Minder praten, meer doen! Verkiezingsprogramma CDA Leeuwarden
Minder praten, meer doen Leeuwarden sterker, beter en veiliger Kiezen is een van de moeilijkste dingen die er is. Zeker bij de lokale verkiezingen. Uw stem bepaalt hoe de gemeenteraad er uit zal zien en welke beslissingen de gemeente de komende jaren zal gaan nemen. Bij ons als CDA Leeuwarden staat de samenleving centraal in de keuzes die we in de gemeenteraad maken. Bij ons heeft de betrokkenheid van mensen, bij het gezin, de school, de wijk, het bedrijf en de vereniging voorrang boven de soms bemoeizuchtige overheid of de grillen van de markt. Het CDA Leeuwarden is een brede volkspartij, geworteld in alle lagen van onze samenleving. Naast democratische waarden is voor ons de Bijbelse boodschap een inspiratie bij het maken van keuzes. In dit verkiezingsprogramma kiezen we voor een samenleving waarin we elkaar in onze wijken en dorpen de ruimte geven, elkaar respecteren en elkaar ondersteunen. We moedigen de samenleving aan om de schakel te zijn tussen hen die succesvol zijn en hen die onze hulp nodig hebben. Daar past een lokaal bestuur bij die de samenleving niet overlaadt met regeltjes. We kiezen niet voor meer bemoeizucht. We willen een lokaal bestuur dat niet oeverloos vergadert, maar de problemen die er zijn aanpakt. Kortom, we willen een nieuwe stap zetten naar een bestuurscultuur van minder praten en meer doen. Wij kiezen ervoor de problemen helder te benoemen en oplossingen voor te stellen. Politiek is geen doel, het is een middel om doelen te bereiken. 1
Het CDA Leeuwarden heeft in de afgelopen vier jaar de basis gelegd voor deze manier van besturen. De financiën zijn weer op orde gebracht zodat er onder andere geïnvesteerd kon worden in sociale doelen, de bereikbaarheid en beter onderwijs. Maar verkiezingen gaan meer over de keuzes voor de toekomst dan over wat bereikt is. In onze ideeën over die toekomst staat onderwijs en jeugdbeleid centraal. Een goede start in het leven is het halve werk. Meer werk voor meer mensen is ons economisch beleid. Door minder regels, meer ruimte voor nieuwe bedrijven en een beter imago van Leeuwarden willen we dit bereiken. Voor wie werk onbereikbaar is moet er goede ondersteuning zijn. Daarop moet niet alleen vandaag, maar ook morgen gerekend kunnen worden. Sociaal beleid zal om die reden in ieder geval verbonden moeten blijven met solide financieel beleid. Daar hebben we als CDA de afgelopen vier jaar voor gestaan en dat zullen we ook de komende jaren blijven doen. We streven naar een samenleving waarin veel kan, maar waarin niet alles maar moet kunnen. Dat begint bij een schone en veilige buurt. We staan voor een no-nonsense aanpak van onveiligheid. Een duidelijke lijn tegen overlast en asociaal gedrag. Op de pagina’s hierna kunt u lezen wat we concreet willen doen. De ene ambitie is in vier jaar te realiseren en de andere zal meer tijd vragen. Maar het doel is duidelijk: onze stad, onze buurt en onze dorpen sterker, beter en veiliger maken.
Onze prioriteiten voor u Minder probleemjongeren, meer aandacht voor kinderen 01. 02. 03. 04. 05.
elke wijk en de dorpen een jongerenwerker; meer ruimte in buurten voor spelen en sporten; huiswerkbegeleiding weer invoeren; leer- en werkplicht voor jongeren tot drientwintig jaar; individuele avondklok over overlastgevende jongeren.
Minder criminaliteit, meer veiligheid 06. 07. 08. 09. 10.
detectiepoortjes in grote uitgaansgelegenheden; preventief fouilleren uitbreiden naar andere probleemgebieden; het aantal coffeeshops halveren; de stegen naar de Wirdumerdijk worden afgesloten; geen prostitutie in de wijken, maar alleen op de Weaze.
Minder lasten, meer economische groei 11. 12. 13. 14. 15.
minder regels: zoals de kapvergunning afschaffen; afschaffen van de toeristenbelasting; het parkeerbeleid aanpassen: reguleren op kosten, niet op tijd; nieuwe westelijke invalsweg en verdubbeling van de Drachtsterbrug; meer investeren in een positief imago van Leeuwarden.
Minder werkloosheid, meer samenleven 16. 17. 18. 19. 20.
betere reïntegratie: werk met behoud van inkomen vaker inzetten; concurrentie in de zorg en in welzijn niet verder opdrijven; betaalbare zorg met behulp van een persoonlijk budget; onderdak voor uitgeprocedeerde asielzoekers die op straat staan; harde voorwaarden voor subsidies aan allochtone groepen.
Minder overlast, meer leefbaarheid 21. 22. 23. 24. 25.
hufterwoningen voor niet te handhaven overlastgevers; optie van selectief spuiten tegen onkruid, openhouden; van het Leeuwarder Bos een recreatiebos, geen productiebos maken; evenwichtige samenstelling van een wijk: desnood met een inkomenseis; het jaar 2008 moet het jaar van het buurtfeest worden.
2
Thea Steenwijk: bewoner van de binnenstad
Voelt u zich veilig in Leeuwarden? Thea Steenwijk: ik woon en werk in de Leeuwarder binnenstad. Het is een voorrecht om in de prachtige binnenstad te mogen wonen. Ik ben trots op Leeuwarden. Maar daar tegenover staat wel dat de binnenstad ook erg gevoelig is. Er gebeuren soms dingen, je leest ze wekelijks in de krant, waar je toch een beetje angstig van wordt. Er zou nog veel meer controle moeten zijn: stadswachten maar ook preventief fouilleeracties geven een veilig gevoel. Ik ben er een groot voorstander van zolang het de veiligheid ten goede komt. En helaas zijn dit soort maatregelen noodzakelijk. Wat is het nadeel aan de binnenstad? En nadeel van de Leeuwarder binnenstad vind ik het parkeerbeleid. Als je buiten de parkeergarages parkeert zijn de parkeertijden te kort. Als ik uiteten ben met vrienden of visite krijg moeten ze ieder uur de parkeerautomaat bijvullen. Dat is erg lastig! Daarnaast is het ook nog eens vrij prijzig en je krijgt er maar weinig service voor terug. Wat gaat u dit keer stemmen? Wat mijn stemgedrag betreft ben ik altijd een zwevende kiezer geweest, ik ben van plan weer terug te keren naar mijn roots en CDA te stemmen. Dit betekent niet dat dit definitief is. Ik zal de partij kritisch volgen de komende jaren. Maar ik heb er vertrouwen in. Wat betekent minder praten, meer doen voor u? De verkiezingsslogan “minder praten, meer doen” vind ik erg goed. Het geeft een duidelijke belofte weer. Ik houd de partij daar ook aan. Het is uitstekend voor Leeuwarden dat partijen voor deze opstelling kiezen en belangrijk voor de inwoners van onze stad. Minder praten en aan de slag. Er is genoeg te doen.
