Inhoudsopgave 1
Doelen en functies van ons plan ..................................................................................................... 6 1.1 Waarom een schoolplan? .............................................................................................................. 6 1.2 Procedure voor het opstellen en vaststellen van ons plan ........................................................... 6 1.3 Verwijzingen .................................................................................................................................. 6 1.4 Bronnen voor dit schoolplan: ........................................................................................................ 7 1.5 Evaluatie van ons plan ................................................................................................................... 7
2
Onze school ..................................................................................................................................... 8 2.1 Leerling- en ouderpopulatie .......................................................................................................... 8 2.2.1 Brede school en nieuwbouw .................................................................................................. 9 2.2.2 Brede buurt academie ............................................................................................................ 9 2.2.3 Referentieniveaus................................................................................................................... 9 2.2.4 Passend onderwijs ................................................................................................................ 12 2.2.5 ARBO oftewel sociale veiligheid ........................................................................................... 13 2.2.6 Omgaan met excellentie....................................................................................................... 14 2.2.7 Ouderparticipatie ................................................................................................................. 14 2.2.8 Opbrengstgericht werken..................................................................................................... 15 2.2.9 Samenwerking peuterspeelzaal ........................................................................................... 15 2.2.10 Dalend leerlingaantal ......................................................................................................... 15
3
De opdracht van onze school ........................................................................................................ 16 3.1 Waar we voor staan en wat we willen. ....................................................................................... 16 3.1.1 Verbondenheid ..................................................................................................................... 16 3.1.2 Betrokkenheid ...................................................................................................................... 16 3.1.3 Welbevinden ........................................................................................................................ 17 3.1.4 Maatschappelijke betrokkenheid ......................................................................................... 17 3.1.5 Katholieke waarden .............................................................................................................. 18 3.2 Wat wij kunnen : de sterkte/zwakte analyse .............................................................................. 20 3.3 Wat wij willen, onze gewenste kwaliteit ..................................................................................... 24
4
De onderwijskundige vormgeving van onze school ...................................................................... 25 4.1 Leergebied overstijgend: ............................................................................................................. 26 4.1.1 Coöperatief leren.................................................................................................................. 26 4.1.2 Effectieve instructie.............................................................................................................. 26 4.1.3 Viersporenbeleid .................................................................................................................. 27
[3]
4.1.4 Kanjertraining ....................................................................................................................... 27 4.1.5 Menselijke dynamieken........................................................................................................ 28 4.1.6 Maatschappelijke betrokkenheid ......................................................................................... 29 4.2 De ordening van de vak-vormingsgebieden met daarin opgenomen de kerndoelen. ............... 30 4.3 Methoden/materialen ................................................................................................................. 40 4.4 Klokurentabel .............................................................................................................................. 41 4.5 ICT (informatie en communicatie technologie)........................................................................... 42 4.6 Onze zorg voor leerlingen ........................................................................................................... 44 4.6.1 Overlegvormen ..................................................................................................................... 44 4.6.2 Recente ontwikkelingen en actiepunten:............................................................................. 45 4.6.3 Gedragsproblemen ............................................................................................................... 47 4.6.4 Zieke leerlingen .................................................................................................................... 47 4.6.5 Remedial teaching: ............................................................................................................... 48 4.6.6 Aanmelden en inschrijven nieuwe leerlingen: ..................................................................... 48 4.6.7 Het voortgezet onderwijs: .................................................................................................... 49 4.6.8 Leerlingvolgsysteem ............................................................................................................. 50 4.6.9 Begeleiding van leerlingen met een leerling gebonden financiering ................................... 52 4.6.10 De intern begeleider........................................................................................................... 52 4.6.11 WSNS samenwerkingsverband ........................................................................................... 53 4.6.12 Zorgstructuur ...................................................................................................................... 53 5
De inzet en ontwikkeling van ons personeel ................................................................................. 54 5.1 Doelen van het personeelsbeleid: ............................................................................................... 54 5.2 Huidige situatie en beleidsvoornemens/plannen: ...................................................................... 54
6
Overige beleidsterreinen Veenplas ............................................................................................... 60 6.1 Integraal Personeelsbeleid ..................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6.2 Financiën en beheer ............................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6.3 Communicatie en Informatie ................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6.4 Onderwijs, identiteit en kwaliteit ........................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
7
Onze zorg voor kwaliteit................................................................................................................ 64 7.1 Inleiding ....................................................................................................................................... 64 7.2 Voor kwaliteitszorg gelden de volgende doelen ......................................................................... 64 7.3 De inrichting van onze kwaliteitszorg.......................................................................................... 65 7.4 Indicatoren kwaliteitszorg ........................................................................................................... 72
8
Onze beleidsvoornemens/plannen totaaloverzicht en planning .................................................. 82
[4]
Bijlage 1: Formulier ‘Instemming met schoolplan’................................................................................ 87 Bijlage 2: Formulier ‘Vaststelling van schoolplan’ ................................................................................. 88
[5]
1
Doelen en functies van ons plan
1.1 Waarom een schoolplan? We willen voldoen aan de wettelijke verplichting te beschikken over een schoolplan, als een verantwoordingsdocument in de richting van de landelijke overheid. We willen ons onderwijskundig beleid voor de komende vier jaren vaststellen, waarin we zoveel mogelijk onze doelen en voornemens beschrijven, rekening houdend met de koers die we als Veenplas in zijn geheel varen. We willen onze plannen ook digitaal en op papier kunnen delen met ouders van (potentiële) leerlingen. Wij hebben hier al onze uitgangspunten en plannen voor de komende vier jaren gebundeld. De weg naar die doelen wordt verdeeld in stukken van vier jaar, schoolplan is uitgangspunt voor de planning per schooljaar. In de Schoolgids zullen jaarlijks de plannen worden beschreven die gelden voor dat jaar. In de jaarplanning zullen de onderwerpen voor de vergaderingen worden bepaald in bijeenkomsten of acties. Commissies zullen aan het begin van het schooljaar worden geformeerd om op onderdelen de voortrekkers te zijn in de uit te werken processen.
1.2 Procedure voor het opstellen en vaststellen van ons plan Hoe zijn we tot onze plannen gekomen? We zijn uitgegaan van onze waarden zoals we die samen hebben vastgesteld in een studie tweedaagse in 2010. In een studio tweedaagse aan het einde van het kalenderjaar 2010 hebben we ons wereld oriënterend onderwijs tegen het licht gehouden. Hieruit zijn plannen ontstaan voor het vak “oriëntatie op jezelf en de wereld”. Aan teamleden, ouders en kinderen worden via het kwaliteitszorgplan vragenlijsten vanuit WMKpo (de Quick Scan en schooldiagnoses en vragenlijsten) voorgelegd; bijeenkomsten georganiseerd die onderdelen in de school onder de loep nemen. De inspectie heeft onze school een bezoek gebracht en ook hun aanbevelingen hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan onze plannen met name rond opbrengstgericht werken. Vanuit die bevindingen zijn de actiepunten gekomen en het resultaat is dit schoolplan. Hoe kunnen we ons onderwijs het beste inrichten met de ons ter beschikking staande middelen? Wij hopen zo een goed samenhangend plan te hebben als recept voor goed onderwijs. Onderwijs waar gedeelde zorg rond en voor uw kind centraal staat! Het schoolplan is samengesteld door het managementteam van De Vosseschans. Vervolgens besproken in het team en ter instemming aangeboden aan de medezeggenschapsraad. Een exemplaar is naar het bevoegd gezag en de inspectie verstuurd. Het Schoolplan is digitaal in te lezen via een link op de website van de school; www.vosseschans.nl Het Schoolplan is te bevragen via de administratie tegen een vergoeding van € 5,00.
1.3 Verwijzingen Daar waar nodig zal verwezen worden naar o.a. schoolgids, personeelsbeleidsplan, verbeterplannen, sites en zorgplan WSNS.
[6]
1.4 Bronnen voor dit schoolplan: Eduforce, Handreiking schoolplan 2011-2015 Schoolplan 2007-2011 Tijdschriften Kader Primair www.kind.org www.ervaringsgerichtonderwijs.nl Marzano, Kunst en wetenschap van het lesgeven Zorgplan 2011-2016 WSNS Inspectie van het onderwijs, Opbrengsten maak er werk van Ministerie van Onderwijs, Cultuur en wetenschap, Kerndoelen primair onderwijs Doorlopende leerlijnen taal en rekenen, referentieniveau taal en rekenen Bazalt, schoolontwikkeling
1.5 Evaluatie van ons plan Jaarlijks zullen de plannen van het voorgaande jaar worden geëvalueerd en deze bevindingen zullen in de schoolgids worden weergegeven. In het schooljaar 2014-2015 bij het opstellen van het schoolplan 2015-2019 zal dit plan een vervolg krijgen n.a.v. de resultaten in de afgelopen periode. Het proces blijft dynamisch en nieuwe inzichten zullen leiden tot aanpassingen van het bestaande. Het is een Tijdelijk Werkbare Overeenstemming. Ook al is de Tijdelijk Werkbare Overeenstemming niet helemaal zoals we het allemaal graag zouden willen, we realiseren ons dat dit resultaat het best mogelijke was, gezien de onderlinge verschillen en het feit dat we elkaar nodig hebben in ons handelen. Het is geen verzorgde reis van A naar punt B en dan naar C om uiteindelijk bij Z aan te komen, ……. waarbij je bij iedere bestemming onderweg precies weet wat je te wachten staat. Het is een trektocht, waarbij je bij ieder uitzichtpunt bepaalt hoe je verder gaat. SAMEN OP WEG NAAR NOG BETER, het kind centraal én passend bij onze draagkracht. Anneke Zantboer-Geluk Directeur
„We probably don‟t leave a better world for our children…… …… but we may leave better children for our world”
[7]
2
Onze school
Vanuit de waarden hebben we onze visie en missie vastgesteld. We blijven trouw aan onze al eerder omschreven visie en missie. In dit plan kunt u lezen met welke activiteiten we de komende jaren deze visie en missie vorm willen geven. Tenslotte zal na beschrijving van onze waarden, visie, missie en activiteiten de financiële onderbouwing volgen. De Vosseschans is een katholieke school, die deel uitmaakt van De Stichting Katholiek Basisonderwijs De Veenplas. Onze school wil voldoen aan de eisen die de wet ons stelt. De school is in principe voor alle leerlingen toegankelijk, mits de identiteit van de school en het beleid door de ouders wordt onderschreven en bij aanmelding mag worden verondersteld dat de leerling de zorg kan worden geboden die het nodig heeft. De school geeft in het onderwijs aandacht aan alle levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden in de Nederlandse samenleving, waarbij recht wordt gedaan aan de verscheidenheid van die waarden. De school eerbiedigt ieders godsdienst of levensbeschouwing.
2.1 Leerling- en ouderpopulatie Op de teldatum 1 oktober 2010 bedroeg het aantal leerlingen 298 . Doordat het inwoneraantal van de gemeente Ter Aar daalt, zal dit in de komende jaren zijn weerslag blijven houden op het aantal leerlingen in onze school. Ruim 90% van de leerlingen komt uit de woonkern Aardam. Een aantal is afkomstig uit de kern Korteraar en Papenveer. Ook is een tweetal kinderen afkomstig uit Alphen aan den Rijn. We hebben weinig allochtone leerlingen in ons dorp en dat zie je dus terug bij ons op school. Daarom heeft tweede taalonderwijs heeft geen prioriteit. Op onze school is het leerlinggewicht gemiddeld 0. De landelijke trend dat beide ouders dan wel geheel of gedeeltelijk aan het arbeidsproces deelnemen is ook hier merkbaar. Er is een grote diversiteit in de beroepen die de ouders uitoefenen.
2.2 Overige omstandigheden die de beleidskeuzen beïnvloeden en externe ontwikkelingen rondom ons waar wij rekening mee willen houden.. Ontwikkelingen gaan zo snel dat we niet kunnen voorspellen hoe de toekomst er uit zal zien. We weten dus ook niet op welke toekomst we kinderen voor moeten bereiden. Wie zou twintig jaar geleden hebben kunnen voorspellen dat we nu kunnen surfen op een world wide web, dat we facebooken, twitteren en sms-en? De wereld is binnen handbereik met alle moderne communicatiemiddelen. Wat hebben kinderen van 2011 nodig om optimale kansen te hebben in een wereld vanaf 2021? Veel kennis van vandaag is morgen verouderd. En toch hebben we te kiezen wat we kinderen mee willen geven in deze zo razendsnel veranderende maatschappij. Het vraagt in ieder geval een nieuwe generatie die creatief hoofd kan bieden aan en oplossingen kan bedenken voor de problemen die er zijn, zoals uitputting van de energiebronnen, overbevolking, culturele en godsdienstige tegenstellingen. Het vraagt discipline, samenhang leren zien, creativiteit, respect en ethiek. We willen dus niet alleen leren voor de toets, maar leren om te leren, dat is duurzamer.
[8]
2.2.1 Brede school en nieuwbouw De Ter Aarse scholen, hebben in gezamenlijkheid met de peuterspeelzaal, kinderdagverblijf, bibliotheek en ouderenzorg de intentie uitgesproken om met elkaar een brede school te gaan vormen. De verwachting is dat we in 2016 het nieuwe gebouw zullen gaan betreden. Het initiatief is in 2006 genomen door de Ter Aarse scholen. Op dit moment wordt het proces geleid door de gemeente en externen. Samenwerking is het middel om te komen tot een goed samenhangend geheel van voorzieningen van jong tot oud waarbij de school het middelpunt vormt. In onze buurt wonen senioren. Waar het kan, worden de senioren betrokken bij activiteiten in de school, bijvoorbeeld solidariteitsmaaltijd, verzorgen van tuin en kippen, muzikale uitvoeringen en kerstvieringen. Waar willen wij over vier jaar staan met de brede school? Een goed lopend systeem van dagarrangementen. Voorschoolse opvang- schooltussenschoolse opvang-school-naschoolse opvang. In de naschoolse opvang voldoende bredebuurtactiviteiten waar alle kinderen aan kunnen deelnemen. Op dit moment zijn er wachtlijsten voor voorschoolse opvang, loopt de tussenschoolse opvang en de naschoolse opvang goed. Deze wordt verzorgd door Octopus. Tussen de drie scholen en Octopus bestaat een convenant. Waar we meer van willen in de komende jaren zijn de brede buurtactiviteiten. Doel over vier jaar: dagelijks aanbod van een variëteit aan bredebuurtactiviteiten op het gebied van beweging, cultuur, sport en spel. Jeugd- en jongerenwerk organiseert activiteiten en heeft al een lijn ingezet om dat steeds meer te gaan doen. Als school verlenen wij daartoe alle medewerking in ruimte en faciliteiten. Aan Octopus de eer om dat in te gaan passen in de naschoolse opvang. Daartoe zal in overleg worden gestimuleerd. Waar wachtlijsten in de voorschoolse opvang voor ouders van De Vosseschans een probleem vormen zal De Vosseschans ruimte en gelegenheid bieden om kinderen op te vangen. Zie: visiedocument Ter Aar Vernieuwd Verbonden www.vosseschans.nl/de_toekomst.html
2.2.2 Brede buurt academie In samenwerking met de gemeente onderzoeken we de mogelijkheid om in samenwerking met bijvoorbeeld een ROC cursussen aan te gaan bieden aan ouders en buurtgenoten. Dit om de ouderparticipatie te bevorderen. Het aanbod zal sterk gerelateerd zijn aan de vraag die er is in de buurt. Gezocht wordt naar een format en een financieringsvorm. Initiatief lag bij de school, de gemeente heeft dit overgenomen. Doel over vier jaar: brede buurtacademie is in werking.
2.2.3 Referentieniveaus Referentieniveau doorlopende leerlijnen taal en rekenen. Op 1 augustus 2010 is de wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen in werking getreden. Zie: www.taalenrekenen.nl Hierin is vastgelegd wat leerlingen moeten kennen en kunnen als het gaat om Nederlandse taal en rekenen/wiskunde. Het gaat om de basiskennis en -vaardigheden die voor alle leerlingen van belang zijn. Het doel van de invoering van een referentieniveau voor deze [9]
basiskennis en – vaardigheden is een algemene niveauverhoging. Het aanleren van de basiskennis en – vaardigheden is een kerntaak van ons onderwijs. Basiskennis en –vaardigheden kunnen leerlingen op verschillende niveaus beheersen. Voor taal zijn er in totaal vier niveaus beschreven en voor rekenen/wiskunde drie. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen een fundamenteel niveau (F) en een streefniveau (S). Het niveau 2F heeft iedereen nodig om te kunnen participeren in de maatschappij. Streefniveaus Er zijn leerlingen die minder snel of sneller dan gemiddeld de leerstof beheersen. Al deze leerlingen willen we uitdagen. De ene groep door wat meer dan voorheen van ze te vragen om zoveel mogelijk een fundamenteel niveau te behalen. De tweede groep door ze wat extra‟s te bieden: een streefniveau. Bij taal betekent dit dat we deze leerlingen de stof op een direct volgend fundamenteel niveau aanbieden (bijvoorbeeld 2F=1S). Bij rekenen/wiskunde gaat het om een apart beschreven, abstracter niveau. De onderdelen Voor taal zijn per niveau de volgende domeinen beschreven: Mondelinge taalvaardigheid Lezen Schrijven Begrippenlijst en taalverzorging Voor rekenen gaat het om de volgende domeinen: Getallen Verhoudingen Meten en Meetkunde Verbanden Waarom een referentieniveau? Het referentieniveau zorgt voor efficiëntere en effectievere onderwijsprogramma‟s. De programma‟s van de verschillende schooltypen sluiten beter op elkaar aan waardoor herhalingen, of nog erger, hiaten kunnen worden voorkomen. Er is duidelijk omschreven wat de leerling moet kennen en kunnen als het om de basiskennis en –vaardigheden gaat. We kunnen dus heel gericht gaan werken Het referentieniveau kan ons uitdagen het taal- en rekenbeleid op onze school opnieuw te doordenken. Voor de ontvangende school (vervolgonderwijs) geldt dat ze kunnen vaststellen waar remediëring nodig is, waar onderhoud volstaat of waar doorgewerkt kan worden richting het beoogde eindniveau. Met de referentieniveaus kunnen ( binnen het opbrengstgericht werken) doelen gesteld worden en leerprestaties van leerlingen gemeten en bijgesteld worden Welk niveau geldt voor welke leerling? De referentieniveaus zullen nog (wettelijk) worden toegewezen aan de verschillende schooltypen. De expertgroep die het referentieniveau heeft ontwikkeld heeft al een eerste voorstel gedaan: Eind niveau onder 1F = praktijkonderwijs Eind basisonderwijs 1F (minimale niveau om te kunnen starten op het vo, VMBO bb/kb) Eind VMBO bb/kb, MBO 2F/1S (algemeen maatschappelijk niveau) Eind VMBO gl/tl, HAVO MBO-4 3F/2S Eind VWO 4F/3S HBO WO 4S [10]
Invoering referentieniveaus taal en rekenen In het schooljaar 2010-2011 hebben de intern begeleiders kennis gemaakt de referentieniveaus. Inhoudelijk is dit in het MT (management team) besproken en opgenomen in het schoolplan. Wat wordt nu al gedaan? Analyseren van de toetsgegevens Bijeenkomsten houden waarin de resultaten worden besproken op teamniveau Uitgaan van de vaardigheidsgroei van een kind (i.p.v. uitgaan van de absolute toetsscore) Het gebruiken van het beslisschema wel/geen handelingsplan Opstellen van handelingsplannen waarbij smart omschreven wordt wat de inhoud van dat plan is. Duidelijke cyclus van het opstellen en evalueren van de handelingsplannen. Opstellen van ontwikkelingsperspectieven van de zorgleerling (pluszorgklas en de leerstofafspraken) Het gebruiken van datamuren (overzicht ingedeeld op niveau van leerlingen) in de pluszorgklas Binnenhalen van expertise m.b.t. effectieve instructie en toetsanalyses (Marcel van Herpen, Cees Hereijgens) Invoering 2010-2011 nog meer helderheid krijgen over de inhoud van de referentieniveaus zodat we hier grip op krijgen. We laten ons informeren door externen. Informeren van het team tijdens een vergadering d.m.v. de powerpoint van het congres in Lunteren. 2011-2012 iedereen werkt met een datamuur. Dit is een overzicht voor de vakgebieden spelling, technisch lezen en rekenen waarop de kinderen op 3 niveaus zijn ingedeeld. Vanuit dit overzicht wordt bepaald welke leerstof wordt aangeboden bij de verschillende niveaus. Het stroomlijnen van het verwerken van de toetsgegevens in een datamuur en het analyseren van de vaardigheidsgroei. (bijv. een kind dat altijd C scoort, maar een keer een D heeft. Zet je die in je datamuur dan direct in de D groep met daarbij de behorende aanpak? Hoe zit het dan met het werken aan de vaardigheidsgroei, stel je je doelen dan niet te laag??) We informeren de ouders over de komende ontwikkelingen rond de referentieniveaus. 2012-2013 referentieniveaus koppelen aan de pluszorgleerlingen en aan de leerlingen met een leerstofafspraak. Voor de vakgebieden taal en rekenen vanaf groep 6 de leerlijnen helder hebben op de verschillende referentieniveaus. Bekijken hoe onze huidige methodes hieraan voldoen en waar nodig aanpassingen maken. 2013-2014 referentieniveaus toepassen in de groepen 6 t/m 8. Van hieruit werken om tegemoet te komen aan de verschillen tussen kinderen en het leerstofaanbod goed passend te maken. De leerlijnen zijn het voorgaande schooljaar uiteen gezet zodat nu alle leerkrachten hiermee kunnen werken. Hiervoor gebruiken de leerkrachten datamuren om overzicht te houden en planning te maken. 2014-2015 het werken vanuit de referentieniveaus in de groepen 6 t/m 8 borgen. Een aantal keren per jaar staat dit op de agenda van de teamvergaderingen. Klassenbezoeken worden hierop afgestemd.
