitend bij het Team Voorzieningen aanvragen. Afgezien van het feit dat dit niet erg klantvriendelijk is, leidt het ook tot onnodige vertraging binnen een behoorlijk krappe indieningstermijn. Wanneer een aanvraagformulier ook maar even te laat binnenkomt, wordt het niet in behandeling genomen, ongeacht de reden van de vertraging. Bij aanvragen voor de collectieve verzekering wordt standaard als argument aangevoerd dat de aanvraag geen zin meer heeft omdat de oude verzekering niet tijdig kan worden opgezegd. Dat gebeurt zelfs als mensen hun verzekering zelf al hebben opgezegd en Agis heeft toegezegd dat ze bij hen kunnen deelnemen. De informatievoorziening is ook onvoldoende. Lang niet iedereen die er recht op heeft, wordt erop geattendeerd. Het aanvraagformulier voor de collectieve verzekering vermeldt niet dat er ook een kortingsregeling bestaat. Ik vind het onacceptabel dat deze extra service van de overheid, voor burgers die het hard nodig hebben, ten onder gaat aan administratieve rompslomp. Daarbij staan de kosten niet in verhouding tot de bedragen die worden uitgekeerd. U moet daarom krachtig protesteren wanneer u uw extraatjes dreigt mis te lopen. Dat kan door bezwaar aan te tekenen of, wanneer u er met DWI niet uitkomt, bij mij aan te kloppen. Ulco van de Pol www.gemeentelijkeombudsman.nl m u g m aga zine

Charles Braam Effe bij moeder an is een warme huiskamer in Westerpark, ooit opgezet voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Inmiddels is iedereen er met een hulpvraag welkom. ‘Effe’, zoals vaste bezoekers en stafleden de huiskamer noemen, is in 1998 opgezet door voormalig wijkverpleegster Elma de Wolf. Ze had in die tijd een sociaal spreekuur in Wijkopbouworgaan Westerparkbuurt en werd daar geconfronteerd met de problemen van mensen met een psychiatrische aandoening. In die tijd sloot de psychiatrische inrichting Santpoort in Bloemendaal en veel van de voormalige patiënten

Effe-coördinatrice Elma de Wolf is een echte moederkloek. Mensen met grote of kleine problemen, Elma maakt tijd voor iedereen. Voor haar is Effe dan ook veel meer dan alleen maar werk. ,,Ooit zat ik zelf in een depressie en kwam daar weer uit juist door me voor anderen in te zetten.” Toen ze met dit werk begon, kwamen de mensen bij haar thuis. ,,Als er iemand in de buurt uit zijn dak ging, dan werd ik er altijd bij gehaald.” Zo ontstond het idee voor een 24-uurs opvang voor mensen met een psychiatrische aandoening. Dat bleek niet haalbaar, een huiskamer wel. Behalve een plek voor ontmoetingen en hulp is er in de huiskamer ook ruimte voor creativiteit. Aan de wand hangen kleurrijke schilderijen. De eerste die in Effe exposeerde, was Johan Brouwer. Johan is sinds september 2007 kok bij Effe en Elma’s rechterhand. ,,Elma is voor mij levensreddend geweest”, bekent Johan. ,,Als je na je detentie weer op straat staat, zonder hulp van de reclassering, is dat echt wel moeilijk.” Elma heeft bij zijn resocialisatie een grote rol gespeeld. Johan had in jaren geen schilderskwast meer in de hand gehad. ,,Toen ik bij wijze van spreken nog maar net een schilderijtje droog had, kon ik hier al exposeren. Die kans heeft mijn leven een hele nieuwe richting gegeven.” Gastvrouw Charlotte weet zo’n beetje alles over iedereen die regelmatig langskomt. Ze vangt nieuwelingen op, maakt een babbeltje en hoort hun problemen aan. Charlotte komt uit de gezondheidszorg en is door ziekte uit het arbeidsproces geraakt. Sindsdien doet ze vrijwil-

werden aan hun lot overgelaten. ,,Vooral de weekends waren een probleem. Er was hier in de buurt niets waar ze naartoe konden en velen voelden zich eenzaam”, vertelt De Wolf. Sommige ex-patiënten zorgden ook voor overlast op straat. Om het sociale isolement van deze mensen te doorbreken en ze in contact te brengen met buurtbewoners ontstond het idee voor een opvang in de vorm van een laagdrempelige huiskamer. Met het stadsdeel vond De Wolf een ruimte aan de Knollendamstraat. ,,De politie hoefde direct minder op te treden en het bleek dat het medicijngebruik bij de mensen verminderde.” In het begin deed ze het werk vrijwillig. Na drie jaar kwam Elma de Wolf in dienst van de stichting Effe, met subsidie van het stadsdeel en de gemeente. Tegenwoordig kan iedereen vier dagen in de week bij Effe terecht. Per dagdeel komen er gemiddeld zo’n twaalf tot zestien bezoekers langs. En dat zijn niet alleen psychiatrische patiënten.

Er is een gastvrouw aanwezig, die ook als eerste aanspreekpunt fungeert voor mensen die met met een hulpvraag komen. Op dinsdag en vrijdag wordt er door een van de stafmedewerkers een maaltijd gemaakt en voor vier euro mag iedereen die wil, aanschuiven. Er wordt wel van de eters verwacht dat ze helpen met tafeldekken en afruimen. Een paar keer per jaar worden er speciale themamaaltijden georganiseerd. Met Kerst en rond oud en nieuw is de huiskamer natuurlijk vaker open. Het klantenbestand bestaat uit zo’n tachtig personen. Die komen niet allemaal naar de huiskamer. ,,We bezoeken de mensen ook thuis, activeren en resocialiseren. Verder ontlasten we de mantelzorgers hier in de buurt”, aldus De Wolf. Als het nodig is, gaat er iemand mee naar instanties zoals de Belastingdienst of de DWI. ,,In de zomer gaan we met een heel gezelschap een week naar een boerderij in Schagen. Dat is altijd heel erg leuk.” www.effebijmoederan.nl

‘Niets ter wereld is zo moeilijk als de dingen nemen zoals ze zijn’

Elma de Wolf met cliënten in de huiskamer. Foto: Michel Hobbij

ligerswerk. Met een onmiskenbaar Duits accent vertelt Charlotte hoe ze zojuist nog een vrouwelijke ‘stamgast’, die met een brief van de belastingdienst bij haar kwam, blij heeft gemaakt. Ze dacht dat ze moest betalen maar het bleek dat ze geld terugkreeg. ,,Dan zie je zo’n gezicht helemaal opklaren”, zegt Charlotte. Ze wil dit werk nog een paar jaar doen, dan vindt ze het wel genoeg geweest. Johan is niet de enige die in de huismaker exposeert. ,,Vanuit de ‘Effe-gedachte’ heb ik met mijn partner een fonds opgericht om met een klein bedrag, maximaal €300,- anderen op weg te helpen’’, vertelt hij. ,,Dat geld kan net het verschil maken, waardoor iemand bijvoorbeeld lijsten kan kopen of de opening van een expositie kan bekostigen.’’ Dit jaar bestaat Effe 12,5 jaar.

Elma hoopt er haar 25-jarige jubileum te halen maar er klinkt twijfel in haar stem. Over de herstructurering van de buurt, -‘alles moet mooier en duurder’ - is ze niet zo te spreken. ,,Er komen veel yuppen in de buurt wonen, wat ten koste gaat van de sociale samenhang. Ik ben geridderd en genomineerd voor Amsterdammer van het Jaar 2009, maar in de praktijk levert dat niets op”, aldus Elma. ,,De sociaal zwakkeren verdwijnen uit de buurt en trekken aan het kortste eind. Er zijn zeker 25 mensen uit ons bestand verdwenen, door opname, verhuizing of zelfmoord.” In een boekje met gedichten, geschreven door vaste bezoeker Sjouke van Schajik, dat met het geld van Johans fonds is uitgegeven, staat de tekst: ,,Niets ter wereld is zo moeilijk als de dingen nemen zoals ze zijn.”

Lezers vertellen hoe zij de maand doorkomen met weinig geld Kevin Frimpong (18) is eerstejaars student aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij woont samen met zijn ouders en drie broers in Almere en heeft een vriendin. Kevin: ,,Ik studeer informatie, multimedia en management. Dat duurt vier jaar, waarvan het laatste jaar een masteropleiding is. Ik hoop na mijn studie eerst een baan te vinden in de ICT. Daarna wil ik hogerop zien te komen in de richting van beleidsmanagement. Op dit moment heb ik een bijbaantje bij Mobiel Centre, een marktonderzoekbureau. Ik controleer of de parkeerautomaten nog functioneren en werk zestien uur per week voor €8,35 bruto per uur. Mijn loon, samen met mijn studiefinanciering, is €750,- per maand. En ook al hoef ik thuis geen kostgeld te betalen, aan het eind van de maand hou ik echt niet veel over. Maar ik heb niets te klagen. Mijn ouders betalen het collegegeld en de studieboeken koop ik zelf. Alleen die kosten al een vermogen. Andere kosten zijn: een mobiel abonnement voor gemiddeld €70,- per maand. Ik heb een iPhone en de internetmogelijkheden zijn geweldig handig voor mijn studie. De sportschool kost mij €17,-. Op de VU besteed ik €3,- per keer aan eten. Drinken neem ik mee van huis. Ik koop mijn kleding en andere benodigdheden zelf. Om merkkleding geef ik helemaal niks. Als het er maar leuk uitziet. Van mijn ouders heb ik twintig autorijlessen cadeau kregen. De volgende twintig lessen betaal ik zelf (€42,- per les). Ik ben geen type voor discotheken. Het is leuker om naar feestjes van vrienden te gaan. Of ik ga met mijn vriendin de stad in. Dan gaan we naar de film (€25,-) of eten we ergens wat en dan ben je ook al gauw €20,- kwijt. Met vrienden onder elkaar betaalt ieder voor zich. Mijn vader is mijn grote voorbeeld. Hij komt uit Ghana en had helemaal niets toen hij in Nederland aankwam. Nu heeft hij een eigen bedrijf dat hij samen met mijn moeder runt. Ik ben heel trots op ze. Thuis heb ik het naar mijn zin maar in de toekomst, binnen twee of drie jaar, wil ik op mezelf gaan wonen.’’ Lea Nortan april

2010 Ac t ueel 5

wijkaanpak

Teksten: Marcel Schor, Arjan van Oorsouw, Jos Verdonk

Technisch College heeft zijn eigen uitvoering van SBS-serie Het Blok Klaas van de Meer, consulent bij Ymere. Foto: Ingrid de Groot

Huis en werk voor jongeren Drie partijen hebben in Nieuw-West de handen ineengeslagen om jongeren met problemen aan een woning en werk te helpen. Het project WOW! (Werken, Onderwijs, Wonen) is een initiatief van het leerwerkbedrijf WW&W (Wonen en Werken in de Wijk), het ROC van Amsterdam en woningcorporatie Ymere. WW&W stelde vast dat veel jongeren in hun leerwerktraject uitvielen. Hun slechte thuissituatie was daar debet aan: krappe behuizing en gezinsproblemen. De jongeren zwierven op straat of logeerden bij vrienden en familie. Klaas van de Meer, consulent gebiedsbeheer bij Ymere: ,,Het gaat om jongeren met problemen en niet om probleemjongeren, er zijn geen drugs of alcohol in het spel. Ymere zorgt voor tijdelijke huisvesting en ook, samen met WW&W, voor de basale inrichting van de woningen als de jongeren daarvoor geen geld hebben. De corporatie gebruikt hiervoor geld uit haar leefbaarheidspotje." Voorwaarde om een dergelijke woning te krijgen, is dat de jongeren aan het werk zijn via WW&W in Amsterdam Nieuw-West en onderwijs volgen aan het ROC van Amsterdam. WW&W zet hiervoor werkopdrachten uit bij aannemers. Daarbij gaat het vooral om renovatie- en sloop- of schilderprojecten. Het uiteindelijke doel van WOW! is dat jongeren zelfstandig de woningen arbeidsmarkt op kunnen. Ymere blijft helpen met huisvesting als na drie jaar de opleiding succesvol is afgerond

en de huur altijd op tijd is betaald. Vier jongeren hebben inmiddels wooncontracten afgesloten via WW&W. Ymere verhuurt de woningen aan dit leerwerkbedrijf die op zijn beurt weer huur ontvangt van de jongeren. Als een van hen niet regelmatig op school of op zijn werk verschijnt, worden er drastische maatregelen genomen en kan een andere jongere op de woning worden gezet. Het project WOW! is zonder subsidie in een half jaar tot stand gekomen. De drie samenwerkende partijen investeren ruim �100,- in het project. Chris Kamp, directeur WW&W: ,,Als je een project als dit snel wilt starten, moet je jezelf niet afhankelijk maken van externe geldstromen.” Het leerwerkbedrijf heeft twee woonbegeleidersaangesteld. Een van hen Achmed Amarti helpt bewoner Shane Trilsbeek (20) bij zijn inschrijving in stadsdeel Osdorp en bij het aanvragen van huursubsidie. Amarti komt een keer per week langs. Shane: ,,Hij helpt me geweldig. Nadat mijn vader was overleden, moest ik de woning die we samen deelden uit. Ik volg een schildersopleiding aan het ROC en was al zes maanden aan het werk voor WW&W. Ik heb gevraagd of ze een woning voor me wilden zoeken. Dat is uiteindelijk gelukt.” Maria Lebouille, afdelingshoofd van het ROC is enthousiast over het project WOW!: ,,Voor de jongeren is de cirkel nu rond. Ze hebben werk, een opleiding en een huis.”(AvO)

Shane brengt zijn lessen in praktijk. Foto: Ingrid de Groot

6 ach t ergro nd

april

2010

Stagiaires Hasan (links) en Clemens werken in Het Pand aan hun praktijkuren. Foto: Michel Hobbij

In Het Pand mogen leerlingen van het Technisch College Amsterdam een gestript huis weer bewoonbaar maken. 'Leuker dan een muurtje metselen, dat je weer mag afbreken.'

D

e Houtmankade ligt bij het eind van tramlijn 3. Voor nummer 93 staat een houten bouwkeet en op de eerste etage van het pand zijn drie mannen hard aan het werk. Ibrahim (45) is als coach in dienst van woningbouwcorporatie De Key. Hij begeleidt zijn pupillen Clement (19) en Hasan (17) bij de totale renovatie van een etagewoning. Als de jongens hun diploma hebben gehaald, kunnen ze als allround klusjesman of onderhoudsmedewerker in hotels, ziekenhuizen en openbare gebouwen aan de slag . Bouwproject Het Pand is een samenwerkingsverband tussen woningbouwvereniging De Key en de Amarantis Onderwijsgroep, waarvan het Technisch College Amsterdam (TeC Amsterdam) deel uitmaakt. De doelstelling is dat leerlingen van deze mbo-opleiding een totaal gestript pand in vier maanden weer bewoonbaar maken. Bijna alles in de woning wordt eruit gesloopt en daarna door de leerlingen er weer in getimmerd. Het lijkt een beetje op het SBS televisieprogramma Het Blok. ,,Toen we een naam moesten bedenken voor dit project kwam die naam ook voorbij, maar die is natuurlijk al van SBS”, glimlacht Domini-

que Sanders, pr-coördinator van Amarantis. ,,Alleen worden in dat programma de appartementen na afloop geveild en mogen de deelnemers de meerwaarde houden. Helaas zit dat er voor Clement en Hasan niet in.” Project Het Pand beleeft al zijn vierde editie. Dit is wijkaanpak in de meest letterlijke betekenis van het woord. Eerder knapten leerlingen van het TeC woningen op in De Baarsjes, Bos en Lommer en in de Dapperbuurt. Niet elke woning is geschikt voor dit leerwerktraject. Het is belangrijk dat de leerlingen met ieder aspect van de praktijk in aanraking komen. Alleen een keuken renoveren is niet interessant genoeg. De werkwijze in Het Pand verloopt volgens een vast patroon. Eerst gaat een werkvoorbereider van TeC (mbo niveau 4) aan de slag. Hij of zij maakt een bouwtekening, berekent de materiaal- en arbeidskosten en maakt een planning. Dit gebeurt onder begeleiding van een leermeester van de woningbouwcorporatie. De leerling mag zelf bepalen waar de keuken en de badkamer komen, al stuurt De Key zo nodig een beetje bij. ,,De leermeester kan bijvoorbeeld aangeven dat het een heel slecht idee is om juist op die plek de woonkamer te situeren”, legt Dominique Sanders uit. ,,De werkvoorbereider past het plan dan aan en levert uiteindelijk verschillende versies van de bouwtekening in.” Daarna is het de beurt aan de mannen van de praktijk, zoals Clement en Hasan. Deze fase duurt drie tot vier maanden en de stagiaires doen alles zelf, met uitzondering van het aanleggen van leidingen en het stucadoorswerk. In verband met bouwvoorschriften gebeurt dat door gediplomeerde professionals. Uiteindelijk wordt Het Pand door leerlingen van de schildersopleiding van het TeC

van een nieuw verfje voorzien. Het project wordt dus professioneel aangepakt. Daarbij horen ook het schaften en koffie drinken in de bouwkeet, waar tramlijn 3 op luttele decimeters afstand met veel kabaal langsraast. Slechts een pin-up kalender aan de wand ontbreekt. ,,Dit is een gewilde stage bij ons op school”, vertelt Clement, terwijl hij verse koffie in plastic bekertjes schenkt. ,,Het is veel leuker dan een muurtje metselen dat je daarna weer mag afbreken. De woning waar wij nu mee bezig zijn, staat er over vijftig jaar nog!” Om mee te mogen doen aan Het Pand moeten de TeC-leerlingen een echte sollicitatiebrief met cv schrijven. De Key zorgt voor werkkleding, een gereedschapskist en een stagevergoeding van vijftig euro per maand. Clement en Hasan gaan op maandag en dinsdag naar school om de theoretische kant van het vak te leren en van woensdag tot en met vrijdag steken ze hun handen uit de mouwen in Het Pand. Wekelijks maken ze een stageverslag waarin de vorderingen van de renovatie worden bijgehouden. Dit is een win-win situatie voor iedereen”, zegt Dominique Sanders. ,,Wij kunnen onze leerlingen een mooie en nuttige stage aanbieden en De Key kan jonge mensen opleiden, wellicht hun toekomstige werknemers. Dat is heel belangrijk, want er is een groot tekort aan technische vakmensen.” Coach Ibrahim werkt al vanaf zijn veertiende. In Turkije was hij meubelmaker en eenmaal in Nederland kwam hij al snel in de bouw terecht. Het coachen gaat hem makkelijk af. ,,Zolang ze maar goed naar me luisteren. Ik word nu door De Key opgeleid om over een tijdje als leermeester te gaan werken.” Hij staat op. ,,Genoeg gepraat: we moeten weer aan het werk, jongens.” (JV) m ug m aga zine

Van elf kleine naar vier grote Gefuseerde deelraden rekenen op meer daadkracht in wijkaanpak In de gefuseerde stadsdelen Oost, West, Zuid en Nieuw-West zijn de verhoudingen na 3 maart niet ingrijpend gewijzigd. De PvdA blijft de grootste. Werk aan de winkel, want de stadsdelen zelf zijn wel flink veranderd. Vooral groot geworden.

D

e meeste Amsterdammers merken er nauwelijks iets van maar de stad heeft na 3 maart een andere bestuurlijke indeling gekregen. Van de oorspronkelijk veertien stadsdelen zijn er nog maar zeven over. Elf kleine stadsdelen zijn gefuseerd tot vier grote, met elk meer dan 100.000 inwoners: Zuid, Oost, West en Nieuw-West. Daarvan herbergen

woningen is voor mij heilig.” Over marktwerking in het welzijnswerk: ,,Dat heeft niet mijn voorkeur maar we schuwen het niet. De welzijnsinstellingen moeten in elk geval efficiënter gaan werken.” De afgelopen vijftien maanden bemoeide Elatik zich als stadsdeelvoorzitter van Zeeburg met haar ‘eigen’ Vogelaarwijk: de Indische buurt. Hoe kijkt ze naar de Transvaalbuurt in OostWatergraafsmeer? ,,De PvdA blijft inzetten op veiligheid, aanpak van drugsoverlast en overlastgevende jongeren.” In de nieuwe grotere stadsdeelraad heeft de PvdA 8, GroenLinks 7 en D66 5 zetels. Met 20 zetels heeft deze combinatie een ruime meerderheid. Andere partijen: VVD 4, SP 3 en de lokale partij Méérbelangen 2 zetels. In West (Westerpark, Oud-West, De Baarsjes en Bos & Lommer) verdwijnt het burgerloket van OudWest. De bewoners van West kunnen straks voor burgerzaken op drie plekken terecht: Bos & Lommerplein (stadsdeelkantoor West), Haarlemmerweg (oude stadsdeel-

Martien Kuitenbrouwer nu voor heel West Foto: John Melskens

de laatste drie Vogelaarwijken. Reden voor MUG om terug te blikken op de verkiezingen in Oost, West en Nieuw-West, en vooruit te kijken naar de praktische gevolgen van de fusie. In stadsdeel Oost (Zeeburg en Oost-Watergraafsmeer) gaat het burgerloket van Zeeburg dicht. Alle bewoners van Oost, van het verre IJburg tot de Watergraafsmeer, moeten straks voor hun paspoort, rijbewijs en geboorteaangifte naar het nieuwe stadsdeelkantoor op het Oranje-Vrijstaatplein. De loketten Zorg en Samenleven blijven wel bestaan. Bij het ter perse gaan van deze MUG zijn in Oost de PvdA, GroenLinks en D66 in gesprek om tot een nieuw dagelijks bestuur te komen. Armoedebestrijding, onderwijs en stedelijke vernieuwing zijn de belangrijkste thema’s tijdens de onderhandelingen. Over het percentage nieuw te bouwen sociale huurwoningen zegt PvdA-lijsttrekker en beoogd stadsdeelvoorzitter Fatima Elatik: ,,30 Procent sociale huurm ug m aga zine

kantoor Westerpark) en de Baarsjesweg (oude stadsdeelkantoor De Baarsjes). De loketten Zorg en Samenleven blijven op dezelfde plek. In de Ten Katestraat 67-73 (OudWest) opent vanaf half mei een breed sociaal loket. Bewoners kunnen er terecht voor informatie en advies over wonen, zorg, financiën en persoonlijke problemen. Verschillende partijen in de nieuwe stadsdeelraad spelen met het idee om met woningcorporaties afspraken te maken om werkloze jongeren aan het werk in de bouw te helpen. Maar bijna een maand na de verkiezingen hebben de grootste partijen nog steeds niet besloten met wie ze gaan onderhandelen. Twistpunten zijn: armoedebestrijding, betaald parkeren en stedelijke vernieuwing. PvdA-lijsttrekker Martien Kuitenbrouwer (demissionair stadsdeelvoorzitter van Westerpark) over de stadsvernieuwing: ,,Voor de PvdA gaat behoud van woningen vóór sloop.” Op de burgerloketten kan wat de PvdA betreft worden bezuinigd. Kuitenbrouwer: ,,Misschien moeten we toe naar

