Appèl op professionele nieuwsgierigheid

PCPONIEUWS Personeelsblad van de Stichting voor Protestants-Christelijk Primair Onderwijs in de Duin- en Bollenstreek

1

E

December 2012 Jaargang 9

Nieuw strategisch beleidsplan 2012-2016

Appèl op professionele nieuwsgierigheid PCPO zit in een lastige en zware periode. Het is daarom nodig PCPO anders te organiseren in de komende vier jaren. Het nieuwe strategisch beleidsplan schetst hoe. Door demografische ontwikkelingen daalt het aantal leerlingen. Deze daling valt ook nog eens samen met een verlaging van verschillende subsidies en een stijging van de kosten. Vooral hierdoor zijn we genoodzaakt PCPO anders te organiseren in de periode tot 2016. Dit betreft het aantal zelfstandige schoollocaties, de personele bezetting, de dienstverlening en het aanbod. Dit is dan ook een belangrijke opgave in het nieuwe strategisch beleidsplan 2012-2016 dat als werktitel heeft: Kwaliteit en Kinderen Centraal.

ring. Daarom heeft PCPO plannen en activiteiten benoemd die het professioneel handelen de komende jaren moeten versterken. PCPO wil in het bijzonder het onderwijskundig leiderschap op de scholen versterken. Daarbij gaat het niet alleen om directeuren, maar ook om de adjunct-directeuren, intern begeleiders en eventueel bouwcoördinatoren.

Passend onderwijs Een belangrijke uitdaging is verder de invoering van Passend Onderwijs. Vanaf augustus 2014 is PCPO verplicht te zorgen voor passend onderwijs voor alle leerlingen met extra onderwijsbehoeften op onze scholen. PCPO vindt het van belang dat leerkrachten beschikken over de deskundigheid en competenties voor passend onderwijs.

Overige plannen Focus De focus van ons onderwijsbeleid ligt de komende jaren op het optimaliseren van de onderwijskwaliteit. Deze aanpak, die mede is verankerd in het landelijke actieplan ‘Basis voor Presteren’, richt zich op de professionele nieuwsgierigheid van leerkrachten en directeuren naar de (maximale) ontwikkeling van leerlingen en het streven naar constante verbetering van de leerprestaties en de kwaliteit van het onderwijs op alle niveaus: leerling, groep, de school en het bestuur. Opbrengstgericht werken vergt wel een cultuuromslag van leerkrachten en schoolleiders.

Leerkracht en schoolleiders De leerkracht is van cruciaal belang voor de kwaliteit en onmisbaar voor schoolverbete-

• We willen meer investeren in de vertaling van innovaties en andere leervormen naar het onderwijs en leren van elke dag. Samen innoveren staat centraal: schoolinnovaties

staan ten dienste van heel PCPO. We verzamelen en ‘managen’ de kennis binnen onze stichting en delen deze met elkaar. We willen komen tot een ‘leergemeenschap vernieuwend onderwijs’. • Al onze gebouwen voldoen ultimo 2016 aan eisen als uitnodigend, kindvriendelijk en professionele uitstraling. • We werken verder aan een versterking van de positionering en (marketing) communicatie. Het is van belang dat we ons beter profileren en beter gebruikmaken van de kwaliteit die we bieden. • PCPO wil de betrokkenheid en tevredenheid van ouders vergroten door actief informatie te verstrekken via een verzorgde, actuele website en dito nieuwsbrief, en oprechte betrokkenheid te tonen bij de leerresultaten van ‘hun en onze’ kinderen. We stimuleren de scholen om structureel te investeren in een goede relatie met ouders. Al met al liggen er belangrijke uitdagingen in het verschiet. Gernand Ekkelenkamp

Prijs voor Veertigdagenproject Wakersduin In het kader van de nationale onderwijsprijs heeft Wakersduin de tweede prijs van de provincie Zuid-Holland gekregen voor het Veertigdagenproject. De uitreiking vond plaats op 14 november in het Provinciehuis in Den Haag. Op de foto directeur Leo Kruithof van Wakersduin met de oorkonde. Meer informatie op pagina 4-5.

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 1-2012

1

Veel PCPO’ers op cursus Opvallend veel medewerkers van PCPO zijn zich aan het professionaliseren. Dat begon vorig schooljaar en deze trend zet zich dit schooljaar voort. Een impressie van de cursussen en opleidingen die individueel of op teamniveau worden opgepakt.