[11]
2.2.4 Passend onderwijs Ontwikkelingen rond passend onderwijs Met ingang van 2012 is de wet op Passend onderwijs van kracht. Met deze wet verdwijnt de leerlinggebonden financiering en de landelijke indicatiestelling voor het (v)so. Scholen worden verplicht een passende onderwijsplek te bieden voor elke leerling die zich aanmeldt, op de eigen school of op een andere school. De samenwerkingsverbanden van Weer Samen Naar School gaan veranderen. Deze worden wellicht groter en de manier van samenwerken zal veranderen. De PCL (Permanente Commissie Leerlingenzorg) zal verdwijnen, evenals de REC‟s (Regionale Expertise Centra van de clusters) en de commissies van indicatie . De (v)so scholen van cluster 3 en 4 zullen gaan deelnemen aan het samenwerkingsverband. De extra zorgmiddelen voor leerlingen die voorheen werden verdeeld door de indicatiecommissies van de clusterscholen, zullen nu door het samenwerkingsverband worden verdeeld. Dit moeten we in de toekomst aanvragen bij VIA Rijnstreek. Deze commissie bepaalt of er voor de betreffende leerling extra middelen nodig zijn. Elk samenwerkingsverband heeft een zorgplicht voor elke leerling die wordt aangemeld bij een van de scholen. Elke school wordt verplicht een zorgprofiel op te stellen zodat men van elkaar weet welk aanbod er binnen het samenwerkingsverband is. Zo kan er voor elke leerling een goede onderwijsplek gevonden worden. Zie: www.passendonderwijs.nl en www.wsnsrijnstreek.nl Hoe gaan wij dit doen? In de praktijk is het zo dat onze zorgstructuur al goed gericht is op de wet Passend onderwijs. We hebben door de manier van werken een goed aanbod voor veel verschillende kinderen. De pluszorgklas is een voorziening voor SBO kinderen, de plusklas is een voorziening voor de (hoog) begaafden. In de groepen wordt gedifferentieerd gewerkt naar de vaardigheidsniveaus van de kinderen. We houden hierbij steeds meer rekening met de dynamiek en de leerstijl van het kind. We worden steeds beter in het geven van effectieve instructies waardoor de effectieve leertijd optimaal wordt. Op cognitief gebied kunnen we het grootste gedeelte van de kinderen goed bedienen. De komende jaren verfijnen we dit verder. Het werken vanuit de referentieniveaus gaan we de komende jaren oppakken, dit maakt dat we de kinderen op het cognitieve gebied nog meer kunnen uitdagen en op maat kunnen begeleiden. We zullen gaan groeien in het goed begeleiden van kinderen met spraak/taalmoeilijkheden (zgn cluster 2 leerlingen) en de kinderen met motorische stoornissen (zgn cluster 3 leerlingen). Deze kinderen zullen in hun eigen klas een speciaal aanbod krijgen zodat ze zich optimaal ontwikkelen. Waar mogelijk vragen we hierbij ondersteuning aan bij het Samenwerkingsverband. Op dit moment is nog onduidelijk of en hoe dit mogelijk is. In ons zorgprofiel gaan we duidelijk onze grenzen stellen wat betreft gedragsproblemen. Kinderen die acting-out gedrag vertonen, agressief gedrag naar anderen vertonen, kunnen wij geen goede begeleiding geven. Voor deze kinderen zullen we ook in de toekomst een verwijzing naar een andere, meer gespecialiseerde school aanvragen. Doel over 4 jaar: Pluszorgklasvoorziening. Plusklasvoorziening. Gedifferentieerd werken vanuit de referentieniveaus voor groep 6 t/m 8 Rekening houden met/inspringen op de dynamiek en leerstijl van de kinderen Het geven van effectieve, aflopende instructie Specialisten op het gebied van spraak/taalmoeilijkheden en motorische stoornissen die leerkrachten ondersteunen in het opstellen van goede handelingsplannen. [12]
Zorgprofiel Pluszorgklasvoorziening Over 4 jaar hebben we nog steeds deze voorziening voor SBO kinderen. We werken met deze kinderen naar het fundamentele niveau. Met behulp van de ontwikkelingsperspectieven proberen we zoveel mogelijk uit de kinderen te halen en ze een goede aansluiting te geven op het vo. Plusklasvoorziening Over 4 jaar hebben we nog steeds deze voorziening voor de (hoog) begaafde kinderen in de bovenbouw. Voor de jongere kinderen wordt het aanbod in de eigen groep steeds verder verfijnd, zie onderdeel over omgaan met excellentie. Gedifferentieerd werken vanuit de referentieniveaus voor groep 6 t/m 8 Zie 2.2.3 Referentieniveaus Specialisten op het gebied van spraak/taalmoeilijkheden en motorische stoornissen die leerkrachten ondersteunen in het opstellen van goede handelingsplannen: Wat betreft de kinderen met spraak/taalmoeilijkheden en de kinderen met motorische problemen, zullen mensen in ons team zich gaan specialiseren. Een aantal collega‟s doet hiermee al veel ervaring op door het begeleiden vanuit het rugzakje. Een aantal mensen heeft zich gespecialiseerd op het gebied van autisme. 2011-2012: Binnen het team wordt gekeken wie zich wil specialiseren op het gebied van de spraak/taalmoeilijkheden en wie op het gebied van de motoriek. Deze mensen zullen hiervoor cursussen gaan volgen. 2012-2013: de specialisten profileren zich binnen het team door vanuit de cursus die zij volgen, input te geven tijdens teamvergaderingen. 2013-2014: de specialisten geven de leerkrachten ondersteuning op aanvraag. Dit verloopt via de IB‟ers. 2014-2015: de specialisten worden structureel betrokken in het overleg over de betreffende zorgleerlingen in een zogenaamd zorgoverleg. (leerkracht, IB‟er, specialist, ouders, evt. kind) zorgprofiel 2010-2011: zullen wij in overleg met het huidige samenwerkingsverband een zorgprofiel opstellen voor onze school waarin we duidelijk omschrijven welk zorgaanbod we hebben. 2011-2012: wij brengen dit zorgprofiel naar buiten, naar de MR en naar het samenwerkingsverband. 2012-2013: evalueren, actualiseren en bijstellen van het zorgprofiel en terugkoppelen naar MR en het samenwerkingsverband. 2013-2014: evalueren, actualiseren en bijstellen van het zorgprofiel en terugkoppelen naar MR en het samenwerkingsverband. 2014-2015: evalueren, actualiseren en bijstellen van het zorgprofiel en terugkoppelen naar MR en het samenwerkingsverband.
2.2.5 ARBO oftewel sociale veiligheid De behoefte aan een veilige omgeving zowel fysiek als emotioneel is een belangrijke voorwaarde om goed te kunnen leren en werken. Daartoe is een sociaal veiligheidsplan opgesteld. Dit wordt jaarlijks door de sociale veiligheidscommissie geactualiseerd. Doel voor over vier jaar: een up-to-date sociaal veiligheidsplan, waardoor kinderen en personeel werken in een fysiek en sociaal veilige omgeving. Dit is meetbaar in onder andere tevredenheidpeilingen van ouders (oudertevredenheidspeiling tweejaarlijks) en leerlingen ( WMKpo vragenlijst jaarlijks) en leerkrachten (PAGO tweejaarlijks). [13]
2.2.6 Omgaan met excellentie Vanuit het ministerie van onderwijs heeft men aangegeven dat verspilling van talenten moet worden tegengegaan, dus aandacht voor excellentie. In onze visie staat dat we optimale groeikansen willen voor alle leerlingen. Expliciet daarin willen we dat we talenten van kinderen tot ontplooiing laten komen. Binnen WSNS Rijnstreek participeren we actief in de werkgroep Omgaan met Excellentie. Deze werkgroep richt zich op vroegsignalering en een rijke leeromgeving. Welke kinderen wij als school extra uitdaging willen bieden past binnen onze algemene visie op kinderen, alleen dan toegespitst op kinderen die méér aankunnen dan het reguliere aanbod: Kinderen die een ontwikkelingsvoorsprong hebben en/of hoge schoolprestaties leveren én waarbij het gewone aanbod leidt tot verminderd welbevinden, mindere betrokkenheid en mindere prestaties dan je zou mogen verwachten. Daartoe is de plusklas voor leerlingen van de groepen 5 tot en met 8 gestart. Deze plusklas kenmerkt zich door een breed gevarieerd en verrijkend aanbod van activiteiten en werkvormen anders dan in het gewone lesaanbod in de groepen 5 tot met 8.. Zie Personeelsmap; Uitdagend onderwijs; Protocol Omgaan met Excellentie WSNS en beleid rond begaafdheid. Doel voor over vier jaar: Hanteren van protocol Omgaan met Excellentie WSNS in alle klassen
2.2.7 Ouderparticipatie Goed contact met ouders komt leerlingprestaties ten goede. We investeren veel tijd om de relatie met ouders vorm te geven. We merken dat er nog steeds ouders zijn die graag extra tijd willen steken in de school. Ouderhulp is nodig bij het leerproces, schoonmaken, feesten, oudervereniging, medezeggenschapsraad en klussen. Ouders geven aan hun kinderen graag te willen helpen, maar vaak niet te weten hoe. We willen hier graag aan tegemoetkomen door samen met ouders te bouwen aan deskundigheid voor „thuishulp‟ bij het leren. Een vorm zal kunnen zijn de bredebuurtacademie, maar ook kan uitleg over bijvoorbeeld het leren van tafels of topografie op de site worden geplaatst van de school. Tijdens informatieavonden zal aan het begin van het jaar uitleg gegeven worden hoe stof ingeoefend kan worden. Gedacht wordt ook aan een contactouder die door een leerkracht wordt geschoold en die het weer kan uitdragen aan andere ouders. Ook zullen filmpjes gemaakt worden als voorbeeld hoe de lesstof kan worden ingeoefend. Over vier jaar stellen we ons zelf ten doel dat ouders nog steeds zo betrokken zijn bij de school als nu en zich zeker voelen in het begeleiden van hun kinderen bij het inoefenen van de lesstof.
[14]
2.2.8 Opbrengstgericht werken Onze school stelt zich doel minimaal ten doel dat de leerlingen aan het einde van hun schoolloopbaan in groep 8 gemiddeld op landelijk niveau of daarboven scoren. Wij willen voor elke leerling uitdagende doelen stellen. We volgen de resultaten op het gebied van de basisvaardigheden met behulp van het CITO leerlingvolgsysteem. De score van het kind wordt omgezet in een vaardigheidsscore. De vaardigheidsscore van de voorgaande periode wordt afgezet tegen de actuele score. Deze getallen worden van elkaar afgetrokken en zo komt er een getal voor de vaardigheidsgroei. Ieder kind moet in een bepaald periode een minimale vaardigheidsgroei hebben doorgemaakt. Op deze manier kunnen we voor kinderen hun eigen leeropbrengst snel inzichtelijk maken. Met leerlingen samen worden de doelen voor de komende periode bepaald. Toetsen worden op inhoud geanalyseerd om te zien wat door de groep leerlingen goed wordt beheerst en wat nog (extra) aandacht behoeft. We vinden kwaliteitszorg belangrijk. We willen goede resultaten halen. Er wordt veel aandacht besteed aan de kwaliteit van de lessen ook wat betreft instructie en de verwerking. Zie: 2.2.3 referentieniveaus, 4.1.2 effectieve instructie
2.2.9 Samenwerking peuterspeelzaal De directeur van De Vosseschans is ook leidinggevende van de peuterspeelzaal. We streven naar deskundigheidsbevordering van de leidsters om zo goed en vroeg mogelijk kinderen met een ontwikkelingsachterstand te kunnen onderkennen, het probleem te analyseren en daar adequaat op in te sturen. Hiertoe worden de taalcoördinator en de interne begeleider van de onderbouw ingezet. Ook volgen de leidsters waar kan de cursussen die in De Vosseschans worden gegeven op het gebied van een rijke leeromgeving en taal.
2.2.10 Dalend leerlingaantal In Ter Aar hebben we te maken met een dalend kinderaantal, dientengevolge daalt het leerlingenaantal op de scholen door verminderde instroom in de onderbouw. De toegekende financiële middelen zijn gebaseerd op het aantal leerlingen. Ieder jaar dus weer minder middelen om in te zetten. 85 % van de kosten worden bepaald door de loonkosten. Ieder jaar proberen we dus weer de formatie aan te passen aan de middelen die er zijn toegekend. Dat vraagt weloverwogen keuzes volgens een meerjarenbegroting. Op Veenplasniveau wordt gewerkt aan een meerjarenbegroting. Ook willen we toewerken naar een redelijk format voor het inzetten van de formatie van leerkrachten, interne begeleiding, remedial teaching, administratie, schoolassistenten, onderwijsassistentie, directie, bouwcoördinatoren en leerkrachten met speciale taken zoals ICT-er, taalcoördinator, rekencoördinator. Doel over vier jaar: Kloppende meerjarenbegroting
[15]
3
De opdracht van onze school
3.1 Waar we voor staan en wat we willen. Onze kernwaarden.. Een citaat van Antoine de Saint-Exupéry is het motto voor onze kernwaarden: Verbondenheid, welbevinden en betrokkenheid. „Wanneer je een schip wilt bouwen Breng dan geen mensen bij elkaar Om het hout te slepen, Het werk voor te bereiden en de taken te verdelen, Maar leer mensen te verlangen naar de eindeloze zee‟
3.1.1 Verbondenheid Om te kunnen leven is het nodig een goede relatie met jezelf en je omgeving te hebben. We streven naar een grondhouding van verbondenheid met alles wat leeft, de ervaring om onderdeel uit te maken van de geschiedenis, de kosmos en „het overstijgende‟. De beleving van verbondenheid maakt dat mensen zorg gaan dragen voor zichzelf, de ander, de omgeving en de wereld. Verbondenheid is ook een antwoord op de-link-wentie. Mensen die verbonden zijn met zichzelf, de ander en de omgeving zullen het niet beschadigen. In De Vosseschans laten we aan de hand van drie gedragsregels zien wat we daarmee op kindniveau bedoelen: Met de spullen van school en elkaar doen we zuinig en niet raar Hier op school willen we voor groot en klein altijd aardig zijn. Heb je verdriet of heb je plezier, altijd mag je jezelf zijn hier.
3.1.2 Betrokkenheid Betrokkenheid is een toestand waarin kinderen zich bevinden wanneer ze op intense manier met iets bezig zijn. Dat laat zich zien door een hoge concentratie en zelfs de tijd vergeten als kinderen bezig zijn. Het is de motivatie van binnenuit om met een activiteit aan de slag te blijven. De voldoening die daarbij wordt ervaren vloeit voort uit de bevrediging van de exploratiedrang. Betrokkenheidsverhogende factoren in De Vosseschans: Werken aan sfeer en relatie. Aanpassing van het niveau van de stof aan de leerlingen (uiteindelijk referentieniveaus). De lesstof zo werkelijkheidsnabij mogelijk maken. Daar waar kan leerling initiatief honoreren en stimuleren. De leerlingen zoveel mogelijk actief bezig laten zijn met de lesstof.
[16]
3.1.3 Welbevinden Kinderen die zich in een toestand van welbevinden bevinden, voelen zich als een vis in het water. Ze genieten, ze beleven plezier aan leren. Vitaliteit en innerlijke rust zijn ook belangrijke kenmerken bij zo‟n toestand, evenals open en ontvankelijk opstellen voor wat er op je af komt. Er wordt voortdurend gewerkt aan welbevinden van ouders, leerlingen en leerkrachten door in gesprek te zijn met elkaar, goed naar elkaar te luisteren en te werken vanuit de intentie dat we willen dat onze schoolgenoten zich goed voelen. Zo staan we op tegen pesten, werken we vanuit het principe van De Kanjertraining dat als je niet wilt dat een ander zich naar voelt, je ook dat gedrag niet vertoont wat de oorzaak is van dat nare gevoel. Het lijkt een simpel principe, maar de praktijk van alle dag laat zien dat dat veel inspanning en onderhoud vergt. Niet alleen welbevinden, betrokkenheid en verbondenheid zijn de waarden, die als grondslag dienen voor onze visie en missie. Ook: Gelijkwaardigheid Kinderen die zich gelijkwaardig voelen, staan meer open voor elkaar. Iedereen is anders, maar wel gelijkwaardig. Door bijvoorbeeld te werken met menselijke dynamieken leren we dat er tussen mensen verschillen bestaan voor wat betreft geaardheid en gerichtheid. Sociale gerichtheid Door sociale vaardigheden vroeg eigen te maken, hebben kinderen een voorsprong in het latere leven. Het leren geven en ontvangen van feedback, maakt het kind en de groep sterk. Dat iedereen zichzelf kan en mag zijn, draagt bij tot een fijne sfeer. Bewustwording van persoonlijke kenmerken en interpersoonlijke omgangsstijlen is op onze school een belangrijk aandachtspunt. Tools: Kanjertraining, coöperatief leren en het concept menselijke dynamieken
3.1.4 Maatschappelijke betrokkenheid Kinderen, die bewust omgaan met de medemens en de wereld, kunnen in die wereld hun uitdaging vinden. Door betrokkenheid leren kinderen hun waarden en normen zelf verder te ontplooien. Niet opgelegd, maar vanuit ervaring en leerproces. We denken daarbij aan het opkomen voor elkaar en anderen, respect voor natuur en milieu, maatschappelijke werkelijkheid en participeren/meebesturen in de eigen omgeving. Ze zullen daardoor meer gericht zijn op democratische, culturele, creatieve, technologische, ondernemende en innoverende ontwikkeling. Competentie Onder de waarde competentie wordt verstaan dat kinderen ontdekken dat ze de taken die ze moeten doen aankunnen en dat ze ontdekken dat ze steeds meer aan kunnen. We willen een producerende leerhouding bewerkstelligen. Het kind wil weten waarom en waarvoor het leert. De leraren stimuleren tot vragen stellen, ervaringen delen en het op verschillende manieren tot een oplossing te komen. Samen doelen stellen en kinderen bij hun leerprocessen betrekken. Tools: omgaan met excellentie, passend onderwijs, referentieniveaus, analyseren van toetsgegevens samen met kinderen, kinderen bewust worden van de eigen vaardigheidsgroei en streefdoelen vaststellen voor de volgende periode. We vinden als school vanuit onze waarden aansluiting bij het concept Ervarings Gericht Onderwijs, zie www.ervaringsgerichtonderwijs.nl .
[17]
3.1.5 Katholieke waarden Vanuit het katholieke hebben we mee gekregen dat fouten mogen worden gemaakt, dat we elkaar daarin vergevingsgezind zijn. We vieren het leven, daar waar een feest gevierd kan worden zullen we dat ook doen. De katholieke feesten hebben een centrale positie in het jaarcurriculum. Maar ook successen worden gevierd en in rouw en trouw zijn we er voor elkaar. De betrokkenheid op onze senioroverburen , is een gevolg van de gemeenschapszin vanuit de katholieke waarden. We zijn dan ook trots op onze identiteit. De voor ons zeven leidende principes van goed onderwijs: Goede onderwijspraktijk is talent- en ambitie gedreven. Leerlingen krijgen de kans te laten zien wat ze kunnen en willen. Zij worden uitgedaagd en ondersteund, afhankelijk van hun kennelijke mogelijkheden. Het gaat hierbij om álle kinderen. Alle kinderen moeten zich kunnen ontwikkelen volgens de lijn van de vaardigheidsgroei. Vandaar de pluszorg- en de plusklas. Goede onderwijspraktijk daagt uit tot zelfkennis, zelfsturing en verantwoordelijkheid Ontwikkelen en leren doet een kind zelf, niet alleen, maar wel zelf. Goede onderwijspraktijk daagt leerlingen uit om van meet af aan zichzelf als kritisch en verantwoordelijk te zien en als eigenaar van hun ontwikkeling. Leerling en leraar zijn full partners in leren De een is er niet zonder de ander. Zij zijn beiden verantwoordelijk voor proces en resultaat hoewel op verschillende wijzen. Een goede match van „vraag en aanbod‟ vraagt om leerlingen, die hun leraren informeren over wat zij nodig hebben en die terugkoppelen. Het vraagt om leraren die hun leerlingen aanvaarden en verstaan. Onderwijs en opvoeding zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden De kinderen staan en zijn centraal. Ouders en leerkrachten hebben hun eigen deskundigheid. Samen en in overleg bepaal je hoe te handelen. De cultuur in groep en school verbindt en biedt een moreel kompas, ze is open, veilig en kent een toon van respect en vertrouwen. Een praktische leidraad vormt het devies: zorg goed voor jezelf, zorg goed voor de ander, zorg goed voor je omgeving. Goede onderwijspraktijk is deel van de samenleving, maar kenmerkt zich tegelijk door een zekere afstand en reflectie. Goede onderwijspraktijk biedt daarom een curriculum met diepte en variatie en rijke ervaringsmogelijkheden in een vanzelfsprekende verbinding met de vele werkelijkheden buiten de school. Daar waar kan maken we verbindingen: met verenigingen zoals TAVV, jeugd- en jongerenwerk, brede buurtacademie, muziekverenigingen, opleidingsinstituten, kindermassagetherapeute, Rotary, beroepen van ouders. De onderwijspraktijk en zijn uitgangspunten en resultaten worden getoetst en gelegitimeerd, in de eerste plaats ten dienste van de leerling en de school. Goed onderwijs vindt plaats in de lerende organisatie waarin leraren en ouders, maar ook de leerlingen zelf willen weten hoe zij ervoor staan. De keuzes, die worden gemaakt ten behoeve van het onderwijsproces en de resultaten worden naar hen en overheden verantwoord. Cito leerlingvolgsysteem wordt daartoe ingezet.
[18]
Het kind Is volledig toegerust voor zijn eigen ontwikkeling en is hiervoor intrinsiek gemotiveerd. Vanuit zijn behoefte aan relatie, competentie en autonomie potentieel tot wasdom te laten komen, vraagt uitdaging en ondersteuning. Leren gebeurt in interactie. Daarvoor is een relatie nodig met de leraar die beschikbaar is, verbindt, vertrouwt, talent oproept werkt vanuit zijn eigen persoon en die uiteraard zijn vak verstaat. Leiderschap in scholen moet de randvoorwaarden creëren voor inspiratie, moreel kompas en het besef dat alles er toe doet. Dit om het kind zich zo te laten ontwikkelen tot vrij en verantwoordelijk mens die bijdraagt aan een duurzame samenleving! Vanuit onze waarden is onze visie tot stand gekomen. Wat is onze visie? Welbevinden en betrokkenheid zijn de beginselen van waaruit wij ieder kind in zijn/haar specifieke sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling begeleiden. Vanuit de visie is onze missie geformuleerd. Wat is onze missie? Optimale groeikansen voor ieder kind.
