Gratis Rechtshulp voor minima Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht Willering Advocaten

Dossier: Met vakcollege crisis mbo te lijf Wijkaanpak: Huurders de stad uitgejaagd

Arnold Heertje wil UWV afschaffen 9 Werkboerderij geeft jongeren vertrouwen 11 De verkiezingen komen eraan! 12 Studie buitenland verlegt je grenzen 19

Bijlage: Woonlastenkrant 2010

Gratis Rechtshulp voor minima

020 - 627 37 95 Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht

Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - www.willering-advocaten.nl

GRATIS EERSTE HUURADVIES Huurrecht Woonruimte Advocatuur - Voor alle problemen over het huren van woonruimte - Gematigde vaste tarieven - Ook pro-deo zaken

Mr. Patrick Worp www.prworp.nl | [email protected] | 020 - 320 70 22

Heeft u problemen met uw uitkering? Walker & Wittensleger advocaten tel. 020-6730055

Zie advertentie pagina 18

de maand MUG

Inhoud

MUG begint de nieuwe maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? MUG maakt de balans op.

5

• De opleiding vakcollege op het vmbo en mbo is lijkt op de vroegere ambachtschool •

6/7

• Wijkaanpak: ambtenaren willen huurders duperen • Scoutingclub Holendrecht misschien dakloos •

10

• Maatschappelijke stages wordt een verplicht vak voor duizenden scholieren •

27

• Sport: drama voor bokser Danny Smit tijdens bokstoernooi Purmerend •

2/3 De Maand MUG 8 Achtergrond: Restaurant Fifteen leidt kansarme jongeren op | 13 Kunst & Cultuur: Lazy Sunday Market op Westergasterrein | 14 Literair podium Perdu | 15 CBK Kunstuitleen Zuidoost | Rubrieken: | 5 Hoe kom je de maand door met weinig geld + Ombudsman| 9 Werken met DWI |11 De Andere Kant van het Loket | 28 Jacques Peeters | 29 Betoog over buurtbibliotheek van schrijver Ted van Lieshout + Joep Bertrams + column Nicolien Mizee

Rectificatie In het aprilnummer is een foutje geslopen in het artikel 'Huis en werk voor jongeren' op pagina 6: in het WOWproject investeren de drie samenwerkende partijen geen €100,- maar €100.000,-. Voorpagina: Fleur Kluijver uit klas 2MC40 van de vakschool voor hout, meubel en interieur. Foto: John Melskens

$

 !

" # !
"
!#! 



 

 ### %
 

 #
!

2 Ac t ueel

mei

2010

 FNV kijkt tevreden op staking terug De staking van schoonmakers is ten einde. Ruim twee maanden actievoeren heeft zijn vruchten afgeworpen. Bestuurder Ron Meyer van FNV Bondgenoten is een tevreden mens: ,,Deze staking heeft heel Nederland de ogen geopend en mensen geïnspireerd. Dit is het succes van de schoonmakers die uit de onzichtbaarheid zijn getreden. Ze hebben voor elkaar gekregen wat niemand voor mogelijk hield: de grootste bedrijven gebonden aan een betere behandeling van schoonmakers." ...want gaat om meer dan een paar dubbeltjes De loonsverhoging van 4 procent die met de staking is afgedwongen lijkt fors maar omdat schoonmakers weinig verdienen, blijft het

dubbeltjeswerk. Meer dan 35 cent per uur erbij zit er niet in. Werkgevers zweerden begin april nog dat 2 procent erbij volstrekt onverantwoord was. De schoonmakers krijgen naast meer loon onder meer een betere regeling voor reiskosten. Ze lijken nog iets veel belangrijkers te hebben gewonnen: waardering. Heel Nederland heeft kunnen zien (en ruiken) wat het gemis aan schoonmaakwerk betekent. Schoonmaakster Judy Lock: ,,We hebben volgehouden en plukken nu de vruchten. Ik ben heel trots op wat we voor elkaar hebben gekregen. We hebben onze loonsverhoging, maar belangrijker: we hebben een voet tussen de deur. Iedereen weet nu dat wij er zijn." 'Onderstand' Antillen naar Nederlands niveau De sociale voorzieningen op de

Peter van StraAten

Antilliaanse eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba (de zogenaamde BES-eilanden) worden dit jaar aangepast. Zo gaat de Antilliaanse AOW met ongeveer 15 procent omhoog. Reden is dat de eilanden per 10 oktober 2010 niet langer deel uitmaken van de Antillen maar een Nederlandse gemeentes worden. Het eerste dat gaat veranderen is de hoogte van de onderstand, de Antilliaanse bijstandsuitkering. Als basis geldt een uitkering voor een alleenstaande zonder woonlasten. Daarboven worden eventueel aanvullingen gegeven voor zelfstandig wonen, kinderen, een partner en blijvende arbeidsongeschiktheid. Een tweede wijziging is de hoogte van de AOV-uitkering (de Antilliaanse AOW). Vanaf 2011 wordt deze 514 Amerikaanse dollars per maand. Vanaf 2015 gaat de pensioensgerechtigde leeftijd langzaam

omhoog. Nu is die op de BESeilanden 60 jaar. In 2021 zal dat 65 jaar zijn.  Vooral jongeren met betalingsproblemen Het aantal Nederlanders dat met een incassobureau of een deurwaarder te maken kreeg, is in 2009 gestegen. Incassobureau's moesten er bijvoorbeeld vaker aan te pas komen om de huur te innen. Dit blijkt uit onderzoek van GGN, een van de grootste incasso-

en deurwaardersorganisaties van Nederland. Volgens het onderzoek is 10 procent van de Nederlanders in 2009 in aanraking gekomen met een incassobureau. Dit is een stijging van 2 procent ten opzichte van 2008. Het aantal mensen dat bezoek kreeg van een deurwaarder steeg met 1 procent. Bestuursvoorzitter Henk Keizer van GGN: ,,We merken heel duidelijk dat opdrachtgevers sneller geneigd zijn om vorderingen aan ons te geven. Het aandeel van de groep 21-30 jarigen stijgt sinds 2008 met ongeveer 1 procent per jaar. Met 25 procent is dit ook de grootste groep wanbetalers. Opvallend is dat het aandeel van de leeftijdsgroep tot 20 jaar eveneens toeneemt met ongeveer 1 procent per jaar. Dit betekent dat steeds meer 18- en 19-jarigen hun rekeningen te laat betalen."  De bodem van de WW-pot komt in zicht In 2009 steeg het aantal mensen met een WW-uitkering naar 310.000, een stijging van 81 procent. Dat heeft gevolgen voor de ooit zo ruim gevulde WW-pot. Het overschot daalt dit jaar tot onder de één miljard euro. Dit werd eind maart bekend gemaakt door bestuursvoorzitter Joop Linthorst van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Voor uitkeringsgerechtigden heeft dit geen gevolgen, de WW wordt gewoon uitbetaald. Linthorst: ,,Eventuele tekorten in het Algemene Werkloosheidsfonds (AWf) worden aangevuld vanuit de belastingen.” Ondanks de grote instroom heeft het UWV 254.000 mensen aan werk geholpen, tegen lagere uitvoeringskosten. Linthorst: ,,De crisis zal ons het hele jaar bezig houden. Het goede nieuws is dat de instroom van de WW aan het minderen is. Verder hebben we m ug m aga zine

redactioneel

Staken loont als je maar volhoudt, zoals de actievoerende stakers bij het UWV (foto). De schoonmakers hielden het ruim twee maanden vol. Hun staking was daarmee een van de langste in de Nederlandse geschiedenis. Ook in 1949 staakten schoonmakers al eens twee maan-

den, eveneens voor een betere beloning én meer waardering. De stakende schoonmakers van nu hadden meer succes dan in '49. Eind april bereikten ze een akkoord: er komt een nieuwe CAO, met daarin een structurele loonsverhoging van 3,5 procent. Opdrachtgevers - zoals NS, Schiphol en uitkeringsinstantie UWV - worden medeverantwoordelijk voor de schoonmakers die in hun bedrijf aan het werk zijn. Daarvoor wordt een code van 'goed werkgeverschap' opgesteld met afspraken over onder meer werkdruk. Ook mogen schoonmakers straks taallessen volgen. Foto: John Melskens

vanaf 1 januari de nieuwe Wajong. Werk boven uitkering staat nu echt centraal. Inkomsten uit arbeid worden eventueel aangevuld met een uitkering. We gaan door met betere dienstverlening, 70 procent van de nieuwe WW-aanvragen ging in 2009 elektronisch.”

 Ov-chipkaart 'verdwaalt' soms Het bedrag dat in Amsterdam na een rit met de ov-chipkaart wordt afgeschreven, klopt vaak niet met de afstand die ermee is gereisd. Het gps-systeem dat de route bijhoudt, verliest soms de tram of bus waarmee wordt gereisd uit het zicht. Daardoor wordt alleen het instaptarief van 78 cent berekend. Ondanks de problemen met de chipkaart kan met ingang van 3 juni in Amsterdam niet meer met de strippenkaart worden gereisd. In de metro kan al niet meer worden ‘gestript’. Per 11 mei 2011 kan de chipkaart in heel Nederland worden gebruikt.  Veel kinderen groeien op in sociaal isolement Zestigduizend Nederlandse kinderen tussen de vijf en zeventien jaar leven in een sociaal isolement. Uit recent onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) blijkt dat 3 procent van de kinderen niet kan meedoen met sociale activiteiten. Zij hebben het in materiële zin ‘minder goed’ en wonen in een onveilige of onprettige buurt. Worden ook de ‘minder zware gem u g m aga zine

vallen’ meegerekend, dan komt het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) zelfs uit op 11 procent van de jongeren. Volgens het SCP doen deze kinderen niet aan sport en hebben vaak geen hobby's. Ze gaan niet of nauwelijks op vakantie en spreken zelden thuis met leeftijdsgenoten af. Ook is er soms geen geld voor kleding of schoeisel

en gaan ze niet naar verjaardagen. Als belangrijkste reden voor de uitsluiting wordt financiële situatie van de ouders genoemd.  Merendeel politiek wil één uitkering voor allen Als het aan veel politici ligt, worden diverse uitkeringen straks samengevoegd. VVD, CDA, Groen-

OOK ZONDER STAKING eindigt Koninginnedag doorgaans als één grote vuilnisbelt. Was er dit jaar nog een beetje door de troep heen te worstelen? Wen er maar aan; we zijn nog niet klaar. Waarnemend burgemeester Lodewijk Asscher dreigde nog om naar de rechter te stappen als de ambtenaren, zoals gepland, hun werk een hele week zouden neerleggen. Met dit dreigement voorkwam hij dat de straten in Amsterdam op 1 mei waren dichtgeslibd; de reiniging beloofde na Koninginnedag weer aan het werk te gaan. Dat betekent niet dat de strijd om een nieuwe cao voor gemeenteambtenaren al is gestreden. In het hele land staan deze maand stakingen van gemeentereinigers gepland. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) wringt zich in allerlei bochten om de impasse met de vakbonden te doorbreken. Deze eisen werkzekerheid en koopkrachtbehoud voor de ambtenaren. Werkgevers - overheden in dit geval - klampen zich vast aan de nullijn en willen geen werkgaranties geven. Omdat de ambtenaren al een jaar zonder cao zitten, loopt de eis van de vakbonden gestaag op. Inmiddels willen ze 2,75 procent loonsverhoging: 1,5 procent over 2009 en 1,25 procent over dit jaar. De tijd dringt: na 4 en 5 mei volgt nog de Giro d’Italia en een eventuele Ajax-huldiging. Dat levert, alleen al in Amsterdam, een gigantische berg troep op...

Links en de ChristenUnie zien het liefst de bijstand, de Wajong en de sociale werkvoorziening in één uitkering opgaan. De PvdA is iets genuanceerder en kiest voor een ‘gewone’ bijstandsuitkering en daarnaast een ‘bijstand-plus’uitkering voor mensen met een beperking. Verder wordt ook het bestaansrecht van het UWV Werkbedrijf ter discussie gesteld. De meeste partijen willen de reintegratie bij de gemeenten onderbrengen. Het UWV Werkbedrijf is in veel gemeenten al bij de sociale dienst (DWI) in één gebouw ondergebracht.  Vaste gasten 'Hotel Mamma' aangepakt Sjoemelende studenten opgepast. Het jachtseizoen op thuiswonende studenten is geopend. Volgens de overheid komt het te vaak voor dat studenten thuis blijven wonen maar beweren dat ze een eigen adres hebben. En dus recht op de basisbeurs voor uitwonenden (€266,- per maand) in plaats van die voor thuisblijvers (€95,-). Schade: tientallen miljoenen per jaar. In diverse studentensteden, waaronder Amsterdam, gaan ambtelijke speurneuzen de straat op om uit te vissen wie werkelijk waar woont. Ze vergelijken adressen van studenten en ouders met de studiefinancieringsgegevens. Wie de boel tilt, verspeelt z'n beurs én kan rekenen op een forse boete. Meteen te voldoen graag.

Nog even en we mogen weer stemmen. Politieke partijen hebben hun programma's af (zie pagina 12). De campagne begon al eerder. Zo kopte De Telegraaf, huisorgaan van (ultra-)rechts wakker Nederland, al op 8 april: 'PvdA pakt gewone man'. Voor De Telegraaf is de gewone man kennelijk iemand met een hypotheek van een half miljoen, een SUV op de oprijlaan en een villa in België of een postbus-BV op de Kanaaleilanden. Zo'n 'doorsnee' gezinshoofd, dat van belasting betalen niks moet hebben maar wel braaf de studiebeurs toucheert voor zijn hockey-spelende kids. Actiejournalistiek noemen we zulke berichtgeving. MUG bezondigt zich er ook wel eens aan. Zo feliciteren wij graag de schoonmakers, gewone mannen en vrouwen, die hun rug recht hielden en na twee maanden staken een redelijke cao op tafel wisten te krijgen. Het ging ze ook om een menselijke behandeling, door opdrachtgevers als Schiphol en UWV... Wat? UWV? De uitkeringsinstantie, het voormalige arbeidsbureau? Inderdaad, die club. Kennelijk moet zelfs het UWV (c.q. de overheid) nog leren schoonmakers op een humane manier te behandelen. Voor zoiets wil MUG best actie voeren, mét respect voor alle journalistieke regels. Het één sluit het ander namelijk niet per definitie uit. Actiejournalistiek is echter niet het dossier op pagina 20-21, dat aan het middelbaar beroepsonderwijs is gewijd. Schrijvers Marcel Schor, Arjan van Oorsouw en Hettie de Korte hebben een evenwichtig verhaal geproduceerd, waarin zij critici én vertegenwoordigers van het geplaagde mbo aan het woord laten. Dat had nog heel wat voeten in aarde. De MBO Raad zag niets in die aanpak. De voorlichter van de belangenclub van duur betaalde ROC-bestuurders dreigde met de Raad voor de Journalistiek als MUG de - nota bene vooraf gecontroleerde - uitspraken van zijn voorzitter zou publiceren. De voorlichter eiste het héle artikel, met daarin onder meer uitspraken van Ahmed Marcouch, te mogen censureren. Voor dat soort dreigementen zwicht MUG uiteraard niet. Wel begrijpen we nu beter waarom docenten vaak niet openlijk kritiek durven geven op misstanden in het onderwijs. Joop Lahaise mei

2010 Ac t ueel 3

ombudsman

achter het nieuws

rondkomen

Leerlingen op het vakcollege kunnen later goed verdienen Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers. Eind 2008 werd in Amsterdam het Instroomhuis geopend: een samenwerkingsverband van HVO Querido, Mentrum, GGZ, Jellinek en DWI dat er voor moet zorgen dat daklozen uit de regio Amsterdam hulp en onderdak krijgen. De gemeente liet via een persbericht weten 'dat dit zou zorgen voor een einde aan de dakloosheid het ontvangen van de benodigde hulpverlening vanuit een centrale plek en uiteindelijk minder overlast in de Amsterdamse straten.' Eén van de eerste bewoners van het Instroomhuis verwachtte dan ook dat er met zijn plaatsing in het traject een eind was gekomen aan zijn problemen. Na een verblijf van zes weken in het Instroomhuis kreeg hij echter te horen dat er behalve een uitkering niet zoveel voor hem geregeld was. Door gebrek aan woonruimte was hij op een lijst voor (begeleid) wonen gezet. De gemiddelde wachttijd hiervoor bedroeg 1½ tot 2 jaar. Ook was er geen oplossing gevonden voor zijn schuldenproblematiek. Hij moest zich opnieuw bij de nachtopvang melden en diende samen met de Belangenvereniging Amsterdamse Dak- en Thuislozen een klacht bij mij in. In het rapport dat ik onlangs over het Instroomhuis uitbracht, concludeer ik dat de gemeente onbehoorlijk heeft gehandeld. Bij de Amsterdamse daklozen werden verwachtingen gewekt die niet konden worden waargemaakt. Ook heeft men op organisatorisch en administratief vlak steken laten vallen. De gemeente heeft uitgelegd dat het project onder hoge tijdsdruk van start moest gaan, waardoor niet alle noodzakelijke voorbereidingen konden worden getroffen. Toch ben ik van mening dat de gemeente de daklozen vooraf duidelijk had moeten informeren over de mogelijkheden van dit project en de voorwaarden om er aan mee te mogen doen. Heldere informatie is essentieel omdat daklozen een moeilijk bereikbare groep vormen die belangrijke informatie vooral mondeling uitwisselt. Ik heb de wethouder daarom gevraagd de informatievoorziening te verbeteren. De ex-bewoner is inmiddels onder dak. www.gemeentelijkeombudsman.nl m u g m aga zine

Toine G raus Het Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs (VMBO) en het Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO) liggen onder vuur: te veel dropouts, te theoretisch, en een slechte aansluiting op de arbeidsmarkt. Het vakcollege is het antwoord op die kritiek. Bedrijven staan te springen om goede vakmensen. Er komen veel te weinig technisch geschoolde jongeren van het beroepsonderwijs. Tegelijkertijd verlaat een kwart van de leerlingen zonder diploma het vmbo en het mbo. Als belangrijkste oorzaak van die uitval zien onderwijskundigen de veel te theoretische leerweg van het beroepsonderwijs. Veel jongeren werken liever met hun handen dan de hele dag met hun neus in de De derde jaargang van het vakcollege Bouw heeft les in het praktijk- lokaal van het Nova College. Oubaid Akhdim (17) is net klaar met een bijzettafeltje, Jacub Bartosik (16) heeft twee nachtkastjes in elkaar gezet en Erol Bekiroglu(14) is bezig met een bed. ,,Dit jaar vind ik veel leuker”, zegt Oubaid. Hij heeft net als de anderen eerst twee jaar het gewone vmbo gevolgd. ,,Die eerste jaren waren we vooral theorie aan het leren. Dit jaar hebben we veel praktijkles in de werkplaats.” Jacub heeft eerst op een andere school gezeten waar hij het moeilijk had maar dit jaar gaat het beter. ,,Ik krijg veel meer techniek: hoe je met machines moet werken, hoe je moet boren en frezen. Ik hou van techniek.” Erol vertelt over de stage op de Schildersschool in Amsterdam-Noord. Daar was een heel strenge meester, maar Erol zegt: ,,Hij had gelijk. In een bedrijf zijn ze ook streng dus moet je dat nu leren.” De jongens hebben nog een aantal stages voor de boeg maar daar zijn ze niet bang voor. Wel voor de theoretische vakken die ze moeten volgen om het eindexamen vmbo te halen. Ze hebben een hekel aan theorie. Maar gaan wel hun best doen, want ze willen alle drie timmerman worden. ,,Met timmeren heb ik geen moeite”, zegt Oubaid. Cas Willemsen is al 17 jaar docent Bouw op het Nova College

boeken te zitten. Het bedrijfsleven, de overheid en de ROC’s sloegen de handen ineen en ontwikkelden het vakcollege. Vakkennis moet weer op de eerste plaats komen. Het vakcollege beslaat de volle zes jaar beroepsopleiding, dus zowel het voorbereidend als het middelbaar beroepsonderwijs. In het leerjaar 2008/2009 ging het vakcollege van start op dertien scholen. Nu zijn het er dertig en binnen twee jaar moeten het er zestig zijn met meer dan tienduizend leerlingen. In Amsterdam is er nu één school met vakcollege. Het Nova College Amsterdam in Geuzenveld/Slotermeer is vorig jaar begonnen met de opleidingen bouw en elektro/installatie volgens het concept van het vakcollege. In het volgende schooljaar komen daar de opleidingen metaal en mobiliteit bij. De leerlingen beginnen met het vakcollege in het derde jaar van het vmbo. Betekent het vakcollege inderdaad een terugkeer naar de aloude ambachtsschool? ,,Ja en nee”, antwoordt Joop Holla, teamleider van het vakcollege. ,,Ja, want we besteden veel meer aandacht aan de praktijk dan voorheen. Leerlingen van het vakcollege krijgen twaalf tot zestien uur praktijkles in de week tegen drie in het gewone vmbo. En nee, omdat de vakkennis ten opzichte van vroeger onherken-

baar is veranderd.” Hij wijst op een grote machine. ,,Daarmee kun je alles van metaal maken wat je maar wil. Maar je moet hem wel kunnen programmeren en daarvoor heb je inzicht nodig in de software.” Holla bestrijdt met klem de indruk dat het vakcollege een uitweg zou zijn voor jongeren die het gewone vmbo te moeilijk vinden. ,,Je moet wel wat kunnen en willen.” Als je later goed wil verdienen is het vakcollege een hele goede keuze volgens Holla. Leerlingen met een diploma techniek van het vakcollege hebben straks een dikke streep voor op andere leerlingen van het vmbo. Het is niet voor niks dat het bedrijfsleven zelf hard heeft meegeholpen. Dat bedrijfsleven speelt ook een belangrijke rol in de opleiding. Het eerste leerjaar van het vakcollege is een oriëntatiejaar. De leerlingen krijgen vier weken training op school in een vak als timmeren of schilderen en gaan dan een week op stage bij een bedrijfsopleiding. Holla: ,,Dat is de wedstrijd na de training. Daar moeten ze het laten zien.” In het tweede jaar van het vakcollege verdelen de leerlingen hun tijd tussen school en stage. Op het Nova College zijn ze ervan overtuigd dat ‘de aanval op de uitval’, die met het vakcollege is ingezet, glansrijk zal worden gewonnen.

‘Met een diploma techniek kun je overal terecht'

Een timmerman moet kunnen rekenen en meten. Foto: Ingrid de Groot

Amsterdam. ,,Heel lang dacht ik dat het de foute kant op ging met het vmbo maar nu denk ik dat we met het vakcollege op de goede weg zijn”, zegt hij. ,,Er werd veel te veel tijd besteed aan algemeen vormend onderwijs ten koste van vakkennis. De regering denkt dat deze leerlingen zich breed willen oriënteren maar vaak willen ze dat helemaal niet. Veel technische specialisaties zijn op het vmbo verdwenen en hebben plaats gemaakt voor ‘Techniek Breed’. Dat stimuleert niet, maar een vak als elektrotechniek wel. Het is beter ze te laten

‘praktijken’ dan al die algemene vorming. Natuurlijk heeft theorie zin maar dan wel geïntegreerd in de vakinhoud. Een timmerman moet kunnen rekenen en meten en een schets kunnen maken. Timmeren is een moeilijk vak waar veel theorie bij komt kijken. Sowieso is techniek de zwaarste opleiding van het vmbo. Mensen kijken er nogal van op als ik dat zeg. Vooral allochtonen hebben het idee dat je techniek doet als je niks anders kan. Maar met een diploma techniek kun je overal terecht. Met een diploma vmbo-t moet je dat nog maar zien.”

