Flandriamail Public Augustus-september 2007

Flandriamail Public Augustus-september 2007 In deze aflevering:

9 Eindelijk een lekkere lunchbox voor de school of voor het werk!

De tips van Groentekok Frank Fol

9 Minikomkommers zijn ideaal voor singles en kleine gezinnen 9 Kort nieuws

Alle informatie mag vrij gebruikt worden. Voor meer info: LAVA, tel. 015 50 42 50 – fax 015 50 42 60 – e-mail [email protected]

Flandriamail Public Augustus-september 2007 Met dank voor opname!

Eindelijk een lekkere lunchbox voor de school of voor het werk! De tips van Groentekok Frank Fol Begin september verschijnt zijn kookboek voor kinderen en tieners. Zijn gezonde snack SmaakBom is vanaf dit najaar te koop op een grote schaal. En hij blijft koppig ijveren voor schoolmaaltijden met méér groenten en fruit. Aan wie konden we beter tips voor een lekkere én gezonde lunchbox vragen dan aan Frank Fol? In het nieuwe schooljaar zal Groentekok Frank Fol niet uit de actualiteit weg te branden zijn. Begin september verschijnt zijn nieuwe boek Snoep-Goed, een kookboek voor kinderen en tieners met verrassende recepten op basis van vooral groenten, fruit en kruiden. De SmaakBom, de gezonde snack die hij in 2006 ontwierp voor kinderen, zal vanaf 3 september gemakkelijk te vinden zijn. Hij wordt in grote volumes geproduceerd door het bedrijf Univeg in Sint-Katelijne-Waver en zal voor 1 euro te koop zijn in onder meer Delhaize, in de vestigingen van Ikea en in Plopsaland. De SmaakBom is een potje met 75 g half gegaarde groentesnippers of rauwe fruitsnippers zonder vetstoffen, suiker of additieven en met 25 g Legumaise. Dat laatste is het alternatief voor mayonaise dat Frank Fol creëerde op basis verse groenten en koolzaadolie. De SmaakBom wordt in negen versies op de markt gebracht: vijf met telkens een groentemix, vier met een fruitmix. Hij is bedoeld als snack, als tussendoortje en als spread op brood en is zes dagen houdbaar. “Méér alternatieven bieden” “We moeten ophouden met zeuren dat onze kinderen te veel fast food en ongezonde tussendoortjes eten”, zegt Frank Fol. “Laten we vooral zorgen dat er overal voldoende lekkere alternatieven te vinden zijn. Bijvoorbeeld in automaten en op plaatsen waar onze jeugd komt, dus ook in pretparken en bioscopen. Probeer maar eens, als je naar de bioscoop gaat, een gezonde knabbel te vinden als alternatief voor popcorn, ijsjes en snoeprepen. Ik probeer gezonde snacks te ontwikkelen voor een breed publiek”. Onlangs kwam de Groentekok ook in het nieuws met zijn pleidooi om de prijzen van schoolmaaltijden te verhogen. Frank Fol: “In dat geval kunnen de cateraars meer verse groenten en fruit gaan gebruiken. Die prijsverhoging hoeft voor mij niet

