Bestuursvoorstel Onderwerp: Stand van zaken Masterplan Kaden Nummer: Bestuursstukken\1928 DB: Ja 31-8-2015
BPP: Ja 16-9-2015
Opsteller: Tanja Beuling, 0598-693202 Beleid, Projecten en Geoinformatie
Agendapunt: 5
FAZ: Ja 16-9-2015
VVSW: Ja 16-9-2015
Opdrachtgever: Jelmer Kooistra
AB: Ja 30-9-2015
Portefeuillehouder: Wim Koeneman
Ondersteuning van de afdeling: Technisch Juridisch Financieel Staf Communicatie
Externe betrokkenen: Provincie Groningen
Reden: Wij leggen jaarlijks verantwoording af over de voortgang van het Masterplan Kaden aan de provincie Groningen.
Samenvatting: In 2004 is het Masterplan Kaden vastgesteld waarbij, volgens de toen geldende normering, is aangegeven welke kaden niet op veilige hoogte waren. In deze normering is stabiliteit niet meegenomen. In dit bestuursvoorstel wordt de actuele stand van zaken en voortgang gerapporteerd zowel op technisch als financieel gebied. De opgave van het Masterplan Kaden is de afgelopen jaren adequaat opgepakt. Door de samenwerking met andere partijen, werkzaamheden te combineren en nieuwe contractvormen is er eind 2014 van de totale opgave van 230 kilometer kaden ruim 142 kilometer gerealiseerd en zou nog 88 km resteren Echter bij de uitvoering van enkele projecten bleek bij nadere analyse van de situatie dat meer moest worden opgehoogd dan oorspronkelijk was voorzien. Van de gerealiseerde 142 km is ruim 20 km buiten de opgave van de 230 km (extra) gerealiseerd. De resterende opgave, ruim 108 kilometer, wordt de komende jaren opgepakt zodat het stedelijk gebied uiterlijk 2018 kan zijn afgerond en het landelijk gebied voor 2020. De financiële prognose (met een onzekerheidsmarge van 11%) ligt op € 56,5 miljoen (87% van het beschikbare krediet). Kortom het Masterplan Kaden ligt zowel qua financiën als qua planning op koers. Duurzaamheidsparagraaf: Ja, verwerkt in de tekst Begrotingsaspecten: Ja, al eerder vastgesteld middels bestuursbesluiten.
AB Voorstel: Kennisnemen van de actuele stand van zaken van het Masterplan Kaden. Bijlagen: Nee
1
Bestuursvoorstel Ter inzage (bestuursnet): Nee Onderwerp(en): Besluit/opmerkingen bestuur: Paraaf secretaris-directeur:
2
Bestuursvoorstel Inleiding Op basis van het Masterplan Kaden leveren wij een forse inspanning om de boezemkaden op veilige hoogte te brengen. Regelmatig wordt de actuele stand van zaken gerapporteerd aan het algemeen bestuur. Bij de voorbereiding van de (deel-)projecten wordt er zoveel mogelijk gezocht naar het synergievoordeel om de opgaven te combineren met andere opgaven binnen het waterschap. Hierdoor worden budgetten uit het Masterplan samengevoegd met andere budgetten tot een totaal projectbudget, dat ter besluitvorming aan het algemeen bestuur wordt voorgelegd. Deze rapportage geeft een helder beeld welke opgaven uit het Masterplan worden gerealiseerd binnen andere projecten, waarbij de link wordt gelegd met de bestuursbesluiten. Daarnaast geeft het een totaalbeeld van de actuele stand van zaken van de opgave zoals deze in het Masterplan Kaden in 2004 door het bestuur is vastgesteld.
