Gewoon doen! Verkiezingsprogramma CDA Apeldoorn 2014 – 2018
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018
Inhoudsopgave Voorwoord ........................................................................................................................ 3 Apeldoorn anno 2014 ....................................................................................................... 4 7 principes voor een beter Apeldoorn ............................................................................... 5 De tien speerpunten van het CDA .................................................................................... 7 1. Economie ......................................................................................................................... 8 2. Wonen ............................................................................................................................ 11 3. Zorg en welzijn ............................................................................................................... 14 Het financiële perspectief................................................................................................ 17
2
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018
Voorwoord Voor u ligt het verkiezingsprogramma van het CDA Apeldoorn. Een programma dat wij u met trots presenteren! Het CDA is een partij die haar politieke boodschap baseert op de Bijbelse boodschap van omkijken naar elkaar en naar de wereld waarin en waarop we mogen leven. Op basis van die ‘oude vertrouwde’ boodschap zoeken wij naar antwoorden voor de uitdagingen van vandaag en morgen. En die zijn er, ook in Apeldoorn. Bij het aanpakken van de uitdagingen waar Apeldoorn voor staat, heeft het CDA een samenleving voor ogen waarin iedereen mee kan én mee wil doen. In dit programma schetsen we eerst kort hoe Apeldoorn er anno 2014 voor staat. Vervolgens benoemen wij onze zeven principes, aan de hand waarvan we samen met u willen werken aan een beter Apeldoorn. Deze principes zijn een vertaling van de kernbeginselen van het CDA. Daarna leest u waar onze tien speerpunten liggen voor de komende raadsperiode. Deze zijn uitgewerkt in de hoofdstukken Economie, Wonen en Zorg. We sluiten af met het financiële kader waarbinnen we onze plannen willen realiseren. Het CDA Apeldoorn gaat met dit programma én met een lijst vol frisse, jonge en ervaren kandidaten met een enthousiast hart de toekomst in. Doet u mee? Mocht u vragen hebben, schroom niet om te mailen (
[email protected]) of bekijk onze website (apeldoorn.cda.nl). Ik wens u veel leesplezier! Namens het bestuur, Jaap Douma voorzitter
3
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018
Apeldoorn anno 2014… Apeldoorn… Apeldoorn is een prachtig in het groen gelegen stad waar het prima wonen en werken is. Apeldoorn kent elf unieke dorpen, elk met haar eigen karakter, elk met haar eigen identiteit. Apeldoorn: een gemeente met de charme van een dorp en de allure van een stad. Een combinatie die ons uniek maakt, waar we trots op mogen zijn! Het kenmerkt ook de Apeldoorner: stedeling en dorpeling tegelijk. Trots, of beter gezegd: stiekem trots, op de eigen, groene omgeving. Trots op Apeldoorn. En tegelijk enorm betrokken bij de eigen buurt en de eigen woonomgeving. Met betrokkenheid naar elkaar: in Apeldoorn is één op de drie inwoners vrijwilliger! Voor het CDA staan deze kenmerken van Apeldoorn centraal. We willen uitgaan van de kwaliteiten die Apeldoorn heeft, in plaats van kijken naar het groener lijkende gras van de buurman. Apeldoorn heeft veel te bieden! Hoe staat Apeldoorn er nu voor? Apeldoorn heeft een groot financieel tekort, voornamelijk als gevolg van de in het verleden gevoerde grondpolitiek. Een college moest om diezelfde reden aftreden. Samen met anderen heeft het CDA haar politieke en bestuurlijke verantwoordelijkheid genomen. Zo kwam er een nieuw college en werd er een start gemaakt om de financiële problematiek op te lossen. Voor de komende raadsperiode betekent dat, dat er nauwelijks financiële ruimte is om (grootschalige) nieuwe initiatieven te starten. Maar de ruimte die er is zal het CDA benutten. Terwijl andere gemeenten hun financiële problemen nog aan het optellen zijn, is Apeldoorn al begonnen met het oplossen van deze problemen. Dat is voor het CDA essentieel. Als een gemeente financiële brokken maakt, moet ze deze ook zelf opruimen. Het gaat uiteindelijk om geld van de inwoners van Apeldoorn. Daar moet je op een verantwoorde manier mee om gaan. Wat komt er op Apeldoorn af? Er komt veel op de gemeente Apeldoorn af, met name vanuit Den Haag. Op het gebied van de (jeugd)zorg en de arbeidsmarkt krijgt de gemeente er veel taken bij. En we weten ook dat het Rijk ons daar minder geld voor geeft. Tegelijkertijd wil het CDA in Apeldoorn investeren in het onderwijs en de economie. Dat betekent dat we keuzes moeten maken. We zien dat mensen zich zorgen maken; over hun baan, hun huis en de zorg. En we zullen eerlijk zijn, lokaal, hier in Apeldoorn, hebben we niet op al uw vragen een antwoord. We begrijpen uw zorgen echter heel goed. Dat betekent dat wij er alles aan zullen doen om hier in Apeldoorn, voor zover het binnen onze mogelijkheden ligt, naar u te luisteren.
