Finles Liquid Macro Fund JAARVERSLAG 2012
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
Inhoudsopgave 1 Algemene gegevens 2 Vergelijkend overzicht 3 Verslag van de Beheerder 3.1 Terugblik 2012 3.2 Vooruitblik 2013 4 Het Finles Liquid Macro Fund 2012 4.1 Resultaat Finles Liquid Macro Fund 2012 4.2 Gevoerd beleggingsbeleid 2012 4.3 Beleggingsbeleid 2013 4.4 Risicobeheer 5 Jaarrekening 6 Toelichting op de jaarrekening 7 Overige gegevens
1 2 3 10 15 16 18 18 19 22 34
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
1 Algemene gegevens Beheerder
Finles N.V.
Directie van beheerder
L.J.B. Management and Consultancy B.V. Drs. J.A.M. van der Holst Cosimo International Joint Venture B.V. R.J. van Kuijk J.P.P.A van Oudvorst RA
Bewaarder
KAS-Trust Bewaarder Finles Liquid Macro Fund B.V. Spuistraat 172 1012 VT, Amsterdam
Raad van Commissarissen Finles N.V.
Dr. B.R. Bot (voorzitter) Drs. P.H.M. Hendriks Mr. D. van der Weij
Administrateur
(vanaf 1 oktober 2012) TMF FundAdministrators B.V. Westblaak 89 Postbus 25121 3001 HC Rotterdam (tot en met 30 september 2012) Institutional Trust Services B.V. Storkstraat 15a-15b 3833 LB Leusden
Accountant
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Postbus 8800 3009 AV Rotterdam
Depotbank
Kas Bank N.V. Postbus 24001 1000 DB Amsterdam
Pagina | 1
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
2 Vergelijkend overzicht Hieronder volgt een overzicht van de kerncijfers van het Fonds over de afgelopen vier jaar. Kerncijfers (bedragen in EUR 1.000) 2012
2011
2010
2009
Fondsvermogen bij aanvang jaar Plaatsing participaties Waardeveranderingen van beleggingen Inkomsten
Terugname participaties Kosten beheer, bewaring en administratie Fondsvermogen einde jaar
9.942 44 151 10.137
17.184 56 (2.886) 233 14.587
13.668 6.104 518 80 20.370
16.043 51 99 16.193
2.915
4.438
2.902
2.320
154 7.068
207 9.942
284 17.184
205 13.668
6.490 526 52 7.068
6.747 1.118 2.077 9.942
9.322 7.739 123 17.184
4.786 8.868 14 13.668
5 86.592 81,62
5 121.580 81,77
12 169.001 101,68
6 137.333 99,52
Samenstelling van het fondsvermogen Beleggingen Liquide middelen Saldo vorderingen en schulden Fondsvermogen Waarde per participatie Aantal participanten Aantal participaties Dagwaarde inclusief inkomsten
Pagina | 2
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder Voor u ligt het jaarverslag 2012 van het Finles Liquid Macro Fund, hierna FLMF. In dit jaarverslag vindt u een overzicht van de prestaties van het FLMF in 2012. Ook geven wij u een toelichting op het in 2012 gevoerde beleggingsbeleid en op het beleggingsbeleid voor 2013. Wij menen u op deze manier een goed inzicht te geven in uw belegging en onze visie op de financiële markten. Alle koers-en marktgegevens gegevens in dit jaarverslag zijn, tenzij anders vermeld, afkomstig uit Bloomberg (wereldwijd geaccepteerd financieel data- en handelssysteem) en Telekurs.
Administratieve Organisatie/Interne Controle; verklaring van de Beheerder Wij beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht en het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo). Wij hebben gedurende het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij onze werkzaamheden hebben wij geen constateringen gedaan op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Bgfo niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als Beheerder voor de door ons beheerde beleggingsinstellingen te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 Bgfo. Ook hebben wij geconstateerd dat de bedrijfsvoering effectief is en in overeenstemming met de beschrijving functioneert. Daarom verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2012 effectief en in overeenstemming met de beschrijving heeft gefunctioneerd. De financiële markten in 2012 3.1 Macro Economische Terugblik 2012 Een jaar met twee gezichten. Zo gaat ook het jaar 2012 de boeken in. In deze algemene terugblik zullen we per regio de belangrijkste macro economische gebeurtenissen van 2012 de revue laten passeren. De focus ligt hierbij op Europa, de Verenigde Staten en Azië. Daarna behandelen we de specifieke ontwikkelingen van de financiële markten in 2012. Europa De financiële markten begonnen 2012 zeer optimistisch. Dit was met name het gevolg van de onconventionele maatregel die in december 2011 werd genomen door de Europese Centrale Bank (ECB). Door de schuldenproblematiek werden banken steeds terughoudender in het lenen van geld aan elkaar. Hierdoor kwamen in 2011 geldmarkten en kapitaalmarkten steeds verder in de problemen (vooral de banken in Zuid-Europa). Twee zogenaamde Long Term Refinancing Operations (LTRO) werden aangekondigd. Europese Banken konden via deze faciliteit goedkoop geld lenen van de ECB. Banken konden voor een termijn van drie jaar geld lenen tegen een rentepercentage van gemiddeld 1%. Op deze manier hoopte men dat de “funding” stress van diverse banken en het samenhangende systeemrisico zou worden verkleind. In totaliteit maakten meer dan 500 banken gebruik van de faciliteit voor een gezamenlijk bedrag van meer dan 1.000 miljard euro. Dit alles had een gunstig effect op met name aandelenmarkten en staatsobligaties van landen in Zuid Europa. Een groot deel van de banken die gebruik maakten van de faciliteit kwam uit Spanje en Italië. Veel van de banken in Spanje en Italië gebruikten de kredieten van de ECB om hoogrentende staatsobligaties te kopen van hun land/overheid om zo winst te behalen uit het renteverschil.
Pagina | 3
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder
Bron: Nomura: Uit welke landen kwamen banken die gebruik maakten van de LTRO’s en hoeveel namen zij af. De actie van de ECB vormde geen structurele oplossing voor de Europese schuldenproblematiek. Enkel de liquiditeitstress waar veel banken mee te maken hadden werd verkleind. Het echte probleem was en is natuurlijk solvabiliteit: Is een land in staat om op lange termijn zijn financiële verplichtingen na te komen. Aan het einde van het eerste kwartaal van 2012 waren het juist deze zorgen die terugkeerden op de financiële markten. Focus lag hierbij vooral op de landen die mogelijk de volgende in de rij zouden zijn voor financiële noodhulp: Spanje en Italië. Tot dusver hadden alleen kleinere Europese landen noodhulp gekregen (Griekenland, Ierland en Portugal). Italië en Spanje zijn respectievelijk de achtste en twaalfde grootste economieën ter wereld. Financiële noodhulp aan één van deze landen zou naar alle waarschijnlijkheid al te veel zijn geweest om door de leden van de Eurozone op te hoesten, laat staan aan twee landen. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zou hoe dan ook moeten bijspringen. Spanje werd met name getroffen omdat de bankensector er zeer slecht voor staat. Veel banken hebben massaal leningen verstrekt aan de vastgoedsector (particulieren, projectontwikkelaars, etc). De Spaanse vastgoedsector maakte tot 2007 een ongekende groei door. In de jaren voor het uitbreken van de kredietcrisis heerste er een enorme bouwwoede in Spanje. De eenjarige nieuwbouwproductie van Spanje was gelijk aan die van Engeland, Frankrijk en Duitsland tezamen! Spaanse banken zorgden voor veel en makkelijk krediet tegen lage (Europese) rentes. In 2008 knapte de zeepbel. De werkloosheid liep snel op (de vastgoedsector zorgde tot aan de crisis voor veel banen in Spanje) salarissen daalden en daarmee liepen uitgaven terug. Als gevolg van het knappen van de vastgoedzeepbel zitten veel Spaanse banken met veel “non performing loans’ ofwel slechte kredieten. Zo waren per eind augustus 2012 10,5% van alle leningen, verstrekt door Spaanse banken, zogenaamde slechte leningen. De Spaanse overheid werd hierdoor gedwongen kapitaalinjecties te doen in verschillende banken de afgelopen jaren, met als gevolg een oplopende staatsschuld en steeds minder vertrouwen van investeerders.
Pagina | 4
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder
Bron: Bank of Spain: Het percentage slechte leningen op de balans van Spaanse banken. In juli 2012 bereikte de crisis zijn hoogtepunt. De Spaanse kapitaalmarktrente en die van andere Zuid Europese landen steeg sterk. Het herfinancieren van aflopende schulden zou dan tegen substantieel hogere rentetarieven moeten plaatsvinden. Dit zou voor Spanje betekenen dat een groter deel van hun totale uitgaven aan rentebetalingen besteed zou moeten worden. Verwacht werd al dat Spanje op één of andere manier noodsteun zou krijgen, maar dat zij dit zelf zo lang mogelijk zouden uitstellen omdat de Spaanse overheid dan eigenlijk geen baas meer is over zijn eigen financiën. Noodsteun wordt immers alleen verstrekt onder zeer strikte voorwaarden en streng extern toezicht.
Bron: Bloomberg: Ontwikkeling rente 10 jarige staatlening Spanje in 2012.