noodzakelijk door de ouders betaald te worden. De federale overheid (Volksgezondheid) en de regionale overheid (Onderwijs) zouden samen de subsidies voor schoolmaaltijden kunnen verhogen onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat het aandeel verse groenten en fruit stijgt. De overheid promoot gezonde voeding met dure campagnes en moet dus consequent zijn met zichzelf. Overigens blijken de meeste ouders geen bezwaar te hebben tegen een prijsverhoging. Een krant heeft na mijn pleidooi een bevraging onder zijn lezers gehouden: 75 % van de ouders had geen probleem met duurdere schoolmaaltijden als die gezonder worden”. Om zijn pleidooi kracht bij te zetten ging Frank Fol zelfs een dag vitaminerijk koken voor de regeringsonderhandelaars op Hertoginnedal. Verder is hij met de cateringgroep Scolarest begonnen aan een lange-termijncampagne met drie doeleinden: het aandeel verse groenten en fruit in de schoolmaaltijden verhogen, meer afwisseling in de maaltijden brengen en de eetomgeving (de schoolrefter) prettiger maken. Frank Fol: “Uiteindelijk moeten we zo ver komen dat het bord van de kinderen gemiddeld voor twee derde gevuld is met groenten. Dat wordt, toegegeven, opboksen tegen vastgeroeste gewoonten en tegen de financiële limieten van scholen. In de lastenboeken die scholen aan cateraars opleggen, is de kostprijs per maaltijd nog altijd het allereerste criterium. Dat moet eerst veranderen”. Hoe maak je een lekkere lunchbox voor kinderen? Als de Groentekok zelf een lunchbox zou meegeven aan zijn kinderen, wat zou die dan bevatten? Welke tips heeft hij voor ouders? • Vervang het klassieke smeermiddel op de boterham door Legumaise of een gelijkaardige groentespread. • Vervang de boterham, het broodje of de sandwich nu en dan door een hippe wrap en of een gevulde hartige pannenkoek. De wrap of de pannenkoek kunt u eerst instrijken met Legumaise, een pesto of een tapenade en dan beleggen met stukjes groente, reepjes gebakken kip, tonijn of blokjes gekookte ham. Daarna rolt u de wrap of de pannenkoek stevig op en snijdt u hem in plakjes. • Een groentetapenade als broodbeleg kunt u zoeter maken met wat honing of esdoornstroop. • Geef ze elke dag een potje met rauwe groente- en fruitknabbels en een apart potje met een dipsausje mee. Denk niet te snel: ze lusten dat niet (“Mijn dochter is dol op reepjes gele paprika”, zegt Frank Fol). Wat u zoal kunt meegeven: staafjes wortel, komkommer of bleekselderij, minitomaatjes, in frietjes gesneden knolselderij (besprenkeld met citroensap tegen het verkleuren), radijsjes, partjes appel, reepjes peer. • Ook een samengestelde salade of een mix van rauwe of kort geblancheerde groenteen fruitsnippers zullen ze lekker vinden, als je ze mengt met Légumaise of een andere gezonde dressing (bij voorbeeld yoghurt met verse tuinkruiden, peper en zout). “Sommige scholen bieden de kinderen de mogelijkheid om hun lunchbox ’s morgens in een koelkast te zetten. Dat zou in elke school moeten kunnen”, pleit de kok.

