FOTOFESTIVAL AAN DE MAAS
18 - 21 september 2014 LP2 Las Palmas Rotterdam FFADM.NL
Festival magazine
Gerda Poot “Twilight”
INHOUDSOPGAVE 3 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 31
Ruud Visschedijk: “Twilight” Fotofestival aan de Maas Voorzitter Harry Sikkenk Programma
RUUD VISSCHEDIJK
Sprekers Workshops Joop van de Wetering Wedstrijd
“TWILIGHT”
Martien Coppensprijs 2014 “(Klein)kinderen” Fotoweek: “Kijk! Mijn Geluk” Film op het festival: “Foto-Eddy” Tentoonstelling: Kees Molkenboer Het Nederlands Fotomuseum In het Fotomuseum: Mark Cohen SKVR Fotografie & Media Deelnemende fotoclubs
Twilight – letterlijk betekent het: schemering.
wel tussen leven en dood. “Verwarrend eigenlijk”,
Ruud Visschedijk, directeur van het Nederlands
legt Visschedijk uit. “Ons waarnemingsvermogen
Fotomuseum: “De avond valt, de dag komt op.
is in die overgangszone niet op zijn best. In
Met de ochtendschemering kondigt de dag zich
film en literatuur is dit het moment waarop de
aan.” Twilight is de periode waarin een stad
vreemdste dingen gebeuren.” Hij verwijst naar
tot leven komt en de natuur ontwaakt. “In de
de films van David Lynch: “Deze zitten vol van
avondschemering maakt de stad zich op voor de
dergelijke momenten”. Maar ook in horror- en
nacht: dan is de stad op zijn best.” De schemering
vampierverhalen is de schemering het decor van
bevindt zich op de grens van dag en nacht, van
gebeurtenissen ‘die vaak het daglicht niet kunnen
donker en licht, zwart en wit. Maar Twilight vinden
verdragen’. Wat is werkelijkheid en wat is fantasie,
we ook tussen goed en kwaad en misschien zelfs
vraagt de kijker of lezer zich voortdurend af...
Colofon & Sponsoren
2
3
Entree FFADM’14 Fotobond-lidmaatschaphouders: Gratis (wel melden bij kassa Fotomuseum) Zonder lidmaatschap: €4,50
FOTOFESTIVAL AAN DE MAAS
Entree Nederlands Fotomuseum i.c.m. FFADM: €4,50 Museumjaarkaart etc. niet geldig in LP2! Openingstijden Festival & Fotomuseum: Ma t/m zo van 10:00u - 17:00u
Van donderdag 18 t/m zondag 21 september 2014 vindt voor de 5e keer in Rotterdam het Fotofestival
TWILIGHT
FOTOCLUBS
De hoofdtentoonstelling ‘Twilight’ bestaat uit werk
Twintig fotoclubs presenteren zich aan de bezoekers
aan de Maas plaats, het grootste
van leden van de twintig fotoclubs, aangesloten
in een eigen stand met weer ander fotowerk. Leden
evenement op het gebied van de
bij de Fotobond Afdeling 12. Voor het samenstellen
zijn aanwezig om toelichting te geven op beeld en
vrijetijdsfotografie in Nederland,
van deze tentoonstelling is, door de curatoren
vereniging. Een kleine tentoonstelling is gewijd
met diverse fototentoonstellingen,
van het Nederlands Fotomuseum, uit de zeer vele
aan de Joop van de Wetering-fotowedstrijd van de
inzendingen een strenge selectie gemaakt.
Fotobond Afdeling 12.
fotografen en presentaties van
Twilight is een thema dat vele mogelijkheden biedt.
Daarnaast is er een tentoonstelling van Kees
fotoverenigingen. Het Fotofestival aan
Ruud Visschedijk, directeur van het Nederlands
Molkenboer, de Nationale Fotoweek Fotowedstrijd
de Maas wordt gehouden in de grote
Fotomuseum, legt in het artikel “Twilight” op
“Kijk mijn geluk” en de Martien Coppensprijs 2014
evenementenhal LP2 in Las Palmas,
pagina 3 in dit magazine de achtergrondgedachte
“(klein) kinderen”.
naast het Nederlands Fotomuseum
uit. Het is enerzijds geen eenvoudig onderwerp
aan de Wilhelminakade. De organisatie
met concrete handvatten, anderzijds biedt het
VOLOP ACTIVITEITEN
is in handen van de Fotobond Afdeling
de creatieve fotograaf ongekende mogelijkheden
De bezoekers van het Fotofestival aan de Maas
om de fantasie alle ruimte te geven. Licht,
kunnen verder genieten van presentaties door
een nauwelijks te overschatten factor bij het
fotografen, fotoworkshops, lezingen en er is een
fotograferen, speelt in elk geval de hoofdrol!
prachtige collectie fotoboeken.
workshops, lezingen van professionele
12, het Nederlands Fotomuseum en de SKVR Fotografie & Media.
Sue Goldberg “Twilight” 4
5
HARRY SIKKENK
FOTOFESTIVAL AAN DE MAAS BRENGT “VERDIEPING” Het vijfde Fotofestival aan de Maas prikkelt de creativiteit op veel verschillende manieren. Een ontwikkeling die steeds duidelijker zichtbaar wordt.
