gezonde nieuwsgierigheid

programma 2010

apr / mei / juni / juli VLAAMS-NEDERLANDS HUIS

voor cultuur en debat

© Ronald Giebel v.u.: Dorian van der Brempt

gezonde nieuwsgierigheid

deBuren presenteert schoonheid en wijsheid uit de Lage Landen in Vlaanderen, Nederland en in Europa. Vanuit hartje Brussel biedt het Vlaams-Nederlands Huis een platform voor debat en reflectie over cultuur, wetenschap, politiek en samenleving. Kunstenaars, journalisten, schrijvers, politici en wetenschappers zijn er aan het woord. De ontmoetingen, lezingen of debatten verlopen in een warme, open sfeer en achteraf wordt er druk nagepraat bij een glas. Blijf op de hoogte via www.deburen.eu. Onze website biedt een schat aan informatie. U kunt er gesprekken herbeluisteren en wekelijks verschijnen er nieuwe opiniestukken en columns. Klik ook eens door naar de Radioboeken van deBuren. Dat zijn gratis te downloaden verhalen van Belgische en Nederlandse auteurs die u nergens kunt lezen, maar overal en altijd kunt beluisteren. Schrijf u in voor de elektronische nieuwsbrief en ontvang deze programmabrochure bij u thuis. Ook voor extra activiteiten, wijzigingen en aanvullingen, kunt u best de website raadplegen.

deBuren Postadres: Leopoldstraat 6, 1000 Brussel Tijdelijk bezoekadres: Prinsenstraat 10 bus 3 1000 Brussel (Muntplein)

2

t +32 (0)2 212 19 30 f +32 (0)2 212 19 49 [email protected] www.deburen.eu

voorwoord

Beste bezoeker van deBuren, Tijdens het voorjaar van 2010 kijkt deBuren meer dan ooit over de grenzen. Ons nieuwe project ‘City Books’ begint aardig op gang te komen: eind april is de jonge Oostenrijkse schrijfster Milena Michiko Flašar de laatste schrijfster die Oostende aandoet. Op dat moment verblijft de Zuid-Afrikaanse Brink Scholtz, die de gehele maand maart in België doorbracht, al in Utrecht: de tweede stad binnen City Books. Een impressie van haar hand vindt u verderop in dit boekje. Zij vormt tevens de link met Grahamstown, Zuid-Afrika. In die stad worden deze zomer City Books geschreven. Halverwege het Multatuli-jaar kijken we terug en vooruit. We kijken terug op de eerste Multatulilezingen door biograaf Dik van der Meulen, Brink Scholtz en Christiaan Weijts, waarbij de laatste twee tevens als aanleiding werden genomen voor een Vlaams-Nederlandse ontmoeting binnen het studentenproject deBuren univerCity. Maar 2010 is ook het Elsschotjaar. deBuren zoekt het wederom over de grenzen en is met de verstripping van Het dwaallicht van Dick Matena aanwezig op de stripbeurs van Barcelona en met tekeningen van Kaas in het Erasmus Huis te Jakarta. Daar, en in Amsterdam en Boekarest, besteedt deBuren middels lezingen aandacht aan die gewiekste zakenman en kunstenaar. Wij danken u voor uw gezonde nieuwsgierigheid,

Dorian van der Brempt directeur deBuren

3

City Unieke Europese stadsportretten Books

kijken - luisteren - lezen

Eind 2009 begon deBuren aan een nieuw project met grote Europese ambities: City Books, de opvolger van de Radioboeken. Vijf schrijvers, een fotograaf en een videokunstenaar resideren in een interessante stad en maken samen een uniek stadsportret, bestaande uit City I]^c`^c\:jgdeZ Books, foto’s en City One Minutes. Tijdens hun verblijf organiseert een lokale partner een avond waarop een van de kunstenaars te gast is. Er is telkens minstens één kunstenaar die een link tussen twee bezochte steden legt. In een City Book (tien pagina’s proza of poëzie) staat de bezochte stad centraal. In een eerste fase komen Oostende en Utrecht aan bod; vanaf 2011 maken we stadsportretten van Boekarest, Tblisi, Graz, Chartres, Potsdam. City Books verschijnen in het Nederlands, het Frans en het Engels als webtekst, e-book én podcast. Het brandpunt van het project wordt www.city-books.eu: hier vinden steden, kunstenaars en lll#YZWjgZc#Zj publiek elkaar in een multimediale omgeving. Tot de lancering van deze website in het najaar van 2010 kunt u terecht op www.deburen.eu/city-books. Thinking EUROPE

DcYZgºI]^c`^c\:jgdeZ»`g^_\ijZZcdkZgo^X]ikVcVaaZVXi^k^iZ^iZc Y^Z ZZc Yj^YZa^_`Z a^c` ]ZWWZc bZi :jgdeV# =Zi ^h ZZc hZaZXi^Z

kVcYZWViiZc!dcibdZi^c\Zc!aZo^c\Zc!iZciddchiZaa^c\Zcd[\gdiZgZ :JC>8egd_ZXiZc#

YZ7jgZc^h\ZaZ\Zc^c]Vgi_Z7gjhhZa!^c]Zib^YYZaejcikVc:jgdeV# =ZiKaVVbh"CZYZgaVcYh=j^hl^aZZchX]V`Zao^_c^c]Zi8jaijgZaZ :jgdeVZc]Zih^\cVVa\ZkZcYViXjaijjgkVcoZZg\gddiWZaVc\^h

W^_ ]Zi gZVa^hZgZc kVc :jgdeZhZ Xd]Zh^Z# YZ7jgZc egZhZciZZgi ^c YZoZ:jgdeZhZXdciZmiYZXjaijjg!iVVaZchVbZcaZk^c\kVcYZAV\Z AVcYZcVVc:jgdeV!bVVgdg\Vc^hZZgidd`bZi:jgdeZhZeVgicZgh

\ZhegZ``ZcZcj^il^hhZa^c\ZcdkZgXjaijgZaZ!bVVihX]VeeZa^_`ZZc eda^i^Z`ZdcYZglZgeZc#

City Books I: Oostende najaar 2009 > april 2010

Eind april is de jonge Oostenrijkste schrijfster Milena Michiko Flašar te gast. In het najaar van 2010 vinden we hun verhalen en foto’s samen met de City One Minutes terug op www.city-books.eu. Maar… voor wie niet kan wachten presenteren we hier alvast een voorproefje: de eerste pagina van Een andere wang, het City Book van Jeroen Olyslaegers vindt u op pagina 6.

City Books II: Utrecht april 2010 > zomer 2010 In Utrecht werkt deBuren met twee partners. De Stichting Vrede van Utrecht verzorgt de residenties. Deze stichting bereidt met tal van activiteiten de grootse viering van 300 jaar Vrede van Utrecht in 2013 voor. De tweede partner is de Stichting Literaire Activiteiten Utrecht (SLAU): zij verzorgen de publieksmomenten met de kunstenaars. De ZuidAfrikaanse schrijfster Brink Scholtz bijt het spits af, daarna volgt Jeroen Olyslaegers die de link met Oostende legt. Ook Astrid Lampe en Onno Kosters zullen ieder een City Book schrijven. Lisa Van Damme fotografeert. 4

Milena Michiko Flašar © Ingo Petramer

Kunstencentrum Vrijstaat O. is een vaste partner van deBuren en treedt in Oostende op als gastheer. In het befaamde Hotel Du Parc resideerden schrijvers Jeroen Olyslaegers, Christiaan Weijts, Bernard Dewulf en Peter Holvoet-Hanssen en de Nederlandse fotograaf Martijn van de Griendt.

city books

City Books Oostende © Martijn van de Griendt

city books oostende: Martijn van de Griendt

City Books III: Grahamstown zomer 2010 Na de goede ervaringen met de Radioboeken in Zuid-Afrika tijdens het National Arts Festival in Grahamstown in 2009 trekt deBuren met steun van de Vlaamse overheid opnieuw naar het grootste kunstenfestival van Afrika. Auteur en illustrator Gerda Dendooven vertegenwoordigt Vlaanderen op het festival en schrijft een City Book. De Zuid-Afrikaanse schrijfster Brink Scholtz legt de link met Utrecht en nodigt Afrikaanse auteurs uit om een City Book te schrijven. Brink Scholtz resideerde in maart in Brussel en Antwerpen. Over haar ervaringen en indrukken schreef ze een tekst die u na het het voorproefje uit het City Book van Olyslaegers vindt.

5

Jeroen Olyslaegers - Een andere wang Oostende, Bar Lafayette, tijdens de maand november. Jacky heeft net een Black Label met één blokje ijs besteld en vindt een plek recht tegenover de deejay. Hij ruikt aan zijn drankje en nipt. En dan gebeurt het. Hij krijgt een klap in zijn gezicht. De klap is compleet onverwacht. Nog voor hij vingers in zijn gelaat voelt branden, slaat de deur van de bar dicht. Ook met een klap. Hij hoort het, maar ziet niets. Misschien een rug, maar of het een man of een vrouw was... Het zou kunnen dat de gesprekken in de overvolle kroeg even stil vallen, maar zeker is Jacky daar niet van. Niemand lijkt er aandacht aan te willen schenken. Een moment later praat iedereen verder. Dan komt de pijn. De klap was ongemeen hard. Diegene die hem geslagen heeft droeg een ring, misschien wel twee. Jacky voelt zijn wang opgloeien. Iets warm en vochtig sijpelt naar beneden. Bloed? Bar Lafayette is een niet al te grote ruimte. Men kan met een blik alles en iedereen overzien. Niemand reageert, dus doet Jacky ook of er niets aan de hand is. Hij haalt een papieren zakdoek uit zijn tas en houdt het tegen de wonde. Hij kijkt naar het bloed; het is niet veel. Hij neemt een ferme slok whisky. De alcohol verdrijft de schaamte niet. Jacky kreeg een slag. Jacky is een slachtoffer. Jacky weet niet waarom. Tijdens zijn laatste gesprek met zijn moeder had Jacky dat woord ook gebruikt. Hij had zich voorgenomen om haar geen vragen te stellen en enkel te luisteren. Maar zij had over van alles en nog wat gepraat. De mensen waren hier volgens haar heel vriendelijk. Veel vis eten is per slot van rekening heel gezond. En ook hier waren ze oprecht geïnteresseerd in alles wat ze te zeggen had over tarot. Ook hier… Dus dat wou zeggen dat er ook in Antwerpen mensen waren geweest die haar tarotobsessie hadden weten te waarderen. Dus waarom Oostende, moeder? Waarom? Ze had haar blik naar de zee gericht en de vraag laten uitsterven. Achter zijn ‘waarom’ zat geen oprechte interesse in een mogelijk antwoord. Dat wisten ze allebei. Achter zijn ‘waarom’ zat een verwijt. Na een stilte had hij zijn bezorgdheid geuit. Het was zijn laatste troef. ‘In deze stad hangt iets…’ had hij gezegd. Toen had er iets vervaarlijks moeten komen, iets dat haar hopelijk de stuipen op het lijf had kunnen jagen. Maar er kwam niets. En hij voelde wanhoop opkomen omdat zijn eigen woorden bleven hangen en diepe trillingen bij hem teweeg brachten, maar niet bij haar. Ze had naar hem gekeken toen ze zeker wist dat hij geen woorden meer had. En ze had zijn hand even vastgepakt en geknepen. Meer niet. Het geluid van meeuwen, ja. Dat wel. (…) Dit is het begin van het City Book dat Jeroen Olyslaegers in opdracht van deBuren en Vrijstaat O. in Oostende schreef. Zijn complete City Book komt, samen met de teksten van de andere auteurs, de foto’s en de City One Minutes, in het najaar van 2010 op www.city-books.eu.

