G
jallar (jachthoorn) is de hoorn gedragen door Heimdall, de wachter van de Noorse goden. Met een zachte toon kondigt Heimdall de komst van de goden aan, maar in tijden van gevaar klinken krachtigere tonen.
Draaistroomdispuut Waldur Den Dolech 2, IM 1.06 Postbus 513 5600 MB Eindhoven Telefoon: 040 - 247 3563 Fax: 040 - 243 4364 E-mail:
[email protected]
Het gaat goed?
A
fgelopen woensdag liep ik door de stad en zag een zee van mensen die hun welverdiende centjes aan het uitgeven waren. De kreet “we moeten de broekriem aanhalen” is al lange tijd niet meer gebruikt door een politicus die de ene meevaller na de andere te verwerken krijgt.
De Lustrumcommissie, v.l.n.r.: Nilles, Dirk, Jeroen en Inge
Inhoudsopgave: Van de voorzitter....................................................1 Lustrumfeest..........................................................3 Ledenuitje..............................................................3 Reis naar Londen..................................................4 Anekdotes afgelopen 5 jaar Waldur......................8 Werken bij ENECO NetBeheer............................11 Lunchlezing Shell................................................13 Excursie Emotron................................................15 Lustrumdiner.......................................................16
De economie trekt aan zoals dat heet. Bedrijven produceren elk kwartaal mooiere cijfers en stellen hun winstverwachting naar boven bij. Ze schreeuwen moord en brand om nieuwe techneuten aan te trekken. Het zal daarom zijn dat het met Waldur financieel ook goed gaat, immers ze proberen op allerlei manieren de aandacht te trekken en als dat dan moet in de vorm van sponsoring van een ledenuitje, excursie of een lunchlezing maakt het niet uit. Ook een terugblik op het afgelopen jaar laat zien dat het qua aanbod van excursies en lezingen wel goed zit. Gemiddeld genomen is er elke maand wel een Waldur activiteit en dat allemaal dankzij de vrijwilligers binnen en buiten het dispuut. Ook het afgelopen lustrum, waarover meer in dit nummer, was een goed feest. Helaas zijn er ook altijd 2 kanten aan een medaille. Waldur heeft afscheid genomen van 2 bestuursleden; Inge en Giel. Inge heeft ervoor gezorgd dat het geld dat de bedrijven besteeden aan promotie naar Waldur kwam en heeft later de functie van voorzitter bekleed. Giel heeft als penningmeester de financiele zaken afgehandel en als voorzitter van de excursiecommissie diverse excursies en lezingen georganiseerd in binnen en buitenland. Namens Waldur wil ik ze dan ook hartelijk danken voor al hun inzet en ze veel succes wensen in hun nieuwe toekomst! Helaas moeten we ook constateren dat het bezoekersaantal voor de excursies triest laag is. En de vraag is dan ook hoe komt dat? Het aanbod is gevarieerd en alles binnen EVT is wel vertegenwoordigd. Waarom gaat er dan niemand mee op excursie? Wat dient Waldur te doen om het aantal omhoog te krijgen? Het best werkende idee zal beloond worden met een vlaai! Teun Oome
Wij zijn TenneT Nederland kan geen moment zonder spanning. Dat valt of staat met een perfecte elektriciteitsvoorziening. Als daaraan iets mankeert, staat de hele samenleving stil. Het is dus van belang dat we blind kunnen vertrouwen op de levering van elektriciteit. In de complexe, zich liberaliserende energiemarkt is TenneT de onafhankelijke en stabiele factor. Wij zijn als beheerder van het landelijk hoogspanningsnet verantwoordelijk voor de balans en het elektriciteitssysteem in Nederland. Wij zijn doorlopend in ontwikkeling en daarom steeds op zoek naar mensen met talent. Zoek je een uitdagende baan bij een écht interessant bedrijf? Kijk op www.tennet.org/werken_bij_tennet.
Vol energie voor iedereen www.tennet.org
Lustrumfeest
5
april was het dan eindelijk zover: de eerste activiteit ter gelegenheid van het 7e lustrum van Waldur! Op het programma stond een knallend lustrumfeest in het Walhalla voor alle leden, ereleden, begunstigers en iedereen die Waldur een warm hart toedraagt. Rond de klok van 16:00 uur werd door de lustrumcommissie begonnen met de voorbereidingen van het lustrumfeest. Een Waldur lustrumfeest zou geen feest zijn als de kleur geel niet prominent aanwezig zou zijn! Daarom werd besloten het Walhalla om te toveren tot een GEEL feest oord. Het Walhalla werd versierd met gele ballonnen en slingers zodat de bezoekers van het feest duidelijk werd dat het niet zomaar een feest was, maar het Waldur lustrumfeest. Bij een lustrumfeest horen natuurlijk de nodige vloeibare en vaste versnaperingen. Voor dat laatste werd de pas afgemaakte Waldur-Worstenbakkar officieel in gebruik genomen! Door werk van Inge (timmer, zaag en verf) en ondergetekende (verven logo) gedurende de afgelopen maanden, heeft de worstenbakkar vorm gekregen. Voortaan kunnen alle benodigdheden voor het bakken van de worsten met alle gemak in de kar naar de plek van bestemming verreden worden. Dat het bakken van worsten tijdens het feest een succes was bleek wel uit het aantal gebakken worsten: meer dan 400 stuks al dan niet met broodje en saus. Gedurende de avond werd het steeds drukker in het Walhalla en het werd almaar gezelliger. Van de gratis fusten bier die Waldur aanbood werd ontzettend genoten en na ruim 3 uur
Drukte en gezelligheid tijdens het lustrumfeest in het Walhalla
feesten kon de lustrumcommissie met voldoening terugkijken op een mooi en geslaagd lustrumfeest. Dirk Schoenmakers
Ledenuitje
O
p donderdag 26 april 2007 was het ledenuitje een feit. Het ledenuitje viel dit jaar in de lustrummaand, waardoor het een groots spektakel zou worden. Omdat er voor weinig geld een paintball wedstrijd en een diner werd georganiseerd was er uitgegaan van een grote opkomst van de leden. In plaats van het regelen van taxi busjes, werd er nu voor het zekere voor het onzekere gekozen. Er werd een touringcar geregeld waar ruim 40 personen in mee zoude kunnen. Uiteindelijk waren we met een man of 20 om half 3 op weg naar Rofra in Valkenswaard. Gelegen in een bosrijke omgeving, ver weg van de bewoonde wereld en de uitgaansgelegenheden op de markt van Valkenswaard, werd het ledenuitje gestart met een middagje paintballen. Er werd begonnen met een uitleg over de shot-guns. We kregen kogels, een masker en een
blauwe (DAF)overal zodat de kleding schoon kon blijven. Na het eerste spel was de eerste gewonde al gevallen. Simon had een tak in zijn been gehad wat een lelijke wond tot gevolg had. Er werd een viertal spellen gespeeld waarin iedereen zich weer jong voelde als een soldaat in de bossen van Afghanistan. Als laatste was er dan ook nog de totally-kill, wat zoveel wil zeggen als schieten tot de verfkogels op zijn. Op de terugweg in de bus was het aardig stil, omdat iedereen afgepeigerd was van de intensieve middag. Terug in Eindhoven was het Walhalla buiten dankzij het mooie weer. Hier hebben we nog even onze dorst gelest. Daarna zijn we naar een restaurant op de Markt in Eindhoven gegaan waar een diner geregeld was. Toen de ondergrond gelegd was, hebben we het Stratumseind onveilig gemaakt. We zijn daarbij geëindigd bij café De Stunt waar de dag in stijl (met veel bier) werd afgesloten. Nilles Vrijsen
Volop spanning en sensatie tijdens het paintballen
Reis naar Londen
O
p 18 april 2007 om half twee was het dan zover: de excursiereis naar Londen, tijdens het zevende lustrum van Waldur. Nog snel bij de busjes een foto gemaakt van het reisgezelschap onder de stralende Nederlandse zon en daarna richting de hoofdstad van het Verenigd Koninkrijk.