Pilot Digitale Scholing PCPO Academie Dit schooljaar doen 23 PCPO-medewerkers mee met de Pilot Digitale Scholing. Via de digitale leeromgeving van de PCPO Academie is er een compleet cursusaanbod beschikbaar. Het grote voordeel van studeren op deze wijze is dat je er de deur niet voor uit hoeft. De deelnemer kan zelf de studiemomenten kiezen. Het aanbod wordt verzorgd door Heutink Onderwijs in samenwerking met de HEMA. Onderwerpen als handelingsgericht en opbrengstgericht werken zitten in het pakket. In mei 2013 wordt de pilot geëvalueerd. Een van de deelnemers is Henriëtte Christiaanse, leer-

kindermishandeling zegt ze: ‘Zoiets maakt je scherp. Je weet dingen vaak wel, weer dankzij de module is het even opgefrist.’ Er zijn verder niet alleen modules over taalen rekenmethodes, maar ook over EHBO en overblijven, en een cursus Spaans. Niet alles is geschikt voor een leerkracht, maar voor iedereen valt er genoeg te kiezen, vindt Henriëtte. Een andere deelnemer is Joyce van Klaveren, leerkracht van groep 4 op

Anja de Jong: ‘Leuk om met collega’s van gedachten te wisselen.’

Joyce van klaveren: ‘Een soort opfriscursus.’

Henriëtte Christiaanse: ‘Ik studeer op mijn vrije dagen’

kracht van groep 1-2 van De Regenboog (Oosthoutlocatie). Zij vertelt: ‘Op maandag en dinsdag zijn mijn vrije dagen. Ik heb een paar keer, nadat mijn eigen kinderen naar school waren, ingelogd op de website. Het is inderdaad zo dat je niet afhankelijk bent van bepaalde vaste tijden of van mensen met wie je meerijdt.’ Inmiddels heeft Henriëtte de module Signalering kindermishandeling gedaan. ‘Na het globaal doornemen en een paar keer goed lezen heb ik een toets gemaakt. Het waren tien meerkeuzevragen die ik goed beantwoord heb. Nu ben ik in afwachting van een certificaat dat mij wordt toegestuurd.’ Over de module over

2

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 1-2012

Zeehonk. Zij vertelt: ‘Ik vind digitaal studeren heel fijn: je kunt je eigen tijd indelen en zelf bepalen waarop je je wilt richten. Die vrijheid is heel prettig bij een baan als leerkracht. Je werkt dan al in principe van zeven uur of half acht tot half zes, en kunt dan ’s avonds thuis – of in het weekend – deze studie oppakken. Je hoeft niet snel-snel de deur uit naar een cursus, wat ik ook wel ken uit de tijd dat ik een opleiding voor remedial teacher volgde.’ De eerste ervaringen met digitaal studeren deed Joyce op met de module over ‘De wereld van getallen’. Joyce: ‘Ik wilde me extra inlezen, op een andere manier nog meer te weten komen. Wat ik las, vormde een bevestiging van mijn ervaringen. Dat gold ook voor de module over EHBO, die bevat veel basisprincipes voor het behandelen van wonden en builen. Een soort opfriscursus was het voor mij. Dat vind ik op zich niet verkeerd, maar ik hoop wel dat onderdelen waar ik nog niets van weet leerzamer zijn.’

Vversterk Speciaal Maar liefst 27 onderbouwleerkrachten volgden de cursus Vversterk Speciaal, die

werd aangeboden door het samenwerkingsverband. De cursus was vooral gericht op het werken in de kleutergroepen. De deelnemers kwamen acht keer drie uur bij elkaar in de afgelopen maanden, meestal op woensdagmiddag een enkele keer op donderdagavond. Volgens Anja de Jong, leerkracht van groep 1-2 op Oostergeest, heeft ze niet iets specifiek nieuws geleerd, maar was het vooral leuk om met andere collega’s die ook voor een groep 1-2 staan, van gedachten te wisselen. ‘Ik ben op mijn school de enige met deze groep.’ Anja vond het verder zinvol om weer eens bewust met allerlei onderwerpen bezig te zijn, zoals de sensomotorische ontwikkeling, taal- en rekenontwikkeling van het jonge kind. ‘Je hoort allicht zaken waarvan je denkt: dat kan ik ook wel weer eens meer of beter gaan doen.’ Toch was het voor Anja wel een hijs om drie uur lang naar de cursusleidster te luisteren, hoe enthousiast deze ook vertelde. Een rol speelde ook dat ze soms al twee avonden in een week actief was op school, naast het dagelijkse werk, en dan nog een derde avond naar de cursus moest.

Training les aan meer begaafden De meer begaafde leerling heeft vaak wat extra’s nodig, daarom nemen veertien PCPO-leerkrachten deel aan de training voor het lesgeven aan meer begaafde leerlingen. Ook die wordt aangeboden door het samenwerkingsverband, en verzorgd door Slim – Specialist begaafdheid. De cursus bestond uit vijf bijeenkomsten.

