F2.17a Pedagogisch werkplan 0-4 jaar

Pedagogisch werkplan 0-4 jaar Pedagogisch beleid in praktijk op Partou Stille Veerkade 28

Versie basiswerkplan

november 2013

Laatste wijziging vestigingsspecifieke inhoud

december 2013

Bestandsnaam basiswerkplan

F2.17a Pedagogisch werkplan 0-4 jaar

© Copyright 2014, Partou B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Partou. Dit pedagogisch werkplan is bedoeld voor pedagogisch medewerkers en voor de ouders van ons kinderverblijf.

Eigenaar


afd. Kwaliteit & Processen

november 2013

Vestigingsnaam


Partou Stille Veerkade 28

december 2013

Bestandsnaam basiswerkplan F2.17a Pedagogisch werkplan 0-4 jaar

Schrijfwijze Voor de leesbaarheid schrijven we hij als het gaat om een kind en zij als het gaat om een pedagogisch medewerker. We schrijven ouders waar het gaat om één of meer ouders of verzorgers.

Handtekening regiomanager:

Handtekening manager:

………………………………..

…………………………….

Handtekening voorzitter oudercommissie:

…………………………………..

Pagina 2 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


Inhoudsopgave 1

Beleid in praktijk

5

2

De interactieprincipes als leidraad voor ons pedagogisch handelen

5

2.1

Initiatieven waarnemen en volgen

5

2.2

Initiatieven ontvangen (verbaal en non-verbaal)

5

2.3

Benoemen

5

2.4

Beurtverdeling

6

2.5

Leidinggeven, leiding nemen

6

2.6

Ik-benoeming

6

3

Vestiging

7

3.1

Groepsindeling

7

3.2

Spelen in een andere groep

8

3.3

Samenvoegen van groepen

8

3.4

Vierogenprincipe

8

3.5

Toegangsbeveiliging

9

3.6

Extra dag(delen)

9

3.7

Ruilen van dagen

10

3.8

Medische hulp

10

3.9

Voertaal

10

3.10 Huisregels

10

4

Zorg en verzorging

11

4.1

Wennen

11

4.2

Persoonlijke spullen

12

4.3

Dagritme

12

4.4

Eten en drinken

12

4.5

Traktaties

13

4.6

Verschonen en zindelijk worden

13

4.7

Slapen

14

4.8

Veilig slapen

14

4.9

Zieke kinderen

15

4.10 Medicijnen

15

5

Seksuele ontwikkeling

16

6

Activiteitenaanbod

16

6.1

Verschillen tussen jongens en meisjes

17

6.2

Plezier in doen en ontdekken

17

6.3

Vallen en opstaan

17

6.4

Meer van hetzelfde

17

6.5

Het doen telt

18

6.6

Zelfredzaamheid

18

6.7

Vrij spelen

18

6.8

Gestructureerde activiteiten

18

Pagina 3 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


6.9

Verhalen

18

6.10 Muziek

19

6.11 Bewegen

19

6.12 Uitstapjes

19

6.13 Buitenspelen

20

6.14 Natuur & milieu

20

6.15 Creativiteit

21

6.16 Gebruik televisie en computer

21

7

Sfeer op de groep

21

7.1

Indeling en aankleding van de ruimte

22

7.2

Bijzondere momenten

22

7.3

Belonen en corrigeren

23

7.4

Kinderparticipatie

23

7.5

Regels en afspraken

24

8

Oudercontacten

24

8.1

Het doel

24

8.2

Brengen en halen

24

8.3

Gesprekken

25

8.4

Schriftelijke informatie

25

8.5

Oudercontact momenten

26

8.6

Website

26

8.7

Oudercommissie

26

8.8

Exit enquête

26

9

Borging van de kwaliteit

26

9.1

Personeel en opleiding

27

9.2

Ondersteuning op de groep door andere volwassenen

27

9.3

Werkinstructies/protocollen

27

9.4

Niet tevreden? Vertel 't ons.

27

9.5

Observatie welbevinden en ontwikkeling van het kind

28

9.6

Analyse van de pedagogische kwaliteit

29

9.7

Veiligheid en gezondheid

29

9.8

Deskundigheidsbevordering

29

Pagina 4 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


1

Beleid in praktijk

Het algemeen pedagogisch beleid van Partou vormt het uitgangspunt voor de manier waarop wij dagelijks met de kinderen omgaan. Op basis hiervan stellen we in samenspraak met de oudercommissie dit pedagogisch werkplan samen. Hierin laten we zien hoe wij, de pedagogisch medewerkers, het algemeen pedagogisch beleid van Partou in praktijk brengen op onze vestiging. Wij stellen de behoefte van het kind steeds centraal. Jaarlijks kijken we opnieuw samen met de oudercommissie naar dit werkplan en passen het waar nodig aan. Dat doen we ook bij wijziging van het algemeen pedagogisch beleid.

2

De interactieprincipes als leidraad voor ons pedagogisch handelen

Zoals in ons Algemeen pedagogisch beleidsplan beschreven, gaan we uit van vier pedagogische basisdoelen voor de opvoeding. Wij zorgen ervoor dat kinderen zich emotioneel veilig voelen (1), geven ze de gelegenheid zich persoonlijk (2) en sociaal (3) te ontwikkelen en om zich de normen en waarden van onze samenleving eigen te maken (4). Om deze doelen te verwezenlijken en zo goed mogelijk aan te sluiten bij zowel de individuele ontwikkeling en belevingswereld van een kind als bij het groepsproces, passen we de methodiek van de interactieprincipes toe. Deze zes principes draaien om de initiatieven die kinderen nemen. We beschrijven ze hieronder. 2.1

Initiatieven waarnemen en volgen

Het kind neemt van nature initiatieven om zich te ontwikkelen en om contact met anderen te krijgen. Het daadwerkelijk waarnemen van deze initiatieven is van groot belang om in contact met elkaar te komen. Je kunt immers alleen reageren op wat je hoort en ziet. Door heel gericht te kijken en te luisteren naar kinderen, kunnen we deze initiatieven waarnemen en volgen. Overigens hebben jonge kinderen meer tijd nodig om opgedane indrukken te verwerken en hierop te reageren dan oudere kinderen. 2.2

Initiatieven ontvangen (verbaal en non-verbaal)

Ingaan op een initiatief (ontvangen), ondersteunt de ontwikkeling van een kind. We laten een kind door middel van een ontvangstbevestiging merken dat we belangstelling hebben voor de initiatieven die het neemt. Een ontvangstbevestiging kan zijn: je toewenden, oogcontact maken, op vriendelijke toon verbaal reageren, vriendelijke gezichtsuitdrukking, vriendelijke houding, meedoen, ja-knikken, ja zeggen, herhalen wat een kind zegt. Zo’n positieve ontvangst stelt een kind gerust; het merkt dat de volwassene hem begrijpt en voelt zich dan gezien, bevestigd en emotioneel veilig. En een kind dat zich emotioneel veilig voelt, durft meer initiatieven te nemen en kan zo zijn persoonlijke en sociale competentie verder ontwikkelen. 2.3

Benoemen

Benoemen wil zeggen: taal geven aan ons eigen handelen en aan datgene wat we zien bij de kinderen. Door te benoemen wat we horen of zien, krijgen we contact met het kind. Daarnaast ondersteunt het benoemen de

Pagina 5 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


taalontwikkeling (persoonlijke competentie) van kinderen. Benoemen is verwoorden van eigen initiatieven, initiatieven van een kind, gebeurtenissen in de omgeving, alles wat er te zien is. De pedagogisch medewerker zegt (benoemt) wat ze doet of gaat doen. Door het geven van informatie weet het kind wat er gaat gebeuren; dit schept duidelijkheid en geeft rust. Zo bevordert ‘benoemen’ ook de emotionele veiligheid. Bij het benoemen kunnen we ‘sfeercommunicatie’ toepassen: het benoemen van initiatieven, emoties, gebeurtenissen van een kind en dit terugkoppelen naar de hele groep. Hierdoor raken kinderen bij elkaar betrokken en maken we ze sociaal attent op elkaar. Bijvoorbeeld: “Marco, ik zie dat je Patrick aan het helpen bent; je bent een kanjer!“ Door Marco in de groep een compliment te geven, wordt de aandacht op zijn initiatief gevestigd (een compliment wil iedereen immers graag horen). Kinderen zien dat Marco sociaal wenselijk gedrag toont. Zo wordt de ontwikkeling van de sociale competentie gestimuleerd door wenselijk gedrag uit te vergroten. Tegelijkertijd zorgt dit voor overdracht van normen en waarden. 2.4

Beurtverdeling

In contact met kinderen is het wisselen van beurten belangrijk, zodat iedereen aan de beurt komt. De betrokkenheid van de kinderen duurt langer, als een kind weet dat het aan de beurt komt. Door andere kinderen bij een gesprek te betrekken, maken we kinderen sociaal attent op elkaar. Door te zorgen voor een goede beurtverdeling helpen we het kind zich te ontwikkelen. We geven het kind de tijd en zorgen voor de ruimte en rust die het nodig heeft om te reageren; dit nodigt hem uit om meer initiatieven te nemen. 2.5

Leidinggeven, leiding nemen

Leidinggeven is kindvolgend. We geven het kind de leiding door het te volgen, bijvoorbeeld wanneer het een gewenst initiatief neemt. We moedigen hem aan meer initiatief te nemen door het positief te benoemen. Leiding nemen is kindsturend. We nemen de leiding om een kind bij te sturen, bijvoorbeeld omdat het een ‘ongewenst’ initiatief neemt. Omdat een kind meer leert van positieve bekrachtiging dan van een negatieve afwijzing, doen we dit op een positieve, respectvolle manier: het ‘ongewenste’ initiatief wordt op een neutrale manier ontvangen; daarna kiezen we een positieve benadering om het initiatief naar ‘gewenst’ om te buigen. Een voorbeeld: “Ik zie dat jij (Mieke) de auto pakt van Esther; Esther was hiermee aan het spelen; jij wilt dit ook graag.” Daarna wordt Mieke attent gemaakt op Esther door te benoemen wat dit met Esther doet. Vervolgens worden beiden gestimuleerd om een oplossing te zoeken. 2.6

Ik-benoeming

In contact met kinderen is het belangrijk dat wij onszelf benoemen als ‘ik’ (en dus niet met onze naam). Het kind leert zo het verschil tussen ’ik’ en ‘jij’ en dat draagt bij aan de ontwikkeling van het zelfbesef. Bovendien druk je door de ik-vorm uit dat je deel uitmaakt van de groep, in de groep staat. De ik-benoeming ondersteunt het leidinggeven en leiding nemen.