• “Het is waar dat kinderen groenten als witloof, venkel, rode biet en sommige koolsoorten niet lusten”, zegt Frank Fol. “Maar als je zoekt naar een goede samenstelling van de salade of van de mix groentesnippers, dan zullen ze bijna alles lusten. Geef kinderen die zeggen geen venkel te lusten, maar eens een mix van verse stukjes gele paprika, snippers venkel en stukjes bleekselderij mee. Wedden dat ze dat wel lekker zullen vinden?” • Ook deze combinaties zullen het goed doen bij kinderen: staafjes wortel + roosjes bloemkool + stukjes appel; minitomaatjes + reepjes bleekselderij + reepjes gele paprika; blokjes knolselderij + reepjes rode paprika + stukjes peer; blokjes komkommer + doperwtjes + stukjes radijs + stukjes appel. • Geef liever géén fruitsap mee, maar wel water, melk of een smoothie. En voor de volwassen lunchbox? Hoe kunnen volwassenen meer afwisseling, meer smaak en meer gezondheid in hun vaak saaie lunchbox brengen? • Vervang het klassieke smeermiddel of de mayonaise bij boterhammen, sandwiches of broodjes door een groentetapenade, raadt Frank Fol aan. Verder kunt u het broodje dan beleggen met reepjes gebakken of gekookte kip, reepjes ham, garnaaltjes of reepjes gerookte vis. • Neem geregeld een portie zelf gemaakte groentesoep mee als tussendoortje. Warm ze op in de magnetron van het bedrijfsrestaurant. Durf u ook eens te wagen aan minder voor de hand liggende soepen, bijvoorbeeld prei + spinazie, broccoli + witte kool, witloof + pompoen, spruitjes + ui enz. Op die manier blijft de lunchbox spannend! • Vergeet de gezonde knabbels uit het vuistje niet: staafjes komkommer, een rauwe wortel, een stuk fruit, kort geblancheerde spruitjes (jawel!), staafjes knolselderij, minitomaten, reepjes paprika… • Héél lekker zijn broodjes of wraps met een vulling van geroosterde groenten, bijvoorbeeld plakken courgette, schijven aubergine, brede repen paprika of repen venkel. Strijk ze in met wat olijfolie en bestrooi ze met peper en zout en wat tijm of rozemarijn en laat ze roosteren onder de ovengrill. Dat kan gerust de avond voordien gebeuren. Leg ze dan tussen een broodje of een boterham die u eerst hebt ingesmeerd met een tapenade of met Légumaise. • In de meeste bedrijven kan men zijn lunchbox in een koelkast plaatsen. Dan is er geen probleem om de klassieke boterham te vervangen door een knapperige maaltijdsalade. De mogelijkheden zijn eindeloos: witloofsalade met stukjes appel en garnaaltjes; koude pastasalade met stukjes tomaat, reepjes venkel en blokjes ham; kropsla met stukjes peer, blokjes kaas en noten; rijstsalade met bleekselderij, doperwtjes en stukjes gebakken kip enz.

De favoriete lunchboxrecepten van Frank Fol Om mee te geven naar school: WONDER-WUSHI (*)

Ingrediënten per persoon: 1 grote wrap (maïspannenkoek, ong. 24 cm diameter), 2 eetlepels Légumaise, 6 Flandria-minitomaatjes, een handvol Flandria-veldsla, 50 g kippenfilet, 1 koffielepel olijfolie, enkele blaadjes basilicum. • • • • •

Snijd de kippenfilet in fijne reepjes en bak ze in de olie. Smeer de wrap in met de Légumaise. Snijd de tomaatjes doormidden en was de veldsla. Beleg de wrap gelijkmatig met de tomaatjes, de reepjes kip en het basilicum. Rol de wrap op en druk hem daarbij goed gaan zodat hij in vorm blijft. Rol de wrap in keukenfolie en geef hem mee in de lunchbox. Andere mogelijkheid: snijd de opgerolde rol in zes dikke plakjes en leg ze naast elkaar op een velletje keukenfolie in de lunchbox. Dek ze ook af met een velletje folie.

(*) Recept uit Snoep-Goed, het nieuwe kookboek van Frank Fol voor kinderen en tiener, uitg. Davidsfonds, € 14,95. Om mee te nemen naar kantoor: WITLOOFSALADE MET APPEL EN GARNAALTJES

Ingrediënten per persoon: 2 stronkjes Flandria-witloof, 1 Flandria-appel, ½ citroen, 50 g grijze garnalen, 10 takjes bieslook. Voor de vinaigrette: 2 eetlepels olijfolie extra vergine, 1 eetlepel witte-wijnazijn, peper, zout. • Snijd de bittere kern uit de stronkjes witloof en snijd de stronkjes in fijne ringen. • Boor het klokhuis uit de appel maar schil hem niet. Snijd de vrucht in blokjes en overgiet de appelblokjes met het citroensap tegen het verkleuren. • Meng alle ingrediënten van de vinaigrette. • Meng het witloof, de appelblokjes en de garnalen met de vinaigrette. Roer er het fijngesneden bieslook door. • Neem de salade in een lunchbox mee naar het werk en bewaar hem daar, zo mogelijk, in de koelkast.