4
Baas in eigen buurt Het veiliger maken van uw buurt is de eerste prioriteit. Voor criminaliteit zijn geen excuses. Dat betekent dat we samen grenzen stellen aan wat we tolereren. Dat betekent ook dat buurten en dorpen goed onderhouden worden. Het principe dat we daarbij hanteren is: schoon, heel en veilig. Drugs en wapens van de straat Meer wapens vinden hun weg naar onze straten. Preventief fouilleren moet daarom mogelijk blijven. Het wordt zo nodig uitgebreid naar andere delen van de stad. Wapens horen niet thuis in discotheken. In de vergunningen voor deze bedrijven wordt het plaatsen van detectiepoortjes verplicht. Leeuwarden heeft twee keer zoveel coffeeshops als de landelijke norm. Deze norm moet het uitgangspunt zijn. Daarom dient het aantal (12) coffeeshops gehalveerd te worden. Het CDA Leeuwarden is tegen de legale verbouw van cannabis. Coffeeshops waarin of waarbij harddrugs wordt verhandeld moeten direct gesloten worden. Er mogen geen coffeeshops gevestigd worden in de buurt van (basis) scholen. De aanpak van de illegale handel in harddrugs dient een prioriteit te zijn van de politie. Er moeten controles komen op het gebruik van drugs in de uitgaansgelegenheden.
afkicken kan heroïne als laatste optie, ook om criminaliteit verder te voorkomen, gecontroleerd verstrekt worden aan de verslaafde. Leeuwarden heeft door het aantal voorzieningen voor de opvang van dak- en thuislozen een aanzuigende werking op deze groep. Daarom dient de opvang verspreid te worden over de provincie en moet er een verschuiving van gemeentelijke middelen plaatsvinden van de opvang naar de verslavingszorg. Effectiever blauw op straat Om het werk van agenten te ondersteunen wordt cameratoezicht ingevoerd. Hiermee kunnen agenten effectiever optreden. Bij de invoering worden zorgvuldige regels opgesteld voor het waarborgen van de privacy van omwonenden. Het CDA is voorstander van het inzetten van BOA’s, bijzondere opsporingsambtenaren, om boetes te laten uitschrijven voor kleine (ergerniswekkende) overtredingen. Agenten zijn het meest effectief als ze de buurt waarin ze surveilleren goed kennen. Daarom zou de wijkagent terug moeten keren en op gezette tijden spreekuur moeten houden in het wijkgebouw. Overlast en criminaliteit voorkomen Het CDA vindt dat de erotische bedrijvigheid en de prostitutie niet naar de stadswijken uitgebreid mag worden. Deze bedrijven moeten op de huidige plaats, de westzijde van de Weaze, geconcentreerd blijven.
Gebruikte spuiten op schoolpleinen, in portieken en speeltuinen zijn taboe. De gemeente realiseert om die reden een gebruiksruimte voor drugsverslaafden.
De gemeente ondersteunt het keurmerk Veilig Ondernemen waar ondernemers actief aan werken. Het aantal ondernemers dat aan dit project deelneemt dient vergroot te worden.
Het CDA wil zolang mogelijk inzetten op hulp bij afkicken. Als er na een uitvoerige behandeling geen zicht is op succesvol
Om de overlast rond de Mercurius fontein en de Wirdumerdijk verder te beperken worden de Nauwe steeg, Reigerstraat en
5
Ayttasteeg in de richting van de Wirdumerdijk afgesloten. Vergunningen voor het afsluiten van stegen tussen woonhuizen dienen vlot te worden verstrekt om inbraak tegen te gaan. De gemeente plaatst in de huis-aan-huis krant een vandalisme-meter waarmee de kosten van vandalisme voor burgers zichtbaar worden. Net als bedrijventerreinen moeten wijken een keurmerk veilig wonen kunnen krijgen. Het keurmerk geldt voor twee jaar waarna de situatie geheel opnieuw wordt bekeken. Sociaal met elkaar om gaan in de buurt Hoe we met elkaar omgaan op straat is bepalend voor het sociale klimaat in onze gemeente. Daarom pleit het CDA ervoor om, net als vele andere gemeenten, een stadsdebat te starten om samen met burgers over dit onderwerp te spreken. Het jaar 2008 moet het jaar van het buurten straatfeest worden. Hiervoor wordt een team ingezet die zoveel mogelijk buurten helpt met het organiseren van een feest. De gemeente verstrekt kostenloos de vergunningen voor het buurtfeest. Het CDA Leeuwarden vindt dat de vertegenwoordigende rol van wijkpanels versterkt kan worden door er vertegenwoordigers van bijvoorbeeld bewonersorganisaties, ondernemers en corporaties in op te nemen. Hiermee wordt het contact met andere (belangen) groepen in de wijk duurzaam versterkt. Aan wijkgebouwen wordt, indien gewenst, een vaste werkplek voor werken met behoud van uitkering toegewezen. Op deze manier kunnen wijkgebouwen goed beheerd en open worden gehouden. Openbaar groen beter onderhouden Groen dat over de openbare weg hangt is een grote ergernis en zorgt in enkele gevallen voor gevaarlijke verkeerssituaties. Het CDA is er een voorstander van dat de gemeente, na het geven van een waarschuwing, dit groen op kosten van de eigenaar weg haalt of weg laat