Pagina 6 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


3

Vestiging

3.1

Groepsindeling

Binnen ons kinderverblijf worden kinderen opgevangen in stamgroepen met bij de stamgroep horende vaste pedagogisch medewerkers. Op de vestiging kunnen kinderen van 15 maanden al doorstromen naar de dreumesgroep. Natuurlijk kijken we naar de ontwikkeling van het kind voordat we de keuze maken om door te stromen. De overgang naar een nieuwe groep gaat altijd in overleg met de ouder. Stamgroep

Leeftijdsindeling

Maximaal

Aantal gekwalificeerde

Maximaal

aantal

pedagogisch

aantal

kinderen

medewerkers*

stagiaires*

Baby

0-18 maanden

9

2

1

Dreumes

15 maanden – 2,5 jaar

11

2

1

Peuter

2,5 jaar – 4 jaar

11

2

1

* In het hoofdstuk Borging van de kwaliteit staat beschreven welke opleidingen onze medewerkers hebben gevolgd. Deze informatie is ook te vinden op onze website, evenals de meest recente cao kinderopvang waarin alle kwalificatie eisen zijn opgenomen. Altijd minimaal 2 medewerkers aanwezig op de vestiging Indien er kinderen aanwezig zijn, zijn er te allen tijde minimaal 2 medewerkers van Partou op onze vestiging aanwezig. Er is op onze vestiging dus geen zogenoemde achterwachtregeling. (Een achterwachtregeling is nodig indien een medewerker alleen aanwezig is op een vestiging.) Bij langdurige afwezigheid van de manager is er altijd een vervangende manager op wie de pedagogisch medewerkers een beroep kunnen doen. Dienstroosters Wij informeren ouders en kinderen over welke pedagogisch medewerkers er op welke dagen en in welke groep werken. Deze informatie vindt u in de centrale hal en bij de groepen. Bij veranderingen informeren wij onze ouders vooraf en middels een nieuwsbrief. Wij werken met de volgende diensten: vroeg, midden en laat. De precieze tijden van deze diensten worden afgestemd op hoeveel kinderen er aanwezig zijn. In de Ministeriële regeling is vastgelegd dat er per dag maximaal 3 uur van de beroepskracht-kind-ratio mag worden afgeweken, met uitzondering van de uren tussen 9:30 en 12:30 en 15:00 en 16:30. Voor 9:30 en na 16:30 mag de afwijkende inzet maximaal anderhalf uur aaneengesloten zijn. Tussen 12:30 en 15:00 mag de afwijkende inzet maximaal 2 uur zijn en niet langer dan de daadwerkelijke duur van de middagpauze. Bij het opstellen van de roosters zorgen wij dat wij aan deze normering voldoen. De GGD controleert hierop. Samenwerking tussen de groepen aan het begin en eind van de dag Op maandag draait de babygroep zelfstandig. De dreumes en de peuter kinderen draaien op maandag in dezelfde groep. Op dinsdag en donderdag draaien alle groepen zelfstandig. Op woensdag draait de babygroep zelfstandig. De dreumes en peuter kinderen spelen deze dag samen. Op vrijdag leidt de bezetting er toe dat wij met alle kinderen in één ruimte spelen.

Pagina 7 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


3.2

Spelen in een andere groep

Voor kinderen kan het leuk zijn om activiteiten buiten de eigen stamgroep te ondernemen. Ook hierin volgen wij hun initiatieven. Kinderen die toe zijn aan extra uitdaging geven we zo de kans hun sociale vaardigheden te oefenen met andere kinderen en andere pedagogisch medewerkers. En omdat er buiten de eigen stamgroep andere materialen en spelmogelijkheden zijn, wordt ook de persoonlijke ontwikkeling gestimuleerd. Het welbevinden en de ontwikkeling van de kinderen is voor ons leidend voor de keuze om een kind gedurende de dag in een andere stamgroep te laten spelen. Kinderen kunnen ten allen tijde terug naar hun eigen stamgroep en stamgroepsruimte. Met betrekking tot de beroepskracht-kind-ratio tijdens het opendeuren beleid geldt dat doordat kinderen zelf kiezen waar en met wie ze gaan spelen er tijdelijk een situatie kan ontstaan dat in een groepsruimte de BKR even niet kloppend is. Indien veel kinderen in een andere groepsruimte gaan spelen of een activiteit krijgen aangeboden bewegen de pedagogisch medewerkers hierin mee. Te allen tijde is hierbij de BKR op stamgroep niveau kloppend. Wij bewaken de meerwaarde van dit ‘uitstapje’ voor ieder kind individueel en voor de groep als geheel. Het komt weleens voor dat een kind zelf aangeeft op een andere groep te willen spelen. De pedagogisch medewerker kijkt altijd eerst of dat mogelijk is. Na overleg kan een kind ergens anders gaan spelen. Ons uitgangspunt is om wel gehoor te geven aan het verzoek van het kind. Dit draagt bij aan de ontwikkeling van het kind. Een kind hoeft niet altijd naar een groep met oudere kinderen te gaan. Het kan ook best zijn dat het kind een vriendje of vriendinnetje uit de vorige groep mist. Dan is het heel fijn om weer even samen te spelen. 3.3

Samenvoegen van groepen

Als het aantal kindplaatsen in de stamgroepen niet volledig bezet is, worden deze niet volledig bezette groepen samengevoegd. Er is dan altijd voor de kinderen een vaste pedagogisch medewerker aanwezig, en de beroepskracht-kind-ratio blijft volgens de wettelijke richtlijn. Ouders worden over het samenvoegen van de groep van hun kind geïnformeerd door de vestigingsmanager of de pedagogisch medewerkers van de groep. Daarnaast is deze informatie te vinden in de centrale hal en bij de groepsruimte. In vakantieperioden wordt er, als er veel kinderen afwezig zijn, een apart rooster gemaakt voor de betreffende week/weken. Ook bij het opstellen van dit rooster gelden bovenstaande werkwijze en richtlijnen. Indien de kind bezetting hiertoe aanleiding geeft zal de complete stamgroepindeling (zoals beschreven onder de paragraaf groepsindeling) kritisch bekeken worden en waar nodig worden aangepast. Dit gaat altijd in overleg met de oudercommissie. 3.4

Vierogenprincipe

Per 1 juli 2013 is wettelijk vastgelegd dat bij dagopvang van kinderen van 0 tot 4 jaar, een beroepskracht of beroepskracht in opleiding de werkzaamheden uitsluitend kan verrichten terwijl zij gezien of gehoord kan worden door een andere volwassene. Deze maatregel wordt het vierogen-principe genoemd. Binnen Partou wordt het vierogenprincipe vorm gegeven door vestigingen zoveel mogelijk transparant te maken (ramen tussen groepsruimtes, glas in deuren etc.), zodat er altijd zicht is op kinderen en collega’s. Ook de aanwezigheid en inzet van stagiaires wordt gebruikt om het vier-ogenprincipe te waarborgen. In het geval er geen zicht is op collega’s en kinderen, zoals bijvoorbeeld bij verschillende verdiepingen of het gebruik van een activiteitenruimte zonder raam/glas zorgen we dat er altijd collega’s kunnen meeluisteren door het plaatsen van een babyfoon.

Pagina 8 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


Vanuit onze pedagogische visie vinden wij het zeer waardevol voor een kind om af en toe in kleine groepjes een activiteit te doen onder begeleiding van 1 pedagogisch medewerker. Juist in kleine groepjes wordt de kwaliteit van de interactie tussen kinderen onderling en tussen kinderen en pedagogisch medewerker bevorderd. We hebben er daarom voor gekozen om de mogelijkheid om met een klein groepje kinderen binnenshuis een activiteit te doen onder begeleiding van 1 pedagogisch medewerker te behouden. Door het plaatsen van een babyfoon wordt het vier ogenprincipe gewaarborgd.

U

Op de vestiging letten we in de werkroosters goed op dat we altijd boven de minimale aanwezigheid staan.

Dit i.v.m. de complexiteit van het pand. Een middel is het inzetten van stagiaires. We proberen zoveel mogelijk stagiaires aan ons te binden die gedurende de week op de verschillende groepen aanwezig zijn. Uitstapjes en het vierogenprincipe Het werken met een klein groepje kinderen onder begeleiding van 1 pedagogisch medewerker geeft ook de mogelijkheid gemakkelijker een klein uitstapje buitenshuis te maken, bijvoorbeeld een boodschap doen. Ook dit vinden wij belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Wij dragen er bij deze uitstapjes ook zorg voor dat de pedagogisch medewerker en kinderen kunnen worden gezien door derden. Een uitstapje naar de winkel of kinderboerderij bijvoorbeeld. Een uitstapje naar een meer ‘verlaten’ gebied mag dus niet. Ook is de medewerker te allen tijde bereikbaar middels een mobiele telefoon. Het maken van uitstapjes onder begeleiding van 1 pedagogisch medewerker wordt besproken tijdens het intakegesprek. Ouders kunnen vervolgens op het kindgegevensformulier vastleggen of ze hier wel of niet toestemming voor verlenen. Bij het maken van uitstapjes met de kinderen van ons kinderverblijf gaan er altijd minimaal twee medewerkers mee. Uiteraard dragen we bij uitstapjes er ook zorg voor dat het vier ogenprincipe op de vestiging voor de achterblijvende pedagogisch medewerkers is geborgd. Preventie Jaarlijks worden de risico’s met betrekking tot misbruik van kinderen op onze vestiging in kaart gebracht aan de hand van een extra inventarisatieformulier behorende bij de risico-inventarisatie veiligheid. Eventueel extra te nemen maatregelen met betrekking tot dit onderwerp worden opgenomen in het plan van aanpak en evenals alle andere onderdelen van de risico-inventarisatie besproken met het team en de oudercommissie. Daarnaast wordt jaarlijks de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld en het protocol ongewenste S

S

‘Omgangsvormen c.q. seksuele intimidatie veroorzaakt door werknemers’ met het team besproken. 3.5

Toegangsbeveiliging

Bij de voordeur aan de Stille Veerkade hangt een deurbel. Bezoekers moeten altijd aanbellen. Wanneer ouders klant worden van de vestiging ontvangen zij mondeling een code voor toegang. Deze code kunnen zij intoetsen op het bedieningspaneel wat aan de buitenkant is bevestigd. Regelmatig wordt de code aangepast. Het is niet de bedoeling dat de code aan derden wordt afgegeven. 3.6

Extra dag(delen)

Indien ouders dit wensen dan kan er een verzoek tot het afnemen van een extra dag(deel) worden ingediend. Indien het gaat om incidenteel een dag extra dan kan dit rechtstreeks aan de pedagogisch medewerkers van

Pagina 9 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


de groep worden gevraagd. Als het gaat om structureel een extra dag dan kan dit worden aangevraagd via de website of de klantenservice. Indien ouders dit wensen kan er eventueel ook een extra dag(deel) worden afgenomen op één andere stamgroep dan de eigen stamgroep, indien er op de eigen stamgroep geen plaats is. Ouders dienen hiervoor wel vooraf schriftelijk toestemming te verlenen. 3.7

Ruilen van dagen

Alle vestigingen van Partou hebben dezelfde mogelijkheden voor het ruilen van opvangdagen. Ouders die op vaste dagen opvang afnemen, kunnen een opvangdag omruilen. Hiervoor kunnen ouders vooraf (een schriftelijke) afspraak maken met de groepsleiding of de vestigingsmanager. Ruilen is mogelijk twee weken vóór tot twee maanden na de opvangdag dat uw kind er niet is. 3.8

Medische hulp

Er zijn altijd één of meerdere medewerkers aanwezig, die opgeleid zijn tot bedrijfshulpverlener (BHV). De BHV- er volgt elk jaar een herhalingstraining. De pedagogisch medewerkers die in het bezit zijn van een BHV diploma hangen met een foto in de centrale hal. Daarnaast hebben een aantal pedagogisch medewerkers een speciaal kinder-EHBO diploma. De kinder-EHBO cursus wordt elke 2 jaar herhaald. Indien consultatie door een arts voor een kind nodig is dan nemen we contact op met de ouders. Alleen in uitzonderlijke gevallen (bijvoorbeeld als we ouders onverhoopt niet kunnen bereiken) beslist de vestigingsmanager om contact op te nemen met de huisarts van het kind. De gegevens van de huisarts staan vermeld op het kindgegevensformulier. Soms kan het noodzakelijk zijn om direct medische hulp in te roepen. In die gevallen gaan wij naar de dichtstbijzijnde EHBO-post of bellen we 112. De dichtstbijzijnde EHBO-post is het MCH Westeinde aan de Lijnbaan 32 te Den Haag. Uiteraard bellen wij de ouders dan zo snel mogelijk. 3.9

Voertaal

In ons kindercentrum is de voertaal Nederlands. Het beheersen van de Nederlandse taal is de eerste stap naar een succesvolle (school)loopbaan. In onze kinderverblijven wordt door alle beroepskrachten en beroepskrachten in opleiding Nederlands gesproken en wordt een zo omvangrijk mogelijk en goed taalaanbod gerealiseerd. Waar nodig spreken de pedagogisch medewerkers Engels met de ouders. 3.10 Huisregels Voor de vestiging gelden ook huisregels. Deze ontvangen de ouders bij het intake gesprek. De huisregels worden ieder jaar opnieuw bekeken en waar nodig aangepast. Een kopie ligt te allen tijde ter inzage in de centrale hal.

