Geneeskunde. bachelor- en masteropleiding

Geneeskunde bachelor- en masteropleiding

2011

Voorwoord 3 Waarom aan de Universiteit Antwerpen studeren? 4 Studentgerichtheid 4 Innoverende academische opleidingen 4 Infrastructuur 4 Vorming 5 Antwerpen 5 De opleiding Geneeskunde algemeen Wat is Geneeskunde? Doel van de opleiding Geneeskunde Waarom Geneeskunde studeren? Diploma: Arts

6 6 6 7 7

Waarom Geneeskunde studeren in Antwerpen? Toekomstgerichte basisopleiding Met je twee voeten in de Geneeskunde Waaier aan specialisatiemogelijkheden Netwerk van ziekenhuizen Huisarts, een boeiend vak Sociale Geneeskunde Uitstekend wetenschappelijk onderzoek Geneeskunde internationaal Antwerps Universitair Ziekenhuisnetwerk Het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) Samenwerkingsovereenkomst Universiteit Antwerpen, UZA en partnerziekenhuizen

8 8 8 8 9 9 9 9 11 12 12 12

De opleiding Geneeskunde: het curriculum Het curriculum in grote lijnen Bachelor in de Geneeskunde Bachelor in de Geneeskunde: opleidingsonderdelen Master in de Geneeskunde Eindtermen en competenties

14 14 14 16 20 20

Onderwijs en examens 26 Onderwijs 26 Studiepunten 26 Semestersysteem - examens 27 Leerkrediet 28 Ombudspersoon 30 Internationaal 30

2 | Inhoud Waar kan je met je diploma aan de slag?

31

Alumnus aan het woord

32

Toelatingsvoorwaarden en voorkennis 33 Toelatingsvoorwaarden 33 Hoe bereid ik me voor om arts te worden? 33 Voorbereiding op het toelatingsexamen arts 33 Het toelatingsexamen arts 33 Studiebegeleiding 34 Overgang van het secundair onderwijs naar de universiteit 34 Studieadvies en studentenbegeleiding 35 Studietrajectbegeleider 36 Vakspecifieke begeleiding 36 Taalbegeleiding: monitoraat op maat 36 Studie- en studentenvoorzieningen 37 Cursusdienst 37 Sport 37 Computerfaciliteiten 39 Studentenrestaurants 39 Studentenverenigingen 40 Hoe bereik je de campussen? Wegbeschrijving naar de vier campussen Met de fiets Met de bus of de tram Met de trein Met de auto

42 42 42 42 42 42

Plattegrond campus Groenenborger

43

Plattegrond campus Drie Eiken

44

Bijkomende informatie 45 Provinciale informatiedagen 45 Infomomenten voor toekomstige studenten 45 Brochures over andere opleidingen 46 Internet 46 Studenten Informatie Punt (STIP) 47 Faculteit Geneeskunde - Decanaat 47

Voorwoord | 3

Welkom bij de Universiteit Antwerpen. Je hebt de weg naar onze universiteit gevonden en je wilt meer informatie over onze instelling en onze studierichtingen. Dit boekje helpt je al een hele stap vooruit in je keuzeproces. De Universiteit Antwerpen is een middelgrote universiteit met meer dan 14 000 studenten. Binnen de Associatie Hogescholen & Universiteit Antwerpen werken we nauw samen met de Plantijnhogeschool, de Karel de Grote-Hogeschool, de Artesis Hogeschool Antwerpen en de Hogere Zeevaartschool. Studeren aan de universiteit is het begin van een nieuwe periode in je leven. Belangrijk is dat je je goed voelt op de universiteit van je keuze en dat je je binnen enkele jaren goed voelt met je behaalde diploma. Daarom stelt de Universiteit Antwerpen alles in het werk om je studietijd aangenaam te maken en de kwaliteit van de opleiding op topniveau te houden. Onze opleidingen worden geregeld bijgestuurd en aangepast aan de maatschappelijke evolutie. ‘Leren is leven’ is de slogan van de Universiteit Antwerpen. Niet zomaar een leuze, want wij maken werk van een goed evenwicht tussen leren en leven. Met ‘kennen’ ben je niets zonder het ‘kunnen’. De link tussen leren en leven is hier voelbaar aanwezig. Als je naar een van onze informatiedagen komt, zal je merken dat het prettig studeren is aan de Universiteit Antwerpen. Zowel onze medewerkers als onze studenten zullen je er graag over vertellen en kijken alvast uit naar de kennismaking! Universiteit Antwerpen Prof. dr. Alain Verschoren Rector

4  |  Waarom aan de Universiteit Antwerpen studeren? Studentgerichtheid De Universiteit Antwerpen staat voor studentgerichtheid. Dit betekent onder andere dat je zoveel mogelijk college volgt in kleine groepen, wat een vlotte interactie mogelijk maakt. Dankzij de kleine afstand tussen studenten en docenten kan je bij je profs terecht met allerlei vragen en problemen. De vlotte communicatie tussen docenten, assistenten en studenten wordt mee ondersteund door de digitale leeromgeving Blackboard. Dat biedt ook nieuwe kansen voor een interactief onderwijssysteem. Studenten worden ook uitgenodigd om actief deel te nemen aan het beleid: in verschillende adviesorganen en raden zijn zij vertegenwoordigd. Tenslotte is de Universiteit Antwerpen bekend voor haar goede studentenbegeleiding en -ondersteuning, waarbij wordt ingespeeld op de individuele noden van alle studenten.. Innoverende academische opleidingen De Universiteit Antwerpen biedt innoverende academische opleidingen, waarbij de opleidingen zowel oog hebben voor theorie als voor praktijk. De opleidingen zijn stevig verankerd in sterk wetenschappelijk onderzoek, dat ook internationale faam geniet. De ‘ivoren’ academische toren werd reeds lang geleden gesloopt: academici hechten veel belang aan een voortdurende uitwisseling met de steeds evoluerende samenleving. Bij je studie aan de Universiteit Antwerpen staat niet zozeer het memoriseren van feitenkennis centraal: je verwerft relevante kennis en vaardigheden die je nodig hebt om beroepsrelevante opdrachten en problemen op te lossen. De BaMa-structuur schept ruimte voor vernieuwing en verbetering. Nieuwe opleidingen werden ingevoerd, keuzemogelijkheden binnen bestaande opleidingen verruimd. Infrastructuur Voor haar onderwijs beschikt de Universiteit Antwerpen over de meest moderne infrastructuur: goed uitgeruste les- en computerlokalen, laboratoria, bibliotheken en studielandschappen. In alle publieke ruimten zijn er “hotspots” waar je draadloos kan surfen. De laatste jaren werd ook grootschalig geïnvesteerd in nieuwe gebouwen om het toenemend aantal studenten op te vangen en hen een aangename leeromgeving te bieden.

Waarom aan de Universiteit Antwerpen studeren?  |  5 De Universiteit Antwerpen is een middelgrote universiteit met meer dan 14 000 studenten, verspreid over vier campussen en zeven faculteiten. De campussen Middelheim, Groenenborger en Drie Eiken liggen aan de stadsrand, in een groene omgeving. De campussen Middelheim en Groenenborger grenzen aan het openluchtmuseum Middelheim en aan het Nachtegalenpark. Studeer je op campus Drie Eiken dan kan je volop genieten van de groene oase van Fort VI en de mooie vijvers rondom de campus. De Stadscampus, met zijn kern van prachtig gerenoveerde 16de-eeuwse gebouwen, ligt in hartje Antwerpen. De opleiding Geneeskunde wordt gegeven op de campus Groenenborger, campus Drie Eiken en in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA). Vorming De Universiteit Antwerpen wil niet alleen opleidingen aanbieden, maar ook een brede vorming. Jonge mensen laten opgroeien tot professionelen met een kritische ingesteldheid, een tolerante en constructieve houding. De Universiteit Antwerpen kiest resoluut voor pluralisme en verwelkomt diversiteit in haar curricula, personeel en studenten. Antwerpen Je kiest natuurlijk ook voor de stad Antwerpen. Studeren is meer dan met je neus in de boeken zitten. Wie in Antwerpen komt studeren, kiest voor een studentenstad. Antwerpen is niet alleen een universiteitsstad: het is een bruisende metropool met een uniek cultuurhistorisch aanbod, een wereldhaven, een overvloed aan cafés en restaurants, clubs, gezellige pleintjes, cultuur, architectuur, mode, sportinfrastructuur... Kort samengevat: een stad waarin Antwerpenaars, bezoekers en studenten graag wegzinken.

