Werken aan een mooie provincie
Gld.leeft 2010 Informatiekrant voor de inwoners van de provincie Gelderland
Editie
Achterhoek
Gelderse economie
Ontwikkeling Gelselaar
Meer geld voor ambulancezorg
Ieder jaar informeert de provincie
De provincie neemt verschillende
Het karakteristieke dorp Gelselaar
Volgens de streefnorm moet een
Gelderland alle inwoners via deze krant
maatregelen om de Gelderse economie
kenmerkt zich door kronkelige wegen
ambulance binnen vijftien minuten
over ons werk en de besteding van het
te stimuleren. Zo wordt geïnvesteerd
en paden en boerderijen op grote erven
op de plaats van een ongeval zijn. De
geld. Wat doet de provincie eigenlijk
in regionale Platforms Onderwijs
rondom de landbouwgrond. Toen een
afgelopen jaren werd deze norm in
allemaal? Heel veel! In deze krant lichten
Arbeidsmarkt. Ook kunnen werknemers,
aantal jaren geleden bekend werd dat
delen van Gelderland niet gehaald.
we een tipje van de sluier op. Meer
zelfstandigen of werkzoekenden met
Gelselaar zou worden aangewezen als
Vandaar de pilot Prestatieverbetering
informatie vindt u op onze website
onderwijsvouchers een aanvullende
beschermd dorpsgezicht, leverde dat
Ambulancezorg. Hoewel de ambulances
www.gelderland.nl
cursus of korte opleiding volgen, zodat
nogal wat commotie op. Daarom werd
eigenlijk door het Rijk gefinancierd
hun kansen op werk worden vergroot.
het dorp een proefproject voor Belvoir:
worden, stelt de provincie tot 2011 één
het cultuurhistorisch beleid van de
miljoen euro per jaar beschikbaar.
provincie.
En met succes.
pagina 3
pagina 7
Provincie Gelderland,
Ondersteunen
dichterbij dan je denkt
pagina 2
Arbeidsmarkt beleid € 1.300.000 in 2010
Ondersteunen van de Gelderse economie Provincie als partner
De provincie Gelderland volgt nauwgezet de trends op de arbeids-
Stimuleren in lastige tijden
markt. Zo kunnen problemen op de arbeidsmarkt vroeg worden
In deze tijden van recessie onderneemt de provincie nog meer
gesignaleerd en aangepakt. Daarnaast neemt de provincie verschilMet gepaste trots bieden wij u weer een
lende maatregelen om de Gelderse economie te stimuleren.
provincie zich mee bezighoudt. Trots,
‘Op dit moment wordt er door (werkgevers)organisaties, gemeen-
de meest uiteenlopende beleidsterreinen.
bod op de arbeidsmarkt bij elkaar te brengen’, vertelt gedeputeerde
selectie aan van onderwerpen waar de
omdat het laat zien hoeveel wij doen op
ten en onderwijsinstellingen al samengewerkt om vraag en aan-
Maar ook omdat het om onderwerpen
gaat waar de provincie het verschil kan
ofwel het Rijk, ofwel de gemeenten net zo
gelegenheid de komende tijd fors terugloopt. Ook in Gelderland.’
‘Hiermee kunnen werknemers, zelfstandigen of werkzoekenden
we samen met bijvoorbeeld waterschap
die als doel hebben dat werknemers makkelijker werk kunnen vin-
stelt arbeidsmarktprogramma’s op met daarin concrete projecten, den en werkgevers gekwalificeerd personeel kunnen aantrekken.’
natuurontwikkeling of, minder tastbaar
enkele lichtpuntjes laat zien, is de verwachting dat de werk-
Arbeidsmarkt.
In bijna elke Gelderse regio bestaat zo’n platform. Ieder platform
of gemeente. Zoals bij het realiseren van
worden een steuntje in de rug geven. Want hoewel de economie
Met name scholing vergroot de kans op werk. Daarom is de pro-
goed kunnen doen.
In veel gevallen zijn we partner, werken
durend werklozen en de zelfstandigen die werkloos dreigen te
Co Verdaas. ‘De provincie wil deze samenwerking bevorderen
en investeert tot en met 2010 in regionale Platforms Onderwijs
maken. We doen immers geen dingen die
actie. ‘We willen het Gelderse midden- en kleinbedrijf, de kort-
vincie gestart met het uitgeven van onderwijsvouchers. Verdaas: een cursus of een korte opleiding volgen. De provincie neemt
maximaal de helft van de scholingskosten voor haar rekening.
Met de onderwijsvouchers helpen we mensen bij de overstap naar ander werk.’
Kijk voor meer informatie op www.gelderland.nl/arbeidsmarkt
maar minstens zo belangrijk, regionaal
sociaal beleid. Daarbij werken we vaak op de achtergrond, stimuleren we anderen tot samenwerking en voegen kennis en
kapitaal samen. In andere gevallen zijn we eindverantwoordelijk, zoals in het
geval van jeugdzorg of openbaar vervoer.
rheid Leefbaaland platte 00 € 4.100.0 in 2010
Ook dan trekken we samen op met onder meer de Stadsregio en gemeenten.
De komende tijd zal er veel gediscussieerd worden over het takenpakket van de
provincie, onder meer als onderdeel van
de bezuinigingen door het Rijk. Wij gaan
die discussie niet uit de weg. Sterker nog: we zijn een zelfonderzoek gestart naar de
vraag; wat voor provincie willen wij zijn? Welke taken vinden we onlosmakelijk
bij de provincie horen en welke kunnen ook net zo goed door anderen worden
uitgevoerd? Dat kan leiden tot ingrijpende veranderingen. Maar hoe dan ook blijven
Samen in één Kulturhus
woon- en werkklimaat voor alle inwoners.