PCPO-ontwikkelingen Een tijd van bezuinigingen

Nanda de Bruin: ‘Hoogbegaafden hebben ook zorg nodig.’

Nanda de Bruin, leerkracht van groep 5 op De Lisbloem, heeft onder andere al geleerd ‘te kijken naar de kinderen die je zelfstandig aan de slag laat gaan. We zijn erg bezig met zorgkinderen, maar hoogbegaafden hebben dezelfde zorg nodig. Dat leer je op de pabo niet, hooguit krijg je hier één lesje over.’ Het was voor Nanda overigens niet vreemd om zelf in de schoolbanken te zitten. Ze heeft nadat ze vijf jaar geleden de pabo afrondde, culturele antropologie en ontwikkelingssociologie aan de Universiteit Leiden gestudeerd en inmiddels haar bachelordiploma behaald.

Schoolleiderscursus Twee PCPO-medewerkers nemen deel aan een incompany schoolleiderscursus bij collega-schoolbestuur Quercus in Hoofddorp. Die heeft de cursus ingekocht bij de AVS,

een reeks van zes bijeenkomsten van een dag, verspreid over het schooljaar. Onderwerp is de theorie van Peter Senge over Lerende scholen. Henri Wachtmeester, adjunct-directeur van De Rank, is blij met wat er aan de orde komt: ‘We werken met het boek ‘De systeemdenker in actie’ van Jan Jutten. De grote lijn is dan ook systeemdenken. Dat houdt in: niet links iets veranderen zonder te bedenken wat er dan rechts ook moet of zal gaan veranderen. We spreken over missie, visie, communicatie, veranderingsprocessen, leiderschap, en het ontwikkelen en delen van kennis.’ De cursus wordt gegeven door Bob Ravelli, een inspirerende persoon, volgens Henri. ‘Hij heeft praktijkervaring in het onderwijs en betrekt de theorieën van managementgoeroes als Steven Covey en Michael Fullan in zijn lessen.’ Aan het eind van de cursus moeten de deelnemers een portfolio inleveren. ‘Daarin moet staan welke processen de cursus bij je in gang heeft gezet en wat je er in de praktijk mee gedaan hebt.’ Wat Henri leert ervaart hij als meteen bruikbaar: ‘Het past goed bij waar we met De Rank mee bezig zijn.’ Ook bij hem thuis wordt er regelmatig over de cursus gesproken, want partner Tanja (locatieleider van de Ireneschool) volgt ‘m ook. ‘Allerlei radertjes gaan werken. Het is goed om naar jezelf te kijken en je af te vragen: welke rol heb ik zelf in veranderingsprocessen? Wat doe ik goed, en wat moet de volgende keer anders? De cursus is een mooie theoretische achtergrond voor hoe je het in de praktijk aan kunt pakken. Hij bevalt uitstekend!’

Schoolleidersopleiding Twee PCPO-medewerkers starten in januari 2013 met de schoolleidersopleiding, die wordt aangeboden door de AVS. Daarnaast start PCPO samen met enkele andere protestants-christelijke schoolbesturen in de regio en Penta Nova in januari een managementoriëntatietraject, waarbinnen de deelnemers hopen te ontdekken of het schoolmanagement iets voor hen is. Dit traject wordt uitgevoerd in Delft.

Henri Wachtmeester: ‘Theorie bij de praktijk’

Kijk op pagina 6 voor het aanbod van de basiscursus coaching.

Volgens mij is ‘bezuinigingen’ een van de meest gebruikte woorden op dit moment. Of het nu gaat over Europa of over ons nieuwe kabinet – er is minder geld beschikbaar en daarom moeten we een stapje terug in ons bestedingspatroon. Dat is natuurlijk nooit leuk, zeker niet na jaren van groei. Het onderwijs is dan gelukkig buiten beschouwing gelaten bij de nieuwe bezuinigingen, toch wordt het er niet beter op. De achterstand – denk maar aan de salarissen en aan de tekortschietende vergoeding voor de materiële instandhouding – lopen we voorlopig niet in. Hoewel we dus niet rechtstreeks te maken krijgen met een grote bezuinigingsoperatie, zullen we toch minder te besteden hebben, en daarom door moeten gaan met bezuinigen. Voor PCPO komt er immers nog een probleem bij: de krimp van het aantal leerlingen. De komende jaren staan daarom in het teken van het aanpassen van onze organisatie aan de veranderende omstandigheden. Dat is niet leuk, maar wel noodzakelijk. Tegelijkertijd moeten we ook verder bouwen aan ons onderwijs, moeten we ons blijven ontwikkelen. Niet alleen omdat de omgeving dat van ons vraagt, maar ook omdat mensen in het onderwijs niet willen blijven stilstaan en zich graag ontwikkelen. Die twee hoofdlijnen – het aanpassen van de organisatie en het verder ontwikkelen van ons onderwijs – vormen de rode draad in ons strategisch beleidsplan 2012-2016. Een plan dat geen blauwdruk is voor de situatie in 2016, maar een koersplan op weg naar 2016. We gaan beleid uitvoeren dat ruimte biedt aan scholen en individuele personeelsleden om zich verder te ontwikkelen, op een wijze die bij hen past en die hen verder helpt. We doen dat, omdat we vinden dat kinderen goed onderwijs verdienen. En goed onderwijs kan alleen gegeven worden door meesters en juffen die hun vak verstaan, goed gemotiveerd zijn en zich blijven ontwikkelen. Gernand Ekkelenkamp Voorzitter College van Bestuur