FOTOCLUBS
zeker naar de medewerkers van LP2, SKVR
De ontwikkeling in de clubpresentaties kan zeker
Fotografie & Media en niet in het minst naar
niet onvermeld blijven. Vanaf het derde Fotofestival
het Nederlands Fotomuseum Rotterdam: hun
aan de Maas doen ALLE fotoclubs van de Fotobond
professionele inbreng is voor ons onmisbaar.
afdeling-12 actief mee. De eerste clubpresentaties
EXPOSITIE
passen daarbij? Door het Nederlands Fotomuseum
waren simpel. De verschillende foto’s, in het
KIJKEN - BELEVEN – LEREN
Terugkijkend naar de eerdere festivals is deze
werd een inspiratieavond georganiseerd om meer
standaard Fotobond formaat van 40 x 50 cm,
Dit Fotofestival aan de Maas geeft veel, maak
ontwikkeling heel duidelijk. Het eerste Fotofestival
duidelijkheid te verschaffen, al was het niet voor
werden eenvoudigweg aan de wanden geplakt.
gebruik van alles wat geboden wordt, geniet, kijk
aan de Maas kende geen thema-expositie: de
iedereen direct helder wat nu precies de bedoeling
Soms op een dusdanige manier dat voordat het
en beleef dit unieke feest met ons mee.
clubpresentatie van Fotoclub Schiebroek was het
was, alles leek mogelijk.
Fotofestival openging enkele foto’s weer opnieuw
hoofdonderdeel. Vanaf het tweede Fotofestival
Nu, bij het eerste lustrum van het Fotofestival aan
bevestigd moesten worden. In de voorbereiding
aan de Maas kwam de organisatie in handen
de Maas, is het thema ‘Twilight’. Over dit onderwerp
van het vorige Fotofestival aan de Maas is er extra
van de Fotobond afdeling-12 (Zuid Holland-Zuid).
ontstond er, wederom, een diepgaande discussie.
aandacht aan de verschillende mogelijkheden
Het thema voor de hoofdexpositie werd: ‘Typical
Annette Behrens, docente van ‘SKVR Fotografie &
voor clubpresentaties besteed met een resultaat
Dutch’ een onderwerp waar menig fotoclublid
Media’, werd gevraagd enkele lezingen over dit
waar wij nog steeds trots op zijn. Nu zijn er soms
probleemloos foto’s voor kon aanleveren. Het
onderwerp te geven. Het resultaat is, op voorhand,
geheimzinnige gesprekken op te vangen over
derde Fotofestival aan de Maas werd gekenmerkt
veelbelovend, er zijn bijna 1000 foto’s ingeleverd.
de nieuwe, vernieuwende clubpresentaties. Dat
door grote veranderingen. Zo kwam het festival
Aan Ruud Visschedijk en zijn medewerkers de taak
belooft wat!
letterlijk aan de Maas, in LP2 naast het Nederlands
om uit deze inzendingen een boeiende expositie
Fotomuseum in Rotterdam. Het thema van de
samen te stellen. Evenals vorige keer zullen deze
expositie was ook Rotterdams; geïnspireerd op
foto’s
het werk van Cas Oorthuys werd het: ‘Dynamisch
afgedrukt worden. Heel nieuwsgierig ben ik naar
hartelijk
Rotterdam’.
de lichtpuntjes die er in Twilight te zien zullen zijn.
Daarnaast bedanken wij onze subsidiegevers en
door
‘Profotonet’
op
expositieformaat
DANK Hier wil ik zeker mijn medebestuurders heel danken
voor
hun
tomeloze
inzet.
sponsoren. Zonder hun soms ruimhartige bijdrage kunnen wij niets organiseren. Onze dank gaat ook
Voor het vierde Fotofestival aan de Maas werd het thema van de expositie abstracter. Over het
Harry Sikkenk Voorzitter Fotofestival aan de Maas
onderwerp ‘Raw Zone’ moest nagedacht worden: wat is ‘Raw Zone’ eigenlijk, wat voor beelden
6
7
PROGRAMMA Fotofestival aan de Maas 2014 10:00 Donderdag 18-09-2014
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
Tentoonstellingen Fotofestival aan de Maas
Toelichting expositie “Twilight”
Lezing: Anjès Gesink
Boekenmarkt met boeken van het Nederlands Fotomuseum Film: Foto-Eddy
Vrijdag 19-09-2014
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Tentoonstellingen Fotofestival aan de Maas
Lezing: Anouk Gielen
Lezing: Eli Dijkers
Workshop: Archiveren door Carina Hesper
Workshop: Straatfotografie door Rens Horns
Boekenmarkt Fotomuseum Boekenmarkt met met boeken boeken van van het FritsNederlands Baarda Film: Foto-Eddy
Zaterdag 20-09-2014
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Tentoonstellingen Fotofestival aan de Maas
Lezing: Zie FFADM.nl
Uitslag en bespreking Joop van de Wetering fotowedstrijd
Lezing: Zie FFADM.nl Rondleiding Nederlands Fotomuseum
Workshop: (Geluks) Cyanotypie door Rens Horn en Dirk Vroemen
Workshop: Portret en model geluksmomenten fotografie door Hester Blankestijn Workshop: Straatfotografie door Rens Horns
Boekenmarkt Boekenmarkt met met boeken boeken van van Frits Frits Baarda Baarda Film: Foto-Eddy
Zondag 21-09-2014
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Tentoonstellingen Fotofestival aan de Maas
Lezing: Nico Brons
Frank Schallmaier
Lezing: Koen Hauser
Rondleiding Nederlands Fotomuseum Boekenmarkt Boekenmarkt met met boeken boeken van van Frits Frits Baarda Baarda Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Film: Foto-Eddy
Aza Teeuwen
Film: Foto-Eddy
“Twilight” 8
9
je piemel kunt leggen om te laten zien hoe groot (of klein) je piemel is, zoals blikjes, luciferdoosjes,
SPREKERS
usb stickjes en zelfs een Tobelerone.