6

city books brink scholtz

Brink Scholtz

During my stay in Brussels I receive news that my dog is dying. She is with my parents in Durban, a city on the east coast of South Africa. Every day that I spend in Brussels is a day closer to the end of her life. I remember taking her for a walk as a puppy. I remember that when she saw a stranger at a distance, she would startle and turn to run back to where we came from. I remember her legs flying in all directions as she ran down the hill with one thing only in mind: home. The first sight of Brussels shrinks my heart. My teeth chatter on the train. In the forty degree heat of South Africa, ‘cold’ was just an idea. I catch a view of a cobbled street running uphill, buildings extending out of sight. It is old and magnificent. There is nothing to prepare the body for being in a different place. I am suddenly and intensely afraid. I come from one of the most violent countries in the world, and here, I am afraid? I immediately feel that the clothes that I packed are too bright. I take them off, and search my bag for something darker, sleeker. It takes me a while, naked on the bath mat, to figure out how to switch on the shower, and to make it warm. Outside, my boots make a hard noise on the cobblestones. I was pleased when I bought them, in Johannesburg. Imported from Europe. I look at the scratch marks around the heels, scuffed from moving sets over stones and sticks in the South African countryside. I examine my skin in the mirror of the elevator: I wonder whether it would’ve been smoother if I had grown up here. I have never experienced a simple sense of home. Maybe as a white South African there is some sense of having come from somewhere else; of having left an imagined centre. Maybe this is a personal experience. When I was eleven, and we moved to Durban (away from our family, from the African town where I was born), it felt like we were moving closer to the edges of the earth. Nothing could have prepared me for the heat, like walking into a wall when stepping off the plane. Words could not have evoked the smell of the warm earth, and the large leaves. The world becomes familiar, but it also stays strange. Home shifts. Fumiyo Ikeda (in pieces, Monty, Antwerp) stands still on stage. She counts: one, bed; two, room; three, house. Every number that she counts expands the world. Thirteen, hemisphere. Fourteen, planet. In one moment she is a small woman, alone on this stage. In the next, she is the whole world. My bed is my first home in Brussels. Then my flat. Then the Café De l’Opéra next door. I sit on the bed, and speak to my parents in Durban. I speak more to them in these days than I have for months in South Africa. A stranger is suddenly warm, and the whole world is home. Home contracts and expands, like breathing. I watch many plays. I am deeply engaged. In South Africa, the audience would be restless, they would fidget. They would offer loud vocal responses of indignation or approval. A cell phone would be answered during a performance: “What did you say? Hayi, I never said that!”

7

city books Here, the audience sits still. During a particularly silent performance, my cell phone switches on by mistake. The ‘low battery’ signal sounds through the hushed space. To switch it off, I would have to type in a pin code, and the key pad would sound. I slowly wrap it in my coat, and sit on it, and cringe. I am surrounded by faces like my own: pale, and slightly sombre, and slightly turned in upon themselves. Later, when I see my face in the elevator mirror, it looks strange. My dog is a female, an African dog (Africanis) living in Africa, in the coastal city of Durban. I imagine that if she spoke, it would be Afrikaans. I find myself staring at dogs here. Would they speak French, or Flemish, or Albanian? And do they feel at home? I wonder if I could love a dog here. If I could draw my face in to hers, and know the smell of her fur. Perhaps I imagined that to come here would be to arrive in the centre, and that everything would become clear. But Brussels will not be pinned down. I struggle to understand the complexities of social relations. A woman in a hijab walks towards me, blowing a large pink bubble of chewing gum. As she approaches me, it pops. I have to remind myself not to look for broad comparisons with the world that I come from: cold/warm; old/new; quiet/loud. Reality is more complex. It changes from moment to moment. On the day that my dog dies, my parents bury her in our garden. Later, they describe how it happened. I can almost smell it: the peppery scent of the leaves. I am suddenly and forever rooted to the place where she now lies, under the mango trees, and to the bed in Brussels, where I first imagined her there.

8

Multatuli-jaar 2010 2010 is het Multatuli-jaar: het is 150 jaar geleden dat de Max Havelaar het licht zag. Tegelijkertijd is het vijftig jaar geleden dat Congo onafhankelijk werd. Twee pistes van herinnering die in 2010 samenkomen.

Beste Multatuli,… In samenwerking met het Multatuli Genootschap organiseert deBuren het Multatuli-jaar 2010 onder de titel ‘Beste Multatuli,…’. We richten ons op een actualisering van Multatuli’s erfenis middels brieven, geschreven door prominente auteurs en deelnemers aan de essaywedstrijd.

Dik van der Meulen

Op 17 februari sprak Multatulibiograaf Dik van der Meulen voor een geïnteresseerd publiek de eerste Multatulilezing uit. Hij onderbrak zijn geschreven brief telkens om op levendige wijze om toelichtingen te geven en smeuïge anekdotes op te dissen. Daarna interviewde Greet Op de Beeck (VRT) hem; een gesprek waaruit soms bleek dat zijn boek verser in haar geheugen stond dan in het zijne!

Brink Scholtz

De Zuid-Afrikaanse schrijfster Brink Scholtz was op 10 maart aan de beurt en na afloop van haar voordracht voelde Tjeerd Bijman (Metropolis) haar aan de tand. Hun brieven en de daaropvolgende gesprekken kunt u als podcast beluisteren op onze website, uiteindelijk komen alle brieven in een bundel die eind 2010 zal verschijnen.

Christiaan Weijts

De laatste Multatulilezing in het voorjaar is van de hand van Christiaan Weijts. Hij spreekt op 11 april in de Gemeentebibliotheek van Den Haag zijn lezing uit en spreekt met Tjeerd Bijman. Met enige trots presenteren wij u in dit boekje een voorpublicatie uit zijn brief (na deze tekst).

Essaywedstrijd: win een reis naar Jakarta! deBuren roept iedereen onder de 31 jaar op om een brief aan Multatuli (1000-2000 woorden) te schrijven en daarmee kans te maken op een reis naar Jakarta en meerdere publicaties. Dik van der Meulen en Christiaan Weijts zitten in de jury. De deadline is 2 juni, de prijsuitreiking 24 juni. Ga voor meer informatie naar de website!

Najaar 2010

In het najaar pakken we het Multatuli-jaar weer op. Dan zal onder andere David van Reybrouck zijn brief aan Multatuli voordragen.

9

Multatulilezing Christiaan Weijts Beste Multatuli, Een eeuwigheid geleden woonde jij aan de Zuid-Binnensingel in Den Haag. Van februari 1869 tot april 1870 ondernam je daar een wat kluchtige poging om hier een ménage à trois te organiseren met je vrouw Tine en je minnares Mimi, plus de kinderen. Zoals je het huis aan die singel zelf beschrijft, klinkt het paradijselijk: “Voor de deur een vaart, waarin ik van den zomer een schuitje wil hebben. Over de vaart is een weiland, er staan slechts een paar huizen, dus van inkykende overburen is geen sprake.” Dat is inmiddels wel anders, kan ik je melden. Vanaf de overkant van het water loeren foeilelijke betonflats naar ons. En de Zuid-Binnensingel heeft een andere naam: Buitenom. De huizen zijn kale blokkendozen van rode, iets al te nieuw ogende bakstenen. Ter hoogte van nummer 156 is een koperkleurige gevelplaquette ingemetseld met jouw naam. De ruimte daaronder wordt ingenomen door een groot bellenbord met zo’n zestig knopjes. Van alle namen op de plaatjes ernaast weet ik er maar van één hoe ik die uit moet spreken (‘Aafjes’). Verder wonen hier mensen die luisteren naar namen als Maharani, Rhadharam, Jagessar, Erbudak, Kilicaslan. We bevinden ons aan de rand van de Schilderswijk, waar vrijwel uitsluitend mensen met een getinte huidskleur rondstappen. Als iemand je zou vertellen dat je door een buitenwijk van Istanbul liep, zou je dat eerder geloven. Op veel ruiten lees je vooral Arabische teksten. En als je het wel kunt lezen staat er: Dönner-Kebab-Pizza-Kapsalon. Vaak allemaal op één winkelruit. De enige die er Hollands uitziet, is een oude man die lichtelijk mankt loopt en die een boodschappentasje van de Plus-supermarkt meezeult. Zou dat meneer Aafjes zijn? Mensen als meneer Aafjes zijn de afgelopen weken veel in de publiciteit geweest. Het is namelijk verkiezingstijd, beste Multatuli, en één politieke partij is in opmars door in te spelen op de angsten en de onzekerheden van mensen als meneer Aafjes, die de wijk waarin ze opgroeiden hebben zien veranderen en zich er niet meer thuisvoelen. (‘Vroeger was dit een buurt waar we elkaar allemaal kenden. Overal touwtjes uit de brievenbus en je fiets hoefde niet op slot.’) Volgens de Partij van de Vrijheid, geleid door meneer Geert Wilders, zijn alle problemen in Nederland terug te voeren op de toename van immigranten uit moslimlanden. Bij jouw buren, op Buitenom nummer 19, zie ik een logo’tje van een molentje, gevolgd door de tekst: Inburgeren? Bel 0900-4440004. Wat betekent dit? Het antwoord zal je plezieren. In jouw straat is een centrum gevestigd dat de Nederlandse taal onderwijst aan vreemdelingen. Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek bestaat de Haagse Schilderswijk voor 90 procent uit niet-westerse allochtonen. En de politiek heeft besloten dat die allemaal moeten inburgeren of integreren, dat ze moeten ‘meedoen in de samenleving’. Toch is dat vreemd: iedereen die weet wat dit bordje betekent, heeft het nu juist níet nodig. Zo’n raar missertje is een beetje exemplarisch voor de fouten die politici maken in het integratiebeleid. Op de ruïnes van zulk gestuntel bloeit die PVV van Geert Wilders. Geen van de andere politici blijkt namelijk in staat om het doodeenvoudige en volstrekt begrijpelijke gevoel te vertolken van mensen die zich niet meer thuis voelen in hun eigen straat. Ik moet bekennen, beste Multatuli, dat ik zo’n meneer Aafjes goed begrijp. Vorige maand heb ik zelf een huis gekocht in Den Haag en ik ben blij dat dit in een overwegend blanke wijk staat. Ik wil niet ’s ochtends bij de bakker staan waar ik mijn buren niet versta. Ik wil niet in Istanbul zijn zodra ik mijn voordeur open. Ik wil niet wonen in een wijk met veel meer criminaliteit dan elders in de stad. Volgens de heersende politici lijd ik net als meneer Aafjes aan ‘onderbuikgevoelens’. Meneer Aafjes moet niet zo zeuren. Hij moet gewoon wat aardiger zijn voor zijn nieuwe buurtgenoten en blij zijn met die bonte veelheid aan 10

