Flandriamail Public Maart 2007 In deze aflevering:
9 Over baronnen, Sweet Pinks en Torrito’s:
welke tomaat voor welk gebruik?
9 Start to Eat: hoe u in tien weken tijd gezond kunt leren eten 9 Kort nieuws
Alle informatie mag vrij gebruikt worden. Voor meer info: LAVA, tel. 015 50 42 50 – fax 015 50 42 60 – e-mail
[email protected]
Flandriamail Public Maart 2007 Met dank voor opname!
De Tomatengids 2007 Over baronnen, Sweet Pinks en Torrito’s: welke tomaat voor welk gebruik? Hoeveel soorten trostomaat kun je tegenwoordig vinden? Met welk soort van tomaat maak je best tomaat-garnaal, tomatensaus of tomatensoep? Welke soort gebruik je best voor een slaatje met mozzarella of een halve tomaat in de oven? Is een langwerpige tomaat hetzelfde als een ronde? En in welk type vindt u het meeste lycopeen? Het nieuwe seizoen van de inlandse tomaten is gestart en in de groenterayon mag u meteen uitkijken naar drie opvallende nieuwigheden. Ze brengen het aantal tomaattypes met het Flandria-keurmerk op vijftien. De vijftien types Flandria-tomaat (in het vakjargon van producenten en handelaars spreken ze over segmenten) hebben elk hun eigen vorm. Ze zijn lang niet allemaal rood en ze hebben ieder een specifiek gebruik in de keuken. Om door de bomen het bos te blijven zien, leest u hieronder een minigids over de vijftien types en over de lekkerste manier om ze te gebruiken. De vijftien tomaattypes van Flandria hebben drie zaken gemeen: ze worden geteeld door lokale producenten (familiebedrijven) en combineren een milieuvriendelijke teeltwijze met een onberispelijke kwaliteit. De drie nieuwkomers van 2007 • Flandria Ministar LycoPlus: onder deze naam kunt u voortaan een tomatentros met 7 tot 9 kleine cocktailtomaatjes vinden (ze zijn iets kleiner dan de andere Ministars). Ze hebben allemaal een gehalte aan lycopeen dat dubbel zo hoog ligt als bij een klassieke tomaat. Lycopeen is een krachtige antioxidant. Het helpt ons beschermen tegen onder meer kanker in het hoofd- en halsgebied, de slokdarm, de maag en de prostaat en het speelt ook een rol in de vertraging van de ziekte. De LycoPlus tomaatjes laten zich gewoon uit het vuistje eten.
(Noot voor de redacties: over deze introductie volgt nog een meer uitgebreid persbericht).
• Flandria Sweet Pink: dit voorjaar maakt België kennis met de roze tomaat. Sweet Pink is de naam van een losse tomaat met een opvallend roze kleur (ook binnenin) en een iets zoetere smaak. • Flandria Torrito: deze vurige naam staat voor een tros van negen minitomaatjes (elk zo’n 22 g). Ze hebben een geblokte pruimvorm en dat onderscheidt ze duidelijk van andere minitomaatjes. De smaak is zalig zoet en bovendien ogen de kroontjes en de steeltjes frisgroen. Verleidelijk gezonde snoepjes, dus. De losse tomaten • Flandria Baron: de traditionele Belgische vleestomaat! Deze losse en stevige tomaat is nog altijd één van de meest geteelde en meest gewaardeerde types in ons land. Ze heeft binnenin een meerhokkige structuur en veel sappig vruchtvlees. • Flandria Prince: ook een losse tomaat maar kleiner dan Baron en met een bijna perfect ronde vorm. De kleur is dieprood. De Prince is één van de tomaten die u het langst kunt bewaren (niet de koelkast, wel bij 12° tot 15° C!). • Flandria Prunella: dit type kunt u zowel los als in een trosvorm aantreffen. De tomaten hebben een langwerpige pruimvorm en doen denken aan de typisch Italiaanse “saustomaten”. De Flandria Prunella’s hebben echter vast vruchtvlees en een volle smaak. De trossen • Flandria Princess: deze naam staat voor de grootste trostomaat in het gamma. Elke tros telt 4 tot 5 vruchten. Ze koppelen een dieprode kleur aan een appetijtelijke glans en een lange houdbaarheid. • Flandria Pittoresk: deze tros heeft ook 4 tot 5 vruchten maar die zijn wat kleiner van formaat (ze worden meestal omschreven als “middelgroot”). Ze zijn eveneens lang houdbaar en hebben een lange nasmaak in de mond. • Flandria Elite: de Elites zitten met 5 tot 6 vruchten stevig vast aan een mooi groene tros. Ze zijn de kleinste van de klassieke trostomaten en hebben een fijner maar sterk glanzend velletje. • Flandria Prunella: zie boven. In trosvorm biedt dit type vijf vruchten per tros.