KOEN HAUSER Fotograaf Koen Hauser is door de Stichting Fotoweek benoemd tot tweede Fotograaf des Vaderlands als opvolger van Ilvy Njiokiktjien. In
ANJÈS GESINK
Hauser ziet Stichting Fotoweek een fotograaf die
Fotograaf Anjès Gesink is als vrijwilliger werkzaam
als geen ander autonoom werk en commerciële
bij Vogelklas Karel Schot waar men zieke, gewonde
fotografie met elkaar weet te combineren. Door zijn
en jonge vogels verzorgt die in de stad en in de
ELI DIJKERS
ANOUK GIELEN
onderzoekende houding maakt hij mensen bewust
omgeving van Rotterdam worden gevonden. Als
Eli Dijkers groeide op in Groningen en studeerde
Fotografe Anouk Gielen stelde uit de fascinerende
van de betekenis van fotografie in hun leven. Met
fotograaf is Anjès zeer geïnspireerd geraakt door
farmacie. In 2010 maakte hij een ommezwaai,
“Reizen van Kees van de Meene door de wereld van
deze eretitel is Hauser een jaar lang hét gezicht
deze plek. Sinds november 2012 verzorgt ze daarom
verhuisde naar Rotterdam en begon zijn studie
het spoor” een uniek boek samen, waarin zij vooral
van de Nederlandse fotografie. Als ambassadeur
niet alleen de vogels maar ze fotografeert ze ook.
fotografie aan de fotoacademie. Het werk van Eli
de fotografische kwaliteit van deze historische
van de fotografie zal hij veelvuldig optreden in de
Inmiddels heeft ze al meer dan 100 vogels
draait om mensen. Zijn onderwerpen vindt hij in
beelden aan ons wil laten zien.
media. Voor Fotoweek maakt Hauser een fotoserie
geportretteerd op de hand die ze verzorgt. De
de publieke ruimte of juist in de eigen leefomgeving
blauwe
van de mensen. Eli’s werk is intuïtief, rauw en toch
handschoen
staat
symbool
voor
de
betrokken.
verzorging die de vogels krijgen maar verwijst ook naar de menselijke interventie die van grote invloed is op het leven van vogels in de stad.
10
in het thema ‘Kijk! Mijn Geluk’ die tijdens Fotoweek
FR ANK SCHALLMAIER
(12 - 21 september 2014) wordt onthuld en te zien
Frank Schallmaier is fotoredacteur bij de Volkskrant
zal zijn tijdens het internationale fotografiefestival
en verzamelt sinds zeven jaar snapshots van
BredaPhoto.
NICO BRONS
piemels die hij vindt op homosites. Van al deze
Nico Brons, Amersfoorts fotograaf / kunstenaar,
snapshots maakt hij collages, die als kunst verkocht
verzorgt iPhone Art workshops en Smartphone
en tentoongesteld worden. Inmiddels heeft hij
fotografie lezingen voor bedrijven in het algemeen,
maar liefst 15.000 plaatjes van piemels die hij in
marketing afdelingen, instellingen, fotoclubs en
zelf verzonnen categorieën plaatst. Schallmaier
particulieren. Nico Brons heeft jarenlange ervaring
verzamelt enkel kiekjes waarbij mannen hun
op dit gebied en heeft in binnen- en buitenland
geslachtsdeel naast een voorwerp te leggen. Denk
geëxposeerd met iPhone Art.
aan alles wat je maar naast, op, onder of bovenop
11
De docent: Rens Horn is fotograaf en docent Docent: Hester Blankestijn is fotograaf en
straatfotografie bij de SKVR Fotografie &
docent bij de SKVR Fotografie & Media.
Media. we verschillende facetten van het bewaren en
Wanneer: Zaterdag 20 september
WORKSHOPS
Wanneer: Zaterdag 13 september om 17.00
Waar: SKVR Fotografie & media
archiveren van fotomateriaal onderzoeken aan
uur: opening tentoonstelling Dark Knees van
Tijd: 13.00 – 16.00 uur
de hand van voorbeelden uit de collectie
Mark Cohen.
van
Zondag 14 september om 14.00 uur: Mark
het Nederlands Fotomuseum. Van ogenschijnlijke
Kosten: € 40,00
Cohen geeft een lezing over zijn werk met
rommel in een schoenendoos tot een nauwkeurig
Aantal deelnemers: 12
aansluitend een signeersessie.
contactafdrukkensysteem. Workshop vrijdag 19 of zaterdag 20
Het museum verricht verschillende werkzaamheden
september, tijd: 14.00 – 16.30
(GELUKS) CYANOTYPIE
PORTRET EN MODEL GEUKSMOMENTEN
RENS HORN & DIRK VROEMEN
HESTER BLANKENSTIJN
In 1842 ontdekte de Engelse fotopionier Sir John
Hester Blankestijn geeft vele speciale portret
ontvangt van ons de laatst beschikbare informatie
Herschel een oplossing van twee ijzerzouten die
workshops in de grote studio van de SKVR. Deze
op het gebied van fotoconservering en (digitale)
lichtgevoelig is. Door belichting vormen deze twee
workshop is wel erg bijzonder. Gelukkige mensen
archivering in een presentatie en een zeer
ijzerzouten een onoplosbare ijzerverbinding met
worden gefotografeerd in een professionele studio.
uitgebreide reader voor thuis waarmee je zelf ook
een kenmerkende blauwe kleur, de cyanotypie.