Pagina 10 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


4

Zorg en verzorging

4.1

Wennen

De eerste dagen op een kinderverblijf zijn altijd spannend. Zowel kinderen als ouders moeten wennen en vertrouwd raken aan een nieuwe situatie: het kinderverblijf, een dagritme, de pedagogisch medewerkers en de groepsgenootjes. Dit is de basis voor het kind om zich emotioneel veilig te gaan voelen en zijn nieuwe omgeving verder te ontdekken. Daarom nemen we voor dit wenproces rustig de tijd. We nodigen de ouders en het kind uit om kennis te maken tijdens een intakegesprek. Hierin bespreken we het dagritme en de individuele behoeften van het kind. Tijdens dit intakegesprek worden er afspraken gemaakt over het wennen en de wendagen. Als de beroepskracht-kind-ratio dit toelaat kan een kind komen wennen voor de officiële plaatsingsdatum. De pedagogisch medewerkers van de groep zorgen ervoor dat er altijd extra tijd en aandacht is voor het nieuwe kind en voor de ouders. Ouders kunnen naar behoefte de eerste keren zelf ook op de groep ‘meedraaien’ om de pedagogisch medewerkers te leren kennen, te zien hoe het gaat en om informatie over hun kind aan de pedagogisch medewerkers over te dragen. Vanaf de ingangsdatum van het contract zijn kinderen op de afgenomen dagen welkom. Wennen bij doorstroming naar een andere groep Ook als een kind overgaat naar een andere groep, besteden we daar tijd en aandacht aan, zodat hij rustig kan wennen. Eerst gaat het kind af en toe spelen op de nieuwe groep en als dat goed gaat, eet hij een paar keer mee en/of slaapt er al een keertje. Zo bouwen wij het wennen op tot aan de overgangsdatum. Ook bij dit wenproces houden we rekening met de persoonlijke behoefte en het ontwikkelingsniveau van het kind. Bij het wennen in een nieuwe groep kan het juist fijn zijn voor kinderen als ze samen met een vriendje gaan wennen. Indien er meerdere kinderen tegelijkertijd over gaan naar dezelfde groep wordt hier bewust rekening mee gehouden bij het maken van de wenafspraken. Op ons kinderverblijf kan een kindje twee keer doorstromen. Dit, als we er van uit gaan dat hij of zij als baby binnenkomt en blijft tot aan het vierde levensjaar. Een kind start in de babygroep om vervolgens door te stromen naar de dreumesgroep en als laatste de peutergroep. Als een kind voor het eerst komt wennen gaan we uit van 3 wenmomenten. In overleg met ouders kan dit natuurlijk anders zijn. 1 e keer: 10.00-13.00 uur, ouders worden uitgenodigd een deel van de ochtend er bij te blijven P

P

2 e keer: 10.00-15.00 uur P

P

3 e keer: 10.00-16.30 uur P

P

Bovenstaande momenten zijn vrijblijvend en flexibel in te delen. Wanneer een kind gaat wennen op een andere groep worden er ook wenafspraken gemaakt. Ook bij een overplaatsing is het belangrijk dat een kind gaat wennen. Zo zijn er bijvoorbeeld op een dreumesgroep andere regels of rituelen t.o.v. de peutergroep. Ook zal het kind moeten wennen aan de nieuwe gezichten op de groep. Het kind wordt nu ook de ‘jongste’ terwijl het eerst de ‘oudste’ was. Door een pedagogisch medewerker van de nieuwe groep volgt een uitnodiging voor een overgangsgesprek. Een pedagogisch medewerker van de oude groep zal hier bij aanwezig zijn. Tijdens dit gesprek wordt er kort stil gestaan bij de ervaringen op de groep en vooruit gekeken naar het nieuwe groepsritme.

Pagina 11 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


4.2

Persoonlijke spullen

Elk kind heeft bij ons een eigen opbergplek (bijv. een mandje). Hierin bewaren we zijn persoonlijke spullen, zoals een setje schone kleren. Ook de traktaties na een feestje worden hierin gelegd om mee naar huis te nemen. 4.3

Dagritme

Wij houden globaal een dagritme aan, met dagelijks terugkerende activiteiten en rituelen. Dit biedt kinderen emotionele veiligheid: het ritme is voorspelbaar en daarmee ook vertrouwd. De kinderen weten wat er gaat gebeuren en kunnen hierop anticiperen. Het ritme van activiteiten is niet gebonden aan de klok. Dat wil zeggen dat de vaste activiteiten niet iedere dag op precies hetzelfde tijdstip hoeven plaats te vinden; de volgorde is wel altijd hetzelfde. Het gekozen moment is afhankelijk van de behoefte van het kind en van de groep. Zo kan een kind dat al eerder moe is eerder naar bed, een kind dat dorst heeft iets te drinken krijgen, en als de kinderen nog lekker met een activiteit bezig zijn stellen we de lunch wat uit. Het dagritme kenmerkt zich door verschillende activiteiten gedurende de dag. De structuur van de dag wordt vorm gegeven door de verschillende activiteiten (spelen, eten, slapen). Eet- en rustmomenten worden afgewisseld met activiteiten zoals knutselen, muziek, voorlezen, meespelen en buiten spelen. Uiteraard zijn er ook momenten op een dag dat een kind vrij speelt. Deze structuur biedt herkenbaarheid en veiligheid voor de kinderen. Het weten wat er komen gaat is van belang. Jonge baby’s hebben nog hun eigen ritme van voeden, slapen en verschonen. Dit ritme houden we zoveel mogelijk aan. Langzamerhand zullen de baby’s steeds meer meegaan in het ritme van de grotere kinderen. Natuurlijk stemmen we dit goed af met de ouders. 4.4

Eten en drinken

Eten en drinken met kinderen is een sociale activiteit. Wij dekken de tafel en bieden de kinderen op een ontspannen manier eten en drinken aan. Ook stimuleren wij de kinderen om zoveel mogelijk afwisselend te eten (hartig en zoet). We volgen de richtlijnen van het voedingscentrum bij het aanbieden van maaltijden en tussendoortjes. We eten, praten en luisteren samen met de groep. Op deze manier is het eten niet alleen erg gezellig, maar leren de kinderen van en met elkaar. Bijvoorbeeld hoe je een vork vasthoudt of zelf je boterham smeren. Heeft een kind tussendoor dorst of trek, dan krijgt hij natuurlijk iets extra’s. Bij warm weer wordt er sowieso meer gedronken. Naarmate kinderen zich verder ontwikkelen leren ze hun voorkeur uit te spreken voor bepaald beleg of drinken. We geven ze de gelegenheid zoveel mogelijk zelfstandig te eten, zelf hun beleg te kiezen en als het even kan zelf hun boterham klaar te maken. Dat stimuleert hun zelfstandigheid, vergroot hun zelfvertrouwen en bevordert het plezier in de maaltijd. Wil een kind niet eten of drinken, dan gaan we de niet de strijd aan. We zullen het wel stimuleren en nagaan waarom een kind het niet wil. Als het eten of drinken een dagelijks terugkerend probleem wordt, zullen we samen met de ouders naar een oplossing zoeken.

Pagina 12 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


Op ons kinderverblijf geldt globaal de volgende dagindeling; 7.45 uur vestiging gaat open Kinderen worden gebracht tot circa 10.00 uur. Er is tijd om vrij te spelen. Ouders hebben een overdracht met de medewerkers. Gedurende deze periode krijgen alle kinderen fruit en een beker water of vruchtensap. De dreumes en peuter kinderen zitten hiervoor gezamenlijk aan tafel. Kinderen die meerdere malen slapen gaan lekker naar bed. Voor andere kinderen kan er een activiteit aangeboden worden. We maken van het samen eten een gezellig moment. Zo ook tijdens de lunch. Rond 11.30 uur beginnen we aan de broodmaaltijd. Er is keuze uit zowel hartig als zoet beleg. Belangrijk is dat de eerste boterham altijd hartig belegd is. Uiteraard houden we rekening met een dieet, Halal en Kosjer eten. Bij de boterham drinken onze kinderen een beker melk. Kinderen die willen slapen, gaan naar bed toe. Met de opblijvers wordt een activiteit gedaan. Als de kinderen wakker worden, komen ze rustig terug naar de groep. Bij het aankleden is er ook een verschoonmoment. Dan is het tijd voor een tussendoortje. Kinderen krijgen iets dergelijks als een rijstwafel, cracker, soepstengel of eierkoek. Daarbij drinken ze een beker water of een siroop. Vanaf 16.30 uur kunnen de kinderen opgehaald worden. Er is tijd om vrij te spelen. Ouders hebben een overdracht met de medewerkers. Rond 17.00 uur is er nog tijd voor een koekje en een beker drinken. Om 18.15 uur sluit de vestiging. Jonge baby’s hebben nog hun eigen ritme van eten, slapen en drinken. Dit ritme houden we zoveel mogelijk aan en is bepalend voor de dagindeling. Langzamerhand zullen ze naar mate ze ouder worden meegaan in het ritme van de grotere kinderen. Hebben ouders bepaalde voedingswensen voor hun kind vanwege een dieet of om culturele of religieuze redenen, dan houden we daar rekening mee. 4.5

Traktaties

Bij vieringen mogen kinderen trakteren. Vooraf overleggen wij met de ouders of er een verjaardag en/of afscheid gevierd wordt. De medewerkers van de vestiging geven graag advies over welke traktaties verstandig zijn. Een allergie voor koemelk, noten of pinda’s komt best veel voor. Maar er zijn ook kinderen die door leef- en eetgewoonten ook dingen niet eten; geen vlees, Halal of Kosjer bijvoorbeeld. We zullen de aankondiging van de diverse vieringen ook op de tussendeur in de centrale hal hangen. Op deze manier brengen we alle ouders van ons kinderverblijf op de hoogte van de festiviteiten rondom de kinderen. 4.6