De mini’s • Flandria Ministar: binnen het Flandria-aanbod van minitomaten vormen de Ministars de grootste. Het zijn echte cocktailtomaatjes en ze hangen met zeven vruchten aan een tros met een mooie visgraatvorm. Ze geuren heel aromatisch, hebben een dieprode kleur en smaken vrij zoet. • Flandria Eleganto: de Eleganto’s (ook bekend als mini San Marzano) zijn losse minitomaatjes die zonder kroontje geoogst worden. Ze hebben een vruchtgewicht van ongeveer 30 gram en vallen vooral op door hun langwerpige, ingedeukte vorm en hun fris aroma. Ze hebben een duidelijk mediterrane look en smaken stevig door. • Flandria Ti Amo: deze nieuwe naam vervangt de vorige benaming Miniprunella. Ti Amo staat voor een decoratieve tros met zeven tot negen elegante pruimtomaatjes in miniatuurvorm. Ze geuren erg fris en hebben een eerder zoete smaak. Lang houdbaar. • Flandria Bellino: de kleinste en zoetste mini’s in het Flandria-assortiment. Geen tros maar losse tomaatjes met een gewicht van ongeveer 15 gram. Ze zijn best te omschrijven als kerstomaatjes met een pruimvorm. Dank zij hun stevig en knapperig velletje blijven ze, net als de Ti Amo’s, lang houdbaar. De speciaaltjes • Flandria Coeur de Boeuf: deze zuiderse tomaat par excellence heeft een vaste stek in de Belgische tuinbouw veroverd. Ze lijkt een beetje op een geribde peer en ook haar kleur wijkt af. Bij het rijpen kleurt ze immers van binnen naar buiten toe en daarom wordt ze halfrood en halfgroen geoogst. • Flandria Kumato: de bruine tomaat! Zowel aan de binnen- en als de buitenkant is de Kumato bruin. Ze koppelt deze opvallende kleur aan een perfect ronde vorm, een pittige smaak en stevig vruchtvlees. Hoe herken ik de verschillende types? Bij tomaten in kleine verpakking (een doosje of een schaaltje van 250 tot 500 g) vindt u het Flandria-keurmerk en het type vermeld op het etiket. Het gaat hier dan meestal om minitomaten. De Flandria Ministar LycoPlus tomaat is te herkennen aan een duidelijke stempel “Lyco+” op het etiket op de folie rond het schaaltje.
Bij de grotere tomaten (losse vruchten of trossen) kunt u het type meteen herkennen als het in de winkel wordt aangeboden in de oorspronkelijke Flandria-verpakking. In dat geval ziet u het Flandriakeurmerk en de vermelding van het tomaattype op de kaart die aan de kist hangt, op de kartonnen doos, op het tussenvel of het inlegvel of nog op het schaaltje (voor afzonderlijke trossen). Flandria Elites zijn dan weer goed te herkennen aan een labeltje aan het steeltje van de tros. De herkenning wordt wat moeilijker als de grotere tomaten in het groenterek in bulk aangeboden worden. Als de staander of de kaart op het rek niets vermeldt, dan zal de vorm van de tomaat meestal raad brengen. Een Baron, een Sweet Pink, een Prunella, een Torrito, een Kumato of een Coeur de Boeuf bij voorbeeld haalt u er meteen uit!