6  |  De opleiding Geneeskunde algemeen De bachelorjaren volg je op de campus Groenenborger, campus Drie Eiken en in het UZA. De masterjaren volg je op campus Drie Eiken, in het UZA en andere opleidingsziekenhuizen uit ons Antwerps Universitair Ziekenhuisnetwerk (zie verder onder Antwerps Universitair Ziekenhuisnetwerk). Wat is Geneeskunde? De arts heeft een tweeledig doel voor ogen; enerzijds ingrijpen bij ziekte (het curatieve handelen) en anderzijds het voorkomen van ziekte of van hervallen in dezelfde ziekte (het preventieve handelen). Doel van de opleiding Geneeskunde De opleiding Geneeskunde heeft tot doel via efficiënt en effectief gebruik van verschillende onderwijsvormen artsen op te leiden. De arts dient voldoende competenties (kennis, vaardigheden en professioneel gedrag) te bezitten om medische problemen op vlak van ziekte en gezondheid te kunnen analyseren, zelfstandig aan te pakken en op te lossen. De arts zal op een adequate en wetenschappelijk onderbouwde wijze kunnen functioneren binnen een arts-patiënt relatie, binnen de maatschappelijke context van een veranderende gezondheidszorg. Deze artsen bezitten de basiscompetenties om zich verder te bekwamen, hetzij in de klinische specialismen, hetzij in de huisartsgeneeskunde, hetzij in de sociale geneeskunde, hetzij als wetenschappelijk onderzoeker.

De opleiding Geneeskunde algemeen  |  7 Waarom Geneeskunde studeren? Wanneer je Geneeskunde studeert, kies je voor een boeiende toekomst in een van de mooiste beroepen. Wil je weten hoe een menselijk lichaam werkt en wat er fout loopt bij ziekte? Wil je leren problemen van patiënten goed aan te voelen en je in te leven in de situatie waar zij zich in bevinden? Wil je andere mensen helpen met hun problemen? Ben je geboeid door wetenschappelijk onderzoek en wil je je kritische geest verder ontwikkelen? Allemaal goede redenen om Geneeskunde te gaan studeren! Diploma: Arts De opleiding tot Arts bestaat uit een driejarige bacheloropleiding en een vierjarige masteropleiding. Wie slaagt in het Masterjaar (7de jaar) bekomt de academische graad van Master in de Geneeskunde.

8  |  Waarom Geneeskunde studeren in Antwerpen? Bij ons staat de student centraal. In de kleine onderwijsgroepen krijg je extra aandacht en begeleiding van onze professoren. Die topdeskundigen staan garant voor het overbrengen van de juiste kennis en medische deskundigheid die zij putten uit hun jarenlange ervaring als huisarts, chirurg, internist, onderzoeker, ... en uit hun nauwe betrokkenheid met het wetenschappelijk onderzoek in de hele wereld. Ook het vernieuwde programma oogt resoluut naar de toekomst en plaatst je vanaf je eerste jaar aan het ziekbed van de patiënt. Wat het is om arts te zijn, ervaar je in Antwerpen, waar de opleiding innovatief en actueel is vanaf de eerste dag. Toekomstgerichte basisopleiding Onze missie en zorg zijn goede artsen van jullie te maken. Onze opleiding sluit naadloos aan op het verplichte toelatingsexamen van de Vlaamse overheid en heeft dankzij dit examen een erg hoog slaagpercentage. De opleiding Geneeskunde in Antwerpen is het resultaat van een doordacht concept. Het geneeskundecurriculum is opgebouwd uit vier ‘lijnen’: een Kennislijn, de lijn ‘Arts en maatschappij’, een Klinische en een Wetenschappelijke lijn. Met je twee voeten in de geneeskunde Vanaf je 1ste bachelor Geneeskunde word je geconfronteerd met leeropdrachten uit praktijkgerichte onderwijslijnen zoals “Arts en maatschappij” en “Klinische lijn”. Met een uitgekiend trainings- en opleidingsprogramma leren tientallen experts de studenten persoonlijk de ‘knepen van het vak’. Niet alleen gesprekstechnieken worden grondig bekeken en ingeoefend, maar ook de eigen reacties van de student worden geanalyseerd. Dit vaardigheden onderwijs heeft al heel wat internationale erkenning verworven. De studenten appreciëren deze begeleiding en voelen zich zelfzekerder en sterker in de stages. Tijdens de verpleegstage leer je alle verpleegkundige handelingen op de werkvloer. Je leert observeren, participeren, praten met en luisteren naar de patiënt.

Waarom Geneeskunde studeren in Antwerpen?  |  9 Je leert ook omgaan met de maatschappelijke problemen als arts. Deze worden vanuit verschillende invalshoeken wetenschappelijk toegelicht en aangepakt. Je bezoekt ondermeer centra voor hulpverlening, voor drug­ behandeling en afkickcentra. Waaier aan specialisatiemogelijkheden Droom je ervan om kinderarts, chirurg, cardioloog, psychiater, oogarts, spoedarts,… te worden? Dan biedt de Universiteit Antwerpen je een waaier van opleidingsmogelijkheden bij topdeskundigen binnen een uitgebreid netwerk van ziekenhuizen. Aan de Universiteit Antwerpen kan je als arts specialiseren in alle specialismen en subspecialismen. Meer informatie vind je op het internet onder volgende link: http://webh01.ua.ac.be/gso. Netwerk van ziekenhuizen De faculteit Geneeskunde en het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) werken nauw samen met de ziekenhuizen binnen en buiten de regio Antwerpen. Die verbondenheid biedt je de unieke gelegenheid om in elke denkbare discipline ervaring op te doen aan het ziekbed van de patiënt (zie verder Antwerps Universitair Ziekenhuisnetwerk). Huisarts, een boeiend vak De Universiteit Antwerpen beschikt over een dynamisch Centrum voor Huisartsgeneeskunde met een eigen onderzoeksgroep en een uitgebreid netwerk van huisartsenopleiders. Daar leer je wat huisartsgeneeskunde als specialisme betekent: toegepaste wetenschap dicht bij de mensen. Meer info vind je op: www.huisartsgeneeskunde.be. Sociale geneeskunde Wil je als arts in de sector van de sociale geneeskunde aan de slag, dan blijf je aan de Universiteit Antwerpen niet in de kou staan. De prespecialisatie Sociale geneeskunde is een springplank naar een loopbaan als jeugd-, verzekerings- of bedrijfsarts. Meer info vind je op: www.ua.ac.be/esoc. Uitstekend wetenschappelijk onderzoek Kritisch-wetenschappelijk en systematisch een ziekte bestuderen of klachten oplossen vergt oefening en inzicht.

10  |  Waarom Geneeskunde studeren in Antwerpen? Vanaf de eerste bachelor word je actief betrokken bij alle stappen van het wetenschappelijk onderzoek. Je leert wetenschappelijke informatie verzamelen, verwerken, een presentatie geven en een wetenschappelijk onderzoek opzetten. Later in de opleiding krijg je de kans om een wetenschappelijk onderzoeksproject uit te werken met de hulp van artsen verbonden aan de Universiteit Antwerpen. Uit talrijke studies blijkt dat de Universiteit Antwerpen en vooral haar faculteit Geneeskunde uitstekend scoren met hun wetenschappelijk onderzoek. Via jaarlijkse aanmoedigingsprijzen krijgen veelbelovende medische vorsers aan de Universiteit Antwerpen een duwtje in de rug. Overigens heeft het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) de hoogste pathologie-index (lees: het ernstigste ziekteprofiel) in België. Dat schept dan weer mogelijkheden tot superspecialisatie en innovatief klinisch onderzoek. Meer info vind je op: www.ua.ac.be/geneeskunde.