multatuli-jaar

culturen. En anders moet hij in elk geval ‘respect’ voor de nieuwkomer hebben. Dat is zoiets als tegen iemand die door een ijzige sneeuwstorm loopt zeggen dat hij niet zo moet zeuren en gewoon moet genieten van het fraaie winterlandschap. De reactie laat zich voorspellen: laaiende woede. (…) Geert Wilders buit die woede echter uit voor zijn eigen strijd, die tegen de islam. Waarom voelt u, hardwerkende autochtone burger, zich zo bedreigd? Door de toestroom van immigranten, juist, maar toch vooral omdat die immigranten een geloof aanhangen dat onze westerse waarden verkettert. Is dit het benoemen van problemen of eerder het aanpraten ervan? Een groot deel van de moslims is allang niet meer streng of zelfs maar praktiserend gelovig. Heel veel bezoeken er niet eens meer een moskee, al doen ze nog wel aan de ramadan, ongeveer zoals wij niet meer naar de kerk gaan, behalve voor de kerstmis. Beste Multatuli, jij kwam op tegen het uitbuiten van de Javaan, en ik kan je vertellen: Geert Wilders is de Batavus Droogstoppel van nu. De slachtoffers van zijn even benepen als gewiekste politiek zijn zowel de inlanders áls de buitenlanders. Onder het mom van de problemen benoemen, buit Geert Wilders de angst en onvrede van onze inlanders uit voor zijn eigen electorale gewin. Het antwoord van zijn tegenstanders, vooral van de linkse partijen, is niet overtuigend. Die blijven Wilders tot vermoeiens toe voor de voeten werpen dat je mensen niet zomaar mag ‘uitsluiten’, een hele bevolkingsgroep zo niet kunt ‘wegzetten’ of ‘over een kam scheren’. Een povere oppositie. Want het is opnieuw een variant op: ach, geniet nu maar van het sneeuwlandschap. Om effectief tegenwicht te bieden zul je moeten aanhaken bij het gevoel van Aafjes. Je zult zijn vervreemding en zijn angst moeten erkennen en een alternatief moeten bieden. Daar zit denk ik de grootste angel. Want misschien is er wel geen alternatief. Misschien moeten we erkennen dat er nu eenmaal altijd verschillen tussen arm en rijk zijn, dat de pechvogels achterblijven in de Schilderswijk, dat de vluchtelingen uit Noord-Afrika hier vanzelfsprekend tot de armsten behoren en dat de wijk van meneer Aafjes netzomin weer net als vroeger kan worden, met touwtjes uit brievenbussen met Hollandse naamplaatjes, als dat ze kan veranderen in hoe ze in jouw tijd was: met over de vaart een weiland zonder inkykende overbuuren. Maar als dat de waarheid is, laat ze die dan vertellen, in plaats van ze met hun tegengas juist in de armen te jagen van die Droogstoppel, die ook niet het toverstafje in handen heeft om de tijd terug te draaien. Bovendien blokkeren Wilders’ tegenstanders de kritiek op de islam die weldegelijk mogelijk en wenselijk is. Nu is de situatie zodanig dat je geen kwaad woord over de islam wilt spreken, omdat je anders meteen tot het kamp van de PVV’ers wordt gerekend. Andersom zal elke PVV’er die een keertje iets relativerends over de moslims zegt meteen voor shariasocialist verketterd worden. Dat is spijtig, want waarschijnlijk is de islamitische cultuur voor een deel verantwoordelijk voor de moeizame verhoudingen, maar probeer in de hysterische akoestiek van onze publieke arena zo’n genuanceerd geluid maar tot klinken te brengen. Christiaan Weijts Dit is een verkorte versie van de Multatulilezing van Christiaan Weijts. De volledige tekst verschijnt in een bundel met lezingen over en brieven aan Multatuli. 11

deburen university deBuren univerCity deBuren univerCity is een ontmoetingsplatform voor Vlaamse en Nederlandse studenten van het hoger onderwijs. De ontmoetingen bieden hen de kans om elkaar te leren kennen en in debat te gaan met interessante gasten uit Nederland en België.

Programma

Chika Unigwe

Eind 2009 schreven vijftig studenten, afkomstig van alle universiteiten in Vlaanderen en uit alle leerjaren, zich in voor deBuren univerCity en gingen een engagement aan met deBuren om in 2010 acht activiteiten bij te wonen. Vijf activiteiten in de reeks ‘Het Vaderhuis De Moederschoot’ en drie in het kader van het Multatuli-jaar. Voorafgaand aan de lezingen eten de studenten samen, vervolgens wonen ze de lezingen bij en debatteren met elkaar en de sprekers. Om u kennis te laten maken met een interessante gast binnen de reeks, vroegen we Chika Unigwe om haar lezing aan ons af te staan. Een verkorte versie hiervan vindt u hieronder; de integrale versie is als podcast online te beluisteren (24 februari).

Vlaams-Nederlandse ontmoeting deBuren univerCity kijkt niet alleen over de grenzen van de verschillende disciplines heen, maar ook over de landsgrenzen. Op 10 maart vond de eerste Vlaams-Nederlandse ontmoeting plaats in Antwerpen. De studenten hadden een druk programma: eerst speeddaten, vervolgens naar het Letterenhuis, daarna samen eten om ten slotte de tweede Multatulilezing bij te wonen.

Het speeddaten was een groot succes. De Vlamingen en Nederlanders werden tegenover elkaar gezet en kregen acht minuten om met elkaar spreken over een welbepaald thema (‘Oorlog’, ‘Spelen’, ‘Poëzie’). Sander Sauvé, een van de Leidse deelnemers, zei hierover: ‘Door het speeddaten ontstaat aandacht voor elkaar die normaal niet één twee drie tot stand zou komen. Ik vond het hartstikke leuk. Het is mooi om het contact tussen Vlaanderen en Nederland wat te versterken, en helemaal als dat gepaard gaat met verdieping.’

Vervolg

12

Op 10 en 11 april vindt de tweede Vlaams-Nederlandse ontmoeting plaats in Den Haag. Dan bezoeken de studenten het Letterkundig Museum en wonen de derde Multatulilezing bij. Deze lezing kunt u (in korte versie) op pagina 10-11 lezen. In het voorjaar van 2010 volgen nog drie bijeenkomsten: op 21 april en 19 mei de laatste twee avonden binnen ‘Het Vaderhuis | De Moederschoot’ over theater en muziek en op 28 juni de prijsuitreiking van de essaywedstrijd ‘Beste Multatuli, …’. De deadline voor deze wedstrijd is 2 juni en iedereen onder de 31 wordt van harte uitgenodigd om deel te nemen. Meer informatie vindt u op de website. Hou deze website zeker in de gaten als u student bent: deBuren univerCity krijgt een vervolg!

Chika Unigwe - Mensen van de wind De wind waait waar hij wil. Hij heeft geen wortels. Hij neemt dingen mee wanneer hij waait, maakt ze zich eigen, voor eventjes of langer. Migranten zijn mensen van de wind. Migrantenschrijvers zijn dat nog meer. Toen ik een jaar of zes was, wist ik voor het eerst dat ik schrijfster wou worden. Van alle boeken – alle kinderboeken – die ik thuis had staan, was er niet een geschreven door een Afrikaanse vrouw. Om eerlijk te zijn waren het allemaal boeken van Enid Blyton. The Magic Faraway Tree; The Enchanted Woods en zo... Boeken met blanke kinderen die op een wensstoel zaten en naar de kermis gingen. En grootmoeders met lachende gezichten bakten taarten en deden me verlangen naar zo’n leven. Ik hield ervan die verhalen te lezen, maar ik raakte er ook ontworteld door omdat ik, in mijn verbeelding, met die kinderen avonturen beleefde die ik me maar gedeeltelijk kon voorstellen, aangezien ik nooit iets meemaakte wat nog maar in de buurt van hun leefwereld kwam. Dat was niet zo’n groot probleem tot ik begon te schrijven. In het begin doen kinderen hun ouders na, dus imiteerde ik Blyton, zodat ik in de korte gedichtjes en verhaaltjes die ik schreef, mensen liet “ijsschaatsen op een koude winterdag”. Ik wou de personages waar ik over schreef dan ook liever niet ontmoeten, omdat ik bang was dat er niks zou zijn om over te praten en dat ze me zouden ontmaskeren en zien dat ik niet echt was. (…) Wanneer ik wat ouder was, ontdekte ik Buch Emecheta en ik werd opnieuw verliefd. Haar personages waren sterke, onafhankelijke vrouwen, maar nog belangrijker was dat ze een leven leidden waar ik mezelf mee kon identificeren. Hun dilemma’s waren ook moderner. Ik bleef lang bij Emecheta, en ik vond haar werk heel relevant voor mezelf als schrijfster in wording. Toen ik Emecheta opnieuw las als moeder die problemen had om te schrijven in Europa, vervormde mijn hele literaire ik. Ik kwam in een thuis waarin ik me goed voelde. Emecheta werd mijn literaire moeder omdat haar schrijven culturen oversteeg. Ze leefde in Groot-Brittannië, en schreef ook over Nigeriaanse migranten die het moeilijk hadden om Nigeriaans te blijven in Engeland. Ze schreef over migratie en de eenzaamheid die daarmee gepaard gaat, op een manier die weerklank vond bij mij, haar dochter van de wind. Ik las haar en ze gaf me een stem, niet alleen aan hoe ik me voelde, maar ook aan de verhalen die ik wilde vertellen. Het was pas toen ik in staat was om die verhalen te vertellen, dat ik mijn fysieke gevoel van niet-behoren een plaats kon geven. Ik behoorde niet tot Nigeria, waarvan ik was afgesneden, maar ik hoorde ook niet bij België, waar ik nog moeite had met de taal en zowat elke dag geconfronteerd werd met de vraag naar identiteit. Mensen, vreemden, vroegen me vanwaar ik kwam. Niet echt een gemakkelijke vraag om te beantwoorden, zeker niet als je afstamt van een cultuur waarin vrouwen aan hun man toebehoren. Los van het feit dat ik niet langer fysiek in Nigeria verbleef, hoorde ik ook cultureel niet langer bij Nigeria aangezien mijn huwelijk erbuiten viel. De eerste roman die ik schreef, De Feniks, was therapeutisch. Ik verzamelde alles wat ik voelde voor het Nigeria van mijn verleden en het België van dat moment: woede, vreugde, hulpeloosheid, en vertaalde het naar mijn hoofdpersonage. Dat boek gaf me een gevoel van toebehoren. Het bevrijdde me om andere verhalen te vertellen. Het hielp me ook om schrijverswortels te ontwikkelen. Schrijver, de identiteit waar ik het meest van al waarde aan hecht en de identiteit die ik bewust had kunnen kiezen, in tegenstelling tot mijn Nigeriaanse identiteit (toeval bij de geboorte) en mijn Belgische (toevallig gevolg van de liefde). Toen ik, verschillende kortverhalen later, aan mijn tweede roman begon, had ik mijn stem gevonden en had ik het nest verlaten. Gaandeweg had ik literaire nonkels en