Welke tomaat gebruik ik voor welke bereiding? (zie ook overzichtsfolder) Opvullen (warm/ koud) Tomatensla Slamix Saus/ fondue Soep Braden in oven BBQ Mozzarella en olijfolie Cocktailhapjes Uit het vuistje (aperitief/ snack) Garneer koude schotels Garneer warme schotels (omelet, pizza…) Snacks met brood (bruscetta, gevulde broodjes) Om te drogen
Baron x
Prince
x
x
Prunella
Ti Amo
Bellino
x
x
Elite
Pittoresk x
x
Princess
Ministar LycoPlus
Eleganto
Coeur de Boeuf
x x
Sweet Pink
Kumato
Torrito
x x
x x
x
x x
x x
x x
x
x
x x x
x
x
x
x
x
x x x
x
x
x x
x x
x x
x
x x
x
Flandriamail Public Maart 2007 Met dank voor opname!
Start to Eat: hoe u in tien weken tijd gezond kunt leren eten Op 1 maart jongstleden lanceerde LAVA, de koepel van zes Belgische groente- en fruitveilingen, Start to Eat. Dit gedetailleerde tienweken-voedingsplan wil mensen op een geleidelijke en prettige manier helpen gezonder te gaan eten meer te bewegen. Het werkt uitgewerkt met de diëtisten van NICE (Nutrition Information Center). Inge Vervotte, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, en Maurice Engelen, de frontman van Praga Khan (én notoir jogger), waren bereid meter en peter te worden. Dat er duidelijk behoefte bestaat aan zulke een gedetailleerd plan, bewees de respons van de media en van het publiek. Einde maart had de website www.start2eat.be unieke 26 000 bezoekers gekregen en bij LAVA liepen ruim 300 telefoons binnen om de gedrukte versie van het plan aan te vragen. Bovendien schreven zo’n 2700 mensen zich in op de Start to Eat-newsletter. Het succes bewijst dat veel mensen bereid zijn evenwichtiger te gaan eten en meer te bewegen. Iedereen begint immers de risico’s van overgewicht en ongezonde voeding te kennen. Alleen: hoe moet je eraan beginnen? Tot nu toe kon je wel algemene tips en slankplannen lezen en vooral veel misverstanden horen, maar een betrouwbare en dagelijks bruikbare leidraad ontbrak. ♦ Start to Eat is een praktisch en gedetailleerd voedingsplan voor tien weken. Voor elke dag biedt het een eet- en drinkschema van het ontbijt tot een gezonde snack iets later op de avond. Het geeft alle recepten, de juiste hoeveelheden en praktische tips. ♦ Start to Eat is gebaseerd op de actieve voedingsdriehoek. Het volgt de aanbevelingen van deze driehoek zowel voor voeding als voor lichaamsbeweging. ♦ Voor de voeding houdt Start to Eat rekening met de nieuwste inzichten over de aanbevolen hoeveelheden groenten en fruit, graanproducten, zuivel (calcium!), vis (omega3!), vlees en eieren (of vervangproducten), vet en water.