Waarom Geneeskunde studeren in Antwerpen?  |  11 Geneeskunde internationaal Voor de eindtermen en competenties hanteren we het CanMEDS-systeem (http://rcpsc.medical.org/canmeds/ ), samen met een internationaal uitgewerkt programma met 120 ziektebeelden opgesteld door ‘The Medical Council of Canada (‘Objectives for the qualifying examination’ www.mcc.ca/en/exams/objectives). Deze vormen de inhoudelijke basis die geneeskundestudenten absoluut moeten kennen, evenals een overzicht van de diverse aspecten/rollen die een basisarts zich eigen moet maken. Dit systeem vormt de toetssteen na de opleiding en onze diploma’s vinden dan ook internationale aansluiting op de grote boardexamens zoals van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, zodat de uitwisseling van studenten in alle richtingen wordt bevorderd. Meer dan 50% van onze studenten Geneeskunde doet een stage in het buitenland via internationale uitwisselingsprogramma’s zoals het Erasmusproject. Daarmee zijn we koploper in Vlaanderen. Uiteraard word je in je keuze begeleid waar het gaat over specifieke vakken, onderzoeksstages of onderzoek voor de Masterproef.

IO

S ES OF

PR

MU NI CA TO R

Ook wanneer je in België blijft, maak je kennis met de internationale dimensie van de wetenschap via buitenlandse gastdocenten en wetenschappelijke literatuur. Je raakt vertrouwd met het Engels als taal van de wetenschap, in het eerste jaar eerder bescheiden en passief, later ook actief.

CO M

L NA

MEDICAL EXPERT

COLLABORATOR

R

GE NA

MA

AD HEA VO LTH CA TE

SCHOLAR

12  |  Waarom Geneeskunde studeren in Antwerpen? Antwerps Universitair Ziekenhuisnetwerk De provincie Antwerpen telt de grootste medische tewerkstelling in Vlaanderen en biedt jou als arts talloze toekomstmogelijkheden! De faculteit Geneeskunde en het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) werken nauw samen met alle grote ziekenhuizen binnen en buiten de regio Antwerpen. Die verbondenheid biedt je de unieke gelegenheid om in elke denkbare discipline ervaring op te doen aan het ziekbed van de patiënt.



Een bijkomende troef is de verbondenheid van de Universiteit Antwerpen met het Antwerps Universitair Ziekenhuisnetwerk die zorgt voor: - kwaliteitsvolle patiëntenzorg met een universitaire dimensie - klinisch wetenschappelijk onderzoek - klinische opleiding van artsen en specialisten - voortdurende uitwisseling van kennis en ervaring - aanbod van alle erkende specialismen en subspecialismen

Het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) Het Universitair Ziekenhuis Antwerpen is opgericht in 1979. Sinds die tijd werden 38 hoog gespecialiseerde medische diensten uitgebouwd. Het ziekenhuis telt 573 erkende bedden. 2 500 medewerkers zorgen jaarlijks voor de 22 000 mensen die er worden gehospitaliseerd en behandelen dan ook nog 165 000 ambulante patiënten. Sinds 1 januari 2005 is het UZA een juridisch zelfstandige organisatie. Een beheersovereenkomst tussen de Universiteit Antwerpen en het UZA regelt de wederzijdse rechten en plichten. Samenwerkingsovereenkomst Universiteit Antwerpen, UZA en partnerziekenhuizen De Universiteit Antwerpen en het Universitair Ziekenhuis Antwerpen hebben eveneens een overeenkomst afgesloten op 10 juli 2006 met de hiernavolgende partnerziekenhuizen: ZiekenhuisNetwerk Antwerpen (ZNA), AZ Sint-Augustinus, Sint-Vincentius, Monica, AZ KLINA en Hof Ter Schelde. Hiermee werd een kader gecreëerd waarbinnen de voornoemde organisaties structureel met elkaar samenwerken in de regio Antwerpen:

Waarom Geneeskunde studeren in Antwerpen?  |  13



- de Universiteit Antwerpen wil via deze samenwerking haar rol in het onderzoek, onderwijs en opleiding in de gezondheidszorg verbreden en versterken; - het UZA wil zich toeleggen op topreferentiezorg en via deze samen­­wer kingsovereenkomst zijn (inter)nationale uitstraling versterken; - De partnerziekenhuizen willen kwaliteitsvolle en toegankelijke regio nale gezondheidszorg aanbieden, met geselecteerde regionale speerpunten en via deze overeenkomst in bepaalde domeinen universitaire diensten uitbouwen.

14  |  De opleiding Geneeskunde: het curriculum Het curriculum in grote lijnen Naast het overbrengen van actuele, wetenschappelijk gebaseerde kennis (Kennislijn), start de student vanaf de 1ste bachelor tot en met de 2de master (jaar 5) met 3 leerlijnen: de Klinische lijn, de Wetenschappelijke lijn en de lijn Arts & maatschappij. Deze zijn verweven met de andere opleidings­ onderdelen. - In de Klinische lijn zullen de communicatieve en medische technische vaardigheden worden aangeleerd die een toekomstig arts nodig heeft in zijn/haar beroep. - Wetenschappelijk onderzoek komt aan bod in de Wetenschappelijke lijn en moet de student begeleiden naar het voorstellen van een eigen wetenschappelijk eindwerk. - In de lijn Arts en maatschappij tenslotte, zal de plaats en rol van de arts in de maatschappij in al zijn aspecten aan bod komen. Bachelor in de Geneeskunde Het curriculum in de eerste bachelor (Ba) is toekomstgericht, met een sterke medische focus. Zo werden algemeen-vormende vakken als scheikunde en biologie vervangen door een flinke portie Celbiologie. Dit vak zal namelijk de komende tien tot twintig jaar een belangrijke rol spelen, ook op het niveau van de dagelijkse geneeskundebeoefening. In hoeksteenmodules, zoals anatomie en cel­ biologie, wordt de inhoud gestuurd op wat later van belang is bij het onderwijs van de systemen en hun pathologieën. Medische technieken nemen dan weer de plaats in van de fysica. Hierdoor kan de student zich in het 2de en 3de bachelorjaar toeleggen op de studie van de orgaansystemen, met de fysiologie en fysiopathologie en met enkele grote klinische beelden van orgaandisfunctie (bv. hartfalen, osteoporose, diarrhee). Je leert de gezonde mens in al zijn facetten kennen en hoe de verschillende orgaansystemen samenwerken om gezond te blijven. Daarenboven krijg je de eerste grote ziektebeelden aangereikt.

Wetenschappelijke lijn

Klinische lijn

Arts en maatschappij

Kennislijn

Oncologie

Anatomie 3: radioanatomie

Informatie vergaren en verwerken

Verpleegstage

Communicatie / Medisch technische vaardigheden

Gezondheid en Samenleving

Thema verslaving

Longen

Anatomie 2: schedel hoofd en romp

Statistiek & epidemiologie 1

Communicatie / Medisch technische vaardigheden

Milieu & Gezondheid

Nier & Homeostase

Bloed

Hart & Bloedvaten

Anatomiedissecties

Celbiologie: genetica

Endocrinologie

Microbiologie

Medische Technieken Bewegingsstelsel

Eigen & Niet Eigen

Anatomie 1: bewegingsstelsel + zenuwstelsel

Celbiologie: celfysiologie

Levensbeschouwing

Farmacologie

Statistiek & epidemiologie 2

Communicatie / Medisch technische vaardigheden

Arts & Maatschappij

Shock & Orgaanfalen

Urogenitaalstelsel, reproductie &seksualiteit

Neurowetenschappen

Spijsverteringsorganen

Kind & Ontwikkeling

Evidence Based Medicine

Orgaanbiologie

Huisartsgeneeskunde

Derde bachelor

Celbiologie: histologie & cytologie

Tweede bachelor

Celbiologie: biochemie

Ik-word-arts-week

Eerste bachelor

Curriculum Bachelors Geneeskunde

De opleiding Geneeskunde: het curriculum  |  15

16  |  De opleiding Geneeskunde: het curriculum Bachelor in de Geneeskunde: opleidingsonderdelen Zoek je beschrijvingen van opleidingsonderdelen? Surf dan naar www.ua.ac.be/ood2010. Daar vind je via de rubriek geneeskunde een beschrijving van alle opleidingsonderdelen. Meer bepaald: informatie over de begin- en eindtermen, inhoud, werk- en evaluatievormen en noodzakelijk en aanbevolen studiemateriaal. De studiepunten geven een goed beeld van de relatieve tijdsbesteding die verwacht wordt voor elk opleidingsonderdeel. Je moet rekenen op een gemiddeld aantal van 25-30 uren studietijd per studiepunt.