[19]
3.2 Wat wij kunnen : de sterkte/zwakte analyse Vanuit de Quick Scan WMKpo 2011 blijkt dat als sterktepunten gezien kunnen worden: Kwaliteitszorg, Tijd, Pedagogisch handelen, Schoolklimaat, Zorg en begeleiding, Integraal personeelsbeleid, Contacten met ouders, Interne communicatie, Externe contacten, Schooladministratie en procedures, De schoolleiding, Beroepshouding, Competentie Integriteit, Competentie samenwerken, De onderwijskundige identiteit van de school, taalleesonderwijs. Als verbeterpunt: Wetenschap en techniek. Vanuit de Vragenlijst WMKpo Leerlingenvragenlijst leerlingen groep 7 en 8 2011 kwamen als de tien sterkste punten: De juf of meester legt extra uit aan leerlingen die dat nodig hebben. De juf of meester vindt het niet erg als je wat fout doet. De juf of meester zorgt ervoor dat we in de klas op een leuke manier met elkaar omgaan. De juf of meester kan goed lesgeven. Ik voel me veilig op school. De juf of meester helpt me als dat nodig is. Op school gelden er goede regels. De juf of meester kan goed uitleggen. De juf of meester geeft mij extra uitleg als ik dat nodig heb. Mogelijke verbeterpunten: Er wordt regelmatig aan mij gevraagd of ik tevreden ben met de school. We besteden voldoende tijd aan het leren werken met de computer. De school vertelt welke verbeteringen lukken en welke niet. Ik weet wat de school wil verbeteren. De juf of meester bespreekt na afloop de lessen met ons. We besteden voldoende tijd aan het leren plannen. De juf of meester laat mij vaak kiezen wat ik wil doen. De juf of meester bespreekt de lessen altijd na. Ik vind biologie en natuurkunde leuk. Het extra werk vind ik meestal leuk. Vanuit de WMKpo „afstemming‟ 2011 blijkt dat we als school hoog scoren. Sterkste punten: De school beschikt over een taalbeleidsplan. De school beschikt over goede methodes voor taal en lezen. De leraren zijn overtuigd van het goede belang van een goede taalleesontwikkeling. De school besteedt veel tijd aan lezen en taal. De leraren besteden systematisch en doelgericht aandacht aan taalactiviteiten. De leraren werken met en vanuit een goede methode. De leraren zorgen voor activiteiten waarbij gesproken en geschreven taal tegelijkertijd aangeboden worden. De gebruikte methode is dekkend voor de kerndoelen. De leraren plannen voldoende tijd in om de gebruikte methode helemaal uit te werken. De oefeningen staan in het teken van de leesontwikkeling.
[20]
De lagere scores: De leraren geven waar nodig pre-teaching. Leraren geven zwakkere en meer begaafde leerlingen meer beurten en extra voorbeelden. De leraren kennen de essentiële knelpunten in de hoofdstukken van de taalmethode en zorgen daar voor uitbreiding van de stof en de leertijd. De leraren verzorgen activiteiten met en naar aanleiding van boeken. Leraren richten zich expliciet op de meer begaafde leerlingen. De leraren zorgen voor een overzichtelijke administratie. De leraren houden de zwakkere lezers zo lang mogelijk bij de groep. De leraren zetten software in om leesproblemen te verminderen. De leraren organiseren taalactiviteiten in kleine groepen. Leraren passen het aanbod aan op basis van een analyse van de vorderingen. Uit de WMKpo diagnose Taal 2011 kwamen als hoogste scores: De school besteedt veel tijd aan lezen en taal. De leraren zijn overtuigd van het grote belang van een goede taalleesontwikkeling. De school beschikt over een taalbeleidsplan De leraren werken met en vanuit een goede methode. De leraren besteden gericht aandacht aan fonologische vaardigheden. De leraren besteden gericht aandacht aan de ontwikkeling van de letterkennis. De leraren zorgen ervoor, dat de leerlingen aan het einde van groep 2 een aantal letters kennen. De leraren zorgen voor betekenisvolle activiteiten. De leraren geven waar nodig extra instructies in kleine groepjes. De leraren hanteren een goed signaleringsinstrument. Lagere scores: De streefdoelen staan vermeld in de schoolgids. De leraren verzorgen activiteiten met en naar aanleiding van boeken. De leraren zijn bekend met de didactiek van het woordenschatonderwijs. De leraren zetten software in om leesproblemen te verminderen. De leraren plussen de taaloefeningen in de methode op. De leraren beschikken over veel expertise van het leesproces en de leesdidactiek. De leerlingen lezen eind groep 5 minimaal AVI 8. De leerlingen lezen eind groep 4 minimaal AVI 5. De leraren investeren in het leesplezier van de leerlingen. De leraren zorgen voor een efficiënt klassenmanagement. Vanuit de checklist : Hoe opbrengstgericht werkt onze school 2011 blijkt dat als sterktepunten gezien kunnen worden: Op bestuursniveau: Ons bestuur voelt zich verantwoordelijk voor de opbrengsten van de leerlingen Op schoolniveau: Op onze school vinden alle leerkrachten en de directie het belangrijk om het maximale uit de leerlingen te halen. Onze leerkrachten, intern begeleiders en directie werken goed samen om de gestelde doelen te bereiken. Op onze school analyseren we de toetsresultaten door ze te vergelijken met onze streefdoelen. We bekijken hierbij ook de ontwikkeling van de resultaten van de groepen over een periode van meerdere jaren. [21]
Wij trekken conclusies uit de analyses van de leerresultaten. Dat leidt tot zichtbare maatregelen in de dagelijkse lespraktijk. Op groepsniveau: Onze leerkrachten laten leerlingen merken dat ze hoge verwachtingen van ze hebben en daarom stellen ze ambitieuze doelen voor ze. Alle leerkrachten hebben kennis van de leerlijnen en de opbouw in de methode en staan daardoor boven de methode. Op onze school proberen we alle leerlingen in een groep bij elkaar te houden. Sommige leerlingen volgen daarom een minimumprogramma en anderen een extra uitdagend programma. Ook onze leerlingen op ene minimumprogramma krijgen in principe de volledige stof aangeboden. Onze leerkrachten stemmen de leertijd en de instructie bewust af op de capaciteiten van leerlingen. Onze leerkrachten bespreken regelmatig met hun leerlingen hoe hun leerproces verloopt. Leerlingniveau: Wij signaleren zorgleerlingen snel. De resultaten op de methodegebonden toetsen spelen hierbij een belangrijke rol. Als een leerling extra zorg nodig heeft, gaan we na wat het probleem van deze leerling precies is. Wij hebben hiervoor de deskundigheid in huis of raadplegen indien nodig externen. De extra hulp die we een leerling geven, is expliciet gericht op het specifieke probleem van deze leerling. Zorgleerlingen krijgen bij ons op school hulp van leerkrachten met voldoende inhoudelijke kennis.
Als zwaktepunten, dus niet voldoende aan bod komend: Leerresultaten zijn een regelmatig terugkerend onderwerp van gesprek met ons bestuur. Ons bestuur neemt initiatieven om de prestaties van leerlingen op haar scholen te verhogen en stelt indien mogelijk extra middelen beschikbaar. Op schoolniveau: Wij hebben voor alle groepen streefdoelen opgesteld voor de basisvaardigheden. Deze hebben we opgeschreven en daarover verantwoorden we ons aan ouders. Op groepsniveau: Onze leerkrachten stemmen de leertijd en de instructie bewust af op de capaciteiten van leerlingen. Dit is in de dagelijkse groepsplanning zichtbaar. Vanuit de Vragenlijst WMKpo Leerlingenvragenlijst leerlingen groep 5 en 6 sociale veiligheid 2011 kwamen als de tien sterkste punten: Ik voel me veilig als ik door de school loop. De leraar steunt kinderen die te maken hebben met pesten, geweld en/of bedreigingen. Ik voel me veilig op school. Op school wordt ervoor gezorgd, dat ik niet word gepest met mijn geloof. Ik voel me veilig op het schoolplein. De leraar zegt er iets van als er leerlingen gepest worden. Op school wordt ervoor gezorgd, dat ik geen last heb van geweld. De leraar zorgt ervoor, dat ruzies worden uitgesproken. Op school wordt ervoor gezorgd, dat ik niet word gepest. De leraar zegt er iets van als er leerlingen gepest worden omdat ze anders zijn. [22]
Als mogelijke verbeterpunten worden genoemd: We leren dingen over mensen uit andere culturen.(2.90) We oefenen in de klas hoe je met elkaar omgaat.(2.90) Op school wordt ervoor gezorgd, dat ik niet word gepest via sms, msm, e-mail en/of Internet.(3.06) De leraar zorgt ervoor, dat je voor andere volwassenen in de school niet bang hoeft te zijn.(3.10) Vanuit de Vragenlijst WMKpo Oudervragenlijst Sociale Veiligheid 2011 kwamen als de tien sterkste punten: Mijn kind voelt zich veilig in het schoolgebouw. Mijn kind voelt zich veilig in de klas. De leraar is toegankelijk als ik problemen wil bespreken. De school zorgt ervoor dat mijn kind niet bang is voor de directie. De school zorgt ervoor dat mijn kind niet bang is voor andere volwassenen dan de groepsleerkrachten. De school zorgt ervoor dat mijn kind niet bang is voor de leraren van andere groepen. De school zorgt ervoor dat mijn kind niet bang is voor de eigen leraar. De school zorgt ervoor dat mijn kind niet te maken heeft met pesten om zijn/haar geloof. Mijn kind voelt zich veilig op het schoolplein. De school zorgt ervoor, dat mijn kind niet te maken heeft met seksuele intimidatie. Als mogelijke verbeterpunten: De school zorgt ervoor dat mijn kind niet te maken heeft met pesten en of treiteren.(2.84) De school neemt contact op als mijn kind een probleem heeft. (2.94) Ik kan invloed uitoefenen op het beleid van de school. ( 2.94) De school stelt zich op de hoogte van mijn wensen. ( 3.02) De school neemt contact op als mijn kind een probleem veroorzaakt. 9 3.02) De school pakt leerlingen aan die pesten. ((3.08) De school zorgt ervoor, dat mijn kind niet bang is voor andere leerlingen uit andere groepen. ( 3.14) De school helpt leerlingen die worden gepest. ( 3.15) Mijn kind voelt zich veilig op weg van school naar huis. ( 3.18) De school zorgt ervoor, dat mijn kind niet te maken heeft met diefstal. ( 3.19) Vanuit de Vragenlijst WMKpo Sociale veiligheid team 2011 kwamen als de tien sterkste punten: Ik voel me veilig in het schoolgebouw. De directie heeft aandacht voor wat ik zeg. De directie neemt mij serieus. Ik kan met mijn problemen rond mijn werk terecht bij de directie. De directie heeft aandacht voor wat ik zeg. De school heeft duidelijke afspraken over omgangsvormen. De directie steunt personeelsleden die optreden tegen ouders die zich misdragen. Op school wordt ervoor gezorgd, dat ik geen last heb van discriminatie en/of racisme. Op school wordt ervoor gezorgd, dat ik geen last heb van vernieling, diefstal of heling. Ik heb het gevoel dat ik bij deze school hoor.
[23]
Als mogelijke verbeterpunten: Op school wordt ervoor gezorgd, dat ik geen last heb van intimidatie/bedreigingen dmv verbaal geweld.(3.20) Ik voel me veilig in relatie tot de omgang met ouders ( 3.20)
Hoe wij in de komende vier jaar willen werken aan onze kwaliteit, is terug te vinden in hoofdstuk 8 onze beleidsvoornemen en plannen.
3.3 Wat wij willen, onze gewenste kwaliteit Wij willen voor onze school dat de kinderen, de ouders, de leerkrachten, de buurt, het bestuur, de direct betrokken organisaties en de inspectie, onze school kwalitatief hoog waarderen. En dat op alle gebied, dus: Het school- en klassenklimaat. De inhoud van het onderwijs. Hoe er geleerd en onderwezen wordt. De leertijd. Verder zie hoofdstuk 7 Onze zorg voor kwaliteit
3.4 Beleidsvoornemens en plannen Zie hoofdstuk 8 Onze beleidsvoornemens/plannen, totaaloverzicht en planning
[24]
4
De onderwijskundige vormgeving van onze school
Om onze missie te realiseren is ons onderwijs op een bepaalde wijze ingericht. Hoe geven we daar nu in de praktijk vorm aan: Het is nodig te leren volharden om een gedegen vakman te worden, een professional te worden op een bepaald gebied. Dat vraagt eindeloos gedisciplineerd oefenen en vervolmaken. Ieder op zijn eigen manier; de een in de boeken, de ander in de praktijk. Wij creëren een rijke leeromgeving met aandacht voor leerstijlen. Wij creëren tijd voor verdieping en oefening. Het is nodig om complexe problemen op te kunnen lossen, daarom willen wij: Wij een veilige omgeving scheppen waar fouten maken mag. Wij kinderen laten experimenteren en onderzoeken. Wij kinderen waar kan voor levensechte problemen plaatsen en ze zelf oplossingen laten bedenken (zoals bijvoorbeeld bij kids in bizz) Wij kinderen stimuleren buiten gebaande paden te denken ( via bijvoorbeeld filosoferen) Het is nodig om begrip op te leren brengen voor eigen en andere culturen en godsdiensten, daartoe is het nodig dat: Wij kinderen bewust met elkaar laten samenwerken. Wij aandacht geven en vragen voor een open communicatie in team en klas. Wij aandacht geven aan de eigen en andere culturen binnen ons onderwijs door bijvoorbeeld het vak „oriëntatie op jezelf en de wereld”. Wij de feesten vieren die er te vieren zijn. Wij goed voorbeeldgedrag laten zien. Het is nodig dat we leren goed werk te doen en een goed persoon te zijn, daartoe is het nodig dat: Wij kinderen leren verantwoordelijkheid te nemen in activiteiten. Wij kinderen leren een hoge kwaliteit van werken na te streven bij bijvoorbeeld presentaties. Wij kinderen leren een bijdrage te leveren aan de samenleving: maatschappelijke betrokkenheid. Wij kinderen leren vast te houden aan eigen waarden en principes, zonder die van anderen te veroordelen. Wij goed voorbeeldgedrag laten zien. We richten ons onderwijs zo in dat voldaan wordt aan artikel 8 van de Wet op het Primair Onderwijs. Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. Het wordt afgestemd op de voortgang in ontwikkeling van de leerlingen. Het onderwijs richt zich in elk geval op de emotionele en de verstandelijke ontwikkeling, en op het ontwikkelen van creativiteit, op het verwerven van de noodzakelijke kennis en van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden. Het onderwijs - Gaat er mede van uit dat de leerlingen opgroeien in een pluriforme samenleving. - Is mede gericht op het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie. - Is er mede op gericht dat leerlingen kennis hebben van en kennis maken met verschillende achtergronden en culturen van leeftijdsgenoten. [25]
Ten aanzien van leerlingen die extra zorg behoeven, is het onderwijs gericht op individuele begeleiding die is afgestemd op de behoefte van de leerling. Ten aanzien van de leerlingen in de pluszorgklas is ons onderwijs er op gericht om deze leerlingen aansluiting te bieden met het vervolgonderwijs.
4.1 Leergebied overstijgend: 4.1.1 Coöperatief leren Een aantal jaren geleden zijn we gestart met het invoeren van coöperatief leren. We hebben ons verdiept in de achtergrond en hebben verschillende werkvormen geïmplementeerd. Coöperatief leren activeert de kinderen, vergroot de sociale vaardigheden en brengt verbondenheid met zich mee. Het vergroot de betrokkenheid en de verantwoording voor zichzelf en de ander. We zetten het ook in om de leertijd zo effectief mogelijk te maken, om de taal en het kunnen verwoorden van gedachten en gevoelens te stimuleren. We gebruiken het om met de kinderen te werken aan onderzoeksvragen bij het vak oriëntatie op jezelf en de wereld, maar ook als werkvorm bij instructies of verwerkingsopdrachten bij de andere vakgebieden. Voorwaarden om coöperatieve werkvormen in te kunnen zetten: Veilige sfeer, veilig klimaat Duidelijke afspraken over de samenwerking (niet inhoudelijk maar over de vorm, bijv. elkaar laten uitpraten) Duidelijke opdracht waaraan gewerkt moet worden, welke eisen worden er gesteld? Duidelijk waar de verantwoordelijkheid ligt (samen zorg je ervoor dat…) Kunnen reflecteren op eigen handelen en gedrag De werkgroep oriëntatie op jezelf en de wereld heeft het leren samenwerken, het coöperatief leren uiteengezet in fases. Zie Personeelsmap; Oriëntatie op jezelf en de wereld; powerpointpresentatie
4.1.2 Effectieve instructie De laatste jaren hebben we het accent gelegd op het geven van effectieve instructies om zo de resultaten omhoog te krijgen. Daarvoor hebben we zoveel mogelijk enkele groepen geformeerd, zodat leerkrachten alle ruimte hebben om de instructies zo effectief mogelijk te geven waardoor de kinderen goed groeien in hun vaardigheidsscore. Om dit goed te implementeren hebben we externen binnengehaald om alle leerkrachten hierop feedback te geven. Marcel van Herpen (van het expertisecentrum EGO) heeft klassenbezoeken afgenomen waarbij hij feedback gaf op de instructies die leerkrachten gaven. Deze feedback hebben de leerkrachten verwerkt in 90-dagenplannen, een handelingsplan voor de leerkracht voor het geven van een goede effectieve instructie. De leerkrachten vroegen in dit proces ook feedback aan elkaar en gingen ook bij elkaar de lessen bekijken. Op het gebied van spelling (in het kader van het taalverbeterplan) heeft ook Cees Hereijgens (van de CEDgroep) klassenbezoeken afgenomen en feedback gegeven op de effectieve instructie. Om deze cyclus door te laten lopen, hebben de directeur en de bouwcoördinatoren in het schooljaar 2010-2011 ook klassenbezoeken afgenomen om de effectieve instructie naar aanleiding van de 90-dagenplannen te bekijken en te evalueren in een klein groepje waarin de leerkrachten ook elkaar feedback gaven. Alle leerkrachten werden in deze cyclus ten minste één keer gefilmd (Video Interactie Begeleiding op School) zodat ze dit zelf naderhand konden bekijken en de kijkwijzer invulden over hun eigen les. [26]
We zien aan de resultaten van de kinderen dat het geven van effectieve instructies een positief effect heeft op de vaardigheidsgroei. Wat is effectieve instructie? Effectieve instructie gaat er vanuit dat de instructie uit een aantal fasen is opgebouwd. Doel hiervan is dat de kinderen zo optimaal mogelijk betrokken zijn op de instructie waardoor het leerrendement zo hoog mogelijk is. Zie Personeelsmap; Effectieve instructie; Kijkwijzer effectieve instructie Voor in de toekomst Voor de komende 4 jaren zullen de directeur en de bouwcoördinatoren per jaar klassenbezoeken blijven afnemen om feedback te geven op de effectieve instructie van de leerkrachten. De VIBS wordt hierbij weer ingezet. Dit om de effectieve instructie te borgen. In het schooljaar 2011-2012 zullen alle leerkrachten bezocht worden tijdens een rekeninstructie door een externe deskundige.
4.1.3 Viersporenbeleid Zie www.ervaringsgerichtonderwijs.nl Op school hanteren wij vaak de term viersporenbeleid om aan te geven dat we werken met een gedifferentieerde instructie en verwerking. We verwachten dat dit met behulp van de referentieniveaus naar een hoger peil zal worden getrokken.
4.1.4 Kanjertraining De Kanjertraining is een aanpak op schoolniveau die de sociaal- emotionele ontwikkeling van kinderen stimuleert en versterkt en de sfeer en het klimaat in de klas positief beïnvloedt. Er wordt gewerkt vanuit het principe dat gedrag van mensen in te delen is in één van de vier categorieën: Apengedrag = meelopen, geen verantwoording nemen, uitlachen, anderen belachelijk maken, negatief zelfbeeld, opkijken tegen de pestvogels Konijnengedrag= angstig, meelopen, vluchten, verlamming, geen verantwoording nemen, in de slachtofferrol blijven, negatief zelfbeeld, opkijken tegen anderen, zich minderwaardig voelen Pestvogelgedrag= domineren, anderen belachelijk maken, neerkijken op anderen, eigen belang voorop stellen, pesten, negeren, geen verantwoording nemen, positief zelfbeeld, Tijgergedrag= opkomen voor jezelf en voor anderen, verantwoording nemen, kunnen onderhandelen, positief zelfbeeld, zelfvertrouwen, anderen in hun waarde laten De training in de klas is erop gericht kinderen inzicht te geven in gedrag van mensen, ze te leren op een goede manier te anticiperen op gedrag van anderen en om hen zelf sterker te maken. Het doel is ook dat alle kinderen tijgergedrag gaan vertonen waardoor ze meer zelfvertrouwen krijgen, een positief zelfbeeld krijgen en vertrouwen krijgen in het feit dat ze op gedrag en situaties een positieve invloed kunnen uitoefenen. Daarnaast hebben de werkvormen (rollenspellen, samenwerkingsopdrachten, elkaar aanraken, elkaar leren vertrouwen, enz) een positieve invloed op de groepsvorming en de verbondenheid tussen kinderen. Om deze reden worden activiteiten uit de Kanjertraining ook veel ingezet tijdens de groepsvormende weken aan het begin van het schooljaar. De afgelopen jaren hebben inmiddels alle leerkrachten hun certificaat Kanjertrainer gehaald en wordt elk schooljaar in elke groep de lessen gegeven. De kracht is ook dat alle kinderen deze lessen elk jaar een keer doorlopen zodat de inhoud niet wegzakt. [27]
Daarnaast gebruiken we specifieke aanpakken vanuit de Kanjertraining, zoals die bij conflicten tussen kinderen of bij pestproblemen, om dit soort situaties ook op schoolniveau aan te pakken. Toekomst Regelmatig zal in teamvergaderingen het onderwerp Kanjertraining terugkomen om de tegels op te halen rondom de lessencyclus, de werkvormen en de aanpak bij conflictsituaties.
