2004-12-20
Bachelor Semester 6 Variant Real Estate and Housing Bkb 601R Onderdeel: Leerplan Door Nick S.F. Capel 1088580 Docent: Herman Vande Putte
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
1
2004-12-20 0.0 Voorwoord Het document dat voor u ligt is het Leerplan voor het eindproject van BsC 6, variant Real Estate and Housing. In dit document staat de nodige informatie die u voor het eerst kennis laat maken met de gekozen ontwerp opgave. In eerste instantie zal een motivatie gegeven worden voor de keuze van het object, gevolgd door een korte, voorlopige, analyse van de locatie. Tevens zal de eerste opzet van het programma van eisen gepresenteerd worden. De gepresenteerde gegevens zullen uiteindelijke de sturende factor in dit ontwerpproces worden. Immers het is de bedoeling dat het te ontwerpen gebouw, zo goed mogelijk in de directe omgeving en in de stad past, en dat het programma van eisen wordt nageleefd. Dit leerplan zal het begin van de ontwerpopgaven inluiden. Aan de ontwerpopgave is ook een haalbaarheidsstudie gekoppeld. Deze studie zal er waarschijnlijk voor zorgen dat informatie stroom niet alleen van het programma van eisen afkomstig is maar dat vanuit het ontwerp ook het programma van eisen aangepast kan worden. Door de haalbaarheidsstudie worden namelijk een aantal extra beperkende factoren aan het ontwerp toegevoegd. Een van deze factoren is het budget, een tweede zou tijd kunnen zijn, en een derde bijvoorbeeld kwaliteit. Al deze factoren kunnen elkaar beinvloeden. Het is aan de ontwerper deze tegen elkaar af te wegen en te bepalen welke uitkomst het best voldoet aan alle gestelde eisen. Hierbij niet te vergeten de eisen die de ontwerper aan zichzelf stelt. Bovenstaand heeft u kunnen lezen wat de opzet van dit document is. Verdere uitleg over de planning van dit proces is op dit moment nog niet mogelijk. Daarom zal u eerst kennis maken met het ontwerpproject. Het ontwerp project omvat een nieuw te bouwen Concert- en Cultuurpodium op de grens van het oude centrum van Purmerend. Het wordt een centrum met meerdere muziekzalen zodat verschillende doelgroepen, zowel jong als oud, op hun wenken bedient kunnen worden.
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
2
2004-12-20
0.1 Inhoudsopgave
0.0 VOORWOORD..................................................................................................... 2 0.1 INHOUDSOPGAVE.............................................................................................. 3 1.0 INLEIDING ........................................................................................................... 4 2.0 TYPERING OPGAVE ........................................................................................... 5 2.1 Locatie:.............................................................................................................................. 5 3.0 PROGRAMMA VAN EISEN ................................................................................. 6 3.1 Programmatische eisen ................................................................................................ 6 3.2 Verkeerseisen Intern...................................................................................................... 6 3.3 Verkeerseisen Extern..................................................................................................... 6 4.0 RANDVOORWAARDEN ...................................................................................... 7 5.0 UITGANGSPUNTEN ............................................................................................ 7 6.0 CONCEPT ............................................................................................................ 8 7.0 PLAN VAN AANPAK ........................................................................................... 9 7.1 Planning .......................................................................................................................... 10 LITERATUUROPGAVE: .......................................................................................... 11
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
3
2004-12-20