halen. Door het onkruid in de openbare ruimte ziet Leeuwarden er vaak onverzorgd uit. Het wordt tijd dat, als andere methoden niet effectief zijn gebleken, onkruid met wettelijk toegestane chemische middelen selectief wordt bestreden. Burgers worden verlost van het aanvragen van een kapvergunning. Het wijkpanel stelt ter advies een lijst op met beeldbepalende bomen die niet gekapt mogen worden. De gemeente stelt de lijst vast. Tuincentra wordt gevraagd rotondes te beplanten en te verzorgen in ruil voor reclame mogelijkheden ter plaatse. Leeuwarden mag best groener. Om dit te bereiken zou in de komende vier jaar 8% meer openbaar groen aangeplant of herplant moeten worden. De status van het Leeuwarder Bos dient veranderd te worden van een productiebos naar een recreatiebos. Hiervoor worden de noodzakelijke voorzieningen getroffen. Woningbouw of het op grote schaal kappen van bomen in het bos wordt afgewezen. Het CDA vindt dat de zorg voor de omgeving ook inhoudt dat de zorg voor dieren goed geregeld is. De gemeente geeft steun aan de dierenambulance en het dierenasiel binnen de gemeente. Milieuvergunningen worden streng gehandhaafd. Er is geen ruimte voor gedogen. De gemeente maakt haast met het uitbreiden van de aansluitingen op het diepriool in de dorpen. Het CDA bepleit dat de gemeente een energiebeleid ontwikkelt waarin staat hoe energie te besparen is en hoe duurzame vormen van energie kunnen worden gestimuleerd. Overlast in wijken sneller aanpakken De opbrengst van de hondenbelasting moet volledig aan de aanpak van de poepoverlast worden besteed. Uitbreiding van het succesvolle project met hondentoiletten heeft prioriteit. Eventuele 6
verhoging van de hondenbelasting wordt beperkt tot een inflatiecorrectie. Het CDA Leeuwarden steunt de preventie van problemen door het inzetten van buurtbemiddeling. Dit project met vrijwilligers zou in meer wijken toegepast moeten worden. Er moet actiever gebruik worden gemaakt van de bestaande mogelijkheden om overlastgevende personen of groepen een straat- of samenscholingsverbod te geven. De gemeente hanteert samen met de woningbouwcorporaties een lik- op-stuk beleid wanneer bewoners van (huur)huizen structureel voor grote overlast zorgen. Voor bewoners die stelselmatig voor overlast zorgen, en die niet op redelijke wijze tot ander gedrag te brengen waren, wordt in een samenwerking met woningbouw corporaties een aantal hufterwoningen aan de rand van de stad gerealiseerd. Verder bouwen aan leefbare wijken Het woningbouwbeleid dient gericht te zijn op midden- en hogere inkomens. Door hiervoor te bouwen neemt de doorstroming in de woningmarkt toe zodat goedkope woningen voor meer mensen bereikbaar worden.
7
Van het aantal nieuwe woningen moet tien procent als goedkope huur- en vijf procent als goedkope koopwoningen gebouwd worden. Grootschalige sloop in wijken maakt plaats voor renovatie om op die manier ervoor te zorgen dat wijken leefbaar en goed bewoonbaar blijven. Een aan te stellen stadsbouwmeester verdedigt voortaan de plannen van de gemeente bij de welstandscommissie Hûs en Hiem. Welstandsregels worden waar dat past versoepeld. De (nieuw)bouw in een wijk moet uit verschillende woonvormen bestaan zodat voorkomen kan worden dat de bevolkingsopbouw te eenzijdig wordt. Met woningbouwcorporaties worden duidelijke afspraken gemaakt over een gerichter toewijzingsbeleid als de bevolkingsopbouw in een wijk ernstig scheef dreigt te groeien. In problematische delen van een wijk mag het evenwicht hersteld worden door alleen woningen toe te wijzen aan personen met een inkomen van meer dan 120% minimumloon.
t e i n t e h t d r o W tijd dat u weer baas in uw eigen buurt wordt?
Gea Dames: raadslid uit Zuiderburen
Is er genoeg ruimte in Leeuwarden voor jongeren en kinderen? “Ik heb de indruk dat vooral in oudere wijken voor jongeren en kinderen weinig ruimte is. Ik ben zelf mede uit Huizum verhuisd naar Zuiderburen omdat er te weinig speelgelegenheid voor kinderen was. Omdat het vaak te onveilig is kunnen kinderen niet meer op straat spelen. Daar wil ik graag iets aan doen. Ik ben dan ook heel blij met het verkiezingsprogramma. Daarin nemen we de richtlijn van Jantje Beton over om drie procent van de ruimte in wijken en dorpen als speelgelegenheid in te richten. Ook voor jongeren moeten we zoeken naar plekken waar zij zich kunnen vermaken. Nu speelt bijna alles zich op straat af. In veel gevallen zorgt dat voor overlast. Ik vind dat ouders moeten weten wat hun kinderen doen. Zij zijn verantwoordelijk voor hun gedrag. Investeren in jongerenwerk is ook zeer belangrijk om dit aan te pakken.” Wat is je eigen ervaring met het hebben van een gezin in de stad? “Naast het tekort aan speelgelegenheid is het vooral veel halen en brengen. Het verkeer is zo ingewikkeld dat je je kinderen vaak niet zo maar alleen kunt laten gaan. Je moet ze daarin langer begeleiden dan vroeger het geval was.” Wat heeft het CDA in de afgelopen jaren voor jongeren gedaan? “We hebben geknokt voor meer jongerenwerk. En we hebben gewerkt aan een sluitende aanpak voor jongeren. Om te voorkomen dat ze de school verlaten zonder een diploma. En dan geen werk vinden en soms in de criminaliteit terecht komen. We hebben het initiatief genomen om een kinderraad op te richten. Dat is een groot succes. Kinderen leren dat ze invloed kunnen uitoefenen op hun omgeving. De kinderen vinden het geweldig. Leeuwarden is weer een stukje kindvriendelijker geworden.” Waar denk je aan bij “minder praten, meer doen”? “Als raadslid wil ik goed kijken en luisteren naar wat de samenleving nodig heeft. Zonder met mensen te praten kom je niet zover. Maar ik ga voor concrete resultaten.”