Lezers vertellen hoe zij de maand doorkomen met weinig geld Tweedejaars student Martijn van Verseveld (20) studeert bestuurs- en organisatiewetenschappen aan de Universiteit van Utrecht. Inkomsten: studiefinanciering €256 en loon circa €500 per maand. Martijn: ,,Ik woon sinds oktober 2009 met twee vrienden in een appartement in Utrecht. Via StadsCampus Studentenhuisvesting ( SSH ) kunnen we antikraak huren tot 2011. Met dit systeem lost Utrecht in één keer een paar problemen op. Het tekort aan huisvesting voor studenten, de leegstand in woonwijken en je ontwijkt de belachelijk hoge huurprijzen, die er aan studenten worden gevraagd. Wij betalen €209 huur per persoon, inclusief servicekosten. Voor internet en digitale televisie betalen we €13,79 de man. Afgelopen maart heb ik een bijbaantje gevonden bij MOVISIE, een kennis- en adviesinstelling voor maatschappelijke ontwikkeling. Vorig jaar deed ik vanuit mijn opleiding een onderzoek bij dit bedrijf. Mijn mobiele telefoonabonnement betaalt mijn werkgever. Dat scheelt me €30 per maand. Van mijn ouders moet ik alles zelf betalen wat niet met mijn studie te maken heeft zoals mijn vaste lasten, kleding, boodschappen, sportschool en uitgaan. Ik ben mijn ouders erg dankbaar dat mijn zusje (17) en ik kunnen studeren. Door hun opvoeding heb ik geleerd om te sparen. Het lukt mij regelmatig om €300 per maand opzij te leggen. Ik let goed op wat er binnenkomt, wat eruit moet en wat er overblijft. Hierdoor hoef ik geen geld te lenen en maak ik ook geen schulden. Mijn leefgeld is iets meer dan €200 per maand. Ik weet niet hoe anderen met hun geld om gaan, maar er zijn studiegenoten die hun studie zelf moeten betalen. Daar heb ik veel respect voor. De arbeidsmarkt is nu heel ongunstig. Zolang je de mogelijkheid hebt om te studeren moet je dat doen, want daarmee kun je het beste uit jezelf halen. Ik vind het belangrijk om als student te genieten en toch zo min mogelijk geld uit te geven. Mijn ultieme doel is om met een studiepartner een eigen adviesbureau te beginnen. Lea Nortan mei

2010 Ac t ueel 5

wijkaanpak

Teksten: Else Lenselink, Marcel Schor, Arjan van Oorsouw, Jos Verdonk

Scoutingclub Holendrecht lijkt binnenkort dakloos te worden Volksdansen in De Wachter. Foto's: John Melskens

Buurthuizen Osdorp gered De dreigende sluiting van buurthuizen Joannes de Deo en De Wachter in Amsterdam Osdorp is van de baan. Zorgverzekeraar Osira, verantwoordelijk voor het beheer van deze buurthuizen, wilde de ontmoetingscentra voor ouderen sluiten, omdat de landelijke subsidie voor deze activiteiten was komen te vervallen. Ontmoetingscentrum De Wachter organiseert vrijwel dagelijks activiteiten en maaltijden voor ouderen. Buurtbewoners kunnen er ’s middags en ’s avonds terecht voor een soepje, een hoofdgerecht en een toetje met een kopje koffie. Op woensdagochtend wordt er gegymd. Er is een country line dansclub, een klaverjasclub en er worden cursussen en modeshows georganiseerd. In buurthuis Joannes de Deo kan al sinds jaar en dag elke maandagmorgen worden gekoersbald (een indoor-variant van jeu des boules). Adrie van Breugel (61) is als restaurantmedewerkster in dienst van Osira en is de drijvende kracht in De Wachter. Ze verzorgt de maaltijden en stuurt de vrijwilligers aan. ,,Het nieuws van de dreigende sluiting is hier hard aangekomen. Er is er veel over gepraat, soms tot huilens aan toe. ‘Wat doen ze ons toch aan’, kreeg ik regelmatig te horen.” Bezoekers en vrijwilligers kwamen in actie en zamelden bijna duizend handtekeningen in om de ontmoetingscentra open te houden. Martje Postma, stadsdeelvoorzitter van het ‘oude’ stadsdeel Osdorp heeft zich sterk gemaakt om deze voor-

zieningen voor ouderen te behouden. ,,Mensen komt hier niet alleen voor het eten”, zegt Adrie van Breugel. ,,Het is ook een uitje. Sommige bezoekers komen hier elke dag en anderen een paar keer per week. En omdat het hier zo gezellig is, eten de mensen vaak wat meer, dus is het ook nog goed voor hun gezondheid.” Mevrouw De Lannoy eet zo’n drie keer per week in De Wachter en doet woensdagmiddag mee met de gymclub. ,,De overheid wil dat ouderen langer zelfstandig blijven wonen maar dat wordt door zulke beslissingen teniet gedaan. De mensen die hier komen, wonen zelfstandig maar hebben vaak geen zin meer om elke dag voor zichzelf te koken.” Tegenover haar zit meneer Sijbrands, de enige man aan tafel. ,,We hebben een keer een stamppotavond gehad. Dat was me een eetorgie! Dat zijn avonden met muziek en dan doen we na het eten nog een dansje." ,,Het probleem is natuurlijk dat wij met zijn allen steeds ouder worden”, vult mevrouw De Lannoy aan. ,,De pillen en poeiers houden ons op de been. Als ze een keer vergeten zijn om water neer te zetten is het hier gelijk oorlog, want bijna iedereen moet voor het eten medicijnen innemen. We zijn proefkonijnen van de farmaceutische industrie.” Adrie van Breugel is verheugd dat ze haar werk in De Wachter kan voortzetten: ,,Het is echt harstikke goed, vooral voor de mensen hier. En ik hoef ook geen ander werk te zoeken." (JV)

Ze zijn voorlopig nog niet uitgedanst.

6 ach t ergro nd

mei

2010

Scouting helpt kinderen om niet het verkeerde pad op te gaan. Foto: John Melskens

Scouting Holendrecht heeft een nieuw clubhuis nodig. De vereniging heeft er het geld voor, maar stadsdeel Zuidoost maakt geen haast met het aanwijzen van een locatie.

V

erscholen tussen het afvalpunt van de gemeente en Kinderboerderij ’t Brinkie staat het vervallen clubhuis van Scouting Holendrecht. Een vaal, door de zon gebleekt bordje, duidt op de aanwezigheid van de padvindersclub. Scouting Holendrecht wordt geheel door vrijwilligers en een enkele ouder gerund. Op 27 maart was er een open dag voor kinderen en ouders uit Zuidoost. De sfeer is goed tijdens de open dag. In het magere lentezonnetje doen kinderen van alle leeftijden en verschillende achtergronden ijverig mee aan de activiteiten. Boogschieten, zaklopen, en ook typische scoutingactiviteiten: knopen leggen en broodjes bakken aan een stok boven een kampvuur. Op de mouwen van de uniformen zijn de verdiensten van de bevers, welpen en de (water) scouts met vaantjes gemarkeerd. Streng gaat het er niet aan toe bij Scouting Holendrecht, er wordt lekker gekletst tijdens de demonstratie van de scoutsgroet en het hijsen van de vlag. Deze open dag is vooral bedoeld om nieuwe leden te werven. Folkert van Delft, lid van het stichtingsbestuur, maakt zich

zorgen over het teruglopende ledenaantal. ,,Wanneer de kinderen groter worden, willen ze andere dingen doen dan scouting.” Maar dat is niet het enige probleem dat de club heeft. Het clubhuis staat op instorten en de toekomst van de huidige locatie aan de Meerkerkdreef is al lange tijd onzeker. Het gebouw is 28 jaar geleden als tijdelijk gebouw neergezet, in afwachting van een nieuwe vestigingslocatie. Het bestuur van Scouting Holendrecht heeft inmiddels de financiële middelen bij elkaar om een nieuw clubhuis te bouwen, maar krijgt daarvoor geen groen licht. Zuidoost heeft de locatie voor woningbouw bestemd. Om te kunnen bouwen moet het bestemmingsplan worden gewijzigd of een alternatieve locatie voor de scoutinggroep worden gezocht. Maar het stadsdeel laat lang op zich wachten. ,,Met het huidige clubhuis kunnen we niet met goed fatsoen nieuwe leden en vrijwilligers werven”, zegt Van Delft. ,,We hebben de situatie meer dan eens bij het stadsdeel aangekaart. Ook hebben we diverse alternatieve locaties aangedragen. Maar we krijgen steeds te horen dat we moeten afwachten.” Roy Ristie, oud-padvinder en onlangs geïnstalleerd als stadsdeelraadslid voor de Onafhankelijke Partij Zuidoost, is te gast bij de open dag. Bij de afgelopen stadsdeelraadsverkiezingen pleitte hij ervoor om scouting een onderdeel van de wijkaanpak te maken. Scouting wordt volgens Ristie door het stadsdeelbestuur al jaren over het hoofd gezien als geschikt middel in de ontwikkeling van de buurtkinderen. ,,Bij scouting leren kinderen maatschappelijk actief te zijn, om respect voor elkaar en de leefomgeving te hebben. Scouting

kan kinderen helpen om niet het verkeerde pad op te gaan. Ze krijgen hier essentiële waarden mee die ze misschien thuis niet leren. Juist in dit stadsdeel kan scouting een grote bijdrage leveren aan de opvoeding van kansarme jongeren die anders op zichzelf zijn aangewezen.” Of het nieuwe stadsdeelbestuur van Zuidoost van plan is haast te maken met Scouting Holendrecht is twijfelachtig. Volgens perswoordvoerster Jolanda Kanteman zal er aan het bestemmingsplan voor de huidige locatie van Scouting Holendrecht niets meer veranderen. Een ambtenaar van het stadsdeel is inmiddels met, door de scoutingclub zelf aangedragen, alternatieve locaties aan het werk. Kanteman: ,,Ik weet niet hoe lang dit gaat duren. Scouting Holendrecht moet afwachten.” De toekomstplannen van de scoutinggroep lijken te zijn vastgelopen in de ambtelijke molens van stadsdeel Zuidoost. Elvis Mathilda is de trotse vader van de 7-jarige Chaznica, die tijdens de open dag ‘overvliegt’ van de bevers naar de welpen. ,,Scouting hoort gewoon bij het aanbod van jeugdactiviteiten, net als de voetbalclub of Circus Elleboog”, vindt Mathilda. ,,Die krijgen alle hulp die ze verdienen. Het stadsdeel moet Scouting Holendrecht ook helpen”. Roy Ristie heeft goede hoop dat hij het stadsdeelbestuur kan bewegen om samen te werken met Scouting Holendrecht. Ristie en Van Delft van de scoutingclub betwijfelen wel of de roemruchte hangjongeren uit de buurt door scouting gered kunnen worden. Van Delft: ,,Je moet zo jong mogelijk bij de padvinderij komen, dan word je betrokken en gevormd. Als je ouder bent lukt dat niet goed meer.” (EL) m ug m aga zine

Huurders de stad uitgejaagd

'Ambtenarenplannen tasten de rechtszekerheid van huurders aan'

In de ambtelijke bezuinigingsplannen, geschreven in Den Haag, moeten de huren in Amsterdam drastisch worden verhoogd. Arme huurders hoeven kennelijk niet op dure, gewilde plekken te wonen.

Volgens de Huurdersvereniging Amsterdam worden de huren in het centrum skyhigh. Foto: John Melskens

A

ls de bezuiniginsplannenplannen van de ambtenaren in Den Haag doorgaan, staat het unique selling point van Amsterdam, een gemengde bevolking, op de tocht. Armen moeten hun huizen uit en de 'yuppificatie' van Amsterdam is een feit. De persvoorlichter van VROM is duidelijk: ,,Het is nu aan de politiek wat er van die plannen wordt overgenomen. Ambtenaren hebben er nu niets meer over te zeggen.” Bastiaan van Perlo van de Huurdersvereniging Amsterdam (HA) is geschrokken van de voorstellen: ,,In alle vijf varianten van de plannen pakt het slecht uit voor de huurders. Meer marktwerking kan slechte gevolgen hebben voor de verdeling van rijk en arm over de stad. Er ontstaat dan een verregaande scheiding: de witte 'wig' die loopt van voormalig Oud-West, Oud-Zuid tot Zuideramstel en de rest van de stad. De HA is mordicus tegen de methode van huurprijsbepaling. ,,De maximale huur wordt gekoppeld aan de WOZ-waarde van de betreffende woning. Vier en een half procent van de WOZ-waarde wordt dan de maximale jaarhuur. Om een aantal redenen zijn wij gekant tegen de plannen: de huren worden skyhigh. De verschillen tussen de buurten worden te groot en de rechtszekerheid van de huurders wordt ernstig aangetast. Zij gaan in koopkracht harder achteruit dan de kopers. Het is absoluut noodzakelijk dat de woningmarkt wordt aangepakt. Omdat kopers een groter voordeel hebben van de huidige subsidiestromen, zouden zij bij bezuinigingen ook een groter m ug m aga zine

deel van de lasten moeten dragen. De bezuinigingsplannen zijn nu veel omvangrijker dan de noodzakelijke bezuinigingen, met het idee dat de ambtenaren dat via lastenverlichting deels terug zullen sluizen.” Aedes is de overkoepelende vereniging van woningcorporaties in Nederland. Aedes-voorzitter Marc Calon zegt in een eerste reactie op het rapport van de werkgroep Wonen: ,,Je moet naar de woningmarkt in zijn geheel kijken. En als je maatregelen neemt om de woningmarkt weer te laten functioneren, moet je ook kijken naar de koopmarkt. Maar alle maatregelen moeten wel geleidelijk worden ingevoerd.” Calon vindt een aantal voorstellen van de werkgroep onevenwichtig. Het deel van het inkomen dat huurders en woningbezitters kwijt zijn aan woonlasten gaat door de voorstellen verder uit elkaar lopen. ,,Mensen met hogere inkomens moeten in verhouding net zoveel betalen als mensen met lagere inkomens”, vindt Calon. ,,Maar alleen al de invoer van de voorgestelde rijks-ozb (bezitsbelasting voor de corporaties) kan in één keer een huurverhoging van twintig procent betekenen.” De Aedes-voorzitter vindt dat de marktwaarde van een woning effect moet hebben op de huurprijs: ,,Nu betaalt iemand in het centrum van Amsterdam volgens het puntensysteem bijna net zoveel als iemand in een huurwoning in Oude Pekela. Bij de invoer van de maatregelen moet goed naar de uitwerking ervan gekeken worden. We moeten waken voor gescheiden wijken, om segregatie niet in de hand te werken. Dat gebeurt wanneer alleen

mensen met hogere inkomens huurwoningen in steden kunnen betalen. We willen geen aparte wijken voor rijken en voor armen zoals in Amerika.” Calon noemt het tegengaan van segregatie een kernpunt van de corporaties. Hij vreest dat huurders met lagere middeninkomens de prijs gaan betalen voor bezuinigingen op de woningmarkt. Jonge hoogopgeleiden, politieagenten of verpleegkundigen die net iets boven de 33.000 euro verdienen, mogen niet tussen wal en schip vallen, waarschuwt Calon. Hij benadrukt het belang van doorstroming op de woningmarkt. ,,In veel grote steden is door schaarste op de woningmarkt het gat tussen huur en koop erg groot.” Ronald Paping van de Nederlandse Woonbond denkt er net zo over: ,,Het zijn onevenwichtige maatregelen. Huurders moeten meer inleveren dan kopers. De krapte op de woningmarkt is in Amsterdam het grootst. Ik vind het een heel slecht plan. Je krijgt dan arme wijken met bijbehorende problemen. De kracht van Nederland is nu juist dat alles door elkaar woont. Ik kan me niet voorstellen dat de politiek in de plannen meegaat. Er zijn een aantal varianten gepresenteerd, de een nog erger dan de ander.” Daniël van de Ree, woordvoerder wonen van de VVD: ,,Wij vinden dat er onvoldoende rekening met de locatie gehouden wordt. De VVD is wel voor liberalisatie maar het mag niet ten koste gaan van mensen met een bestaand huurcontract. Wij willen langzaam af van het subsidiëren van woningen en toe naar het subsidiëren van ménsen. Met de opbrengst van de verkoop van

woningen wil de VVD een fonds opzetten en daarmee mensen compenseren die in duurdere woningen zitten.” Remine Alberts, gemeenteraadslid voor de SP in Amsterdam: ,,Belachelijk! De arme huurder is altijd de dupe. In de buitenwijken wordt veel gesloopt en er komen nieuwe, duurdere woningen voor in de plaats. Zo worden armen woonnomaden. Altijd op zoek naar de goedkoopste woning!” Persvoorlichter Thijs Kleinpaste van D66: ,,Wij zijn niet per se tegen een mogelijke verhoging van de huren mits het de diversiteit van het aanbod aan lage, midden en hoge huren niet onevenredig uit balans brengt. Kort en goed: D66 staat ervoor open!” Hans Wevers van de PvdA vindt het lastig om er nu al iets over te zeggen. ,,De PvdA is bezig met het programma-akkoord. Dat is eind april, begin mei klaar.” Ineke van Gent van GroenLinks: ,,GroenLinks vindt dat huurders het recht moeten krijgen hun woning met korting te kopen. Wij willen een ruimer aanbod van verschillende segmenten in wijken. Zowel goedkope sociale woningbouw als middenklasse en (dure) woningen realiseren. Wie ondanks een goed inkomen in een sociale huurwoning blijft, gaat meer huur betalen. Of koopt zijn woning. Huurders die gebruikmaken van de zogenoemde kooprecht-met-korting zijn wel verplicht om bij verhuizing hun woning terug te verkopen aan de corporatie. Op deze manier ontstaat er een grote sociale koopsector met honderdduizenden betaalbare woningen.” (AvO)

Kort Zuidoost start met huiswerkbegeleiding In de Bijlmerflats Gravestein en Heesterveld is half april een proef begonnen met De BuurtSchoolplus. In een gemeenschappelijke ruimte kan de jeugd van zeven tot veertien jaar drie dagen per week huiswerk maken. De kinderen worden begeleid door ouders en studenten. Het is een initiatief van Kansrijk Zuidoost. Volgens ex-stadsdeelwethouder Jude Kehla Wirnkar komen veel kinderen thuis niet aan hun schoolwerk toe. Als de proef goed uitpakt, is het de bedoeling dat binnen twee jaar alle flats in Zuidoost deze huiswerkhulp bieden. Geld voor buurtinitiatieven De Transvaalbuurt doet mee aan een landelijke proef van het ministerie van VROM om jongeren te benaderen en te informeren over bewonersinitiatieven. Jongeren in achterstandswijken blijken weinig gebruik te maken van het potje van de wijkaanpak voor buurtinitiatieven. VROM wil ze via internet bereiken. Op Hyves is een pagina geopend (www.jouwideejouwwijk.hyves. nl). Jongeren worden daar uitgenodigd om met ideeën voor hun buurt te komen. De beste ideeën worden met een budget tot €5.000 beloond. Onderhoud in plaats van nieuwbouw Geldgebrek noopt de corporaties zich de komende jaren op beheer en onderhoud van woningen te richten in plaats van op nieuwbouw in Bos en Lommer, in stadsdeel West. Hans van Harten, directeur van de Amsterdamse Federatie van Woningbouw Corporaties waarschuwt in het blad Nul 20: 'Wij bouwen de komende vijf jaar niet de geplande 5.000 nieuwe woningen in West.' Ambtenaren in eigen stadsdeel op reis Vogelaarwijken vormen sinds kort een toeristische attractie. Een Amsterdamse adviesbureau heeft Nieuw-West ontdekt als 'gat in de markt'. Bureau Luiting en Mol biedt dagtrips naar Nieuw-West aan, voor beleidsmedewerkers, bestuurders en ondernemers. Tijdens de trip maken de deelnemers kennis met projecten op het gebied van sociale vernieuwing en met buurtinitiatieven. Een halve dag voor vijftien personen, inclusief busreis en lunch, komt op drieduizend euro. Stadsdeel Nieuw-West is voor een stadsreisje uitgenodigd maar tot op heden niet op die uitnodiging ingegaan. mei

2010 ach t ergr o nd 7

Restaurant Fifteen leidt de nieuwe helden op Nog even en we hebben weer landelijke verkiezingen.

Jos Verdonk Restaurant Fifteen in Pakhuis Amsterdam aan de Oostelijke Handelskade leidt dit jaar 22 jongeren extra op, buiten de jaarlijkse vijftien waaraan het zijn naam te danken heeft.

R Ik heb geen idee op welke partij ik ga stemmen.

Om alvast in de stemming te komen heb ik in de feestwinkel een aankoop gedaan.

gorter

Slecht idee!

mei

2010

Koks in opleiding lopen stage in de keuken van restaurant Fifteen. Foto: Ingrid de Groot

tussen de 16 en 24 jaar. Ze volgen eerst een stoomcursus basisbeginselen van het koken, die een maand duurt. Daarna gaan ze aan het werk in verschillende restaurants in de stad waaronder Fifteen. Deze jonge koks kunnen hun opleiding al binnen een jaar afsluiten met een mbocertificaat niveau 2. In de keuken van Fifteen zijn Tris-tan (20) en Josra (16) intussen met de praktijk bezig. Tristan bereidt een voorgerecht: ,,Fifteen heeft me eigenlijk gered. Ik deed een ROC-opleiding, maar ik spijbelde vaak en zat teveel in de coffeeshop. Uiteindelijk ging ik niet meer naar school maar had ik ook geen werk." Inmiddels werkt Tristan drie dagen per week in de keuken van Fifteen en volgt hij er een

dag per week de theorie-opleiding. In Amsterdam staan een kleine vijfduizend jongeren onder de 27 jaar geregistreerd als werkzoekende. Dit zijn volgens DWI de ‘jongeren op weg naar werk’, via een opleiding of een leer/werktraject. DWI raadt jongeren die interesse hebben in een traject als dat van Fifteen, aan zich te melden bij het DWI-jongerenloket. Kok Josra is voor koken in de wieg gelegd: ,,Toen ik vier was stond ik al op een kistje voor het aanrecht broodjes te smeren. Koken is mijn passie en dan vooral patisserie. Ik droom ervan meesterkok te worden in mijn eigen restaurant.” Een eerste stap heeft ze al gezet, want Josra heeft volgend jaar een plaatsje verworven in de keuken van het prestigieuze restaurant De Kas.

Werken in de keuken van een restaurant is niet zonder gevaar. Tris-tan heeft al bijna zijn vingertopje afgesneden. ,,Het bloed spoot toen tegen het plafond", herinnert Josra zich. ,,Maar ik had toen wel lekker de rest van de dag vrij", lacht Tristan. ,,Zelf ben ik meer van de brandwondjes", zegt Josra ,,Wanneer ik vroeger stomme dingen deed, had ik mijn ouders die me voor de hellepoort wegsleepten", zegt directeur Sarriel Taus. ,,Veel jongeren hebben dat vangnet tegenwoordig niet. Als je ze nu niet aan een baan helpt, zijn ze voor de rest van hun leven werkloos. Wij kunnen ervoor zorgen dat ze er weer zin in krijgen en gemotiveerd zijn." www.fifteen.nl adres:Jollemanhof 9

Gratis medicijnen halen via de Medicijnenbank Charles Braam Onder de naam ‘Medicijnpot’ is in navolging van de Voedselbank een Medicijnenbank gestart. Gratis medicijnen voor mensen zonder geld.

Vuile rascist!

8 ach t ergro nd

estaurant Fifteen hanteert dezelfde formule als het gelijknamige restaurant van kok Jamie Oliver in Londen, waar jaarlijks vijftien kansarme jongeren worden opgeleid tot kok. In de Amsterdamse vestiging wordt al de zesde groep van vijftien kookfanaten opgeleid sinds de oprichting. ,,Het is onze missie om koken weer sexy te maken", zegt Sarriel Taus (46), algemeen directeur van het Amsterdamse Fifteen. ,,Ondanks de crisis is er nog steeds veel werk in de horeca. En bovendien een gebrek aan goede mensen.” Daarom mogen dit jaar 22 jongeren extra bij Fifteen aan de slag, bovenop de 'vijftien', waar het project zijn naam aan te danken heeft. Volgens Taus is de manier waarop mensen in Nederland opgeleid worden in het horecavak voor verbetering vatbaar. ,,Het vak is uitgehold. In landen als Frankrijk of België ben je als kok een held, maar in dit land heeft de horeca een negatief imago. Dankzij televisiekoks als Jamie Oliver, Gordon Ramsay en Herman den Blijker is daar de laatste jaren gelukkig verandering in gekomen.” De 22 nieuwe koks in opleiding zijn

D

e laatste jaren worden steeds meer medicijnen niet langer of tot een bepaald maximum door zorgverzekeringen vergoed. ,,Voor mensen met veel problemen is de slaappil of de ontspanningspil de enige manier om nog op de been te blijven en te kunnen functioneren’’, aldus Anouk van Bemmelen. Ze werkt als coördinatrice bij de Voedselbank Centrum/West. Op haar initiatief hebben de gezamenlijke kerken in het centrum van de stad de handen ineengeslagen en een onafhankelijke stichting opgezet, onder de naam ‘Medicijnpot’. Uit eigen middelen hebben ze gezorgd voor

een beginkapitaal. Nu zijn ze op zoek naar aanvullende financiering. ,,Geen geld hebben voor medicijnen is een groeiend probleem. Als je moet kiezen tussen voedsel en medicijnen valt de keuze doorgaans op het eten’’, zegt Van Bemmelen. Ook mensen met diabetes type 2 (ouderdomssuiker) krijgen problemen. De medicijnen worden wel vergoed, maar niet de teststrips om het bloedsuikergehalte te meten en de injectienaalden. ,,Die teststrips zijn erg duur. Een hoop mensen kunnen dat gewoon niet betalen.’’ Het gevolg is dat deze patiënten complicaties krijgen waardoor ze nog meer in de problemen raken. Illegalen en daklozen krijgen wel een levensbedreigende operatie vergoed, maar niet de medicamenten en verbandmiddelen, die ze na de operatie nodig hebben. Van Bemmelen ziet met de toekomstige bezuinigingen de problemen alleen maar groter worden. ,,Steeds meer medicijnen zullen buiten de vergoeding vallen. Het eigen risico zal voor iedereen omhoog gaan. De maatregelen die Den Haag neemt, lossen het begrotingstekort misschien op, maar men heeft geen idee wat voor gevolgen die hebben

Geen geld hebben voor medicijnen is groeiend probleem.

voor mensen met een laag inkomen.’’ De Medicijnenbank is niet alleen bedoeld voor illegalen en daklozen en voor mensen die bij de Voedselbank lopen, maar ook voor mensen met een laag inkomen en voor ouderen met alleen AOW of een klein pensioentje. Patiënten moeten met hun recept naar De Kruispost. Daar wordt vastgesteld of ze in aanmerking komen voor gratis medicijnen en krijgen ze een stempel. De medicijnen kunnen dan zonder betaling

worden opgehaald bij een van de vijf inmiddels aangesloten apothekers. Die apothekers declareren vervolgens bij de ‘Medicijnpot’. Van Bemmelen: ,,Dat is allemaal vrij omslachtig, maar we staan nog in de kinderschoenen. We hopen, dat mensen in de toekomst bij hun eigen huisarts en apotheek terecht kunnen.’’ Info: De Kruispost, Oudezijds Voorburgwal 129, tel. 020-6249031 m ug m aga zine

werken met dwi

De Dienst Werk en Inkomen (DWI) verstrekt uitkeringen én helpt mensen aan werk, opleiding of dagbesteding. MUG noteert elke maand hun ervaringen. Deze maand: Natasja (31) werkt bij de Formulierenbrigade.

Heertje: 'Economen hébben wel een maatschappijvisie, deze is alleen wat beperkt.' Foto: John Melskens

Elke vorm van selectie is inhumaan 'Het effect van het UWV op de werkgelegenheid is nihil'

Michiel Wetzer Econoom Arnold Heertje pleit voor humanisering van de arbeidsmarkt: er moet niet alleen worden gerekend in centen, mensen moeten weer de hoofdrol krijgen.