Hoe laat je het geluk van de foto afspatten. In korte
na de workshop goed uit de voeten kunt.
Tijdens de workshop cyanotypie leert u stap voor
tijd leer je werken met professionele studiolampen.
stap hoe deze techniek werkt. U gaat uw eigen
Tijdens de workshop zijn de gelukkige mensen
Na de pauze met heerlijke koffie en lekkers van de
3-IN-1
lichtgevoelige papier maken en vervolgens daarop
aanwezig. Deze workshop sluit aan bij het thema
Illy koffiebar bespreken we enkele meegebrachte
Kom naar de opening van de tentoonstelling Dark
met behulp van de zon of een andere UV-lichtbron
van de Fotoweek ‘Geluk”.
archieven van deelnemers. Het is leerzaam om te
Knees van Amerikaanse fotograaf Mark Cohen
zien hoe ieder zijn eigen systeem heeft ontwikkeld.
op zaterdag 13 september om 17.00 uur. Volg de
om het toekomstbestendig te maken, die je voor een groot deel ook thuis kunt toepassen.
uw eigen digitale foto afdrukken. Aan het einde
Je
Inschrijven: skvr.nl > fotografie en media > workshops Kosten 3 in 1 aanbod: €50,Maximaal 12 deelnemers per workshop.
MARK COHEN/STR A ATFOTOGR AFIE
van de workshop kan iedere deelnemer zijn of haar
Oproep: De SKVR Fotografie en Media zoekt
En zou een vriend, familielid of nabestaande hier
lezing van Mark Cohen zondag 14 september om
foto meenemen. Bovendien is er de mogelijkheid
gelukkige mensen. Wanneer was u het gelukkigst,
ook wijs uit kunnen worden?
14.00 en doe op 19 of 20 september de workshop
een setje ijzerzouten aan te schaffen zodat u thuis
laat dit moment fotograferen in de studio van
Ook komt het softwareprogramma Bridge aan de
straatfotografie geïnspireerd op de manier van
zelf aan de slag kunt met dit prachtige en meest
de SKVR Fotografie en Media. Stuur een mail
orde, waarmee je op zeer eenvoudige wijze door
werken van Mark Cohen.
eenvoudige edel procedé.
naar
[email protected] en laat u 20 september
het gebruik van metadata een helder systeem kunt
fotograferen in de geluk fotostudio van de SKVR.
opbouwen.
Straatfotografie is een van de oudste en moeilijkste
Wanneer u zich heeft ingeschreven voor deze
disciplines binnen de fotografie. Het laat het
workshop dient u ter voorbereiding het volgende te doen: fotografeer een voorwerp waar je gelukkig
ARCHIVEREN
van wordt en neem het digitale bestand mee naar
CARINA HESPER
de workshop.
lang mogelijk uit. En iedere fotograaf bouwt een
workshops wordt kort de werkwijze van Mark
gids bij het Nederlands Fotomuseum.
Cohen en andere fotografen besproken en daarna ga je met elkaar fotograferen op straat, à la Mark
Wanneer: Vrijdag 19 september Waar: Nederlands Fotomuseum,
Cohen of juist helemaal niet. Op het eind van de
hoopt dat het over een groot aantal jaren ook nog
bezoekersruimte collecties 1e etage
cursus worden de gemaakte foto’s besproken.
terugvinden.
Tijd: 10.00 – 12.30 uur
fotografie bij SKVR Fotografie & Media en als
archief op, ook jij. Een archief waarvan je mogelijk
bestaat of waar je graag snel iets in wilt kunnen
Waar: SKVR Fotografie & media
het menselijke gedrag centraal staat. In deze
beeldend kunstenaar, werkt o.a. als docent
Alles vergaat, ook foto’s. We stellen het alleen zo
Wanneer: Zaterdag 20 september
altijd bewegelijke alledaagse leven zien waarbij
Docent: Carina Hesper is fotograaf en
Tijd: 13.30 – 16.00 uur Inschrijven: skvr.nl > fotografie en media > workshops
Inschrijven: skvr.nl > fotografie en media > workshops
Wil je je archief handig ordenen en in optimale omstandigheden
Docenten: Rens Horn en Dirk Vroemen
Dan
is
deze
workshop iets voor jou. In deze workshop gaan
Kosten: € 35,00 Aantal deelnemers: 20
bewaren?
12
Kosten: € 35,00 inclusief koffie en iets lekkers, excl. entree Fotomuseum (regulier tarief € 9,-, gratis entree met Museumkaart / R’dampas / Jaarkaart Fotomuseum) Aantal deelnemers: min. 7, max. 12 deelnemers
13
FOTOWEDSTRIJD
JOOP VAN DE WETERING De Joop van de Wetering-wedstrijd is de jaarlijkse fotowedstrijd van de Fotobond Afdeling-12. Het Fotofestival aan de Maas toont de twintig beste inzendingen van deze fotowedstrijd van 2014.
Op zaterdagochtend 20 september van 10.30 tot
De stembiljetten van deze deelnemers aan de
12.30 uur is er een toelichting van de vakjury en
publieksjury worden na de telling omgetoverd tot
worden de prijswinnaars bekend gemaakt.