Achmed Baâdoud onderhandelt voor Nieuw-West Foto: Ingrid de Groot

één burgerloket.” Ook op het welzijnswerk kan worden gekort. ,,We krijgen met flinke bezuinigingen te maken. Het huidige budget voor welzijnsorganisaties moeten we effectiever gaan inzetten. Iedereen is het er over eens dat de resultaten beter moeten worden met minder geld.’’ Armoedebestrijding is een belangrijk punt voor Kuitenbrouwer: ,,In de Kolenkitbuurt leven veel gezinnen in armoede. Verder is er armoede in de Spaarndammerbuurt, de Borgerbuurt en de Chassébuurt.” De grootste partijen in West zijn de PvdA met 13 zetels, GroenLinks 7, D66 en VVD elk 5 en SP 3 zetels. In Nieuw-West (Osdorp, Geuzenveld-Slotermeer en Slotervaart) blijven de drie burgerloketten in de oude stadsdeelkantoren open. Ook blijven alle loketten Zorg en Samenleven open. Nieuw-West heeft het hoogste percentage werklozen van alle stadsdelen. De nieuwe deelraad wil meer invloed op de lokale werkgelegenheid, zoals bij aanbestedingsopdrachten voor diensten die het stadsdeel van bedrijven afneemt. Het nu grote stadsdeel kan in ruil voor het verlenen van een opdracht hogere eisen aan bedrijven stellen, bijvoorbeeld het aannemen van werklozen uit de eigen wijk. De gevolgen van de fusie voor de stedelijke vernieuwing in NieuwWest zijn klein. De afspraken met de corporaties zijn al door de oude drie stadsdelen in 'Parkstad 2015'

vastgelegd. Er zal worden doorgegaan met gemengd bouwen: sociale huur, vrije sectorhuur en koopwoningen. De bedoeling is dat straks nog maar 45 procent van de huizen uit sociale huurwoningen bestaat. Ook in Nieuw-West leidt de PvdA als grootste partij (11 zetels) de onderhandelingen. Eind maart werden nog verkennende gesprekken met D66 (3) en GroenLinks (3) gevoerd. Armoedebestrijding, veiligheid, stedelijke vernieuwing en betaald parkeren zijn de hete hangijzers. Door de accentverschuiving van sloop naar renovatie in de nieuwe raad krijgen tegenstanders van sloop, vooral in Slotermeer, hoop. Beoogd stadsdeelvoorzitter Achmed Baâdoud (PvdA) over armoedebestrijding: ,,We gaan niet op de aanpak van armoede bezuinigen. We blijven ons inzetten voor de sociale samenhang in de buurt. We gaan dus ook niet op de buurtbarbecue bezuinigen.” PvdA, GroenLinks en D66 hebben een voorkeur uitgesproken om met elkaar een college te vormen. De VVD (5 zetels) wil het liefst met PvdA en D66. Baâdoud: ,,De PvdA gaat onderhandelen aan de hand van de portefeuilleverdeling, wie wordt stadsdeelwethouder van wat?’’ Andere kandidaten voor het nieuwe dagelijkse bestuur zijn de lokale partij BNW’81 (3) en SP (2). Alledrie fusie-stadsdelen krijgen te maken met fikse bezuinigingen. Het gaat om structureel tientallen miljoenen. (MS)

Fatima Elatik leidt onderhandelingen Oost Foto: John Melskens

Kort Corporaties gaven kwart miljard uit Amsterdamse corporaties hebben in 2009 een kwart miljard euro in de vijf Amsterdamse Vogelaarwijken geïnvesteerd. Ter verbetering van woningen en leefomgeving zijn ruim 450 projecten gestart. De corporaties investeren al jaren in wijken en buurten waar de leefbaarheid onder druk staat. Ook tijdens de economische crisis proberen ze samen met de stadsdelen te blijven investeren, onder meer in renovatie, het aanstellen van wijkbeheerders, huiswerkbegeleiding, computercursussen en leerwerkplekken. Noord geeft minima bezuinigingstips In Amsterdam-Noord worden van 30 maart tot 8 april voorlichtingsbijeenkomsten gehouden voor mensen met lage inkomens. Deelnemers krijgen adviezen, waarmee ze enkele honderden euro’s per jaar kunnen besparen. De bijeenkomsten vinden plaats in de buurtcentra. Buurtbewoners worden vertrouwd gemaakt met regelingen als de scholierenvergoeding en de bijzondere bijstand. Ook zijn er medewerkers van de Formulierenbrigade aanwezig. Voor locaties en tijden: www. noord.amsterdam.nl. Van der Pekbuurt is wijk met potentie Om de werkgelegenheid te bevorderen, is in de Van der Pekbuurt een re-integratieproject gestart. Jongeren kunnen aan de slag in een leerwerkbedrijf dat door stadsdeel Noord en woningcorporatie Ymere wordt opgezet. Ook zijn er projecten om schooluitval tegen te gaan en diverse culturele plannen om de buurt leefbaarder te maken. Oktay Aslan, projectleider wijkaanpak: ,,Het is een wijk met potentie. De werkloosheidscijfers en schooluitval zijn nog steeds hoog, maar via de Kansenzone-regeling proberen we het tij te keren.” Meer meldingen huurachterstand De Amsterdamse corporaties hebben vorig jaar 3.817 gevallen van huurachterstand gemeld. Sinds 1 januari 2009 is de Vroeg Eropaf-aanpak van kracht. Als een corporatie een huurder met twee maanden huurachterstand niet kan bereiken wordt de maatschappelijke dienstverlening ingeschakeld. Die probeert te achterhalen welke problemen er naast de huurachterstand nog meer spelen. Zo wordt voorkomen dat schulden volledig uit de hand lopen. april

2010 ach t ergro nd 7

Geen bankrekening, toch pinnen met pas Michiel Wetzer Ze bestaan: mensen die niet over een bankrekening beschikken. Met een ‘inzake rekening’ kunnen ze toch geld opnemen.

Dit weekend heb ik mijn neefje te logeren. Op zich hoeft dat niet zo’n probleem te zijn.

Z De ervaring leert echter dat de kleine medemens ons handen vol geld kost.

Maar misschien valt de schade mee, tot nu toe viel hij alleen de kat maar lastig....

onder bankrekening begin je niets. Er is geen werkgever of instantie meer die aan het einde van de week het loon in envelopjes uitkeert. En kom maar eens met contant geld aan bij je woningcorporatie. Wie in Nederland geen toegang heeft tot het girale betalingsverkeer, wordt bedreigd met sociale uitsluiting. Toch lopen er genoeg mensen rond die niet over een bankrekening beschikken. Of die er wel eentje hebben, maar er niets mee mogen doen. In het algemeen zijn dat mensen die vanwege een negatieve registratie bij het Bureau Krediet Registratie (BKR) of vanwege schulden of frauduleuze handelingen niet meer over hun eigen rekening kunnen beschikken. In 2001 werd een convenant afgesloten dat de toegang tot het betalingsverkeer voor iedereen waarborgt. Dankzij het ‘Convenant pakket primaire betaaldiensten’ hebben in Nederland inmiddels duizenden mensen, die voorheen niet over een bankrekening beschikten, weer toegang tot het betalingsverkeer. Ze kunnen geld ontvangen van instanties en,

Zonder betaalpas red je het tegenwoordig niet meer. Foto: John Melskens

minstens even belangrijk, contant geld pinnen. Gebruikelijk is dat het volledige inkomen van mensen die in de schuldhulpverlening zitten op de zogenoemde ‘inzake rekening’ wordt gestort. De budgetbeheerder of schuldhulpverlener betaalt hiervan de vaste lasten en vervolgens wordt het leefgeld op een rekening van de klant gestort. Deze heeft de beschikking over een bankpas, waarmee dat leefgeld kan worden opgenomen. De houder van deze zogenaamde prepaid-bankpas is afhankelijk van de bank die zijn of haar zaken afhandelt. Als hier iets misgaat, kan dat verstrekkende gevolgen hebben. Dat ondervond meneer F. Hij probeert al jaren uit de financiele problemen te komen.

Uiteindelijk zijn zijn schulden gesaneerd via de gemeentelijke kredietbank, maar een bankrekening kan hij nog steeds niet openen. Meneer F.: ,,Als onderdeel van mijn ‘budgetbeheerplan’ kreeg ik een ‘inzake rekening’. Maar in augustus vorig jaar werd het inkomensbeheer door een andere bank overgenomen.” Dat ging niet zonder kinderziekten. ,,Op internet kan ik het overzicht van betalingen bekijken. Dat is erg rommelig, met posten als ‘moet nog worden uitgezocht’. Ik mocht er naar raden wat dat inhield. Rekeningen werden niet op tijd betaald, ik liep nieuwe achterstanden op. Inmiddels heb ik alweer nieuwe brieven van deurwaarders ontvangen. Ik heb het weten terug

te draaien maar het heeft wel consequenties. In het vervolg moet de huur eerder in de maand worden gestort. Ik heb geklaagd, maar het antwoord van de bank is dat, hoewel zij mijn betalingen verrichten, ik toch uiteindelijk zelf eindverantwoordelijk blijf.” Dergelijke misverstanden zijn niet te voorkomen, zegt DWIwoordvoerder Carmen Westra desgevraagd. ,,Zeker bij dit soort grote problemen gaat er bij de oplossing natuurlijk wel eens wat mis. Inmiddels zijn alle grote klachten verholpen.” Westra noemt het verhaal van F. een incident, ‘maar wel heel erg vervelend’. Want ondanks alle moeite die hij heeft gedaan, loopt meneer F. wél het risico opnieuw in de schulden te raken.

Het ‘Pact van Amsterdam’ Toine G raus Op 12 februari werd het ‘Pact voor Amsterdam’ getekend door diverse bedrijven en de gemeente. Doelstelling is de armoede in de stad effectiever te bestrijden. Oom Gladiator, De Champagne is op!

8 ach t ergro nd

april

D

ertig bedrijven en instellingen hebben het Pact al ondertekend. Op de lijst staan onder andere: Rabobank, IBM, ING, Stadgenoot, Delta Lloyd en Microsoft. Wethouder Freek Ossel van Werk en Inkomen, die de aftrap deed, beantwoordt enkele vragen: Bedrijven in Amsterdam zijn al langer actief op het gebied van maatschappelijk ondernemen. Wat is eigenlijk het nieuwe van dit Pact? ,,Het nieuwe is dat er nu voor het eerst een platform ontstaat waar bedrijven, instellingen en de gemeente elkaar vinden om kennis en ervaring uit te wisselen, om ideeën en inspi-

2010

ratie op te doen van elkaars activiteiten. Een coalitie tegen armoede is in Amsterdam nog nooit uitgeprobeerd. Uniek voor Amsterdam is dat er zoveel grote bedrijven aan meedoen. Die brengen hun eigen expertise mee. Ik ben ervan overtuigd dat er binnen één jaar dingen gaan gebeuren in het Pact die wij nu nog niet kunnen verzinnen.“ Het Pact bestaat nog maar kort, zijn er al voorbeelden van concrete projecten? ,,Een voorbeeld van wat een groot bedrijf kan doen is het ‘Vuilniszakproject’ van Delta Lloyd in Zuidoost. Het is een voortraject van de schuldhulpverlening. Mensen die in de schulden zitten, stoppen soms hun hele administratie ongelezen in een vuilniszak. Het is een tijdrovende klus om dat allemaal uit te zoeken. Werknemers van Delta Lloyd brengen orde in de chaos waardoor mensen weer een overzicht krijgen en beter weten wat ze moeten doen. Het is mooi als bedrijven hun specifieke kennis kunnen inzetten. “ Gaat de gemeente nu een nieuwe instantie opzetten die het Pact gaat organiseren en controleren? ,,Controle is niet het woord, het

Pact zal voor velen te laat komen. Foto: Ingrid de Groot

Pact controleert zichzelf. We willen geen nieuw bureaucratisch apparaat oprichten. Het is niet zo dat bedrijven nu van alles gaan doen omdat de gemeente het zegt. Het begint bij het bedrijf of de instelling, dat is de essentie. Alles wat de gemeente kan doen is faciliteren. Wij organiseren bijeenkomsten waar bedrijven en instellingen op eigen initiatief samenwerkingsverbanden kunnen aangaan en waar iedereen op de hoogte wordt gehouden. We bekijken nu nog wie dat kan faciliteren. Misschien kan ‘Stichting Hart voor Amsterdam’ die taak op zich nemen. Dat is een

organisatie die nu al maatschappelijk betrokken ondernemen ondersteunt.” Betekent het Pact dat het armoedebeleid van de gemeente deels wordt geprivatiseerd? ,,Nee, het Pact gaat echt niet de armoede in Amsterdam oplossen. De basistaken blijven natuurlijk gewoon in handen van de gemeente. We hebben in Amsterdam een armoedebeleid op poten gezet waar we ons niet voor hoeven te schamen. Wel erkennen we dat we niet alles zelf kunnen doen. We hebben het maatschappelijk middenveld hard nodig”. m ug m aga zine

werken met dwi

De Dienst Werk en Inkomen (DWI) verstrekt uitkeringen én helpt mensen aan werk, opleiding of dagbesteding. MUG noteert elke maand hun ervaringen. Deze maand: Anthony (47) geeft zijn eigen traject vorm.

Kees de Kort: ‘We moeten ons niet laten gijzelen door die bankmensen.’ Foto: Ingrid de Groot

‘Er zit rek in het systeem’ ‘Links en rechts valt nog heel wat te bezuinigen.’ Marcel Schor Iedereen zal de komende jaren een flinke stap terug moeten doen. Econoom Kees de Kort analyseert de economische crisis en geeft oplossingen.

I

n een statig pand tegenover hotel the Grand adviseert financieel analist Kees de Kort (52) van AFS Capital Management vermogende Nederlanders: ,,Welkom in dit kapitalistische bolwerk.” Dagelijks volgt hij de economische crisis en doet daar verslag van in zijn column voor BNR Nieuwsradio. De Kort wordt wel de somberste econoom van ons land genoemd. Geen mooiweerverhalen maar met beide benen op de grond. De Kort is in deze tijd van recessie geen voorstander van extra staatsinvesteringen. De schuldenlast zou daardoor alleen maar verder oplopen. Dat is volgens de econoom nou precies de kern van het huidige probleem: de hoge schulden van de overheid en van particulieren. Mensen zijn meer gaan uitgeven dan ze verdienen. ,,Steeds minder instellingen zijn bereid om die schulden te financieren. Met het economische systeem op zich is niets mis.” Doemdenkers zijn ervan overtuigd dat het westerse geldstelsel binnen een paar jaar instort. ,,Allemaal onzin”, zegt De Kort. ,,Ecom ug m aga zine

nomie draait om vertrouwen en dat gaat in golfbewegingen, dat is al eeuwen zo. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren er ook mensen van overtuigd dat het economische einde der tijden was aangebroken.” Kunnen we de crisis niet bestrijden door alle schulden tegen de spaartegoeden weg te strepen? ,,Dat is een naïeve gedachte. Particulieren en instellingen met spaartegoeden zullen dat nooit accepteren.” We moeten volgens De Kort soberder gaan leven en de verliezen gaan verdelen. ,,Vroeg of laat keert de welvaart weer terug, zolang we nu maar bereid zijn om met z’n allen met minder genoegen te nemen.” Iedereen gaat de broodnodige bezuinigingen in z’n portemonnee voelen. De Kort is niet gevoelig voor politiek linkse of rechtse stokpaardjes. ,,Laten we stoppen met die broedplaatsen door de hele stad. Gesubsidieerde kunstenaars maken werk waar niemand op zit te wachten. Op kunst en cultuur in het algemeen kan bezuinigd worden.” De econoom vindt dat je bijstandsgerechtigden met lichamelijke gebreken of psychische problemen beter met rust kunt laten. De overige dertigduizend Amsterdammers met een bijstandsuitkering zullen als tegenprestatie aan het werk moeten. Als het aan hem ligt gaat de beuk erin bij mensen die goed ter been zijn. ,,Amsterdam is een vuile stad. Mensen kunnen in plantsoenen aan het werk of papierprikken, twintig tot vijfentwintig uur in de week. Dat geldt ook voor een moeder in de bijstand met twee kinderen. De gemeente moet wel zorgen dat er

voor al deze mensen werk is. De SP lijkt wel belazerd om ze als ambtenaar in dienst te willen nemen. Dan zit Amsterdam vast aan peperdure ontslagen pensioenregelingen.” De huurtoeslag kan wat hem betreft blijven. Wel vindt De Kort dat kleine gezinnen zoveel mogelijk naar kleine goedkope woningen moeten verhuizen. Verder is een allimentatieplicht voor alle vaders wenselijk. ,,Links en rechts valt nog heel wat te bezuinigen. Er zit rek in het systeem.” Ook ambtenaren zullen volgens De Kort de dans niet ontspringen: ,,De pensioenregelingen van overheidsdienaren kunnen soberder.” Hij wil af van al die dure externe adviseurs en interim-managers bij de overheid. ,,Dat zijn mensen die zich door hun oude baas voor het dubbele of meer laten inhuren voor dezelfde werkzaamheden.” Een heilig huisje in politiek Den Haag is de hypotheekrente-aftrek. De Kort weet daar wel raad mee. ,,Die regeling kan beter beperkt worden tot woningen van anderhalf tot maximaal twee ton.” Het aftoppen van hoge inkomens vindt De Kort symboolpolitiek. ,,Het levert weinig op. De inkomensverschillen zijn in Nederland niet groot. Bonussen voor topmanagers zijn prima, zolang ze maar zijn gebaseerd op langetermijnprestaties. Ontslagbonussen moeten we wel afschaffen.” De financiële instellingen hebben toegestaan dat we te veel op de pof hebben geleefd. De Kort: ,,We moeten ons niet laten gijzelen door die bankmensen. Het is toch te gek voor woorden dat banken de risico’s van het zaken doen bij de overheid hebben neerge-

legd. Terwijl als het goed gaat ze de winst in eigen zak steken. De redding van ABN-AMRO had anders aangepakt moeten worden. Bos had het geld bij de obligatiehouders van ABN-AMRO, zoals de pensioenfondsen, moeten halen. Zij hadden een groot financieel belang bij de redding. Helaas heeft Bos ze buiten schot gelaten. Ik ben voorstander van faillissementswetgeving om obligatiehouders daarmee te dwingen een deel van hun vermogen af te staan om bijvoorbeeld een bank te redden.” Als samenleving betalen we de rekening voor het falen van banken. De Kort: ,,Presidentdirecteur Nout Wellink van de Nederlandsche Bank heeft als toezichthouder op de banken gefaald. Hij kan opsodemieteren. Laat hem genieten van een nietverdiend pensioen. Dat niemand van die bankmensen te grazen is genomen, is fout. Je kunt ze slecht management verwijten.” Het is volgens De Kort koffiedik kijken hoe lang de crisis nog gaat duren. Het is zaak dat de overheid veel investeert in werk en scholing. Economische groei draait immers om besteding. Hoe meer mensen werken, hoe beter voor de economie. Het onderwijs kan een stuk beter. ,,Het is een schande wat er nu op die ROC’s gebeurt. Leraren die niet komen opdagen of niet bevoegd zijn. De jokers binnen het onderwijs moeten eruit worden gegooid. Ik kan me voorstellen dat Marokkaanse jongeren uit bijvoorbeeld Nieuw-West in de criminaliteit belanden. Je moet ze wel een toekomst bieden. Dat begint met goed onderwijs, ook in achterstandswijken.”

,,Toevallig ga ik me vandaag uitschrijven bij de vestiging van DWI voor de ‘Bijzondere Doelgroepen’. Daar vallen dak- en thuislozen onder en mensen met een verslaving; DWI heeft voor hen een apart loket. Ik ben een paar jaar dakloos geweest, maar heb vorige week woonruimte gevonden in een pension. Dat is een stabiele basis. En een hele opluchting. Vooral omdat ik nu, met een vast adres, weer kan solliciteren. Want ik heb wel mogelijkheden. Ik heb een afgeronde HTS-studie informatica op zak en mijn hele leven gewerkt, onder andere als internetprogrammeur. Maar dakloosheid maakt het moeilijk om te werken. Als ik niet weet waar ik moet eten of slapen, hoe kan ik dan verantwoordelijkheden voor een werkgever dragen? Er is me via Pantar wel een activiteit aangeboden in een postkamer maar dat werd niets. Ik héb namelijk al een dagbesteding. Ik schrijf bijvoorbeeld in het blad van de Amsterdamse junkiebond en ik ben vrijwilliger bij een belangenorganisatie voor dak- en thuislozen. Daarnaast ben ik ook nog actief in een inspraakproject op het gebied van de Wet Maatschappelijk Ondernemen. Soms ben ik de hele week bezig met mijn werkzaamheden. Het mag van DWI, maar een vergoeding krijg ik er niet meer voor. In het verleden wel, maar die werd gestopt toen ik vorig jaar tijdelijk mijn uitkering verloor na een heronderzoek. De uitkering loopt weer maar die vergoeding heb ik niet meer gehad. Ik ben er verder ook niet meer achteraan gegaan. Het is fijn dat mensen die geen kant op kunnen, bij DWI terecht kunnen. Maar in sommige gevallen kost DWI de klant meer dan het hem oplevert. Dus timmer ik zo hard mogelijk aan de weg. In de toekomst wil ik de regie over mijn leven terug. En nu ik weer een eigen adres heb, heb ik wat rust. Ik kan weer solliciteren.” Michiel Wetzer april


Kledingbank is net zo hard nodig als voedselbank Arjan van Oorsouw Veel mensen zijn genoodzaakt bij de voedselbank aan te kloppen. Op hetzelfde adres kunnen ze een keer per maand ook bij de kledingbank terecht.

E

mma Folmer (27), Olga Meijer (62) en Vanessa Kemmer (29) werken als vrijwilligers bij de kledingbank, die in 2006 van start ging. Ze delen het pand in de 1e Oosterparkstraat 112 met de voedselbank. Emma Folmer doet de coördinatie: ,,Om kleding uit te mogen zoeken, moet je klant zijn bij de voedselbank. Op de laatste zaterdag van de maand laten we per uur twintig mensen binnen om in de rekken en kasten rond te snuffelen naar passende kleding. Daarvoor moet je je wel eerst aangemeld hebben. We polsen vooraf wie van de klanten van de voedselbank die maand interesse heeft om iets te komen uitzoeken. De meesten doen dat het liefst zo vroeg mogelijk, omdat ze denken dat er dan betere kleding én meer keuze is. Maar zo is het niet: we vullen de hele dag bij vanuit het opslaghok.”

Elke maandagavond kan vanaf half acht kleding ingebracht worden, maar de kledingbank heeft op dit moment vooral behoefte aan dameskleding in grote maten en de grotere kindermaten. ,,Sinds ik bij de kledingbank kom, draag ik alleen merkkleding”, hoort Olga Meijer wel eens zeggen. ,,Veel kinderen dragen geen merkkleding omdat hun ouders dat niet kunnen betalen. We hadden laatst een ramsjpartij Nikes van vorig jaar. Je had eens moeten zien hoe blij die kinderen waren. Tot tranen toe geroerd. Ze hoorden er weer bij!” Emma: ,,Klanten komen ook voor de gezelligheid. Dan zijn ze lekker aan het shoppen met een vriendin.” Haar collega Vanessa die er pas kort werkt, vertelt over haar meest opmerkelijke ervaring. ,,We hebben een heel schattig briefje van een kind opgehangen, dat schreef: ‘Jij mag mijn voetbalplaatjes wel hebben want jouw ouders doen geen boodschappen bij de Albert Heijn.’ Samen met tassen vol kleding had die jongen een hele stapel voetbalplaatjes ingebracht.” Na de tv-programmaserie ‘Effe geen cent te makken’ met René en Natasja Froger is de drempel om bij de kledingbank aan te kloppen een stuk lager geworden. Olga: ,,Wij zien dat het hartstikke nodig is!” Het kledingaanbod is vaak gigantisch. Emma: ,,Mensen komen met veel babykleding want na een paar maan-

Vrijwilligers kledingbank: vlnr: Emma Folmer, Vanessa Kemmer en Olga Meijer. Foto: John Melskens

den zijn die baby’s eruit gegroeid. We laten zwangere vrouwen die het financieel moeilijk hebben als een soort gunst wel eens babyspullen uitzoeken.” ,,Aan Haïti denken we ook! We sturen regelmatig kleding door naar rampgebieden. Die selecteren we op kwaliteit”, zegt Olga. De kledingbank werkt met een vaste pool van vijftien vrijwilligers. Emma:

,,Ze laten altijd op tijd weten of ze beschikbaar zijn. Er zijn er twaalf nodig om een zaterdag vlekkeloos te laten verlopen. Drie komen er van Amsterdam Cares, een koepelorganisatie voor vrijwilligers. Voor hen zijn er geen verplichtingen. Vind je het leuk dan doe je het, zo niet dan niet.” Volgens de vaste ploeg zijn de zomer en de lente de beste tijd om de kwa-

liteit van de spullen te beoordelen want bij kunstlicht is dat lastiger. Emma: ,,Kleding die echt uit de mode is, gaat eruit. Mensen gaan met kledingstukken naar huis waar ze écht blij mee zijn!” www.amsterdam.voedselbank.org Voedsel- en Kledingbank 1e Oosterparkstraat 112 inbreng maandag vanaf 19.30 uur

de andere kant van het loket

Klantmanager: ‘Werkloosheid gaat niet alleen over cijfers’ In de rubriek ‘De andere kant van het loket’ vertellen ambtenaren of medewerkers van sociale instellingen over hun werk en hun ervaringen. Manon Vos zegt de weerslag van de economische crisis in Amsterdam dit jaar pas goed te voelen. Zij is klantmanager bij DWI en voert als eerste gesprekken met mensen die werkloos zijn. Dat zijn niet alleen mensen die ontslagen zijn maar ook WAO-ers van wie de uitkering is gestopt of klanten die niet in aanmerking komen voor de WW. Aan de hand van hun situatie maakt zij een zogeheten klantprofilering. Ze bekijkt samen met de klant hoe hij of zij het beste geholpen kan worden en waar men recht op heeft. Werkbemiddeling, een uitkering, een leer/werkproject, omscholing of een sollicitatietraining vallen onder de mogelijkheden. Vos vertelt met passie over haar werk. ,,Het aantrekkelijke is dat je creatief naar een oplossing moet zoeken. Die is voor elke klant anders. Dat is een uitdaging. Ik ben er ook mee bezig als ik vrij ben. Als ik in de buurt een vacature zie, noteer ik die.” ,,Opvallend is het aantal ZZP-ers dat bij ons aanklopt. Het zijn vaak creatieve, onafhankelijke mensen die nauwelijks onder ogen willen zien dat ze het niet alleen aankun10 ach t ergro nd

april

2010

nen. Ze wachten vaak te lang,” zegt Vos, ,,dan komen ze pas bij ons als ze al huurschuld hebben. Het is op dit moment heel zwaar, de wachtkamer zit vol. Zelfs in de schoonmaakbranche was laatst slechts één vacature. Je bent tegenwoordig al gauw te oud. Als je werk wilt vinden, moet je je breed en flexibel opstellen en niet alleen zoeken in je eigen vakgebied. Het is ook een kwestie van wilskracht en geluk. Ik ken mensen die een kantoorbaan hadden en nu in de thuiszorg werken. Of een importeur van meubels die aan de slag is gegaan als directiechauffeur. En hij vindt het nog leuk ook.” Ook hoogopgeleiden hebben het zwaar. Zij vallen tussen de wal en het schip. Vos kent een binnenhuisarchitect die werk zocht bij Ikea en Leen Bakker, maar werd afgewezen. ,,Er wordt vaak gedacht dat mensen het heel gemakkelijk vinden hun hand op te houden, maar die ervaring heb ik helemaal niet. De meeste klanten willen veel liever werken en vinden het vernederend om financiële hulp te vragen. Terwijl ze er recht op hebben. Ik had laatst een man die ik moest dwingen om een bijstandsuitkering aan te vragen, omdat hij anders op straat zou komen te staan.” Om zoveel mogelijk klanten te helpen, houden Vos en haar collega’s maandelijks een brainstorm.

