Posteditie zaterdag 11 augustus V V
1984
Losse nummers 80 cent
DEWAARHEIDvoor
HOOFDREDACTEUR: Constant Vecht
Staatsgreep
DIRECTEUR; Gerard
Pothoven ADRES: Hoogte Kadijk 145 TOlB BH Amsterdam TEL. (O2O) 262565 POSTBUS343 POSTGIRO: 246337 GEMEENTEGIRO: 5085607 44STE JAARGANG NR. 219
Werkgevers 'blokkeren' ATV
dreigt in Costa Rica Van onze redactie buitenland De noodtoestand die enkele dagen geleden in Costa Rica is afgekondigd, heeft in de hoofdstad San José geruchten doen ontstaan over een mogelijke staatsgreep. De spanning in het land, dat ook wel
het „Zwitserland van MiddenAmerika" wordt genoemd vanwe-
FNV voorspelt scherp conflict
ge zijn democratische traditie, Was woensdag en donderdag hoog Van onze sociale redactie opgelopen. De weigering van de Na een bijeenkomst van de regeringsraad beschuldigde de minister Van openbare veiligheid, Angel Edmundo Solano, rechtse krachten ervan zich voor te bereiden om de constitutionele orde omver te werpen. Solano Vertelde een groep journalisten dat de burgerwachten in een uiterste staat Van paraatheid waren vanwege de aanhoudende geruchten over een staatsgreep. Later ontkende hij de geruchten. Hij rechtvaardigde de afkondiging vande noodtoestand met een verwijzing naar de staking van 10 juli op de bananenplantages in het zuiden van het land. Daardoor was naar zijn zeggen de noodzaak ontstaan een groot aantal leden van de civiele garde naar het gebied te sturen. Een lid van de raad Alvaro Montero Zei dat er wel degelijk bezorgheid binnen de regering is over de talrijke aanwijzingen voor een opstand van rechts. Zo heeft tijdens de vergadering de kamer van Koophandel president Monge nog dertig dagen de tijd gegeven om politieke en economische maatregelen ten uitvoer te brengen, Zoals het verbreken van de banden met Nicaragua en het denationaliseren van de banken.
FNV-federatiebestuurder Frans Drabbe constateert in het zojuist verschenen nummer van De Vakbondskrant „een dam" die de werkgevers willen opwerpen tegen werktijdverkorting. De werkgevers blijken alleen nog te willen praten over deeltijdarbeid en flexibele arbeidstijden. „Verdere ATV heeft voor de werkgevers afgedaan en aan de voorbereiding van toekomstige aanbevelingen daarover op centraal niveau werken ze ook al niet mee." Eind '82 zetten de werkgevers hun handtekening onder het centraal akkoord in de Stichting van de Arbeid. Daarin wordt vastgelegd dat herverdeling van werk gedurende een langere periode noodzakelijk is om de werkloosheid te bestrijden. Van die lijn wordt nu afgeweken. Drabbe: „Terwijl de noodzaak om door te gaan met herverdeling van werk alom wordt erkend, gaan de werkgevers zich verschansen achter de door hen zelf opgeworpen barrières." ATV moet leiden tot meer banen. Tot nu is als gevolg van maatregelen op dit vlak de uitstoot van arbeidsplaatsen min of meer tot staan gebracht. Het blokkeren van verdere arbeidstijdverkorting schuift de oplossing van de werkloosheid op de lange baan. Drabbe: „Daar voelen we
Scheepsramp
De Amerikaanse autoriteiten
Zo zag de fotograaf in een helikopter de laatste ogenblikken van de Helderse gepubliceerd, die volgens hen beviskotter HD 99 „Relinquenda". Het schip verging donderdagochtend op circa wijzen dat het belangrijkste deel 15 kilometer ten westen van Texel. De zeven opvarenden werden gered. Over van het militair materieel van het de precieze oorzaak van de ramp de kotter raakte lek tast men nog in het Salvadoraanse verzet via Nicara- duister. gua uit de landen van het Oostblok afkomstig is. De tot nu toe als „strikt geheim" geklasseerde documenten van films en luchtfoto's zijn eerst aan het Congres voorgelegd. Het Congres bestudeert momenteel de extra hulp die president Reagan aan El Salvador wil geven ter bestrij- Van een verslaggever Staatssecretaris Van Leijenhorst ding van de guerrilla. wil kinderen die proble(onderwijs) De leider van de Nicaraguaanse men hebben met leren extra aanregering, Daniel Ortega, heeft dacht geven. Dat blijkt uit een notiDoor onze medewerker Lolke van der Heide in Pontypridd donderdag gezegd dat de contra's tie van hem, die hij heeft 'oorgelegd met steun van de Verenigde StaDe mijnwerkers uit Nottingham zullen vrijdag niel vertegenwoorde ten een nieuw offensief hebben aan onderwijsorganisaties. digd zijn op de speciale NUM-conferentie in Sheffield die bijeen is ontketend. „Het offensief heeft al Op het moment dat volgend jaar geroepen om de voortgang van de nu al tweeëntwintig weken het leven gekost aan verscheidene de basisschool wordt ingevoerd durende mijnwerkersstaking te bespreken. De National Coal officieren van ons leger en heeft zou dat nieuwe systeem in moeten Board, de werkgevers, heeft de gedelegeerden opgeroepen het grote vernielingen veroorzaakt en gaan. In eerste instantie wil Van Board-voorstel voor het mijnsluitingsplan te accepteren, maar het paniek onder onze plattelandsbeLeijenhorst zichrichten op kinderen is nu al zeker dat de vertegenwoordigers van de 180.000 stakende tussen de zes en de tien die problevolking", aldus Ortega. mijnwerkers voor het doorgaan van de staking zullen stemmen. men hebben met lezen. Scholen Op de conferentie ligt ook een voorgen de NUM vanwege de te verwachmogen die kinderen dubbel tellen, stel op disciplinaire tafel om maatredisciplinering. Via een uitspraak ten waardoor ze een extra onderwijzer gelen te treffen tegen dissidente van rechter willen de twee evenkunnen krijgen. Van Leijenhorst wil bondsleden. Dit zou vooral de mijn- eens de proberen een nationale stemming 540 arbeidsplaatsen daarvoor ter werkers in Nottingham betreffen, af te dwingen over de staking. Eerdere beschikking stellen. waar nog verschillende mijnen in bepogingen daartoe zijn door de NUM Gaandeweg zou er ook voor an- drijf zijn. Het is hierom dat de mijnnaast zich neer gelegd. Een lagere dere vakken een dergelijke regeling werkers uit Nottingham afwezig zijn. rechtbank bepaalde donderdag dat de moeten komen, zo stelt de notitie Twee mijnwerkers uit Yorkshire hebrechter in ieder geval een uitspraak
—
I
Weersverwachting van KNMI voor zaterdag:
het
Af en toe zon
—
Extra hulp voor kinderen die moeilijk leren
Mijnwerkers staken door
voor.
ben een rechtszaak aangespannen te-
Uitblazen
Af en toe zon. In het oosten van
het land mogelijk een bui. Minimumtemperatuur omstreeks 15 graden, middagtemperatuur ongeveer 22 graden. Matige, aan de kust en op het IJsselmeer nu en dan vrij krachtige noorden-wind.
Arafat en Hoessein Willen PalestijnsJordaanse federatie Reuter — PLO-leider Arafat en koning Hoessein van Jordanië zijn het in grote lijnen eens geworden over een federatie tussen Jordanië en een toekomstige Palestijnse &taat. Dit maakte Arafat bekend in zijn huidige thuisbasis Tunis.
„We zijn het eens geworden op basis de resolutie van de Palestijnse Nationale Raad over een PalestijnsJordaanse confederatie", aldus Arafat. De Raad, het Palestijnse „parlement" in ballingschap, eist in haar resolutie dat beide staten als onafhankelijke staten erkend worden. Arafat liet in het vage of die eis zal worden ingewilligd door Jordanië. Het was log niet duidelijk, zei hij, of de Palestijnse staat een eigen staatshoofd zou krijgen, maar de confederatie zou in 'eder geval „een gelijkwaardige relatie tussen twee volkeren" inhouden. Arafat had het akkoord graag al in 1983 bereikt, maar de gewapende strijd tussen verschillende stromingen !h de PLO stak daar een stokje voor. öe afgelopen maanden zijn er pogingen in het werk gesteld om de militante en gematigde stroming in dePLO te Verzoenen. Men is het eens geworden °ver een „collectief leiderschap" in de en een democratisering van de Organisatie. Maar Arafat zei onlangs ■iat er in de machtsstructuur binnen ■Je PLO „niets is veranderd".
van
AUTOLAK — In BV
Alle kleuren Ook spuitbussen OTTO NIEUWENHUIZEN Overtoom 515, tel. 129804 A'dam 's MAANDAGS GESLOTEN
Van 19 tot en niet 25 augustus: anti-racisme week Op deze plaats werkt De Waarheid daaraan mee: initiatieven, plannen, discussies, analyses.
werkgevers stappen te zetten in de richting van de 36-urige
werkweek zal scherpe conflicten op de bedrijven uitlokken. Dat voorspelt de FNV. Samen met het CNV en de MHP heeft de vakcentrale een brief gestuurd naar de werkgeversorganisaties om duidelijk te maken dat de houding die deze inzake verdere arbeidstijdverkorting innemen „ons helemaal niet bevalt".
hebben woensdag voor het eerst sinds 1981 geheime documenten
21^.
Nederland
Elly van Hulst blaast bij de finish uit na het bereiken van een finaleplaats op de 1500 meter. Els Vader faalde op haar afstand. Zij zal niet uitkomen in de finale op de 200 meter. Zie pagina 6
Drabbe niks voor en we willen dan ook in '85 de tweede stap zetten. Onze inzet daarbij is het invoeren van de 36-urige werkweek plus een zo groot mogelijke herbezetting van de vrijgekomen uren. Want daar is het tenslotte om begonnen."
Koopkracht Verschillende bij de FNV aangeslo-
ten bonden gaan er intussen steeds meer aan „denken" om naast een
verdere werktijdverkorting bij de komende cao-onderhandelingen ook koopkrachtgaranties te eisen. De Industriebond wil de voortdurende prijsstijgingen tegemoet treden met een percentage „loonopslag". Ook de Bouw- en Houtbond laat ons desgevraagd weten dat de koopkracht in de cao-onderhandelingen „extra aandacht" gaat krijgen. Bij de Vervoersbond onderschrijft men in grote lijnen de opvatting van Dienstenbond-voorzitter Freek Thomasson. Deze heeft aangekondigd dat zijn bond bij de cao-onderhandelingen een deel van de prijscompensatie zal opeisen. De koopkracht wordt anders teveel aangetast.
Woordvoerder Ger Ros van de Vervoersbond, die niet vooruit wil lopen op de besluitvorming die nog in zijn bond moet plaatsvinden, benadrukt dat de bekostiging van verdere ATV vooral uit de gestegen produktiviteitsstijging moet komen. Bij de vakcentrale is men terughoudend. De besprekingen intern over het zogeheten gecoördineerde arbeidsvoorwaardenbeleid moeten nog worden afgerond. Eisen op het vlak van de koopkracht worden vooral bepaald door de maatregelen die het kabinet op de derde dinsdag van september bekend maakt, aldus een FNVzegsman.
moet doen over de kwestie.
De enige werkwillige mijnwerker in Wales, Monty Morgan, werd donderdag door honderden postende mijnwerkers de doorgang belet bij de Garw-mijn in Zuid-Wales. Morgan, een voormalige marine-officier werd na drie uur onder een regen van voorwerpen, uit de belegering ontzet door de politie. Een oude man met wandelstok die voor het busje van Morgan op straat was gaan liggen, werd door de politie weggesleept. De regering en de NCB kondigden donderdag aan dat het plan voor de opening van een nieuwe mijn nabij Port Talbot, eveneens in Zuid-Wales, door zal gaan. De NUM zegt dat het onzin is op de ene plaats mijnen dicht te gooien om vervolgens elders weer nieuwe te openen. De nieuwe mijn zal midden in een natuurgebied komen te liggen en het zal een open mijn zijn, reden voor milieuorganisaties om zich bij het protest van de NUM aan te sluiten. De bezetting van het NUMhoofdkwartier in Wales in Pontypridd tenslotte, gaat door ondanks het bevriezen door de justitie van twee miljoen gulden aan bondsgelden. Kim Howells, woordvoerder van de bond zei vanochtend tegen mij: „We zijn vastbesloten door te gaan en we wijken niet voor intimidatie van de zijde van de regering of wie dan ook."
Jacek Kuron
Jacek Kuron vrij AFP, Reuter, UPI
Vorige week besteedde het Amerikaanse televisiestation ABC aandacht aan het technisch falen van de Pershing 11, het wapen waarvan er een aantal al in de Bondsrepubliek zijn
geplaatst. Maar ook met
„onze eigen" kruisraket (ook al geplaatst in een aantal landen) schijnt nog steeds het één en ander mis te zijn. De voornaamste problemen
hebben te maken met het zogenaamde „Tercom" systeem, deradar-apparatuur, die ervoor moet zorgen, dat de Cruise tijdens zijn vlucht nergens tegenop botst en dat de raket op de juisteplaats aankomt. De computer die daarvoor
moet zorgen wordt „gevoed"
met foto's gemaakt door een satelliet in deruimte. De computer vergelijkt de foto's in zijn geheugen met wat hij „ziet" tijdens de vlucht en loodst zo deraket naar zijn doel. Theoretisch, en in zorgvuldig begeleide proeven op het Dougway-testterrein in de staat Utah, werkt datallemaal. Maar in de praktijk zijn er problemen. Zo kan de computer niet compenseren voor sneeuwval, waardoor de grond er plotseling heel anders uitkan zien. En ook als de bladeren van de bomen vallen, in de herfst en in de winter, danraakt de computer daardoor het spoor bijster.
Pentagon Deze problemen zijn niet nieuw, ze zijn al lang bekend
Maar volgens luitenantkolonel Don Brownley, een woordvoerder van het Pentagon, zijn ze voorbij. „Wij nemen regelmatig proeven met al onze wapensystemen en we hebben de problemen met het Tercomsysteem opgelost", zei hij desgevraagd. Anderen zijn daar niet zo optimistisch over. Het „General Accounting Office" (GAO), een onafhankelijke organisatie, die onderzoek doet voor het Congres, heeft tot 1982 elk jaar een rapport uitgegeven met een overzicht van wat er mis was met de cruise. Donna Martin van het „Project on Military Procurement", een organisatie, die alles waar het Pentagon mee te maken heeft kritisch volgt, heeft dierapporten allemaal gelezen, „totdat ze plotseling ophielden, vlak voor de eerste
afvallige terecht stellen In Frankfort zijn vier Westduitsers aangehouden die ervan worden verdacht als neo-nazi's een veemgericht te hebben willen houden tegen een „afvallige vrouw" uit rechts-radicaie hoek. De hoofdofficier van justitie Reinhard Rochus deelde donderdag mee dat de mannen in de leeftijd van 20 en 21 jaar voor de woning van de 21-jarige vrouw werden aangehouden. De mannen waren uitgerust met twee gaspistolen, stiletto's en handboeien. In september 1983 hebben vijftien neo-nazi's onder hun leider Heinz Marx in Frankfort een „veemgericht" gehouden tegen „afvalligen" en hen zwaar mishandeld. Marx is op 18 april van dit jaarveroordeeld tot 27 maanden gevangenisstraf.
Vooroordeel: 'Ze zijn de
schuld van de woningnood'
De woningnood was in Nederland al groot, lang voor de buitenlanders werden aangetrokken. Na de Tweede Wereldoorlog moest er een grote achterstand worden weggewerkt. Niemand verwachtte bovendien dat de bevolking zo snel zou groeien. Er waren ook andere factoren die zorgden voor een groter beslag op de woningmarkt: een toenemend aantal echtscheidingen, jongeren die vroeger op eigen benen willen staan, ouderen die langer zelfstandig blijven wonen etc.
De oude en vaak ook slechtste huizen in de steden kregen en krijgen nieuwe bewoners, als er tenminste geen sprake is van onmiddellijke sloop. In die woningen zijn in het verleden vooral mensen met weinig geld komen te wonen, dus ook veel
buitenlanders.
Al met al is het onzin om te beweren dat de buitenlanders" woningen zouden „inpikken" van Nederlanders. Eerder kun je stellen dat het alweer zo is dat de buitenlanders genoegen moeten nemen met de restanten van de „welvaartsmaatschappij". Overgenomen uit de brochure ..Vooroordelen veroordeeld*'. Te bestellen door / 3,- over te maken op giro 751 van Distributiecentrum Overtieidspublikatees. postbus 20014. Den Haag, o.v.v. „Brochure Vooroordelen veroordeeld.''
Kinderen van de rekening
De Ikon-televisie herhaalt op 15 en 22 augustus twee afleveringen uit de in 1980 uitgezonden serie „Kinderen van de rekening". In deze twee uitzendingen gaat Ikon-televisie in op de situatie van de tweede generatie Turken in ons land. Woensdag 15 augustus verschijnt de aflevering „Het Afspraakje" op het scherm. In deze aflevering blijkt het vormen verschil tussen de positie van een woonlasten De voor de lager betaalden een steeds Turks meisje en die van een Nederlands meisje. Het Turkse meisje wordt grotere aanslag op het huishoudbudvanaf haar veertiende levensjaar get. De vraag naar goedkope woningen is daardoor toegenomen. geacht huwbaar te zijn, het is haar Aan grote, dure woningen is geen daarom streng verboden om met gebrek; het aantal leegstaande huivriendjes uit te gaan. Het meisje wordt zen groeit nog ieder jaar: van circa door haar oudecs uitgehuwelijkt. Dit is 95.000 in 1975 tot zon 118.000 in iets waar een Hollander niets van 1982. Al sinds 1960, dus vijftien jaar begrijpt, daarom deze film. Woensdag 22 augustus de aflevevoordat de gezinshereniging van de buitenlanders op gang kwam, is de ring „Eruit is... eruit!". Deze aflevezogenaamde „overloop" in volle ring gaat over Sezayi. Deze jonge gang. Vanuit de oude stadswijken Turk is net van de LTS gekomen en trekken veel gezinnen die dat betalen heeft moeite met het vinden van een kunnen, weg naar ruimere woningen baan. Terwijl zijn Nederlandse klasgenoten al werken loopt Sezayi werkin nieuwe stadswijken of „groeigemeenten", die tot overloopgebieden loos rond. Zijn vader vindt dat niets en er ontstaan problemen. zijn bestempeld.
r^\
// /
Z\Or\>M-BT AAN *\\ te ?/\SS9H VteL oKSze /M01.6M5 IN
—
Donderdag werd in Warschau vrijgelaten Jacek Kuron, de bekendste van de vier kopstukken van het Poolse Comité ter verdediging van de Arbeiders (KOR). Zijn medeKOR-leden Michnik en Romaszewski zijn eerder vrijgelaten. De vrijlating van Wujec wordt dezer dagen verwacht. Vóór 21 augustus moet de amnestiemaatregel van de Poolse regering zijn uitgevoerd. Kuron gaf na aankomst in zijn flat een korte persconferentie. „Vrijkomen uit de gevangenis is een shock. Het is niet goed om te praten in een shocktoestand," zei Kuron. Hij verklaarde overigens niet van inzichten veranderd te zijn. In reactie op een regeringsverklaring dat de vrijgelatenen zich niet kritisch mogen uitlaten over het politieke en sociale systeem, zei Kuron: „Mijn enige perspectief is de
gevangenis."
De rapporten hielden plotseling Door onze medewerker in New Vork, Casper Wippoo
Neo-nazi's wilden
kruisraketten in Europa geplaatst werden." Volgens Martin kun jebij optimistische rapporten uit het Pentagon grote vraagtekens plaatsen. „Bijvoorbeeld, er is enige tijd geleden een test geweest boven Canadees grondgebied met een kruisraket, die vanaf een vliegtuig gelanceerd moet worden. De resultaten van die proef zijn nooitopenbaar gemaakt, maarBoeing, die de raketten bouwt, kondigdekort daarna plotseling aan, dat ze 5 miljoendollar extra in het systeem zullen investeren. En dat wijst erop, dat er wel degelijk problemen zijn." Recente onafhankelijke rapporten over de kruisraket zijn er niet, het GAO is aan een nieuw rapport bezig, maar dat is er nog steeds niet. Martin: „Het zou in junikomen, toen werd dat septem-
Op...
ber, en nu wordt gezegd, dat het in november komt, waarschijnlijk pas na de verkiezingen."
Processen Als het GAO-rapport eenmaal af is, zal het nog een paar maanden duren, voordat organisaties als het „Project on Military Procurement" en anderen in Washington de informatie door middel van processen kunnen losworstelen. En de problemen, die ongetwijfeld nogkleven aan de cruise, openbaar kunnen maken. Niemand loopt graag te koop met de problemen van de kruisraket. Gelukkig zijn er in de VS echter manieren om de informatie toch te achterhalen. En mensen die er de tijd en de moeite voor over hebben om de stempeltjes „Top Secret" te doorbreken
4 maanden voor 4 tientjes Naam: Adres:
Postcode/Woonplaats: o ik wil vier maanden voor vier tientjes De Waarheid lezen. Daarna stap ik over op de volgende mogelijkheid: Per maand (automatische incasso) Per kwartaal (per acceptgiro) Studenten/Reductie-abonnement per maand per kwartaal Vrijdag/Zaterdag-abonnement per maand per kwartaal
19,95 59,85 15,25 45,75 7,20 21,60
Doorhalen wat niet gewenst wordt. Meteen een giro van 35 gulden uitschrijven kan ook.
o Ik lees liever eerst twee weken gratis en vrijblijvend De Waarheid op proef. Zenden aan: De Waarheid, antwoordnummer 2518, 1000 PA Amsterdam
(zonder postzegel)
2
De Waarheid van zaterdag 11 augustus 1984
STRIPS
PUZZEL
Korte grappen
door Hein de Kort Kruiswoordraadsel HORIZONTAAL: 1 kleine haai; 9 ingewand; 10 plant met bittere wortel; 12 projectiel; 14 smal stilstaand water; 16 vrouwelijk beroep; 17 niet meer aanwezig; 19 rechthoekige metalen plaat van een handpers; 21 deelbaar door twee; 22 aquariumvisje; 24 wreedaard; 25 dun, driestrengs touwwerk; 26 oogholte; 27 loofboom; 29 onderricht; 30 voegwoord; 31 militaire rang; 34 den lezer heil; 35 hoofdbestanddeel der metselspecie; 36 eenvoudige slaapplaats; 38 melodramatisch toneelstuk; 39 kleinste gemene veelvoud; 41 deel van een muziekinstrument; 42 letter van het Griekse alfabet; 43 geneeskundige leefregel; 44 titel; 45 mondstuk van een kanon; 47 zot; 48 deel van een sleutel; 50 werk dat iemand is opgelegd; 52 rijstbrandewijn; 53 landbouwwerktuig; 55 volstrekt niets; 58 voorzetsel; 59 afgelegen; 61 sierlijk dier; 62 boom; 63 weefsel der spinnen; 64 god der liefde; 66 zijrivier van de Maas; 68 honingdrank; 69 inhoudsmaat; 71 tocht; 72 hartstochtelijke en overdreven voorliefde; 73 matig, karig; 75 nestel met malie; 76 uiteinde van een ra; 78 muziekinstrument; 79 sikkelvormig werphout. VERTIKAALM sein, signaal; 2 stage vlijt; 3 getekend; 4 bijwoord; 5 uitroep van blijdschap; 6 zwemvogel; 7 inborst, karaWer; 8 in elkander; 9 effen wollen weefsel; 11 van klei gebakken steen; 12 bergkloof; 13 Europeaan; 15 fors manspersoon; 16 omzichtigheid; 17 insekt; 18 modderig; 20 plaats in Overijssel; 22 tuingereedschap; 23 weekdier; 26 afgrond in zee; 28 muziekstuk met gemarkeerd ritme; 31 krokodil van Midden- en Zuid-Amerika; 32 amandelmelk met suiker en citroenschillen; 33 lange, smalle lat om er lijnen langs te trekken; 35 gebroken; 37 verplaatsbaar houten gebouw; 39 gezichtseinder; 40 blad papier; 45 onvoorzien voorval; 46 vreemde titel; 48 jachthond; 49 versuikerd tablet; 51 deel van de hals; 52 afscheidsgroet; 54 het niet hebben van wat men nodig heeft; 56 comperatief van veel; 57 vogelwoning; 58 tegenstelling van zenit; 60 ronddraaiend onderdeel in een elektromotor of dynamo; 63 appelsoort; 65 onderdeel van de gamelan; 67 engelse titel; 68 een redelijke maat niet te buiten gaande; 70 stad in VS; 72 vis; 74 landmaat; 75 dessertspijs; 77 lengtemaat; 78 franco.
WSteivlmnhagdor
Han & Hanneke
OPLOSSING '18Z :w>i ll :b|a g/ :eoj tz ZL :oueu OZ :6!)BW 89 Z9 :qsqej gg :)Buej £9 iJOtOJ 09 :j|peu 8S Ussu z.9 :jBBw gg :s!we6 teg :aipe gg :\_e^ tg :Be6ejp 6t st :j|Bd gt !|BA9Oi gt :|9A ot '-^x*, 6E :>(Bjeq ze :iode>i ge :ibb!uü cc :Bpbs6jo zz :übujibb>i te :sjbw ss :*ilo>( 92 :>(B|s es :>|jbii 22 :jesso| 02 :joo6 8t :ds9« /t :p.9|eq gi :|BJB>( gt :jB| ei :u!iabj 21 :|B6ei t 1 :ua^_\ 6 :uBBin g :pjbb Z :>I|B 9 :bli g :js t :ie6 e :jBa.i z :ue*Hei t nvv»UH3A
6uBJBWBoq 6Z U.n|j 8/ :>|Oubj 9/ Ijsjsa gz :jsqos ez :9!ubui zl :iu n :jBlü 69:9p9w 89:9ss8"i 99 :jowy tg :6bj e 9'>(!9 29 :99J tg :j9a eg :bu sg :|Bpu9ui9!u gg :B9 eg :>.bjb 2g :>(bbi os :pißßq st '|bw /t :dwoji gt: ji tt U99|p
:unauj
et :id 2t :jbbus tt :*a*6*>( 6e :>ibbjp se :q.'>. 9e 'w>\ se ;sn te :|BEJOdjo>i te :u8 oe :sei 62 :ui|o _z :sb_i 92 :u!ü gg :oj9u t2:sojBL) 22 :u9A9 t2:|96sp 6t 'Se», ll 'ißifeq gt :>(Bej_i tl :)8>(BJ 2t Uuß|B ot : éBAB| 6 :!BBqje6[!i t HWINOZIUOH
SCHAKEN
Adviesbureau
De Ladderwedstrijd
Druk vakantieverkeer verwacht staat Nordrhein-Westfalen en in Denemarken, moet dit weekeinde vooral in noordelijke en in iets mindere mate in zuidelijkerichting rekening warden gehouden met druk tot zeer druk verkeer. In het zuiden van West-Duitsland moet vooral op de trajecten rond de grote steden rekening worden gehouBij goed weer moet zaterdag en den met vertraging. Bij de grote grenszondag ook gerekend worden op druk overgangen van en naar Westverkeer van en aar de kust, terwijl ook Duitsland kunnen wachttijden ontdagjesmensen zondagmiddag en staan. -avond voor extra drukte zullen zorgen. Voor België geldt ook dit weekeinde Door het einde van de schoolvakandat het opvrijdag en zaterdag bij mooi ties in de grootste Westduitse deelweer druk kan worden op de wegen
Het komende weekeinde wordt het druk op de Nederlandse wegen. De ANWB en de politieverkeerscentrale verwachten dat terugkerende vakantiegangers op zaterdagochtend de grootste drukte zullen veroorzaken.
naar de kust en de Ardennen en zondag in de richting Brussel. Dit weekeinde worden in Frankrijk geen noemenswaardige problemen verwacht.
Arrestaties
De Rotterdamse politie heeft twee arrestaties verricht in de moord op de 30-jarige 1.8. Mambre, die op 29 juli tijdens een Antilliaans carnavalsfeest in de Maasstad werd doodgeschoten. Dinsdagavond werd een 27-jarige man uit Vlaardingen aangehouden, woensdagmiddag arresteerde de politie een 25-jarige Rotterdamse vrouw.