10
De jeugd en de toekomst De gemeente dient meer aandacht te besteden aan jonge mensen. Dat begint met ruimte voor kinderen om te spelen. Samen met ouders die hun verantwoordelijkheid nemen willen we van onze gemeente een nog betere plaats maken om op te groeien en naar school te gaan. Meer ruimte om te spelen Het CDA vindt dat de gemeente meer kan investeren in nieuwe speeltuinen. Bij elk nieuwbouw- en inbreidingsproject wordt getoetst of ten minste 3% van de ruimte is ingepland voor spelen en voor kleinschalige (jeugd) sporten. Aan kinderen en ouders wordt gevraagd wat ze verwachten van de speeltuin. Deze wensen worden meegenomen in het ontwerp. Defecte speeltoestellen worden voortaan niet alleen weggehaald maar ook vervangen. Spelen op straat is een luxe aan het worden. Daarom mogen straten op initiatief van de bewoners eens per jaar afgesloten worden zodat er ongestoord op straat gespeeld kan worden. De gemeente werkt hier kosteloos aan mee. Investeren in goede scholen De gemeente blijft structureel investeren in nieuwbouw en verbouw van scholen. Hierbij dient beter meer rekening te worden gehouden met de eisen van andere gebruikers, zoals bijvoorbeeld kinderopvang, van het schoolgebouw. Het CDA vindt dat dorpsscholen open gehouden moeten worden zodat, ook in de toekomst, kinderen in hun vertrouwde omgeving naar school kunnen blijven gaan. De school staat niet los van de samenlev11
ing. Daarom dient het aantal buurtscholen, waarin naast de school ook welzijnsinstellingen zijn ondergebracht, stap voor stap verder uitgebreid te worden. Bij de nieuwbouw van scholen moet aandacht besteed worden aan de veiligheid van de verkeersroutes. Met scholen wordt een campagne gestart om ouders er toe aan te zetten hun kinderen vaker lopend of op de fiets naar school te brengen. Om kinderen te leren omgaan met de multireligieuze samenleving blijft de subsidie voor het godsdienst- en humanistisch onderwijs op openbare scholen gehandhaafd. Vaker met een diploma van school De leerplichtambtenaar hanteert een likop-stuk beleid tegen schoolverzuim. Huiswerkbegeleiding dient weer een integraal onderdeel te worden van het jeugdbeleid. Hiermee wordt de kans op het behalen van een diploma vergroot. In samenwerking met de regionale opleidingscentra (ROC’s) worden trajecten opgezet om jongeren alsnog aan een diploma te helpen. De gemeente ondersteunt dit actief door stageplaatsen aan te bieden. Voor jongeren tot drieëntwintig jaar geldt de verplichting in plaats van een uitkering een leer- of werkplek te accepteren om de kans op een baan te verkleinen of klein te houden. Ouders weer betrokken bij het onderwijs De vrijheid van ouders om te kiezen voor het onderwijs dat het beste bij de opvoeding past is het leidende principe van het
gemeentelijke onderwijsbeleid. De gemeente zet een website op waar ouders en jongeren informatie kunnen vinden over het aanbod van basisscholen, voortgezet onderwijs en hoger onderwijs. De gemeente stimuleert dat scholen met ouders een contract sluiten over de kwaliteit van het onderwijs en de betrokkenheid van de ouders bij de school en het gedrag van hun kind. Samenwerking tussen basisscholen en peuterspeelzalen wordt door de gemeente gestimuleerd. Het doel is om op termijn te komen tot een samengaan van beide organisaties. De kinderraad verder uitbouwen De kindergemeenteraad is een succes. Kinderen praten mee over hun leefomgeving. De gemeente moet dit project blijvend financieren. De kindergemeenteraad zou ook een kinderburgemeester moeten kunnen kiezen. Hij of zij mag een dag meelopen met de echte burgemeester en houdt in de gaten of het plan van de kindergemeenteraad uitgevoerd wordt. Meer ondersteuning voor gezinnen De gemeente onderzoekt of kinderopvang vaker als ondersteuning voor gezinnen, waarin een medisch of sociaal probleem aanwezig is, ingezet kan worden.
Beter jeugdbeleid mogelijk maken Leeuwarden investeert in een netwerk van jongerenwerkers in elke stadswijk en de dorpen. Het jeugdbeleid moet niet uitsluitend ingezet worden in de achterstandswijken. Binnen het jeugdbeleid wordt meer ingezet op flexibele jongerenhonken zoals Da Loca Bussa, dan op vaste jeugdhonken en hangplekken in de wijken en dorpen. Sport is het middel bij uitstek om verveling onder jongeren tegen te gaan en. Daarmee wordt de kans op rondhangen en overlast verkleind. In de wijken wordt voorzien in voldoende ruimte voor sport door het inzetten van de middelen voor de zogenoemde breedtesport. De vroegtijdige signalering van problemen bij jonge mensen kan beter. Er moet een sluitend systeem ontstaan waarin problemen vanaf het consultatiebureau tot en met de school gesignaleerd kunnen worden. Hulp aan jongeren gaat boven hun privacy. Voor de aanpak van de problemen mag maximaal gebruik worden gemaakt van de ruimte die de wet op de privacy biedt. Jongeren centraal, niet de structuren In het jeugdbeleid van Leeuwarden staan de jonge mensen en de verantwoordelijkheid van hun ouders of verzorgers centraal, niet de instellingen die het beleid uit mogen voeren.
Alleenstaande ouders met kinderen tot 6 jaar en een uitkering moeten niet verplicht worden te solliciteren. Parttime werken door deze ouders wordt gestimuleerd door de uitkering deels als aanvulling op het inkomen uit te blijven betalen.
De aanpak van probleemjongeren is niet gebaat bij het stimuleren van de onderlinge concurrentie tussen jeugdwelzijnsinstellingen, maar door het bevorderen van een veel betere onderlinge samenwerking.
Het CDA vindt dat mensen met een uitkering recht hebben op een bijdrage in de schoolkosten. Deze zou voldoende moeten zijn om ook schoolboeken en een schoolreis te bekostigen.