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 1-2012 3

Scholennieuws Tweede (Onderwijs)prijs voor Wakersduin Wakersduin won met zijn Veertigdagentijd-project in de provincie Zuid-Holland de tweede prijs in het kader van de voorronde voor de Nationale Onderwijsprijs. PCPO is trots op dit prachtige resultaat. Het programmaboekje van de prijsuitreiking vermeldt: ‘Het project Veertigdagentijd geeft op een eigentijdse manier invulling aan de christelijke identiteit van de school. In het project maken de kinderen kennis met verschillende kunstdisciplines en gaan ze er zelf mee aan de slag. Dit alles met de Bijbelverhalen als uitgangspunt en onder leiding van professionals. Zo ontdekken ze dat Bijbelverhalen door de eeuwen heen een inspiratiebron vormden voor mensen. Met de uitvoering van het project vervult de school een actieve rol in de Noordwijkse samenleving. Hierdoor wordt een verbinding gecreëerd binnen de Noordwijkse bevolking.’ Zie ook PCPO-Nieuws 8-2 (maart 2012).

Engelse les op Hoffennevierboet Sinds maandag 22 oktober krijgen alle kinderen (groep 1 t/m groep 8) van Hoffennevierboet Engelse les. De school begint aan een traject van drie jaar, om daarna aan alle eisen en voorwaarden te voldoen van een Early Bird-school. Als startsein is in alle groepen veel aandacht besteed aan Engeland. Op maandag 22 oktober hebben Femke en Lotte op locatie Hoffenne de Early Bird-vlag gehesen onder prachtige muzikale begeleiding van de plaatselijke harmonie Crescendo. Zij speelden het Engelse volkslied en ook nog twee stukken uit de Harry Potterfilms. Op locatie De Vierboet heeft Queen Elizabeth, samen met haar bodyguards, de Early Bird-vlag gehesen op de tonen van het Engelse volkslied (foto). Op beide locaties heeft een verhalenverteller een sprookje verteld over een zeemeermin uit Cornwall. Donderdagavond lieten alle groepen tijdens een open avond aan de ouders zien en horen wat ze al hadden geleerd. De groepen 1-2 zongen over The wheels of the bus. Groep 3-4 had leren tellen in het Engels en zong: Ten green bottles. Groep 5-6 deed een gave dans met Engelse instructies. En groep 7-8 zong ook een mooi lied. Na de optredens bekeken de ouders de methoden en werkjes van de kinderen, natuurlijk onder het genot van een kopje thee. Twee andere PCPO-scholen waar Engels gegeven wordt aan de hand van Early Bird zijn de Ireneschool in Noordwijkerhout en De Regenboog in Voorhout.

4

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 1-2012

Internationalisering over muziek Ook dit schooljaar werkt Hoffennevierboet, samen met een Franse en een Zweedse school, aan een internationaliseringsproject. Het thema is: ‘When words fail, music speaks’. Binnen dit project van Comenius, gesubsidieerd door het Europees Platform, werken leerlingen en leerkrachten samen en vinden er over en weer bezoeken en/of uitwisselingen plaats. De start van het project vond plaats in Frankrijk, van 12 t/m 16 november. Wilma van den Berg, Hellen Broersen, Daniëlle van der Meulen, Alida van der Niet, Nelie van der Slot en Jeannie van der Vooren bezochten de Franse school in Bordeaux. Meer informatie over internationalisering: www.europeesplatform.nl