Voorgeschiedenis/eerdere besluitvorming/beheerplan In 2004 is het Masterplan Kaden opgesteld. In het Masterplan Kaden is een beeld gegeven van de huidige staat van de boezemkaden, hoeveel geld er de komende jaren met kadeverbetering is gemoeid en op welke wijze en volgorde (urgentie) de kadeverbetering moet worden aangepakt. Hierbij gaat het om het brengen van de kaden op veilige hoogte op basis van de in 2004 geldende normering. In deze normering is stabiliteit niet meegenomen. Het bestuur heeft hiervoor € 88,8 miljoen beschikbaar gesteld. Met ingang van 2007, bij de invulling van het bestuursakkoord, is besloten het krediet met 25% te verlagen tot een beschikbaar krediet van € 66,7 miljoen. Bij de start van het Masterplan werd ervan uitgegaan dat totaal 186 kilometer kaden door het waterschap moest worden opgehoogd. Bij het opstellen van de watersysteemplannen (2009) is opnieuw geïnventariseerd en waren er in totaal 230 kilometer kaden niet op hoogte, waarvan ruim 40 kilometer kon worden gerealiseerd door het plaatsen van afsluitingen. De afgelopen jaren is een groot aantal boezemkaden opgehoogd of is er een afsluitvoorziening getroffen om het achterliggende gebied veilig te stellen. Jaarlijks zijn in de bestuurlijke rapportages de vorderingen verantwoord. Ook is de provincie Groningen, in het kader van hun toezichthoudende taak, jaarlijks op de hoogte gehouden van de voortgang van de werkzaamheden. Naar aanleiding van de hoogwatersituatie in januari 2012 is gebleken dat het Waterschap Hunze en Aa’s de goede keuzes heeft gemaakt door het ophogen van kaden en het inrichten van (nood) bergingsgebieden.
Huidige situatie/analyse van het probleem De opgave van het Masterplan Kaden is de afgelopen jaren adequaat opgepakt. Door samenwerking met andere partijen, werkzaamheden te combineren en nieuwe contractvormen is er eind 2014 van de totale opgave van 230 kilometer kaden ruim 142 kilometer gerealiseerd en zou nog 88 km resteren. Echter bij de uitvoering van enkele projecten bleek, bij nadere analyse van de situatie, dat meer moest worden opgehoogd dan oorspronkelijk was voorzien. Van de gerealiseerde 142 km is ruim 20 km buiten de opgave van de 230 km (extra) binnen het beschikbaar krediet gerealiseerd. De resterende
3
Bestuursvoorstel opgave, ruim 108 kilometer, wordt de komende jaren opgepakt zodat het stedelijk gebied uiterlijk 2018 kan zijn afgerond en het landelijk gebied voor 2020. Voor een aantal trajecten zijn afsluitvoorzieningen aangelegd, waardoor het niet nodig is om de achterliggende kade op te hogen. In totaal gaat het om bijna 40 km kade, waarbij door een afsluiting de veiligheid gegarandeerd kan worden. Trajecten Winschoten Groningen Stad Zuidbroek-westerbroek Delfzijl AG Wildervankkanaal Duurswold Oldambt Drentse Aa Hunze Westerwolde Nieuwe Schans Noordwillemskanaal Totaal
totaal in meters 3350 17368 8115 12042 13700 34230 16874 9703 60896 29789 9072 14900
waarvan afgerond in meters niet in MP 3350 0 16018 0 7224 1374 742 0 13700 0 15200 16370 2975 0 1050 0 35513 0 32535 2746 8102 0 5900 0
230039
142309
20490
rest
afsluiting
0 1350 2265 11300 0 35400 13899 8653 25383 0 970 9000
0 3050 1100 0 0 0 0 0 23950 11000 0 0
108220
39100
Risico’s en kansen Bij de project-startup van de deelprojecten worden, de kansen en risico’s geïdentificeerd waarbij beheersmaatregelen in beeld gebracht worden gebracht en gedurende de uitvoering van het project gemonitord. Kansen worden vooral gezocht in het combineren van de werkzaamheden met andere opgaven binnen het waterschap maar ook met opgaven van andere partijen. De afgelopen jaren zijn hiervoor veel kansen benut. De verwachting is dat dit in de toekomst moeilijker zal zijn gelet op het economisch klimaat en de (bezuinigings-)plannen binnen andere overheden. Ook wordt, vooral in stedelijk gebied getracht goede afspraken te maken met de aan de kade liggende bedrijven. Enerzijds omdat de kadeverbeteringswerken worden uitgevoerd op het terrein van deze bedrijven, anderzijds om dat deze bedrijven vaak zelf ook nog een opgave hebben in het kader van de beheer- en onderhoudsplicht van de kade. Ook hier wordt dan werk met werk gecombineerd, iets wat zowel voor het waterschap als de bedrijven voordeel oplevert. Naast het combineren van werkzaamheden wordt ook steeds meer gebruik gemaakt van de kennis in de markt door het toepassen van moderne contractvormen. Een groot deel van de stedelijke opgave in Groningen en op het traject Zuidbroek-Westerboek is als een moderne contractvorm (UAV-gc) in de markt gezet en het traject langs het Slochterdiep is aanbesteed volgens de BVP-methode (best value procurement of inkoop-prestatie) en momenteel in uitvoering. De afgelopen jaren staan de prijzen in de weg- en waterbouw onder druk waardoor aannemers zeer scherp inschrijven. In eerste instantie lijkt dit voor het waterschap een positieve ontwikkeling, immers na aanbesteding is er een positief aanbestedingsresultaat. Echter tijdens de uitvoering blijkt regelmatig dat de aannemer zijn inschrijving moeilijk waar kan maken waardoor er veel discussie is en scherp moeten worden toegezien op de uitvoering. Hierdoor komt de kwaliteit van het werk en tijdsinzet van de waterschapmedewerkers meer onder druk te staan. Tevens maakt dit de kans op
4
Bestuursvoorstel juridische procedures groter, zowel in de aanbestedingsfase als tijdens de uitvoering van het project wanneer blijkt dat de aannemer zijn toezeggingen niet kan waarmaken.
