Flandriamail Public Mei – Juni 2010 Onderwerpen deze maand:
Brigth + white + light = Flandria summertime! 9 Asperges
witgoud en jade in ons bord
9 Smooth Flandria Fusion
smoothies als eten en drinken!
9 Tomaat
binnen of buiten: gewoonweg buitengewoon!
Dank voor opname en bronvermelding. Beelden kunnen gratis in hoge resolutie worden opgevraagd bij
[email protected]
Flandriamail Public Mei 2010 Met dank voor opname!
Bright + white + light = Flandria summertime! De zomertijd betekent altijd een prachtige fusie van fantasie en fris en (dus) Flandria. Schitterende kleuren van groenten en fruit, de smakelijke lichtheid van het bestaan op het puntje van de tong, de fantasie van een oneindig aantal recepten voor slaatjes, dessertjes, smoothies… kortom: van exotisch tot de chique soberheid, het witte goud, van de Vlaamse asperge. Elke combinatie, iedere fusie maakt een nieuw verhaal. Of het nu het terras, de landschapstuin, de mezzanine, de daktuin of een favoriet picknickplaatsje is… Flandria smaakt altijd anders, en altijd naar meer.
In deze mail: • Asperges
witgoud en jade in ons bord
• Smooth Flandria Fusion
smoothies als eten en drinken!
• Tomaat
binnen of buiten: gewoonweg buitengewoon!
Flandriamail Public Mei 2010 Met dank voor opname!
Asperges: witgoud en jade in ons bord Het aspergeseizoen is een hoogtepunt voor de Vlaamse gastronomie. Geen chef de naam waard, of hij maakt een aspergemenu die tot ‘in de puntjes’ verzorgd is. Asperges hebben alles mee: massaal veel vitamines en mineralen, weinig calorieën, een prachtige look, te hanteren van amateur- tot sterrenkok, te combineren met al het lekkers wat er is van zuivel, tot vlees of vis. Niet voor niets wordt de witte asperge het witte goud van de gastronomie genoemd. Maar de groene asperge moet noch in smaak noch in voedingswaarde onder doen. De lichtste schakering neigt naar de groene edelsteen jade. Eén plant en twee edele mogelijkheden op ons bord. Groen of wit: dezelfde plant Asperges zijn de jonge stengels van de wortel van de aspergeplant (Asparagus Officinalus). De plant komt inheems voor in zand- en duingebied. Op andere plaatsen wordt de aspergeplant gezaaid op een veld dat ietwat hoger gelegen en zanderig is van bodem. Asperges verdragen namelijk niet goed water. Witte asperges groeien in een opgehoogd grondbed en blijven door het gebrek aan licht (en dus geen kans op fotosynthese) wit. Groene asperges groeien bovengronds, vandaar deze natuurlijke kleur. In wezen gaat het wel om dezelfde plant. Asperges kunnen gestoken worden gedurende slechts enkele maanden: meestal van begin april tot het feest van St. Jan (24 juni). Iedere stengel wordt met de hand afgestoken en gecontroleerd. Dat maakt het werk enorm arbeidsintensief en dus ook duurder. Kwaliteitscontrole bij aankoop Asperges worden in klassen verdeeld naargelang de dikte en de regelmaat van de stengel. Belangrijk is de rechtheid van de stengel die een mooie lengte en geen verkleuring mag kennen. Een dikte van 20 tot 28 mm wordt als optimaal beschouwd. Maar ook andere formaten kunnen een kwaliteitslabel verdienen als ze voldoen aan de esthetiek van de asperge. Asperges zijn vers als ze bij wrijving tegen elkaar een piepend geluid maken. Belgische vollegrondasperges zijn ook te herkennen aan een mooi blanke kleur, een stevige top, een onderkant die niet houterig is en niet meegeeft als je erin knijpt. Groene asperges zijn niet vlezig maar behouden een frisse malsheid.