—
—
No. 8426 tweezet D.A. Rozlln 1.U4, (dreigt 2. Ldl ±) 1. ..., Db3. 2. Le7± 1 Td4. 2. L:d4± 1 Tes. 2. L:es± niet: I.Lh5, No. 8427
—
tweezet
— Drs. B.E. de Haas
I.Le4, (dreigt 2. Dh6±) 1 Tg 2. 2. Le3+
1 1 1 1
LdS. 2. Des± T:e4. 2. L:h2± Pg4. 2. Dg4:± e5, 2. Dfs± niet:l.Pd6?, Ld8l! niet: 1. Pe3 ?, Tq2 !!
—
.
Voor de partijenspelers Een nieuw wonderkind op schaakgebied
—„
_
ZATERDAG
studiogasten. commentaren en nieuws. Met o.a. Kanovaren finales: atletiek 50km snelwandelen, kwalificatie en finale kogelstoten, halve finales 4 x 100mvrouwen en mannen: boksen finales: volleybal finale en strijd om de derde plaats mannen: handbal finale: hockey finale, (ca. 21.45 Heute) 00.55 Heute.
-
Na 18 uur TROS 18.15 Nieuws
voor doven en slechthorenden 18.55 Goochel mcc mel Hans Kazan. Vanavond. Dc doorgesneden banaan 19.02 Knight Rider, avoniurenserte All 8: Geendruppel te drinken. Herbert Bremen verliest cen rechtzaak tegen cen aantalveeboeren.
NOS
WDF3 20.00 Tagesschau. 20.15 Columbo: Mord mit der linken Hand (Death lends a hand), Amerikaanse politieserie. Met: Peter Falk, Ray Milland, Robert Culp, e.a. (In het Duits nagesynchroniseerd). 21.25 Die Kunst, die aus dem Computer kommt, filmdocumentaire van K.B. Hacker. 22.05 (ZW) Vor vierzig Jahren. Vandaag: Britisch Movietone nr 793 van 24 augustus 1944: en Cherbourg Falls Staff Film Report nr. 9 van augustus 1944. Commentaar: Generaal William Weatermoreland. 22.35 Filmprobe: Teufelsmoor, beschrijvingen van een landschap, documentaire film van Michaël Kuball en Alfred Behrens. 23.20 Laatste nieuws
-
20.00 Journaal TROS
20.28 Help! de dokter verzuipt, Nederlandse speelfilm uit 1974 van Nikolai van der Heyde. Met: Jules Croiset, Martine Bijl, Piet Bambergen, e.a. Dokter Angelino is een graag geziene figuur in het dorp. Hij is dan ook dik bevriend met veel van zijn patiënten. Wanneer er een nieuwe onderwijzeres op school komt werken wordt hij tot over zijn oren verliefd op haar 22.00 TROS Aktua TV, actualiteitenmagazine 22.35 Euro Country Music Masters 1984, vanuit de Efteling de Europese finale van het concours om de Golden StarAward. Presentatie: Ruud Hermans NOS
23.40 Journaal 23.45 Nieuws voor doven en slecht ho-
Engeland 2 19.10 Onbekend. 19.45 Journaal, sport en weerbericht. 20.00 Olympische Spelen: finale boksen. 23.05 Film. 00.35 Journaal en weerbericht. 00.45 Cricket: sde test-match West Indies (3de dag)
ZONDAG Nederland 1 NOS 09.30 Nieuws
voor
doven
en
slechtho-
renden
09.33 Studio Sport-Olympische Spelen: Boksen, ritmische gymnastiek, handboogschieten, handbal, hockey, judo en voetbal, (ca. 10.15) Rechtstreekse bijdrage vanuit de-* NOS-studio in Los Angeles) FEDUCO
renden
11.00 Voorlichtingsprogramma schooltijd (herh.)
Na 18uur
Open
NOS 13.00
NOS
18.30 Toeristische Tips
18.40 Sesamstraat 19.00 Journaal 19.12 Studio Sport: Olympische Spelen 19.15 Samenvattingen 20.30 Atletiek, kanovaren en bokesen 22.30 Journaal 22.4505.30 Studio Sport Olympische Spelen. Boksen, hockey, handboogschieten, waterpoloen handbal. Met om 1.00 Rechtstreekse reportages atletiek en volleybal
-
België Ned.1 18.00 Do«er Snuggles, kleuterserie. Afl. 29: De wonderbaarlijke krachten van de toverdoos. 18.05 (ZW) Tijl Uilenspiegel. Vlaamse jeugdserie met Senne Rouffaer, Anton Peters, Efvire Deprez e.a. Regie: Bart Struys. Afl. 10: Een grapje van Tijl (herh.). 18.35De verborgen vallei (Secret Valley), Australische jeugdserie met Michaël McGlinchey, T.C. Brown, Akai Slater, e.a. Afl. 26: Het einde van de regenb>oog. 19.00 Juke-box. 19.05 Boeketje Vlaanderen, wekelijks magazine met tips voor toerisme in eigen land. 19.35 Lotto-trekking, Belgische paardekoersen. Mededelingen en programmaoverzicht. 19.45 Journaal. 20.10 Kunst-zaken. 20.15 De levende planeet (The living planet), En-„ gelse documentaire-serie van David Attenborough 21.10 Weekendfilm: Cowboy. Amerikaanse tv-film uit 1983 van Jerry Jameson. Met: James Brolin. Ted Dan-
son. Annie Pottse.a.. 22.45 Paardekoersen, Journaal en Coda.
-
18.55 Atletiek rechtstreekse reportages van: halve finale 4 x 4eQom voor vrouwen. 19.30 Halve finales 4 x 400mvoor mannen. 19.50Kwalificatie kogelstoten voor mannen. 20.00 Studio L.A. Overzicht van de gebeurtenissen van de voorbije nacht. 23.30 Samenvatting van de andere gebeurtenissen die vanavond plaats vonden. 01.00 Atletiek rechtstreekse reportages van: finale discuswerpen voor vrouwen. 01.20 Finale 4 x 100m voor vrouwen. 01 30 Finale hoogspringen voor mannen. 01.50 Finale 4 x 100mvoor mannen. 02.20 Finale 4 x 400mvoor vrouwen. 02.50 Finale 4 X 400mvoor mannen. 03.00 Finale kogelstoten voor mannen. 03.20 Finale 1500mvoor vrouwen. 03.55 Finale 15O0m voor mannen. 04 30 Finale 5000m. 04.45 Volleybal - rechtstreekse reportage van de finale voor mannen. 05.30 Gymnastiek - rechtstreekse reportage van de finales ritmische gymnastiek 06.30 Samenvattende reportage vanuit Los Angeles van de andere gebeurtenissen van deze nacht. 07.30Voetbal - rechtstreekse reportage van de finale
-
Duitsland 1 WDR 19.00 Markt. 19.25 St. Pauli Landungsbruecken. Afl.: Zwei ziehen zusammen. 20 00 Tagesschau (ondertiteld voordoven en slechthorenden). 20.15 Fame - Der Weg zum Ruhm (Fame), Amerikaanse speelfilm uit 1980.22.25Trekking van de lottogetallen. Aansl: Tagesschau. Daarna: Das Wort zurr Sonntag. 22.45 Der Clan de Sizilianer (Le clan des Siciliens). Franse speelfilm uit 1969. Met in de hoofdrollen: Jean Gabin, Alain Delon en Lino Ventura. Regie: Henri Verneuiloo.4sTagesschau
Duitsland 2
De jeugdige Kasparow is niet het enige wonderkind op schaakgebied, waarover de USSR beschikt. Kasparow begon onder leiding van de grote Botwinnik zijn loopbaan als schaker toen hij elf jaar oud was. Toen hij 17 werd, waren er al boeken over zijn schaakpartijen verschenen. Nu is bekend geworden dat een nieuwe ster aan de schaakhemel is verschenen: Alexei Drejew. oud 14 jaar. Op een onlangs in Colombia gehouden toernooi voor jongeren won hij de titel met 10 uit 11 mogelijke punten. Vorig jaar dus 13 jaar oud verwierf hij de meestertitel. Zijn prestatie is alleen vergelijkbaar met die van Karpow en Kasparow.
—
TELEVISIE
België Ned. 2
Behaalde punten 8 punten: Hans Muiswinkel en F. Christiaans punten: 6 Rob Weiland, Jos Bosma en Karel Mulder 2 punten: D. Bruin, J. P. Grün en Sjoerd v.d. Veen
_*________*>.
No. 8428 tweezet F. Christiaans 1. PK, (zetdwang) 1 Dbl+.2. Pbl: ± Dc2+ .2. Pc2: 2 1. Dc6:.2. Lc6:± 1 TeB:.2. DeB: ± 1 b:a3. 2. Das ± niet: I.Pg3??, Db 2!! 1. niet: Pd2*>, b:asü
...
—
No. 8429 tweezet Henk Prins 1. Pf3 (dreigt 2. Pf6+. 1. .. ,Pg4. 2. Pd2± 1 l-teS. 2. Td4± Ta6. 2. Ph2± 1 1 Pf3. 2. Lf3:± 1 Ke4. 2. Pgs± Niet: 1. Ld4??_ Db 3!! 2_?
18.00 Vervolg Olympia am Nachmittag met om ca.18.00 Heute-Schlagzeilen. kort nieuws. 18.58 Programma-overzicht met presentatie van de Wunschfilm der Woche. 19.00 Heute. 19.30Olympia-Studio. 14de Wedstrijddag. Live uitzendingen.
Nieuws voor doven en slechthorenden 17.30 Studio Sport: Olympische Splen, samenvattingen van de afgelopen avond-nacht 18.45 Sesamstraat 19.00 Studio Sport. Olympische Spelen: Paardesport 19.55 Trekking van de lottogetallen 20.00 Journaal
Humanistisch Verbond
20.10 Vijf minuten bedenktijd NOS 20.15 Studio Sport. De Olympische Spelen: Schoonspringen en paardesport
22.30 Journaal 22.35 Studio Sport. De Olympische Spelen: Paardesport en schoongspringen. Om ca. 0.00 Samenvattingen van de geheleOlympische Spelen. Om ca. 2.10 Rechtstreeks verslag Marathon voor heren. Om ca. 5.00 Rechtstreekse reportage van de sluitingsceremonie Nederland 2 NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden 15.05 NOS-Zomerfestival, een muzikale rondreis door Europa: De Praagse Lente VI. Staatskapelle Dresden 0.1.v. Hans Vonk, m.m.v. het Koor van de Tsjechische Radio en solisten. 1. Cantate Tsjechisch Lied, Smetana. 2. Symfonie no. 9 in d kl.t., opus 125, Beethoven 16.30 Journaal TROS
16.35 Tros Sport: Tennis - samenvatting Nationale Kampioenschappen heren senioren op de Metz-banen in Scheveningen 17.20 Dierenmanieren. Een progr. van Mailing Gaus over manieren van mensen en gdrag van dieren 17.35 Holland ze zeggen (13) Vanmiddag gaat Kitty Knappert op kastelentocht, langs o.a. Sandenburch, Nijenrode en Sijpesteyn 17.50 Gloria, Amerikaanse tv-serie. Afl. 10: Met de dood voor ogen. Maggie en Dr. Adams hebben hun handen vol aan het kalmeren van Gloria en Clark. NOS
18.25 Nieuws voor doven en slechthorenden 19.00 Journaal
VOO 19.05 Operation Petticoat. Amerikaanse comedyserie. Luitenant Stovall lijkt niet zonder problemen door de medische keuring te komen. 19.30 Nederland Muziekland. Chiel van Praag presenteert vanuit den Oever Nederlandse groepen en artiesten
20.10 Magnum, Amerikaanse tv-serie. Afl.: De beeldschone Sally haalt Magnum over haar vermiste broer op te sporen. Deze broer blijkt een Chinese terrorist te zijn 21.00 De Heilige Koe. Auto- en motormagazine 21.25 I want to live, dramatische tv-film over de opzienbarende levensstijl van een moeder van twee kleine kinderen. 22.55 Veronica sport special: De marathon van Gerard Nijboer. NOS 23.10 Journaal 23.15 Nieuws voor doven en slechthorenden België Ned. 1 15.00 Met Mike in zee. Praatshow waarin Mike Verdrengh bekende en minder bekende gasten ontvangt, (herh). (ondertiteld via teletekst). 16.15 De ondergrondse prins (Prins Hatt unter Jorden), Zweedse jeugdfilm 18.25Journaal. 1830 Doctor Snuggles, tekenfilmserie. Afl. 30: De wonderbaarlijke krachten van de toverdoos (5). 18.35 Liegebeest. Afl. 15(herh). 18.50 De reis van Sinbad (The Sinbad voyage), driedelige documentaire over Tim Severein die in het spoor van de legendarische Sinbad van Oman naar China zeilt in een duplicaat van een middeleeuws Arabisch schip. 19.40 Mededelingen en programma-overzicht. 19.45 Journaal. 20.05 Ik ben een hotel (I am a hotel), Canadesche show van Ellen Nicholls metLeonard Cohen, 20.30 Charge van de Lichte Brigade (The Charge of the Light Brigade), Engelse speelfilm uit 1968 van Tony Richardson. I 23.05 Journaal met Coda: "Ook cargo's" van Jan Mensaert (1937) België Ned. 2 15.00 Olympische Spelen. Studio L.A. Overzicht van de gebeurtenissen van de vorige nacht. 20.15 Olympische Spelen. Met om 20.15 Studio L.A. Overzicht van de OLympische Spelen 1984 die vannacht eindigen. eDO.OO Jumping - reportage van de individuele jumping. 01.30 Schoonspringen reportage van het schoonspringen toren voor man-
nen. 02.10-06.00 Marathon - rechtstreekse repor-
tage van de marathon voor mannen en van de sluitingsplechtigheid Duitsland 1 00.55 De Olympische Spelen: Olympia Live. Atletiek: finale discuswerpen voor dames, 4 x 100 finales voor dames;finales hoogspringen voor heren; finale 4 x 1fJOm voor heren;finale 4 x 400mvoor heren; finale 4 x 400mvoor dames;. Finale kogelstoten voor heren; finale 1500 voordames; finale 1500 voor heren; finale 5000 voor heren.03.00 Finale boksen. 05.00 Finale ritmische gymnastiek. 05.30 Schermen: finale degen equipes. 08.00 Olympische Spelen ontbijttelevisie, metkorte samenvattingen van de afgelopen nacht. 08.30 ARD programma-weekoverzicht. 09.00 Rock aus dem Alabama. Opnamen van het concert met The Alarm en The Ory. 09.30 Het programma met de muis. 10.00 De Olympische Spelen. Hoogtepunten van de Olympianacht. Samenvatting van de meest interessante prestaties, met een Olympia Special. 12.00Der Internationale Fruehschoppen, journalistenforum. 12.45 Tagesschau met Wochenspiegel. 13.15De Olympische Spelen. Hoogtepunten van de Olympianacht. Samenvatting van de meest interessante prestaties, Met een Olympia Special. Met reportages van o.a. 1 .Finale boksen. 2. Voetbalfinales. 3. Finale volleybal voor heren. 16.00 Das Geheimnis des 7. Weges (De Zevensprong), avonturenserie van Karst van der Meulen naar een boek van Tonke Dragt. Afl. 9: Op zoek naar de schat. 16.30 Globus Die Welt von der wir Leben, serie programma.s over milieubescherming. 17.00 De Olympische Spelen. Dabei in Los Angeles. Terugblik op de hoogtepunten van de Olympische Spelen en studiogasten. Met rechtstreekse reportages van o.a. : 1. Paardesport: finales military springen. 2. Finales torenspringen voor heren. (ca. 20.00 Tagesschau. ondertiteld voor doven en slechthorenden.). 23.00 Tagesschau. 23.05 Konzert aus der Alten Oper. Het Kamer Orkest van Europa 0.1.v.Sir Georg Solti
m
m m
m
-
-
Duitsland 2 10.00 Programma-overzicht voor de komende
week. 10.30 ZDF-Matinee: Jupiter en Jupita. Scène van Hans Kasper. Aansl: (ZW) Viktor undViktoria, Duitse speelfilm uit 1933. 12.10 Das Sonntagskonzert: Zomer in Rome: Capriccio atalien, Tsjaikovsky en Fontane di Roma, Respighi uitgev. door de Teatrodanza Contemporanea di Roma en het Symfonie Orkest van RAI 0.1.v. Gaetano Delogu. 12.45 Freizeit...und was man daraus machen kann, vrijetijds-magazine 13.15 Chronik der Woche, weekkroniek en Fragen zur Zeit (Ondertiteld voor doven en slechthorenden). 13.40 Der Weg in die Zukunft, filmreportage over jongeren in een getto van New Vork. 13.40 Neues aus Uhlenbusch, kinderprogramma. Vandaag: Die verfeindeten Hoefe. 14.10 heute. 14.45 Danke Schoen, een bericht van de Aktie Sorgenkind. 14.50 (S) Wiener Blut, operette van Johan Strauss uitgevoerd door het Symfonie Orkest Graunke en het Volksoperaballet van Wenen 0.1.v. Anton Paulik m.m.v. solisten (herh.). 16.28 heute. 16.30 Alles klar mit 'Andre Doria'?, filmreportage over de scheepsramp met de Andrea Doria in 1956en de berging van de kluis. 17.55 Tagebuch, religieus programma. 18.10 Jessica Novak. tv-serie in zeven delen 18. 5 8 Programmaoverzicht. 19.00 heute. 19.10 Aus der Bundeshauptstadt: Bonner perspektiven. 19.30 Erkennen Sic die Melodie? Muzikaal spelprogramma met GuenterSchramm. 20.15 Alles aus Liebe, tv-serie. Met: Beatrix Stransky, Leven Kress, Loni von Friedl, e.a. Regie: Hartmut Griesmayr Stani Leitner en Anna Smecal, allebei twaalf jaar, zijn hele goede vriendjes. Als Anna moet verhuizen zijn ze wanhopig. 21.15 Heute en Sport am Sonntag. 21.30Kottan ermittelt, misdaadserie. Afl.: De een-
De Indische buurt in Amsterdam zal tot 17 september verstokt blijven van advies van het CPN-adviesbureau. Het adviesbureau bevindt zich in de Boeroestraat en heeft zich als taak gesteld om buurtbewoners van advies over problemen te voorzien. Vanaf 17 september is het adviesbureau weer open. Voorheen was het bureau altijd op woensdag open, vanaf 17 september zal dat echter op maandag zijn.
den van de president. Metlukas Resetarits, Wal-
ter Davy, C.A. Tichy, e.a. Regie: Peter Patzak. (Teletekst pag. 150). Een auto-ongeluk waarbij twee mannen betrokken zijn is aanleiding tot moord. 22.30 (ZW) Alfred Hitchcock: Der Fremde im Zug (Strangers ona train), Amerikaanse speelfilm uit 1951. Met: Farley Granger, Robert Walker, Ruth Roman, e.a. Regie: Alfred Hitchcock. Een Psychopaat klopt bij een tennisspeler aanvoor een uitwisseling van moorden. Aansl.: Ratschlag fuer Kinogaenger. filmtips met o.a. Strasse der Negerhuetten van Euzhan Palcy. 00.10 Heute. 00.15 (S) Thommy's Pop-Show extra. Thomas Gottschalk presenteert de internationale hits uit 1983. Met o.a. Chris de-Burgh, Paul Young, Spider Murphy Gang en Righeira(herh_).
—
Alexei woont in Zjelesnowodsk. een stad in de NoordKaukasus en gaat daar naar de middelbare school.
OE SCHOOL VAN HARING No. VII (IeE.V. Stella Polaris 1969)
Geld te krijgen voor projecten Het Koningin Julianafonds gaat meer aan de weg timmeren. Men is tot de conclusie gekomen dat nog te weinig mensen er van op de hoogte zijn dat bij het fonds geld te halen is voor initiatieven op het terrein van maatschappelijk welzijn. Daarom verschijnt er voortaan elke drie maanden een nieuwsbrief over de activiteiten van het fonds. Het Julianafonds, dat haar geld voornamelijk krijgt van de toto, de lotto en de Algemene Loterij Nederland, subsidieert daarmee projecten en instellingen. De komende tijd wil men vooral aandacht geven aan projecten rond etnische minderheden (voorai projecten die minderheden zelf hebben opgezet), de ouder
Aankondigingen en mededelingen enz. kunnen schriftelijk of telefonisch doorgegeven worden aan De Waarheid, t.a.v. rubriek Flitsen, Hoogte Kadijk 145, 1018 BH Amsterdam. Telefoon 020 262565, toestel 25, minstens één week van te voren. wordende mens (voorzieningen die er op gericht zijn dat mensen langer voor zichzelf kunnen blijven zorgen en niet naar een tehuis hoeven), vrijwilligerswerk en belangen-cliënten en zelfhulpgroepen. Meer inlichtingen en een aanvraagformulier om subsidie te kunnen krijgen: Koningin Julianafonds, Postbus 90, 3980 CB Bunnik, telefoon 03405-64524.
-
DAMMEN Serie 357 nr. 3 Harry de Waard
Duitsland WDR 3
zwart: 2, 3, 4, 5. 11, 14, 16, 23, 24, 29, 34, 40 (12 sch.).
WDF
18.25 Sommerspiele, serie programmas over spelletjes. 18.35 Familie mit Bommel, kinderserie van Janusz Lesk'i. Afl. 6: DerSprung 20.00 Tagesschau. 20.15 Hoffnungsmusik-Festival nr.2. Een nieuw concert met verrassingen.
Serie 357 nr. 4 Harry de Waard
zwart: 3, 6, 8, 11, 13, 16, 18, 19, 23, 31, 35 (11 sch.).
M.m.v. Thomas E. Bergman, Annetta Hoffnung.
Wolfgang Hofmann, Rosina Kovacs, Marjon Lambriks en Paul Winter. Muziek: Britten, Mendelssohn, Peter Thomas, Het Omroep Orkest van de Hessische Rundfunk en Big Band. 21.00Wenn wir nicht kommen...Vliegende artsen in Afrika, filmreportage. 21.45 Der gekaufte Sommer. Bonen 'extra fijn' in de Sahellanden 1,07 DM per kilo, 24-uur later in Hamburg 24 DM. Een filmreportage over
Mat in 2 zetten niet: 1. Pbs?
dr 2. Td4 Pf4: 2. Des Pe6 2. Dd7: Pc62. Pc Lc3:2. Pc3: Le6!
landbouwcoöperaties in b.v. Opper-Volta. 23.20
Laatste nieuws
7
Engeland 2
07.25 TV-cursussen. 14.45 Sunday Grandstand, met: Cricket: Essex - Somerset. 19.50 Nieuwsoverzicht. 20.15Arthur Negus enjoys. Afl.: Drinks at Chatsworth House Derbyshire. 20.40 Journaal en weerbericht. 20.45 Marie Curie. 21.40Arnoment to talk. Afl: Peek Frean 21.55 Levin intervieuws. Afl.: Lord Rothschild. 22.25 Portret of a Playwright. 23.15 Bring Me the Head of Alfred Garcia, Amerikaanse speelfilm uit 1974. Met: Warren Oates, Isela Vega, GigYoung e.a. Regie: Sam Peckinpah. Een Amerikaanse pianist in Mexico komt in aanraking met een stel psychopaten.
opl. 1. PfS
dr Pf4: PcS Pe6 Lc3:
2. Td4 2. Tes 2. Dd7: 2. Pe7 2. Pe3:
Nederland 1 NOS
Hilversum 1 leder heel uur nieuws. VARA: 18.30De Vereniging. NOS: 19.02 Radiolympia
Nederland 2 NOS
07.00 Studio Sport, Olympische Spelen. Samenvattingen van de marathon, paardesport en de slotseremonie. Om ca. 07.30 Rechtstreekse bijdrage vanuit de NOS-studio Los Angeles 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
Prijs van de kritiek voor Intro-Dans — prijs de kritiekde 1984 zal op 19 september ANP
De
van
in Heineken Brouwerij in Amsterdam worden uitgereikt aan de dansgroep Intro-Dans uit Arn-
hem.
Deze onderscheiding van de Kring Theatercritici van Nederlandse (KNT), die in de afgelopen jaren ondermeer werd uitgereikt aan de toneelgroepen Globe uit Eindhoeven en F-Act uit Rotterdam, werd aan IntroDans toegekend op grond van de vernieuwende rol die dit gezelschap binnen het Nederlandse balletleven heeft gespeeld. Intro-Dans, dat is ontstaan uit een in 1971 opgerichte educatieve dansgroep voor het oosten van het land, heeft in de afgelopen jaren een repertoire opgebouwd met uitsluitend werk van Nederlandse choreografen. Het juryrapport prijst echter niet alleen het stimuleren en begeleiden van nieuw choreografisch talent, maar ook de aandacht van Intro-Dans voor de technische en artistieke ontwikkeling van de dansers op basis van een klassieke techniek. Mede daardoor is Intro-Dans uitgegroeid tot een van de opvallendste kleine dansgroepen in ons land.
wit: 17, 21, 22, 24, 27, 30, 32, 36. 41, 43. 44
(11 scil.).
Beide problemen: wit speelt en wint. Uiterlijk 8 se september moeten uw oplossingen binnen zijn. Adres: postbus 363. 8300AJ Emmeloord.
RADIO ZATERDAG
renden 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden VOO 16.00 ClubVeronica Clips
sch.).