Verschonen en zindelijk worden

Met name bij baby’s is het verschonen ook een moment van individuele aandacht en een gezellig onderonsje. De pedagogisch medewerker benoemt wat ze gaat doen, laat het kind helpen bij het uitkleden en speelt bijvoorbeeld een kietelspelletje. Zo wordt ook tijdens het verschoonmoment emotionele veiligheid geboden en de ontwikkeling gestimuleerd. We zorgen ervoor dat de kinderen die al zindelijk zijn op meerdere momenten naar het toilet gaan. De kinderen die nog niet zindelijk zijn maken we vertrouwd met het plassen op toilet of potje. Ze zien dat de andere kinderen gaan plassen en willen zelf ook gaan oefenen met plassen op het toilet of potje. Ieder kind ontwikkelt zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo en dat geldt ook voor zindelijk worden. Een kind wordt zindelijk wanneer het daaraan toe is. Sommige kinderen geven dit zelf aan en anderen worden

Pagina 13 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


gestimuleerd door andere kinderen. Zindelijk worden gaat zo vaak spelenderwijs. Als de nog niet zindelijke kinderen iets op het potje of het toilet doen dan belonen we ze met woorden of een aai over de bol. Belonen met stickers of plaatjes doen we bewust niet. Kinderen vinden het al moeilijk genoeg als het ze niet lukt op het potje/toilet of als ze in hun broek hebben geplast. En als ze dan ook géén sticker krijgen dan worden ze erg verdrietig. Zindelijkheidstraining moet leuk zijn en kinderen mogen trots zijn als het lukt. Wij laten duidelijk in woorden en uitdrukking blijken dat we trots op ze zijn en als het fout gaat dan worden we nooit boos. We proberen het gewoon opnieuw. De samenwerking met de ouders is erg belangrijk. We spreken af wanneer de ouders thuis en wij op het dagverblijf starten en de ouders nemen dan extra kleding mee. Als blijkt dat het voor het kind toch nog te moeilijk is dan gebeurt het een heel enkel keertje dat we stoppen met de training en het dan na een paar maanden gewoon opnieuw proberen. Persoonlijke hygiëne van het kind en de medewerker zijn van groot belang: hygiëne is een voorwaarde om het kind de kans te geven om zich ongestoord te ontwikkelen. Ook dat is de taak van de pedagogisch medewerker. Bijvoorbeeld door kinderen de gewoonte aan te leren om handen te wassen na het plassen en door zelf de hygiëneprotocollen rondom het verschonen te volgen. 4.7

Slapen

Kinderen verwerken alle opgedane ervaringen tijdens de slaap. Door herkenbare rituelen en aandacht, die dagelijks terugkeren, bereiden we ze voor op het naar bed gaan. Bijvoorbeeld door een slaapliedje te zingen of voor te lezen. De (jonge) baby’s hebben een eigen slaapritme. Tijdens het intakegesprek overleggen we met de ouders hoe het slaapritme van dit kind verloopt en houden daar rekening mee. Geleidelijk aan zullen de kinderen steeds meer toegroeien naar het dagritme van de groep; dat doen ze in hun eigen tempo. De slaapbehoefte en daardoor het slaapritme kan op het kinderverblijf anders zijn dan thuis door de hoeveelheid indrukken die het kind opdoet op het kinderverblijf. Wanneer wij of de ouders denken dat een kind er aan toe is om op te blijven, overleggen we dit tijdens de overdracht of in een oudergesprek. Voor kinderen die niet meer overdag slapen, lassen we een rustmoment in als ze dit nodig hebben. Zo kunnen ze even bijkomen van de dagelijkse gebeurtenissen. 4.8

Veilig slapen

Ons beleid met betrekking tot veilig slapen is vermeld op onze website en wordt met de ouders in het intakegesprek besproken. Wij leggen baby’s altijd op de rug te slapen, nooit op de buik of de zij. Een baby op de buik te slapen leggen maakt het risico van wiegendood wel vier tot vijfmaal groter dan gemiddeld. Wanneer de baby tijdens het slapen op de buik is ‘gerold’, wordt deze baby door de pedagogisch medewerker weer ‘teruggedraaid’ op de rug. Terugdraaien hoeft niet meer bij een oudere baby, die gezond, in goede conditie, motorisch goed ontwikkeld is én zich probleemloos om en om kan draaien. Wij aanvaarden geen schriftelijke verklaringen van ouders waarin zij toestemming geven om hun kind op de opvang op de buik te laten slapen. Juridisch gezien blijft de verantwoording namelijk altijd bij de kinderopvangorganisatie liggen en heeft een dergelijke verklaring geen waarde.

Pagina 14 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


Er zijn bepaalde (aangeboren) afwijkingen waarbij buikligging wel wenselijk kan zijn. Ouders dienen dan een schriftelijke verklaring van hun medisch specialist te overleggen. Een kopie van deze verklaring hangt dan boven het bed van het betreffende kind en een kopie wordt bewaard bij de kindgegevens. Een baby wordt niet ingebakerd Een baby wordt niet ingebakerd, ook niet als ouders aangeven dat dit het advies van het consultatiebureau is. Op medische indicatie kan inbakeren wenselijk zijn. Ouders dienen dan een schriftelijke verklaring van hun medisch specialist te overleggen aan de manager. Een kopie hiervan wordt bewaard bij de kindgegevens. Een goede instructie met betrekking tot de juiste manier van inbakeren dient dan gegeven te worden door de behandelend arts c.q. verpleegkundige aan de pedagogisch medewerkers. Toezicht slapen baby’s Telkens als een kind naar bed wordt gebracht, worden ook de andere kinderen in de bedjes gecontroleerd. In ieder geval wordt er iedere 15 minuten gecontroleerd op alle slapende kinderen. 4.9

Zieke kinderen

Een ziek kind voelt zich thuis het prettigst; wij kunnen de zieke veelal niet de extra zorg en aandacht geven die het nodig heeft. Als een kind zich duidelijk niet lekker voelt of verhoging lijkt te hebben, nemen we contact op met de ouders om te overleggen. Eventueel kunnen wij na akkoord van ouders de temperatuur opnemen. Op een enkele uitzondering na, kan een kind met een besmettelijke ziekte gewoon komen. Om te bepalen bij welke ziekte en hoe lang een kind eventueel beter thuis kan blijven, houden wij ons aan de richtlijnen van de GGD. Wij vinden het belangrijk te weten óf en om welke besmettelijke ziekte het gaat vanwege onze meldingsplicht aan de GGD. Bovendien kunnen wij dan de andere ouders van het kinderverblijf op de hoogte stellen; vooral voor zwangeren is dit van belang. Als kinderen op ons kinderverblijf een besmettelijke ziekte hebben (of als er hoofdluis heerst op ons kinderverblijf), dan hangen wij een poster op in de centrale hal. Voor meer informatie kunnen ouders terecht bij de manager van ons kinderverblijf. 4.10 Medicijnen Ouders kunnen aan ons vragen om hun kind bepaalde geneesmiddelen toe te dienen. Dit kunnen geneesmiddelen zijn die door de huisarts of specialist zijn voorgeschreven en dus 'op recept' en op naam van het kind zijn verkregen. Daarnaast geld dit ook voor (homeopathische) zelfzorgmiddelen, die niet 'op recept' verkregen zijn, bij apotheker en drogist. Wij kunnen alleen aan dit verzoek voldoen als het middel in de originele verpakking met originele (geen kopie) bijsluiter wordt aangeleverd óf als op het middel of op de verpakking staat aangegeven hoe het middel moet worden toegediend. Bovendien vragen we van ouders om een verklaring medicijntoediening in te vullen. Paracetamol en overige koortsverlagende zelf zorg middelen vormen hierop een uitzondering. Koorts is een natuurlijke reactie van het lichaam ten aanzien van een virus/infectie. Door het gebruik van paracetamol wordt deze reactie onderdrukt. Bovendien kan door het gebruik van paracetamol een allergische reactie optreden (huiduitslag, galbulten). Derhalve zijn wij terughoudend met het toedienen van paracetamol om de koorts te onderdrukken. Paracetamol op het kinderverblijf wordt bovendien alleen toegediend als het kind al twee keer eerder elders paracetamol heeft gehad zodat uitgesloten is dat het kind een allergische reactie krijgt. Ouders dienen, net

Pagina 15 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


als bij de overige medicijnen, de paracetamol zelf mee te nemen en een verklaring medicijntoediening in te vullen. Wij verzoeken ouders met klem het te melden indien zij hun kind ’s ochtend thuis paracetamol hebben gegeven. Dit in verband met de risico’s die kunnen ontstaan als de koorts ineens omhoog schiet als de paracetamol is uitgewerkt. Hoestdrankjes geven we niet aan kinderen tot 2 jaar in verband met een verhoogde kans op wiegendood.

5

Seksuele ontwikkeling

In de babytijd neemt de lichamelijke ontwikkeling een belangrijke plaats in. De baby groeit niet alleen, maar leert ook zijn eigen lichaam ervaren. Via de huid ervaart een baby zo dat het prettig is om over zijn rug gekriebeld te worden. Maar ook met zijn handen en mond ontdekt hij zijn eigen lichaam. Dreumesen worden zich zo geleidelijk aan meer bewust van hun eigen lichaam: tijdens het verschonen en bloot zijn ontdekken kinderen hun geslachtsdelen, net zoals ze andere lichaamsdelen als handen en voeten ontdekken. Het aanraken van hun geslachtsdelen kan een prettig gevoel geven, waardoor sommige kinderen het vaker zullen gaan doen. Wij vinden het dan ook belangrijk dat kinderen de ruimte krijgen voor hun seksuele ontwikkeling en willen dit begeleiden in een veilig klimaat. Wij keuren seksueel gedrag niet af, maar we begrenzen het waar nodig: we leren kinderen wanneer en waar het wel en niet kan. Als kinderen hun geslachtsdelen aanraken, geven wij aan dat dit iets is wat je doet als je even alleen bent of in je eigen bed tijdens het rusten. Peuters en kleuters kunnen heel nieuwsgierig zijn naar hun lijfje en dat van anderen. Ze worden zich bewust van de lichamelijke verschillen tussen jongens en meisjes. Wij zien dan ook dat kinderen in die leeftijdsfase dit gaan benoemen: “Zij heeft geen piemeltje, ik wel en papa ook”. Wij vinden het goed dat kinderen dit doen en bevestigen ze hierin. We benoemen de geslachtsdelen, bijvoorbeeld tijdens het verschonen. Ook dit helpt mee in het ontdekken van het eigen lichaam. ‘Doktertje’ spelen en ‘vader & moedertje’ zijn favoriet in de peuterleeftijd. Deze spelletjes zijn een normaal onderdeel van de seksuele ontwikkeling. We verbieden het niet maar kunnen er wel regels aan stellen en begrenzen. Bijvoorbeeld dat we voorzichtig met elkaar moeten zijn, en dat je ‘nee’ mag zeggen als je iets niet prettig vindt. De pedagogisch medewerker heeft hierin een observerende taak zodat zij weet wat er bij de kinderen speelt. Binnen ons kinderverblijf hebben we afgesproken dat we het woord ‘plasser’ gebruiken voor het vrouwelijke geslachtsdeel. En voor het mannelijke geslachtsdeel gebruiken wij het woord ‘piemel’. Bloot lopen komt op de vestiging niet voor. Kinderen dragen ten minste hun ondergoed. Als er in de zomer badjes gebruikt worden, dragen de kinderen zwemkleding. De pedagogisch medewerkers vragen de ouders dit mee te brengen. We maken geen foto’s of filmopnamen van blote kinderen.