Geen samenwerking, geen geld. Instellingen die het jeugdbeleid uitvoeren worden verplicht samen te werken. In overeenkomsten maakt de gemeente zakelijke afspraken over de hoogte 12
van de subsidie en de te leveren prestaties.
ingen op de Kenniscampus dienen zo snel mogelijk gerealiseerd te worden.
Probleemjongeren streng aanpakken Het CDA vindt dat wanneer een jongere voor overlast zorgt er met de ouders of verzorgers een niet vrijblijvende afspraak moet worden gemaakt over verbetering van het gedrag. Zij zijn onderdeel van de oplossing van het probleem.
Het huidige beleid waarin een vast maximum aantal nieuw te realiseren studentenwoningen is genoemd, maakt plaats voor een vrij systeem waarin een maximum percentage aan studentenwoningen per straat wordt vastgesteld.
Ouders die hun verantwoordelijkheid voor de opvoeding om welke reden dan ook niet waar kunnen maken moeten terug kunnen vallen op professionele gezinsondersteuning.
Goede resultaten met goed besturen In het college van burgemeester en wethouders dienen de portefeuilles jeugdbeleid en onderwijs voortaan door één wethouder beheerd te worden.
Voor individuele overlastgevende jongeren moet de politie een avondklok in kunnen stellen. Van de ouders wordt dan verwacht dat zij hun kinderen vanaf een bepaald tijdstip thuis houden.
De gemeente maakt een eind maken aan de hokjesgeest in de eigen organisatie. Er moet voor scholen en instellingen voor jeugdwelzijn één centraal aanspreekpunt zijn.
Investeren in goed studeren Het CDA Leeuwarden ziet de bouw van de Kenniscampus als uitgelezen kans om de positie van Leeuwarden als stad van hoger beroepsonderwijs en als studentenstad uit te bouwen. De geplande studentenwon-
De gemeente maakt intelligent gebruik van subsidies van het Rijk. Om te voorkomen dat kortlopende projecten de aandacht afleiden van de basisvoorzieningen moet niet meer op elk voorbijkomend project ingeschreven worden.
13
Wordt het niet tijd om gezinnen met kinderen t h c a d n a a a r t x e te geven?
Bram Dekker: jonge ondernemer in Leeuwarden
Hoe is het om ondernemer te zijn in Leeuwarden? “Het meest uitdagende van het ondernemerschap vind ik een vorm zoeken om mijn bedrijf en mezelf het beste tot zijn recht te laten komen. Het moet passen bij mij, bij mijn manier van denken en leven.” Hoe zijn je ervaringen met de gemeente? “De afgelopen jaren heb ik veel te maken gehad met de gemeente Leeuwarden bij het verhuizen van mijn oude en het bouwen van mijn nieuwe bedrijf. Ik vond de contacten met de gemeente plezierig en begripvol. Dat is een uitstekende basis voor een ondernemer. Het is jammer dat toch nog veel bedrijven in ieder geval in mijn sector vertrekken uit deze regio. Ze gaan naar Heerenveen, Meppel of een andere hoek van onze provincie. Daar maak ik me zorgen over. Er is zeker sprake van een verschraling. Wat zou er moeten gebeuren? “De LPF bijvoorbeeld is voor een deel vetrokken uit Leeuwarden. Gelukkig kon een ander deel van dit bedrijf toch voor de stad behouden blijven. De gemeente moet zijn best doen om bedrijven in Leeuwarden te houden. Goede contacten en omstandigheden zijn dan van groot belang. Het gaat niet alleen om aan een verlies van werkgelegenheid maar ook om de indirecte effecten van het vertrekken van deze bedrijven uit de stad.” Wat betekent minder praten, meer doen voor jou? “Het CDA moet zich hard maken voor het behouden van de bedrijvigheid in de stad. Het motto van het CDA programma “minder praten meer doen” is mij op het lijf geschreven en past bij mij en mijn bedrijf Dekker Drukwerken!”
16
Werk maakt Leeuwarden sterk Leeuwarden moet aantrekkelijk zijn voor bedrijven. Dit betekent dat bedrijventerreinen op orde zijn en dat er goede omstandigheden voor het starten van een nieuw bedrijf worden gecreëerd. Zorgvuldige en adequate dienstverlening vanuit de gemeente staat daarbij voorop. Ondernemen makkelijker maken Het economisch beleid van de gemeente legt een accent op een gezonde ontwikkeling van het midden- en kleinbedrijf. De communicatie tussen gemeente en ondernemers is de basis van een goed ondernemersklimaat en kan verbeterd worden. Het contact moet consequent via één vaste persoon bij de gemeente verlopen. Zo worden ondernemers niet van het kastje naar de muur gestuurd. De middenstand moet actief betrokken worden bij projecten die zich afspelen in hun omgeving. Het fysieke bedrijvenloket moet opnieuw ingesteld worden bij de Kamer van Koophandel. De gemeente staat garant voor een goede organisatie van deze belangrijke één loket functie. De regels waar ondernemers zich aan moeten houden moeten snel en makkelijk verkrijgbaar zijn via internet. Bedrijventerreinen moeten op orde zijn. Een uitstekend onderhouden bedrijventerrein, met tevreden ondernemers, is de beste reclame voor de stad. Leeuwarden blijft nieuwe bedrijventerreinen ontwikkelen zodat aan de sterke vraag voldaan kan worden. Het starten van een onderneming wordt gestimuleerd, met name in het (hoger) 17