WIJNAND J. van der LEEDEN
MAANDAG
09.30 Nieuws voor doven en slechtho-
wit: 13, 15. 21, 22, 25, 26, 27, 31, 32, 37. 38, 45, 47(13
Hilversum 2
18.00 Nws. 18.10 AVRO's Radiojourn. 18.20 Richting. Overh.voorl.: 18.30 Een uitzending van het Ministerie van Verkeer en WaterstaatAVRO: 18.40 North Sea Jazz Festival. 19.45 Miniatuurtje. EO: 20.00 Nws. 20.03 Zaterdagavondmagazine. 20.30 EO-Metterdaad. 20.45 Laat ons de rustdag wijden. TELEAC: 21.30 Spy in the sky, herh. les 11.22.00 Latijn, taal en cultuur van de Romeinen, les 14. EO: 22.30 Nws. 22.40 Reflector. 23.00 Orgelbespeling, 23.25 Klass. conc. 23.55 Nws Hilversum 3
leder heel uur nieuws. NOS: 18.04 De Avondspits. NCRV: 19.02 Koploper, (ca. 19.30 De Kopkrant.) 20.03 Elpee-pop. 22.02 Country Style. 23.02 Late date Hilversum 4
20.00 Vier vorsten en n componist. Muz. v. Thomas Tallis IV ten tijde v. Queen Elisabeth I. (herh). 20.35 Muz. v. traverso en clavecimbel v. Telemann, C.Ph.E. Bach en Bach. 21.15 Complement (42). 22.00 Laudate. 22.50 Ter overweging
ZONDAG
Hilversum 1 leder heel uur nws. VARA: 7.02 Vroege vogels. (7.02 De vliegende VARA: Radio Sterrebos. 8.05 Natuur en milieu). KRO: 10.02 Oecumenische kerkdienst. 11.02 n Zondags pak... voor alledag. 12.02 De Huts. AVRO: 13.05 AVRO-Magazine 13.40 Trefpunt. TROS: 14.02 De Frank Sinatra Story. 16.02 The classical Beatles. NOS: 17.55 Meded. NCRV: 18.05 NCRV-Zondagavond: In beweging. 18.15 Zondagavondmuziek. 18.45 Dialoog in Pakistan. NOS: 19.02-7.00 Radiolympia
Hilversum 2 NCRV: 8.00 Nws. 8.10 U alleen, U loven wij. 8.40
Barok op zondag. 9 05 Bijbeloverdenking. NOS: 9.25 Waterst.KRO: 9.30Kroost. 10.00 Nws. IKON: 10.02 De zeven brieven (7). 10.12 Kerkdienst. 10.55Wilde Ganzen. 11.00De andere wereld van zondagmorgen... NOS: 12.00Tambu. 12.30 Suara Maluku. 13.00 Nws. 13 10 Zorg en hoop. 13.55 Progr. voor buitenl. werknemers. IKON: 17.00 Kerkdienst. 17.58 Wilde Ganzen. 18.00 Nws. 18 10 Brood en spelen. 18.40 Liturgie 6 Kerkmuziek NOS: 19.10 Hobbyscoop. AVRO: 19.45 Spel met poëzie. 20.00 Nws. 20.03 AVRO-Magazine Buitenland. 20.25 Is daar nog iemand?? RVU: 21.40 De doorbraak. NOS: 22.00 Voorde Pakistanen in Nederland AVRO: 22.30 Nws. 22.40 Om nooit te vergeten... 23.00 Klassiek met Caroline 23.55 Nws. Hilversum 3 leder heel uur nws. AVRO: 8.02 Ko de Boswachtershow. 8.30 AVRO's Sportpanorama Junior. 9.02 Juist op zondag. VARA: 10.02 Het zondagse gezicht van de VARA op drie. 11.02 De vliegende VARA: Dubbellisjes. TROS: 12.02De Europarade. VPRO: 14.0P Spleen. 16.02 De omgevallen platenkast. 17.02 De omgevallen bandenkast. NOS: 17.30 Jazz uit hethistorisch archief. 18.02De Nationale Hitparade met de titeltekst. 20.03 Radio Thuisland. 21.02 NOS-Jazz. (21.02 Jazzgeschiedenis. 21.30 Heruitgaven van grammofoonplaten). KRO: 22 02 Caribia. 23.02Rockdreams
Hilversum 4
TROS: 8.00 Nws. 8.05 Er staat een orgel in Breda. 8.30 Kamerconcert. 9.30 Cascade. NOS: 10.30 Musica Religiosa. 11.00 Holland Festival 1984. Lien van der Vliet,orgel, m.m.v. JacquesCommandeur. 12.00 Nederlandse musici op de plaat. 13.00 Nws. 13.05 Opera Matinee. Fragmenten uit de opera Tiefland van d'Albert. 14.10Concerten op de zondagmiddag. Omroep Orkest van Groot Omroepkoor, m.m.v. Arnaldo Cohen, piano. (In de pauze van ca. 14.50-15.15 Praten over muziek). Aansl.: ca. 15.45 Musica Nova. TROS: 20.00 Specialiteiten a la carte. 22.00 Koren en korpsen. Het Eindhovens Madrigaal Koor, m.m.v. Marius Van Paassen en Gert Schuil, piano. 22.30 Guitariteiten Hilversum 5
Gods lof. (11.30 Nws.) 12.00 Boerentuinder. Overh.voorl.: 12.16 Wetenschapsbeleid. NOS: 12.26 Meded. voorland- en tuinbouw. 12.30Nws. NCRV: 12,36 Hier en Nu. (12.55 Kunst- en Vliegwerk. 13.00 Nws. 13.10 Buitenl. comm. van Herman Amelink). 13.30 Nws. 13.33 Kerk Vandaag. 14.00 Hier en Nu-extra. 14.30Nws. RVU: 14.33 Tussen slapen en waken. VOO: 14.53 Programma-overzicht. 15.00 Nws. 15.03 Veronica Nieuwsradio. (15.30,16.30 en 17.30Nws)
STAD-RADIO Amsterdam 9.03 Sportafgelastingen. 12.03 Muziekprogr, aktual., aankondigingen. 17.03 ledere eerste zondag van de maand: Magreet Dolmans "UUR HAAR". De overige zondagen Margreet Dolman thuis, alleen in Amsterdam en andere marginale momenten. 18.03 Sportaktual. en achtergronden
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Aubade. (7.40 Het Encore Trio. 8.00Nws. 8.05 Tape-radio: De concertzaal bij u thuis). 8.50 Aan woorden voorbij.... 9.00 Ludwigsburger Schlossfestspiele 1984. Pianoduo
(via AM-zender Hilversum 1) NOS: 19.02-19.40 Nws. voor buitenlanders. 19.02 Bulletin in het Marokkaans-Arabisch. 19.10 Bulletin in het Berbers. 19.20Bulletin in het Turks. 19.30 Bulletin in het Spaans
Radio Fryslan 12.30 Maskelyn: Muz. uit Friesland. 18.00 Nws 18.03Radio Fryslan Sport Regionale Omroep Zuid 12.30 ROZ-tussen de middag: weerbericht, sport
en andere evenementen. 18.00 Nws. 18.03 SPORT, sport, SPORT, sport Radio Noord
10.00R.K. kerkdienst vanuit de Jacobus de Meer-
dere-parochie te Uithuizen (G r.) Radio Oost 10 00 Bakje Troost met Radio
Oost 11 00 Verzoekplatenprogr. 12.00 Sportmagazine. 18 00 Aktuele Sport Omroep Brabant 11.03 Brabantse berichten, weersverwachting,
verkeersinformatie, aktualiteiten en sportoverzicht. 11.20 Gao de mee..? 12.00 Nieuws. 12.03 St(r)eekspel: Beek en Donk Aarle Rixtel. 18.03 Omroep Brabant Sport Radio Rijnmond 14.00 Sportprogramma met Peter Schuiten. Karen de Bok, Hans van Vliet en Jan D. Swart; wedstrijdverslagen, uitslagen, interviews, nabeschouwingen en muziek
-
MAANDAG Hilversum 1 leder heel uur nieuws. TROS: 703 Aktua. 7.06 De Havermoutshow. (8.06 Aktua). 9.03 Aktua. 9.06 Continu muziek. (10.03 Aktua.) 11.03Aktua. 11.06 Nederlands fabrikaat. 12.03 Actua. 12.06 Te gast bij Herman Emmink. 13.06 Aktua. 13.15Raad een lied... of niet. 14.03 Aktua. 14.06 Gerard de Vries draait op verzoek. (15.03 en 16.03 Aktua.) 16.30 Maandagmiddagmagazine. (16.30 Piekuur. 17 03 Aktua. 17.55 Mededelingen (NOS) Hilversum 2 NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Het levende Woord. 7.20 De NCRV deze week 7.30 Nws. 7.35 Hier en Nu. (ca. 7.57 Weerman Hans de Jong. 8.00 Nws). 8.30 Nws. 8.33 Te Deum Laudamus. 8.59 Moment NOS: 9.05 NOS-Sportief. 9.24 Waterst. 9.30 Nws. NCRV: 9.33 Mannen in de moeilijke leeftijd. 10.30 Nws. 10.33Het oude refrein. 11.00De wereld zingt
Hilversum 3 (leder heel uur nws.). AVRO: 7.03 De nummerplaat. (7.30 en 8.30 AVRO's Radiojourn). 9.03 Hollands Glorie. (9.30 AVRO's Radiojourn.). 11.03 Robin Albers. (11.30 AVRO's Radiojourn.) 12.03 Arbeidsvitaminen. (13.30 AVRO's Radiojourn.). 13.56 Per Saldo. 14.03 Krijn Torringa. (15.30 AVRO's Radiojourn.) 16.03 Toppop Disco Show. (17 30AVRO's Radiojourn). 17.56 Per Saldo Hilversum 4
ChristophEschenbach-Justus Frantz. Muziek van Brahms. 10.00 Berliner Philharmoniker, met solisten. Drie liederen van Schubert. geïnstrumenteerd door Liszt. 11.30 cd Boogaard, saxofoon en Niek de Vente, piano. 12.00 Op kleine schaal. 12.40 Spektakel magazine. 13.00 Nws. 13.05 Van hoog naar laag en omgekeerd. 14.00Kollage van alledaags en zeldzaam. VARA: 15 00 Kamermuziek voor klarinet. 16.30The Hannover Band: Symfonie no. 1 van Beethoven.
STAD-RADIO Amsterdam
8.03 Nieuwsoverz. 9.03. 1C.03 en 11.03 STAD in het kort. 12.03 Nws.overz.. aktiviteiten in buurt en wijk, aktuele reportage(s), gevonden huisdieren. 13.'03, 14.03, 15.03 en 16.03 STAD in het kort. 17.03 Nws.overz. 17.15 Huisdieren, aktuele theaterinformatie, aktiviteiten in buurt en wijk, aktuele reportage(s). 18.03 Diskussies en-of klankbeel-
den en dokumentaires
Regionale Omroep Zuid 12.30ROZ Tussen de middag: nws, weerbericht, achtergronden van het nws., vacaturebank, agenda en muz. 18.00 Nws. 18.03 ROZ-Aktueel. 18.20 Dorpsstraat: een progr. over een willikeurig dorp, waarbij de interviews spontaan in de hoofdstraat van het dorp worden gemaakt
Radio Oost
7.30 Nws., weerber., verkeersinform., muz. en agenda. 12.00 Aktual., muz., groente- en fruitprijzen, agenda, weerbericht. 17.00 Nws. uit Overijssel en Gelderland, agenda. 17.25 Boerenprogr. 17.40 Consumentenrubr. 17.55 Nieuwsoverz.
Omroep Brabant 7.15 Brabantse berichten, weersverwachting, verkeersinform., Zomers ontbijt met vakaturebank (7.45) en felicitatierubriek (7.48) en agenda. 9.03 en 11.03 Brabantse berichten. 12.30 Brabantse berichten, weerber., verkeersinform., aktualiteiten en agenda, "Weggelopen en gevonden huisdieren" en Wie. weet. waar...". 1403,16.03 en 17.03 Brabantse berichten. 18.03 Brabantse berichten, weerber., verkeersinform., muziek, reportages, vraaggesprekken, VVV-tips (18.25) agenda (18.30) en lokatieuitzending (18.35) Radio Rijnmond leder uur Rijnmond-nws in aansluiting op het ANPnws. 7.30 Morgenmagazine met nws., reportages, verkeersinform., het weer, een studiogast, Rijnmonders aan het woord en de dagelijkse collumn. 16.30 Middagmagazine met Henk van Hoorn, regionale inform., weer en verkeer, de culturele agenda en reakties van luisteraars
3
ABP-beerput steeds verder open DE WAARHEID
Volksdagblad voor Nederland
Commentaar Eén-partijstaat Zimbabwe stevent af op een éénpartijstaat op marxistischgrondslag. leninistische Deze week Werd daarvoor de grondslag gelegd op een congres van de Zanu, de partij van premier Moegabe die in Zimbabwe over een grote meerderheid beschikt. Het is een open deur dat Moegabe met gigantische problemen worstelt in zijn land. Enerzijds zijn er de hardnekkige stammentegenstellingen, anderzijds is er de gespannen verhouding tot het blanke deel van de bevolking, de grote landeigenaren en captains of industry: de voormalige kolonisten. Niet in de laatste plaats is er de externe dreiging van Zuid-Afrika. Dat neemt allemaal niet weg dat de vorming van een éénpartijstaat de slechtst denkbare oplossing is. Nationale eenheid is niet op kunstmatige wijze op te bouwen. Ook al hebben Afrikaanse landen een geheel andere cultuur en geschiedenis dan landen in hét Westen, en dient iedere beschouwer zich te hoeden Voor Eurocentrisme, er zijn historische en sociologische wetmatigheden die niet kunnen worden genegeerd. Daarom moeten de ontwikkelingen in Zimbabwe ten zeerste Worden betreurd. De geschiedenis leert immers dat daar waar het recht op georganiseerde oppositie aan banden is gelegd en waar klassen- of andere tegenstellingen worden ondergesneeuwd door eenheidsideologieën, de democratie een lege huls is en mensenrechten Worden geschonden. Om een onderontwikkelde economie uit het moeras te trekken en de rijkdommen eerlijk te verdelen is een centrale leiding onontbeerlijk. Maar even onontbeerlijk zijn de zogenaamde burgerlijke vrijheden. Wanneer staatsapparaten bij gebrek daaraan niet meer kunnen Worden gecontroleerd, verandert democratie in dictatuur.
Lubbers: ontwikkelingshulp blijft op peil Van een verslaggever Premier Lubbers heeft zich gedistantieerd van de suggestie van het VVD-Kamerlid De Korte om komend jaar eenmalig te beknibbelen op het zogenaamde stuwmeer van in totaal miljarden gul-
dens ontwikkelingsgelden.
„Met betrekking tot de ontwikke-
lingssamenwerking geldt vanzelfsprekend hetgeen in het regeerakkoord en regeringsverklaring is vastgelegd", aldus Lubbers. In het regeerakkoord van het kabinet-Lubbers staat duidelijk dat de in de afgelopen jaren gereserveerde maar niet uitgegeven gelden voor ontwikkelingshulp (het stuwmeer) zullen worden uitgegeven volgens een meerjarenplan. Van schrappen in die reserve kan geen sprake zijn.
Faillissement onnodig, reddingsplan genegeerd Van een verslaggever Be—züverfabrieken Begeer en DCW van de koninklijke Van Kempen en Begeer zijn woensdag failliet verklaard. Op 20 juli werd aan de twee bedrijven surséance van betaling verleend. De bewindvoerders zijn echter tot de conclusie gekomen dat zij op grond van de wettelijke bepalingen verplicht waren het faillissement aan te vangen. Bij de twee bedrijven werken 130 mensen.
Industriebond-bestuurder Terpstra
van het CNVis zeer verbolgen over het
faillissement. Het faillissement is vol-
gens hem aangevraagd zonder dat de vakbonden van iets wisten. „Dit lijkt Werkelijk nergens op. Het is beschamend en ongehoord dat een bewindvoerder een dergelijke stap neemt zonder dat de vakbonden van iets Weten."
In de tweede helft van juli werden
twee bedrijven enkele dagen door de
Werknemers bezet toen bekend was geworden dat uitstel van betaling was aangevraagd. Die bezetting werd weer opgeheven toen bonden en raad van bestuur overeenstemming hadden bereikt over het gezamenlijk zoeken naar vervangende werkgelegenheid en over een sociaal plan. Volgens Terpstra is toen ook afgesproken dat de bonden nauwkeurig Van alle ontwikkelingen op de hoogte zouden worden gehouden. „Daar Wlast de bewindvoerder nu dwars doorheen. Hij heeft kennelijk meer oog voor de belangen van de crediteuren dan voor de werkgelegenheid. Volgens Terpstra is het faillissement onnodig omdat de raad van bestuur bij de vakbonden een reddingsplan op tafel hebben gelegd dat perspectieven biedt. Het plan voorziet erin dat van de 130 banen er ongeveer zeventig kunnen worden gered.
Automuseum
CPN-Statenlid eist stappen tegen Van Zon
Komkommertijd
Door Constant Vecht
Het CPN-lid in de Provinciale Staten van Limburg, John Geelen, wil
dat het provinciebestuur een civielrechtelijke procedure aanspant tegen ir. J. van Zon, de gewezen bouwcoördinator van het Limburgse provinciehuis, en bekend vanwege zijn rol in de ABP-affaire. Geelen meent aan de hand van perspublikaties dat Van Zon mogelijk contractbreuk heeft gepleegd. De provincie heeft hierdoor schade geleden — bijvoorbeeld doordat een nieuwe bouwcoördinator moet worden aangetrokken. Zoals gemeld heeft Van Zon in de periode dat hij voor de provincie werkte, betalingen ontvangen van het bouwbedrijf JPA Nelissen. Van Zon „bemiddelde" voor dit bouwbedrijf, reden waarom een bedrag van bijna 1,2 miljoen gulden werd betaald aan een BV waar Van Zon achter zit, het op Jersey gevestigde Yanwood Quality. Inzijn overeenkomst met de provincie Limburg was afgesproken dat Van Zon geen bindingen zou hebben met bedrijven die bij de bouw van het provinciehuiszijn betrokken. Nelissen is één van de bouwers van het provinciehuis. Intussen kunnen de escapades van de geschorste ABP-directeur Masson de staat wel eens een bedrag van veertig miljoen gaan kosten. Het gaat daarbij om een claim van mr. A.H. Stoffels, curator van de failliete ondernemingen van tennishallenexploitant Poot, ten bedrage van minstens 24 miljoen gulden. En om een eis tot schadevergoeding van de Nederlandse zakenman W. Meijer ten bedrage van tienmiljoen plus nog eens 5000 gulden per dag zolang zijn naam niet van blaam is gezuiverd. Meijer werd vorig jaar in een rapport van burgemeester Gruyters van Lelystad van chantage beticht.
RSV-commissie naar Dallas Van een verslaggever
Een delegatie van de parlementaire enquêtecommissie die de RSV-zaak onderzoekt, gaat een bezoek brengen aan Dallas. Daarnaast doet men Washington en Kentucky aan, in de hoop meer aan de weet te komen over het beruchte kolengraafproject van de BSV. Naast voorzitter Van Dijk zullen ook de ondervoorzitters Joekes en Van Dam en de commissieleden Taze-
laar en Van Dis aan hetreisje deelnemen, dat plaats vindt in de laatste week van augustus. Men hoopt te spreken met de Amerikanen die betrokken zijn bij het kolengraaf procet en wier namen al meermalen zijn gevallen in de verhoren van de commissie: Stecy en Friedemann. In Dallas wil men een gesprek hebben met een voormalige werknemer van Stacy. Daarnaast spreekt men ook met de Ame-
rikaanse Leviticuscommissie, die zich verdiept in fraudes in
dekolenwereld. Voorzitter Van Dijk
verwacht dat de enquêtecommissie op zijn vroegst eind september kan rapporteren over de enquête. Het rapport vordert gestadig. Of het te zijner tijd ook in de boekhandel te krijgen zal zijn kon Van Dijk nog niet zeggen. Dat hangt onder meer af van de publieke belangstelling ervoor, zei hij.
Het automuseum Ups Autotron in Drunen begroette donderdag de familie Szamosi uit Amsterdam als de 150.000ste bezoeker dit seizoen. Eén van de zoontjes, Joel, zit achter het stuur, de ander staat op de Benjamin motorkap.
—
Haags gasbedrijf kiest voor een
harde opstelling Van een verslaggever De Haagse rechter mr. Wijnholt is
donderdag onder de indruk geraakt van de gigantische problemen waarmee de Westlandse glas-
Brand
In de affaire rond het ABP is nu ook de Nederlandse Middenstands Bank (NMB) in de beklaagdenbank terecht gekomen. De officier van justitie te Maastricht, Van Opstal, onderzoekt onder meer of er bij het faillissement „bedrieglijke bankvan Poot breuk" is gepleegd. Het ABP was destijds de geldschieter van Poot. weigerde Toen Poot „ABPbemiddelaar" Van Zon langer provisie te betalen trok het ABP zich terug en gingen de firma's van Poot failliet. De NMB was als bankrelatie van Poot belanghebbende in het faillisement. Mr. Stoffels heeft het vermoeden dat het ABP en de NMB gezamenlijk, in het zicht van het faillissement, een viertal tennishallen aan de boedel hebben onttrokken, in strijd met de faillissementswet en ten nadele van overige schuldeisers. Als dit waar is, gaat Poot zelf als verkoper evenmin vrijuit. Op bedrieglijke bankbreuk staat een maximum straf van zes jaar.
schets gegeven tijdens het kort geding dat het Haagse gasbedrijf had aangespannen tegen de drie samenwerkende landbouworganisaties in het Westland. Het gasbedrijf wilde via de rechter een einde maken aan de boycot actie.
hij.
Flick Mr. Van Opstal bevestigt tegenover De Waarheid op de hoogte te zijn van geruchten over een oplichtingszaak waarbij ABP-directeur Masson mogelijk betrokken is. Volgens Het Algemeen Dagblad zou ene G.H., een vriend van Masson, enige jaren geleden vermogende relaties van het ABP hebben benaderd om geld beschikbaar te stellen voor de aankoop van Daimler-Benz-aandelen. Deze waren in het bezit van de Westduitse miljardair Flick, die een goede kennis van Masson zou zijn. Flick wilde van een groot deel van zijn aandelen af. Door ze in fikse brand donderdag in de Haagse Boekhorststraat deed een verffabriek één transactie te verkopen, zouden de Een geschat op driekwart miljoen gulden. koersen flink omhoog gaan. Door verkoop van de aangekochte aandelen zouden forse koerswinsten behaald kunnen worden. G.H. zou voorschotten hebben ontvangen, maar de transactie is nooit doorgegaan. Onduidelijk is nog in hoeverre het hierbij handelt om de aandelen die Flick destijds wel aan de Deutsche Bank heeft verkocht. In de jaren daarop trachtte Flick door aan Westduitse ANP De speciale rapporteur 23-jarige Hendrik Karijowidjojo, en politici smeergeld te betalen de verGlenn Oord. van VNde schuldigde winstbelasting te ontloHendrik Karijowidjojo was in de pen. Deze affaire leidde begin dit jaar mensenréchtencommissie inzake nacht van 7 op 8 december van midKeexecuties, standrechtelijke de tot het aftreden van de Westduitse dernacht tot de volgende ochtend onnyaanse jurist Amos Wako, die minister Lambsdorff. geveer zes uur in het fort. Karijowidonderzoekt hoe op 8 december jojo: twaalf uur (middernacht) „Tegen 1982 vijftien tegenstanders van ging ik met majoor Horb naar het fort. het bewind-Bouterse zijn omgeIk zag daar Bouterse en Bhagwandas. komen, heeft vorige week tijdens Bouterse, Horb en Bhangwandas ginzijn bezoek aan Nederland voor gen naar boven naar de kamer van de het Surinaamse regime zeer belas- bevelhebber en bleven daar de hele tende informatie gekregen. Dat nacht. Ik heb daar zelf nog koffie blijkt uit de verklaringen die naar gebracht. Om half twee 's nachts werNederland gevluchte Surinaamse den de eerste arrestanten binnengebracht." De arrestanten, aan wie was ex-militairen tegenover de commissie van Wako hebben afgelegd. te zien dat ze waren geslagen, werden volgens deze ex-lijfwacht één voor één Van een verslaggever Enkele ex-militairen, onder wie opgebracht door leden van de zogeDe PTT staat waarschijnlijk niet twee lijfwachten van wijlen manoemde „groep van zestien" (de militairen die op 25 februari 1980 de coup toe dat de Groningse gemeente joorRoy Horb, hebben hun getuigenissen tegenover het ANP her- pleegden). Zij verdwenen vervolgens Beerta het woord „kernwapenin een cel in het fort. haald, i vrij" toevoegt aan haar poststemOm zes uur 's ochtends (8 december) pel. De gemeenteraad van Beerta verliet Karijowidjojo het fort om naar besloot in mei om in het poststemTien uur het huis van majoor Horb te gaan, dat pel te vermelden dat de gemeente aan de overkant van de straat ligt op kernwapenvrij is verklaard. Uit de getuigenissen valt op te maslechts enkele tientallen meters van ken dat legerleider Bouterse, de huidiDe stempelmaker had Beerta al eerhet fort. Horb bleef toen nog in het garnizoenscommandant der laten weten dat de toevoeging ge Paul fort. Een half uur later zag Karijowidwaarschijnlijk niet door de PTT zou Bhagwandas en de toenmalige garnijojo vanuit de woning van Horb hoe worden geaccepteerd. Volgens de PTT zoenscommandant Roy Horb in Fort enkele politici Fort Zeelandia binnenmag „een reclameboodschap op een Zeelandia betrokken waren bij de gingen. dood van de vijftien. Bovendien hebpoststempel op niets anders betrekTegen tien uur kon HendrikKarijoking hebben dan op het beroep, het ben twee lijfwachten van Horb kunwidjojo de eerste schoten in het fort nen verklaren dat zij enkele uren horen. „Het was het schieten van bedrijf of de gebruiker". De toevoeging kernwapenvrij is volgens de PTT voordat in Fort Zeelandia (het militaiUzi's." Dat schieten duurde niet lang. in strijd met die voorwaarde. re hoofdkwartier in Paramaribo) op 8 Majoor Horb was toen volgens zijn Hanneke Jagersma, burgemeester december de eerste schoten vielen de lijfwacht nog niet thuis gekomen. Om van Beerta, heeft de centrale directie latere premier Alibux, de toenmalige ongeveer half zes 's avonds gingKarijowidjojo terug naar het fort, waar hij van de PTT een brief geschreven met minister van volksgezondheid Badrisde vraag alsnog toestemming te verlesein Sital, en Bouterse's adviseur mr. als lijfwacht van Horb zonder problenen. De PTT-directie heeft daar nog Harvey Naarendorp het fort hebben men naar binnen kon. Karijowidjojo niet op gereageerd. zien binnengaan. zag toen vijf lijken in het fort liggen, die van vakbondsleider Cyrill Daal, de De Thorbeckestichting ERE-PENNING Twee van de gevluchte exadvocaten Hoost en Baboeram en de heeft de zilveren Thorbecke-penning toegemilitairen die tegenover Wako een militairen Rambocus en Sheombar. kend aan prof. dr. Lou de Jong. Hij krijgt de „De lijken lagen bovenop het platpenning 14 september aan de Universiteit van verklaring hebben afgelegd, waren lijfwachten van majoor Roy Horb: de form. De hoofden waren verbrijzeld Leiden uitgereikt.
in vlammen opgaan. De schade wordt
Hele Surinaamse top betrokken bij acht-decembermoorden —
—
tuinders kampen. Advocaat mr. Van den Brink had daarvan een
De rechter stuurde aan op een schikking. Hij stelde voor dat de landbouworganisaties en het gasbedrijf een gezamenlijke rekening zouden openen waarop de tien procent die de tuinders momenteel inhouden, gestort zou worden, zolang het overleg op over de gasprijs nog loopt. Het gasbedrijf wilde van die oplossing echter niets weten. „Het is ons geld, ze moeten betalen", was het enige wat de adjunct-directeur van het gasbedrijf kon zeggen. Mr. Van den Brink noemde de houding van het gasbedrijf „onbegrijpelijk". Hij wees er op dat de actie er op gericht is het gas betaalbaar te houden, iets waarvoor het gasbedrijf begrip moet hebben. De actie waartoe de landbouworganisaties opriepen beschouwde hij als redelijk, gezien de enorme spanningen in de tuindersgezinnen. „De drempel van het ministerie van economische zaken is nog niet bedolven onder tomaten, het verkeer in Den Haag is nog niet ontwricht door landbouwwerktuigen", stelde
Middenstandsbank
PTT wil geen stempel 'kernwapenvrij' voor Beerta
—
en ze hadden kogelwonden aan de voorkant, maar ik kon ze herkennen." De verklaring van een tweede lijfwacht van Horb, Glenn Oord, die ook door de commissie-Wako is gehoord, komt in grote trekken overeen met die van Karijowidjojo. Hier en daar geeft hij een aanvulling. Ook Oord heeft op 8 december vijf lijken zien liggen in het fort. Hij herkende er drie: Rambocus, Sheombar en Daal. Dat was al enkele uren voordat Karijowidjojo die dag om half zes 's middags in het fort kwam.
Venezuela Volgens -Oord vroeg een van de aanwezige militairen hem toen mee te doen. De militair, wiens naam Oord zich niet meer zegt te herinneren, zou hebben geroepen: „Hé Oord, ga jij ook wat munitie halen, dankan je ook mee doen." Oord ging, zo zegt hij, niet op de uitnodiging in. Op dat moment waren volgens Oord ook legerleider Bouterse, Bhagwandas en andere leden van de groep van zestien in Fort Zeelandia aanwezig. Een derde ex-militair die, onder het beding van anonimiteit, zijn verklaring tegenover de commissie-Wako wilde herhalen, heeft informatie kunnen verschaffen die erop wijst dat de actie van 8 en 9 december geruimetijd is voorbereid. Verder heeft ook hij informatie kunnen geven, waaruit de betrokkenheid van de legerleiding bij de gebeurtenissen blijkt. Volgens deze ex-militair heeft Suriname tussen half en eind november een „proefleverantie" wapens gekregen uit Venezuela. Deze zijn ingezet om in de nacht van 7 op 8 december de gebouwen van de vakcentrale Moederbond en enkele media in brand te schieten. Met het oude materieel dat het Surinaamse leger nog bezat was dat volgens hem veel moeilijker geweest.
De advocaat beschreef de situatie, waarin ondanks verbeterde isolatie van de kassen en ondanks de steeds grotere inzet van de tuinders dekosten steeds hoger oplopen, nu de gasprijs in drie jaartijd is verdubbeld tot 46 cent per kubiekemeter. „En de prijzen voor de produkten blijven gelijk. De tuinder kan de veilingklok niet tegenhouden", aldus mr. Van den Brink. Hij wees op de scheve situatie die ontstaat doordat de. gasprijs gekoppeld is aan de zware stookolie. Op die olie rust een milieu-heffing, in verband met de zwaveligheid ervan. Voor gas geldt dat niet, maar de tuinders betalen daardoor wel vijf cent extra. Nog los van dat alles betalen de tuinders te veel, omdat de meters de hoeveelheid gas niet goed registreren. Door drukverschillen verkocht Den Haag vorig jaar voor veertig miljoen gulden „meer" gas dan men inkocht. Vooral voor grote afnemers als de tuinders geeft dathoge extra kosten.
Vis- en vogelsterfte door giflozing Van een verslaggever Een rozenkweker uit Bergschenhoek heeft door een lozing van het zeer giftige parathion in een slot
achter zijn bedrijf, vermoedelijk
een grote vis- en vogelsterfte in de
omgeving veroorzaakt. Hoewel de uitslag van het laboratoriumonderzoek over de doodsoorzaak van de dieren nog niet bekend is, vermoedt het Hoogheemraadschap Schieland dat deze als gevolg van het gif zijn dood gegaan.