E

ens in de drie jaar mag een Nederlandse econoom de Pierson Penning in ontvangst nemen. Toen het Piersonbestuur november vorig jaar unaniem besloot de penning aan Arnold Heertje te geven, werd Heertje met name geroemd om de manier waarop hij tegen welvaart aankijkt: als meer dan een verzameling van economische statistieken. Natuur bijvoorbeeld en luchtkwaliteit tellen ook mee, vindt Heertje. En mensen worden vergeten. ,,Mensen zijn als consumenten uit beeld. De jeugdzorg is belast met de zorg voor jongeren. Ze denken dat ze het goed doen maar de jongeren zelf spelen er geen enkele rol in. En ondertussen groeien de wachtlijsten.” Veel van de problemen beginnen in het onderwijs, denkt Heertje. ,,We leiden leerlingen niet meer op. Ze krijgen profielen en we zetten ze in een hok waar ze niet meer uitkomen. De Citotoets: veel te vroeg. Ik ben tegen elke vorm van selectie, dat is inhumaan. We hebben in Nederland heel veel specialisten. Die heb je nodig. Maar er is, net als bij voetbal, ook behoefte aan spelers die zowel links- als

m ug m aga zine

rechtsbenig kunnen spelverdelen.” Die zijn vooral in de politiek nodig. Heertje vindt het dan ook ‘fantastisch’ dat Nederland straks wellicht niet alleen meer door economen wordt bestuurd. Niet dat die geen maatschappijvisie hebben, deze is alleen wat beperkt. ,,Denken in geld is de grote makke van deze tijd. Kijk naar de besprekingen over bezuinigingen. Die draaien vooral om de miljarden. Maar ik mis de inhoudelijke discussie.” De aanleiding voor de bezuinigingsvoorstellen is uiteraard de crisis. Die valt op zich nog best mee, vindt Heertje. ,,Er werd gedacht dat de werkloosheid zou oplopen tot tien procent. We zitten ongeveer op vijf-punt-drie. De beurzen trekken aan en dat is een mooie afspiegeling van de markt. Dat neemt niet weg dat veel mensen zijn uitgeschakeld. Er wordt aan alle kanten hard gewerkt om ze weer aan de slag te krijgen. Dat is een positieve ontwikkeling: het besef in de samenleving dat werkloosheid een groot probleem is, stijgt. Je ziet steeds meer samenwerkingsverbanden tussen gemeenten, bedrijven en werklozen. Ook zijn er sommige re-integratiebedrijven die goede successen boeken met onorthodoxe maatregelen.” Over het Uitvoeringsorgaan Werknemersverzekeringen (UWV), het voormalige arbeidsbureau, is Heertje minder enthousiast. ,,Dat is alleen maar bezig met het doorschuiven van dossiers. Simon Carmiggelt noemde dat ‘epibreren’: heel gewichtig doen met iets dat niets voorstelt. Maar contact leggen tussen werkzoekenden en bedrijven doen ze niet. Het effect van het UWV op de werkgelegenheid is nihil. Alleen het eigen personeel profiteert ervan. Schaf dit instituut af en je bespaart miljarden.”

Heertje vindt het lastig om over andere voorstellen iets algemeens te zeggen. ,,De plannen zijn zeer divers. Maar welke er ook gekozen worden, de gevolgen zijn allemaal zeer ingrijpend. Neem het onderwijs. Je kunt de havo van vijf straks vier jaar laten duren en het vwo vijf. Gezien het lage niveau van het onderwijs denk ik eerder dat het aantal jaren omhoog moet. Door sommige ideeën glijdt Nederland nog verder af tot een ontwikkelingsland. De vraag óf we een aantal van die voorstellen door moeten voeren, is heel belangrijk.” Heertje noemt nog een voorbeeld. ,,Er is een voorstel om vijf euro eigen bijdrage te vragen voor bezoek aan de huisarts. Maar de transactiekosten voor die huisarts zijn vaak hoger dan vijf euro. Het vraagt extra boekhouding, het moet gemeld aan de fiscus en er moet extra worden gefactureerd... Een enkeling zal er zelfs een extra personeelslid voor moeten aannemen. Daarnaast is vijf euro voor de meeste mensen geen drama. Voor minima wel. Als dat ertoe leidt dat mensen niet op tijd naar de huisarts gaan, zijn de kosten van de behandeling op termijn misschien veel hoger. Er wordt vooraf te weinig goed nagedacht.” In sommige voorstellen ziet Heertje wel voordelen. Afschaffen van de basisbeurs kan veel geld opleveren. ,,Er komt toch een leenstelsel voor in de plaats? Meestal gaat iemand die hoger is opgeleid meer verdienen.” De studentenvakbond schat echter dat daardoor minder jongeren gaan studeren. ,,So what? Studeren doe je uit interesse. Als je je laat afschrikken doordat je moet lenen, klopt je motivatie niet. Toen ik ging studeren, was er geen beurs. Het is studenten daarna ook wel heel gemakkelijk gemaakt. Ik heb

wel studenten gekend die bleven hangen vanwege de privileges. Deze bezuinigingen zijn in hoge mate een sanering. Er is veel geleerd van de crisis. Een jaar terug dachten we dat de wereld aan de rand van de afgrond balanceerde. Dat het beperkt is gebleven, heeft diverse oorzaken. Wereldwijd is snel en effectief gereageerd. Bovendien zijn er andere economieën opgestaan die alles weer een nieuwe impuls hebben gegeven, zoals China en India. Een tweede crisis verwacht ik dan ook niet.” Toch zijn er nog genoeg lessen te leren. ,,De bonussen gaan nóg door. Dat gaat om onvoorstelbare beloningen waarmee je impliceert dat je als topman verantwoordelijk bent voor alle eventuele successen. Hoe motiveer je daarmee je personeel, dat zich voor je inzet?” Heertje verduidelijkt het nog maar een keer: ,,Als je alleen stuurt op geld en winst, stuit je op problemen.”

Arnold Heertje (1934) ging economie studeren uit interesse voor armoede en studeerde cum laude af. Met de publicatie van zijn eerste boek, De kern van de economie verwierf hij in 1962 landelijke bekendheid. Heertje is hoogleraar en columnist. Hij heeft een sterk rechtvaardigheidsgevoel, maakt zich druk over bestuurlijk onvermogen en steekt zijn mening niet onder stoelen of banken. ,,Het imago van ruziemaker is onderdeel van mijn biografie.”

,,In het verleden heb ik veel in de horeca gewerkt. Maar na een ongeluk met een scooter mag ik van mijn arts dat werk niet meer doen. Daarna had ik grote moeite om een leuke baan te vinden. Via DWI is me een stageplaats bij de Formulierenbrigade aangeboden. De Formulierenbrigade helpt mensen met het invullen van papieren en met uitzoeken op welke voorzieningen ze recht hebben. Een normale kantoorbaan, waar ik elke dag met dezelfde mensen op dezelfde plek moet werken, is niets voor mij. Maar werken bij de Formulierenbrigade is afwisselend; ik kom op meerdere plekken en heb steeds met andere mensen te maken. Het is leuk werk. Cijfers boeien me en bovendien heb ik iets met computers. Ik doe veel werk dat met belastingwetgeving te maken heeft. Het leukste vind ik om uit te zoeken waarop mensen recht hebben. Veel mensen weten niet dat er allerlei regelingen voor ze zijn. Als ik ze daar op kan wijzen, verlaten ze het pand weer met een blij gevoel. Dat maakt het leuk en dankbaar werk. Wel jammer dat het geen echte baan is. Het is een traject en als ik mijn certificaat heb gehaald, mag ik dit nog een jaar blijven doen. De bedoeling is dat ik doorstroom naar een reguliere baan en daar ben ik nu al naar op zoek. Maar voorlopig weet ik nog niet wat ik wil gaan doen. Ik heb het nu naar mijn zin en ook mijn opleiding is heel interessant. In het begin zag ik er erg tegen op om weer naar school te gaan. Maar ik heb mijn draai nu gevonden. Het is wel jammer dat de opleiding zo kort is. Die duurt drie blokken van negen weken. Zes weken les, dan een week herhaling. De achtste week is examen en eventueel een herkansing in week negen. Het hele derde blok is een stageblok. Ik word goed begeleid. De leraren stellen zich volwassen op, niet schools. Ook met mijn werkmeester en mijn re-integratieconsulent heb ik goed contact. Mijn toekomst ziet er steeds beter uit." Michiel Wetzer mei

2010 ach t ergr o nd 9

Eerste ervaringen met scholierenstage zijn positief Charles Braam Vanaf het schooljaar 2011-2012 is een maatschappelijke stage verplicht examenonderdeel voor ruim 900.000 middelbare scholieren.

D

e maatschappelijke stage heeft als doel jongeren al tijdens hun middelbare schooltijd kennis met de samenleving te laten maken. Stage, in de vorm van onbetaald vrijwilligerswerk, kan worden gelopen bij een wijkorganisatie, een sport- of cultuurorganisatie of een welzijnsinstelling. Het aantal uren dat een scholier aan de stage moet besteden, verschilt per schoolvorm: voor vwo-leerlingen is dat 72 uur, voor havo-leerlingen 60 uur. Vmboleerlingen en leerlingen uit het praktijkonderwijs moeten, naast hun beroepsstage, ook nog eens 48 uur maatschappelijke stage lopen. Deze uren kunnen verdeeld worden over verschillende leerjaren. In de aanloop naar de definitieve invoering van d maatschappelijke stage worden op een aantal scho-

len proefprojecten gehouden om te kijken of de stage in de praktijk werkt. Het Huygens College is in april met een proef gegestart en had weinig moeite om geïnteresseerde organisaties te vinden. Zo werken leerlingen bij het fotografiemuseum Foam, onder leiding van de educatieve dienst, aan het samenstellen van lesmateriaal voor medescholieren. Verder worden er projecten opgezet bij een kinderopvang in Slotervaart, in het Amsterdamse Bos en in verzorgingshuis de Klinker. Ook krijgt een aantal leerlingen uit de vierde klas een opleiding om als een soort schoolwacht te gaan functioneren bij de eerste klassers. Inmiddels heeft het Landelijke Aktie Komitee Scholieren (Laks) besloten om een Meldpunt Maatschappelijke Stage te lanceren. Hier kunnen leerlingen terecht met hun klachten en ervaringen. Laks-voorzitter Emiel Willms: ,,We onderschrijven de nobele doelen maar vrezen dat de verplichte invoering problematisch zal verlopen.’’ Vooral het vinden van voldoende geschikte stageplekken kan problemen opleveren, vreest Willms. Jeroen Leonhard, stage-coördinator van het Amsterdamse Huygens College, waar straks zo’n zeshonderd leerlingen een stageplaats moeten vinden, denkt dat het reuze meevalt: ,,Met een beetje

Leerlingen van het Huygens College lopen stage in museum Foam. Foto: Michel Hobbij

creativiteit zijn die plaatsen heus wel te vinden.’’ ,,We blijven de stage kritisch volgen en roepen de staatssecretaris op nog eens goed na te denken over de vorm en inrichting van de verplichte invoering in 2011", zegt LAKS-voorzitter Willms. Van de leerlingen wordt verwacht dat ze zelf een stageplaats regelen maar de school blijft verantwoor-

delijk en bepaalt of deze aan de gestelde criteria voldoet. In de praktijk zal de school daarom een grote rol moeten spelen bij het vinden van stageplaatsen, stelt Willms. Bij het Huygens College wordt de maatschappelijke stage in het lesprogramma geïntegreerd. Leonhard: ,,De leerlingen kunnen zelf kiezen waar ze stage willen lopen. Ze maken een kort verslag van hun

ervaringen en aan het einde van de stage krijgen ze een stagecertificaat.’’ Wel vraagt Leonhard zich af hoe het ministerie van onderwijs (OC&W) deze stages, als ze straks bij de verplicht leerstof horen, wil gaan toetsen. Daarover zijn nog geen duidelijke richtlijnen bekend gemaakt. Laks-meldpunt: www. meldpuntmaatschappelijkestage.nl

de andere kant van het loket

Bijstandsbond helpt bij problemen met uitkeringen In de rubriek ‘De andere kant van het loket’ vertellen ambtenaren of medewerkers van sociale instellingen over hun werk en hun ervaringen. Henk Kroon werkt twee dagen in de week bij de Bijstandsbond, de belangenorganisatie voor mensen met een minimuminkomen. Hij zit niet letterlijk achter een loket maar met collega's aan een grote tafel, in een ruimte die het midden houdt tussen een huiskamer en een kantoor. ,,Als cliënten privacy willen, kunnen we in de tuin zitten en als het weer niet meezit, hebben we ook nog een afgescheiden ruimte. In de eerste plaats zijn we een belangenorganisatie, een vakbond voor uitkeringsgerechtigden'', vertelt Kroon. ,,Mensen die bij ons komen zijn werkloos, zitten in een uitkering of volgen een reintegratietraject. Soms ben je dan verplicht dozen te vouwen in een fabriekshal. Als je dat werk weigert, beland je in een straftraject en word je 200 euro op je uitkering gekort. We beginnen altijd met een oriëntatiegesprek. Als er een conflict is met DWI of UWV kunnen we klanten direct bijstaan. We hebben ook te maken met de Sociale Verzekeringsbank, die de AOW 10 ach t ergro nd

mei

2010

verstrekt. Er heerst nu nog een betrekkelijke rust in AOW-land maar dat zal in de nabije toekomst wel veranderen. Wij zijn een organisatie die volkomen autonoom werkt, zonder subsidie. Onze klanten komen via mond tot mond-reclame. Maatschappelijk hulpverleners verwijzen naar ons maar ook politieke partijen sturen mensen naar ons toe. Wat opvalt, is dat niet alleen klanten uit de onderlaag van de maatschappij ons weten te vinden maar ook academici.'' De wetgeving op sociaal gebied verandert jaarlijks. Kroon volgt de wijzigingen op de voet: ,,Er wordt steeds strenger en repressiever opgetreden. Bijstandsmoeders met jonge kinderen begeleiden we graag naar de DWI als die in een re-integratietraject terecht dreigen te komen. Dan proberen we te bemiddelen om de ergste druk van de ketel te halen.” Kroon krijgt ook te maken met mensen die psychisch niet in staat zijn om te werken. ,,Het dogma is 'iedereen aan de slag', ongeacht je omstandigheden. Maar voor sommige mensen is werken niet of moeilijk haalbaar." Uitkeringsgerechtigden die van fraude verdacht worden komen terecht bij de DWI-afdeling Handhaving. ,,DWI medewerkers heb-

Henk Kroon van de Bijstandsbond helpt mensen met uitkeringsproblemen. Foto: John Melskens

ben niet altijd begrip voor de hulp die we geven. Ik ging ooit mee met iemand die verdacht werd van fraude. Vroeg de mevrouw van de afdeling Handhaving: 'Wie bent u? U heeft mij niet van tevoren meegedeeld dat u mee zou komen.' 'Dat klopt', zei ik, 'dat is uw eigen schuld want u heeft deze uitnodiging gisteren verstuurd voor

een afspraak van vandaag.' Waarop de dame zei: 'De toon van uw stem bevalt me niet. Blijft u maar buiten.' We hebben toen een klacht bij de directeur ingediend, die toegaf dat de medewerkster onterecht gehandeld had. Begrijp me goed, de controle die DWI uitvoert, is legitiem, maar de toon waarop dit gebeurt, is dat niet altijd.

In principe verwijzen we klanten zo min mogelijk door. Uitzondering is het advocatenkantoor VHM, dat spreekuur bij ons houdt. en de belangen van onze klanten belangeloos behartigt.” Bijstandsbond, Da Costakade 162 Tel: 6181815 Hettie de Korte m ug m aga zine

Tijdens hun traject zijn de deelnemers actief bezig in de dienstverlening of de horeca en leren ze vaardigheden in de keuken en de basis van het koken. Foto: Ingrid de Groot

De Zeehoeve biedt jongeren toekomst

Werkboerderij bezorgt veel jongeren, hoe streetwise ook, vaak hun eerste echte succes Hettie de Korte Boerderij De Zeehoeve is een werkproject voor jongeren met problemen. Ze doen er met hulp van een mentor werkervaring op en winnen er hun zelfvertrouwen terug.

S

tel je bent jong en het lukt je maar niet een baan langer dan twee weken vast te houden. Je wordt gezien als een hopeloos geval en zelf heb je eigenlijk de moed al opgegeven. Wat rest is een toekomst met een bijstandsuitkering. Jongeren met dergelijke problemen, daar liep Rob Moerbeek tegenop toen hij werkzaam was bij de voormalige Dienst Maatwerk. Moerbeek bedacht De Zeehoeve ,,Begeleiders en werknemers konden niet aangeven waarom die jongens en meisjes steeds mislukten.” Samen met collega Janneke Veldhuizen, bijgestaan door wetenschappelijke medewerkers van de UvA, bedacht hij een aanpak. De jongeren doorlopen een werkprogramma onder leiding van een mentor, die hen tijdens het hele traject observeert. Die

m ug m aga zine

mentor is van wezenlijk belang om een vertrouwensrelatie met ze op te bouwen. ,,Door ze praktijkervaring te laten opdoen, wordt sneller duidelijk waartoe de deelnemers in staat zijn. Wij richten ons op wat ze wél kunnen. Dat voorkomt veel frustraties. Hun klantmanager van DWI kan gericht voor deze jongeren naar een leer/werktraject of regulier werk gaan zoeken. Daarnaast worden psychosociale en psychiatrische problemen gesignaleerd en kan een zorgtraject worden ingezet. Een duidelijke diagnose is vaak een opluchting voor iemand die zijn zelfvertrouwen kwijt is door de vele mislukkingen in zijn leven. En uiteindelijk bespaart het de gemeenschap geld.” Met de hulp van voormalige stadsdeelvoorzitter Achmed Aboutaleb en Albert van der Lugt, voormalig directeur van stichting Herstelling, konden ze het project starten in de oude boerderij De Zeehoeve op het randje van Diemen vlakbij IJburg. Veel van de deelnemers zijn streetwise en weten hun zwakheden uitstekend te verbergen. ,,Het is de moeilijkste doelgroep,” zegt Moerbeek, ,,ze leren beter door dingen te doen dan door een boek te lezen. Tijdens het traject zijn de deelnemers actief bezig in de bouw, de horeca, facilitaire dienstverlening en de groenvoorziening. Aan een honderdtal meetpunten kan de mentor zien

tegen welke problemen zijn pupil oploopt en in welke richting hij of zij zich het beste kan ontwikkelen. Dan volgt er een stage, nog steeds onder begeleiding van de mentor, zodat de overgang naar regulier werk of een vervolg- leer/werktraject meer kans van slagen heeft. Die overgang is een kritisch moment. Daarom zoeken wij gedurende het traject naar een vertrouwenspersoon, een vriend, of een broer bij wie ze terecht kunnen.” De Zeehoeve bestaat nu vijf jaar. De boerderij staat middenin een natuurgebied en de jongens van de groenvoorziening werken rondom het erf. Anderen, gevorderd in de bouw, timmeren aan de hooimijt naast de boerderij. In de keuken ruikt het naar soep en leren de deelnemers koken en horecavaardigheden. Moerbeek: ,,De eerste week krijgen ze lessen in Bedrijfshulpverlening van een brandweerman of ambulancebroeder, iemand uit de praktijk. Daarvoor krijgen ze een erkend certificaat. Voor de meesten is dat de eerste keer dat ze op die manier beloond worden. Het is geen softe toestand, ze worden flink aangepakt als ze niet op tijd komen. Desnoods halen we ze zelf uit bed. We voelen ons betrokken, dat is het uitgangspunt. Niemand gebruikt hier een mobieltje of luistert naar muziek tijdens het werk. En iedereen draagt

dezelfde kleding. Het succes valt en staat met de mentor. Die moet over een aantal kwaliteiten beschikken: competentie, idealisme, betrokkenheid en kennis van de doelgroep. Hij moet twee rechterhanden hebben en kunnen beschrijven wat hij ziet. De mentor staat 80 procent van de tijd buiten in de klei. Je moet geduld hebben, incasseringsvermogen en je moet stressbestendig zijn. Die mensen zijn niet gemakkelijk te vinden, het valt niet te leren, je moet het in je hebben.” Als de deelnemers werkzaam zijn op boerderij De Zeehoeve worden ze uitgebreid gefotografeerd. Ze zijn daar achteraf trots op. Moerbeek: ,,Wist je dat de meesten geen enkele recente foto van zichzelf hebben? Pubers worden niet gefotografeerd.” De eerste week wordt het programma doorgenomen. Ze leren basisvaardigheden zoals op tijd komen. ,,We verwachten ze om 08:00 uur hier. Voor sommigen houdt dat in dat ze om 06.00 uur ´s ochtends op moeten staan. Wij kijken waar ze affiniteit mee hebben én competent in zijn en of dit realistisch is in relatie tot arbeid. Het uitgangspunt is werk.” De mentor observeert zijn pupil. Hij corrigeert indien nodig en verbindt (nog) geen conclusie aan het gedrag. Hij kijkt naar rekenvaardigheid, inzicht, fijne motoriek en kennis van materialen.

Er wordt veel gesport. Dat is niet alleen een uitstekende manier om je energie kwijt te raken. Er wordt meteen gekeken naar fysieke en mentale vaardigheden die nodig zijn voor toekomstig werk. Ook wordt gelet op persoonlijke hygiëne. Iemand die graag in de horeca wil werken, moet zorgen dat hij geen onaangename lijfgeur heeft of uit zijn mond ruikt. De meeste deelnemers koken hier voor het eerst van hun leven. Ze zijn niet gewend om een warme maaltijd voor zichzelf klaar te maken. Na acht weken komt de mentor met een sluitend advies. Er wordt van de deelnemer een rapport opgesteld, dat als advies wordt gebruikt voor de klantmanager van DWI. Als ze het hele traject doorlopen hebben, krijgen ze een getuigschrift van De Zeehoeve. Maar het belangrijkste is dat ze de toekomst met meer vertrouwen tegemoet zien. Zodat ze, zoals Moerbeek dat zegt, in de toekomst hun eigen broek kunnen ophouden. Je kunt je aanmelden bij de klantmanager van de DWI (vaak via het jongerenloket)als je onder de 40 bent, 4 dagen per week wil werken, gemotiveerd bent en Nederlands spreekt en schrijft. De Zeehoeve: 0294-256300 www.herstelling.nl/zeehoeve [email protected] mei

2010 ach t ergr o nd 11

Vooruitblik landelijke verkiezingen Martin Brandwagt Op woensdag 9 juni aanstaande zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. Er valt iets te kiezen dit keer. Het land staat voor een enorme bezuinigingsoperatie, harde keuzes lijken onvermijdelijk. MUG bekeek de standpunten van de verschillende partijen over een zevental essentiële onderwerpen. Partijen met minder dan vijf zetels in de huidige Kamer of in de opiniepeilingen staan niet in dit schema. D66 dus wel; SGP, Partij voor de Dieren en Trots op Nederland niet. Ook nieuwkomers laten we buiten beschouwing. Onderstaand overzicht is gebaseerd op de conceptverkiezingsprogramma's. Lijsttrekker Job Cohen van de PvdA: 'Iedereen telt mee.' Foto: Michel Hobbij

Standpunten politieke partijen Partij

AOW

Bijstand/ minimumloon

WW

Ziektekosten

Inkomensverdeling

lijst 1 CDA lijsttrekker: Jan Peter Balkenende huidig zetelaantal: 41

In drie stappen naar 67 jaar in 2025. Uitgezonderd zware beroepen

Mensen houden zekerheid over hun draagkracht

Korte periode loondoorbetaling, daarna maximaal één jaar WW

Kinderen blijven gratis verzekerd; eigen risico anders vormgeven

Geen toptarief voor hoge Scheefwonen tegenHandhaven inkomens gaan; locatie en kwaliteit doorberekenen in huur: 'Vogelaargelden' afschaffen

Lijst 2 PvdA lijsttrekker: Job Cohen huidig zetelaantal: 33

In twee stappen naar 67 Koppeling handhaven jaar in 2025. Eerder stoppen mogelijk, maar dan met korting op AOW

Hoogte en duur blijven ongewijzigd

Kleine nominale premie, daarboven inkomensafhankelijke premie

Toptarief 60 procent Inkomstenbelasting

Scheefwonen ontVanaf 2014 in dertig moedigen; vermogen jaar afbouwen naar corporaties inzetten voor maximaal 30 procent sociale doelstellingen; huren stijgen in principe mee met inflatie

lijst 3 SP lijsttrekker: Emile Roemer huidig zetelaantal: 25

Blijft op 65 jaar

Vijf procent erbij in vier jaar

Niet morrelen aan ontslagbescherming

Inkomensafhankelijke premie; eigen risico op termijn afschaffen

Balkenende-norm bij de overheid; inkomensplafond bedrijfsleven

Stijgen nooit meer dan inflatie. Huurbescherming uitbreiden van �650,- naar �850,-

Wordt gemaximeerd op �350.000,- hypotheekschuld; maximaal 42 procent

lijst 4 VVD lijsttrekker: Mark Rutte huidig zetelaantal: 22

In twaalf stappen naar 67 jaar in 2023; 'Bosbelasting' afschaffen

Uitkering koppelen aan prijsontwikkeling; bijstand jongeren samenvoegen met Wajong en Wet sociale werkvoorziening

Uitkering verhogen, duur Eigen risico �300,- per verkorten jaar; huisarts valt onder eigen risico

Geen toptarief hogere inkomens; hard werken wordt beloond

Huurprijzen geleidelijk vrij laten; corporaties moeten deel woningbezit verkopen

Niet aan morrelen; overdrachtsbelasting op termijn afschaffen

lijst 5 PVV lijsttrekker: Geert Wilders huidig zetelaantal: 9

Blijft op 65 jaar

Acceptatieplicht arbeid Afschaffen UWV; geen koppelen aan ontvangen versoepeling ontslagbijstand; afschaffen recht langdurigheidstoeslag; bij fraude vervalt recht op uitkering

strikt loonbeleid (semi)publieke sector; belastingverlaging voor modale inkomens

Huurtoeslag handhaven; Niet aan rommelen stoppen met de 'Vogelaarwijken'

lijst 6 GroenLinks lijsttrekker: Femke Halsema huidig zetelaantal: 7

Flexibele leeftijd; voor generaties na 1972 komt nieuw stelsel

Na jaar werkloosheid Hoogte uitkering stijgt Lagere nominale premie; Vermogensbelasting recht op participatiecon- naar 90/80 procent; duur eigen risico inkomensaf- verhogen; inkomens tot tract met de gemeente maximaal één jaar hankelijk modaal ontzien tegen minimumloon.