De mooie witte en groene kleur zetten toon bij een voorjaarsschotel. Wit als kleur van reinheid, zuiverheid en rust. Groen als kleur van activiteit, van natuurlijkheid, van energie. Kan een communiefeest nog meer symbolische waarde krijgen? Voedingswaarde Asperges – zowel de witte als de groene – bevatten een bom aan vitamines en mineralen. Hun voedingswaarden en effecten op onze gezondheid zijn uitzonderlijk. We proberen (!) een samenvatting te maken: • Beide soorten asperges bevatten zeer weinig calorieën (20 kcal/100gr) • Asperges bevatten 5 gr vezels/100 gr. • De groente bevat fructosanen, asparagine (een aminozuurderivaat) en kalium: daarom stimuleert de groente de urinewerking, stimulerend dus voor de nieren en ideaal om alle ‘winterafval’ kwijt te raken. Een effect dat wordt versterkt door de geringe aanwezigheid van natrium. • Asperges bevorderen ook de darmwerking door de hoge concentratie aan vezels. In zekere zin zijn ze een zachte remedie tegen constipatie omdat ze de darmtransit stimuleren maar het darmslijmvlies niet irriteren. • De kopjes bulken van vitamines: ° Groene asperges bevatten meer vitamine C en provitamine A. ° Witte asperges zijn rijker aan vitamine B1 en B2. ° Beide bevatten heel wat vitamine E. • Beide soorten zijn rijk aan mineralen en oligo-elementen: kalium, calcium, magnesium, ijzer. Ook matige hoeveelheden koper, mangaan, zink en fluor vindt men terug in asperges. Asperges behoren tot een van de verse groenten die het meest vitamines uit de B- en E-groep bevatten. Foodpairing Asperges kunnen, aldus www.foodpairing.be , enorme variatiemogelijkheden bieden. Abdijbieren en een wijn op basis van de Chardonnay-druif, laten zich uitstekend combineren met asperges. Maar ook mango, zwarte rijst, mosterd, gebakken spek, gerookte zalm, kaviaar en honing zijn ingrediënten die bij asperges smaken. Of is het omgekeerd? Praktische tips in de keuken • Bewaar asperges zo kort mogelijk, m.a.w.: gebruik ze zo snel mogelijk na aankoop. • Bewaar ze maximaal 3 à 4 dagen in de koelkast (0-5°C), bij voorkeur in een vochtige doek of krantenpapier. • Invriezen kan: eerst blancheren, afkoelen en met het kookvocht invriezen. • Schil asperges met een dunschiller. • Werk van kop naar onderen.
• Een groene asperge heeft een dunnere schil en hoeft dus niet noodzakelijk geschild te worden. Recepten met asperges
Pasta met groene asperge in een zachte curryroomsaus Per persoon: tagliatelli (eigen behoefte) 2 à 3 dunne Flandria groene asperges 6 sluimerwtjes 4 à 5 scampi’s sausje 100-150 ml room (40%) currypoeder peper-zout Bereiding: 20-30 min. Kook de pasta al dente. Snij de onderste witte stukjes (bittere smaak) van de groene asperge weg. Schil de asperge NIET en snij deze in lengtes van 2 à 3 cm lang. Smelt goede melkerijboter in de pan (zacht vuurtje) en stoof de rauwe stukjes asperge al dente. (Alternatief: kook ze even op in een beetje gezouten water: niet te lang: ze zijn zachter van structuur dan de witte!). Kook de sluimerwtjes al dente en snij ze doormidden. Pel de scampi’s en ontdarm ze. Laat ondertussen de room even doorkoken en kruid goed af met curry. Bak de scampi’s kort en krachtig in de olijfolie, kruiden met peper en zout. Voeg de groentjes en de pasta toe aan de saus en laat even goed doorkoken en kruid af met peper en zout. Dresseer de pasta in een diep bord en leg de scampi’s er bovenop.
Aspergesoep met croûtons
Ingrediënten voor 1,5 l soep 400 g Flandria-asperges 2 eetlepels fijngehakte Flandria-peterselie 2 l magere kippenbouillon 1 ui 1 eetlepel boter 1 knoflookteentje 1 snee boerenbrood peper, zout en nootmuskaat Bereiding
Schil de asperges met een dunschiller en breek het harde uiteinde af. Snijd de asperges in stukjes en bewaar de schillen. Breng de kippenbouillon aan de kook en laat de aspergeschillen hierin koken gedurende 15 minuten. Giet de bouillon af en vang het vocht op. Verhit de boter en fruit er de gesnipperde ui en de stukjes asperge in. Voeg de bouillon toe en laat 30 minuten zachtjes koken. Mix de soep en breng ze op smaak met peper, zout en nootmuskaat. Pel het knoflookteentje en rooster de snee brood. Snijd het brood in vierkantjes en wrijf deze in met het knoflookteentje. Leg de croûtons in een diep bord, overgiet met de soep en bestrooi royaal met peterselie.