Pagina | 5
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder De hulpsteun kwam er in juni 2012 dan toch. De ministers van Financiën van de 17 eurolanden kondigden aan om maximaal 100 miljard euro ter beschikking ter stellen aan de Spaanse banken sector en dus niet aan de Spaanse overheid direct. In beginsel had deze interventie weinig resultaat maar tijdens een speech in Londen eind juli benadrukte ECB president Mario Draghi dat de ECB alles binnen haar mandaat zou aangrijpen om de euro te behouden, waarbij hij, letterlijk geciteerd, verzekerde: “En geloof me, het zal genoeg zijn.” De ECB president doelde hiermee op het ongelimiteerd opkopen van staatsobligaties van probleemlanden in de Eurozone door de ECB om de financieringslasten te verlagen. Een speciaal opkoopprogramma, genaamd Outright Monetary Transactions (OMT), werd hiervoor in het leven geroepen. Deze speech had een zeer positieve uitwerking op de financiële markten voor in feite de rest van het jaar 2012. Het blijft indrukwekkend om te zien dat alleen woorden zo’n impuls aan het sentiment kunnen geven. Italië stond in de schaduw van Spanje en kreeg verhoudingsgewijs iets meer vertrouwen van beleggers. Desalniettemin liep ook hier de kapitaalmarktrente hard op. De voornaamste reden dat beleggers meer vertrouwen in Italië hadden was dat premier Monti, die op 16 november 2011 was aangesteld als premier van een zakenkabinet van technocraten, al een aantal belangrijke hervomingen had aangekondigd om zo de torenhoge schuldenlast van het land terug te dringen. Aan het einde van 2011 was al duidelijk dat Griekenland verdere noodhulp zou moeten krijgen. In februari 2012 werd door de zogenaamde Troika (dit is de aanduiding voor de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) besloten om een tweede noodpakket van 130 miljard euro ter beschikking te stellen aan de Griekse overheid mits er aan strenge voorwaarden werd voldaan zoals bezuinigingen, belastingverhogingen en het herstructureren van bestaande schulden. In mei waren er verkiezingen in Griekenland. De nieuwe regering zou moeten gaan stemmen over de eisen van de Troika. Onderhandelingen om een nieuwe regering te vormen liepen op niets uit. Hierdoor was het een reële optie dat Griekenland de Eurozone zou verlaten, een zogenoemde GREXIT. Nieuwe verkiezingen werden uitgeschreven en werden in juni 2012 door de Pro-Europa partij “Nieuw Democraten” gewonnen. Een nieuwe regering werd gesmeed en de voorwaarden van de Troika werden, na een aantal aangebrachte wijzigingen, aangenomen door het Griekse parlement. Op macro economisch gebied zagen we een verslechtering van de situatie in Europa. Veelal het gevolg van bezuinigingen en belastingverhogingen van veel Europese overheden. De werkloosheid is sterk opgelopen in Europa wat vervolgens weer een negatieve invloed heeft op de consumentbestedingen. De Eurozone als geheel begeeft zich wederom in een recessie. In geheel 2012 kromp de economie in de Eurozone met 0.5%. Echter de verschillen tussen de individuele landen in de Eurozone zijn zeer groot. Zo wist Duitsland nog een positieve economische groei neer te zetten in 2012 van ongeveer 1%. Dit werd vooral gedreven door de export sector. Dit terwijl veel Zuid-Europese landen met een diepe recessie te maken hebben. Griekenland heeft zelfs te maken met een depressie. Ook ons eigen Nederland begeeft zich in een recessie. Over geheel 2012 bedroeg de economische krimp 0.9%. Dit is mede het gevolg van de diverse bezuinigingsmaatregelen.
Pagina | 6
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder
Bron: Thomson Datastream: Ontwikkeling BBP op kwartaal basis en jaarbasis. Verenigde Staten (VS) Financiële markten in VS begonnen het jaar 2012 zeer sterk. Dit was mede het gevolg van de ingrepen van de ECB in Europa en natuurlijk door het zeer accommoderende beleid van de Amerikaanse Centrale Bank (FED). In het eerste kwartaal zette het macro economische herstel door in de VS. Dit verslechterde in het tweede kwartaal van 2012 door de stijgende zorgen over Europa maar ook door binnenlandse ontwikkelingen. Later in het jaar zagen we een aantal hoopgevende ontwikkelingen. De productie van bedrijven verbeterde. Daarnaast was het ook de huizenmarkt die voorzichtig aan trok. Er was een stijging van het aantal huizenverkopen en ook het aantal aanvragen voor bouwvergunningen nam toe. De huizenprijzen in de twintig grootste steden van de Verenigde Staten zijn gestabiliseerd en zelfs in sommige steden voorzichtig gestegen. Ook zien we dat de werkloosheid de laatste maanden afneemt: deze bedraagt nu zo’n 8%. Wel is het zo dat de werkgelegenheid statistieken in de VS vrij gecompliceerd zijn, waardoor bepaalde groepen werklozen niet worden meegenomen in de berekeningen.
Bron: Bloomberg: werkloosheid in de VS.
Pagina | 7
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder Op monetair niveau zagen we dat de FED, de Centrale Bank in de Verenigde Staten, er in 2012 alles aan heeft gedaan om groei te stimuleren. Er worden echter wel steeds onconventionelere maatregelen genomen. In september 2012 kondigde FED voorzitter Bernanke aan om verdere monetaire verruiming toe te passen middels “Quantitative Easing Part 3”. De nadruk bij dit stimuleringsprogramma ligt op de woningmarkt. Anders gezegd, het laag houden van de rentelasten voor woningbezitters. Door de lagere financieringslasten moeten kopers worden aangetrokken. Hierdoor zou de woningmarkt verder kunnen aantrekken. In november waren er presidentsverkiezingen in de VS. Vooraf werd nog een spannende strijd verwacht tussen de huidige democratische president Obama en de republikeinse kandidaat Romney. Het werd uiteindelijk een relatief makkelijke overwinning voor de zittende democratische president Obama. Zoals veel Westerse landen heeft ook de VS te maken met een zeer grote schuldenlast op overheidsniveau. Ook hier dienen maatregelen te worden genomen om een Japan scenario te voorkomen. 1 januari 2013 was een belangrijke datum. Per die datum zouden automatische bezuinigingsmaatregelen in werking treden; een combinatie van belastingverhogingen en de reductie van overheidsuitgaven om zo de begrotingstekorten te verkleinen en tevens te werken aan het verlagen van de staatschuld (de zogenaamde “Fiscal Cliff”). In de huidige fragiele economische omgeving zou het invoeren hiervan direct een recessie betekenen in de VS. Een compromis zou dus bereikt moeten worden tussen de Democraten en de Republikeinen. De Republikeinen hebben een belangrijke troef in handen omdat zij een meerderheid hebben in het Huis van Afgevaardigden (vergelijkbaar met de Eerste Kamer in Nederland). Op het laatste moment werd een soort van compromis bereikt. Belangrijkste speerpunt daarvan was een belastingverhoging voor de rijkere Amerikanen. Belangrijke zaken werden wederom vooruit geschoven en er daarmee werd tijd gewonnen om een breder akkoord te bereiken. Hier moet vooral worden gedacht aan besparingen die moeten worden gedaan om de staatsschuld en het begrotingstekort te verkleinen of zelfs om te vormen tot een begrotingsoverschot. Ook werd de mogelijke verhoging van het schuldenplafond vooruit geschoven naar februari 2013 (op het moment van schrijven is dit uitgesteld naar mei 2013). Azië Het beeld in Azië was in 2012 niet veel anders. Azië en met name China had ook last van de wereldwijde groeivertraging. China is sterk afhankelijk van export. Europa is een belangrijke afnemer van China. Productiecijfers begonnen in het tweede kwartaal van 2012 met een sterke daling. Productiecijfers (gemeten door de PMI index) zijn een belangrijke graadmeter voor hoe een economie ervoor staat.
Bron: Bloomberg: BBP China 31 december 2007 t/m 31 december 2012.
Pagina | 8
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder Een daling van de productiecijfers is een zeer negatieve ontwikkeling. Hetzelfde beeld was waarneembaar in andere grote export economieën in Azië zoals Zuid-Korea en Japan. Daarbij is het uiterst positief dat de meeste Aziatische landen hun huishoudboekje op orde hebben en relatief weinig overheidsschulden hebben (Japan uitgezonderd). Vanaf het einde van het derde kwartaal was er sprake van herstel in veel Aziatische economieën (zie ook bovenstaande grafiek). De komende maanden zal blijken of deze trend zich doorzet. Wij komen hier nog op terug in onze vooruitblik. In het vierde kwartaal van 2012 was er ook een machtswisseling in China. Geheel naar verwachting werd Xi Jinping gekozen tot nieuwe president en werd Li Keqiang benoemd tot de nieuwe premier. De nieuwe partijtop bestaat uit zeven personen en zal in ieder geval vijf jaar aanblijven. Een nog verdere vertraging van de Chinese economie dient te worden voorkomen. Een belangrijk speerpunt van de nieuwe regering is om de export afhankelijkheid van China te verkleinen en binnenlandse bestedingen te doen laten groeien. Japan blijft een vreemde eend in de bijt in Azië. Het land heeft al decennia lang te maken met lage of negatieve economische groei, frequente recessies, deflatie, te veel schulden en een sterk vergrijzende bevolking. De schuldpositie in Japan lijkt niet meer houdbaar. In de loop der jaren is deze schuld in het geheel binnenlands gefinancierd tegen zeer lage rentevergoedingen. Met de toenemende vergrijzing is het een kwestie van tijd voordat Japan de internationale kapitaalmarkt op zal moeten. In 2011 kreeg de Japanse economie een flinke tegenslag te verwerken met de aardbeving en de daaropvolgende tsunami. Een kort herstel vond plaats door de stimuleringen van de overheid om de economie uit het dal te trekken. Sinds het tweede kwartaal van 2012 bevindt Japan zich weer in een recessie. Dit komt mede door de grote onenigheid tussen China en Japan. De landen ruziën over de zeggenschap over een eilandengroep in de Oost-Chinese Zee. Door de ruzie moesten grote Japanse bedrijven hun fabrieken in China tijdelijk sluiten. Ook nam de vraag uit China naar Japanse goederen sterk af. In december 2012 waren er ook nog parlementsverkiezingen in Japan. De conservatieve Liberaal-Democratische Partij (LDP) won met een grote meerderheid. Het nieuwe kabinet staat onder leiding van de nieuwe premier Shinzo Abe. Het nieuwe kabinet heeft zich onder meer ten doel gesteld de deflatie structureel aan te pakken en de economie uit het dal te trekken. De Japanse Centrale bank moet daarin een belangrijke rol vervullen. Resultaten financiële markten Het komt vaak voor dat het gedrag op de financiële markten verre van synchroon loopt met de actuele macro economische situatie. Studies daarover geven aan dat financiële markten gemiddeld een periode van 6 tot 12 maanden vooruitlopen op de actuele macro economische situatie. Dit kan wellicht ook worden gesteld voor het jaar 2012. Al met al was 2012 een goed beursjaar waarbij positieve berichten door negatieve berichten werden afgewisseld. Het jaar werd wederom gekenmerkt door zogenaamde “risk on” en “risk off” periodes. Een ‘risk on’ periode kenmerkt zich door positief nieuws en beleggers die meer risico nemen. Tijdens een ‘risk off’ periode gebeurt precies het tegenovergestelde (tweede kwartaal van 2012). Uiteindelijk bleek de ‘risk on’ belegging, mede dankzij de interventies van de centrale banken de overhand te hebben en sloten veel beleggingscategorieën het jaar met een positief resultaat af. Een uitzondering hierop was de grondstoffenmarkt. Dit komt name door het feit dat wereldwijde groeiverwachtingen laag zijn waardoor men verwacht dat de vraag naar grondstoffen stabiel blijft of zelfs terugloopt.