Scheefwoners gaan meer huur betalen; Huurtoeslag ook voor kamerbewoners

Geleidelijk afschaffen; overdrachtsbelasting en eigenwoningforfait afbouwen

lijst 7 ChristenUnie lijsttrekker: André Rouvoet huidig zetelaantal: 6

In 15 stappen naar 67 jaar in 2030

Koppeling handhaven

lijst 8 D66 lijsttrekker: Alexander Pechtold huidig zetelaantal: 3

Jaarlijks met twee Schuldhulp versterken; maanden verhogen naar deel re-integratie 67 jaar schrappen

12 ach t ergro nd

mei

2010

Geen verhoging eigen risico

Huren

Hypotheekrenteaftrek

Eerste half jaar loondoor- Premies inkomensafbetaling door werkgever, hankelijk; eigen risico daarna WW naar �200,- (minima), �400,- (modaal) en �600,- (hoge inkomens)

Belastingheffing naar draagkracht; herverdeling van inkomen

Geen liberalisering huurmarkt zolang woningtekort niet is opgelost; Huurtoeslag overhevelen naar corporaties

Aftrek beperken tot 42 procent, voor maximale woningschuld 750.000 euro

Maximaal één jaar; uitkering hoger in de eerste maanden

Belastingverlaging voor lage inkomens

Scheefwonen tegengaan; locatie huurwoning doorbereken in huur; quota sociale woningbouw opheffen

Maximaal 30 procent; op termijn afschaffen overdrachtsbelasting

Eigen bijdrage ipv eigen risico: 10 procent ziektekosten zelf betalen, tot inkomensafhankelijk maximum

m ug m aga zine

Het regent niet op deze paaszondag, maar daar is dan ook alles mee gezegd: het is zwaar bewolkt en er staat een gure wind. Toch lopen honderden mensen langs de kramen van de Funky Sunday Market.

Duizenden mensen zijn op de Funky Sunday Marker op zoek naar ambachtelijke spulletjes. Foto: Michel Hobbij

Funky Sunday Market trekt veel koopjesjagers Toine Graus

D

e bonte verzameling koopwaar op de Funky Sunday Market kun je het beste samenvatten onder de noemer Arts and Crafts. Deze beweging ontstond in Engeland aan het eind van de negentiende eeuw, als protest tegen de industriële massaproductie. De beweging breidde zich snel uit naar andere Europese landen en Amerika. Tot op de dag van vandaag is het een invloedrijke cultuurstroming. Misschien heeft dit protest tegen massaproductie de wind nu extra mee door de

duurzaamheidshype. In ieder geval trekt de Sunday Market duizenden mensen die op zoek zijn naar spulletjes die ambachtelijk zijn vervaardigd en daarom uniek en origineel of gewoon mooi zijn Dat is precies de bedoeling van de twee organisatoren van de zondagmarkt, Saskia van den Brink en Lisa Russelman. ,,We willen alleen zelf ontworpen of gemaakte spullen of speciale verzamelingen op onze markt”, zegt Saskia. Ze deed het idee op in Londen waar ze jarenlang heeft gewoond. ,,Overal heb je daar op zondag markten waar creatievelingen artistieke

Kijken naar je eigen wereld

De omslag van het fotoboek van de opgroeiende jongeren.

De stad van toen en nu

Felix Meritis aan Keizersgracht, 1875. Collectie Stadsarchief Amsterdam

m ug m aga zine

spullen verkopen. We noemen het funky omdat we er een bruisende, speelse en niet al te serieuze zondagmarkt van willen maken.” Drie jaar geleden wonnen Saskia en Lisa een wedstrijd die door organisatie I Amsterdam was uitgeschreven voor creatieve ondernemers. Na enkele try-outs op diverse locaties vonden ze op het terrein van de Westergasfabriek de ideale plek. Vorig jaar was de markt, die op seizoensbasis werd gehouden, een groot succes. Zo kon de frequentie dit jaar opgevoerd worden naar elke eerste zondag van de maand. De eerst volgende markten worden op zondag

2 mei en zondag 6 juni gehouden. Een kleine greep uit het aanbod: kussens, stuk voor stuk met originele opdruk, handgemaakte kleding, artistieke schoenen, sieraden van ijzer, koper, plastic, glas en zelfs van klei, heel veel tassen, ook opvallend veel kleurige babyslabbetjes, fantasievolle lampen, keramiek, zeepjes, parfums, een hele collectie verschillende olijfoliën en Franse delicatessen. Er zijn ook eetkraampjes met English pies, Oosterse pompoensoep of een kraampje waar je oesters kunt eten met een glaasje prosecco. Gelukkig kun je er ook een patatje

krijgen. Als de kraamdrentelaars het wat al te koud krijgen, kunnen ze de grote Zuiveringshal West inlopen waar een bandje speelt en veel kramen staan met bijzondere spulletjes. Een heel dikke portemonnee hoef je niet mee te nemen. Saskia en Lisa waken voor een goede balans tussen duur en goedkoop. De prijzen van tassen variëren van 400 euro tot een tientje. Een Swarowski-ring van tien euro is een koopje. Daar staat dan weer een doucheputje tegenover van 45 euro. Maar dat is wel een fraai roodkoperen doucheputje.

Peter van Lieshout

Nova College en het Hervormd Lyceum West, hebben hun eigen belevingswereld vastgelegd in woord en beeld. Op deze turbulente leeftijd zetten zij hun eerste stappen op weg naar zelfstandigheid. Wat ze om zich heen zien en hoe ze zichzelf zien, daarvan schetst dit boek een scherp, verhelderend en bij tijden ook vermakelijk beeld. Initiatiefnemer en drijvende kracht achter het project is Sharog Heshmat Manesh, socioloog, onderzoeker en docent aan de Hogeschool Amsterdam. Daar geeft hij les in burgerschap en culturele dynamiek, in het kader van de opleiding CMV (culturele en maatschappelijke vakken).

Mede dankzij gulle sponsoring is een fraai kijk- en leesboek op koffietafelformaat tot stand gekomen. Interessant voor de gewone Amsterdammer, reuze bruikbaar en hoogst informatief voor wie dagelijks met jongeren omgaat, als professional of gewoon als ouder, familielid of buurtgenoot. Voor docenten, begeleiders en fotografen die zelf iets in de richting van 'Mijn Wereld in Amsterdam' op touw willen zetten, is bovendien via internet veel extra didactische, pedagogische en technische informatie beschikbaar.

nemer niet van zijn fotografie hoefde te leven waren zijn grote foto’s wel bestemd voor de tentoonstellingswand en de dikke portefeuille van de kunstliefhebber. Acht ervan werden een jaar later getoond op de Tentoonstelling van Photographie en Héliographie. Van Turners korte reis zijn zestien opnamen bekend, papiernegatieven van een voor Nederlandse begrippen uitzonderlijk groot formaat. Het papier werd met chemicaliën lichtgevoelig gemaakt. De beeldzijde werd bewerkt met zilverstift om contouren scherper te doen uitkomen en met penseel en zwarte inkt om op de afdruk een effen, blanke lucht te krijgen. Slechts

van een deel van Turners opnamen zijn afdrukken bekend. Voor fotografen van zijn generatie waren negatief en afdruk twee gelijkwaardige artistieke momenten. Speciaal voor de buitententoonstelling — tot eind juni — zijn vijftien ‘positieven’ op afficheformaat vervaardigd die her en der in het oude stadscentrum zijn geplaatst. Precies op de plek waar ze gemaakt werden. Samen vormen zij een interessante rondwandeling die een unieke blik biedt op het een beetje ingedutte, in verval geraakte Amsterdam in het midden van de negentiende eeuw.

Eigenlijk is het een heel simpel idee. Geef opgroeiende jongeren een camera in handen en leer ze er mee om te gaan. Met de opdracht zichzelf, hun leefwereld, woonomgeving, buurt en desnoods de hele stad in beeld te brengen en van commentaar te voorzien. 'Mijn wereld in Amsterdam' toont een selectie uit de duizenden foto’s die 200 leerlingen op twee Amsterdamse middelbare scholen hebben gemaakt. Ze werden begeleid door maar liefst vijfendertig professionele fotografen en tal van docenten en HBO-studenten. De jongeren van 15 tot 20 jaar, scholieren van het

Peter van Lieshout In het Stadsarchief en in de openlucht valt een tentoonstelling te bewonderen uit de oertijd van de fotografie. Onderwerp is het Amsterdam van anderhalve eeuw geleden. Er zijn natuurlijk bekende namen als Jacob Olie en Breitner, maar die waren niet echt de haantjes de voorsten. Al in mei 1857 kwam de Engelse waskaarsenfabrikant en amateur-fotograaf Benjamin Brecknell Turner naar Amsterdam voor een ‘photographic tour’ van twee weken. Voor zijn generatie fotografen een ongebruikelijk reisdoel. Hoewel Turner als rijke onder-

mei

Mijn wereld in Amsterdam Uitgeverij SWP Gebonden, 144 blz €14,90 ISBN 978 90 8850 029 9

Stadsarchief, Vijzelstraat 32 2010 kuns t & cult uur 13

literair podium

Ramsj

Missie & business De speurtocht naar papieren tweedehandsjes brengt je op de meest onwaarschijnlijke plekken. Bijvoorbeeld naar de reusachtige vestiging van Kringloopbedrijf De Lokatie in Amsterdam-Oost, waar een rommelig hoekje is ingericht voor de lezer. De boeken zijn daar ingedeeld per genre, maar niet alfabetisch gerangschikt en dat vergt dus enig speurwerk. Daar staat dan weer tegenover dat de boeken zeer vriendelijk zijn geprijsd. Vanaf vijftig eurocent tot enkele euro’s. Het complete, 27-delige standaardwerk van Loe de Jong over de Tweede Wereldoorlog kun je al voor �45,- meenemen. De Lokatie is een winkel met een missie. Oorspronkelijk was het een instelling van het Riagg, inmiddels een zelfstandige stichting. De winkel wordt bestierd door betaalde medewerkers en vrijwilligers en heeft zelfs een eigen technische dienst. Met de opbrengsten financiert de stichting projecten voor Amsterdammers die in een maatschappelijk isolement verkeren. Op enkele minuten lopen van De Lokatie is HeelPhil gevestigd (spreek uit: Heelveel!). De winkel is al op honderd meter afstand te herkennen aan het manshoge ijshoorntje dat prominent op de stoep prijkt. Deze zaak blijkt na betreding eveneens verrassend groot. HeelPhil doet in ‘vintage meubelen en rariteiten’ en dat is tegenwoordig heel hip. ,,Nee, wij zijn geen kringloopwinkel: dit is gewoon business”, verklaart eigenaar Philip. De winkel heeft echter ook een boekenhoekje en medewerkster Hester is daar verantwoordelijk voor. ,,Onze boeken komen overal vandaan”, vertelt ze. ,,We kopen ze in maar krijgen ook veel. Er zijn zelfs klanten die hier boeken komen ruilen.” De leeswaar van HeelPhil is niet geprijsd. ,,Daar ben ik nog niet aan toe gekomen. Ik bepaal het bedrag bij de kassa. Een roman kost hier gemiddeld twee euro. Boeken over kunst en religie zijn weer iets duurder. Maar voor een nieuw boek in de reguliere boekhandel betaal je al gauw �15.- en dat lees je dan een keer, dus eigenlijk zijn we heel goedkoop.” Kringloopbedrijf De Lokatie, Camperstraat 42 (www.delokatie.org), HeelPhil, Eerste Oosterparkstraat 88-92 (www.heelphil.nl) Jos Verdonk 14 kuns t & cult uur

mei

Beeldend kunstenaar en dichter Martijn den Ouden leest voor uit eigen werk. Foto: Ingrid de Groot

Voordrachten op Poëzieplatform Perdu Schrijven is een eenzame bezigheid. Daarom zoeken woordkunstenaars een podium. MUG bezoekt maandelijks een literair optreden.

Jos Verdonk

P

erdu is een stichting met een ambitieuze missie. Dit Amsterdamse poëzieplatform maakt zich sterk voor experimentele dichtkunst en avant-garde literatuur en moedigt het debat daarover aan. Dat klinkt enigzins elitair en dat is het ook. De fraaie huisvesting van Perdu aan de Kloveniersburgwal herbergt een poëzieboekhandel, een stemmig theaterzaaltje en een literaire uitgeverij. Elke vrijdag staat in het teken van literatuur. Enkele keren per jaar staat Perdu in het teken van Vers van het mes. Dan treden dichters op die nog (net) niet hebben gedebuteerd Op een vrijdagavond in april treden tijdens alweer de achttiende editie van Vers van het mes drie dichters op. Ze lezen voor uit eigen werk en presenteren een ‘kleine poëtica’ (een eigen kijk op de dichtkunst). Het publiek op de tribune is overwegend jong en hip. Het zaallicht gaat uit en dichter Dennis Gaens begint met voorlezen. Een van zijn gedichten is geïnspireerd op het personage Manuel uit de Britse comedy Fawlty To-

2010

wers. Gaens’ naar eigen zeggen bekendste gedicht Let them eat cake won de derde prijs in de populaire Turing Poëziewedstrijd. In zijn kleine poëtica vertelt Gaens dat hij al sinds de middelbare school naar hiphop en punk-rock luistert en iedereen wantrouwt die meer dichtbundels heeft dan cd’s. Hij vindt dat het voordragen van een gedicht een dans moet zijn en dat poëzie als muziek zou moeten klinken. Hij relativeert deze opvatting met de opmerking die een vriend ooit over hem maakte: 'Aan de ene kant ben je een slimme jongen, maar aan de andere kant luister je ook veel naar hiphop.' Na Gaens treedt Martijn den Ouden op. Hij leest gedichten voor over de Lidl en zwerfkeitjes. Zijn poëtica is eenvoudiger en vooral veel bondiger dan die van Gaens. ,,Ik woonde in Engeland en kreeg een beetje heimwee”, legt Den Ouden aan het publiek uit, ,,en toen ben ik maar gaan schrijven.” Na de pauze is de beurt aan Annelein Pompe. Ze heeft net als Den Ouden op de Gerrit Rietveld Academie gezeten. Ze treedt op in een turnpakje en maakt na elke versregel een handstand. ,,Mijn eerste gedichten gingen altijd over God en seks”, vertelt ze, nog wat kortademig, na haar performance. ,,Nu zie ik me meer als een bouwer dan als een schrijver. En elke keer als ik een goed gedicht schrijf, heb ik het gevoel dat ik jarig ben.” De avond wordt afgesloten door een miniconcert van Eefje de Vis-

ser. Ze zingt dromerige, Nederlandstalige liedjes en neemt ‘live’ samples op van onder andere een speelgoedxylofoontje, die vervolgens haar gitaarspel ondersteunen. De Visser won vorig jaar de Grote Prijs van Nederland in de categorie singer/songwriter. Na afloop drinken dichters en bezoekers gebroederlijk samen bier aan de bar en in de binnentuin. Dichter Dennis Gaens is inmiddels een geroutineerd voorlezer. ,,Ik doe het inderdaad graag”, vertelt hij. ,,Zelf luister ik liever naar dichters dan dat ik ze lees. Ik vind het directe contact leuk, omdat ik mensen graag vermaak. En ik merk dat de belangstelling voor poëzie toeneemt: er komen steeds

Blues voor mijn Belgen (in A) Ik blijf wakker om je dit te schrijven en dat is wat waard, want ik slaap graag. Ik draag nog steeds dezelfde kleren, kan nog altijd geen baard laten staan, maar doe mijn best. Ik ben trager vandaag de dag en trek me vaker terug. Vraag niet: het komt goed. Zoek me op: ik heb verhalen. Dennis Gaens

Afkomstig uit de in het najaar te verschijnen bundel Ik en mijn mensen (uitgeverij Van Gennep)

meer poetry-slams en open podia. Maar wat ik nog interessanter vindt, is dat literatuur inmiddels ook z'n weg weet te vinden naar andere podia, zoals voorprogramma’s van concerten, bij exposities en op festivals. Dan bereik je een nieuw publiek.” Peter Alberts is een regelmatig bezoeker van de literaire podia in Amsterdam. Ook vanavond is hij van de partij. ,,Perdu steekt er voor mij in gunstige zin bovenuit. Ik luister hier naar mensen die serieus met poëzie bezig zijn. Wel vind ik dat er qua programmering iets te weinig in de breedte wordt gewerkt. Vaak komen de optredende dichters teveel uit dezelfde hoek. Om het voor het publiek interessant te maken moeten dichters vooral veel van hun producten laten zien, van hun gedichten dus: ze moeten niet te veel uitleg gaan geven.” Het baart Alberts zorgen dat vooral jonge mensen niet meer lezen. Hij wijt dat met name aan het onderwijs, dat nauwelijks meer aandacht besteedt aan literatuur. ,,Je moet kinderen van jongs af aan stimuleren om te gaan lezen, want vrijwel geen kind doet dat uit zichzelf. Bovendien doe je het in je eentje. Tegenwoordig wordt lezen dan ook al gauw als een asociale bezigheid gezien. Taal geldt in Nederland niet als een uiting van cultuur. Wij zijn het land van 'gewoon is al gek genoeg'. Na deze sombere uitspraken drinken dichters en publiek nog maar een biertje.” Stichting Perdu Kloveniersburgwal 86 www.perdu.nl m ug m aga zine

'Bladeren' door de mappen met tekeningen en grafiek, op zoek naar iets wat aanspreekt en bij de meubels past. Foto: Ingrid de Groot

Veel Surinaamse kunst bij CBK Zuidoost Bij de kunstuitleen kun je ook met een smalle beurs terecht, voor vier euro per maand CBK Zuidoost is verhuisd en opende 1 april zijn deuren op het Anton de Komplein. Voorbijgangers kunnen vrij naar binnen lopen, voor de expositie, de uitleen of een kop koffie.

Kirsten Dorrestijn

I

n de etalage van het CBK Zuidoost staat tussen de sieraden, vazen, schilderijen en beeldhouwwerken een grappige langharige hond van touw. Even later verschijnt er een bordje bij: gereserveerd. ,,Onze buurvrouw in het appartementencomplex hierboven is verliefd geworden op die hond'', vertelt PR-medewerkerster Sophia Peroti. ,,Ze woont hier sinds kort en kwam net vragen of hij ook te koop is. Wij hebben haar aangeraden hem eerst een tijdje te lenen, zodat ze kan kijken of hij in de inrichting van haar huis bevalt. Bovendien kan ze hem als ze erop uitgekeken raakt, zo weer terugbrengen.’’

m ug m aga zine

Bij de kunstuitleen kun je voor een bepaald bedrag per maand een kunstwerk lenen. Peroti: ,,Mensen zien kunst vaak als iets elitairs, als iets wat onbereikbaar is wanneer je weinig middelen hebt. Maar het voordeel van de uitleen is dat het niet duur hoeft te zijn. Voor €4,- per maand kun je al een echt kunstwerk in huis hebben.'' De hoogte van het leenbedrag is afhankelijk van de aankoopwaarde van het werk. Zo zijn er ook abonnementen van €19,- per maand. Het maakt niet uit hoe lang je iets houdt. Dat kan drie maanden zijn, maar ook vijf jaar. Gemiddeld wordt er voor een jaar uitgeleend. Het CBK Zuidoost heeft meer dan 2.500 werken in de collectie en daarvan staat of hangt ongeveer de helft bij mensen thuis. Door middel van uittrekbare rekken kun je tussen de doeken, litho’s, tekeningen, etsen en zeefdrukken 'bladeren' om te kijken of er iets van je gading bij zit. Het geschilderde werk loopt uiteen van kitscherige taferelen tot abstracte doeken, sober of fel gekleurd. Behalve een kunstuitleen heeft het CBK ook een tentoonstellingsruimte, een cadeaushop, een beeldentuin. Ook

verzorgt het centrum educatieve projecten op scholen. Voorheen was het CBK gevestigd op de Bijlmerdreef, een hoger gelegen verkeersweg. Van spontane inloop was toen volgens Peroti nauwelijks sprake. ,,Nu zitten we op het maaiveld en daarmee hebben we letterlijk de drempel verlaagd voor langslopend publiek. Bovendien hebben we nu meer ruimte.'' In de hal is op dit moment een kleine tentoonstelling over de Surinaamse Politiekapel. Het gaat om recente foto’s gemaakt door Sara Blokland, die in 1999 afstudeerde aan de Rietveld Academie, samen met archiefmateriaal. We zien bijna levensgrote afbeeldingen van de marcherende kapel met tropische palmbomen op de achtergrond. Daarnaast hangt een fotocollage van de accessoires die bij de kapel horen: een pet, een stropdas, manchetknopen en witte handschoentjes. De muziek in de ruimte zorgt ervoor dat de kapel bij wijze van spreken elk moment om de hoek kan komen. Peroti: ,,Veel mensen uit deze buurt hebben een Surinaamse achtergrond en zijn nieuwsgierig naar de tentoonstelling. Ze komen even binnen kijken of ze iemand op de foto’s herkennen. Dit jaar hebben we veel exposi-

ties die iets met Suriname te maken hebben. In het najaar komt er een groepstentoonstelling van kunstenaars die zich hebben laten inspireren door Edgar Cairo en er staat er een gepland over de schilderingen op Surinaamse bussen en schaafijskarretjes.'' Alle werken van de kunstuitleen zijn in het bezit van het CBK Zuidoost. Drie medewerkers van het centrum houden zich met de aankoop bezig. Zij snuffelen op kunstbeurzen en houden hun ogen en oren goed open voor nieuw talent. Regelmatig komen er kunstenaars bij het CBK langs om hun werk aan te bieden. De medewerkers zijn kunsthistorisch geschoold en letten op professionaliteit en diversiteit. Het CBK heeft veel werk van kunstenaars uit Zuidoost in bezit. Het gaat vaak om nog net niet gevestigde creatievelingen. In sommige gevallen heeft hun carrière in de tussentijd een vlucht genomen. ,,Een kunstenaar als Jan Maarten Voskuil was nog niet zo bekend toen wij werk van hem kochten. Nu hangt hij in grote collecties.’’ Het CBK zorgt voor een mix van ‘moeilijke kunst’, voor het geoefende oog, en ‘makkelijke’ kunst. Ten slotte probeert mei

het CBK voor elke beurs iets aan te bieden. De aanschafwaarden van de werken lopen uiteen van een paar honderd euro tot een paar duizend. Twee keer per jaar is er een aankoopronde. De aanwinsten van de vorige ronde zijn op dit moment bij elkaar gehangen aan een wand. Als een kunstwerk in huis bevalt, kan de lener besluiten het aan te schaffen. Met een abonnement spaar je 60 procent van het leenbedrag per maand. ,,Na een jaartje sparen heb je zo honderd euro gespaard. Daarmee kun je in de cadeaushop iets kopen of je kunt doorsparen om eigenaar te worden van een werk van de uitleen'', legt Peroti uit. Het is niet een bepaalde groep mensen die kunst leent. ,,Er komen hier mensen uit verschillende sociale klassen en milieus. De bewoners van Zuidoost zijn in alle opzichten gemixt. Door de stadsvernieuwing verandert de samenstelling van de wijk snel. Er zijn veel nieuwbouw- woningen, dus nog genoeg lege muren waar iets moois kan komen te hangen.’’ CBK Zuidoost Anton de Komplein 120 www.cbkzuidoost.nl Stadspashouders krijgen 10 tot 25 procent korting 2010 kuns t & cult uur 15

agenda cultuur Zaterdag 1 t/m maandag 31 mei Griezelen in The Dungeon 500 Jaar duistere geschiedenis in elf shows met zeven acteurs in een 80 minuten durende tour. Met onder andere: de Pest, het geheim van Rembrandt, de Spaanse Inquisitie en het spiegellabyrint. Ook met het VOCschip De Batavia, compleet met ratten, scheurbuik en andere ziektes. Locatie The Amsterdam Dungeon, Rokin 78 info 020 530 8500 www. theamsterdamdungeon.nl open dagelijks 11:00 – 17:00 toegang €21 stadspas €15,75 meibon gratis

Zaterdag 1 t/m maandag 31 mei De beste persfoto’s in de Oude Kerk World Press Photo toont de winnende foto’s in tien verschillende categorieën in een reizende expositie die in meer dan honderd steden over de hele wereld te zien is. De jury koos in 2010 een foto van schreewende vrouwen op een dak in Teheran tijdens de betwiste presidentsverkiezingen, gemaakt door Pietro Masturzo. Locatie Oude Kerk, Oudekerksplein 23 info www.worldpressphoto.org 020 676 6096 open ma-za 10:30 – 17:30 zo 13:00 – 17:30 toegang €7,50 stadspas €5,50 meibon gratis

Op de reclamezuil: de Paardekopnevel (Barnard 33) in Orion. Vrijgegeven op 25 januari 2002 (© ESO, VLT KUYEN (FORS2))

1

Za 1 t/m ma 31 mei Matisse en Malevich Topstukken van Matisse, Picasso, Van Dongen, Derain en vele anderen. Voor deze tentoonstelling zijn circa 75 schilderijen geselecteerd uit de Hermitage St. Petersburg. Behalve de Franse meesters zijn even beroemde tijdgenoten als Malevich en Kandinsky vertegenwoordigd. Het is voor het eerst dat deze collectie avant-garde meesterwerken in Nederland wordt getoond. Bovenal is de gedrevenheid van de kunstenaars te zien. Zij zorgden aan het begin van de vorige eeuw voor een revolutie in de kunst, een cruciaal moment in de kunstgeschiedenis. Locatie Hermitage Amsterdam, Amstel 51 info www.hermitage.nl 0900 437 648 243 open 10:00 – 17:00 wo tot 20:00 toegang €15 stadspas €12 meibon €5

2

Donderdag 6 mei Balkan beat uit Transsylvanië De Nadara Gypsy Wedding Band speelt een mix van roma-roots en Roemeense buikdansmuziek, met invloeden uit Hongaarse volksmuziek. Na een akoestische eerste helft zal Nadara terugkomen met elektrische gitaar, synthesizer, bas en drumcomputer en de concertzaal omtoveren in een verhitte Balkandisco. De band heeft al veel internationale podia platgespeeld. Locatie Theater De Cameleon, Derde Kostverlorenkade 35 inf0 www.decameleon.nl 020 489 4656 aanvang 20:30