Duurzaamheidsaspecten Met het ondertekenen van de Green Deal Grond- Weg- en Waterbouw , hebben wij als waterschappen ons ten doel gesteld meer duurzame innovatie, meer energiebesparing en meer te doen met minder budget. Met deze Green Deal wordt de overgang naar een duurzame spoor-, grond, wegen- en waterbouw versneld. De kern van de aanpak Duurzaam GWW is dat vanaf een zo vroeg mogelijk fase in projecten zaken als energiebesparing, leefbaarheid en beperking van materialen en grondstoffen, worden meegenomen in ambities. Als deelnemer van de koplopergroep hebben we het afgelopen jaar onze eerste stappen gezet om dit toe te passen op een deelproject uit het Masterplan Kaden waarbij gezocht is naar een optimale combinatie van werkzaamheden met het oog op de levencyclus (aanleg, beheer en onderhoud, verwijdering/sloop). Tevens proberen we middels inschrijvingsvereisten en EMVI-criteria (Economisch Meest Voordelige Inschrijving) aannemers te selecteren die ook deze duurzaamheidsgedachte in hun bedrijfsvoering meenemen.
Extern betrokkenen/extern overleg Jaarlijks rapporteren wij de provincie Groningen over de stand van zaken. Daarnaast werken zowel met provincie, gemeenten, Groninger Seaports en verschillende aanliggende bedrijven samen om de deelprojecten zo efficiënt en tegen de laagst mogelijke kosten uit te voeren.
Financiën Bij het opstellen van het Masterplan Kaden in 2004 is een indicatieve kostenraming opgesteld van € 88,8 miljoen. Daarbij is uitgegaan van een onzekerheidsmarge van 25% (of wel een hardheidstatus van 75%) omdat projecten nog nader in detail moeten worden uitgewerkt. In het bestuursakkoord voor de bestuursperiode 2005-2009 is vastgelegd dat, met ingang van 2007, het project wordt uitgevoerd voor 75% van de begrote kosten wat neerkomt op een beschikbaar krediet van € 66,7 miljoen. Met ingang van 2015 is besloten de uren voor inzet van de medewerkers van het team projecten niet meer ten laste van de investeringsbudgetten te laten vallen. Hiervoor is op het budget van het Masterplan een correctie toegepast van € 1.318.900,- op het budget waardoor het budget uitkomt op € 65.373.653,-. Door het combineren van maatregelen uit het Masterplan Kaden met andere opgaven binnen het waterschap is er de afgelopen jaren totaal € 4.054.299,- uit het budget van het Masterplan middels een bestuursbesluit overgeheveld naar andere projectbudgetten, waardoor het formele budget van het Masterplan nu uitkomt op € 61.319.354,-. Bestuursbesluiten
Overheveling
AB 18-12-2013 Buiten Nieuwediep
€
60.000,00
AB 18-12-2013 Beekherstel Hunze, Bonnerklap
€
103.000,00
AB 26-4-2009 Westersoldse Aa246/98
€
561.299,00
5
Bestuursvoorstel AB 16-4-2014 Termunterzijldiep-Opdiep
€
400.000,00
AB 19-11-2014 a Termunterzijldiep-Opdiep
€
200.000,00
Jaarrekening 2014 Termunterzijldiep-Opdiep
€
100.000,00
AB 4-2-2015 Afwateringskanaal Steendam-Tjuchem
€
60.000,00
AB 11-3-2015 Inrichtingsplan Tusschenwater
€
282.000,00
AB 13-5-2015 Oostoever afwateringskanaal Duurswold
€