Manon Vos: ‘Je ben tegenwoordig al gauw te oud.’ Foto: Michel Hobbij

Daarin worden nieuwe trajecten en mogelijkheden besproken. ,,Er zijn jongeren die het niet lukt een baan te behouden. Zij kunnen terecht in Zeehoeve, een oude boerderij in Diemen. Daar volgen ze een project onder leiding van een coach en een psycholoog. Na zes weken wordt een diagnose gesteld. Sommigen hebben ADHD. Het is pret-

tig om te weten wat er aan de hand is. Dan kun je er wat aan doen.” Vos streeft ernaar mensen aan het werk te houden. Werkloosheid werkt demotiverend. Een gat in je cv van een paar maanden kan al genoeg zijn om niet aangenomen te worden. ,,Jaren geleden betaalde het DWI nog voor studies. Daar is nu zelden geld voor. Ik raad klanten

altijd aan een plan B te hebben Met een goed plan en een doel kunnen wij je helpen.” Vos vindt het jammer dat haar werk zo afhankelijk is van de politiek. ,,Het gaat niet alleen over cijfers, ik heb te maken met mensen en emoties. Ik voel me soms een halve psycholoog.” Hettie de Korte m ug m aga zine

Soms vinden morgensterren spullen op straat die ze niet in hun geheel mee kunnen nemen. Foto: fotonova.nl

De morgenster heeft het moeilijk De gemeente wil niet dat de straat er uitziet als na een bomexplosie Michiel Wetzer Kijken of er tussen het (grof)vuil op straat nog iets van waarde zit: men noemt het morgensterren. Menigeen heeft in het verleden zijn huis ingericht met spullen van de straat.

I

n de Planciusstraat, midden op de stoep, ligt een Volkskrant letterlijk vers van de pers te dampen. Waarschijnlijk heeft een bezorger hem net laten vallen. Het is vroeg, de straten zijn nog leeg. De vogels beginnen te fluiten maar de zon laat zich nog niet zien. In de verte luidt het herkenbare geraas van een vuilniswagen het einde in van een eerste rondje inventariseren van huisvuil. De buit valt tegen, de strakgestreken krant blijkt uiteindelijk de beste aanwinst van deze ochtend en het enige dat meegaat. De ronde die aan deze vondst vooraf ging, voornamelijk door en langs de westelijke eilanden in het centrum van de stad, heeft verder weinig opgeleverd. Ergens op het Realeneiland liggen een paar squashrackets van een bekend merk. De bespanning voelt

m ug m aga zine

wat slapjes aan maar deze rackets zijn zeker nog bruikbaar. Langs de Haarlemmer Houttuinen staat een bureaustoel, in prima conditie. De bekleding ziet er onbeschadigd uit en de wielen onder de stoel doen het nog. Afgezien van wat kerstversiering en een kapotte fax blijft het daarbij. De stoel en rackets blijven onaangeroerd; zelf ben ik reeds voorzien. Maar een collega reageert bijna verontwaardigd: hij kan best een nieuwe bureaustoel gebruiken. Had ik hem niet eventjes kunnen meenemen? ,,Er zijn steeds minder mooie spullen te vinden”, bromt de baard van Alex onder een gigantische capuchon vandaan. Alex, al jarenlang morgenster, heeft net in de Grote Bickersstraat wat vuilniszakken doorzocht. Voorzichtig heeft hij de knopen van de vuilniszakken ontward, wat van zijn gading eruit gehaald en daarna de zakken weer keurig dichtgebonden. Hij zoekt dingen die hij nog kan doorverkopen of met een beetje fatsoen aan iemand weg kan geven. Een paar bloemenvaasjes, een beker en wat glaswerk: een opbrengst die hem somber stemt. ,,Allemaal rotzooi. Drie jaar geleden was het anders, toen vond ik nog spullen waar ik wat aan had.” In stadsdeel Westerpark werden in 2008 nog meerdere mensen beboet omdat ze bij het grofvuil kastjes en een babybedje hadden

weggehaald. Uiteindelijk werden alle boetes kwijtgescholden. In het vakblad Binnenlands Bestuur zegt politiewoordvoerder Ellie Lust dat mensen best grofvuil mogen meenemen en dat er sprake is van een misverstand. ,,Agenten zijn ook geen specialisten op het gebied van milieuwetgeving.” Wat zijn nu precies de spelregels? Het beleid valt niet eenvoudig te achterhalen. Gemeentelijke websites bieden geen uitkomst. De reinigingspolitie geeft niet thuis. Een baliemedewerkster van stadsdeel Oud-Zuid roept eerst en vraagt pas later. ,,Nee, natuurlijk mag dat niet! Beleid vraagt u? Hm. Ik zoek een teamleider.” Uiteindelijk biedt gemeentelijk persvoorlichter Ton Boon uitkomst. Boon legt uit dat in alle stadsdelen een algemene verordening van kracht is. ,,De boetes die werden uitgedeeld in Westerpark kloppen volgens de letter van de wet. De Algemeen Plaatselijke Verordening (APV) stelt dat het niet is toegestaan om aan de straat aangeboden vuilnis weg te halen.” De regel is alleen maar een stok achter de deur, zegt Boon. ,,Het druist natuurlijk in tegen de recycling-gedachte. We willen voorkomen dat de straat er uitziet als na een bomexplosie.” Door vuilniszakken wroeten raadt Boon dan ook af. ,,Maar als je met een auto langskomt en je haalt een

stoel of kastje van de straat, mijn zegen heb je. Het is aan het inzicht van de betreffende ordehandhaver of iets wel of niet is toegestaan.” Aan Boons uitspraken vallen geen rechten te ontlenen. ,,Het is een beetje jouw kansberekening”, grinnikt hij. Nieuwe ronde, nieuwe kansen. Dit keer valt de keuze op het vermogende stadsdeel Zuid. Maar de opbrengst van de spullen is tussen de Jags en Porsches zo mogelijk nog kleiner dan die in het centrum. Op de Apollolaan is niets van waarde te zien. In de Breitnerstraat staat een boekenkastje. Even verderop vind ik een hele mooie skelter waarvan alleen het stuur ontbreekt; het ding blijkt echter op slot te staan. Op de Koninginneweg een wijnrek en twee kapotte bankstellen waar geen grand foulard nog iets van kan maken. Een kale kerstboom, wie laat zo’n ding tot ver in maart verpieteren? In de Van Eeghenlaan ligt de inhoud van een hele serie opengescheurde vuilniszakken over de stoep verspreid. Op de hoek van de Alexander Boerstraat staat een koelkast, te smerig om in te kijken. Maar wie dit heeft aangeboden, kent nog wel de vooroorlogse, ongeschreven wetten van het morgensterren. De stekker is van de koelkast afgeknipt, wat betekent dat het ding echt kapot is. Vroeger was dat de gewoonte;

vuilniswroeters konden zo direct zien wat nog bruikbaar is. Morgenster Dora heeft in de loop van de jaren veel, heel veel bruikbare spullen gevonden. Spulletjes die ze zelf hield, weggaf of verkocht. Soms zelfs op bestelling. Ze zegt goede zaken te hebben gedaan op het Waterlooplein. ,,Ze kenden me daar. Ik was er elke ochtend om spulletjes te verkopen.” Dora vertelt spannende verhalen. Over drugs die ze vond bij het Centraal Station. ,,Waarschijnlijk van toeristen die niets durfden mee te nemen.” Of over een koffer met geld. ,,Gisteren heb ik nog iemand blij gemaakt met een gevonden legerjas. En een paar dagen later heb ik nog een kinderfietsje weg kunnen geven.” Maar ook Dora is steeds minder fanatiek. ,,Tegenwoordig neem ik alleen maar iets mee als ik toevallig wat zie liggen. Ik ben minder vaak op straat, maar merk ook dat er gewoon veel minder mooie dingen liggen. Het kan zijn dat het komt omdat de gemeente strenger is geworden. Niet alleen vo0r de morgenster, maar ook het tijdstip waarop je je vuil kunt aanbieden. Het ligt minder lang op straat.” En ook de crisis speelt een rol, denkt ze. Mensen hechten meer aan de spullen die ze hebben. Hoe dan ook, Dora is stellig in haar conclusie. ,,Het is weinig Sinterklaas meer op straat.” april


Werkleider Jacco Vreugdenhill van de Tuinderij tussen de Hoya- planten: ‘Natuurlijk is dit werk niet voor iedereen.’ Foto: John Melskens

Trajectweigeraars procederen zich suf ‘Re-integratie? Noem het liever een gevangenkamp, waar je dwangarbeid verricht’ Martin Brandwagt Niet iedere bijstandsgerechtigde legt zich neer bij re-integratietrajecten die hem door de uitkeringsinstantie worden opgelegd. Trajectweigeraars procederen met wisselend succes tegen de gemeentelijke sociale diensten (DWI).

I

n de twintigste eeuw werden ze totaalweigeraars genoemd: dienstplichtigen die weigerden om zowel militaire dienst als vervangende dienstplicht te doen. Het kwam ze in het ergste geval op acht maanden gevangenisstraf te staan. Zo drastisch zijn de sancties bij het weigeren van een re-integratietraject niet, maar je haalt je als bijstandsgerechtigde wel heel wat op je hals, zo blijkt uit een viertal verhalen van principiële trajectweigeraars. De Centrale Raad van Beroep, de hoogste Nederlandse rechtsinstantie in sociale zekerheidszaken, sprak zich op 8 februari jongstleden uit over het re-integratietraject van de Amsterdammer Prins. Hij werd opgeroepen om te verschijnen 12 ach t ergro nd

april

2010

bij tuinbouwbedrijf De Tuinderij om deel te nemen aan het HoyaProject. Dit behelst het stekken en potten van de lastig te kweken Hoya-plant. Omdat Prins zelf een ander project op het oog had, weigerde hij het traject. Hierop kreeg hij een strafkorting van een maand bijstand, wat later teruggebracht werd tot een eenmalige sanctie van 200 euro. Bij de Centrale Raad speelde voor het eerst ook de vraag mee of hier sprake was van dwangarbeid of verplichte arbeid. Beide zijn verboden volgens het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens. Dwangarbeid is hier niet aan de orde, zo luidt het oordeel Er is immers geen fysieke of psychische dwang uitgeoefend. Verplichte arbeid is het wel, maar dat vinden de rechters in dit geval geoorloofd. Prins was al heel lang werkloos, hij had op zijn minst een weekje rond moeten kijken om te zien of het werk iets voor hem was. Daarmee wordt de voornaamste vraag negatief beantwoord. Prins krijgt wel zijn griffiegeld terug. De gemeente draait op voor de proceskosten. Een teleurgestelde Prins : ,,Ik heb eerder webdesign gedaan. Daar kon ik een stage in volgen, dat zou geen cent kosten. De klantmanager heeft het totaal genegeerd. Hoya is een traject in de tuinbouw, daar pas ik helemaal niet in. Ik begrijp deze uitspraak niet. Je bent voor je levensonderhoud afhankelijk van een uitkering, de dreiging van een

sanctie is niets anders dan psychische druk. Hoe kun je dan zeggen dat dit geen dwangarbeid is?” Werkleider Jacco Vreugdenhill van de Tuinderij kan het verzet van sommige bijstandsklanten begrijpen. ,,Natuurlijk is dit werk niet voor iedereen. Daarom hebben we ook een aanloopperiode van een week. Dan kunnen we zien of het wat voor ze is. Dit project is vooral bedoeld om arbeidsritme op te doen. Het hoeft niet bij stekken te blijven. We hebben hier ook mensen rondlopen die zich bezig houden met handel en verkoop. Veel mensen die via DWI komen, zijn in het begin afwachtend. Later worden ze vaak erg enthousiast. Na veertig dagen kun je een certificaat krijgen, daarmee kun je zo in Aalsmeer aan de slag. Er is veel werk in de tuinbouw.” Bijstandsgerechtigde Karin, die bij de Tuinderij een Participatiebaan heeft, beaamt dat het begin moeizaam verliep maar is inmiddels om. ,,Ik zit hier nu bijna twee jaar. In het begin vond ik het helemaal niks. Na een tijdje ben ik werkbegeleider geworden, dat maakt het wat interessanter.” Re-integratietrajecten hebben een grote vlucht genomen. Werden uitkeringsgerechtigden tot het begin van deze eeuw min of meer met rust gelaten, vooral sinds de intrede van de Wet Werk en Bijstand in 2004 is er geen houden meer aan. Het begrip Work First doet zijn intrede. Door het uitvoeren van in

de praktijk veelal eenvoudige klussen zou een bijstandsgerechtigde arbeidsritme en andere zogeheten werknemersvaardigheden verkrijgen, zoals op tijd komen, gezag aanvaarden en omgaan met collega’s. Een belangrijk middel om iemand op weg te helpen naar een betaalde baan, zo roepen de directeuren van sociale diensten. ‘Werklozen pesten’ en ‘zinloze dwangarbeid’, zo luidt steevast de kritiek van een belangenvereniging als de Amsterdamse Bijstandsbond. ‘Tuinkasweigeraar’ Prins is niet de eerste trajectweigeraar die de hulp van de rechter zoekt. Veel bekendheid in bijstandskringen verkreeg de ‘schoffelweigeraar’ Beck. Nadat de gemeente Arnhem hem eenmalig met veertig procent op zijn uitkering heeft gekort, gaat hij verhaal halen bij de plaatselijke rechtbank. Die stelt hem op 8 oktober 2008 in het gelijk. De gemeentelijke sociale dienst heeft niet goed gekeken naar de individuele omstandigheden en kon hem niet zomaar elk willekeurig traject in de maag splitsen. De gezondheid van een bijstandsklant telt mee bij de vraag of hij een traject mag weigeren, zo oordeelde de Amsterdamse rechtbank op 12 maart 2009 in de zaak van bijstandsgerechtigde Verkuijl. Ondanks zijn ernstige rugklachten vond het gemeentelijke re-integratiebedrijf Pantar scheidsrechteren en andere activiteiten bij een sportvereniging een geschikt traject. De ‘fluitwei-

geraar’ stond in zijn recht, vond de rechtbank. Het verweer van Pantar dat de werkzaamheden aan de medische klachten van de man zouden worden aangepast, werd verworpen. ,,Een re-integratietraject moet aan bepaalde eisen voldoen”, bevestigt persrechter H. Venema van de Centrale Raad van Beroep. ,,Het werk mag niet onredelijk zijn. Amsterdam mag bijvoorbeeld niet iemand in Maastricht plaatsen. Het moet ergens toe dienen, bijvoorbeeld het opdoen van werkritme. En het mag niet te belastend zijn. Als iemand medische klachten heeft, dan moet de gemeente daar rekening mee houden.” Rechtszaken als hierboven geven aan dat je als bijstandsgerechtigde tegenwoordig op je tellen moet passen. Wie een traject weigert, moet een goede reden hebben. Zelfs dan kan hij zijn borst nat maken. Grote strafkortingen tot het compleet intrekken van de uitkering kunnen het gevolg zijn. Aan de andere kant is ook een succesvolle rechtsgang niet uitgesloten. Dat geldt nog niet voor Bosschenaar Koot. ,,Zij noemden het re-integratie. Ik noem het liever een gevangenkamp Ik mocht zes dagen compleet zinloze arbeid verrichten, daarna ben ik weggelopen. Ik ben er mee naar een politieke partij gegaan, er verscheen een groot stuk in het Brabants Dagblad; intussen was ik wel mijn uitkering kwijt. Ik heb nog altijd €25.000 te goed van de Bossche soos.” m ug m aga zine

Amsterdammers klagen graag over de NoordZuidlijn. Kunstenaar Peter Doeswijk besloot het van de positieve kant te bekijken en heeft van de bouwputten zijn galerie gemaakt.

Kunstenaar Peter Doeswijk: ‘Ik ben hieraan begonnen omdat ik van Amsterdam hou’. Foto: Jan van Breda\

De stad kan een ‘opleukburgemeester’ gebruiken Jos Verdonk

V

anuit zijn woning aan de Vijzelgracht kijkt Peter Doeswijk (57) al zo’n jaar of acht uit op de bouwput van de NoordZuidlijn. Menigeen zou daar gillend gek van worden, maar rasoptimist Doeswijk laat zich niet uit het veld slaan. Al in 2002 sierde hij als ludiek protest de hekken rond de bouwput op met zelfgemaakte kunstbomen. ,,Behalve een nachtburgemeester zou Amsterdam ook een officiële opleukburgemeester moeten hebben”, verklaart Doeswijk, ,,want het kan allemaal veel

leuker en leefbaarder. Als er ooit zo’n vacature komt, stel ik mij daarvoor beschikbaar.” Acht jaar later is Doeswijk wellicht de enige Amsterdammer die echt lol beleeft aan dit megalomane bouwproject. Hij heeft een aantal leegstaande huizen aan de Vijzelgracht die door de bouwen boorwerkzaamheden zijn verzakt voorzien van reproducties van oude meesters. Het is leuker om tegen een Johannes Vermeer, Frans Hals of Jan Steen aan te kijken dan tegen een met platen triplex dichtgetimmerd pand. De lelijke, blauwe schutting rond

Een feest voor de ogen

Succcession Henri Matisse: De jeu-de boulespelers, 1908 c/o Pictoright Amsterdam 2010

Leven en werk Paul Gauguin

’Is er nog nieuws’, door Gauguin geschilderd in 1892.

m ug m aga zine

de bouwput is dankzij Doeswijk inmiddels aan het gezicht onttrokken door grote foto’s van Amsterdamse brugleuningen. ,,Het zijn eigenlijk hekken versierd met hekken en dat geeft een leuk effect.” Aan diezelfde hekken hangen ook foto’s van de sculpturen van de sierkunstenaar en stadsbeeldhouwer Hildo Krop (1884-1970). Krop is vooral bekend geworden door zijn mensen dierfiguren, waarmee hij talloze Amsterdamse bruggen en bruggetjes decoreerde. Doeswijk werkt altijd op eigen initiatief. Hij bedenkt een project, legt contacten met aannemers, de

Dienst Noord-Zuidlijn en sponsors en gaat vervolgens aan de slag. Hij werkt veel samen met het Amsterdams Historisch Museum en maakt dankbaar gebruik van de collectie van dit museum voor zijn reproducties. Doeswijk studeerde scheikunde en is als kunstenaar volledig autodidact. ,,Ik noem mijzelf het liefst projectkunstenaar en ben hier aan begonnen omdat ik heel veel van Amsterdam en haar bewoners hou.” De straatkunst van Doeswijk is zo populair geworden dat inmiddels veel afbeeldingen zijn gesto-

len. Vooral de afbeeldingen van Krops konijntjes en zeehondjes zijn populair bij ‘liefhebbers’ van kunst. ,,Dat ze zo gewild zijn is een eer, maar dat is uiteraard niet de bedoeling. De panelen worden vaak met veel geweld van de hekken getrokken en raken daardoor beschadigd. De afbeeldingen zijn bedoeld voor alle Amsterdammers en als je zoiets alleen voor jezelf in je slaapkamer wilt hebben, ben je egoïstisch bezig.” Momenteel is Doeswijk bezig met een Panorama Mesdagachtig doek, dat het beste zichtbaar is vanaf het terras van het Noord-Zuid-Hollands Koffiehuis.

Peter van Lieshout

men een fenomenaal overzicht van vernieuwing in de schilderkunst. Het verhaal achter deze collectie is verbazingwekkend. Twee steenrijke Russische textielbaronnen, die voor zaken vaak in Parijs te vinden waren, besloten flink te investeren in de nieuwste generatie kunstschilders. Niet om te beleggen, te pronken of te speculeren. Als vroege voorgangers van Bill Gates hanteerden ze de stelregel dat ze van hun kapitaal konden leven. Al wat er extra in kas kwam, ging richting Parijs. Letterlijk stapels kunstwerken verhuisden naar Moskou, van Monet via Cézanne, Van Gogh en Gauguin tot hele reeksen Matisse en Picasso. Verzamelaars Sjtsjoekin

en Morozov stelden hun collecties gratis open voor publiek. Na de Oktoberrevolutie liep alles anders. Sjtsjoekins woonpaleis werd een Sovjet-museum. Zelf mocht hij aanblijven, als directie-assistent. Hij woonde voortaan in een dienstbodenkamertje in zijn eigen huis. Een paar jaar later vluchtten beide verzamelaars naar Parijs, waar ze al snel in berooide omstandigheden overleden. Onder het bewind van Stalin ging de kunst tientallen jaren achter slot en grendel.

pier, een ongebruikelijke kleur in die tijd. Het Van Gogh Museum verwierf in 2004 zo’n Volpini-serie. In de eerste expositiezaal van de tentoonstelling ‘Paul Gauguin: de doorbraak naar moderniteit’ in het Van Gogh Museum staan caféstoelen opgesteld. Op zo’n stoel kun je in alle rust de werken bekijken. Centraal in die ruimte hangt de elf werken tellende Volpiniserie waarop Gauguin zijn vier bekende thema’s laat zien. Meisjes uit Arles, Bretonse boerinnen, exotische oorden en baadsters. De thema’s die Gauguin gebruikt in de zinkografieën, komen later ook weer terug in zijn schilderijen. Deze hangen in de boven-

zaal van het museum, aangevuld met houtsneden en keramiek. De kunstwerken zijn prachtig uitgelicht. Zo anders dan in het Café des Arts, waar je aan de bar om de map met de Volpini-serie moest vragen. Tip: Het museum is vrijdagavond geopend tot 22.00 uur, het is dan aanzienlijk minder druk dan overdag. Elke zondagochtend om 11.00 uur en vrijdagavond om 19.30 uur is er een gratis rondleiding over de tentoonstelling. Te zien tot 6 juni.