Pagina | 9
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder Een gezegde luidt: “never fight the FED”. Letterlijk vertaald; “probeer niet te vechten tegen de Amerikaanse Centrale Bank”. Zij hebben de mogelijkheden om alle maatregelen aan te grijpen om het systeem draaiend te houden en een ongelimiteerde hoeveelheid liquiditeiten het systeem in te pompen. Dit gezegde kunnen we breder trekken naar andere centrale banken zoals de ECB en BoE (Bank of England). De ECB is ook in 2012 in staat gebleken om de financiële markten omhoog te stuwen en de rust op de financiële markten enigszins te doen stabiliseren. Dit is een basis om het vertrouwen terug te krijgen. Dit terwijl de fundamentele gesteldheid van met name een aantal Westerse economieën uiterst zorgwekkend is. Aandelen hebben een goed jaar achter de rug. Dit is mede het gevolg van de interventies van met name centrale banken, maar ook door de interessante waarderingen van veel bedrijven wereldwijd. Veel bedrijven zijn financieel gezond. Zij hebben een relatief lage schuldenlast en de schulden die zij hebben kunnen tegen een lage rente worden gefinancierd. Daarnaast hebben veel bedrijven ook een hoge kaspositie omdat zij terughoudend zijn met het doen van nieuwe investeringen. We zien ook dat veel bedrijven nog steeds in staat zijn historisch hoge marges en winsten te behalen en niet zozeer hoge omzetten. Obligaties hebben ook een goed jaar achter de rug. Vooral bedrijfsobligaties (met name de bedrijven met een mindere kredietwaardigheid) en de obligaties van opkomende landen hadden een goed jaar. Dit werd mede gevoed door de “hunt for yield”. Veel (institutionele) beleggers zijn op zoek naar beleggingen met een interessante rentevergoeding. De laatste jaren is de rentevergoeding op traditionele staatobligaties (bijvoorbeeld van de VS en Duitsland) dusdanig laag geworden dat dit geen interessante beleggingspropositie meer is. Beleggers kunnen er dan voor kiezen om hun rentegevoeligheid (duration) aan te passen (lees langere looptijden) of meer risicovollere obligaties aan te kopen. Op de valutamarkten was de beweeglijkheid in 2012 groot. Door de gespannen toestand in Europa omtrent veel Zuid-Europese landen deprecieerde de euro aanzienlijk ten opzichte van veel andere valuta. Vanaf eind juli trad een indrukwekkend herstel op. Ten opzichte van de USD apprecieerde de EUR bijna +10% vanaf het dieptepunt in juli 2012. 3.2 Vooruitblik 2013 Belangrijke stappen zijn gezet om problemen op te lossen, wat niet weg neemt dat er nog ontzettend veel moet gebeuren in 2013 en de jaren daarna. De problemen van de laatste jaren zijn nog niet opgelost. Wij verwachten dat ergens in 2013 de zorgen rondom de Europese schuldenproblematiek weer de kop op zullen steken. Dit mede als gevolg van de chaotisch verlopen verkiezingen in Italië (februari 2013) en de snel afnemende steun voor de Spaanse regering. Wij verwachten echter dat ook deze schuldenproblematiek vooralsnog in de kiem zal worden gesmoord. Dit omdat wij verwachten dat Europese regeringsleiders de situatie niet willen laten escaleren. Een escalatie is hier dus ook het grote gevaar. In het najaar van 2013 zijn er parlementsverkiezingen in Duitsland. Een pro-Europa regering is nodig om de stappen die zijn gezet te continueren. Wij verwachten dat de economische groei in Europa in 2013 licht negatief zal zijn. Dit is mede het gevolg van de bezuinigingen van veel overheden. Voor een groot gedeelte is deze negatieve groei al in de financiële markten verdisconteerd. Ook de Verenigde Staten staan voor een serieuze uitdaging. De Democraten en Republikeinen moeten het landsbelang laten prevaleren boven hun eigen partijbelang en gezamenlijk met structurele oplossingen komen om de financiële tekorten terug te dringen om zo het huishoudboekje op orde te krijgen.
Pagina | 10
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder
Bron: JP Morgan Asset Management: Case-Shiller prijsindex 20 grootste steden in de Verenigde Staten en verkopen bestaande huizen. Wij verwachten in 2013 een lichte positieve economische groei in de VS. Daarnaast zien wij een verder herstel van de huizenmarkt. In onze optiek is dit herstel een belangrijke voorwaarde om het vertrouwen verder te herstellen.
Bron: FRB, Census, BEA, Treasury, CoreLogic, BLS, Haver Analytics, DB Global Markets Research: De verwachtingen voor een stijging van de huizenprijzen in de VS zijn positief. Als de juiste (politieke) maatregelen worden genomen om het begrotingstekort terug te dringen dan denken wij ook dat bedrijven meer zullen gaan investeren. Dit zou dus ook de werkgelegenheid verder kunnen verbeteren in 2013.
Pagina | 11
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder De overeenkomst tussen de problemen in Europa en de VS is groot. Zoals gezegd is het daarbij belangrijk dat er verder wordt gewerkt aan structurele oplossingen. Hierbij moet worden gedacht aan: 1: Verkleinen van de overheidschulden. In onze opinie dient dit te gebeuren door het minder uitgeven van geld door overheden en niet zozeer door het verhogen van belastingen. Dit laatste omdat belastingverhogingen consumenten en bedrijven direct raken in hun portemonnee en een negatieve werking hebben op consumptie en investeringen. 2: Hervormingen moeten worden doorgevoerd. Hierbij kan men denken aan hervorming van het belastingstelsel, de arbeidsmarkt, het zorgstelsel, de sociale zekerheid en de woningmarkt. Het is belangrijk dat centrale banken een uiterst accommoderend beleid blijven voeren in 2013. Net nu het sentiment en vertrouwen lijkt te zijn gestabiliseerd en zelfs voorzichtig lijkt te zijn verbeterd. Wij achten het inflatiegevaar voor consumentprijzen voor de komende 2 jaar minimaal. Een meer restrictief beleid door centrale banken is dus verre van wenselijk en lijkt niet noodzakelijk. De effecten van deze interventies lijken een steeds kortere positieve werking te hebben op de financiële markten. Het grote gevaar is dat financiële markten “ verslaafd” raken aan deze interventies. Een groot gevaar voor 2013 is een zogenaamde “valuta oorlog”. We zien dat de grote landen en regio’s in de wereld (VS, Europa en Japan) tegelijkertijd trachten hun eigen valuta te devalueren om zo hun exportpositie te verbeteren en inflatie aan te wakkeren (dit laatste om hun schuldenlast te verkleinen). Dit is een gevaarlijk spel, waarvan de uitkomsten zeer onzeker zijn. Op geopolitiek niveau zijn er diverse andere onzekerheden. Zoals daar zijn de situaties in Syrië en Iran. Een escalatie van deze problematiek kan voor veel nervositeit zorgen bij beleggers alsook een sterk oplopende olieprijs. De zogenaamde opkomende landen blijven ook in 2013 de groeimotoren van de wereldwijde economische groei. Ook al blijft de afhankelijkheid van het westen zeer groot. Veel opkomende landen, zoals bijvoorbeeld China, zijn met een transformatie bezig om hun economieën minder afhankelijk te maken van export en meer naar een binnenlandse consumptie gedreven economie te leiden. Dit vergt echter tijd. In de volgende paragrafen presenteren wij per beleggingscategorie onze toekomstvisie en de daaruit voortvloeiende voorkeuren. Aandelen Aandelen zijn nog steeds relatief aantrekkelijk geprijsd ook al worden de marges bij veel bedrijven minder waardoor de winsten dalen. Er zijn vele maatstaven om te meten of een beurs duur is of niet. Een gemakkelijke en relatief goede graadmeter is de Koers/Winst verhouding, dit is een maatstaf voor hoeveel keer men de winst moet betalen om een aandeel te kunnen kopen. In Europa ligt de Koers/Winst verhouding per 31 december 2012 op 11,4 keer de winst (het langjarig gemiddelde is 14,7). In de Verenigde Staten ligt de Koers/Winst verhouding op 12,8 keer de winst (het langjarig gemiddelde is 15,7). Het betreft hier voorwaartse Koers/Winst verhoudingen gebaseerd op de meest recente koerscijfers en de consensusschattingen van analisten voor de winsten in de komende 12 maanden. Ook op basis van de gemiddelde dividend uitbetalingen (gemeten door de zogenaamde “ dividend yield”) zijn aandelen aantrekkelijk geprijsd. Deze zogenaamde dividend yield bedraagt op dit moment 2,2% in de Verenigde Staten terwijl de kapitaalmarktrente voor 10 jaar op 1,8%% ligt. In Europa bedraagt de dividend yield op dit moment 3,7% terwijl de kapitaalmarktrente voor 10 jaar gemiddeld op 2,5% ligt.