“loten”: het bestuur van het Fotofestival trekt op
Nieuw dit jaar is de publieksprijs: naast de
zondag een exemplaar uit de stapel en de invuller
beoordeling door een vakjury kunnen alle bezoekers
wint een Beeldverslag van het Fotofestival!
van het Fotofestival aan de Maas gedurende het hele festival uit de twintig genomineerde foto’s hun eigen winnaar kiezen. Wellicht dat hier een heel andere winnaar uitkomt…. maar het zou ook dezelfde kunnen zijn!
Hans Peters Winnaar Joop van de 14
Wetering-wedstrijd 2013
15
DE JURY BESTOND DIT JAAR UIT:
Esther de Kreek “In mijn voetstappen”
• Reinoud van den Bergh, fotograaf,
Curator Breda Photo
• Martijn van de Griendt, fotograaf,
(H.H.) publiceerde diverse fotoboeken
over maatschappelijke thema’s.
• Pieter van Leeuwen, fotograaf,
fotodocent, auteur over fotografie (P/F),
• Hans Zoete, adviseur beeldende
kunst en fotografie (voorzitter zonder
stemrecht)
Er zijn 66 series ingeleverd, 20 series werden
de eerste prijs verdienen. Ze zijn allebei totaal
toegelaten tot de tweede ronde.
verschillend, maar in hun soort zijn ze bijzonder
Uiteindelijk
werden acht series genomineerd volgens de
overtuigend.
volgende critria: De derde prijs gaat naar Henk Smulders uit
MARTIEN COPPENSPRIJS 2014
“(KLEIN)KINDEREN”
-
verbeelding van het thema ‘(Klein)kinderen’
Gilze-Rijen. Hij maakte een reeks intrigerende
-
documentair gehalte
surrealistische foto’s van speeltuintjes, ‘s nachts
- samenhang
buiten in de winter.
- zeggingskracht -
vormgeving, techniek en afwerking .
Naast de eerste drie prijzen zijn er nog vijf series genomineerd. Deze series gaan samen met het werk
De Martien Coppensprijs is dé wedstrijd in Nederland voor documentaire fotografie door amateurfotografen. Deelnemers zonden een documentaire reeks in van vijf samenhangende foto’s met als thema: ‘’(Klein)kinderen”. De Martien Coppensprijs wordt georganiseerd door een werkgroep van de Fotobond BNAFV en het Brabants Dialecten Festival Lieshout.
Er zijn dit jaar twee eerste prijzen toegekend. De
van de winnaars de komende maanden als reizende
jury heeft de organisatie daar speciaal om gevraagd.
tentoonstelling toeren door Brabant, Zuid-Holland en Zeeland. Ook het Fotofestival aan de Maas heeft
DE TWEE FOTOGRAFEN ZIJN
de eer deze foto’s te kunnen tonen!
Esther van de Kreek uit Hooglanderveen met een
De genomineerde fotografen zijn: René Alink uit
associatieve serie over het niet kunnen krijgen van
Den Bosch, Cor van Deursen uit Deurne, Karin de
kinderen en Ton Wolswijk uit Made met een serie
Jonge uit Blerick, Leo Kwinten uit Boskant en Tonny
omgevingsportretten van “Meisjes van dertien”.
Thijssen uit Made.
De jury is het er unaniem over eens dat beide series
16
17
FOTOWEEK
“KIJK! MIJN GELUK” Fotoweek is een jaarlijkse traditie aan het worden.
In opdracht van Fotoweek maakt Hauser een
Met een feestelijk en inhoudelijk programma
fotoserie in het thema “Kijk! Mijn Geluk”. Hij kiest
wordt de waarde van fotografie in al haar
ervoor om foto’s van geluksmomenten te bewerken
verschijningsvormen belicht: als kunst, als professie,
tot glamourfoto’s. “Geluk is één van de moeilijkste
als hobby en als beeldtaal die dagelijks gebruikt
dingen om in beeld te vatten”, aldus Hauser. Daarom
wordt. De Fotoweek zet tien dagen lang heel
wil hij de kracht en authenticiteit van spontante
Nederland in het teken van de fotografie, samen
foto’s
met fotografen, fotoclubs, musea, fotowinkels,
nemen. Hij haalt de personen op de foto uit hun
bibliotheken en iedereen die zich bezig houdt met
context en maakt ze mooi met technieken zoals
beeld, om te laten zien hoe veelzijdig fotografie is.
we dat van de reclame en glossy’s gewend zijn.
Ieder jaar wordt een aansprekend thema gekozen.
Zowel de oorspronkelijke foto als de bewerkte
Dit jaar is het thema van Fotoweek “Kijk! Mijn
foto worden naast elkaar getoond. Men kan zo
geluk”.
bezighoudt,
beide foto’s met elkaar vergelijken en kijken naar
maar tegelijkertijd voor iedereen iets anders kan
welke foto de voorkeur uit gaat. De foto’s zullen
betekenen. De Fotobond is partner van Fotoweek
tijdens de Fotoweek te zien zijn bij internationaal
en heeft, via de website van de Fotobond,
fotografiefestival BredaPhoto.
Een
thema
dat
iedereen
van
geluksmomenten
als
uitganspunt
een fotowedstrijd uitgeschreven. De 10 beste inzendingen zullen op het Fotofestival aan de Maas te zien zijn. Koen Hauser zal zondagmiddag te gast zijn bij het Fotofestival aan de Maas! Kijk voor de juiste
Stichting Fotoweek heeft Koen Hauser benoemd tot
tijd in het programmaoverzicht.
tweede Fotograaf des Vaderlands, als opvolger van
Fotoweek is een initiatief van het Nederlands
Ilvy Njiokiktjien. Met deze eretitel is Hauser een
Fotomuseum en Foam.
jaar lang hét gezicht van de Nederlandse fotografie. Neem een kijkje op www.defotoweek.nl of mail
Als ambassadeur van de fotografie zal hij veelvuldig
naar
[email protected]
optreden in de media.