Toen de Amsterdamse Hermitage openging waren de verwachtingen hooggespannen. Niet hoog genoeg. De openingsexpositie, over de pracht en praal van het tsaristische hofleven trok zevenhonderdduizend bezoekers, twee maal zoveel als verwacht. De nieuwe expositie, ‘Van Matisse tot Malevich’ gaat vast en zeker nieuwe records breken. Reden genoeg voor het GVB om extra trams van lijn 9 in te zetten. De vijfenzeventig doeken die nu tijdelijk naar de Amsteloever zijn verhuisd, topstukken van de artistieke voorhoede uit het begin van de vorige eeuw, bieden teza-

Arjan van Oorsouw Paul Gauguin (1848-1903) ontbrak tot zijn grote ergernis op de Parijse Wereldtentoonstelling van 1889. Hij had daarom op het festivalterrein zijn eigen expositieruimte in het Café des Arts van de heer Volpini geregeld. Daar lagen ook Gauguins ‘zinkografiëen’, een goedkoop alternatief voor litho’s, die hij op advies van Theo van Gogh had gemaakt. Gauguin wilde zichzelf op de kaart zetten als modern kunstenaar. Zijn postimpressionistische werk was dan ook wezenlijk anders dan de naturalistische kunst van die tijd. De prenten zijn afgedrukt op geel pa-

april

De Hermitage geeft 2x twee vrijkaarten weg. Mail je naam en adresgevens naar: administratie@ mugweb.nl

Het Van Gogh Museum geeft 2x twee vrijkaarten weg. Mail je naam en adres naar: administratie@ mugweb.nl 2010 kuns t & cult uur 13

Broedplaats

Ramsj

De Boekenbeurs Nederland telt enkele honderden beroepsschrijvers. Dat is de eredivisie van de literatuur. In de anonieme amateurklasse der zondagmiddagschrijvers schrijven zo’n miljoen Nederlanders puur voor hun plezier. Een deel van deze spelers wil graag een boek publiceren. Dat kan bijvoorbeeld via printing of publishing on demand. Inmiddels zijn daar weer alternatieven voor bedacht. Een daarvan is de website tenpages.com, die werkt volgens het beursprincipe van vraag en aanbod. Amateurauteurs kunnen minimaal tien pagina’s van een ongepubliceerd manuscript op deze site plaatsen. Vervolgens kunnen geïnteresseerde lezers aandelen in deze manuscripten kopen. Elk aandeel kost 5 euro. Als er binnen vier maanden tweeduizend aandelen zijn verkocht, wordt het uitgegeven bij een echte uitgeverij. Een leuk initiatief, maar er zitten wel wat haken en ogen aan. De voornaamste zijn dat de publicatiedrempel wel heel hoog ligt. De site tenpages.com is nu enkele weken online en een enkele topper staat inmiddels op driehonderd aandelen. Je hebt als schrijver wel een groot en gul netwerk nodig om die magische grens van tweeduizend te bereiken. Tenpages. com heeft duidelijk wat meer publiciteit nodig. Een iets minder ambitieus, maar daardoor waarschijnlijk wat kansrijker alternatief is pulpfictie.nl. Het werkt ongeveer zo als tenpages, maar dan zonder aandelen en uitzicht op een letterkundige doorbraak. Pulpfictie richt zich op ‘de nieuwe schrijvende generatie’, maar een ‘jeugdige veertiger’ mag ook meedoen. Dat is dan weer een hele geruststelling. Deze jonkies kunnen verhalen aanleveren in vijf confectielengtematen: van XS (Extra Small) tot XL (Extra Large). De maximale lengte is vijftienhonderd woorden. De ingestuurde pennenvruchten worden voor ze op de site komen door de redactie gelezen en beoordeeld. Daarna kunnen ook de lezers hun mening geven. De beste verhalen verschijnen uiteindelijk in een papieren bloemlezing. Dan heb je ook een beetje een boek, maar moet je je roem delen met anderen. www.10pages.com www.pulpfictie.nl Jos Verdonk 14 kuns t & cult uur

april

Ruigoord, in het Westelijk havengebied, was een van de eerste vrijplaatsen van Amsterdam. Foto: Arthur de Smidt

Werkgelegenheid dankzij broedplaatsen MUG bezocht een jaar lang elke maand een creatieve broedplaats. In dit laatste verhaal een evaluatie van het Amsterdamse broedplaatsenbeleid.

Thea Golverdingen Jos Verdonk

I

n Amsterdam bevinden zich zo’n vijftig broedplaatsen waarin bij elkaar ongeveer drieduizend kunstenaars en creatieve ondernemers actief zijn. Samen beschikken zij over een vloeroppervlakte van pakweg honderdduizend vierkante meter. Het leeuwendeel van de Amsterdamse broedplaatsen is tot stand gekomen met een bijdrage van Bureau Broedplaatsen, een gemeentelijke instelling die in juni tien jaar bestaat. Bureau Broedplaatsen verdeelt subsidies en bemiddelt tussen woningbouwcorporaties, stadsdelen en broedplaatsontwikkelaars. Sinds 2000 heeft Bureau Broedplaatsen ruim veertig miljoen euro besteed aan de realisatie van nieuwe broedplaatsen. In Amsterdam zijn enkele organisaties die zich bezighouden met de praktische kanten van het broedplaatsenbeleid. Ze zoeken locaties, zorgen dat die aan de eisen van de gebruikers en de brandweer voldoen en werven kunstenaars. Bekende broedplaatsontwikkelaars zijn Beehive, Fanu, Lingotto en Urban Resort. Jaap Draaisma is directeur van

2010

Urban Resort en heeft zijn wortels in de kraakbeweging: ,,Van de term broedplaats krijg ik altijd een beetje de kriebels. Het is de vertaling van het Amerikaanse begrip incubator (broedstoof, broedmachine, red.). Wij spreken zelf liever over vrijplaatsen.” Om de ontstaansgeschiedenis van het huidige broedplaatsenbeleid te begrijpen, moeten we terug naar de jaren negentig van de vorige eeuw. Toen rezen de prijzen van onroerend goed de pan uit, zodat het voor jonge creatievelingen vrijwel onmogelijk was om aan betaalbare werkruimtes te komen. Er was bijna geen leegstand en plekken voor kunstenaars waren er helemaal niet meer. Gevolg was dat er, net als in de jaren tachtig, weer ouderwets werd gekraakt, gedemonstreerd en gereld. Pakhuis Amerika en de Graansilo aan de IJ-oever werden eind jaren negentig ontruimd. Draaisma denkt er met enige weemoed aan terug: ,,We hebben toen een manifest geschreven en een hoorzitting georganiseerd. Tot onze stomme verbazing nam de gemeenteraad dat serieus en dat is het begin geweest van het broedplaatsenbeleid.” Het is enigszins ironisch dat het keurige, ambtelijke Bureau Broedplaatsen door toedoen van de kraakbeweging is ontstaan. Tot op de dag van vandaag zijn er kunstenaars die daar moeite mee hebben. Door het broedplaatsenbeleid zou de kunstenaarsscene teveel georganiseerd en gereguleerd zijn. Voor de echte underground en autonome kunst zou geen plaats meer zijn. Deze kritiek komt vooral uit de mond van de wat oudere generatie en vanuit de wat ‘ruigere’ broedplaatsen, zoals de

NDSM-werf en Nieuw en Meer in Slotervaart. Jaap Schoufour, hoofd Bureau Broedplaatsen, is het met die kritiek niet eens: ,,Het is onzin dat wij teveel zouden controleren. Het is voor ons juist de kunst om de groepen kunstenaars in de broedplaatsen zelf hun creatieve concepten te laten uitdokteren. Wij kijken wat we financieel en organisatorisch bij kunnen dragen, maar het zijn uiteindelijk de kunstenaars die de broedplaatsen maken.” Het instorten van de vastgoedmarkt in 2003 en de internationale kredietcrisis hebben het broedplaatsenbeleid sterk beïnvloed. Ineens werd het een stuk eenvoudiger om aan grote bedrijfsruimten te komen. Grote panden die door de crisis zo goed als onverkoopbaar zijn, krijgen dankzij Bureau Broedplaatsen een tijdelijke bestemming. Met ondersteuning en subsidies van Bureau Broedplaatsen maakte Urban Resort van het in verval geraakte Volkskrantgebouw een van de grootste broedplaatsen van de stad. Schoufour: ,,Als je zo’n complex zou willen upgraden naar de laatste eisen van het moderne kantoorleven kost dat enorm veel geld. Dan kun je beter een aantal jaren wachten en zo’n gebouw tijdelijk geschikt maken voor ateliers en werkruimten. In de toekomst kan er een ondernemer of projectontwikkelaar langskomen die zegt: ‘Ik wil er in tweeduizendzoveel in.’ Dan wordt het clubje dat er nu in zit, uitgegooid. Maar als dat niet gebeurt, wordt het contract gewoon verlengd. Bij het Volkskrantgebouw liep dat eerst tot 2012 en nu tot 2014. We zijn wel al in gesprek over 2019. Voor ons is ook dat feeste-

lijk nieuws want als een broedplaats langer wordt gebruikt, is onze investering beter besteed.” Het Amsterdamse broedplaatsenbeleid heeft dus, ondanks dat wel eens anders wordt beweerd, wel degelijk een economische drijfveer. Het is meer dan alleen een ‘linkse hobby’. Daarnaast zijn de broedplaatsen goed voor de werkgelegenheid. Alleen al het Volkskrantgebouw is al goed voor zo’n driehonderd arbeidsplaatsen. Door de culturele activiteiten stijgt bovendien de waarde van een buurt: het wordt voor mensen aantrekkelijker in zo’n omgeving te wonen. Zo zijn de prijzen van de huizen rond het Timorplein onder meer door de aanwezigheid van Studio K met zo’n 10 tot 15 procent gestegen. Inmiddels heeft het Amsterdamse broedplaatsenbeleid een voorbeeldfunctie. Jaap Draaisma van Urban Resort: ,,Aan het ontvangen van buitenlandse gasten zouden we inmiddels een dagtaak kunnen hebben. Ze komen uit alle hoeken van de wereld. We hebben bezoekers gehad uit Moskou, Brazilië en het Verre Oosten. Ze vroegen: ‘Wat is het geheim van dit pand?’ We hebben hier het gemeentebestuur van Barcelona rondgeleid, projectontwikkelaars uit Japan en een kunstenaarsgroep uit de Oekraïne. ‘Amsterdam ist eine coolen Stadt’, kregen wij te horen.” Schoufour heeft dezelfde ervaringen. ,,Ook wij ontvangen veel buitenlandse delegaties, zoals uit Kaapstad, Helsinki en Kopenhagen. Ze willen zien hoe wij het hier doen. Alleen de Fransen komen niet. Die hebben het idee: ‘Wij doen het toch al het beste!’ ” m ug m aga zine

De Risqettes treden op in shows die zijn gebaseerd op de jaren dertig en veertig, toen burlesque heel populair was. Foto: John Melskens

Burlesqueshows beleven een comeback

Volgens cabarethistoricus houden Nederlanders van lachen, muziek en blote tieten Al enige jaren beleeft de theatervorm burlesque een voorzichtige revival in kleine clubs en theatertjes.

Thea Golverdingen Jos Verdonk

B

urlesque is een vrolijke theatervorm waarin muziek, humoristische variété-acts en beschaafd bloot centraal staan. Geen harde porno dus, maar meisjes met kwastjes op hun tepels. ,,Burlesque hoort thuis in de kleine

clubs”, zegt Marco Buschman, die sinds 2007 met zijn impressariaat Madame Risquée burlesqueshows organiseert. ,,Daar is het eind negentiende eeuw ook begonnen. Nachtclubs waren in die tijd alleen toegankelijk voor de gegoede klasse, maar de gewone man wilde ook vermaakt worden. Dus werden er in cafés, op straat of tijdens kermissen amateuristische acts uitgevoerd door meisjes uit het volk. Op den duur kwamen daar andere acts bij: goochelaars, acrobaten, vuurspuwers, gedachtelezers en circusnummers. Dat werd toen vaudeville genoemd. Bij de allereerste burlesque-acts was er trouwens geen stukje bloot vel te zien. Dat was streng verboden. De meisjes droegen een pakje met daarover een kostuum. Het was in die tijd al heel erg spannend en opwin-

dend als dat bovenste kostuum dan werd uitgetrokken.” Margo van de Linde treedt op als Lady Marmalade in burlesqueshows in onder andere Club 8 en het Rozentheater. Ze vormt samen met Dineke Faaf (Deena Ray) het duo The Taste Dolly’s. Van de Linde: ,,Onze shows zijn geïnspireerd op de jaren dertig en veertig, toen burlesque heel populair was, maar ik vind het ook leuk om actuele kwesties aan te snijden. Zo hebben wij een showtje gemaakt over de boerka. We spelen een verliefd stelletje dat een beetje om elkaar heendraait. Ik zit helemaal ingepakt in een knalroze glitterboerka, die op een gegeven moment omhoog schiet. Opeens sta ik dan als een sexy stripper in zwarte jarretels.” „Nederland ligt gewoon tien jaar

MUG’s nieuwe columniste Toine Graus

Nicolien Mizee. Foto: J. Melskens

m ug m aga zine

Schrijfster Nicolien Mizee gaat met ingang van dit nummer columns schrijven voor MUG Magazine. Hoe het leven van een uitkeringsgerechtigde er uitziet, weet ze als de beste. Ze heeft zelf jarenlang van een uitkering moeten rondkomen. Haar eerste roman ‘Voor God en de Sociale Dienst’ was eraan gewijd. Het boek werd in de pers lovend

ontvangen. Haar volgende roman ‘Toen kwam moeder met een mes’ werd genomineerd voor de Libris Literatuurprijs en ook voor haar laatste boek ‘En knielde voor hem neer’ kreeg ze veel waardering. Nicolien Mizee is docent aan de Schrijversvakschool ’t Colofon, waar ze zelf ooit een opleiding scenarioschrijven volgde. Over de schrijflessen die ze daar geeft, schreef ze columns voor

achter op burlesquegebied”, vervolgt Buschman. „Burlesque is in het buitenland veel groter dan hier. Er is een musical gemaakt over Gypsy Rose Lee, een van de eerste professionele burlesque danseressen. Er zijn burlesque elementen terug te vinden in moderne theaterproducties en in speelfilms zoals Moulin Rouge. En eind dit jaar komt de film Burlesque uit, met zangeres Christina Aguilera.” Jacques Klöters is cabarethistoricus. Hij gaf les aan de Kleinkunstacademie en presenteert elke zondagmorgen het programma De Sandwich op Radio 2. ,,In Duitsland en Oostenrijk is burlesque heel populair. In Nederland blijft het wat achter. Dat komt in de eerste plaats omdat het verbonden is aan de verkeerde stad. Burlesquetheater is nu

vooral in Amsterdam te zien, terwijl het in Rotterdam veel meer op zijn plaats is. Het is een volksgenre dat in een havenstad, waar hard wordt gewerkt, thuishoort. Bovendien moeten Nederlanders nog wennen aan het genre. Wij zijn opgegroeid met onemanshows, in Nederland geïntroduceerd door Toon Hermans. Dat is de hele avond kijken naar een man die op het podium zijn puist staat uit te drukken. Burlesque is anders en veel afwisselender: elke tien minuten is er wel weer iets nieuws te zien.” Klöters juicht de ontwikkeling van burlesque in Nederland toe en ziet wel kansen voor dit kleinkunstgenre. ,,Nederlanders houden van lachen, muziek en blote tieten. Als je dat in burlesque combineert is het altijd drie keer goed!”

NRC Handelsblad. Op haar twintigste kwam ze in de bijstand, werd vervolgens afgekeurd en belandde in een Wajonguitkering. Mizee: ,,Omdat er niets aan mij te zien was, wekte mijn arbeidsongeschiktheid grote wrevel bij instanties. Ik voelde me altijd schuldig, hoewel ik er niets aan kon doen. Ik heb het in ‘Voor God en de Sociale Dienst’ beschreven. Pijnlijk onderwerp. Door het succes van mijn tweede boek kon ik een schrijversbeurs aanvragen. Dat ging twee jaar goed, maar die beurs

hield op en van schrijven alleen kan bijna niemand leven. Mijn financiële situatie bleef uiterst onzeker.” Nu is ze een succesvol schrijfster, getrouwd met een leraar en heeft geen financiële zorgen meer. ,,Door mijn huwelijk kwam ik in veilige haven. Dat was heel verwarrend. Ik had zo lang moeten vechten om overeind te blijven, dat ik me niet direct kon ontspannen. Ik heb een volkstuintje genomen en ben de hele boel gaan omspitten. Twee spaden diep.” Zie pagina29

april

2010 kuns t & cult uur 15

agenda cultuur t/m vrijdag 30 april Dodenrijk in het Allard Pierson Op reis door het Egyptische dodenrijk. Bezoekers volgen de weg van een overleden Egyptenaar, van godenrechtbank tot de paradijselijke rietvelden en de spannende en gevaarlijke reis door het dodenrijk zelf. Locatie Allard Piersonmuseum, Oude Turfmarkt 127 info www.allardpiersonmuseum.nl 020 525 2561 tijd ma t/m vr 10:00-17:00 za en zo 13:00-17:00 toegang €6,50 stadspas €3,50 met aprilbon gratis

Donderdag 1, 8, 15 en 22 april Opera per tutti ‘voor iedereen’ Toegankelijke opera van hoge kwaliteit en podium voor jong talent. De Mazali Opera Singers zappen door verschillende opera’s in wisselende bezetting. Naast artistiek leidster en mezzosopraan Mylou Mazali treden een sopraan, een tenor en een bariton of bas op, begeleid door een pianist. Locatie Vondelkerk, Vondelstraat 120D info www.operapertutti.nl 020 627 4929 aanvang 19:30 toegang €20 stadspas €10 met aprilbon gratis

2

1

t/m woensdag 7 april Retrospectief Clouzot Henri-Georges Clouzot maakte klassieke thrillers als 'Le Salaire de la Peur' (sterrendebuut van Yves Montand), 'Les Diaboliques' (met Simone Signoret) en 'Quai des Orfèvres'. Er is herwaardering van zijn werk door filmers als Quentin Tarantino. In 1956 filmde Clouzot 'Le Mystère Picasso', waarin het ontstaansproces van Picasso’s schilderijen wordt getoond. Locatie Eye Filminstituut Nederland (Filmmuseum), Vondelpark 3 info www.filmmuseum.nl 020 589 1400 aanvang 19:00/20:00 toegang €7,80 stadspas etc . €6,50

t/m woensdag 21 april Foto-expositie ‘Het Oog’ Werk van studenten van de Fotoacademie Amsterdam, die halverwege hun studie zijn. Het getoonde werk bestaat uit verschillende studieopdrachten en uit vrij werk. Locatie Fotogalerie Fotogram, Korte Prinsengracht 33 info www.fotogram.nl 020 530 9250 open ma t/m do 10:00 - 21:00 vr/za 10:00 - 16:00 toegang gratis

Vrijdag 9 en zaterdag 10 april Dans: The Bluff Project Theater is bluf. Alexandra Bachzetsis onderzoekt bluf in een serie miniaturen over seks, geweld, media, kunst en reclame. Met hun lichamen als inzet bluffen drie dansers zich door de populaire cultuur. Locatie De Brakke Grond, Nes 43 info www.brakkegrond.nl 020 626 6866 aanvang 20:30 toegang €13

2

16 kuns t & cult uur

april

2010

Zaterdag 10 en zondag 11 april Kindermusical DJ & Pianissima De koning organiseert een wedstrijd voor het huwelijkslied van de prins. Zal oude muziek het winnen van moderne beat? De freestyler DJ en de klassieke zangeres Pianissima vallen echter als een blok voor elkaar. De gebeurtenissen volgen elkaar daarna in rap tempo op met onder andere een oorverdovend duel, op de vlucht voor de jazzpolitie en de overwinning van maar één soort muziek. Locatie Theater De Cameleon, Derde Kostverlorenkade 35 info 020 489 4656 www.decameleon.nl aanvang 15:00 toegang kinderen €8 volwassenen €10

Een gezicht als een lepel Wat als je héél anders dan andere kinderen bent. Wat als je dol bent op opera en het vertellen van verhalen en een beetje autistisch. O, en je bent ook nog joods en je hebt een gezicht als een lepel zo rond. 'Spoonface' is geschreven door Lee Hall, voor kinderen vanaf negen jaar, en wordt gespeeld door theatergroep Bontehond onder leiding van Noël Fischer. Nu op toernee en maar twee dagen in Amsterdam. Locatie Jeugdtheater De Krakeling, Nwe. Passeerdersstraat 1 info www. krakeling.nl 020 624 5123 aanvang 19:30 (zaterdag 16:00) toegang €7 kind €8 begeleider €11 volwassene zonder kind, korting met stadspas en cjp

Zondag 18 april Nederlands Studenten Kamerorkest Nesko is een orkest dat elk jaar opnieuw wordt samengesteld uit musicerende studenten onder leiding van een gerenommeerde dirigent. Het Nesko nodigt voor elk project een Nederlandse componist uit. Yorick Goldewijk componeerde 'After Dark'. Verder staan Ravel, Schumann en Beethoven op het programma. Het Nesko staat voor frisse, spetterende uitvoeringen op een hoog niveau. Locatie Yakult zaal Beurs van Berlage, Damrak 277 info reserveren via Beurs van Berlage www.nesko.nl 020 521 7575 kassa open di t/m vr 14:00 - 16:00 aanvang 20:15 toegang €17 stadspas €12 met aprilbon €5

Vrijdag 23 april Muslim Woman Music Makers Dit is een nieuw platform voor muziek die niet in één hokje te stoppen is. MWMM wil tegelijkertijd moslimvrouwen op de voorgrond plaatsen. Het project is ontwikkeld door The Missing Voices Consortium bestaande uit Ulfah Arts (UK), Tavse Stemmer (Denemarken) en Stichting Marmoucha (NL). Locatie Podium Mozaïek, Bos en Lommerweg 191 info 020 580 0380 info@ podiummozaiek.nl aanvang 21:00 toegang €12,50 voorverkoop €10

maandag 26 april The Dollhouse Hoe overleef je de middelbare school? Een kleine maatschappij waar de verhoudingen op scherp worden gezet. De jongeren bieden inkijk in hun dagelijks leven. Inspiratiebron voor deze voorstelling is de film ‘Welcome to the Dollhouse’. Deze mix van film en theater is gemaakt door getalenteerde leerlingen van Open Schoolgemeenschap Bijlmer onder begeleiding van professionele regisseurs en choreografen van Jeugdtheaterschool Zuidoost. Locatie Bijlmerparktheater, Anton de Komplein 240 info www.bijlmerparktheater.nl 020 311 3933 aanvang 19:30 toegang €6 VRIJDAG 9 en zaterdag 10 APRIL

t/m zondag 29 augustus Hoerengracht 1 The Het Amsterdams Historisch Museum toont 'The Hoerengracht' van Edward Kienholz en Nancy Reddin Kienholz. Dit zal de eerste keer zijn dat dit kunstwerk van 14 meter lang, 4 meter breed en 3 meter hoog in Nederland te zien is. The Hoerengracht stelt de Wallen voor, kustzinnig samengebald in één straat. The Hoerengracht maakt deel uit van een gelijknamige expositie met de ontwikkelingen in de rosse buurt als thema. Locatie Amsterdams Historisch Museum, NZ Voorburgwal 359 www.ahm.nl 020 523 1822 open 10:00 - 17:00 toegang volw. €10 65+ €7,50 kind €5 stadspas gratis

t/m Vrijdag 30 april ‘Kunst door de natuur gevormd’ Foto’s door Ingrid Schütt en Fred van Heerwaarden. Onderwerpen zijn een rondreis door China, Indonesië en de VS. Foto’s van erosie door regen, wind, vulkanen en geisers, gestileerd in bergen en kleuren. Locatie Vereniging Noppes, M. van B. Bastiaansestraat 60 info www.noppes. nl 020 428 8080 open wo t/m vr 13:00 17:00 toegang gratis

Woensdag 5 mei Bevrijdingsfestival 2010 Geen Amsterdams voorjaar zonder festivals. Direct na Koninginnedag is het feest op Bevrijdingsdag. Op twee muziekpodia, een hoofdpodium op de Dam en één op het Nesplein, staan onder andere Junkie XL, Gotcha!, All Stars en Moss. Ambassadeurs van de vrijheid zijn onder andere Junkie XL en Guus Meeuwis. In het hele land vinden activiteiten plaats waarbij je kunt laten zien wat vrijheid voor jou betekent. Liefhebbers van lichte klassieke muziek kunnen als altijd ‘s avonds op de Amstel terecht. Met de koningin meedeinen op de klanken van ‘We’ll meet again’. Toegang gratis m ug m aga zine

agenda politiek Donderdag 8 april Wat willen de scholieren? Zestigduizend leerlingen gaven hun mening over hun voortgezet onderwijs. Presentatie van de resultaten van de LAKS-monitor. Demissionair staatssecretaris Marja van Bijsterveld in discussie met zittende kamerleden en scholieren. Locatie Rode Hoed, Keizersgracht 102 Info en reserveren via een e-mail naar [email protected] Aanvang 14:30 Toegang gratis

Donderdag 8 april De blik van de ander Hoe keken de Amerikanen ten tijde van de Koude Oorlog naar de DDR? Vonden de Oostduitsers de Verenigde Staten een bolwerk van hartenloze kapitalistische uitbuiters of was er sprake van verholen afgunst en jaloezie? Propagandafilms van beide zijden, interessant en amusant. Locatie Goethe Institut, Herengracht 470 Info www.goethe.de/amsterdam Reserveren 531 29 00 Aanvang 20:00 Toegang €5

Woensdag 14 april Historisch Café Het spannende korte leven van Jacoba van Beieren, gravin van Holland (1401-1436) is door Antheun Janse te boek gesteld. Vier huwelijken, talloze gewapende conflicten, een spectaculaire ontsnapping in mannenkleren, en een vorstendom dat kromp tot een volkstuintje bij Gouda. Plus een gesprek over kinderbijbels en navertellingen van literaire toppers uit de negentiende eeuw. Locatie Café P 96, Prinsengracht 96 Info www.historischcafe.nl Aanvang 20:00 Toegang gratis

Zondag 18 april Bijlmermeer, stad van de toekomst? Veel beloftes, en nog meer twijfels. Gezinnen trokken weg naar een huis met tuin verderop. Na stevige sloop wordt de middenklasse teruggelokt met (koop)woningen, uitgaansgelegenheden en winkelcentra. Hannah Belliot en architect Pi de Bruijn geven hun visie. Locatie Stadsarchief, Vijzelstraat Info www.stadsarchief.amsterdam.nl Aanvang 15:00 Toegang gratis

Zaterdag/zondag 24 en 25 april Marxisme Festival Links leeft nog. Jaarlijks, overvol programma in alle zalen. Crisis, verzet, geschiedenis, toekomst en strijdbare kunst en cultuur. Locatie Crea, Turfdraagsterspad 17 Info en reserveren www.socialisme.nu Aanvang 11:00 Korting geldt voor studenten en uitkeringsgerechtigden passepartout €15/€12,50. Toegang zaterdag €10/€7,50, zondag €7,50/€5 m ug m aga zine

Blowup van deze foto is te zien in de Openbare Bibliotheek (OBA) op het Oosterdokseiland op de vijfde etage bij het hobbyplein (mogelijk gemaakt door MUG en Amsterdams Fonds voor de Kunsten).