1.0 Inleiding Een stukje geschiedenis Purmerend vindt zijn oorsprong in het vissersdorpje Purmer, ontstaan op een smalle landengte tussen de drie meren Purmermeer, Beemstermeer en Wormermeer. In 1212 verdreef een stormvloed de bewoners naar een westwaarts gelegen hogere plek, waar zij zich opnieuw vestigden. Rond die plek, die nu Kaasmarkt heet, ontstond ruim 750 jaar geleden Purmerend. Deze naam is waarschijnlijk gegeven door vissers die vanaf de Zuiderzee het Purmermeer bevoeren. Zij zijn de bebouwing aan de horizon wellicht Purmer-eind of Purmer-ende gaan noemen. Willem Eggert geldt als stichter van de stad. Hij kreeg in 1410 van graaf Willem VI toestemming een kasteel in Purmerend te bouwen. Dat werd het Slot Purmerend. In 1741 was het kasteel echter zo in verval geraakt dat het werd afgebroken. Inmiddels waren in de Gouden Eeuw de drie meren rond de stad drooggemaakt. Door landbouw en veeteelt in de nieuwe polders Purmer, Beemster en Wormer groeide het belang van Purmerend als handelsplaats en werd het fundament gelegd voor de centrumfunctie die de marktstad nog steeds heeft. Tussen 1750 en 1950 groeide het stadje Purmerend langzaam, met enkele tientallen inwoners per jaar van 2.500 naar 7.000. Rond 1960 kwam er echter vaart in de groei van het aantal woningen. Op dit moment nadert de voltooiing van de wijk Weidevenne. Purmerend telt nu zo'n 70.000 inwoners. Als de nieuwbouwwijk Weidevenne af is, kan de stad uitgroeien tot ca. 80.000 inwoners. De snelle groei van Purmerend, vanaf 1960, is vooral te danken aan het onstaan van zogenaamde slaapsteden. Purmerend ligt op zo’n 20km afstand van purmerend. Veel bewoners van de grote stad (Amsterdam) zijn vertrokken naar Purmerend omdat het landelijke wonen hen aansprak. Inmiddels heeft Purmerend het aantal inwoners bereikt waarbij je het een volwaardige stad kan noemen. Het voorzieningenpeil is echter ver achter gebleven. Het heeft nog steeds hetzelfde centrum, de kaasmarkt, als 10 of 20 jaar geleden. Door de stad verspreid zijn er wel een aantal detailcentra bijgekomen maar lang niet voldoende. (bron: www.leefbaarpurmerend.nl) Sinds de vorming van een nieuw gemeente bestuur is er een inhaalslag begonnen met als doel een voorzieningenpeil te realiseren wat bij de stad past. Zo is er onlangs begonnen met de bouw van een tropisch zwembad met buitenbad, wordt er een derde treinstation gerealiseerd, staat er een groot pop- en cultuurpodium op het verlanglijstje, en is er een masterplan voor de uitbreiding van het centrum opgesteld. De opgaven van dit semester zal het ontwerp en de ontwikkeling van het pop- en cultuurcentrum in Purmerend beslaan.
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
4
2004-12-20
2.0 Typering opgave De opgave bestaat uit het ontwerpen van een pop- en cultuurpodium voor Purmerend. De gemeente heeft een aantal eisen gesteld aan het nieuwe centrum en heeft zelfs een locatie aangewezen. (bron: gemeente.purmerend.nl) In het centrum zullen optredens, jamsessies en muziekcursussen worden gegeven, het zal vijf oefenruimtes bevatten waarin bands kunnen repeteren, een ruime waar theater bekeken kan worden en het heeft bovendien nog een horecagedeelte wat elke dag voor het publiek toegankelijk is. Het nieuwe podium zal ongeveer 100 professionele voorstellingen per jaar aanbieden. (bron: gemeente.purmerend.nl) Het huidige jongerencentrum van Purmerend voldoet niet meer aan de eisen van het huidige bestuur, en renovatie is volgens de gemeente te duur. Daarom is er gekozen om de huidige activiteiten van het jongerencentrum ook een plaatsje te geven in het nieuw te bouwen centrum. Dit zal worden gedaan door een mobiel podium in de foyer te plaatsen waar kleinschalige optredens kunnen worden gegeven. Dit zou zowel muziek als bijvoorbeeld cabaret kunnen zijn. Om de jongeren nog verder tegemoet te komen is er op dit moment een enquete gaande waarin zij kunnen aangeven wat voor muziek zij wensen. Deze enquete is niet alleen toegankelijk voor jongeren maar kan door elke inwoner van Purmerend worden ingevuld. 2.1 Locatie: De locatie van het nieuwe pop- en cultuurpodium is uniek. Deze bevindt zich namelijk tussen exact op de grens tussen het oude centrum en de eerste uitbreidingen van Purmerend. Het oppervlak van de kavel is ongeveer 3000 m2. (50x60) Het gebied wordt omsloten door vier verkeersaders, namelijk de spoorlijn, twee drukke verbindingswegen en een vaarweg. In de directe omgeving is geen andere bebouwing aanwezig. Enkel op zo’n 100 meter ligt het stadhuis, en op ongeveer 50 m een bowlingcentrum met wat kantoren. Dit brengt voor de ontwerper in eerste instantie een grootte vrijheid met zich mee, aangezien er geen “aansluiting” hoeft te worden gezocht bij de bestaande bebouwing. Dit heeft echter ook een nadeel, het gebouw moet namelijk op zich een duidelijk beeld van zijn functie aangeven aangezien geen relatie met de gebouwde omgeving mogelijk is. Op deze locatie stond voorheen een gasfabriek van de NUON. Deze is enige tijd geleden gesloopt. De gemeente draagt 1,2 miljoen euro bij aan sanering van het gasfabriekterrein . Dit is de uitkomst van langdurig overleg tussen de gemeente, de provincie, Uitwaterende Sluizen, en de NUON. In totaal kost het saneringsproject 4,46 miljoen euro (10 miljoen gulden). Kleine opsteker voor de gemeente is wel dat de grond voor het symbolische bedrag van € 1,- kan worden overgenomen van de NUON.