1

toegang

16 kuns t & cult uur

mei

2010

€15 stadspas/studenten €7,50

Do 6 mei t/m wo 12 mei Giromania: nieuwe Italiaanse cinema De Nederlanse editie van het festival New Italian Cinema Events (NICE) valt samen met de start van de Giro d’Italia, de legendarische wielerwedstrijd, die dit jaar vanaf het Museumplein start. Aansluitend op NICE, besteedt EYE van donderdag 13 t/m woensdag 19 mei aandacht aan de historie van de Italiaanse cinema met films als bijvoorbeeld ‘Rocco et suoi fratelli’ en ‘Ladri di biciclette’. Locatie EYE Film Instituut Nederland, Vondelpark 3 info www.filmmuseum.nl 020 589 1400 aanvang 19:00/20:00 toegang €7,80 stadspas €6,50

Vrijdag 7 en zaterdag 8 mei Vlaamse kermis: koers en helden Als op 8 mei de Giro d’Italia van start gaat in Amsterdam organiseert de Brakke Grond de Vlaamse kermis, dit keer gewijd aan de Vlaamse volkssport nummer één: de wielersport. Attracties en voorstellingen, concerten en majorettes, tentoonstellingen, films, dj’s, en natuurlijk ook Vlaamse kost en Belgisch bier, met onder andere De Fietsband, de Grote Wielershow en Wielerfilms op het plein. Locatie Vlaams Cultuurcentrum De Brakke Grond, Nes 45 info www.brakkegrond.nl 020 622 9014 aanvang vr 18:00 za 16:00 toegang voorstellingen in zaal €13 stadspas €8,50 op het plein gratis

Zondag 16 mei Finale Ouderen Songfestival Dit festival dat ooit bescheiden begon, is inmiddels een happening met elf voorrondes, twee halve Finales en een Grande Finale. Alle 16 kandidaten zijn 55 jaar of ouder en worden begeleid door het Ouderen Songfestival combo o.l.v. Kees van Zantwijk. Alle muzikale genres komen aan bod: klassiek, jazz, opera, musical en het levenslied. Locatie Stadsschouwburg, Leidseplein 26 info www.ouderensongfestival.nl 020 624 2311 aanvang 14:00 toegang €15 stadspas €12,50 meibon €5

Zaterdag 22 t/m maandag 24 mei Open Ateliers Jordaan Tachtig beeldende kunstenaars en kunstenaarscollectieven uit de Jordaan stellen hun ateliers open tijdens het Pinksterweekeind. Veel disciplines zijn vertegenwoordigd: schilderkunst, grafiek, keramiek, beeldhouwen en nieuwe media. In sommige ateliers zijn ook optredens, bijvoorbeeld van musici of dichters. Een plattegrond van de kunstroute door de Jordaan is verkrijgbaar op de Centrale Expositie, waar van alle meewerkende kunstenaars één werk aanwezig is. Locatie Centrale Expositie, Ons Genoegen, Elandsstraat 101 info www.openateliersjordaan.nl open 12:00 – 18:00 toegang ateliers en expositie gratis

2

t/m woensdag 30 mei First Light: fotografie Voor het eerst een grote tentoonstelling over fotografie en astronomie, waarin bijzondere historische foto’s worden gecombineerd met de meest spectaculaire beelden van bekende (ruimte) telescopen en ruimteschepen. De beelden zijn voor de tentoonstelling op monumentaal formaat afgedrukt waardoor de detailrijkdom en de fotografische kwaliteiten optimaal tot hun recht komen. Deze foto’s laten ook zien dat er meer te 'zien' is dan wij met onze ogen kunnen waarnemen. Locatie Huis Marseille, Keizersgracht 401 info www.huismarseille.nl 020 531 8980 open di t/m zo 11:00 – 18:00 toegang €5 stadspas €3

t/m zondag 29 augustus Portretdoeken uit Afrika Op deze tentoonstelling zijn meer dan honderd gedenkdoeken uit Afrika te zien, met portretten van hoofdrolspelers uit de geschiedenis van het continent. Doeken van prominente Afrikanen als Mobutu en Mandela en geliefde bezoekers als Kennedy en Obama. Locatie Tropenmuseum, Linnaeusstraat 2 info www.tropenmuseum.nl 020 568 8233 open 10:00 – 17:00 toegang volw. €9 stadspas €2 kinderen t/m 5 jaar gratis

Donderdag 20 mei Lezing Rick de Leeuw Na ruim twintig jaar zanger te zijn geweest van de populaire rockband Tröckener Kecks is Rick de Leeuw de afgelopen jaren vooral bezig geweest als schrijver. In 2009 verscheen zijn meest recente roman 'Zuiderziel'. In Zuiderziel doet Rick de Leeuw in vele vormen verslag van zijn ervaringen in de wereld. Interviews, reportages, gedichten, songteksten, alle registers worden opengetrokken om ons deelgenoot te maken van zijn ontdekkingsreis. Lezing in samenwerking met de Java Bookshop. Locatie Bibliotheek Indische Buurt, Soerabajastraat 4 info 020 668 1565 aanvang 20:00 toegang €5 OBA- of stadspas €3,75

Zaterdag 22 t/m maandag 24 mei Voetbaltoernooi Gestion Copa Voor de zesde keer vindt de Gestion Copa Amsterdam plaats, een van de grootste jeugdvoetbaltoernooien ter wereld voor spellers onder de 19 jaar. Het toernooi wordt voor het eerst gespeeld in het Olympisch Stadion. In dit Pinksterweekend spelen Ajax, Chelsea, AZ (titelverdediger), FCNH, Fluminese, Chivas Guadalajara en Botafogo. Locatie Olympisch Stadion info www. copa-amsterdam.nl 06 2711 9196 tijd za 13:00 – 18:30 zo 11:00 – 19:00 ma 11:00 – 17:00 finale 16:00 toegang dagkaart volw. €7,50 jeugd t/m 17 jaar €5 meibon gratis m ug m aga zine

agenda politiek Maandag 10 mei Populisme en democratie Wat is er nu anders dan vroeger? Het actuele populisme lijkt samen te hangen met de veranderende rol van de politieke partijen, en met een omgangscultuur die volkser en cultureel minder hoogstaand wordt. Wat is er nu anders dan vroeger? Historisch perspectief en politieke analyse door hoogleraren Henk te Velde en Meindert Fennema. Locatie Crea, Turfdraagsterpad 17 Aanvang 20:00 Reserveren niet mogelijk Toegang €5, studenten gratis

Dinsdag 18 mei De onzichtbare generatie Arie Boomsma met twintig twintigers in debat over werkloosheid. Welke factoren spelen een rol? In hoeverre is je culturele achtergrond of economische klasse van invloed op het vinden van werk? Welke eigenschappen heb je nodig om aan het werk te komen en te blijven? Locatie Rode Hoed, Keizersgracht 102 Info/reserveren 638 56 06 Aanvang 20:00 Toegang €10 studenten €5

Woensdag 19 mei Zuid-Afrika Begin mei verschijnt het nieuwste boek van Dominique Lapierre, Een regenboog in de nacht, een aangrijpend epos over de geschiedenis van Zuid-Afrika. De succesvolle schrijver en filantroop spreekt over de tumultueuze geboorte en ontwikkeling van het land. Met een debat over de politieke nalatenschap van Nelson Mandela. Locatie De Rode Hoed, Keizersgracht 102 Info bkb 520 52 80 Reserveren verplicht via www.rodehoed.nl Aanvang 20:00 Toegang gratis

Donderdag 20 mei Café Europa Jaarlijkse lezing vanuit Europees perspectief, over een onderwerp van sociaal-cultureel of sociaal-economisch belang. Deze keer door (oud-) politicus Frits Bolkestein. Locatie Felix Meritis, Keizersgracht 324 Aanvang 20:00 Toegang gratis

Donderdag 20 mei Dag van Europa In het kader van de Dag van Europa een middag over Europese identiteit. Twintig jaar geleden viel de Berlijnse Muur. Studenten van de Utrechtse Hogeschool voor de Kunsten maakten filmdocumentaires in vijf Europese steden. Doorlopende voorstelling tussen 15.00 en 18.00. Daaraan voorafgaand een inleiding en een gesprek met Amsterdamse politici. Locatie Openbare Bibliotheek, Oosterdokskade 143, 6e verdieping Aanvang 14:00 toegang gratis m ug m aga zine

Blowup van deze foto is te zien in de Openbare Bibliotheek (OBA) op het Oosterdokseiland op de vijfde etage bij het hobbyplein (mogelijk gemaakt door MUG en Amsterdams Fonds voor de Kunsten).

Empty your Pocket Maurice de Hond Fotoproject George Maas | www.emptyyourpocket.com ,,Deze foto is gemaakt voor de deur van Felix Meritis, toen ik naar de presentatie van het boek van Lodewijk Asscher ging. Het is een vrolijke foto. Dat komt ook omdat ik dit een grappig fotoproject vind. Het gebeurt niet vaak dat mensen naar mijn broekzak vragen. Je ziet dat mijn spullen netjes zijn opgestapeld omdat ze anders zouden vallen. Het lijkt of ik geordend ben; dat ben ik niet. Wel ben ik meestal ‘in evenwicht’. Ik kan multitasken: veel dingen tegelijk doen en dan

toch nog weten waarmee ik bezig ben. Vroeger werkte ik samen met Hedy d’Ancona. Haar werktafel was altijd volkomen leeg, de mijne lag altijd vol. Maar als we iets nodig hadden, wist ik het meteen te vinden. Zij moest dan vaak nog zoeken. Of ik rommelig ben? So-so. Een groot voordeel van deze tijd is dat je alles op je computer kunt doen. Wat neem je mee als je binnen een minuut je huis uit moet? In je laptop zit alles. En je zoekt alles met een simpele zoekopdracht snel weer op.

Dus ik kan me mijn rommeligheid veroorloven: het maakt niet zoveel meer uit hoe ik dingen opberg. Ik ben redelijk gek op gadgets. Je ziet dan ook de nieuwste iPhone liggen. Het is verreweg het beste toestel dat ik ooit heb gehad. Met name de manier waarop ik ermee kan internetten en mijn mail kan afhandelen, bevalt me erg goed. En ja, soms speel ik er ook spelletjes op. Doodle Jump bijvoorbeeld, dat vind ik leuk. Dan zie je mijn portemonnee liggen, met wat geld, een mei

rijbewijs en een paar visitekaartjes. Foto’s staan in mijn telefoon. Verder liggen er wat verdwaalde bonnen. Aan mijn sleutelbos zitten mijn huissleutels en de sleutels van het huis van mijn zoon Marc. Dat grijze ding is de afstandsbediening van mijn garage. Mijn autosleutel is tegenwoordig een heel klein zendertje, zodat ik niet zelf mijn auto meer hoef te openen. Maar waar hij nu is, weet ik even niet." Michiel Wetzer 2010 kuns t & cult uur 17

JON

G EN

MENTOR

SLIM

M

SLI N E G

JON

Tekst: Sanne Rooimans JON

G EN

SLIM

MUG-redacteur Charles Braam is jongerenmentor bij Goal!, een project van de gemeente Amsterdam. Hij schrijft over zijn ervaringen.

Studie over de grens verruimt je blik ‘Iedere student zit in hetzelfde schuitje: je bent alleen'

'Roken is ongezond’ JONG

EN

Met mijn nieuwe pupil Selma voor donderdag na school afgesproken om huiswerk te maken. We gaan dan ook kijken, waar de knelpunten zitten met haar schoolwerk en hoe we dat gaan aanpakken. We spreken bij mij thuis af. Of dat wel mag van haar ouders? Ze is immers van Marokkaanse afkomst. ,,Ja hoor, dat is geen enkel bezwaar’’, reageert ze, geïrriteerd bijna. Als ik uitleg waar ze moet zijn, zie ik een lichte paniek. ,,Dat ga ik nooit vinden.’’ We spreken af, dat ik haar de eerste keer van school kom halen. Als ik op het punt sta om de deur uit te gaan, krijg ik een sms van een mij onbekende afzender: ,, hoi ik ben de vriendin van selma ik brg dr naar huis ze is flauwgevale’’. Gelaten doe ik mijn jas weer uit. Een week later sta ik voor de school. Een paardestaartje loopt met een verlegen lachje op me toe. ,,Is dat je vader?’’, roept een medeleerling van de overkant van de straat. ,,Nee, mijn mentor!’’ We gaan met de tram en babbelen een beetje over school. Ze moet een werkstuk maken over roken en hoe slecht dat is voor de gezondheid. Inleveren voor donderdag over een week. We stappen uit. Het is nog zo’n vijf minuten lopen. Als we vlakbij zijn, zegt Selma: ,,Oh ja, nu herken ik het. Hier aan de overkant werkt mijn zus.’’ Ze gaat meteen aan de slag, met een kopje thee. Moet ik niet helpen? Nee, hoor. Gewoon zoeken op internet. Daar is alles te vinden. Binnen anderhalf uur is ze klaar. Later lees ik het werkstuk door: ,,waarom een roker het rustig vindt als hij of zij rookt is omdat hij of zij verslaafd is aan roken. zijn lichaam zeurt om nicotine’’, is Selma’s conclusie. Een rustige plek en een internetverbinding. Dat was deze keer genoeg.

SLIM

Vanuit het hoger onderwijs wordt studeren in het buitenland van harte aanbevolen. Goed voor je algemene ontwikkeling en om te ervaren hoe zo'n buitenlandstudie in de praktijk uitpakt . Twee studenten van de UvA vertellen over hun ervaringen in Australië en Italië.

Laura ging studeren in Sydney. Foto: Jake Millet

S

tuderen in het buitenland betekent een nieuwe omgeving, een vreemde taal, maar ook andere gewoonten. Laura is derdejaars studente sociologie aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). Ze studeerde een semester aan de University of New South Wales in Sydney en volgde daar een aantal colleges over media en stadssociologie. ,,Vanuit academisch oogpunt leek het mij interessant om er achter te komen hoe in Australië over moderne media en stedelijke ontwikkelingen wordt gedacht. Ik wilde altijd al in het buitenland studeren. Mijn keuze voor Australië had te maken met mijn verlangen om te studeren in een Engelstalig land met een mengeling van westerse en oosterse invloeden. Daarnaast wilde ik ook wel eens met eigen ogen een totaal andere flora en fauna zien. Het onderwijs in Australië heeft veel gemeen met dat in Nederland", zegt Laura. ,,Alleen krijg je met een gigantisch grote campus te maken". Uitwisselingsprogramma´s buiten Europa worden op de UvA door het Bureau Internationale Studentenzaken (BIS) geregeld. Laura: ,,Het betekent niet dat je onderuit kunt gaan zitten. De selectieprocedure is streng. Een goede cijferlijst en een uitgebreid CV zijn belangrijk. Ik denk dat de motivatiebrief, waarin je uitlegt waarom je in het buitenland wilt studeren, het allerbelangrijkste is. Je moet je vervolgens bij de gast-

m ug m aga zine

universiteit inschrijven, verzekeren, studievakken laten goedkeuren, een Engelse toets afleggen, visum aanvragen en huisvesting regelen.” BIS verleent een kleine beurs als tegemoetkoming in de kosten voor bijvoorbeeld een vliegticket. ,,Bij aankomst zit iedere buitenlandse student in hetzelfde schuitje: je bent alleen op een onbekende plek.” Om studenten met elkaar in contact te brengen zijn er bijeenkomsten, feestjes en borrels. ,,Ik vond daar meteen een appartement. Ik kwam in een huis met nog drie studenten en betaalde ongeveer dezelfde huur als in Amsterdam. Het appartement lag op twee minuten afstand van het strand. In de ochtend ging ik voordat het college begon even zwemmen of surfen. Wat dat betreft was Sydney totaal anders dan Amsterdam.” Laura maakte zich zorgen of ze alle studievakken wel zou halen. ,,Dat ik niet genoeg studiepunten op de gastuniversiteit zou behalen, ook al zou dat geen nadelige gevolgen voor het verdere verloop van mijn studie hebben. Over het maken van vrienden en een eventuele cultuurshock heb ik me niet ongerust gemaakt. Je weet nooit hoe dingen lopen. Ik ben flexibel ingesteld. Dat is belangrijk bij een dergelijke onderneming. Voor mij was vooral Sydney een geweldige ervaring: een mooie omgeving, met behulpzame en hartelijke mensen.”

Iris volgde een studie in Italië. Foto: Jasper Rijpma

I

ris is masterstudent psychologie en deeltijd bachelorstudent geschiedenis. Ze studeerde een semester aan de Università di Studenti di Perugia in Italië. Omdat tijdens haar studie de geschiedenis van Rome werd behandeld, was ze liever naar deze stad gegaan. ,,Ik was heel benieuwd naar de Italiaanse cultuur, de grote gebaren en emoties, maar ook die prachtige taal. Ik wilde altijd al in het buitenland wonen. Het liefst voor een half jaar zodat je eigen cultuur minder vanzelfsprekend wordt.” Helaas kwam Iris niet door de selectie. ,,Waarschijnlijk kon ik niet in Rome studeren omdat ik slechts deeltijdgeschiedenis studeer en daardoor niet genoeg studiepunten had in vergelijking met de andere studenten. Bovendien sprak ik tijdens de aanmelding nog geen Italiaans. Dat zal mij wel parten hebben gespeeld.” Via een uitwisselingsprogramma, van de UvA, dat Erasmus wordt genoemd, kon Iris aan de universiteit van Perugia studeren. De voornaamste eisen van dat programma zijn een goede cijferlijst en een motivatiebrief. Het universitair onderwijs in Italië is volgens Iris heel anders dan in Nederland: ,,Bij ons worden studenten geacht met elkaar in discussie te gaan. Dat is in Italië niet het geval. Het is luisteren, informatie verwerken en afzijdig blijven.” Tijdens haar studie liep ze ook tegen een praktisch probleem aan: ,,Ik was vanuit de UvA verplicht om een samengesteld pakket van

bijvakken te volgen, maar dat boden ze in Perugia niet aan. Daarom heb ik vakken gevolgd die op elkaar aansloten, waaronder de geschiedenis van Perugia en de Etrusken. Ik had het geluk met slechts één andere studente les te krijgen. Een soort privéles waardoor mijn Italiaans er met sprongen op vooruit ging.” Het uitwisselingsprogramma Erasmus biedt internationale studenten de eerste maand een talencursus aan. Zo kwam Iris in contact met studenten uit alle windrichtingen. En met Italianen in de straat waar ze woonde maakte ze regelmatig een praatje. ,,Italianen staan daar altijd voor open.” Iris vond al voor vertrek huisvesting. ,,Tijdens een introductie aan de UvA leerde ik iemand kennen die vóór mij naar Perugia vertrok. Via via had ik dus al in Nederland mijn woning in Italië geregeld. Ik woonde er samen maar had een eigen kamer. De huur was �370,- per maand.” Internationale studenten krijgen van Erasmus een maandelijks bedrag van rond de tweehonderd tot tweehonderdvijftig euro. Iris had in Perugia geen baantje: “Ik had veel gespaard en kreeg geld van mijn ouders. Ik heb overigens wel meer uitgegeven dan nodig was. Vele weekendjes ben ik naar plaatsen als Venetië en Rome geweest en at ik veel buiten de deur. Overigens betekent eten in een Italiaans restaurant dat je uren aan tafel zit, de ene gang na de andere. Studeren in het buitenland is echt een verrijking en vooral een avontuur.”

De namen van de personen zijn om privacyredenen gefingeerd. Ook jongerenmentor worden? Kijk op www.goal.amsterdam.nl mei

2010 ach t ergr o nd 19

Dossier Teksten: Hettie de Korte, Arjan van Oorsouw, Marcel Schor

Beroepsonderwijs verkeert in crisis

Sinds de fusie van de mbo-opleidingen tot ROC's en de invoering van het competentiegericht onderwijs zijn de klachten niet van de lucht. Leerlingen demonstreerden in Den Haag voor beter onderwijs. Verbetering lijkt op komst.

E

r gaat bijna geen dag voorbij of het mbo staat negatief in het nieuws. Examens deugen niet, opleidingen sluiten niet aan op de arbeidsmarkt. Leerlingen worden geacht zelfstandig te werken terwijl ze daar niet toe in staat zijn. Lesuitval is schering en inslag door gebrek aan docenten, vakdocenten worden door onbevoegde assistenten vervangen. Leerlingen verzuimen in grote getale omdat ze toch niets leren. Het niveau van veel opleidingen is erbarmelijk laag. Kortom, de lijst van klachten is lang. Niet voor niets demonstreerden mbo-leerlingen begin dit jaar voor beter onderwijs. Wat eraan vooraf ging: vijftien jaar geleden besloot de overheid dat mbo-scholen (mts, meao etc.) tot regionale opleidingencentra (ROC’s) moesten fuseren. Daarmee ontstonden leerfabrieken met tienduizenden leerlingen (door de ROC’s ‘studenten’ of ‘deelnemers’ genoemd) en honderden opleidingen, die vaak geen enkele samenhang vertoonden. Duur betaalde managers werden in dienst genomen om daar leiding aan te geven. Critici laken de boven de Balkenende-norm verdienenden: in dure gebouwen zetelende ROC-besturen. ,,Die besturen staan te ver van de opleidingen”, meent voorzitter Geerten Geerts van de Jongerenorganisatie Beroepsonderwijs ( JOB), de belangenorganisatie van mboleerlingen. Ook politici maken zich zorgen. PvdA-kopstuk Ahmed Marcouch was in zijn vorige functie stadsdeelvoorzitter van Slotervaart en nauw bij het onderwijs betrokken. ,,ROC-besturen moeten af van die

20 ach t ergro nd

mei

2010

Een sloep leren bouwen op de Vakschool voor Hout, Meubel en Interieur, een mbo-school die het wel goed doet. Foto: John Melskens

'6 min cultuur'. Het is hun taak dat alle leerlingen méér dan het minimum voorgeschreven aantal lesuren op school zitten.” Volgens woordvoerder Presley Bergen van de vereniging Beter Onderwijs Nederland (BON), waarvan de leden voor 80 procent uit leraren bestaan, zien ROC-besturen hun school als een onderneming. ,,Maar het ROC is geen bedrijf, leerlingen zijn geen werknemers. Illustratief: bestuurders praten niet over een rooster maar over 'programmering'. Bestuurders krijgen een zak geld en geven die naar believen uit. Het onderwijs zelf moet zo goedkoop mogelijk. Leraren hoor je niet, uit angst hun baan te verliezen”. Bovenop de fusies kwam eind jaren negentig een onderwijshervorming: het competentiegericht onderwijs (CGO) werd geïntroduceerd. De 'overdracht van kennis en kunde' moest plaatsmaken voor een 'opdrachtencultuur'. Van leerlingen werd verwacht zonder veel begeleiding, zelfstandig de stof tot zich te nemen en ervaring op te doen. Vanaf september 2011 wordt het CGO verplicht. Op de meeste opleidingen is het al ingevoerd. BON is geen fan van het CGO. Bergen: ,,In de praktijk houden leerlingen zichzelf bezig met structuurloze opdrachten zoals: maak een persoonlijk ontwikkelingsplan. Eén leerling stelt er één op, de rest van de klas neemt dat over. Zo werkt dat bij pubers, dat moet je niet aan ze vragen.” Ook onderwijsspecialist Gertrud Visser van MKB-Nederland, de belangenorganisatie van het midden- en kleinbedrijf, ziet knel-

punten: ,,Het CGO is bedoeld om het onderwijs up-to-date te brengen. Maar de scholen hadden meer houvast moeten krijgen. Nu heeft elke school de nieuwe onderwijsmethode op zijn eigen manier ingevoerd.'' Visser is sowieso niet tevreden: ,,De kwaliteit van de ge-examineerden is niet super en verschilt erg per ROC.'' MBK is betrokken bij het verbeteren van het mbo. Danielle Habets, bestuursvoorzitter van het ROCvA Groot-West, is echter prima te spreken over het ‘nieuwe leren’: ,,De vakinhoud wordt gekoppeld aan de praktijk. Vroeger werd je getoetst op wat je wist, nu op wat je kan.” De problemen in het mbo liggen niet alleen aan het onderwijs, de maatschappij verandert en dat merken de scholen. Jongeren verruwen, kinderen komen vaak met een enorme taalachterstand op het mbo aan. Door een baantje en een sociaal netwerk wordt school minder belangrijk gevonden. Jongeren zijn minder gemotiveerd en hebben vaak ook nog eens allerlei persoonlijke problemen. ,,Een leraar krijgt tegenwoordig te maken met tienerzwangerschappen, jongeren met hoge schulden, problematische thuissituaties en drank- en drugsgebruik. Elke locatie van onze school heeft nu een psycholoog en schuldhulpverlener”, vertelt Habets. Voorzitter Jan van Zijl van de MBO Raad, de belangenorganisatie van het mbo, heeft gemengde gevoelens bij alle kritiek. ,,Enerzijds vind ik de kritiek onrechtvaardig. Het doet de mbo-opleidingen onrecht. Werkgevers zijn tevreden.