Empty your Pocket Sijbolt Jan Noorda Fotoproject George Maas | www.emptyyourpocket.com Sijbolt Jan Noorda (64) is theoloog en bestuurslid van uiteenlopende instellingen in de publieke, universitaire en culturele sector. Zo is hij onder meer voorzitter van de Vereniging van Universiteiten (VSNU), voorzitter van de Raad van Toezicht van het Film Instituut en sinds kort ook voorzitter van het Amsterdams 4&5 mei Comité. ,,De foto is gemaakt op de Dam, na een interview over Bevrijdingsdag. Het thema voor dit jaar is: Vrijheid wereldwijd.

Mensen hebben tegenwoordig de neiging om het begrip ‘vrijheid’ vooral op zichzelf te betrekken. Zo heb ‘ik’ alle vrijheid een feestje te geven tot vier uur ’s nachts. Maar wat dat betekent voor de vrijheid van mijn buurman doet er niet toe. Mijn zakken leveren een magere buit op. Overigens ontbreekt op de foto nog een zakdoek. Thuis ligt een stapeltje klaar en daar pak ik er elke dag eentje van mee. Ze waren van mijn vader of grootvader. Ik draag ze uit gewoonte,

net als mijn hoed. Toen mijn grootvader overleed, bleef zijn hoed over. Toen heb ik maar eens geprobeerd hoe dat is, het dragen van een hoed. En dat groeit dan uit tot een gewoonte. Verder zie je een telefoon. Telefoneren doe ik er eigenlijk nog het minste mee. Ik reis veel met het openbaar vervoer en heb er zelf ontzettend de pest over in wanneer anderen bellen in het openbaar. Ik kan met mijn telefoon sms’en, e-mailen en internetten en dat gaat geruisloos. Mijn portemonnee: april

niets bijzonders. Er zit wat geld in, wat pasjes en visitekaartjes. Geen los geld; daarvoor hebben we thuis een bakje. Aan mijn sleutelbos zit een huissleutel en de sleutel van mijn brievenbus. Die hanger, met ‘Salto’ erop, is ook een sleutel: van de achterdeur van Artis. Ik maak deel uit van een groepje dat geld aan het inzamelen is voor verbouwingen aan Artis. We hebben fantastische plannen met het apenhuis en er komt een nieuw voorterrein.” Michiel Wetzer 2010 kuns t & cult uur 17

Stage lopen in achterstandsbuurt

MENTOR

‘In het begin was ik in de Indische buurt ‘s avonds bang op straat’

JON

G EN

SLIM

Tekst: Else Lenselink, Marcel Schor, Gertjan Wijburg

M

SLI N E G

MUG-redacteur Charles Braam is jongerenmentor bij Goal!, een project van de gemeente Amsterdam. Hij schrijft over zijn ervaringen.

JON

Selma De Hogeschool van Amsterdam heeft in de Molukkenstraat een buurtwinkel geopend, waar studenten huiswerkbegeleiding geven en sociaal raadslieden helpen.

S

tudenten die het leven in een echte achterstandswijk willen meemaken, kunnen hun hart ophalen. Na Amsterdam Zuidoost en de Baarsjes heeft de Indische buurt nu ook een Buurtwinkel voor Onderwijs, Onderzoek en Talentontwikkeling (Boot). Deze drie wijken hebben het predicaat ‘achterstandswijk’ met elkaar gemeen. Studenten van de Hogeschool van Amsterdam lopen bij Boot stage. Overdag studeren ze sociaal juridische dienstverlening, rechten en ergonomie. ,,Het is de bedoeling dat ze tijdens hun stage huiswerkbegeleiding geven en creatief talent in de buurt zoeken”, zegt Sandra Bos, coördinator van Boot in de Indische buurt. Boot werkt samen met welzijnsorganisatie Civic, woningcorporatie Eigen Haard en basisscholen. De brochures en persberichten van Boot hebben het over sympathieke doelstellingen als ‘talentontwikke-

Mailtje gehad van mentorbegeleider Erol, waaruit blijkt dat aspirant-pupil Savas dat hele mentorgedoe niet zo ziet zitten. Dat verbaast me eigenlijk niet, gezien zijn afwerende houding tijdens ons kennismakingsgesprek. Er wordt van alle kanten aan hem getrokken. Zijn school, zijn moeder, de begeleider voor zijn geweldsproblematiek. En dan met zo’n mentor nog meer verplichtingen, wéér iemand erbij die op je nek zit en van alles van je wil. Misschien zijn dat zo ongeveer Savas’ overwegingen geweest. Of hij zag het met mij niet zitten. Ik voel me niet persoonlijk aangesproken en dat moet, denk ik, ook de uitgangshouding van een mentor zijn. Het gaat om de jongere, geen plaats voor het ego van de mentor. In afwachting van een nieuwe match blader ik in het instructieboek, dat bij de tweedaagse training voor mentor hoort, nog eens door. Interessante en leerzame teksten en oefenstof, maar nu even niet. Misschien ben ik toch heimelijk op zoek naar aanwijzingen dat ik iets fout of in ieder geval niet effectief heb gedaan in het traject met Savas. Natalia van Radar, het bureau dat het project Goal! organiseert, belt me. Er is een nieuwe aanvraag. Misschien iets voor mij? Het gaat om Selma, een meisje van veertien met ouders van Marokkaanse afkomst. Ze heeft problemen met huiswerk maken en zoekt ondersteuning bij de vakken Engels, Frans en wiskunde. Ze wil heel graag slagen en heeft daar begeleiding bij nodig. Hoe graag ze wil, blijkt uit onze eerste ontmoeting, het ‘klikgesprek’, samen met mentorbegeleider Rozalie. Selma irriteert zich aan sommige kinderen in haar klas. Vaak als ze iets aan de leraar wil vragen lukt dat niet omdat de andere kinderen zo luidruchtig zijn en niet in de les geïnteresseerd. Selma zoekt iemand die antwoorden heeft op de vragen, die ze tijdens de les niet kan stellen. De namen van de personen in dit artikel zijn om privacyredenen veranderd

Studente van de Hogeschool van Amsterdam staat buurtbewoners bij. Foto: Ingrid de Groot

ling van en voor de buurt’. In ieder geval heeft het buurtwerk voor de studenten één evident voordeel: ze maken grondig kennis met het leven in de grote stad. Bos: ,,Door de stage komen studenten in aanraking met andere culturen. Van de studenten die huiswerkbegeleiding geven, hebben negen van de tien op een witte school gezeten, ook al is een aantal van hen zelf van buitenlandse origine. Negentig procent van de kinderen in de Indische buurt hebben een niet-Nederlandse achtergrond.” Studenten die voor een stage bij Boot kiezen, scouten niet alleen talent in de buurt, ze moeten ook als rolmodel fungeren. Volgens Bos willen de studenten ‘graag hun talent met bewoners van een achterstandsbuurt delen’. Voor de studentes Kevser Çabuk uit Krommenie en Hilal Yilmaz uit Boxtel viel er alleen niet zoveel te kiezen. Kevser: ,,Ik had nog geen stage,

via mijn docent kwam ik bij Boot terecht.” Ook helpen de studenten sociaal raadslieden met de grote toeloop van buurtbewoners die hulp bij het invullen van hun belastingaangifte nodig hebben. Het werk levert de studenten geen problemen op, de buurt wel. Kevser: ,,In het begin was ik bang in het donker. Jongens hangen ‘s avonds laat bij coffeeshops rond. Maar ik begin eraan te wennen. De jongens herkennen mij nu op straat.” Hilal: ,,In mijn dorp is het na acht uur ’s avonds stil op straat. Hier begint het dan pas.” Kevser en Hilal zien zichzelf niet als rolmodel. Ze vinden ook niet echt dat ze bijdragen aan talentontwikkeling. Buurtwerk heeft niet de bijzondere interesse van de studentes, de Indische buurt eigenlijk ook niet. Kevser en Hilal denken niet dat ze na hun stage hier ooit nog zullen terugkomen. Civic-medewerker Rogier Wij-

lens is niettemin blij met de hulp van de studenten. Op dit moment lopen er vijftien studenten via Civic stage bij Boot. ,,Ze doen het heel goed. Zonder hen hebben wij hier maar twee sociaal raadsmannen om vijfhonderd buurtbewoners te helpen. We zouden de druk niet aankunnen.” Dat de studenten nuttig en gewaardeerd werk verrichten, staat buiten kijf. Talentontwikkeling van en voor de buurt lijkt echter nog wat hoog gegrepen. Kevser: ,,Talent? Volgens mij help ik nu gewoon mensen die niet begrijpen hoe ze hun belastingaangifte moeten doen.” Het inzetten van studenten lijkt op een verkapte bezuiniging, bij gebrek aan genoeg sociaal raadslieden. Wijlens verwerpt die gedachte en Sandra Bos reageert: ,,Kijk, ik zorg voor interessante stages voor studenten, zodat zij kunnen bijdragen aan wijkverbetering. Niemand wordt er slechter van.”

In café Gollem ontmoet iedereen iedereen Als student kun je er geen genoeg van krijgen. Koude pilsjes, lekker van de tap. Maar het liefst wél met een bijzondere smaak. Die kun je krijgen in café Gollem.

C

afé Gollem is gevestigd in een klein steegje, de Raamsteeg, tussen Spuisraat en Singel. Het staat bekend om zijn bieren: er worden naast

m ug m aga zine

gewone, veel speciale biertjes geschonken, met name Vlaamse. Op krijtborden staat geschreven wat je kunt bestellen. Maar je hoeft geen echte kenner te zijn om hier te komen. ,,Ik bestel altijd maar wat”, zegt student Willem (23), ,,want ik ben geen bierkenner. Ik laat me gewoon verleiden door een merknaam of bierfles.” Willem is na college regelmatig in café Gollem te vinden. ,,Ik kom hier zeker vaak. Het is erg gezellig. Er komt van alles wat. Veel mensen die ik anders nooit zou ontmoeten. Hier ontmoet iedereen iedereen.” Hij heeft gelijk. Mensen uit verschillende kringen komen naar café Gol-

lem. Er zitten zowel zakenlui als artistieke types. Over de stoelen hangen colberts, maar ook leren jacks. En met Willem en zijn vrienden zijn ook de studenten vertegenwoordigd. Café Gollem heeft in Amsterdam een cultstatus. Wijlen Ramses Shaffy kwam er wel eens drinken. Het schijnt dat Youp van ‘t Hek er optrad. Het is er jazzy en rock ’n rollend. Rokerig, maar dan zonder de rook. Ze draaien er oude blues en jazz. Het kleine donkere pandje heeft een warme sfeer. De bierflessen staan er langs de muur gerangschikt. Het etablissement heeft geen decoratie nodig: deze biertempel borrelt van de inspiratie.

Klein en krap is café Gollem wel. Bij drukte zit je bijna op elkaars schoot. Maar de sfeer is daardoor intiemer dan in grotere cafés waar je meestal afgezonderd aan een tafeltje zit. Willem en zijn vrienden zijn inmiddels aangeschoven bij een groepje Italiaanse toeristen. Ze zijn al weer toe aan hun volgende rondje. Ze proosten met trechtervormige bierglazen. Krijgen ze geen hoofdpijn van die speciale biertjes? Willem: ,,Nee hoor. Daar hebben we geen last van.” (GW) Café Gollem, Raamsteeg 4 Openingstijden: dagelijks 16:0001:00 uur, zat. en zo. 14:00-02:00 uur. april


Demonstrerende schoonmakers komen de manifestatie op de Dam ondersteunen ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag. Foto: Ingrid de Groot

Zelforganisaties zijn niet overbodig Toine G raus Ze doorbreken vooroordelen en zijn onmisbaar voor een succesvol integratiebeleid. Toch worden zelforganisaties van migrantenvrouwen gekort op hun subsidies.

I

kram Chiddi, bestuurslid van de Marokkaanse Vrouwen Vereniging Nederland (MVVN), heet haar bezoeker welkom in de Poldermoskee bij station Lelylaan. ,,We hebben hier onderdak gekregen maar we zijn wel seculier hoor”, zegt ze. De MVVN telt drieduizend leden maar bereikt met haar activiteiten een veelvoud daarvan. Chiddi: ,,Ons dagelijkse spreekuur staat op de eerste plaats. We doen veel aan juridische dienstverlening. Echtscheidingsperikelen komen vaak voor en ook arbeidsrecht is een belangrijk punt. Marokkaanse vrouwen hier hebben niet altijd een werkvergunning en zijn dan volkomen rechteloos. De AOW vormt een groeiend probleem. Vrouwen van Marokkaanse afkomst hebben meestal 20 ach t ergro nd

april

2010

geen recht op volledige AOW, omdat ze niet altijd in Nederland hebben gewoond. Verder doen we veel aan scholing om vrouwen democratische begrippen bij te brengen. Ze leren organiseren en worden assertiever. Daar hebben ze ook in hun persoonlijke leven veel baat bij. Psychosociale hulpverlening is belangrijk, zeker als vrouwen slachtoffer zijn van huiselijk geweld. We noemen onszelf progressief, we zijn niet bang om dogma’s aan te kaarten. Dat levert soms kritiek op uit orthodoxe hoek, bijvoorbeeld toen we stelling namen tegen polygamie.” Tot 2005 had de MVVN vier betaalde mensen in dienst. ,,Maar door de arrogante opstelling van de politiek werd de structurele subsidie ingetrokken. We hebben iedereen moeten ontslaan en werken nu alleen nog met vrijwilligers. De gemeente zou wel eens beter mogen luisteren naar organisaties uit het maatschappelijk middenveld.” De Turkse vrouwenvereniging ATKB huist op de begane grond van een oud pand aan de Admiraal de Ruyterweg. Bestuurslid Emel Can: ,,Vroeger hadden we een groot pand in Oost maar dat konden we niet meer betalen. Onze subsidie is meer dan gehalveerd. Onze betaalde werknemers hebben we moeten ontslaan.” Organisaties van migrantenvrouwen zijn hard nodig, vindt Can. ,,Het zijn goede plekken om vrouwen te bereiken die anders onzicht-

baar blijven voor de Nederlandse samenleving. De Dienst Werk en Inkomen komt niet voor niets bij ons voorlichting geven.” De ATKB is noch politiek, noch religieus, maar wel vooruitstrevend. Toch komen er ook veel traditioneel islamitische vrouwen. ,,Ze beseffen dat religie buiten onze activiteiten staat. Wij praten over werk, inkomen, school, opvoeding.” De belangrijkste taak van de ATKB is volgens Can voorlichting geven. Daarbij worden ook wetenschappers en schrijvers uit Turkije uitgenodigd. Can: ,,In Turkije is het feminisme veel sterker aanwezig dan bij Turkse vrouwen hier. Daar vechten ze voor hun positie op de arbeidsmarkt. Hier zijn de vrouwen nog bezig met inburgering en opvoeding. Turken hier klampen zich te vaak vast aan de Turkse cultuur van dertig jaar geleden.” Vidia Ramdaras is vertrouwenspersoon bij Stichting Sitara, een vereniging voor Hindoestaans-Surinaamse vrouwen. Sitara (schitterende ster) is de enige Hindoestaanse vereniging in Amsterdam en bestaat al 23 jaar. ,,Wij weten heel veel van de cultuur, de achtergrond en de problemen van Hindoestanen”, zegt Ramdaras. ,,Zo konden wij een eigen manier ontwikkelen om onze vrouwen te helpen. Het gaat om maatwerk. Wij gaan uit van de specifieke emancipatievragen van elke vrouw. Daarbij betrekken we de omgeving: het hele gezin moet

mee emanciperen. De officiële hulpverlening kent ons en doet geregeld een beroep op Sitara. We houden spreekuren en geven voorlichting. Huiselijk geweld is een speerpunt. Daarvoor gaan we naar de scholen. Aan jongeren besteden we veel aandacht. Suïcide en incest zijn zaken die wij bespreekbaar proberen te maken. We geven voorlichting over onderwijs en studiefinanciering en we doen aan huiswerkbegeleiding. Helaas is er in 2004 zwaar bezuinigd op onze subsidie. We moesten onze drie betaalde krachten ontslaan. Nu werken we met vrijwilligers, maar vrijwilligers komen en gaan. Zo verdwijnt kennis en ervaring.” Dat zijn de ervaringen van drie Amsterdamse verenigingen van migrantenvrouwen, die alle drie zwaar gekort zijn op hun subsidie. Wie mocht denken dat deze vrouwenverenigingen zo langzamerhand overbodig zijn, moet de laatste Emancipatiemonitor maar eens doorkijken. Met de eerste generatie migrantenvrouwen en jonge huwelijksmigranten is het droevig gesteld. Veel vrouwen hebben nauwelijks of helemaal geen opleiding en leven geïsoleerd van de Nederlands samenleving. Met de tweede generatie gaat het gelukkig stukken beter. Er is zelfs een groeiende groep allochtone meisjes die doorstoten naar het hoogste onderwijsniveau. Maar toch heeft tweederde van de Turkse en Marokkaanse vrouwen

tussen de twintig en vierendertig jaar geen startkwalificatie. Schrijnend is dat juist veel meisjes in het examenjaar van het voortgezet onderwijs de school verlaten. Waarom zou je een diploma halen als je toch gaat trouwen? Er is dus nog genoeg werk aan de winkel voor genoemde zelforganisaties. Anja van Heelsum is onderzoeker bij het Instituut voor Migratie en Etnische Studies (IMES) van de Universiteit van Amsterdam. Ze heeft veel onderzoek gedaan naar zelforganisaties van migranten. ,,Al sinds 2000, maar vooral tijdens het eerste kabinet Balkenende, waaide er voor zelforganisaties een gure wind vanuit Den Haag. De regering zag zelforganisaties als forten waar migranten zich in konden verschansen tegen de invloed van de Nederlandse samenleving. Ze zouden de integratie belemmeren.” Van Heelsum is het daar niet mee eens. ,,Zelforganisaties zijn juist onmisbaar voor een succesvol integratiebeleid. Veel onderzoekers die zich ermee bezig houden, delen die mening. Deze organisaties kennen de mensen die Nederlandse organisaties niet bereiken. Ze zijn de schakel tussen migranten en Nederland. Ze zijn een voortraject voor de inburgering.” Dat migranten zich organiseren is al een vorm van integratie vindt Van Heelsum. ,,Ze communiceren met Nederlandse instellingen en vormen zo voor de overheid een aanspreekpunt.” m ug m aga zine

Piet Dek: ‘Niemand aan de kant’ Baas van de sociale werkvoorziening heeft niks met ‘elitaire benadering’ van werk Marcel Schor De Beurs van Berlage is op 21 april even van Piet Dek. Hij neemt dan afscheid van Pantar. Een terugblik op zestien jaar werken met mensen en vooral met ‘mensen aan het werk’. Want Piet Dek vindt nog steeds dat arbeid adelt.