4
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018
7 principes voor een beter Apeldoorn Het CDA wil de verantwoordelijkheid daar neerleggen waar ze hoort. Als iemand zelf geen verantwoordelijkheid kan nemen, moet hij of zij de benodigde ondersteuning krijgen. Maar als iemand geen verantwoordelijkheid wil nemen, vindt het CDA het de taak van de overheid om mensen daartoe te bewegen. Mensen moeten tot hun recht komen, zowel in het arbeidsproces als in de samenleving. Het is van belang om de verantwoordelijkheden goed te verdelen over individuen, marktpartijen en de gemeente. Het CDA wil een actieve overheid die samen met inwoners en marktpartijen bouwt aan de samenleving; dat betekent dat iedereen op zijn verantwoordelijkheid aanspreekbaar is. Wij hebben vertrouwen in de creativiteit en dynamiek van de samenleving. Wij weten dat u uw eigen omgeving het beste kent en daar op een betrokken manier mee om wil gaan. Daarom willen we samen met u bouwen aan Apeldoorn. Met ambities voor een beter Apeldoorn. Dit doen we aan de hand van zeven principes: 1. De samenleving, niet de overheid Wij willen dat u meer invloed krijgt op de Apeldoornse samenleving waar u deel van uitmaakt. En we zien dat het kan! De dorps- en wijkraden vervullen een belangrijke rol in het contact tussen gemeente en inwoners. Veel wijken en dorpen pakken zaken zelf op. De doedag in Hoenderloo, waar de bewoners zelf aan de slag gaan met hun dorp, is daar een perfect voorbeeld van! Het is aan de gemeente om hier ruimte voor te geven en waar nodig te helpen. 2. Wij zien een taak voor iedereen In Apeldoorn heeft iedereen een taak: je werkt, je doet vrijwilligerswerk of je volgt een opleiding. In Apeldoorn Zuid vervult bijvoorbeeld de voetbalclub Apeldoornse Boys hierbij een belangrijke rol. Zij creëert leerwerkplaatsen voor de praktijkschool, betrekt langdurig werklozen bij de club en de buurt en helpt daarmee verschillen tussen bevolkingsgroepen te overbruggen. Ook het Project Talent is een goed voorbeeld van het denken in kansen en niet in beperkingen. 3. Een eerlijke economie Wij kiezen voor een economie waar werken loont, maar waar wel altijd een vangnet zal zijn voor degene die daartoe niet in staat is. Wij willen een economie waar bedrijven de ruimte krijgen die ze nodig hebben, met minder bureaucratie. Tegelijkertijd roepen we het bedrijfsleven op hun betrokkenheid met de lokale samenleving te tonen, een ontwikkeling die gelukkig in Apeldoorn al zichtbaar is. 4. Tegen de profiteurs Voor het CDA is het van belang om een samenleving te bouwen op fatsoen. Vandalisme en fraude passen daar niet bij. Wij willen een gemeente die actief fraude aanpakt, kritisch is bij aanbestedingen en haar samenwerkingspartners zorgvuldig kiest. De Balkenende-norm wordt de Burgemeesters-norm; wat ons betreft verdient niemand van een door de gemeente gesubsidieerde instelling meer dan de Burgemeester. 5. De familie is ons fundament Wij zien de familie als het fundament voor een samenleving, waarin mensen voor elkaar zorgen en verantwoordelijkheid nemen. Apeldoorn is een échte gezinsstad! Het CDA wil dat alle generaties in Apeldoorn een prettige plek vinden om te wonen.
5
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018 6. Een zelfbewust Apeldoorn Apeldoorn is een stad om trots op te zijn. De combinatie van kleinschaligheid, landelijkheid en kwaliteit aan de ene kant en stedelijke voorzieningen, economische ontwikkeling en allure aan de andere kant is uniek. Om haar positie te versterken zal Apeldoorn nadrukkelijk de samenwerking zoeken met omliggende gemeenten en de provincie. 7. De toekomst van onze kinderen Het verkiezingsprogramma betreft de periode 2014-2018. Maar bij alles wat we doen, stellen we ons de vraag hoe we Apeldoorn doorgeven na 2018: financieel gezond, met meer oog voor elkaar, duurzamer en met behoud van de cultuurhistorie die Apeldoorn uniek maakt. "Je zorgt voor elkaar, je werkt (als het kan) voor je geld en je laat de wereld beter na", dat is waar het CDA voor staat.
6
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018
De tien speerpunten van het CDA Apeldoorn heeft een roerige periode achter de rug. Daardoor is er in de komende raadsperiode nauwelijks financiële ruimte om (grootschalige) nieuwe initiatieven te starten. Dat betekent dat we keuzes moeten maken. Maar dat neemt niet weg dat we blijven investeren in bijvoorbeeld onderwijs en economie. Mensen maken zich op dit moment het meest zorgen over hun huis, hun baan en de zorg. Hoewel we weten dat we lokaal niet alle problemen op deze gebieden kunnen oplossen, willen we als CDA de komende vier jaar vooral bijdragen aan een gezonde economie met voldoende werkgelegenheid, een prettige en veilige woonomgeving voor alle generaties en zorg voor iedereen die dat nodig heeft. Dat zijn voor het CDA Apeldoorn de belangrijkste thema’s. Het CDA in Apeldoorn zal zich inzetten voor: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
meer werkgelegenheid door ruimte te bieden aan ondernemerschap een bruisende binnenstad met ruimte voor cultuur en evenementen een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt een veilige woonomgeving voor alle generaties een aantrekkelijk buitengebied waar wonen, werken en recreëren naast elkaar bestaan behoud van (zorg)voorzieningen in wijken en dorpen zorg voor iedereen die dat nodig heeft ruimte voor professionals om de zorg lokaal in te vullen een concreet en realistisch plan voor een energieneutraal Apeldoorn een financieel gezond Apeldoorn
Op deze tien concrete doelen mag u ons afrekenen! Op de komende pagina’s worden de speerpunten binnen de thema’s economie, wonen en zorg verder toegelicht.