De kritiek krijgt proporties die niet stroken met de werkelijkheid. Anderzijds helpt de kritiek ons om er wat aan te doen.” De website van de onderwijsinspectie meldt ruim honderd zeer zwakke mbo-opleidingen. Er bestaat daarnaast een ongepubliceerde lijst van vijfhonderd zwakke opleidingen. Van Zijl: ,,Honderd zwakke opleidingen zijn er honderd teveel. Maar je moet de zaken in verhouding zien. We hebben in het mbo 11.000 opleidingen.” Marcouch noemt dat cijferfetisjisme: ,,Het valt dus allemaal wel mee? Ze bagatelliseren het probleem. Die tweede lijst hoort ook openbaar te zijn.” De PvdA-er was in februari in Den Haag aanwezig bij de demonstratie van mbo-leerlingen voor beter onderwijs. Van Zijl over die demonstratie: ,,Het JOB heeft daar grote woorden gebruikt. ‘Het regent klachten bij ons’, zeiden ze. In 2009 waren het er ongeveer dertig. Studentenorganisaties moeten de balans in de gaten houden. Hoewel er echt wel het een en ander in ons onderwijs valt te verbeteren, geeft overdrijving het mbo een slechte naam, die het niet verdient.” Geerts van het JOB beweert echter 1.000 klachten in 2009 te hebben ontvangen. Van Zijl: ,,Het aantal zeer zwakke opleidingen moet worden teruggebracht. Lesroosters moeten op orde zijn en uitval van lessen dient te worden voorkomen.” De MBO Raad houdt sinds maart rondetafelgesprekken met critici van binnen en buiten het onderwijs. Marcouch was bij het eerste gesprek aanwezig. ,,Het is een mooi begin dat de ROC’s toegeven

dat zaken fout gaan. Ik hoop dat ze elkaars tekortkomingen vaker gaan benoemen.” Aan verbetering van de examens wordt gewerkt. Visser van MKBNederland beaamt dat de examenstandaarden, in overleg met bedrijven en onderwijs, aangescherpt worden. ROCvA-voorzitter Habets. ,,Alle studenten krijgen naast theorie- ook praktijkexamen. Een leerling-automonteur wordt niet alleen getoetst op materialenkennis maar moet ook een auto kunnen repareren”. Met het verzuim lijkt het de goede kant op de gaan. ,,De uitval op de mbo’s in Amsterdam is landelijk gezien het hardst gedaald, met ruim 18 procent in het schooljaar 20082009, bevestigt Henk Krauwel, hoofd van Bureau Leerplicht Plus. ,,We controleren niet alleen, maar adviseren ook. Afgelopen zomer hebben we samen met de scholen en het jongerenloket alle leerlingen gesproken die dreigden uit te vallen. We willen dat jongeren naar school gaan, een leerwerktraject volgen of werken.” Marcouch vindt dat de ROCbesturen andere keuzes moeten maken: ,,Het onderwijsgeld hoort naar de leerlingen te gaan en niet naar dure schoolgebouwen, hoge salarissen en beleggingen.” Stevige kritiek maar wat zou daar van overblijven als hij zelf minister van Onderwijs zou worden? Marcouch: ,,Dan ging ik me flink met het mbo bemoeien, zoals ik dat ook heb gedaan met jonge criminelen in Slotervaart. Die schoolbesturen moeten straks elke dag hoofdpijn krijgen. Ik zou me niet met lesgeven bemoeien, dat is een zaak van school.” m ug m aga zine

ROC-leerling moet het alleen zien te redden

MBO Middelbaar Beroeps Onderwijs. Duurt maximaal vier jaar. Het mbo volgt op het vmbo(-t), het vroegere lagere beroepsonderwijs (bijvoorbeeld lts, huishoudschool, leao) en de mavo. Leerlingen van het mbo stromen door naar een baan of het hoger beroepsonderwijs (hbo). Het mbo kent vier niveaus: 1 - assistent van een vakman (instroom zonder diploma), 2 - medewerker onder leiding van een vakman (toegankelijk met vmbo basisberoepsgerichte leerweg), 3 zelfstandig vakman (toegankelijk met vmbo kaderberoepsgerichte leerweg), 4 - middenkader- of gespecialiseerde vakman (toegankelijk met vmbo kaderberoepsgerichte leerweg). Voorbeelden van mbo-opleidingen: sociaalcultureel werk, uiterlijke verzorging, directie-secretaresse, elektrotechniek, metaalbewerking.

Niet alle mbo-scholen doen het slecht. Het HMC in Rotterdam en Amsterdam is klein gebleven. Leerlingen maken een tevreden indruk. Groot is het contrast met leerfabriek ROC-ASA, waar wordt geklaagd over gebrek aan docenten en begeleiding.

L

ocatiedirecteur van de Vakschool voor Hout, Meubel en Interieur (HMC) Heleen van Baarsen legt uit wat de kracht van haar school is: ,,Leerlingen krijgen 70 procent van de tijd praktijkles van vakdocenten. De grote hoeveelheid praktijk houdt leerlingen gemotiveerd.” Fleur Kluijver (19) leert voor meubelmaker. ,,Het is fijn om met je handen bezig te zijn. Daarvoor ga je naar deze school.” Het draait op het HMC om opdrachten waar leerlingen in de beroepspraktijk mee te maken krijgen. Van Baarsen: ,,Ontwerp en maak een meubel of bouw een sloep. We beschrijven het allemaal stap voor stap. Dat doen we omdat wij vinden dat een zestienjarige niet in staat is om geheel zelfstandig te werken.” Op verzuim is de vakschool streng. ,,We trekken meteen aan de bel als een leerling afwezig is”, zegt Van Baarsen. Het HMC heeft een kleine staf, waardoor de kosten relatief laag zijn. Op die manier komt het onderwijsgeld vooral ten goede van de leerlingen. Van Baarsen: ,,We hebben geen dure managers en we doen niet aan beleggingen.” Over de toekomst van haar leerlingen is Van Baarsen optimistisch: ,,Wij leiden vakspecialisten op, die met open armen door het bedrijfsleven worden ontvangen. We letten verder goed op ontwikkelingen in de arbeidsmarkt.”   Het contrast tussen het HMC en onderwijskolos ROC-ASA is indrukwekkend. Het ROC-ASA telt 17.000 leerlingen, verdeeld over locaties in Amsterdam, Almere, Utrecht en Amersfoort, en zo'n 1.200 docenten. ROC-ASA is onderdeel van de Amarantis OnderZwakste opleidingen per maand De Onderwijsinspectie meldt elke maand op haar website welke scholen ondermaats zijn. Op 1 april waren er 44 zeer zwakke mbo-opleidingen, naast 98 waarvan de examinering onder de maat is. Het onderwijs is 'zeer zwak' als de opleiding te weinig diploma's oplevert en de lessen ernstige te-

m ug m aga zine

Verklarende woordenlijst

Praktijkgericht onderwijs op het HMC. Foto: John Melskens

wijsgroep, met ruim 30.000 leerlingen onder zijn hoede. Amarantis is een christelijke scholengroep. Tarik (21) doet aan het ROCASA in Amsterdam de opleiding sociaal cultureel werk en is derdejaars. Hij voelt zich aan zijn lot overgelaten. ,,Onze klas wordt slecht begeleid, waardoor we niet goed naar het eindexamen kunnen

niet eens schoolboeken.” Zijn klas krijgt hoofdzakelijk les van stagiaires, vertelt Tarik. ,,We hebben vakdocenten nodig. Ik mis leraren met kennis en gezag, waar we met onze vragen en problemen terecht kunnen.” Door alle problemen verzuimt volgens Tarik de helft van zijn klas. ,,Waarom zou je je bed uitkomen?

ROCvA en ROC-ASA verzorgen mbo in Amsterdam. Eigen foto

toewerken. Ook op de stageplekken is geen begeleiding. De school verlangt dat we zelfstandig werken maar daar zijn de meeste leerlingen nog niet toe in staat.” Tarik vindt dat zijn klas vanaf de eerste schooldag structuur en regels had moeten krijgen. ,,Pas dit jaar weten we waar we naartoe werken. De eerste twee jaar hadden we

Op school leren we amper iets en de school doet weinig om het hoge verzuim tegen te gaan.” Ondanks alle problemen is het Tarik gelukt om dertig van de veertig onderdelen van de opleiding te halen. Tariks klas sleept zich zonder begeleiding al drie jaar door de opleiding. Een pr-coördinator van de Ama-

kortkomingen vertonen. De examinering is onvoldoende als deze niet aan de examenstandaard voldoet. Dat kan het geval zijn bij examens die de instelling zelf heeft gemaakt of die zijn ingekocht. Zeer zwakke opleidingen in Amsterdam: ROC van Amsterdam: Verkoopchef, Ondernemer/Manager Detailhandel, Middenkader Medewerker Ontwerper, Medewerker Groot-

vak Maatkleding. Mediacollege Amsterdam: Mediavormgever (Grafische Vormgeving) Opleidingen met onvoldoende examenkwaliteit in de regio Amsterdam: Mediacollege Amsterdam: Mediavormgever (Grafische Vormgeving), DTP-er (Medewerker DTP), Mediaproductie Management. Regiocollege Zaanstreek-Waterland: Administratief Juridisch Medewerker Opleiding.

rantis Onderwijsgroep reageert: ,,Om de kwaliteit te waarborgen is vorig schooljaar expertise ingehuurd vanuit de Hogeschool van Amsterdam. Speerpunten waren onder andere versteviging van het curriculum, samenwerking met het beroepenveld en deskundigheidsbevordering van docenten.” Amarantis erkent dat er kritiek is: ,,Klachten van leerlingen en docenten en andere knelpunten zijn grondig geanalyseerd. Op basis hiervan is dit jaar gestart met een verbetertraject dat inhoudelijke en organisatorische aanpassingen bevat.” Ook de klas van Pauline moest het zonder enige begeleiding doen. Na de zoveelste wisseling van leraren heeft Pauline (17) haar opleiding de rug toegekeerd. Vier maanden zat ze in Amersfoort op de versnelde opleiding voor directiesecretaresse van het ROC-ASA. Deze 'mbo-plus' opleiding is voor leerlingen met een havo-diploma. Toelatingseis is beheersing van het Engels en Duits, Frans of Spaans als verplicht keuzevak. Pauline: ,,Ik wilde Spaans volgen maar dat kon niet omdat er geen docenten Spaans waren. We kregen Duits voor eerstejaars, terwijl ik op de havo in die taal examen had gedaan. Vrijstelling kreeg ik niet. Hetzelfde gold voor Engels. Later bleek dat er in de praktijk helemaal geen toelatingseisen waren. Iedereen kon die opleiding doen. Na een maand verlieten onze mentor en lerares Nederlands de school. We hadden niemand meer waar we terecht konden. We versleten in twee maanden tijd vijf nieuwe mentoren. Bij de meeste vakken kregen we steeds andere leraren. We wisten niet meer welke docent we voor welk vak hadden. Alleen de leraar Duits bleef dezelfde.'' Ten einde raad gaf Pauline het op. ,,In augustus ga ik bij Schoevers een opleiding voor directiesecretaresse doen, een dure opleiding. Ik ben blij

ROC Regionaal Opleidingen Centrum. Halverwege de jaren negentig ontstonden ROC’s in hun huidige vorm, als gevolg van fusies van zelfstandige mbo-opleidingen en het volwassenenonderwijs. ROC’s bieden het grootste deel van de ruim 11.000 mbo-opleidingen aan. In Amsterdam zijn twee ROC’s: ROC van Amsterdam en ROC ASA. Daarnaast zijn er nog enkele mbo-scholen met een specifiek aanbod zoals het Grafisch Lyceum en het Hout- en Meubileringscollege. CGO Competentie Gericht Onderwijs is de naam voor de nieuwe aanpak op het mbo. Het houdt in dat de leerling niet alleen vakkennis en vaardigheden aangeboden krijgt maar die ook in de praktijk moet kunnen toepassen. Het gaat daarbij niet alleen om vakinhoudelijke vaardigheden. Omgaan met klanten, op tijd komen, samenwerken, overleggen, uiterlijke verzorging zijn even belangrijk. Examens vinden zoveel mogelijk op de leerwerkplek plaats.

dat mijn moeder dat voor me wil betalen.” Een manager van het bureau marketing en communicatie van de school reageert: ,,Wij menen op te maken dat dit verhaal over x gaat. Enkele feiten uit het artikel kunnen we echter niet rijmen met het verhaal dat wij van haar kennen. Met x en haar moeder hebben gesprekken plaatsgevonden, waaruit bleek dat er hiaten zaten in de beschikbaarheid van docenten bij de opleiding die x volgde. Inmiddels zijn al deze zaken uiteraard aangepakt en verholpen.''  Tarik en Pauline wilden om privacy-redenen niet met hun echte naam in de krant. mei

2010 ach t ergr o nd 21

mugwijzer ‘Sollicitatiegesprek is jezelf verkopen'

we r k Martine Voskuil: ‘Bekijk goed of een baan wel bij je past.’ Foto:John Melskens

In een goed sollicitatiegesprek kan een sollicitant de relatie tussen de baan en zichzelf aangeven. Aldus Martine Voskuil, senior-consultant bij loopbaanbureau Doornbosch. Voskuil begeleidt sinds 1998 werkzoekenden bij het voeren van sollicitatiegesprekken. Ze maakt vaak mee dat sollicitanten zó graag aan het werk willen, dat ze uit het oog verliezen of de baan wel bij hen past. ,,Alleen dan kun je een gemotiveerde werknemer zijn. En dat is wat een werkgever zoekt.” Een sollicitatiegesprek is in feite

een verkoopgesprek waarin de sollicitant zijn relevante sterke punten naar voren brengt. Om dit goed te kunnen doen, moet hij zich van tevoren afvragen welke kennis en welke persoonlijke eigenschappen en vaardigheden aansluiten bij de functie-eisen. In het gesprek kan hij deze volgens Voskuil het beste onderbouwen met voorbeelden. Sollicitatiegesprekken verlopen vaak volgens een vast patroon. Na een kort intro volgt meestal informatie over het bedrijf en de baan. Voskuil: ,,Goed luisteren is daarbij belangrijk en probeer ook te reageren. Het gesprek moet geen eenrichtingsverkeer

zijn.” Daarna volgen vaak vragen naar aanleiding van de brief en het cv. Voskuil raadt aan niet te korte antwoorden te geven, omdat het dan zo'n ‘vraag-antwoordspel’ wordt. Tot slot komt meestal het vervolg van de procedure aan de orde. Vanzelfsprekend moet zo’n gesprek goed worden voorbereid. ,,Bedenk daarbij ook vragen en vergeet niet de website van het bedrijf goed te bekijken.” Vooraf bellen is slim, al was het maar omdat je stem dan bekend is. Non-verbale communicatie speelt ook een rol. Een goede houding en oogcontact zijn belangrijk. ,,Ga rechtop zitten en kijk iedereen aan.” Een ander punt van aandacht is de kleding. Die moet je volgens Voskuil aanpassen aan het soort bedrijf waar je solliciteert. Ze benadrukt dat je je er wel prettig in moet voelen. Sommige mensen hebben lang niet gewerkt en vinden het moeilijk om daarover te praten. ,,Geef een positieve draai aan die situatie: vertel wat je in die periode hebt gedaan en laat merken dat je graag wilt werken." Bij afwijzing raadt Voskuil aan om te bellen. ,,Met een beetje doorvragen kun je daarvan leren. Pas bij afwijzing je strategie aan." (MtB)

Tips voor bij het sollicitatiegesprek

t i ps

Illustratie: Péjo

Tip 2

Tip 1

Informeer bij afwijzing naar de reden

Wees positief en toekomstgericht, laat je frustraties thuis

4 id je goed voor: bedenk

Tip

Bere antwoorden, vragen en lees de website

Tip 8

7 Beoordeel zelf

Tip

Luister goed en vraag opheldering als iets onduidelijk is

ook of de baan bij je past

2 2 mugw ijzer

mei

2010

Tip 5

Bedenk voorbeelden om je kwaliteiten te onderstrepen

Tip 9

Geef de relatie tussen jezelf en de baan aan; vertel niet alleen over jezelf

Tip 3

Stel tijdens het gesprek vragen en maak vooral aantekeningen

Tip

6

Benadruk je relevante sterke punten

Tip10

Kom op tijd en probeer je te ontspannen

MUGwijzer

Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en instanties. MUGwijzer geeft antwoord. Bij wie moet ik zijn als ik werk wil? Hoe kom ik aan een uitkering? Waar moet ik naar toe als ik niet meer uit de schulden kom? Kan ik ergens terecht als ik een conflict heb met mijn huisbaas? Wat als ik zorg nodig heb?

Zoek je werk? Ontslagen? Zoek je werk? Ben je schoolverlater? Ga naar een van de Werkpleinen. Het UWVWerkbedrijf zit daar onder één dak met DWI. UWV-Werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werkzoekende zich kan inschrijven. Zonder inschrijving geen uitkering! Kies een Werkplein in de buurt. Voor alle Werkpleinen geldt: neem je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle Werkpleinen zijn open van 9.00 tot 17.00 uur. Kijk ook op www.werk.nl Werkplein Centrum en Oost  Weesperstraat 117 T. 020-751 5640 Werkplein Noord  Buikslotermeerplein 161 T. 020-751 5600 Werkplein Nieuw-West  Jan van Galenstraat 323-329 T. 020-751 5530 Werkplein Zuid/Oud-West  Cornelis Troostplein 23 T. 020-751 5770 Werkplein Zuidoost, Diemen en Duivendrecht  Flierbosdreef 2-12, Zuidoost T. 020-751 5820 Werkplein Amstelland  Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen T. 020-751 5880 Werkplein Haarlemmermeer  Dik Tromplein 8, Hoofddorp T. 023-751 3370 DWI-Jongerenloket Jonger dan 27 jaar? Dan word je geacht te werken en/of een opleiding te volgen. Meld je bij het Werkplein. DWI-Jongerenloketten kunnen je helpen bij het zoeken naar een baan of opleiding. Kijk op www. jongerenloket.amsterdam.nl Dress for Success Gratis nieuwe of bijna nieuwe kleding voor sollicitanten met een smalle beurs. Neem je uitnodiging voor de sollicitatie mee! Kijk ook op www.dressforsuccess.nl.  Burgemeester de Vlugtlaan 200-204 T. 020-615 7370 Open: ma, di en do 13:00-16:00, en elke vr 10:00-14:00. Graag eerst bellen.

Vrijwilligers Centrale Amsterdam Niet direct uitzicht op betaald werk? Soms kan vrijwilligerswerk je een eind op weg helpen. Je doet iets nuttigs en je doet ervaring op. Vaak kun je voor vrijwilligerswerk een vergoeding ontvangen, soms bovenop je uitkering. Bespreek het wel eerst met je klantmanager bij DWI. Voor vrijwilligerswerk in combinatie met een uitkering gelden strenge regels. www.vca.nu VCA Amsterdam  VCA Hoofdkantoor Hartenstraat 16 T. 020-530 1220 Bemiddelingsspreekuur: di 13:00-17:00 en wo t/m vr 9:00-17:00 (op afspraak) VCA Nieuw-West  T. 020-408 1040 en 06-340 30720 Bemiddelingsspreekuur: ma t/m do 9:00-17:00; vr 9:00-13:00 (op afspraak) VCA Noord  Hagedoornplein 1-B T. 020-636 5228 (bgg 020-530 1220) Bemiddelingsspreekuur: ma 13:00- 17:00; di 9:00-12:00; wo 9:00-13:00 VCA Zuidoost  Bijlmerdreef 1289 T. 020-579 7930/020-579 7931 Bemiddelingsspreekuur: ma t/m do 9:00-17:00 VCA Zuideramstel  A.J. Ernststraat 112; Lekstraat 13a T. 020-301 2727 (Buitenveldert) T. 020-540 0980 (Rivierenbuurt) Bemiddelingsspreekuur ma 13:00 17:00 (Lekstraat); di 9:00-13:00 (A.J. Ernststraat)

Bijzonder werk Is werk vinden niet je echte probleem? Steek dan je licht eens op bij een van onderstaande projecten, onder meer voor (ex-)psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden, dak- en thuislozen. Woon/werk Project Terug in de maatschappij via wonen en werk. Vereisten: géén verslaving; wel uitkering via DWI. Kijk ook op www.pantaramsterdam.nl  T. 020-520 3035 Open: ma t/m vrij 9:00-17:00; bel voor een afspraak; Stichting Nieuwe Werkvormen A’dam Voor mensen met een psychiatrische m ug m aga zine

werk inkomen  budget

m ug m aga zine

Stadsbank van Lening In de volksmond ‘de Lommerd’, voor het belenen van waardevolle spullen. Kijk ook

Centraal informatiepunt AWBZ-zorg Informatie over ziektekosten die worden vergoed uit de AWBZ. Kijk ook op www.ciz.nl  T. 0900-1404 (lokaal tarief) Bereikbaar: ma t/m vr 8:30-17:00

we r k

Sollicitatiegesprek vergt goede voorbereiding Sander is werkloos en hard op zoek naar een baan. Van zijn laatste sollicitatiegesprekken heeft hij veel geleerd. De laatste jaren verdiende Sander (33), van beroep kunstschilder, zijn geld als baliemedewerker. Tegenwoordig solliciteert hij op functies in de horeca en op die van administratief medewerker en activiteitenbegeleider. Hij heeft veel brieven geschreven. In de afgelopen weken werd hij drie keer uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Helaas waren die niet succesvol. Eerder volgde hij een 'loopbaanbegeleidingstraject' waarin hij leerde hoe je een goed sollicitatiegesprek moet voeren. Dat leverde veel bruikbare tips op. ,,Denk goed na over wat je sterke punten zijn zodat je jezelf kunt verkopen. Toon een actieve, leergierige houding als je weinig ervaring hebt.” Uiterlijk en kleding zijn ook belangrijk. Sander: ,,Ik trek een gestreken overhemd aan en draag geen spijkerbroek." Dat laatste kan soms wel. Hij heeft een goede tip. ,,Ik lees vooraf altijd de website van het bedrijf. Door foto’s op de website te bekijken, kun

je inschatten welk soort kleding geschikt is.” Hij heeft ook geleerd om nooit negatief over je vorige baan te spreken. Tegen beter weten in deed hij dat toch een keer. ,,Dat heeft de sfeer volgens mij negatief beïnvloed. Ik voelde dat het gesprek mij ontglipte. Toen ik naar buiten liep, dacht ik: nee, dit wordt niets.” Zijn laatste gesprek begon goed. ,,Ik was ontspannen.” Maar toen hij zijn motivatie onder woorden moest brengen, ging het mis. ,,Dat lukte me niet. Daarna wist ik ook geen antwoord op de vraag wat ik in een bepaalde situatie zou doen.” Toen sloeg de twijfel toe. Achteraf concludeert hij: ,,Ik had me beter moeten voorbereiden en met iemand moeten spreken die ervaring in dit beroep heeft.” Sander weet inmiddels dat geen enkel gesprek hetzelfde is. Hij vindt het moeilijk om zich op deze verschillen voor te bereiden. Hij heeft echter wel veel geleerd. ,,Je moet helder voor ogen hebben wat de functie inhoudt en wat er van je wordt verwacht.” De naam 'Sander' is gefingeerd. Zijn naam is bij de redactie bekend. (MtB)

AAN R ADE

R

Dress for Success

Steunpunt Werk, Handicap en Voorzieningen Voor vragen over (her)beoordeling WAO, WAJONG, WIA en vragen over inkomen of mogelijkheden aan het werk te komen. Gratis. Kijk ook op www.handicapgeenpunt.nl  Maassluisstraat 98 T. 020-672 2005 Open: di en do 12:00-15:00

a

Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) Het Nibud biedt gratis informatie over geld, besparen of over financiële planning: alle hulp voor het huishoudboekje. Let op: het Nibud heeft verschillende websites voor diverse vragen.  T. 0800-221 2121 Informatie en verwijzingen naar de andere sites: www.nibud.nl

Cliëntenbelang (voorheen: APCP) Het algemene Amsterdamse informatiepunt voor iedereen met een handicap; zowel fysiek als psychisch. Gratis. Kijk ook op www.clientenbelang.nl  Plantage Middenlaan 14 T. 020-752 5100 Open: ma t/m vr 9:00-17:00

d

re

geg

ssen

10

ara 0% nde er

d

re m a

Dienst Belastingen Amsterdam In sommige gevallen worden veel gemeentebelastingen kwijtgescholden. Hiervoor mag het gezamenlijke inkomen

Sociale Verzekeringsbank (SVB) De uitvoerder van een aantal volksverzekeringen. De SVB is verantwoordelijk voor kinderbijslag, AOW, aanvulling AOW, nabestaandenuitkering en persoonsgebonden budget. Per regeling kunt u naar een andere vestiging worden verwezen. Kijk ook op www.svb.nl. Om in te loggen op deze website is een DigiD-code vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl  T. 075-655 1000 Bereikbaar:ma t/m vr 8:00-17:00

Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) Bepaalt of je recht hebt op medische hulpmiddelen en zorg uit de AWBZ. Kijk ook op www.ciz.nl.  Overschiestraat 55 T. 088-789 1300 voor AWBZ (zorg, verpleging en begeleiding); 088-789 1302 voor WMO (wonen, vervoer en hulpmiddelen)

de

Inkomen geregeld en toch moeite rond te komen? De gemeente, de Belastingdienst en andere organisaties kunnen uitkomst bieden en je vertellen waar je recht op hebt.

Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) Per 1 januari is de IB-groep opgegaan in DUO. Deze dienst verstrekt onder meer studiefinanciering en studietegemoetkomingen. Kijk ook op www.ib-groep.nl. Om in te loggen op deze website is een DigiDcode vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl  T. 050-559 7755

Jellinek Voor hulp bij verslaving. Kijk ook op www.jellinek.nl  T. 020-590 5000 (centraal nummer) of 020-590 4444 (aanmelden) Bereikbaar: ma t/m vr 8:30-17:30

ie

Aanvulling nodig?

Stichting Belastingwinkel Voor mensen met een laag inkomen. Helpt met het oplossen van problemen met belastingen en toeslagen. De Belastingwinkel Amsterdam werkt op afspraak. Kijk op de website wat je moet meenemen of bel vooraf. De belastingwinkel doet geen administratieve werkzaamheden. Dozen met bonnetjes gaan ongeopend mee terug. Kijk ook op www.belastingwinkelamsterdam.nl.  T. 020-624 7003 Bereikbaar: ma t/m vr 10:00-11:30 voor het maken van een afspraak.