Doordat de maatschappij verandert, hebben gemeenschappelijke
wij een provincie die werkt aan een goed
voorzieningen, zoals scholen en bibliotheken, het moeilijk op het Clemens Cornielje
platteland en in de buitenwijken. Toch moeten deze voorzieningen
Commissaris van de Koningin
behouden blijven: ze vergroten de leefbaarheid, bijvoorbeeld doordat bewoners elkaar daar kunnen ontmoeten en samen verenigingen actief kunnen houden. De provincie Gelderland stelt daarom tot en met 2011 speciale stimuleringssubsidies ter
management en één missie heeft. Alle partijen werken nauw
met elkaar samen om meerwaarde te creëren voor een dorp of een stad. Samen beheren, onderhouden en leiden ze het Kulturhus. Ook maken ze programma’s voor verschillende doelgroepen.
Bijvoorbeeld een leesprogramma voor basisschoolkinderen of een
beweegprogramma voor ouderen. De krachtenbundeling bespaart kosten én zorgt dat partijen van elkaar leren.
beschikking. Als een olievlek Met het geld bouwen we dorpshuizen, wijkcentra en
Het begrip Kulturhus komt uit Scandinavië, maar heeft zich
gemeenschapsfuncties voor welzijn, zorg, educatie, cultuur en
2009 zijn er alleen in Gelderland al negen nieuwe Kulturhusen
Kulturhusen. In een Kulturhus (spreek uit: kultuurhuus) worden dienstverlening gebundeld. Denk aan een school, kinderopvang, een bibliotheek en een huisartsenpraktijk onder één dak. Het grote verschil met een dorpshuis is dat een Kulturhus één
2
Gld.leeft 2010
inmiddels behoorlijk verspreid in Nederland. In het najaar van geopend. Daarmee staat de teller in onze provincie op 25. Kijk voor meer informatie op www.gelderland.nl/kulturhus
De Achterhoek in het kort Cultuurhistorie € 26.600.000 in 2010
Gld.duurzaam We halen onze energie steeds vaker uit duurzame energiebronnen. De bekendste zijn wind, water en zon. Minder bekend is biomassa. Energie uit biomassa wordt opgewekt door verbranding, vergassing of vergisting van organische materialen, zoals hout en gft-afval. En ook uit koeienmest kun je energie halen. Met het grote aantal veehouders in de provincie Gelderland is
Vergroten van de leefbaarheid
biomassa een aantrekkelijke energiebron. De biomassa is gemakkelijk te verkrijgen en kost re-
Behoud en ontwikkeling van Gelselaar
latief weinig. De provincie stimuleert het gebruik van duurzame energie om zo het gebruik van fossiele brandstoffen terug te dringen. Met als doel een klimaatneutrale energiehuishouding in de provincie Gelderland in 2050.
Het karakteristieke dorp Gelselaar kenmerkt zich door kronkelige
www.gelderland.nl/klimaat
wegen en paden en boerderijen op grote erven rondom landbouwgrond. Toen een aantal jaren geleden bekend werd dat Gelselaar zou worden aangewezen als beschermd dorpsgezicht, leverde dat nogal wat commotie op. Bewoners en politieke partijen vroegen zich af wat de gevolgen van een beschermd gezicht zouden zijn
waarden en het vergroten van de leefbaarheid bijvoorbeeld. We wilden ook laten zien dat de term ‘beschermd gezicht’ geen be-
lemmeringen oplevert, maar juist kansen biedt. Tot slot wilden
we toeristische en recreatieve activiteiten stimuleren. Tijdens het opstellen van de visie is goed contact gehouden met Gelselaars Belang, de spreekbuis van de bevolking.’
voor de leefbaarheid. Actie ondernemen ‘We merkten dat de bewoners en de lokale politieke partijen niet
Het initiatief is door de bevolking goed ontvangen. Vanaf 2001 is
gedeputeerde Annelies van der Kolk. ‘Zij verwachtten dat er een
uit de Ontwikkelingsvisie. ‘En met succes’, aldus Van der Kolk.
positief stonden tegenover een beschermd dorpsgezicht’, vertelt stolp over hun dorp zou komen en dat ze niets meer aan hun
Behoud van religieus erfgoed
grond of huizen zouden mogen veranderen. Maar we zagen veel kansen voor Gelselaar. Daarom hebben we, in overleg met de
In Gelderland staan ongeveer 2.600 gebouwen
gemeente en de bewoners, het dorp aangewezen als proefproject
die onder het religieus erfgoed vallen. Het groot-
voor Belvoir: het cultuurhistorisch beleid van onze provincie.’
ste deel hiervan zijn kerken. Maar ook begraafplaatsen, kloosters en kapelletjes staan op de erfgoedlijst. Net als zaken die op het eerste gezicht
In kaart brengen
niets met het geloof te maken hebben, maar die
‘We hebben de problemen in het dorp in kaart gebracht door met de politiek én de inwoners te gaan praten. Aan de hand van deze
toch uit religie zijn ontstaan. Bijvoorbeeld ker-
gesprekken is een Ontwikkelingsvisie opgesteld. Hierin stonden
kenpaden in de Achterhoek. In 2009 is een uitge-
verschillende doelen: het in stand houden van cultuurhistorische
breide inventarisatie gehouden van het religieus
er hard gewerkt aan de voorbereiding en uitvoering van projecten ‘Historische schuren en boerderijen zijn gerestaureerd en hebben een nieuwe bestemming gekregen. Er worden nieuwe woningen
gebouwd en de kerk is gerestaureerd. Uiteraard allemaal volgens de regels van een ‘beschermd gezicht’. We zijn nog niet klaar,
maar wel al heel blij met het resultaat. Net als de bewoners. We
hebben de prachtige panden behouden, cultuurhistorische waarden ontwikkeld en tegelijkertijd een bijdrage geleverd aan de
leefbaarheid van het dorp. Dat is wat we voor ogen hebben met het Belvoirbeleid.’