7
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018
1. Economie We zien dat Apeldoorn in de afgelopen jaren qua werkgelegenheid sterk is gegroeid. Daar mogen we trots op zijn! Het CDA staat voor een sterke lokale economie waarin de ondernemer de ruimte krijgt om te ondernemen. Ondernemers zetten Apeldoorn op de kaart. Wist u dat kunstenaars over de hele wereld met Apeldoornse verf werken? Dat koffiefilters uit Apeldoorn komen? Dat Apeldoorn vooraan staat als het gaat om het ontwikkelen van technologieën op het gebied van verwarmingstechnieken? Zo maar een paar voorbeelden. Om het voor ondernemers zo aantrekkelijk mogelijk te maken zich in Apeldoorn te vestigen, is het niet alleen nodig om ze fysiek de ruimte te geven en procedurele belemmeringen zoveel mogelijk weg te nemen, maar ook om het onderwijs zo goed mogelijk aan te laten sluiten op de vraag naar arbeidskrachten. Het mes snijdt op die manier aan twee kanten: ook de werkloosheid in Apeldoorn zal hierdoor afnemen. Ondernemers zorgen ook voor reuring in de stad. Een levendige binnenstad met regelmatig leuke evenementen, zorgt ervoor dat mensen van binnen en buiten Apeldoorn graag de stad bezoeken. En dat is goed voor de Apeldoornse economie. Ruimte voor de ondernemer 1.1 Ondernemers moeten de ruimte krijgen om te ondernemen. Zij moeten in het stadhuis één aanspreekpunt hebben. Wij willen de regeldruk voor ondernemers verminderen. Bijvoorbeeld door het voor ondernemers makkelijker te maken om gemeentelijke belastingen in termijnen te kunnen voldoen. 1.2 Ruimte voor ondernemen betekent ook letterlijk ruimte: op bedrijventerreinen of kantoorlocaties. Het CDA wil er aan werken dat zich meer bedrijven in Apeldoorn vestigen en er meer werkgelegenheid voor de Apeldoornse inwoners komt. 1.3 Wij willen dat de gemeente terughoudend omgaat met het in rekening brengen van allerlei kosten bij het bedrijfsleven, we willen een uitnodigende gemeente Apeldoorn! Met name bovenwijkse kosten voor ondernemers willen we niet langer heffen. 1.4 Bij het afstoten van gemeentelijk vastgoed dient niet alleen het financiële belang voorop te staan, maar dient ook rekening te worden gehouden met het maatschappelijk belang. In sommige gevallen kan dat betekenen dat afstoten niet aan de orde kan zijn. 1.5 Waar nodig en mogelijk willen we werken met ruimere bestemmingsplannen voor de detailhandel. Dat geldt onder meer voor de dorpen. Als daar bijvoorbeeld een fietsenwinkel vertrekt, moet het mogelijk zijn dat zich in hetzelfde pand een kapsalon vestigt. 1.6 Aan leegstaande kantoor- en winkelpanden mag tijdelijke een andere, creatieve invulling worden gegeven. 1.7 We hebben oog voor de ontwikkelingen in de agrarische sector. Verruiming van agrarische bedrijven sluiten we niet uit, zolang dit per saldo geen negatief effect heeft op milieu en natuur.
8
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018 Binnenstad en evenementen 1.8 Er is veel te doen in de binnenstad. De binnenstad is een belangrijke economische motor. Dit vraagt om een goede afstemming tussen overheid en ondernemers. De huidige samenwerking via de ‘Taskforce Binnenstad’ willen wij continueren. 1.9 In ons detailhandelsbeleid focussen wij ons op de binnenstad en wijkwinkelcentra. Die moeten tot bloei kunnen komen. We gaan daarom, behalve de Voorwaarts, geen andere grootschalige winkelgebieden meer ontwikkelen. 1.10 Apeldoorn kent veel mooie evenementen. Denk aan het Drakenbootfestival, Jazz in the Woods, het Korenfestival en het Kanaalconcert. Wij willen dat de gemeente met haar evenementenbeleid er voor zorgt dat evenementen die bepalend zijn voor Apeldoorn, langjarige ondersteuning krijgen. 24-uurs economie 1.11 Het CDA vindt dat er met veertien koopzondagen een goede balans is tussen rust en ruimte. Wij denken dat er meer creativiteit in de ondernemer zit, dan alleen het voeren van een discussie over meer of minder koopzondagen. Er zijn andere mogelijkheden: waarom niet langer open? Waarom niet op een aantal zaterdagen evenementen als ‘Apeldoorn draait door’? Tevens vinden wij dat de ondernemers (via de branches) zelf mogen bepalen hoe zij de huidige veertien koopzondagen invullen. Uiteraard zijn wij bereid om hierover met de ondernemers in gesprek te blijven. 