Z

estien jaar stond Piet Dek aan het roer van Pantar en begeleidde tal van fusies, van de oorspronkelijke sociale werkplaats WRA tot de huidige reintegratiereus Pantar, met zo’n 9.000 cliënten. Gehandicapten, exgedetineerden, WIW-ers en ID-ers en tegenwoordig ook uitkeringsgerechtigden die door DWI of UWV op een ‘werktraject’ zijn gezet. Pantar begeleidt circa 3.300 mensen in de sociale werkvoorziening (gehandicapten), naast zo’n 6.000 anderen. Sommige cliënten noemen hem ome Piet. Op 1 mei gaat Piet Dek met de VUT. Vóór Pantar was hij hoofd Sociale Zaken bij de gemeente Amsterdam. Daarvoor onder meer personeelsfunctionaris en vakbondsman. In al die jaren deed hij onnoemelijk veel kennis op over de arbeidsmarkt. Dek noemt zichzelf een mastodont. Een uitstervend ras? ,,Bij de overheid is nog maar weinig echte knowhow omdat iedereen voortdurend van stoel verandert. Er is een gruwelijk tekort aan mensen met langjarige kennis en dat wreekt zich. Om zinvol sturing te kunnen geven heb je kennis van het verleden nodig. Zo’n initiatief als de Blijf aan de bal-baan van de gemeente Amsterdam zal aan werkgelegenheid niets opleveren. Bedrijven krijgen een jaar subsidie om iemand in dienst te nemen. Na een jaar staan die mensen weer op straat. Dat had men kunnen weten want zo’n regeling hebben we al eens gehad. Ik ben er toch al geen voorstander van dat we onze schaarse middelen in mensen steken die vanwege de crisis ‘even’ zonder werk zitten. De meesten redden zich m ug m aga zine

wel en als straks de economie weer aantrekt, zitten werkgevers weer om ze te springen.’’ Pantar komt voort uit de sociale werkvoorziening (SW). In 1969 werd de Wet Sociale Werkvoorziening van kracht, die regelde dat mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking op een door de overheid gefinancierde aangepaste werkplek aan de slag konden. Voor die tijd was dat een particuliere aangelegenheid, verzuild zoals heel Nederland dat was. Katholieken, protestanten, sociaaldemocraten, ze hadden allemaal hun eigen stichtingen die iets voor gehandicapten deden. Ook waren er stichtingen die zich op één bepaalde groep richtten, zoals mensen met het syndroom van Down. De SW bracht al die initiatieven onder overheidscontrole. Dek: ,,Die overheidsbemoeienis hield ook verband met de werkloosheid van toen. Nederland schakelde om van een productie- naar een diensteneconomie. In regio’s met veel industrie zoals mijnbouw, strokarton, scheepsbouw en textiel vielen massaontslagen. Mensen aan wie ook maar een klein beetje mankeerde, konden het verder wel vergeten. De SW werd voor die mensen ingezet. Dat verklaart ook waarom Amsterdam relatief heel weinig SW-plaatsen heeft, veel minder dan in regio’s met veel industrie. Daarbij vonden werkgevers het vanzelfsprekend om afgedankte medewerkers te laten afkeuren en in de SW onder te brengen.’’ Was het vroeger al heel wat om iemand aan een zinvolle dagbesteding te helpen, tegenwoordig is het adagium arbeidsbekwaamheid bevorderen en waar mogelijk uitstromen naar een reguliere baan. Sommigen zien dat als een verharding. ,,Iemand die vanuit de SW op Schiphol aan de slag gaat, al is het maar als schoonmaker, ziet de hele wereld aan zich voorbij komen. Die heeft op feestjes iets om over te vertellen.’’ Lekker goedkoop, zo’n SW-er of uitkeringsgerechtigde aan de slag? Moet niet iedere werkende tenminste het minimumloon ontvangen? ,,De vraag is hoe weinig je nog mag presteren om voor een bedrijf rendabel te zijn? Ik stel voor om het minimumloon te behouden bij een productiviteit van minimaal 50 procent van een gewone werkne-

Scheidend directeur Piet Dek: ‘Aan echte knowhow is een gruwelijk tekort.’ Foto: Jan van Breda

mer. Presteer je meer, dan krijg je het minimumloon, presteer je minder dan ontvang je een inkomen tussen bijstand en minimumloon in.” Heeft het überhaupt zin om zoveel geld in re-integratie te stoppen? ,,Er blijven altijd mensen die begeleiding nodig hebben, die ook als het goed met de economie gaat onrendabel zijn. We moeten in de onderkant van de samenleving blijven investeren, ook in jongeren zonder gekwalificeerde beroepsopleiding. We moeten ook met hen aan de slag om te voorkomen dat ze blijvend aan de kant staan.” In Rotterdam worden uitkeringsgerechtigden naar Albert Heijn gestuurd om boodschappen in te pakken. Is dat zinvol? ,,Ik stoor me aan die elitaire benadering van werk. Veel mensen danken God op hun blote knieën dat ze weer aan de slag mogen. Laatst kwam een vrouwelijke cliënt bonbons naar een van onze begeleiders brengen. Ze was sinds jaren weer onder de mensen en had voor het eerst met collega’s in een café een drankje gedronken. Zo’n verhaal ontroert mij. Voor mijn part noem je dat werkverschaffing, als mensen er maar iets mee opschieten. Bovendien mogen we als samenleving in ruil voor een bijstandsuitkering iets terugverwachten. We mogen van een alcoholist verlangen dat

hij naar de Jellinek gaat om aan zijn verslaving te werken. Voor mensen met een taalachterstand geldt dat ze beter eerst naar een taalcursus kunnen gaan. Ik ben voorstander van een passende tegenprestatie.” Een bijstandsgerechtigde verloor onlangs een zaak tegen DWI omdat hij het aangeboden werk niet passend vond. De rechter oordeelde dat uitkeringsgerechtigden mogen worden verplicht aan een re-integratie-traject mee te werken, ook als dat geen passende arbeid is zoals Workfirst. ,,Besef dat 80 procent van de mensen niet in het vak werken waarvoor ze zijn opgeleid. We gaan niet koste wat het kost proberen om mensen in hun oude vak te helpen. Dat is tegen de wind in plassen. Je verliest dat gevecht met de realiteit van vraag en aanbod. Daarbij is zo’n traject als Workfirst bedoeld als testperiode, om te kijken wat iemand kan, of iemand bijvoorbeeld in staat is om op tijd te komen en samen te werken. Dat mensen daar soms moeite mee hebben, snap ik maar er zijn ook mensen die zichzelf onterecht hebben afgeschreven voor de arbeidsmarkt, die we over de drempel moeten trekken. Het is toch normaal dat we als samenleving verlangen dat iedereen in beginsel zijn eigen broek ophoudt?” Waar bent u trots op, als u op die zestien jaar Pantar terugkijkt? ,,Toen ik aantrad, was de sociale

werkvoorziening een bewaarplaats van mensen. Inmiddels hebben we rond de duizend SW-ers in gewone bedrijven werkzaam. Ze komen op het werk weer in contact met mensen zonder handicap. SW-ers krijgen zodoende een bredere oriëntatie op de samenleving. Het is daarnaast mooi werk dat we in staat zijn om 6.000 mensen uit andere regelingen te begeleiden.” Er staan grote bezuinigen op stapel. Kan het minder bij Pantar? ,,Niks bezuinigen. We moeten blijven investeren in mensen die de boot hebben gemist. Niemand is te min voor Pantar. Regelmatig spreek ik cliënten die blij zijn dat ze weer aan de slag zijn. Het gaat soms om mensen die vijftien jaar in de bijstand zaten. Ik maak me zorgen over de kritiek van D66 en VVD op de effectiviteit van de re-integratie. Ik wil er niet op worden afgerekend dat iemand na een half jaar nog niet is uitgestroomd. Het is al mooi als het ons lukt om iemand weer op het goede pad te krijgen.” Is het een zware functie: algemeen directeur van Pantar? ,,De verantwoordelijkheid voor 9.000 cliënten, waarvan duizend waar veel mis mee gaat, drukt zwaar. Daarbij merken wij ook dat de samenleving verhardt. Geweld op de werkvloer is iets waar je nooit aan went. Daarom ga ik straks eerst even bijkomen.” april


mugwijzer ‘Jouw sollicitatiebrief moet opvallen’

we r k Kees Hogenboom: ‘Met een cliché trek je geen aandacht.’ Foto: Michel Hobbij

Doel van een goede sollicitatiebrief is uitgenodigd te worden voor een gesprek. Dat stelt Kees Hogenboom. Sinds 2005 geeft hij sollicitatieworkshops bij het UWV. Veel mensen zijn op zoek naar werk. Dat betekent dat een bedrijf veel reacties op een vacature krijgt. Hogenboom: ,,Jouw brief moet opvallen. Dat doe je door een enthousiaste brief te schrijven en belangstelling voor het bedrijf en de functie te tonen.” Daarom zou een sollicitant eerst informatie moeten verzamelen via de website van het

bedrijf. Hogenboom raadt sollicitanten ook aan te kijken of iemand uit hun netwerk bij het bedrijf werkt en op zoek te gaan naar iemand die dezelfde functie heeft. Vooraf bellen hoeft niet, maar het kan wel handig zijn. ,,Het levert je informatie op en zij krijgen alvast een indruk van je.” Het is ook verstandig om een vacatureanalyse te maken. ,,Daaruit komt naar voren wat jou geschikt maakt voor de functie en wat je motivatie is.” Een brief is meestal één A4’tje en bestaat uit ongeveer vier alinea’s. Een goede sollicitatiebrief schrijven is niet makkelijk, benadrukt

Hogenboom. Het is vooral moeilijk om met een goede, positieve openingszin te beginnen. Het moet geen cliché zijn. ,,Daarmee trek je geen aandacht.” In de eerste alinea staat altijd de functie waarop wordt gesolliciteerd en meestal ook de vindplaats. ,,Verder verwijs je naar je telefonische contact en daarna volgt een stukje waaruit blijkt dat je je in het bedrijf hebt verdiept. Zo toon je interesse.” Een werkgever wil altijd weten waarom iemand bij hem solliciteert. Het is dan ook zaak om de motivatie voor het solliciteren op juist deze functie in dit bedrijf helder op papier te zetten. Ook wil de werkgever weten welke kwaliteiten en vaardigheden die sollicitant geschikt maken. Hogenboom: ,,Ga bij de omschrijving van je motieven en je geschiktheid in op de functie-eisen uit de advertentie.” Het is slim om taalgebruik en schrijfstijl aan te passen aan die uit de advertentie en op de website. “Hiermee richt je je tot de lezer. Tot slot spreek je de hoop uit om uitgenodigd te worden voor een gesprek, want dat is uiteindelijk je doel.” (MtB)

Solliciteren

t i ps

Tip1

Verzamel informatie over het bedrijf en de functie en maak een vacatureanalyse

Tip 2 Bel vooraf met het bedrijf

Tip 3

Schrijf voor elke sollicitatie een nieuwe brief. Gebruik niet dezelfde brief voor meerdere sollicitaties

Illustratie: Péjo

4 schrijf de kwaliteiten

Tip

Om en vaardigheden die jou geschikt maken voor de functie

Tip

7

Tip 8

Ga in op de belangrijkste functie-eisen uit de advertentie

2 2 mugw ijzer

Zorg voor een duidelijke opbouw en overzichtelijke lay-out

april

2010

Tip 5 Bedenk een creatieve startzin en maak de lezer nieuwsgierig. Geen clichés

Tip

6

Maak geen taalfouten

Tip 9

Tip10

Laat je brief door iemand anders lezen voordat je hem verstuurt

Stem taalgebruik en toon af op die van de werkgever

v

MUGwijzer

Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en instanties. MUGwijzer geeft antwoord. Bij wie moet ik zijn als ik werk wil? Hoe kom ik aan een uitkering? Waar moet ik naar toe als ik niet meer uit de schulden kom? Kan ik ergens terecht als ik een conflict heb met mijn huisbaas? Wat als ik zorg nodig heb?

Zoek je werk? Ontslagen? Zoek je werk? Ben je schoolverlater? Ga naar een van de Werkpleinen. Het UWVWerkbedrijf zit daar onder één dak met DWI. UWV-Werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werkzoekende zich kan inschrijven. Zonder inschrijving geen uitkering! Kies een Werkplein in de buurt. Voor alle Werkpleinen geldt: neem je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle Werkpleinen zijn open van 9.00 tot 17.00 uur. Kijk ook op www.werk.nl Werkplein Centrum en Oost  Weesperstraat 117 T. 020-751 5640 Werkplein Noord  Buikslotermeerplein 161 T. 020-751 5600 Werkplein Nieuw-West  Jan van Galenstraat 323-329 T. 020-751 5530 Werkplein Zuid/Oud-West  Cornelis Troostplein 23 T. 020-751 5770 Werkplein Zuidoost, Diemen en Duivendrecht  Flierbosdreef 2-12, Zuidoost T. 020-751 5820 Werkplein Amstelland  Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen T. 020-751 5880 Werkplein Haarlemmermeer  Dik Tromplein 8, Hoofddorp T. 023-751 3370 DWI-Jongerenloket Jonger dan 27 jaar? Dan word je geacht te werken en/of een opleiding te volgen. Meld je bij het Werkplein. DWI-Jongerenloketten kunnen je helpen bij het zoeken naar een baan of opleiding. Kijk op www. jongerenloket.amsterdam.nl Dress for Success Gratis nieuwe of bijna nieuwe kleding voor sollicitanten met een smalle beurs. Neem je uitnodiging voor de sollicitatie mee! Kijk ook op www.dressforsuccess.nl.  Burgemeester de Vlugtlaan 200-204 T. 020-615 7370  Open: ma, di en do 13:00-16:00, en elke vr 10:00-14:00. Graag eerst bellen.

Vrijwilligers Centrale Amsterdam Niet direct uitzicht op betaald werk? Soms kan vrijwilligerswerk je een eind op weg helpen. Je doet iets nuttigs en je doet ervaring op. Vaak kun je voor vrijwilligerswerk een vergoeding ontvangen, soms bovenop je uitkering. Bespreek het wel eerst met je klantmanager bij DWI. Voor vrijwilligerswerk in combinatie met een uitkering gelden strenge regels. www.vca.nu VCA Amsterdam  VCA Hoofdkantoor  Hartenstraat 16 T. 020-530 1220  Bemiddelingsspreekuur: di 13:00-17:00 en wo t/m vr 9:00-17:00 (op afspraak) VCA Nieuw-West  T. 020-408 1040 en 06-340 30720  Bemiddelingsspreekuur: ma t/m do 9:00-17:00; vr 9:00-13:00 (op afspraak) VCA Noord  Hagedoornplein 1-B T. 020-636 5228 (bgg 020-530 1220)  Bemiddelingsspreekuur: ma 13:00- 17:00; di 9:00-12:00; wo 9:00-13:00 VCA Zuidoost  Bijlmerdreef 1289 T. 020-579 7930/020-579 7931  Bemiddelingsspreekuur: ma t/m do 9:00-17:00 VCA Zuideramstel  A.J. Ernststraat 112; Lekstraat 13a T. 020-301 2727 (Buitenveldert) T. 020-540 0980 (Rivierenbuurt)  Bemiddelingsspreekuur ma 13:00 17:00 (Lekstraat); di 9:00-13:00 (A.J. Ernststraat)

Bijzonder werk Is werk vinden niet je echte probleem? Steek dan je licht eens op bij een van onderstaande projecten, onder meer voor (ex-)psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden, dak- en thuislozen. Woon/werk Project Terug in de maatschappij via wonen en werk. Vereisten: géén verslaving; wel uitkering via DWI. Kijk ook op www.pantaramsterdam.nl  T. 020-520 3035  Open: ma t/m vrij 9:00-17:00; bel voor een afspraak; Stichting Nieuwe Werkvormen A’dam Voor mensen met een psychiatrische m ug m aga zine

werk inkomen budget

Inkomen geregeld en toch moeite rond te komen? De gemeente, de Belastingdienst en andere organisaties kunnen uitkomst bieden en je vertellen waar je recht op hebt. Dienst Belastingen Amsterdam In sommige gevallen worden veel gemeentebelastingen kwijtgescholden. Hiervoor mag het gezamenlijke inkomen m ug m aga zine

Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) Het Nibud biedt gratis informatie over geld, besparen of over financiële planning: alle hulp voor het huishoudboekje. Let op: het Nibud heeft verschillende websites voor diverse vragen.  T. 0800 - 221 2121  Informatie en verwijzingen naar de andere sites: www.nibud.nl Stadsbank van Lening In de volksmond ‘de Lommerd’, voor het belenen van waardevolle spullen. Kijk ook

Cliëntenbelang (voorheen: APCP) Het algemene Amsterdamse informatiepunt voor iedereen met een handicap; zowel fysiek als psychisch. Gratis. Kijk ook op www.apcp.nl  Plantage Middenlaan 14 T. 020-752 5100  Open: ma t/m vr 9:00-17:00 Centraal informatiepunt AWBZ-zorg Informatie over ziektekosten die worden vergoed uit de AWBZ.  T. 0900-1404 (lokaal tarief) ma t/m vr 8:30-17:00 Steunpunt Werk, Handicap en Voorzieningen Voor vragen over (her)beoordeling WAO, WAJONG, WIA en vragen over inkomen of mogelijkheden aan het werk te komen. Gratis. Kijk ook op www.handicapgeenpunt.nl  Maassluisstraat 98 T. 020-672 2005  Open: di en do 12:00-15:00

a

Sociale Verzekeringsbank (SVB) De uitvoerder van een aantal volksverzekeringen. De SVB is verantwoordelijk voor kinderbijslag, AOW, aanvulling AOW, nabestaandenuitkering en persoonsgebonden budget. Per regeling kunt u naar een andere vestiging worden verwezen. Kijk ook op www.svb.nl. Om in te loggen op deze website is een DigiD-code vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl  T. 075-655 1000  Bereikbaar:ma t/m vr 8:00-17:00

Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) Bepaalt of je recht hebt op medische hulpmiddelen en zorg uit de AWBZ. Kijk ook op www.ciz.nl.  Overschiestraat 55 T. 088-789 4901 of 088-789 1300

ht

Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) Per 1 januari is de IB-groep opgegaan in DUO. Deze dienst verstrekt onder meer studiefinanciering en studietegemoetkomingen. Kijk ook op www.ib-groep.nl. Om in te loggen op deze website is een DigiDcode vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl  T. 050-559 7755

Jellinek Voor hulp bij verslaving. Kijk ook op www.jellinek.nl  T. 020-590 5000 (centraal nummer) of 020-590 4444 (aanmelden)  ma t/m vr 8:30-17:30

d

re

geg

ssen

Sollicitatiebrief schrijven moeilijke klus Financieel medewerker Magali Eelst is in november ontslagen. Met een goede sollicitatiebrief hoopt ze snel weer een nieuwe baan te vinden. In augustus vorig jaar, toen Eelst (39) haar ontslag zag aankomen, begon ze met het schrijven van sollicitatiebrieven. Ze heeft er inmiddels heel wat verstuurd. In februari volgde ze een sollicitatieworkshop bij het UWV Werkbedrijf. Tot nu toe is het haar nog niet gelukt nieuw werk te vinden. Eelst: ,,Je merkt dat werkgevers veel keuze hebben.” Ondanks de vele brieven die ze heeft geschreven, blijft het een lastige klus. ,,De eerste paar zinnen zijn het moeilijkst.” Ze heeft geleerd dat je een brief niet met een standaardzin moet beginnen. Dat trekt de aandacht van de lezer niet. Je kunt je toekomstige werkgever beter nieuwsgierig maken met een pakkende beginzin. ,,Ik schrijf eerst dat ik de advertentie heb gelezen en graag wil solliciteren. Daarna vertel ik kort wie ik ben en wat voor soort werkomgeving ik zoek. Verder weet ik nu dat je een zin best mag beginnen met ‘ik’,

als je het niet te vaak doet.” Eelst houdt motivatie en geschiktheid niet altijd gescheiden van elkaar. Ze maakt er liever één verhaal van, omdat het anders een standaardbrief wordt. De functieeisen uit de advertentie probeert ze te koppelen aan haar vaardigheden en kwaliteiten. Verder vindt ze het belangrijk om haar interesse en enthousiasme te tonen. Het komt erop neer de advertentie goed te lezen en de tekst goed te laten aansluiten bij wat er wordt gevraagd. Voor Eelst bracht de workshop niet veel nieuws, ze had zich via internet al verdiept in het schrijven van een sollicitatiebrief. Ze heeft geen moeite met de verschillende opvattingen over hoe je een goede sollicitatiebrief schrijft. ,,Ik kies daaruit wat het beste bij mij past.” ,,Ook al heb je veel brieven geschreven”, zo besluit Eelst, ,,het blijft belangrijk om je eigen brief goed na te lezen en te controleren op fouten. Hardop voorlezen helpt mij daarbij.” Een foto ongevraagd meesturen doet ze nooit. ,,Mijn brief moet iemand aanspreken, het gaat niet om uiterlijk of afkomst.” (MtB)

AAN R ADE

R

Cliëntenbelang

i

10

ara 0% nde er

d

ere ma

Aanvulling nodig?

Stichting Belastingwinkel Voor mensen met een laag inkomen. Helpt met het oplossen van problemen met belastingen en toeslagen. De Belastingwinkel Amsterdam werkt op afspraak. Kijk op de website wat je moet meenemen of bel vooraf. De belastingwinkel doet geen administratieve werkzaamheden. Schoenendozen met bonnetjes gaan ongeopend mee terug. Kijk ook op www. belastingwinkelamsterdam.nl.  T. 020-624 7003  Bereikbaar: ma t/m vr 10:00-11:30 voor het maken van een afspraak.

Sommige problemen kunnen een obstakel vormen op de weg naar werk of inkomen. Voor lichamelijke of geestelijke bijstand kun je op de volgende adressen terecht.

we r k

ed

DWI-Werkplein Centrum/Oost  Weesperstraat 117 DWI-Werkplein Noord  Buikslotermeerplein 161 (nieuwe aanvragen)  Klaprozenweg 91 (overige klanten) DWI-Werkplein West  Jan van Galenstraat 323-329 DWI-Werkplein Zuid/Oud-West  Cornelis Troostplein 32 (nieuwe aanvragen)  2e Hugo de Grootstraat 45b (klanten Westerpark en Oud-West)  Banstraat 5 (overige klanten) DWI-Werkplein Zuidoost  Flierbosdreef 2-12

Zorg nodig?

ec

Voor een werkloosheidsuitkering na ontslag ga je naar het UWVWerkbedrijf (zie onder ‘Ik zoek werk’). Het UWV regelt ook uitkeringen bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. Geen recht op een UWV-uitkering? Vraag dan bijstand aan bij de Dienst Werk en Inkomen (DWI), de vroegere sociale dienst. Let op: voor uitkeringen moet je soms op een ander Werkplein zijn dan voor werk. Voor alle Werkpleinen geldt: neem je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle Werkpleinen zijn open van 9:00 tot 17:00 uur. Kijk ook op www.dwi.nl DWI heeft één algemeen klantcontactnummer voor alle Werkpleinen: 020-346 3636

Belastingdienst Toeslagen Huur-, zorgen kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget kunnen worden aangevraagd bij de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst. Op de website kun je zelf berekenen waarop je recht hebt of je gegevens wijzigen. Te veel ontvangen? Je kunt via de site een verzoek voor een betalingsregeling indienen. Je kunt ook terecht bij de Belastingtelefoon. Houd je burgerservicenummer bij de hand. Kijk ook op www.toeslagen.nl  T. 0800-0543 (Belastingtelefoon; gratis)  ma-do 8:00-20:00 en vr 8:00-17:00

h

Uitkering nodig?

op www.sbl.nl  Nes 57 (alleen sieraden)  Osdorpplein 516-518 (alleen sieraden),  Albert Cuypstraat 181  Gerard Doustraat 156  Bijlmerplein 165 (alleen sieraden)  Open: ma t/m vr 9:00-16:00

d gec

Dagactiviteitencentrum (DAC) Vrijwilligerswerk voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Verschillende activiteiten op verschillende vestigingen. Deelname alleen met CIZ-indicatie. Kijk ook op www.cordaan.nl  Wingerdweg 4 T. 020-494 9616  Open: ma, wo 9:00-16:45; di, do en vr 9:00-21:00; za, zo 11:00-18:00

van jou en je eventuele partner niet boven bijstandsniveau uitkomen en mag je geen eigen vermogen bezitten. Kwijtschelding kan via de website worden aangevraagd of door telefonisch een folder te bestellen. Kijk ook op www.gemeentebelastingen.nl  T. 14 020

an

achtergrond; werken met behoud van uitkering (administratie, fietswinkel, boekbinderij, groenbedrijf, houtwerkplaats, keramiek, kwekerij, naai-atelier, restaurant, drukwerk). Kijk ook op www.snwa.nl  Derde Schinkelstraat 9 T.020-665 5801  Open: do 16:00-17:00 (voorlichting)

Mist u een adres, mail MUGwijzer op socialekaart@mugweb. nl. U kunt ook telefonisch uw tips of wijzigingen doorgeven op 0206077600.

Cliëntenbelang Amsterdam (voorheen: APCP) is er voor iedereen met een handicap; zowel lichamelijk als geestelijk. Je kunt er terecht voor diverse zaken. Van vragen over zorg en werk en inkomen tot huisvesting, vervoer of vragen over de Wet Maatschappelijk Ondernemen (WMO): de medewerkers van Cliëntenbelang Amsterdam staan voor je klaar. Hulp is gratis. Kijk voor adresgegevens op de pagina hiernaast. Foto: John Melskens

april

2010 mugw ijzer 23

mugwijzer

b udge t

Schuld en zorg Schuldhulp wordt in Amsterdam door verschillende organisaties geregeld. Schuldhulpbureaus zijn vaak onderdeel van een stichting voor maatschappelijk werk. Dit zijn veelal dezelfde loketten als waar u terecht kunt voor zorg zoals thuishulp en vergoedingen uit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Amsterdam Illustratie: Péjo

Wissel van elektra: de energie waard Jaarlijks van energieleverancier wisselen loont vaak de moeite. Het is wel even puzzelen maar de switch blijkt vaak de energie waard. Steeds meer mensen wisselen van energieleverancier. ,,Het is niet moeilijk”, zegt Consumentenbondwoordvoerder Babs van der Staak, ,,en de ‘overstap-ellende’ valt mee. Bovendien kan het soms flink wat geld opleveren.” Voorwaarde is wel dat je de juiste keuzes maakt. Let daarbij goed op je verbruik en op de looptijd van je huidige contract. Wie een contract vroegtijdig openbreekt, kan maximaal met 250 euro worden beboet. Van der Staak waarschuwt verder voor leveranciers die stellen ‘volgens onderzoek van de Consumenten-

bond’ de goedkoopste te zijn. ,,Dat geldt voor specifieke contracten. Is dat wel voor jou van toepassing?” Globaal zijn er drie verschillende soorten contracten. De meest lucratieve kan het contract zijn voor een bepaalde tijd met een vastgesteld tarief. Je weet wat je betaalt maar kunt toch regelmatig overstappen en dus gebruik maken van aanbiedingen. ,,Het instapmoment is bij deze contractvorm erg belangrijk”, tipt Van der Staak. ,,Want dat heeft gevolgen voor de rekening gedurende de hele looptijd van je contract.” Het blijkt vaak erg moeilijk om de juiste leverancier te vinden. ,,Internet biedt hulp”, zegt Van der Staak, ,,en vaak ook nog extra korting. Sommige contracten zijn alleen via internet af te sluiten.” Er zijn diverse

vergelijkingssites. De Consumentenbond heeft de Overstapservice Energie. Iedereen kan hier terecht om te vergelijken. Binnenkort kunnen ook niet-leden via de site een overstap maken. ,,Zeg bij verkoop aan de telefoon of deur nooit zomaar ‘ja’”, waarschuwt Van der Staak. ,,Vraag of eerst informatie kan worden opgestuurd. Reageer je op een aanbieding? Zoek dan eerst goed uit hoe lang die actie loopt.” Overstappen kost heel wat uitzoekwerk. Maar op jaarbasis scheelt het soms honderden euro’s. ,,Het merendeel van de mensen die overstappen, is tevreden over de afhandeling.” De Consumentenbond kan ook maar één conclusie trekken: het loont om elk jaar een nieuw contract af te sluiten. (MW)

Tips voor de wissel

t i ps

Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam (GKA) Geeft voorlichting, bemiddelt met schuldeisers en kan helpen schulden te saneren. Daarnaast verstrekt de GKA onder voorwaarden leningen. Kijk ook op www.gemeentelijkekredietbankamsterdam.nl  T. 020-346 3620  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Zuidweg & Partners Een particulier bureau dat schuldhulpverlening biedt aan (ex)ondernemers die hoofdelijk aansprakelijk zijn. Kijk ook op www.zuidweg-partners.nl  T. 035-538 5350 Stichting CAV Ondersteuning van mensen die door ziekte, leeftijd of andere bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen regelen. Kijk ook op www.stichting-cav.nl  T. 088-822 8228  Voor budgetbeheer: ma t/m vr 8:30-12:00; voor inkomensbeheer: ma t/m vr 13:00-16:00

Centrum & Westerpark

Tip1

Zeg nooit ergens zomaar ‘ja’ op. Laat je altijd eerst duidelijk voorlichten

Tip

Tip 3

Contractbreuk wordt beboet

Soms betaalt de leverancier de boete voor het overstappen

Tip 5

4

Sommige leveranciers bieden exclusieve korting bij overstappen via internet

Tip

Tip 2

Prijzen vergelijken van leveranciers gaat makkelijk via internet

Tip 8

7

Contracten voor bepaalde tijd met vast tarief zijn vaak het meest lucratief.