Het curriculum | 17

bachelor eerste jaar Bachelor in de Geneeskunde eerste jaar (1BGEN) Module: Kennislijn Anatomie 1: bewegingsstelsel & zenuwstelsel Anatomie 2: schedel, hoofd en romp Anatomie 3: radioanatomie Celbiologie: biochemie Celbiologie: histologie & cytologie Celbiologie: evolutiebiologie en inleiding fysiologie Celbiologie: genetica en biotechnologie Medische technieken

Sp. 4 5 3 9 9 6 6 3

Module: Klinische lijn Communicatie / Medisch technische vaardigheden & Verpleegstage

6

Module: Arts en maatschappij Thema verslaving - gezondheid & samenleving

6

Module: Wetenschappelijke lijn Informatie vergaren & verwerken

3

18 | Het curriculum

bachelor tweede jaar Bachelor in de Geneeskunde tweede jaar (2BGEN) Module: Kennislijn Orgaanbiologie Anatomie dissecties Farmacologie Eigen en niet-eigen 1 Microbiologie en infectieziekten 1: ziekteverwekkers Bewegingsstelsel 1 Hart & vaten 1 Bloed 1 Longen 1 Nier en homeostase 1 Oncologie

Sp. 4 3 6 4 6 6 6 3 6 3 3

Module: Klinische lijn Communicatie / Medisch technische vaardigheden

3

Module: Arts en maatschappij Milieu & gezondheid

4

Module: Wetenschappelijke lijn Statistiek en epidemiologie 1

3

Het curriculum | 19

bachelor derde jaar Bachelor in de Geneeskunde derde jaar (3BGEN)

Sp.

Module: Kennislijn Huisartsgeneeskunde 1 Evidence Based Medicine Shock en orgaanfalen Kind en ontwikkeling 1 Endocrinologie 1 Spijsverteringsorganen 1 Neurowetenschappen Urogenitaal stelsel, reproductie & seksualiteit 1

4 3 3 6 3 6 12 5

Module: Klinische lijn Communicatie / Medisch technische vaardigheden

6

Module: Arts en maatschappij Arts en maatschappij

6

Module: Wetenschappelijke lijn Statistiek & epidemiologie 2

3

Andere Levensbeschouwing

3

20 | Het curriculum Master in de Geneeskunde Het hervormen van een curriculum is een omvangrijk en geleidelijk proces. Het curriculum van de masterjaren wordt momenteel progressief herwerkt door de onderwijscommissie van de faculteit Geneeskunde. De actuele stand van zaken vind je terug via www.ua.ac.be/ood2010, rubriek ‘geneeskunde’. In de masterjaren richten de multidisciplinaire modules zich op de diagnose en behandeling van de verschillende ziektes. Tijdens de 1ste en 2de master (jaar 4 en 5) spitst het vernieuwde curriculum zich toe op de studie van de pathologie van deze klinisch geïntegreerde orgaansystemen. Daarin zul je leren wat er mis kan gaan met orgaans­ystemen en leer je verschillende ziektebeelden herkennen en behandelen. Je leert klinisch redeneren en probleemoplossend denken. Uiteindelijk ga je al je kennis integreren en omzetten in praktijk. Het 3de masterjaar (jaar 6) is een voltijds stagejaar. Je loopt een jaar stage zowel in ­verschillende ziekenhuisdiensten als in een huisartsenpraktijk onder begeleiding van een stagemeester. Sommige stages kan je ook in het buitenland doen. Het Masterjaar (jaar 7) vormt de aanzet tot een vervolgopleiding: huisarts, ziekenhuisarts, sociale geneeskunde, arbeidsgeneeskunde... en bestaat vooral uit co-schappen. In dat 7de jaar volgen de eindexamens: een klinisch examen en een ­probleemoplossend examen. Deze worden voorbereid door geïntegegreerde multidisciplinaire colleges. Het geheel wordt afgerond met de Masterproef. Eindtermen en competenties Voor de eindtermen en competenties hanteren we het CanMEDS-systeem (http://rcpsc.medical.org/canmeds/ ), samen met een internationaal uitgewerkt programma met 120 ziektebeelden opgesteld door ‘The Medical Council of Canada (‘Objectives for the qualifying examination’, www.mcc.ca/en/exams/objectives). Deze vormen de inhoudelijke basis die geneeskundestudenten absoluut moeten kennen, evenals een overzicht van de diverse aspecten/rollen die een basisarts zich eigen moet maken. Dit systeem sluit aan op de grote boardexamens zoals van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.

Het curriculum  |  21

master eerste jaar Master in de Geneeskunde eerste jaar (1MGEN1)

Sp.

Module: Kennislijn Hart en vaten 2 Nier 2 Longen 2 Bloed 2 Microbiologie en infectieziekten 2 Bewegingsstelsel 2 Eigen en niet-eigen 2 Stofwisseling en hormonen 2 Psychiatrie 2 Multidisciplinair onderwijs 1 Keuze onderwijs

7 4 5 3 4 6 3 4 5 3 4

Module: Arts en maatschappij Arts en maatschappij 4

3

Module: Klinische lijn Klinische lijn 4

3

Module: Wetenschappelijke lijn Masterproef 1

6

22 | Het curriculum

master tweede jaar Master in de Geneeskunde tweede jaar (1MGEN2)

Sp.

Module: Kennislijn Zenuwstelsel 2 Zintuigen 2 Anaesthesie/pijn Huisartsgeneeskunde 2/geriatrie Spijsverteringsorganen 2 Urogenitaal stelsel en reproductie 2 Kind en ontwikkeling 2 Multidisciplinair onderwijs 2 Keuze onderwijs

4 6 3 6 6 6 5 3 6

Module: Arts en maatschappij Arts en maatschappij 5

3

Module: Wetenschappelijke lijn Masterproef 2

6

Module: Klinische lijn Klinische lijn 5

6

Het curriculum | 23

master derde jaar Master in de Geneeskunde derde jaar (1MGEN3)

Sp.

Voorbereidingsweek Stage oktober Stage november Stage december Stage januari Stage februari Stage maart Stage april Stage mei Stage juni Stage juli Stage augustus Portfolio m.i.v. autopsies

3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 10

Module: Wetenschappelijke lijn Masterproef 3

3

24 | Curriculum

master vierde jaar Master in de Geneeskunde vierde jaar (1MGEN4)

Sp.

Stage september 2 maanden co-assistentschap Masterproef Klinisch examen Multidisciplinair probleemoplossend onderwijs miv palliatieve zorgen Interprofessioneel onderwijs Oriëntatie

4 8 11 10 9 3 15

tekst | 25

26  |  Onderwijs en examens Onderwijs Voor de meeste vakken worden hoorcolleges georganiseerd. Je volgt in groep een uiteenzetting van de docent, al dan niet ondersteund door audiovisueel materiaal. Voor bepaalde vakken zijn er ook werkcolleges, waar de leerstof uit de hoorcolleges in kleinere groepen wordt uitgediept en ingeoefend. Wens je hier meer over te weten, surf naar www.ua.ac.be/ood2010, rubriek geneeskunde, klik op een opleidingsonderdeel en je vindt er de volledige vak­ beschrijving met eindtermen en dergelijke meer. Als universiteitsstudent leer je zelfstandig, kritisch en probleemoplossend denken. Je bepaalt zelf je studietempo en bereidt tussentijdse evaluatie­ momenten voor. Zo krijg je de nodige bagage en ontwikkel je de nodige creativiteit om een grote diversiteit aan problemen te behandelen. Dit heeft tot gevolg dat het bedrijfsleven voor de invulling van hogere functies de voorkeur geeft aan universitairen. De digitale leeromgeving Blackboard speelt in deze context een grote rol. Opdrachten worden via dit medium doorgegeven en interactief verwerkt en je kunt docenten altijd om feedback vragen. Het contact met professoren en assistenten is niet altijd even intens als met je leerkrachten in het secundair onderwijs, maar je wordt allerminst aan je lot overgelaten. Wanneer je zelf het initiatief neemt om hulp te zoeken, zijn deze mensen zeker bereid een antwoord of oplossing te formuleren voor je vragen of problemen. Het uitgebreide gamma aan begeleidingsmogelijkheden wordt verderop in deze brochure besproken. Studiepunten De studieomvang van elke opleiding wordt uitgedrukt in studiepunten. Een voltijds academiejaar staat voor 60 studiepunten. Deze norm werd over­ genomen van het Europees ECTS-project (European Community Course Credit Transfer System). Deze studiepunten zijn een relatieve maatstaf voor de studieomvang van de opleidingsonderdelen in het jaarprogramma. De volledige bacheloropleiding Geneeskunde omvat 180 studiepunten, de masteropleiding 240 studiepunten. Elk studiepunt komt overeen met een studietijd van 25 tot 30 uren. Hierin zijn zowel het bijwonen van de colleges of practica, de voorbereidingstijd en het studeren voor de examens vervat. De studietijd van een voltijds academiejaar varieert van 1500 tot 1800 uren studie. Het aantal studiepunten van een opleidingsonderdeel zegt dus veel