En het gebeurde in de maanden dat Carl Lewis over een molshoop sprong en zo ontzettend bang was voor iemand dat hij als hardste wegliepdat op een redactie van een dagblad ineens een rode lamp aanging en er een bel rinkelde. U weet dat niet, en trouwens, die lamp brandt nooit en geen journalist zal ooit in zijn stamcafé aan de bel trekken, zoveel worden we nu ook weer niet betaald, maar op een gegeven moment is het zover: komkommertijd. Nieuws is nieuws. Reagan waarschuwt zijn twee aartsvijanden die de mensheid bedreigen: de SowjetUnie en Walter Mondale. We wachten er op maar het gebeurt niet. En dus is'ter geen nieuws. En zwaaien de journalisten elkaar met komkommers in de nek. Komkommertijd. Stoker is uit verveling naar Los Angeles vertrokken. Wij niet. Een komkommer in de nek, dat nooit! Dus schrijven we even onzin. En doen we even mee. Over de hele wereld gebeurt hetzelfde. Juffrouw Ferrari heeft haar belastingbiljet niet goed ingevuld. Alsof er één mafioso is die dat wèl doet! Ander nieuws: de kruisraket vliegt niet. Alsof we op deze plek niet al zes maanden geleden geschreven hadden dat die wel vloog, maar dan als een telefoonpaal en dus neerstortend te Amersfoort. Ik weet daar geen raad mee. Afgelopen dinsdag berichtten alle kranten in de wereld dat het kreng het niet deed, en afgelopen woensdag verscheen de schoonheid zelf op de wereldtevee. Maar dan na drie weken training op hobbelige wegen en bij min twintig graden. Toeval? Geloven we niet. Hij deed het goed. Ofschoon, we zagen alleen de start en over waar het kreng neerkwam kunnen we best voorgelogen zijn. VanuitAmerika is het heel ver naar Amersfoort en misschien heeft die raket dat niet gehaald wegens onkunde. Maar goed, ovec naar de Nederlandse komkommer. U bent 65 geworden. U moet weg. Joop is ook 65 geworden. En wat roeph Wim Gemeier: „Nu moet hij zeggen dat hij tot 1986 blijft." Twee jaar doorverdienen als fractievoorzitter is natuurlijk niet niets. Maar Wim Gemeier is natuurlijk politicus. Hij bedoelt: Joop moet in 1986 weg. Een leuke man die Gemeier. En realistisch-progressief: goed rozen snoeien zodat de rest wat hoger opbloeit! Nooit links geweest en nooit naar ons geluisterd: laat duizend bloemen bloeien! Gemeier wijst u de weg omlaag. Pardon. De fluit gaat. Ik krijg een officiële waarschuwing. De politiek zit niet zo zwart wit in elkaar. Ik accepteer. Met een Olympisch buiginkje. Maar ik hoop bij god dat de politiek niet zo grijs wordt als die Wim Gemeier is. Niet eens een bankrekening in WestDuitsland. Zoals zijn kompaan Dankert die wel heeft in Frankrijk. Maar ik word weer gewaarschuwd. En dus snel over naar de 'wereldpolitiek. Mensen houden teveel van elkaar. En dat geeft overbevolking. En dus een congres. Van rijkelui. Ook in Mexico geweest en vol verwachting teruggekomen? Nee? Mag dan volgens u alles dat maar een kleurtje heeft vrij odan maar vrij op de wip? Dan bent u een stalinist en mogen we hopen dat de revolutie haar eigen kinderen opeet. Oh, daar bent u ook weer tegen? Alweer groot gelijk. Zolang Carl Lewis het in 9,9 seconden doet kunt u rustig blijven liggen op uw zondagochten. Laat maar en zeg het liever met bloemen. Dan bent u meteen in het gezelschap van Eegje Schoo en haar Amerikaanse collega volgens wie het kapitalisme de mensen zodanig van de liefde zal afhouden dat een overbevolking van de wereld nooit werkelijkheid zal worden. Alweer groot gelijk. Leve de loonslaaf! Wnat loonslaven neuken niet meer voor de 101. Voor hen is het nooit komkommertijd! Marat
Gereformeerden handhaven visie homoseksualiteit Van een verslaggever
Ondanks grote druk van kerken in het buitenland peinst men er binnen de Nederlandse Gereformeerdekerken niet over homoseksualiteit weer het ouderwetse stempel .„zonde" te geven. Op de Gereformeerde oecomenische synode in Chicago discussieert men al dagen over die vraag.
Op de synode, waarin gereformeerde kerken uit Zuid-Afrika, Botswana, Zimbabwe, Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland en Nederland zijn vertegenwoordigd, is er grote druk om terug te komen op het pastoraal advies Om te voorkomen dat het vervuilde dat de gereformeerde kerkgemeenten water zich verspreid, is een gedeelte in 1979 kregen. In het advies stelde de van de sloten afgezet met platen en Nederlandse synode voor homofiele drijvende schotten. Tevens is de boekerkleden toe te laten tot het heilig ren uit de omgeving aangeraden het avondmaal en kerkelijke ambten. vee bij de sloot weg te halen. ParaDe kritiek daarop komt vooral van thion geldt als één van de gevaarlijkde Amerikaanse hoogleraar Gaffin. ste giftige landbouwbestrijdingsmid- Hij beroept zich daarbij op de apostel delen en wordt gebruikt voor de bePaulus, die in de bijbel duidelijk te handeling van rozenblaadjes. verstaan geeft dat seksuele activiteiHet Hoogheemraadschap werd ten alleen door een man en een vrouw dinsdagavond getipt door een onbeverricht mogen worden en dan nog kende die meldde dat in de sloot in uitsluitend als die twee keurig geBergschenhoek veel dode vissen dretrouwd zijn. ven en dat een landbouwer enkele Voorzitter Kouwenhoven van de uren tevoren gif had geloosd in het Nederlandse Gereformeerde synode water. Het Hoogheemraadschap ging zegt teleurgesteld te zijn over de houeen kijkje nemen. Het spoor leidde al ding van de overige kerken. Zij tonen gauw naar een tuinder in de buurt. De geen respect voor een lidkerk die zich man bekende dat hij 2,5 liter paraontfermt over homoseksuele gemeenthion in het water had geloosd. teleden, zei hij donderdag. Afgevaardigde De Gaay Fortman De landbouwer zal vermoedelijk voegde daar nog aan toe dat de kerken strafrechtelijk worden vervolgd voor zich niet moeten afsluiten van de de lozing. Ook bestaat de kans dat hij wereld om hen heen. alle gemaakte kosten van de vervuiOverigens leiden de discussies over ling moet betalen. Dat kan volgens het homoseksualiteit ertoe dat het oorHoogheemraadschap wel oplopen tot spronkelijk geagendeerde punt, de enkele tienduizenden guldens. apartheid, in de verdrukking komt.
4
Het kabinet als dolle stier Sport Bezuinigen als sport. Niet meer nadenken over doel en middelen, maar bezuinigen als doel op zich. Ricardo Prestes uit Amsterdam dolt enkelerondjes mee met de dolle stier, die de haas van de werkloosheid natuurlijk nóóit vangt.
Deze pagina biedt plaats aan bijdragen en brieven over actuele kwesties die in discussie zijn. In deze rubriek worden bijdragen opgenomen waarvan kan worden aangenomen dat ze de discussie bevorderen. Plaatsing geschiedt op verzoek of in overleg met de redactie.
Amerikaans Naar aanleiding van het kadertje „Amerikaanser kan het niet" in De Waarheid van 4 augustus wil ik graag een opmerking maken. U schrijft over Jimmy Hines, die individueel en als lid van de estafetteploeg in 1968 goud won en nu in behoeftige omstandigheden verkeert en niet persoonlijk op de wedstrijden in Los Angeles aanwezig kan zijn. Voor velen zal het al weer zo lang geleden zijn dat ze zich de oorzaak niet zullen herinneren voor deze houding van de Amerikaanse overheid en de sportautoriteiten die toch allerlei helden uit het verleden laten opdraven tot meerdere glorie van deze inderdaad zeer Amerikaanse spelen. Jimmy Hines (en zijn drie zwarte collega's) hebben indertijd heel
Het moet maar weer eens gezegd worden. Het sociaal-economische beleid van het huidige kabinet kan gekenschetst worden als een onvervalst bezuinigingsbeleid met reactionaire trekjes. En niet alleen het sociaal-economische beleid staat in het teken van bezuinigen. Het totale kabinetsbeleid is primair daarop gericht. Daarbij raakt het denken over doel en gevolgen van dit beleid, en hun onderlinge relatie, steeds meer op de achtergrond. Bezuinigen lijkt een doel op zich te worden, een sport. Tegelijkertijd dienen zich een aantal maatschappelijke issues aan, waarvan men zou kunnen verwachten, dat die een remmende werking op genoemd beleid zouden hebben. Ik noem er slechts enkele. Gelijke behandeling van mannen en vrouwen, gelijke behandeling van werknemers in de marktsector en ambtenaren, individualisering van inkomens. Wie dit verwacht komt echter bedrogen uit. Ze zijn nog maar net heet uit de oven gekomen of ze worden al omgesmeed tot evenzovele bezuinigingsvoorstellen.
Herziening Voor zover het kabinet al uitgangspunten voor zijn beleid noemt, werkt het deze in de praktijk uit tot een onsamenhangend en innerlijk tegenstrijdig geheel van ad hoe-plannetjes die echter één element gemeen hebben, dat van bezuinigen. Bij het zoeken naar bezuinigingsmogelijkheden gaat het kabinet te keer als een dolle stier, die bij voorkeur de rode lap van de arbeidende en arbeidsloze bevolking op zijn horens neemt. Dezelfde stier deinst echter terug voor het metaalachtig blauw van de gezamenlijke ondernemers. La-
Rechts het kabinet, links Jan Modaal??? ten we deze dolle stier eens bij zijn horens vatten en enkele van zijn wilde rondjes meedollen. De derde richtlijn van de EG schrijft gelijke behandeling van mannen en vrouwen in de sociale zekerheid voor. De huidige wetgeving is in velerlei opzichten discriminerend voor vrouwen, zowel direct als indirect. Thans is het kabinet met een aantal bezuinigingsvoorstellen op de sociale zekerheid gekomen, die het aanduidt met de term herziening. In deze voorstellen moest het de eis van de derde richtlijn verwerken. Daarbij heeft het ijverig gestoeid met definities. De opdracht die het zich stelde was het door de richtlijn verboden indirect discriminerende kostwinnerscriterium formeel te laten vallen, maar materieel te handhaven. Het is daarin in die zin geslaagd dat, als zijn voorstellen kracht van wet krijgen, vrouwen indirect gediscrimineerd blijven, doordat ze financieel afhankelijk blijven van hun mannelijke partner, zonder dat dit principe met
zoveel woorden in regelgeving zal zijn terug te vinden. Het kabinet bereikt dit o.m. door te werken met gezinstoelagen en door deeltijdwerkers en werklozen eerder in de bijstand te lozen, waar een gezinsinkomens- en vermogenstoets geldt. Voor vrouwelijke ambtenaren heeft het hetzelfde in petto.
Ambtenaren Over ambtenaren gesproken. Bij hen denkt het kabinet flink wat geld weg te kunnen halen door ze, voor wat de sociale zekerheid betreft, in beginsel gelijk te stellen met werknemers in de marktsector. Tot nu toe zijn de loondervings- en pensioenvoorzieningen voor ambtenaren gunstiger. Deze gelijke behandelingsfilosofie gaat weer niet zo ver dat de centrales van overheidspersoneel m.b.t. het stakingsrecht en het overleg met de werkgever een vergelijkbare positie krijgen. Reële collectieve onderhande-
lingsvrijheid maakt het lastig om bezuinigingen door te drukken. Deze gedachte leeft. Ondanks de stevige kritiek van de ILO op het ingrijpen van de Nederlandseregering in de arbeidsvoorwaardenvaststelling in de gepremieerde en gesubsidieerde sector is het kabinet nu voornemens de Tijdelijke Wet Arbeidsvoorwaarden in de collectieve sector te vervangen door een permanente knevelingswet.
stellen op de sociale zekerheid. Terwijl de discussie hierover nog in volle gang is, is het kabinet al stapje voor stapje bezig met de verwezenlijkingervan. Door jongeren onder de 23 jaar een WWVuitkering te ontzeggen heeft het kabinet bereikt dat deze jongeren, overeenkomstig zijn voorstellen, bij werkloosheid maximaal slechts een half jaar een loondervingsuitkering krijgen. Het kabinet heeft onlangs voorgesteld de uitvoering van de WWV van de gemeenten naar de bedrijfsverenigingen over te brengen. Dit past in zijn voorstellen om de huidige loondervingsregelingen door één regeling te vervangen en de uitvoering daarvan onder te brengen bij het bedrijfsleven. Tegelijkertijd stelt het kabinet voor het beleid m.b.t. jeugdwerklozen, die kunnen werken met behoud van uitkering, over te brengen van de gemeenten naar het bedrijfsleven in de vorm van toetsingscommissies. Dit concrete plan is in strijd met het principe van deregulering, maar termen als deregulering, privatisering, eigen verantwoordelijkheid, gelijke behandeling, individualisering, werkloosheidsbestrijding, etcetera worden ook alleen maar te pas en te onpas gebruikt om ad hoe-bezuinigingsvoorstellen te rechtvaardigen.
Vals argument
Dit zijn geen beleidsuitgangspunten. Bezuinigen is het beleidsuitgangspunt en -doel tegelijkertijd. Niets is gemakkelijker dan het geld weg te halen bij de minst weerbaren, de mensen die al op een minimum zitten. Het kabinet zoekt naarstig naar de echtste van de echte minima, om van de gewone echte minima nog iets te kunnen plukken. Daarbij gebruikt het het valse argument, dat als de gewone echte minima niet inleveren, dit ten koste zal gaan van de echtste van de echte minima. Divide et impera! Ook een PvdA-er als Wim Duisenberg, sociaal-democraat van het laatste uur, loeit mee. Met veronachtzaming van de sociale gevolgen en de koopkrachten werkgelegenheidseffecten dendert het kabinet als een bijziende dolle stier — een zwartbont exemplaar — door de wei. Een volgend kabinet mag de schade opnemen.
Nog even de bezuinigingsvoor-
Amsterdam
De ambtenaren leveren ook nog steeds trouw hun prijscompensatie in voor noppes. Overigens hebben ze daar zelf niets over te zeggen. Hun werkgever beweert dat het in de toekomst leiden zal tot arbeidstijdverkorting en die arbeidstijdverkorting weer tot herbezetting. Je weet nooit hoe een stier de haas van de werkloosheid vangt.
Ricardo Prestes
Vredesbeweging Interessant in het interview met Gijs von der Fuhr en Ron Bervoets over hun dialoog met de vredesbeweging in Oost-Europa was hun opvatting van zon dialoog. Het komt er op neer dat ze van hun gesprekspartners hopen dat ze openstaan voor de argumenten van de vertegenwoordigers van de Nederlandse vredesbeweging, en daardoor tot andere inzichten zouden komen. Tegelijkertijd blijkt uit het interview echter, dat van enige bereidheid van de kant van Von der Fuhr en Bervoets om ook eens naar argumenten van de Oosteuropese vredesbeweging te luisteren, laat staan om iets aan hün opvattingen te veranderen, geen sprake is. Is hun zendelingen-, respectievelijk missionarissenijver, die zij zo overvloedig aan de dag leggen, niet een wat merkwaardige opvatting van het begrip dialoog? Peter Berman Groningen
.
Overheidsuitgaven De Nederlandse overheid worstelt met een gigantisch financieringstekort. Het ligt derhalve voor de hand dat de overheidsuitgaven drastisch beperkt moeten worden. Daarom volgen hier enkele suggesties. Uittreden uit de Navo, een organisatie welke destijds werd opgericht om Amerikaanse en Westduitse nazi-generaals aan een lucratief bestaan te helpen en die onder de jarenlange leiding van Joseph Luns de Nederlandse staat aan de rand van een financieel bankroet heeft gebracht. Uittreden uit de Europese Gemeenschap, waarvan de parlemendie 322,50 per dag onttariërs vangen alleen maar privégenoegens najagen. Stopzetten van alle ontwikkelingshulp aan Derde Wereldlanden, aangezien dit geld niet aan de desbetreffende volkeren in die landen ten goede komt, maar uitsluitend aan het Nederlandse bedrijfsleven. Rotterdam A. Smit
——
’
Van Straatsburg terug naar Amsterdam Mijn voorzichtige conclusie gaat uit naar samenwerking op basis van volledige handhaving van eigen identiteit. Niet om oude stokpaardjes van stal te halen en te koesteren, maar eenvoudigweg om een manier te vinden, waarbij de volledige aanhang van de samenwerkende groeperingen kan worden ingezet en niet afhaakt. Om de sterke punten van de samenwerkende partijen volledig tot gelding te kunnen brengen. En wat de CPN betreft om haar sterke geografisch bepaalde posities volledig te kunnen mobiliseren. Voor de Tweede Kamerverkiezingen lijkt een samenwerkingsprogramma op hoofdpunten, lijstverbindingen van de zelfstandig opererende progressieve partijen gecombineerd met een reeks gezamenlijke verkiezingsactiviteiten m.i. de beste kansen te bieden.
Progressieve
samenwerking „Black Power" op de Olympische Spelen 1968 duidelijk gedemonstreerd dat ze wel in staat waren om voor de Verenigde Staten de vurig gewenste medailles te veroveren, maar dat ze niet bereid waren om zich te lenen voor het obligate vlagvertoon. Zo stonden zij niet in de houding bij het spelen van het Amerikaanse volkslied en zeker hadden ze niet de hand op de plaats van het hart. Het was deze houding en deze onafhankelijke manier van optreden die men Jimmy Hines nooit heeft vergeven en die voor altijd iedere maatschappelijke carrière heeft geblokkeerd. M.L. Nuis Lochem
Verhinderacties Naar aanleiding van het artikel over de Westduitse vredesbeweging (De Waarheid posteditie 2/8/'B4) willen wij een aantal kanttekeningen plaatsen, namelijk: — Dat een drietal organisaties uit de coördinatiecommissie zich plotseling niet meer in staat voelen om het mensennetwerk (29 september) mee te dragen omdat het te dichtbij zowel in tijd, plaats en vooral inhoudelijk — de dan ook plaatsvindende (ver)hinderacties van de herfstoefening plaatsvindesn. Ze zijn namelijk bang om ook voor deze acties verantwoordelijk gemaakt te worden. — Dat in bekendgevingen van de XX en ook van het Fuldaer Bureau „Herfstacties '84 in Fulda Gap" een ondubbelzinnige scheiding tussen mensennetwerken en (ver)hinderacties duidelijk gemaakt moet worden. Dat er niets gezegd wordt over de oefening-(ver)hinderacties die gepland zijn van 22 tot 29 september. — Dat het lijkt alsof in WestDuitsland alleen maar aan massale acties gewerkt wordt en dat er geen anti-militaristen zijn. Dat het gc*d zou zijn om ook aan de laatsten eens aandacht te schenken; in West-Duitsland zijn ook vredeskampen, totaalweigeraars, enzovoorts. Tot in Fulda. werkgroep vrede, Sittard Collectief Rampenplan
—
— —
Onroerend goed Een bureau heeft Amsterdam onderzocht en bepaald dat mensen in" saneringswijken rianter wonen dan ze dachten. Midden in de vakantie ligt de onroerend goedaanslag in de bus en moeten we zo ongeveer het dubbele betalen van vorig jaar. Houdt het dan nooit op? De tarieven schieten omhoog, en onze portem:.nnee wordt steeds leger. Ja maar, het licht is nu zo goedkoop, zeiden ze voor de radio. Maar mijn energierekening laat daar weinig van merken. En mijn „goedkope" lamp maakt mijn huis en woonomgeving niet beter. Straks moeten we ook nog betalen voor de lucht die we inademen. Amsterdam Mevr. Snijder
Progressieve groeperingen kunnen macht ontwikkelen op basis van volledige handhaving van eigen identiteit. Niet om oude stokpaardjes van stal te halen en te koesteren, maar eenvoudigweg om een manier te vinden, waarbij de aanhang van de samenwerkende groeperingen kan worden ingezet en niet afhaakt. De conclusie van Max van den Berg, bestuurder van het AmsterdamseCPN-district. Hij zet de uitslagen van de verkiezingen voor hetEuropese parlement in relatie tot het Groen Progressief Akkoord op een rijtje. De resultaten van het Groen Progressief Akkoord (GPA) bij de Europese verkiezingen zijn in de afgelopen maanden druk becommentarieerd. De vraag „hoe verder met de samenwerking?" stond daarbij centraal. Het is in dit verband nuttig om wat dieper in te gaan op onderliggende verschuivingen die zich bij het Nederlandse kiezerskorps hebben voltrokken. Twee opmerkingen vooraf: Het onderzoek van Intomart, waarop dit artikel zich baseert, is door de lage opkomst van de Euroverkiezingen iets minder nauwkeurig dan bij andere gelegenheden. In de tweede plaats hebben sommige cijfers en percentages betrekking op een zo gering aantal geënquêteerde kiezers, dat de kans op afwijkingen niet denkbeeldig is. De gegevens in dit artikel dienen dus als oriëntatie van de Nederlandse kiezers gelezen te worden. Ze moeten als richtinggevend en niet absoluut worden opgevat.
Buitenkant Bij het lezen van de verkiezingsuitslag zelf kan een gedifferentieerde beoordeling worden gegeven. Was het GPA-optreden een succes? Aan de positievekant kunnen we noteren: a. Het winnen van twee zetels. In ons parlementair ingesteld landje van niet te onderschatten betekenis. b. Ondanks boycotacties van PSPafdelingen, van het VCN; ondanks het geharrewar rond de naam en de lijst; ondanks de matte verkiezingscampagne en de algemene weerstand bij links ten opzichte van het hele Eurogebeuren is een zeer behoorlijk stemmenpercentage bereikt. c. Het GPA is de vierde politieke groepering in Nederland geworden. En kiezers, die met hun stem macht willen uitoefenen, zullen door deze factor worden aangesproken. Er zijn ook minder sterke kanten: a. De lijst heeft geen wervende werking gehad op grote groepen van de bevolking. Er is geen extra zuigkracht vanuit gegaan. b. De campagne heeft niet geïnspireerd, is de bevolking voorbij gegaan. Maar dit geldt voor alle partijen. Straatsburg is geen politieke topper. c. De samenwerking tussen de deelnemendepartijen aan de basis is in deze verkiezingscampagne nauwelijks gegroeid. d. Bij het bereikte stemmenpercentage voor het GPA moet mee beoordeeld worden het kiezerseffect van de groene tak binnen het GPA. e. De geringe herkenbaarheid voor
Oriëntatie
Voor welke verschuivingen zullen deze toekomstige kiezers zorgen? communisten van de kandidatenlijst. Dat geldt in het bijzonder voor enkele gebieden met een sterke CPN-aanhang, zoals Amsterdam en Zaanstreek. Toch doet m.i. de intrede van een GPA-vertegenwoordiging in het Europese parlement de balans aan de succeskant doorslaan.
De binnenkant Wij willen hoofdzakelijk ingaan op de ontwikkelingen in en rond het GPA-kiezerskorps. Op de onderlinge verschuivingen tussen partijen. Sociale samenstelling Het percentage kiezers op het GPA nam na 5 uur in de namiddag fors toe. Hieruit mag geconcludeerd worden dat een niet onaanzienlijk deel van de aanhang een beroep uitoefent in dienstbetrekking. Het CDA bijvoorbeeld heeft veel zelfstandigen en gepensioneerden onder zijn aanhang. Zijn percentage nam in de namiddag dan ook af. Man-vrouw-verhouding
Het GPA heeft met 53.8 procent van alle niet-religieuze partijen het hoogste aandeel vrouwen in zijn aanhang. Alleen religieus getinte groeperingen komen daar traditioneel met ruim 55 procent nog overheen. Hoe fascistoïde, racistische opvattingen hand in hand gaan met seksisme ervaart de Centrum-Partij. Met 34.7 procent scoort zij het laagste onder de vrouwen. Leeftijden lets over de opkomst
18-24 jaar 49.9% 25-34 jaar 43.6% 35-49 jaar 47.9%
50-64 jaar 58.1% 32 % PSP stemmen 65 jaar 55.9% 16 % PvdA stemmen 15 % CPN stemmen landelijk gemiddelde 50.5% Voor het eerst sinds langere tijd 14 % PPR stemmen hebben jongeren tot 24 jaar minder 12 % jongekiezers of absentisten gestemd dan het landelijk gemidDe rest komt van alle andere delde. Opvallend is de geringe begroeperingen. Hierbij moet worden langstelling onder de grootste kieopgemerkt dat er nogal wat stemnamelijk de men van D' 66 gewonnen zijn en dat zersleeftijdsgroep mannen en vrouwen van 25-49 een kwart van de EVP-stemmen uit 1982 thans op het GPA is overgejaar. Hoe liggen de cijfers voor het gaan. GPA zelf? De winst van de PvdA kwam De leeftijdsopbouw geeft het volhoofdzakelijk van het CDA en de gende beeld. WD maar ze nam en-passant ook een vijfde deel van het CPN, PSP, 18-24 jaar 31.7% PPR-kiezerskorps uit '82 mee. 25-34 jaar 33.1% 35-49 jaar 20.8% Er is hier en daar gesteld dat de 50-64 jaar 11.0% winst van de Centrum Partij hoofdzakelijk van rechts komt. Dat is vanaf 65 jaar 3.4 % niet waar. Ongeveer 40% van haar Ruim 85 procent van de GPAaanhang is jonger dan 50 jaar. Hier groei komt van de WD en CDA en begint de schrijver van het artikel eveneens 40% komt van de progreszich eenzaam te voelen. De leeftijdsieve partijen. De rest is nieuwe sopbouw loopt parallel met het aanhang. De kiezers die in 1982 op de CPN, percentage GPA-stemmen in het totaal. Under de 20 jaar stemde PSP en PPR stemden en nu op13.3 procent van de kiezers op het nieuw aan de verkiezingen deelnaGPA!! Verder ziet het er als volgt men, gaven hun voorkeur vaak aan uit: andere partijen. Hoe liggen de ver18-24 jaar 11.7% houdingen? 25-34 jaar 10.7% CPN-stemmers: 35-49 jaar 5.2 % 50-64 jaar 2.9% vanaf 65 jaar 1.2% Gemiddeld stemde landelijk 5.6% van de kiezers op het GPA. 20.0% 3.2% 4.8 PSP-stemmers: Verschuivingen 18.3% 6.8% 3.0% Al jarenlang is het bekend dat PPR-stemmers: einduitslagen van verkiezingen 22.6% 9.9% 0.0% niet gelezen kunnen worden als een Opmerkelijk is hierbij het verlies eenvoudige optel- en aftreksom van de PPR aan de Europese Groevan verlies en winst voor bepaalde ne Partij en het verlies van PSP en partijen. De werkelijke verschuiCPN aan de CP. vingen zijn veel groter en gecomOnder het reeds eerder genoemde pliceerder. voorbehoud willen we nu de sterHoe is het GPA-electoraat polinverschuivingen tussen 1982 en de tiek samengesteld? Wij gaan hierbij Europese verkiezingen van 1984 in uit van het stemgedrag bij de duizendtallen in kaart brengen. Tweede Kamerverkiezingen in CPN PSP PPR 1982. Stemmen Samenstelling GPA: in 1982 148 187 136
«f?
/"
<*
Daarvan nu op de GPA 45 94 42 Waarvan naar andere partijen 26 40 33 Waarvan naar dePvdA 15 24 17 Thuisgebleven of overleden 77 53 61 Percentage 30% 51% 31% op GPA Verdere samenstelling GPA: PvdA 48.000 nieuwekiezers onder 21 jr. 28.000 D'66 9.000 CDA 8.000 EVP 6.000 absentisten '82 9.000 diversepartijen 7.000
Conclusies Een ieder kan de cijfers zelf beoordelen en zijn conclusies trekken. Het globale beeld van het GPA ziet er als volgt uit: jonge en zeer jonge kiezers stemmen op de samenwerkingslijst. Boven de 35 jaar begint de kiezer het GPA te verlaten, veelal richting PvdA. PSP en CPN verliezen daarnaast nog wat aanhang aan de CP. De PPR aan de Groene Partij. Een zeer groot deel van de kiezers bleef eenvoudig thuis. Het absentisme onder de oude CPN-aanhang ligt boven het gemiddelde. Mogelijk heeft de PSP in het GPA beter gescoord door de keuze van de lijstaanvoerder. Het groot aantal voorkeurstemmen voor de CPN-kandidaat Nel van Dijk — ruim 30.000 wijst enigszins op het zoeken naar eigen identiteit.
—
Hoe nu verder? Onder de jonge kiezers is een duidelijk verlangen naar hechtere samenwerking. Zij willen een betere en rechtvaardiger maatschappij en daarvoor gezamenlijk aan de slag gaan. Hoe kunnen progressieve groeperingen de meeste macht ontwikkelen?