13

deburen univercity tantes ontmoet, van Leo Pleysier tot Wale Okediran, en meer nog, literaire broers en zussen met alle consequenties die daarmee verbonden zijn. Ik leen van hen wat ik nodig heb, net zoals ik van mijn biologische zussen kleren leen, en natuurlijk is er ook de onderlinge rivaliteit, de vereniging van bewondering en jaloezie. Mijn literaire broers en zussen komen van overal. De vraag over mijn identiteit heeft een antwoord gekregen. Ik ben schrijfster. In die wereld, waar alles mogelijk is, waar je nieuwe familieleden kan kiezen en achterlaten wanneer je maar wil, weet ik wie ik ben. Toch kan men in onze fysieke wereld, waar labels een must zijn, zelfs al zou men willen, de vraag niet vermijden: waar kom jij vandaan? Afhankelijk van mijn humeur en welk uur van de dag het is, beschouw ik soms Turnhout, De Kempen, Enugu, Osumenyi, Nigeria, België, Vlaanderen of allemaal tegelijk als mijn thuis. Ik heb ooit Canada, zowel als de Verenigde Staten, “thuis” genoemd bij verschillende gelegenheden en niets zegt dat ik niet nog een aantal keer een thuis ergens anders zal vinden in de toekomst. Ik ben een dochter van de wind, ik hoor overal en nergens thuis. In die zin is identiteit vloeibaar voor mij. Ik verwerp het idee van een nationale identiteit omdat die exclusief en tegelijkertijd heel beperkend is. En om andere redenen is het ook heel gevaarlijk om in die richting te denken. Dat is bijvoorbeeld de reden waarom Filip Dewinter vraagt om een moslima uit het parlement te gooien omdat ze “onze cultuur niet respecteert”, terwijl hij weigert in te zien dat zij net zo goed deel is van die “ons” die hij probeert te beschermen van buitenlandse invloeden. Dat wil zeker niet zeggen dat ik voor literaire eenheidsworst pleit. Integendeel. We worden beïnvloed door onze omgeving, onze ervaringen. De verschillen mogen er zeker zijn. Dat is wat migrantenliteratuur bijdraagt tot de literatuur van de meerderheid. Het confronteert ons met de ander en toont ons onze gemeenschappelijke menselijkheid. Als ik verhalen schrijf over migranten in België toon ik een culturele identiteit die verschilt van de dominante, maar desondanks wel degelijk bestaat, en dat, zelfs al is de culturele en sociale ervaring van de personages verschillend van die van de meerderheid, hun fundamentele levenservaring hetzelfde blijft. Ze voelen verlies en woede, liefde en geluk, honger en voldoening en ze dromen hun dromen. Ik voel me bevoorrecht om hiertoe te kunnen bijdragen en ik ben dankbaar aan al mijn literaire voorgangers en tijdsgenoten om me daarbij te helpen. Deze tekst is een verkorte weergave van de lezing die Chika Unigwe op 24 november 2010 in de reeks ‘Het Vaderhuis | De Moederschoot: migratie, cultureel ouderschap en belonging’ hield. De complete lezing vind je als podcast op: http://www.deburen.eu/nl/programma/detail/het-vaderhuis-de-moederschoot-migratie-cultureel-ouderschap-enbelonging-2-literatuur (podcast #140).

14

.[ZWgjVg^ Saskia de Coster Jos Joosten (Radboud Universiteit Nijmegen) 'bVVgi Kristien Hemmerechts Liselotte vandenbussche (Hogeschool Gent) &+bVVgi Stefan Hertmans Lars Bernaerts (Katholieke Universiteit Leuven) +Veg^a Annelies Verbeke Elke Brems (Katholieke Universiteit Leuven) '%Veg^a Erwin Mortier Jan Lensen (Uitgeverij Garant Antwerpen) &&bZ^ Tom Lanoye Valerie Rousseau (Katholieke Universiteit Leuven) '*bZ^ Dimitri Verhulst Jos Muyres (Radboud Universiteit Nijmegen) &_jc^ lezing door Stefan Hertmans + gesprek met Jos Muyres

Het Vlaams Cultureel Kwartier (VCK) en de vakgroep Nederlandse Taal en Cultuur van de Radboud Universiteit Nijmegen (RUN) organiseren samen met deBuren zeven openbare hoorcolleges over zeven grote Vlaamse schrijvers van NU. Vakspecialisten laten hun licht schijnen over interessante oeuvres en focussen op één specifiek prozawerk. Tijdens het achtste college komt een van de schrijvers zelf aan het woord: Stefan Hertmans gaat dan in gesprek met dr. Jos Muyres (RUN).

15

26.03 > 16.05, open van di > zo, 10:00 > 18:00 Pieter-Jan De Pue: Iran op de grens Tentoonstelling in fomu galerie

In juni 2009 trokken journaliste Ann De Craemer (°1981) en fotograaf Pieter-Jan De Pue (°1982) in opdracht van deBuren en het Fonds Pascal Decroos naar Iran om een reportage te maken over het dagelijkse leven in tijden van politieke veranderingen. De Craemer en De Pue waren getuige van de veelbesproken presidentsverkiezingen en van de Groene Golf die Iran sinds juni overspoelt. Langs het beroemde traject van de Trans-Iraanse Spoorlijn reisden ze van Teheran in het Noorden naar Bandar-Abbas in het Zuiden en ontmoetten ze een bevolking die snakt naar verandering, openheid en democratie. Deze reis heeft haar neerslag gevonden in een boek Duizend-en-één-dromen van Ann De Craemer en een tentoonstelling Iran op de grens van Pieter-Jan De Pue in het FoMu. Van deze kleine maar fijne tentoonstelling kunt u nog tot 16 mei genieten. Iran op de grens toont de onbevangen blik van de jonge fotograaf Pieter-Jan De Pue op het dagelijkse leven in Iran. De foto’s bieden een spontaan portret van gewone mensen die vechten voor hun vrijheid onder het conservatieve regime, maar die niettemin ook léven, genieten en liefhebben. Met andere woorden: Iran zoals u het in onze westerse media maar zelden te zien krijgt. Pieter-Jan De Pue (°1982) studeerde in 2006 af aan het RITS in Brussel, richting filmregie. Maar is ook gepassioneerd door fotografie en reizen. De voorbije jaren maakte hij reizen door Afghanistan, Palestina, Iran en Centraal Azië waar hij fotoreportages maakte voor verscheidene ngo’s.

16

foto’s © Pieter-Jan De Pue

deBuren, in samenwerking met het FoMu, Fonds Pascal Decroos en Uitgeverij Lannoo.

Ann De Craemer: “Iran is veel minder religieus dan vaak in het Westen wordt gedacht. Culturele gebruiken en tradities zijn sterker aanwezig dan religie.”

De publicatie van journaliste Ann De Craemer met foto’s van Pieter-Jan De Pue (Uitgeverij Lannoo) is te koop in de bookshop van het FoMu en in de betere boekhandel, en kost 19.95 euro.

Jef Lambrecht: “Onbevangen maar met een bagage en kennis van de taal registreert Ann De Craemer de stemming in Iran.”

FoMu Galerie, Waalsekaai 47, 2000 Antwerpen, open van di > zo, 10:00 - 18:00 Gratis, +32 (0)3 242 93 00, www.fotomuseum.be

17

april DI 20.04

Burgemeestersdebat: Patrick Janssens en Ahmed Aboutaleb Over Antwerpen en Rotterdam

20:00

Patrick Janssens en Ahmed Aboutaleb

DEBAT

Antwerpen en Rotterdam. Twee grootsteden met een wereldhaven. Steden waar steeds mensen van verschillende origine hebben samengewoond en gewerkt. Aan het roer staan Patrick Janssens (sp.a) en Ahmed Aboutaleb (PvdA). Hoe besturen ze? Wat zijn hun prioriteiten? Kunnen ze van elkaar iets opsteken? Wat houdt de burgemeesters van de ‘boeiendste en lastigste’ steden van Vlaanderen en Nederland bezig? deBuren in samenwerking met Toneelhuis Toneelhuis, Komedieplaats 18, 2000 Antwerpen Gratis, reserveren aanbevolen: www.toneelhuis.be, +32 (0)3 224 88 44

Het Vaderhuis | De moederschoot.

WO 21.04

Migratie, cultureel ouderschap en belonging #4: theater en televisie ONTMOETING

Chokri Ben Chikha

20:00

De vijfdelige reeks ‘Het Vaderhuis | De moederschoot’ bestaat uit gesprekken tussen wetenschappers en kunstenaars onder leiding van dr. Henriëtte Louwerse (University of Sheffield). De bijeenkomsten hebben een vast stramien: eerst korte lezingen, daarna een gesprek binnen het panel en vervolgens een debat met de zaal. Te gast zijn theatermaker en onderzoeker Chokri Ben Chikha (Broeders van liefde, 2007) en Bleri Lleshi, politicoloog en documentairemaker (Bxl stad zonder eigenaar, 2009). Kaaitheater, Forum, Sainteclettesquare 20, 1000 Brussel Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected], +32 (0)2 212 19 30

DO 22.04

Dubbelvertoning Cittadellarte en Marcel

20:30

Cittadellarte M. Pistoletto © Fabio Wuytack

Film

18

In het kader van Art Brussels vertoont de Beursschouwburg twee kortfilms.  Cittadelarte van Fabio Wuytack is een portret van de kunststichting van Michelangelo Pistoletto in Biëlla, en Marcel is een onwaarschijnlijke film over Duchamp, Broodthaers en Mariën van het Marcel Collective. Een avond over collectieve creativiteit en gedeelde idealen in de kunst. De film Cittadellarte werd gerealiseerd met de steun van deBuren. Beursschouwburg, A. Ortstraat 20-28, 1000 Brussel Gratis, info: [email protected], +32 (0)2 550 03 50

april The Artist Book as Exhibition: Issues for Authors and Audiences

DO 22.04

16:00 >18:00

Ontmoeting

MER. noemt zichzelf een ‘Paper Kunsthalle’ en onderzoekt de mogelijkheden en de positie van het boek als medium om kunst tentoon te stellen. Tijdens een ontmoeting in het kader van PA/PER VIEW Art Book Fair in Wiels, buigt een panel zich over thema’s als het multiple kunstwerk, reproductie en copyright en de transformaties van de artistieke, culturele en legale praktijk in de laatste decennia. Gastsprekers: Elaine Sturtevant, Seth Sieglaub, Daniel McClean, Joost Smiers, Luc Derycke. Een initiatief van MER. Paper Kunsthalle in samenwerking met Wiels en deBuren, IN HET ENGELS Wiels, Van Volxemlaan 354, 1190 Brussel, www.wiels.org www.merpaperkunsthalle.org