Flandriamail Public Mei 2010 Met dank voor opname!
Smooth Flandria Fusion: eten en drinken! Als het warm wordt, is de inname van vocht zeer belangrijk. Water is natuurlijk de basis van alle vochtinname en ook hier kan wat variatie geen kwaad: het ene water is het andere niet… De concentratie van de diverse mineralen en spoorelementen máákt een water. Tegelijk weet iedereen dat – bij zeer warm weer – mensen minder appetijt hebben. De goesting naar een stevige schotel, zeker een warme schotel, vermindert naarmate het kwik hoger gaat. Toch blijven vochtinname én de opname van voedingsstoffen belangrijk: bij kinderen, bij actieve volwassenen en zeker ook bij senioren. Op dat moment kan een mooi uitziende en smaakverrassende smoothie,… voor jong en oud wonderen doen. Flandria-fruit en Flandria-groenten kunnen exotisch gaan: diep van smaak, briljant van kleur, licht en gezond dus… all night long! Welke voedingselementen zijn belangrijk bij zomeractiviteiten? Tijdens de zomerse dagen zijn we langer actief: werken in de tuin, een wandeling, we beginnen start to run, we maken een fietstocht of een wandeling, of trekken – wie weet – echt op avontuur, de bergen of het woud in. We verbruiken meer energie, we leven op een ander ritme: ons metabolisme moet de nodige grondstoffen krijgen al was het maar om kleine (of grotere?) ongemakken als spierkramp, stijfheid, dehydratatie, .. te vermijden. Een grotere activiteit tijdens de zomermaanden heeft als gevolg dat onze voeding zeker geen tekort mag vertonen van een aantal elementen zoals bijvoorbeeld kalium. Want transpiratievocht bestaat niet alleen uit water. We verliezen tegelijk ook een aantal mineralen, waarvan een groot deel kan aangevuld worden met een maaltijd voorzien van veel groenten en veel fruit. • De natrium-kaliumbalans: die balans maakt dat prikkels vanuit de zenuwen naar de spieren goed worden doorgegeven. Samen leveren ze ook een bijdrage aan de regeling van de bloeddruk. Kalium is ook belangrijk voor de recuperatie en de heropbouw van spier- en bindweefsel. • Magnesium is belangrijk voor de botopbouw en eveneens voor de overdracht van zenuwprikkels en het samentrekken van spieren, in het bijzonder de hartspier.
• Vitamine C en E maken vrije radicalen onschadelijk en beschermen het lichaam. Deze vrije radicalen zijn schadelijke stoffen die ontstaan door intensief sporten (maar ook door roken of te veel zonlicht). Daarom zijn vitamines nodig zoals vitamine C en E; zij hebben een antioxidante werking. Ter info een paar kaliumwaarden van groente en fruit, telkens op een middelgrote portie of eenheid genomen Aardappel gekookt
180 gr
794 mg K
137 kcal
Spinazie
90 gr
315 mg K
14 kcal
Rauwe tomaat
85 gr
218 mg K
9 kcal
Peer, geschild
170 gr
190 mg K
80 kcal
In vergelijking met een aantal andere waarden: Macaroni, gekookt
250 gr
47 mgr K
235 kcal
Halfvolle melk
250 ml
387 mg K
117 kcal
Zalm, bereid
100 gr
396 mg K
271 kcal
Runderrosbief
108 gr
413 mg K
180 kcal
De boodschap is duidelijk. Groenten zijn een belangrijke bron van kalium, arm aan calorieën en rijk aan vezels, vitamines en mineralen. In combinatie met vis of vlees, pasta of aardappel (onze typische basisgroente) halen we zeker genoeg kalium binnen om heel wat sportieve prestaties te leveren! Smoothies en sappen. Draaien maar! Sappen en smoothies hoef je niet klaargemaakt te kopen, je kan ze zelf maken! Zorg voor een gevarieerde voorraad aan Flandria-groenten en –fruit, en Kees (?) is bijna klaar. Als keukengerei kan een sapcentrifuge, een citruspers en een blender wonderen doen. Als ideale starter kan een wortel-appelsapje geprobeerd worden, of een paprikatomatenoppepper. Nog enkele tips: • Garneer het sapje of smoothie met een heerlijke fruitbrochette • IJsblokjes zijn prima, maar je kan ook klontjes van bessen, appel,… en ander fruit aanmaken. Soms kan het kleureffect een extra verrassing bieden • Maak eetbare roerstokjes van bijvoorbeeld witte selderij. Selderij is zeker een goede keuze voor hartige drankjes of sapjes. En ecologisch ook zeker verantwoord!