Brede schoolontwikkeling op Zeehonk en De Rank Zeehonk ontwikkelt zich gaandeweg tot brede school. Kindercentrum De Speelbrug opent in het gebouw een peuterspeelzaal, ‘het Kimmetje’, en buitenschoolse opvang, ‘het Speelhonk’. Na de kerstvakantie wordt gestart met vijf ochtenden peuterspeelzaal en een aantal dagen BSO. Het wordt even passen en meten op Zeehonk, want het duurt nog even voor de nieuwbouw – óp het gebouw – klaar is. Zeehonk-directeur Mariamne Kloos: ‘We zijn blij met de komst van deze activiteiten. Goed dat ons gebouw ook voor en na schooltijd gebruikt wordt.’ Na de voorjaarsvakantie gaat De Speelbrug ook beginnen op de twee locaties van De Rank in Sassenheim. Op de locatie aan de Antoniuslaan wordt het leegstaande noodgebouw daarvoor ingericht. Op de locatie Diligence zal het lokaal dat een aantal jaren geleden verbouwd is om het te onttrekken aan de onderwijsbestemming, weer zo worden verbouwd dat het geschikt is om er een peuterspeelzaal in te huisvesten. De conciërge van De Rank en de onderhoudsmedewerker van De Speelbrug nemen deze verbouwing ter hand. Dit om de kosten zo laag mogelijk te houden, omdat de gemeente Teylingen niet bereid gevonden is om deze verbouwing geheel of gedeeltelijk te vergoeden. Door een goede samenwerking met de peuterspeelzaal ontstaat zo ook op de Diligence een brede school.

Vijf Scholen aan Zet Vijf PCPO-scholen hebben ingetekend op het project School aan Zet: De Fontein, De Lisbloem, Oostergeest, De Rank en Hoffennevierboet. In november zijn ‘ambitiegesprekken’ gevoerd met de directies van deze scholen. De plannen per school worden nu uitgewerkt. Wat houdt dit project School aan Zet in? Bestuurder Gernand Ekkelenkamp legt uit: ‘In januari 2012 sloot het ministerie van Onderwijs een zogeheten bestuursakkoord met de PO-Raad, de brancheorganisatie van de schoolbesturen. In dit akkoord is beschreven wat het ministerie en de sector primair onderwijs van elkaar verwachten met betrekking tot de ontwikkelingen op de scholen en de middelen die het ministerie daarvoor beschikbaar stelt. PCPO heeft het bestuursakkoord gebruikt als input voor het eigen strategisch beleidsplan. Het ministerie wil scholen ondersteuning bieden bij hun ontwikkelingen door middel van het project School aan Zet. Het is de bedoeling dat scholen zelf een plan maken voor de ontwikkeling van het onderwijs. Bij de totstandkoming van het plan, de tussentijdse uitvoering en de evaluatie krijgen ze ondersteuning van onderwijsspecialisten van School aan Zet.’ Meer informatie: www.schoolaanzet.nl

Leerlinge De Rank naar de top van de Alpe d’Huez! Lin-Si Bolk uit groep 8B van De Rank is begin juni naar de top van de Alpe d’Huez gefietst. Ze was een van de duizenden deelnemers aan het evenement Alpe d’HuZes, die gesponsord naar de top van deze Franse berg fietsten en veel geld ophaalden voor onderzoek naar kanker onder het motto ‘Opgeven is geen optie’. Vanaf het moment dat bekend werd dat Lin-Si deel zou gaan nemen aan de Alpe d’HuZes is gestart met de sponsoractiviteiten op school: een fancy fair, een sponsor-‘loop’ (waar ook geskeelerd, gestept en gerend werd). Zo werd er ruim € 4.000 opgehaald en overgemaakt. Een topprestatie van leerlingen en ouders die hier hun steentje aan hebben bijgedragen, maar de échte topper van De Rank is en blijft Lin-Si (foto). Overigens heeft ook Joost de Vries, voorzitter van de Raad van Toezicht van PCPO, met zijn gezin meegedaan aan de Alpe d’HuZes!

Meewerken aan Prinsjesdag Dit jaar werkten groep 8-leerlingen van de Ireneschool, Oostergeest en Zeehonk (foto) mee aan de gebruikelijke landelijke viering op Prinsjesdag. Ze gingen met de bus naar de Grote Kerk in Den Haag. Grote trekpleister daar was minister-president Mark Rutte. Na afloop keken de leerlingen live naar de rijtoer van de Gouden Koets.

PCPO-NIEUWS Jaargang 8 NR. 3-2012

5

Leren van elkaar

In deze rubriek vertellen PCPOmedewerkers over een succesvol initiatief om collega’s te inspireren.

Gedreven en enthousiaste collega’s

Praktijkbegeleiders bijeen Samen met PCBO Rijnsburg werd op woensdag 26 september de eerste praktijkbegeleidersbijeenkomst van dit studiejaar gehouden. Zestien gedreven en enthousiaste collega’s stelden zichzelf aan de hand van een coachingskaart voor. Ze motiveerden waarom ze de desbetreffende kaart uitkozen om hun rol als praktijkbegeleider te typeren. Uitspraken als ‘verbinding zoeken met elkaar’, ‘muziekklanken, hoe verschillend qua kleur, kunnen toch mooi harmoniëren’, ‘de handen ineen slaan’, ‘samen de uitdaging aangaan’ gaven allen stof tot nadenken.