Meer lezen? Kijk op www.gelderland.nl/cultuurhistorie
erfgoed in Gelderland. De provincie is heel zuinig op dit erfgoed en wil het graag in stand houden. Daarom verleent zij subsidie, bijvoorbeeld voor
Ruilactie rond de Dortherbeek
het onderhoud van kerkgebouwen. www.gelderland.nl/erfgoed
Vitaal
In het landbouwgebied rondom de Dortherbeek verwisselt een
0.000 € 184.70010 2 in
aantal kavels binnenkort van eigenaar. Boeren in het gebied kun-
Klimaat
nen hun grond ruilen met elkaar en met het Rijk en de provincie op
€ 22 .300.0 00 in 2010
nd
plattela
een wenszitting. Het doel van de kavelruil is grotere kavels dicht bij de boerderij en meer ruimte voor natuur en water. Met de kavelruil wordt grond vrijgemaakt voor het breder en on-
dieper maken van de Dortherbeek. Het water zal daardoor minder snel uit het gebied stromen en langer de tijd hebben om in de
Schonere Gelderse lucht
grond weg te zakken. Het grondwaterpeil zal stijgen en de verdroging verminderen.
De provincie Gelderland kent veel intensieve veehouderijen. Die zorgen voor werk en inkomen, maar het vee zorgt ook voor de productie van am-
Veilige zones en pittoreske paden
moniak. Daarom zoekt de provincie, samen met
De provincie wil in het gebied rondom de Dortherbeek ook een ecologische verbindingszone aanleggen. Via deze zone kunnen
de boeren, naar duurzame oplossingen voor land-
dieren zich veilig van het ene naar het andere natuurgebied ver-
bouw en natuur. Provinciaal doel: met behoud
plaatsen. Op verzoek van de dorpsraad van Exel wordt gekeken of
van het aantal dieren de kwaliteit van lucht,
er bollenpaden kunnen worden aangelegd. Via deze paden werd
landschap en (grond)water aanzienlijk verbete-
vroeger de koe naar de stier (de ‘bol’) gebracht.
ren. Een van de manieren om de lucht te zuiveren is de luchtwasser. Dit apparaat zorgt ervoor dat de ammoniakuitstoot uit de stallen vermindert.
Koeien in de wei
Pluimvee- en rundveehouders kunnen subsidie
Harry Menkhorst runt samen met zijn vrouw een melkveebedrijf. ‘Ik doe mee aan de wenszitting omdat ik een kavel wil ruilen die
krijgen wanneer zij een luchtwasser aanschaf-
ver van de rest van mijn land ligt. Met de wenszitting hoop ik een
fen. De afgelopen twee jaar zijn met deze subsi-
kavel dichter bij huis te krijgen.’ Menkhorst vindt de zitting een
die ruim zeventig luchtwassers geplaatst.
prima idee, maar hoopt wel dat er voldoende plaats blijft voor de
www.gelderland.nl/wav
3
Gld.leeft 2010
boeren. ‘Het is goed dat er ruimte gecreëerd wordt voor de natuur, maar ook de agrarische bedrijven moeten voldoende ontwik-
kelingskansen krijgen. Want ook koeien horen in het Gelderse landschap.’
www.gelderland.nl/dortherbeek
Impressie van projecten Samen met andere organisaties werken we aan allerlei projecten. Vaak worden deze gezamenlijk betaald,
Groter leefgebied herten
soms nemen wij de totale kosten voor onze rekening. Op deze kaart lichten we een aantal projecten toe.
Adde r
Veilig oversteken
Bo om
os
Een ecoduct kun je omschrijven als een viaduct vol begroeiing dat twee natuurgebieden met elkaar verbindt. Dieren hoeven geen gevaarlijke snelweg of spoorlijn over te steken, maar lopen veilig van het ene naar het andere gebied. Planten maken op hun beurt de oversteek doordat dieren de plantenzaadjes in hun vacht meenemen. Een ecoduct bevordert de uitwisseling van planten en dieren. In 2010 worden zes ecoducten op de Veluwe aangelegd en drie in Utrecht en Overijssel.
m
V
gedis dha Zan
r te ar
Her t
Struiken
jn Zwi
Alle biotopen uit aangrenzende natuurgebieden zijn aanwezig:
Eik, berk of den
Afrastering
In Gelderland komt het edelhert alleen op de Veluwe voor. De provincie wil het leefgebied van het hert vergroten door de Veluwe via poorten (verbindingszones) te verbinden met andere leefgebieden. Deze poorten bestaan uit een afwisseling van natuur en landbouw. In 2010 start een proef in drie poorten, waarbij wordt gekeken naar de gevolgen voor agrariërs wanneer de herten over hun land lopen. De provinciale hertenschaderegeling geeft de agrariërs een financiële vergoeding voor het openstellen van hun land voor herten.
Heide en schraal grasland
Ecol po
€ 10 in
Elburg Oosterdorp
Oldebroek
‘t Harde A28
Ecoducten
Nunspeet
€ 3.800.000 in 2010
Hierden
Harderwijk
Elspeet
Ermelo
Uddel Putten
Maatregelen tegen hittevorming in de stad
Meer water en groen in de steden
Grachten
Bomen en planten
Door de klimaatveranderingen is de kans op hitteop hoping in de steden groter geworden. Warmte blijft er langer hangen. Te extreme hitte is gevaarlijk voor de gezondheid. Een goed voorbeeld van een maatregel om dit te voorkomen is een groen dak. Daarnaast bespaart een groen dak energie omdat het goed isoleert. Wanneer groene daken op grote schaal worden toegepast dragen ze bij aan een duurzame en gezonde stad. Andere maatregelen om hitteophoping te voorkomen zijn meer fonteinen in de stad en het terugbrengen van grachten en beken. De provincie helpt mee om samen met gemeenten veel van deze maatregelen te realiseren.