Bij het zoeken naar de oriëntatie van een dergelijk PSP-CPN-PPRakkoord komen vaak termen naar voren als „links radicaal", „druk uitoefenen op de PvdA ter linkerzijde" of zelfs „het overnemen van PvdA-zetels en -posities". Daar geloof ik niet in. Het begrip „links radicaal" heeft in de Nederlandse arbeidersbeweging een slecht imago. Het wordt gelijk gesteld met extreem en overtrokken handelen, met het overbieden als er eisen worden gesteld. Het progressieve akkoord moet zich niet linkser dan de PvdA en afsnoepend van de PvdA opstellen. Het is een onvruchtbare benadering van progressieve krachten, die in Nederland nodig zijn om veranderingen en verbeteringen tot stand te kunnen brengen. Het progressieve akkoord moet ODtreden als een vernieuwende én inspirerende factor. Binnen de PSP, de PPR en de CPN worden daarvoor goede ideeën ontwikkeld. De CPN heeft op haar laatste congres een belangwekkende poging gedaan om, met erkenning van de autonomie van de verschillende strijdterreinen, toch een min of meer samenhangend beeld te geven van wat haar bij een rechtvaardiger maatschappij voor ogen staat. en Een vrije democratische vredelievende socialistische samenleving. Daarvoor moet macht ontwikkeld worden, mét de PvdA, mét de vakbonden en progressieve gelovigen, mét vredeskrachten in ons land. Natuurlijk is de groei van het samenwerkingsverband tussen PSP, PPR, CPN en anderen op zich zelf van grote betekenis: voor het bereiken van alledaagse resultaten in de vertegenwoordigende lichamen. Maar ook als stimulerende kracht van vernieuwing en vooruitgang. Miljoenen niet-stemmers, jongeren en zwevende kiezers, vormen daarbij voor ons het gat in de verkiezingsmarkt. Progressieve macht wordt maar gedeeltelijk bepaald door verkiezingen. De onderlinge program-vergelijkingen tussen progressieve partijen zijn nuttig. Nog nuttiger is het om op basis van gelijkgestemde punten gezamenlijke acties op allerlei terreinen te ontplooien. Gezamenlijke acties zullen het wederzijds respect doen toenemen en de basis leggen voor verdere nauwere samenwerking. Een campagne voor verbod van de Centrumpartij met zijn niet te pruimen racistische gif, zou in dat verband bijvoorbeeld aan de orde kunnen komen. Max van den Berg
—
—
5
BUITENLAND
PSC Nicaragua wil alsnog meedoen
—
De secretaris-generaal ANN van de Christelijk Sociale Partij (PSC) in Nicaragua Luis Vega, heeft tegen het Nicaraguaanse persbureau ANN gezegd dat zijn partij alsnog zal proberen zijn kandidaten te registreren. De PSC zit in de coördinatie van centrumen rechtse partijen CDN, die de inschrijftermijn voor kandidaatsstelling een paar maal voorbij heeft laten gaan, omdat de sandinisten voor de verkiezingen nog een „nationale dialoog" met de contra's moeten houden. Vega bevestigde dat er een aanzet was tot een dialoog tussen deregering, het Sandinistisch Front en de coördinator. De secretaris-generaal zei dat de coördinatie-commissie nog geen beslissing had genomen over partijen die individueel of in alliantie met een andere partij aan de verkiezingen wilden meedoen. De Democratisch Conservatieve Partij (PCD) heeft het CDN woensdag opgeroepen om aan de verkiezingen mee te doen. De PCD doet als onafhankelijke partij aan de verkiezingen mee. Inmiddels heeft een van de gewapende groeperingen, de Somozistische FDN, verklaard dat een nationale dialoog zonder haar kan plaatsvinden. De leider van de CDN, Arturo Cruz, heeft daarop gezegd dat de sandinisten nu „geen voorwendsel" meer hebben een nationale dialoog te weigeren.
Mexicaanse vrouwen beschamen met actie bevolkingsconferentie
Krans
Chileense oproerpolitie verspreidt demonstranten
—
Op het voornaamste Reuter plein van de Chileense hoofdstad Santiago is de oproerpolitie donderdagavond in actie gekomen om duizenden demonstranten te ver-
spreiden diezich bij de kathedraal
Door onze medewerksters in Mexico-City, Irene Dubel en Linda Hoyer De mooie fa^ade die de Mexicaanse regering de afgelopen dagen heeft opgebouwd rond de Wereldbevolkingsconferentie van de Verenigde Naties werd donderdagmiddag op pijnlijke wijze doorbroken.
Establishment Zon tweehonderd Mexicaanse vrouwen, mannen en kinderen verzamelden zich op de trappen van het conferentiegebouw met leuzen als „Abortus vrij", „Zelfbeschikking over lijf en leven", „Geen bevolkingscontrole, maar huizen, voedsel, werk en scholen", „Geen controle door de Yankees" en „Wij willen vrijheid". Vrouwen uit arbeiderswijken, uit linkse en feministische organisaties en Indiaanse vrouwen vonden elkaar in de actie onder het motto: de vrouw beslist, geen bevolkingscontrole.
van de stad hadden verzameld,
Onder het oog van het internatioeen paar jaar, zo verwachten de nale establishment van bevolkingsvrouwenorganisaties, zal sterilisatie planners en de pers konden de vroude pil van de eerste plaats hebben verdrongen. Het merendeel van de wen twee uur lang hun beschuldigingen publiekelijk uiten, zonder sterilisatieswordt toegepast op arme dat de VN-veiligheidsbrigades durfvrouwen, de vrouwen op het platteden in te grijpen. Zo kon een vrouw land en de Indiaanse vrouwen. Op over haar eigen ervaring vertellen vrouwen dus, die vaak niet kunnen met de Mexicaanse famih -planning: lezen, geen Spaans spreken en slecht tegen haar wil en zonder dat ze het worden geïnformeerd. Vaak wordt wist, werd bij haar vlak na een om sterilisatie gevraagd zonder dat bevalling een spiraaltje ingeplant. de vrouwen weten dat het een onomDaarna volgden getuigenissen over keerbare methode is. gedwongen sterilisaties, gevaarlijke Tot zover onze correspondentes. injecties en illegale abortussen. De De Verenigde Naties financiert geen vrouwen zetten zich af tegen de family-planning-programma's eigen regering, tegen het „machiswaarin abortus wordt opgelegd. Dit mo" (hanengedrag) van de Mexiverklaarde de directeur van het VNcaanse mannen, tegen het antisecretariaat voor bevolkingsproabortusstandpunt van Reagan en het gramma's, Salas, donderdagmiddag. Vaticaan. Hij gaf daarmee antwoord op verwijten van Amerikaanse zijde en het dreigement financiële steun aan proIllegaal gramma's waar abortus deel van In Mexico-City alleen al onderuitmaakt, te zullen intrekken. De gaan jaarlijks één miljoen vrouwen VS-regering eist „concrete garaneen illegale abortus, vertelden de ties" van de VN-organisatie UNFPA woordvoersters. En in Mexico is steover de aard van de programma's. rilisatie na de pil het meest toegeVolgens Salas heeft Amerika geen paste „voorbehoedsmiddel". Binnen enkele reden tot ongerustheid.
Richard Burton begraven
Bonn verwacht Duits-Duits initiatief
—
DDR-leider Honecker en premier Kohl van de Bondsrepubliek zullen in september praten over een gezamenlijk Duits-Duits initiatief ter voorkoming van het gebruik van geweld in MiddenEuropa. Dat verwacht minister Genscher van buitenlandse zaken DPA
van de BRD.
aldus ooggetuigen. Volgens hen waren bij het vallen van de avond ongeveer tienduizend demonstranten samengestroomd om bij de kathedraal bloemen en brandende kaarsen neer te leggen. Het was het hoogtepunt van een dag die door de roomskatholieke kerk was georganiseerd uit bezorgdheid om de meer dan honderd doden die bij demonstraties zijn gevallen. De dag liep uit op een protest tegen de militaire dictatuur. Onder de toegestroomde menigte bevonden zich onder anderen studenten, vakbondsleiders en activisten voor de mensenrechten. Journalisten zagen de politie geen arrestaties verrichten. Volgens ooggetuigen zijn er één dode en tien gewonden gevallen.
Liefdesgod op Piccadilly
—
De Japanse premier Nakasone plaatst een krans in het Vredespark in Nagasaki om eer te bewijzen aan de slachtoffers van de Amerikaanse atoombomaanval 39 jaar geleden.
Levering aan Sowjet-Unie voorkomen Bonn dreigt VS over technologieexport
VS betalen voor niet-leveren van Belgische boor
Zowel de Westduitsers als de DDRleiding hebben dit punt als belangrijk onderwerp opgevoerd voor het bezoek van Honecker aan de bondsrepubliek in september. Ook de Europese veiligheidsconferentie in Stockholm zou als forum gebruikt moeten worden om concrete voorstellen in deze richting Door Rinke van den Brink uit te werken, aldus Genscher. De minister riep politici in de BRD De Verenigde Staten zijn bereid het Belgische bedrijf Pégard in het op tot „terughoudendheid" in hun Waalse plaatsje Andenne het verschil te betalen tussen de prijs die speculaties over de tegenstellingen Pégard in de Sowjet-Unie kan krijgen voor een computergestuurde tussen de DDR en de Sowjet-Unie. boor- en freesmachine en het bedrag dat het Belgische leger voor Speculaties over een Sowjetmachine betaalt. Pégard had van de Sowjet-Unie een bestelinterventie tegen het bezoek van Hoontvangen voor haar boor- en freesmachine die zeer geavanling necker ontraadde hij.
zon
ceerd is.
Familieleden en
goede vrienden hebben donderdag de enige dagen overleden acteur Richard Burton begraven. Dat gebeurde op het kerkhofje van Celigny in Zwitserland.
Guerrilla sluit akkoord De guerrillabeweging M-19 en de Colombiaanse regering zijn van plan zondag een wapenstilstand te ondertekenen die een einde maakt aan een van de oudste opstanden
Meer dan 100.000 doden in Oeganda
handelen
Reuter, AFP — In Oeganda zijn in de recente maanden vermoedelijk meer dan 100.000 mensen om het leven gekomen als gevolg van gebrek aan voedsel of het moorddadig gedrag van ongedisciplineerde soldaten.
ten."
Dit verklaarde de adjunctminister van buitenlandse zaken voor de mensenrechten, Elliott Abrams, voor de commissie van buitenlandse zaken van het Amerikaanse Huis van Af-
in Latijns-Amerika.
„Na maanden en jaren van onderziet het er naar uit dat het einde in zicht is", zei Eduardo Rodriguez, vertegenwoordiger van M-19 in Europa. „Het politieke ogenblik voor een bestand isrijp, wij zijn moe en wij nebben nooit van het geweld geno-
gevaardigden. „Het aantal dat in Kampela wordt genoemd is 100.000 tot 200.000 mensen", zei Abrams. Volgens hem zijn de moorden niet het beleid van de regering, maar is zij te zwak om het leger in de hand te houden. Als gevolg van de kritiek heeft Oeganda volgens het State Department 100.000 dollar Amerikaanse hulp voor training van het leger geweigerd en een Amerikaanse attaché verboden het land te bezoeken.
Stille Oceaan moet kernwapen vrij worden
Prompt brak een politieke rel uit toen minister Tindemans, een Vlaming, het Waalse bedrijf verbood de machine te leveren aan de Sowjet-Unie. Immers, zei Tindemans, de Amerikanen hadden hem het bewijs geleverd dat ,het apparaat gebruikt zou worden om aan de lanceerinstallaties van SS-20 raVan onze redactie buitenland ketten te werken. Daaraan kon en Vertegenwoordigers van achttien mocht een Belgisch bedrijf natuurlijk niet meewerken, vond de minister. landen uit Azië en het gebied rond Daarmee bracht Tindemans de werkde Stille Oceaan, leden van het nemers van Pégard tot woede en WanGemenebest, hebben zich in Port- hoop. Moresby (Papoea-Nieuw-Guinea) Het bedrijf is voor haar voortbeuitgesproken voor een kernwastaan in hoge mate afhankelijk van de penvrije zone in de Stille Oceaan. Russische order. De werkgelegenheid van driehonderd mensen kwam in het De premier van Papoea-Nieuw- door werkloosheid geteisterde gebied Guinea zei verheugd te zijn over de op het spel te staan omwille van de koude oorlogspolitiek van Tindemans. beslissing van deregerende arbeiderspartij van Nieuw-Zeeland om de toeWant anders kan men zijn optreden gang te verbieden van Amerikaanse niet betitelen. schepen in haar territoriale wateren Naar het zich laat aanzien heeft die door atoomenergie worden voortTindemans kort na de top van Fontaigedreven, of kernwapens aan boord nebleau op eigen initiatief contact opgenomen met zijn Amerikaarise hebben.
Nicaragua's moeizame weg naar verkiezingen "Door Hinde Rotenstreich In Nicaragua worden op 4 november verkiezingen gehouden voor
een
president, vice-president en e grondwetgevende vergadering. Het zullen de eerste verkiezingen "fijn sinds de val van Somoza vijf jaar geleden. De sandinisten hebhen altijd beloofd verkiezingen te
zullen houden, maar het tijdstip
van die verkiezingen is onder druk
v anuit Washington zeker eerder "Jan ze zelf van plan waren. Reagan greep elke gelegenheid aan °rn te roepen dat er in Nicaragua een linkse dictatuur werd gevestigd en dat de sandinisten maar eens verkiezingen moesten organiseren wilden ze hem van het
tegendeel kunnen overtuigen.
De sandinisten waren van mening eerst de gelegenheid moesten om het land op te bouwen. Rijgen Bovendien is Nicaragua in een permaoorlog verwikkeld met de door gesteunde contra's die de regering in Managua omver willen werpen. De verkiezingen zijn twee dagen voor de presidentsverkiezingen in de VS vastgesteld. Waarschijnlijk hopen de sandinisten dat ze Amerikaanse Kiezers zodanig kunnen beïnvloeden, ~at ze, met nog vers in het geheugen dat er wel degelijk verkiezingen in Nicaragua zijn gehouden, op Mondale zullen stemmen. Deze wil, in tegenstelling tot Reagan, de problemen in Midden-Amerika met politieke mid-
dat ze
nente .
delen oplossen.
Anders dan bij de verkiezingen in El
Salvador, waar
alle voorbereidingen
°P het laatste moment gebeurden en er op de verkiezingsdag zelf een enorme chaos ontstond, is men in Nicaragua
met de voorbereidingen voor 4 novem-
ber vroegtijdig begonnen. Op dit moment hebben ruim 1,5 miljoen mensen zich laten registreren, hetgeen meer dan 95 procent van de kiesgerechtigden is. Van de verkiezingen zijn onder andere uitgesloten ex-officieren van de Nationale Garde en ex-leden van de Veiligheidsdienst van Somoza. Degenen die wel mogen meedoen, kunnen zich als ze zestien jaar of ouder zijn, laten registreren. Daarvoor moet men of een document meebrengen, waaruit blijkt wie je bent, of twee getuigen die onder ede verklaren dat je de juiste naam opgeeft. Op die manier wil men proberen te voorkomen dat iemand zich meerdere keren laat registreren. Helemaal waterdicht is het systeem niet, maar de mensen in het stemlokaal kennen meestal wel iedereen uit hun buurt of dorp.
re zaken die de veiligheid van het land aangaan. Dit laatste is een ruim begrip, want begin deze week kon La Prensa niet verschijnen, omdat tachtig procent van de artikelen die het CDN betroffen, door de censuur werd verboden. Een week voor sluitingsdatum van de kandidaatstelling boden de sandinisten aan om over de opheffing van de staat vaan beleg te praten. Het CDN boycotte de besprekingen. Hoewel de sandinisten al aardig wat eisen hebben ingewilligd, weigert het CDN mee te doen aan de verkiezingen. Het kwam plotseling met de eis dat er een „nationale dialoog" moest komen, waaraan ook de contra's en hun leiders zouden moeten kunnen meedoen. Bovendien een totale amnestie voor alle contra's die zonder uitzondering aan de verkiezingen zouden moeten kunnen meedoen en daar valt met de sandinisten niet over te praten. „Met Eisen moordenaars praten we niet", zei regeringsleiderDaniel Ortega. „Wie een Zeven partijen hebben hun kandidialoog wil met de contra's kan naar president vice-president daten voor en Honduras gaan." Hij vindt dat Cruz ingediend. Alleen het CDN, een coör(de eventuele lijsttrekker van het dinatie van centrum- en rechtse partijen heeft de termijn, die voor haar CDN) maar eens in de gebieden moet een paar maal was verlengd, telkens gaan kijken waar gevochten wordt om voorbii laten eaan. De coördinatie zich „rekenschap te geven van de verschrikkingen en de schade die de bestaat uit de Christelijk-Sociale Partij, de Constitutionele Partij en de huurbendes van de CIA onder de Sociaal-Democratische Partii. Deze burgerbevolking aanrichten." laatste partij werkt nauw samen met Je kunt bijna wel met zekerheid het blad La Prensa. concluderen dat Cruz met eisen kwam, waarvan hij bij voorbaat wist Het CDN had een aantal eisen gesteld, wilde het aan de verkiezingen dat daar niet over te praten valt, om meedoen. Zo wilde het opheffing van vervolgens met het beschuldigende de staat van beleg, die sinds 13 maart vingertje naar de sandinisten te wij1982 bestaat wegens de aanvallen van zen. Dezen beschuldigen Cruz er ook de contra's, internationaal toezicht bij van de verkiezingen in diskrediet te de verkiezingen en een scheiding van willen brengen om Reagan argumenleger, staat en sandinistische partij. ten te geven meer geld aan de contra's Een aantal eisen zijn ondertussen te kunnen geven. Reagan heeft de ingewilligd. Zo is het stakings- en verkiezingen ondertusen al een „kodemonstratierecht hersteld, werd de medie" genoemd. Terwijl diezelfde bewegingsvrijheid verlicht en geldt Reagan de verkiezingen in Guatemala, censuur alleen nog maar voor militaiwaar slechts ultra-rechts tot christen-
AFP Door ouderdom en weersinvloeden geteisterd wordt het befaamde Erosbeeld op Piccadilly Circus in Londen vrijdag van zijn sokkel gehaald en naar Edinburgh in Schotland gebracht om te worden gerestaureerd. De Londenaren en toeristen zullen het populaire beeld van de gevleugelde god van de liefde een maand of achttien moeten missen.
Leo Tindemans ambtgenoot Shultz over de levering van de „hoogtechnologische apparatuur". Vervolgens heeft deAmerikaan er voor gezorgd dat zijn CIA met de „bewijzen" kwam dat de Sowjet-Unie voor haar defensie zo ongeveer afhankelijk is van de boor- en freesmachine van Pégard. Nadien trachtte minister Tindemans zijn beleid inzake Pégard te verdedigen door de firma in een verdacht daglicht te plaatsen. Het bedrijf zou voor maar liefst 98 procent van haar omzet afhankelijk van Sowjet-orders zijn. In werkelijkheid gaat het, inclusief de boor, die nu niet geleverd wordt, om negen procent. Zijn inmiddels vermaarde „bewijzen" heeft Tindemans ook nooit willen of kunnen tonen.
Persdossier
Daniel Ortega Saavedra (r) en Sergio Ramirez Mercado, kandidaten voor het presidentschap en vice-presidentschap voor deregerende FSLN.
een vertegenwoordiger van de laatste democraten aan konden meedoen, toegroepering. Hij zou onlangs nog verjuichte. kondigd hebben dat de verkiezingen geven openSommige opposanten lijk toe dat zij deelname aan de veralleen onder druk van de contra's kiezingen nooit ernstig overwogen plaatsvinden. Hij zou ook degene zijn hebben. Het ging er hun in eerste geweest die de staat van beleg niet instantie om, dat zij enige weken wilde opheffen. De machtsstrijd tusverkiezingsstrijd konden voeren, om sen de twee groeperingen lijkt met de zich vervolgens uit de strijd terug te keuze van Ortega voorlopig in het trekken met het argument dat de voordeel van de meer gematigden te sandinisten geen faire verkiezingen zijn uitgevallen. wilden. De zes andere partijen variëren van Een anonieme Westerse diplomaat ultra-links tot conservatief. De die zelf niet zoveel met de sandinisten Christelijke Sociale Volkspartij en de op heeft, heeft zelfs tegenover het Socialistische Partij van Nicaragua persbureau Reuter verklaard, dat het vormen samen met het FSLN het CDN volgens hem de politieke arm Revolutionair Patriottisch Front. De van de contrarevolutionaire FDN is. vier overige partijen zijn niet aan één van de twee blokken gebonden, maar hebben wel hun voorkeur. De ConserPartijen vatieve Democratische Partij vertoont De sandinistische regeringspartij een hang naar het oppositieblok. De FSLN heeft Daniel Ortega Gaavedra Nicaraguaanse Communistische Paren Sergio Ramirez Mercado als kanditij en de Marxistisch-leninistische daten voor de verkiezingen voorgeVolksbeweging, een Trotskistische dragen. Ortega is de meer gematigde splintergroepering, volgen de sandibinnen het FLSN en staat een demonisten kritisch, maar willen wel met cratisch socialisme vóór. Maar binnen hen samenwerken. Zij vinden dat het de partij zijn er ook die een hardere revolutionair proces te langzaam gaat. lijn willen volgen en voorstanders zijn De voorkeur van de Onafhankelijke van een maatschappijvorm naar OostLiberale Partij is door de interne europees voorbeeld. Bayardo Arce is verdeeldheid moeilijk vast te stellen.
Van onze redactie buitenland De Westduitse minister van economische zaken Bangemann heeft Washington gewaarschuwd dat zijn land het niet langer pikt dat Verenigde Staten proberen beperkingen op te leggen aan de uitvoer van Westeuropese technologie naar Oost-Europa. Als het nodig mocht blijken, dreigde Bangemann, zal Bonn er niet voor terugdeinzen om dochterondernemingen in de Bondsrepubliek van buitenlandse concerns te verbieden exportbeperkingen die door de regering van het land van herkomst zijn opgelegd na te leven. De Engelse regering nam twee jaar geleden al zon wet aan. De Bondsrepubliek is de grootste handelspartner van Oost-Europa. Op dit moment speelt de kwestie van de order door Hongarije voor een computergestuurd telefoonnet bij de Westduitse onderneming Standard Elektrik Lorenz, een volle dochter van het Amerikaanse concern ITT. De apparatuur die daarvoor nodig is, staat op een Navo-embargolijst. De levering is daarmee een belangrijke toetssteen geworden voor de mogelijkheden van westerse bedrijven om technologie te exporteren. Eenzelfde order zal binnenkort ook door Roemenië geplaatst worden. geringsconsortium. Op de Belgische begroting stond zestig miljoen voor aanschaf van een soortgelijke machine door het nationale leger. Het verschil van 42 miljoen frank (2,2 miljoen gulden) met de prijs die door de Russen geboden is, wordt bijgepast door de Amerikaanse belastingbetaler.
'Wapenoverleg met Reagan geen zin' Van onze redactie buitenland De leiding van de Sowjet-Unie betwijfelt of er nog enige vorm van wapenoverleg tussen SowjetUnie en de Verenigde Staten mogelijk is. De huidige Amerikaanse regering heeft in de laatste paar jaar enorme schade toegebracht aan het systeem van bilateriale Russisch-Amerikaanse overeenkomsten dat in een vroeger stadium is opgebouwd en heeft in feite alles ondermijnd wat het fundament van samenwerking vormde op verschillende terreinen", aldus Leonid Zamjatin, directeur van het internationale bureau van de Sowjet-leiding.
Tegenbewijzen die er heel wat degelijker uitzien en die openbaar zijn, werden door Tindemans genegeerd. Zo stelde de firma Pégard een persdossier samen waarin men aantoont dat de machine, de Preciram 4, helemaal niet geschikt is voor militaire doeleinden. Noch voor het maken van raketsilo's, noch voor het vervaardigen van raketonderdelen. De gemeente Andenne, onder leiding van burgemeester Jean-Claude Eerdekens heeft het verzet van de werknemers van Pégard en de bedrijfsleiding steeds gesteund, zij het dat de socialist Eerdekens, een typisch Belgische wending gaf aan het conflict In een artikel voor „Moscow News", door het Vlaams-Waalse element erop het buitenland gericht blad, een van te benadrukken. De werknemers oefent Zamjatin zeer felle kritiek uit van Pégard hebben op de markt van op president Pégard om te protesteren, allemaal Een bewijs Reagan en zijn regering. te meer dat Moskou geen hun identiteitskaarten verbrand onverzachting in het beleid zal doorvoeder het motto „Van dit land willen wij ren vóór de Amerikaanse presidentsgeen burgers meer zijn". Burgemeesverkiezingen. ter en wethouders van Andenne steunden de actie en noemden in een verChemische wapens klaring Tindemans de „McCarthy van de jaren tachtig". Een internationaal verbod van cheUiteindelijk hield Tindemans geen mische wapens lijkt voorlopig van de poot over om op te staan. Hij werd baan nu de landen van Oost-Europa en de VS frontaal tegenover elkaar gedesavoueerd door zijn premier Wilfried Martens die verklaarde dat niets zijn komen te staan. Het Amerikaanse de levering van de machine aan de voorstel voor controle op naleving van het verbod op basis van „open uitnoSowjet-Unie in de weg stond tenslotte hadden technici van Pégard diging" wordt door de Sowjet-Unie afgewezen. Het zou de Amerikanen vrije toegang, contractueel en op verzoek van de Russen zelfs vrije toegang vrije toegang geven voor inspectie op bij de installatie van de machine. Er alle bedrijven in Oost-Europa, ook de was echter één maar. Als zich een bedrijven die niets met chemische produktie te maken hebben, aldus de andere koper zou aandienen voor dezelfde machine die bereid was evenSowjet-delegaties. De Oosteuropese veel te betalen als de Russen dan landen hebben een gezamenlijk tegenkrijgt die de Preciram 4. En ja hoor, die voorstel opgesteld voor inspectie door dook op. Een Amerikaans-Belgisch reeen internationale commissie.
—
6
SPORT
Uitslagen
Net geen wereldrecord voor oppermachtige Thompson
Atletiek Mannen:
1500 meter senes (eerste dne naar halve finales plus zes snelste verliezers): 1e serie: 1. Chesire (Kejn) 3.38.51; 2. Omar (Soe) 3.38.93; 3. Mei (Ita) 3.39.25; 4. Rogers (NZI) 3.39.78; 5. Gonzalez (Spa) 3.47.01; 6. Lahbi (Mar) 3.47.54; 7. Oesay (Gam) 3.59.14; 8. Alshaiji (Oman) 4.12.76; Loikkanen (Fin) uitgevallen. 2e serie: 1. Thiebault (Fra) 3.45.18; 2. Coc (GBr) 3.45.30; 3. Vera (Spa) 3.45.44: 4. Donovan (ler) 3.45.70; 5. Aden (Som) 3.46.80; 6. Atouini (Tun) 3.49.78; 7. Jones (Ant) 3.55.65; 8. Batotlhanyi (Bot) 3.58.69. 3e serie: 1. Ovett (GBr) 3.49.23: 2. Guimaraes (Bra) 3.4926: 3. O'Sutlivan (ler) 3.49 65: 4. Muraya (Ken) 3.51.61; 5. Guy (Jam) 3.52.04: 6. Patrignani (Ita) 3.52.63; 7. Aidet (Alg) 3.53 92; 8. Fawair (Jor) 3.59.85; Deleze
Van onze sportredactie
Slechts één punt scheidde Daley Thomspon uiteindelijk van het wereldrecord op de tienkamp. Daardoor bleef de bekroning van zijn twee dagen durende overmacht uit. Wel leverde het totaal van 8797 punten hem na Moskou (1980) zijn tweede Olympische titel op. De 26-jarige Brit is teven regernd wereld- en Europees kampioen.