Casussen Daarna vervolgden we met twee casussen waarin de POP (Persoonlijk Ontwikkelings Plan) van een student centraal stond. Onderzocht is welke POP duidelijk was en welke nog wel wat verheldering behoefde, en op welke (vragende) wijze dit boven tafel kan komen. Het doorgronden van een POP is belangrijk om de student goed te kunnen begeleiden/coachen in zijn of haar ontwikkeling. Na een korte pauze werd er in tweetallen geoefend om vanuit de POP van een student de doelen en acties helder te krijgen. Deze boeiende gesprekken maakten dat de deelnemers zich bewust werden zaken niet alvast ‘in te vullen’ voor de student. Ze moeten door middel van de juiste vraagstelling uit de student zelf komen. Lastig is dat, vooral omdat je als leerkracht zo vaak hulp biedt aan leerlingen en geneigd bent oplossingsmethoden aan te reiken.

Digitaal beoordelen Vanuit de Pabo besprak onze relatiebeheerder Sietse van der Hoek de laatste wijzigingen en veranderingen die belangrijk zijn voor het werkveld. Aan het eind van de bijeenkomst was het mogelijk om vragen rondom het digitaal beoordelen te stellen en/of nog een persoonlijk account aan te maken via www.leernetwerkeducatie.nl Margreet Verdoes, bovenschools coach van PCPO 6

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 1-2012

Formatie schooljaar 2013-2014 Op de teldatum had PCPO 82 leerlingen minder dan vorig jaar. Omdat de bekostiging van onze scholen rechtstreeks verband houdt met het leerlingenaantal, betekent dit dat we opnieuw terug moeten in formatie. Het grootste leerlingenverlies leden we op De Regenboog in Voorhout. Deze school is de afgelopen jaren flink gegroeid tot bijna 600 leerlingen, maar zakt nu terug naar ongeveer 400 leerlingen. Veel kinderen in Voorhout zitten inmiddels op het voortgezet onderwijs en de instroom van kleuters is op alle scholen in Voorhout, dus ook op De Regenboog, veel minder dan in voorgaande jaren. Omdat er nauwelijks meer gebouwd wordt in Voorhout, kunnen we ook niet rekenen op een herstel van het leerlingenaantal. De meeste andere scholen bleven stabiel, of groeiden zelfs iets, zoals Hoffennevierboet en Oostergeest. Al met al niet genoeg om het verlies op De Regenboog en enkele andere scholen te compenseren. Het verlies aan leerlingen, de gestegen personeelskosten in verband met de premieverhogingen en het vervallen van enkele subsidies, zullen helaas consequenties hebben voor de werkgelegenheid bij PCPO. Naar verwachting moeten we in het nieuwe schooljaar minimaal tien arbeidsplaatsen laten vervallen.

Algemene schoolverkenning Op grond van de Arbowet moet iedere vier jaar een risicoinventarisatie en evaluatie (RI&E) worden uitgevoerd in alle bedrijven en organisaties. In het onderwijs heet deze RI&E ook wel de Algemene Schoolverkenning (ASV). Het gaat daarbij op hoofdlijnen om twee vragen: voldoen het gebouw en de werkplek aan de eisen die daaraan gesteld moeten worden, en: hoe is het gesteld met het welbevinden van het personeel? Daarbij gaat het om zaken als werkdruk, samenwerking binnen het team en met de leiding, et cetera. Na de ASV moet een plan van aanpak worden opgesteld om de knelpunten op te lossen of te verminderen. PCPO voert de ASV in eigen beheer uit met behulp van het instrument Arbo-meester van het Vervangingsfonds. De eerste school waar de ASV als pilot wordt uitgevoerd is de Ireneschool in Noordwijk. Daarna volgen de andere scholen. De oud-directeur van De Rank en Oostergeest, Hans de Nooij, coördineert dit project.