Sommige problemen kunnen een obstakel vormen op de weg naar werk of inkomen. Voor lichamelijke of geestelijke bijstand kun je op de volgende adressen terecht.

kt

DWI-Werkplein Centrum/Oost  Weesperstraat 117 DWI-Werkplein Noord  Buikslotermeerplein 161 (nieuwe aanvragen)  Klaprozenweg 91 (overige klanten) DWI-Werkplein West  Jan van Galenstraat 323-329 DWI-Werkplein Zuid/Oud-West  Cornelis Troostplein 32 (nieuwe aanvragen)  2e Hugo de Grootstraat 45b (klanten Westerpark en Oud-West)  Banstraat 5 (overige klanten) DWI-Werkplein Zuidoost  Flierbosdreef 2-12

Zorg nodig?

ec

Voor een werkloosheidsuitkering na ontslag ga je naar het UWVWerkbedrijf (zie onder ‘Ik zoek werk’). Het UWV regelt ook uitkeringen bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. Geen recht op een UWV-uitkering? Vraag dan bijstand aan bij de Dienst Werk en Inkomen (DWI), de vroegere sociale dienst. Let op: voor uitkeringen moet je soms op een ander Werkplein zijn dan voor werk. Neem altijd je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle Werkpleinen zijn open van 9:00 tot 17:00 uur. Kijk ook op www.dwi.nl DWI heeft één algemeen klantcontactnummer voor alle Werkpleinen: 020-346 3636

Belastingdienst Toeslagen Huur-, zorg- en kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget kunnen worden aangevraagd bij de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst. Op de website kun je zelf berekenen waarop je recht hebt of je gegevens wijzigen. Te veel ontvangen? Je kunt via de site een verzoek voor een betalingsregeling indienen. Houd je burgerservicenummer bij de hand. Kijk ook op www.toeslagen.nl  T. 0800-0543 (Belastingtelefoon; gratis) Bereikbaar: ma-do 8:00-20:00 en vr 8:00-17:00

h

Uitkering nodig?

op www.sbl.nl  Nes 57 (alleen sieraden)  Osdorpplein 516-518 (alleen sieraden),  Albert Cuypstraat 181  Gerard Doustraat 156  Bijlmerplein 165 (alleen sieraden)  Open: ma t/m vr 9:00-16:00

d gec

Dagactiviteitencentrum (DAC) Vrijwilligerswerk voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Verschillende activiteiten op verschillende vestigingen. Deelname alleen met CIZ-indicatie. Kijk ook op www.cordaan.nl  Wingerdweg 4 T. 020-494 9616 Open: ma, wo 9:00-16:45; di, do en vr 9:00-21:00; za, zo 11:00-18:00

van jou en je eventuele partner niet boven bijstandsniveau uitkomen en mag je geen eigen vermogen bezitten. Kwijtschelding kan via de website worden aangevraagd of door telefonisch een folder te bestellen. Kijk ook op www.gemeentebelastingen.nl  T. 14 020

an

achtergrond; werken met behoud van uitkering (administratie, fietswinkel, boekbinderij, groenbedrijf, houtwerkplaats, keramiek, kwekerij, naai-atelier, restaurant, drukwerk). Kijk ook op www.snwa.nl  Derde Schinkelstraat 9 T. 020-665 5801 Open: do 16:00-17:00 (voorlichting)

Mist u een adres? Mail MUGwijzer: [email protected]. U kunt ook telefonisch tips of wijzigingen doorgeven: 020 - 607 7600.

Als je gaat solliciteren, wil je een goede indruk maken. Dat kan door je kleding aan te passen aan de functie waarop je solliciteert. Heb je geen geld voor een nieuwe outfit? Bij Dress for Success kunnen minima gratis tweedehands kleding uitzoeken op vertoon van een uitnodiging voor een sollicitatiegesprek. Wel eerst even bellen voor een afspraak. Kijk voor de adressen en openingstijden op pagina 22 van dit blad. Foto: John Melskens

mei

2010 mugw ijzer 23

mugwijzer

b udge t

Schuld en zorg Schuldhulp wordt in Amsterdam door verschillende organisaties geregeld. Schuldhulpbureau's zijn vaak onderdeel van een stichting voor maatschappelijk werk. Dit zijn veelal dezelfde loketten als waar u terecht kunt voor zorg zoals thuishulp en vergoedingen uit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Illustratie: Péjo

Beleen je spullen bij het pandjeshuis Mensen die krap bij kas zitten kunnen hun sieraden of andere waardevolle spullen tijdelijk belenen voor geld aan de Stadsbank van Lening. De Stadsbank van Lening (SBL), in de volksmond ook wel bekend als 'de lommerd', is een gemeentelijke instelling zonder winstoogmerk. Daardoor ligt de te betalen maandelijkse rente voor het belenen van een onderpand laag. Woordvoerder Henk Janson: ,,Bij particuliere pandjeshuizen rekenen ze tot vijftien procent per maand. Bij ons is dat 1,2 procent.” Het onderpand kan van alles zijn zolang het maar waarde heeft en te tillen is. Het kunnen sieraden zijn of een fiets, maar ook apparaten zoals laptops en spelcomputers, muziek-

instrumenten en elektrisch gereedschap. ,,Kleding en vloerkleden nemen we niet in. Mobieltjes ook niet”, vertelt Janson. Het onderpand mag niet ouder dan drie jaar zijn en er moet ook een aankoopbon zijn. Dat geldt niet voor sieraden. Verlenging van het onderpand is eindeloos mogelijk. ,,Vijfenzeventig procent van onze klanten zijn herbeleners. Zolang klanten de rente op tijd betalen, blijft het onderpand een half jaar in ons magazijn liggen. Verlengen kan daarna voor weer een half jaar.” Onderpand dat niet wordt opgehaald of waarvan de rente niet op tijd wordt betaald, gaat naar de SBL-veiling. De goederen worden per opbod verkocht. ,,Gebruikte sieraden zijn bij ons goedkoper dan bij een juwelier." Een gouden ketting of

armband in onderpand levert door de aanhoudend stijgende goudprijs steeds meer op. ,,Elke maand hebben we een sieradenveiling en om de twee maanden een voor de overige goederen. Daar vallen ook voorwerpen onder die op straat en in hotels worden gevonden.” Goederen die op de veiling niet worden verkocht komen in de SBL-winkel te liggen. ,,De opbrengst op de veiling minus onze kosten zijn voor de eigenaar van het onderpand.” Mensen in een schuldsaneringstraject en onder curatele van een bewindvoerder kunnen niet bij de SBL terecht. Er zijn diverse vestigingen van de Stadsbank. De adressen van de vestigingen staan op pagina 23 van dit blad. De winkel is te vinden in de vestiging op de Nes. (MS)

Weetjes voor belenen bij de lommerd

t i ps

Tip1

Particuliere pandjeshuizen vragen een veel hogere rente per maand

4 m een aankoopbon van

Tip

Nee het onderpand mee, dat geldt niet voor sieraden

Tip

Tip 2

Mobiele telefoons worden niet beleend bij de SBL

Tip 5

Denk eraan dat het onderpand niet ouder dan drie jaar mag zijn. Geldt niet voor sieraden

Tip 8

7

Verleng op tijd, anders gaat het onderpand naar de veiling

Tip 3

Verkoop! De opbrengst minus de beleensom zijn voor de eigenaar

Tip 9

In de winkel van de SBL koop je spullen voor een lage prijs

6 Zorg bij het belenen Tip

van apparatuur dat alle onderdelen worden ingeleverd

Betaal de rente op tijd; voorkom ongewenste verkoop

Tip10

Gebruikt goud is een belegging. De goudprijs stijgt voorlopig nog

De MUGwijzer is mogelijk gemaakt door de Delta Lloyd Groep Foundation (www.deltalloydgroepfoundation.nl) 2 4 mugw ijzer

mei

2010

Amsterdam Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam (GKA) Geeft voorlichting, bemiddelt met schuldeisers en kan helpen schulden te saneren. Soms verstrekt de GKA leningen. Kijk ook op www.gemeentelijkekredietbankamsterdam.nl  T. 020-346 3620 (kredietverstrek- king) Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00  T. 020-346 3620 (schuldsanering) Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-11:00 Zuidweg & Partners Een particulier bureau dat schuldhulpverlening biedt aan (ex)ondernemers die hoofdelijk aansprakelijk zijn. Kijk ook op www.zuidweg-partners.nl of op www.schuldsanering.nl  T. 035-538 5350 Stichting CAV Ondersteuning van mensen die door bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen regelen. Kijk ook op www.stichting-cav.nl  T. 088-822 8228 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-12:00

Centrum Centram Maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam-Centrum en West. Voor problemen op het gebied van wonen, zorg, werk, financiën en welzijn. Om je aan te melden kun je bellen met het Loket Zorg en Samenleven/Centram. Kijk ook op www.centram.nl Bureau Schuldhulp Centram  T. 020-557 3338 (geen inloop- spreekuur, altijd eerst bellen) Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Dienstencentrum Straat en Dijk (maatschappelijk en ouderenwerk, sociaal raadslieden, schuldhulp)  Haarlemmerstraat 132 - 136 Open: ma en wo 13:00-14.45 Dienstencentrum d’Oude Stadt (maatschappelijk en ouderenwerk, sociaal raadslieden, schuldhulp)  Sint Antoniesbreestraat 32 T. 020-5573 338

Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: di 13:00-16:00; wo 9:00-12:00 (inloopspreekuren) Bredeschool Zeeheldenbuurt  Roggeveenstraat 14 T. 020-5573 338 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: alleen op afspraak Loket Zorg en Samenleven Oosterkerk (maatschappelijk en ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Kleine Wittenburgerstraat 1 T. 020-5573 338 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: ma en do 9:00-12.00 (inloop- spreekuur): Gezondheidscentrum Oostelijke Eilanden (maatschappelijk werk)  Kleine Wittenburgerstraat 72 T. 020-557 3338 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: alleen op afspraak. Dienstencentrum Laurierhof (maatschappelijk en ouderenwerk, sociaal raadslieden, schuldhulp)  1e Laurierdwarsstraat 6 T. 020-5573 338 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: di,-do en vr van 9:00-12:00 (inloopspreekuur) Buurtcentrum De Horizon  Zaandammerplein 50 (maatschappelijk werk, alleen op afspraak) T. 020-5573 338 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: alleen op afspraak Dienstencentrum Koperen Knoop (bureau schuldhulp, maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Van Limburg Stirumstraat 119 T. 020-5573 338 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: ma 13:00-16:00; di 9:00- 12:00 uur en do 13:00-19:00 (inloop) Gezondheidscentrum Staatsliedenbuurt (maatschappelijk werk)  Van Hallstraat 200 T. 020- 557 3338 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: alleen op afspraak

Noord Stichting Doras Maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam-Noord. Je vindt er maatschappelijk werk, welzijn ouderen, sociaal raadslieden en schuldhulpverlening. Stichting Doras is te vinden bij de vier Loketten Zorg en Samenleven in Amsterdam-Noord. Kijk ook op www.doras.nl Loket Zorg en Samenleven Tuindorp Oostzaan en Molenwijk  Aldebaranplein 2-c T. 020-7510 610 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: ma, di, do en vr 9:00-12:00 Loket Zorg en Samenleven Banne Buiksloot  Botterstraat 185-b T. 020-7510 610 m ug m aga zine

werk inkomen  budget Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: ma, di, do en vr 13:30-16:30 Loket Zorg en Samenleven Nieuwendam  Volendammerweg 51-b T. 020-7510 610 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: ma, di, do en vr van 9:00-12:00 Loket Zorg en Samenleven Midden Noord  Hagedoornplein 1-b T. 020-7510 610 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: ma, di, do en vr 13.30-16.30

West Dienstencentrum Oud-West Maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en het melden van huiselijk geweld. www.dienstencentrum-oudwest.nl  Borgerstraat 52-b T. 020-607 1580 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Open: ma t/m vr 9:00-12:30 en 13:30- 17:00 Loket Zorg en Samenleven Oud-West  Eerste Helmersstraat 106-b T. 020-6187 715 Bereikbaar: ma t/m do 9:00-17:00 Open: di en do 9:00-12:30  Kwakersstraat 3 T. 020-2523 456 Bereikbaar: ma, di, do en vr 9:00-17:00 Open: ma, di, do en vr 9:00-17:00  Ten Katestraat 67-71 (m.i.v. 17 mei) T. 020-253 1306 Open: ma 7:30-19:30; di t/m vr 7:30-17:30 Dienstencentrum de Baarsjes Heeft de volgende loketten: maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk, sociaal raadslieden en taalwijzer. www.dienstencentrum-debaarsjes.nl  Baarsjesweg 224-5e etage T. 020-589 6900 Open: ma, di, wo en vr 9:00-12:30 en 13:30-17:00 uur; do 9:00-12:30 Loket Zorg en Samenleven Ouderencentrum De Boeg  Hoofdweg 495 T. 020-5800 055 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Open: di 14:30-16:30 Dienstencentrum Bos en Lommer Loket Zorg en Samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk, Taalwijzer, advocatenspreekuur, Meldpunt Zorg en Overlast en sociaal raadslieden. www.dienstencentrum-bosenlommer.nl  Bos en Lommerplein 156 T. 020-580 0058 Open: ma t/m vr 9:00-17:00 ma t/m vr 9.00-12.00 (Taalwijzer) Gezondheidscentrum Staatsliedenbuurt  Van Hallstraat 49 T. 020-557 3338 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Open: alleen op afspraak m u g m aga zine

Mercatorpost  Mercatorplein 49 T. 020-253 1999 Bereikbaar: ma t/m vr 10:00-16:00 Open: ma t/m vr 10:00-16:00

Open: ma t/m vr 9:00-17:00 Mobiel Zorgloket Osdorp  T. 06-513 5 4974 of 06-513 5 4976 of 020-667 5100 Open: ma t/m vr 9:00-17:00

Nieuw-West

Zuid

Impuls Maatschappelijke Dienstverlening biedt maatschappelijk werk, sociaal raadslieden en schuldhulpverlening in Slotervaart en Geuzenveld-Slotermeer. Kijk ook op www.impuls.nl Impuls Geuzenveld-Slotermeer  T. 020-307 5200 Bereikbaar: ma t/m do van 9:00-11:00 (schuldhulpverlening); wo 14:00 16:00 en vr 9:00-11:00 (sociaal raads- lieden); di 10:00-11:00 en vrij 14:00- 15:00 (maatschappelijk werk) Impuls Slotervaart  T. 020-666 1000 Bereikbaar: ma, di, wo en vrij 9:00- 11:00 (schuldhulpverlening); di en do 9:00-10:00 en 14:00-15:00; wo 9:00- 10:00 (sociaal raadslieden); ma t/m vr 13:00-14:00 (maatschappelijk werk) Loket Zorg en Samenleven Nieuw-West  Pieter Calandlaan 7 T. 020-7989 585 Bereikbaar: ma, di, wo en do 9:00- 11:00 Open: ma, di, wo en do 12:00-17:00 en vr 9:00-13:00  Plein ‘40-’45 1 T. 020-8898 383 Bereikbaar: ma, di, do en vr 12:00-15:30 en do ook 17:00-19:00 Open: ma, di, do en vr 12:00-15:00  Van Suchtelen van de Haarestraat 14-16 T. 020-5180408 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Open: ma t/m vr 9:00-12:00 en 13:00- 15:00 SEZO Maatschappelijk werk, ouderenwerk, schuldhulpverlening, sociaal raadslieden, Loket Zorg en Samenleven en Mobiel Zorgloket Osdorp. Kijk ook op www.sezo.nl SEZO Maatschappelijke Dienstverlening  Wolbrantskerkweg 84 Inloop: di 9:30 - 10:30 (inloop maat- schappelijk werk) T. 020-667 5100 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Dienstencentrum Osdorp  T. 020-667 5120 Inloop: di 9:30 - 11:00 Bereikbaar: di t/m vr 9:00-12:00 Schuldhulpverlening Osdorp  T. 020-667 5115 Bereikbaar: ma, di, do en vr 9:00-10:30 (informatie); ma, di, do en vr 10:30- 12:00 (lopende zaken) Sociaal raadslieden Osdorp  Wolbrantskerkweg 84 T. 020-667 5100

Bureau Schuldhulpverlening Zuid Voor jongeren tot 23 jaar is er aparte hulp en begeleiding door een schuldhulpverlener. Kijk ook op www.puurzuid.nl  Banstraat 5 T. 020-346 4266 Bereikbaar: ma, di en do van 9:00-12:00 (telefonische aanmelding) Loket Zorg en Samenleven Oud-Zuid  J. M. Coenenstraat 4 T. 020-5708 111 Open: ma, di, wo en do van 9:00-14:00 Loket Zorg en Samenleven Rivierenbuurt  Lekstraat 13 a T. 020-5400 980 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Open: ma t/m vr van 9:00-12:00; do 15:30-18:00 Loket Zorg en Samenleven Buitenveldert  A. J. Ernststraat 112 T. 020-3012 727 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Open: ma, di en vr van 9:30-12:30 en do van 14:00-18:00

Oost Dynamo dienstencentrum Oosterpark Biedt de volgende diensten: Loket Zorg en Samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en sociaal raadslieden. Kijk op www.dynamo-amsterdam.nl ‘s Gravesandeplein 19 T. 020-462 0399  Spreekuur Loket Zorg en Samenleven T. 020-462 0360 Bereikbaar: ma t/m vr 13:00-16:00 Open: ma t/m vr 9:00-12:00  Spreekuur schuldhulpverlening T. 020-4620 380 Bereikbaar: ma, di, do 9:30-11:30 Open: ma, di, do 14:00-15:00  Crisisspreekuur schuldhulpverlening Open: ma, di en do 14:00-15:00; wo en vr 9:30-10:30 Civic Zeeburg Zorg & Dienstverlening Biedt de diensten: Loket Zorg en Samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, advies seniorenwerk, ouderenadviseur, mantelzorg, Taalwijzer en sociaal raadslieden.  Obiplein 14-16 T. 020-665 8001 Schuldhulpverlening Oost  T. 020-462 0380 (aanmelden) Bereikbaar: ma, di en do 9:30-11.30 Loket Zorg en Samenleven Zeeburg  IJburglaan 727 b T. 020-4952 255 Open: ma t/m vr 9:00-13:00 uur;

inloopspreekuur di en do 9:00-10:30 en vr 9:30-11:30 Loket Zorg en Samenleven Indische Buurt/Oostelijk Havengebied  Obiplein 14-16 T. 020-665 8001 Open: ma t/m do 9:00-12:00 uur; telefonisch 13:00-16:00

Zuidoost en Diemen Madi Verzorgt de maatschappelijke dienstverlening in Zuid00st en Diemen. Je vindt er maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk en sociaal raadslieden. Kijk ook op www.madizo.nl  Karspeldreef 1009 T. 020-314 1618 Open: ma, di, do en vr 9:00-11:00; di en do 14:00-16:00 uur (algemeen); ma, di, do en vr 13:00-14:00 (MaDi Loket); 9:00-16:30 (maatschappelijk werk); 10:00-11:00 (schuldhulpver- lening); 13:00-14:00 (ouderenwerk) en 13:00-14:00 (maatschappelijk werk) Loket Zorg en Samenleven Zuidoost  Anton de Komplein 150 T. 020-2525 777 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-12:00 Open: ma t/m vr 9:00-13:00, do 17:00-20:00

Raad en advies Soms concrete hulp, altijd goede raad en soms juridische bijstand op het gebied van werk en inkomen vind je bij de volgende organisaties. Formulierenbrigade Helpt bij het invullen van lastige formulieren. Als u slecht ter been bent, komt de Formulierenbrigade bij u thuis. Formulierenbrigade Centrum, Oost  Weesperstraat 111-117 T. 020-3466 010 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-16:00 Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Zuidoost  Flierbosdreef 2-12 T. 020-3464 357 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-12:00 en 13:00-17:00 Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Noord  Klaprozenweg 91 T. 020-3466 390 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Nieuw-West  Jan van Galenstraat 323 T. 020-3465 766 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade West en Zuid  Banstraat 5 T. 020-3465 752 Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Geen inloop, bellen voor een afspraak Comité Vrouwen en de Bijstand/EVA  Da Costakade 162 T. 020-624 6666

Open: vr 11:00-14:00 (inloopspreekuur) Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) Oftewel ‘de vakbond’, biedt hulp bij vragen over arbeidsrecht of bij problemen met je werkgever. FNV geeft ook loopbaanadvies. Lidmaatschap vereist. Kijk ook op www. fnv.nl  T. 020-581 6300 Bereikbaar: ma t/m vr 8:0-17:30 Christelijke Nederlandse Vakcentrale (CNV) De christelijke broer van de FNV; helpt onder andere consumenten tegen een geringe vergoeding met het invullen van belastingformulieren (ook voor nietleden) en biedt juridische bijstand (alleen aan leden). Kijk ook op www.cnv.nl  T. 030-751 1001 Bereikbaar: ma t/m vr 8:00-18:00 Vereniging Bijstandsbond Amsterdam Belangenbehartiger voor mensen met een uitkering en werkende minima. Kijk ook op www.bijstandsbond.org  Da Costakade 162 T. 020-689 8806 of 06-618 1815 Open: di en do 11:00-16:00 Juridisch Loket Voor iedereen die langskomt met een juridische vraag. Verwijst door wanneer nodig. Kijk ook op www.juridischloket.nl  Vijzelgracht 21-25 T. 0900-8020 (10 ct p/m) Open: ma t/m vr 9:00-17:00 Stichting Wetwinkel Amsterdam Gratis juridische hulp voor huur-, arbeids-, consumenten- en bestuursrecht en voor overige civiele zaken. Geen straf-, belasting-, personen-, familie- of erfrecht. Kijk ook op www.wetwinkelamsterdam.nl  Oudemanhuispoort 2-3 T. 020-330 3029 Open: di en do 19:00-21:00 Wijksteunpunten Wonen Amsterdam Gratis informatie, advies en ondersteuning over huren en wonen. Elk stadsdeel heeft een Wijksteunpunt Wonen met eigen spreekuren en telefoonnummers. Te veel om hier op te noemen. Bel het algemene informatienummer of kijk op www.wswonen.nl.  T. 020-523 0130 Bereikbaar: ma t/m do 9:00-17:00, vr 9:00-13:00 Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen (ANBO) IJvert voor zeggenschap en emancipatie van senioren. Ook niet-leden kunnen er voor vragen terecht. De Anbo heeft diverse vestigingen. Neem contact op met de Anbo-lijn of kijk op www.anbo.nl.  T. 030-233 0060 Bereikbaar: ma t/m vrij 9:00-17:00 mei

2010 mugw ijzer 25

Kijkend loerend achter een hoog gesloten dekking wordt tegenstander Daku (links) bestookt. Foto's: Hilco Koke

Drama voor bokser zonder hoofdkap sport R André Stuyfersant De populariteit van het amateurboksen loopt terug. Volgens de Internationale Boksbond is dat de schuld van de hoofdkap die de bokser moet beschermen: het publiek wil de bokser in het gezicht kunnen kijken. De bond besloot de kap af te schaffen. Danny Smit had de primeur om als eerste amateurbokser zonder hoofdkap twee kopstoten te krijgen.

m ug m aga zine

azend was hij. Het liefst had hij de complete jury én de scheidsrechter een ‘linkse hoek’ willen verkopen. Voormalig bokser Peter Zwezerijnen, honderddertig partijen gevochten en nu coach, voelde zich bestolen. Gelijk had hij. Een visueel gehandicapte kon zien dat Zwezerijnens pupil, Scot Duncan, met een straatlengte voorsprong de partij tegen Robert van Nimwegen op zak had. Maar zowel Zwezerijnen als Duncan maakte een kapitale fout. Want die ene ongeschreven boksregel luidt: als je tegenstander een lokale favoriet is, moet je deze minstens tien minuten lang tegen het canvas rammen. ‘Puntendrukker’ Duncan vergat dat. Een dure fout. Hoewel Purmerender Van Nimwegen een straatlengte achterstond, werd hij door scheidsrechter Cen Dunbar tot overwinnaar uitgeroepen. Tot ongenoegen van een kolkende, afgeladen zaal. En dat was pas de eerste partij, dat belooft nog wat en het publiek gaat er nog maar even goed voor zitten. En de boksers? Die hebben er duidelijk zin in. Afgetrainde, geschoren torso's klimmen met een opvallende gretigheid de ring in. Voor het eerst na lange tijd kunnen ze hun vuistkunsten weer vertonen voor een groot publiek. Dat laatste zijn de organisatoren niet meer gewend. Na jarenlang amateurwedstrijden te hebben gehouden in achterafzaaltjes voor een handjevol liefhebbers zijn pers en toeschouwers massaal op komen dagen voor de Final Four in Purmerend op 3 april jl. waar veertien

boksers om de hoofdprijs vochten. Aan de entertaining is ook gedacht. Voor een verbijsterd publiek van geharde mannen klimt Peter-Jan Rens met zijn gitaar de ring in. De Grote Mijnheer Kaktus-show kan beginnen. Als eindelijk ringspeaker Jakhals Erik, bekend van DWDD, de partijen aankondigt, staat elders in het gebouw halfzwaargewicht Danny Smit te sparren met trainer Raymond Joval. Smit heeft er zin in. Na een lange, barre, donkere winter van trainen in de sportschool van Bert Kops staat de Amsterdammer nu op de poort van het beroepsboksen te kloppen. Met ritmische dreunen slaat Smit op de handschoenen van de voormalige wereldkampioen. De bloedvaten staan wagenwijd open, de hartslag is ver boven de honderd en zweetdruppels vallen op de vloer. ,,Gevaarlijk zonder kap?", echoot hij tussen een serie schijnstoten door. ,,Ik ken mijn grenzen, ben nooit knock-out geweest en heb dertig gevechten gedaan. Samen met Joval heb ik mij heel goed voorbereid. Maar welke sport is niet gevaarlijk? Kijk naar wat er met die rodelaar op de Olympische Spelen gebeurd is. Ik heb veel ervaring, ben vlug en sterk, heb een snelle linkse die ik goed weet te plaatsen." Toch heeft Smit ook zijn twijfels om zonder kap te vechten. ,,Ik ben wel bang voor een blessure aan mijn gezicht", fluistert hij bezweet. Dat zal een profetische uitspraak blijken te zijn. Danny Smit, 24 jaar, een geblokte Amsterdammer, houdt duidelijk

van het gevecht, is gretig, staat als het even kan iedere dag in de ring en heeft de droom om ooit K-1 vechter te worden. ,,Om prof te worden, moet er geld zijn", verklapt verzorgster Ilona Lenten. ,,Vijftienhonderd euro kost een gevecht. Zeshonderd voor Danny, evenveel voor de tegenstander en de rest gaat naar de bond." Een bedrag dat in het betaalde voetbal verdiend wordt door de ballenjongen maar wat Smit niet kan ophoesten. De warming-up zit erop. Smit, op een stoel, wordt door de voormalige wereldkampioen geestelijk voorbereid op het gevecht. ,,Haleluja." Joval fluistert geheimzinnige woordjes in Smits oor, smeert zijn gezicht in met vaseline en duwt het bitje in zijn mond. Danny Smit, sportinstructeur in de Baarsjes, staat er nu alleen voor. Eén van de aardige bijzaken van het boksen is dat de pugilist van dienst zelf de muziek mag uitkiezen waarmee hij aangekondigd wordt. Wat muziekkeuze betreft heeft Smit op punten gewonnen. Met bombastische Hollywoodmuziek komt de Amsterdammer op, klimt de ring in en het gevecht kan beginnen. Helpers weg, eerste ronde! Voor Smit dé kans om uit de betrekkelijke anonimiteit te komen. Het wordt een proeve van bekwaamheid om die fel begeerde profstatus, katalysator hiervoor is tegenstander Andaman Daku, nota bene een vriend van Smit. Kijkend, loerend achter zijn hoog gesloten dekking wordt tegenstander Daku bestookt, die niet van plan is zich te laten afslachten. De ≠eer-

'Ik kreeg twee kopstoten'

ste minuut wordt gekenmerkt door bezwete lijven, trillende spieren, harde klappen en koppen die tegen elkaar slaan. En na nog een minuut is het opeens over! Van de wenkbrauw van Smit druipt traag een druppel bloed. Op medisch advies wordt het gevecht beëindigd. Een nachtmerrie voor een jonge aankomende bokser. Maandenlange training voor niks, weg profcontract. Het leven van een amateurbokser is hard en wreed. ,,Ik kreeg twee kopstoten", vertelt Smit. Eenzaam en troosteloos zit hij in het grote trainingslokaal. ,,Ik had gemakkelijk door kunnen vechten want ik had er geen last van." Supporters komen binnen, kloppen hem zwijgend op de schouders. ,,Kut, hè", roept zijn trainer. Na een tijdje zwijgend voor zich uit gestaard te hebben, reageert Smit. ,,Maar de muziek was goed hè?" mei

2010 spo r t 27

peeters

sociaal raadslieden

Is het nog zinvol om een T-biljet 2009 in te vullen?