4.1.5 Menselijke dynamieken Het concept menselijke dynamieken brengt de fundamentele aangeboren verschillen tussen mensen in beeld. Mensen leren de ander en zichzelf beter begrijpen en leren verschillen in motivatie en manier van werken van zichzelf en de ander te zien. In ieder mens zijn drie universele principes aanwezig in de vorm van denken, voelen, verbinden en doen. Het mentale principe is dat deel van ons dat denkt, dat visie heeft, dat het geheel overziet, dat structuur aanbrengt en waarden vaststelt. Het is het objectievere deel van ons. Het emotionele principe heeft betrekking op relaties. Het is dat deel van ons dat meer subjectief is, dat onze eigen gevoelswereld en die van anderen kent en er waarde aan toekent, dat communicatie nodig heeft en biedt, dat weet hoe er moet worden samengewerkt, dat organiseert en bijeen brengt. De creatieve fantasie maakt deel uit van het emotionele principe. Het fysieke principe is het meest nuchtere en praktische deel van onszelf. Het is dat deel van ons dat maakt, doet en realiseert. Het is ook het deel dat een fundamentele verbinding heeft met groepsleven en met de organische processen van de natuur. Alle drie de principes zijn in een mens werkzaam. Toch heeft één van de drie de overhand in onze persoonlijkheid als het gaat om de manier waarop we informatie verwerken. Dit principe staat zogezegd op plek 1. Concreet betekent het dat de manieren waarop mensen omgaan met de werkelijkheid, dus informatie verwerken, verschillen: de een doet dit vooral met het hoofd, de ander meer met het gevoel en weer een ander vooral zintuiglijk. Daarnaast heeft één principe de overhand als het gaat over waar we op gericht zijn, wat we belangrijk vinden. Dit principe staat zogezegd op plaats 2. Concreet betekent het dat sommigen gericht zijn op vooral het mentale (doelen, ideeën, concepten), anderen op het emotionele ( relaties, organisatie, mensen) en weer anderen op het fysieke ( maken, realiseren) Zie www.obruni.nl Boek: Uniting Talents Rekening houden met/inspringen op de dynamiek en leerstijl van de kinderen Beginsituatie: de leerkrachten hebben kennis van de verschillende dynamieken en hebben inzicht in hun eigen dynamiek en die van collega‟s. Ze hebben geoefend met het herkennen van de dynamieken bij zichzelf en bij kinderen. 2011-2012 bij de eigen leerlingen de kern van de dynamieken herkennen en in kaart brengen (emotionele kern, fysieke kern, mentale kern). Met het team bekijken we hoe we dit gaan oppakken. Verdiepen in de verschillende leerstijlen (leren door doen, door luisteren, door kijken, door voelen) en de meervoudige intelligenties en de achtergronden daarvan verkennen. Input wordt gegeven vanuit het MT. 2012-2013 bij de eigen leerlingen de dynamieken herkennen en in kaart brengen, niet alleen de kern maar ook de tweede component. (MF, EM, ME, FM, FE, EF). De verschillende leerstijlen/ intelligenties bij kinderen uit de eigen klas leren herkennen en in kaart brengen. [28]
Uitproberen en verzamelen van verschillende werkvormen rondom de verschillende leerstijlen/ meervoudige intelligenties. 2013-2014 bij de eigen leerlingen de dynamieken herkennen en in kaart brengen en de instructies en verwerking hierop afstemmen. De werkvormen voor de verschillende leerstijlen en intelligenties implementeren in de instructies en verwerking. 2014-2015 borgen van het werken rondom dynamieken en leerstijlen/ meervoudige intelligenties door dit met regelmaat terug te laten komen tijdens de teamvergaderingen en door hierop accent te leggen tijdens de klassenbezoeken.
4.1.6 Maatschappelijke betrokkenheid In de wet wordt gesproken over actief burgerschap en sociale integratie. Daarmee wordt bedoeld dat onze kinderen voorbereid moeten worden op het meedoen aan de Nederlandse samenleving. Hiervoor moeten ze het een en ander weten van de samenleving. Wat we onder democratie verstaan bijvoorbeeld. Ze moeten ook van alles kunnen: een discussie voeren en onderlinge problemen zonder geweld oplossen. Maar misschien nog wel belangrijker is dat kinderen zich in willen zetten voor de wereld om hen heen. Iets willen doen voor een klasgenootje, de juf of op de school. Wie zich verantwoordelijk voelt voor de omgeving zal er ook goed mee omgaan. Burgerschapsvorming is oefenen in burgerschap. Burgerschap leer je het beste in de praktijk, door op te treden als een actieve, jonge burger. Zo ervaar je hoe onze samenleving in elkaar zit en hoe je maatschappelijke ontwikkelingen kunt beïnvloeden. Burgerschapsvorming brengt jonge burgers de basiskennis, vaardigheden en houding bij die nodig zijn om een actieve rol te kunnen spelen in de eigen leefomgeving en in de samenleving. De school is een samenleving in het klein. In de klas, op het schoolplein, tijdens het overblijven wordt een kind geconfronteerd met processen, gedragingen, gebeurtenissen die ook voorkomen in de grote mensen wereld. Meningsverschillen, ruzies, pestgedrag, geweld, maar ook groepsvorming, sympathie, samenwerking en inspraak. Op school wordt de leerling gestimuleerd voor zijn mening uit te komen en die te onderbouwen met argumenten. Hij leert respect te hebben voor mensen die anders zijn of anders denken. Hij wordt zich bewust van zijn sociale plichten en rechten. Steeds vaker kan hij meedenken en meebeslissen over afspraken die zijn eigen leerproces of het onderwijs in de klas en school beïnvloeden. Tools: project Kids in bizz, werken aan goede doelen zoals Ride for the Roses, Alpe d‟Huzes, inzamelen van batterijen en cartridges, Kanjertraining, het vak oriëntatie op jezelf en de wereld, gescheiden afval, hulp aan seniorburen bij bijvoorbeeld sneeuw en gladheid, leerlingenraad, vastenactie, solidariteitsmaaltijd, contractwerk, tutorlezen, bovenbouwleerlingen die als klassenassistent optreden in de onderbouwgroep bij gelegenheid, bezoek aan een moskee en kerk, WMKpo vragenlijsten voor leerlingen, leerkrachten die na afloop van hun les vragen om de mening van de kinderen over hun instructie bijvoorbeeld, methode Topondernemers, filosoferen met kinderen.
[29]
4.2 De ordening van de vak-vormingsgebieden met daarin opgenomen de kerndoelen. Kerndoel
Uitvoering in praktijk
Beleidsvoornemens/plannen
De methoden die wij hanteren:
Voor een concretisering van de beleidsvoornemens/plannen voor de komende vier jaar, zie ook Personeelsmap;Taal; Schoolplan Taal 2011-2015.
Nederlands -
Mondeling onderwijs
1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 2. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het instrueren bij het discussiëren. 3. De leerlingen leren informatie te beoordelen in discussies en in gesprek dat informatief of opiniërend van karakter is en leren met argumenten te reageren. -
Schriftelijk onderwijs
4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema‟s, tabellen en digitale bronnen. 5. De leerlingen leren naar inhoud en vorm teksten te schrijven met verschillende functies, zoals: informeren, instrueren, overtuigen of plezier verschaffen. 6. De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het lezen van school- en studieteksten en andere instructieve teksten, en bij systematisch
Kleuterplein (groep 1 en 2) Veilig leren lezen (groep 3) Taal in Beeld (groep 4 t/m 8) Spelling in Beeld (groep 4 t/m 8) Lezen in Beeld (groep 4 t/m 8) Nieuwsbegrip (groep 5 t/m 8) Leesestafette (groep 4 t/m 8) Novoskript (groep 1 t/m 8) Daarnaast maken wij gebruik van: Taal leren op eigen kracht, uitgave van de stichting taalvorming (groep 1 t/m 8) Het forum: kringgesprek, evaluatiekring, presentaties (groep 1 t/m 8) Spreekbeurten (groep 6 t/m 8) Boekpromotie (groep 5 t/m 8) Boekbespreking (groep 7 en 8) Coöperatief leren (groep 1 t/m 8) Zip (werkboek zoeken, interpreteren, presenteren) Topondernemers Ook zetten wij digitale middelen in: [30]
geordende bronnen, waaronder digitale bronnen. 7. De leerlingen leren informatie en meningen te vergelijken en te beoordelen in verschillende teksten. 8. De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het schrijven van een brief, een verslag, een formulier of een werkstuk. Zij besteden daarbij aandacht van zinsbouw, correcte spelling, een leesbaar handschrift, bladspiegel, eventueel beeldende elementen en kleur. 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. -
Digitaal schoolbord: Leerkracht assistent voor Veilig leren lezen, Taal in Beeld, Spelling in Beeld, lezen in Beeld. Bas gaat digitaal Leerling programma‟s: Schatkist met de muis (groep 1 en 2) Veilig leren lezen (groep 3) Spelling in Beeld (groep 4 t/m 8) Woordenschat (groep 4 t/m 8) Leesestafette (groep 4 t/m 8)
Taalbeschouwing, waaronder strategieën
10. De leerlingen leren bij de doelen onder „mondeling taalonderwijs‟ en „schriftelijk taalonderwijs‟ strategieën te herkennen, te verwoorden, te gebruiken en te beoordelen.
[31]
ICT vaardigheden blijven achter bij de schriftelijke vaardigheden. Er zal een leerlijn tekstverwerken en gebruik van MS Office opgesteld worden die vanaf schooljaar 20112012 ingevoerd wordt. Deze leerlijn zal terug te vinden zijn in de Personeelsmap; ICT.
11. De leerlingen leren een aantal taalkundige principes en regels. Zij kunnen in een zin het onderwerp, het werkwoordelijk gezegde en de kern van dat gezegde onderscheiden. De leerlingen kennen: regels voor het spellen van werkwoorden regels voor het spellen van andere woorden dan werk woorden regels voor het gebruik van leestekens
De uitlegkaarten (spellingstrategieën) worden geïntegreerd in andere vakgebieden. Dit zal in schooljaar 2011-2012 ingevoerd worden.
12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder „woordenschat‟ vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. Engels 13. De leerlingen leren informatie te verwerven uit een eenvoudige gesproken en geschreven Engelse teksten. 14. De leerlingen leren in het Engels informatie te vragen of geven over eenvoudige onderwerpen en zij ontwikkelen een attitude waarbij ze zich durven uit te drukken in die taal. 15. De leerlingen leren de schrijfwijze van enkele eenvoudige woorden over alledaagse onderwerpen. 16. De leerlingen leren om woordbetekenissen en schrijfwijzen van Engelse woorden op te zoeken met behulp van het woordenboek. Fries
Engels wordt aangeboden in de groepen 7 en 8. Wij maken hier gebruik van de methode Bubbles. Daarnaast bieden de leerkrachten opdrachten en activiteiten aan rond vastgestelde thema‟s. Het ontwikkelen van de mondelinge taalvaardigheid is hierbij het hoofddoel. Dit komt naar onze mening te weinig voor in de methode. Het oefenen van woordjes en korte teksten wordt ook als huiswerk aangeboden. In de Personeelsmap; werkeiland 7/8; Engels staat dit beschreven. Niet van toepassing [32]
We willen ons nog meer richten op de grammaticale en mondelinge taalvaardigheid. Hiervoor zal in de komende jaren materiaal voor aangeschaft en ontwikkeld worden.
Rekenen/Wiskunde - Wiskundig inzicht en handelen 23. De leerlingen leren wiskundetaal gebruiken.
In groep 1 en 2 wordt gebruik gemaakt van Kleuterplein. In de groepen 3 t/m 8 wordt gebruik gemaakt van de methode Alles Telt (versie 1). Deze methoden voldoen aan de kerndoelen. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de remediërende programma‟s „Maatwerk‟ en „Met sprongen vooruit‟. Deze programma‟s worden door de rt-er en de leerkrachten van de pluszorgklas gebruikt.
24. De leerlingen leren praktische en formele rekenwiskundige problemen op te lossen en redeneringen helder weer te geven.
25. De leerlingen leren aanpakken bij het oplossen van rekenwiskundeproblemen te onderbouwen en leren oplossingen te beoordelen. -
Getallen en bewerkingen
26. De leerlingen leren structuur en samenhang van aantallen, gehele getallen, kommagetallen, breuken, procenten en verhoudingen op hoofdlijnen te doorzien en er in praktische situaties mee te rekenen.
Er wordt ook extra aandacht besteed aan automatiseren van de tafels en het gebruiken van rekenstrategieën (cijferend rekenen en hoofdrekenen). Dit komt naar ons idee niet voldoende onder de aandacht in de huidige rekenmethode. Dit is structureel opgenomen in het rooster en wordt aangeboden als huiswerk. We maken gebruik van software die met name dient ter ondersteuning van het automatiseren en inoefenen: AmbraSoft (groep 3 t/m 8) Maatwerk (remediërend programma) Schatkist rekenen (groep 1 en 2) Diverse websites (o.a. Rekenweb en Alles Telt). In schooljaar 2010-2011 zal de huidige rekenmethode vervangen worden. De [33]
In schooljaar 2011-2012 starten we met de invoering van een nieuwe rekenmethode voor de groepen 3 t/m 8. Afhankelijk van de keuze die we maken zullen we een invoeringstraject starten waarbij mogelijk een gefaseerde invoering van de rekenmethode gehanteerd zal worden. Dit zal naar verwachting 2 tot 3 jaar duren. Documenten rond dit invoeringstraject zijn terug te vinden in de Personeelsmap; Rekenen. „Met sprongen vooruit‟, een remediërend rekenprogramma, zal geïntegreerd worden met de nieuwe rekenmethode. Deze integratie zal synchroon met de invoering van de rekenmethode lopen.
27. De leerlingen leren de basisbewerkingen met gehele getallen in elk geval tot 100 snel uit het hoofd uitvoeren, waarbij optellen en aftrekken tot 20 en de tafels van buiten gekend zijn. 28. De leerlingen leren schattend tellen en rekenen. 29. De leerlingen leren handig optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. 30. De leerlingen leren schriftelijk optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen volgens meer of minder verkorte standaardprocedures. 31. De leerlingen leren de rekenmachine met inzicht te gebruiken. - Meten en meetkunde 32. De leerlingen leren eenvoudige meetkundige problemen op te lossen. 33. De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten, zoals tijd, geld, lengte, omtrek, inhoud, oppervlakte, gewicht, snelheid en temperatuur.
rekencommissie oriënteert zich op het huidige aanbod en zal een aanbeveling doen. De nieuwe rekenmethode zal moeten voldoen aan de kerndoelen en de wens is om het programma „Met sprongen vooruit‟ te integreren in de nieuwe rekenmethode om nog beter aan te kunnen sluiten bij de verschillende niveaus van kinderen en te kunnen werken volgens het viersporenbeleid (www.ervaringsgerichtonderwijs.nl). Er is een breed aanbod van verrijkings- en verdiepingsmateriaal. Dit wordt met name ingezet voor kinderen die uitdaging nodig hebben of extra oefening. Het routeboekje (SLO, compacten van rekenstof) wordt ingezet als blijkt dat kinderen de rekenstof beheersen (door voortoetsen). Zij creëren hiermee tijd om zich bezig te houden met uitdagende activiteiten of opdrachten. In de Personeelsmap; Uitdagend onderwijs staat het beleidsplan „beleid rond begaafdheid‟‟ en documenten over Compacten met bijbehorende routeboekjes (map SLO compacten)
Oriëntatie op jezelf en de wereld -
Mens en samenleving
34. De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen.
De Kanjertraining (sociale vaardigheden) wordt door de hele school gegeven. Zie 4.1.4. Kanjertraining
35. De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als
In alle groepen wordt aandacht besteed aan het gedrag in het verkeer. Groep 7 en 8 [34]
Vanaf schooljaar 2011-2012 willen we het vakgebied oriëntatie op jezelf en de wereld aanpassen en het werken met onderzoeksvragen centraal stellen. We hanteren hierbij de volgende
consument. 36. De leerlingen leren hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van de burger. 37. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. 38. De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen. 39. De leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu.
-
nemen deel aan het Nationaal verkeersexamen. Onderdeel uit de methode Geobas. Daarnaast ook op projectbasis in groep 7 en 8 ten tijde van Prinsjesdag. Met ingang van schooljaar 2011-2012 gebruiken alle groepen de methode Hemel en aarde (geestelijke stromingen). Ook op projectbasis wordt aandacht besteed aan verschillende religies en verschillen in de samenleving. Zie ook hoofdstuk „De opdracht voor onze school‟ in dit schoolplan. Op projectbasis wordt aandacht besteed aan het milieu, zoals: warme truiendag en Nederland schoon. Daarnaast wordt er in de eigen (school)omgeving constant gewezen op gedrag dat het milieu positief of negatief beïnvloedt (afvalscheiding, elektrische apparaten, fietsen naar school)
Natuur en techniek
40. De leerlingen leren in de eigen omgeving veel voorkomende planten en dieren onderscheiden en benoemen en leren hoe ze functioneren. 41. De leerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen.
De methode Leefwereld en de methode Topondernemers worden gebruikt om aan dit kerndoel te voldoen. Daarnaast wordt in alle groepen de directe omgeving als „leerschool‟ gebruikt. De school heeft eigen tuinen waarin de leerlingen werken en leren. Het menselijk lichaam is een thema dat meerdere malen in verschillende groepen behandeld wordt. In groep 8 krijgen de leerlingen EHBO lessen en wordt het onderwerp „menselijk lichaam‟ [35]
fases: 1. Er komt iets binnen/wat is het probleem? (observatie) 2. Wat wil ik weten/hoe los ik het op? (hypothese/ onderzoeksvragen opstellen) 3. Aan het werk (gegevens verzamelen om de hypothese te testen) 4. Wat weet ik nu (hypothese testen) 5. Vertel het aan de anderen (verandering in denken presenteren) (zie ook „De kunst en wetenschap van het lesgeven‟ – R.J. Marzano) Op deze manier verwachten wij een hogere betrokkenheid bij het vak oriëntatie op de wereld en jezelf en een grotere leeropbrengst. De mogelijkheid tot differentiëren binnen deze werkvorm is groot. Zie hiervoor de PowerPointpresentatie in de Personeelsmap; Oriëntatie op jezelf en de wereld Voor dit traject trekken we 4 jaar uit.
42. De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur.
43. De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van temperatuur, neerslag en wind. 44. De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik.
uitgebreid behandeld. Techniek is onderdeel van het rooster. We werken met de techniek kasten, nodigen de techniek coach uit en in ateliervorm wordt techniek aangeboden. Ook Topondernemers biedt hierin mogelijkheden die gebruikt worden. In de Personeelsmap; Techniek staan handleidingen en documenten. Deze onderwerpen komen aan bod in de methode Geobas, Topondernemers en Leefwereld, maar worden ook op projectbasis aangeboden.
45. De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, deze uit te voeren en te evalueren. 46. De leerlingen leren dat de positie van de aarde ten opzichte van de zon, seizoen en dag en nacht veroorzaken. -
Ruimte
47. De leerlingen leren de ruimtelijke inrichting van de eigen omgeving te vergelijken met die in omgevingen elders, in binnen- en buitenland, vanuit de perspectieven landschap, wonen, werken, bestuur, verkeer, recreatie, welvaart, cultuur en levensbeschouwing. In ieder geval wordt daarbij aandacht besteed aan twee lidstaten van de Europese Unie en twee landen die in 2004 lid
De groepen 1 en 2 gebruiken o.a. de methode Kleuterplein De groepen 3 en 4 maken gebruik van o.a. Topondernemers en lessen van schooltv. De groepen 5 t/m 8 maken gebruik van Geobas, Topondernemers en lessen van schooltv. [36]
Gezien het feit dat wij werken met een methode die voor 2004 is aangeschaft voldoet deze niet aan dit kerndoel en bieden wij zelf twee landen aan, rekeninghoudend met de onderwerpen die aan bod moeten komen.
werden, de verenigde staten en een land in Azië. 48. Leerlingen leren over de maatregelen die in Nederland genomen worden/werden om bewoning van door water bedreigde gebieden mogelijk te maken.
Daarnaast wordt er veel projectmatig gewerkt aan diverse onderdelen en zijn er regionale activiteiten zoals de waterdag (gemeente Nieuwkoop).
Bij vernieuwing van de methode of onderwijs op dit gebied dient hier rekening mee gehouden te worden.
49. De leerlingen leren over de mondiale ruimtelijke spreiding van bevolkingsconcentraties en godsdiensten, van klimaten, energiebronnen en van natuurlandschappen zoals vulkanen, woestijnen, tropische regenwouden, hooggebergten en rivieren. 50. De leerlingen leren omgaan met kaart en atlas, beheersen de basistopografie van Nederland, Europa en de rest van de wereld en ontwikkelen een eigentijd geografisch wereldbeeld. -
In de groepen 7 en 8 wordt ook gewerkt met de werkboeken „ZIP‟ (zoeken, interpreteren, presenteren). Dit als extra oefening voor het leren interpreteren van gegevens uit tabellen, kaarten, e.d..
Tijd
51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdindeling te hanteren. 52. De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en holocaust; televisie en computer. 53. De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis.
De canon van Nederland is geïntroduceerd en zal leidend zijn voor het bepalen van de thema‟s voor geschiedenisonderwijs. De onderwerpen van de canon zijn gekoppeld aan de lessen van de methode. Indien onderwerpen uit de canon niet voorkomen in de methode dan staat beschreven waar de informatie te vinden is om zelf het onderwerp te kunnen behandelen. In de Personeelsmap; Oriëntatie op jezelf en de wereld staat een document waarin de methode aan de canon gekoppeld is.
[37]
Zie ook beleidsvoornemen zoals eerder beschreven m.b.t. het werken met onderzoeksvragen.
Kunstzinnige oriëntatie 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. 56. De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.
Het kunstmenu biedt een programma waaraan alle groepen deelnemen. Leerlingen komen in aanraking met kunstvormen; dans, theater film en beeldende kunst. Wij maken gebruik van de methode Moet je doen: Muziek, Drama en dans in alle groepen. Voor handvaardigheid en tekenen gebruiken wij de methode „Beeldend onderwijs‟. Ook Topondernemers biedt verwerkingsvormingen op het kunstzinnige creatieve gebied. Er is een intensieve samenwerking met de muziekvereniging. Deze biedt lessen aan onder schooltijd. Er worden steeds vaker naschoolse activiteiten georganiseerd, zoals: muzieklessen, striptekenen en yoga.
[38]
Handhaven van het kunstmenu en de samenwerking met verenigingen. Een breder aanbod van buurtactiviteiten. Aansluiten bij de behoefte van kinderen in het kader van de meervoudige intelligentie.
Bewegingsonderwijs 57. De leerlingen leren op een verantwoorde manier deelnemen aan de omringende bewegingscultuur en leren hoofdbeginselen van de belangrijkste bewegingsen spelvormen ervaren en uitvoeren. 58. De leerlingen leren samen met anderen op een respectvolle manier aan bewegingsactiviteiten deelnemen, afspraken maken over het reguleren daarvan, de eigen bewegingsmogelijkheden inschatten en daarmee bij activiteiten rekening houden.
Wij maken gebruik van bronnenboeken en gebruiken deze lessencycli als uitgangspunt voor onze bewegingslessen. Daarnaast wordt ook in vrije momenten aandacht besteed aan spelvormen op het plein. Jaarlijks worden er door sportverenigingen clinics gegeven waaraan verschillende groepen deelnemen.