Contracten voor onbepaalde tijd kun je opzeggen zonder boete

Tip

6

Wie zegt de goedkoopste te zijn, is dat niet altijd meteen voor jou. Kijk naar de voorwaarden

Tip 9

Tip10

Binnen zeven kalenderdagen kun je nog van je koop afzien

Overstapkorting geldt vaak alleen voor de duur van het contract

De MUGwijzer is mogelijk gemaakt door de Delta Lloyd Groep Foundation (www.deltalloydgroepfoundation.nl) 2 4 mugw ijzer

april

2010

Centram (v/h: Blankenberg) Maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam-Centrum en Westerpark. Je kunt er terecht met problemen op het gebied van wonen, zorg, werk, financiën en welzijn. Om je aan te melden kun je bellen met het Loket Zorg en Samenleven/Centram. Kijk ook op www.blankenberg.nl Bureau Schuldhulp Centram  T. 020-557 3338 (geen inloop spreekuur, altijd eerst bellen) Loket Zorg en Samenleven Straat en Dijk (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Haarlemmerstraat 132 - 136  Open: ma 13:00-16.00; wo 13:00-14.45 Loket Zorg en Samenleven d’Oude Stadt (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Sint Antoniesbreestraat 32 T. 020-5573 338

 Open: di 13:00-16:00; wo 9:00-12:00 (inloopspreekuren) Bredeschool Zeeheldenbuurt  Roggeveenstraat 14 T. 020-5573 338  Open: alleen op afspraak Loket Zorg en Samenleven Oosterkerk (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Kleine Wittenburgerstraat 1 T. 020-5573 338  Open: ma en do 9:00-12.00 (inloopspreekuur): Gezondheidscentrum Oostelijke Eilanden (maatschappelijk werk)  Kleine Wittenburgerstraat 72 T. 020-557 3338  Open: alleen op afspraak. Loket Zorg en Samenleven Laurierhof (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  1e Laurierdwarsstraat 6 T. 020-5573 338  Open: di-do van 9:00-12:00 (inloopspreekuur) Buurtcentrum De Horizon (maatschappelijk werk)  Zaandammerplein 50 T. 020-5573 338  Open: alleen op afspraak  Spaarndammerhout (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden) Spaarndammerstraat 73-h  Open: ma 9:00-12:00; wo 13:00-16:00; vr 9:00-12:00 Loket Zorg en Samenleven Koperen Knoop (bureau schuldhulp, maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Van Limburg Stirumstraat 119 T. 020-5573 338  Open: ma 13:00-16:00; di 9:00- 12:00 uur en do 13:00-19:00 (inloop) Gezondheidscentrum Staatsliedenbuurt (maatschappelijk werk)  Van Hallstraat 200 T. 020- 557 3338  Open: alleen op afspraak

Noord Stichting Doras Maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam-Noord. Je vindt er maatschappelijk werk, welzijn ouderen, sociaal raadslieden en schuldhulpverlening. Stichting Doras is te vinden bij de vier Loketten Zorg en Samenleven in Amsterdam-Noord. Kijk ook op www.doras.nl Loket Zorg en Samenleven Tuindorp Oostzaan en Molenwijk  Aldebaranplein 2-c T. 020-7510 610  Open: ma, di, do en vr 9:00-12:00  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Loket Zorg en Samenleven Banne Buiksloot  Botterstraat 185-b T. 020-7510 610 m ug m aga zine

werk inkomen budget  Open: ma, di, do en vr 13:30-16:30  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Loket Zorg en Samenleven Nieuwendam  Volendammerweg 51-b T. 020-7510 610  Open: ma, di, do en vr van 9:00-12:00  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Loket Zorg en Samenleven Midden Noord  Hagedoornplein 1-b T. 020-7510 610  Open: ma, di, do en vr 13.30-16.30  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00

Oud-West Centram Oud-West Maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en het melden van huiselijk geweld. www.dienstencentrum-oudwest.nl  Borgerstraat 52-b T. 020-607 1580  Open: ma t/m vr 9:00-12:30 en 13:30- 17:00  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Loket Zorg en Samenleven Oud-West  Eerste Helmersstraat 106-b T. 020-6187 715  Open: di en do 9:00-12:30  Bereikbaar: ma t/m do 9:00-17:00 Stadsdeelkantoor Oud-West  Kwakersstraat 3 T. 020-2523 511  Open: ma 7:30-19:30; di t/m vr 7:30- 17:30 Loket Zorg en Samenleven Oud-West  Kwakersstraat 3 T. 020-2523 456  Open: ma, di, do en vr 9:00-12:00  Bereikbaar: ma, di, do en vr 9:00-17:00

Oud-Zuid Bureau Schuldhulpverlening Zuid Voor jongeren tot 23 jaar is er aparte hulp en begeleiding door een schuldhulpverlener. Kijk ook op www.puurzuid.nl  Banstraat 5 T. 020-346 4266  Bereikbaar: ma, di en do van 9:00-12:00 (telefonische aanmelding) Loket Zorg en Samenleven Oud-Zuid  J. M. Coenenstraat 4 T. 020-5708 111  Open: ma, di, wo en do van 9:00-14:00

Zuideramstel Loket Zorg en Samenleven Rivierenbuurt  Lekstraat 13 a T. 020-5400 980  Open: ma t/m vr van 9:00-12:00; do 15:30-18:00  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Loket Zorg en Samenleven Buitenveldert  A. J. Ernststraat 112 T. 020-3012 727  Open: ma, di en vr van 9:30-12:30 en do van 14:00-18:00  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 m u g m aga zine

Bos en Lommer Dienstencentrum Bos en Lommer Loket Zorg en Samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk, Taalwijzer, advocatenspreekuur, Meldpunt Zorg en Overlast en sociaal raadslieden. www.dienstencentrum-bosenlommer.nl  Bos en Lommerplein 156 T. 020-580 0058  Open: ma t/m vr 9:00-17:00 ma t/m vr 9.00-12.00 (Taalwijzer)

De Baarsjes Centram de Baarsjes Heeft de volgende iloketten: maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk en sociaal raadslieden. www.dienstencentrum-debaarsjes.nl  Baarsjesweg 224 T. 020-589 6900  Open: ma, di, wo en vr 9:00-12:30 en 13:30-17:00 uur; do 9:00-12:30 Mercatorpost  Mercatorplein 49 T. 020-5891 979  Open: ma t/m vr 10:00-16:00  Bereikbaar: ma t/m vr 10:00-16:00 Ouderencentrum De Boeg  Hoofdweg 495 T. 020-5800 055  Open: di 14:30-16:30  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00

Osdorp SEZO Maatschappelijk werk, ouderenwerk, schuldhulpverlening, sociaal raadslieden, Loket Zorg en Samenleven en Mobiel Zorgloket Osdorp. Kijk ook op www.sezo.nl SEZO Maatschappelijke Dienstverlening  Wolbrantskerkweg 84  Inloop: di 9:30 - 10:30 (inloop maatschappelijk werk)  T. 020-667 5100  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Dienstencentrum Osdorp  Inloop: di 9:30 - 11:00  T. 020-667 5120  Bereikbaar: di t/m vr 9:00-12:00 Schuldhulpverlening Osdorp  T. 020-667 5115  Bereikbaar: ma, di, do en vr 9:00-11:00 (informatie); ma, di, do en vr 11:00- 12:00 (lopende zaken) Sociaal raadslieden Osdorp  Wolbrantskerkweg 84 T. 020-667 5100  Open: ma t/m vr 9:00-17:00 Mobiel Zorgloket Osdorp  T. 06-513 5 4974 of 06-513 5 4976 of 020-667 5100  Open: ma t/m vr 9:00-17:00

Slotervaart en GeuzenveldSlotermeer Impuls Maatschappelijke Dienstverlening Biedt maatschappelijk werk, sociaal raadslieden en schuldhulpverlening in Slotervaart en Geuzenveld-Slotermeer.

Kijk ook op www.impuls.nl

Zuidoost en Diemen

Impuls Geuzenveld-Slotermeer  T. 020-307 5200  Bereikbaar: ma t/m do van 9:00-12:00 (schuldhulpverlening); wo 14:00 16:00 en vr 9:00-11:00 (sociaal raadslieden); di 10:00-11:00 en vrij 14:00- 15:00 (maatschappelijk werk) Impuls Slotervaart  T. 020-666 1000  Bereikbaar: ma, di, woe en vrij 9.00- 11.00 (schuldhulpverlening); di en do 9:00-10:00 en 14:00-15:00; woe 9:00- 10:00 (sociaal raadslieden); ma t/m vr 13:00-14.00 (maatschappelijk werk)

Madi Verzorgt de maatschappelijke dienstverlening in Zuid00st en Diemen. Je vindt er maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk en sociaal raadslieden. Kijk ook op www.madizo.nl  Karspeldreef 1009 T. 020-314 1618  Open: ma, di, do en vr 9:00-11:00; di en do 14:00-16:00 uur (algemeen); ma, di, do en vr 13:00-14:00 (MaDi Loket); 9:00-16:30 (maatschappelijk werk); 10:00-11:00 (schuldhulpverlening); 13:00-14:00 (ouderenwerk) en 13:00-14:00 (maatschappelijk werk)

Loket Zorg en Samenleven Slotervaart  Pieter Calandlaan 7 T. 020-7989 400  Open: ma, di, wo en do 12:00-17:00 en vr 9:00-13:00  Bereikbaar: ma, di, wo en do 9:00- 11:00 Loket Zorg en Samenleven Geuzenveld-Slotermeer  Plein ‘40-’45 1 T. 020-8898 383  Open: ma, di, do en vr 11:00-12:00  Bereikbaar: ma, di, do en vr 12:00-15:30 en do ook 17:00-19:00

Oost Dynamo dienstencentrum Oosterpark Biedt de volgende diensten: Loket Zorg en Samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en sociaal raadslieden. Kijk op www.dynamo-amsterdam.nl  ‘s Gravesandeplein 19 T. 020-462 0300  Spreekuur Loket Zorg en Samenleven T. 020-4620399 Bereikbaar: ma t/m vr 13:00-16:00 Open: ma t/m vr 9:00-12:00  Spreekuur schuldhulpverlening T. 020-4620 380 Bereikbaar: ma, di, do 9:30-11:30 Open: ma, di, do 14:00-15:00  Crisisspreekuur schuldhulpverlening Open: ma, di en do 14:00-15:00; wo en vr 9:30-10:30 Civic Zeeburg Zorg & Dienstverlening Biedt de diensten: Loket Zorg en Samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, advies seniorenwerk, ouderenadviseur, mantelzorg, Taalwijzer en sociaal raadslieden.  Obiplein 14-16 T. 020-665 8001 Schuldhulpverlening Oost  T. 020-462 0380 (aanmelden)  Bereikbaar: ma, di en do 9:30-11.30 Loket Zorg en Samenleven Zeeburg  IJburglaan 727 b T. 020-4952 252  Open: ma t/m vr 9:00-13:00 uur; inloopspreekuur di en do 9:00-10:30 en vr 9:30-11:30

Loket Zorg en Samenleven Zuidoost  Anton de Komplein 150 T. 020-2525 777  Open: ma t/m vr 9:00-13:00, do 17:00-20:00  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-12:00 Stichting Interculturele Dienstverlening Amsterdam STIDA Verzorgt onder meer schuldhulpverlening (waaronder budgettraining) en Nederlandse taalles en computerles in Zuidoost. Kijk ook op www.stida.nl  Klieverink 100-b T. 020-695 8645  Open: ma t/m vr 9:00-17:00 (schuldhulpverlening). Ook op afspraak.

Raad en advies Soms concrete hulp, altijd goede raad en soms juridische bijstand op het gebied van werk en inkomen vind je bij de volgende organisaties. Formulierenbrigade De Formulierenbrigade helpt bij het invullen van lastige formulieren. Als u slecht ter been bent, komt de Formulierenbrigade bij u thuis. Formulierenbrigade Centrum, Oost/ Watergraafsmeer en Zeeburg  Weesperstraat 117-3 T. 020-3466 010  Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Zuidoost  Flierbosdreef 2-12 T. 020-3464 357  Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Noord  Klaprozenweg 91 T. 020-3466 390  Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Nieuw-West  Jan van Galenstraat 323 T. 020-3465 766  Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Westerpark, Oud-West en Zuid  Banstraat 5 T. 020-3465 752 of 020-3465 524  Bereikbaar: ma t/m vr 8:30-17:00 Comité Vrouwen en de Bijstand/EVA  Da Costakade 162 T. 020-624 6666  Geopend: vr 11:00-14:00 (inloopspreekuur)

Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) Oftewel ‘de vakbond’, biedt hulp bij vragen over arbeidsrecht of bij problemen met je werkgever. FNV geeft ook loopbaanadvies. Lidmaatschap vereist. Kijk ook op www.fnv.nl  T. 020-581 6300 Christelijke Nederlandse Vakcentrale (CNV) De christelijke broer van de FNV; helpt onder andere consumenten tegen een geringe vergoeding met het invullen van belastingformulieren en biedt juridische bijstand. Kijk ook op www.cnv.nl  T. 030-751 1001 Vereniging Bijstandsbond Amsterdam De belangenbehartiger voor mensen met een uitkering en werkenden met een minimaal inkomen.Kijk ook op www.bijstandsbond.org  Da Costakade 162 T. 020-689 8806 of 06-618 1815  Open: di en do 11:00-16:00 Juridisch Loket Hulp voor iedereen die langskomt met een juridische vraag. Verwijst door wanneer nodig. Kijk ook op www.juridischloket.nl  Vijzelgracht 21-25 T. 0900-8020 (10 ct p/m)  Open: ma t/m vr 9:00-17:00 Stichting Wetwinkel Amsterdam Verlening gratis juridische hulp. Je kunt er terecht voor huur-, arbeids-, consumenten- en bestuursrecht en voor overige civiele zaken. De Wetwinkel doet geen straf-, belasting-, personen-, familie- of erfrecht. Kijk ook op www.wetwinkelamsterdam.nl  Oudemanhuispoort 2-3 T. 020-330 30 29  Open: di en do 19:00-21:00 Wijksteunpunten Wonen Amsterdam Informatie, advies en ondersteuning over huren en wonen. Hulp is gratis. Elk stadsdeel heeft een Wijksteunpunt Wonen met eigen spreekuren en telefoonnummers. Te veel om hier op te noemen. Bel het algemene informatienummer of kijk op www.wswonen.nl.  T. 020-523 0130  Bereikbaar: ma t/m do 9:00-17:00, vr 9:00-13:00 Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen (ANBO) IJvert voor zeggenschap en emancipatie van senioren. Ook niet-leden kunnen er voor vragen terecht. De Anbo heeft diverse vestigingen. Neem contact op met de Anbo-lijn of kijk op www.anbo.nl.  T. 030-233 0060  Bereikbaar: ma t/m vrij 9:00-17:00 april

2010 mugw ijzer 25

Theo Stelling: ‘Mijn directe concurrent was er vandoor. Ik heb langs die hele Amstel in mijn eentje lopen jagen. Terug in de stad, voor de Bijlmerbajes, kreeg ik hem te pakken.’ Foto: Hilco Koke

‘Geld verdampt, herinneringen blijven’ sport W André Stuyfersant De marathon van Rotterdam? Voor een lange-afstandloper uit de Watergraafsmeer is dat vloeken in de kerk. Die stad is iets teveel ‘010’, om maar in voetbaltermen te blijven. Theo Stelling rent liever in ‘eigen huis’, waar hij de marathon van Amsterdam mee bedoelt. En met succes: want hij won bij de veteranen.

m ug m aga zine

aarmee maak je iemand blij wiens leven wordt beheerst door rennen, rennen en nog eens rennen? Met deelname aan de marathon van New York! The Big Apple is het Nirvana van de marathon. Rennen door New York en dan sterven, in die volgorde. Voor marathonloper Theo Stelling, 51 jaar, kwam zijn droom uit. Op zijn vijftigste verjaardag kreeg hij van vrouw en zoon als cadeau een geheel verzorgde reis naar New York én een startnummer. Voor Stelling, technisch medewerker bij de gemeente, werd dat een marathon met een wel heel emotionele lading. ,,Twee weken voor New York werd mijn vrouw ziek. Er werd kanker bij haar geconstateerd. Wij besloten toch om te gaan. Het was voor mij een race met twee gezichten. Het idee dat mijn vrouw zo ziek was, maakte mij heel emotioneel. Maar aan de andere kant, de marathon van New York, wát een belevenis”, verzucht de tot op het bot afgetrainde Stelling. Voor een hardloper die gewend is aan Amsterdamse verhoudingen was hardlopen door New York een cultuurshock. Ren je in Amsterdam voor twee man en een paardenkop, in New York is dat wel andere koek. ,,Twee miljoen mensen langs de kant”, vertelt Stelling. ,,Vooral de doorkomst door de verschillende wijken was één groot feest. Maar dan die de tegenstellingen...

In Harlem en de Mexicaanse wijk kreeg je een heldenontvangst. In Brooklyn, de joodse wijk, deden die orthodoxe joden net of ze je niet zagen. En overal bandjes en live muziek. Normaal ben ik tijdens een marathon heel fanatiek en serieus, maar in New York liep ik als een toerist. Ik had mijn camera meegenomen en heb meer dan driehonderd foto’s gemaakt.” De marathonsfeer in Amsterdam mag dan de gevoelstemperatuur van een vrieskist hebben, dat neemt niet weg dat Stelling daar zijn ultieme loopmoment meemaakte. Het hele vorige seizoen had Stelling het rubber van zijn loopschoenen getraind. Storm, regen en kou werden daarbij op de koop toegenomen. Op de atletiekbaan van AV23 in de Watergraafsmeer werd de snelheid aangescherpt. En allemaal met één motto: de tijd begint te dringen. Wil je als vijftigjarige marathonloper nog één keer de stopwatch uitdagen, dan moet er gewerkt worden. Stelling, klein, levendige ogen, ras-Amsterdammer, vertelt: ,,In juni begon de vorm te komen. Tijdens de Senior Games, een sportspektakel in Zeeland, won ik de halve marathon. Het begon bij mij te dagen dat het in oktober wel eens heel hard kon gaan.” Najaar, de tijd dat de blaadjes van de bomen vallen, maar ook dé tijd voor de grote stadsmarathons. Begin oktober beet de hoofdstad het

spits af. In het wedstrijdvak, tussen de Afrikaanse loopwonderen, trad ook Theo Stelling aan. Voor hem was het erop of eronder. Goud of blik. Het parkoers kon hij wel dromen. Vooral van het gedeelte langs de Amstel had hij wakker gelegen. Als het daar maar niet al te hard waaide. Dat helse open stuk vanaf Buitenveldert naar Ouderkerk, waar de Amstel overgestoken wordt en dan weer terug langs de rivier richting Amsterdam. Hoe vaak had hij daar niet getraind? Speurend naar de ideale looplijn, opletten hoe en waar de wind staat. Nog even een verse rochel achter de huig vandaan trekken en de polsstopwatch voor de zoveelste keer controleren. Stelling was er klaar voor. Na het startschot waren de eerste tien kilometer door Zuid een kwestie van volgen, je hart niet boven je theewater jagen, opletten waar de concurrentie zit. Maar toen kwam het beruchte pad langs de Amstel. ,,Alles op die dag zat mee”, vertelt de kampioen. ,,Voor een marathonloper was het schitterend weer, met weinig wind. Langs de Amstel, in de buurt van Ouderkerk kreeg ik het heel moeilijk. Mijn directe concurrent was er vandoor. Ik heb langs die hele Amstel in mijn eentje lopen jagen. Terug in de stad, voor de Bijlmerbajes, kreeg ik hem te pakken. In mijn buurt, de Watergraafsmeer, rekende ik met hem af.” De rest is geschiedenis. In een

tijd van 2.37 uur kwam Theo Stelling over de streep. In het Olympisch Stadion werd hij gehuldigd als nieuwe veteranenkampioen, maar ook recordhouder. Kregen de winnaars bij de professionals een vet bedrag op hun rekening gestort, Stelling moest genoegen nemen met een ‘plakkie’. De Watergraafsmeerder is daar zelf nogal nuchter over. Wat kan hem dat geld nou schelen. Gezondheid is veel belangrijker. Dat het met zijn vrouw weer goed gaat, daar is de hardloper uit Oost zielsgelukkig mee. Geld verdampt, maar herinneringen blijven en die zijn voor hem véél belangrijker, die pakken ze hem niet meer af. Als hij der dagen zat is, de urinestraal zwak en de benen dienst weigeren, dan kijkt hij met voldoening naar zijn rijk gevulde prijzenkast en zakt hij weg in mijmeringen. Hij ziet zich dan weer langs het Amsterdam-Rijnkanaal ijlen, waar hij zijn schrale, afgetrainde lijf op zijn falie gaf, en hij ziet zichzelf rennend over de Queensboroughbridge in New York, hoort de aanmoedigingen en telt zijn zegeningen. Maar zover is het nog lang niet. Begin maart startte Stelling in de ’20 van Alphen’ de openingsklassieker van Nederland, waar hij tweede werd. Theo Stelling kent ook zijn zwakheden. ,,De afgelopen winter met die maandenlange kou vroeg ik mij wel eens af waar ik mee bezig was. Dan lag ik liever op de bank met een zakkie chips.” april

2010 spo r t 27

peeters

sociaal raadslieden

Arm en ziek slachtoffer van nieuw belastingstelsel

Cohen of Balkenende De komende jaren zijn bepalend voor de toekomst van de sociale zekerheid. Er moet 40 miljard euro worden bezuinigd. Hoe is nog de vraag. De vervroegde kamerverkiezingen moeten uitkomst bieden. Volgens velen gaat het erom welke partij de grootste wordt en dus de premier levert. Onzin, Nederland wordt altijd bestuurd door wisselende coalities van CDA, PvdA, VVD en D’66. De mate waarin die partijen elkaar kunnen vinden is beslissender dan de vraag of het kabinet Cohen of Balkenende heet. Zullen ze elkaar kunnen vinden als het om de sociale zekerheid gaat? Dat is de hamvraag. Ambtenaren onderzoeken nu al hoe ze op de sociale zekerheid kunnen bezuinigen. Zo stelt de vereniging van directeuren van sociale diensten Divosa voor één regeling in te stellen voor alle langdurig werklozen, in totaal zo’n 600.000 mensen. Daarmee vervalt het onderscheid tussen de Wet Werk en Bijstand, de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) en de arbeidsongeschiktheidsverzekering WIA/Wajong. De WBVA vindt ook dat het simpeler kan, vooral omdat de problemen van WSW’ers, Wajong-ers en bijstandsgerechtigden vergelijkbaar zijn. We hebben allemaal te maken met een tekort aan betaald en passend werk. Maar er zitten adders onder het gras. De WWB kent een vermogenstoets en WSW-ers verdienen nu nog 130 procent van het minimumloon, terwijl bijstandsgerechtigden elke bijverdiende euro gelijk kunnen inleveren. Arme WSW-ers en WIA/Wajong-ers, als die straks onder het bijstandsregime vallen. En de plannen gaan verder: geen hele uitkering meer als je in staat wordt geacht zelf te verdienen. Of je ook echt werk hebt, doet er niet toe. Bij de verkiezingen gaat het om dat soort keuzes en niet om de vraag of Cohen of Balkenende premier wordt. Dat is iets voor aan de borreltafels van de televisiemakers Matthijs van Nieuwkerk en Paul Witteman, die met hun inkomens per definitie makkelijk praten hebben. Jacques Peeters Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam (WBVA) 28 Opinie

april

2010

U hebt het gemerkt bij de belastingaangifte 2009: vele aftrekposten zijn geschrapt. U krijgt minder geld terug of helemaal niets meer, terwijl uw financiële en medische omstandigheden ongewijzigd zijn. Wanneer u tenminste 35% arbeidsongeschikt bent en een uitkering ontvangt van het UWV, wordt u in de tweede helft van het jaar gecompenseerd voor de belastingtegenvaller. Er wordt via de Wet Tegemoetkoming Chronisch Zieken en Gehandicapten (Wtcg) €350 betaald. Deze compensatie geldt echter niet voor degene die chronisch ziek of gehandicapt is en een bijstandsuitkering van DWI ontvangt. Daarnaast is er nog een verandering die vooral de positie van zieken en gehandicapten in de bijstand verslechtert. Tot voor kort ontving u een tegemoetko-

ming van DWI op grond van de Regeling Chronisch Zieken en Gehandicapten. Sinds de invoering van de Wtcg, is deze gemeentelijke regeling veranderd. Er wordt nu slechts vergoeding verstrekt voor een beperkt, vast omschreven aantal kostenposten. Voor iedere soort wordt €20 vergoed. In de Werkvoorschriften van DWI staat: De nieuwe gemeentelijke regeling verschilt in veel opzichten van de oude: het betreft een forfaitaire vergoeding, bestaande uit minimaal 1 en maximaal 8 modules: •Maaltijdvergoeding •Wettelijke eigen bijdrages •(Tele)communicatie •Energie •Bewassing •Kledingslijtage •Dieet •Pedicure/ manicure Volgens DWI is de belastingaftrekmogelijkheid voor deze kosten vervallen. Dit is niet juist.