Als spread op de boterham, in wraps of op broodjes: RODE TAPENADE MET KERRIE

Ingrediënten voor ong. 300 g tapenade: 2 rode Flandria-paprika’s, 3 takken Flandriableekselderij, 1 ui, 2 aardappelen, 2 eetlepels olie, 1 eetlepel rood kerriepoeder, 1 koffielepel gemalen kokos, peper en zout • Leg de paprika’s onder een hete ovengrill. Draai ze geregeld om tot ze aan alle kanten zware blaren vertonen. Stop ze dan in een plastic zak, sluit de zak hermetisch en laat de paprika’s afkoelen. U kunt ze nu gemakkelijk pellen. Snijd ze na het pellen open, verwijder de zaadjes en de zaadlijsten en snijd ze in stukken. • Snijd de bleekselderij, de ui en de geschilde aardappelen fijn. • Verhit de olie en fruit er de groenten en de aardappelen in op een niet te hoog vuur. Laat 10 minuten stoven zonder deksel. • Mix alles tot een dikke brij. Roer er het kerriepoeder en de kokos onder en breng verder op smaak met peper en zout. Laat afkoelen. • Bewaar de tapenade in de koelkast in een potje met gesloten deksel in de koelkast: ze blijft 5 tot 6 dagen goed.

Flandriamail Public Augustus-september 2007 Met dank voor opname!

Minikomkommers zijn ideaal voor singles en kleine gezinnen Voor wie alleen woont en voor kleine gezinnen is een klassieke komkommer vaak te groot. De nieuwe Flandria-minikomkommer biedt hier uitkomst, want die is maar bijna half zo groot. Dit najaar (tussen eind augustus en eind november) verwachten de Belgische veilingen een flinke aanvoer van Flandria-minikomkommers. Deze groente heeft precies dezelfde kleur en smaak als een klassieke komkommer, maar is nog niet eens half zo groot en iets dunner. Een Flandria-minikomkommer haalt net niet de helft van de lengte van een klassieke komkommer en heeft een gewicht tussen 150 en 200 g (een klassieke komkommer weegt tussen 400 en 500 g). De minikomkommers zijn afkomstig van speciale rassen die kleinere komkommers opleveren. Het gaat dus niet om klassieke komkommers die onvolgroeid geoogst zouden zijn. Nooit meer stukken komkommer bij het afval Het idee van de minikomkommer is gegroeid in Groot-Brittannië. Daar zijn warenhuizen eerst begonnen met de verkoop van doormidden gesneden, halve komkommers die in krimpfolie verpakt werden. Die hadden zo’n succes dat specialisten in de selectie en de veredeling van planten op zoek zijn gegaan naar komkommerplanten die van nature kleinere vruchten leveren. Als u houdt van de pittig-frisse smaak van de groente maar een klassieke komkommer te groot vindt, is de Flandria-minikomkommer een oplossing. Vooral singles en kleine gezinnen zien zich nu nog vaak verplicht het laatste stuk van een komkommer weg te werpen omdat ze de groente niet op tijd konden opeten of verwerken. Flandria-minikomkommers zijn bovendien ideaal voor lijnvriendelijke tussendoortjes: ze zijn net groot genoeg om telkens één vierde in de voor- en de namiddag op te eten gedurende twee dagen.

Op zoek naar een gezonde én decoratieve lunch? Snijd een minikomkommer in de lengte doormidden en hol elke helft voorzichtig uit. Snijd het uitgeholde vruchtvlees in blokjes. Vul de helften met een rijst- of coucoussalade, een rauwkostmengsel met blokjes ham of garnalen of een kaassalade en meng de uitgeholde blokjes door de vulling. Onder het Flandria-keurmerk De veilingen bieden het grootste deel van de minikomkommers aan onder het Flandriakeurmerk. Dat staat garant voor een milieuvriendelijke teelt, voedselveiligheid en een hoge kwaliteit. Dat laatste betekent hier: plukversheid, stevig vruchtvlees en een schil zonder beschadigingen. Minikomkommers zijn overigens niet de kleinste komkommers op de markt. De

cocktailkomkommertjes zijn nog kleiner. Hun gewicht bedraagt 40 tot 60 g en hun lengte

beperkt zich tot enkele centimeters. Ze zijn bedoeld om uit het vuistje te eten.