The Balkans & Europe IV: Radoslav Petkovic & Antonije Zalica

DO 22.04

Thinking EUROPE

20:00

Ontmoeting

I]^c`^c\:jgdeZ

Journalist Dejan Anastasijevic (Time) ontvangt twee schrijvers voor een gesprek over de cultuur van Europa en de Balkan. Radoslav Petkovic debuteerde in 1979 met de nog onvertaalde roman Put u Dvigrad (De weg naar Dvigrad). Een deel van zijn oeuvre is vertaald naar het Frans. Antonije Zalica is schrijver en filmmaker. Hij studeerde vergelijkende literatuurwetenschap en filosofie. In december 1993 verliet hij zijn geboortestad Sarajevo, tegenwoordig woont hij in Amsterdam. DcYZgºI]^c`^c\:jgdeZ»`g^_\ijZZcdkZgo^X]ikVcVaaZVXi^k^iZ^iZc

Y^Z ZZc Yj^YZa^_`Z a^c` ]ZWWZc bZi :jgdeV# =Zi ^h ZZc hZaZXi^Z

kVcYZWViiZc!dcibdZi^c\Zc!aZo^c\Zc!iZciddchiZaa^c\Zcd[\gdiZgZ :JC>8egd_ZXiZc#

YZ7jgZc^h\ZaZ\Zc^c]Vgi_Z7gjhhZa!^c]Zib^YYZaejcikVc:jgdeV# =ZiKaVVbh"CZYZgaVcYh=j^hl^aZZchX]V`Zao^_c^c]Zi8jaijgZaZ :jgdeVZc]Zih^\cVVa\ZkZcYViXjaijjgkVcoZZg\gddiWZaVc\^h

W^_ ]Zi gZVa^hZgZc kVc :jgdeZhZ Xd]Zh^Z# YZ7jgZc egZhZciZZgi ^c YZoZ:jgdeZhZXdciZmiYZXjaijjg!iVVaZchVbZcaZk^c\kVcYZAV\Z AVcYZcVVc:jgdeV!bVVgdg\Vc^hZZgidd`bZi:jgdeZhZeVgicZgh

\ZhegZ``ZcZcj^il^hhZa^c\ZcdkZgXjaijgZaZ!bVVihX]VeeZa^_`ZZc

lll#YZWjgZc#Zj

Radoslav Petkovic

eda^i^Z`ZdcYZglZgeZc#

In samenwerking met Passa Porta en met steun van het Shahrazadprogramma van de Europese Commissie, IN HET ENGELS Passa Porta, A. Dansaertstraat 46, 1000 Brussel Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected], +32 (0)2 212 19 30

Institutional Attitudes - Comité van Roosendaal Over de rol van kunstinstellingen in het veranderde culturele veld

ZA 24.04 > ZO 25.04 15:00 >19:00

Colloquium

De recessie dwingt ons tot een heroverweging van de verhoudingen tussen het publieke en private domein. Er wordt gespeculeerd over een renaissance van de staat; een stop van de privatisering en de herleving van de nagenoeg doodverklaarde natiestaat. Welke nieuwe belangen wegen mee in (inter)nationaal kunstbeleid? Welke rol spelen kunstinstellingen in deze ontwikkelingen? En hoe uit zich dit in de praktijk? Een project van het Comité van Roosendaal in samenwerking met deBuren, in het Engels, met vertaling Beursschouwburg, Auguste Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel www.comitevanroosendaal.eu 19

april Wat betekent de Benelux voor Vlaanderen?

MA 26.04 18:00

DEBAT

Thinking EUROPE I]^c`^c\:jgdeZ

De tweede debatavond over zin of onzin van de Benelux vindt plaats in Gent. De universiteit van Gent treedt op als gastheer in samenwerking met het Comité Nieuwe Benelux. Tweede Kamerlid Han ten Broeke (VVD), prof. dr. Georges Allaert (UGent), Wilfried Vandaele (N-VA) en prof. dr. em. Hubert Bocken (UGent) zullen hun standpunten over de Benelux verdedigen. Moderator: Luc Devoldere (Ons Erfdeel). DcYZgºI]^c`^c\:jgdeZ»`g^_\ijZZcdkZgo^X]ikVcVaaZVXi^k^iZ^iZc

Ondertekening nieuw Beneluxverdrag

Y^Z ZZc Yj^YZa^_`Z a^c` ]ZWWZc bZi :jgdeV# =Zi ^h ZZc hZaZXi^Z

MA 26.04

YZ7jgZc^h\ZaZ\Zc^c]Vgi_Z7gjhhZa!^c]Zib^YYZaejcikVc:jgdeV# =ZiKaVVbh"CZYZgaVcYh=j^hl^aZZchX]V`Zao^_c^c]Zi8jaijgZaZ

:jgdeVZc]Zih^\cVVa\ZkZcYViXjaijjgkVcoZZg\gddiWZaVc\^h

W^_ ]Zi gZVa^hZgZc kVc :jgdeZhZ Xd]Zh^Z# YZ7jgZc egZhZciZZgi ^c YZoZ:jgdeZhZXdciZmiYZXjaijjg!iVVaZchVbZcaZk^c\kVcYZAV\Z

AVcYZcVVc:jgdeV!bVVgdg\Vc^hZZgidd`bZi:jgdeZhZeVgicZgh

\ZhegZ``ZcZcj^il^hhZa^c\ZcdkZgXjaijgZaZ!bVVihX]VeeZa^_`ZZc eda^i^Z`ZdcYZglZgeZc#

lll#YZWjgZc#Zj

Congrescentrum Het Pand, Refter (benedenverdieping), Onderbergen 1, 9000 Gent Gratis, reserveren verplicht: [email protected] of +32 (0)2 212 19 30

De boeken van deBuren

Ludwig van Beethoven

20:15

:JC>8egd_ZXiZc#

De Biograaf: Jan Caeyers over Ludwig van Beethoven

20:00

di 27.04

kVcYZWViiZc!dcibdZi^c\Zc!aZo^c\Zc!iZciddchiZaa^c\Zcd[\gdiZgZ

‘De Biograaf’ is een meerjarige literatuurreeks van deBuren. Ditmaal is Jan Caeyers te gast. Deze succesvolle dirigent en docent muziekanalyse (KULeuven) is vooral bekend als Beethovenspecialist en schreef de eerste wetenschappelijke Nederlandstalige biografie over Ludwig van Beethoven. Hij gaat in gesprek met Greet Op de Beeck (VRT) – de vaste gastvrouw van de reeks. In samenwerking met Muziekcentrum De Bijloke Muziekcentrum De Bijloke, Bijlokekaai 7, 9000 Gent Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)2 212 19 30

Geert Berx over kankeronderzoek LEZING

Hoe ontstaat kanker? Is kanker genetisch bepaald? Hoe ver staat het met de behandeling ervan? In welke mate begrijpen wetenschappers deze ziekte al? Zullen we ooit alle kankers kunnen genezen? Prof. Geert Berx (UGent) heeft samen met zijn team jarenlange ervaring met fundamenteel kankercellenonderzoek. In een zeer bevattelijke lezing beantwoordt hij essentiële vragen over de ziekte. Lezingenreeks van deBuren en HETPALEIS naar aanleiding van het kindertheaterstuk Kleine Sofie. HETPALEIS, Theaterplein, 2000 Antwerpen Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)3 202 83 60 20

april/mei Iran & Europa: kilte na de storm?

DI 27.04

Thinking EUROPE

DEBAT

In juni 2009 werd Ahmadinejad herkozen als president van Iran. De aanhangers van Musavi betwisten de uitslag en beschuldigen Ahmadinejad van fraude. Hoewel de bloederigste demonstraties voorbij lijken te zijn, zijn de meningen verdeeld over hoe Europa moet reageren op de Iraanse situatie. Een debat met onder andere schrijver Shervin Nekuee (Eutopia), Europarlementariër Annemie Neyts  en Dirk-Jan van Baar (HP/de Tijd). Moderator: Jef Lambrecht.

20:30

I]^c`^c\:jgdeZ

DcYZgºI]^c`^c\:jgdeZ»`g^_\ijZZcdkZgo^X]ikVcVaaZVXi^k^iZ^iZc

Y^Z ZZc Yj^YZa^_`Z a^c` ]ZWWZc bZi :jgdeV# =Zi ^h ZZc hZaZXi^Z

kVcYZWViiZc!dcibdZi^c\Zc!aZo^c\Zc!iZciddchiZaa^c\Zcd[\gdiZgZ :JC>8egd_ZXiZc#

YZ7jgZc^h\ZaZ\Zc^c]Vgi_Z7gjhhZa!^c]Zib^YYZaejcikVc:jgdeV# =ZiKaVVbh"CZYZgaVcYh=j^hl^aZZchX]V`Zao^_c^c]Zi8jaijgZaZ :jgdeVZc]Zih^\cVVa\ZkZcYViXjaijjgkVcoZZg\gddiWZaVc\^h

W^_ ]Zi gZVa^hZgZc kVc :jgdeZhZ Xd]Zh^Z# YZ7jgZc egZhZciZZgi ^c YZoZ:jgdeZhZXdciZmiYZXjaijjg!iVVaZchVbZcaZk^c\kVcYZAV\Z AVcYZcVVc:jgdeV!bVVgdg\Vc^hZZgidd`bZi:jgdeZhZeVgicZgh

\ZhegZ``ZcZcj^il^hhZa^c\ZcdkZgXjaijgZaZ!bVVihX]VeeZa^_`ZZc eda^i^Z`ZdcYZglZgeZc#

Dit debat is gekoppeld aan de tentoonstelling ‘Iran op de grens’ van Pieter-Jan De Pue in het FoMu. In het Engels Beursschouwburg | Beurskafee, A. Ortstraat 20-28 Brussel Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)2 212 19 30

Ahmadinejad

lll#YZWjgZc#Zj

The Utrecht Principles: naar een nieuwe Vrede van Utrecht

DO 29.04 20:15

300 jaar na de Vrede van Utrecht wordt in 2013 een nieuwe vrede ondertekend. Uitgangspunt vormt The Utrecht Principles, een programma van de Universiteit Utrecht en de Stichting Vrede van Utrecht dat vrede en samenwerking wil bereiken in complexe, multiculturele tijden. Prof. dr. Paul Schnabel, vicevoorzitter van de Stichting Vrede van Utrecht leidt in. Mohammed Sini, directeur ROC Midden Nederland, licht een initiatief vanuit de Marokkaanse gemeenschap toe. Wim Embrechts presenteert het Brusselse burgerinitiatief Platform Kanal. Bij het debat dat volgt schuift ook socioloog Dirk Jacobs (ULB) aan.