Het reisgezelschap
Woensdag Zodra we de grens tussen Nederland en België gepasseerd waren, werd het tijd om alvast te wennen aan sommige Engelse gebruiken. Hier werden dus de eerste flesjes lauw bier opengetrokken. Inge dacht dat het ook handig zou zijn om in België alvast te oefenen in het links rijden en heeft dat dus ook naar behoren gedaan. Gelukkig hadden we de nodige voorzie-
ningen meegenomen om contact met elkaar te houden tijdens de lange rit. De bakkies, die Waldur nog in de kast had liggen waren namelijk voor dit doel maar eens uit het stof gehaald. De kwaliteit van de verbinding liet echter vaak te wensen. De reis naar Calais verliep verder voorspoedig en voordat we het wisten zaten we diep onder het Kanaal.
Cockfosters’.
Een half uur later aan de andere kant van het Kanaal bij Folkestone (in de buurt van Dover) werd het weer licht en konden we de busjes weer starten voor het laatste stukje naar Londen. Hier was het aanzienlijk drukker dan aan de andere kant, wat het rijden moeilijker maakte. Dan heb je al snel dat je een andere weggebruiker hindert, vooral als je vergeet dat er nog zo’n 6 meter busje achter je aanhangt. Hier maak je uiteraard geen britse vrienden mee, vooral niet als je dit geintje driemaal bij dezelfde Engelsman flikt. Ook het rotonde rijden blijkt een lastige opgave in Engeland en als er twee negenpersoons busjes dwars erop staan kan er inderdaad niemand meer door. Gelukkig hadden we de parkeerplaats waar we de busjes voor een paar dagen konden parkeren snel gevonden en konden we veilig naar de Londense metro. De eerste metrolijn die we moesten hebben was ‘the piccadilly line to
Nadat we ons slaapplekje hadden uitgezocht, was het tijd om van een welverdiend biertje te gaan genieten in de eerste de beste pub. De vooroordelen over Engeland zijn in dit geval niet helemaal waar. Het was inderdaad doodgeslagen en in behoorlijk grote glazen, maar de temperatuur van het bier was in orde. De afsluiting van de avond zou plaatsvinden in een van de meest bruisende nightclubs in heel Londen, aldus een behulpzame Engelsman bij ons hotel. Toen we daar binnenkwamen bleek echter dat het voltallige publiek bestond uit de zojuist binnengekomen 7 excursieleden. Het lukte Frank ook nog zichzelf te laten zakkenrollen in deze lege nachtclub. Iets waar hij tot zijn grote schrik ’s morgens pas achterkwam. Donderdag De eerste ochtend in het hotel werd om 6:30 bruut verstoord door de wekker, de eerste echte dag in Londen was aangebroken. Na een bakje cornflakes werd de reis naar de beheerders van de stille motor achter de Londense bedrijvigheid ingezet. We werden verwacht bij EDF, ENA en KEMA, waar ons erelid Davy Thielens een interessant programma in elkaar had gezet.
Genieten van de echte Engelse Pints
Mevrouw Popovic van de overkoepelende organisatie voor netwerkbeheerders in Engeland, de Energy Network Associati-
on (ENA) verzorgde een presentatie over het Engelse elektriciteitsnet en de visie van de netbeheerders op moderne manieren van opwekking. Het elektriciteitsnetwerk in Engeland (goed voor een vermogen van 67 GW) is opgedeeld in verschillende districten met verschillende netbeheerders. ENA is een overkoepelende organisatie wat de interactie tussen de netbeheerders onderling en de regering coördineert en verzorgt. Momenteel staan renewables en gedistribueerde opwekking hoog op de politieke agenda. In Engeland wordt momenteel ongeveer 4% van de elektrische energie opgewekt met gedistribueerde opwekkers en mevrouw Popovic presenteerde de kern van de onderzoeken die ENA doet naar de gevolgen hiervan voor het netwerk en de mogelijkheden om het percentage te verhogen.