Flandriamail Public Augustus-september 2007 Met dank voor opname!

Kort nieuws Nieuwe seizoen brengt dikkere peren Het seizoen van de nieuwe bewaarappels en bewaarperen zal in België dit jaar twee tot drie weken eerder starten dan vorig jaar. De pluk van de Conferenceperen (87 % van de Belgische productie) zal naar verwacht beginnen op 21 augustus, die van de Jonagoldappels (49 % van de productie) begin september. Dat heeft alles te maken met de uitstekende groeiomstandigheden in de voorbije maanden, met name een warme aprilmaand en een zomer met voldoende regen. In het nieuwe seizoen 2007-2008 zal het aanbod aan Belgische peren met 4 % toenemen tot 280 000 ton. België wordt daarmee de derde grootste perenproducent van de Europese Unie (27 landen). Nog belangrijker: de Belgische peren zullen dit jaar groter en dikker zijn dan vorig seizoen. De Belgische Conferences waren vorig seizoen aan de kleine en dunne kant, nu zullen de dikkere en middelgrote exemplaren overheersen. Voor appels wordt een normale kwaliteit verwacht. De Belgische appeloogst zal dit jaar iets lager uitvallen (- 2 %). Dat heeft alles te maken met het feit dat vele telers in de voorbije jaren zijn overgeschakeld op de meer lucratieve teelt van peren. In de hele Europese Unie wordt een gevoelig lagere appeloogst verwacht (globaal – 17 %) ten gevolge van drie late en zware vriesnachten in belangrijke productiegebieden in Oost-Europa. Nu ook blauwe bessen bij Flandria Sinds half juli vormen blauwe bessen de jongste aanwinst in de Flandriafamilie. Eerder waren aardbeien, frambozen, rode en witte aalbessen, bramen, kruisbessen en zwarte bessen beschikbaar onder het Flandriakeurmerk. De nieuwe introductie is het gevolg van de toenemende productie van blauwe bessen in de gespecialiseerde Belgische tuinbouw. De blauwe bessen van Flandria hebben de ambitie de beste op de markt te zijn. Net als voor andere kleinfruitsoorten legt het lastenboek strenge eisen op inzake kwaliteit, voedselveiligheid en milieubewuste teelt. De vruchten moeten mooi en gaaf zijn en gelijkmatig van grootte, kleur en rijpheid. Kneuzingen of beschadigingen zijn niet toegestaan en de kwaliteit binnen elke verpakking moet absoluut uniform zijn. De vruchten zullen beschikbaar zijn van mei tot begin november. De grootste aanvoer valt in juli en augustus.

Lycopeen in tomaat verhoogt vruchtbaarheid Tomaten bevatten een hoog gehalte aan het krachtige antioxidant lycopeen. Het was al bekend dat lycopeen de invloed van vrije radicalen in ons lichaam onschadelijk maakt. Op die manier kan het ons helpen beschermen tegen bepaalde vormen van kanker (vooral prostaatkanker), hart- en vaatziekten en netvliesloslating, al zijn niet alle wetenschappelijke studies het daarover eens. Volgens de British Journal of Urology zijn er nu sterke aanwijzingen dat lycopeen ook de mannelijke vruchtbaarheid kan verbeteren. Mannen met vruchtbaarheids-problemen hebben immers sperma met een laag lycopeengehalte. Onderzoekers van de universiteit van Portsmouth hebben een test gedaan bij een willekeurige groep van gezonde mannen van gemiddeld 42 jaar oud. Deze testpersonen hebben gedurende twee weken elke dag 400 g tomatenroomsoep gegeten. In die periode steeg het lycopeengehalte in hun sperma met 7 tot 12 %. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen of deze stijging even betekenisvol kan zijn bij onvruchtbare mannen.