© Anna van Kooij

Debat

In samenwerking met de Stichting Vrede van Utrecht Flagey | Studio 1, Heilig Kruisplein, 1050 Brussel Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)2 212 19 30

De Ilias van Homeros Nieuwe vertaling, nieuwe lezers? De boeken van deBuren

DI 04.05 20:00

Patrick Lateurs nieuwe vertaling van de Ilias biedt lezers de kans (opnieuw) kennis te maken met Homeros’ klassieker. Een gesprek over de vertaling en de Ilias als literair werk met Patrick Lateur, Piet Gerbrandy (classicus, criticus en dichter) en Kristoffel Demoen (hoogleraar Oud Griekse letterkunde UGent). Enkele auteurs waaronder Oscar van den Boogaard houden een pleidooi voor de eeuwigheidswaarde van de Ilias en dragen een favoriet fragment voor. In samenwerking met uitgeverij Athenaeum, Polak & Van Gennep Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL), Koningsstraat 18, 9000 Gent Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected], +32 (0)9 265 93 40

21

mei

Mediacafés

Mediacafé is een nieuw initiatief van deBuren, VVOJ, Fonds pascal Decroos en mediakritiek.be. Experts behandelen thema’s rond media(cultuur) en journalistiek. De cafés zijn open voor iedereen. We drijven mee op de actualiteitsgolf, maar gaan evengoed diepgaander te werk. De uitvalsbasis is Brussel. Eén keer per jaar organiseren we een groter debat met internationaal gerenommeerde sprekers. Vaste moderator is Koen Vidal (Chef Buitenland De Morgen). We leggen de journalist graag eens zelf op de rooster, maar wees gerust, we laten hem wel uitspreken…

Mediacafé #1

De journalist van de toekomst Op 31 maart waren we te gast in de Gentse Vooruit voor een avond over de journalist van de toekomst. Joris Luyendijk (VPRO, de Volkskrant), Yves Desmet (De Morgen) en Ine Van linthout (Erasmushogeschool Brussel) boeiden met hun scherpe inzichten en ongebonden meningen. Chris Atkins, de Britse regisseur van de documentaire Starsuckers, vond het ‘an unforgettable evening in Belgium’. Gemist? Check de website voor presentaties en verslagen. Mis het volgende mediacafé niet!

DI 04.05 20:30

Mediacafé #2

De (on)begrensde mogelijkheden van de buitenlandcorrespondent Tijdens het tweede mediacafé staat buitenlandberichtgeving centraal: waar komt ze vandaan, en hoe objectief is ze? Olaf Koens, een 24-jarige freelance reporter in Moskou en Jorn De Cock, buitenlandjournalist bij De Standaard gaan in gesprek. Koen Vidal (De Morgen), zelf ervaringsdeskundige, begeleidt het gesprek. Beursschouwburg, A. Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel Gratis, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)2 212 19 30

22

mei Naar een multicultureel geschiedenisonderwijs? Debat

WO 05.05 20:15

In Nederland wordt op 5 mei de bevrijding van de Duitsers gevierd. Hoe dat zo kwam, leren we allemaal op school. Maar wanneer werd Marokko onafhankelijk? Hoewel 60 % van de leerlingen in steden als Antwerpen of Rotterdam van buitenlandse origine is, komt een dergelijk onderwerp nauwelijks aan de orde. Moet het geschiedenisonderwijs rekening houden met de multiculturele samenleving? Debat met Bruno De Wever (UGent). Els Witte (VUB), Carla van Boxtel (UvA, Erasmus Universiteit) en Kees Ribbens (NIOD) Flagey | Studio 1, Heilig Kruisplein, 1050 Brussel Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)2 212 19 30

Au Boulot van Maria Tarantino

WO 05.05

Publieke sessie # 1 Brussels Global Village

20:30

Hoe maak je een documentaire over Brussel? Hoe verken en vier je de identiteit van een stad waar 70% van de mensen van elders komt en naast elkaar leeft? Geïnspireerd door de film Amsterdam Global Village (Johan van der Keuken) gaat filmmaakster Maria Tarantino aan de hand van haar onderzoeksmateriaal het gesprek aan met met Eric Corijn het publiek over de vragen die haar Brusselse filmproject oproept. In samenwerking met Beursschouwburg. In het Engels Beursschouwburg | Beurskafee, A.Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected], +32 (0)2 212 19 30 Meer info: http://auboulot1.wordpress.com

TIME IS A BOOK

Thinking EUROPE

Boekarest

VR 07.05 20:00

Els Dietsvorst en Dirk Braeckman kwamen tot een duidelijk statement: het Time Festival werd een boek, geen evenement. Vele kunstenaars werkten aan het boek mee. Nu krijgt het boek via www.timetravel.be internationale uitstraling. deBuren pakt de draad op in Boekarest en vroeg jonge Roemeense kunstenaars om op het boek te reageren. David Schwartz, Andra Matzal, Matei Branea en Ana Chiritoiu uiten hun visie en gaan in gesprek met Jaap Faber (Universiteit van Boekarest). I]^c`^c\:jgdeZ

DcYZgºI]^c`^c\:jgdeZ»`g^_\ijZZcdkZgo^X]ikVcVaaZVXi^k^iZ^iZc

Y^Z ZZc Yj^YZa^_`Z a^c` ]ZWWZc bZi :jgdeV# =Zi ^h ZZc hZaZXi^Z

kVcYZWViiZc!dcibdZi^c\Zc!aZo^c\Zc!iZciddchiZaa^c\Zcd[\gdiZgZ :JC>8egd_ZXiZc#

YZ7jgZc^h\ZaZ\Zc^c]Vgi_Z7gjhhZa!^c]Zib^YYZaejcikVc:jgdeV# =ZiKaVVbh"CZYZgaVcYh=j^hl^aZZchX]V`Zao^_c^c]Zi8jaijgZaZ :jgdeVZc]Zih^\cVVa\ZkZcYViXjaijjgkVcoZZg\gddiWZaVc\^h

W^_ ]Zi gZVa^hZgZc kVc :jgdeZhZ Xd]Zh^Z# YZ7jgZc egZhZciZZgi ^c YZoZ:jgdeZhZXdciZmiYZXjaijjg!iVVaZchVbZcaZk^c\kVcYZAV\Z AVcYZcVVc:jgdeV!bVVgdg\Vc^hZZgidd`bZi:jgdeZhZeVgicZgh

\ZhegZ``ZcZcj^il^hhZa^c\ZcdkZgXjaijgZaZ!bVVihX]VeeZa^_`ZZc eda^i^Z`ZdcYZglZgeZc#

lll#YZWjgZc#Zj

In samenwerking met de Universiteit van Boekarest en boehandel Carturesti Boekhandel Carturesti, Boekarest. Gratis 23

mei DI 11.05

Wie zijn de helden van generatie Y? Fons van Dyck over generatiedenken

20:15

LEZING

Wie zijn de jonge helden van vandaag? De leden van de ‘Generatie Y’ worden omschreven als ambitieuze realisten, nuchtere pragmatici. Bezitten de verschillende generaties intrinsieke of fundamentele kenmerken? Vanwaar onze drang om te denken in termen van generaties? Waar is dat goed voor? Trendwatcher en marketingspecialist Fons Van Dyck (BBDO Belgium), auteur van De kracht van Wit, brengt inzicht. In samenwerking met HETPALEIS naar aanleiding van de jongerenproductie Helden HETPALEIS, Theaterplein, 2000 Antwerpen, www.hetpaleis.be Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected] of + 32 (0)3 202 83 60

DI 18.05

De culturele branding van Europa Cultuur als Europees bindmiddel?

20:30

DEBAT

Thinking EUROPE I]^c`^c\:jgdeZ

Kan cultuur de Europese integratie bevorderen? Diversiteit is het credo binnen Europa, maar kan de Unie wel overleven zonder een gemeenschappelijke culturele dimensie in te bouwen in haar verdragen en de communicatie met haar burgers? Katherine Watson, directeur van de European Cultural Foundation, Irini Ivoni Pari, vice-president van het Europees Economisch en Sociaal Comité en Tom Vanderbauwehede, managing director van het communicatiebureau Lemento, gaan in gesprek. Martin Hope (British Council) modereert. DcYZgºI]^c`^c\:jgdeZ»`g^_\ijZZcdkZgo^X]ikVcVaaZVXi^k^iZ^iZc

Y^Z ZZc Yj^YZa^_`Z a^c` ]ZWWZc bZi :jgdeV# =Zi ^h ZZc hZaZXi^Z

kVcYZWViiZc!dcibdZi^c\Zc!aZo^c\Zc!iZciddchiZaa^c\Zcd[\gdiZgZ :JC>8egd_ZXiZc#

YZ7jgZc^h\ZaZ\Zc^c]Vgi_Z7gjhhZa!^c]Zib^YYZaejcikVc:jgdeV# =ZiKaVVbh"CZYZgaVcYh=j^hl^aZZchX]V`Zao^_c^c]Zi8jaijgZaZ

:jgdeVZc]Zih^\cVVa\ZkZcYViXjaijjgkVcoZZg\gddiWZaVc\^h

W^_ ]Zi gZVa^hZgZc kVc :jgdeZhZ Xd]Zh^Z# YZ7jgZc egZhZciZZgi ^c YZoZ:jgdeZhZXdciZmiYZXjaijjg!iVVaZchVbZcaZk^c\kVcYZAV\Z

AVcYZcVVc:jgdeV!bVVgdg\Vc^hZZgidd`bZi:jgdeZhZeVgicZgh

\ZhegZ``ZcZcj^il^hhZa^c\ZcdkZgXjaijgZaZ!bVVihX]VeeZa^_`ZZc eda^i^Z`ZdcYZglZgeZc#

Anil Ramdas

lll#YZWjgZc#Zj

Beursschouwburg, A. Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel Gratis, Reserveren verplicht: [email protected] of + 32 (0)2 212 19 30 In het Engels

WO 19.05 20:00

Willem Elsschot: kunstenaar in zaken de Boeken van deBuren

Op 31 mei is het 50 jaar geleden dat Willem Elsschot (Alfons de Ridder) overleed in zijn geliefde Antwerpen. Wat kan het werk van de bezieler van de onsterfelijke romanpersonages Boorman en Laarmans ons leren over de huidige tijdgeest, waarin schaamteloze graaizucht en ondoordacht winstbejag hun tol eisen? Een veelzijdig programma rond het werk van Elsschot waarin ondermeer Koen Peeters en Saskia de Coster optreden.