Basiscursus coaching Samen met PCBO Rijnsburg staat de basiscursus coaching op stapel. Daar is nog ruimte voor nieuwe deelnemers. De cursusdata zijn: 16 en 30 januari, en 13 februari 2013, steeds op woensdagmiddag tussen half twee en vier uur op een locatie in de Duin- en Bollenstreek. De kosten worden gedragen door PCPO. Na afronding ontvangen de deelnemers een certificaat. Deze opleiding heeft absolute meerwaarde voor je dagelijkse omgang met mensen, gesprekken met studenten, collega’s, ouders et cetera, en zal ertoe leiden dat je bewuster een gesprek in gaat en technieken kunt inzetten die je in de cursus hebt geleerd. Een echte aanrader! Meld je aan bij onze schoolopleider Margreet Verdoes, door een mailtje te sturen naar [email protected] onder vermelding van deelname basiscursus coaching. Graag vóór de kerstvakantie opgeven. Je ontvangt na de kerstvakantie bericht of er voldoende deelnemers zijn om de cursus daadwerkelijk te starten.

Personalia Jubileum Hellen Broersen en Margreet Verdoes Hellen Broersen en Margreet Verdoes waren vorig schooljaar 25 jaar in dienst van PCPO (en diens voorgangers). Zij werkten met veel plezier en gedrevenheid op de Geertruidakleuterschool, de Wilhelminaschool, Hoffenne, De Vierboet en op Hoffennevierboet. Hellen Broersen (links) is groepsleerkracht, Margreet Verdoes is werkzaam als bovenschools coach binnen onze stichting. Begin van dit schooljaar zijn beide jubilarissen verrast en in het zonnetje (en de bloemen) gezet. Na een gezellig borreluurtje in het oudste café van Noordwijk werden zij en het team in de naastgelegen oude Jeroenskerk verrast door een zangworkshop van Herma van Piekeren (onder andere bekend van de muziektheaterproducties van Kunstklank). Vervolgens werden de kelen gesmeerd in etablissement ‘De Heeren van Noortwyck’ en werd er een levend ganzenbord gespeeld. Een heerlijk diner – waar collega’s, tussen de gangen door, ook nog twee schilderijen voor de jubilarissen fabriceerden – vormde de afsluiting van dit jubileumfeest.

Nieuw gezicht op het bestuursbureau Op het bestuursbureau is het vertrek van Suzanne Jansen, stafmedewerker personeelszaken en projecten, in juni 2012 voor een deel opgevangen door Jacqueline Wijs aan te stellen voor 6 uur per week. Dit betreft een interne overplaatsing. Jacqueline was administratieve kracht op de Ireneschool en vervult nu administratieve taken op het bestuursbureau. Ze houdt zich bezig met de financiële administratie en in voorkomende gevallen met personeelszaken, daar waar het aanstelling of ontslag betreft.

GMR-Nieuws

Felicia van der Laan, groepsleerkracht van De Rank in Sassenheim, was in juli 25 jaar werkzaam in het onderwijs.

Asbestinventarisatie Nelie van der Slot 25 jaar in het onderwijs Nelie van der Slot, vakleerkracht gymnastiek op Hoffennevierboet en Zeehonk, is deze maand 25 jaar werkzaam in het onderwijs.

Op alle scholen die daarvoor in aanmerking komen wordt in de periode november-december 2012 een asbestinventarisatie uitgevoerd door een gespecialiseerd bedrijf. Nadat het rapport van deze inventarisatie is opgeleverd, bekijkt PCPO wat er gedaan moet worden om eventuele problemen te voorkomen.

In de GMR is gesproken over de ouderportal. Ouders krijgen wellicht toegang tot de Cito-cijfers. Volgens een deel van de GMR kan dat problemen opleveren in de communicatie met ouders. Zeker als er een verschil is tussen de Cito-gegevens en de methodegebonden toetsen. Een ander discussiepunt was, en is het komende jaar, de ouderbijdrage. Ouders willen graag jaarlijks op een concreet lijstje zien wat er met het geld is gedaan. Sommige collega’s kwamen tijdens het volgen van een digitale cursus bij de PCPO Academie al informatie tegen over hoe om te gaan met sociale media in het onderwijs. De meeste scholen hebben inmiddels een stukje in hun schoolgids opgenomen over het gebruik van mobieltjes en pesten via de mail, maar het gaat natuurlijk veel verder. De stichting heeft dit jaar aangegeven hier een protocol voor te schrijven. In de novembervergadering is uitvoerig stilgestaan bij het strategisch beleidsplan. Tijdens deze vergadering was ook een delegatie van de Raad van Toezicht aanwezig. Patricia van der Geer, Secretaris GMR

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 1-2012

7

Digitaal

Webtips Een aantal leuke en praktische sites over lezen, begrijpend lezen, connect lezen etc. • www.ralfilezen.nl RALFI is een programma om de leesvaardigheid te bevorderen, bestemd voor kinderen die het lezen grotendeels beheersen, maar langdurig te traag blijven lezen. RALFI staat voor de uitgangspunten: Repeated, Assisted, Level, Feedback en Interactie. • www.leestotaalshop.nl Een digitale boek- en spelletjeswinkel voor kinderen, waarbij de kennis van dyslexiespecialisten wordt gebruikt. Ook voor tweedehands leesboeken.