Ton Dirven Kijk! Mijn Geluk
18
19
Wanneer de bekende Vrij Nederland-fotograaf Eddy de Jongh overlijdt, denkt regisseur David de Jongh de belangrijkste grilligheden van zijn vader wel te kennen. Hoe anders is de werkelijkheid. In FOTOEDDY onderneemt hij een persoonlijke zoektocht en ontvouwt zich in een rijk geïllustreerd tijdsdocument van naoorlogs Nederland het verhaal van een overlever, die zich dankzij de fotografie staande weet te houden. Fotograaf Eddy de Jongh (1920-2002) verwerft in de jaren zeventig en tachtig bekendheid met zijn onopgesmukte portretten van prominente landgenoten. Vrij Nederland publiceert zijn “koppen” bij de interviews van Bibeb en het NOS Journaal toont zijn portretten achter de nieuwslezer.
In
het
persoonlijke
archief
met
duizenden
negatieven van zijn vader doet David bijzondere ontdekkingen, zoals een schat aan vergeten reportagefotografie uit de jaren vijftig en zestig. Terwijl Eddy’s leven wordt overschaduwd door conflicten, faillissementen, verbroken relaties en
FILM TIJDENS HET FOTOFESTIVAL
verslavingen, creëert hij in zijn werk een wereld vol humor, avontuur en schoonheid. In niet zelden
FOTO-EDDY
pijnlijke interviews met familie, oud-collega’s en ex-vrouwen achterhaalt David hoe Eddy als enige van zijn joodse gezin op miraculeuze wijze de Tweede Wereldoorlog overleefde en hoe hij zowel onmogelijk als onweerstaanbaar was voor de mensen om hem heen.
Op het Fotofestival aan de Maas zal de film ‘Foto-Eddy’ doorlopend vertoond worden in de filmzaal van het Fotofestival. David de Jongh heeft deze film over zijn vader Eddy de Jongh gemaakt. Regie: David de Jongh Producent: Pieter van Huystee Film & TV
20
21
Kees Molkenboer Bep van Klaveren
Deze rasechte Rotterdamse fotograaf spaarde zijn eerste camera bij elkaar met zegeltjes en leerde fotograferen bij amateur-fotoclub De Maasstad. In 1936 opende hij zijn eigen fotostudio aan de Mauritsweg onder de officiële naam International Photopress Office (IPO).
Tot zijn mobilisatie in 1939 en aansluitende
hij medeoprichter en eerste voorzitter van de
krijgsgevangenschap hield hij zich bezig met
plaatselijke afdeling van de Nederlandse Vereniging
een breed scala aan fotografische activiteiten:
van Fotojournalisten (NVF). In 1952 publiceerde hij
van portret- tot architectuurfotografie. Met hun
zijn eerste en enige fotoboek bij de Amsterdamse
pas geboren zoon - de latere fotograaf Peter
uitgeverij De Bezige Bij: De stad van Erasmus.
Molkenboer - verhuisde het gezin in 1943 naar
Tijdsbeeld van Rotterdam.
een bovenhuis aan het Pijnackerplein 36b en van daaruit zette Kees Molkenboer IPO voort. Tot
Bij voorkeur werkend met een 6 x 6 camera gaf hij
de oudst bewaard gebleven negatieven in zijn
een karakteristiek beeld van Rotterdam in de jaren
archief behoort een honderdtal unieke beelden
1945 tot 1960: van een stadshart in wederopbouw,
die hij deels illegaal tijdens de Hongerwinter en de
met een levendig volksleven in de omringende
bevrijding maakte.
wijken. Van 1958 tot 1968 doceerde hij twee dagen per week aan de School voor Fotografie en
In de eerste naoorlogse jaren werkte hij regelmatig
Fototechniek in Den Haag. Postuum verschenen in
voor dagblad De Waarheid van de Communistische
1999 nog twee boekpublicaties met zijn foto’s: Kees
Partij Nederland en leverde hij foto’s aan diverse
Molkenboer. Rotterdam 1945-1953 en Boks! Een beeld
andere Rotterdamse kranten en periodieken.
van een roemruchte Rotterdamse bokshistorie
Bijzondere onderwerpen hierbij zijn demonstraties
1947-1960 over de boksschool van Theo Huizenaar
tegen de Marshall-hulp en de politionele acties in
met Bep van Klaveren als onbetwiste held.
Nederlands-Indië. Als bevlogen persfotograaf was
KEES
Molkenboer
22
23
HET NEDERLANDS FOTOMUSEUM Het Nederlands Fotomuseum is ontstaan aan het einde van de jaren tachtig. Toen was het nog niet vanzelfsprekend om fotografie te verzamelen. Sterker nog; niemand wist eigenlijk goed wat je moest doen met archieven van fotografen.