[39]
4.3 Methoden/materialen Vakgebied
Deelgebied
Nederlands
Aanvankelijk technisch lezen Voortgezet technisch lezen Spelling Taalbeschouwing Begrijpend lezen
Engels Rekenen/Wiskunde Oriëntatie op jezelf en de wereld
Schrijven
Mens en samenleving
Natuur en techniek
Kunstzinnige oriëntatie Bewegings onderwijs
Ruimte Tijd Tekenen, Handvaardigheid, drama, dans, muziek
Groep 1 2 Schatkist Kleuterplein
3 Veilig leren lezen
4
5
6
7
8
Leesestafette Spelling in Beeld Taal in Beeld Nieuwsbegrip Lezen in Beeld
Novoskript
Kleuterplein Alles Telt (versie 1) Alles Telt (versie 1) Hemel en aarde (geestelijke stromingen) Schooltv Topondernemers (voor alle deelgebieden) Documentatiecentrum Verkeer (VVN)
Techniekkasten
Leefwereld
Moet je doen www.beeldendonderwijs.nl
Geobas (versie 3) Bij de Tijd (versie 2)
Basislessen bewegingsonderwijs
[40]
Bubbles
EHBO
4.4 Klokurentabel Hieronder een weergave van het aantal uren dat besteed wordt aan de verschillende ontwikkelingsgebieden per groep. Activiteiten
Groep 5
Groep 6
Groep 7
Groep 8
2 11 1
2 8,5 0,5
2 8,5 0,5
4
4
5
5
2 8 0,5 1 5
2 8 0,5 1 5
0,5
1
1
5,5
5,5
5
5
2,5 1,5
1,91 1,75
1,91 1,75
3 1,25
3 1,25
3 1,25
3 1,25
Weektotaal
23,5
23,16
23,16
25,75
25,75
25,75
25,75
Nederlandse taal:
technisch lezen, begrijpend lezen, spelling, taalbeschouwing, spreken, woordenschat aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, techniek, levensbeschouwelijk onderwijs en verkeer beeldende vorming, tekenen, drama en muziek
Werken met ontwikkelingsmaterialen Bewegingsonderwijs Nederlandse taal Schrijven (motoriek) Engels Rekenen Oriëntatie op jezelf en de wereld Kunstzinnige oriëntatie Pauze
Oriëntatie op jezelf en de wereld: Kunstzinnige oriëntatie:
Groep 1 en 2
Groep 3
Groep 4
6
0,5
0,5
8 4
2 11 1
1
klokurentabel (m.i.v. schooljaar 2011-2012) Veranderingen t.o.v. voorgaande schooljaren groepen 3 en 4: half uur bewegingsonderwijs minder iets meer dan 1 uur kunstzinnige oriëntatie minder 1 uur oriëntatie op jezelf en de wereld minder
Van deze vakgebieden overlapt de inhoud enigszins, onderwerpen worden samengevoegd aangeboden. Met het oog op het opstellen van onderzoeksvragen als toekomstige werkvorm zien wij mogelijkheden om de terugloop is lestijd te compenseren.
[41]
4.5 ICT (informatie en communicatie technologie) Onze school heeft een netwerk dat aangesloten is op het Internet. Iedere groep heeft de beschikking over minimaal 2, maar in de meeste gevallen 3 pc‟s. Ieder lokaal (behalve groep 2) de beschikking over een digitaal schoolbord en heeft de leerkracht de beschikking over een eigen laptop. Kinderen met een taal- en/of motorisch achterstand hebben de beschikking over een eigen laptop. Voor de leerlingen in groep 7 en 8 zijn extra pc‟s beschikbaar in de gemeenschappelijke ruimte. De bibliotheek (tevens documentatiecentrum) heeft de beschikking over 2 pc‟s. Daarnaast staan er pc‟s in de kantoren en personeelsruimte voor het gebruik door leerkrachten. De school beschikt over diverse printers en kopieermachines die allemaal zijn aangesloten op het netwerk. Het netwerk wordt extern beheert door Emjee systeembeheer. De school heeft ook een ict commissie, deze heeft als voornaamste taak het onderwijsinhoudelijk vormgeven van ict en het begeleiden van leerkrachten en leerlingen op ict gebied. De school maakt gebruik van educatieve en administratieve software pakketten. De educatieve pakketten zijn deels gekoppeld aan methoden en deels methode onafhankelijk. Er is ook software speciaal voor leerlingen met een achterstand of die extra oefening nodig hebben. Van groep 1 t/m 8 wordt gebruik gemaakt van software afgestemd op het niveau van de groep en in veel gevallen kan binnen de software ook afgestemd worden op het niveau van het individuele kind. Software biedt tegenwoordig steeds vaker de mogelijkheid om het kind exact te volgen en af te stemmen op het niveau. De leerkrachten zien de software als onderdeel van hun totaal aanbod. Het gebruik van het digitale schoolbord biedt zeer veel mogelijkheden om de les te verrijken. Het bord werkt betrokkenheid verhogend en haalt de wereld in de klas. De methoden bieden ook zgn. leerkrachtassistenten aan die de lessen uit de methoden visueel en auditief ondersteunen. Het gebruik van Internet is aan bepaalde regels gebonden. Deze regels worden ieder jaar aan het begin van het schooljaar besproken. In principe is Internet vrij toegankelijk en geeft het protocol duidelijk aan wat wel en niet mag en wat de gevolgen zijn bij misbruik. Naast educatieve software maken de kinderen ook gebruik van Microsoft Office 2010 en hebben ze toegang tot een deel van het netwerk. Word en PowerPoint worden vanaf groep 5 structureel gebruikt, vanaf schooljaar 2011-2012 willen we m.b.v. werkboekjes of projectkaarten de ict vaardigheid van leerlingen verhogen. Wij zetten hierbij vooral in op het correct en zo effectief mogelijk gebruiken van Windows en Word (vanaf groep 5). Het gebruik van PowerPoint komt vanaf groep 6 aan bod.
[42]
De vaardigheid in het gebruik van Internet willen we ook vergroten. Hierbij denken we aan: 1. Het gebruiken van de zoekfunctie en het vinden van de juiste en bruikbare informatie. 2. Het herkennen en erkennen van de „gevaren‟ van Internet (sociale media, mailen, gebruik van persoonlijke gegevens). 3. Het selectief gebruiken van Internet (alleen zgn. kindvriendelijke websites bezoeken en weten wat te doen bij het bezoeken van ongewenste websites) Voor administratieve doeleinden wordt door het personeel gebruik gemaakt van: Microsoft office 2010 (Word, Outlook, Excel en PowerPoint) Administratie- en leerlingvolgsysteem Dotcomschool Cito Leerlingvolgsysteem Sociaal emotioneel leerlingvolgsysteem SEOL Om de ict vaardigheden van leerkrachten te vergroten bieden we enkele keren per jaar momenten aan waarin extra aandacht besteed wordt aan een programma. In schooljaar 2011-2012 leggen we dit vast in de jaarplanner. Een compleet overzicht van alle software is te vinden in de Personeelsmap; ICT.
[43]
4.6 Onze zorg voor leerlingen De Vosseschans heeft de zorgverbreding een grote plaats gegeven binnen het onderwijs. In het kader van passend onderwijs willen wij gepaste zorg bieden aan alle leerlingen en is ons streven om zoveel mogelijk leerlingen bij ons op school en in hun eigen leefomgeving te houden. „Optimale groeikansen voor ieder kind‟ is onze missie, daarbij hoort leerlingenzorg voor alle leerlingen en specifiek voor die leerlingen die afwijken van hun leerlijn of waar problemen ervaren worden op het gebied van gedrag. Uiteindelijk streven we naar een vorm van onderwijs waarbij binnen de gewone klassensituatie plaats is voor iedere leerling. Niet de leerling moet zich aan het onderwijs aanpassen, maar het onderwijs aan de leerlingen. Als uitgangspunt geldt bij ons op school altijd het welbevinden van de leerling, dit dient in orde te zijn wil een leerling kunnen komen tot optimale groei. Het realiseren van deze basisbehoefte vraagt om een betrokken en ervaren leerkracht. Voor de komende vier jaar geldt dat we onze zorg zo inrichten dat we voldoen aan de eisen die gesteld zijn m.b.t. passend onderwijs en de referentieniveaus. Onze plannen staat beschreven in de hoofdstukken 2.2.4 Passend onderwijs en 2.2.3 Referentieniveaus.
4.6.1 Overlegvormen Wij hanteren de volgende vormen van overleg m.b.t. zorg voor de leerlingen: Groepsbesprekingen: Tweemaal per schooljaar komen de groepsleerkracht(en) en de ib-er bijeen om de groepsresultaten door te spreken. De volgende zaken, die betrekking hebben op zorg voor de leerlingen, worden besproken: De individuele vaardigheidsgroei op de Cito toetsen. Welbevinden en betrokkenheidslijst. Lopende groeps- en handelingsplannen. Specifieke zorgleerlingen (rugzak-, pluszorg-, plusleerlingen). Handelingsplanvergaderingen: Na iedere toetsperiode (oktober, januari, maart en juni) wordt in teamverband het volgende besproken: De vaardigheidsgroei van de groep op de Cito toetsen. In januari en juni. Analyse van de Cito toetsen (verklaren van de scores, onderzoeken wat wel en niet beheerst wordt). In januari en juni Plan van aanpak voor de komende periode tot de volgende toetsronde. Op- en bijstellen van (groeps)handelingsplannen. In oktober, januari, maart en juni. Op- en bijstellen van ontwikkelingsperspectieven m.b.v. het doorlopen van het beslisschema. Dit is te vinden in de Personeelsmap; Zorgprocedure. In januari en juni. Overleg pluszorgklas: Tweemaal per jaar worden de kinderen die in de pluszorgklas zitten besproken met het hele team. Het gaat hierbij vooral om het bespreken van de aanpak en de voortgang van de ontwikkeling van deze kinderen.
[44]
Overleg met externen: Geregeld vinden er overlegmomenten plaats met externen in het kader van specifieke zorg voor leerlingen. Schoolbegeleidingsdienst (bespreken van onderzoeken, leerlingbesprekingen) Ambulante begeleiding (specifieke zorg voor leerlingen met een rugzak) ZAT (zorgadviesteam, bovenschools overleg met diverse zorginstanties) IB netwerk (netwerk van ib-ers uit de regio en netwerk van ib-ers uit de stichting) WSNS bijeenkomsten (samenwerkingsverband Rijnstreek) Centrum voor autisme (specifieke zorg rond autisme) SMW (schoolmaatschappelijk werk, 1x per maand met ib-er)
4.6.2 Recente ontwikkelingen en actiepunten: Passend onderwijs Zie hoofdstuk 2.2.4 Passend onderwijs Referentieniveaus Zie hoofdstuk 2.2.3 Referentieniveaus Pluszorgklas: De pluszorgklas is in het leven geroepen om kinderen die een beschikking speciaal onderwijs hebben toch in hun eigen woonomgeving naar school te laten gaan. Het betreft hier kinderen met een cognitieve achterstand die met extra zorg en aandacht het best tot hun recht komen op onze school, deze klas is gestart in schooljaar 2008-2009. Op twee ochtenden in de week krijgen deze leerlingen extra ondersteuning op het gebied van taal, lezen en rekenen en bieden wij ze de mogelijkheid hun eigen talenten te ontwikkelen. Het beleid Pluszorgklas is te vinden in de Personeelsmap; Pluszorgklas Toetskalender: Wij hanteren de Cito toetskalender, dit betekent dat we in januari en juni een toetsronde hebben waarbij de midden- en eindtoetsen afgenomen worden. Deze toetskalender is te vinden in de Personeelsmap; Cito lvs; Toetskalenders. Dit geldt voor de groepen 3 t/m 7 waarbij groep 7 i.p.v. de eindtoetsen de entreetoets afgenomen maakt. Groep 8 wijkt hierin af. Zij nemen in oktober de begintoetsen af i.p.v. de middentoetsen en in februari maken zij de landelijke eindtoets. De groepen 1 en 2 gebruiken sinds schooljaar 2010-2011 de toets beginnende geletterdheid. In groep 1 wordt deze in mei afgenomen (nu alleen bij leerlingen die minimaal een half jaar op school zitten, dit is nog punt van discussie), in groep 2 wordt deze in oktober en mei afgenomen. Op dit moment geven de resultaten van de Cito toetsen in januari en juni voldoende input om te komen tot een (groeps)handelingsplan. Voor de periode oktober-januari en maart-juni worden nu de methodetoetsen en de resultaten van het dagelijks werk gebruikt om te kunnen komen tot evaluatie en bijstellen van het (groeps)handelingsplan. Om te meten in hoeverre met het (groeps)handelingsplan het doel bereikt is worden specifieke toetsen gebruikt om de voortgang te meten. Dit kunnen (onderdelen van) methodetoetsen zijn of remediërende toetsprogramma‟s als PI dictee, Maatwerk. Voor wat betreft het technisch lezen gebruiken we de DMT en AVI wel in oktober en maart, maar dan de andere versie dan in januari en juni.
[45]
Vaardigheidsgroei: Bij het analyseren van toetsgegevens gaan wij uit van de vaardigheidsgroei van leerlingen. Vanuit de inspectie zijn richtlijnen opgesteld m.b.t. de vaardigheidsgroei, hierin wordt aangegeven met welk getal de vaardigheid van leerlingen op de verschillende Cito toetsen minimaal gestegen moet zijn. Indien blijkt dat een kind niet voldoet aan de minimale groei dan wordt het beslisschema (staat omschreven in de Personeelsmap; Zorgprocedure) gehanteerd om te bepalen of dit kind extra zorg nodig heeft. Deze werkwijze is in schooljaar 2010-2011 geïntroduceerd. 4 maal per jaar wordt in de handelingsplanvergadering bekeken hoe de resultaten van de vaardigheidsgroei zijn. Toets beginnende geletterdheid: Sinds schooljaar 2010-2011 wordt in de kleutergroepen de toets beginnende geletterdheid afgenomen. Naast de logopedische screening op taalbegrip en taalproductie (Reynell en Schlichting) geeft deze toets informatie over de taalontwikkeling bij kleuters. Rekentoets voor kleuters: Vanaf schooljaar 2011-2012 wordt ook de Cito rekentoets voor kleuters afgenomen, deze nemen we af volgens de planning van de Cito toetskalender. Omgaan met excellentie: Sinds schooljaar 2009-2010 hebben we beleid opgesteld waarin vermeld staat hoe wij omgaan met leerlingen in de bovenbouw die bovengemiddeld presteren en extra verrijking en uitdaging nodig hebben. Dit staat vermeld in het beleidsplan „Beleid rond begaafdheid‟, te vinden in de Personeelsmap; Uitdagend onderwijs. Er is een plusklas waar de leerlingen die hiervoor in aanmerking komen 1 ochtend per 2 weken een aanbod krijgen dat tegemoet komt aan hun behoeften. Daarnaast is een commissie in het leven geroepen die zich bezig zal houden met: Het vormgeven van onderwijs aan „excellente‟ kinderen in de eigen groep, in de bovenbouw (verrijken van de leeromgeving). Het bekijken van mogelijkheden tot compacten van taal. Het verrijken van de leeromgeving in de onderbouwgroepen. Eén werkvorm die geïntroduceerd is is het compacten dat toegepast wordt op het rekenen. In de toekomst zal ook bekeken worden in hoeverre dit van toepassing kan zijn op het vakgebied taal (2012-2013). De school neemt ook deel aan het project „Omgaan met excellentie‟. Dit project loopt tot 2012 en heeft als hoofddoel dat talent krijgt wat het nodig heeft. Deze werkgroep zal o.a. komen met het protocol „Omgaan met excellentie‟.
[46]
4.6.3 Gedragsproblemen We gaan er van uit dat leerlingen die gedragsproblemen vertonen, risicovolle leerlingen zijn die aandacht en zorg nodig hebben van ons als volwassenen en we willen die zorg ook graag geven. Hoe geven we dat vorm? Binnen de problematische situaties, die zich op school en/of thuis voordoen, zien we diverse problematieken die te ordenen zijn op een continuüm van licht tot (zeer) ernstig. Allereerst zijn er de lichte, incidentele problemen die zich voordoen in de groep tussen leerkracht en kind en tussen de leerlingen onderling. Je probeert die situaties bewuster te hanteren, b.v. in termen van adaptief onderwijs. Het omgaan met verschillen, het leggen van accenten op autonomie, relatie en competentie. Dan zijn er de af te bakenen gedragsproblemen. Via kortdurende, systematische hulp, bijvoorbeeld via een gedragstherapeutisch programma (met leertheoretische principes als beloningssystemen, time-out, straffen) kunnen deze problematieken aangepakt worden. Vervolgens zijn er de chronische, complexe interactieproblemen tussen leerkracht en kind en tussen de leerlingen onderling. Dit vraagt systematische en langdurige hulp, die gerealiseerd moet worden na een gedegen analyse van het probleemgedrag. Mogelijkerwijs zal de stijl van reageren van de leerkracht veranderd moeten worden. Tot slot komen we bij de chronische, meest ernstige probleemgedragingen die veroorzaakt worden door stoornissen in de aanleg van het kind. We spreken dan van psychopathologie. Het behandelen zal langdurig en intensief moeten zijn. Dit probleemgedrag is meestal niet oplosbaar. De opvoeder zal zijn handelen steeds moeten aanpassen aan de verschillende situaties. Niet het kind maar de omgeving moet aangepast worden, waardoor dit kind weer een groei-kans-scheppende leefwereld krijgt. Het realiseren van een groei-kans-scheppend pedagogisch leefklimaat, waarin alle leerlingen met of zonder een ontwikkelingsstoornis, binnen een groep kunnen ontwikkelen, is een geweldige opgave. Het vraagt veel van de pedagogische creativiteit van de leerkracht. Voor sommige leerkrachten een uitdaging. Voor sommige leerkrachten een geweldige inspanning. Voor sommige leerkrachten een overvraging. Voor sommige leerkrachten grensbepalend. Als team zullen we bij deze chronische probleemgedragingen een beslissing moeten nemen of we dit als team aan kunnen en niet de grenzen van ons eigen kunnen overschrijden. Door de interne begeleider is opzet gemaakt voor een stappenplan tbv kinderen met gedragsproblemen. Dit stappenplan is te vinden in de Personeelsmap (zorgprocedure).
4.6.4 Zieke leerlingen Het kan gebeuren dat een kind ziek is. Meestal betreft het een korte periode van enkele dagen tot twee weken dat het kind wegens ziekte thuis is of na een korte ziekenhuisopname thuis herstelt. Het is ook mogelijk dat een kind voor een langere periode ziek thuis is of in een ziekenhuis moet worden opgenomen. In beide gevallen valt het kind onder de zorgstructuur van de basisschool en is de school verantwoordelijk voor de voortgang van het onderwijsproces. De eigen groepsleerkracht zal ook het onderwijs aan het zieke kind in het ziekenhuis of thuis verzorgen. De leerkracht wordt dan tijdelijk de educatieve hand aan het ziekbed. De leerkracht kan hierbij ondersteund worden door de School Begeleidingsdienst. Voor informatie over onderwijs en onderwijsondersteuning aan zieke leerlingen kunt u terecht op de website van het Landelijk Deskundigen Netwerk Ondersteuning Onderwijs Zieke Leerlingen, www.ziezon.nl. [47]
4.6.5 Remedial teaching: De leerkracht die de taak van remedial teacher vervult besteedt hier twee dagen per week aan. Zij volgt de masteropleiding Special Educational Needs en zal deze opleiding in 2011 afronden. Zij heeft zich gespecialiseerd op het gebied van rekenen en wiskunde. Uitgangspunten remedial teaching: We willen ons onderwijs afstemmen op de behoefte van leerlingen, binnen de grenzen van de draagkracht van de leerkrachten. In principe moeten we ons onderwijs zo inrichten dat kortdurende hulp aan leerlingen in de groep geboden moet kunnen worden. Voor leerlingen die meer afstemming nodig hebben wordt een handelingsplan opgesteld, in sommige gevallen betekent dit dat de remedial teacher ondersteuning biedt aan die leerlingen of aan de leerkracht om te komen tot een handelingsplan en het vinden van de juiste materialen en/of programma‟s. Iedere leerkracht weet ook zelf, dankzij een overzichtelijke weergave van de inhoud van de orthotheek, de middelen te vinden in de orthotheek. De taken waar de remedial teacher zich mee bezig houdt zijn:
Begeleiden van leerlingen op het gebied van spelling, technisch lezen of rekenen. Ondersteunen bij het opstellen van handelingsplannen. Organiseren van extra hulp op het gebied van technisch lezen (tutor lezen, Ralfi lezen) en spelling en rekenen (pré-teaching). Opstellen van individuele programma‟s voor extra oefening in de groep. Het registreren en administreren van de werkzaamheden en resultaten in het leerlingvolgsysteem.
De remedial teacher werkt met het programma „Met sprongen vooruit‟ en zal dit programma introduceren bij het team. In een later stadium (schooljaar 2011-2012) zal dit programma geïntegreerd worden in de nieuwe rekenmethode. De remedial teacher zal dit proces begeleiden.
4.6.6 Aanmelden en inschrijven nieuwe leerlingen: Uw kind mag naar de basisschool op het moment dat het 4 jaar is. Overweegt u uw kind(eren) aan te melden, dan kunt u in het jaar dat uw kind vier wordt terecht bij de onderbouw coördinator. Ook als u meer wilt weten over onze school kunt u bij haar terecht. Als u uw kind aan wilt melden vult u een formulier in. Als dit formulier verwerkt is ontvangt u een bevestiging. Wij willen graag dat u en uw kind een goede periode van acht jaar zullen beleven op school. Uw kind staat daarin centraal. Het is belangrijk dat ouders en school partners in de zorg zijn rondom uw kind. Elkaar kennen is de basis voor deze samenwerking. De directie nodigt u dan ook telefonisch uit voor een eerste kennismakingsgesprek met elkaar. Dit gesprek wordt in overleg op een avond gepland en het wordt erg op prijs gesteld als beide ouders daarbij aanwezig kunnen zijn. Als u het op prijs stelt mag uw kind komen wennen op school. Uw kind mag tien dagdelen ( bijvoorbeeld tien ochtenden) in de twee weken vóór de vierde verjaardag naar school, als u dat om bepaalde redenen wenselijk vindt.
[48]
Dat kan zijn omdat u inschat dat het goed is voor hem om rustig te wennen, of omdat u een periode tussen kinderopvang of peuterspeelzaal en de start op de basisschool moet overbruggen. Vaak is het voor een kind erg verwarrend als die tien dagdelen verspreid over een lange periode worden opgenomen. De ene dag wel naar school en de andere dag weer niet; roept meer vragen op dan dat er plezier aan wordt beleefd. Wel kan het bijvoorbeeld in overweging worden genomen zijn als uw kind kort na een vakantie jarig is. U kunt dan die periode tussen vakantie en de vierde verjaardag overbruggen door de tien dagdelen in te zetten. U kunt dit met de groepsleerkracht tijdens het kennismakingsgesprek bespreken. En zo kunt u er samen een afspraak over maken, die de start van uw kind op onze school ten goede komt. Ongeveer 10 weken voor zijn vierde verjaardag ontvangt u een uitnodiging om te komen kennismaken met de nieuwe juf(fen). U krijgt uitgebreide praktische informatie over de school. Ook wordt u rondgeleid in de klas en de kleuterafdeling. Uw kind mag op haar/zijn 4e verjaardag óf de dag erna naar school. Mocht uw kind in de buurt van de kerstvakantie of zomervakantie jarig zijn, dan kan ook in overleg besloten worden uw kind pas na die vakantie op school te laten komen. De ervaring leert dat deze periodes voor nieuwe kleuters erg vermoeiend kunnen zijn!