24

In samenwerking met de Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam (SLAA) de Balie, Kleine Gartmanplantsoen 10, 1017 RR Amsterdam. € 10.00 / € 8.00 met CJP/65+/Stadspas; € 5.00 voor studenten. Reserveren via +31 (0)20 553 51 00 (16-17u) of via www.debalie.nl

mei Het Vaderhuis | De Moederschoot

WO 19.05

De vijfdelige reeks ‘Het Vaderhuis | De moederschoot’ bestaat uit gesprekken tussen wetenschappers en kunstenaars onder leiding van dr. Henriëtte Louwerse (University of Sheffield). De bijeenkomsten hebben een vast stramien: eerst korte lezingen, daarna een gesprek binnen het panel en vervolgens een debat met de zaal. Te gast zijn de controversiële maatschappijkritische Nederlands-Marokkaanse rapper Salah Edin (Abid Tounssi) en de Surinaams-Nederlandse muzikant Edgar Burgos, bekend van ‘Wasmasjien’ (Trafassi).

20:00

© Salah Edin

Migratie, cultureel ouderschap en belonging #5: Muziek ONTMOETING

Kaaitheater | Forum, Sainteclettesquare 20, 1000 Brussel Gratis, Reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)2 212 19 30

DUO met Dorothée van den Berghe

Di 25.05

deBuren & Cinematek

© Dorothée van den Berghe

deBuren en Cinematek werken voor het eerst samen voor een aflevering van de reeks DUO, een tweedelig gastprogramma waarin een Belgische filmpersoonlijkheid wordt gevraagd een eigen film te koppelen aan een film waardoor hij of zij is beïnvloed. Dorothée van den Berghe koos voor haar film My Queen Karo, die de kijker terugkatapulteert naar een hippiekraakpand in het woelige Amsterdam van de jaren ’70. Tweede film is Michael Winterbottoms Wonderland. Tussen de vertoningen in beantwoordt Van den Berghe vragen van het publiek.

19:00 en 21:30

In samenwerking met Cinematek Cinematek, Baron Hortastraat 9, 1000 Brussel Tickets (per film): 3 €, vanaf 27.4 verkrijgbaar aan de kassa of via www.cinematek.be, 19:00 (My Queen Karo) en 21:30 (Wonderland)

DO 27.05

Ruimtelijke ordening in crisis - PlanDag 2010

9:30

De PlanDag is elk jaar weer dé gelegenheid voor Vlaamse en Nederlandse ruimtelijke planners om elkaar te ontmoeten. Het thema van deze editie is ‘crisis’ in al haar glorie: financieel-economisch, ecologisch, sociaal-cultureel. Of hoe vernieuwende ideeën kunnen voortkomen uit een ongunstige uitgangspositie. Ruimtelijke planners, stedenbouwkundigen, ontwerpers, beleidsmakers, onderzoekers en geïnteresseerden krijgen interessant denkvoer en treden met elkaar in debat. De Vlaamse Vereniging voor Ruimtelijke Planning (VRP) en de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedenbouwkundigen (BNSP), i.s.m. deBuren. Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond , Nes 45, 1012 KD Amsterdam Tarieven en inschrijven: www.plandag.org

© Pascal Broze

Colloquium

25

mei/juni DO 27.05

Abdelkader Benali: De weg naar Kaapstad Afrika en het WK voetbal in 2010

20:00

© Chris Van Houts

de Boeken van deBuren

DI 01.06

Voor een tv-documentaire over de betekenis van voetbal op het Afrikaanse continent maakte Abdelkader Benali een reis door Afrika, waar tienduizenden jongens hopen als voetballer naar het Westen te kunnen vertrekken. Zijn observaties, belevenissen en opvattingen verwerkte hij in De weg naar Kaapstad. Tijdens de boekpresentatie gaat Benali in gesprek met o.a. voetbalauteur en sportjournalist Raf Willems. In samenwerking met WPG Uitgevers / De Arbeiderspers Zuiderpershuis, Waalse Kaai 14, 2000 Antwerpen Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)3 248 01 00

7 openbare hoorcolleges over 7 Grote Vlaamse schrijvers van NU: slotcollege

19:00 > 21:00

Stefan Hertmans © Klaas Koppe

de Boeken van deBuren

WO 02.06 20:00

Dit voorjaar organiseren het VCK en de RU Nijmegen in samenwerking met deBuren zeven openbare hoorcolleges over het proza van zeven grote Vlaamse schrijvers van nu. Tijdens het slotcollege komt een van deze schrijvers zelf aan het woord. Stefan Hertmans houdt een lezing, waarna hij geïnterviewd wordt door dr. Jos Muyres, de coördinator van de reeks. In samenwerking met de Radboud Universiteit Nijmegen en het Vlaams Cultureel Kwartier Vlaams Cultureel Kwartier, Arsenaalpoort 6, Nijmegen € 15 / € 10,- (studenten). Reserveren via [email protected].

Nationalisme, populisme en cordon sanitaire DEBAT

Na de val van Balkenende-IV en het succes van Geert Wilders tijdens de gemeenteraadsverkiezingen, vraagt eenieder zich af hoe het politieke landschap er na de parlementsverkiezingen van 9 juni uit zal zien. Een week voor de verkiezingen maken het VCK, LUX en deBuren de vergelijking met de Vlaamse situatie. Hoe om te gaan met nationalisme en populisme? Is een cordon sanitaire noodzakelijk? Een debat met o.a. Stefan Hertmans. In samenwerking met het Vlaams Cultureel Kwartier en LUX LUX, Mariënburg 38-39, Nijmegen 7,5 €/5 €, reserveren aanbevolen: [email protected], +31(0)243221612 26

juni City Books Utrecht: Work in Progress!

DI 08.06 20:30

City Books is het nieuwe grote project van deBuren. Vijf schrijvers, een fotograaf en een videokunstenaar gaan in residentie en maken samen een uniek stadsportret, bestaande uit City Books, foto’s en City One Minutes. In een City Book (tien pagina’s proza of poëzie) staat de bezochte stad centraal. Schrijvers Jeroen Olyslagers, Astrid Lampe en Onno Kosters spreken met Anna Luyten (Knack) over hun ervaringen en tonen wellicht al hun werk in uitvoering! Beursschouwburg | Beurskafee, A. Ortstraat 20-28 Brussel Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)2 212 19 30

Jeroen Olyslagers

CITY BOOKS

DI 08.06

De biologie van de liefde Zijn we nu mono- of polygaam?

20:15

LEZING Midzomernachtsdroom van HETPALEIS is een ontroerende poppenvoorstelling voor jongeren over de zoektocht naar ware liefde. Naar aanleiding van dit stuk geeft prof. Johan Mertens (UGent) een lezing. Mertens is evolutionair bioloog en gedragsgeneticus. In zijn boek Van Zaadcel tot liefde gaat hij op zoek naar de biologische basis van het menselijk gedrag. In samenwerking met HETPALEIS naar aanleiding van het stuk Midzomernachtsdroom. HETPALEIS, Theaterplein, 2000 Antwerpen Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected], + 32 (0)3 202 83 60

Mauro Pawlowski: Belezen & Goedgekeurd

DO 10.06 20:15

In ‘Belezen en Goedgekeurd’ komen gepassioneerde veellezers aan het woord die zich niet beroepsmatig met literatuur bezighouden. Ze spreken over hun favoriete boeken en nodigen een Nederlandstalig auteur uit. Centrale gast is deze keer Mauro Pawlowski. Hij werd in de jaren ’90 bekend als voorman van rockgroep Evil Superstars en speelde vervolgens in verschillende bands, waaronder dEUS. Mauro schreef ook muziek voor theater en film en toert momenteel samen met Ultima Vez in de voorstelling nieuwZwart. Gastheer is Piet Piryns.

© www.moid.be

de Boeken van deBuren

Flagey | Studio 1, Heilig Kruisplein, 1050 Brussel Gratis, Reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)2 212 19 30 27

juni/juli MA 24.06

Multatuli-jaar 2010 Uitreiking essaywedstrijd ‘Beste Multatuli, …’

Multatuli

20:30

In het kader van het Multatuli-jaar 2010 organiseert deBuren de essaywestrijd ‘Beste Multatuli, …’. Iedereen jonger dan 31 jaar mag deelnemen. Deadline: 2 juni. De auteur van de beste brief wint een reis naar Jakarta en meerdere publicaties. De jury (met o.a. Multatulibiograaf Dik van der Meulen en schrijver Christiaan Weijts) maakt deze avond bekend wie de gelukkige winnaar of winnares is. Deze avond is tevens de slotavond van deBuren univerCity. Kaaicafé, Sainteclettesquare 20, 1000 Brussel Gratis. reserveren aanbevolen: [email protected] of +32 (0)2 212 19 30

Wandelen op de Champs- Elysées met een schildpad om de wereld beter te kunnen bekijken, maar het is moeilijk thee drinken op een ijsschots als iedereen dronken is. FC Bergman Over het IJ-festival Amsterdam

DO 01.07 > ZO 11.07

© Sofie Silberman

THEATER

Met een 40-tal figuranten, enkele kippen, een schaap en een paar konijnen gaat FC Bergman de strijd aan met al Dantes duivels. FC Bergman is een nagelnieuw gezelschap dat zijn wortels vond in het Herman Teirlinck Instituut. Op korte tijd hebben zij een heel eigen theatertaal ontwikkeld, die buiten anarchistisch en lich chaotisch, vooral extreem beeldend en poëtisch is. Van en met: Stef Aerts, Joé Agemans, Bart Hollanders, Matteo Simoni, Thomas Vertstraeten, Marie Vinck e.a. In co- productie met: Brakke Grond, de Buren, Monty, Huis van Bourgondië en de Theatermaker. Met de steun van: Dommelhof Limburg, De Warande Turnhout en Over het IJ festival, www.overhetij.nl.

28

TIME TRAVEL In TIME IS A BOOK brachten de curatoren Dirk Braeckman en Els Dietvorst reflecties van negenenveertig kunstenaars samen, die hun onrust om de toekomst van de mens en zijn wereld uitdrukten in woorden en beelden. Het boek vormt een beginpunt voor verdere reflectie, dialoog en uitwisseling in de vorm van TIME TRAVEL. Honderd mensen wereldwijd kregen de vraag om drie exemplaren door te geven aan geïnteresseerde vrienden of kennissen. Ze werden gevraagd om een reactie na te laten op de website van TIME TRAVEL: www.timetravel.be

Willem Elsschot

- Van 6 tot 9 mei zijn we te gast op de stripbeurs Ficomic in Barcelona. Dat is de op twee na grootste stripbeurs van Europa. Nederland is gastland dit jaar, en deBuren toont er de originele tekeningen van Dick Matenas verstripping van Elsschots laatste novelle: Het dwaallicht. www.ficomic.com - Eveneens in mei introduceert Willem Bongers, medewerker van deBuren, Willem Elsschot en zijn Kaas voor tweede- en derdejaars studenten Nederlands in het buitenland. Eerst aan de universiteit van Boekarest en vervolgens aan de Universitas Indonesia te Jakarta. - Op 19 mei organiseert deBuren in samenwerking met de Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam een avond waarop Koen Peeters en Saskia de Coster spreken over Elsschot, kunstenaarsschap en handelsgeest. Tegelijkertijd opent in het Erasmus huis in Jakarta de tentoonstelling met alle originele tekeningen van Dick Matenas verstripping van Kaas. - Op 21 mei tenslotte wordt in Semarang (Indonesië) Keju gepresenteerd, de nieuwe Indonesische vertaling van Kaas.