zonder en gebaseerd op een ontwerp uit het begin van de 20e eeuw. Centraal in het ontwerp staan de ringstructuren op de verschillende niveaus in het netwerk waardoor redundantie, maar ook complexiteit ontstaat. De explosief gegroeide en nog steeds groeiende economie in het oude hart van de stad
De laatste presentatie met als onderwerp de bedrijfsvoering en planning van het Londense elektriciteitsnetwerk werd verzorgd door de dhr. Openshaw en dhr. Bassett van EDF Energy, de maatschappij waaronder Londen Power Networks valt. LPN is de netbeheerder van het elektriciteitsnet in Londen. Het Een prachtig staaltje ingenieurswerk: de Towerbridge stelt strenge eisen aan de kwaliteit van het netwerk van Londen is een bijnetwerk, terwijl de oude gebouwen en exzonder compact netwerk dat goed is voor piek vraag van 4.200 treem hoge grondprijs uitbreiding van het netwerk bemoeilijMW en een oppervlakte van ‘slechts’ 665 km2 bestrijkt. Als ken. Hierdoor vormt het uitbreiden en onderhouden van het gevolg van het elektrische energie verbruik in de stad stijgt de elektriciteitsnet een enorme uitdaging waarbij slimme planbuitentemperatuur in het centrum ongeveer 6 graden Celsius! ning en ontwerpen een must zijn. Zo zijn volledige verdeelstaDe topologie van het Londense distributienetwerk is erg bijtions onder de grond geplaatst en wordt in kaart gebracht hoe lang en hoeveel transformatoren overbelast mogen worden om uitval van andere transformatoren tijdelijk op te vangen. Dhr. Openshaw vertelt ons dat door slimme automatisering aan de strenge kwaliteitseisen van de overheid voldaan kan worden. Veel grote schakelstations op moeilijk bereikbare plaatsen in het hart van de stad zijn op afstand te bedienen zodat bij uitval van delen van het netwerk snel ingegrepen kan worden. Na de presentaties werd ons een bijzonder complete lunch met smakelijke Engelse sandwiches aangeboden door EDF.
De voormalige machinekamer van de Towerbridge
Het middagprogramma stond in het teken van Brits staal. We begonnen met een prachtig stukje Brits ingenieurswerk, de Towerbridge. Vanaf de loopbrug tussen de torens van de brug hadden we een prachtig uitzicht
over de Theems. Eenmaal in de machinekamer werd er onder de Waldurianen heftig gediscussieerd over de werking van de stoommachines en het vernuftige mechanisme waarmee de brug omhoog getakeld werd. Helaas waren de elektromotoren waarmee de brug later is uitgerust niet te bezichtigen.
komen aan de orde. In Dagenham hebben ze persen tot 1000 ton om de grootste onderdelen te kunnen persen. Na deze presentaties werden we door de fabriek geleid door Dean en Kevin waar we alles met onze eigen ogen konden zien en vooral ook horen. Tijdens deze toch wel indrukwekkende tocht door de fabriek, waar we op de hielen werden gezeten door een fotograaf van het Ford Magazine, kregen we uitleg van Dean en Kevin en konden we vragen zoveel we wilden. Ik ben benieuwd of ze nog foto’s hebben kunnen maken zonder slaperige duffe koppen erop die een beetje representatief zijn voor het magazine. Hierna vervolgden we onze reis naar Imperial College. Na een uitgebreide lunch konden we er weer even tegenaan en kregen we eerst een rondleiding door de elektro faculteit, waar de lift ons sterk deed herinneren aan ons eigen E-hoog. Na nog een kleine rondleiding over de rest van de campus konden we nog het wekelijkse overleg van de vakgroep power electronics bijwonen. Patrick James van de universiteit van Southhampton gaf hier een presentatie over microgeneration.
Een heerlijk diner in een Italiaans restaurant
Na het bezoek aan de Towerbridge werd het tijd om het volgende kunstwerk van Brits staal te bezichtigen, (deze keer ontworpen door Nederlandse ingenieurs), the Eye of Londen. Vanaf het hoge reuzenrad (135 meter boven de Theems) hadden we wederom een prachtig uitzicht. In een half uur passeerde het Chelsea stadion, de Tower Bridge, Buckingham Palace en de Big Ben de revue. De dag werd afgesloten met een door KEMA aangeboden gezellig diner in een Italiaans restaurant en enkele (koude) Engelse Pints. Al met al een geslaagde dag.
Na deze dag vol interessante presentaties en bezoeken gingen we nog even een paar hotspots van Londen bekijken. Onder andere Buckingham Palace, the House of Parlement, The Royal Albert Hall en Downing street hebben we met een bezoekje vereerd. Hierna gingen we moe en voldaan even terug naar het hotel om ons op te frissen/-laden voor de avond. Na het eten gingen we nog even de pub onveilig maken waar we zowaar ook nog beken-
Vrijdag Nadat de housekeeper speciaal voor ons vroeg was opgestaan en wij lekker ontbeten hadden in de broodjeszaak tegenover het metrostation, en na een stevige ochtendwandeling in een buitenwijk van Dagenham, waren we dan eindelijk aangekomen bij de Ford Stamping plant. Hier stonden Andy Taylor en Amanda ons al op te wachten. Na een kort overzicht van de Ford Motor Company vertelde Andy over wat Ford allemaal doet om te komen tot ‘Sustainable transportation’, één van de hoofddoelstellingen van Ford tegenwoordig. Dit doen ze onder andere door gerecycled materiaal te gebruiken, maar Een van de productielijnen met enorme drukpersen ook door met behulp van windmolens ter den tegenkwamen. Toen de pub dicht ging hebben sommige plekke energie op te wekken voor de fabriek in Dagenham. Na mensen (waaronder ik) toch maar verstandig proberen te doen deze presentatie nam Paul Vickers het woord over om te predoor op tijd te gaan slapen voor de volgende dag met de lange senteren hoe de carrosserie en het chassis van rollen plaatstaal in de juiste vorm komt. Alle dingen die hierbij komen kijken terugreis naar Eindhoven.