4.6.7 Het voortgezet onderwijs: De Entreetoets die eind groep 7 is afgenomen biedt de leerkracht(en) van groep 8 naast de gebruikelijke overdrachtsgegevens van collega‟s nog extra informatie die nodig is voor aparte ondersteuning van 8ste-groepers die dat blijkens de testresultaten nodig hebben. In februari vindt immers de CITO eindtoets plaats en we willen dat ieder kind afzonderlijk daar op zijn/haar niveau klaar voor is. Eind september/begin oktober is een ouderavond waarop de ouders worden geïnformeerd over: het VO, de advisering door de school, de toetsen en testen die in groep 8 worden afgenomen en wat met de resultaten ervan wordt gedaan. Op de eerste maandagavond in november vindt de scholenmarkt plaats. De vier grote scholengemeenschappen uit Alphen aan den Rijn presenteren zich op deze avond. In dezelfde maand krijgen ouders en leerlingen een zgn. preadvies, zodat in januarifebruari al gericht de scholen voor VO kunnen worden bezocht. Begin februari wordt de CITO-toets afgenomen (3 ochtenden). Bespreking van de resultaten hiervan + de definitieve advisering vinden plaats eind februari, begin maart. De leerkrachten van groep 8 zorgen ervoor dat de aanmelding van alle leerlingen voor 1april geregeld is. We vinden samenwerking tussen primair onderwijs en voortgezet onderwijs belangrijk. Dit om voor de leerlingen de stap soepel te laten verlopen. Binnen het WSNS verband wordt daarom zorg besteed aan de overdracht van kenmerken en gegevens van de leerlingen. Hiervoor werken wij sinds 2010-2011 met een digitaal overdrachts dossier (DOD) naast de al gebruikelijke „warme‟ overdracht waarbij de coördinator van de brugklas en de leerkracht van groep 8 in gesprek gaan over de leerlingen. In het DOD staan alle belangrijke gegevens betreffende cognitieve capaciteiten als persoonlijke kenmerken en bijzonderheden. Ouders worden op de hoogte gesteld van dit dossier voordat dit formeel wordt overgedragen. Met name de mogelijkheid bieden voor leerkrachten van het vo om met ons in contact te blijven over individuele leerlingen die dreigen uit te vallen in het vo vinden we belangrijk. We gaan ervan uit dat actief deelnemen aan bijeenkomsten waar po en vo elkaar kunnen ontmoeten bij zal dragen aan het verlagen van de drempel. Zorg voor onze kinderen houdt niet op bij het verlaten van de school! [49]
4.6.8 Leerlingvolgsysteem Het volgen van de ontwikkeling van de leerlingen in de school. Met het volgen van de ontwikkeling van leerlingen richten wij ons op het proces en op de opbrengst. We stellen in eerste instantie vast of een kind in ontwikkeling is (procesgericht) en in tweede instantie hoever het kind in zijn ontwikkeling gevorderd is (opbrengstgericht). Of kinderen in ontwikkeling zijn wordt afgeleid uit de mate van welbevinden en betrokkenheid, hiervoor gebruiken wij de welbevinden- en betrokkenheidslijsten vanuit het ervaringsgericht onderwijs. Zowel de leerkracht als de leerling vult deze formulieren in. Deze uitkomst geeft aan hoe het staat met de mate van betrokkenheid en welbevinden op de inhoud van het onderwijs, op de organisatie en op de relaties. Op een 5 punts schaal geven de leerlingen en leerkracht aan hoe zij deze aspecten beoordelen. De waarneming van de leerling en die van de leerkracht wordt vergeleken en er wordt actie ondernomen indien de waarnemingen sterk verschillen of indien de score onder de 3 is of afwijkt van vorige scores. Deze lijsten worden tijdens de groepsbesprekingen besproken met de intern begeleider. De actie die ondernomen wordt is afhankelijk van het probleem en wordt beschreven in een handelingsplan. In schooljaar 2009-2010 is het digitale leerlingvolgsysteem SEOL aangeschaft om naast het welbevinden en betrokkenheid ook de ontwikkeling van sociale vaardigheden te meten en vast te leggen. Dit systeem is in schooljaar 2010-2011 geïnstalleerd en geconfigureerd. De groep 6 en de pluszorg- en plusklas zullen als eerste gebruik maken van dit systeem. In eerste instantie zal de ib-er de groepen begeleiden bij het invullen van de digitale vragenlijst voor leerlingen. In schooljaar 2011-2012 zullen de groepen 5 t/m 8 dit systeem gaan gebruiken. Er is ook een mogelijkheid om leerkrachten en ouders input te geven m.b.t. hun kijk op de sociale vaardigheid van het kind, mogelijk dat we deze stap zetten in 2012-2013. Er bestaat een kans dat, bij overstap op een ander administratie- en leerlingvolgsysteem, het volgen van de sociaal emotionele ontwikkeling geïntegreerd aangeboden wordt in een nieuw systeem. In dat geval overwegen we over te stappen van SEOL op een nieuw systeem. Dit zou plaats kunnen vinden in schooljaar 2011-2012. Om de leeropbrengst te volgen hanteren wij de methodegebonden toetsregistraties en het Cito leerlingvolgsysteem. Met name het Cito leerlingvolgsysteem geeft een duidelijk beeld van de vaardigheidsgroei van kinderen. De absolute score van de toets geeft aan in welke mate het kind de aangeboden stof beheerst (score A tot E). De vaardigheidsgroei geeft aan in hoeverre het kind zich heeft ontwikkeld t.o.v. het vorige toetsmoment. Deze vaardigheidsgroei is het belangrijkste gegeven om te bekijken of een kind in ontwikkeling is of niet. Het kan betekenen dat een kind de stof goed beheerst, maar zich onvoldoende heeft ontwikkeld. Dit betekent dat er gezocht moet worden naar de oorzaak en er gehandeld moet worden. Hiervoor hanteren wij het beslisschema dat te vinden is in de Personeelsmap; Zorgprocedure.
[50]
Toetsing en registratie Groep 1 en 2: Voor de groepen 1 en 2 hanteren wij de „Groeilijnen‟, een observatie- en registratiesysteem om de ontwikkeling van kleuters in kaart te brengen. Daarnaast werken wij sinds schooljaar 2010-2011 met de toets „Beginnende. Naast de logopedische screening op taalbegrip en taalproductie (Reynell en Schlichting) geeft deze toets informatie over de taalontwikkeling bij kleuters. In schooljaar 2011-2012 wordt ook de Cito rekentoets voor kleuters ingevoerd, wij bekijken de mogelijkheid deze toets digitaal af te nemen. Groep 3 t/m 8: Voor de groepen 3 t/m 8 maken we gebruik van de volgende Cito toetsen: Technisch lezen: o Leestechniek groep 3 o Leestempo vanaf groep 4 o DMT o AVI Begrijpend lezen Spelling Rekenen en Wiskunde Woordenschat Groep 7 maakt i.p.v. de E toetsen in juni de Entreetoets en groep 8 de Eindtoets. We hanteren wat betreft de afname de Cito toetskalender , te vinden in de Personeelsmap; Cito lvs; Toetskalenders of op www.cito.nl . Al deze toetsgegevens worden digitaal verwerkt in het Cito LOVS en opgenomen in het leerlingvolgsysteem Dotcomschool. Naast het Cito LOVS gebruiken wij Dotcomschool als administratie- en leerlingvolgsysteem. In Dotcomschool administreren we de volgende zaken:
Verslaglegging van alle gesprekken (zowel intern als extern) Verslaglegging van onderzoeken en observaties Handelingsplannen (volgens een vastgesteld format) Groepsplannen Leerstofafspraken Rapport (digitaal rapport dat tweemaal per schooljaar opgesteld wordt)
In schooljaar 2010-2011 vindt op bovenschools niveau een evaluatie plaats van het administratie- en leerlingvolgsysteem Dotcomschool. Mogelijk dat er een overstap plaatsvindt naar een alternatief systeem. Dit systeem zal dan ook een module bevatten waarbij het mogelijk is om de gegevens en bevinden van de peuterspeelzaal te koppelen aan het systeem op onze school zodat de ontwikkeling van kinderen en het tijdig signaleren van eventuele problemen nog sneller in beeld gebracht kan worden.
[51]
4.6.9 Begeleiding van leerlingen met een leerling gebonden financiering Een deel van de kinderen die bij ons extra zorg nodig hebben worden in de pluszorgklas geplaatst, deze kinderen hebben een indicatie speciaal basisonderwijs en/of een lgf. Daarnaast zijn er leerlingen die niet in de pluszorgklas zitten en wel een lgf hebben. Het betreft hier kinderen met een specifiek leer- en/of gedragsprobleem die (nog) niet begeleid kunnen worden in de pluszorgklas. Het zijn kinderen uit de groepen 1 t/m 3. Deze kinderen worden begeleid vanuit de uren die beschikbaar komen uit de lgf. In alle gevallen worden deze uren door eigen personeel ingevuld. De RT-er en IB-er begeleiden deze leerkracht met het opstellen van programma‟s en overleggen met ambulant begeleiders.
4.6.10 De intern begeleider Op onze school is de taak van de intern begeleider gekoppeld aan de taak van bouwcoördinator. Dit is een bewuste keus omdat de ervaring leerde dat de activiteiten van de intern begeleider veel raakvlakken heeft met de activiteiten van de bouwcoördinator. Deze personen vormen samen met de directeur het managementteam. De 2 intern begeleiders hebben ieder een bouw onder hun verantwoordelijkheid. In schooljaar 2010-2011 betekende dit dat groep 1 t/m 4/5 de onderbouw was en groep 5 t/m 8 de bovenbouw. De intern begeleiders zijn daarnaast ook leerkracht van de pluszorgklas en plusklas. Beide staan zij 1 dagdeel voor de pluszorgklas, de bovenbouw ib-er staat daarnaast 1 dagdeel per twee weken voor de plusklas. Hiervoor is bewust gekozen omdat in deze klassen veel zorgleerlingen zitten en de begeleiding direct toepasbaar is. Gebleken is dat de intern begeleider praktisch ervaart hoe de zorg rond leerlingen goed werkt. In de begeleiding van leerkrachten en andere leerlingen is dit een groot voordeel. Andere taken die de intern begeleider uitvoert zijn: Voorzitten van vergaderingen rond zorg Deelnemen aan ib netwerk in de regio (samenwerkingsverband) en stichting Bezoeken van congressen en deelnemen aan cursussen en workshops aangeboden vanuit het samenwerkingsverband of andere zorgorganisaties Begeleiden van leerkrachten bij het analyseren van toets- en observatiegegevens Begeleiden van leerkrachten bij het opstellen van handelings- en groepsplannen Voeren van groepsbesprekingen (2x verplicht, 1x facultatief) Controleren van lopende trajecten (lgf, handelings- en groepsplannen, leerstofafspraken, externe hulp, rt) Aanvragen van onderzoeken Overleg met schoolbegeleider, zowel preventief als n.a.v. onderzoeken Observeren van zorgleerlingen in de groep Contact leggen met de juiste instanties voor specifieke zorg Opstellen van verwijzingsaanvragen (ook voor LWOO) Klassenbezoeken (2x per schooljaar) en het voeren van nagesprekken n.a.v. deze klassenbezoeken Implementeren van nieuwe ontwikkelingen rond zorg (referentieniveaus, passend onderwijs, leerling volgsysteem, ontwikkelingsperspectieven, zorgprofiel, …) Aanspreekpunt voor ouders en leerlingen
[52]
4.6.11 WSNS samenwerkingsverband Onze school maakt deel uit van het samenwerkingsverband „Weer samen naar school‟ Rijnstreek. Het zorgplan van het samenwerkingsverband is te vinden op www.wsnsrijnstreek.nl . Indien mogelijk maken wij gebruik van de zorgarrangementen die het samenwerkingsverband ons te bieden heeft. Ook steunen zij ons initiatief „de pluszorgklas‟ en werken mee aan het voortbestaan van deze vorm van passend onderwijs.
4.6.12 Zorgstructuur In onze school is plaats voor ieder kind. De zorgverbreding richt zich op ieder kind in elke klas. Onze toetsinstrumenten, observatiesystemen en leerlingvolgsysteem zijn hierop ingericht. We richten onze zorg niet alleen op de bovenkant en onderkant maar ook op middenmoot. Dit doen we door bij alle kinderen het welbevinden, de betrokkenheid en de vaardigheidsgroei te volgen. In de klassen wordt op 3 niveaus gewerkt. Er wordt een basis aanbod gegeven, een minimaal aanbod met verlengde instructie en meer inoefening en een verrijkt aanbod. Voor de kinderen die op een bepaald vakgebied het minimale aanbod niet aankunnen, wordt een leerstofafspraak opgesteld. Dit wordt vanaf groep 5 gedaan, in de onderbouwgroepen worden deze kinderen bij de reguliere leerstof gehouden. Deze kinderen werken dan naar minimaal eind groep 6 niveau, in de toekomst 1F waarbij doorstromen naar het regulier voortgezet onderwijs mogelijk is. Voor de kinderen die op alle vakgebieden uitvallen en een SBO beschikking hebben, is er de pluszorgklas. Twee dagdelen per week krijgen de kinderen instructie voor de vakken lezen, spelling, rekenen en begrijpend lezen op hun eigen niveau. De rest van de week werken deze kinderen in hun eigen klas op aangepast niveau. Voor de kinderen die meer aanbod nodig hebben dan het verrijkte aanbod in de klas (routeboekjes, individuele taak contractwerk, enz) is er de plusklas. Om de week op woensdag krijgen deze kinderen aanbod in de vorm van projecten en onderzoeksvragen. Hiermee werken zij verder in de eigen klas. Naar aanleiding van de citotoetsen in januari en juni maken we per groep en per vakgebied een analyse van de resultaten. We bekijken de vaardigheidsgroei van alle kinderen om te zien of ze voldoende ontwikkeling hebben doorgemaakt. We hanteren hierbij de minimale vaardigheidsgroei zoals die ook door de inspectie gehanteerd wordt. Deze minimale vaardigheidsgroei halen wij uit het Cito leerlingvolgsysteem. Als kinderen naar beneden afwijken van hun vaardigheidsgroei, dan doorlopen de leerkrachten het beslisschema waardoor leerkrachten bekijken waarom er een afwijking is in de groei. Daarna maken de leerkrachten al dan niet een handelingsplan. Zie Personeelsmap; Zorgprocedure. In de toekomst bekijken we ook de kinderen die met hun vaardigheidsgroei naar boven afwijken. Dit wordt nu nog niet heel specifiek gedaan.
[53]
5
De inzet en ontwikkeling van ons personeel
Alle onderdelen van het personeelsbeleidsplan dragen bij aan de ontwikkeling en de uitvoering van het onderwijskundig beleid.
5.1 Doelen van het personeelsbeleid: Het creëren van goede arbeidsvoorwaarden en een duidelijke rechtspositionele basis die zekerheid biedt en perspectieven geeft. (=Veenplasniveau) Het bevorderen van een goede werksfeer en een goed werkklimaat waarin het personeel tot zijn recht komt, zich geaccepteerd en veilig voelt en waar samenwerking bevorderd wordt.(= Vosseschansniveau) Komen tot verbetering en optimalisering van de kwaliteit van arbeid. Zie Personeelsmap; Personeelszaken; Taakbeleid. Het realiseren van een effectieve inzet van mensen ten behoeve van de doelstelling van de school: het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs.( Vosseschansniveau, zie hieronder)
5.2 Huidige situatie en beleidsvoornemens/plannen: Via PAGO ( periodiek geneeskundig en arbeidskundig onderzoek), een goed sluitend systeem van functionerings – en beoordelingsgesprekken, een open sfeer waarin geluisterd wordt en alles er op is gericht om mensen in de organisatie goed te laten functioneren, blijkt dat de tevredenheid van de werknemers binnen De Vosseschans hoog is. Het is dus zaak dit te borgen en daar voortdurend aan te blijven werken door alert te zijn op signalen. Het bestuur heeft (op onderdelen) een personeelsbeleidsplan. Er is een goed taakbeleid, wat naar tevredenheid werkt. Onze leerkrachten willen zich ontwikkelen tot excellente leerkrachten, er heerst een professionele sfeer waarin ontwikkeling centraal staat. Hier zullen in de komende jaren, naast borgen van het bestaande, alleen op het gebied van de functiemix conform de wettelijke eisen ontwikkelingen zijn. Zie op schoolniveau; functioneringsgespreksformulieren en beoordelingsgespreksformulieren Zie Personeelsmap; Personeelszaken.
[54]
Wat is nodig om kwalitatief hoogwaardig onderwijs te geven op scholen van De Veenplas? Type scholen: Kleine scholen Middelgrote scholen Grote scholen
kleiner dan 200 leerlingen tussen 200 en 300 leerlingen tussen 300 en 400 leerlingen
C-school B-school A-school
Groepsgrootte Uitgangspunt zijn groepen van gemiddeld 25 leerlingen Interne begeleider Een interne begeleider heeft 1,5 uur per groep ( 25 lln) per week nodig Bouwcoördinator Een bouwcoördinator heeft 1,5 uur per groep ( 25 lln) per week nodig Adjunct Een adjunct heeft 1,5 uur per groep ( 25 lln), per week nodig. Dit moet wel verrekend worden met de bouwcoördinatie. Voor grotere scholen zal hier nog een aparte berekening over moeten worden gemaakt. Directeur Bij 200 leerlingen een fulltimebaan. Per 25 leerlingen 0,1 formatie minder Administratief medewerkster Een administratief medewerkster heeft 1 uur per groep ( 25 lln) nodig Zorgkind Een zorgkind heeft 1,5 ,2 of 4 uur per week extra nodig ( 3 type kinderen) Onderwijsassistent Verrekenen met de zorgkinderen Onderwijsondersteunend personeel Conciërge, klusjesman of iets dergelijks. 1,5 uur per groep A, B en C scholen C-scholen hebben relatief weinig personeel maar moeten wel de complete organisatie rond krijgen. Er worden dezelfde eisen aan gesteld als aan A en B scholen. Deze scholen krijgen daarom op jaar basis een aantal extra uren toegewezen op basis van het aantal leerlingen. Je zou bv de volgende formule kunnen hanteren. Grote scholen krijgen geen extra uren. 300 leerlingen is dus de norm. Hier haal je het aantal leerlingen van jouw school vanaf, bijvoorbeeld 160. Je krijgt dan 140 uur extra.
[55]
Voor De Vosseschans zou de formatie er dan als volgt uitzien: 1 oktober 297 lln+ 3%= 306 lln Aantal groepen Leerkrachten Interne begeleiding Bouwcoördinatie Adjunct directeur Administratief medewerkster Zorgkinderen Onderwijsassistent Onderwijsondersteunend A school Totaal
12,24 40 * 12,24 1,5 * 12,24 1,5 * 12,24 nvt 1 12,25
Totaal per week 489,96 18,36 18,36
10 % van 297 * 2 59,4 1,5 * 12,24 6*1
59,4 59,4 18,36 6 722,09 / 40,5=17,83
40 12,25
Dit is de gewenste invulling, echter…. de middelen zijn daartoe niet toereikend. Voor het schooljaar 2011-2012 is dientengevolge gekozen voor de volgende inzet van het personeel: Aantal groepen Leerkrachten Interne begeleiding Bouwcoördinatie
10 40 * 10 2* 10 1,5 * 12
Totaal per week 400 20 18
Adjunct directeur Administratief medewerkster Zorgkinderen
nvt 1 12,5
34 12,5
10 % van 297 * 1,3
37,5
Onderwijsassistent Onderwijsondersteunend A school Totaal
12,5
12,5 35 6 617/40,5=15,3
ICT
Plus(zorg)klas Rugzakken lgf Remedial teaching 3,5 * 10
6*1
4
8,5 12 17
Ook voor de volgende jaren zal door leerlingaantal daling moeten worden herberekend hoe om te gaan met financiële middelen.
[56]
Keuzes die we maken: Moet betaalbaar zijn met de middelen die ons ter beschikking staan. Aantal groepen
Leerkrachten Interne begeleiding Bouwcoördinatie ICT
Adjunct directeur
Afhankelijk van aantal leerlingen, wel uitgaan van enkele groepen en financiën Aangepast aan aantal groepen 1,5 per groep 1,5 per groep
Totaal per week
0,4 per groep
nvt
Bij 200 leerlingen een fulltimebaan. Per 25 leerlingen 0,1 formatie minder
Administratief medewerkster Zorgkinderen
1 uur per groep
Onderwijsassistent Onderwijsondersteunend
1 uur per groep
12,5 35
6*1
6 617/40,5=15,3
A school Totaal
Plus(zorg)klas Rugzakken lgf 1 lln* 4 uur Remedial teaching 1,5 per groep Hele dag onder schooltijd schoolassistent
8,5 12 17
Qua scholing sluiten we aan bij de ontwikkelingen die we beogen binnen de school voor de komende vier jaren. In de cyclus van functionerings- en beoordelingsgesprekken is een vast onderdeel van het functioneringsgesprek het persoonlijk ontwikkelingsplan. In de afgelopen twee jaar stond de persoonlijke ontwikkeling van in ieder geval alle teamleden in het kader van het geven van een effectieve instructie. Hier is aan gewerkt met behulp van 90 dagen plannen en klassenbezoeken/video interactie begeleiding. Dit zal ook in de komende jaren worden voortgezet. Verder streven we ernaar kennis en kunde te borgen in de organisatie door ontwikkeling van alle medewerkers te stimuleren. Dus twee interne begeleiders, een taalcoördinator, rekencoördinator, coördinator samenwerkend leren, specialisten op het gebied van Educational Needs, autisme, excellentie, cultuur, ICT en natuur, coach Human Dynamics. Rond veel van deze specialisten is een werkgroep geformeerd, zodat bij het wegvallen van een leerkracht niet meteen alle kennis en kunde verloren gaat. Dit zal ook in de komende jaren worden voortgezet.
[57]
Scholing 2011-2012 Scholing team leerstijlen en dynamieken: 1 vergadering Scholing van het hele team in coöperatieve vaardigheden: 1 dag, Scholing van een teamlid als coach coöperatieve vaardigheden bij Bazalt Academie kosten € 2295. Scholing van een teamlid als human dynamics coördinator; € 2100. Scholing van twee leden van het MT in het kader van het opbrengstgericht werken: „leidinggeven aan een opbrengstgerichte organisatie‟. Scholing team in het kader van een effectieve rekeninstructie. Scholing van een teamlid als rekencoördinator, kosten € 500
[58]
Scholing 2012-2013 Scholing team leerstijlen en dynamieken : 1 vergadering Scholing specialist in cluster 2 problematiek Scholing specialist in cluster 3 problematiek Bijscholing teamlid autisme Scholing voor actuele ontwikkelingen Scholing teamlid ADHD Scholing 2013-2014 Scholing team leerstijlen en dynamieken : 1 vergadering Externen bezoeken de school om de instructies bij te wonen, en hierop individueel te coachen en vervolgens een reflectie te geven voor het hele team met aandachtspunten voor ons allen op het gebied van lezen, spelling en begrijpend lezen Scholing voor actuele ontwikkelingen Scholing 2014-2015 Scholing team leerstijlen en dynamieken : 1 vergadering Externen bezoeken de school om de instructies bij te wonen, en hierop individueel te coachen en vervolgens een reflectie te geven voor het hele team met aandachtspunten voor ons allen op het gebied van rekenen. Scholing voor actuele ontwikkelingen Verder volgen wij als onderdeel van de Veenplas de wettelijke eis rond de functiemix. Ik verwijs hierbij dan ook naar Veenplasbeleid op www.veenplas.nl .