Pagina | 12
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder
Bron: JP Morgan Asset Management: Vergelijking dividend rendement van aandelen en gemiddelde rente staatsobligaties in Europa. Gebaseerd op de vergelijking tussen aandelen en obligaties kunnen aandelen relatief goedkoop genoemd worden. Veel bedrijven hebben ook een relatief lage schuldenlast en de schulden die zij hebben kunnen tegen een lage rente worden gefinancierd. Daarnaast hebben veel bedrijven ook een historisch hoge kaspositie. Zij zijn echter terughoudend met het doen van nieuwe investeringen door het onzekere economische klimaat. Wij verwachten dat indien de juiste politieke maatregelen worden genomen een verdere stijging van de aandelenmarkten het gevolg kan zijn. In ons allocatiebeleid gaat de voorkeur uit naar de Europese en de Aziatische aandelenmarkten en dan met name Japan en China. Wij verwachten wel dat dit met perioden van “risk off” gepaard zal gaan. Obligaties Staatobligaties zien wij niet als interessante beleggingspropositie. Integendeel zelfs. In onze opinie is het effectieve rendement onvoldoende in vergelijking met de risico’s in de huidige economische omgeving (lees de schuldenlast van veel Westerse landen en Japan). Daarnaast is het ook zo dat naar alle waarschijnlijkheid de inflatieverwachtingen gaan toenemen de komende periode, ook al beschouwen wij het reële gevaar daarvan voor de komende twee jaar als klein. Wel zien wij kansen in bedrijfsobligaties in met name Europa. De focus ligt hierbij op zogenaamde “High Yield Bonds” ofwel obligaties van bedrijven met een lagere kredietwaardigheid. Onroerend goed Binnen onroerend goed is het soort onroerend goed en de locatie belangrijk. Wij zijn negatief op de Europese onroerend goed markt in zijn algemeenheid (commercieel onroerend goed alsook woningbouw) door de fragiele economische situatie en de hoge leegstand. De werkloosheid blijft oplopen in Europa en mensen zijn duidelijk zeer terughoudend in het doen van grote uitgaven. Daarnaast is het ook zo dat de kredietverlening door banken nog steeds erg moeilijk verloopt. In ons eigen land hebben wij ook nog eens te maken met hervormingen van de particuliere woningmarkt. Veel positiever zijn wij over de Amerikaanse woningmarkt. Prijzen hebben een stevige daling achter de rug. Daarnaast is het aanbod van nieuwe woningen zeer laag doordat er de laatste 6 jaar nauwelijks nieuwe woningen zijn gebouwd. Dit alles geeft reden tot optimisme.
Pagina | 13
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
3 Verslag van de Beheerder Hedgefondsen De omvang van de wereldwijde hedgefondsen markt blijft toenemen. Per eind december 2012 bedraagt de totale hedgefondsen markt US Dollar 2,25 biljoen. De instroom is volgens ons een logisch gevolg van de wereldwijde bewegingen van beleggingscategorieën gedurende de laatste jaren. Zo zijn de rentevergoedingen op obligaties sterk gedaald en de bewegingen van aandelenmarkten zijn zeer onvoorspelbaar. Voor veel (institutionele) investeerders zijn hedgefondsen daarom een goede aanvulling op hun totale beleggingsportefeuille. De voornaamste redenen waarom beleggers investeren in hedgefondsen zijn: 1: Betere risico/rendementsverhouding dan traditionele beleggingscategorieën op de langere termijn; 2: Absolute rendementsdoelstelling (absolute return) in plaats van relatief ten opzichte van een benchmark; 3: Betere diversificatiemogelijkheden in vergelijking tot traditionele beleggingscategorieën zoals aandelen en obligaties; 4: Hedgefondsen hebben meer vrijheid om hun positionering aan te passen dan traditionele beleggingsfondsen. Door het innemen van short posities kan bijvoorbeeld van een koersdaling worden geprofiteerd. Bovendien kunnen beheerders pro-actief posities innemen waarbij geanticipeerd wordt op bepaalde marktomstandigheden. Binnen de te onderscheiden hedgefonds strategieën zijn wij op moment van dit schrijven (februari 2013) het meest positief op Global Macro, Event Driven en Long/short Equity. Grondstoffen Voor de lange termijn zijn wij positief over grondstoffen in zijn algemeenheid. Echter wij zien dat de grondstoffenmarkt zich meer en meer beweegt in lijn met andere, risico vollere, beleggingscategorieën zoals aandelen. Dit wordt nadrukkelijk meegenomen in ons allocatiebeleid. Binnen de grondstofcategorieën gaat onze voorkeur uit naar edelmetalen (goud), de zogenaamde soft commodities (tarwe) en energie (olie). Wij hebben de voorkeur om de beleggingscategorie grondstoffen voornamelijk via hedgefondsen te bespelen. Dit laatste is met name het gevolg van het feit dat grondstoffenmarkten gekenmerkt kunnen worden door complexe prijsstructuren.
Pagina | 14
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
4 Het Finles Liquid Macro Fund 4.1 Resultaat Finles Liquid Macro Fund 2012 Het Finles Liquid Macro Fund (“FLMF”) behaalde in 2012 een rendement van (0,22)%. Dit resultaat was beter dan het rendement van de HFRX Global Macro Hedge Fund Index, maar stelt desalniettemin teleur. De benchmark noteerde in 2012 een verlies van (1,00)%. Jan FLMF
Feb
Mrt
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Sep
Okt
Nov
Dec
2012
1,86% 0,43% -0,75% -0,73% -0,21% 0,60% 3,60% -2,15% -0,95% -1,62% 0,02% -0,18% -0,22%
Benchmark 0,09% 0,22% -1,60% 0,43% 0,36% -1,30% 1,48% -0,02% -0,52% -1,06% 0,31% 0,65% -1,00% Tabel 1 Maandrendementen FLMF en Benchmark. De rood gekleurde rendementscijfers zijn negatieve rendementen
Afwijkingen in de maand tussen benchmark en de performance van het fonds zijn te verklaren uit het feit dat niet overeenkomstig de benchmark wordt belegd en het FLMF actief beheerd wordt. Koersenen maandrendementen FLMF
86,00
Risicorendement
4,00% 3,00%
85,00
2,00%
84,00
1,00% 83,00
FLMF (RHS) Benchmark (RHS)
0,00%
82,00
‐1,00%
81,00
‐2,00%
80,00 79,00 jan-12 feb-12 mrt-12 apr-12 mei-12 jun-12 jul-12 aug-12 sep-12 okt-12 nov-12 dec-12
‐3,00%
NAV
Ge a nnua l i se e rd re nde ment si nds sta rt FLMF
87,00
Geannualiseerdevolatiliteit sinds start FLMF 0,00% 0,00%
1,00%
2,00%
3,00%
4,00%
5,00%
6,00%
7,00%
8,00%
9,00%
-1,00% -2,00% -3,00% -4,00% -5,00%
HFRX Global Macro Hedge Fund Index FLMF
-6,00% -7,00%
Grafiek 1 Maandrendementen en koers FLMF 2012
Grafiek 2 Risico rendement FLMF sinds start
Zoals u al in de algemene terugblik heeft kunnen lezen was 2012 een jaar met twee gezichten. Wederom waren er perioden van “Risk on” en Risk off”. Het jaar begon voortvarend voor veel beleggingscategorieën. Dit was met name het gevolg van de LTRO operaties van de Europese Centrale Bank. De maanden april en mei werden gekenmerkt door “Risk off”. De Europese schuldencrisis bereikte gedurende deze maanden haar hoogtepunt. Het FLMF verloor gedurende deze maanden (0,94)% ((0,73)% in april en (0,21)% in mei). De meeste wereldwijde aandelenbeurzen verloren gedurende deze periode tussen de (10)% en (15)% met als negatieve uitschieters Spanje ((15)% in mei) en Rusland (24)% in mei). De speech van ECB president Mario Draghi eind juli zorgde voor de ommekeer in het sentiment. Deze speech had een zeer positieve uitwerking op de financiële markten voor de rest van het jaar 2012 hoewel het zeker geen rechte lijn omhoog was.
Pagina | 15
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
4 Het Finles Liquid Macro Fund 4.2 Gevoerd beleggingsbeleid 2012 De portefeuille van het FLMF bestond gedurende 2012 uit drie belangrijke componenten: aandelen, vastrentende waarden en absolute return. Per component wordt hieronder een toelichting gegeven over de ontwikkelingen gedurende het jaar. Aandelen Een belangrijk thema in de beleggingen van het FLMF gedurende 2012 waren zogenaamde “waarde” aandelen. Dit zijn aandelen van bedrijven met een gezonde balans en een attractief dividendrendement. Daarnaast zijn dit vaak bedrijven met een gevestigde naam. Voorbeelden van waardeaandelen in portefeuille van het FLMF zijn AstraZeneca, Microsoft en Colgate-Palmolive. Dit thema had een positieve bijdrage aan het resultaat van het FLMF in 2012. Minder goed werkte het goudthema binnen de portefeuille. Zoals u uit eerdere rapportages heeft kunnen vernemen is de Beheerder al een lange tijd positief over goud en met name goudmijnbouw bedrijven. Onze visie over goud is dat het een ‘safe haven’ is voor beleggers. Aangezien wij ons zorgen maken over de kredietwaardigheid van diverse landen zien wij goud als een aantrekkelijke beleggingspropositie voor beleggers. Aandelen van goudmijnbouwbedrijven kenden een volatiel koersverloop gedurende 2012. Halverwege het jaar hebben we, deels vanwege deze hoge volatiliteit, maar met name vanwege de vooruitzichten op de prijs van goud, besloten onze exposure te verkleinen en een aantal van de beleggingen in portefeuille te verkopen. De goudmijnbouw bedrijven hebben al met al een negatieve bijdrage geleverd aan het algehele resultaat van het FLMF. Vastrentende waarden U heeft in de algehele terugblik kunnen lezen dat wij traditionele staatobligaties niet als interessante beleggingspropositie zien. Integendeel zelfs. In onze opinie is het effectieve rendement onvoldoende in vergelijking met de risico’s in de huidige economische omgeving (lees de schuldenlast van veel Westerse landen en Japan). De component vastrentende waarden wordt binnen het FLMF daarom ingevuld door middel van een beleggingsproduct van Citi Group dat systematisch posities aangaat op basis van momentum strategieën in EUR GBP en USD interest rates. Deze belegging had een positieve bijdrage op het resultaat van het FLMF in 2012. Absolute Return Binnen de absolute return kan een groot aantal substrategieën worden onderscheiden zoals long/short equity, long/short credit, event driven, emerging markets, global macro en CTA’s. Momenteel is het FLMF geïnvesteerd in een CTA. Dit fonds maakt al sinds eind 2011 onderdeel uit van de portefeuille van het FLMF. Deze investering droeg helaas negatief bij aan het totaal rendement over 2012. Deze fondsen profiteren doorgaans van marktonzekerheid en verhoogde volatiliteit. Wij verwachten dat dit type fondsen daardoor de verwachte risico/rendement verhouding van het FLMF verbeteren zodra onverwachte gebeurtenissen zich voordoen.