Nijkerk
Groene daken
A28 Voorthuizen Hoevelaken A1 Barneveld
Plantsoen en fontein
A30 Scherpenzeel
Lunteren
Klimaat € 22. 300.000 in 2010
Ede A12 Wolfheze Oosterbeek
Bennekom Doorwerth Wageningen Maurik
Lienden Kesteren
Opheusden
A15
Tricht
Beesd
Deil
Asperen
Zetten
Dodewaard
Ochten
Buren
A2
A50
Elst
Andelst Bemmel
Deest
Tiel
Geldermalsen
Druten
BenedenLeeuwen
Wamel
Winssen Ewijk
Meteren
Heukelem
Driel
Heteren
Ingen
Beusichem
Culemborg
Arnhem
Renkum
Lent Beuningen A73
Bergharen
Weurt Ubbergen
Dreumel
Vuren
Berg en dal
A50
Waardenburg
A15 Herwijnen
Nijmegen
Apeltern
Brakel
Haaften Zuilichem
Heerewaarden
Zaltbommel
Alphen
Maasbommel
Batenburg Wijchen
A73
Rossum
Gameren A2
Aalst
Malden Nederasselt
Kerkdriel
Heumen Overasselt
Nederhemert Ammerzoden
Foodvalley
Hedel
Milieuvriendelijke bloemen
1 Warmtekracht-
De Provincie Gelderland heeft een Stimuleringsregeling Milieu voor organisaties, bedrijven en particulieren met vernieuwende ideeën op het gebied van milieu. Peter van de Werken uit Nederhemert krijgt subsidie voor zijn chrysanten-productiebedrijf River Flowers. Hij ontwikkelt namelijk een nieuwe methode om de grond in zijn kassen te ontsmetten. Wanneer hij energie opwekt om zijn kas te verwarmen, ontstaat ook restwarmte. Deze restwarmte gaat normaal gesproken verloren. Nu wordt deze ingezet om de grond te reinigen. Een besparing van energie én kosten!
koppeling werkt op aardgas.
Milieu en bedrijven € 36.600.000 in 2010
4
Gld.leeft 2010
2 Gereinigde uitlaatgassen gebruikt voor fotosynthese bloemen.
3 Opgewekte energie en vrijgekomen warmte gebruikt voor: • kasverwarming • grondreiniging
De Nederlandse voedingssector staat hoog aangeschreven vanwege de kwalitatief goede producten, de uitstekende logistiek en de voortdurende innovatie. In de regio Food Valley, in en rond Wageningen, hebben bedrijven, kennisinstellingen (zoals de universiteit in Wageningen) en overheden de handen ineen geslagen. Deze verschillende partijen zoeken samen naar mogelijkheden om voeding gezonder en duurzamer te maken. De ambitie is om in 2020 tot de Europese top op het gebied van agrofood te behoren.
Bedrijfsinnovatie € 46.600.000 in 2010 Innovatie
Logistiek
Kennis
Agrifood Ov et er t ien ollig erg n e e energie r direct naa
Wageningen Universiteit
Heilig landstichting
Klimaat Het edelhert is de meest voorkomende hertensoort op de Veluwe
Populatie: ca. 1.600 Levensduur: max. 16 jaar
Zuinige ketels
Ongeveer 200 huizen in de Apeldoornse wijk Woudhuis krijgen deze winter een energiezuinige HRe-ketel. Deze nieuwe generatie ketels wekt niet alleen warmte op, maar ook elektriciteit. Bewoners hoeven dus minder stroom in te kopen. Het gasverbruik stijgt wel iets, maar alles bij elkaar kan deze ketel een besparing van ongeveer 20 procent opleveren! Het project is een initiatief van de provincie Gelderland, de gemeente Apeldoorn, energiebedrijf Nuon, netbeheerder Alliander, ketelfabrikant Remeha en de woningcorporaties Woonmensen en Ons Huis.
Schouderhoogte: tot 130 cm
Gewicht: tot 225 kg
€ 22. 300.000 in 2010
Energiezuinige verlichting In het najaar van 2009 is in Winterswijk het kruispunt N319 met de Bataafseweg aangepakt. De verkeerssituatie is verbeterd en de kruising is beter verlicht. Er wordt hierbij gebruik gemaakt van energiezuinige led-lampen. De verlichting kan tot wel 70% besparen op energieverbruik.
Opgewarmde lucht in een stirlingmotor drijft een dynamo aan om elektriciteit op te wekken. Ook de vrijkomende warmte wordt benut, bijvoorbeeld voor de centrale verwarming of warm water.
logische oorten
00.000 n 2010
Hattemerbroek Wezep
Hattem
Door verhitting zet gas uit en wordt zuiger A naar binnen gedrukt.
1
HRe-ketel
Gas
Watercirculatie
Led-verlichting € 4.000.000 in 2009 en 2010
A
Wapenveld A50
22 Heerde
Epe
3
Stirlingmotor
Vaassen
Epse A1
Groen licht: met minder lichtintensiteit toch veel zicht.
Vergelijking stroomverbruik (bij een lichtsterkte van 200 lumen)
Vliegwiel drijft dynamo aan.
Twello
Apeldoorn
19
Bij afkoeling krimpt gas en trekt zuiger naar binnen.
Terwolde
A50
N3
Vliegwiel trekt zuiger B naar binnen. Gas komt in gekoelde cilinder.