Willem Elsschot

De jaren 2007-2010 staan in het teken van Willem Elsschot (1882-1960). De Vlaamse auteur wordt op grootscheepse wijze herdacht, voornamelijk in zijn geboortestad Antwerpen. Als internationaal georiënteerd huis, draagt deBuren graag haar eigen steentje bij en brengt Elsschot naar Nederland, Spanje, Roemenië en Indonesië. De activiteiten zijn gepland rondom de geboortedag (7 mei) en sterfdag (31 mei) van de grote schrijver.

29

Home

Programma

Blog

Multimedia

Over deBuren

www.deburen.eu

30

tekening © Anna Denise van der Reijden

© Barbara Stok - www.barbaraal.nl

De website van deBuren is meer dan alleen een online overzicht van het programma. deBuren wil via de site een breder publiek aanspreken en oproepen tot reflectie en debat. Dit doen we in de vorm van nieuws en opiniestukken van Vlaamse en Nederlandse auteurs. Net als bij de debatten laten we het publiek ook via de site reageren. Daarnaast kunt u wekelijks deelnemen aan prijsvragen, en ons volgen via Facebook, Flickr, Twitter, Vimeo en YouTube. Wie een activiteit gemist heeft, kan die via de site herbeleven. Bekijk foto’s en video-opnames (vodcasts) of beluister geluidweergaves (podcasts) van de avonden. En haal gratis meer dan 100 Radioboeken in huis via iTunes! Blijf op de hoogte via de wekelijkse nieuwsbrief!

De zomer in beeldcolumns

Na een succesvolle aftrap door Judith Vanistendael, Barbara Stok, en Steve Michiels, gaan wij deze zomer verder met onze serie beeldcolumnisten op de website van deBuren. Maaike Hartjes, vooral bekend van het wekelijkse autobiografische stripje ‘Hartjes’, opent het zomerseizoen. Wordt het een zomer van stille beelden, van vrolijke nadenkmomenten of van pittige realiteiten? Volg het op www.deburen.eu

Trek uw zevenmijlslaarzen aan! Virtueel museumbezoek in Nederland Vorige zomer namen we u mee op een zomerse elfstedentocht door Nederland. Dit keer verzorgen wij een reis langs de Nederlandse musea. Echter, voor deze bezoekjes hoeft u uw zetel niet uit te komen. Gedurende zeven weken leiden wij u langs zeven musea in Nederland die online zeer de moeite waard zijn. Bezoek het Rijksmuseum (Amsterdam) tijdens een regenachtige dag of lardeer uw lunchpauze met het Boerhaave Museum (Leiden).

Congo - 50 jaar onafhankelijkheid In 2010 viert België de 50e verjaardag van de onafhankelijkheid van Congo. Omdat deBuren vooral een huis van rustige reflectie en gedegen debat is, stellen wij de hoofdmoot van onze activiteiten uit tot na de eigenlijke verjaardag (30 juni) van dit heuglijk-wrange jubileum. We nodigen twee oorspronkelijk uit Congo afkomstige auteurs uit om te reflecteren op de feestelijkheden die plaatsvonden tot halverwege juli en vragen hen om eind november hetzelfde te doen. We vragen Alphonse Muambi en Suzanne Monkasa om terug én vooruit te kijken. Wat is er al georganiseerd, waar liggen de sterke en zwakke punten en hoe kan het beter? Rekening houden met hun opmerkingen, komen we in het najaar terug op de onafhankelijkheid van Congo met debatten en de Multatlilezing door David van Reybrouck. In de eerste Multatulilezing door Dik van der Meulen, besteedde de auteur aandacht aan de relatie tussen Multatuli en Congo; Van Reybrouck zal deze piste grondig en op basis van nieuwe inzichten verkennen. Alphonse Muambi woont sinds 1994 in Nederland. In zijn onlangs verschenen boek Democratie kun je niet eten (2009) brengt hij verslag uit van zijn bevindingen tijdens de verkiezingen in Congo. Muambi schrijft ook essays voor kranten zoals Trouw. Suzanne Monkasa is consulente bij CIMIC (expertisecentrum Interculturaliteit) en voorzitster van ‘Conseil des Communautés Africaines en Europe’/afdeling België en het Congoforum.

Architectuur bij de bovenburen Architectuurwandelingen in Nederland - ONTMOETINGEN

In het kader van Benelux Architecture 2010 organiseren wij vanaf de zomer in samenwerking met locale partners architectuurrondleidingen door Rotterdam, Amsterdam, Maastricht en Den Haag. Een ervaren gids neem u mee en toont u de hoogtepunten. Wilt u alles te weten komen over de Amsterdamse School, de moderne kant van Maastricht, de eerste wolkenkrabber van Nederland of over de Nieuwe Zakelijkheid? Hou dan de site goed in de gaten! 31

Driewekelijks Alert en toegankelijk Over hedendaagse kunst in België en Nederland Extra-katern ART International Abonneer via onze vernieuwde site www.kunsthart.org

Maak gratis kennis met

Wilt u ook weten waar het in de wereld werkelijk om draait? Vraag dan een gratis nummer aan van via [email protected]

UW MAANDELIJKS MONDIAAL MAGAZINE. 32

www.MO.be

www.radiolivres.eu - www.radiobooks.eu - www.radiolibros.eu

Radioboeken voor kinderen

apr / mei / juni / juli DI 13.04, 20:00 City Books Utrecht: Brink Scholtz en Breyten Breytenbach RASA, Utrecht DI 20.04, 19:00 7 X 7: Jan Lensen over Erwin Mortier (Marcel). Vlaams Cultureel Kwartier, Nijmegen DI 20.04, 20:00 Burgemeestersdebat Patrick Janssens en Ahmed Aboutaleb Toneelhuis, Antwerpen WO 21.04, 20:00 Migratie, cultureel ouderschap en belonging #4: theater Kaaitheater, Brussel DO 22.04, 16:00 > 18:00 The Artist Book as Exhibition: Issues for Authors and Audiences Wiels, Brussel DO 22.04, 20:00 The Balkans & Europe IV: Radoslav Petkovic & Antonije Zalica Passa Porta, Brussel DO 22.04, 20:30 Dubbelvertoning Cittadellarte en Marcel Beursschouwburg, Brussel VR 23.04 > ZA 24.04, 15:00 > 19:00 Institutional Attitudes, Comité van Roosendaal Wiels, Brussel MA 26.04, 18:00 Wat betekent de Benelux voor Vlaanderen? Het Pand, Gent MA 26.04, 20:00 De Biograaf: Jan Caeyers (Beethoven) De Bijloke, Gent

DI 27.04, 20:15 Geert Berx over kankeronderzoek HETPALEIS, Antwerpen DI 27.04, 20:30 Iran & Europa: de kilte na de storm? Shervin Nekuee, Annemie Neyts, Dirk-Jan van Baar, Jef Lambrecht Beursschouwburg, Brussel DO 29.04, 20:15 Een nieuwe Vrede van Utrecht Paul Schnabel, Mohammed Sini Flagey, Brussel DI 04.05, 20:00 De Ilias van Homeros Nieuwe vertaling, nieuwe lezers? KANTL, Gent DI 04.05, 20:30 De (on)begrensde mogelijkheden van de buitenlandcorrespondent Beursschouwburg, Brussel WO 05.05, 20:15 Naar een multicultureel geschiedenisonderwijs? Flagey, Brussel WO 05.05, 20:30 ‘Au Boulot’ van Maria Tarantino - Publieke Sessie # 1 Brussels Global Village Beursschouwburg, Brussel VR 07.05, 20:00 TIME IS A BOOK: Boekarest Carturesti, Boekarest DI 11.05, 19:00 7 X 7: Valerie Rousseau over Tom Lanoye (Monstertrilogie) Vlaams Cultureel Kwartier, Nijmegen DI 11.05, 20:15 Wie zijn de helden van generatie Y? Fons van Dyck over generatiedenken HETPALEIS, Antwerpen

25.03 > 16.05 Tentoonstelling Pieter-Jan De Pue: Iran op de grens FoMu Galerie, Antwerpen

DI 18.05, 20:00 City Books Utrecht RASA, Utrecht DI 18.05, 20:30 De culturele branding van Europa. Katherine Watson, Irini Ivoni Pari, Tom Vanderbauwehede Beursschouwburg, Brussel

DO 27.05, 09:30 Ruimtelijke ordening in crisis - Plandag 2010 De Brakke Grond, Amsterdam DI 01.06, 19:00 7 X 7: Stefan Hertmans in gesprek met Jos Muyres VCK, Nijmegen

WO 19.05, 20:00 Migratie, cultureel ouderschap en belonging #5: muziek Edgar Burgos en Salah Edin Kaaitheater, Brussel

WO 02.06, 20:00 Nationalisme, populisme, cordon sanitaire Stefan Hertmans e.a. Vlaams Cultureel Kwartier, Nijmegen

WO 19.05, 20:00 Willem Elsschot: kunstenaar in zaken O.m. Koen Peeters, Saskia de Coster de Balie, Amsterdam

DI 08.06, 20:30 City Books Utrecht: Work in Progress Jeroen Olyslaegers, Onno Kosters, Astrid Lampe, Anna Luyten Beursschouwburg, Brussel

WO 19.05, 19:00 Opening tentoonstelling Kaas (Dick Matena) Erasmus Huis, Jakarta VR 21.05, 15:00 Presentatie Keju (Indonesische vert. van Kaas) Gramedia, Semarang DI 25.05, 19:00 7 X 7: Jos Muyres over Dimitri Verhulst (De helaasheid der dingen) Vlaams Cultureel Kwartier, Nijmegen DI 25.05, 19:00 en 21:30 Duo met Dorothée van den Berghe My Queen Karo en Wonderland Cinematek, Brussel DO 27.05, 20:00 Boekpresentatie Abdelkader Benali: De weg naar Kaapstad. Afrika en het WK voetbal in 2010. Gesprek met Raf Willems Zuiderpershuis, Antwerpen

DI 08.06, 20:15 De biologie van de liefde. Zijn we nu monoof polygaam? met Johan Mertens HETPALEIS, Antwerpen DO 10.06, 20:15 Mauro Pawlowski: Belezen & Goedgekeurd Flagey, Brussel DI 22.06, 20:00 City Books Utrecht RASA, Utrecht MA 24.06, 20:30 Prijsuitreiking essaywedstrijd ‘Beste Multatuli,…’ Kaaicafé, Brussel DO 01.07, VR 02.07, ZA 03.07 en WO 07.07, DO 08.07, VR 09.07, ZA 10.07 De Theatermaker, ‘FC Bergman’, Festival over het IJ, Amsterdam

V.u. Dorian van der Brempt, deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel Layout. Griet Stellamans

agenda 2010