Pagina | 16
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
4 Het Finles Liquid Macro Fund CTA’s ofwel Managed Futures proberen rendement te behalen door wereldwijd in obligatie-, aandelen-, valuta-, en grondstoffenfutures te investeren. Ze maken daarbij gebruik van systematische modellen. Deze modellen proberen op basis van historische prijsgegevens trends in markten te ontdekken. Hierbij kan een onderscheid worden gemaakt tussen fondsen die korte (soms slechts enkele dagen) en fondsen die lange termijn trends proberen te ontdekken. Ze hebben echter gemeen dat alle modellen mogelijke trends, zowel naar boven als naar beneden, proberen te identificeren en op basis hiervan beleggen en kunnen profiteren. Veel CTA’s hadden grote moeite met de snel veranderende marktomstandigheden van veel individuele markten in 2012. Een voorbeeld van een verlieslatende positie in 2012 van een CTA was de euro. Door de gespannen politieke situatie in Europa omtrent veel Zuid-Europese landen deprecieerde de euro aanzienlijk ten opzichte van veel andere valuta’s. Vanaf eind juli werd deze trend doorbroken en trad een indrukwekkend herstel op van bijna +10% ten opzichte van het dieptepunt in juli. De volgende grafiek laat het verloop van de euro versus de US Dollar zien. Het Fonds in portefeuille wist overigens juist wel in de maand waar de zorgen over de Europese schuldencrisis haar hoogtepunt bereikte (mei 2012) een uistekend resultaat neer te zetten. Deze belegging steeg met meer dan 12% in mei.
Figuur 1 - Ontwikkeling wisselkoers EURUSD in 2012
Pagina | 17
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
4 Het Finles Liquid Macro Fund 4.3 Beleggingsbeleid 2013 We verwachten niet dat het beleggingsbeleid van het FLMF in 2013 ingrijpend zal wijzigen. De portefeuillecompositie met de drie individuele componenten blijft naar verwachting gehandhaafd in 2013. Het FLMF blijft beleggen op basis van onze macro economische visie en heeft daarnaast de mogelijkheid om tactische allocaties uit te voeren. Wij blijven op zoek naar de meest interessante markten en binnen elke markt naar de best mogelijke investeringsmogelijkheid. Mocht de politieke en financiële onzekerheid toenemen, dan zullen we niet schromen om de kaspositie te vergroten gegeven de onzekerheid op de financiële markten. Wij blijven positief over het thema waardeaandelen. Daarnaast zien wij ook kansen in Japanse aandelen. Ondanks de zorgelijke situatie van de overheidsfinanciën in Japan (te veel schulden) zijn bedrijven relatief gezond en waarderingen interessant. 25% van de bedrijven in Japan handelt onder een koers/winstverhouding van 10 keer de winst en maar liefst 61% van de bedrijven handelt onder de boekwaarde van het bedrijf. Het behoort daarmee tot één van de goedkopere aandelenbeurzen wereldwijd.
Bron: Arcus research. Vergelijking koers/winstratio en boekwaarde aandelen wereldwijd
De nieuwe premier van Japan, Shinzo Abe, heeft tezamen met zijn nieuwe kabinet zich onder meer ten doel gesteld om de deflatie structureel aan te pakken en de economie uit het dal te trekken. Japan gaat al decennia lang gebukt onder deflatie, frequente recessies en zeer hoge overheidsschulden. De Japanse Centrale bank moet een belangrijke rol vervullen bij het vlot trekken van de economie. Hierbij wordt een inflatiedoel van 2% per jaar beoogd. Om de Japanse exportsector interessant te maken is een lagere Japanse Yen nodig. Wij verwachten een verdere depreciatie van de Japanse Yen in 2013. Wij verwachten dit “Japan aandelen” thema te gaan bespelen in 2013. Wij denken dat deze maatregelen een positieve impuls gaan geven aan het beleggingsklimaat in Japan in 2013. Zodoende is de verwachting dat de allocatie naar Japan wordt verhoogd gedurende 2013. 4.4 Risicobeheer Risicobeheer is een integraal onderdeel van het beleggingsproces. Dagelijks worden de belangrijkste risico’s gemonitord door de beheerder. Hierbij wordt vooral gekeken of de beleggingen zich nog binnen de vastgestelde kaders en beleggingsrestricties begeven. Bij het realiseren van de beleggingsdoelstelling kan de beheerder gebruik maken van derivaten, zoals forwards. Voor een verdere beschrijving van de risico’s wordt verwezen naar de algemene toelichting op de jaarrekening.
Utrecht, 29 april 2013 Finles N.V. Beheerder Finles Liquid Macro Fund
Pagina | 18
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
5 Jaarrekening BALANS PER 31 DECEMBER Na winstbestemming (bedragen in EUR 1.000 na resultaatbestemming)
2012
2011
1
4.868 1.622 6.490
4.540 7 2.200 6.747
2
87 87
2.102 2.102
526 526
1.118 1.118
7.103
9.967
3
7.068 7.068
9.942 9.942
4
35 35
25 25
7.103
9.967
ACTIVA Beleggingen Aandelen Opties Obligaties Vorderingen Overige vorderingen
Liquide middelen
1
Totaal activa PASSIVA Fondsvermogen Vermogen Kortlopende schulden Overige schulden
Totaal passiva
Pagina | 19
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
5 Jaarrekening WINST-EN VERLIESREKENING (bedragen in EUR 1.000)
2012
2011
5
118 23 141
127 119 246
6
(2) (7) 20 43 (10) 44
(517) (289) (85) (1.431) (96) (468) (2.886)
7
(28) 38 10
(13) (13)
195
(2.653)
(100) (28) (4) (2) (18) (2) (154)
(152) (34) (2) (6) (1) (12) (207)
41
(2.860)
41 41
(2.860) (2.860)
Opbrengsten uit beleggingen Dividenden Obligatierente
Waardeveranderingen van beleggingen Aandelen Opties Obligaties Futures Valutatermijntranscaties Koers- en omrekenverschillen
Overige opbrengsten Rente op liquide middelen Overige opbrengsten
Totaal opbrengsten Kosten Kosten beheer Kosten administratie Bankkosten Kosten bewaargeving Kosten DNB/AFM Accountantskosten Overige kosten Totaal kosten
Resultaat Verdeling van het resultaat Ten gunste/(ten laste) van het vermogen
8 9 10 11
Pagina | 20
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
5 Jaarrekening KASSTROOMOVERZICHT (bedragen in EUR 1.000)
2012
2011
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing voor: Aankopen van beleggingen Verkopen van beleggingen Waardeveranderingen van beleggingen Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden Totaal kasstroom uit beleggingsactiviteiten
41
(2.860)
(6.698) 7.009 (44) 2.015 10 2.333
(140.907) 141.064 2.886 (1.948) (6) (1.771)
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Uitgegeven participaties Teruggenomen participaties Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten
(2.915) (2.915)
56 (4.438) (4.382)
(582)
(6.153)
(10)
(468)
Mutatie liquide middelen
(592)
(6.621)
Stand liquide middelen begin verslagperiode
1.118
7.739
526
1.118
Netto kasstroom Koers- en omrekenverschillen op geldmiddelen en valutatransacties
Stand liquide middelen einde verslagperiode
1
Pagina | 21
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening ALGEMEEN De jaarrekening van Finles Liquid Macro Fund is opgesteld volgens de voorschriften die zijn vastgelegd in Titel 9, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, de Wft en de richtlijnen voor de jaarverslaggeving, in het bijzonder Richtlijn 615 Beleggingsinstellingen. Ten tijde van het opmaken van deze jaarrekening was de datum van het meest recente prospectus maart 2009. Fiscale positie Het Fonds is een besloten fonds voor gemene rekening, met als gevolg fiscale transparantie voor de inkomstenbelasting. Het Fonds is geen vennootschapsbelasting verschuldigd. Op grond van de wet IB 2001 wordt het vermogen van de participant belast met een vermogensrendementsheffing. Over het saldo van bezittingen en schulden wordt een forfaitair rendement van 4% berekend, te belasten tegen een tarief van 30% (rekening houdend met vrijstellingen). De heffing is onafhankelijk van het daadwerkelijk gerealiseerde rendement en de gemaakte (rente) kosten. Stemrechten Het beleid van de Beheerder ten aanzien van eventuele stemrechten in andere beleggingsinstellingen of ondernemingen zal per individueel geval worden bekeken. Er is geen gebruik gemaakt van stemrechten in 2012. Beleid en beschrijving activiteiten Voor het beleid en de beschrijving van de activiteiten wordt verwezen naar het jaarverslag. Inkoop deelnemingsrechten Het Finles Liquid Macro Fund heeft een open-end structuur. De beheerder kan volgens artikel 5.2 van het reglement van beheer en bewaring van het Finles Liquid Macro Fund onder omstandigheden besluiten de inkoop van deelnemingsrechten op te schorten. In die gevallen vindt de terugneming van participaties pas plaats als de liquiditeiten de betaling toelaten, maar uiterlijk 10 werkdagen nadat bovengenoemde gelden vrijgemaakt konden worden. Uitbesteding van taken Het beheer van het Fonds wordt gevoerd door Finles N.V. te Utrecht. De financiële administratie, participantenadministratie alsmede de beleggingsadministratie, werden gevoerd door ITS B.V. te Leusden tot en met 30 september 2012. Vanaf 1 oktober 2012 wordt de administratie gevoerd door TMF FundAdministrators B.V. Kas Trust Bewaarder Finles Liquid Macro Fund B.V. is de bewaarder voor het Fonds. Mededeling van belangen van grote beleggers Erasmus heeft een belang van 99,7% in het Finles Liquid Macro Fund. verzekeringsmaatschappij en heeft gelden uit verzekeringspolissen belegd in het Fonds.