1.12 Vrije sluitingstijden in de horeca leiden tot chaos in de binnenstad en meer risico op verstoringen. Zowel ondernemers als bewoners van de binnenstad zitten hier niet op te wachten. Wij willen vasthouden aan de huidige sluitingstijden. Toerisme en Recreatie 1.13 De toeristische sector brengt veel levendigheid naar de stad en in het bijzonder ook naar de dorpen. Tegelijkertijd constateert het CDA dat de campingsector op diverse plekken veroudert en daardoor aantrekkingskracht bij toeristen verliest. Recreatieondernemers moeten de ruimte krijgen om sneller te kunnen uitbreiden, waarbij de overheid het totale effect op natuur en milieu bewaakt. 1.14 Het permanent bewonen van recreatiewoningen (door o.a. seizoensarbeiders) willen we tegengaan. 1.15 Apeldoorn kent vele topattracties. Denk aan Het Loo, de Apenheul en de Koningin Juliana Toren. Maar ook aan Omnisport en het Kröller-Müller museum, dat voor een deel in Apeldoorn ligt. Deze attracties koesteren wij. Wel willen we slimme bewegwijzering en verbindingen gaan leggen, bijvoorbeeld tussen de Apenheul en de Binnenstad (‘de apen wijzen ons de weg’). We willen tussen Het Loo en de binnenstad (oude) bussen laten rijden. Cultuur en Cultuurhistorie 1.16 Coda, Gigant en Orpheus vormen de ruggengraat van de Apeldoornse cultuur. De cultuursector heeft de afgelopen jaren fors in moeten leveren onder druk van de nodige bezuinigingen. Het CDA vindt dat de bodem daarin nu echt is bereikt en vindt verdere bezuinigingen op het totale cultuurbudget op dit moment niet gewenst. 1.17 Cultuurhistorie leert ons over onze geschiedenis. Het gaat over de genen van de stad. Het CDA is een warm pleitbezorger van cultuurhistorie en historisch erfgoed. Wij vinden het werk van het Erfgoedplatform zeer waardevol en willen hen blijvend ondersteunen. 1.18 Het CDA is een groot voorstander van een gevelfonds. Uit dit fonds kunnen historische gevels, onder meer in de binnenstad, worden opgeknapt. Apeldoorn geen historische binnenstad? Loopt u eens door de binnenstad en kijk eens boven de puien. U zult een veelheid aan Jugendstil zien! 9
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018 Onderwijs en arbeidsmarkt 1.19 Het CDA staat voor goed onderwijs! Nog nooit te voren was het zo van belang om de combinatie van onderwijs en arbeidsmarkt centraal te stellen. De gemeente moet zich daarom actief opstellen om signalen op te vangen uit het onderwijs en het bedrijfsleven. Biedt het beroepsonderwijs de juiste opleidingen? Biedt het bedrijfsleven voldoende stageplekken? De gemeente kan hierin verbinden en waar mogelijk initiatieven als de ‘Week van de Techniek’ en ‘Bouwstad’ ondersteunen. 1.20 We willen voortgezet onderwijs en MBO nadrukkelijker aan elkaar koppelen. Veel jongeren kiezen nu voor een route via VMBO-HAVO naar het hoger beroepsonderwijs, terwijl een route via het MBO ook prima is. Dit vergt maatwerk. Het resultaat is minder schooluitval en een betere stimulans voor de jongeren. 1.21 Het koppelen van voortgezet onderwijs en MBO kan ook fysiek. Waarom geen leerjaren combineren? Of praktijkruimtes delen? De gemeente kan hierin stimuleren én sturen via slimme onderwijshuisvesting. 1.22 Door allerlei ontwikkelingen komen meer mensen tussen wal en schip terecht. Dit vraagt om meer ruimte voor beschut werk. Daarover willen wij met het bedrijfsleven afspraken maken. En van de overheid mag hierin een voorbeeldrol worden verwacht. 1.23 In Apeldoorn sluiten onderwijs en arbeidsmarkt onvoldoende op elkaar aan. Hierdoor stijgt de werkloosheid, ondanks een toename van de werkgelegenheid. ‘Opleiding’ en ‘baan’ moeten beter op elkaar aansluiten. Wij willen dat bedrijfsleven, kennisinstellingen en gemeente hierover afspraken gaan maken. 1.24 Het Midden- en Kleinbedrijf is een belangrijke motor van de lokale economie en is een aanjager van innovatieve activiteiten. Deze bedrijven kunnen hiervoor echter vaak niet eenvoudig aan kredieten komen en hebben ook niet altijd toegang tot onderwijs & onderzoek. Om juist deze branche een extra duw in de rug te geven, wil het CDA onderzoeken of het mogelijk is een Apeldoornse variant van het landelijke Innovatiefonds MKB+ op te zetten. In de regio 1.25 Apeldoorn heeft baat bij samenwerking in de regio. De Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen) is van belang voor het ondernemersklimaat, de Veluwe voor de recreatieve sector. Daar moet het denken niet stoppen. Verbanden met Zwolle (de economische as) en het oosten van Nederland (bereikbaarheid) achten wij ook van belang. Het begint echter altijd bij een zelfbewust Apeldoorn, als de groene hoofdstad van MiddenNederland.