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
5
2004-12-20
3.0 Programma van eisen Het eisenpakket van de gemeente was zeer summier en is daarom naar eigen inzicht uitgebreid en aangepast. Het volgende programma van eisen is het uitgangspunt voor de ontwerpopgave. 3.1 Programmatische eisen • • • • • • • • • • • • • • • • • •
entree, foyer met kassa, en mobiel podium Artiesten ingang grote (concert)zaal voor 500 à 600 bezoekers - zaal en balkon - en een podium van ca. 80 m2, technische ruimte kleine (concert)zaal voor ca. 200 à 250 bezoekers en een podium van ca. 40 m2, 5 popoefenruimten, backstageruimte t.b.v. grote (concert)zaal (artiestenfoyer) backstageruimte t.b.v. kleine (concert)zaal (artiestenfoyer) Werkruimten muziek-/theatercafé voor ca. 100 bezoekers met een vast podium van ca. 18 m2, muziekrepetitiezaal annex vlakke vloer (theater)zaal met ca. 130 zitplaatsen. Minimaal 4 Artiesten kleedkamers Directie-en Administratie kantoren (min 3 stuks) (Opslag)ruimtes schoonmaakploeg Aantal onbenoemde bergruimtes. (op advies van theatervereniging) Voldoende sanitaire voorzieningen (min 2 units van 2 man en 2 vrouw toiltetten) Elke zaal heeft een eigen bar van voldoende formaat. Liften geschikt voor minder validen (balkon)
3.2 Verkeerseisen Intern • • • •
Complex goed begaanbaar voor minder validen (rolstoelen) Maximaal gebruik van begane grond niveau Veilige en voldoende ruime kassaruimtes Toegankelijkheid conform NEN 1814
3.3 Verkeerseisen Extern • • • •
Parkeergelegenheid auto Parkeergelegenheid langzaam verkeer (fiets, brommer) Goede ontsluiting terrein met zo min mogelijk hinder voor omringend verkeer. Goede ontsluiting laad en los perron.
De grote zalen zijn primair bedoelt voor concerten, er zal dus geen toneeltoren aanwezig zijn.
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
6
2004-12-20 4.0 Randvoorwaarden
o Voldoen aan het bouwbesluit o Voldoen aan eisen brandveiligheid van de lokale brandweer o Maximale bouwhoogte 15 m o Minimale afstand van 5m tussen kavelgrens en rooilijn. (ivm verkeersdrukte) o Akoestiek geschikt voor concerten (technische staat vergelijkbaar met 013) o Voldoende belichtingsmogelijkheden. (technische staat vergelijkbaar met 013) o Er moet voldaan worden aan de eisen van het bestemmingsplan en de welstandscommissie. o Gebouw de toestroom van mensen makkelijk op kunnen vangen. Wachtrijen buiten het gebouw zijn ongewenst.
5.0 Uitgangspunten Het perceel waarop het gebouw komt te staan wordt omsloten door twee drukke verkeerswegen, een spoorlijn en een waterweg, welke rustig bevaard wordt. In de directe omgeving van het gebouw bevindt zich geen bebouwing. Hierdoor zal het gebouw zelf voldoende “massa” moeten hebben om een statement te maken. Tevens dient het gebouw naar de omgeving duidelijk te maken welke functies worden gehuisvest. Door de verkeersdrukte op de voor het gebouw langs lopende wegen zal er een duidelijke scheiding moeten komen tussen de weg en het terrein van het pop- en cultuurpodium. In de omgeving van het gebouw op 50-100 meter, bevinden zich enkele zeer aanwezige gebouwen/constructies met een uitgesproken architectuur; het stadhuis, rabobank kantoor, spoorlijnbrug, autobrug, nieuwbouw wijk en een viaduct. Hier zal bij het ontwerp van het podium rekening mee gehouden moeten worden. Bij het ontwerp dienen de volgende uitgangspunten te worden nageleeft:
Minimalisatie van de verkeersruimte Maximaal “dubbel gebruik” van ruimtes Zoveel mogelijk functies op het begane grond niveau Duidelijke uitstraling naar de omgeving Prettige verblijfplaats met voldoende (dag)licht Houd rekening met de oriëntatie Maak, in dien mogelijk, zoveel mogelijk gebruik van passieve zonne-energie Andere energiebesparende mogelijkheden dienen te worden onderzocht. (zonnecel, WTW-unit, LT- verwarming etc.)