Niettemin begon één van de voorlopers van het
Daarnaast komen andere vormen van fotografie
Fotomuseum, het Nederlands Fotoarchief, met
aan bod, zoals die van amateurs. De geschiedenis
het verzamelen van complete archieven. Het
van
Nederlands Fotomuseum werd in 2003 opgericht
nadrukkelijk vanuit een eigentijds vertrekpunt.
en was tot 2007 gevestigd in de Witte de Withstraat
Nieuwe
in Rotterdam. In dat jaar verhuisde het museum
optimale zichtbaarheid van de collectie en het
naar de Wilhelminapier in Rotterdam, waar het is
betrekken van een zo breed mogelijk publiek zijn
gevestigd in het opvallende gebouw Las Palmas.
even vanzelfsprekend als reflectie, verdieping en
de
fotografie
presentatietechnieken
kijkplezier. Het Nederlands Fotomuseum beheert een groot deel van het fotografisch erfgoed in Nederland, organiseert
internationale
tentoonstellingen
over fotografie en is hét kenniscentrum voor fotografie in ons land. Met zijn activiteiten bedient het Fotomuseum professionals, kunsten cultuurliefhebbers, fotografieliefhebbers en het
onderwijs.
Het
Nederlands
Fotomuseum
onderscheidt zich door een duidelijke visie op fotografie als een maatschappelijk én artistiek medium. Als leidraad voor zijn activiteiten kiest het museum daarom de sterke documentaire traditie en de vernieuwing daarvan, geplaatst binnen een internationale context van zowel de beeldcultuur als de beeldende kunst.
Frank van der Salm
24
25
presenteert
het
en
museum
platforms,
Mark Cohen Women with red lips smoking 1975
Mark Cohen
DARK KNEES Het Nederlands Fotomuseum presenteert van 13 september 2014 tot en met
nog eens wordt versterkt door het ‘inflitsen’. Cohen
Zowel zijn zwart-wit foto’s als een aantal bijzondere
11 januari 2015 meer dan honderddertig vintage afdrukken van de Amerikaanse
komt vaak zó dicht bij zijn onderwerp, dat de foto’s
dye transfers (kleurenafdrukken) zijn dit najaar te
een ongemakkelijk gevoel geven. De fotograaf, en
zien in de monumentale tentoonstellingsruimte
dus ook de kijker, dringen het privédomein van de
van het museum. Dark Knees is een monografische
gefotografeerde persoon binnen. Ze zijn té dichtbij
tentoonstelling die past binnen de aandacht die het
gemaakt, met afgesneden kaders dwars door
Nederlands Fotomuseum met regelmaat besteedt
straatfotograaf Mark Cohen. Onder de titel Dark Knees is een groot overzicht van zijn werk uit de periode 1969 tot en met 2012 voor het eerst in Nederland te zien.
Een opmerkelijk oeuvre, geroemd in de jaren
MARK COHEN, EIGENZINNIGE
lichamen en zelfs gezichten. De betekenis en het
aan ontwikkelingen in de documentaire fotografie
zeventig met een tentoonstelling in het Museum
STR A ATFOTOGR A AF
waarom van de foto wordt echter nooit helemaal
met een maatschappelijke betekenis. Dark Knees
of Modern Art (MoMA) in New York en recentelijk
Mark Cohen fotografeert al veertig jaar in de straten
duidelijk. Dit gegeven vormt zowel het raadsel als
is een coproductie met Le Bal, centrum voor
herontdekt in Europa. Zijn eigenzinnige stijl van
van zijn woonplaats Wilkes-Barre, een voormalig
de artistieke kracht van Cohens werk.
documentaire fotografie in Parijs, en samengesteld
fotograferen springt direct in het oog. Fragmenten
mijnstadje in Pennsylvania. Hij heeft een zeer eigen
van gebaren, houdingen en lichamen vormen
stijl van fotograferen, waarbij hij zijn camera dicht
TENTOONSTELLING DARK KNEES
de basis van ieder werk. Zijn unieke beeldtaal
bij mensen in de buurt brengt om hen, vaak zonder
Het Nederlands Fotomuseum plaatst het werk van
plaatst hem in een lange traditie van grote
hun medeweten, slechts ten dele te fotograferen.
Cohen voor het voetlicht omdat zijn eigenzinnige
straatfotografen zoals Eugène Atget, Robert Frank
De close-ups die daardoor ontstaan vallen op door
stijl sterk aansluit bij de manier waarop we
en Joel Meyerowitz.
de grote aandacht voor de textuur van de kleding
tegenwoordig met het medium omgaan: subjectief,
of de huid van de gefotografeerde persoon, wat
gefragmenteerd, in close-up en obsessief.
26
door Diane Dufour (directeur Le Bal) en Frits Gierstberg (curator Nederlands Fotomuseum).
27
Rinie Bleeker
SKVR FOTOGRAFIE & MEDIA SKVR Fotografie & Media is dé plek in Rotterdam op
Sinds april 2007 is SKVR Fotografie & Media te
het gebied van fotografie, video en digitale media,
vinden aan de Wilhelminakade 320, op de Kop van
met een breed aanbod aan cursussen en workshops
Zuid. Samen met het Nederlands Fotomuseum
voor zowel beginnende als gevorderde amateurs.
en LP2 vormen ze daar een uniek beeldinstituut,
Heb je professionele ambities? Ook dan ben je bij
gehuisvest in een bijzonder gebouw: het voormalige
SKVR aan het juiste adres. Wat SKVR onderscheidt
werkplaatsgebouw van de Holland Amerikalijn: Las
van andere centra is de kunstzinnige, creatieve
Palmas.
en artistieke invalshoek van waaruit de cursussen gegeven worden. Zo leer je niet alleen de technische
SKVR
aspecten, maar wordt er veel aandacht besteed aan
SKVR Fotografie & Media is onderdeel van de
het ontwikkelen van vormgevoel, het ontdekken
Stichting
wat een beeld tot goed beeld maakt, én hoe je dit
(SKVR). SKVR verbindt zoveel mogelijk (jonge)
zelf kunt bereiken.