10
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018
2. Wonen Apeldoorn is een prachtig in het groen gelegen stad waar het prima wonen en werken is. De stad wordt omgeven door elf unieke dorpen, elk met haar eigen karakter, elk met haar eigen identiteit. Dat maakt Apeldoorn een gemeente met de charme van een dorp en de allure van een stad. Een combinatie die ons uniek maakt, waar we trots op mogen zijn! We koesteren de betrokkenheid van Apeldoorners bij de eigen buurt, bij de eigen woning en de betrokkenheid naar elkaar. In Apeldoorn is één op de drie inwoners vrijwilliger! We wonen prachtig in het groen, met voorzieningen op nabije afstand. Het landelijk gebied is van vitaal belang voor Apeldoorn. Traditioneel heeft het buitengebied vooral een agrarische functie. Het landelijk gebied heeft daarnaast een belangrijke natuurwaarde en recreatieve functie. Het CDA wil zich blijvend inzetten om ontwikkelingskansen voor ons mooie buitengebied mogelijk te maken. We zijn ons terdege bewust van de inspanning die gevraagd wordt om meerdere functies te verenigen. Het CDA erkent dat de gemeente daarin grote verantwoordelijkheid heeft om, behalve het onderzoeken van mogelijkheden, ook keuzes niet uit de weg te gaan Wonen 2.1 Apeldoorn is een gemeente waar mensen ‘van de wieg tot het graf’ moeten kunnen wonen. Dat betekent dat we streven naar een goede mix van starters- en gezinswoningen, tussen huur- en koopwoningen en tussen bestaande bouw en nieuwbouw. 2.2 Het CDA heeft specifieke aandacht voor de ouderen op de woningmarkt. De één kan probleemloos zelfstandig blijven wonen, een ander kan met beperkte ondersteuning in een aanleunwoning wonen en mensen met een grote zorgbehoefte kunnen terecht in een verzorgingstehuis. Het CDA wil zich er voor inzetten dat deze diversiteit in woonvormen behouden blijft. Maatwerk blijft ook hier zeer belangrijk. 2.3 In Deventer is recentelijk het concept Woningpacht® ontwikkeld. Dit heeft tot doel bestaand (met name huur-)woningen te verduurzamen, te zorgen voor voldoende diversiteit in het huurwoningbestand en het realiseren van betaalbare woningen op basis van vaste woonlasten. Het CDA wil dit concept ook in Apeldoorn toepassen. 2.4 Vanwege de marktomstandigheden en het feit dat woningbouwprogrammering niet gelijk staat aan het ook daadwerkelijk bouwen, maken wij ons zorgen over ‘gaten in de stad’. We willen over de belangrijkste bouwlocaties afspraken maken met corporaties, ontwikkelaars, provincie en gemeente. 2.5 Voor het CDA is van belang dat scholen, winkels, sportverenigingen en speeltoestellen voor kinderen op loopafstand bereikbaar zijn. 2.6 Het verenigingsleven is het hart van onze samenleving. Daar komen mensen bij elkaar en ontwikkelen zij talenten. Het CDA zal pal voor de vereniging en de vrijwilligers blijven staan. Wij vinden dat een sportvereniging voor iedereen bereikbaar moet zijn. 2.7 Verenigingen die € 5000 of minder aan subsidie van de gemeente krijgen, hoeven geen uitgebreide jaarverslagen en -rekeningen meer in te dienen. Daarmee willen wij de administratieve rompslomp beperken.
11
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018 Veiligheid 2.8 Wij vinden het van belang dat bewoners zelf meer zeggenschap krijgen over de veiligheid in de wijk. De stadsdelen en dorpen moeten dan ook actief betrokken worden bij het bepalen van de prioriteiten op het gebied van veiligheid. 2.9 Het CDA blijft tegenstander van (uitbreiding van het aantal) coffeeshops. We zien vanwege de veiligheids- en gezondheidsaspecten meer nadelen dan voordelen. Wij willen geen coffeeshops in de wijken. 2.10 Door meer toezicht, elkaar aanspreken op asociaal gedrag en consequent optreden, moeten overlast en criminaliteit worden teruggedrongen. Waar nodig moet de gemeente niet schuwen maatregelen te nemen zoals verscherpte surveillance, extra toezicht in het openbaar vervoer, cameratoezicht, preventief fouilleren en samenscholingsverboden. Parkeren en verkeer 2.11 Parkeren in de wijken blijft maatwerk. Wij willen met bijvoorbeeld Berg en Bos in gesprek om de parkeerdruk rondom evenementen en attracties te verminderen. In de Maten kunnen wij ons voorstellen dat bepaalde stukjes groen ingeruild worden voor parkeerplaatsen. Dit blijft maatwerk en geldt alleen als het kan! We gaan niet zomaar groen opofferen. 2.12 Het CDA wil gedurende een proefperiode onderzoeken of bij het parkeren in de binnenstad met een ‘1-eurotarief’ gewerkt kan worden, zodat het aantrekkelijker wordt om de binnenstad te bezoeken. 2.13 De Apeldoornse wegen verdienen aandacht. Gebleken is dat de onderhoudskwaliteit ervan te wensen overlaat. Het CDA wil dit aanpakken, ook dat is goed rentmeesterschap. 2.14 Het CDA hecht sterk aan verkeersveiligheid. Om de bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid te verbeteren, zijn investeringen noodzakelijk. Als er keuzes gemaakt moeten worden, kiest het CDA voor veiligheid als eerste prioriteit. Voor zover dat nog niet gebeurd is, wil het CDA alle zones rondom scholen inrichten als 30-km zones. Gesprekken tussen scholen en buurten en dorpen hierover zijn van belang. 2.15 Sluipverkeer door woonwijken of dorpen moet zoveel mogelijk voorkomen worden. Doorgaand verkeer moet worden geweerd uit de woonwijken. Het verbeteren van de doorstroming op de ring heeft voor het CDA dan ook een hoge prioriteit als er ruimte is om te investeren in wegen. 2.16 Het CDA wil dat de (nieuwe) woonwijken fietsvriendelijk worden ingericht. Het CDA wil dat wegen, paden en pleinen begaanbaar zijn en blijven. De gemeente moet bij het uitvoeren van onderhoud en herinrichtingen meer oog hebben voor mensen met fysieke beperkingen. Het mag nooit zo zijn dat mensen niet deel kunnen nemen aan de samenleving door de slechte staat van de wegen en paden. 2.17 Om het gebruik van de fiets voor het woon-werkverkeer en woon-schoolverkeer te stimuleren, wil het CDA dat fietsroutes veiliger en comfortabeler worden aangelegd. Het CDA houdt vast aan de gratis fietsenstallingen in het centrum. 2.18 Openbaar vervoer is een onmisbare factor om de stad bereikbaar te houden en de leefbaarheid te vergroten. Het CDA blijft zich inzetten voor het aanleggen van vrije busbanen, daar waar de doorstroming wordt belemmerd. Ook de aansluiting van de bus op de trein blijft een belangrijk aandachtspunt.