6

Activiteitenaanbod

Met een breed aanbod van activiteiten dagen we kinderen uit om allerlei vaardigheden te ontwikkelen. Spelenderwijs, op vrijwillige basis en altijd met groot plezier komen sociale vaardigheden, cognitieve en motorische vaardigheden, fantasie en creativiteit aan bod. Het spelmateriaal is uitdagend, fantasierijk en past bij het ontwikkelingsniveau. We wisselen af en toe het speelgoed en de materialen, zodat het uitdagend blijft voor de kinderen.

Pagina 16 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


6.1

Verschillen tussen jongens en meisjes

We spelen in op de verschillende interesses en behoeften die jongens en meisjes kunnen hebben. Die verschillen hebben deels te maken met de ontwikkeling van de hersenen. De linker hersenhelft ontwikkelt zich langzamer dan de rechter. En door de invloed van het mannelijke hormoon testosteron, verloopt dat proces bij jongens langzamer. Daarom hebben zij meer behoefte aan grof motorische bewegingen, waarbij ze letterlijk de ruimte nodig hebben. Ze kunnen al snel hun interesse verliezen bij activiteiten die een beroep doen op hun fijne motoriek. De ontwikkeling van de fijne motoriek verloopt bij meisjes sneller; daarom zal hun spanningsboog bij dergelijke activiteiten groter zijn dan bij jongens. Om dezelfde reden uiten jongens zich veelal fysieker en stoeien daarom graag met elkaar. We kijken naar het individuele kind en sluiten aan op zijn/haar behoefte ongeacht of het een jongen of een meisje is. Ieder kind krijgt de ruimte die het nodig heeft. 6.2

Plezier in doen en ontdekken

Een baby ervaart alles voor de eerste keer. We stemmen het aanbod van activiteiten en speelgoed af op de zintuiglijke en motorische ontwikkeling. Door te voelen, ruiken en horen en dit te ervaren, leert het zichzelf spelenderwijs kennen en later de wereld om zich heen. In de groep kan de baby ervaringen opdoen in een veilige omgeving, in een tempo dat bij hem past. We stimuleren zijn ontwikkeling door bijvoorbeeld schootspelletjes, knuffelen, zingen en muziek. Ook het speelgoed en materialen stimuleren de ontwikkeling: zo stimuleert het spelen met een rammelaar onder andere de ooghandcoördinatie. 6.3

Vallen en opstaan

Wij geven kinderen de ruimte situaties te oefenen en ervarend te leren. Dit gebeurt soms letterlijk met vallen en opstaan. Kinderen leren zo risico’s in te schatten. Wanneer een baby bijvoorbeeld in de ontwikkelingsfase is van optrekken en gaan staan dan begeleiden wij deze activiteit zodat hij veilig kan oefenen. Het kan weleens gebeuren dat hij het niet tot staan red en onverwachts valt. Baby’s moeten leren hun gevaren te zien. Daarvoor zijn de pedagogisch medewerkers om hem te helpen. Evenals we het kind aanmoedigen om in zijn eigen tempo het gewoon nog een keer te proberen. Net zo lang totdat het wel lukt. En dan vieren we gezamenlijk zijn succes! 6.4

Meer van hetzelfde

Kinderen willen soms gedurende langere tijd achter elkaar met dezelfde activiteit bezig zijn. Bijvoorbeeld de hele week in de bouwhoek, of de hele week worden voorgelezen uit hetzelfde boek. Zo vergroten ze hun concentratie en verdiepen ze hun spel. Op deze manier hebben alle ervaringen de tijd om in de hersenen te worden opgeslagen. Daarom geven we kinderen die langere tijd met een zelfde activiteit bezig willen zijn daarvoor alle gelegenheid en tijd. Soms komt het voor dat een kind speelgoed meeneemt van thuis. Kinderen mogen hiermee in de ochtend spelen. Als we aan tafel gaan om bijvoorbeeld fruit te eten dan gaat het speelgoed in het mandje van het kind. Als het kind naar huis gaat, kan de ouder het speelgoed weer meenemen.

Pagina 17 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


6.5

Het doen telt

Voor alle kinderen geldt, dat het eindresultaat van hun activiteit niet belangrijk is, maar de weg ernaar toe. Die weg bestaat uit uitproberen en ervaringen opdoen, gerelateerd aan de ontwikkeling van een kind. Bij het jonge kind zou dit kunnen bestaan uit het dopen van een kwast in de verfpot of het scheuren van papier; bij een ouder kind het leren kleuren binnen lijntjes. Deze succeservaringen vergroten het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid. 6.6

Zelfredzaamheid

Het zelfvertrouwen van een kind vergroten doen we o.a. door het kind kleine opdrachten te geven die passen bij het ontwikkelingsniveau. Het kind laten ervaren wat hij al kan, aan te moedigen om een stapje verder te gaan en te belonen als een succes is behaald. Daar staat tegenover dat een kind ook getroost wordt als iets niet is gelukt. En in de aanmoediging wordt een kind geënthousiasmeerd om het nog een keer te proberen. Dagelijks stimuleren wij de zelfredzaamheid van onze kinderen. Handen wassen is daarvan een voorbeeld. Of zelf de jas aan- en uittrekken als we naar buiten gaan. Het uitgangspunt is om te kijken wat een kind al kan en waar hij op dat moment aan toe is. Door genoeg ruimte te geven om iets te proberen en het gevoel te geven dat hij fouten mag maken, creëer je een veilige omgeving voor het kind. Dit stimuleert de zelfstandigheid. 6.7

Vrij spelen

Iedere dag kunnen de kinderen vrij spelen. Tekenen, bouwen, fantasiespel, met poppen en auto’s enzovoorts. Ze ontwikkelen hiermee persoonlijke en sociale competenties. Kinderen kiezen zelf waarmee, hoe lang en met wie ze vrij spelen. Het speelgoed kan door een kind op verschillende manieren gebruikt worden. Om er alleen mee te spelen en te ontdekken wat je er allemaal mee kunt doen, of om er samen mee te spelen. Niet alleen speelgoed daagt uit tot spel, ook alledaagse gebruiksvoorwerpen en kosteloos materiaal prikkelen de fantasie. Zo wordt in het fantasiespel een eenvoudig keukenrolletje een verrekijker en de keukenhoek een winkel of restaurant. 6.8

Gestructureerde activiteiten

Ook gestructureerde activiteiten worden regelmatig aangeboden. Bijvoorbeeld koken, wandelen, knutselen, voorlezen. Soms koppelen we die gestructureerde activiteiten aan een thema, jaarfeest, bijzondere gebeurtenis of seizoen. We geven de kinderen ruimte voor hun eigen inbreng. Plezier, gesprek, creativiteit en vrijwilligheid staan voorop. Op de vestiging werken we met een activiteiten kalender per jaar. Iedere maand staan er thema’s centraal. Op de thema’s passen we ons activiteiten aanbod aan. Zo hebben we ieder jaar het thema “eten & drinken”. De kinderen mogen dan bijvoorbeeld exotisch fruit proeven. Of een bezoekje brengen aan de supermarkt. 6.9

Verhalen

We lezen voor of vertellen een verhaal. De kinderen luisteren en benoemen zelf wat ze in het (prenten)boek zien. Dat stimuleert hun taalontwikkeling en vergroot hun woordenschat. Voorlezen is ook vaak een groepsactiviteit. De kinderen en de pedagogisch medewerker nemen de beurt en luisteren naar elkaar. Kinderen kunnen ook zelf een boek ‘lezen’; dat prikkelt niet alleen hun fantasie, maar kan ook een fijn rustmoment zijn.

Pagina 18 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


Op ons kinderverblijf hebben we een medewerker die de cursus “voorleescoach” heeft gevolgd. Zij heeft o.a. de missie het (voor) lezen centraal te zetten. Ook bedenkt zij allerlei activiteiten rondom dit onderwerp en beheert zij de bibliotheek. Ieder jaar vinden de Nationale Voorleesdagen plaats. De vestiging probeert hier ieder jaar aandacht aan te geven. Met de oudere peuters zal een bibliotheek bezocht worden. En er worden mensen gevraagd om op onze vestiging te komen voorlezen. Op ons kinderverblijf lezen we de kinderen iedere dag voor. Sommige kinderen vinden het ook heerlijk om lekker op een kussen in een stil hoekje in een prentenboek te bladeren. Zo hebben ze hun eigen rustmoment ingebouwd. 6.10 Muziek Muziek speelt een belangrijke rol in het dagelijkse leven op ons kinderverblijf. Zingen wordt gebruikt om dagelijkse bezigheden zoals eten, drinken, naar bed gaan te begeleiden. Een slaapliedje helpt een kind om rustig in te slapen. Een opruimlied helpt om het opruimen aan te kondigen en te begeleiden, een liedje aan tafel laat de kinderen samen iets ondernemen, naar elkaar luisteren en plezier te hebben. Het laten horen en samen maken van muziek en zingen is een heel prettige manier om in een groep samen te zijn. Veel ontwikkelingsgebieden worden aangesproken door muziek. Het stimuleert niet alleen de taalontwikkeling door het leren van nieuwe woorden, maar kinderen ervaren ook ritmes en tempo; oefenen in luisteren en concentratievermogen. Beweegspelletjes op muziek geven ook veel plezier. Bij de baby’s gaat het vooral om het ervaren van verschillende zintuigen. Het horen van liedjes en geluiden en het zien en voelen van de instrumenten. Bij peuters ligt het accent meer op het interactieve en op het groepsproces: zelf zingen, muziek maken (trommelen) en bewegen met elkaar. De muziekpedagoge bezoekt ons kinderverblijf regelmatig. Zij komt op verschillende dagen zodat alle kinderen een muziekles kunnen meemaken. Uiteraard zijn de muzieklessen altijd onder begeleiding van de pedagogisch medewerker van de groep. Dit is niet alleen gezellig, maar ook leerzaam voor de medewerkers. Liedjes die kunnen dan op andere momenten weer geoefend worden als de muziekpedagoge er niet bij is. In de muzieklessen worden verschillende activiteiten verwerkt volgens een vaste indeling. De muziekdocente begint en eindigt haar lessen altijd volgens een vast ritueel. Dit geeft de kinderen veel herkenning en zorgt voor houvast. De kinderen genieten zichtbaar van muziek & dans. 6.11 Bewegen Rollen, kruipen, klauteren, dansen, springen: bewegen is gezond en kinderen vinden bewegen fijn. Tijdens beweegactiviteiten kunnen kinderen allerlei vaardigheden oefenen: motorische vaardigheden, zoals springen, balanceren en ooghandcoördinatie, maar ook sociale vaardigheden, bijvoorbeeld door samen met een bal te spelen. Wij stimuleren dit door allerhande uitdagende en fantasievolle spel- bewegingsactiviteiten aan te bieden. Dat doen we binnen en buiten. Op de vestiging is er een pedagogisch medewerker die de cursus “beweegkriebels” heeft gevold. Zij probeert alle teamleden te enthousiasmeren om te bewegen. Daarnaast zorgt zij voor passende activiteiten binnen dit thema. 6.12 Uitstapjes Door uitstapjes te maken, vergroten we de wereld van kinderen en laten we ze nieuwe situaties ervaren en prikkelen we hun ontwikkeling. We gaan bijvoorbeeld naar de bibliotheek, het park of de kinderboerderij. Of we halen een frisse neus tijdens een wandeling in de buurt. Onderweg valt er altijd heel veel te zien!