• Sappen en smoothies dien je best zo snel mogelijk op. Indien je een restje wat later wil gebruiken, kan vitamine C (citroen, vers sinaasappelsap) helpen om het oxidatieproces tegen te houden. • Koop de groenten en het fruit vers. Hoe rijper het fruit, hoe zoeter het drankje. Recepten voor smoothies
Multifruitsmoothie:
Benodigde apparatuur: een blender of een mixer met het cutterhulpstuk. Recept voor 1 persoon: pers 1 sinaasappel uit. Schil 1 Flandria-peer en snijd ze in stukjes. Pel 1 banaan en snijd ze in stukjes. Doe al deze ingrediënten samen met 2 dl magere natuuryoghurt, 1 eetlepel vloeibare honing en ½ dl magere melk in de mixerkom of de blenderbeker. Mix alles tot een schuimige vloeistof en drink meteen op.
Aardbeiensmoothie:
Benodigde apparatuur: een blender of een mixer met het cutterhulpstuk. Recept voor 1 persoon: doe 6 Flandria-aardbeien (zonder hun kroontje), 1,2 dl magere natuuryoghurt, 1,2 dl magere melk en 1 eetlepel notenmix in de mixerkom of de blenderbeker. Mix alles tot een schuimige vloeistof en drink meteen op.
Zoetzuur pepsapje:
Benodigde apparatuur: een sapcentrifuge. Recept voor 1 persoon: snijd 1 Flandria-tomaat in stukjes. Pel een halve pompelmoes en verdeel ze in partjes. Schil 1 kiwi en snijd ze in stukjes. Doe alles in de sapcentrifuge en pers tot een schuimig sap. Meteen drinken.
Flandriamail Public Mei 2010 Met dank voor opname!
Tomaat: binnen of buiten, gewoonweg buitengewoon! Over de goede Flandria-tomaten is al veel gezegd en geschreven. Tomaten dragen bij tot een goed kaliumgehalte in ons lichaam, wat zeker van belang is voor wie actief de zomer beleeft. Bovendien is een tomaat zeer caloriearm, rijk van kleur, en rijk van textuur. Leuk is ook dat binnenlandse tomaten in veel vormen en groottes voorkomen: losse tomaten, trostomaten, pruimtomaten, kerstomaten… waardoor je fantasie aan het werk gaat. Ook de consistentie varieert en de ene tomaat bezit steviger vruchtvlees dan de andere. Volgens het foodpairing-principe leveren tomaten een wijd gamma aan combinaties op: hazelnoten, baguette, donkere chocolade, zwarte thee, gebakken eendenlever, honing, mosselen, kaviaar, palmlikeur, wijn van de Chardonnay-druif… Enkele keukentips • Een tomaat koop je best niet te rijp. • Bewaren doe je wel op een koele plaats maar liefst niet in de koelkast! Want tomaten zijn gevoelig voor bederf wegens lage temperatuur. Slechts een zeer rijpe tomaat belandt uiteindelijk in het koelvak. • Koop tomaten met stevig vruchtvlees, gelijk van kleur op het ganse oppervlak en glanzend van uitzicht, vrij van vergroeiing of beschadiging. Gezondheid Een tomaat is rijk aan vitamine A, kalium, vezels en caroteen. Vitamine A en caroteen zijn belangrijk voor de huid, ook niet onbelangrijk tijdens de zomermaanden wanneer door de zon de huid als het ware een versneld verouderingsproces ondergaat. Caroteen wordt namelijk in het lichaam gedeeltelijk omgezet in (pro)vitamine A die een positief effect heeft op de ogen en zorgt voor een gezonde huid. Pas op! Een teveel aan vitamine A kan schadelijk zijn. Daarom bevelen medici een goed gevarieerd menu aan met veel groenten en fruit. Voornamelijk in rode, oranje en gele groenten en fruit vind je caroteen. Wortelen zijn een bekend voorbeeld.