Onderwijs en examens  |  27 meer over hoeveel tijd je er uiteindelijk aan zal besteden, dan enkel het aantal uren dat je les hebt. De normen zijn overal in Vlaanderen en in Europa gelijkaardig, dus gemakkelijk vergelijkbaar. Semestersysteem - Examens Het academiejaar is opgedeeld in zes opeenvolgende periodes: het eerste semester, de semestervakantie, het tweede semester, de zomervakantie, de tweede examenzittijd en een les- en examenvrije periode. Wat het eerste semester betreft, leg je in januari examens af voor ongeveer de helft van het jaarprogramma, in juni voor de overige vakken van de eerste examenzittijd. Voor wie niet al zijn credits heeft verworven na de eerste examenzittijd, wordt in september de tweede examenzittijd ingericht. Door de flexibilisering in het hoger onderwijs bestaan er geen “studiejaren” meer. Wel worden nog modeltrajecten vastgesteld. Als je voor een voltijds modeltraject kiest, rond je een bacheloropleiding (180 sp.) af in drie jaar tijd: 60 studiepunten per jaar. Wanneer je geslaagd bent voor een opleidingsonderdeel en dus minstens 10 op 20 behaalt, verwerf je een creditbewijs dat overeenkomt met het aantal studiepunten van dit opleidingsonderdeel. Indien je niet alle creditbewijzen voor je studieprogramma behaalt, kan je (soms) toch verder met je studie. De faculteit moet dan je programma - een geïndividualiseerd traject of GT - goedkeuren. Omdat de studieprogramma’s volgens een logische volgorde werden ingebouwd, zijn er voorwaarden vastgelegd om welbepaalde vakken al te mogen volgen. Dit noemt men volgtijdelijkheid. Je slaagt voor een opleiding als je creditbewijzen haalt voor alle opleidings­ onderdelen van de opleiding. Dankzij de nieuwe bachelor- en masterstructuur en het flexibiliserings­ systeem heb je als student meer keuzemogelijkheden gekregen om je studieprogramma in te vullen. In elke faculteit adviseren studietrajectbegeleiders over de samenstelling van je programma en over de aangeboden keuzemogelijkheden. Het is echter belangrijk voldoende vooruitgang te boeken in je studietraject en in een redelijke tijd je diploma te behalen. Daarom heeft de Universiteit Antwerpen een systeem van studievoortgangbewaking en -begeleiding opgezet; de faculteit zal je studieprestaties volgen en kan je bindende

28  |  Onderwijs en examens voorwaarden opleggen wanneer je niet de helft van de studiepunten van het goedgekeurde studieprogramma van het academiejaar hebt behaald! Het volledige onderwijs- en examenreglement vind je terug op www.ua.ac.be/OER. Leerkrediet Sinds het academiejaar 2008-2009 is het “leerkrediet” in voege getreden. De overheid wil je zo stimuleren in het maken van een doordachte studiekeuze. Hoe werkt het leerkrediet? Het leerkrediet werkt eveneens met studiepunten. Elke student krijgt 140 studiepunten bij zijn eerste inschrijving in het Vlaams hoger onderwijs. Voor elk opleidingsonderdeel waarvoor je inschrijft wordt het leerkrediet verminderd met de overeenkomstige studiepunten. Enkel wanneer je slaagt voor dat opleidingsonderdeel, komen die studiepunten er terug bij.

Onderwijs en examens  |  29 Voor wie? Het leerkrediet is van toepassing op alle studenten die zich inschrijvingen met een diplomacontract voor een initiële opleiding (de bachelors en de masters) en voor alle inschrijvingen met een creditcontract. Verkeerde keuze gemaakt? Indien je voor de eerste keer in het hoger onderwijs in Vlaanderen voor een bacheloropleiding bent ingeschreven en je van opleiding wenst te veranderen, voorzien de overheid en de instelling maatregelen om het verlies van leerkrediet te beperken. Deze zijn afhankelijk van de data van uit- en inschrijving. Informeer je tijdig bij je instelling. Bonus van 60 studiepunten De overgang van secundair naar hoger onderwijs loopt niet altijd even vlot. De overheid wil hieraan tegemoet komen door de eerste 60 studiepunten die je verwerft dubbel terug te geven. Opleiding afgewerkt? Na het behalen van je bachelordiploma, behoud je je leerkrediet. Als je een masterdiploma behaalt, wordt het startkapitaal van 140 studiepunten van je saldo afgetrokken. Als je studietraject perfect is verlopen, heb je dan nog 60 studiepunten over. Onvoldoende leerkrediet Als je geen of een negatief leerkrediet hebt, mag de instelling voor hoger onderwijs je inschrijving weigeren. Als je onvoldoende studiepunten hebt voor de opleiding of het programma waarvoor je wilt inschrijven, kan de instelling extra studiegeld vragen voor de studiepunten die je tekort komt of je inschrijving beperken tot het aantal studiepunten waarover je nog beschikt. Aan de Universiteit Antwerpen wordt géén verhoogd inschrijvingsgeld gevraagd. Je hebt wel van de betrokken faculteit de toelating tot inschrijven nodig en deze zal in de meeste gevallen je studieprogramma beperken. Het aantal studiepunten dat je opneemt door je inschrijving in opleidingsonderdelen en het aantal studiepunten waarvoor je credits behaalt via de examens is dus belangrijk!

30  |  Onderwijs en examens Het is een maatstaf voor studiesucces en studievoortgang en kan gevolgen hebben voor jouw recht op verder studeren en jouw sociaal statuut als student! Daarom is het belangrijk om doordacht te kiezen, je in te zetten voor je studie en ook administratief tijdig met alles in orde te zijn! Meer info: www.ua.ac.be/studiepunten. Ombudspersoon Wanneer je bv. een conflict hebt met je docent kan je een beroep doen op een ombudspersoon die bemiddelt inzake onderwijs- en examenproblemen. Zo kan je tijdens de examens met problemen (examenregeling, uitstel van examen, onderbreking of definitief stopzetten van examens, …) terecht bij de ombudspersoon van je opleiding. De ombudspersoon zorgt ervoor dat het examenreglement correct wordt opgevolgd. De ombudspersoon is ook aanwezig bij de deliberatie en kan, op basis van verzachtende omstandigheden zoals ziekte of ongeval, je “zaak” bepleiten. Je kan steeds de gegevens van jouw ombudspersoon terugvinden op Blackboard van de Universiteit Antwerpen. De volledige takenlijst van de ombudspersoon kan je nakijken in het onderwijs- en examenreglement van de Universiteit Antwerpen. Internationaal De Universiteit Antwerpen neemt actief deel aan de Europese uitwisselingsprogramma’s zoals ERASMUS. Elk jaar studeert een aanzienlijk grote groep studenten één semester aan een buitenlandse universiteit. In het kader van het ERASMUS-programma heeft de Universiteit Antwerpen samenwerkingsakkoorden gesloten met heel wat universiteiten in West- en Centraal Europa. Maar de Universiteit Antwerpen kijkt verder dan Europa. Op bilaterale basis (buiten het kader van ERASMUS) werden wereldwijd uitwisselingsprogramma’s uitgewerkt. In het kader van Internationale Ontwikkelingssamenwerking kan je met een beurs een aantal maanden in een ontwikkelingsland studeren. Je studieperiode aan één van de buitenlandse partneruniversiteiten wordt erkend als onderdeel van je studie aan de Universiteit Antwerpen. Meer info: www.ua.ac.be/dis (Dienst Internationale Samenwerking).