B
g we
fse
aa
t Ba
Ledlamp 2 Watt
Gorssel
Spaarlamp 5 Watt
Gloeilamp 25 Watt
Laren
Eefde
Voorst
Lochem Zutphen Warnsveld Borculo Vorden
Eerbeek
A50
Eibergen
Brummen
Dieren
Ruurlo
Steenderen Hengelo
Groenlo
Rozendaal Hummelo
Rheden Velp
A348
Doesburg
Zelhem Lichtenvoorde
Giesbeek
Winterswijk Doetinchem Westervoort Duiven
Varsseveld
A18
Didam
Huissen
Gaanderen
Zevenaar
Aalten
Terborg
A12 Angeren
Silvolde Zeddam Ulft Doornenburg
Pannerden ´s-Heerenberg
Gendt Millingen a/d Rijn
Gendringen
Dinxperlo
Lobith Tolkamer
Beek
Danskunsten Kennismaken met dans als kunstvorm én werken aan je conditie. Dat is het doel van CU! Dance, een project in opdracht van de provincie Gelderland. Leerlingen van vmbo-brugklassen krijgen wekelijks dansles. Aan het einde van het schooljaar vertonen ze hun kunsten tijdens een professioneel optreden. De eerste twee scholen die meedoen zijn het Liemers College in Zevenaar en het Over Betuwe College in Elst. Het project loopt tot 2012. Tot die tijd is er plaats voor nog acht scholen.
Groesbeek
Ballet
Cultuur € 35.900.000 in 2010
Kroon op Arnhem-Zuid Voor Arnhem-Zuid is in 2002 een verbeterplan opgesteld. Het stadsdeel ging achteruit en de woon- en zorgstructuur moest worden aangepakt. De afgelopen jaren is er hard gewerkt. De provincie droeg hier financieel aan bij en ondersteunde en begeleidde het project. Het resultaat is prachtig: er zijn koop- en huurwoningen voor jong en oud, nieuwe scholen en betere voorzieningen. Het nieuwe woon-zorgcentrum Malburgstaete werd officieel geopend door koningin Beatrix. Een kroon op het plan!
woningen en kantoren
bibliotheek
Jazz-ballet apotheek
evenementen en cursussen
wasserette restaurant internetcafé
Stad en Regio € 45.700.000 in 2010
5
Woon-zorgcentrum Malburgstaete
Gld.leeft 2010
apotheek
huisartsenpost
Streetdance
Beter bereikbaar Gelderland Onder ho wegen ud € 66.0 00.0 in 2010 00
De provincie Gelderland heeft leefbaarheid, bereikbaarheid en verkeersveiligheid hoog op de agenda staan. De door stroming van het verkeer op de wegen in de provincie is een van de aandachtspunten. Om weggebruikers goed te infomeren over wegwerkzaamheden en omleidingen en de
Stadsregio Arnhem Nijmegen dragen aan het project ook
Omleidingen
wegwerkzaamheden in Gelderland. Voorheen was dat te
maar ook van de omleidingsroutes die er zijn. Is er een straat
hun steentje bij. De site biedt een volledig overzicht van alle
De site geeft niet alleen een overzicht van werkzaamheden,
vinden op de website van de provincie, maar daarop ontbrak
of snelweg afgesloten? U ziet welke alternatieve route u kunt
informatie over de niet-provinciale wegen.
ontvangen wanneer er werkzaamheden zijn bij u in de buurt
doorstroming te bevorderen, geeft gedeputeerde Marijke van Haaren medio maart 2010 het startsein voor de website
Volledig en betrouwbaar
www.bereikbaargelderland.nl.
De nieuwe website is compleet en betrouwbaar. Alle
of op de route naar uw werk.
beheerders van Gelderse wegen leveren namelijk informatie
De nieuwe website is een initiatief van de provincie
Gelderland. De vijf vervoerregio’s, Rijkswaterstaat en
nemen. Ook kunt u ervoor kiezen een gratis e-mailbericht te
Kijk vanaf medio maart op www.bereikbaargelderland.nl
aan. Zij stemmen de werkzaamheden op elkaar af en via de site informeren zij elkaar en de weggebruikers.
Vitaal platteland
Wonen
€ 184.700.000 in 2010
€ 10.900.000 in 2010
Blijven bouwen in Gelderland Al jarenlang werkt de provincie aan het terugdringen
van het tekort aan betaalbare woningen. Tegelijkertijd worstelt de woningmarkt nu met de financiële crisis. De provincie wil de woningmarkt de komende jaren
stimuleren en zoekt samen met de regio’s, gemeentes, projectontwikkelaars en woningcorporaties naar manieren om dit te doen.
‘We willen als provincie zorgen voor continuïteit in het bouwproces’, vertelt gedeputeerde Theo Peters. ‘Dat
betekent dat we in deze economisch mindere tijden een impuls aan de woningmarkt willen geven. Zo
stimuleren we de werkgelegenheid én voorkomen we
dat er over een paar jaar een nieuwe crisis ontstaat: dat mensen wel een woning willen huren of kopen, maar dat er geen betaalbare woningen beschikbaar zijn.’
De Veluwe wordt nog mooier De Veluwe is het grootste bos- en natuurgebied van
De provincie inventariseert samen met alle betrokken partijen welke bouwprojecten snel van start kunnen
Nederland en belangrijk voor het behoud en de ontwikkeling van verschillende planten- en dierensoorten. Begin 2000
gaan en kijkt welke ondersteuning er nodig is.
heeft de provincie, samen met haar partners, plannen gemaakt om de kwaliteit van de Veluwe te verbeteren. Met
van verblijfsrecreatie’ op het programma. Bij dit laatste
onderdeel worden recreatiebedrijven opgekocht die midden in het natuurgebied liggen. De grond die vrijkomt, wordt
teruggegeven aan de natuur. Bedrijven aan de randen van de Veluwe krijgen ruimte om uit te breiden.’