Zaterdag Na 3 zware dagen konden we de vierde en laatste dag nog steeds niet uitslapen. Het programma voor de laatste dag was immers nog goed gevuld. In de ochtend leek het ons een goed idee om naar het science museum te gaan. Er was hier uiteraard genoeg te zien van allerlei medische werktuigen uit vroeger tijden tot verschillende (straal)motoren voor allerhande typen vliegtuigen en van schaalmodellen van bekende (Engelse) schepen tot de voor ons welbekende energietechniek. Na 3 dagen vol excursies en weinig slaap is het echter moeilijk om
je aandacht er voor meer dan 10 seconden bij te houden. Het was hoe dan ook een leuke en voor sommigen een leerzame ochtend. Na dit museumbezoek was het tijd om weer richting Eindhoven te gaan. Eenmaal aangekomen op vliegveld Heathrow waar we opgehaald zouden worden om naar de busjes te gaan, was ons vervoer niet komen opdagen. Dit kwam niet gelegen, aangezien we een afspraak hadden met de Eurostar. Maar twee uur wachten, enkele dreigende telefoontjes en wat rellen met bejaarden die meenden eerder te zijn (en ook waren) doet wonderen. Toen we eenmaal vertrokken waren, plankgas door Engeland. Zoals bij alles: oefening baart kunst, dus ook bij het rijden met busjes door Engeland. Wonder boven wonder werd de juiste trein toch gehaald. Eenmaal aan de andere kant zat de sfeer er weer goed in. Heel wat gouwe ouwe schalden via de bakkies over en weer. We hebben nog eenmaal samen uitgebreid gegeten in België bij een wegrestaurant om hierna het laatste stukje naar Eindhoven te rijden. Vlakbij Eindhoven begonnen er plotseling overal lampjes te knipperen. Dit kon helaas niet meteen opgelost worden, omdat we voor Eindhoven, midden in de nacht in de file kwamen te staan. Het werd dus nog vrij spannnend, maar uiteindelijk kwam alles goed en kwam er een eind aan een vermoeiende maar zeer leuke reis. Roy Mennen, Jeroen Grootens en Jochem Vissers
Moe maar voldaan wachten op de bus
Anekdotes afgelopen 5 jaar Waldur
O
p 2 oktober 2002 werd Waldur weer leven ingeblazen na een lange periode waarin de vereniging in de slaapstand verkeerde. Inmiddels is Waldur alweer bijna 5 jaar een actief dispuut binnen Thor. Het afgelopen lustrum is dan ook een hoop gebeurd binnen de vereniging. Veel mensen hebben actief bijgedragen aan de organisatie van leuke activiteiten en een gezellig verenigingsleven en zijn daarom erg belangrijk geweest. Dat Waldur ook een mooie plaats heeft ingenomen bij de mensen die hieraan hebben bijgedragen blijkt wel uit de leuke anekdotes die zijn ingezonden over hun herinneringen aan Waldur van de afgelopen 5 jaren. Wining and diner chez Theij en Ontij Na het in slaap vallen van Waldur had de herstartcommissie de taak om het bestuur van Thor mee uit eten te nemen om kennis te maken, Waldur onder de aandacht te houden en om te polsen of de tijd rijp was om ons dispuut weer wakker te schudden. Nu nam de HCW deze taak heel serieus en aldus diende er stevig gedineerd en geborreld te worden. Bij het illustere establishment They en Ontij... Zoals je bij een goede maaltijd verwacht, werd er bij elke gang een passende wijn gedronken, afgestemd op de kwaliteit van het eten. Tja, laten we zeggen dat de huiswijn van They nog door Aldi geweigerd zou worden. Maar innovatief als de HCW was, hadden gastheren Koen Gommers en Korneel Wijnands ieder jaar een eigen voorraadje wijn bij in hun rugzak. Dus na het eerste flesje Chateau Migraine geleegd te hebben, werd er vervolgens steeds stiekem bijgevuld uit onze eigen wijnkelder. Een oplossing waar je ze de dag er na altijd dankbaar voor was.
drieën op uit naar de slijter om iets ‘geels’ te gaan kopen. Zo gezegd, zo gedaan, dus aan de slijter gevraagd: ‘Doe maar iets geels.’ Dan krijg je zowaar een heel assortiment! Wortegemse, citroen brandewijnen, citroen jenevers, etc. Zoals je misschien wel weet is de brandewijn het geworden! Geen verkeerde keus nu ik zelf al een aantal keren een fles heb aangeboden gekregen! Opstart Bij de herstart moest er ook vooral veel praktische zaken geregeld worden. Voordat de nieuwe Waldurkamer in gebruik genomen kon worden moest deze natuurlijk eerst geschilderd worden. Vol goede moed ging een man of tien aan het werk om de kamer in de huisstijl te verven: geel dus. Om alles grondig te kunnen verven werd de gehele kamer gedemonteerd en geschuurd. Op het plafond na, want daar zit immers asbest in. Dat er achter de verwarmingen en in de vloerplaten dan ook wel asbest zou zitten, waren we even vergeten. Naast het schilderwerk moest de kamer natuurlijk ook voorzien worden van voldoende energietechnische onderdelen. De ideale plek om die te regelen bleek de KEMA in Arnhem te zijn. Na een kennismakings- en sponsorgesprek met prof Smeets en een rondleiding in het high power lab, kwamen we buiten een grote stapel isolatoren tegen. Een half uur later lagen er vier in de auto, één voor op de Waldurkamer, en drie voor onszelf want ook op een studentenkamer misstaat een porseleinen 150 kV isolator natuurlijk niet.
Fust in het Intro Herstarten maakt je dorstig. Dat weet iedereen, toch? Niets is zo lekker als een biertje in het Walhalla na een lange dag worsten bakken tijdens de Intro. Pim en Davy hadden dan ook wel zin in een biertje, maar het noodlot sloeg toe! Ze hadden allebei geen geld bij zich. Nu is een biertje bietsen in het Walhalla niet zo’n probleem, maar na een paar biertjes voel je je toch bezwaard. Hoe op te lossen? Geen probleem, je ramt op de toeter en roept: “WALDUR BIEDT EEN FUST AAN!”. Denk nu niet dat we dat zomaar doen, we hadden het eerst gevraagd aan onze penningmeester Helm. Maar ja, die hoorde ons niet op zijn stageplek in Sheffield en zwijgen is toestemmen.
Pim, Davy en Helm blazen Waldur weer nieuw leven in
Alles in het geel Begin nu niet met Waldur met zuipen te associëren, maar er is schijnbaar toch een rode draad door deze anekdotes. Davy, Pim en Helm hadden net Waldur weer opgericht en prompt valt er een uitnodiging voor een receptie in de bus. Wat te geven? Pakken we een fles wijn uit het Walhalla en flansen er een sticker op zoals Thor dat doet? Of zoeken we iets herkenbaarder? Het laatste vonden we stijlvoller en dus gingen we er met z’n
Opstartwerk in de ICTheek Tijdens het einde van de HCW periode en het begin van de herstart van Waldur, werkten Davy en Pim op vrijdag avond tot 22:30 bij de ICTheek, het oude rekencentrum, achter de balie. Uiteraard is dit een bijzonder rustige avond en het zal niemand verbazen dat er veel Waldur herstart werk is verricht. De vaste vrijdagavond bezoekers van de ICTheek (alle vijf) wisten na een paar weken niet meer wie van de drie (Davy, Helm, Pim) er nou wel en niet betaald werden om er te zit-
ten. In deze avonden zijn de website, de wijzigingen van het HR, het boekje van het gala, de lay-out van de Gjallar en veel brieven en presentaties in elkaar gezet. Wanneer de sfeer iets te melig en luidruchtig werd (mede dankzij het bij Stack gehaalde bier), was er telkens één mannetje die ons dringend tot stilte maande.