beroeps- onderwijs. Bedrijfsverzamel gebouwen zijn een goed middel om startende bedrijven de mogelijkheid te geven zich te ontwikkelen. De samenwerking tussen het hoger beroepsonderwijs en ondernemers verloopt nog niet zonder problemen. Samen met provincie en gemeente dient dit probleem verholpen te worden. Leeuwarden beter op de kaart zetten Het verbeteren van het imago van Leeuwarden als toeristische en ook economische bestemming wordt een van de zwaartepunten van het economisch gemeentebeleid. De campagne Expeditie Leeuwarden moet jaarlijks geëvalueerd worden. Wanneer de resultaten opnieuw teleurstellen wordt de campagne beëindigd en vervangen. Het CDA wil dat er in dat geval één stads marketingsbureau ingesteld wordt onder leiding van een professionele stads marketeer. Dit is dan de aanleiding voor een nieuw promotiebeleid met een betere samenhang tussen activiteiten en een écht aansprekende slogan. Er moet over het hele jaar verdeeld, samen met ondernemers, zoveel mogelijk activiteiten plaats vinden in het winkelgebied van de binnenstad. Goed voorbeeld hiervoor zijn de succesvolle Zinderende Zaterdagen. Het aantrekken van bedrijven moet ook plaats vinden door ondernemers zelf in te zetten in de vorm van een soort diplomatieke dienst. Hiervoor zal aansluiting gezocht worden bij het provinciale
ondernemersnetwerk. Overbodige lasten en regels afschaffen De administratieve lastendruk voor ondernemers moet teruggedrongen worden. Bestaande vergunningen worden geëvalueerd en waar dat kan met inzet van de algemene plaatselijke verordening afgeschaft. De toeristenbelasting moet deze periode afgeschaft worden. Het brengt weinig op, de uitvoering kost veel tijd en levert vooral ook voor ondernemers een aanzienlijke administratieve last op. Meer culturele activiteiten in de stad Ondernemers worden uitgenodigd om kunst en cultuur te sponsoren als bijdrage aan het culturele leven. Leeuwarden moet landelijke (sport) evenementen, grote festivals en evenementen op het gebied van kunst en cultuur aantrekken om zichzelf in de picture te zetten als culturele en actieve provinciehoofdstad. Leeuwarden moet meer gebruik maken van haar grachten, de vele prachtige parken en de Groene Ster voor het houden van muziek- en toneelmanifestaties. De Leeuwarder poëzieroute moet beter onderhouden en gepromoot worden. De stadsdichter moet een belangrijk onderdeel blijven van het Leeuwarder cultuurbeleid. De huurprijzen voor ateliers moeten niet verder stijgen. Procedures voor de toewijzing van ateliers moeten zo onbureaucratisch mogelijk zijn. De Friese taal is ons cultureel erfgoed. De gemeente heeft een eigen taak om de Friese taal te bevorderen. Het CDA is van mening dat het gebruik van de Friese taal belangrijk is en dat er op de stimulering van het Fries niet bezuinigd mag worden.
Om het goede voorbeeld te geven zijn de naamborden op en in gemeentelijke gebouwen tweetalig. Parkeren Er moeten voldoende parkeergarages zijn in het centrum van de stad. De openingstijden, zo nodig 24 uur per dag, moeten voorzien in de behoefte. Het parkeerbeleid moet rekening houden met de wensen van de middenstand en bezoekers van de stad. Het huidige parkeerbeleid moet aangepast worden. Het parkeren in de avonduren moet niet meer op tijd, maar op kosten gereguleerd worden. Het CDA is voor betaald avond parkeren maar vindt ook dat er na 18.00 uur geen tijdsbeperking aan het parkeren verbonden moet zijn. Parkeren in de parkeergarages moet gestimuleerd worden door op andere plaatsen overdag hogere prijzen en kortere parkeertijden in te voeren. Leeuwarden beter bereikbaar maken De Haak om Leeuwarden en de nieuwe westelijke invalsweg hebben de hoogste prioriteit omdat hierdoor de druk op de rondweg van auto- en vrachtverkeer sterk af kan nemen. De ontsluiting van het zuiden van de stad moet gezien de plannen voor de toekomst sterk verbeteren. De rijstroken op de Drachtsterbrug dienen op termijn verdubbeld te worden. De busstrook op de brug mag hiervoor komen te vervallen. Het CDA wil dat op de rondweg een groene golf wordt gerealiseerd zodat de doorstroming verbeterd wordt. Het CDA wil graag dat tijdens de spits bruggen uitsluitend nog voor vrachtschepen opengesteld worden. Hierover zullen met de provincie Fryslân goede afspraken moeten worden gemaakt. 18
Het CDA vind dat er meer aandacht moet zijn voor het fietsverkeer. Er moet worden geïnvesteerd in langer doorlopende en veilige fietspaden en korte routes. Fietsendiefstal is een vorm van criminaliteit waar veel Leeuwarders mee in aanraking komen. Om fietsendiefstal tegen te gaan moeten er genoeg fietsenstallingen zijn waar mensen gratis of tegen een zeer lage prijs hun fiets veilig kunnen stallen. Politie en stadwachten moeten daarnaast extra aandacht hebben voor de aanpak van fietsendiefstal. Om gevaarlijk oversteekgedrag op kruispunten met verkeerslichten te voorkomen worden deze voorzien van een wachttijdindicator. Het huidige concentratiegebied voor de horeca in de Binnenstad dient niet verder uitgebreid te worden. Het project Nieuw Zaailand kan Leeuwarden een economische impuls geven. Voorwaarde is echter wel dat het een financieel verantwoorde investering is waarbij de gemeente niet bijdraagt aan het Fries Museum en de vrijdagsmarkt gehandhaafd blijft. Bij de definitieve plannen moet aan de wensen van de ondernemers inzake branchering ruim voldoende tegemoet zijn gekomen. Voor de middenstand moet één aanspreekpunt zijn bij de gemeente. De dorpen zijn de plaatsen bij uitstek voor het toestaan van de combinatie van woning en een bedrijfsruimte. Hiervoor worden indien nodig de bestemmingsplannen herzien.
19
d j i t t e i n t e h t d r Wo dat Leeuwarden e d n e m e n r e d n o n ee stad wordt waar werk van werk gemaakt wordt?