Eigen aan tomaten is ook de aanwezigheid van lycopeen, een antioxidant die het lichaam beschermt tegen heel wat ziektes. Lycopeen is vooral aanwezig in de schil en niet onbelangrijk: de inname verhoogt na een kookproces omdat de biobeschikbaarheid van de stof groter is. Lycopeen veroorzaakt de rode kleur van de tomaat. Recepten met tomaat
Carpaccio van tomaat en courgettes (vegetarisch) Klaar in 10 minuten Bereiding Snijd één Flandria- tomaat en een halve Flandria-courgette in dunne plakjes. Snipper 1 sjalot fijn. Meng de fijngesnipperde sjalot met 1 eetlepel olijfolie, 1 koffielepel notenolie, 1 koffielepel balsamico-azijn, 1 geperst knoflookteentje, 1 eetlepel pijnappelpitten, peper en zout. Schik de plakjes groenten op een bord, overgiet ze met de dressing en laat 5 minuten trekken in de koelkast.
Geroosterde tomaten Ingrediënten voor 6 tot 8 personen: 8 losse Flandria-tomaten 6 teentjes knoflook 4 eetlepels olijfolie extra vergine 60 g gemalen Parmezaanse kaas 2 eetlepels verse tijm zeezout en zwarte peper Bereidingswijze: Verwijder het kroontje van de tomaten en snijd ze horizontaal doormidden. Bestrooi de snijkant met zeezout en zwarte peper. Pluk de knoflookteentjes en stamp ze fijn in een vijzel. Verwarm de olijfolie in een pannetje, voeg het fijngestampte knoflook toe en laat 1 tot 2 minuten zachtjes fruiten tot het knoflook net bruin begint te worden. Neem de pan van het vuur en giet de knoflookolie in een kommetje. Strijk de zijkant van het barbecuerooster in met wat knoflookolie. Leg er de halve tomaten op met het snijvlak naar beneden. Laat ze 3 tot 5 minuten roosteren op een niet te hevige gloed tot ze bruin beginnen te worden. Draai ze na 2 minuten roostertijd een kwartslag zodat ze een decoratief ruitjespatroon krijgen. Draai de tomaten met een knijper ondersteboven en strijk de geroosterde zijde in met de knoflookolie. Laat ze nogmaals 3 tot 5 minuten roosteren tot de ronde onderkant bruin is. Schik de geroosterde tomaten op een schaal en bestrooi ze met de gemalen kaas en de verkruimelde tijm. Dien meteen op met bruinbrood of couscous.
Thaise tomatensoep Nodig voor 4 personen: 1 kg Flandria-tomaten, 400 ml kokosmelk (blik), 2 blokjes
groentebouillon, 1 stukje verse gember, 1 koffielepel kerriepoeder, 1 bosje lente-uitjes van Flandria, peper en zout Bereiding: - Pel de tomaten op de klassieke manier: breng water aan de kook en laat de tomaten 30 seconden in het kokend hete water liggen. Schep ze met een schuimspaan uit de pan en laat ze schrikken onder koud water. Je kind kan nu gemakkelijk de pel van de tomaten wrijven. - Snijd de tomaten in stukken. Doe ze met de kokosmelk, de blokjes bouillon, de in stukjes gesneden gember en het kerriepoeder in een pan. Breng al roerend aan de kook en laat 15 minuten zachtjes koken. - Mix de soep, proef ze en breng ze op smaak met peper en zout. - Maak de lente-uitjes schoon. Snijd de uitjes fijn en snijd het grootste deel van het loof in ringetjes. - Verdeel de soep over de borden en bestrooi met de lente-uitjes.