Binnenstedelijk bouwen
als één van de doelen: de Veluwe op plaats 1 als binnenlandse
Het bouwen van nieuwe woningen gebeurt bij voorkeur
vakantiebestemming. De plannen zijn vastgelegd in het
Aantrekkelijk recreatiegebied
beleidsdocument Veluwe 2010, een investeringsprogramma
Een ander onderdeel van Veluwe 2010 is het verbeteren van
binnenstedelijk. Peters: ‘We bouwen zo min mogelijk in weilanden: we kijken eerst of er in de stad locaties
van tien jaar.
of vervallen panden bijvoorbeeld. Zo vergroten we
Gedeputeerde Harry Keereweer: ‘In het beleidsdocument
altijd om slopen of nieuw bouwen: ook de mogelijkheid
de aanleg van ecoducten en het inrichten van ecologische
zijn die we kunnen benutten. Braakliggende terreinen bovendien de leefbaarheid. Overigens gaat het niet van opknappen van woningen wordt bekeken.’
zijn maar liefst 48 projecten opgenomen. Denk hierbij aan poorten. Maar ook aan het saneren van bedrijventerrein Beukenlaan in de Renkumse poort. Daarnaast staan het
versterken van het imago van de Veluwe en ‘groei en krimp
Meer lezen? Kijk op www.gelderland.nl/wonen
6
Gld.leeft 2010
fietsmogelijkheden. De afgelopen jaren is ruim honderd kilometer fietspad opgeknapt. Ook de bewegwijzering is aangepast. Steeds meer resultaten van het beleidsplan
worden zichtbaar. Omdat er nog veel te doen is, stopt het project niet in 2010: het loopt door tot 2015. www.gelderland.nl/veluwe2010
In het kort
Openb a vervoe ar r
€ 99. 30 0.0 in 2010 00
Bedrij innovafstie € 46.6 00.0 in 2010 00
Van strippen naar chippen De blauwe, roze en grijze strippenkaarten maken in de loop van 2010 plaats voor de OV-chipkaart: één pas om te reizen met alle vormen van openbaar vervoer. Nieuw is dat er per kilometer wordt afgerekend in plaats van per zone. Sinds 1 november 2009 kunt u met de OV-chipkaart terecht in alle bussen op de Veluwe en in het Rivierenland; sinds januari 2010 zit het systeem ook op de bussen in de Achterhoek. In de loop van het jaar volgen de regionale treinen. Meer informatie over de chipkaart? Kijk op www.ov-chipkaart.nl
Microkrediet helpt op weg In deze tijden van economische crisis zijn banken terughoudend met het verstrekken van kredieten aan startende ondernemers. Zelfs met een goed bedrijfsplan is het niet vanzelfsprekend dat je een lening krijgt. Microkrediet Gelderland helpt startende
het vinden van de juiste informatie en het kiezen van een passend trainingsprogramma. Ook zijn er netwerkbijeenkomsten. Hier ontmoeten de ondernemers collega’s uit de regio. Een ideale
gelegenheid om nieuwe contacten op te doen en ervaringen uit te
ondernemers ook tijdens de recessie in het zadel.
wisselen.
Voordelig op pad met Regiotaxi Gelderland
De actie is een initiatief van de provincie Gelderland, de gemeente
Toch wel een krediet
Als het ’s avonds of in het weekend niet meer
Arnhem en de Kamer van Koophandel. Ondernemers kunnen een
werving+selectie in Doetinchem. ‘Mijn bedrijf liep goed, maar
mogelijk is om met het OV naar huis te gaan, dan is Regiotaxi Gelderland een goed alternatief.
Nijmegen, de stadsbanken van de gemeenten Apeldoorn en
Jeffrey Smit startte eind 2008 zijn bedrijf eXpertiese
krediet aanvragen om tijdelijke financiële problemen (veroorzaakt
meer investeren was nodig. Daarom vroeg ik bij Qredits een
door de crisis) op te vangen, hun bedrijf uit te breiden of een doorstart te maken. Een bedrijfskrediet bedraagt maximaal
Met deze dienst van de provincie Gelderland
35.000 euro en heeft een looptijd van 10 jaar. Het rentepercentage
reist u comfortabel en betaalbaar naar huis. De
is aantrekkelijk: 7 procent. Voor het krijgen van zo’n krediet is een
regiotaxi kost op werkdagen na 19.00 uur en in
goed ondernemingsplan noodzakelijk.
het weekend slechts 1 euro per zone, in plaats liep in 2009 in de regio’s IJsselstreek, De Vallei,
Coaching op maat
Achterhoek, Rivierenland en Noord-Veluwe. En
Ondernemers krijgen alleen een bedrijfskrediet wanneer zij
aan IkStartSmart© deelnemen. Dit is een coachingsprogramma op maat. Elke ondernemer krijgt een coach (een ervaren
van 2008 met dertig procent gestegen.
bedrijfsadviseur) toegewezen. Die ondersteunt de ondernemer
www.regiotaxigelderland.nl
dat niet: Qredits vond de wervingsbranche te risicovol. Gelukkig kwam ik in contact met Lambert van Nispen, projectleider
van IkStartSmart©. Hij wees mij op de mogelijkheden. Op vier
november 2009 kreeg ik een cheque ter waarde van 15.000 euro
uit handen van gedeputeerde Marijke van Haaren. Hiermee kan
van 1,85 euro. Een proef met dit voordelige tarief
met succes: het aantal reizigers is ten opzichte
krediet aan. Ondanks mijn sterke ondernemingsplan kreeg ik
ik flink investeren in mijn bedrijf. En het coachingstraject? Dat is een waardevolle aanvulling op mijn ondernemerskwaliteiten.’ Meer lezen of een microkrediet aanvragen? Kijk op www.gelderland.nl/microkrediet
een half jaar lang, bijvoorbeeld bij het nemen van beslissingen, Sociaal beleid
Wachtlijsten zijn korter
€ 38.400.000 in 2010
Gelderland zorgt voor jongeren
Jeugd € 164.6 00.0 in 2010 00
‘We hebben de afgelopen twee jaar heel
veel jongeren geholpen, ruim 26.000. Dat is 40% meer dan daarvoor. Tegelijkertijd
Meer geld voor ambulancezorg
zijn de wachtlijsten ook korter geworden. We hebben daarmee aangetoond dat we
Bij een ongeval rukt de ambulance met
de jeugdzorg goed kunnen organiseren.