12
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018 Landelijk gebied 2.19 Het CDA wil zich inzetten om het agrarisch karakter van het buitengebied te behouden. Om de vitaliteit van het platteland te handhaven wil het CDA bestaande bedrijven ruimte geven om te ondernemen. 2.20 Daarnaast geeft het CDA voorrang aan het verbreden en versterken van de basis van de bestaande agrarische bedrijven, door ruimte te bieden aan aanvullende economische activiteiten zoals toerisme, natuureducatie en het verkopen van streekproducten. 2.21 Bij bedrijfsbeëindiging wil het CDA functieverandering van bestaande bebouwing ondersteunen. In het bijzonder herbestemming van vrijkomende bedrijfsgebouwen voor woonfuncties vindt het CDA belangrijk: een leefbaar platteland is vooral ook een platteland waar gewoond wordt. Het CDA vindt dat de ruimte die het Streekplan op dit punt biedt voor een eigen regionale invulling, maximaal moet worden benut. Duurzaamheid 2.22 De doelstelling ‘Apeldoorn energieneutraal in 2020’ wordt niet gehaald. Het CDA wil een realistisch plan om op zo kort mogelijke termijn energieneutraal te zijn. Bestaande initiatieven zoals KEN, de-A en de energiebossen in Zuidbroek ondersteunen wij van harte. 2.23 Wij vinden het van belang dat de gemeente investeert in zonnepanelen. Wellicht biedt het collectief aanbieden ervan veel mogelijkheden; niet twee of drie op een woning maar het huren van panelen in een groot zonnepanelenveld. De gemeente zou samen met de provincie naar dit soort kansen moet zoeken. 2.24 Het CDA acht Apeldoorn minder geschikt voor het toepassen van windenergie via windmolens. Op het moment dat Apeldoorn wordt aangesproken op haar verantwoordelijkheid om windmolens te plaatsen, maken wij primair een ruimtelijke afweging waarbij het voorkomen van visuele- en geluidshinder centraal staat. De participatie van inwoners van Apeldoorn vormt daarbij een belangrijk uitgangspunt. 2.25 De wijkraad Berg en Bos heeft onlangs een thermografisch onderzoek aan haar bewoners aangeboden. Wij willen dorps- en wijkraden stimuleren om dit initiatief over te nemen.
13
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018
3. Zorg en welzijn De komende jaren komt er veel op gemeente en inwoners af als het gaat om de zorg. Taken van het Rijk en de provincies worden overgebracht naar de gemeenten. Daarbij gaat het onder meer om veranderingen op het gebied van de WMO, de AWBZ en de jeugdzorg. Gemeenten krijgen daarvoor minder budget dan nu beschikbaar. Dit dwingt niet alleen tot het maken van soms moeilijke keuzes, maar het biedt tegelijkertijd ook kansen. Kansen om - zowel financieel als inhoudelijk - meer samenhang en efficiency te realiseren. Kansen om meer samen te werken tussen overheden, organisaties, professionals en cliëntenvertegenwoordigers. Kansen om meer ruimte te bieden aan deskundigen, professionals, mantelzorgers en vrijwilligers om hun rol optimaal in te kunnen vullen. En niet in de laatste plaats kansen om de zorg te hervormen van aanbodgestuurd naar vraaggestuurd, zodat de zorg terecht komt op de plek waar die het hardst nodig is! Het CDA zal de noodzakelijke keuzes maken aan de hand van drie criteria: 1. het CDA is er van overtuigd dat de zorg zo georganiseerd kan worden dat er geen extra geld nodig is; 2. de zorg wordt geboden op basis van de vraag naar zorg en niet op basis van het aanbod; 3. de gemeente heeft een regiefunctie en laat de invulling over aan de deskundigen en professionals. Er is geen extra geld nodig 3.1 Het CDA onderkent dat fundamentele keuzes gemaakt moeten worden om de zorgkosten niet oneindig te laten oplopen. De ‘kaasschaaf’ volstaat daarbij niet meer, er moet echt gekozen worden. Bij het maken van die keuzes hecht het CDA veel waarde aan ruimte voor cliëntenparticipatie. 3.2 De keuzes, maatregelen en criteria moeten duidelijk naar de inwoners gecommuniceerd worden, zodat iedereen weet wat hij wel en niet mag verwachten. De rol van de gemeente is hierbij het maken van keuzes, het stellen van kaders en het zorgen voor de communicatie. Iedereen krijgt de zorg die hij of zij nodig heeft 3.3 Niet het recht op zorg staat wat het CDA betreft centraal, maar de zorg die iemand nodig heeft. Dit vereist in ieder geval een goede intake en vraagverheldering. Uitgangspunt daarbij is dat mensen worden gestimuleerd zoveel mogelijk zelf te blijven doen, zolang de situatie dat toe laat. 3.4 Om dit mogelijk te kunnen maken, moet er van overheidskant een einde komen aan de wildgroei aan regelingen, voorzieningen en budgetten; het gezond verstand moet meer gaan gelden boven bureaucratische regels. 3.5 Het CDA pleit ervoor dat deze aanpak wijkgericht wordt ingezet en aansluit bij de reeds bestaande woonservicegebieden, met als doel mensen zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen laten wonen.