Erasmus
is
een
GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE JAARREKENING Grondslagen Activa en verplichtingen worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de winst- en verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting. Het kasstroomoverzicht is volgens de indirecte methode opgesteld. Hieronder volgt een overzicht van de grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening van het Fonds. Deze grondslagen zijn consistent toegepast in het huidige en het voorgaande boekjaar.
Pagina | 22
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE JAARREKENING (VERVOLG) Presentatievaluta De functionele en rapportage valuta zijn beide in euro’s. Verwerking (activa, passiva, resultaat en kosten) Een actief wordt in de balans verwerkt wanneer het aannemelijk is dat toekomstige economische voordelen van het actief naar het Fonds zullen stromen en dat het bedrag van het actief op betrouwbare wijze kan worden gemeten. Een passief (verplichting) wordt in de balans verwerkt wanneer het aannemelijk is dat er een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich brengen, zal voortvloeien uit de regeling of afwikkeling van een aanwezige verplichting en dat het bedrag dat met de regeling of afwikkeling is gemoeid, op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Resultaat wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening wanneer zich een toename in toekomstig economisch voordeel dat verband houdt met een toename van activa of afname van passiva (verplichting), heeft voorgedaan, die op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Kosten worden opgenomen in de winst- en verliesrekening wanneer zich een afname in toekomstig economisch voordeel dat verband houdt met een afname van een actief of toename van een passief (verplichting), heeft voorgedaan, die op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Vreemde valuta Monetaire activa en monetaire passiva luidend in valuta anders dan de euro worden omgerekend in euro's tegen de koersen die gelden per balansdatum. Transacties in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koersen die gelden op de datum van de transactie. Verschillen in wisselkoersen van vreemde valuta die zich voordoen bij omrekening en gerealiseerde winsten en verliezen bij vervreemding of afwikkeling van financiële activa en passiva worden opgenomen in de winst- en verliesrekening. Schattingen Bij het toepassen van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de beheerder zich verschillende oordelen en schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien voor het geven van het vereiste inzicht noodzakelijk, zijn de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen in de toelichting van de jaarrekening.
WAARDERINGSGRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE BALANS Beleggingen De effecten worden gewaardeerd tegen de marktwaarde per balansdatum. De marktwaarde is het bedrag waarvoor een actief of een verplichting kan worden afgewikkeld tussen ter zake goed geïnformeerde, tot een transactie bereid zijnde partijen die onafhankelijk zijn. Niet beursgenoteerde beleggingsfondsen worden gewaardeerd tegen de per balansdatum meest recente intrinsieke waarde of de meest recente schatting (best estimate) van de beheerder/administrateur van het beleggingsfonds. Dit laatste geldt voornamelijk voor de illiquide fondsen en fondsen die voor langere tijd "op slot" zijn gegaan. De daarbij optredende verschillen, evenals verschillen ontstaan bij verkoop van effecten, worden via het resultaat over het boekjaar verwerkt in het fondsvermogen. De kosten van effectentransacties zijn in de aan- en verkoopwaarde van de beleggingen meegenomen. De waardering van de onderliggende beleggingen heeft plaatsgevonden op basis van de meest recente beschikbare informatie ten tijde van het opmaken van de jaarrekening. Voor liquide fondsen wordt daarbij uitgegaan van informatie van de administrateur van het Fonds, de manager van het Fonds, Bloomberg en/of Telekurs (onafhankelijke koersleveranciers) indien van toepassing. Voor illiquide fondsen is vaak slechts informatie van de beheerder beschikbaar.
Pagina | 23
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening WAARDERINGSGRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE BALANS (VERVOLG) Derivaten Derivaten worden in de jaarrekening opgenomen tegen de reële waarde (marktwaarde). Indien geen marktwaarde beschikbaar is, wordt de waarde bepaald met behulp van marktconforme en toetsbare waarderingsmodellen, vergelijkbare derivaten met dezelfde kenmerken waarvoor wel een marktnotering bestaat of wordt de marktwaarde ontleend aan informatie verkregen van gezaghebbende brokers/instituten. Vorderingen Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Vorderingen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering Liquide middelen Onder de liquide middelen zijn opgenomen kas- en banktegoeden die onmiddellijk opeisbaar zijn dan wel een looptijd korter dan twaalf maanden hebben. Zij worden onderscheiden van tegoeden in verband met beleggingstransacties. Liquide middelen uit hoofde van beleggingstransacties worden gepresenteerd onder de vorderingen. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Reserve waarderingsverschillen De reserve waarderingsverschillen betreft de ongerealiseerde koers- en valutaverschillen van de beleggingen op de balansdatum. In overeenstemming met de richtlijnen voor de jaarverslaggeving worden gerealiseerde en ongerealiseerde waarderingsverschillen van liquide beleggingen worden via de winst- en verliesrekening direct ten gunste of ten laste van het fondsvermogen gebracht. De ongerealiseerde waarderingsverschillen van illiquide beleggingen worden aan de reserve toegevoegd. Op grond van wettelijke bepalingen moet een herwaarderingsreserve worden gevormd voor ongerealiseerde positieve waardevermeerderingen van incourante beleggingen. Deze herwaarderingsreserve, die per actief wordt gevormd, wordt ten laste van het onverdeeld resultaat gebracht. Dit houdt in dat het bedrag van de herwaarderingsreserve niet voor uitdeling in aanmerking kan komen. Kortlopende schulden Kortlopende schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING Opbrengsten Dividenden worden opgenomen op de datum van vaststelling. Niet-verrekenbare buitenlandse bronheffing op dividenden wordt hierop in mindering gebracht. Rentebaten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Kosten effectentransacties De kosten van effectentransacties zijn in de aan- en verkoopwaarde van de beleggingen meegenomen. Deze kosten komen ten laste van het resultaat. Kosten De kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. De kosten van beheer en bewaring worden overeenkomstig het Reglement van Beheer van het Finles Liquid Marco Fund via het resultaat ten laste van het vermogen gebracht.
Pagina | 24
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening RISICOPARAGRAAF Het beleggingsbeleid is erop gericht de participanten de zekerheid van een ruime spreiding over de verschillende financiële instrumenten en een zekere mate van beheersing van de risico's te bieden, echter risico’s zijn niet uit te sluiten. Het gekozen beleggingsbeleid kan negatieve gevolgen hebben voor het rendement. Beleggen is niet zonder risico. De AFM verplicht in dit kader beleggingsfondsen om een document Essentiële Beleggersinformatie op te stellen en beschikbaar te hebben op de website van de Beheerder. Dit document geeft in het kort de doelstellingen, het risicoprofiel, de kosten en de rendementen van het Fonds weer. De volgende tekst wordt ook verplicht opgenomen in het document: “In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor toekomstige resultaten”. Het rendement, maar ook het risico, is voor rekening van de individuele participant in het Fonds. Noch de Beheerder noch de Raad van Commissarissen van Finles N.V., noch de Bewaarder zijn aansprakelijk voor opgelopen verliezen van één of meer participanten. Alle hierna vermelde risico’s zijn door de Beheerder geordend op basis van belangrijkheid daarvan welke wordt bepaald op basis van de omvang en relevantie van het risico daarvan. De volgende algemene risico’s zijn van toepassing op het Fonds: Rendementsrisico: het risico bestaat dat het rendement kan variëren als gevolg van de keuze tussen de verschillende onderliggende beleggingsfondsen en andere beleggingsmogelijkheden van het Fonds; Erosierisico: het Fonds is onderhevig aan risico's van waardeveranderingen van het kapitaal, met inbegrip van het potentiële risico van erosie als gevolg van intrekkingen van rechten van deelneming die hoger zijn dan het beleggingsrendement; Inflatierisico: er is een algemeen risico van inflatie waardoor de waarde van uw participaties en ook de beleggingsopbrengsten kunnen worden aangetast; Frauderisico: het investeringsselectieproces en –procedures zijn gericht op het voorkomen van investeringen in malafide beleggingsfondsen. Fraude bij onderliggende beleggingen is echter niet volledig uit te sluiten; De volgende productspecifieke risico’s zijn van toepassing op het Fonds: Marktrisico: het beleggingsbeleid is er op gericht de participanten de zekerheid van spreiding en een zekere beheersing van de risico's te bieden. De investeringen binnen het Finles Liquid Macro Fund zijn onderworpen aan marktbewegingen en aan de risico’s die inherent zijn aan beleggen in het algemeen; dientengevolge kan geen zekerheid worden gegeven dat de beleggingsdoelen zullen worden behaald; Politieke risico’s: en de mogelijke invloed van internationale crises en rampen laten zich niet voorspellen en kunnen tijdelijk of langdurig negatief van invloed zijn op de koers en het rendement; Managerrisico: het door de participanten bijeengebrachte fondsvermogen zal gedeeltelijk worden geïnvesteerd in andere beleggingsfondsen, waarvan de beslissingsbevoegdheid ten aanzien van de beleggingen in handen is van andere Beheerders. De Beheerder van het Finles Liquid Macro Fund wordt periodiek geïnformeerd door de Beheerders van deze fondsen over hun gevoerde beleggingsbeleid en de behaalde resultaten. Noch de Beheerder, noch de door Beheerder ingeschakelde derden zijn in staat om de ontwikkelingen binnen deze geselecteerde fondsen op dagbasis te volgen; Liquiditeitsrisico: de Beheerder zal in het beleggingsbeleid rekening houden met het feit dat participanten hun participaties willen verkopen. Dit kan worden bereikt door een bepaald percentage van de portefeuille “voldoende” liquide te houden. De belegger dient er echter rekening mee te houden dat onder bepaalde omstandigheden geen zekerheid kan worden gegeven dat bij verkoop van participaties aan het Fonds er voldoende liquiditeiten in het Fonds aanwezig zijn om de participaties in te kopen;