(Zwi) uitgevallen. 4e serie: 1. Cruz (Bra) 3.41.01; 2. Scott (VS) 3.41.02; 3. Hillardt (Aus) 3.41.18; 4. O'Mara (ler) 3.41.76; 5. Gonzalez (Fra) 3.42.84; 6. Handelsman (Isr) 3.45.05; 7. Morceli (Alg) 3.45.09; 8. Musango (Zam) 3.46.99: 9. Allassane (Nig) 3.56.43: 10. Rodrigues (Sur) 4.02.87. 5e serie: 1. Abascal (Spa) 3.37.68; 2. Wirz (Zwi) 3.37.75; 3. Beeker (WDI) 3.37.76; 4. Materazzi (Ita) 3.37.95; 5. Scammell (Aus) 3.39.18; 6. Igorie (Tan) 3.39.62; 7. Jonga (Zim) 3.40.42; 8. Ganunga (Mal) 3.53.86; 9. Garaa Molina (Gua) 3.57.59; 10.Kim (ZKO)
4.02.63. 6e serie: 1. Cram (GBr) 3.40.33; 2. Spivey (VS) 3.40 58; 3. O'Donoghue (NZI) 3.40.69: 4. Bile (Som) 3.40.72; 5. Cherueyot (Ken) 3.41.96; 6. Namonge (Tan) 3.45.55; 7. Raiakumar (Mal) 3.55.19; a. Rudasingwa (Rwa) 3.57.62; 9. Sinon (Sey) 4.25.80; 10. Idjabe (Gui) 4.34.71. De zes snelste vertiezers zijn: Rogers, Materazzi, Scammell, Igorie, Jonga en Bele. 5000 meter halve finales (eerste zes naar finale plus dne snelste verliezers). 1e serie: 1. Waigverti (Ken) 13.38.59; 2. Leitao (Por) 13.39.76; 3. Ryffel (Zwi) 13.40.08; 4. Rynn (ler) 13.40.74; 5. Martin (GBr) 13.41.70; 6. Padilla(VS) 13.41.73; 7. Bane (Tan) 13.43.49; 8. Alcala (Mcx) 13.45.98; 9. Williams (Can) 13.46.34; 10. Lacy (VS) 13.46.65; 11. Aguilar (Chi) 13.51.13; 12. Ncube (Zim) 13.53.25; 13. Bounour (Alg) 13.57.43; 14. Loikkanen (Fin) 13.58.74. 2e serie: 1. Aouita (Mar) 13.28.39; 2. Moorcroft (GBr) 13.28.44; 3. Walker (NZI) 13.28.48; 4. Cheruiyot (Ken) 13.28.56; 5. Hutchings (GBr) 13.28.60; 6. Kipkoech (Ken) 13.29.08; 7. Erixon (Zwe) 13.29.72; 8. Vainio (Fin) 13.30.48; 9. Canario (Por) 13.32.65; 10. Campo (Por) 13.34.46; 11. Castro (Mcx) 13.42.04; 12. Clary (VS) 13.46.02; 13. Vertieek (Bel) 13.46.03; 14. Antibo (Ita) 13.47.53. De drie snelste verliezers zijn: Erixon. Vainio en Canario.
Tijdens de eerste negen onderdelen lag Thompson voortdurend voor op het recordschema van de Westduitser Jurgen Hingsen, die achter hem beslag legde op de tweede plaats (8673 punten). Op het laatste onderdeel, de slopende 1500 meter, zag Thompson de voorsprong van 44 punten, die hij op dat schema had, langzaam in rook opgaan. Uiteindelijk deden twee luttele tienden van seconden hem de das om. Eén punt was de even kleine als ongelooflijke marge (op een dergelijk totaal en na die voortdurende voorsprong), die hij verwijderd bleef van het wereldrecord, dat Hingsen op 9 juni in Mannheim bereikte. Op die manier veranderde er weinig: de Britse clown (het hele Coliseum lag aan zijn voeten) heeft alle titels, de Duitse bink het wereldrecord. Al voor de derde achtereenvolgende maal werd de laatste in een groot kampioenschap tweede achter Thompson.
Vrouwen meter halve finales (eerste vier naar eindstrijd): 1e serie: 1. GrifMh (VS) 22.27; 2. Ottey Page (Jam) 22.57: 3. Gevens (VS) 22.69; 4. Gaschet (Fra) 22.73; 5. Baptiste (GBr) 22.86; 6. Marjamaa (Fin) 23.12; 7. Vader (Ned) 23.43; 8. Waithera (Ken) 23.45. 2e serie: 1. Bnsco Hooks (VS) 22.28; 2. Jackson (Jam) 22.32; 3. Cook (GBr) 2238: 4. Bacoul (Fra) 22.53; 5. Baeley (Can) 22.75; 6. Masulk) (Ita) 22.88; 7. Gaugel (WDI) 23.02; 8. Davis (Bah) 23.02. Finale: 1. Bnsco Hooks 21.81 (Olympisch record); 2. Griffith 22.04; 3. Ottey Page 22.09; 4. Cook 22.10; 5. Grace Jackson 22.20; 6. Givens 22.36; 7. Bacoul 22.78- 8 200
Daley Thompson zwaait tevreden naar het publiek
Gaschet 22 86.
Verspnngen: 1. Stanceu Cusmir (Hoe) 6 m. 36; 2. lonescu (Roe) 6.81; 3. Hearnshaw (GBr) 6.80; 4. Thacker (VS) 6.78: 5. Jonyer (VS) 6.77; 6. Lorraway (Aus) 6.67; 7. Nunn (GBr) 6.53: 8. Ferguson (Bah) 6.44; 9. Lewis (VS) 6.43; 10. Scott (Jam) 6.40; 11. Garden (Aus) 6.30; 12. Dancetovic (Joe) 5.88. 100 meter horden (eerste dne van elke serie en de vier snelste vertiezers gaan over naar halvefinales): Eerste serie: 1. Fitzgerald (VS) 13.13 setx>nden; 2. Chardonnet (Fra) 13.32; 3. Denville (GBr) 13.46; 4. Ngambi (Cam) 13.54; 5. Nelson (Can) 13.77; 6. Ingiro (Ngy) 15.39. Teweede sene: 1. Streng (GBr) 12.86; 2. Oer (Bid) 13.14; 3. Nunn (Aus) 13.29; 4. Hunter (Jam) 13.44: 5. Uu (Chi) 13.64; 6. Pantaze (Gri) 14.20. Derde serie: 1. Denk (Brd) 13.32; 2. Turner (VS) 13.33; 3. Savigny (Fra): 4. Malgadey Forgrave (Can) 13.47; 5. AksufTur) 13.96. Vierdesene: 1. Page (VS) 13.32:2. Usifo(Nig) 13.54; 3. Kameli (Can) 13.72; 4. Capotosto (Arg) 13.90; 5. Elloy (Fra) 13.98. Geplaatst voor de halve finales: Fitzgerald, Chardonnet. Denville. Ngambi, Strong, Oker, Nunn, Hunter, Lui, Denk, Turner. Savigny, Malgadey Forgrave, Page, Usifo, Kameli. Capotosto. Elloy. 1500 meter halve finales (eerste vier naar finale plus vier snelste verliezers): 1e serie: 1. Benning (GBr) 4.10.48; 2. Melinte (Roe) 4.10.48; 3. Lovin (Roe) 4.10.58; 4. Geroes (WDI) 4.10.64; 5. Mcßoberts (Can) 4.10.64; 6. Van Hulst (Ned) 4.10.69; 7. Kane (VS) 4.11.86; 8. Richburg (VS) 4.13.35; 9. Ritter (Lic) 4.19.39; 10. Chepchercher (Ken) 4.21.97; 11. Bryan (Ant) 4.32.44; 12. Garcia (Sal) 4.38.00. 2e serte: 1. Dorio (Ita) 4.04.51; 2. Puira (Roe) 4.05.30; 3. Wysocki (VS) 4.06.65; 4. Boxer (GBr) 4.07.40; 5. McDougall (GBr) 4.09.08; 6. Scott (Can) 4.09.16; 7. McCabe (Zwe) 4.16.48: 8. Ramos (Chi) 4.22.03; 9. Gongora (Arg) 4.28.02; 10. Mukamurenzi (Rwa) 4.31.56. De vier snelste verliezers zijn: McDougall. Scott, Mcßoberts en Van Hulst. Hoogspringen: Geplaatst voor de finale: Holzapfel (Brd); Redetzky (Brd); Vasele (Roe); Yang (Chi); Ritter (VS); Ewanje Epee (Fra); Brill (Can); Stanton (Fra); Meyfarth (Brd); Zheng (Chi); Huntley (VS); Elliot (GBr); Spencer (VS); Browne (Aus) en Simeoni (Ita) allen 1.90 meter. Mafjon Wijnsma(Ned) haakfe de kwaltf.catie-ees niet. Zij sprong 1.70 meter. Kunstzwemmen Vereneegde Staten (Candy Costie en Tracie Ruiz) 195.584; 2. Canada 194.234; 3 Japan 187.992; 4. Groot-Birttannië 184.050; 5 Zwitserland 180.109; 6. Nederland (Marijke Engelen en Catrien Eyken 179.058; 7. Franknjk 176.709: 8. Mexico 176.409. Duetten: 1.
Boksen Halve finales
Papeergeswtcht: Salvatore Todisco (lta>—Keith Mwial (Zam): Todisco w.o.p (5—0); Paul Gonzales (VS)—José Marcelino Bolivar (Van): Gonzales w.o.p. (5—0). Vedergewicht: Metdnck Taylor (VS)—Omar Catari Peraza (Ven): Taylor wint op punten (5—0): Peter Konyegwachie (Nig)—Turgut Aykac (Tur): Konyegwachie wint op punten (5—0). Lichtgewicht: Luis F. Ortiz (Pn;—Martrin Ndongo Ebanga (Kam): Ortiz wint op punten (3—2); Pernell Whitaker (VS>—Chil-Sung Chun (ZKo): Whitaker wint op punten (5-0). Weltergewicht: Young-Su An (ZKo) —Joni Nyman (Fin): An wint op punten (3—2); Mark Breland (VS)—Luciano Bruno (Ita): (ireland wint op punten (5—0). Halfzwaargewicht: Anton Josipovec (Joe)—Mustapha Moussa (Alg): Josipovec wint op punten (5—0); Kevin Barry iNZ—E vander Holyfield (VS): Holyfield in tweede ronde gediskwalificeerd. VKeggewichtMcCrory (VS)—Can (Tur): McCrory w.0.p.) Redzepovske (Joe)—Bilali (Ken): Redzepovski w.o.p (s—o). Bantamgewicht: Hector Lopex (mcx)—Dale Walters (Can): Lopez w.o.p. (5—0); Maunzio Steexa (Ita)—Pedro Nolasco (Dom): Stecca w.o.p. (5—0).
Superzwaargewicht: Francesco Damiani (Ita)—Robert Wells (Gbr). Damiani wint door t.k.o. 3e ronde; Tyrell Biggs (VS)—Salihu Azis (Joe), Beggs wint op punten .5—0. Halfweltergewicht: Jerry Page (VS)—Mirko Puzoviv (Joe): Page w.o.p. (5—0): Dhawee Umponmaha (Tha) Mircea Fulger (Roe)( Umponmaha w.o.p. (5—0). MkMelgewicht: Virgil Hill (VS)—Mohamed Zaoui (Alg): Hill w o.p (5—0); Joon-Sup-Shin (ZKo)—Anstides Genzalez (Pn): Shen w.o.p. (4—1). Halfzwaargewicht: Frank Tate (VS)—Manfred Zielonka (8RD): Zielonka door blessure niet aangetreden; Shawn o'Sullivan (Can)—Christop Tiozzo (Fra;: O'Sullivan w.o.p.
—
(4-1).
Zwaargewicht: Henry Tillman (VS)—Angelo Musone (fta): Tillman w.o.p. (s—o; Willie Dewit (Can)—Arnold Vandetiijde (Ned): Dewitt w.o.p. (3—2) onder protest Vanderiijde.
Voetbal Halve finales:
Frankh|k—Joegoslavië 4—2 na verlenging
—
SID Het Olympisch bokstoernooi bij de halfzwaargewichten is zonder finale, maar met meer tumult dan in menige partij, aan zijn einde gekomen. Zonder te boksen, maar allerminst zonder slag of stoot, werd de Joegoslaaf Anton Josipovic behangen met het goud. Debet aan de chaotische taferelen in en rond de ring was de diskwalificatie van Evander Holyfield, de zo-
Bokstitel zonder finale veelste Amerikaanse bokser op weg naar een eerste plaats. Holyfield sloeg in de tweede ronde, met nog vijf seconden te gaan, zijn Nieuwzeelandse tegenstander Barry tegen het canvas. Echter nadat scheidsrechter Novicec, uitgerekend met de Joegoslavische natio-
naliteit, de vechtende partijen wilde scheiden. Diskwalificatie volgde, maar nog veel meer opwinding. De Ameri-
—
K2
*C* eneter
mannen, halve finales
Eerste serie: 1. Hugh Fisher/Alwyn Morris (Can; 3.29,09; 2. Barry Kelly/Grant Kenny (Aus) 3.30,24; 3. Bernard Bregeon/Patrick Lefgoulon (Fra; 3.32,35; 4. Christopher Canham/Jan Raciborski (GBr) 3.35,77; 5. Rober Jenkenson/Edwin Richards (NwZ) 3.38,80. Tweede serie: 1. Hermink) Menendez/Guillermo del Riego (Spa) 3.29.80: 2. Matthias Seack/Oliver Seack (WDI) 3.30.10; 3. Patrick Debucke/Patrick Hanssens (Bel) 3.31.00; 4. Wemer Bachmayer/Wolfgangh Hartl (Oos) 3.31.60; 5. Gert' Jan Lebbink/Ron Stevens (Ned) 3.36.36. Derde sene: 1. Daneele Scarpa/Francesco Überti (Ita) 3.28.25: 2. Bengt Andersson. Kalle Sundquist (Zwe) 3.29,80: 3. Terry KenVTerry White (VS) .329.81; 4. Alexandm Dulau/lon Geanta (Roe) 3.29,99; 5. Hrak) Amundsen/Einer Rasmussen
(Noo) 3.34,77.
Judo
Halfzwaargewicht (tot 95 kilogram) 1. Hyoung-Zoo Ha (ZKo); 2. Douglas Vieira (Bra); 3. Gunter Neureuther (BRD) en Bjami Fredenksson (Usl). Schoonspringen Vrouwen, torenspnngen (eerste twaalf in finale): 1. Zou
Jihong (Chi) 462.87 punten: 2. Chen Xiaoxia (Chi) 434,88; 3. Michele Mitchell (VS) 402,39: 4. Valerie Beddoe (Aus) 382,08, 5. Wendy Wyfand (VS) 376,11; 6. JulieKent (Aus) 371,10.
Hockeyers pas na strafballen langs Spanje
—
ANP/SID Pas in de reeks strafballen, die volgde op zeventig mi-
nuten reguliere speeltijd en twee verlengingen van vijftien minuten, waarin niet werd gescoord, heeft het Nederlandse mannen
hockeyteam donderdag Spanje
verslagen. Ties Kruize, Doyer, Van Grimbergen, Van 't Hek en Den Hartog pushten allen hun twee strafballen raak. De Spanjaarden faalden maar liefst zes keer, vooral danzij goed werk van doelman Lex Bos: 10—4.
Er is in Los Angeles twee dagen lang nauwelijks van een echt duel sprake geweest. Na de eerste twee onderdelen, de 100 meter en het verspringen, waarop Thompson met respectievelijk 10,44 seconden en 8,01 meter prestaties leverde, die hem ook bij de specialisten een goed figuur hadden laten slaan, was Hingsen al ver teruggeworpen.
De Westduitser kon alleen na het discuswerpen nog enige illusie koesteren, dat hij Thompson alsnog voorbij zou streven. Hingsen kwam tot op 32 punten. Bij het polsstokhoogspringen vergrootte Thompson, die 5,00 meter sprong tegen Hingsen 4,50 meter.het gat weer tot 148 punten. Ook bij het speerwerpen won de Brit weer 57 punten door Hingsen bijna vijf meter voor te blijven. Thompson toonde zich een ijzersterk atleet door te presteren op mo-
.
koestert Amsterdam illusies als het meent de Olympiade in 1992 voor anderhalf miljard gulden te kunnen vieren. In een gesprek met de Nederlandse staatssecretaris Van der Reijden van WVC zei Ueberroth dat een reële begroting drie tot vijf miljard gulden moet belopen. Van derReijden vond in de uitspraken van Ueberroth steun voor zijn verlangen dat de Amsterdamse begroting scherp wordt doorgelicht. „Ik wil in 1992 niet in het bejaardentehuis overvallen worden door een parlementaire enquêtecommissie, die moet uitzoeken wat er sinds 1984 allemaal is misgegaan", aldus de staatssecretaris. Ueberroth wees er op dat het bedrijfsleven enorm had bijgespijkerd voor „zijn" Spelen, onder meer door de bouw van nieuwe accommodaties voor zijn rekening te nemen. Bovendien heeft Los Angeles gebruik gemaakt van 60.000 vrijwilligers. Volgens Van derReij-
wordt vierde
—
ANP De Nederlandse inbreng in de finales van het Olympische kanotoernooi van Lake Casitas, blijft beperkt tot Annemiek
Derckx. Donderdagmorgen werden Ron Stevens en Gert jan Lebbink, die eerder in de halve finales van de k 2500 meter vijfde en laatste werden, ook op de kilometer uitgeschakeld.
Het Nederlandse tweetal eindigde in de halve eindstrijden van de k 2 1000 meter als laatste in een veld van vijt boten.
Ovett haalt halve finale
Ulla Hakanson maakte echter de opgave voor het Nederlandse paradepaardje Armemarie Sanders-Keyzer wel heel moeilijk door Zweden naar het op dat moment derde totaal van 4630 punten te tillen.
pure sport ANP — Het Nederlandse duo Ma-
rijke Engelen/Catrien Eijken heeft donderdag in stijl afscheid v genomen van de internationale kunstzwemwereld. In de finale van de strijd om het Olympisch kwam kampioenschap duet, het tweetal tot de beste score uit de loopbaan. De waardering van 92.00 punten voor de vrije oefening zorgde ervoor dat Engelen en Eijken, de nummers drie van Europa, de zesde plaats, in tussenstand na de verplichte figuren handhaafden. Hun totaalscore was 179.058 punten. De Amerikaanse kunstzwemsters Tracie Ruiz en Candy Costie visten het goud uit het water van het Olympisch zwembad, maar daar was geen kenner, en zeker niet de 12.000 Amerikaanse toeschouwers, verbaasd over.
Vanderlijde teleurgesteld na zijn gevecht met Willie De Wit echter niet opzij om hem dan met een opstoot te raken. „Dat had ik inderdaad moeten doen maar dat was eens te meer een bewijs, dat ik nog erg veel moet leren. Wat ben ik nu hier? Ik kom voor een heleboel mensen gewoon uit het niets. De Wit heeft een naam. Mijn ANP — Het Nederlands waterpoachternaam kunnen ze nog niet eens loteam zal bij de Olympische Speuitspreken. Maar dat zal misschien len van Los Angeles naar alle nog wel eens veranderen. Men weet nu waarschijnlijkheid nietverder kointernationaal in ieder geval, dat ik men dan vier jaar geleden in Mosbesta. Maar laat zij zich dan ook wel kou: de zesde en laatste plaats in meteen herinneren, dat ik in de eerste finalegroep. de plaats een bokser ben en geen straatvechter, zoals men hier zo graag aan De voorlaatste wedstrijd van donhet werk ziet." derdag tegen het nog puntloze Australië eindigde in een nederlaag met 7-8. IJshockey Op de eerste dag van het finaleHet was het vierde achtereenvolgende toernooi om de Europese ijshockeybeker voor verlies na de moeizame overwinninlandskampioenen in het Italiaanse Ortisei gen tegen China en Canada in de heeft Dukla Jihlava uit Tsjechoslowakije met 7—2 gewonnen van Dynamo Oost-Berlijn. De voorronden. Woensdag werd met 8-4 periodestanden waren; 2—l, s—o, o—l. van Spanje verloren.
Waterpoloërs
verliezen weer
—
Spelen kosten meer dan drie miljard Volgens de organisator
Dressuurequipe
stellen teleur
Eijken vierde in
Zwaargewicht Arnold Vanderlijde heeft geen kans gezien via de Canadees Willie DeWit de finale van het Olympische bokstoernooi te bereiken. Hierdoor bleef het voor hem bij een bronzen medaille, waarvan hij zich voor de partij alverzekerd wist.
van de Spelen in Los Angeles, Peter Ueberroth,
De Internationale Amateur Atletiek Federatie (lAAF) heeft bij het congres in Los Angeles een nieuwe tienkamptelling aangenomen. Volgens de nieuwe tabel, die nog niet is gepubliceerd, komt Thompson bij de gebruikelijke omrekening in elk geval boven het huidige wereldrecord.
Stevens-Lebbink
Engelen en
Van onze sportredactie
Van onze sportredactie
Vlaggen
Meteen na afloop van de tienkamp kregen de toeschouwers alvast een voorproefje van de sluitingsceremonie van zondag. Met de Engelse vlag holde Thompson over de atletiekbaan, op de hielen gezeten door de Duitsers Hingsen, Wentz en Kratschmer (in die volgorde twee, drie en vier) mét hun nationale driekleur. Daar weer achter kwamen de Amerikanen, die eigenlijk niets te vieren hadden, maar niet wilden achterblijven bij hun wèl succesvolle landgenoten op andere onderdelen, die al het hele toernooi op die wijze tegemoetkomen aan de overspannen nationalistische gevoelens.
—
Arbiter houdt Vanderlijde uit finale
De 21-jarige Limburger verloor op punten (2 —3), een nederlaag die uitsluitend te wijten was aan de openbare waarschuwing, die de Australische arbiter Davies in de derde ronde aan hem gaf. Davies trad daarmee alleen op tegen Vanderlijde, die inderdaad regelmatig het hoofd van de Canadees naar beneden duwde, wanneer deze aanviel. Hij had echter ook moeten optreden tegen de strijdwijze van DeWit, die voortdurend laag met hoofd inkwam. Bovendien trof DeWit zijn tegenstander ook verscheidene malen te laag en stootte hij op de achterzijde van het lichaam. De Australiër liet die inbreuken op de reglementen ongestraft. In het Nederlandse kamp is even overwogen een protest tegen de uitspraak van de jury in te dienen. Coach Ruud van der Linden zag daar evenwel vanaf nadat hij een seintje had gekregen, dat ook de jury d'appèl, die al enkele malen een uitspraak heeft veranderd, DeWit ook met 3—2 als winnaar had. Vanderlijde kwam tegen DeWit geen moment echt in gevaar. Hij hield de sterke Canadees goed op afstand, en begon naar mate de partij vorderde steeds brutaler te stoten. Was hij in de eerste ronde nog afwachtend, daarna werd Vanderlijde feller, maar nog steeds goed geconcentreerd en zonder echt dichterbij DeWit te komen. Toen de Canadees in zijn aanvalsdrang steeds met het hoofd naar voren wild aanviel, stapte de Nederlander
menten, waarop de druk het grootst was. Zoals bij het hoogspringen, door de lat in de laatste poging op 2,03 meter alsnog te laten liggen, of bij het discuswerpen, door na twee slechte worpen toch bij de laatste zijn gebruikelijke niveau te bereiken. Thompson toonde zich niet teleurgesteld over het gemiste record: Ik kwam hier om te winnen. Het wereldrecord komt nog wel." Dat zal er zeker nog wel komen.
pen van collega's en politie om te ontkomen aan de woede van de Amerikaanse begeleiders Op grond van de reglementen werd Josipovic automatisch winANP De Nederlandse dressuurnaar van de gouden medaille, om- ploeg heeft donderdag voor ongedat de ongelukkige Barry na zijn veer 25.000 toeschouwers, op de knock-out voorlopig buiten de ring racebaan van Santa Anita Park, moet blijven. Weer bij kennis kreeg even aan brons mogen ruiken. De de Nieuwzeelander het zilver als Zweedse
kaanse trainer, Pat Napli, wilde de bokspartij voortzetten met de onpartijdige Joegoslaaf als tegenstander. Novicec moest de hulp inroetroostprijs.
Brazilië—Italië 2—l na vertengeng. Kanovaren
Eindstand tienkamp: (Resp. 100 m, verspringen, kogelstoten, hoogspringen, 400 m, 110 m horden, discuswerpen, polsstokhoogspringen, speerwerpen, 1500 m en totaal). 1. Thompson (GBr) 10.44 8.01 15.72 2.03 46.97 14.34 46.56 5.00 65.24 4.35.00 8797 2. Hingsen (WDI) 10.91 7.80 15.87 2.12 47.69 14.29 50.52 4.50 60.44 4.22.60 8673 3. Wentz(WDl) 10.99 7.11 15.87 2.09 47.78 14.35 46.60 4.50 67.68 4.33.96 8412 4. Kratschmer (W0I) 10.80 7.40 15.93 1.94 49.25 14.66 47.28 4.90 69.40 4.47.99 8426 5. Motti (Fra) 11.28 7.45 14.42 2.06 48.13 14.71 50.92 4.50 63.76 4.35.15 8266
den zal het hoogstwaarschijnlijk onmogelijkzijn in Nederland een dergelijk aantal ook maar te benaderen. Volgens Van der Reijden moet ook de compactheid van de Spelen, waarvan Amsterdam uitgaat, opnieuw beschouwd worden.
„Ik denk dat een heleboel dingen niet kunnen zoals men wil. Wij kunnen niet zwemmen in de open lucht, maarwat moet Amsterdam met een nieuw zwembad, terwijl op de oude al verlies wordt geleden? Ga weg uit dat ene centrum, gebruik accommodaties in het land. Waar wij heen moeten is een kandidatuur van Nederland op naam van Amsterdam." Ueberroth bepleitte een „dictatoriale" organisatieopzet. De organisatie moet zich volgens hem niets aantrekken van het lOC, noch van wat de bevolking zegt. „Wanneer jedaarnaar luistert, ben je nog aan het praten als de Spelen al begonnen hadden moeten zijn", aldus de voorzitter van het LAOOC, die van zijn medewerkers nie.t geheel voor niets debijnaam Peter Ueberalles gekregen heeft. Willvan Ingen, commissaris
van politie te Amsterdam, denkt dat de Spelen van 1992 door zijnkorps te behappen zijn op zowel het gebied van verkeer als veiligheid.Die overtuiging is gegroeid tijdens zijn verblijf in Los Angeles. „Wij hebben", vertelde Van Ingen, „in Los Angeles weinig indicaties gehad over het aantal mensen dat door de politie is ingezet. Binnen ons korps hebben wij 2000 mensen. Het lijkt mij dat wij met een aanvulling van 500 tot 1000 man boven de normale sterkte, het werk zullen aankunnen. Voorwaarde is wel dat onze agenten over acht jaardan ook de werkweek van Los Angeles maken. Twaalf uur per dag. In de Olympische periode zal dan even veel overwerk geleverd moeten worden als normaal over een heel jaar.Een aantal zaken zal bij ons in ieder geval moeilijker uitvoerbaar zijn. De politie hier houdt zich op de achtergrond bij controlewerkzaamheden bij de ingangen. Het gebeurt door ongewapende vrijwilligers, die onmiddellijk hulp kunnen inroepen. Die vrijwilligers zullen we bij ons niet kunnen inzetten, wij zullen dat zelf moeten opknappen. Ons ontbreken ook preven-
tieve middelen die men hier wel heeft. De politie van Los Angeles heeft de beschikking over automatische vuurwapens, in Amsterdam niet en het lijkt mij ook niet dat de burgemeester daar een voorstander van zou zijn." De commissaris ontdekte ook dat de technische uitrusting van de politie in Los Angeles tijdens de Spelen veel verder ging danAmsterdamop dit moment is. „Vooral op het gebied van de verbindingsapparatuur. Men had hier 5000 portofoons tot zijn beschikking en die kosten per stuk 5000 gulden. De totale investering, die voor de begeleiding van politie nodig geacht werd, kostte 15,4 miljoen dollar, bijna vijftig miljoen gulden." Van Ingen constateerde dat in Los Angeles het werk van de politie werd vergemakkelijkt door de discipline van de toeschouwer, door het volstrekt ontbreken van
gewelddadigheden. „Bin-
nen het Coliseum waren, dacht ik, nimmer meer dan 200 mensen bezig. Een dergelijk aantal gebruiken wij bij een voetbalwedstrijd. Maar wanneer je hier een touwtje spant en jezegt dat er niemand over heen mag, dan gaat er ook niemand."
Steve Ovett op weg naar de finale Van onze sportredactie Na twee dagen van medisch onderzoek kwam woensdag het bericht dat de artsen aan Steve Ovett toestemming gaven aan de start te komen voor de 1500 meter. Geruchten over een lichte hartaanval werden ontzenuwd, de Brit zou na de 800 meter-finale ineengestort zijn door de naweeën van een bronchitis. Donderdag was Ovett er inderdaad weer bij en hij won op gemakkelijke wijze zijn serie. Die derde serie was overigens verreweg de traagste van de zes, zodat Ovetts eindschot onaangetast was gebleven. Als het in de halve finale of finale harder gaat, en dat is vrijwel zeker, dan valt te bezien of. de wereldrecordhouder nog mee kan komen.