• www.leraar24.nl/video/2616 Connect Vloeiend Lezen is een programma voor kinderen die de aanvankelijke leeshandeling beheersen, maar niet komen tot het automatiseren daarvan. De centrale doelen zijn: leeskilometers maken en het komen tot vloeiendheid. • www.leestrainer.nl/Begrijpend%20lezen/ index.htm Begrijpend lezen oefenen voor de Citotoets, of voor de NIO-toets (intelligentietoets) die sommige scholen in groep 8 afnemen. • www.nieuwsbegrip.nl Met Nieuwsbegrip werk je op een aantrekkelijke manier aan de kerndoelen voor begrijpend lezen.

• www.meestermichael.nl/leerlingen/5%20 lezen.html Deze site is bij bijna iedereen wel bekend. Je kunt per Heb je tips of ideeën voor deze rubriek? leerjaar allerlei leesopdrachMail ze aan ten vinden. [email protected] Patricia van der Geer

Passie, inzet en liefde in Kenia Ingrid Luk, leider van de Clusterlocatie van De Regenboog (Voorhout) en Luuk Veneboer, directeur van De Fontein (Hillegom) bezochten Kenia in september met Teachers4Teachers. Een fragment uit hun reisverslag: Het was een indrukwekkende ervaring! Dat doet toch wel wat met je als mens! Naast de bezoeken aan scholen, een nederzetting, een markt en een zondagse middagwandeling door Naïrobi, gaven we in groepjes van drie collega’s vier dagen workshops aan onze Keniaanse collega-schooldirecteuren. Dat was heel intensief, interessant en zeer verhelderend. Op deze manier kregen we een goed beeld van de problematiek van de Keniaanse basisscholen. De opdracht was: verhoog de scores op de Cito-eindtoets vanuit het opbrengstgericht werken, of ‘how to raise the scores on the KPCE?1’ Dat deze opdracht één-op-één op de Keniaanse situatie van toepassing was, vormde een eerste eyeopener. Headteachers uit één district bezochten de

Uitgave Stichting voor Protestants-Christelijk Primair Onderwijs in de Duin- en Bollenstreek (PCPO D&B) Gebouw De Bolster Grachtweg 32 2161 HN Lisse Postbus 411 2160 AK Lisse T 0252 431570 E [email protected] I www.pcpo-db.nl

workshops. Sommigen reisden ruim vier uur per matatu (lokale bus, foto) om naar de workshop te komen. Ons werd onder andere duidelijk dat het werken vanuit relatie, competentie en autonomie (de visie van orthopedagoog Luc Stevens) voor de mensen in Kenia een nieuwe strategie kon zijn. Binnen de Keniaanse cultuur is competitie een nobel streven. In veel het beste, de slimste, de eerste willen zijn, komt voort uit een interne drive. Leren in het collectief, met elkaar ergens voor gaan, samen oplossingen bedenken en iedereen meenemen in je kennis, inzichten en vaardigheden was een andere manier van denken en ervaren.

Redactie Gernand Ekkelenkamp, Patricia van der Geer, Mariamne Kloos, Menno Maas, Ellen Philippi, Anja de Zeeuw Foto’s Steven Bemelman, Johan van Amerom, Ellen Philippi, Wim Schoneveld, Luuk Veneboer e.a. Eindredactie en productie: Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw Vormgeving: Oblong, Jet Frenken Druk: 3 is 1 Print Plus, Zoetermeer

PCPO-Nieuws verschijnt drie keer per jaar en wordt verspreid via de scholen van PCPO.

We hebben geprobeerd om de headteachers dit te laten ervaren. (....) Wat gebeurde er verder in tien dagen Kenia? Ruim vijftien uur per dag bezig zijn met je vak. Praten met Keniaanse collega’s en gesprekken met de Nederlandse collega’s. Het leek één grote intervisieweek. Kenia geeft ons de kans om te zien hoe mensen uit een andere cultuur met dezelfde passie, inzet en liefde voor kinderen het onderwijs vormgeven. Lees het hele verslag 1. In Kenia heet de Citoeindtoets Kenya Certificate for Primary Education (KCPE). Het opbrengstgericht werken heet daar goalcentered education.

van Ingrid en Luuk op de website www.pcpo-db.nl

De Fontein Hillegom De Lisbloem Lisse Rembrandtschool Lisse Hoffennevierboet Noordwijk Wakersduin Noordwijk Zeehonk Noordwijk Ireneschool Noordwijkerhout De Rank Sassenheim De Regenboog Voorhout Oostergeest Warmond