Waar kan je met je diploma aan de slag?  |  31 Antwerpen telt de grootste medische tewerkstelling in Vlaanderen en biedt jou als arts talloze toekomstmogelijkheden. -

Een deel van de afgestudeerde artsen kan een klinisch specialisme onder begeleiding van een erkend stagemeester beginnen. De selectie van de “geneesheerspecialist in opleiding” (GSO) gebeurt conform de richtlijnen van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR). Deze specialisatie omvat 4 tot 6 jaar stage, waarbij je het grootste deel van je tijd besteedt in het ziekenhuis bij de patiënt. Eens erkent als specialist door het ministerie van Volksgezondheid, kan je je zelfstandig vestigen of kan je je als specialist verbinden aan een ziekenhuis.



In het UZA en in de andere ziekenhuizen van het Antwerps Universitair Ziekenhuisnetwerk worden alle erkende specialismen en sub­specialismen aangeboden. Meer info vind je op http://webh01. ua.ac.be/gso.

- De huisartsenopleiding, interuniversitair georganiseerd, is een tweede belangrijke beroepsuitweg. Deze verloopt over twee extra jaren. Wie met deze huisartsenopleiding start mag al de geneeskunde beoefenen, maar wel onder het toezicht van een stagemeester. De Universiteit Antwerpen beschikt over een dynamisch Centrum voor Huisartsgeneeskunde met een eigen onderzoeksgroep en een uitgebreid netwerk van huisartsen­ opleiders. Bezoek de website voor meer informatie: www.huisartsgeneeskunde.be. -

De prespecialisatie Sociale Geneeskunde is een springplank naar een loopbaan als sport-, school-, jeugd-, verzekerings- of bedrijfsarts en in het ziekenhuis als beheerder van gezondheidsgegevens. Meer informatie vind je op: www.ua.ac.be/esoc.

-

Andere beroepsmogelijkheden vind je terug in de ontwikkelingssamenwerking of humanitaire hulporganisaties. Geïnteresseerde jonge artsen kunnen in het wetenschappelijk onderzoek stappen en een doctoraat voorbereiden. Verschillende organisaties zoals het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO) of het Instituut voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT) verschaffen hiervoor beurzen. Om les te geven in het hoger onderwijs is een doctoraat verplicht. ‘Ook de faculteit Geneeskunde stelt onderzoeksbeurzen ter beschikking. Deze beurzen kunnen kaderen in de opleiding tot Master in de huisartsgeneeskunde of in de opleiding tot geneesheer specialist.’

32  |  Alumnus aan het woord Met alumnus Jan Van Looveren diep in de ogen kijken “Al heel jong wist ik dat ik Geneeskunde wou studeren. Mijn vader is huisarts en aan de keukentafel gingen de gesprekken dus vaak de medische kant op. Het leek me een nobel beroep, omdat je iets kunt betekenen voor de maatschappij en voor je medemens. Ik ben naar de infodagen van alle Vlaamse univer­siteiten geweest en heb voor Antwerpen gekozen omwille van de middelgrote campus en het persoonlijke contact met de proffen. Tijdens mijn opleiding heb ik gaandeweg ontdekt dat technische en chirurgische handelingen me het best lagen. Ik heb me gespe­cialiseerd in de oog­heelkunde omdat dat een perfecte mix is van hoogtechnologische ontwikkelingen, verfijnde chirurgie en persoonlijk contact met patiënten. Het oog is heel complex. De dienst Oogheelkunde van het UZA wordt geleid door professor Marie-José Tassignon. Zij heeft twee maal koning Albert geopereerd aan cataract. Ik had de kans om haar te assisteren tijdens beide operaties.” Alumnus en oogarts Jan Van Looveren werkt op de gerenommeerde afdeling Oogheelkunde van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA). Afgestudeerd: Geneeskunde, 2002 Foto: Vincent Jauniaux

Toelatingsvoorwaarden en voorkennis  |  33 Toelatingsvoorwaarden Om toegelaten te worden tot de universitaire studierichting Geneeskunde, moet je beschikken over een diploma van het hoger secundair onderwijs. Bovendien moet je vooraf slagen in het toelatingsexamen ingericht door het ministerie van Onderwijs van de Vlaamse Overheid.Buitenlandse studenten en studenten met een buitenlands diploma nemen best contact op met de Studentenadministratie. Hoe bereid ik me voor om arts te worden? Interesse en aanleg voor de exacte wetenschappen (biologie, fysica, chemie en wiskunde) vormen een goede basis en zijn de belangrijkste vereisten voor een succesvolle deelname aan het toelatingsexamen arts/tandarts van de Vlaamse overheid. De kwaliteiten waarover je als arts moet beschikken zijn vooral handigheid, nauwkeurig kunnen werken, geduld, een uitstekend waarnemingsvermogen, plichtsbesef, verantwoordelijkheidszin en vlotheid in omgang met mensen. De studie vereist intelligentie, regelmatige werklust en een goed geheugen. Vergeet ook niet dat deze studie van lange duur is en je over heel wat doorzettingsvermogen èn vooral motivatie dient te beschikken. Voorbereiding op het toelatingsexamen arts Ter voorbereiding op dit toelatingsexamen organiseert de studenten­ vereniging ‘European Medical Student Association’ (EMSA) uit Antwerpen workshops waarop vrijgegeven vragen van dit toelatingsexamen door professoren samen met jou worden opgelost. Meer informatie hierover en online inschrijven via www.ua.ac.be/geneeskunde. Het toelatingsexamen arts Het toelatingsexamen wordt georganiseerd op 5 juli 2011 en op 30 augustus 2011 en neemt één volle dag in beslag. Beide sessies vinden plaats in het Tentoonstellingspark te Brussel. Het Departement Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap verspreidt hierover een brochure met een gedetailleerd overzicht van het programma evenals een aantal typevragen. Ze is gratis te verkrijgen in de scholen, de Centra voor Leerlingenbegeleiding (de vroegere PMS-centra) en de universiteiten. Je vindt de brochure en alle informatie ook op het internet onder het volgende adres: www.ond.vlaanderen.be/toelatingsexamen.

34 | Studiebegeleiding Overgang van het secundair onderwijs naar de universiteit Aan de universiteit ben je meer dan ooit verantwoordelijk voor jezelf. De manier waarop je studeert en het academiejaar indeelt moet je aanpassen aan je persoonlijk studeervermogen. Deze vaardigheid onder de knie krijgen is voor een “eerstejaarsstudent” niet altijd eenvoudig. Je wordt immers tegelijkertijd geconfronteerd met een aanzienlijke hoeveelheid leerstof en met een examensysteem waar je geen ervaring mee hebt. De medewerkers van de dienst Studieloopbaanbegeleiding kunnen je helpen. Hier kan je het hele academiejaar terecht voor algemene studiebegeleiding.