ment hebben we de groen en grijs uitgeslagen worst preventief verwijderd. Silvia van de kantine was verbijsterd, vond ons maar rare snuiters en wilde de worst kwijt voordat haar controle kwam uit angst voor problemen. En Waldur heeft wederom het nut van draaistroom bewezen. Davy Thielens, Helm Jansen en Pim Jacobs
Na de opstartvergadering de stad in De opstartvergadering op 2 oktober 2002 viel precies op een Champions League wedstrijddag voor PSV. Nadat de kersverse voorzitter met een hamerslag de vergadering had gesloten ging de stoet de stad in, op weg naar de ALV van Thor bij Strauss. Om de wederopstanding van Waldur kracht bij te zetten bij de Thor ALV was de voorzittershamer van het formaatje kopspijkers meegegaan, open en bloot, op de fiets dwars door de stad. De enorme hamer werd wonder boven wonder veilig langs alle politieagenten en ME in de stad geleid en belandde veilig op de vloer bij Strauss. Tijdens de bestuurswissel van Thor is zelfs een fotoreportage gemaakt van onze voorzittershamer met de bestuurspenningen van Thor, foto’s die tot nu toe slechts bij weinigen bekend zijn. Barbecueën in weelde Elk dispuut wordt tijdens the jaarlijkse THEW-dropping uitgenodigd om een post in het bos te bemannen. Toen Waldur opgestart was, lag er dan ook al snel een uitnodiging op de mat. Heel leuk om te doen, maar wel een taak met een gebruiksaanwijzing. Helm en Davy hadden gelukkig al een keer een THEW georganiseerd dus wisten precies hoe jaarlijks alle planningen in de soep lopen. Een schets: je wordt als post rond middernacht gedropt met de melding dat de kids er binnen een uurtje zullen komen. Meestal loopt dat uurtje uit tot zes uur ‘s ochtends en zit je met een uitgefikte bbq en zonder drank in de regen te wachten. Dat zou ons niet gebeuren! Helm en Davy gingen dus voor de post eerst naar de praxis. Gewapend met inklap stoelen, een degelijke bbq, een tentzeil om op te hangen, verlichting, muziek en veel eten en drinken gingen we de avond tegemoet! Frisjes was het wel, dus het jaar daarop hebben we de trukendoos uitgebreid met een warmtestraler van Boels. Zit toch een stuk warmer ‘s nachts. Jammer alleen dat Thor ons buiten de route had gedropt en we dus niemand gezien hebben......
Als de penningmeester van huis is... Tja, als de penningmeester en voorzitter even niet opletten, kan het zomaar voorkomen dat er iets kwijt raakt of weggegeven wordt. Een fles citroen brandewijn of een fustje bijvoorbeeld. Zo ging het bijvoorbeeld in de Intro van 2006. Toen de secretaris van Waldur achter de bar stond om een fles citroen brandewijn weg te geven, deed hij er zomaar een fustje bij… Of was het de goedkeurende blik van de commissaris externe betrekkingen die hem over haalde? Natuurlijk werd in zo’n geval wel even gebeld naar de niet aanwezige voorzitter en penningmeester, zodat ze in ieders geval de mogelijkheid hadden om erbij te zijn. Helaas waren de voorzitter en pennie niet in de buurt om dit mooie gebaar van de secretaris te steunen. Ook is het wel eens zomaar gebeurd dat na het sluiten van een mooi sponsor contract, de commissaris externe betrekkingen erg dorstig was geworden. Dan was de secretaris nooit te beroerd om even mee naar de kelder te gaan. Op zo’n moment is het natuurlijk wel gepast om even een greep in de kast te doen en een geel borreltje te drinken alvorens over te gaan op het meer goudgele vocht. Tot zover onze bekentenis en de oplossing van het mysterie van de verloren fustjes/flessen citroen brandewijn. Laten we hopen dat er nog de nodige genuttigd zullen worden door het gehele bestuur van Waldur! Jan Schellekens en Inge Tigchelaar
De worstenbakker Tijdens een open dag van de TU/e raakten we in gesprek met Jeroen van Waes over Waldur en de gebruiken en tradities. Eén daarvan is het volledig elektrisch bakken van worsten. Tijdens de herstart periode was de HCW de traditionele worstenbakker kwijtgeraakt aan het voorlichtingsteam van de faculteit. Jeroen had binnen de kortste keren bij NUON voor elkaar dat we een worstenbakker die een tijd daarvoor speciaal voor de NUON techniek dag was gemaakt, konden gebruiken voor de promotie van het opstartende Waldur. Doormiddel van de permanent in leen zijnde variac is de stroom door de worsten te beperken tot 10 A zodat de stoppen niet springen.Uiteraard is ook geprobeerd wat DC met een worst doet. Na het gelijkstroom experi-
Inge en Jan in het bestuur van Waldur MET voorzitter Bart en penningmeester Giel
10
Werken bij ENECO NetBeheer
1
november 2006 heb ik het studentenleven achter me gelaten en ben kennis gaan maken met het leven van de werkende man. Voor mij was het startpunt ENECO NetBeheer. Ik ben hier gestart in een management-traineeship voor net-afgestudeerden. Binnen dit traineeship mag ik mijn eigen projecten uitzoeken en dat maakt het natuurlijk extra leuk. De projecten waar ik in mijn eerste half jaar mee te maken heb gehad zijn drie totaal verschillende projecten.
Het eerste project gaat over de conditiebepaling op GoereeOverflakkee. Hier liggen tientallen kilometers MS-kabel in de grond en de vraag was welke stukken kabel het best vervangen zouden kunnen worden. De kabels even opgraven ging uiteraard niet. Daarom is in samenwerking met KEMA een model opgesteld waarin het risico op storing, de gevolgen van de storing en de effecten van maatregelen inzichtelijk zijn gemaakt.