♦ Voor de lichaamsbeweging sluit Start to Eat aan bij het tienweken-basisschema van Start to Run, het populaire programma voor startende joggers (drie sportmomenten vier rustdagen per week). De maaltijd vóór de sportinspanning blijft altijd licht, onmiddellijk na de sport voorziet het plan in een stuk fruit, een zuivelproduct en/of een graanproduct. Wie het plan nauwgezet volgt, gaat dus tegelijk gezonder eten en meer bewegen. ♦ Start to Eat werkt met zes eetmomenten op een dag: drie hoofdmaaltijden, twee tussendoortjes en een snack na het avondeten. Dit is belangrijk om hongergevoel te voorkomen en langzaam over te schakelen op gezonde eet- en bewegingsgewoonten. Langzaam opbouwen is de beste manier om vol te houden. ♦ Start to Eat gebruikt eenvoudige recepten en lekkere maaltijden. Ze worden gemaakt met producten die overal te vinden zijn. ♦ Start to Eat is volledig in België ontwikkeld. Het houdt volop rekening met de hedendaagse Belgische eetgewoonten en nieuwe kooktechnieken zoals wokken, stomen en koken in de magnetron. ♦ De recepten van Start to Eat zijn allemaal opgesteld voor één persoon. Dat is handig voor wie eten meeneemt naar het werk én voor iedereen van wie de partner of andere gezinsleden het plan niet wensen te volgen. Toch kunnen de recepten probleemloos worden aangepast voor meer dan één eter. ♦ Hoewel het voedingsplan van Start to Eat niet bedoeld is als slankdieet, zal het in de praktijk bijna altijd leiden tot het verlies van enkele kilo’s. Het gebruikt immers zeer veel groenten en fruit, volle graanproducten en magere zuivel en het vermijdt alle lege calorieën. Praktisch • Het voedingsplan van Start to Eat is te bekijken en gratis te downloaden op de website www.start2eat.be. De site biedt ook praktische tips en informatie over de actieve voedingsdriehoek. Wie zich registreert, zal geregeld een nieuwsbrief ontvangen. • Een geprinte versie kan men aanvragen bij LAVA: tel. 015 504250 en e-mail
[email protected] • Men kan met Start to Eat starten op elke dag van de week. • Start to Eat is met een infostand aanwezig op alle evenementen van Start to Run in 2007.
Flandriamail Public Maart 2007 Met dank voor opname!
Kort nieuws Veel groenten eten houdt onze geest langer alert Wie elke dag verse groenten eet, zal zijn geest bij het ouder worden langer alert kunnen houden en de achteruitgang van het geheugen afremmen. Dat blijkt uit een studie van het Rush University Medical Center in Chicago, die eind vorig jaar gepubliceerd werd in het Amerikaanse medische vakblad Neurology. In het onderzoek werden 3 718 mensen van 65 jaar en ouder gevolgd gedurende zes jaar. Bij de proefpersonen die minstens drie porties verse groenten per dag hadden gegeten, was het geheugen veertig percent minder achteruitgegaan dan bij degenen die weinig of geen groenten op hun menu hadden staan. Nog meer opvallend: het effect werd groter naarmate de deelnemers aan het onderzoek ouder waren. Vooral groene bladgroenten (kropsla, andere slasoorten, spinazie…) bleken een heilzame werking te hebben, in mindere mate ook broccoli, courgette en aubergine. De verklaring zou liggen in het feit dat verse groenten een relatief hoog gehalte aan vitamine E bevatten. Deze vitamine bevordert de werking van onze hersenen. De hogere score van bladgroenten valt dan weer te verklaren door het feit dat ze vaak worden gegeten met een vinaigrette of een dressing waarin olie is verwerkt. Die bevordert de opname van vitamine E. Méér Flandria-asperges en een vroegere start van het seizoen verwacht Goed nieuws voor fijnproevers: de kans bestaat dat het seizoen van de vollegrondasperges in België dit jaar al start rond Pasen of in de eerste dagen erna. Uiteraard heeft dit te maken met de afgelopen zachte winter. De veilingen van de LAVA-groep verwachten bovendien dat er vijf percent méér Flandria-asperges zullen worden aangevoerd in 2007. De toename van het aanbod is een trend die al enkele jaren bezig is. Ze heeft te maken met een uitbreiding van het areaal en een steeds verder doorgedreven professionalisering van de teelt.