Studiebegeleiding | 35 Studieadvies en studentenbegeleiding De Dienst voor Studieadvies en Studentenbegeleiding helpt je vanaf het moment dat je voor het eerst inschrijft tot aan het moment waarop je je diploma ontvangt. Voor volgende zaken kan je bij ons terecht: Informatie en advies over studeren in het hoger onderwijs Dit kan handelen over studierichtingen binnen en buiten de Universiteit Antwerpen, maar ook over het leerkrediet, het onderwijs- en examen­ reglement, enz. Begeleiding bij het maken van je studiekeuze, twijfels over je studierichting Weten wat je wilt, is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Samen met een studentenbegeleider kan je aan de hand van gesprekken en oefeningen meer zicht krijgen op je persoonlijkheid, capaciteiten, interesses en de studierichtingen die daarbij passen, al dan niet in het kader van heroriëntering. Begeleiding omtrent studievaardigheden, studieplanning en uitstelgedrag Een studentenbegeleider kan je studievaardigheden helpen aanscherpen (hoe verwerk je grote hoeveelheden leerstof, hoe maak je een schema, hoe maak je goede nota’s) en je helpen bij het maken van realistische planningen en oefeningen om je uitstelgedrag tegen te gaan. Psychologische begeleiding en psychotherapie Wanneer je geconfronteerd wordt met persoonlijke problemen die je studies belemmeren (faalangst, rouwverwerking, relatieproblemen, …), kan je terecht bij een studentenbegeleider die samen met jou nagaat welke hulp je het best kan gebruiken. Dit kan gaan over een kortere begeleiding, het volgen van een training, het volgen van een langdurige psychotherapie of een gepaste doorverwijzing. Alles gebeurt steeds op vrijwillige basis. Begeleiding van studenten met een functiebeperking, topsport of kunstbeoefening Als student met een functiebeperking (fysische handicap of chronische ziekte, leerprobleem, concentratieprobleem, stoornis binnen het autismespectrum of psychisch probleem ...), sport- of kunstbeoefening kan je bijzondere faciliteiten aanvragen voor onderwijs en/of examens. Hiervoor is een attest

36 | Studiebegeleiding vereist. Meer info op: www.ua.ac.be/bijzonderefaciliteiten of in de folder ‘Studeren met een functiebeperking, topsport- of kunstbeoefening’. Afstudeerbegeleiding en beroepskeuze Tot slot kan je bij ons terecht voor hulp bij je zoektocht naar jobs passend bij je persoonlijkheid, capaciteiten en interesses, voor informatie over verdere studies na het behalen van een diploma, sollicitatietips, enz. Het aanbod aan individuele, groepsgerichte en digitale begeleiding wordt aan het begin van elk semester bekend gemaakt in alle publicaties voor studenten. Kijk ook zeker op ww.ua.ac.be/studentenbegeleiding. Studietrajectbegeleider Voor specifieke vragen over je individuele programma, vrijstellingen e.d. kan je terecht bij de studietrajectbegeleider van je faculteit: www.ua.ac.be/contactpersonen_slb of bij de facultaire website. Vakspecifieke begeleiding Met vragen of problemen over één van je cursussen kan je terecht bij de prof die deze cursus doceert of bij zijn/haar assistent(e). Gewoon langslopen of een mail sturen: je wordt zeker snel geholpen. Voor bepaalde vakken worden extra groepssessies georganiseerd om de ­theorie uit de hoorcolleges cerder toe te lichten en in oefeningen toe te ­passen. Je kan hulp vragen waar je vastloopt, knelpunten van de cursus bespreken en nuttige tips over het verwerken van de leerstof vragen. De masteropleiding biedt de mogelijkheid je voor te bereiden op een werk­ sector naar keuze. Taalbegeleiding: monitoraat op maat - Academisch Nederlands Op het ‘Monitoraat op maat’ kan je terecht voor gratis taalondersteuning Academisch Nederlands. Tijdens individuele sessies helpen taaldocenten je met je taalvragen. Voor specifieke taalbehoeften worden er contactmomenten in kleine groep georganiseerd. Eigen werkstukken en studiemateriaal kunnen dan besproken worden. Meer info: www.ua.ac.be/monitoraatopmaat

Studie- en studentenvoorzieningen  |  37 De Universiteit Antwerpen beschikt over moderne en goed uitgeruste les- ­­ en computerlokalen, laboratoria, bibliotheken en verschillende studie­ landschappen. Cursusdienst Eerstejaars kunnen voor de aankoop van cursussen terecht bij de Cursusdienst (Campus Groenenborger, naast de cafetaria, tegenover lokaal U024 en U025). De officiële cursussen, uitgegeven door de professoren en assistenten onder de vorm van losse kopies en eventueel CD’s met illustratiemateriaal, worden er tegen minimale prijzen verkocht. Veel van dit materiaal is natuurlijk ook beschikbaar via het electronische leerplatform Blackboard. Aan de balie van de cursusdienst vind je een lijst van de cursussen met betrekking tot jouw studierichting. De cursusdienst verkoopt ook laborato­ riummateriaal zoals labojassen, veiligheidsbrillen, dissectiesets, enz. Sport Je kan zowel individueel als in groep een grote verscheidenheid aan sporttakken beoefenen (+/- 30 sporten). Daarnaast besteden we aandacht aan representatiesport en interfacultaire competities en worden er allerhande tornooien georganiseerd evenals sportinitiaties, skistages, de 24-urenloop, Hossa-sportorganisaties... Meer info vind je op www.sportua.be. Campus Middelheim beschikt over een mooie sporthal (Health City). Je kan er naar hartelust fitnessen, dansen, vechtsporten beoefenen, squashen, badminton spelen, tafeltennissen enz. Daarnaast beschikt het sportcomplex over een polyvalente zaal die ruimte biedt voor sporten zoals volleybal, handbal, basket- en korfbal, zaalvoetbal. Er is ook een denksportruimte (schaken, bridge,...), een ontspanningsruimte met biljart en een cafetaria voorzien. Het spreekt voor zich dat hier ook plaats is voor TD’s en andere studentikoze en culturele activiteiten. Neem eens een kijkje op www.studiant.be of op www.student.antwerpen.be.

38  |  Studie- en studentenvoorzieningen

Studie- en studentenvoorzieningen  |  39 Computerfaciliteiten Op alle campussen van de Universiteit Antwerpen kan je gebruik maken van volwaardige computerfaciliteiten. Je vindt zowel computers in de bibliotheekruimten als in speciaal daartoe voorziene lokalen. Alle publieke ruimten (bibliotheek, cafetaria, aula) zijn “hotspots” waar je draadloos kunt surfen met je eigen laptop. Via deze weg kan je ook terecht op het elektronische leerplatform Blackboard voor lesmateriaal, opdrachten, mededelingen, discussiefora met professoren en medestudenten. Studentenrestaurants De Universiteit Antwerpen beschikt over goede studentenrestaurants waar je terecht kan voor warme en vegetarische maaltijden aan een zeer democratische prijs. De studenten kunnen terecht in het studentenrestaurant “Het Atrium” (Campus Middelheim). Een andere mogelijkheid biedt “De Passage” (Campus Groenenborger) met weliswaar een beperkter aanbod aan warme maaltijden maar met een ruime keuze aan broodjes, gebak, salades, versnaperingen en soep. De laatste jaren werd het aanbod aanzienlijk uitgebreid. Campus Drie Eiken beschikt naast een restaurant met een uitgebreide keuze aan gerechten over een uitstekende en drukbezochte cafetaria met een prachtig zonneterras.

40 | Studentenverenigingen Het studentenleven aan de Universiteit Antwerpen De boog kan niet altijd gespannen staan. Zoek je wat verstrooiing dan kan je je aansluiten bij of kennismaken met enkele studentenverenigingen van de Universiteit Antwerpen. AESCULAPIA Als student Geneeskunde kom je in de eerste plaats in contact met AESCULAPIA, de studentenvereniging van geneeskundestudenten. Het is een erg actieve vereniging met een clubblad en diverse activiteiten zoals TD’s en traditionele cantussen, maar ook regelmatig uitstappen en weekends. Vele van deze activiteiten worden gehouden in “De Spoed”, een feestzaal die de studenten zelf beheren. De sfeer tussen de studenten is erg goed in Antwerpen en ook afgestudeerden (zelfs assistenten en professoren) nemen soms deel aan de activiteiten. Meer info vind je op www.aesculapia.be. EMSA Is de Antwerpse afdeling van de European Medical Student Asso­ciation (EMSA). Dit is een internationale studentenvereniging die tot doel heeft de Europese studenten Geneeskunde te verenigen. Zij doet dit door het organiseren van evenementen m.b.t. verruiming van de medische opleiding en het uitwisselen van sociale, culturele en ethische aspecten van geneeskunde. Bezoek de website voor meer informatie: www.emsa.be. SOGA Het StudentenOverleg Geneeskunde Antwerpen (SOGA) is een overkoepelend overlegorgaan van en voor de studenten en verenigt alle jaarverantwoordelijken, Aesculapia, EMSA, studentenvertegenwoordigers en geïnteresseerde studenten. SOGA bespreekt op regelmatige basis de praktische problemen en ook onderwijskundige aspecten van onze opleiding. De voornaamste taak is overleg en reflectie over de opleiding, informatieoverdracht en het voorbereiden van de facultaire vergaderingen waarop de studenten een eenduidig standpunt naar voren brengen. Meer informatie vind je op www.soga.aesculapia.be. SOGA heeft ook op regelmatige basis contact met geneeskundestudenten van de andere Vlaamse faculteiten (Vlaams Geneeskundig Studenten Overleg). Onderwijs - opleidingsgerelateerde topics, die de faculteiten overstijgen, worden op dit overleg besproken.