Contactgegevens www.eneco.nl www.enecojobs.nl
[email protected]
Het tweede project werd uitgevoerd voor een grote klant. ENECO NetBeheer wilde weten wat de power-quality is bij haar klanten. Wat zijn de gevolgen van spanningsdips in het net voor een klant? Voor mij een leuke kennismaking met de wereld van netberekeningen, maar voor een netbeheerder is het ook goed om af en toe door de ogen van de klant te kijken. En natuurlijk is het mooi om mee te denken met de klant, temeer de grote klanten rond Rotterdam niet bepaald de kleinsten zijn! Het laatste project vind ik persoonlijk nog wel het mooiste: de 2e Maasvlakte. Zoals je waarschijnlijk wel in de krant hebt gelezen, wil Rotterdam de haven uitbreiden met een 2e Maasvlakte. Dit is een stuk zee dat in een periode van pakweg 30 jaar moet worden omgetoverd in een havengebied. Het tempo wordt echter vooral bepaald door de bedrijven zich daar willen vestigen. Hoe kan je als netbeheerder economisch en technisch efficiënt een net aanleggen, als je niet weet wanneer welk vermogen wordt afgenomen door de klanten? ‘Investeren in Onzekerheid’ is een methodiek van KEMA die hiervoor is gebruikt. Erg gaaf om mee te werken aan zo’n project dat werkelijk uniek is in Nederland en de komende 40 jaar niet opnieuw plaats zal vinden! Voor de komende 5 maanden heb ik alweer 2 nieuwe projecten gevonden. Dit keer ga ik aan de slag met economische investeringsmodellen. Het is heel iets anders, maar wel een leuke uitdaging. Ik heb me in ieder geval snel aangepast aan het werkende leven en ik ga elke dag met plezier naar mijn werk. ENECO kan ook jou verschillende technische uitdagingen bieden. Bovendien zijn er ook legio mogelijkheden op het gebied van projectmanagement, duurzame energie en telecommunicatie. Maar ook zou je in de toekomst kunnen kiezen voor het verzorgen van het contact met klanten. Ben jij op zoek naar een stage- of afstudeeropdracht of zoek je een baan, neem dan zeker contact met ons op. Dan zoeken wij iets dat bij je past! Bart Pluijms
11
Department Product Line Power Solutions in Business Line Power Management NXP Semiconductors’ Power Management Business Line focuses on the design and production of advanced power management ICs as well as power modules and discrete power semiconductors. Its advanced power management solutions include ICs for off-line power supplies, lighting applications and motor drives. The group also designs advanced analog-to-digital and digital-to-analog converters used in mobile applications. The Product Line Power Solutions focuses on the design and manufacturing of the intelligence of the power systems, the integrated controller circuits, and the accompanying power components, the MOSFETs. Typical applications for these power systems are consumer electronic products such as LCD TVs, LCD monitors, set-top boxes, DVD recorders, desktop PCs and notebooks including their associated chargers/adapters.
Responsibilities As an IC Design Engineer you will be responsible for designing advanced power management ICs for mobile, consumer and personal computer systems. Working from customer requirements and/or research studies, you’ll define the necessary circuit and IC specifications, design/assemble the appropriate IP blocks and integrate them into high-performance cost-effective IC solutions. To achieve these objectives, you’ll research new circuit topologies and apply your extensive analog and mixed-signal circuit design capabilities to produce optimum IC solutions. In addition, you’ll insure that the IP blocks you design take issues such as IP Re-use and Design-for-Testability (DfT) into account. For any related out-sourced design activities you’ll be the primary contact person for external design houses. Benefiting from NXP Semiconductors’ on-going personal development programs, you’ll stay at the forefront of power management IC technology and analog/mixed-signal circuit design, giving you the knowledge and experience to become an industry expert in your field.
Qualifications · · · ·
A minimum of a Bachelor of Science degree (MsC prefered) in Electronic Engineering, preferably with proven expertise in Power Electronics Keen interest in the latest scientific developments in the field of analog and mixed-signal IC design Excellent creativity, communication skills and a willingness to take on new challenges Good command of the English language
Contact For this and other vacancies in the field of design, application and test engineering contact ir. Kees Schetters Development & Application Manager +31 24 353 6135 / +31 6 506 121 94 (Secretary +31 24 353 6861)
[email protected]
12
Lunchlezing Shell
N
a een half jaar geen lunchlezing meer gehad te hebben was het woensdag 30 mei weer zover. Shell had al enige tijd geleden in de persoon van Marcel Hamoen aangegeven graag voor een lunchlezing langs te willen komen in Eindhoven. Ze wilden graag een lezing geven met een iets exclusiever tintje dan gewoonlijk. Daarop werd besloten dat de lezing in de University Club zou worden gehouden.