Pagina | 25
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening RISICOPARAGRAAF (VERVOLG) Valutarisico: omdat kan worden belegd in andere valuta’s dan de euro kan een valutarisico ontstaan. De Beheerder van het Fonds heeft de mogelijkheid om valutarisico’s af te dekken indien zij dit in het belang van het Fonds acht. In de jaarverslaggeving van het Fonds wordt, indien van toepassing, hierover verantwoording afgelegd. In 2012 hebben wij het valutarisico van aandelenposities, die in vreemde valuta noteren, voor een belangrijk deel afgedekt; Leveragerisico: de Beheerder is bevoegd om voor rekening en risico van het Fonds leningen aan te gaan met een maximum van 10% van het fondsvermogen. De leningen worden gebruikt voor de opvang van tijdelijke liquiditeitstekorten als gevolg van uittredende participanten. Leningen worden niet aangewend voor de aankoop van onderliggende beleggingen van het Finles Liquid Macro Fund. De onderliggende instrumenten waarin het Finles Liquid Macro Fund belegt kunnen beschikken over een bepaald hefboommechanisme (“implied leverage”). Voor de participanten in het Finles Liquid Macro Fund kan dit een extra risico betekenen; het kan daarentegen ook beschermend werken omdat een onderliggend fonds leverage toepast om het marktrisico te verkleinen of geheel uit te sluiten; Concentratierisico: de onderliggende beleggingen van het Finles Liquid Macro Fund kunnen zodanig gepositioneerd zijn dat zij geconcentreerd zijn in bepaalde delen van de financiële markten. Echter, de Beheerder streeft een spreiding van de beleggingsportefeuille na, waardoor het risico verband houdend met een sterke concentratie van beleggingen in bepaalde markten of sectoren wordt beperkt; Tegenpartijrisico: de mogelijkheid bestaat dat een uitgevende instelling of tegenpartij zijn contractuele verplichtingen zoals levering van gelden, rechten van deelnemingen of andere financiële instrumenten niet kan nakomen als gevolg van bijvoorbeeld surseance van betaling, faillissement, fraude of liquidatie. Hierdoor kan het Finles Liquid Macro Fund verliezen op posities oplopen; Risico van het inlenen van effecten: het Fonds zal er voor zorgdragen dat te allen tijde voldoende dekking tegenover mogelijke ingeleende effecten staat. Het Fonds geeft hiervoor zekerheden af, hetzij in effecten hetzij in contanten. Tegenpartijen bij het inlenen van effecten zijn institutionele partijen zoals brokers; Betalingsrisico: het kan voorkomen dat een afwikkeling via het betalingsverkeer niet plaatsvindt zoals verwacht omdat de betaling of levering van beleggingscategorieën door de tegenpartij niet, niet op tijd of niet zoals werd verwacht plaatsvindt; Verhandelbaarheidsrisico: de mate van verhandelbaarheid van rechten van deelneming of effecten waarin belegd wordt is van invloed op de hoogte van de feitelijke aan- en verkoopkoersen. Dit kan betekenen dat rechten van deelneming of effecten niet of slechts tegen een substantieel lagere prijs dan de toegekende waardering verkocht kunnen worden; Bewaardersrisico: er bestaat een risico dat de activa die bij de Bewaarder van het Finles Liquid Macro Fund in bewaring zijn gegeven verloren gaan als gevolg van insolvabiliteit, nalatigheid of frauduleuze handelingen door deze Bewaarder; Toezichtsrisico: het Finles Liquid Macro Fund kan beleggen in instrumenten die worden verhandeld op markten die niet onder toezicht staan of onder toezicht staan dat niet te vergelijken is met het toezicht in Nederland. Dit kan leiden tot een verhoging van het risico; Financiële en fiscale wetgeving: actuele financiële en/of fiscale wetgeving (zoals onzekerheid over het belastingregime) kan in de toekomst gewijzigd worden hetgeen negatieve gevolgen voor de participanten in het Fonds kan hebben; Het rendement, maar ook het risico, is voor rekening van de individuele participant. Beheerder en/of Bewaarder zijn niet aansprakelijk voor behaalde verliezen van één of meer participanten. Een toelichting op de risicofactoren vindt u in het prospectus en de Essentiële Beleggersinformatie van het Finles Liquid Macro Fund. Beide documenten zijn beschikbaar op de website van de Beheerder;
Pagina | 26
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening RISICOPARAGRAAF (VERVOLG) Toelichting In de toelichting op de balans zoals opgenomen in de jaarrekening zijn de risico’s verder toegelicht middels de onderverdeling van de beleggingen naar valuta, en liquiditeit.
TOELICHTING BIJ SPECIFIEKE POSTEN IN DE BALANS 1.1
BELEGGINGEN
Mutatieoverzicht beleggingen (bedragen in EUR 1.000)
2012
2011
Aandelen Per 1 januari Aankopen Verkopen Waardeveranderingen Per 31 december
4.540 2.000 (1.670) (2) 4.868
4.044 7.398 (6.385) (517) 4.540
Obligaties Per 1 januari Aankopen Verkopen Waardeveranderingen Per 31 december
2.200 1.602 (2.200) 20 1.622
4.988 (2.703) (85) 2.200
Opties Per 1 januari Aankopen Verkopen Waardeveranderingen Per 31 december
7 70 (70) (7) -
246 1.890 (1.840) (289) 7
-
44 130.188 (130.136) (96) -
3.026 (3.069) 43 -
1.431 (1.431) -
Valutatermijntransacties Per 1 januari Aankopen Verkopen Waardeveranderingen Per 31 december Futures Per 1 januari Aankopen Verkopen Waardeveranderingen Per 31 december
Pagina | 27
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening TOELICHTING BIJ SPECIFIEKE POSTEN IN DE BALANS (VERVOLG) 1.2
BELEGGING SPORTEFEUILLE PER 31 DECEMBER 2012
(bedragen in EUR 1.000):
Aantal
Bedrag EUR
% IW
Aandelen Nestle S.A. Koninklijke DSM N.V. Qbasis Futures Fund Class C Royal Dutch Shell plc A shares Unilever N.V. AstraZeneca plc SSE plc Abbott Laboratories Colgate-Palmolive Co. Exxon Mobil Corp. Johnson & Johnson Microsoft Corp. Yamana Gold Inc. Totaal aandelen
5.300 6.000 21.605 9.500 9.000 6.800 12.000 5.400 4.750 5.300 4.770 13.000 15.000
262 275 1.668 247 260 244 210 268 376 348 252 262 196 4.868
3,70 3,89 23,59 3,49 3,67 3,45 2,96 3,79 5,33 4,92 3,59 3,72 2,77 68,87
1.600.000
1.622 1.622
22,95 22,95
6.490
91,82
Obligaties Citigroup Funding Inc., 2% 02/05/2017 Totaal obligaties Totaal beleggingen
De beleggingen per 31 december luiden in de volgende valuta’s (uitgedrukt in euro’s): (bedragen in EUR 1.000) CAD CHF EUR GBP USD Totaal
2012 Boekwaarde 262 4.070 453 1.705 6.490
% 4% 63% 7% 26% 100%
2011 Boekwaarde 205 236 3.135 697 2.474 6.747
% 3% 3% 46% 11% 37% 100%
De liquide middelen zijn direct opeisbaar. De beleggingen bestaan uit 0% (2011: 0%) illiquide beleggingen.
Pagina | 28
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening TOELICHTING BIJ SPECIFIEKE POSTEN IN DE BALANS (VERVOLG) 2. Overige vorderingen Hieronder volgt een specificatie van de Overige vorderingen per 31 december 2012 en 31 december 2011. (bedragen in EUR 1.000)
2012
2011
50 21
46 3 53
16 87
2.000 2.102
(bedragen in EUR 1.000)
2012
2011
Stand per 1 januari Bij: Plaatsing van participaties
9.942
17.184
-
56 56
2.915 (41) 2.874
4.438 2.860 7.298
7.068
9.942
Dividendbelastingen Te ontvangen dividend Opgelopen rente op obligaties Vooruitbetaald bedrag voor de aankoop van participaties in het Qbasis Futures Fund (Cayman Class C) Bestandsvergoedingen Totaal 3.Verloop fondsvermogen
Af: Terugname van participaties Resultaat (ten gunste) ten laste van het vermogen
Stand per 31 december
Driejaarsoverzicht Finles Liquid Macro Fund Het driejaarsoverzicht van Finles Liquid Macro Fund bevat de volgende gegevens: Driejaarsoverzicht Aantal uitstaande aandelen Totaal intrinsieke waarde (voor resultaatbestemming) in EUR Totaal intrinsieke waarde per aandeel in EUR
2012
2011
2010
86.592 7.068.185 81,62
121.580 9.942.199 81,77
169.001 17.184.494 101,68
4. Kortlopende schulden Hieronder volgt een specificatie van de kortlopende schulden per 31 december 2012 en 31 december 2011. (bedragen in EUR 1.000)
Te betalen beheervergoeding Te betalen administratievergoeding Te betalen accountantskosten Nog te betalen interest Overige schulden Totaal
2012
2011
7 5 15 2 6 35
11 3 7 4 25
Pagina | 29
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening TOELICHTING BIJ SPECIFIEKE POSTEN IN DE WINST- EN VERLIESREKENING 5. Opbrengsten uit beleggingen Hieronder worden ontvangsten van dividenden en rentes op deposito’s verantwoord. 6. Waardeveranderingen van beleggingen De beleggingen worden tegen marktwaarde op de balans opgenomen. Het verschil tussen de marktwaarde aan het begin van het jaar en de marktwaarde aan het eind van het jaar dan wel de verkoopprijs c.q. aflossing vormt de waardeveranderingen. 7. Overige opbrengsten Hieronder zijn de baten en lasten verantwoord die naar hun aard niet kunnen worden gerubriceerd onder een van de andere categorieën baten.