loeiende sirene uit. Volgens de streefnorm
We zien alleen dat het nog te vaak misgaat
moet hij binnen vijftien minuten op de plaats
wanneer anderen verantwoordelijk zijn.’
van het ongeval zijn. De afgelopen jaren werd deze norm in delen van Gelderland niet gehaald. Vandaar de pilot Prestatieverbetering
Beter afstemmen
Ambulancezorg. Hoewel de ambulances
De provincie signaleert dat de jeugdzorg nog efficiënter kan worden ingericht.
eigenlijk door het Rijk gefinancierd moeten
Esmeijer: ‘Soms is een jongere afhankelijk
worden, stelt de provincie tot 2011 één miljoen
van meerdere instanties. Bijvoorbeeld jus-
euro per jaar beschikbaar. Wat er met dat geld
titie en jeugdzorg. We zien dat de afstem-
zoal gebeurt? In Dieren en Vorden worden extra
ming tussen verschillende organisaties
ambulance-auto’s ingezet. En de processen op de meldkamers worden geoptimaliseerd.
Jongeren en ouders die op vrijwillige
delijkheid van de provincies. De provincie
Ambulances kunnen hierdoor nog sneller
basis zorg of hulp willen krijgen, kun-
Gelderland financiert ook Bureau Jeugdzorg
uitrukken. De pilot is een succes. Dat vindt ook
nen bij Bureau Jeugdzorg terecht. Net als
Gelderland: de toegangspoort tot alle
het Rijk: er wordt inmiddels structureel meer geld
jongeren die beschermd moeten worden,
jeugdzorg in de provincie.
uitgetrokken voor ambulancezorg.
omdat ze niet op een veilige manier kun-
www.gelderland.nl/welzijnenzorg
nen opgroeien. Sinds de invoering van de Wet op de Jeugdzorg in 2005 vallen de bureaus Jeugdzorg onder de verantwoor-
7
Gld.leeft 2010
‘De verantwoordelijkheid voor de Gelderse
jeugdzorg is bij de provincie in goede handen’, stelt gedeputeerde Hans Esmeijer.
vaak niet goed verloopt. Dat kan en moet
beter. Bijvoorbeeld door de jeugdzorg op te
bouwen vanuit de patiënt en één organisa-
tie de volledige verantwoordelijkheid te geven. De provincie wil, in nauw overleg met de gemeenten, die verantwoordelijkheid graag nemen.’
www.gelderland.nl/jeugdzorg
Opbrengst verkoop Nuon-aandelen
GS
Afgelopen jaar heeft de provincie Gelderland haar
aandelen van energiebedrijf Nuon verkocht aan het
Zweedse Vattenfall. De overname van de aandelen kreeg
brede steun in de Gelderse Provinciale Staten. De verkoop leverde de provincie ongeveer 4,4 miljard euro op.
Hiervan wordt 500 miljoen nu al geïnvesteerd, het overige deel wordt gespaard. Met de rente die vrijkomt worden
Gedeputeerde Staten
projecten in de provincie gefinancierd, net zoals dat voorheen gebeurde met het jaarlijkse dividend.
Kijk op www.gelderland.nl/nuon voor meer informatie over Nuon.
De provincie live via de computer Provinciale Staten nemen in hun maandelijkse
vergadering besluiten over zaken waarvoor de provincie
verantwoordelijk is. U kunt deze vergaderingen bijwonen in de Statenzaal in het Huis der Provincie. En u kunt ze
Leden college voorste rij van links naar rechts
ook live bekijken via www.gelderland.nl. Op die website
Het college van Gedeputeerde
Annelies van der Kolk
Clemens Cornielje
Marijke van Haaren
Staten (gs) is het dagelijks
Gedeputeerde (ChristenUnie)
Commissaris van de Koningin
Gedeputeerde (cda)
bestuur van de provincie.
T (026) 359 90 97
T (026) 359 86 42
T (026) 359 90 96
De gedeputeerden worden
[email protected]
[email protected]
[email protected]
gekozen door Provinciale Staten
www.anneliesvanderkolk.nl
www.clemenscornielje.nl
www.marijkevanhaaren.nl
(ps) voor een periode van vier
Portefeuille Klimaat & Milieu,
Portefeuille Voorzitter van
Portefeuille Weginfrastructuur,
jaar. De huidige bestuursperiode
Cultuurhistorie, Recreatie en
gs en ps, Burgemeesters
Openbaar Vervoer, Fietsbeleid,
loopt tot en met maart 2011.
Toerisme, Toezicht Gemeente-
aangelegenheden, Openbare
Economische Zaken
Voorzitter van het college is de
financiën, Communicatie,
orde en Veiligheid, Koninklijke
Digitaal meedenken over de provincie
Commissaris van de Koningin.
P&O, Facilitaire dienstverlening
onderscheidingen
Sinds november 2008 heeft de provincie het GeldersPanel.
staat een overzicht van de vergaderingen in 2010 en
informatie over de agenda. En een archief waar is te zien welke besluiten de Staten eerder hebben genomen.