Valerie Brisco-Hooks slaat opnieuw toe Van onze sportredactie
Het Olympisch atletiektoernooi beleefde een betrekkelijk rustige donderdag. Buiten de tienkamp stonden slechts twee finales op het programma. Valerie Brisco-Hooks werd de eerste atlete van deze spelen met twee gouden medailles. Aan haar verrassende triomf op de 400 meter voegde zij die op de 200 meter toe. Anisoara StanciuCusmir deed haar reputatie gestand door het verspringen te winnen. Nederland had een goede dag dankzij Elly van Hulst die, zij het op het nippertje, de finale van de 1500 meter binnenliep. Els Vader haalde de finale 200 meter niet. Brisco-Hooks was opnieuw niet de favoriete, toen zich de acht atletes voor de 200 meter-finale in de startblokken zetten, ook al had zij een
halve finale gewonnen. Maar goud was toch eerder toegedacht aan de Jamaïcaanse Merlene Ottey-Page of de tweede Amerikaanse, Florence Griffith, winnares van de andere halve finale. Valerie Brisco-Hooks kwam op de laatste zestig meter evenwel onstuitbaar opzetten. Griffith kaapte het zilver nog voor de neus van OtteyPage weg. Brisco-Hooks liep een schitterend Olympisch record: 21.81, slechts een tiende seconde boven het wereldrecord van Marlies Göhr. Het verspringen was spannend, maar de prestaties vielen tegen. De zeven meter bleef buiten bereik. De Britse Susan Hearnshaw ging dankzij een persoonlijk record lange tijd aan de leiding (6.80), maar werd in de vierde beurt door Anisoara StanciuCusmir, de Roemeense wereldrecordhoudster met 7 meter 43, overtroffen. 6,96 meter bleek goed voor goud. Eveneens in de vierde beurt sprong Angela Thacker (VS) naar een voorlopige bronzen plek (6,78), maar luttele minuten later werd zij en ook Hearnshaw overtroffen door de tweede Roemeense, Valy lonescu (6,81). Carol Lewis, zusje van de grote Carl, deed toen al niet meer mee. Na
drie sprongen stond de winnares van atletiekkampioenschappen zilver verhet WK brons negende. overde op de 1500 meter. Het atletiekprogramma bestond Van Hulst was blij dat zij deserie en verder uit series en halve finales. Elly halve finale van de 800 meter had van Hulst voldeed aan haar opzet op gelopen. De meeste meisjes kwamen de 1500 meter door de finale te bereivoor het eerst met de atmosfeer rond ken. In de eerste van de twee series een Olympische wedstrijd in aanrableek de vierde plaats weliswaar king. Zij kenden de procedure niet en niet haalbaar, maar met een tijd van waren stik nerveus. Zij kwamen alles 4.10.69 stapte zij toch nog als twaalfde aan mij vragen. Dan heb je toch een en laatste de finale binnen. voordeel." Elly van Hulst heeft in de halve finales van de 1500 meter haar ergerLevensge vaarlijk nis over de houding van de ploegleider Nederlandse van de atletiekMinder gelukkig was Elly van Hulst afvaardiging, Henk van der Worp, geweest met haar indeling in de eerste afgereageerd. Van Hulst had zich boos halve eindstrijd. „Ik was van tevoren gemaakt over de weigering van de toch niet ten onrechte bang geweest dat ploegleider haar trainer Theo Kersten het bij ons langzaam zou gaan. Bovenmedewerking te verlenen bij het verdien was ik echt bevreesd voor de krijgen van een accreditatie, waarKeniaanse Chepchirchir, die ik in het door hij toegang zou kunnen krijgen voorseizoen een paar maal heb onttot het inloopterrein. Van der Worp moet. Dat meisje kan gewoon niet had vorige week geweigerd het door lopen. Zij hindert voortdurend en zon het organisatiecomité verstrekte foriemand is levensgevaarlijk in een wedstrijd." De Afrikaanse had zich, mulier te tekenen met de argumentavolgens Van Hulst, in de eerste halve tie, dat anders bondscoach Bram Wassenaar voor niets in Los Angeles zou finale opnieuw niet onbetuigd gelaten. zijn. „De Roemeensen Lovin en Melinte „Ik heb mij daar verschrikkelijk hadden forse sneeën in hun benen kwaad over gemaakt. Op een gegeven door de spikes van de Keniaanse, die moment merkte ik dat het ten koste als maar heen en weer schommelt op zou gaan van mijn presteren. Daarom de baan. Direct na de finish werd er ben ik begin deze week na de 800 flink op haar gescholden. Ook de meter ook het Olympisch dorp ontAmerikaanse Richburg is getekend uit vlucht," aldus de atlete die in maart de strijd gekomen. Zij had een forse van dit jaar bij de Europese indoor- haal op haar bovenbeen."
7
BLAD
39 van Goya's Caprichos laat een geklede ezel zien die op een stoel zit en trots een stamboek met afbeeldingen Van zeventien ezelgeneraties openhoudt op een tafel die wordt versierd door het familiewapen, de ezel. Het is natuurlijk geen echte ezel, Goya kon geen echte ezels maken omdat hij zelf geen ezel was, dat is algemeen bekend. Het gaat hier zelfs niet om een afbeelding van een echte ezel. Inderdaad, "nen zou een echte ezel desnoods een broek en een jas kunnen aantrekken öi men zou hem met wat dressuur op een stoel achter een tafel kunnen laten plaatsnemen, maar een echte ezel zal looit een domme ezel kunnen zijn, *ant domme dieren bestaan niet. Genealogie — mijn voorouders wafen die en die, dus ben ik niet meer Zomaar wie, denkt men en strijkt blij Beer op zijn tak in een boom vol dode Blussen. Aikomst, levensloop vogellijm. Ik herinner me mijzelf nauwelijks of niet. Een dichte begroeiing van grassen, wat takken en hoog netelgroen, zonlicht op een steen met mossen, geur van regen op een warme dakpan, even weeïg boven in de buik, ttieteen als ik het voel sluit het me alweer uit. Uit mijn zesde levensjaar bezit ik alleen nog een foto op kaartformaat. Er staat een jongetje op. Het jongetje heeft kort blondhaar, het is let gekamd met een scheiding aan de rechterkant. Hij draagt een grijs kamgaren pakje met korte broek. Onder het jasje dat is dichtgeknoopt draagt hij een wit hemdje met een zwart vlinderdasje dat met een elastiek onder de kraag om de hals bevestigd is. Op de linkerrevers is een corsage bevestigd, een paar takjes waaraan Witte klokjes zitten boven drie groene blaadjes: ijzerdraadjes met geverfd en gesteven linnen. Het jongetje staat voorbeeldig stil en recht, met zijn beentjes naast elkaar, tegen een achtergrond van een wit gordijn dat zichtbaar werd nadat een zwaar pluchen gordijn werd opengeschoven. Hij staat daar tussen een kloostertafel rechts van hem en een vaas met witte bloemen, waarvan vooral de witte lelies waarschijnlijk een symbolische funktie hebben. Met de twee handjes houdt hij een zwart boekje voor zich Vast. Het is waarschijnlijk een kerkboekje. Ergens tussen de bladzijden steekt eventjes een stukje papier uit. Een doodsprentje? Hij weet het niet, het is zijn boekje niet. Van zijn blote benen is niet veel te zien. De wat wijde korte broek heeft zomen tot even boven de knie en even onder de knieën zitten de elastieken boorden van de opgetrokken kousen strak om de benen, de ene iets hoger dan de andere. De twee lakschoentjes staan te glimmen op een gebloemd tapijt. Ik ben het jongetje. Nee, zegt het jongetje, dat ben ik. Hij heeft gelijk, ik weeg immers 65 kilogram, ben 1.76 lang en mijn haar is niet meer blond. Ik bedoel dan ook: dat jongetje was ik. Ik? kijkt het jongetje me verwonderd aan. Ik ben van mij, zegt hij. Je was van jou, verbeter ik en, ja, lach ik, ik heb alle
ledereen is beduusd op zijn plaats blijven staan. En nu moet het dus in de richting van de uitgang gaan! Maar daar zie ik mijn moeder, mijn allerliefste moeder al uit de kerkbank komen en mijn vader erachteraan! Mama, mama! Papa! Papa! En daar begon het rukken, het trekken, het spartelen en het slaan. Ik beet. Ik probeerde me uit de vreselijke houdgreep te drukken. Mijn moeder trok aan mijn armen en schreeuwde almaar: Laat dat kind, laat mijn kind los! Maar mijn vader, mijn vader, mijn vader, die was pas sterk! Die kon pas echt toeslaan! En ondanks dat er van een leeftijdsverschil tussen mijn vader en de waanzinnige geen sprake was, was het bij voorbaat duidelijkwie hier zijn mannetje zou staan: mijn vader!
—
Hij mepte hem eerst keihard tussen de ogen en toen diep in de maag. Ik werd erdoor losgelaten en terwijl mijn moedertje me tot zich nam, sloeg mijn vader nog een keer, op een der oren: Bam! De waanzinnige zwabberde even op zijn benen, maar de volgende klap was een mokerslag op de lever en die velde hem, onverbiddelijk, achterover viel hij tegen de banken en zakte ineen. Mijn vader wilde hem daarop nog een doodschop geven. Had hij het maar gedaan! Had hij het maar gedaan! Maar er waren nu mensen tussen mijn vader en de waanzinnige in gaan staan. Men probeerde mijn vader te kalmeren. Twee ooms hielden hem bij de schouders. Mijn moeder was met mij in een stille zijkapel gegaan. Ze huilde nog meer dan ik. Op willekeurige momenten wilde mijn vader weer gaan slaan: Hem verrot slaan! Maar door die ooms bleef hij bij de waanzinnige vandaan. Ook de pastoor was er nu bijgekomen. Hij boog zich over de waanzinnige en bad: Heer, vergeef het hem, hij weet niet wat hij doet. Toen de waanzinnige even later de ogen opsloeg, sloeg de pastoor juist boven hem een wijwaterkruis. Ernstig gewond sprong de waanzinnige gillend overeind, sloeg zijn magere lange handen voor het ingevallen gezicht, iedereen, zelfs mijn vader, deinsde omdat het er hevig naar zwavel openlijk terug, ik ben er de persoon niet naar partij te kiezen. Orgel en gezang. Het rook. Daar draaiden de kerkpoorten kan mooi zijn. Maar die jongetjes die met stroeve grendels open en gillend daar vooraan al een half uur op de en in stank vluchtte de gestalte in zijn blote knieën moeten zitten zijn niet zwarte vleermuismantel weg in de zomaar jongetjes, althans een van die diepe nacht. In de zijkapel kwam ik jongetjes is niet zomaar een jongetje! snokkend tot mezelf. Mijn moeder droogde mijn tranen. Ze doopte een Er wordt nu bij het altaar aanstalten zakdoekje in de wijwaterbak onder gemaakt om met de gouden kelk vol het mariabeeld en drukte het vochtig hosties de trappen af naar de commukoele doekje tegen mijn voorhoofd niebanken te gaan. Moet ik dit nog terwijl ik haar andere hand heerlijk langer aanzien? Heb ik geen recht op tegen mijn achterhoofdje voelde. Ook sprenkelde ze wat Keuls water op een zelf gekozen bestaan? Orgelmuziek. Ik zie de eerste jongetjes rechts mijn corsage. Even verdreef het de geur van wierook. Mocht ik haar om en de eerste meisjes links uit de banken komen om naar voren te gaan. een pepermuntje vragen? Ze had altijd Dan werk ik me met brute kracht een rolletje in haar tas. Maar nee, ik langs de mensen in mijn bank, hol moest nog mijn reine maag bewaren, door het middenpad en roep: Blijf bij omdat ik nog steeds niet mijn eerste mij vandaan, raak mij niet aan! Ik communie had gedaan. Ik schrok: Werd ik nu overgeslagen, kon ik nog sleur mezelf uit de rij voor de communiebank vandaan, ik houd het jongetje wel de eerste communie doen? Toen stond mijn vader in de ingang van de stevig vast onder zijn rechterarm.
Inleidende excommunicatie begrip voor het bevattingsvermogen van een zesjarige, maar nu ben je ook van mij... Zie ik tranen in zijn ogen? Ik moet oppassen hem nu niet te overrompelen met mezelf. Kinderen vergeten snel. Ik ga dus wat achteraf staan. En met vriendelijke ogen kijkt hij in de kamera als de fotograaf daarom vraagt. Dan moet er weer een ander jongetjeop dezelfde plaats gaan staan. Het luiden van kerkklokken is te horen. De fotograaf berispt twee andere jongetjes die nog niet aan de beurt zijn geweest: ze moeten ophouden met elkaar te zitten duwen, ze moeten zich gereed maken, er is niet veel tijd, we hebben haast. Ik verlaat de studio maar vast en loop vooruit naar de kerk, anders heb ik zo meteen geen goede plaats Zie je wel, als ik binnenkom zijn bijna alle banken vol. Vooraan zie ik mijn ouders zitten, maar ik moet achteraan maar gauw ergens gaan zitten, anders
moet ik een uur lang blijven staan. Na
tien minuutjes komen er kinderen in twee lange rijen binnen, links zijn het meisjes, allemaal in witte jurkjes en met in de gevouwen handen een klein boeketje bijeengehouden door zilverpapier, rechts zijn het jongetjes die ook lopen met gevouwen handen, maar zonder bloemen. Er wordt gezongen. Helemaal vooraan zijn aan weerszijden van het middenpad enkele banken vrijgehouden. De kinderen worden beduid nu in die banken te gaan. Dan ontstaat er even beroering onder het kerkvolk als een van de jongetjes lijkbleek in de kerkbank achteroverslaat. Zijn achterhoofd bonkt tegen het houtwerk. Door een paar volwassenen wordt hij naar buiten geleid. Enkele minuten later komt men weer met hem binnen, nog steeds is hij lijkbleek ondanks dat hij zijn ogen van diepe schaamte heeft neergeslagen als hij de lange weg terug door
het middenschip tussen de twee wach-
ters moet afleggen. De dienst isinmid-
dels begonnen. Maar waarom laat men dat kind niet lekker naar huis gaan om een boterham met pindakaas te eten? vraag ik fluisterend aan mijn buurman. Ik wil eigenlijk geen antwoord, want dat weet ik al. De kinderen willen dit voor geen prijs missen, ze hebben zich er maandenlang op voorbereid, fluistert hij terug. Flauwekul, denk ik, het zijn de volwassenen, het is de parochie die dit allemaal organiseert en die geen inbreuk op de organisatie duldt. Ik zie de ouders de jurkjes en pakjes, de haarscheidingen en snotneuzen van de andere kinderen met die van hun eigen kroost vergelijken. En die kinderen rammelen van de^ honger en sterven bijna van de zenuwen. En daar vooraan bij het altaar is er eentje in zijn mooiste kazuifel en in zijn element. Ik weet, zo gaat het nu eenmaal, laat ik me niet zo opwinden,
Huub Beurskens kapel: Kom, zei hij, het gaat nog wel, de pastoor heeft op je gewacht. Toen
nam hij me bij de hand en bracht me naar de communiebank. Alle anderen zaten allang weer in de banken en iedereen keek alleen naar mij. Wat was dat stil. Dat was eng. Niet het ontvangen van het gezegende witte schijfje dat hadden we al wekenlang geoefend met ongezegend brood. De hele gebeurtenis bracht wel als voordeel met zich mee dat iedereen na de kerk, thuis tijdens het feest, zijn uiterste best deed in opgetogenheid en vrolijkheid. Ik kreeg veel geschenken. Een metalen vliegtuig met draaiende propellers. PAA stond er op de staart: Pan American Airways. Ik vloog op die zonovergoten dag over oceanen, dampende delta's en dichte jungles vol vlinders, orchideeën en slingerapen. Men riep me uit de tuin omdat ook de pastoor was gekomen. Toen ik in de kamer kwam zette hij zijn bordje met gebak even opzij en dwong me opzijn knieën te zitten. De sigaar hield hij tussen de lippen, er viel witte as in mijn haar, die smerige hond. Een arm hield hij op mijn borstkasje gedrukt. Moest ik weer spartelen, moest ik weer gillen? Nee, dan zou mijn vader me ernstig bedillen. Maar mijn moeder zag me zo gespannen zitten dat ze de pastoor maar een glas cognac aanbood, zodat ik, toen hij het prijzend van haar aannam, van zijn zwarte knoopjesjurk afschoot. Ik vloog weer. Het was geluk. Ofschoon ik op die dag en gedurende jaren later nog wel eens even bang werd. Een kind vergeet niet snel. Nog jarenlang geloofde ik in het bestaan van een hel. Fragment uit de verhalenbundel „Het China" — in voorbereiding. Huub Beurskens (1950) erolejde de kunstacademie te Tilburg, daarna werkzaam in hel onderwijs. Publiceerde tot nu toe de volgend poëziebundels: Blindkap (1975),
Cirkelgang (1977). Op eigen schaduw hurken (1978), Vergeet het meisje haar pappas maar (1980), De vissers dereigers (1982), Het graf van Dubois (1983; samen met WielKusters) en Het vertrek (1984). Proza dat van zijn handverscheen: De leguaan (1979), Noordzeepalmen (1980) en De stroman (1962). Dit jaar verscheen de essae/bundel Schrijver zonder stoel. Verder heeft Beurskens de volgende vertalingen verricht: Gottfried Berm: Bruggen slaan (1978), Nellie Saschs: Groeiende raadsels (1979) en Georg Trakl: Het zwijgen in de steen(l96l). Voor de Groene Amsterdammer schrijft Huub Beurskens proza- en poëziekritieken en hij bespreekt hiehn Nedertandse literaire tijschrijften.
FILM
Sterke vrouw in suikerzoete romantiek Op Sky Channel in het programma Musicbox waarin elke dag twee maal twee uur videoclips vertoond worden, 's al wekenlang de titelsong van Romancing the Stone te zien en te horen. De clip laat natuurlijk de zanger Eddy Grant zien, ">aar ook scènes uit de film. Een Aardige publiciteitsstunt wanneer je bedenkt dat de trailer nu het publiek bereikt in de bioscoop, maar ook thuis voor de buis. Van het lied kan ik filter niet warm ofkoud worden.
ROMANCING THE STONE De titelsong mag dan niet veel voorde film doet dat wel. Romanci-ng the Stone is puur amusement Segoten in een eigentijdse romantische komedie met veel actie. Joan Wilder (Kathleen Turner) is pen romanschrijfster. Ze gelooft nog "eilig in de Prins op het Witte Paard en wacht al dertig jaar op hem. Ze Verdrijft de tijd met het schrijven van succesvolle romans, waarin de heldin steevast door de held gered wordt, Waarna ze samen de toekomst tegemoet rijden. Het rustige leventje wordt wreed verstoord, wanneer haar Zus in Columbia in een louche zaak betrokken raakt en de hulp van Joan nodig heeft. Vanaf dat moment moet de wereldvreemde Joan op stap. Tijdens een enge busreis en omzwervin§en door de jungle wordt ze door Sevaarlijke mannen bedreigd. Maar Joan weet zich staande te houden en wordt naarmate de avonturen angstiger worden, steeds dapperder. Zelfs mkt het haar om indruk te maken op die man die haar als verdwaalde Ame'"'kaanse toeriste op sleeptouw neemt.
stellen,
Romancing the Stone werd voor een "Sroot gedeelte op lokatie in Mexico
°Pgenomen. De jungle en de armoedi§e dorpjes zorgen voor een broeierige "'uidamerikaanse sfeer, die nog versterkt wordt door de tropische regendie met regelmaat losbarsten ac grond in een modderpoel verande-en
buien,
Kijken en luisteren
Joan Wilder in gevecht met Zolo boven een put met hongerige krokodillen Het is jammer dat het romantische avonturenverhaal per se ook een komedie moest worden. Hierdoor zijn een aantal karakters net even te dik aangezet. Het gegeven van Romancing the Stone is namelijk op zichzelf al grappig genoeg. Het zuiver romantische verhaal kan in ons rationele tijdperk eigenlijk niet meer. Maar omdat de vrouwelijke hoofdpersoon zeer eigentijds is en toch nog in de Romantiek gelooft, wordt het romantische gegeven van de film ook geloofwaardig. Kathleen Turner als Joan Wilder is trouwens Helemaal ijzersterk. De actrice heeft talloze gezichten, die ze zonder terughouding gebruikt. In het begin van de fllm IS ze Uitgesproken
Mozart
The Dead Zone is een uitstekend verteerbare, maar nogal onevenwichtige film. Andere Sinema, hei Belgische filmtijdschrift, wijdt deze maand een uitgebreid artikel aan de films van Cronenberg en de schrijver komt tot de conclusie dat in zijn films de verhouding tussen lichaam en geest altijd een essentiële rol speelt. In zijn vroegere films heeft de onderlinge beïnvloeding van lichaam en geest de meest vreemdsoortige gevolgen, soms resulterend in wildgroei van compleet nieuwe organen. In TheDead Zone doet Cronenberg het wat kalmer aan. Het verhaal betreft een leraar, die na een autoongeluk vijf jaar in coma ligt. Na zijn ontwaken blijkt hij via rechtstreeks lichamelijk contact met mensen iets te kunnen vertellen over hun leven en
fnerine Patriasz, alt, Ad van Baas-
~?k, tenor en Harry van der Kamp, bas) onder leiding van Ton hoopman een geheel aan Mozart "§ewijd programma brengen. Uitgevoerd zullen worden Mozarts
j^3tste. door zijn leerling Franz Xaver
■^üssmayr voltooide, werk: Requiem, Divertimento en de zelden te
"oren Vesperae solennes de confessore.
2MWï^^o£2ï^ *-^. - Lumière Rotterdam. Haag
l,
David Cronenberg, de Canadese regisseur van TheDead Zone, heeft een respectabel aantal horror films op zijn naam staan. Drie jaargeleden draaiden zijn films Scanners en The Brood in Cineac Damrak, ofwel zijn verdwenen in het obscure zombiecircuit. Voor The DeadZone schreef Cronenberg voor het eerst niet zelf het scenario. De film is gebaseerd, zoals dit de laatste tijd vaak het geval is met vergelijkbare films, op een boek van Stephen King.
THE DEAD ZONE
en vier zangsolisten merkoor jTannie Willemstijn, sopraan, Ca-
Tlte| : R omancing the Stone; Regie: Robert Zemeckis; Scenario: Diane Thomas. Met: Michaël Douglas, JJKath-
hen te laten vertellen over hun verwachtingen van film, televisie en video in de toekomst. Onder andere komen Godard, Morrissey, Fassbinder, Herzog, Spielberg, Antonioni en Güney aan het woord. Pikant detail is dat Wenders zijn gasten alleen liet met een lopende camera voor hun neus en een zendermicrofoon op hun kleren bevestigd.
Fassbinder, Herzog en Wenders in hotelkamer 666
American Filmdirectors, another generation werp. Dit versterkt de indruk dat je naar bewegende foto's zit te kijken. Maar juist door de beweging en het montageritme wekken de Peter Hutton-films een emotie op, die uitblijft wanneer je series foto's bekijkt. Het is' de regisseur gelukt om met zeer eenvoudige elementen, namelijk statische beelden van doodnormale momenten, cinematografische kunst te maken, die van het begin tot het
De visioenen van een gekweld man
ren.
Op dinsdag 20 augustus zullen in s*e Grote Zaal van het Concertgebouw The Amsterdam Baroque °rchestra, het Nederlands Ka-
kleurloos met het strak weggetrokken haar en nauwelijks make-up op haar gezicht. Het is verrassend om deze timide droomster te zien veranderen in vechtlustige avonturierster en femme fatale. Haar mogelijkheden worden uitstekend uitgebuit. Haar tegenspeler Michaël Douglas, die de film ook produceerde, is veel statischer. Ik vermoed dat hij tot de mooie mannen gerekend kan worden, maar door de afwezigheid van een dynamische uitstraling valt hij veel minder op. Aletta Veld
Deze week beginnen de filmpjes van Peter Hutton en Room 666 van Wim Wenders hunrondgang langs de verschillende filmtheaters die het programma, „American filmdirectors, another generation" vertonen. Peter Hutton kreeg op het Filmfestival Rotterdam 1984 de prijs van de Nederlandsefilmpers voor zijn korte, geluidlozezwart-wit films, waaronder New VorkNear Sleep For Saskia (1972), New Vork Portrait Chapterl (1978) en Boston Fire (1979). Het lijkt vreemd dat de Duitse Wim Wenders ondergebracht is bij de Amerikaanse filmregisseurs. Maar gezien het feit dat hij sinds enkele jarenzijn films in de Verenigde Staten produceert en regisseert ishij hier op zijn plaats. De films van Peter Hutton zijn reeksen van statische opnamen van de meest uiteenlopende situaties. Langdurige Shots van wolkenvelden die langs de hemel jagen, zwermen vogels in de lucht, stukken papier die door de wind opwaaien, waterdamp die opstijgt, een zonnestraal waar het stof in danst. Je ziet in de beelden bijna geen mensen en de camera staat stil, maar toch is er een voortdurende beweging in het beeld, veroorzaakt door weer en wind. De opnames zijn verschillend van lengte; shots van enkele minuten worden afgewisseld met shots van enkele seconden, strikt van elkaar gescheiden door zwarte delen. De beelden onderling vertonen weinig samenhang, slechts zelden is er een reeks te zien met hetzelfde onder-
Christopher Walken en Martin Sheen zelfs over hun toekomst. De „energiestromen" die hij bij lichamelijk contact schokken en sidderend incasseert, worden in de film vertaald tot een serie overdadig gedramatiseerde scènes. Dat is jammer omdat de film verder uitblinkt door soberheid, een subtiele geluidsband en het uitstekende, terughoudende acteren van Christopher Walken. Blijkbaar kan het horror-genre het nog steeds niet stellen zonder visueel stuntwerk. Toch is The Dead Zone een film, waar je best nog wel wat over kunt mijmeren. Het in Andere Sinema
onderscheiden lichaam-geest thema is duidelijk terug te vinden in deze film. Na zijn ongeluk blijft Johnny Smith kreupel, een soort prijs die hij moet betalen voor zijn „gave". Ook zegt hij, dat de visioenen hem letterlijk uithollen, hem het gevoel geven beetje bij beetje te sterven. Daarbij is het verhaal geconstrueerd rondom een liefdesdrama, waarin nog andere ideeën worden aangedragen over het functioneren van de menselijke geest. Door het ongeluk verliest Johnny zijn grote liefde, die in de periode,
waarin hij in coma lag, is getrouwd. Dit is voor hem moeilijk te verteren, temeer omdat zij steeds weer opduikt in zijn leven. Ook als hij haar probeert te ontlopen door in volstrekte anonimiteit te leven, ontmoet ze hem toevallig tijdens een huis aan huis campagne voor een Amerikaans politicus. Deze ongelukkige liefde is door de hele film heen gesponnen en het is geen toeval, lijkt me, dat Johnny's visioenen verband lijken te hebben met zijn persoonlijke leven. Op een ingewikkelde manier vormen deze visioenen een soort oplossing voor zijn problemen. Maar de film hinkt op teveel gedachten, met name het deel waarin een Amerikaans politicus onderwerp van zijn visioenen wordt. Hier zijn teveel zijsporen in het verhaal ingelast. Johnny besluit de politicus te vermoorden op een manier, die erg veel doet denken aan de moord op Kennedy, niet in het minst omdat Martin Sheen de politicus Stillson van dezelfde glimlach en gebaartjes voorziet als Kennedy in de onlangs uitgezonden televisieserie. Via deze gelijkenis ligt het voor de hand om Johnny te associëren met Lee Harvey Oswald. Maar waarom Cronenberg de kijker deze associatie opdringt blijft volledig onduidelijk. Frans van Oers The Dead Zone; regie: David Cronenberg; met: Christopher Walken; Brooke Adams; Martin Sheen; in:
Calypso 1, Amsterdam.
einde boeit. Je moet om zijn films te ervaren wel willen kijken.
Angst Hierop aansluitend, maar van geheel andere orde is Room 666 van Wim Wenders. In 1982 zat Wenders in Cannes voor de presentatie van zijn Hammett. Hij kwam op het aardige idee om de daar verzamelde regisseurs voor de camera te halen en
Slechts enkelen, waaronder Godard, Spielberg en Antonioni hadden de moed om een uitgebreide monoloog te houden over de toekomst van film en televisie. De anderen deden dit onderwerp af met enkele korte zinnen. Ik kan me niet indenken, dat ze niet meer over dit onderwerp te melden zouden hebben, dus ik vermoed dat angst voor de camera hier vooral de oorzaak van is. En dan komt meteen de vraag op, in hoeverre Wenders echt geïnteresseerd is in de opvattingen van zijn collega's, want er zijn veel effectievere interviewtechnieken te bedenken. Nu is Room 666 gewoon een aardige film, waarin allerlei grootheden te zien zijn, die min of meer zinnige dingen zeggen over de toekomst van film en televisie. En blijkbaar wordt er nogal verschillend over dit onderwerp gedacht, van spottend negativisme van Godard tot revolutionair optimisme van Antonioni met een scala van ideeën daar tussen in.