Pagina 19 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


Tijdens uitstapjes gelden de veiligheidsvoorwaarden zoals beschreven in het kwaliteitshandboek. Op de vestiging streven wij er naar om minimaal 1 keer per maand op uitstapje te gaan. Dit kan zijn een bezoek aan het parkje om de hoek of een picknick in de Paleistuinen. Een pedagogisch medewerker mag 3 kinderen mee op uitstapje nemen. Dit kan bijvoorbeeld een briefkaart naar de brievenbus brengen. Of een kleine boodschap halen bij de bakker om de hoek. Wij hechten veel waarde aan deze kleine uitstapjes omdat het de ontwikkeling van het kind ten goede komt. Op het kindgegevens formulier kunnen ouders aangeven of zij akkoord geven dat wij met de kinderen een uitstapje maken. Op ons kinderverblijf wordt incidenteel aan ouders gevraagd mee te helpen aan een activiteit. Zij helpen bijvoorbeeld met de werkzaamheden ter voorbereiding of de uitvoering van een activiteit. Je kunt hierbij denken aan materiaal klaar zetten, opruimen of het in de keuken klaar maken van eten & drinken. Voor de uitstapjes worden de volgende regels in acht genomen; -

1 pedagogisch medewerker neemt maximaal 3 kinderen mee

-

1 pedagogisch medewerker neemt 1 kind mee in de kinderwagen en 2 kinderen los (hand aan de kinderwagen) mee

-

2 pedagogisch medewerkers nemen de bolderkar mee (maximaal 6 kinderen)

-

Er gaat een mobiele telefoon mee en dit nummer wordt achter gelaten op het kinderverblijf

-

Er gaat een EHBO tas mee

-

De kind gegevens gaan mee

-

Indien er onbevoegde begeleiding mee gaat wordt hierover te allen tijde eerst overlegd met de leidinggevende

6.13 Buitenspelen Buitenspelen doen we zoveel mogelijk, iedere dag. Buiten ervaren kinderen de seizoenen, de veranderingen van het weer en de frisse lucht. En buiten is er meer ruimte dan binnen. Hier kunnen kinderen zich uitleven in grote bewegingen waarbij ze hun grove motoriek gebruiken: klimmen en klauteren, rennen en fietsen. Alleen of met een groep. We doen buiten ook wat we binnen doen: lezen aan een picknicktafel, een liedje zingen en eten. Het kinderverblijf beschikt over een gezellige, natuurlijke tuin. In de tuin is een heuvel met een glijbaan en een ruime zandbak. Voor de allerkleinsten is een kunstgrasveldje aangelegd waar zij op een zomer dag heerlijk in de luwte kunnen vertoeven. De pedagogisch medewerker proberen iedere dag met de dreumes en peuterkinderen naar buiten te gaan. Er is voldoende speelmateriaal om gedurende alle seizoenen lekker buiten te spelen. ’s Zomers zetten we zwembadjes buiten neer waar de kinderen lekker in kunnen spetteren. Het kinderverblijf zorgt voor voldoende zwemluiers. We vragen ouders om voldoende warme kleding mee te geven zodat we ook op een winterdag naar buiten kunnen gaan. Op ons kinderverblijf hebben we voldoende regenlaarsjes zodat de eigen schoenen niet heel vies worden. In de tuin is er ook aandacht voor de natuur. We bewonderen de veranderingen in de tuin als de seizoenen voorbij gaan. Maar ook dieren worden ontdekt en benoemd zoals de vogels, een slak of een pad. 6.14 Natuur & milieu Kinderen krijgen hun normen en waarden overgedragen door hun directe verzorgers. Een pedagogisch medewerker vervult een voorbeeldfunctie, ook ten aanzien van het milieu.

Pagina 20 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


Omdat we te maken hebben met jonge kinderen zullen we de ‘zorg voor het milieu’ moeten zoeken in kleine zaken. Het is belangrijk dat het spelenderwijs en begrijpelijk wordt overgedragen. Daarom zal vooral de kennismaking met de natuur voorop staan, zodat kinderen deze leren waarderen. De pedagogisch medewerkers zullen de kinderen hiertoe bewust bij de natuur betrekken. De aandacht voor het milieu zal vanuit dit standpunt op een speelse manier en vanuit een voorbeeldfunctie worden meegenomen. Voorbeelden om kinderen bij de natuur te betrekken: U

U

-

Aandacht voor de seizoenen, bijvoorbeeld door de aankleding van het lokaal, door creatieve activiteiten.

-

Buiten spelen in alle jaargetijden.

-

Werken met plantjes en zaadjes. Het maken van een kindertuin.

-

Aandacht voor diverse diersoorten, door voorlezen en bezoek kinderboerderij.

-

Bewust omgaan met dieren als slakken en lieveheersbeestjes.

Voorbeelden om kinderen bij het milieu te betrekken: U

U

-

Mee laten helpen bij het opruimen van papier/glas op het kinderverblijf in de daarvoor bestemde bakken.

-

Geen afval op straat (laten) gooien.

-

Zuinig leren omgaan met water bij het handen wassen.

-

Kosteloos materiaal gebruiken.

-

(Teken)papier optimaal gebruiken.

6.15 Creativiteit We geven ruim baan aan de creativiteit van kinderen door bij elke activiteit de inbreng van kinderen een grote rol te laten spelen. We stimuleren hun creatieve proces door activiteiten aan te bieden die niet van te voren zijn ingevuld of waar niet aan de hand van een voorbeeld wordt toegewerkt naar een bepaald eindresultaat. Spelenderwijs en in gesprek met kinderen komt er iets tot stand. Kinderen mogen kennis maken met veel materialen bij het knutselen en gaan aan de slag volgens hun eigen fantasie. Het gaat niet om het eindresultaat maar om het proces: het ervaren van hoe materiaal reageert en hoe kleuren mengen. En om het leren van vaardigheden als knippen en tekenen. We maken gebruik van de eigen creatieve oplossingen die kinderen hebben, zowel in het spel als tijdens een knutselactiviteit. We geven kinderen de ruimte allerhande materiaal op hun eigen wijze te gebruiken. Zo wordt het materiaal optimaal onderzocht. Wij voegen hoogstens een element toe aan de activiteit, maar schrijven niets voor en laten kinderen bepalen wat ze met het materiaal doen. 6.16 Gebruik televisie en computer Op de vestiging is geen kabelaansluiting. We kijken dan ook geen TV. Mocht er een keer een thema zijn waar we een DVD voor willen laten zien dan is dit wel mogelijk. Ook hebben we geen laptop of PC op de groepen. Wij gaan er van uit dat de kinderen thuis hier voldoende mee in aanraking komen.

7

Sfeer op de groep

Sfeer is belangrijk op de groep. Een goede sfeer draagt bij aan het gevoel van emotionele veiligheid. Dat is een belangrijke voorwaarde voor kinderen om zich te kunnen ontwikkelen. In dit hoofdstuk worden de aspecten beschreven die van invloed zijn op de sfeer.

Pagina 21 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


7.1

Indeling en aankleding van de ruimte

De uitstraling van de leefruimte is van invloed op de sfeer. We creëren een veilige en geborgen leefruimte door deze op een bepaalde manier in te delen en aan te kleden, afgestemd op de leeftijdsgroep die in de groepsruimte verblijft. Ieder kind behoort tot een stamgroep die bestaat uit een vaste leefruimte als basis. Dat zorgt ervoor dat de ruimte vertrouwd wordt voor het kind en draagt bij aan de emotionele veiligheid. De verschillende groepsruimten zijn in lichte kleuren geschilderd en ingericht met kindvriendelijk meubilair en met de knutselwerkjes, tekeningen en foto’s van de kinderen. We bieden speelgoed en materialen zoveel mogelijk op kindhoogte aan, zodat een kind zich gestimuleerd voelt om zelf te kunnen kiezen (initiatief te nemen) waarmee het wil spelen. In ons kinderverblijf hebben we verschillende hoeken ingericht met spelmateriaal. Bovendien is er in elke groep een hoek met kussens en zachte materialen, waar een kind zich even kan terugtrekken. Zo creëren we een rustige en veilige sfeer. De indeling van de ruimte is zodanig dat kinderen er samen kunnen spelen, maar ook alleen. Elk van onze pedagogisch medewerkers is verantwoordelijkheid voor de verzorging, uitstraling en aankleding van de groepsruimte; we doen dat zoveel mogelijk samen met de kinderen. Bijvoorbeeld door op meerdere momenten van de dag samen op te ruimen. Hiermee stimuleren wij de zelfstandigheid, participatie, het groepsgevoel en het verantwoordelijkheidsgevoel van de kinderen. En de ruimtes blijven rustig en overzichtelijk. Dat voorkomt overprikkeling bij de kinderen. Een overprikkeld kind, komt niet echt tot spelen omdat er steeds iets nieuws is wat zijn aandacht vraagt. We zorgen er zo voor dat kinderen geconcentreerd kunnen spelen. Dat is belangrijk omdat spelen de manier is waarop kinderen leren. Door het uitdagende spelmateriaal en het gevoel van herkenning en veiligheid van de vaste groepsruimte stellen we kinderen in staat zich op allerlei gebieden te ontwikkelen. Door figuurlijk en soms ook letterlijk ‘de deuren open te zetten’, geven we ze de mogelijkheid zelfstandig keuzes te maken en hun leefwereld te vergroten. 7.2

Bijzondere momenten

Aan bepaalde gebeurtenissen in het leven van het kind besteden we bijzondere aandacht. We vieren verjaardagen en nemen afscheid van een kind dat overgaat naar een volgende groep. We besteden ook aandacht aan feesten en feestdagen vanuit de culturele achtergrond van de kinderen op onze groep. Een bijzonder moment kan ook een verdrietige gebeurtenis zijn, zoals het overlijden van een opa of oma. We besteden hier aandacht aan, afgestemd op de behoefte van het betreffende kind en de andere kinderen in de groep. Elk feestje kent zijn eigen, vaste rituelen die ervoor zorgen dat de kinderen weten wat er komen gaat. Zo ervaren ze een gevoel van zekerheid en veiligheid. Bij een verjaardagsfeestje horen bijvoorbeeld een muts en slingers en we zingen samen met de kinderen voor de jarige. We vinden het ook belangrijk om bijzondere aandacht te besteden aan het afscheidsfeestje; het kind kan een periode afsluiten en aan een nieuw ‘avontuur’ beginnen. Hij neemt afscheid van de oude groep, van de groepsgenootjes en de pedagogisch medewerkers en van gebruiken en gewoonten. Ook voor de ‘achterblijvers’ is afscheid nemen belangrijk. Zij missen immers een groepsgenootje. Door steeds dezelfde rituelen terug te laten komen, worden kinderen gesteund en begeleid in het zetten van de volgende stap. De betrokkenheid van de kinderen onderling speelt bij de bijzondere momenten een belangrijke rol. Samenwerken, rekening houden met elkaar en respect hebben voor anderen zijn allemaal aspecten van betrokkenheid die aan bod komen. Vanuit die betrokkenheid besteden we bijvoorbeeld ook speciale aandacht aan een kind dat een broertje of zusje heeft gekregen, of een kind dat er niet bij kan zijn omdat hij ziek is.