De banenmarkt van de Partij van de Arbeid De PvdA wordt gezien als de partij voor werknemers. Om te kijken of dit klopt nemen we VARA-programma Pauw en Witteman van 21 april jl. onder de loep,met als centrale gast waarnemend PvdAburgemeester Asscher van Amsterdam. Asscher mocht uitleggen waarom hij een aangekondigde staking van de Amsterdamse stadsreiniging per 30 april door de rechter wil laten verbieden. Vakbondsbestuurders proberen al weken koopkrachtbehoud voor gemeenteambtenaren te bewerkstelligen, zonder resultaat. Daarom staakt de Amsterdamse stadsreiniging vanaf Koninginnedag. Het stakingsmiddel zet je per slot van zaken in op een strategisch goed moment. Asscher probeerde de stakers zwart te maken. Ze zouden de volksgezondheid in gevaar brengen en de brandweer en andere hulpdiensten zouden sterk hebben aangedrongen om de staking te verbieden. Dat geldt misschien voor de top, maar de man en vrouw op de wagens weten wel beter. Asscher mocht zo een tijdje doorgaan, want de VARA was natuurlijk 'vergeten' om iemand van het stakingscomité uit te nodigen. Asscher had in plaats van deze ramkoers ook kunnen zeggen dat hij alles in het werk zou stellen om de stakers te helpen. Maar dat deed hij mooi niet. Even later liet hij terloops vallen waarom niet. Gemeenten moeten flink bezuinigen en dat moet ook Amsterdam met in de komende raadsperiode de PvdA (dus Asscher) wederom aan het roer. Dat een PvdA-er als Asscher echt wel kan knokken voor een baan en werk werd duidelijk toen hij in de bres sprong voor Eberhard van der Laan. Deze Eberhard, wederom van de PvdA, heeft zich kandidaat gesteld om de volgende burgemeester van Amsterdam te worden. Uiteraard werd Asscher aan de tand gevoeld over Van der Laans kandidatuur door Jeroen Paul en PvdA-coryfee Paul Witteman. Dit eentweetje werd natuurlijk  gewonnen door Asscher. U ziet het, de PvdA werkt, behalve als u werknemer bent bij de stadsreiniging. Dan zijn het gewoon baasjes. Jacques Peeters Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam (WBVA) 28 O pinie

mei

2010

Inmiddels heeft iedereen die voor 1 april 2009 verplicht belastingaangifte moet doen dit al gedaan. Degenen die dit nog niet hebben gedaan zullen uitstel van het doen van aangifte aangevraagd hebben bij de belastingdienst. Veel mensen kwamen tot de ontdekking dat ze in 2009 niet of nauwelijks geld terug krijgen. Kwamen zij de voorgaande jaren nog wel boven de drempel aftrek buitengewone uitgaven uit, dit jaar is dit veel moeilijker. Dit komt doordat de volgende ziektekosten niet meer aftrekbaar zijn in 2009: • Brillen • Ooglaserbehandelingen • Begrafenisverzekering • Huisapotheek • Premie aanvullende

ziektekostenverzekering • Eigen bijdrage voor thuiszorg of verblijf in verzorgingshuis • Vaste aftrek 65-plussers of arbeidsongeschiktheid • Kosten i.v.m. bevalling • Kosten i.v.m. begrafenis Wat is nog wel aftrekbaar? • Protheses • Kunstgebitten en tandartskosten • Gehoorapparaten • Dieetkosten op voorschrift van de arts • Uitgaven voor vervoer van een zieke naar arts of ziekenhuis • Medicijnen op doktersvoor- schrift voor zover het totale be- drag boven het eigen risico van €155,- uitkomt. • Kleding en beddengoed bij ziekte/invaliditeit

Dan moeten de gemaakte kosten nog wel boven de drempel van 1,65% van het drempelinkomen uitkomen om voor aftrek in aanmerking te kunnen komen. Overige aftrekbare buitengewone uitgaven • Uitgaven levensonderhoud kin- deren < 30 jaar • Studiekosten • Giften Ook hiervoor geldt een hoge drempel. Wel of geen T-biljet? In de meeste gevallen niet maar als u denkt voldoende buitengewone uitgaven te hebben kunt u een T(teruggave)-biljet invullen over 2009. Alle door u gemaakte buitengewone ziektekosten boven het

drempelbedrag van 1,65% van het verzamelinkomen, worden in mindering gebracht op de ingehouden loonheffing en kunnen leiden tot een belastingteruggave. Ook als er bij u geen loonbelasting is ingehouden kunt u in aanmerking komen voor een belastingteruggave volgens de TBU-regeling als u een aftrek buitengewone ziektekosten heeft. Deze tegemoetkoming buitengewone uitgaven (TBU) wordt ook wel verzilveringsregeling genoemd. De belastingdienst betaalt de TBU pas uit nadat u een definitieve aanslag heeft ontvangen. Wellicht komt u ook nog over de jaren 2008, 2007, 2006 en -tot 31/12/2010- 2005 in aanmerking voor belastingteruggave. Marjan Olthof (sociaal raadsvrouw)

juridisch loket

Wanneer heeft u recht op huurbescherming? buitenland verblijft en na deze periode weer zelf in de woning wil gaan wonen. Dit moet uitdrukkelijk in het contract vermeld staan evenals een ontruimingsbeding (belofte van de huurder dat hij de woning dan zal verlaten).

De verhuurder kan de huurovereenkomst alleen opzeggen als zich één van de zes in de wet genoemde gronden voordoet. Om andere redenen is huuropzegging dus niet mogelijk! De verhuurder dient de gronden bij de huuropzegging te vermelden en een opzegtermijn in acht te nemen. Vaak moet hij ook een verhuiskostenvergoeding betalen (sinds kort geldt dit ook voor particuliere verhuurders), informeer hiernaar bij het Juridisch Loket. Een huurder kan zich altijd op huurbescherming proberen te beroepen. In dat geval blijft de huurovereenkomst in stand (ondanks de opzegging) en moet de verhuurder eerst naar de kantonrechter stappen om toestemming tot ontruiming te vragen. Uiteraard is het niet altijd zinvol om het op

een procedure bij de rechter aan te laten komen.

6) Als er sprake is van hospitaka merverhuur.

De opzeggingsgronden zijn (kort samengevat): 1) Als de huurder zich niet als een goed huurder gedraagt 2) Als er sprake is van tijdelijke huur (met ontruimingsbeding) 3) Als de verhuurder de woning voor dringend eigen gebruik nodig heeft 4) Als de huurder niet instemt met een redelijk bod van de ver huurder voor het aangaan van een nieuwe huurovereen komst 5) Als de verhuurder op de plaats waar de woning nu staat een ander bouwwerk wil realiseren volgens een geldend bestemmingsplan

Korte toelichting 1) Hier is sprake van indien een huurder de huur niet betaalt of voor grote overlast zorgt. De verhuurder kan bij huurachterstand de huurovereenkomst ook direct proberen te ontbinden bij de kantonrechter. Als de rechter de huurovereenkomst inderdaad ontbindt, geldt er meestal geen opzegtermijn, dit in tegenstelling tot beëindiging door opzegging. 2) Een gewoon contract voor bepaalde tijd eindigt meestal niet door het verstrijken van de periode in het contract. Dit is wel zo indien de verhuurder voor een periode in het

In de bijdrage van het Juridisch Loket van volgende maand komen de gronden 3 en verder aan de beurt. Heeft u met een huurgeschil te maken? Wilt u weten of een beroep op huurbescherming in uw geval kans van slagen heeft? Heeft u een vraag op het gebied van huurrecht of een ander rechtsgebied dan kunt u contact opnemen met het Juridisch Loket. Hier zijn geen kosten aan verbonden. K.Y. Aurich (Loket Amsterdam)

Juridisch Loket

Sociaal Raadslieden

Zuidoost Hoofdvestiging Kempering 100B, tel. 314 16 18 Noord Volendammerweg 51B Hagedoornplein 1B Tuindorp Oostzaan Aldebaranplein 2C

Banne Buiksloot Botterstraat 185B tel. (cliënten): 435 45 55 Buurtcentrum De Pijp 2e van der Helststraat 66 tel. 570 96 40 website: www.sociaalraadslieden.nl

Uiterste inleverdatum van de Inkomensverklaring

ingeleverd. In de toelichting onderaan het formulier staat evenwel dat het formulier vóór de uiterste inleverdatum moet worden ingeleverd. Met andere woorden, wat bovenaan het formulier 'uiterste inleverdatum' wordt genoemd, is in feite de dag ná de uiterste inleverdatum. Ergerlijk en verwarrend.' Dit leidde bij mij ook tot de volgende vraag: hoe kan ik vóór 1 april (dus als de maand nog niet volledig voorbij is!) al weten wat (al) mijn inkomsten zijn geweest in de maand maart? Als ik mijn Inkomensverklaring in feite al moet inleveren op 31 maart en ik die-

zelfde dag, nadat ik de Inkomensverklaring al in de grijze bus heb gedaan, toch nog extra inkomsten blijk te hebben gehad (en dat kan in mijn geval heel goed voorkomen), kan ik die dus niet als zodanig opgeven. Dat betekent dus ook dat ik ofwel de verklaring niet kan ondertekenen, ofwel mogelijk valsheid in geschrifte pleeg (als ik na het in de grijze bus deponeren van de verklaring nog (meer) inkomsten blijk te hebben gehad). Ik kan me eerlijk gezegd niet voorstellen dat dat de bedoeling is van DWI.

tel. 0900-8020 (10ct per minuut) iedere werkdag 9:00 - 17:00 Bezoekadres Vijzelgracht 21-25 website: www.hetjl.nl

Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St Antoniebreestr. 32-46 Kleine Wittenburgerstr. 1 Haarlemmerstr. 132/136 tel. 557 33 33

ingezonden

Stuur uw brief naar redactie@ mugweb.nl of naar MUG, Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam. De redactie behoudt zich het recht voor uw brief in te korten. Anonieme inzendingen worden niet geplaatst.

De datum waarop de maandelijkse Inkomensverklaring ingeleverd moet worden was altijd de 7e van de maand, maar is nu opeens de 1e van de maand geworden. Daarop heb ik de volgende brief naar DWI gestuurd: 'Ik wil u graag eens wijzen op een merkwaardige tegenstrijdigheid die in de Inkomensverklaring is vervat. De uitdruking 'uiterste inleverdatum' betekent de laatste dag waarop iets (in dit geval een Inkomensverklaring) kan worden

Robert Rehm, Amsterdam m ug m aga zine

betoog

Joep Bertrams

Bieb in de versukkeling Deskundigen geven hun mening over een actueel onderwerp

In mijn jeugd was de bieb belangrijk. Ik ging er eens in de twee, drie weken met mijn moeder heen. Zij nam twaalf boeken voor zichzelf mee en ik het maximale aantal dat je als kind kon lenen.

I

nicolien Mizee

Ik bid u: ga rapen Een moord plegen, dat kan ik me nog voorstellen. Maar een blikje op straat gooien, nee. Voor het gros van de mensen moet dat anders zijn want er worden maar weinig moorden gepleegd, terwijl de goten vol liggen met blikjes. Gooit u wel eens een blikje of flesje op straat? Kunt u me uitleggen wat u dan denkt? Misschien helemaal niets. Ik huiver. Niets zo angstaanjagend als onverschilligheid. Liever een vijand die je met rood aangelopen gezicht uitscheldt dan iemand die zijn schouders ophaalt en gapend doorloopt. Ook in films is de ultieme slechterik steevast een koudbloedige psychopaat die zijn slachtoffers neuriënd de ranke nek omdraait. Als ik met vrienden en kennissen over zwerfvuil begin, kijken ze me glazig aan. Zwerfvuil? Dat valt toch best mee in onze stad? ‘Dáár dan!’, roep ik, wijzend. ‘En dáár!’ O ja, nu je het zegt. En dan beginnen ze m ug m aga zine

over huwelijksmoeilijkheden of de hypotheekrenteaftrek. Toch las ik laatst dat zwerfvuil volksergernis nummer één is. Voor één keer ben ik blijkbaar het volk. Wat dient het volk te doen? De rotzooi opruimen. Ik woon in een deftige buurt met dure huizen. De bezitters van die huizen besteden tonnen aan het verbouwen van hun domein maar het vuil dat buiten het eigen tuinhek ligt, laten ze liggen. Dáár zouden ze nou eens een heropvoedingskamp voor moeten bouwen! En joggers die met een koptelefoon op, niets ziend, langs de blikjes en flesjes rennen, dienen een prikstok bij zich dragen. Wie geld heeft, of de energie om aan zichzelf te werken, moet ook iets voor de omgeving doen. Intussen schaam ik me voor de troep op straat. Wat te doen? Emotioneel-economisch gezien is het beter de zooi op te ruimen. Dat kost me minder energie dan er, met steigerend hart, aan voorbij te lopen. Dus raap ik en loop met handen vol afval over straat. De meeste mensen lopen me met

afgewend gezicht voorbij. Een enkeling zegt: ‘Wat goed van u.' Maar vaker is de reactie agressief. ‘Daar betalen we belasting voor!’ Of: ‘Dat helpt toch niks!’ Het is de schuld van de jeugd van tegenwoordig, de bezuinigingen en de verpakkingsindustrie. Het is een eigenaardig verschijnsel dat mensen denken dat door het noemen van een oorzaak, het probleem is afgehandeld. Verontwaardiging is voor velen een comfortabele gemoedstoestand. Intussen zie ik alleen nog maar zwerfvuil. Geen lenteknoppen aan de bomen, geen parende futen, geen fluitende mensen, nee: blikjes, flesjes, plasticflarden. Ik denk aan de gewapende man die in de Rembrandt-toren een groep mensen gijzelde omdat zijn protesten tegen de introductie van de breedbeeldtelevisie niet gehoord werden. Wat moet ik doen om deze ergernis niet tot een obsessie te laten uitgroeien? Gehoord worden, dat is stap één naar de genezing. Vandaar dit stukje. En ik bid u: ga rapen.

k ben vergeten hoe de verhouding was, maar ik geloof twee leesboeken en drie studieboeken (later werd dat, als ik me niet vergis, zo veel studieboeken als je wilde) en volgens mij gold een dichtbundel als studieboek. Toen ik voor mijn leeslijst op de middelbare school moest lezen, sloot ik mezelf op in de bieb om dunne boekjes te zoeken, en ik zocht daarbij vooral naar boeken waarvan ik dacht dat de docent ze waarschijnlijk niet gelezen had. De bieb is langzaam uit mijn leven verdwenen. Als ik boeken wil hebben, kóóp ik ze meestal en informatie die ik vroeger wel eens ging opzoeken in de bieb, haal ik nu van internet. Ik heb vooral met de bieb te maken als ik een lezing mag geven die in de bibliotheek plaatsvindt en als de uitgeverij doorgeeft hoeveel exemplaren van een boek van mij door de gezamenlijke bibliotheken zijn besteld. Dat aantal is in de loop der jaren zeer sterk omlaag gegaan. Als ik een schatting moet geven, dan kom ik gemiddeld uit op een daling van zo’n 70%... Vroeger dacht ik dat de bieb een soort tempel was die een verzameling boeken aanlegt en waar je terecht kunt als je een bepaald boek elders niet vindt. Dat is allang niet meer zo – en misschien is het dat nooit geweest – al bestaat natuurlijk de Koninklijke Bibliotheek die wel degelijk een dergelijke collectie aanlegt, zoals ook sommige specifieke bibliotheken. Maar de bieb in de buurt is steeds meer op een soort boekhandel gaan lijken, met heel veel exemplaren van populaire titels in de aanbieding en verder een beperkt assortiment. Ik was wel een beetje geschokt toen ik erachter kwam, jaren geleden, dat bibliotheken boeken op een bepaald moment ook weer opruimen! Ik dacht dat ze naar een soort archief of verzameldepot verdwenen als de bieb te vol dreigde te worden. Maar nee, de meeste, zo niet alle buurtbibliotheken schrijven boeken af en die worden doorverkocht of vernietigd, als ik het goed begrepen heb. Op mij komt dat heel raar over. Ik krijg

regelmatig verzoeken van mensen die 'wanhopig' op zoek zijn naar een bepaalde titel van mij, die zelfs in de bieb niet te vinden is, omdat die afgeschreven is en opgeruimd. De bieb als opzoekpaleis van bijzondere boekwerken voor gewone mensen, die bestaat volgens mij niet meer. Dat zie je onder meer aan hoe de bieb boeken vergaart. Twintig jaar geleden werden er rustig 800 exemplaren van je boek afgenomen door de gezamenlijke bibliotheken, nu is dat nog maar een fractie ervan. Je nieuwe boek is lang niet meer in alle bibliotheken verkrijgbaar, maar je kunt er wel twintig keer hetzelfde nieuwe boek van een populaire schrijver lenen. Wat is daar onderscheidend aan? Het is net een soort tweedehandsboekhandel. Maar ik val in herhaling... De vraag dringt zich op wat de functie van de bieb wordt in het internettijdperk. Voor een digitaal boek heb je geen bibliotheek nodig. Maar je hebt wel een bieb nodig om in oude boeken te neuzen, alleen: die collecties zijn in de loop der jaren afgeschreven en dus heeft de bieb, in mijn ogen, aan kapitaalvernietiging gedaan. Je ziet in menige buurtbieb dat veel bezoekers niet in de boekenkasten aan het neuzen zijn, maar achter de computers zitten die in de bieb staan opgesteld en rondlopen bij de cd's en dvd's. Maar ook daar zie je minder mensen; kennelijk kan het tegenwoordig allemaal via internet gedownload worden en steeds meer mensen hebben een computer thuis. Waar heb je de bieb in de buurt dan nog voor nodig? Niet meer voor bijzondere collecties, want die zijn afgeschreven en opgeruimd. Voorbeeld: ik krijg nog elke maand wel een mailtje van iemand die op zoek is naar mijn poëzieprentenboek uit 1990, 'Mijn botjes zijn bekleed met deftig vel'. Soms komt er ineens een exemplaar beschikbaar en is het een door een bibliotheek afgeschreven exemplaar. Poëzie wordt niet stukgelezen, dus het gaat nooit om verweerde exemplaren en ik snap dan ook niet waarom bibliotheken niet vasthouden aan zo’n 'collector’s item'. Hup, weg ermee, lijken ze te denken. Ik begríjp het wel, maar is het verstandig? De tijd dat je op ontdekkingsreis kon in de bieb lijkt gepasseerd. Als het zo doorgaat is straks de bieb zelf voorbij. Voordat iedereen nou weer begint te roepen dat ik boos ben op de bieb: neen, ik ben niet boos op de bieb. En al helemaal niet op de mensen die er werken. Ik ben wel teleurgesteld in de managers van het bibliotheekwezen. Ted van Lieshout mei

2010 O pinie 29

klerenzooi

Nonchalante trui en leren sandalen In de rubriek ‘Klerenzooi’ wordt elke maand gekeken hoe je je voor weinig geld leuk kunt kleden. Zoscha van Erkel is 19 jaar en heeft vorig jaar haar havo-diploma gehaald. Ze is druk bezig met toelatingsexamens voor de toneelscholen van Amsterdam, Arnhem en Maastricht en geeft elke week schaatsles. ,,Ik geef les aan zowel kinderen als volwassenen en aan cursisten die alleen hun techniek wat willen bijschaven want schaatsen lijkt makkelijker dan het is. Maar meestal boek je al heel snel resultaat. Ik geniet ervan als ik zie hoe mijn leerlingen de slag onder de knie krijgen.” „Schaatsen is echt mijn sport”, zegt Zoscha. „Ik schaats al vanaf mijn zevende en heb vroeger ook wedstrijden gereden. Als er ooit nog een Elfstedentocht wordt gehouden, doe ik zeker mee. We hadden deze winter heel veel ijs, maar helaas, te

weinig voor een Elfstedentocht. Om meer toneelervaring op te doen, speelde Zoscha afgelopen winter in een voorstelling van theatergroep Het Syndicaat. Met het stuk Lola reisde ze het hele land door. „Ik had een kleine maar spannende rol als hoer. De voorstelling gaat over de liefde van twee mannen voor de verleidelijke en wereldwijze Lola. Mijn kostuum was nogal komisch. Ik had een heel spannend pakje aan: een felrood badpak met daar overheen een blauwwit geblokte bikini. Daaronder een knalblauwe panty met daar weer overheen witte sokken tot aan mijn knieën. In mijn haar waren twee vlechtjes gedraaid en natuurlijk zat ik ook behoorlijk in de make up: knalrode lippen, veel oogschaduw, lekker uitdagend dus.” Van Erkel beschrijft haar eigen kledingstijl als chique-sportief. „Als ik zin heb om mij mooi aan te kleden, trek ik een jurkje aan. Als ik op stap ga of ga winkelen draag ik meestal een broek Ik heb een paar goede spijkerbroeken waarin ik me goed voel. Pumps met hoge hakken vind ik erg mooi, maar ik houd het geen hele dag vol om er op te lopen. Daarom trek ik in de zomer meestal een paar gympen aan als ik een jurkje draag.” De lange trui en de legging die Zoscha op de foto aan heeft zijn gekocht bij WE. Deze modezaak houdt twee keer per jaar een flin-

ke uitverkoop. Voor broeken, een blouse of colbert betaal je dan geen vijftig of zestig euro maar vaak slechts tien of vijftien euro. In de chique Beethovenstraat in Zuid scoorde Zoscha een paar cognackleurige leren sandalen, mét hak. „Ja, daar ben ik heel erg blij mee, maar dat was een toevalstreffer. Normaal gesproken ga ik nooit winkelen in die buurt. Ik reed er toevallig langs. Mijn blik viel op de etalage van schoenenzaak Per Due, en daar zak ik deze prachtige schoentjes staan. Afgeprijsd van €99,- naar �20,-. De meeste winkels in die straat vind ik nogal oubollig en bovendien veel te prijzig.” • Sweater: €10,- WE Kalverstraat • Legging: €8,- WE Kalverstraat • Sandalen: €20,- Per Due Beethovenstraat • Riem: €5,- Noordermarkt • Ring: €1,- Hema • Oorbellen: €2,- Hema tekst: Thea Golverdingen foto’s: fotonova.n

koopwijzer

Ecowasbal: een kind kan de was doen MUG geeft elke maand consumententips. Oftewel, hoe voorkom je dat je wordt uitgekleed als je toch al niet veel te besteden hebt. In onze voortdurende jacht om lezers geld te besparen, stuitte de redactie op de Ecowasbal. Geen of heel weinig geld uitgeven aan wasmiddelen en toch een kraakheldere was tegen een eenmalige aanschafprijs van €25 (plus €5,50 verzendkosten) met de garantie van duizend wasbeurten (3 tot 5 jaar). Dat is pas echt besparen. Het klinkt allemaal te mooi om waar te zijn. Dat schreeuwt om een test om de claims van distributeur Greenhabits aan de eigen bevindingen te staven. De Ecowasbal, die overigens is gemaakt van recyclebaar plastic, wordt tussen het wasgoed gestopt, vervolgens stel je temperatuur en wasprogramma in en wassen maar. Zijden stoffen zijn taboe. Alleen bij hardnekkige vlekken wordt geadviseerd 15 ml wasmiddel toe te voegen. De wasbal is gevuld met kleine keramische balletjes. Als deze balletjes in aanraking komen met water vorm ug m aga zine

men zich zogeheten hydroxyl-ionen. Deze ionen verminderen de oppervlaktespanning van het water en weken het vuil los van de vezels. Aldus de distributeur. Moderne

tovenarij denken we dan, maar wij zijn niet geschoold als chemicus. Dus wie weet. Na een maand testen met allerlei soorten was geeft onze vrijwil-

ligster de Ecobal voor de donkere was een vette tien. Wel gebruikte ze bij iedere was een klein beetje wasmiddel. De was is goed schoon en er blijven geen witte zeepresten

achter. Hetzelfde geldt voor de gekleurde was. Alleen de witte was valt wat tegen. De resultaten van onze eigen proef komen globaal overeen met die van een gerenommeerd landelijk onderzoeksinstituut en die van diverse forums op het internet. Bij een wondermiddel zoals dit past uiteraard de nodige achterdocht. Aan de andere kant is het zoeken naar betere en goedkopere alternatieven voor milieuvervuilende wasmiddelen een lofwaardig streven. Wie bewust na wil denken over zijn manier van wassen kan met de Ecowasbal veel geld sparen. En het gebruik van weinig wasmiddelen zorgt voor een langere levensduur van de wasmachine. ,,Ik blijf de wasbal zeker gebruiken. Je spaart geld, de was is schoon en veel zachter en het is een uitkomst voor mensen met een huidallergie’’, concludeert onze vrijwilligster. Er is een ‘niet goed, geld terug’ garantie. Dus gratis uitproberen kan. De wasbal wel binnen vijf dagen terugsturen. Info: www.ecowasbal.nl tekst en foto: Charles Braam mei

2010 ser v ice 31