Studentenverenigingen | 41 VUAS Naast de eigen studentenvereniging is er ook VUAS (Verenigde Universiteit Antwerpen Studenten). Deze organisatie is een overkoepeling van ASKStuwer en UNIFAC (resp. de studentenverenigingen van de buitencampussen en van de Stadscampus).

-

- -

De praeses (voorzitter) en het praesidium engageren zich voor de studenten op vlak van ontspanning, begeleiding en bescherming. Zij stellen drie doelen voorop: de opmaak van de wekelijkse Snelkrant die gratis wordt verspreid en informatie biedt over de activiteiten van studentenverenigingen, beschikbare jobs bij de jobdienst, e.a.; studentenvertegenwoordiging en behartiging van studentenbelangen; instaan voor ontspanning en culturele activiteiten (bv. wekelijkse film­ vertoning, jaarlijkse filmweek, go-cartrace, cocktailparty, galabal,...). VUAS vormt tevens de tussenschakel tussen andere studentenkringen, de studenten en de academische overheid van de Universiteit Antwerpen. Voor meer informatie kan je ook terecht op: www.vuas.be. Voorts zijn er nog studentenclubs die niet aan opleidingen gebonden zijn maar studenten bijeen brengen met bijvoorbeeld gelijkaardige politieke interesses. Ook CAMPINARIA, de vereniging van kot- en homestudenten, is een naam die je ongetwijfeld zult horen vallen.

42  |  Hoe bereik je de campussen? Wegbeschrijving naar de vier campussen Op www.ua.ac.be/route kan je de wegbeschrijving naar de verschillende campussen terugvinden. De vier campussen zijn campus Drie Eiken, Stadscampus, campus Groenenborger en campus Middelheim. Met de fiets De campussen zijn gemakkelijk te bereiken met de fiets! Meer en meer studenten kiezen voor dit transportmiddel. Je kan je op deze manier immers snel verplaatsen. Op elke campus staan verschillende fietsparkings ter beschikking van de studenten. Met de bus of de tram De Lijn info: 070 220 200 Voor alle informatie over reiswegen, dienstregelingen, verloren voorwerpen en algemene inlichtingen: op weekdagen van 7 tot 19 uur, za-, zo- en feest­dagen van 10 tot 18 uur. Je kan ook terecht in één van de Lijnwinkels om dienstregelingsboekjes te kopen. Die bieden een overzicht van alle bus- en/of tramlijnen in een streek. Op veel bussen en trams vind je een folder met de dienstregeling van de lijn waarop je rijdt. Natuurlijk kan je ook steeds één van de chauffeurs aan­ spreken of surfen naar de website: www.delijn.be. De website van De Lijn beschikt ook over een routeplanner die voor jou de reis van deur tot deur met bus, tram en/of trein uitstippelt. Dienst Abonnementen van De Lijn Antwerpen Grotehondstraat 58, 2018 Antwerpen, T +32 3 218 14 11 op weekdagen van 8.30 tot 16 uur, [email protected] Met de trein Voor alle informatie over reiswegen, dienstregelingen, vertrek- en aankomsttijden kan je terecht op de website van de NMBS: www.b-rail.be. Met de auto Alle campussen beschikken over ruime parkings, behalve de Stadscampus. Wens je toch in de buurt van de Stadscampus te parkeren, volg dan best de blauwe parkeerroute “Meir Universiteit”. Parkeren in Antwerpen is echter niet gratis! Meer info kan je terugvinden op www.parkereninantwerpen.be

Plattegrond campus Groenenborger  |  43 Hoofdadres campus Groenenborger Groenenborgerlaan 171 - 2020 Wilrijk (Antwerpen)

44  |  Plattegrond campus Drie Eiken Hoofdadres campus Drie Eiken Universiteitsplein 1 - 2610 Wilrijk (Antwerpen)

Bijkomende informatie | 45 Provinciale informatiedagen De studentenbegeleiders en medewerkers van de Universiteit Antwerpen nemen jaarlijks deel aan de netoverschrijdende studie-infobeurzen (Sidin’s). Deze worden per provincie georganiseerd op initiatief van het Ministerie van Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap en de Centra voor Leerlingen­ begeleiding. Infomomenten voor toekomstige studenten Open lesdagen Tijdens de Krokusvakantie van het secundair onderwijs organiseert de Universiteit Antwerpen open lesdagen. Bij de open lesdagen kan je twee soorten van lessen volgen, namelijk de meelooplessen en de proeflessen. Bij de meelooplessen kan je samen met de studenten van de bachelor eerste jaar één of meerdere colleges volgen. Sommige faculteiten organiseren ook proeflessen. De proefles is een ‘voorproefje’ van hoe een les kan zijn. Meer info en inschrijven via www.ua.ac.be/openlesdagen. Infodagen Zit er een arts in jou? Wil je antwoord op deze vraag, kom dan naar onze Infodag Geneeskunde op 19 februari 2011. Je komt er alles te weten over de toelatingsproef, onze studie-aanpak en Antwerpen als studentenstad. Je wordt ook rondgeleid op een afdeling van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA). De infodagen van de Universiteit Antwerpen vinden plaats in maart en april. Naast een algemene en een specifiek studiegerichte infosessie kan je aan de infostanden cursussen inkijken en een aantal brochures verkrijgen. Je krijgt de gelegenheid tot vragen stellen en desgewenst tot een persoonlijk gesprek. Vooraf inschrijven is niet nodig. De data en meer info vind je op www.ua.ac.be/infodagen. Infomarkt Twijfel je nog over je studiekeuze? Wil je nog graag een bevestiging van je keuze? Dan kan je terecht op de infomarkt in september. Bachelor-, schakel, master- en master na masterprogramma’s komen aan bod, alsook “flexibel studeren en avondonderwijs”. Aan de infostanden kan je cursussen inkijken, brochures verkrijgen en bijkomende vragen stellen aan de medewerkers van

46 | Bijkomende informatie de opleidingen en studentenbegeleiders . Vooraf inschrijven is niet nodig. De datum en meer info vind je op www.ua.ac.be/infodagen. Bochures over andere opleidingen Andere publicaties in deze reeks (alfabetisch gerangschikt): Biochemie en Biotechnologie, Bio-ingenieurswetenschappen, Biologie, Biomedische Wetenschappen, Chemie, Communicatiewetenschappen, Diergeneeskunde, Farmaceutische Wetenschappen, Fysica, Geschiedenis, Handelsingenieur, Handelsingenieur in de Beleidsinformatica, Informatica, Politieke Wetenschappen, Rechten, Sociologie, Sociaal - Economische Wetenschappen, Taal- en Letterkunde, TEW: bedrijfskunde, TEW: economisch beleid, Wijsbegeerte, Wiskunde. Wil je meer informatie dan kan je een brochure van één van deze opleidingen aanvragen bij de dienst Studie-informatie. Internet Surf gerust eens naar de volgende website van de Universiteit Antwerpen: www.ua.ac.be. Je vindt er uitgebreide informatie over alles wat je als student moet weten: studieaanbod, internationale programma’s, studie‑ begeleiding, voorbereidende cursussen, sociale voorzieningen, studenten­ leven, bibliotheken, examenreglement, enz.

 | 47

Studenten Informatie Punt (STIP) Stadscampus Grote Kauwenberg 2, Gebouw E (Agora) 2000 Antwerpen T +32 3 265 48 72, [email protected] Faculteit Geneeskunde - Decanaat Campus Drie Eiken Universiteitsplein 1, Gebouwen R, S en T 2610 Wilrijk (Antwerpen) T +32 3 265 26 33 [email protected] www.ua.ac.be/geneeskunde

48 | Notities