Pagina 22 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


Sensitiviteit is een belangrijke attitude van pedagogisch medewerkers. Wij stellen ons sensitief op en maken vanuit betrokkenheid de kinderen sociaal attent op elkaar. We hebben aandacht voor het individuele kind en voor de groep. Wij herkennen en benoemen emoties en zorgen voor een ontspannen en vrolijke sfeer. Wij hechten grote waarde aan de afstemming met ouders bij bijzondere momenten voor het kind. Per gebeurtenis kunnen hierover afspraken worden gemaakt. Bijvoorbeeld over wanneer iets wordt gevierd en of een ouder hierbij aanwezig wil zijn. Bij verjaardagen, doorstromen of afscheid wordt uitgebreid stil gestaan. Vooraf wordt met ouders besproken wanneer er iets gevierd wordt. Wij hangen slingers op, plakken een poster op de deur en maken muziek. Het feest wordt meestal rondom een eetmoment gevierd. Een deel van de traktatie kan worden opgegeten. En er kan een deel mee naar huis genomen worden. Ouders kunnen een fototoestel achter laten die de medewerkers gebruiken om foto’s te maken. 7.3

Belonen en corrigeren

Belonen en corrigeren van gedrag is heel belangrijk in de ontwikkeling van kinderen. We belonen een kind als het gewenst gedrag vertoont en corrigeren hem bij ongewenst gedrag. Zo leren kinderen grenzen kennen. Wij houden er rekening mee dat dit een leerproces is voor een kind. We observeren het gedrag en proberen te achterhalen wat er in het kind omgaat en waar het gedrag vandaan komt. We buigen ongewenst gedrag om naar gewenst gedrag. Dat doen we bijvoorbeeld door het kind af te leiden (vooral bij jongere kinderen), of kort uit te leggen waarom het gedrag ongewenst is. We bieden het kind een alternatief aan of leiden hem weg uit de situatie. We vinden het belangrijk daarbij altijd kort en duidelijk uit te leggen wat zijn gedrag ongewenst maakt, en dat niet het kind zelf ongewenst is. Daarbij gebruiken we de ikbenoeming, zodat voor het kind duidelijk is wat er verwacht wordt. Een dreumes kan nog geen koppeling maken tussen een conflict en een time-out. Bij een dreumes moet het gedrag worden uitgelegd en omgebogen in het moment. Bij gewenst gedrag belonen we het kind, bijvoorbeeld in de vorm van een complimentje. Onze stem, mimiek, en het maken van oogcontact zijn erg belangrijk bij belonen en corrigeren. We zorgen er ook voor dat we direct belonen en corrigeren, omdat een kind anders niet goed begrijpt waarvoor het gecorrigeerd of geprezen wordt. En we gaan hier consequent mee om. Als iets de ene keer wel mag en de andere keer niet, is het voor een kind onduidelijk waar grenzen liggen. Het leren kennen van de grenzen is nodig voor het scheppen van duidelijkheid. Dit zorgt voor emotionele veiligheid. Wij overleggen onderling hoe er met belonen en corrigeren wordt omgegaan, zodat wij op alle groepen consistent kunnen zijn in de aanpak. We laten ouder weten hoe er met belonen en corrigeren wordt omgegaan en in specifieke situaties overleggen we met hen over een aanpak. Als kinderen in een conflictsituatie komen, grijpen we, naar gelang de ontwikkeling vordert, niet direct in. We stellen de kinderen in staat de situatie zelf op te lossen. Dit is belangrijk in de ontwikkeling naar zelfstandigheid. We houden de situatie goed in de gaten en bieden begeleiding als dat nodig is. We hanteren bij corrigeren de werkinstructie ‘corrigeren en conflicthantering’ uit ons kwaliteitshandboek. 7.4

Kinderparticipatie

Wij vinden het belangrijk dat kinderen zelf keuzes kunnen maken. Kinderparticipatie is daarom essentieel voor onze manier van werken. We volgen daartoe zoveel mogelijk de behoeftes en initiatieven van het kind. Dit betekent o.a. dat kinderen mee mogen praten over wat we op een dag gaan doen. We ondersteunen hem in het kenbaar maken van zijn wensen en scheppen hiermee een sfeer waarin hij zich veilig voelt. We ontvangen initiatieven van het kind en spelen hierop in en helpen het kind keuzes te maken als hij dit moeilijk

Pagina 23 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


vindt. We stemmen onze manier van handelen af op het ontwikkelingsniveau van het kind en hanteren bewust de interactieprincipes. Op ons kinderverblijf vinden wij het belangrijk dat kinderen hun eigen keuzes maken. Wij volgen de initiatieven van de kinderen. Dit betekent met name dat onze kinderen inspraak hebben op wat we per dag gaan doen. Wij bieden ze een vertrouwde omgeving waarin er ruimte is om initiatief te nemen en hun eigen ideeën naar voren te brengen. 7.5

Regels en afspraken

Binnen elke groep gelden er regels en afspraken die de sociale ontwikkeling ondersteunen en daarnaast zorgen voor een emotioneel veilige omgeving. Waar mogelijk stellen we de regels en afspraken samen met de kinderen op. Er zijn regels en afspraken over hoe er met elkaar wordt omgegaan en hoe we gezamenlijk zorg dragen voor de groepsruimte. We stimuleren de kinderen in hun sociale competenties en geven ze de gelegenheid zich waarden en normen eigen te maken door rekening te (leren) houden met elkaar en (leren) omgaan met elkaar. Het doel is een warme, liefdevolle en geborgen omgeving te bieden waarin het kind zich emotioneel veilig voelt.

8

Oudercontacten

8.1

Het doel

Het doel van de oudercontacten is om een vertrouwensband en een goede samenwerking op te bouwen en ervoor te zorgen dat de twee opvoedomgevingen, thuis en het kinderverblijf, goed op elkaar zijn afgestemd. Dat vereist zoveel mogelijk afstemming tussen de pedagogisch medewerker en de ouders. We leren de kinderen goed kennen en wisselen ervaringen en aanpak uit. Bijvoorbeeld de rituelen van thuis bij het slapen gaan of een eetschema. Deze afstemming komt ten goede aan een gezonde ontwikkeling en het welbevinden van het kind. 8.2

Brengen en halen

Tijdens de brengen haalmomenten wisselen wij samen met de ouders informatie uit. Wij horen graag van hen wat van belang is om een kind beter te begrijpen om hem zo goed mogelijk te begeleiden. Bijvoorbeeld hoe het weekeind of de vakantie is verlopen en of er bijzonderheden zijn. Op onze beurt informeren wij ouders als zij hun kind ophalen over hoe de dag op het kinderverblijf globaal is verlopen (over het slapen en eten, de activiteiten, hoe het kind dit heeft beleefd en eventuele bijzonderheden). Op ons kinderverblijf benoemen we ook wie er samen hebben gespeeld. En bijvoorbeeld met welk speelgoed een kind die dag heeft gespeeld. Als ouders hun kind niet zelf komen halen, dienen ze dit van te voren te laten weten. Uit veiligheidsoverwegingen geven wij kinderen niet zonder toestemming van de ouders mee aan een derde. Om diezelfde reden kunnen kinderen alleen opgehaald worden door iemand boven de 12 jaar.

Pagina 24 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


8.3

Gesprekken

Intakegesprek Een paar weken voordat het kind gaat starten, nodigen we nieuwe ouders uit voor een intakegesprek. Dat doet de manager of een van onze pedagogische medewerkers. Tijdens dit gesprek wordt informatie uitgewisseld en afspraken gemaakt over onder meer het wenproces. Tevens wordt het kindgegevensformulier ingevuld en kunnen ouders aangeven voor welke zaken zij toestemming verlenen, zoals bijvoorbeeld het maken van foto’s. Tijdens het intakegesprek overhandigen wij de verschillende documenten zoals de huisregels en het kindgegevensformulier. We lichten het extra dagdelen beleid toe en wat te doen als een kind ziek is. Uiteraard wordt er in dit gesprek uitgebreid stil gestaan bij het kind. Wat is wenselijk, zijn er allergieën of dieetwensen en borstvoedingsprotocol. Vaak vindt het intake gesprek plaats op de eerste wendag. Oudergesprek Wij nodigen de ouders 1x per jaar uit voor een oudergesprek om bijzonderheden van het kind door te spreken. Dat doen we aan de hand van het observatieformulier. Er kunnen ook andere momenten aanleidingen zijn voor een oudergesprek, zowel op initiatief van de ouders als van een van onze pedagogisch medewerkers. Binnen het kinderverblijf kennen we de volgende oudergesprekken; -

3-maanden gesprek; wordt aangeboden om de eerste maanden te evalueren

-

Overgangsgesprek; wordt aangeboden wanneer een kind doorstroomt naar een volgende groep

-

Jaargesprek; wordt aangeboden om de bevindingen uit de observatie Welbevinden toe te lichten

-

Exit gesprek; wanneer een kind vertrekt vinden wij het heel belangrijk om stil te staan bij de ervaringen

8.4

Schriftelijke informatie

Digitaal communicatieplatform ‘Mijn Kind’ Onze pedagogisch medewerkers schrijven op het digitale platform ‘Mijn Kind’ over de belevenissen van de individuele kinderen en de hele groep. Ouders krijgen toegang tot deze berichten via een button op onze website of via een app op hun telefoon of tablet. Ook het dagritme van de kleinere kinderen (slapen, flesvoeding, luiers) en ontwikkelstappen (denk bijvoorbeeld aan een eerste woordje) worden in dit systeem aangegeven. Daarnaast kunnen de pedagogisch medewerkers foto’s van bijzondere momenten plaatsen, vragen stellen aan ouders of andere mededelingen doen. Ouders kunnen de berichten en foto’s direct zien als de pedagogisch medewerker deze heeft geplaatst en hierop reageren. Ook kunnen ouders zelf een foto of bericht plaatsen. Als ouders hun account activeren in ‘mijn kind’ kunnen zij toestemming geven voor het fotograferen van hun kind voor dit platform. Deze keuze is te allen tijde te wijzigen. Nieuwsbrief Minimaal twee keer per maand ontvangen de ouders een digitale nieuwsbrief vanuit de vestigingsmanager. In deze nieuwsbrief ontvangen ouders een update rondom huisvesting, personeelsformatie en andere belangrijke zaken.