[59]
6
Overige beleidsterreinen Veenplas
[60]
6 Veenplasbeleid
De Veenplas is een lerende onderwijsorganisatie, die staat voor eigentijds, kwalitatief hoogwaardig onderwijs, met als doel kinderen een stevige basis voor het verdere leven mee te geven vanuit katholieke waarden en normen. Strategische doelen: Om die visie te vertalen hebben we voor de komende jaren een aantal strategische doelen geformuleerd. Deze doelen hebben een meerjarenperspectief en geven een globale beschrijving van de speerpunten waaraan in de komende jaren wordt gewerkt.
De scholen van De Veenplas geven primair onderwijs, dat maatschappelijk bij de tijd is en minimaal voldoet aan de geldende standaarden van de onderwijsinspectie en dat vooral een bijdrage levert aan het ontplooien van talenten. We willen het taal- en rekenonderwijs op de 10 scholen minimaal op, maar het liefst boven het landelijk gemiddelde brengen. Elke school formuleert hiervoor haar eigen doelstellingen.
De scholen van De Veenplas realiseren een levensechte en mensgerichte leer- en werkomgeving. Er moet ruimte en tijd voor oriëntatie, vakmanschap en persoonlijke ontwikkeling zijn om van en met elkaar te leren.
Stichting De Veenplas onderscheidt zich door: Competentiegericht personeelsbeleid Maatschappelijk verantwoord personeelsbeleid, rekening houdend met de kaders van de geldende CAO voor het primair onderwijs De Veenplas wil een krachtig imago opbouwen in haar omgeving op basis van kwaliteit en identiteit.
De Veenplas kent een algemeen bestuur. Binnen De Veenplas zijn via het directiestatuut verschillende bevoegdheden doorgedelegeerd naar de Algemeen directeur en de schooldirecteuren, dit vanuit het principe van integraal management. In verband met het invoeren van de Code Goed bestuur PO zal in de komende periode getoetst worden of de huidige statuten aangepast moeten worden. SKB De Veenplas beschikt over vier meerjarige bovenschoolse beleidsplannen (databank van De Veenplas: www.veenplas.nl ) voor de volgende terreinen:
Integraal Personeelsbeleid Financiën en Beheer Communicatie en Informatie Onderwijs, Identiteit en Kwaliteit
In de periode 2003-2007 zijn de beleidsstukken vastgesteld. In de komende periode zullen deze geëvalueerd en bijgesteld worden. Als voorbereiding op deze evaluatie is een eerste aanzet gegeven in een de zogenaamde „koersnotitie‟. Deze koersnotitie is geschreven, maar nog niet vastgesteld en kan daarom ook nog niet worden opgenomen in dit schoolplan.
[61]
De koersnotitie zal in het schooljaar 2011-2012 opnieuw op de agenda van het bestuur en het directieteam van De Veenplas worden geplaatst. Vervolgens zal een schema opgesteld gaan worden wanneer welk beleidsplan door wie zal worden geëvalueerd en bijgesteld.
Aan elk meerjarenbeleidsplan wordt een meerjaren activiteitenplanning toegevoegd. Jaarlijks wordt een jaarplanning gemaakt.(augustus) en aan het einde van een schooljaar (juni/juli) wordt in de bestuursrapportage gemeld welke activiteiten zijn uitgevoerd. In de navolgende paragrafen staan in het kort de hoofdlijnen per beleidsterrein weergegeven. 6.1 Integraal Personeelsbeleid Het beleidsstuk Integraal Personeelsbeleid wordt geëvalueerd en nieuwe doelen en acties worden opgesteld. De volgende doelen zijn al geformuleerd voor de komende periode Een werkgroep gaat een voorstel doen om de functiemix beleidsrijk in te voeren. In het belang van het uitvoeren van zorgvuldig en eenduidig personeelsbeleid wordt een zogenaamd procedure boek opgesteld. 6.2 Financiën en beheer Het beleidsstuk Financiën en Beheer wordt geëvalueerd en nieuwe doelen en acties zullen worden gepland. De volgende doelen zijn al geformuleerd voor de komende periode
Het formuleren van een beleidsrijke meerjarenbegroting met als doel een financieel gezonde organisatie te zijn en te blijven. Het hanteren van een planning- en control cyclus, een managementsysteem waarbij iedere directeur inzicht heeft in de begroting en exploitatie van zijn /haar school en zo bijtijds kan bijsturen.
6.3 Communicatie en Informatie Het beleidsstuk Communicatie en Informatie zal worden geëvalueerd. Hieruit zullen nieuwe doelen en acties opgesteld worden voor de komende jaren. Voor de periode van dit schoolplan staan al gepland: Evaluatie van Dotcom, het administratie en leerlingvolgsysteem. Keuze van een systeem met een bovenschoolse module Evalueren van de functie Veenplas ICT coördinator 6.4 Onderwijs, identiteit en kwaliteit Ten aanzien van het beleid rond onderwijs heeft De Veenplas op centraal niveau kaders vastgesteld waarbinnen de scholen een grote mate van vrijheid hebben m.b.t. het inrichten van het onderwijs. Veelal gaat het om zaken die geregeld moeten worden vanuit regelgeving, veiligheidsoverwegingen of omdat er financiële, personele of rechtspositionele consequenties aan verbonden zijn. Ook ten aanzien van de levensbeschouwelijke identiteit hebben de scholen veel vrijheid. Kwaliteitszorg is bij beide onderwerpen echter het sleutelwoord. Het beleidsstuk Onderwijs, identiteit en kwaliteit wordt geëvalueerd en hieruit zullen nieuwe doelen en acties opgesteld worden.Voor de komende jaren staat gepland:
Iedere school houdt een ouderenquête [62]
Er wordt een welzijnsenquête onder het personeel gerealiseerd De ervaringen van het Taal verbetertraject worden op de scholen en binnen de stichting geborgd. Netwerken van interne begeleiders en taalcoördinatoren leveren een bijdrage aan de kwaliteit van het onderwijs op onze scholen.
[63]
7
Onze zorg voor kwaliteit
7.1 Inleiding Zoals in de eerste hoofdstukken van dit plan te lezen valt willen we dat ieder kind zich optimaal ontwikkelt. Ook valt daarin te lezen welke waarden daaraan ten grondslag liggen. Doelen van onze kwaliteitszorg Wij willen voor onze school dat de kinderen, de ouders, de leerkrachten, de buurt, het bestuur, de direct betrokken organisaties en de inspectie, onze school kwalitatief hoog waardeert. En dat op alle gebied, dus: Het school- en klassenklimaat. De inhoud van het onderwijs. Hoe er geleerd en onderwezen wordt. De leertijd. De resultaten. Daartoe gebruiken we de evaluatie-instrumenten van het WMKpo, inspectie TKO, PAGO en oudertevredenheidsenquête. In onze sterkte en zwakte analyse is al opgenomen hoe hierop gescoord is. Dit zijn de uitgangspunten geweest voor ons beleid in de komende vier jaren. Wat goed is borgen we en bouwen we uit en dat waar verbetering nodig is zetten we in. Vanuit de Quick Scan van het WMKpo, die een keer per vier jaar wordt afgenomen filteren we die onderdelen die onder de norm scoren. Die gebieden gaan we verder onderzoeken aan de hand van de diagnosemiddelen binnen de WMK po. Voor de gebieden waarop we ons willen ontwikkelen nemen we standaard de diagnosemiddelen af.
7.2 Voor kwaliteitszorg gelden de volgende doelen Zicht krijgen en houden op de kwaliteit van alles wat er gebeurt, waarom, waarmee en hoe, door wie en wanneer. Goede kwaliteit behouden. Kwaliteit die niet goed is, verbeteren. Relevante derden ( ouders, bestuur, inspectie) zicht geven op de kwaliteit.
[64]
7.3 De inrichting van onze kwaliteitszorg kwaliteitsonderzoeken Onderzoeken De Vosseschans, 2009-2015 (versie 21-04-2011) Uitgaande van het vierjaren Schoolplan en de jaarplannen, zoals vermeld in De Schoolgids worden de volgende onderzoeken gehouden in het kader van Kwaliteitszorg, ter verantwoording naar bestuur, inspectie en ouders over vier schooljaren. Met deze onderzoeken bereiken we twee belangrijke doelen: verantwoording en borging/verbetering. De leercyclus is systematisch: op vaste tijden wordt de cyclus opnieuw doorlopen. jaar - maand
onderzoek
Onderzoek bij
Speerpunt
2009 - februari
CITO-eindtoets jaarlijks WMKpo Taal Diagnose jaarlijks in kader van taalpilot Kwaliteitsspel Uitgedaagd vierjaarlijks Leerkrachtvaardigheden instructie Jaarlijks in het teken van actieplan rond effectieve instructie Oudertevredenheidspeiling tweejaarlijks
Groep 8 Leerkrachten
Resultaten Rekenen, Taal, Begrijpend lezen Stand van zaken taal
Medezeggenschapsraad leerkrachten
Doen we de goede dingen goed? Effectieve instructie-algemeen
Ouders
WMKpo onderwijskundige identiteit van de school Jaarlijks-individueel Quick Scan WMKpo signalering vierjaarlijks CITO-entree jaarlijks WMKPO vragenlijst leerlingen jaarlijks
10 leerkrachten
Leerkrachtvaardigheden,sfeer, persoonlijke ontwikkeling,contact,begeleiding Betrokkenheidsverhogende factoren
Schoolvorderingen schoolverlaters jaarlijks Mondelinge evaluatie jaarlijks Mondelinge evaluatie Jaarlijks in teken van actieplan rond identiteit PO raad omgaan met excellentie
Oud-leerlingen
CITO-eindtoets jaarlijks
2009 - maart
2009 - maart 2009 - maart
2009 - april
2009 - april 2009 - april 2009 - juni 2009 - juni
2009 - juni 2009 - september 2009 - oktober 2009 - november
2010 - februari
leerkrachten
Stand van zaken rond alle aspecten van het onderwijs
Leerlingen van groep 5,6,7 Leerlingen groep 7 en 8
Resultaten rekenen en lezen Kwaliteitszorg-aanbod-tijdpedagogisch handelendidactisch handelenafstemming-zelfstandigheidschoolklimaat-zorg en begeleiding Kloppen onze adviezen met hetgeen wij voorspelden?
Ouders groepen 2, 3 en 4 ouders
Nieuwe werkwijze groep 2, 3 en 4 Katholieke Identiteit
Commissie uitdagend onderwijs
Nulmeting onderwijs aan excellente lln.
Groep 8
Resultaten Rekenen, Taal, Begrijpend lezen
[65]
2010 - februari
Mondelinge evaluatie jaarlijks
Ouders groepen 2, 3 en 4
2010 - maart
RI&E driejaarlijks WMKpo Taal Diagnose jaarlijks in kader van taalpilot Leerkrachtvaardigheden instructie Jaarlijks in het teken van actieplan rond effectieve instructie WMKpo onderwijskundige identiteit van de school Jaarlijks-individueel WMKpo Kwaliteitszorg driejaarlijks WMKPO vragenlijst leerlingen jaarlijks
Sociale Veiligheidscommissie Taalcommissie
CITO-entree jaarlijks WMKpo sociale veiligheid jaarlijks Schoolvorderingen schoolverlaters jaarlijks Mondelinge evaluatie Jaarlijks in teken van actieplan rond identiteit PO raad omgaan met excellentie
Leerlingen van groep 5,6,7 Leerlingen groep 5 en 6 Oud-leerlingen
CITO-eindtoets jaarlijks Mondelinge evaluatie jaarlijks
2010 - maart
2010 - april
2010 - april 2010 - april 2010 - mei
2010 - juni 2010 - juni 2010 - juni 2010 - oktober 2010 - november
2011 - februari 2011 - februari 2011 - februari
WMKpo Schoolverlaters driejaarlijks
2011 - maart
WMKpo Taal Diagnose jaarlijks in kader van taalpilot Leerkrachtvaardigheden instructie Jaarlijks in het teken van actieplan rond effectieve instructie WMKpo onderwijskundige identiteit van de school Jaarlijks-individueel
2011 - april
2011 - april
Nieuwe werkwijze groep 2, 3 en 4, Enkele groepen ARBO Stand van zaken taal
leerkrachten
Effectieve instructiebetrokkenheid en taal
10 leerkrachten
Betrokkenheidsverhogende factoren
Managementteam
Hoe is onze kwaliteitszorg?
Leerlingen groep 7 en 8
Kwaliteitszorg-aanbod-tijdpedagogisch handelendidactisch handelenafstemming-zelfstandigheidschoolklimaat-zorg en begeleiding Resultaten rekenen en lezen Sociale veiligheid Kloppen onze adviezen met hetgeen wij voorspelden?
ouders
Katholieke Identiteit
Commissie uitdagend onderwijs
Eerste meting onderwijs aan excellente lln.
Groep 8
Resultaten Rekenen, Taal, Begrijpend lezen Afhankelijk van bijgestelde verbeterplannen
Afhankelijk van bijgestelde verbeterplannen Schoolverlaters Taalcommissie
Hoe goed bereiden wij voor op de middelbare school? Stand van zaken taal
leerkrachten
Effectieve instructiebetrokkenheid en taal
10 leerkrachten
Betrokkenheidsverhogende factoren
[66]
2011 - april 2011 - april 2011 - april 2011 - mei
2011 - juni 2011 - juni 2011 - juni 2011 - oktober 2011 - november
2012 - februari 2012 - februari 2012 - maart
2012 - april
2012 - april 2012 - april 2012 - mei
2012 - juni 2012 - juni 2012 - juni
WMKpo Afstemming driejaarlijks Oudertevredenheidspeiling tweejaarlijks
team
Medewerkersonderzoek PAGO vierjaarlijks WMKPO vragenlijst leerlingen jaarlijks
Medewerkers
WMKpo sociale veiligheid jaarlijks CITO-entree jaarlijks Schoolvorderingen schoolverlaters jaarlijks Mondelinge evaluatie Jaarlijks in teken van actieplan rond identiteit PO raad omgaan met excellentie
Leerlingen groep 5 en 6 Leerlingen van groep 7 Oud-leerlingen
CITO-eindtoets jaarlijks Mondelinge evaluatie jaarlijks WMKpo Rekenen Diagnose jaarlijks in kader van rekenpilot Leerkrachtvaardigheden instructie Jaarlijks in het teken van actieplan rond effectieve instructie WMKpo onderwijskundige identiteit van de school Jaarlijks-individueel WMKpo Zelfstandigheid driejaarlijks WMKPO vragenlijst leerlingen jaarlijks
CITO-entree jaarlijks WMKpo sociale veiligheid jaarlijks Schoolvorderingen schoolverlaters jaarlijks
Ouders
Leerlingen groep 7 en 8
Hoe afstemmend zijn wij? kwaliteitszorg? Leerkrachtvaardigheden,sfeer, persoonlijke ontwikkeling,contact,begeleiding Welbevinden en gezondheid Kwaliteitszorg-aanbod-tijdpedagogisch handelendidactisch handelenafstemming-zelfstandigheidschoolklimaat-zorg en begeleiding Sociale veiligheid Welke hiaten zijn er nog in de stof? Kloppen onze adviezen met hetgeen wij voorspelden?
ouders
Katholieke Identiteit
Commissie uitdagend onderwijs
Tweede meting onderwijs aan excellente lln.
Groep 8
Resultaten Rekenen, Taal, Begrijpend lezen Afhankelijk van bijgestelde verbeterplannen
Afhankelijk van bijgestelde verbeterplannen Leerkrachten
Stand van zaken rekenen
leerkrachten
Effectieve instructiebetrokkenheid en rekenen
10 leerkrachten
Betrokkenheidsverhogende factoren
team
Hoe zelfstandig zijn onze leerlingen? Kwaliteitszorg-aanbod-tijdpedagogisch handelendidactisch handelenafstemming-zelfstandigheidschoolklimaat-zorg en begeleiding Welke hiaten zijn er nog in de stof? Sociale veiligheid
Leerlingen groep 7 en 8
Leerlingen van groep 7 Leerlingen groep 5 en 6 Oud-leerlingen
[67]
Kloppen onze adviezen met hetgeen wij voorspelden?
2012 - oktober 2012 - november
Mondelinge evaluatie Jaarlijks in teken van actieplan rond identiteit PO raad omgaan met excellentie
ouders
Katholieke Identiteit
Commissie uitdagend onderwijs
Derde meting onderwijs aan excellente lln.
Leerlingen van groep 8
2013 - februari
CITO eindtoets jaarlijks
2013 - februari
Mondelinge evaluatie
2013 - maart
Kwaliteitsspel; Uitgedaagd
2013 - maart
WMKpo diagnose rekenen in het kader van de rekenpilot.
Leerkrachten en mt
Stand van zaken rekenonderwijs
2013 - maart
RI&E driejaarlijks
Sociale veiligheidscommissie
Sociale veiligheid
2013 - april
Leerkrachtvaardigheden instructie, observaties door mt Jaarlijks in het teken van actieplan rond effectieve instructie
2013 - april
WMKpo onderwijskundige identiteit van de school Jaarlijks-individueel
2013 - april
Oudertevredenheidspeiling tweejaarlijks
2013 - april
WMKpo diagnose Kwaliteitszorg driejaarlijks
2013 - mei
2013 - juni
Afhankelijk van gestelde verbeterplannen MR
Leerkrachten
10 leerkrachten
Ouders
Resultaten rekenen, begrijpend lezen en taal Afhankelijk van gestelde verbeterplannen Doen we de goede dingen goed
Effectieve instructiebetrokkenheid en rekenen
Betrokkenheidsverhogende factoren in het onderwijs
Leerkrachtvaardigheden,sfeer, persoonlijke ontwikkeling,contact,begeleiding
managementteam
Hoe is onze kwaliteitszorg?
WMKPO vragenlijst leerlingen Jaarlijks
Leerlingen groep 7 en 8
Kwaliteitszorg-aanbod-tijdpedagogisch handelendidactisch handelenafstemming-zelfstandigheid-
WMKpo Sociale veiligheid jaarlijks
Leerlingen van groep 5 en 6
Sociale veiligheid
[68]
2013 - juni
CITO entreetoets groep 7
2013 - juni
Leerlingen groep 7
Schoolvorderingen schoolverlaters Jaarlijks
Welke hiaten zijn er nog in de beheersing van de stof?
Oud-leerlingen
Kloppen onze adviezen met hetgeen wij voorspelden?
2013 - oktober
Mondelinge evaluatie Jaarlijks in teken van actieplan rond identiteit
Ouders
Katholieke Identiteit
2014 - februari
CITO eindtoets jaarlijks
Leerlingen van groep 8
Resultaten rekenen, begrijpend lezen en taal
2014 - februari
Mondelinge evaluatie
Afhankelijk van gestelde verbeterplannen
Afhankelijk van gestelde verbeterplannen
2014 - maart
WMKpo diagnose rekenen in het kader van de rekenpilot.
Leerkrachten en mt
Stand van zaken rekenonderwijs
2014 - april
Leerkrachtvaardigheden instructie, observaties door mt Jaarlijks in het teken van actieplan rond effectieve instructie
Leerkrachten
Effectieve instructiebetrokkenheid en rekenen
2014 - april
WMKpo onderwijskundige identiteit van de school Jaarlijks-individueel
10 leerkrachten
Betrokkenheidsverhogende factoren in het onderwijs
2014 - april
WMKpo vragenlijst schoolverlaters driejaarlijks
Schoolverlaters afgelopen drie jaar
Hoe goed bereiden wij onze leelrlingen voor op de middelbare school.
Leerlingen groep 7 en 8
Kwaliteitszorg-aanbod-tijdpedagogisch handelendidactisch handelenafstemming-zelfstandigheid-
Leerlingen van groep 5 en 6
Sociale veiligheid
2014 - mei
2014 - juni
WMKPO vragenlijst leerlingen Jaarlijks
WMKpo Sociale veiligheid jaarlijks
[69]
2014 - juni
WMKpo afstemming driejaarlijks
2014 - juni
CITO entreetoets groep 7
2014 - juni
Schoolvorderingen schoolverlaters Jaarlijks
2014 - oktober
2015 - februari
2015 - februari
2015 - maart
2015 - maart
2015 - april
2015 - april
2015 - april
2015 - april
Mondelinge evaluatie Jaarlijks in teken van actieplan rond identiteit
team
Hoe afstemmend zijn wij in ons onderwijs
Leerlingen groep 7
Welke hiaten zijn er nog in de beheersing van de stof?
Oud-leerlingen
Kloppen onze adviezen met hetgeen wij voorspelden?
Ouders
Katholieke Identiteit
Leerlingen van groep 8
Resultaten rekenen, begrijpend lezen en taal
Afhankelijk van gestelde verbeterplannen
Afhankelijk van gestelde verbeterplannen
Leerkrachten en mt
Stand van zaken rekenonderwijs
Sociale veiligheidscommissie
Sociale veiligheid
CITO eindtoets jaarlijks
Mondelinge evaluatie
WMKpo diagnose rekenen in het kader van de rekenpilot. RI&E driejaarlijks Leerkrachtvaardigheden instructie, observaties door mt Jaarlijks in het teken van actieplan rond effectieve instructie
Leerkrachten
WMKpo onderwijskundige identiteit van de school Jaarlijks-individueel
10 leerkrachten
Oudertevredenheidspeiling tweejaarlijks
PAGO Vierjaarlijks
2015 - april
Quick Scan WMKpo Vierjaarlijks Schoolplan
2015 - mei
WMKPO vragenlijst leerlingen
Ouders
Effectieve instructiebetrokkenheid en rekenen
Betrokkenheidsverhogende factoren in het onderwijs
Leerkrachtvaardigheden,sfeer, persoonlijke ontwikkeling,contact,begeleiding
Leerkrachten
welbevinden
team
alle aspecten van het onderwijs
[70]
Jaarlijks
2015 - juni
WMKpo Sociale veiligheid jaarlijks
2015 - juni
CITO entreetoets groep 7
2015 - juni
Schoolvorderingen schoolverlaters Jaarlijks
2015 - oktober
Mondelinge evaluatie Jaarlijks in teken van actieplan rond identiteit
Leerlingen groep 7 en 8
Kwaliteitszorg-aanbod-tijdpedagogisch handelendidactisch handelenafstemming-zelfstandigheid-
Leerlingen van groep 5 en 6
Sociale veiligheid
Leerlingen groep 7
Welke hiaten zijn er nog in de beheersing van de stof?