Kijk op www.gelderland.nl/statenlive of bel naar de griffie: (026) 359 91 34.
Hiermee kunnen inwoners van Gelderland hun mening
(incl. I&A)
geven en meedenken over het beleid en het bestuur van de provincie. Het GeldersPanel telt circa 1.800 leden.
Leden college achterste rij van links naar rechts Hans Esmeijer
Theo Peters
Harry Keereweer
Co Verdaas
Gedeputeerde (cda)
Gedeputeerde (cda)
Gedeputeerde (PvdA)
Gedeputeerde (PvdA)
T (026) 359 90 95
T (026) 359 90 98
T (026) 359 90 36
T (026) 359 90 35
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
www.hansesmeijer.nl
www.theo-peters.nl
www.harrykeereweer.nl
www.coverdaas.nl
Portefeuille Jeugd en Gezin,
Portefeuille Woonbeleid, Regionale
Portefeuille Landelijk Gebied,
Portefeuille Ruimtelijke Ordening,
Zorg en Welzijn, Cultuur, Sport,
Samenwerkingsprogramma’s, GSO en
Kleine Kernen, Water, Aandeel
Omgevingsvergunningen,
Regie handhaving
sleutelprojecten, Algemeen Bestuur,
houdersschappen, Bestuur IPO
Onderwijs - Arbeidsmarkt,
Financiën, nieuwbouw provinciale
Ontgrondingen, Buitenlandse
huisvesting
betrekkingen
Ongeveer zes keer per jaar vullen zij een vragenlijst in. Wie digitaal wil meepraten over het beleid van de
provincie kan lid worden van het GeldersPanel. Graag
opgeven via www.gelderspanel.nl. Na elke peiling verloot de provincie onder de deelnemers prijzen die te maken hebben met Gelderland. Kijk op www.gelderspanel.nl voor meer informatie.
Prijsvraag Eén van de peilingen van het GeldersPanel ging over de regiodag die de provincie Gelderland in 2009 voor het
eerst heeft georganiseerd. Op verschillende locaties op de
De zetelverdeling in de statenzaal CDA
Veluwe kon iedereen kennismaken met het werk van de
provincie Gelderland. Maar waar wordt de regiodag van de provincie Gelderland in 2010 gehouden?
Stuur je antwoord naar de provincie Gelderland, t.a.v.
Marjan Luyten, Antwoordnummer 411, 6800 WC Arnhem. Een postzegel is niet nodig. Eén inzending per naam en
ChristenUnie
adres. U kunt uw antwoord ook mailen naar m.luyten@
Legenda cda (15 zetels): www.cdagelderland.nl, T (026) 445 66 48
VVD
drs. F.J.A. van Meeteren, T (0418) 66 15 83
prv.gelderland.nl. Onder de goede inzenders worden zes Capitool reisgidsen van Gelderland verloot.
PvdA (10 zetels): www.pvdagelderland.nl,
SP
PvdA
GL
vvd (9 zetels): www.vvdgelderland.nl, T (06) 49 32 40 00
Van Bergen D66
SGP
T (026) 359 94 59 R.Spiegelenberg, T (06) 53 38 40 93
J.Markink, T (06) 53 42 76 66 sp (6 zetels): www.gelderland.sp.nl, T (026) 359 94 09
PvdD
Griffier Voorzitter
E.H. van Kaathoven, T (06) 16 99 41 39 ChristenUnie (4 zetels): www.gelderland.christenunie.nl, T (06) 49 35 94 78 J.M. Schuurman, T (06) 13 63 96 27
Colofon
GroenLinks (3 zetels): www.groenlinksgelderland.nl, T (026) 359 94 58
Tekst, eindredactie en vormgeving Afdeling Communicatie
drs. J.Wijnia, T (024) 355 92 47
provincie Gelderland; Tekstschrijvers.nl, Rotterdam en Nijmegen;
sgp (3 zetels): www.sgpgelderland.nl, T (0341) 25 82 62
Upperdog Communicatie, Heteren
E. Klein, T (06) 11 04 78 43
Fotografie Norbert Voskens, Nijmegen
Provinciale Staten zijn het algemeen bestuur van de
d66 (1 zetel): www.d66gelderland.nl, T (026) 359 94 55
Infographics Frédérik Ruys, Utrecht
provincie. De 53 Statenleden zijn op 7 maart 2007 gekozen
dr. M.A.R. Leisink. T (06) 53 31 64 59
Drukwerk Roto Smeets, Utrecht
door de stemgerechtigde Gelderlanders. Eén keer per
Partij voor de Dieren (1 zetel):
maand komen de leden van Provinciale Staten bij elkaar en
http://gelderland.partijvoordedieren.nl, T (026) 359 94 54
Provincie Gelderland
nemen besluiten over allerlei zaken waarvoor de provincie
ir. L.R. van der Veer, T(055) 533 78 08
Postbus 9090, 6800 GX Arnhem
verantwoordelijk is. De besluiten van Provinciale Staten
Van Bergen (1 zetel): www.toinevanbergen.web-log.nl,
post@prv. gelderland.nl
geven de richting aan waarin Gedeputeerde Staten de
T (06) 23 01 86 67
T (026) 359 90 00
provincie moeten besturen.
drs. A.W.G. van Bergen, T(06) 23 01 86 67
www.gelderland.nl
Provinciale Staten
Februari 2010 Gld.leeft is een uitgave van de provincie Gelderland en verschijnt in
Provincie Gelderland, dichterbij dan je denkt
vier regio-edities: Stadsregio Arnhem-Nijmegen, Achterhoek, Veluwe en Rivierenland. Aan de inhoud van deze krant kunnen geen rechten worden ontleend.
8
Gld.leef! 2010