Pagina 25 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


8.5

Oudercontact momenten

Minimaal 1 keer per jaar verzorgt de vestiging een ouderavond. Deze ouderavond kan in het teken staan van een bepaald thema. Zo kan er bijvoorbeeld een gastspreker worden uitgenodigd die iets komt vertellen over een interessant thema. Maar er kan ook gekozen worden voor een informeel samen zijn zoals bijvoorbeeld een zomerfeest. 8.6

Website

Op www.partou.nl hebben we onze eigen pagina’s. Sommige pagina’s zijn openbaar en geven feitelijke informatie over ons kinderverblijf (aantal groepen, openingstijden enz.). Daarnaast ontvangen ouders via het digitale communicatieplatform ‘Mijn Kind’, een afgeschermde omgeving, berichten en foto’s over de belevenissen van hun kinderen op het kinderverblijf. Zij krijgen toegang tot dit platform via een button op onze website of via een app op hun telefoon of tablet. 8.7

Oudercommissie

De oudercommissie van ons kinderverblijf behartigt de belangen van kinderen en ouders van onze vestiging, bevordert de communicatie tussen de ouders en de medewerkers en adviseert over onder meer voeding, spelen ontwikkelingsactiviteiten, veiligheid en gezondheid binnen het kinderverblijf. De bevoegdheden, samenstelling, benoeming en verkiezing verlopen volgens het Reglement Oudercommissies. De oudercommissie komt gemiddeld iedere 6 weken bij elkaar. De vestigingsmanager zit bij deze bijeenkomsten samen met een pedagogisch medewerker. 8.8

Exit enquête

Als de kindplaats is beëindigd, ontvangen ouders een exit enquête met vragen over hun ervaringen met ons kinderverblijf. Deze evaluatie kan input zijn voor verbeteracties. Exitgesprek Als een kind de vestiging verlaat zal er een exit gesprek worden ingepland. Wij hechten enorm veel waarde aan de feedback van de ouders. Hier leren wij van en kunnen wij als kinderverblijf alleen maar van blijven ontwikkelen.

9

Borging van de kwaliteit

Ons kinderverblijf is onderdeel van de landelijke organisatie Partou. Partou is een 'formule' bedrijf. Dat betekent dat alle kinderverblijven van Partou weliswaar onderling kunnen verschillen (bijvoorbeeld in gebouw, inrichting, personeelssamenstelling), maar altijd binnen centrale kaders. Die gelden o.a. voor het pedagogisch beleid en de kwaliteit van de dienstverlening. Deze zaken zijn vastgelegd in het kwaliteitshandboek van Partou. Dit geeft ouders de zekerheid dat alle pedagogisch medewerkers op dezelfde deskundige wijze werken en dat de kwaliteit van de opvang is gewaarborgd.

Pagina 26 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


9.1

Personeel en opleiding

Alle pedagogisch medewerkers in ons team zijn gekwalificeerd. De kwalificatie-eisen om als pedagogisch medewerker te mogen werken zijn vastgelegd in de CAO Kinderopvang. Deze cao is op www.partou.nl te 2TU

U2T

vinden voor ouders. Regelmatig worden wij op de groep ondersteund door stagiaires. Zij volgen de opleiding PW3, PW4 of Helpende Welzijn. De stagiaires bieden ondersteuning bij de verzorging van kinderen, bij de uitvoering van activiteiten, maar hebben niet de eindverantwoording. Ook zijn er werknemers die een werk-/leertraject volgen, deze werknemers krijgen gedurende de opleiding steeds meer verantwoordelijkheden. In het BPV-beleidsplan is vastgelegd wanneer een werknemer die een werk-/leertraject volgt bepaalde taken mag uitvoeren. Het BPVbeleidsplan is in te zien op de vestiging. Werknemers die een werk-/leertraject volgen en stagiaires worden ingezet conform de eisen zoals deze zijn beschreven in de CAO Kinderopvang. 9.2

Ondersteuning op de groep door andere volwassenen

In principe maken wij geen gebruik van vrijwilligers. Voor extra activiteiten zoals een workshop, trekken we uitsluitend gediplomeerde krachten aan. Zij moeten net als iedereen die in de kinderopvang werkt een zogenaamde Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) overleggen voordat ze hun activiteiten bij ons starten. We maken een uitzondering voor bijvoorbeeld een ouder of grootouder die af en toe komt voorlezen. 9.3

Werkinstructies/protocollen

Het algemeen pedagogisch beleid is onderdeel van het kwaliteitshandboek van Partou. Naast het algemeen pedagogisch beleid zijn hier ook allerlei werkinstructies en protocollen in opgenomen, bedoeld om de veiligheid en gezondheid van de kinderen en de kwaliteit van de leefomgeving in het kinderverblijf zo goed mogelijk te borgen. Zo volgen we de richtlijnen van het Voedingscentrum bij het samenstellen van de maaltijden en de tussendoortjes die wij aanbieden. En bij het bereiden hiervan, volgen wij de hygiënecode voor kleine instellingen. In ons Kwaliteitshandboek staan deze adviezen verder uitgewerkt, zodat onze pedagogisch medewerkers gemakkelijk zaken kunnen naslaan. Daarnaast zijn er ook instructies in opgenomen, bijvoorbeeld over veilig slapen van kinderen en (veiligheids-)eisen bij het ondernemen van een uitstapje. Er staat bijvoorbeeld ook uitgebreid beschreven hoe we omgaan met ‘bijtgedrag’. Deze werkinstructies en protocollen worden continue geëvalueerd en bijgesteld. Niet alleen door aanpassingen van richtlijnen door bijvoorbeeld de GGD of het Voedingscentrum, maar ook door reacties van de pedagogisch medewerkers, managers en ouders. 9.4

Niet tevreden? Vertel 't ons.

Goede samenwerking tussen ouders en medewerkers is in het belang van het welzijn van de kinderen. Daar zetten wij ons van harte voor in. Het kan voorkomen dat u van mening verschilt met een medewerker of ergens ontevreden over bent. Wij vragen u dit bespreken met de betreffende medewerker of met de vestigingsmanager. Ook kunt u de regiomanager vragen te bemiddelen. Zij is bereikbaar via het servicekantoor van Partou. U kunt ook ontevreden zijn over dienstverlening van het servicekantoor. Dan kunt u contact opnemen met de manager van de betreffende afdeling. De contactgegevens van het servicekantoor staan vermeld op de website.

Pagina 27 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


Klachtencommissie Meestal komen we er samen wel uit. Is dat niet het geval, of wenst u de klacht direct bij een onafhankelijke klachtencommissie in te dienen, dan kunt u schriftelijk een klacht indienen bij de Stichting Klachtencommissie Kinderopvang. Geschillencommissie Ook kunnen zowel ouders als Partou een klacht laten beoordelen door de Geschillencommissie Kinderopvang. Meer informatie leest u in de Algemene Voorwaarden, te vinden op onze website. Klachtenreglement Voor meer informatie over de klachtenprocedure en het volledige klachtenreglement verwijzen wij u naar onze website. 9.5

Observatie welbevinden en ontwikkeling van het kind

Kinderen moeten zich voor alles prettig en op hun gemak bij ons voelen. Daarom staan we regelmatig stil bij de vraag of kinderen zich welbevinden. Welbevinden is immers een belangrijke voorwaarde om je goed te kunnen ontwikkelen. In grote lijnen volgen we derhalve ook de ontwikkeling die de individuele kinderen doorlopen. We maken daarbij gebruik van observatieformulieren, als ondersteuning. Minimaal eenmaal per jaar observeren we aan de hand van de observatielijst het gedrag van elk kind. De bevindingen vullen we in op het observatieformulier. Per kind bespreken onze pedagogisch medewerkers en de manager de formulieren en worden er zo nodig acties tot verbetering in gang gezet. Tijdens het oudergesprek bespreken we de formulieren en acties met de ouders. Overigens wordt de privacy van kinderen en ouders beschermd, en worden de formulieren na twee jaar vernietigd. Deze observatie is voor onze pedagogisch medewerkers een aanvullende werkwijze om nog meer inzicht te krijgen in de ervaringen van de kinderen waarmee zij dagelijks omgaan en de wijze waarop zij ze zo goed mogelijk kunnen begeleiden. Ieder jaar wordt een kind geobserveerd aan de hand van de observatieformulieren “Welbevinden”. Het formulier wordt besproken in het jaargesprek met de ouder. Als de ontwikkeling van een kind anders verloopt Niet altijd verloopt de ontwikkeling van een kind volgens verwachting. Soms krijgen we ook te maken met gedragsproblemen, ontwikkelstoornissen, lichamelijke of verstandelijke beperkingen. Wij hebben samen met de ouders een signalerende rol, maar kunnen niet diagnosticeren. Zodra onze pedagogisch medewerkers zich zorgen maken, wordt dit met de ouders besproken. Wij horen het ook graag van de ouders als die zich zorgen maken. Samen zullen we dan bekijken hoe de zorgen kunnen worden weggenomen en hoe het kind extra kan worden ondersteund en gestimuleerd in zijn ontwikkeling. Ons uitgangspunt is altijd het welbevinden van het kind. We kunnen niet altijd de zorg en aandacht bieden die een kind nodig heeft. Soms komen we tot de conclusie dat een kind niet op zijn plek is bij ons. Wij stellen onszelf daarom altijd de vraag: “Is de plek bij ons op de opvang de beste plek voor het kind?” Vanuit dat oogpunt bekijken we ook of we kinderen met een beperking of ontwikkelingsproblemen goede opvang kunnen bieden. Wat de mogelijkheden zijn hangt echter altijd af van de specifieke situatie.

Pagina 28 van 29

Eigenaar



november 2013

Vestigingsnaam



december 2013


9.6

Analyse van de pedagogische kwaliteit

Wij analyseren jaarlijks de pedagogische kwaliteit van onze vestiging. Hiervoor gebruiken we de observatielijst kwaliteit van de leefomgeving. Naar aanleiding van de resultaten hiervan stellen we verbeterpunten vast die we opnemen in ons jaarplan. De resultaten van de analyse van de pedagogische kwaliteit wordt besproken met de oudercommissie. 9.7

Veiligheid en gezondheid

Op onze vestiging zijn alle veiligheid- en gezondheidsfactoren in kaart gebracht. Deze, en eventuele nieuwe factoren, worden jaarlijks beoordeeld op basis van de methoden van Stichting Consument en Veiligheid, het Landelijk Centrum voor Hygiëne en Veiligheid en de digitale risicomonitor. Deze zogenaamde risico-inventarisatie beschrijft de veiligheidsrisico’s die de opvang van de kinderen met zich meebrengt: verbranding, vergiftiging, verdrinking, valongevallen, verstikking, verwondingen, beknelling, botsen, stoten, steken en snijden. Bij de risico-inventarisatie gezondheid wordt gekeken naar ziektekiemen, binnenmilieu, buitenmilieu en medisch handelen. De oudercommissie brengt advies uit op het gevoerde beleid ten aanzien van de risico-inventarisaties en de plannen van aanpak. De risico-inventarisatie gaat uit van normen én van het (soms onvoorspelbare) gedrag van kinderen. Jaarlijks stelt de GGD vast of deze inventarisatie en de hieraan gekoppelde evaluatie op de juiste wijze en volledig is uitgevoerd. De risico-inventarisatie en een afschrift van het inspectierapport van de GGD liggen op onze vestiging ter inzage. Het inspectierapport is ook te vinden via de vestigingspagina's. 9.8

Deskundigheidsbevordering

Zoals benoemd in het algemeen pedagogisch beleidsplan worden onze pedagogisch medewerkers op verschillende manieren ondersteund. Die ondersteuning is afgestemd op de individuele behoefte van elke pedagogisch medewerker. Interactiebegeleiding neemt daarbij een belangrijke plek in, omdat de interactieprincipes de basis vormen van ons pedagogisch handelen. Structureel krijgen pedagogisch medewerkers interactiebegeleiding in contact met kinderen. Daarnaast worden er verschillende pedagogische verdiepingscursussen aangeboden voor pedagogisch medewerkers en vestiging managers, afgestemd op de behoefte van de vestiging.

Pagina 29 van 29

F2.17a Pedagogisch werkplan 0-4 jaar

Recommend Documents