Oud-leerlingen
Kloppen onze adviezen met hetgeen wij voorspelden?
ouders
Katholieke Identiteit
Wat leerresultaten van de leerlingen betreft: -
Leerresultaten worden methode gebonden getoetst, is niet opgenomen in dit schema van kwaliteitsonderzoeken. Leerresultaten worden methode overstijgend m.b.v. CITO getoetst, zie toets kalender in jaarplanner. Toets resultaten CITO worden geanalyseerd door de leerkracht. Leerlingen die afwijken van hun ontwikkelingslijn worden besproken door de leerkracht met de intern begeleider tijdens groepsbesprekingen, handelingsplanprotocol wordt gevolgd. Toets resultaten CITO op schoolniveau worden geanalyseerd aan de hand van CITO eind en CITO entreetoetsen. Daar waar veranderingen in scores significant zijn worden conclusies getrokken en volgen aanpassingen in instructie, instructietijd, verwerkingstijd en aanbod.
[71]
7.4 Indicatoren kwaliteitszorg a. Opbrengsten Kwaliteitsaspect 1 De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden Indicatoren
Wat de indicatoren van de school vragen
1.1 * De resultaten van de leerlingen Uitslagen van genormeerde, aan het eind van de basisschool methodeonafhankelijke toetsen die aan het eind liggen tenminste op het niveau dat van de schoolperiode zijn afgenomen op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.1.1 De taalresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van kenmerken van de leerlingen mag worden verwacht. 1.1.2 De rekenresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingen mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht
Uitslagen van genormeerde, methodeonafhankelijke toetsen
1.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar
-
-
Percentage zittenblijvers is in de leerjaren 3 t/m 8 in de laatste twee schooljaren binnen een bepaalde bandbreedte lager dan wel weinig hoger dan het landelijk gemiddelde Beleid voor de overgang van 1 naar 2 Beleid voor de overgang van 2 naar 3 Beleid voor doorstroming vanuit 8
[72]
1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden
-
Voorzieningen voor passend onderwijs aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften, dat wil zeggen: Handelingsplan met van toepassing zijnde ontwikkelingsperspectief voor rugzakleerlingen Gedocumenteerde handelingsplanning met van toepassing zijnde ontwikkelingsperspectief voor S(B)O – leerlingen
1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op het niveau dat mag worden verwacht
-
Opbrengsten die passen bij de mogelijkheden van leerlingen die – beredeneerd – niet deelnemen aan een eindtoets voor het basisonderwijs
Geen toets aanwezig
b. Onderwijsleerproces Kwaliteitsaspect 2 De aangeboden leerstofinhouden bereiden de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. Indicatoren
Wat de indicatoren van de school vragen
2.1 * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.1.1 Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen 2.1.2 Bij de aangeboden leerinhouden voor rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen
Het aanbod voldoet aan de kerndoelen Het aanbod wordt aangeboden; dit blijkt uit groepsmappen, toetsresultaten, e.d.
2.2 * De leerinhouden voor
Het totale aanbod (t/m niveau groep 8) wordt
-
[73]
Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8 2.2.1
2.2.2
aan alle leerlingen aangeboden, met uitzondering van de LWOO-leerlingen en de leerlingen voor het praktijkonderwijs
De leerinhouden voor Nederlandse taal worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. De leerinhouden voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8
2.3 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan
Een doorgaande lijn, dat wil zeggen: Beredeneerd aanbod voor 1 en 2 Aanbod groep 3 sluit aan op dit beredeneerd aanbod Methoden of aanbod beschreven in leerlijnen en tussendoelen voor groep 3 t/m 8
2.4 * De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand
-
Aanbod gericht op vergroten woordenschat en/of NT2-aanbod voor deze leerlingen Aandacht voor taalontwikkeling binnen andere vakken
2.5 De school heeft een specifiek aanbod om sociale competenties te ontwikkelen
-
-
2.6 De school heeft een aanbod gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving
Zie Kanjertraining
Zie burgerschap
[74]
Kwaliteitsaspect 3 De leraren geven de leerlingen voldoende tijd om zich het leerstof aanbod eigen te maken Indicatoren
Wat de indicatoren van de school vragen
3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd
-
Schoolregels op dat gebied handhaven Evenwichtige verdeling van onderwijstijd over de activiteiten/vak- en vormingsgebieden Effectieve instructie: kinderen worden gestimuleerd om betrokken te zijn op de instructie. Kinderen worden geactiveerd, hoeven niet te wachten op instructie die zij niet nodig hebben of krijgen meer dan gemiddeld instructie om de stof zich eigen te maken.
Kwaliteitsaspect 4 Het schoolklimaat wordt gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgangsvormen Indicatoren
Wat de indicatoren van de school vragen
4.1 De ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt
-
Beleid ten aanzien van: Informatievoorziening ouders (schoolgids, nieuwsbrieven, ouderavonden) Ouderparticipatie bij activiteiten Zie stuk ouderparticipatie
4.2 De leerlingen voelen zich aantoonbaar veilig op school
-
Zie sociaal veiligheidsplan
4.3 Het personeel voelt zich aantoonbaar veilig op school
-
Zie sociaal veiligheidsplan
4.4 De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen
-
Tevredenheidsenquêtes
4.5 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen van incidenten in en om de school
Zie sociaal veiligheidsplan
[75]
4.6 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op de afhandeling van incidenten in en om de school
Zie sociaal veiligheidsplan
4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan
Er voor zorgen dat Leerlingen elkaar accepteren zoals ze zijn Leerlingen met elkaar omgaan volgens algemeen aanvaarde normen Uitlachen, intimideren of discrimineren niet tolereren Stimuleren/begeleiden van samenwerken, naar elkaar luisteren, zorg hebben voor elkaar. Solidariteit tonen, aandacht voor belangrijke gebeurtenissen in elkaars leven, zelf oplossen ruzies en misverstanden Zie schoolregels Zie sociaal veiligheidsplan
-
Kwaliteitsaspect 5
De leraren leggen duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteit efficiënt en houden de leerlingen taakbetrokken Indicatoren
Wat de indicatoren van de school vragen
2.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof
-
-
Doelmatige en beknopte uitleg Terugblik op eerdere lessen Leerstof in betekenisvolle context plaatsen Voorkennis actualiseren Stap voor stap Voldoende herhaling Samenvatten Vragen stellen Zie effectieve instructie
2.1 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer
-
Goede structuur in onderwijsactiviteiten Ordelijk verloop van het onderwijsproces Doelmatig klassenmanagement Leerlingen duidelijk maken welke leerhouding verwacht wordt
2.1 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten
-
De leerlingen actief richten op leren, d.w.z. bevorderen van
[76]
-
Actief luisteren Opletten Interesse Concentratie Taakgericht werken Bewust zijn van eigen leerproces Zie ook coöperatief leren
Kwaliteitsaspect 6 De leraren stemmen aanbod, instructie, verwerking en onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen Indicatoren
Wat de indicatoren van de school vragen
6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen
De leerkrachten maken analyses van de toetsresulaten en stemmen de leerinhoud hierop af. Er wordt gewerkt met groepsplannen en individuele plannen om hieraan tegemoet te komen -
Zie ook effectieve instructie, Passend onderwijs, omgaan met dynamieken en leerstijlen
6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen -
Tempo en inhoudelijke differentiatie bij instructie én verwerking Zie ook effectieve instructie, Passend onderwijs, omgaan met dynamieken en leerstijlen
6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen
Tempo en inhoudelijke differentiatie bij instructie én verwerking Zie ook effectieve instructie, Passend onderwijs, omgaan met dynamieken en leerstijlen
6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen
Op basis van de toetsresultaten voor individuele kinderen en groepjes leerlingen meer of minder tijd inplannen (differentiatie in onderwijstijd) Zie ook effectieve instructie, Passend onderwijs, omgaan met dynamieken en leerstijlen
-
-
c. Zorg en begeleiding Kwaliteitsaspect 7 De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen Indicatoren
Wat de indicatoren van de school vragen
7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van
-
Werken met gestructureerde observaties, (observatielijsten welbevinden en betrokkenheid) [77]
genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen
-
7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen
-
-
methodegebonden en landelijk genormeerde methodeonafhankelijke toetsen : Reynell en Schlichtingtoets door de schoollogopediste voor de 4 jarige kleuters. toets beginnende geletterdheid voor groep 1 en 2 Citotoetsen voor de groepen 3 t/m 8 Afspraken over het gebruik van de toetsen en het interpreteren van de gegevens Zie ook hoofdstuk leerlingvolgsysteem Regelmatig bepalen en op groepsniveau registeren van de vorderingen en ontwikkelingen (ook sociaal-emotioneel) van de leerlingen van groep 1 t/m 8 met observaties en methodegebonden en methodeonafhankelijke toetsen Leerkrachten analyseren deze toetsgegevens regelmatig en passen hun aanpak hierop aan
Kwaliteitsaspect 8 De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg Indicatoren
Wat de indicatoren van de school vragen
2.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben
-
-
2.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen
-
-
Als kinderen binnenkomen in groep 1 worden ze door de schoollogopediste bekeken wat betreft hun taalontwikkeling. De leerkrachten in groep 1 gaan hier direct mee aan de slag. Elke eerste vergadering van het schooljaar wordt gebruikt om de toetsgegevens van juni te analyseren zodat vanaf het begin van het schooljaar een goede aanpak kan worden opgezet voor heel de groep, een deel van de groep en/of voor individuele kinderen. Gegevens (LVS) worden minimaal twee keer per jaar geanalyseerd en besproken op teamniveau en in de groepsbesprekingen. Als er sprake is van een afwijkende vaardigheidsgroei of een vaardigheidsscore onder de ondergrens, dan is er sprake van een zorgleerling. N.a.v. analyse wordt een onderbouwd handelingsplan [(ortho-)pedagogisch, didactisch, therapeutisch] opgesteld die gericht is op het wegnemen van belemmeringen en/of het op gang brengen van een passend leer- en ontwikkelingsproces (het gaat om meetbare [78]
2.3 De school voert de zorg planmatig uit
2.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg
2.5 De school zoekt de structurele samenwerking met ketenpartners waar noodzakelijke interventies op leerlingniveau haar eigen kerntaak overschrijden
doelen) - De betrokkenen voeren de afspraken van de handelingsplanning uit - De uitvoering van de handelingsplanning blijkt uit de lessen en het leerling-dossier - Elke 8 weken wordt een vergadering ingepland waarop iedereen de lopende handelingsplannen evalueert. Centraal staat bij de evaluatie: Nagaan of doelen gerealiseerd zijn en/of het hulptraject adequaat was Kiezen van vervolgtraject, eventueel verlenging van het handelingsplan Nagaan of evaluatie consequenties heeft voor eindperspectief van de leerling, zoals dat door ouders/verzorgers, leerling en school wordt gezien Bij leerlingen met een rugzak wordt zo nodig samengewerkt met externe deskundigen (bijvoorbeeld fysiotherapeut, logopediste of ergotherapeut) die een specifiek deel van de zorg in hun begeleiding opnemen.
d. kwaliteitszorg Kwaliteitsaspect 9 De school heeft een systeem voor kwaliteitszorg Indicatoren
Wat de indicatoren van de school vragen
9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie
-
-
-
Kennis van de kenmerken van de schoolbevolking: bekend is dat de instroom op taalgebied zwak is, daarom brengen we dit in kaart d.m.v. de Reynell en Schlichting toets door de schoollogopediste. Hierdoor kunnen we vanaf groep 1 de onderwijsbehoefte goed in kaart brengen. De afgelopen 3 jaren heeft taal centraal gestaan in onze aanpak en blijft de komende jaren centraal staan. Inrichten onderwijs mede op basis van deze onderwijsbehoeften: Aanschaf methode Kleuterplein voor groep 1 &2 Aanschaf nieuwe methode aanvankelijk lezen voor groep 3 met daarbij een nieuwe werkwijze Aanschaf voortgezet technisch leesmethode voor groep 1 t/m 8 [79]
Aanschaf nieuwe taalmethode Taal in Beeld en Spelling in Beeld. Aanschaf nieuwe methode begrijpend lezen, Lezen in Beeld Inzet van een taalcoördinator Inzet van de RT‟er op taalgebied Inzet leesondersteuning door ouders Zie ook taalbeleidsplan.
9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen
-
-
9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces
-
-
-
-
-
9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces
-
Jaarlijks worden landelijk genormeerde toetsen voor tussentijdse resultaten voor Nederlandse taal en rekenen/wiskunde geanalyseerd. Landelijk genormeerde eindtoets groep 8 wat betreft Nederlandse taal en rekenen/wiskunde Uitslagen van deze toetsen worden vergeleken met vergelijkbare scholen en eigen doelstellingen, daaruit worden consequenties voor de schoolontwikkeling getrokken en wordt eventueel een verbeterplan gemaakt Elk half jaar worden de toetsresulataten geëvalueerd op teamniveau en in de groepsbesprekingen, hierbij wordt ook de onderwijsaanpak van de hele groep geëvalueerd. Elke 8 weken worden de handelingsplannen op groeps en individueel niveau geëvalueerd. Ook met ouders en kinderen. Elke leerkracht werkt met een 90 dagenplan waarin eigen leerdoelen omtrent effectieve instructie worden geëvalueerd met feedback van collega‟s. Elke leerkracht krijgt minimaal 1x per jaar een klassenbezoek van de directie/MT waarbij gekeken wordt naar de effectieve instructie en het klassenmanagment. Na afloop volgt een evaluatie gesprek. Uit alle bovenstaande evaluaties worden conclusies getrokken voor de toekomst. Aanpakken en werkwijzen worden zo nodig aangepast en/of verder verfijnd. Het werken met 90 dagenplannen Borging door klassenbezoeken en vergaderingen Zie ook taalverbeterplan Een systeem van kwaliteitszorg: schriftelijke afspraken over allerlei aspecten (notulen van vergaderingen), toezicht houden op de naleving ervan (klassenbezoeken) en afspraken systematisch evalueren (o.a. uitkomst toezicht [80]
9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit 9.7 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving e. Wet- en regelgeving Indicatoren
-
bespreken) met betrokkenen (vergaderingen, evaluatiegesprekken n.a.v. klassenbezoek/ VIBS en POPgesprekken/ beoordelingsgesprekken) Ouders/verzorgers en andere belanghebbenden (jaarlijks) schriftelijk informeren over de kwaliteit van het onderwijs en het resultaat van verbeteractiviteiten
Wat de indicatoren van de school vragen
N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en 12). N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en 12) N3 Door of namens het bestuur is het zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 19) N4 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WPO, art. 8)
[81]
8
Onze beleidsvoornemens/plannen totaaloverzicht en planning
Onderwerpen
Taal Schriftelijk onderwijs Er zal een leerlijn tekstverwerken en gebruik van MS Office opgesteld worden De leerlijn tekstverwerken en gebruik van MS Office wordt ingezet vanaf groep 5 Taalbeschouwing De uitlegkaarten (spellingstrategieën) worden geïntegreerd in andere vakgebieden. Engels nog meer richten op de grammaticale en mondelinge taalvaardigheid. Hiervoor zal in ieder jaar materiaal aangeschaft en ontwikkeld worden. Taalmethode Borging van accenten (differentiatie, toetsen, interventies en planning) vastleggen. Aandacht blijven geven aan effectieve instructie (dmv klassenbezoek, vib en individuele doelen) Rekenen De invoering van een nieuwe rekenmethode voor de groepen 3 t/m 8 met mogelijk een gefaseerde invoering (hangt af van de keuze van de methode in 2011) Met sprongen vooruit’, een remediërend rekenprogramma, zal geïntegreerd worden in de nieuwe rekenmethode. Deze integratie zal synchroon met de invoering van de rekenmethode lopen.
Technisch lezen Intensiveren van het contact met ouders m.b.t. de leesontwikkeling van hun kind. Vaste afspraken bij afwijken van de ontwikkelingslijn.
Schooljaar 20112012
Schooljaar 20122013
Schooljaar 20132014
Schooljaar 20142015
Na augustus 2015
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
[82]
De analyse van toetsgegevens is verscherpt en concreter. Het opstellen van een datamuur is speerpunt van het komend jaar Volgen van zwakke lezers mbv extra afname AVI en DMT door IB ‘er/ taalcoördinator Volgen van zwakke lezers mbv extra afname AVI en DMT door eigen leerkrachten Pilot toetsen vanuit de methode leesestafette. Gaan we deze toetsen in alle groepen waar leesestafette wordt gebruikt inzetten en waarom wel of niet?
Begrijpend lezen Implementatie van de methode Lezen in Beeld in de groepen 4 t/m 8. Borgen van afspraken voortkomend uit de evaluaties in voorgaand schooljaar Schrijven Geen nieuwe ontwikkelingen Oriëntatie op jezelf en de wereld Keuze of we een methode willen voor dit vak Checklist kerndoelen opstellen van waaruit leerkrachten gaan werken Onderzoeksvragen kunnen uitwerken en presenteren Klassikaal opstellen, uitwerken en presenteren van een onderzoeksvraag met daarbij toetsvragen kunnen maken In groepjes opstellen, uitwerken en presenteren van een onderzoeksvraag met daarbij toetsvragen kunnen maken Individueel opstellen, uitwerken en presenteren van een onderzoeksvraag met daarbij toetsvragen kunnen maken Coöperatief kunnen werken Team wordt geschoold in het concept coöperatief leren. Keuze en scholing voor een coach binnen het team Tegels ophalen random groepjes indelen en coöperatieve werkvormen
x
x
x
x
x
x
x
x
X
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x
x
x
x
x
x
[83]
Werkvormen coöperatief leren invoeren in de klas Werkvormen coöperatief leren invoeren in de klas, rolverdeling binnen groepjes Werkvormen coöperatief leren invoeren in de klas met daarbij de rollen verdiepen kanjertraining Borgen van de kanjertraining in de klassen door dit met regelmaat te agenderen op de vergaderingen Passend onderwijs Pluszorgklasvoorziening in stand houden Plusklasvoorziening in stand houden Gedifferentieerd werken vanuit de referentieniveaus groep 6 t/m 8 Leerkrachten maken kennis met de referentieniveaus Referentieniveaus worden toegepast bij kinderen met een leerstofafspraak en bij de pluszorgklaskinderen Referentieniveaus worden uitgewerkt in leerlijnen Leerkrachten werken met een datamuur voor de vakgebieden lezen, spelling en rekenen Referentieniveaus worden toegepast in groep 6 t/m 8 Rekening houden met/inspringen op de dynamiek en leerstijl van kinderen Scholing dynamieken en leerstijlen Kern van de dynamiek herkennen en in kaart brengen vd kinderen Verdiepen in de verschillende leerstijlen en meervoudige intelligentie Kern en 2e component van de dynamiek in kaart brengen vd kinderen en de verschillende leerstijlen van kinderen in kaart brengen Uitproberen en verzamelen van verschillende werkvormen Dynamiek en leerstijl in kaart brengen vd kinderen en hiermee rekening houden tijdens instructie en verwerking + toepassen verschillende
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
[84]
werkvormen. Borgen van het werken vanuit de dynamieken en leerstijlen door klassenbezoeken vanuit het mt Specialisten op het gebied van spraak/taalmoeilijkheden en motorische stoornissen, autisme en ADHD die leerkrachten ondersteunen in het opstellen van goede handelingsplannen Specialisten kiezen en cursus laten volgen Specialisten profileren zich binnen het team en geven input tijdens de vergaderingen Specialisten ondersteunen op aanvraag via IB’er Specialisten wordt structureel betrokken bij zorgoverleg Het hebben van een goed zorgprofiel Het in 2010 opgestelde zorgprofiel presenteren aan de MR en het samenwerkingsverband evalueren, actualiseren en bijstellen van het zorgprofiel en terugkoppelen naar MR en het samenwerkingsverband. Effectieve instructie Het geven van een effectieve en aflopende instructie borgen dmv evalueren en bijstellen nav klassenbezoeken vanuit het mt Externen beoordelen instructie taal Externen beoordelen instructie rekenen Ervaringsgericht onderwijs Deelname EGO-netwerk door directie Zorgverbreding Dyslexieprotocol actualiseren Ontwikkelingslijnen groep 1 en 2 actualiseren en opnemen in het portfolio Ouderparticipatie Grote betrokkenheid van de ouders bij de school Contactouder die door de leerkracht wordt geschoold die het weer kan uitdragen aan andere ouders
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x
x
x
x x
x
[85]
x
x
x
x x
x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ouders voelen zich zeker in het begeleiden van hun kinderen bij het inoefenen van de lesstof Via de schoolsite kunnen ouders informatie downloaden over het oefenen van leerstof thuis Via de schoolsite zijn filmpjes te zien als voorbeeld hoe met kinderen thuis geoefend kan worden Brede buurtacademie Brede buurtacademie is in werking Omgaan met excellentie Hanteren van protocol omgaan met excellentie van WSNS in alle klassen Presenteren van het protocol omgaan met excellentie van WSNS in het team Compacten toepassen ook op taalgebied Vroegsignalering kunnen toepassen Creëren van een rijke leeromgeving Borgen van het protocol door de commissie omgaan met excellentie
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x
x
x x
x
x
x
x x
x x
x x
x x x
x x x
Arbo/sociale veiligheid Actualiseren van het sociale veiligheidsplan door de commissie
x
x
x
x
x
personeelsbeleid Invoering functiemix conform de wetgeving
x
x
x
x
x
[86]
Bijlage 1: Formulier ‘Instemming met schoolplan’
FORMULIER "Instemming met schoolplan"
School:
_____________________________________________
Adres:
_____________________________________________
Postcode/plaats:
_____________________________________________
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------VERKLARING Hierbij verklaart de medezeggenschapsraad van bovengenoemde school in te stemmen met het van ______________ tot ______________ (datum) * geldende schoolplan van deze school.
Namens de MZR,
________________________ plaats ________________________ datum ________________________ handtekening ________________________ naam ________________________ functie
*) maximaal vier jaar
[87]
Bijlage 2: Formulier ‘Vaststelling van schoolplan’
FORMULIER "Vaststelling van schoolplan"
School:
_____________________________________________
Adres:
_____________________________________________
Postcode/plaats:
_____________________________________________
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------
VERKLARING
Het bevoegd gezag van bovengenoemde school heeft het van ______________ tot ______________ (datum) * geldende schoolplan van deze school vastgesteld.
Namens het bevoegd gezag,
________________________
plaats
________________________
datum
________________________
handtekening
________________________
naam
________________________
functie
*) maximaal vier jaar
[88]