Nog steeds kunnen bijvoorbeeld dieetkosten worden afgetrokken, evenals kosten voor medisch noodzakelijke pedicure/manicure behandeling en bewassing en kledingslijtage. Hoe het zit met kosten die niet in dit rijtje staan en waarvoor u wel vergoeding kreeg onder de oude regeling: U sport bijvoorbeeld op doktersadvies. U kreeg de kosten hiervan vergoed, maar nu dus niet meer. U gaat in bezwaar maar uw bezwaren worden ongegrond bevonden. De DWI beweert dat u in aanmerking komt voor de zogenoemde Algemene Tegemoetkoming van de Wtcg. Echter hiervoor moet u aan bepaalde criteria voldoen, bijvoorbeeld heeft u of krijgt u of is er sprake van: •Een indicatie voor langdurige AWBZ-zorg •Langdurig hulp bij het huishouden

in natura via de Wmo •Ziekenhuisopname voor bepaalde aandoeningen •Revalidatiezorg in of door revalidatiecentra •Fysio- of oefentherapie voor bepaalde aandoeningen •Intensief gebruik van bepaalde medicijnen •Vergoeding voor bepaalde hulpmiddelen. Stel dat u niet voldoet aan een van deze voorwaarden, dan krijgt u geen algemene tegemoetkoming via de Wtcg. De kosten voor medische sportbeoefening uit ons voorbeeld, komen dan voortaan voor uw eigen rekening. U kunt proberen ‘gewone’ bijzondere bijstand te vragen voor uw kosten. De ervaring leert dat de aanvraag in de meeste gevallen wordt afgewezen. U kunt in bezwaar gaan. Ook daarvan kent u de waarschijnlijke afloop. Maria de Grauw

juridisch loket

Bank heeft zorgplicht bij het afsluiten van lening Wanneer u een lening wilt afsluiten bij een bank, heeft de bank een bijzondere zorgplicht bij het verstrekken van een dergelijk krediet. De bedoeling van deze zorgplicht van de bank is dat u als kredietnemer wordt beschermd tegen eigen lichtvaardigheid of ondeskundigheid. Hoe ver die zorgplicht gaat, hangt af van de omstandigheden en de aard van de door de bank verleende dienst. Bij een eenvoudige lening is het voldoende dat de bank controleert of u kredietwaardig bent en met welke gegevens u staat geregistreerd bij Bureau Krediet Registratie (BKR). Mocht u uw gegevens bij BKR zelf willen inzien (u heeft recht van inzage) dan kunt u dit doen door bij een willekeurige bank in Nederland een aanvraag-

formulier in te vullen. Dit formulier is gehecht aan de brochure ‘Wat doet het BKR voor mij?’ en is verkrijgbaar bij diezelfde bank. Als u dit formulier bij de bankmedewerker inlevert tegen betaling van €4,95 dan ontvangt u normaal gesproken binnen 7 werkdagen het overzicht van uw gegevens van BKR thuisgestuurd. Mocht het niet om een eenvoudige lening gaan maar om een lening waaraan mogelijk risico’s zijn verbonden, dan kan het zijn dat de zorgplicht van de bank een stuk verder gaat. De bank moet dan onderzoeken of u als kredietnemer voldoende begrijpt welke gevolgen de lening eventueel zou kunnen hebben en of u overziet aan welke verplichtingen u zich verbindt.

Bent u ontevreden over de manier waarop een bank haar zorgplicht heeft uitgevoerd of heeft u een andere klacht, dan kunt u tot een jaar nadat u op de hoogte bent van het feit waarover u klaagt bij die bank een klachtbrief indienen. In deze brief omschrijft u kort uw klacht en geeft u aan wat u verwacht dat de er met uw klacht wordt gedaan. Zo stelt u de onderneming in de gelegenheid om iets aan uw klacht te doen. De Autoriteit Financiële Markten (www.amf.nl) ontvangt graag een kopie van uw klachtbrief. Mocht u niet tevreden zijn over de manier waarop uw klacht wordt afgehandeld door de onderneming, dan is de volgende stap om een brief te schrijven naar het Klachteninstituut Financiële

Dienstverlening (www.kifid.nl). Als voorwaarde wordt gesteld dat u deze brief indient binnen drie maanden na de reactie van de bank en dat de brief niet handgeschreven is. Ook hiervan ontvangt het AFM graag een kopie. Heeft u vragen over dit onderwerp of heeft u een andere vraag dan kunt u contact opnemen met het Juridisch Loket.

Juridisch Loket

Sociaal Raadslieden

Zuidoost Hoofdvestiging Kempering 100B, tel. 314 16 18 Noord Volendammerweg 51B Hagedoornplein 1B Tuindorp Oostzaan Aldebaranplein 2C

Banne Buiksloot Botterstraat 185B tel. (cliënten): 435 45 55 Buurtcentrum De Pijp 2e van der Helststraat 66 tel. 570 96 40 website: www.sociaalraadslieden.nl

Wederrechtelijke binnentredingen

prullenmand gooit maar er beleid op gaat maken, bouw je een huisje op het ijs. Als je als journalist uitlatingen drukt van mensen die ‘niet met hun naam in de krant willen’ verhef je onnodige angsthazerij tot vanzelfsprekende regel. Een rechtsstaat die maffia bestrijdt met maffiose instrumenten en haar burgers uitnodigt mee te gaan in een neergaande spiraal is, naar ik vrees, aan het ontstaan. Praktisch en individueel kan je dit tegengaan door niet in te gaan op verzoeken van al te vaak ook overheidsinstanties, inlichtingen te verstrekken over buren, collega’s, etc. Mijn standaardformule is ‘het spijt me heren, maar het is niet mijn gewoonte inlichtingen over

derden te geven, tenzij er een wettelijke verplichting of gerechtelijk bevel daartoe bestaat’. Verder, waar de Nederlandse rechtsstaat vaak gebruik van maakt, is je oppakken voor triviale overtredingen (pissen in de gracht, geen achterlicht etc.) en je 6 uur vasthouden op het politiebureau omdat je geen legitimatie op zak had. Als arrestant moet je dan je sleutels inleveren. Daarmee gaan ze naar je huis. Je hebt zo duizenden van die ‘wederrechtelijke binnentredingen’ waar toevallig geen meldpunt voor is. Alleenwonenden zonder thuisfront worden zo dubbel gepakt.

tel. 0900-8020 (10ct per minuut) iedere werkdag 9:00 - 17:00 Bezoekadres Vijzelgracht 21-25 website: www.hetjl.nl

Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St Antoniebreestr. 32-46 Kleine Wittenburgerstr. 1 Haarlemmerstr. 132/136 tel. 557 33 33

Het Juridisch Loket Amsterdam is gevestigd aan de Vijzelgracht 2125. Wij zijn geopend op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur. Telefonisch kunt u ons bereiken op werkdagen van 9.00 tot 20.00 uur (09008020, 10ct p/m). Of bezoek onze website: www.juridischloket.nl. Afra Kwak

ingezonden

Stuur uw brief naar redactie@ mugweb.nl of naar MUG, Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam. De redactie behoudt zich het recht voor uw brief in te korten. Anonieme inzendingen worden niet geplaatst.

Dank aan MUG en Rick van Amersfoort voor het verhaal in MUG van maart over ‘Klikken levert een loerende, achterdochtige, wantrouwende samenleving op’. Ik meen dat de overheid door het instellen van anonieme kliklijnen aan de poten van de rechtsstaat zaagt. De vorming van een STASIachtige, Kafkaeske maatschappij bevordert. Als je als burger meedoet, en anoniem klikt, verlies je de mogelijkheid na te gaan wat er met de door jou gegeven informatie gebeurt. Als je als ambtenaar anonieme meldingen niet direct in de

Jaap van Veen, Amsterdam m ug m aga zine

betoog

Joep Bertrams

Meer dan dagelijks brood Deskundigen geven hun mening over een actueel onderwerp

Het huidige armoedebeleid helpt mensen niet uit de nood, aldus Rutger Koopmans, voorzitter Commissie Activerend Armoede-beleid. Het vraagt om drastischer maatregelen.

W

nicolien Mizee

Zwakkeren gaan vervelen Voor het eerst in mijn leven woon ik een verkiezingsdebat van plaatselijke partijen bij. Ze zijn naar politieke kleur opgesteld: van links naar rechts. Alsof het zo wezen moet, zit ik recht tegenover de Actiepartij – ik ben mezelf altijd als links blijven beschouwen. En de mevrouw van Ton zit zover rechts dat ik haar zonder bril niet goed kan zien. Maar wel horen. ,,We staan met onze rug naar Den Haag en ons gezicht naar de burger!'', roept ze. Ik schiet in de lach. Hoe lang zijn we burger? Zo lang we het met haar eens zijn? De man van de Actiepartij pleit voor betaalbare woningen. ,,En dan heb ik het niet over sociale woningbouw'', zegt hij, ,,want daar zitten woningen bij van achthonderd euro per maand. Dat is driekwart van mijn uitkering!" Ik houd acuut op met luisteren, zak onderuit en kijk uit het raam. Vijf jaar geleden was ik applaum ug m aga zine

disserend opgesprongen, had die man na afloop ontroerd bedankt. Ook ik had in die tijd een uitkering, moest mijn huis uit en liep wanhopig van loket naar loket. Daar zat onveranderlijk iemand die me blanco aankeek en zei niets voor me te kunnen doen. Het is nu jaren later, ik ben verzekerd van woning en inkomen, en nog altijd droom ik dat de muren om me heen worden afgebroken en ik daar sta, dood alleen. ''De illegale huurders moeten uit hun woningen gezet worden", roept de mevrouw van Moederpartij schril. ,,Om plaats te maken voor alleenstaande moeders met kinderen!" ,,Maar als daar nou een illegale alleenstaande moeder met twee kinderen woont", zegt de woordvoerster van de SP, ,,moeten we die van u dan op straat zetten?" Die mevrouw van de SP ziet er netjes en welvarend uit. En toch bekommert zij zich om wat in de politiek altijd omschreven wordt als ‘de zwakkeren van de samen-

leving’. Ik stel me bij die ‘zwakkeren’ een stoet magere hompelaars voor, die leunend op stokken langs de horizon trekken. Vijftien jaar lang was ik zo’n ‘zwakkere’. Vijftien jaar lang hoorde ik politici over mij en mijn medezwakkeren praten, er was geen enkele redevoering waar we niet in genoemd werden. En er gebeurde nooit iets. Nooit. Waarschijnlijk kennen ze helemaal geen zwakkeren, waarschijnlijk weten ze niet hoe een zwakkere eruitziet. Ik hield me ook schuil al die jaren. Ik praatte op verjaarspartijtjes van mijn familie ook niet over mijn angst uit mijn huis gezet te worden. Als ik het wel deed, zag ik diezelfde blik van afweer die nu op mijn eigen gezicht ligt. Gisteren zei ik nog dat ik niet begreep hoe Wim Kok en Tony Blair van socialist tot grote graaiers konden verworden. Maar misschien is het heel eenvoudig: misschien gaan zwakkeren gewoon heel snel vervelen. Laten we het over zwerfvuil hebben dat is ten slotte volksergernis nummer één.

ie zegt dat er in Nederland schrijnende armoede bestaat, wordt door veel mensen ongelovig aangekeken. Het begrip armoede is in dit land natuurlijk niet te vergelijken met de erbarmelijke levensomstandigheden die in Afrika, Zuid- Amerika of Azië bestaan. Maar dat neemt niet weg dat armoede in dit land hardnekkig en schrijnend is. Wie in deze omstandigheden leeft, loopt een grote kans er in te blijven hangen. De weg eruit lijkt een helling die is volgesmeerd met groene zeep. In Amsterdam leeft bijna één op de vijf Amsterdammers in armoede, landelijk ligt dat percentage rond de 10%. Weinig mensen zullen met die groep willen ruilen. Armoede is niet alleen een economisch probleem, je komt ook in een sociaal en emotioneel isolement terecht: je ligt eruit en doet niet meer mee. Het leven wordt steeds smaller en stiller als je arm bent. Je bent bepaald niet de enige maar het lijkt alsof je er moederziel alleen voorstaat. En dát is in Azië (en elders) wel degelijk anders. De commissie Activerend Armoedebeleid heeft in opdracht van B&W Amsterdam onderzoek gedaan naar alternatieve manieren om armoede te bestrijden. Deze opdracht was ingegeven door de constatering dat het bestaande armoedebeleid er alleen op gericht is om de effecten van armoede zo veel mogelijk te verzachten, niet om deze te verminderen. Eén van de conclusies van de commissie was dan ook dat er een duidelijk doel gesteld moet worden met betrekking tot ons armoedebeleid. Waarom niet geprobeerd de armoede te halveren, zoals de millenniumdoelstelling voor de rest van de wereld voorschrijft? (waar de sociaal economische uitgangssituatie heel wat erbarmelijker is.) Nog een aanbeveling die we deden, was om een maatschappelijke coalitie tegen de armoede te vormen. Private en publieke partijen zouden daarvoor samen in de bres moeten springen want armoedebestrijding is niet alleen een taak van de overheid. Hier en daar komen op dat punt wat initiatieven tot stand. Toch lijken welzijnsorganisaties, overheid en andere instanties niet overtuigd van de noodzaak armoede terug te dringen. Het is tenslotte hun

dagelijks brood en het lijkt erop dat het geworstel met dit probleem het geloof in een oplossing niet dichterbij brengt. Laat staan uitgeroeid of op zijn minst gehalveerd wordt. De belangrijkste conclusie van onze commissie was dat we van een actief armoedebeleid op een activerend beleid moeten overstappen. Het huidige systeem van regelingen en voorzieningen verzacht de gevolgen van armoede enigzins maar helpt mensen niet om eruit te komen. Het plakt pleisters op de wonde, maar lost niets duurzaam op en activeert de mensen niet om zelf een uitweg uit hun situatie te zoeken. Activerend armoedebeleid gaat uit van de kracht in de mens, van self empowerment, van het vermogen om met vindingrijkheid, creativiteit, én een helpende hand, een oplossing te zoeken. Met andere woorden: op eigen benen leren staan om, met een steuntje in de rug, zelfstandig verder te kunnen. Die aanpak zou bij de helft van het aantal armen wel eens succesvol kunnen blijken. De vraag is: wat heeft iemand nodig om uit de armoede te komen? Het antwoord is niet eenduidig en bovendien heel persoonlijk. Ons huidige armoedebeleid gaat uit van hulpeloosheid en dicteert een antwoord voor de hele groep. Activerend armoedebeleid impliceert en stimuleert zelfredzaamheid en gaat uit van wederkerigheid: de betrokkene die gebruik maakt van een voorziening of regeling zal een contraprestatie moeten leveren. Dat zou gegoten kunnen worden in een ‘sociaal contract’. Een gelijkwaardige afspraak die het individu uitdaagt de regie over zijn leven te hernemen en zelfvertrouwen en eigenwaarde op te bouwen. Niet de beperkingen van het individu zijn in deze benadering leidend, maar zijn potentie. Van de instanties wordt dan ook gevraagd de situatie van het individu centraal te stellen en niet het uitvoeren van de regeling. Het huidige stelsel van regelingen en voorzieningen is een doolhof. Daarom is het opheffen van de scheiding tussen een aantal regelingen hoogst noodzakelijk. Dat zou leiden tot een aanzienlijke inkrimping van de huidige (al dan niet geprivatiseerde) uitvoeringsdiensten en tot een effectievere armoedebestrijding. Wij wandelen met ons armoedebeleid op oude wegen. De pijn wordt verzacht maar het verschijnsel blijft. Ik pleit voor een nieuwe definitie van onze verzorgingsstaat. Deze moet mensen aanmoedigen voor zichzelf te zorgen en hen, die dat niet kunnen, ondersteunen. Dat is effectiever, eerlijker en respectvoller voor de zelfredzaamheid van het individu. Rutger Koopmans, voorzitter Commissie Activerend Armoedebeleid april

2010 Opinie 29

klerenzooi

Zwierige jurk met stippen en bijpassende bolero In de rubriek ‘Klerenzooi’ wordt elke maand gekeken hoe je je voor weinig geld leuk kunt kleden. Fay Mensink is 18 jaar en heeft vorig jaar haar havo-diploma gehaald. Ze treedt op als burlesque-danseres. „Toen ik bij het variétégezelschap de Risquettes solliciteerde, was ik zestien en officieel nog te jong om op te treden. Maar ik wilde er zo graag werken dat de manager mij toch heeft aangenomen. In het begin hielp ik de dansers met de kleding en met het opstellen van het decor. Inmiddels dans ik er al weer een hele tijd en heb ik mijn eigen show.” Inspiratie voor haar shows haalt Fay uit de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw. Destijds was burlesque-theater populair in Amerika. De voorstellingen bestonden uit showdans, variété, stijlvolle striptease en veel grappen en grollen. De shows waarin Fay optreedt zijn daarop gebaseerd, maar aangepast aan deze tijd: je vindt er nu rock ’n roll uit de jaren vijftig in terug. In het dagelijks leven kleedt Fay zich vanzelfsprekend heel anders dan in haar

shows, maar alledaags kun je haar kledingstijl niet noemen. De jaren vijftig hebben op Fay een onweerstaanbare aantrekkingskracht. Het zijn de zwierige jurken, de kokerrokjes, de blouses met de hooggesloten kraagjes, eigenlijk is ze gek op alle kleren uit die tijd. „Ik ben ermee opgegroeid want mijn vader was er altijd mee bezig”, zegt Fay. „Hij speelt in een rock ’n roll band en heeft heel lang in een grote Amerikaanse auto gereden, een De Soto. Zelf rijd ik op een lichtblauwe brommer uit de jaren vijftig: een DKW Hummel. Daar val ik wel mee op ja, net zoals met mijn kleding.” De blauwe jurk en de bijpassende bolero met witte stippen die Fay op de foto draagt, komt uit Amerika. Ze heeft ze gekocht via de website Etsy.com waar alleen vintage- en handgemaakte kleding wordt verkocht. Op Etsy.com hoef je niet op de kleding te bieden. Alles wordt aangeboden voor een vaste prijs en net zoals op Marktplaats worden je aankopen keurig naar je huisadres opgestuurd. „De jurk kostte eerst negentig dollar”, zegt Fay, „maar ik heb gewacht tot de prijs zakte. Ik kijk iedere dag wel even op die site. Er zijn natuurlijk meer kapers op de kust. Omdat het om tweedehands kleding gaat, wordt er meestal bijgezet wat er aan een kledingstuk mankeert. Inclusief een foto van het mankement. Maar de meeste

artikelen zijn gewoon goed. Ik heb er vorige week nog twee hele grote blauwe waaiers gekocht, gemaakt van echte veren. Maar ik winkel ook in de stad hoor! Het is heerlijk om heel vroeg op maandagmorgen op de Noordermarkt rond te snuffelen. Dan is er nog niemand en heb ik de eerste keus. Er staat daar een koopman die mooie vintage kleding verkoopt. Onlangs kocht ik een prachtige zijden hoed bij hem. Daar betaal je in de winkel al snel €65,voor maar ik kon hem meenemen voor €25,-. Je moet natuurlijk goed zoeken en veel graaien in bergen met kleding, maar dan vind je ook wat. Deze pumps met naaldhak komen er ook vandaan. Lopen prima hoor. • Jurk met bolero: €35,- www.etsy.com • Pumps: €12, Noordermarkt • Sjaaltje: €2, Waterlooplein • Roos: €3,- H&M tekst: Thea Golverdingen foto’s: fotonova.nl

koopwijzer

Biologisch: logisch of alleen maar heel erg duur? MUG geeft elke maand consumententips. Oftewel, hoe voorkom je dat je wordt uitgekleed als je toch al niet veel te besteden hebt. Biologische producten zijn hip en hot. Het lijkt wel alsof je niet meer meetelt als je geen biologische of milieuvriendelijke producten eet. Of zou het de invloed zijn van tv- en radiospotjes over dierenleed en milieuvervuiling? Hoe dan ook, we zijn we ons daardoor wel een stuk bewuster geworden van wat we eten en hoe we met dieren omgaan. De afgelopen jaren schoten de biologische winkels als paddestoelen uit de grond. Ook grootgrutters als Albert Heijn verkopen inmiddels een breed assortiment aan biologische artikelen. Met wervende slogans als puur, eerlijk, ambachtelijk en beter voor onze gezondheid, proberen ze ons tot aankoop te verleiden. Maar ze slaan een gat in onze portemonnee. Biologische producten zijn duur omdat de teelt van biologische groentes en fruit arbeidsintensief is. Er worden geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt en de opbrengsten zijn m ug m aga zine

To bio or not to bio. That’s the question.

daardoor kleiner. Ook de verzorging van biologische koeien, varkens en kippen kost meer geld, want deze dieren krijgen het duurdere biologisch dierenvoer. Maar wat bete-

kent dit voor de consument met de smalle beurs? Stap je een biologische supermarkt binnen dan zie je dat de prijzen voor de meeste levensmiddelen al snel twee á drie keer hoger zijn

dan die in de gewone supermarkt. Seizoensgroentes en fruit vallen daarbuiten. Ook biologische supermarkten hebben regelmatig aanbiedingen, soms al vanaf één euro.

Daarvoor koop je bijvoorbeeld een ambachtelijk bereide koek of een liter boerenyoghurt. Wie echt voordelig biologische producten wil kopen, kan het beste terecht bij de website biologischeaanbiedingen.nl. Hier kun je precies zien welke artikelen er bij de verschillende natuurwinkels tegen een gereduceerde prijs worden aangeboden. Verder zijn er diverse boerenmarkten in Amsterdam en omgeving, maar die zijn nogal prijzig. Langsgaan bij de biologische boer is niet alleen een leuk uitje het is ook een goed en goedkoop alternatief. Of biologische producten ook daadwerkelijk gezonder zijn en beter voor het milieu is nog niet bewezen. Voor de dieren is het in ieder geval wel beter: biologische varkens, koeien en kippen hebben meer bewegingsruimte en daardoor onbetwist een aangenamer leven. www.zokanhetook.net www.biologischeaanbiedingen.nl www.voedingscentrum.nl Stichting Voedingscentrum Nederland. Tel:070-3068883 tekst: Thea Golverdingen fotocollage: Eddo Gorter april

2010 ser v ice 31

Gratis Rechtshulp voor minima Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht Willering Advocaten

Recommend Documents