146.000,00
AB 13-5-2015 Visvriendelijke oevers Farmsum
€
152.000,00
AB 13-5-2015 Inrichting Haansplassen
€
1.350.000,00
AB 24-6-215 Duurswold Noord (500-51)
€
480.000,00
AB 24-6-215 Duurswold Noord (500-33)
€
10.000,00
AB 24-6-215 Oostoever Schildmeer (500-33)
€
150.000,00
Totaal overgeheveld
€
4.054.299,00
Op basis van de (indicatieve) kostenraming uit het Masterplan wordt de prognose bijgehouden voor de deelprojecten. Deze prognose wordt per deelproject, na mate het deelproject vordert, bijgesteld, op basis van de beschikbare gegevens. Hierdoor wordt de onzekerheidsmarge verkleint en kan het benodigd budget steeds met meer zekerheid worden bepaald. Uiteindelijk, wanneer het project is afgerond is de onzekerheidsmarge 0% of wel de hardheidstatus 100%. Trajecten Winschoten Groningen Stad Zuidbroek-westerbroek Delfzijl AG Wildervankkanaal Duurswold Oldambt Drentse Aa Hunze Westerwolde Nieuwe Schans Noordwillemskanaal
Oorspronkelijk krediet € 965.433,00 € 11.197.065,68 € 11.535.148,78 € 5.823.049,00 € 4.139.859,00 € 10.573.780,00 € 4.856.174,00 € 3.732.223,23 € 17.078.241,58 € 6.551.695,23 € 1.754.393,02 € 4.974.291,74
€ € € € € € € € € € € €
Totaal deelprojecten Overige kosten, zoals boezemcompensatie, grond-
€ 83.181.354,25 €
Totaal Bij bestuurbesluit overgeheveld Budget in begroting
€ 88.895.764,00 € € €
€ 5.714.409,75 €
Krediet na bestuursbesluit 724.074,75 8.397.799,26 8.651.361,08 4.367.286,75 3.104.894,25 7.930.335,00 3.642.130,50 2.799.167,42 12.407.431,18 4.913.771,42 1.315.794,77 3.730.718,80
Prognose € 590.208,00 € € 8.504.864,00 € € 13.192.220,00 € € 1.397.110,00 € € 523.589,00 € € 8.957.906,33 € € 2.419.333,00 € € 2.352.394,00 € € 11.351.346,00 € € 4.420.511,00 € € 1.775.358,00 € € 964.765,00 €
61.984.765,19 € 56.449.604,33 €
Besteed 590.208,00 6.022.771,00 8.972.621,00 518.177,00 457.227,00 6.677.814,33 964.101,00 453.755,00 8.840.849,00 3.522.595,00 1.775.358,00 953.350,00
Nog te besteden € € € € € € € € € € € €
2.482.093,00 4.219.599,00 878.933,00 66.362,00 2.280.092,00 1.455.232,00 1.898.639,00 2.510.497,00 897.916,00 11.415,00
39.748.826,33 €
16.700.778,00
39.748.826,33 €
16.700.778,00
3.388.887,81 65.373.653,00 € 56.449.604,33 € 4.054.299,00 61.319.354,00
De huidige prognose (medio 2015) sluit op € 56,5 miljoen met een hardheidsstatus van 89% (ten opzichte van het beschikbaar krediet. Dit houdt in dat in het gunstigste geval de kosten nog 11% kunnen meevallen waardoor de uiteindelijke kosten uitkomen op een bedrag van bijna € 50 miljoen. Valt de verdere uitvoering tegen dan kan het totale project ruim € 63 miljoen gaan kosten. Dit is nog binnen het beschikbaar krediet dat door het bestuur beschikbaar is gesteld (in het Masterplan, inclusief de overgehevelde budgetten). Kortom het Masterplan Kaden ligt zowel qua financiën als qua planning op koers.
6
Bestuursvoorstel
Voorstel Kennisnemen van de actuele stand van zaken van het Masterplan Kaden.
namens het dagelijks bestuur,
Harm Küpers secretaris-directeur
Alfred van Hall dijkgraaf
7