Kosten 8. Kosten beheer Finles N.V. is de beheerder in de zin van artikel 1:1 Wft. De Beheerder ontvangt op de laatste dag van elke maand een vergoeding voor beheer van 0,1% op maandbasis. Deze vergoeding is berekend over het per die datum overeenkomstig artikel 7 van het reglement van beheer en bewaring vastgestelde vermogen. Bedoelde vergoeding wordt verhoogd met de daarover eventueel wettelijk verschuldigde belastingen en ten laste gebracht van het Fonds. Overigens ontvingen de bestuurders geen bezoldiging uit het Fonds. 9. Kosten administratie Tot en met 30 september werd door ITS B.V. voor het voeren van de administratie een vast bedrag van EUR 17.600 per jaar in rekening gebracht, alsmede 0,11% per jaar van het fondsvermogen (geen BTW van toepassing). Vanaf 1 oktober 2012 wordt de administratie gevoerd door TMF FundAdministrators B.V. en wordt een vast bedrag van EUR 30.000 per jaar in rekening gebracht (geen BTW van toepassing). 10. Kosten bewaargeving De bewaarder van het Fonds betreft Kas Trust Bewaarder Finles Liquid Macro Fund B.V., statutair gevestigd te Amsterdam. De bewaarder treedt op als bewaarder van alle goederen die deel uitmaken of deel gaan uitmaken van het vermogen van het Fonds. De bewaarder heeft zijn taken niet uitbesteed aan derde partijen. Hieronder worden verantwoord de kosten van de bewaarder in de zin van de wft, in casu Kas Trust Bewaarder Finles Liquid Macro Fund B.V. De kosten van bewaargeving bedragen 0,035% per jaar van het fondsvermogen (excl. BTW). 11. Accountantskosten In het boekjaar en voorgaand boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria ten laste van het resultaat gebracht: (bedragen in EUR 1.000) Controle van de jaarrekening Andere controlewerkzaamheden Fiscale advisering Andere niet-controlediensten Totaal
2012
2011
18 18
12 12
Bovenstaande honoraria betreffen de werkzaamheden die bij de beleggingsinstelling zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in artikel 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties).
Pagina | 30
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening TOELICHTING BIJ SPECIFIEKE POSTEN IN DE WINST- EN VERLIESREKENING
(VERVOLG) Overige De kosten van marketing, drukwerk en verzending, personeel, beleggingsadvies, vergaderingen, directievoering, participantenadministratie, contact met participanten, studiereizen, verzenden van jaarverslagen, opstellen en verzenden van nieuwsbrieven en dergelijke zijn ten laste van Finles N.V. als beheerder gebracht. Vergelijking werkelijke kosten met kostenniveau zoals vermeld in het prospectus De vergelijking tussen de naar soort onderscheiden, volgens het prospectus te maken kosten en de daadwerkelijk gemaakte kosten laat het volgende beeld zien: (Bedragen in EUR)
Kosten
Prospectus
Kosten beheer Kosten administratie Kosten bewaargeving Kosten DNB/AFM Accountantskosten Bank kosten Overige kosten
100 28 4 2 18 2
102 24 3 2 9 15 -
Totaal
154
155
Total Expense Ratio De kostenratio, ofwel de Total Expense Ratio wordt afgerond op twee decimalen en wordt berekend door de totale kosten te delen door de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling. 1. De gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling is de som van de intrinsieke waarden gedeeld door het aantal waarnemingen. Hierbij wordt de som van de intrinsieke waarden gebaseerd op de cijfers per 31 december van het voorafgaande boekjaar, 31 maart, 30 juni, 30 september en 31 december van het onderhavige boekjaar of vergelijkbare data bij een afwijkend boekjaar. Het aantal waarnemingen is altijd vijf (tenzij sprake is van een verkort of verlengd boekjaar). De waarnemingen worden als gewogen gemiddelde beschouwd, waarbij de bedoelde tijdstippen worden gewogen in de verhouding 0,5:1:1:1:0,5. 2. Onder totale kosten worden begrepen alle kosten die in de verslagperiode ten laste van het resultaat worden gebracht. De kosten van beleggingstransacties en rentelasten worden buiten beschouwing gelaten, evenals de kosten verband houdend met het toe- en uittreden van deelnemers, voor zover deze gedekt worden uit de ontvangen op- en afslagen. Per 31 december, is de Total Expense het Fonds als volgt:
Gewogen gemiddeld vermogen (in EUR) Kosten ten laste van het vermogen (in EUR) Total Expense Ratio exclusief onderliggende fondsen:
2012
2011
8.461.116 153.703
12.917.638 207.197
1,82%
1,60%
Pagina | 31
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening TOELICHTING BIJ SPECIFIEKE POSTEN IN DE WINST- EN VERLIESREKENING
(VERVOLG) Synthetische total expense ratio De synthetische total expense ratio geeft de kosten weer van de verschillende beleggingsinstellingen die zijn opgenomen in de Finles Liquid Macro portefeuille, gedeeld door de gemiddelde intrinsieke waarde van die beleggingsinstellingen. De kosten betreffen de totale exploitatiekosten inclusief de in- en uitstapkosten die door de onderliggende beleggingsinstelling (gewogen op basis van de relatieve omvang van de belegging) worden doorberekend. Doordat de samenstelling van de beleggingsportefeuille regelmatig wisselt en onderliggende fondsen veelal geen kostenratio bekendmaken is het niet altijd mogelijk de synthetische total expense ratio te berekenen op basis van alle onderliggende beleggingsinstellingen. De waarde van de synthetische total expense ratio is gebaseerd op 0% van de omvang van de beleggingen. De synthethische total expense ratio is op jaarbasis: 0,00% (er zijn geen investeringen in beleggingsinstelling met uitzondering van de belegging in Qbasis. De kosten van deze onderliggende belegging worden echter volledig gecompenseerd ten gunste van het FLMF) + 1,68% (total expense ratio Finles Liquid Macro Fund) = 1,68%. Omloopfactor De omloopfactor, ofwel Portfolio Turnover Rate geeft de omloopsnelheid van de activa weer en wordt als volgt berekend: [(Totaal 1 – Totaal 2) / X] * 100. Totaal 1: het totaal bedrag aan effectentransacties (effectenaankopen + effectenverkopen) van de beleggingsinstelling gedurende het jaar. Totaal 2: het totaal bedrag aan transacties (uitgifte + inkopen) van deelnemingsrechten van de beleggingsinstelling gedurende het jaar. X: de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling. Per 31 december, is de omloopfactor van het Fonds als volgt:
Omloopfactor
2012
2011
53,87
121,62
Pagina | 32
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
6 Toelichting op de jaarrekening OVERIGE TOELICHTINGEN Personeel Het Fonds heeft geen werknemers in dienst. Informatieverstrekking Dit jaarverslag, het prospectus en de Essentiële Beleggersinformatie van het Fonds zijn kosteloos verkrijgbaar bij de Beheerder of kosteloos te downloaden van de website van de Beheerder: www.finlescapitalmanagement.nl Goedkeuring van de jaarrekening De Beheerder heeft op 29 april 2013 toestemming gegeven voor de openbaarmaking van de jaarrekening. In- en uittredingskosten Voor deelneming in het Finles Liquid Macro Fund worden geen kosten in rekening gebracht. Intreding vindt derhalve plaats tegen de vastgestelde intrinsieke waarde van het Fonds. Bij uittreding wordt 0,5% van de vastgestelde intrinsieke waarde van het Fonds in rekening gebracht. Verbonden partijen Finles N.V. te Utrecht, postbus 2600, 3500 GP Utrecht, is als Beheerder verbonden aan de Finles Beleggingsfondsen.
Pagina | 33
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
7 Overige gegevens UITKERINGSBELEID Gerealiseerde koerswinsten worden niet uitgekeerd, maar via het resultaat aan het fondsvermogen toegevoegd. Gerealiseerde koersverliezen worden ten laste van het resultaat en dientengevolge ten laste van het fondsvermogen gebracht. De opbrengsten die in de vorm van rente en dividend worden verkregen worden via het resultaat van het Fonds toegevoegd aan het fondsvermogen. Er vindt derhalve geen uitkering plaats aan participanten.
GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM Na balansdatum hebben zich geen belangrijke gebeurtenissen voorgedaan die van invloed zouden kunnen zijn op het inzicht in de jaarrekening.
BELANGEN VAN BESTUURDERS EN BEHEERDER De bestuurders en de Beheerder hadden per 31 december 2012 geen belang in (de beleggingen van) het Finles Liquid Macro Fund als bedoeld in artikel 122 lid 2 Bgfo Wft (2011: geen).
Pagina | 34
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
7 Overige gegevens CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de algemene vergadering van participanten van Finles Liquid Macro Fund Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2012 van Finles Liquid Macro Fund te Utrecht gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de winst-en-verliesrekening over 2012 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van het fonds is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht, alsmede voor het opstellen van het directieverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als de directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het fonds. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van het fonds gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Finles Liquid Macro Fund per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht. PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Fascinatio Boulevard 350, 3065 WB Rotterdam, Postbus 8800, 3009 AV Rotterdam T: 088 792 00 10, F: 088 792 95 33, www.pwc.nl FvG-e0288530u-av ‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers Pensions, Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK 54226368), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.
Pagina | 35
Finles Liquid Macro Fund Jaarverslag 2012
7 Overige gegevens CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT (VERVOLG) Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Rotterdam, 29 april 2013 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Origineel getekend door drs. F.J. van Groenestein RA
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Fascinatio Boulevard 350, 3065 WB Rotterdam, Postbus 8800, 3009 AV Rotterdam T: 088 792 00 10, F: 088 792 95 33, www.pwc.nl FvG-e0288530u-av ‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers Pensions, Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK 54226368), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.
Pagina | 36