Rotterdammers met kunst en cultuur. Dat gebeurt
Kunstzinnige
Vorming
Rotterdam
in de eigen gebouwen, op scholen en in de wijken. Abonneer je op de nieuwsbrief op skvr.nl en blijf op
Het stimuleren van enthousiasme in (de beoefening
de hoogte van ons aanbod. Een tip: de workshop
van) kunst en het ontwikkelen van creatief talent,
serie, high key, low key en jaren 30 Glamour portret
daar draait het om. SKVR biedt een zeer gevarieerd
wordt ook dit jaar weer aangeboden.
kunstaanbod, waar meer dan 100.000 cursisten, leerlingen,
docenten
en
wijkbewoners
aan
SKVR ontvangt daarnaast dagelijks schoolklassen
deelnemen. Kortom, iedereen in de Rotterdamse
van zowel het primair als voortgezet onderwijs in
regio loopt de SKVR vroeg of laat wel tegen het lijf.
één van de vele educatieve projecten. Veel van deze projecten, variërend van video tot glamourfotografie, worden
georganiseerd
in
samenwerking
WORKSHOPS FOTOFESTIVAL AAN DE MAAS
met
andere culturele instellingen in de stad, waaronder
Tijdens het Fotofestival aan de Maas organiseert de SKVR
uiteraard het Nederlands Fotomuseum.
Fotografie & Media in samenwerking met het Nederlands Fotomuseum diverse workshops voor o.a. de leden van de Fotobond. De workshops vinden plaats bij de SKVR Fotografie & Media en het Nederlands fotomuseum.
28
29
COLOFON DEELNEMENDE FOTOCLUBS
FOTOBOND AFDELING 12
BESTUUR FFADM
SUBSIDIEVERLENERS EN SPONSOREN:
Harry Sikkenk, voorzitter Rob ’s Gravendijk Jan Hordijk Lilian Koster-Munsterman Hans van Weelden
SECRETARIA AT FFADM FOTOCLUB ROTTERDAM
FOTO WORKSHOP MAASSLUIS
www.fotoclubrotterdam.nl
www.fwsmaassluis.nl
Rob ’s Gravendijk, Boezemsingel 15 3261 BC Oud-Beijerland.
AMATEURFOTOGRAFENCLUB DE MAASSTAD
AMATEUR FOTOGRAFENVERENIGING VLAARDINGEN
www.fotoclubdemaasstad.nl
www.afvv.nl
Telefoon: 0186 613900 E-mail:
[email protected].
NEDERLANDS FOTOMUSEUM FOTOCLUB DE PHOENIX
FOTOCLUB ALBLASSERDAM
Wilhelminakade 332
www.fcdephoenix.nl
www.fcalblasserdam.nl
3072 AR Rotterdam
FOTO WERKGROEP OMMOORD
FOTOCLUB RIDDERKERK
www.fotowerkgroepommoord.nl
www.fotoclubridderkerk.nl
Telefoon: 010 2030405
SKVR FOTOGR AFIE & MEDIA Wilhelminakade 320
FOTOCLUB DOOR DE LENS
FOTOCLUB SLIEDRECHT
www.fc-ddl.nl
www.fotoclubsliedrecht.nl
AMATEUR FOTOCLUB RET
FOTOCLUB ZWIJNDRECHT
www.fc-ret.nl
www.fotoclubzwijndrecht.nl
3072 AR Rotterdam Telefoon: 010 2718430
LP2 IN LAS PALMAS Wilhelminakade 326 3072 AR Rotterdam
FOTOCLUB ’80
FOTOCLUB DE HOEKSCHE WAARD
www.fotoclub80.nl
www.fchw.nl
FOTOCLUB SPIJKENISSE
FOTOCLUB DE RAREKIEK
www.fotoclub-spijkenisse.nl
www.rarekiek.nl
FOTOCLUB MAASLAND
FOTOCLUB VOORNE PUTTEN ROZENBURG
www.fotoclubmaasland.nl
www.fotoclub-VPR.nl
DORDTSE AMATEUR FOTOGRAFENVERENIGING
FOTOCLUB SPIJKCITY
Telefoon: 010 2030444
FOTOGRAFIE Cover/poster: Adrie Kweekel Achterkant cover: Jan Hordijk “Twilight”
VORMGEVING Frank Duijnisveld & Thomas van der Kooi www.woestwerk.com
www.fotoclubspijkcity.nl
DRUKWERK
www.daf-fotografie.nl
Drukkerij Tromp www.drukkerijtromp.nl
30
31
Het Fotofestival aan de Maas is een initiatief van de Fotobond Afdeling 12, in samenwerking met het Nederlands Fotomuseum, SKVR Fotografie & Media en LP2 in Las Palmas. Dit festivalmagazine wordt digitaal verspreid aan alle leden van de Fotobond. Tijdens het Fotofestival zal een gedrukte oplage beschikbaar zijn. De inhoud van het magazine verschijnt onder verantwoording van de Fotobond Afdeling 12. Het auteursrecht op deze uitgave en op de daarin verschenen artikelen wordt door de Fotobond Afdeling 12 voorbehouden. Auteursrechten op de geplaatste foto’s zijn voorbehouden aan de auteurs.