Aletta Veld Titel: New Vork Near Sleep For Saskia (1972), New Vork Portrait Chapter I (1978) Boston Fire (1979). Regie: Peter Hutton. Titel: Room 666. Regie: Wim Wenders. Theater: Desmet. Amsterdam.
(Advertentie/lngez. mededeling)
Nietwaar? De film Angel heeft kop noch staart. Het is een slome thriller, een platvloers drama, gesitueerd op Hollywood Boulevard temidden van net iets te fraai opgetutte typetjes. Een geestige, levenswijze travestiet, een verdrietige clown, een nostalgische cowboy en een geflipte schilderes.
ANGEL Echt een straat voor een film moeten de makers gedacht hebben. Mensen zijn in werkelijkheid veel gekker dan je kunt bedenken, dus we laten maar eens een paar mafketels een aantal malen langs de camera lopen. Dat levert in ieder geval een leuk exotisch sfeertje op. En om er de gang een beetje in te houden, laten we in deze chaos nog een jeugdprostituée en een gestoorde lustmoordenaarrondlopen. Dan is defilm niet alleen exotisch maar ook nog spannend. Met zoveel gouden ideeën voorhanden vond men het kennelijk niet meer nodig om nog enig denkwerk te verrichten over het verhaal dat men wilde vertellen. Ach wat maakt het uit, als het er allemaal maar een beetje lekker uitziet. Nietwaar? Frans van Oers Angel: regie: Robert Vincent O'Neill; met: Cliff Gorman, Susan Tyrrell, Donna Wilkes; in: 7 theaters in de grote steden.
DEZE MAAND IN SKOOP FILMMAGAZINE: Reportage:
In Rusland wordt meer gemaakt dan Oblomow Verhaal: Cherry Duijns in korte broek over Indiana Jones
Interview:
Marleen Gorris over Gebroken Spiegels: 'Ik ben geen mannenhaatster!'
Onthullend:
Nieuwe directeur Filmmuseum gaat nooit naar
defilm
En ook: Lillian Hellman, Annette van Trigt, Meryl Streep, Erik van Zuylen.
SKOOP NU TE KOOP
8 (Familiebericht)
schrijven 1988. Het Internationaal Olympisch Comité heeft bekend gemaakt dat aan Amsterdam de Spelen van 1992 zullen worden toegewezen. Amsterdam op zn kop. Een geldverslindend project moet het internationaal aanzien van Nederland weer wat opvijzelen. Er wordt gedemonstreerd. Onder aanvoering van allerlei notoiAmsterdam-Zuid-bewoners re wordt de bevolking gemobiliseerd hier een krachtig Nee tegen te zeggen. Werklozen sluiten zich aan. Het zijn er al meer dan een miljoen, dus Lubbers is van het politieke toneel verdwenen. Hij is weer directeur geworden van zijn scheepswerf, diep onder de indruk van de openbaar geworden inkomens van de RSVjongens. Amsterdam-Zuid moet omgeploegd worden. Villa's tegen de vlakte. Een metrolijn moet het Olympisch
WE
1992 door
PAUL ROSENMÖLLER
stadion met de Bosbaan, het Wagner-stadion en de RAI verbinden. De villa-bewoners lopen voorop. Ook zij kunnen zich nu voorstellen wat de Nieuwmarkt-rellen hebben betekend. Gouden tijden voor de ME. De wapenstok, de brandspuit, alles moet er aan te pas komen om dit verzet de kop in te drukken. En dat in een stad die zichtijdens de presentatie als politiek stabiel voordeed. Het is maar goed dat de net uitgebroken Rotterdamse havenstaking niet
naar Amsterdam overslaat, anders zou de chaos helemaal compleet zijn. Na '70 en '79 is het in '88 weer tijd voor een grote staking. De Rotterdamse haven wordt gepresenteerd als onze nationale trots, als wereldhaven nummer 1. Wij, havenarbeiders, hebben daar schijt aan, wij komen om ons vreten te verdienen en verder niets! De politiek slaat de plank weer eens helemaal mis. Het chauvinisme van de Nederlanders kan niet tippen aan dat van de Yank. Ach, van wat commercie zijn ook wij niet vies. Zelfs de communisten vergissen zich lelijk. Walraven mag zeggen dat we het niet zo doen als de Amerikanen, maar nü blijkt dat hij niet veel te zeggen heeft over hoe het moet, want dat maken de grote concerns wel uit. Heineken, Philips en de banken maken de Spelen" en natuurlijk niet een of ander wethoudertje. En Ed van Thijn zal nog moeten knokken voor een tweede ambtstermijn anders mag hij nog niet eens acte de presence geven.
Zeer geachte minister Schoo, Het Nicaragua Komitee Nederland richt zich tot u door middel van deze open brief naar aanleiding van uw bezoek aan Nicaragua op 10 augustus aanstaande. Wij juichen uw streven toe om u ter plaatse op de hoogte te stellen van de Nicaraguaanse situatie. Voor- en tegenstanders laten zich helaas vaak teveel leiden door emoties en belangen in plaats van kennis en Deze week gaat minister Schoo van ontwikkelingssamenwerking waarnemingen van het feitelijke proces. De Nicaraguaanse samenleving is op bezoek in Nicaragua. Het Nicaragua Komitee Nederland echter zo complex, dat wij betreuren grijpt deze kans aan om de minister per open brief dringend te dat uw bezoek slechts van korte duur verzoeken de ontwikkelingshulp aan Nicaragua op zijn minst niet zal zijn. in te krimpen. Schoos Herijkingsnota doet vrezen dat de minister (...) dat wel van plan is. De Waarheid drukt een aantal passages uit de Het belangrijkste motief (om te pleiopen brief af. ten voor handhaving van de ontwikkelingshulp op het huidige niveau red.) steund worden door de huidige regeis dat de Nicaraguaanse regering een werkt wordt. In Nicaragua is dit duibeleid voert, gericht op het verbeteren delijk wél het geval. Daarom vinden ring van de VS. (...) van de positie van de allerarmsten. De wij dat Nicaragua een derde wereldVolgens Nicaraguaanse regeringsopzienbarende vooruitgang die deze land is waarmee een specifieke ontzijn bronnen de contraregering in vijf jaar tijd heeft bereikt wikkelingsrelatie moet worden onderverantwoordelijk revolutionairen met betrekking tot gezondheidszorg, houden. woningbouw, onderwijs (alfabetiseDe Nederlandse regering heeft in voor 7391 slachtoffers in de afgelopen 1981 aan Nicaragua de status van 3,5 jaar en voor meer dan 500 miljoen ring), landhervorming en het garanderen van basisvoedsel tegen betaalbare wederopbouwland toegekend, dat wil dollar schade. Dat is bijna evenveel als de schade die door een officiële Verprijzen, is algemeen bekend. Ook be- zeggen dat Nicaragua tot 1985 strucenigde Naties-commissie is vastgestaat er algemene overeenstemming turele hulp ontvangt. Het is duidelijk dat een periode van vijf jaar niet steld als gevolg van de strijd bij de dat de Nederlandse ontwikkelingsgelomverwerping van het Somozaregime genoeg is geweest om het wederopden in Nicaragua goed besteed worbouwproces te voltooien. Eén van de in 1979. Op basis van dit rapport den, zoals ook verscheidene ambtenaren van uw ministerie ter plaatse redenen daarvoor is de overstroming kreeg Nicaragua indertijd de status van wederopbouwland. geconstateerd hebben. Er zijn weinig die in mei '82 heeft plaatsgevonden. Een veel belangrijker reden echter is landen ter wereld waar tegelijkertijd In januari van dit jaar heeft de algemene vergadering van de Verenigaan zowel armoedebestrijding als de gewapende aanvallen van de contra-r evolutionaire groepen, die gede Naties de lidstaten opgeroepen de economische verzelfstandiging ge-
Open brief aan minister Schoo
-
De spelen in Seoel moeten nog komen. En de heren maar hopen dat niemand het in zn bolle kop haalt om weer te boycotten want dat zou de dood voor de spelen zijn. In ieder gevalkan Amsterdam er dan trots op zijn dat het de eerste stad is waar de spelen niet gehouden worden. Goed voor de werkgelegenheid, zegt minister-president Van Dam voor de tv. Maar vast werk geeft het niet. Werkloze bouwvakkers worden geronseld om met behoud van uitkering Amsterdam-Zuid te verbouwen. En jongeren, zij mogen ook helpen, maximaal 28 uur per week voor nog geen 500 piek in de maand. Amsterdam kan aan de bak, Stikker er uit. We zouden hem bijna vergeten. Laten we dit a-sociale gedoe boycotten. Er is nergens geld voor in Nederland en dan wel voor de spelen? Deze grootheidswaanzin past ons kikkerlandje niet. Dit is onze kans voor de boycot. We weten het toch nog wel: Heel het raderwerk staat stil... steun aan Nicaragua voort te zetten (...)
Als de Nederlandse regering nu nalaat een adequaat antwoord te geven zal het waarschijnlijk uitgelegd worden als een succes van de agressiepolitiek van de contra-revolutionairen om Nicaragua te isoleren. De Nederlandse regering heeft, evenals het Nederlandse parlement regelmatig de wens te kennen gegeven dat er in Nicaragua spoedig verkiezingen plaatsvinden. In de periode dat u Nicaragua bezoekt is het proces van voorbereiding van die verkiezingen in volle gang. Voor het goed laten verlopen van de verkiezingen moeten papier, inkt, communicatie-apparatuur en transportmiddelen aangeschaft worden met buitenlandse deviezen. Hiertoe is in mei jongstleden door een lid van de hoge kiesraad van Nicaragua een verzoek ingediend bij de Nederlandse regering voor financiële steun aan deze verkiezingen. Gezien het belang dat de Nederlandse regering hecht aan het houden van de verkiezingen zou het wenselijk zijn tijdens uw bezoek het antwoord van de regering op dat verzoek kenbaar te maken, zodat de verkiezingsvoorbereiding zo optimaal mogelijk kan verlopen. Tot nu toe zijn enkele Scandinavische landen bereid gevonden Nicaragua hierbij te helpen. Voor ons is het onbegrijpelijk dat dit geen snelle navolging krijgt van Nederland. Nicaragua Komitee Nederland
Blessures Uitgekiende trainingsprogramma's, nieuwe voedingsmethoden en andere ontwikkelingen kunnen de spierkracht doen toenemmen, maar de beperking ligt in het steun- en bewegingsapparaat van het menselijk lichaam. Dit moet steeds grotere krachten gaan verwerken. Uit het sterk stijgend aantal blessures van de aanhechtingen van de pees aan het bot, de overgang van de pees naar de spier, de spier zelf en ook in de kraakbeenstructuren wordt duidelijk dat het bewegingsapparaat van de mens niet langer in staat is de verhoogde belastingen op te vangen. Alweer zoete jeugdherinneringen. In die herinnering speelt ook de pruimenboom een prominente rol. De gedachte aan de vier of vijf oude pruimenbomen voor de boerderij van mijn oom, de takken onder het gewicht van zijn vruchten buigend, beladen met heldere rode en paarse haast goudkleurige vruchten brengt weer beeelden vol nostalgie naar boven. Het lange gras rond de bomen, waarin die sappige gouden vruchten die gevallen waren, lagen en die door mij gretig gegeten werden. Samen met een heerlijk sappige peer behoort de pruim absoluut tot mijn favoriete vruchten. Deze pruimenbomen waren dan ook uitsluitend voor het eigen gebruik, voor de inmaak en om ze te drogen voor de winter. De pruim waarover ik het heb, is overigens niet die andere hele bekende pruimsoort, de Reine Claude. Deze pruim is genoemd naar de eerste vrouw van Francois I, die deze pruimensoort als eerste in haar privétuinen liet aanplanten en kweken. Ze was een aantrekkelijke vrouw die zich door de schilder Botticelli in robijn-rode japonnen liet portretteren, maar die al vroeg stierf omdat ze moest lijden aan „konstante zwangerschap". Ze baarde maar liefst zeven kinderen in acht jaar en ze stierf dan ook al op 25-jarige leeftijd. Maar rond het kasteel in Blois, aan de oeever van de Loire groeit en bloeit de Reine-Claude dat het een lust is en in deze pruimentijd stromen de markten vol met deze heerlijke groene vrucht. En doordat de pruim hoopvoller bloeide dan diens naamgeefster konden er ook andere pruimsoorten van de Reine-Claude gekweekt worden zoals bijvoorbeeld de „Gouden Transparant". Voor pruimen in blik worden dikwijls de heel oude soort,
de Victoria's gebruikt. Maar er zijn nog veel meer rassen en soorten pruimen op de wereldmarkt, zoals de Mirabellen, de Kwets (of damastpruim) en de"Pruimedant. Pruimen zijn overigens ook zeer goed te drogen. In ons land is dit langzaam weer herontdekt. Conserveren door drogen is al een oer-oude methode, ze is bovendien goedkoper dan diepvries, milieuvriendelijker en vooral ook zeer gezond. De voedingswaarden blijven in de vrucht, mits ze op de juiste wijze worden gedroogd.
Pruimen drogen Ik zal hier het drogen met behulp van een oven behandelen, maar eigenlijk hoort het drogen te gebeuren op een droge zolder. U hebt nodig: Voor de droogramen: een stuk fijnmazig gaas dat u om de randen van een bakblik heenvouwt. Neem het bakblik weg en knijp of hamer de randen goed plat. Leg het ovenrooster eronder. Voujveen stuk kaasdoek in het gaas om te voorkomen dat
Luxe & bestelwagens van 5 tot 18 m Rijbewijs B-E. Speciaal weekendtarief. 3.
Van Ostadestraat 362-372 Amsterdam Tel. 020-794842 764351
-
Molenkade 42b Duivendrecht Tel. 020-908683. Klaar terwijl u wacht. Voor elk automerk voorradig RUILSTARTMOTOREN en dynamos. Auto elektriciteit HECHRI 8.V., Valkenburgstraat 134, Adam, tel. 240748. :—; AUTOBANDEN, de bekende merken tot 50% korting, montage gratis. Banden Jordan, Eykmanlaan, Utrecht, tel. 714767.
-
Telefoon 020 262565 Hoogte Kadijk 145, 1018 BH Amsterdam. Postbus 343, 1000 AH Amsterdam. Maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur.
—
Opgave van sprinters: één dag van tevoren voor 12.00 uur. Regelsprinters: eerste drie regels 8,85, elke volgende regel 2,05 bijtellen. Er gaan ca. 25 lettertekens op één regel. Deze prijzen zijn inclusief b.t.w.
Beukenweg 31, Amsterdam-O, tel. 020 650471.
J. Molenaar Voor al uw vis.
Optometrist O.V. Alle ziekenfondsleden 20% korting op recept. Rozengracht 214 b Amsterdam. Tel. 020 - 263858
De Lekkerbekkenspecialist Wormerveer.
Goud en zilver te koop gevraagd. SIERADEN kapot of heel, er is er maar één met het hoogste bod. Nieuwezijds Voorburgwal 248. Geopend van dinsdag tot en met zaterdag van 10.00 uur tot 16.30 uur. Jelek edelmetaal voor informatie telefoon 020 227204.
PFANN heeft nu de
nieuwste modellen
Forma Natura
-
voor de moeilijkste
-bij de BROMMERHOEK
voeten en pedi-forma* kinderschoenen
Commelinstraat 1, hoek Linnaeusstraat,
Rozengracht 59,
Muller muziek, Raadhuis-
straat 43, Amsterdam, 020 248592. In- en verkoop GE-
DISCO FREAKS OPGELET. Alle Top-40 en Tip-30 singles geen 6.50 maar 5.25 per stuk. Bij De Jong, Ananasplein 11 Adam, tel. 020 310076.
Fietsenspeciaalzaak COUDAM oOMn/AM biedt aan: overiarige KOGA MIYATA's, RALEIGH's, PEUGEOT's, MOTOBECANE's tegen speciale prijzen. Linnaeusstraat 3
’
Stofzuigerreparatie + onderdelen... de STOFZUIGERKONING! J. v. Galenstraat 163. Tel. 020- 182181.
-
"t||
GROTE BOEKEN OPRUIMING
Hoofddorpweg 11-13 Tel. 020-157535
V
Bij boekwinkel
DE FILMCORNER
Pegasus
’
QiorhloH/on
ÖierDlOKKen
Sierpleisters Alle soorten
WanHtonok vval lulcycl*:'
GLAS SLIJPEN
TegGÜijm I
..
GLAS INZETTEN
-J
U. V.U. Dr.\ i UI
Tevens verkoop van verf- behang- kunstschildersartikelen.
Zeeburgerpad 43a, tel. 020-655872. Zaterdag tot 12 uur geopend.
W. KOOPER Insulindeweg 133, hoek Molukkenstraat Tel. 940903 Tevens verkoop schilderijlijsten. Alle maten. Heden inbreng van goederen voor de VEILING van 27 en -28 augustus. Veilinggebouw Amstelveen, Frans Halslaan 33 (hoek Rembrandtsweg). Tel. 020 473004.
Administratiekantoor Steins c.s. vraagt per 1-10-1984 een
administratief medewerkster/er Wij hebben een klein kantoor en willen de nieuwe persoon, na Het lijken wel speelgoedbeesten die dierenoppasser Helentine Draisma van het Dierenpark Amersfoort in haar armen houdt. Maar de vijf weken oude vierling is zo levensecht als een Siberische tijger maar kan zijn en over een paar jaar zal niemand het meer in zijn hoofd halen de beestjes als knuffeldier te gebruiken. Voor het zover is, kan men nog genieten van de vertederende aanblik die de tijger-baby's bieden. plantedeeltjes op de bodem van de oven komen. Voor de benodigde warmte moeten we uitgaan van 2 liter verdampt water per keer op totaal 0,5 m 2 horoppervlakte. De gedroogde pruimen moeten niet overrijp of onrijp zijn, het vruchtvlees mag niet te slap zijn. Maak een paar sneden in de schil en leg ze met in de inkepingen naar boven op de horren en doe ze in de voorverwarmde oven. Gedurende een half uur op een lage temperatuur (50°C) vruchten voordrogen. Leg ze dan op een andere droge en warme plaats in uw huis en laat ze daar afhankelijk van de grootte nog negen tot twaalf uur drogen. Pruimen worden gedroogd tot ze taai, leerachtig en gemakkelijk te buigen zijn. Bij het later verwerken van gedroogde pruimen dient u zich te realiseren dat het droogproces het zuur in het fruit neutraliseert en het suikergehalte verhoogt. Er is dus minder suiker nodig bij de bereiding dan het geval is met vers fruit. Ook de smaak is wel iets veranderd; zoeter en voller van smaak. Maar een heerlijk recept met pruimen, al dan niet gedroogd en een heerlijk nagerecht wil ik u nu geven. Varkenshaasjes met pruimen en room 4 niet zo grote varkenshaasjes (± 125 gram per stuk); 1 pond pruimen (niet gedroogd; gedroogd volstaat de helft); 3 glazen medium droge witte wijn (b.v. een Vouvray); 1 eetlepel rode bessengelei; bloem, zout en peper; boter; citroensap, crème fraiche; geknipte peterselie. Kook de pruimen in de wijn. Als u gedroogde pruimen gebruikt, dient u wel een glas wijn meer te nemen. Haal de pruimen eruit en ontdoe ze van hun pit. Bewaar de gekookte wijn. Snij de varkenshaasjes in, haal
„
dam be9int °P 3 september. Aanmelden kan nog. Tel. 020 " 262624.
zoekt
I BLOEMENHANDEL „NOORD", Serrarens & Smedicus. Wingerdweg 281, tel. 020-363261. Mosveld 69, tel. 020-363147. Standplaats Mosveld.
,-—»_-.,,,
Propedeuse ANDRAGOLOG,E Universiteit van Amster-
De Waarheid afd. Jordaan
-
Vakantielopers (m/v) vanaf 13 augustus Aanmelden: maandag 13 augustus tussen 15 en 16 uur op Nieuwe Leliestraat 54, eventueel telefonisch (233156).
U heeft een goed vakantie-adres? ★ PLAATS EEN SPRINTER IN DE WAARHEID! ■<
1 | 2 3 " 4 5 6 7 " 8 9 10
Zwart fruit
250 gram gedroogde pruimen; 1,5 deciliter rode wijn; 125 gram rozijnen; 60 gram krenten; slagroom. Neem hiervoor een ovenvaste pot met een deksel die goed afsluit. Doe de pruimen in de pot, giet de wijn erover en vul het verder met water tot aan derand. Doe de krenten en de rozijnen in een andere pot, ook afsluitbaar en ook gevuld met water en zet beide potten in een hete oven van 160°C. De pruimenpot moet er 2V4 uur in staan, de krenten-rozijnenpot lVi uur. Het vocht in beide potten verdampt een flink gedeelte en de vruchten zuigen bijzonder veel vocht op. Zeef niettemin de pot met rozijnen en krenten en meng ze goed met de pruimenpot, die niet afgegoten wordt. Maak er nu met een mixer een soort puree van. Zet het weg in dekoelkast en zorg dat het tenminste 24 uur intrekt voordat u het serveert. Serveer het goed gekoeld met een flinke toef slagroom. U kunt het eventueel ook als vulling voor taarten gebruiken. Wim Konijn
-
3 maanden in loondienst, opnemen in de vennootschap. Onze voorkeur gaat uit naar een vrouw. Ervaring met boekhouden vereist, links-politieke oriëntatie gewenst. Schriftelijke sollicitaties binnen 14 dagen richten aan: Administratiekantoor M. Steins, Prinsengracht 468, 1017 KG Adam. Tel. inlichtingen: 020 261523.
ze door de bloem en bak ze snelbruin in een weinig boter en voeg dan de gekookte wijn toe. Laat het zo ongeveer 10 minuten doorpruttelen. De haasjes mogen nog wel een beetje roze van binnen blijven. Haal ze dan uit de pan en hou ze met de pruimen warm. Voeg de bessengelei aan het vocht toe en laat het geheel wat verder inkoken tot een wat licht stroperig sausje ontstaat. Haal het dan van het vuur en roer er crème fraïche door in een hoeveelheid naar smaak. Breng het verder op smaak met zout, peper en citroensap. Giet het sausje over de varkenshaasjes en de pruimen en strooi er rijkelijk peterselie over. Geef er gekookte aardappelen bij en eventueel gekookte tuinbonen.
Videofilms verkoop-inruil er verhuur: S 8film-orxasions, inruil S8projectors, geluidsfilmprojector 149. Fllmcorner, Marnlxstr. 263, Adam
Leidsestraat 25 Amsterdam.
Plavuizen
Asjemenou! Weer zon guedkope aanbieding van TApijthuis rené Let op: 5 mtr. breed brillianttapijt in 4
mooie kleuren, gratis gelegd 79.-. Tevens diverse aanbiedingen, gratis gelegd v.a. ’59.-. Scherp calculeren is ome hobby. Vandaar! Maurltskade 100a, AmsterdamO. Tel. 020-94.00.80
-
BRUIKTE BLAASINSTRUMENTEN. Grote sortering saxofoons, fluiten, klarinetten, sousafoons e.d. Trompetten v.a. 190.- in etui.
Zaandam.
Amsterdam-Oost, tel. 020-656635.
'
tel. 155107. Zeilmakerij.
adviseurs in low vision,
_——........——
van
tenten. Sassenheimstr. 48,
loupen en contactlenzen.
1049.-
noo
VERHUUR en reparatie
Ellerman optiek
met een TOMOS brommerautomaat merkt u dat het én financieel en conditioneel beter gaat!
_\ri"-,r<_.i__,r .~."i_.
’
-
Foto Fransen -
AUTORIJDEN TE DUUR? FIETSEN TE ZWAAR?
SDecialist in racekledina en P faSdesoa a en Shimlno CamVaono
Vraagt sloop- en schadewagens. Wij stalentot 2500 Gratis vrijwaring.
Foto Filmapparatuur
Deze prijzen zijn exclusief b.t.w. Voor brieven onder nummer wordt 1.60 extra in rekening gebracht. Sprinters voor woonruimte en/of woningruil alleen tegen vooruitbetaling, hetzij contant, hetzij door overmaking op postgiro 246337 of gemeentegiro 5085607. Voor fouten in telefonisch opgegeven sprinters en voor fouten door onduidelijk schrift kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard. ——^—_____________———-,
"Lt£ Autosloperij Moby Dick {fcgrgh. tfÊlfQh Osdorperweg 448 &gs3fa Amsterdam .maAo ïê.StiS^Sr non z=*z*XC^ 020-107942
INKOOP - VERKOOP - INRUIL
Millimetersprinters: 1,04 per millimeter per kolom. Alleen editie Amsterdam 0,53 per millimeter per kolom.
fietsen o.a. Miyata Peugeot Raleigh Batavus.
de trainingen en in wedstrijden is een duidelijke aanwijzing dat meer van het lichaam wordt gevergd dan het kan opbrengen. Ook de blessures bij de deelnemers aan de Olympische Spelen in Los Angeles laten zien dat nog hogere prestaties en recordverbeteringen uit fysiek oogpunt nauwelijks meer zijn te verwachten.
Ouke Baas B.V.
dochter van Marjan Versteegen en Carel Buenting Amsterdam, 7 augustus 1984 Bosboom Toussaintstr. 56"
. sorteringrace- en trimGrote
aan
„Een topsporter wordt geboren en niet gemaakt", zegt sportarts Brok, die om het wat duidelijker te maken een vergelijking trekt met een auto. „Het chassis voor uitzonderlijke prestaties is de topsporter bij zijn geboorte meegegeven. Wij kunnen de motor wel opvoeren en de carrosserie zwaarder maken, maar er gebeuren ongelukken als het onderstel hetzelfde blijft." De medicus meent daarom dat er bij de training te gemakkelijk over de fysieke beperkingen van de topsporter wordt heen gestapt. De intensiteit en frequenties van de oefeningen zijn dikwijls te hoog. Vooral de extreme belasting van het bewegingsapparaat bij jeugdige turnsters geeft volgens hem te denken. Dokter Brok adviseert daarom de belasting voor jonge turnsters niet te zwaar te maken, voldoende rust in te bouwen, krachtoefeningen te vermijden en niet langdurig op eenzijdige bewegingen te oefenen. Voorts zal het onderzoek naar het bewegingsapparaat van de mens en de preventie van blessures sterk moeten worden uitgebreid. Goed wetenschappelijk onderzoek is in de ogen van de medicus nodig om de sport een beter fundament te geven. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Amerika wordt de sportwereld in ons land teveel door emotie beheerst, zo verzucht Brok. Zi] mist de geestelijke volwassenheid om rationeel te denken, waardoor veel waardevol wetenschappelijk onderzoek blijft liggen.
Hannah
COR MANTEL TWEEWIELERS -.
Sporters naderen de grens Knuffelbeesten van wat mogelijk is ANP — De fysieke grenzen het menselijk prestatievermogen in topsport de komen in zicht. Het toenemend aantal blessures tijdens Sport- en bedrijfsarts A. Brok in Oost-Gelderland, tevens bestuurslid van de Vereniging voor sportgeneeskunde zegt, dat dit vooral geldt voor die sporten die een maximale lichamelijke prestatie vergen. „De aanleg voor krachtexplosies is bij de geboorte bepaald. Deze kan door training worden verbeterd, maar er is een maximum. Het is thans erg moeilijk nog een tiende van een seconde van het wereldrecord op de 100 meter hardlopen af te krijgen of een centimeter hoger te springen", aldus de arts. De eventueel te behalen winst is naar zijn mening voornamelijk afhankelijk van uitwendige factoren, zoals een gunstige wind, de temperatuur, de baan, het schoeisel enz.
Geboren
I I I I I I I I I I I
_1 I
f"
■
*
l
| Tl l l I
per
sprinter
_
ZZZZ
l l l l I I l j
—
prijs
3 regels 4 regels 5 regels 6 regels 7 regels 8 regels 9 regels regels
l l l l l I t 110
8,85 10,90 12,95 15,00 17,05 19,10
21,15_ 23,20
Woningruil of' kamer gevraagd alleen bij vooruitbetaling. D| KlaStSingSCJatum
|
Hoe vult u de bon in? Gebruik voor elke ci|fee\ leesteken ol tussenruimte een hokie achter elk woord, punt ol komm.e een hok|e open laten
Zend deze bon naar: Naam
De Waarheid
Adres
Postcode
1
Telefoon
Advertentie-afdeling
Woonplaats
Postbus 343 1000 AH Amsterdam
J