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
7
2004-12-20 6.0 Concept De locatie bevindt zich op de grens van het oude centrum van Purmerend en de eerste uitbreiding. In de omgeving van de locatie bevinden zich enkele uitgesproken objecten. Het gebouw komt op het kruispunt van al deze invloeden te staan. Het gebouw zelf zal gezien zijn locatie “een gezicht” naar alle windstreken moeten hebben. De wisselwerking van de uitstraling van het Concert- en Cultuurpodium, de inkomende invloeden van omliggende bebouwing, en “het gezicht” van het gebouw dat volgt uit de functie (form follows function) zal het totale beeld van het gebouw bepalen. Het is belangrijk dat het gebouw naar alle kanten zijn functie uitstraalt zodat deze voor voorbijgangers duidelijk zichtbaar wordt.
De Burgemeester Kooimanbrug
Het rabobank kantoor
CCP Kantoor tegenover de Rabobank
De spoorlijnbrug
Het CCP als kruispunt, in de tijd en in architectuur.
Het stadhuis
Nog te realiseren Villa’s
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
8
2004-12-20
7.0 Plan van aanpak Om de ontwerpopgaven tot een goed einde te brengen is een Plan van Aanpak nodig. Hier zal het te volgen proces worden uitgezet, met als doel de ontwerper een handvat te geven zodat deze niet “doelloos ronddwaalt”. Er is tevens maar een redelijk korte periode beschikbaar om tot een ontwerp te komen, en daarom is ook een planning onontbeerlijk. Deze heeft het doel dat de ontwerper zijn tijdschema in de gaten kan houden en door middel van de planning er op gewezen wordt wanneer bepaalde beslissingen genomen moeten worden. Hieronder zal in korte punten de te maken stappen weergegeven worden: 1. 2. 3. 4. 5.
Locatie analyse Typering opgave Leerplan opstellen Conceptvorming Zoeken van geschikte precedenten (voorlopig 013 Tilburg programmatisch, eigen ontwerp theater voor het gevelbeeld/draagconstructie) 6. Analyseren van precedenten 7. Toekomst scenario(s) opzetten 8. Opzetten van relatieschema 9. Bezonningsstudie uitvoeren 10. Relatieschema op het kavel projecteren 11. Minimaliseren van de verkeersruimte 12. Herpositioneren vertrekken 13. Conceptgevel ontwikkelen 14. Draagstructuur ontwerpen 15. Aanpassen Gevel/Draagstructuur combinatie 16. Ideeën vorming voor interieur (zal waarschijnlijk eerder plaatsvinden) 17. Initieel ontwerp voltooien De bovenstaande indeling is weergeven in logische stappen. Er dient echter rekening mee gehouden te worden dat het ontwerp een cyclisch, en vaak onvoorspelbaar, proces is. Na waarschijnlijk iedere stap zal teruggekoppeld worden, en zullen er al ideeën ontstaan voor oplossingen in de volgende stappen. Dit terugkoppelen kan ook in relatie tot het Programma van Eisen. Eventuele aanpassingen kunnen echter pas gedaan worden na goedkeuring van de opdrachtgever.
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
9
2004-12-20 7.1 Planning
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
10
2004-12-20 Literatuuropgave: Bij de tot standkoming van dit document is er gebruik gemaakt van de volgende bronnen: -
Eisen aan nieuw Concert- en Cultuurpodium bekend op Apr 24, 2002 01:06:03 door teksttv (www.omroeppurmerend.nl) Het noordhollandsdagblad (www.nhd.nl) De Gemeentesite van purmerend. (gemeente.purmerend.nl) Site van Leefbaar purmerend (www.leefbaarpurmerend.nl) www.nen.nl (toegankelijkheids norm) www.vpt.nl (vakblad voor theatertechniek en management)
Gemaakt door N.S.F. Capel 1088580 BsC 6 Real Estate & Housing
11