14
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018 Ruimte voor deskundigen en professionals 3.6 Wij vinden dat de gemeente moet sturen op inhoud van beleid, niet op de inhoud van de zorg. Daar zijn andere partijen veel beter in. De gemeente moet zich vooral richten op haar regiefunctie: verbindingen leggen tussen partijen, kaders stellen, zorg dragen voor communicatie en faciliteren van mantelzorgers en vrijwilligers. 3.7 Daarnaast heeft de gemeente een regierol om het grote aantal zorgaanbieders beter met elkaar te laten samenwerken. Dat moet een gezonde combinatie opleveren van maatwerk en efficiency. Een bepaalde mate van schaalvergroting is daarbij volgens het CDA wenselijk, zolang er voldoende oog blijft voor de menselijke maat. Centraal daarbij staat dat de samenwerkingsvormen zodanig worden ingericht dat de deskundigen en professionals de optimale ruimte krijgen hun vak uit te voeren, meer dan nu het geval is. 3.8 Dat geldt niet in de laatste plaats voor de mantelzorgers. Mantelzorgers en vrijwilligers verdienen ons respect! Ook kerken en andere vrijwilligersinstanties vervullen hierbij een belangrijke rol. 3.9 Als centrumgemeente moet Apeldoorn het voortouw nemen in regionale samenwerking in de zorg, zoals dat ook al op diverse andere gebieden gebeurt. Op die manier wordt kennis gebundeld en wordt voorkomen dat elke gemeente zelf het wiel probeert uit te vinden. Armoede 3.10 Een deel van de inwoners van onze gemeente leeft op of rond het sociaal minimum. Bestrijding van armoede is en blijft voor het CDA noodzakelijk. Juist nu het economisch minder gaat, is het nodig om de mensen die op het sociaal minimum zitten te ondersteunen. Het CDA blijft kiezen voor een (gemeentelijk) armoedebeleid dat activerend is voor wie kan werken en toereikend is voor wie dat niet meer kan. 3.11 Schuldhulpverlening is een belangrijk instrument om te zorgen dat mensen mee kunnen (blijven) doen en mogelijke armoede tegen te gaan. Het CDA vindt dat de gemeente een beleid moet voeren dat er op is gericht dat mensen niet in problematische schuldsituaties raken. 3.12 Het CDA ziet het belang van instellingen als het Omnizorgcentrum; het is een plek waar we de zorg voor dak- en thuislozen verder kunnen verbeteren. Maatschappelijke opvang dient te zijn gericht op het zoveel mogelijk herstellen van zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van dak- en thuislozen. Mensen moeten daar waar mogelijk zelf zoveel mogelijk invulling aan hun eigen leven kunnen geven. 3.13 Een aandachtspunt bij de dak- en thuislozenzorg zijn de jongeren die zorg nodig hebben. De eigen verantwoordelijkheid blijft ook voor deze groepen overeind staan. De zorg is gericht op ondersteuning en het zoveel mogelijk actief deelnemen aan de maatschappij. We denken hierbij onder meer aan tienermoeders en jonge dak- en thuislozen. 3.14 Kerken en andere levensbeschouwelijke organisaties zoals het Leger des Heils vervullen een belangrijke rol bij de bewustwording van en het zoeken naar oplossingen van maatschappelijke problemen. Deze organisaties spelen een belangrijke rol bij mantelzorg, het opvangen van vluchtelingen, van dak- en thuislozen en bij de bestrijding van armoede. Tal van maatschappelijke organisaties worden al betrokken bij het ontwikkelen en uitvoeren van het gemeentelijke beleid. Het CDA wil deze lijn voortzetten.
15
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018 Van jong tot oud 3.15 Het CDA hecht vanouds veel waarde aan de rol van gezin en familie. In gezins- en familieverband kunnen kinderen en jongeren in geborgenheid en veiligheid opgroeien. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de opvoeding van kinderen en jongeren. De gemeente moet alleen als het nodig is, deze gezinnen ondersteunen en eventueel beschermen. 3.16 Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is een belangrijke voorziening waar ouders terecht kunnen met vragen over opvoeden en opgroeien van kinderen. Het CDA wil het CJG optimaal toegankelijk maken voor ouders en zal de doorontwikkeling van het CJG een prominente plek op de politieke agenda geven. 3.17 Met het overgrote deel van de jongeren gaat het goed. Daar tegenover staat dat een deel van de jongeren problemen heeft. Ieder kind in problemen heeft recht op tijdige jeugdzorg. Tijdige jeugdzorg kan alleen worden vormgegeven wanneer alle ketenpartners samenwerken en de hulpverlening afgesteld is op de individuele behoefte. Ook het tegengaan van vroegtijdige schooluitval heeft wat het CDA betreft prioriteit. 3.18 Investeren in de jeugd is investeren in de toekomst. Initiatieven om voorzieningen te realiseren, zoals skatevoorzieningen en playgrounds voor jongeren moeten waar mogelijk worden ondersteund. 3.19 Het CDA wil dat jongeren meer betrokken worden bij de ontwikkelingen in Apeldoorn. Via jongerenraden of -platforms kunnen afspraken worden gemaakt. Dit kan onder andere gaan over de totstandkoming van beleid dat hen aangaat en over specifieke voorzieningen voor de jeugd. 3.20 Ouderen zijn niet alleen een doelgroep maar ook een doegroep. Senioren blijven langer actief, in het vrijwilligers werk, binnen de kerkgenootschappen, maar ook in de sport- en cultuurverenigingen. De aanwezigheid van senioren binnen onze gemeente brengt kansen met zich mee. Onder de senioren zitten ervaren coaches. De coaches kunnen de jongeren helpen om een positieve relatie met hun omgeving op te bouwen.