Gerdy Hahn: vrijwilliger bij de voedselbank in Wirdum
Wat kan de voedselbank voor mensen betekenen? “De voedselbank kan heel veel maar eigenlijk ook maar heel weinig voor de mensen betekenen. Dat is nu eenmaal het dubbele aan zo’n concept. Bepaalde mensen hebben niks, een krat voedsel per maand betekent dan heel veel. Aan de andere kant, er zit misschien voor een week eten in en het is nooit genoeg om de mensen echt te helpen. Ik zou graag nog veel vaker voedsel aan willen bieden. De aanvragen stijgen steeds meer, we begonnen met 10 pakketten in september 2005, we zitten nu op ruim honderdveertig aanvragen.” Wat heeft de gemeenteraad voor u kunnen doen? “De steun vanuit de politiek is gelukkig positief geweest door de motie van o.a. het CDA is het voortbestaan van het initiatief zeker gesteld de komende drie jaren. Gelukkig leeft de overtuiging dat armoede bestaat en dat daar iets aan gedaan moet worden. Behalve een voedselbank zou er nog veel meer gedaan moeten worden. Ik zou bijvoorbeeld graag willen dat mensen die in de problemen zitten een coach krijgen: een maatje dat je steunt. Dat kan iemand van een professionele organisatie zijn maar ook zomaar iemand van de straat. Teveel mensen staan er alleen voor.” Wat betekent minder, praten meer doen voor u? Bij het CDA thema minder praten, meer doen, denk ik aan “gewoon aan het werk gaan”. Niet altijd maar overleggen, de handen uit de mouwen steken is de beste oplossing. Politici moeten in de praktijk gaan kijken, projecten volgen. Dat is ook verrijkend voor jezelf!” www.voedselbankleeuwarden.nl
22
Samenleven doe je niet alleen In de huidige maatschappij komt het steeds vaker voor dat mensen geen deel meer uit maken van sociale verbanden. Ze raken in een isolement. Het CDA vindt dat deze mensen geholpen dienen te worden. De problemen die aan de basis liggen zijn van velerlei aard. Het is dan ook nodig om per doelgroep te bepalen wat de beste aanpak is.
De nieuwe aanvragers van een bijstandsuitkering moeten beter geholpen worden bij het vinden van een baan. Dat wordt bereikt door in plaats van een volledige uitkering een tijdelijke baan aan te bieden. Hiervoor wordt het reïntegratiebeleid zo aangepast dat een parttime baan met behoud van uitkering via of bij een reïntegratie bedrijf gegarandeerd kan worden.
Lagere inkomens ondersteunen Rondkomen van een minimum inkomen is sinds de economisch slechtere tijden niet eenvoudiger geworden. Het armoedebeleid moet ruimhartig zijn voor hen die echt niet kunnen werken. Mensen met schulden kunnen hulp goed gebruiken. De gemeente voorziet in een goed schuld hulpverleningstraject met vooral ook nadruk op preventie.
Duurzame maatschappelijke ondersteuning De kerntaken van de gemeente bij de uitvoering van de maatschappelijke ondersteuning zijn het formuleren van beleid en het regisseren ervan.
Het CDA is voorstander van kwijtschelding van gemeentelijke belastingen (OZB, afvalstofheffing en reinigingsrechten) voor mensen met een inkomen rond het niveau van een bijstandsuitkering. Ouderen met uitsluitend AOW, al dan niet aangevuld met een klein pensioen, komen in aanmerking voor aanvullende steun. Werk gaat boven inkomen Het CDA zet in op werk. Werk zorgt voor een eigen inkomen, sociale contacten en vooral het gevoel (weer) een nuttige bijdrage aan de maatschappij te leveren. Vrijwilligerswerk en werken met behoud van uitkering moeten integraal onderdeel worden van de aanpak om langdurig werklozen aan een baan dan wel een dagritme te helpen. 23
Het CDA vindt dat de gemeente geen eigen organisatie moet optuigen om de maatschappelijke ondersteuning te regelen, maar gebruik moet maken van de bestaande structuren. Mensen hebben recht op betaalbare zorg met keuzemogelijkheden. De gemeente stelt vast wat een basis voorziening is. Aanvullende voorzieningen, zoals huishoudelijke hulp, komen in aanmerking voor een eigen inkomensafhankelijke bijdrage. Mensen met een functiebeperking moeten kunnen beschikken over een persoonsgebonden budget in de vorm van vouchers die men naar eigen inzicht kan verzilveren. Hiermee kunnen ze zelf de zorg in kopen die ze nodig hebben. Hergebruik van hulpmiddelen zoals rolstoelen, rollators en scootmobielen is hierbij het uitgangspunt. Alle openbare gebouwen moeten toegankelijk zijn voor mensen met een functie-
beperking. Ook in het openbaar vervoer wordt rekening gehouden met een goede bereikbaarheid van openbare gebouwen voor deze groep. Het CDA vindt dat zorgaanbieders samen moeten werken aan één loket waar de cliënt terecht kan met vragen over maatschappelijke ondersteuning. De gemeente betaalt en bepaalt. Het ondersteunen van de zwakkere wordt niet overgeleverd aan de krachten van de markt. Dit leidt tot teveel concurrentie en te weinig samenwerking. Resultaatafspraken gekoppeld aan subsidieverstrekking zijn een veel betere methode. De gemeente moet meer aandacht hebben voor samenwerking met de vele levensbeschouwelijke en maatschappelijke organisaties en ze betrekken bij sociale problemen. Mantelzorg mee mogelijk maken Goede ondersteuning voor mensen die een beroep doen op mantelzorg en mensen die deze zorg verlenen, moet bij de invoering van de wet maatschappelijke ondersteuning geregeld worden door hiervoor de nodige middelen vrij te maken. Mantelzorgers die intensief zorg verlenen moeten, ook wanneer de bijstandsregels gewijzigd zouden worden, recht houden op vrijstelling van de sollicitatieplicht. Het CDA is een voorstander van levensloop bestendig bouwen zodat ouderen zolang mogelijk zelfstandig kunnen wonen. Er dient ingezet te worden op woon servicezones waar ondersteuning dichtbij huis plaats kan vinden. Ook moet daaraan gekoppeld zijn dat er genoeg ruimte is voor ouderen om elkaar te ontmoeten in bijvoorbeeld multifunctionele centra.