Na een wat aarzelende start wat betreft het aantal inschrijvingen, konden we uiteindelijk 17 Waldur leden met een lekkere kop koffie verwelkomen in de University Club. Shell had goed uitgepakt en was met 5 man sterk naar Eindhoven gekomen om ervoor te zorgen dat er niemand met vragen naar huis zou gaan. Na een voorstel ronde van de 5 heren nam Arie Bal het woord om ons de elektrotechnische kant van Shell te laten zien. Het onderwerp van de lezing was: “How is Shell facing the energy challenge”. Voordat de presentatie begon opende de spreker met de vraag wat volgens het publiek de energy challenge van Shell zou zijn. De zaken die naar voren kwamen waren de groeiende vraag, het reduceren van de CO2-uitstoot, het vinden van alternatieve brandstoffen enzovoort. Shell had er zelf een vergelijkbaar idee over. Een onderdeel dat de Waldurianen over het hoofd hadden gezien was de impact op het milieu in het algemeen. Dit is iets waar Shell actief mee bezig is. Een voorbeeld dat gegeven werd is de verlichting op booreilanden. Vierentwintig uur per dag word er op deze booreilanden gewerkt en dat gaat alleen met voldoende verlichting. Door deze verlichting raken nog wel eens grote groepen vogels, die over de Noordzee trekken, gedesoriënteerd omdat ze ’s nachts opeens een grote lichtbron zien. Doordat ze maar een beperkte hoeveelheid eten bij zich hebben voor de lange reis verhongeren ze omdat ze verdwalen en gedesoriënteerd op het booreiland een plekje uitzoeken. Shell doet nu onderzoek naar een ander soort licht waar de vogels minder gevoelig voor zijn, uit eerder onderzoek is namelijk gebleken dat vogels verschillend reageren op verschillende lichtbronnen. De lezing werd vervolgd met twee onderwerpen die meer over energievoorziening gaan. Als eerste werden de FLNG (Floating Liquefied Natural Gas) projecten genoemd. In zo’n project wordt een booreiland gebruikt in de vorm van een enorm schip (550 m bij 80 m) dat verankerd ligt en gas omhoog haalt. Door middel van afkoeling wordt aan boord van het schip het gas vloeibaar gemaakt, en vervolgens per tanker naar de kust getransporteerd. Er is dus geen pijpleiding naar de kust
nodig. Aan boord van de schepen die het gas omhoog halen zijn enorme vermogens nodig om het gas uit de grond in de tanker te krijgen en te koelen, maar ook om de motoren aan te drijven die het schip op zijn plaats houden. Genoeg elektrotechinsche uitdagingen dus. Een ander project van Shell dat veel met elektrotechniek te maken heeft en ter sprake kwam was “London Array” of “London Box”. Dit project behelst een
Onder het genot van een heerlijke lunch werden een hoop vragen gesteld aan de ingenieurs van Shell
offshore windmolen park voor de Engelse kust van uiteindelijk 1000MW. Gezien de enorme vermogens die hier naar de kust moeten worden getransporteerd, is het noodzakelijk om een aantal kabels te leggen die dit zo efficiënt mogelijk doen, zowel qua kosten als qua elektrische verliezen. Omdat offshore windmolenparken van deze omvang niet eerder zijn gebouwd, is het noodzakelijk om te kijken naar nieuwe mogelijkheden. Op dit moment is Shell op zoek naar onderzeese kabels die hogere voltages aankunnen zodat het niet nodig is om meerdere kabels parallel naar de kust te leggen. Zo besparen ze op de hoeveelheid kabel en treden er door de hogere voltages ook minder verliezen op. Opnieuw een project waar veel elektrotechniek in voorkomt. Na deze interessante presentatie die ons een andere kijk op Shell gaf, was het tijd voor de lunch. Dat een sjieke locatie een sjieke lunch betekent bleek toen de lunch werd binnen gebracht. Onder het genot van de heerlijke broodjes was er de mogelijkheid om vragen te stellen aan de vijf personen die Shell kwamen representeren over de mogelijkheden die Shell ons te bieden heeft. Al met al een erg leuke lunchlezing waarin ons een goede kijk werd gegeven op de mogelijkheden van een elektrotechnicus bij Shell. Shell, nogmaals bedankt!
Koen Meessen
Aandachtig wordt er geluisterd tijdens de lezingen
13
Energie beheerst de wereld. Wie beheerst de risico’s?
Moderne communicatiemiddelen en ongekende mogelijkheden om te reizen maken de wereld steeds kleiner. Grenzen vervagen en economische markten worden steeds internationaler, ook in de geliberaliseerde energiesector. Samenwerkingsverbanden en overnames resulteren in grote marktpartijen met een bijbehorende verantwoordelijkheid in de energievoorziening. In de hedendaagse maatschappij die draait op energie, zijn de economische gevolgen van een storing al snel niet te overzien. Risicobeheersing is dus van vitaal belang. Sinds 1927 actief als keuringsinstituut voor de Nederlandse elektriciteitssector, heeft KEMA zich ontwikkeld tot een marktgerichte onderneming met een wereldwijde scope. Met hoogwaardige consultancy, zowel technisch als procesmatig, keuren, testen en certificeren maakt KEMA risico's beheersbaar. Het goed functioneren van de vrije internationale energiemarkt vraagt om een intensieve uitwisseling van gegevens. Consultants vertalen de uitgebreide ervaring die KEMA op dit terrein heeft, naar volmaakte oplossingen voor
Experience you can trust.
complexe problemen. Door de combinatie van specialistische technische kennis en bedrijfseconomisch inzicht zijn de oplossingen die KEMA aanreikt bovendien kostenefficiënt. Het onafhankelijke kortsluitingslaboratorium van KEMA geniet internationale erkenning. Fabrikanten uit de hele wereld laten hun hoog- en middenspanningscomponenten door KEMA testen om het vermaarde certificaat te verkrijgen. Dat is de waarborg dat de componenten die zij produceren aan de hoogste internationale normen voldoen. Ook als het gaat om het certificeren van laagspanningsproducten, systemen en zelfs personen heeft KEMA de expertise en autoriteit in huis. Ook deze vormen van certificatie dienen één doel: risico's beheersen. Door zorgvuldigheid te koppelen aan snelheid draagt KEMA bij aan snelle, succesvolle access-to-markets. Het werk van KEMA zit vol unieke uitdagingen, aangereikt door onze opdrachtgevers, die 100 procent kunnen vertrouwen op de ervaring en inzet van onze experts, waar ook ter wereld. www.kema.com
Excursie Emotron
O
p maandag 21 mei vertrok Waldur met een select gezelschap naar Bladel. Om precies te zijn naar Emotron “Dedicated Drives”.