16
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018
Het financiële perspectief Voor het CDA is het essentieel dat de gemeente op een verantwoorde manier met haar begroting omgaat. Het gaat uiteindelijk niet om geld van de gemeente, maar van de inwoners. Een roerige periode zoals Apeldoorn die achter de rug heeft, kan Apeldoorn zich niet nogmaals permitteren. Financieel niet, maar ook niet als het gaat om het vertrouwen dat mensen in de gemeente zouden moeten hebben. Het CDA staat voor een degelijk en gezond financieel beleid, ook in deze zware economische tijden. De afgelopen bestuursperiode 2010-2014 is gestart met een kerntakendiscussie, omdat we de rol van de gemeente scherp wilden krijgen. De rol van de gemeente zou gaan veranderen. Het concept van de “Andere Overheid” maakte het ook wenselijk om kritisch te kijken naar wat alleen door de gemeente werd gedaan; wat blijven we doen en wat laten we los? Vervolgens is aan de hand van de uitkomst van de kerntakendiscussie gekeken naar mogelijkheden om het financiële huishoudboekje van de gemeente Apeldoorn op orde te krijgen. Toen de kerntakendiscussie en bezuinigingsvoorstellen in de meerjaren programma begroting (MPB) voor het jaar 2012-2015 was afgerond, was er zicht ontstaan op een gedegen gemeentelijk huishoudboekje. Er was nog geen vermoeden van het enorme gronddebacle dat op komst was. Aan de hand van het rapport “De grond wordt duur betaald” is echter aan de raad gebleken dat er een fors tekort was. Een te kort van circa € 200 mln. Dit leidde tot het aftreden van het college. Onder leiding van het CDA is vervolgens in de formatie gewerkt aan de vorming van een nieuw college. De hoofdopdracht van het nieuwe college is in een raadsopdracht vastgelegd. Kort gezegd was en is de essentie van de raadsopdracht als volgt samen te vatten: 1. Financieel schoon schip maken met als uitgangspunten: artikel 12 status voorkomen; de uitkomsten van de kerntakendiscussie 2011 blijven het uitgangspunt; bestaande kaders zijn niet op voorhand onaantastbaar. 2. Perspectief creëren, rondom de centrale vraag “Wat is de kracht van Apeldoorn?”. De afgelopen twee jaar is keihard gewerkt om de gemeente Apeldoorn weer financieel gezond te krijgen. Gebleken is dat Apeldoorn voor een belangrijk deel op eigen kracht in staat is gebleken orde op zaken te stellen. Wanneer we over acht jaar terugkijken kunnen we pas echt zeggen of het ons gelukt is, maar de route naar herstel is gevonden. De eerste grote stappen zijn gezet. Dat zijn geen eenvoudige stappen geweest, maar wel noodzakelijke stappen. Nu staan we aan de vooravond van een nieuwe bestuursperiode. De raadsperiode 20142018 zal voor een belangrijk deel in het teken staan van verder herstel. Wij hebben tien jaar uitgetrokken om het financiële tekort als gevolg van de grondproblematiek weg te werken. Deze termijn is voor het CDA van belang. Een langere termijn willen wij niet hanteren, we willen de financiële problematiek niet voor ons uitschuiven maar oplossen!. Ruimte voor nieuw beleid moet worden gevonden binnen de huidige begroting. Vanuit Den Haag komt veel op ons af. Het huidige kabinet Rutte bezuinigt op veel taken, die op het bordje van de gemeente komen. Denk alleen al aan de majeure opgaven op het gebied van de Jeugdzorg, de AWBZ/WMO en de Participatiewet. Voor het CDA geldt dat de budgetten die Apeldoorn - met korting - vanuit Den Haag krijgt, taakstellend zijn. Het onderhoud van onze wegen vraagt aandacht. Ook financieel. De staat van onderhoud van de wegen en verhardingen is afgelopen najaar duidelijk geworden. De ontstane 17
VERKIEZINGSPROGRAMMA CDA Apeldoorn 2014 – 2018 achterstand moet zo mogelijk worden verkleind. Voor het CDA heeft het veilig maken en houden van wegen en verhardingen een hogere prioriteit dan comfortverbeteringen. In de afgelopen jaren is veel bezuinigd op cultuur. Wat het CDA betreft trekken we een grens, wij willen op dit moment niet verder bezuinigen op cultuur, omdat instellingen als CODA, Orpheus en Gigant van belang zijn voor een gemeente als Apeldoorn. Uiteraard moet wel waar mogelijk de doelmatigheid en doeltreffendheid worden verbeterd. Naast deze punten, weten we dat er vanuit Den Haag mogelijk nog meer bezuinigingen aan zitten te komen. Dit zal ook Apeldoorn raken. Wanneer wij kijken naar het financieel beleid en de vraag naar mogelijke extra bezuinigingen, is ons oog altijd als eerste op de overheid gericht. Voeren we de goede taken uit? En als we minder taken uitvoeren of taken anders uitvoeren, kunnen we daarmee ook bezuinigen op de overheid zelf? Pas ten tweede kijken wij naar de samenleving. Het CDA is geen partij die staat voor lastenverzwaring, daar kijken we pas als laatste naar en daar willen we uiterst zorgvuldig mee om gaan. De inwoners en ondernemers van Apeldoorn hebben het lastig genoeg, met de lastendruk moeten we zeer zorgvuldig omgaan. Stijging van de tarieven van de gemeentelijke belastingen willen we voorkomen. Een overheid die zich als een betrouwbare rentmeester opstelt; daarvoor heeft het CDA altijd verantwoordelijkheid genomen en daarvoor wil het CDA zich blijven inzetten. Want alleen als de overheid de financiële basis op orde heeft, ontstaat nieuw perspectief. Ontstaat ruimte om de blik op de toekomst te werpen.
18