Investeren in integratie Het CDA wil dat de gemeente in gesprek blijft met de etnische en allochtone groepen in onze gemeente. Overleg met deze groepen en multiculturele festivals worden gestimuleerd. Aan subsidies voor organisaties van allochtone groeperingen wordt de harde voorwaarde gesteld dat er uitwisseling met autochtone inwoners van de gemeente plaatsvindt. Allochtone groepen in Leeuwarden moeten kunnen rekenen op een gezamenlijk pand om hun activiteiten te kunnen houden. Organisaties die bijdragen aan de emancipatie van allochtone vrouwen kunnen blijven rekenen op een vorm van subsidie. In wijken met veel jonge allochtone inwoners wordt een proef gestart met de introductie van buurtvaders. De gemeente neemt het voortouw in het maken van afspraken met onder andere scholen, jongerenwerkers en moskeeën over het signaleren van radicalisering van jongeren. Er wordt een strategie geformuleerd om radicalisering te voorkomen. Totdat er een sluitende opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers geregeld is blijft de gemeente geld uittrekken voor de opvang van asielzoekers uit Leeuwarden. Doorgaan met solide financieel beleid Het CDA is een voorstander van een solide financieel beleid. Er moet niet meer worden uitgegeven dan er binnen komt. De meerjarenbegroting dient sluitend te zijn. In de meerjarenbegroting moet de volledige financiële positie van de gemeente, op korte en lange termijn, helder aangegeven staan. De OZB belasting wordt niet verhoogd. Alleen een jaarlijkse inflatie correctie is 24
toegestaan. Meevallers uit de belastingen worden aan de belastingbetalers teruggegeven. Dienstverlening gemeente verbeteren Zoveel mogelijk handelingen die bij de gemeente verricht worden zoals het aanvragen van vergunningen, paspoort of bewijs van inschrijving vinden ook via internet plaats. De gewenste kwaliteit van deze diensten wordt vastgelegd. De diensten die de gemeente verricht zijn zoveel als mogelijk kostendekkend, maar niet winstgevend. De vele diensten worden op dit principe gecontroleerd en vergeleken met andere vergelijkbare gemeenten. De gemeente stelt een eigen onafhankelijke ombudsman in om klachten van burgers over de gemeente te beoordelen. Het aantal ambtenaren dient de komende jaren teruggebracht te worden. Om dit te bereiken worden onder andere taken, vergunningen en procedures afgeschaft.
25
Wordt het niet tijd om sociaal te zijn voor wie g n e r t s n e n a k t e i n ? l i w t e i n e i w r o vo
Verantwoording Veel bereikt, nog veel te doen Verkiezingen gaan vooral over de toekomst. De plannen daarvoor heeft u kunnen lezen. Maar het is goed om terug te kijken op wat er de afgelopen vier jaar bereikt is. Ons vorige programma telde 101 speerpunten. De belangrijkste punten laten we de revue passeren. Leeuwarden uit de rooie cijfers Na jarenlange debacles en een zeer slechte financiële positie heeft de gemeente dankzij solide financieel beleid de weg naar boven weer te pakken. Onze CDA wethouder van financiën heeft niet alleen het geld weer op orde gebracht, maar ook de organisatie sterk verbeterd. Echt sociaal beleid op maat Met de wet Werk en Bijstand is er in een grote stap gezet naar een bijstandswet die rekening houdt met de individuele situatie van mensen. De fractie van het CDA in de gemeenteraad heeft ervoor gezorgd dat mantelzorgers en alleenstaande ouders met kinderen tot zes jaar niet verplicht hoeven te solliciteren. Ook mogen mensen die reïntegreren op de arbeidsmarkt dankzij de fractie daar hun eigen plan voor schrijven en eventueel van reïntegratiebureau wisselen.
27
Meer geld voor goede scholen De fractie is erin geslaagd meer geld vrij te maken voor nieuwbouw van scholen. Onder andere door te regelen dat de winst op de verkoop van oude schoolgebouwen verplicht moet worden geïnvesteerd in nieuw te bouwen scholen. OZB alleen met inflatie omhoog Een hard punt in ons programma was dat de onroerend zaakbelasting niet met meer dan de inflatie mocht stijgen. Dat hebben we consequent toegepast. Alle voorstellen die er kwamen om de belasting nog verder te laten stijgen hebben we samen met anderen tegen kunnen houden. Zwembad Kalverdijkje komt er Nog zo’n hard punt was het open houden van zwembad Kalverdijkje. Dat is gelukt. Er komt een nieuw zwembad op dezelfde plaats. Naast het Kalverdijkje heeft de fractie ook de leiding genomen om een nieuwe sportnota te schrijven. Daarin is er meer aandacht gekomen voor sport in de wijken en sportevenementen. Investeringen in bereikbaarheid In de afgelopen raadsperiode is er veel geld geïnvesteerd in betere bereikbaarheid van de stad en de dorpen. Zo heeft de fractie kunnen bereiken dat Wirdum en Wijtgaard op het hoofdwegennet aangesloten blijft en dat het beursplein weer tweerichtingsverkeer zal worden.
De 10 kandidaten v.l.n.r: (achter) Cocky den Holander (Goutum), Lourens Boomsma (Binnenstad) en Esther Keizer (Nylan). (voor) Chris Koopmans (Schepenbuurt), Gerrit Krol (Huizum), Thea Koster (Vosseparkwijk), Henk Drewel (Westeinde), Gea Dames (Zuiderburen), Harry van der Molen (Vosseparkwijk) en Symen Tamminga (Westeinde)”.
28
Minder praten, meer doen Kiezen is een van de moeilijkste dingen die er is. Zeker bij verkiezingen. Uw stem bepaalt hoe de gemeenteraad eruit zal zien en de beslissingen die de komende jaren zullen worden genomen. Bij ons staat de samenleving centraal in de keuzes die we maken. De betrokkenheid van mensen bij hun gezin, wijk, bedrijf of vereniging heeft voorrang boven de overheid of de markt. Onze stad en dorpen moeten veiliger, socialer en ondernemender worden. De gemeente moet daarom duidelijk maken waar de grenzen liggen. In onze gemeente moet niet alles maar kunnen. Er moet geïnvesteerd worden in onze jongeren. We schaffen onnodige regels en belastingen af. Daarmee komt er meer ruimte voor ondernemers om de lokale economie weer te laten groeien. En van die groei moeten zoveel mogelijk mensen profiteren. In de gemeente die wij voor ogen hebben staat niemand er alleen voor. Sociaal voor wie niet kan, streng voor wie niet wil. In dit programma, met een overzicht van onze kandidaten, maken we keuzes om Leeuwarden sterker, beter en veiliger te maken. Wij vragen uw stem om dit de komende jaren mogelijk te maken. CDA Leeuwarden Lijsterstraat 36 8917 EA Leeuwarden www.cdaleeuwarden.nl
Fotografie: Martin Rijpstra Fotografie