We begonnen met een voorstelrondje van beide partijen. Daarna vertelde Dhr. Rotteveel, de sales director, enkele algemene zaken over Emotron. Emotron is in 1992 ontstaan door de fusie van 3 bedrijven; ELFI, Digimoto en EMS en door de fusie in 1997 met PIV Eldutronik en Scandia Logic ontstond de Emotron groep zoals dat vandaag de dag bekend is. Emotron levert producten als softstarters, frequentieregelaars en asbelastingsmonitoren welke een gepatenteerde technologie hebben. Maar ook maakt Emotron klantspecifieke oplossingen als boordnetomvormers voor de NS, olieafscheiders en aandrijvingen voor warmtewisselaars. De R&D afdeling of “Product Innovation” zoals Emotron het noemt, bestaat uit in totaal 22 mensen die verdeeld zijn over 3 locaties; Bladel (15), Zweden (4) en Duitsland (3). Deze mensen werken onderling samen in kleinere groepen; dit heeft als voordeel het sneller nemen van beslissingen, maar de oude cultuur van “not invented by us” (dus daar doen we niets mee) diende daarvoor wel eerst overwonnen te worden. “Er is sprake van zowel horizontaal als verticaal ontwerp” aldus Pim Willemse, R&D group manager. “Onze ingenieurs hebben een breed interesse pakket en zijn zo in staat om het brede veld van de elektrotechniek te bedekken dat bij het ontwerpen van frequentieregelaars komt kijken. Ook moeten we de huidige klanten helpen met hun eisen, maar aan de andere kant moeten we onze blik ook richten op de toekomst”. Vandaag de dag is Emotron een bescheiden speler op de markt van frequentieregelaars, een markt die goed is voor 80 miljoen euro in NL alleen en wereldwijd miljarden, maar weet goed stand te houden tussen bedrijven als Siemens en bedrijven uit het verre oosten. Emotron doet dit door klantspecifieke oplossingen aan te bieden. Als basis hiervoor heeft ze een modu-
Assemblagelijn van de frequentieregelaars
aangesloten kunnen worden. Eén PEBB kan 250 A aan en er kunnen er maximaal 6 aan elkaar gekoppeld worden; 1500 A en het maximum vermogen is 1,5 MW. De doordachte details kunnen gevonden worden in een robuuste behuizing maar ook iets simpels als de aansluitklemmen. Een installateur selecteert een product vaak op gebruikersgemak en als hij de regelaar makkelijk kan aansluiten scheelt hem dat weer geld. Verder zijn de kasten IP54 gecertificeerd, spatwaterdicht. Door goed te luisteren naar de klant wordt een frequentieregelaar op maat geleverd. Ook het eventueel in een autolak spuiten van een kast is mogelijk (dit wordt speciaal gedaan voor stabilisatorenregelaars van heeeeele dure jachten). De oplossing dient vaak gevonden te worden in de software. Emotron is applicatiegericht en het speelveld is elektronica vs software. Na deze uitleg volgde een rondleiding door het bedrijf waar duidelijk werd dat de architectuur doordacht is, de assemblage kost maar 1 uur. Tijdens de rondleiding werd ook nog de testfaciliteit bezocht waar getoond werd hoe een motor aan een generator gekoppeld was. De energie die de motor verbruikt wordt weer terug geleverd, minus de verliezen uiteraard, aan het net zodat het testen niet een al te dure bezigheid wordt. Daarna werden de sprekers volgens Waldur traditie bedankt en kon de reis richting Eindhoven aangevangen worden. Teun Oome
Testopstelling voor de frequentieregelaars
lair platform ontwikkeld. Dit platform kenmerkt zich door een overzichtelijke architectuur en doordachte details. De architectuur bestaat o.a. uit een bus waarop verschillende PEBBs 15
Lustrumdiner
W
at activiteiten betreft stond het lustrum vooral in het teken van de eigen leden van Waldur en het verkrijgen van bekendheid bij een groter publiek. Maar net zo belangrijk zijn natuurlijk de vele begunstigers die Waldur kent. Om deze niet te vergeten, werd op vrijdag 13 april een diner georganiseerd, waarbij zowel leden als begunstigers welkom waren. Het aantal aanmeldingen viel met zo’n 35 man en een enkele vrouw wat tegen, maar dat deed aan het succes van deze avond verder niets af. Nadat een aanzienlijk deel van de deelnemers was verzameld in het Walhalla, ging het gezelschap gezamenlijk te voet richting het Holiday Inn, waar het overige deel van de deelnemers werd ontvangen. Er werd aangevangen met een frisse salade, waarna men de keuze had tot het nuttigen van malse kalfsoester of zalm. Om dit te verwerken was er uiteraard nog een dessert en koffie na. Natuurlijk bleef het deze avond niet alleen bij gezamenlijk dineren en het nuttigen van een drankje. Gezien de aard en aanleiding van het diner was het vrijwel obligaat nog eens terug te blikken op 35 jaar Waldur. Tussen de gangen door werd door een aantal oud voorzitters en ereleden een stukje van deze historie ingevuld. De huidige positie van Waldur binnen de energietechniek en de opleving die deze heeft doorgemaakt in de afgelopen vijf jaar sinds de herstart maken hier natuurlijk een essentieel deel van uit. Natuurlijk kon de oprichting 35 jaar geleden ook niet onbesproken worden gelaten, net als de blunder die een aantal jaren geleden bij het ontwerp van het logo is gemaakt, waarbij de luchtspleet werd vergeten. Om de avond nog wat verder kleur te geven, was er voorzien in een stukje entertainment middels een tweetal casinospelen, namelijk een blackjack tafel en een pokerspel. Hoewel er niet met geld werd gespeeld en het met de regels zo nu en dan ook niet al te nauw werd genomen, werd er door de blackjack spelers aanvankelijk nogal conservatief ingezet. Nadat er echter nog een aantal (al dan niet alcoholische) versnaperingen waren genuttigd nam, ondanks de vriendschappelijke sfeer, de strijdlust toe en het calculerend vermogen af, waardoor de tafel steeds rijkelijk was gevuld met fiches. Ook bij het pokeren bleek dat deze sport prima met alcohol te combineren is, aangezien de afname van concentratie, die een pokerface behoeft, Er wordt druk poker en blackjack gespeeld na het diner ruimschoots middels extra zelfoverschatting en bijbehorend bluffen wordt gecompenseerd. Aanvankelijk was door Eneco, door wie deze avond voor een groot deel mogelijk werd gemaakt, voor een aantal prijzen gezorgd. Omdat deze niet legaal aan de spelen konden worden gekoppeld, werd door de organisatie een aantal ‘awards’ uitgereikt, waardoor de aanwezigen voor hun inzet, aanwezigheid, creativiteit of ‘doordachte’ speeltechnieken konden worden beloond. Al met al was het een erg geslaagde avond en het duurde dan ook lang voordat iedereen daadwerkelijk op weg was naar huis. Jeroen Waarma 16
Actieve leden Waldur Bestuur Teun Oome Dirk Schoenmakers Jeroen Waarma -vacatureExcursiecommissie Teun Oome Koen Meessen Jeroen Grootens Roy Mennen -vacatureGjallarcommissie Dorota Pawelek Teun Oome Dirk Schoenmakers Bram Vonk -vacatureSymposiumcommissie Dirk Schoenmakers Michel van Eerd Bart Simons Lustrumcommissie Inge Tigchelaar Dirk Schoenmakers Nilles Vrijssen Jeroen Waarma
Colofon Nummer 3 Jaargang 4 (editie 12) 31-07-2007 Redactie: Dorota Pawelek, Teun Oome, Dirk Schoenmakers, Bram Vonk Email:
[email protected] Oplage: 180 f/c print, 180 digitaal