Extreem veel machtsspelletjes op universiteit. De Toekomst van Koninklijke Loek Ten Cate. Nijkamp & Nijboer verzorgen huisstijl Curos

M a g a z i n e

v o o r

o n d e r n e m e n d

T w e n t e

| Twentevisie | Jaargang 12 | Nummer 1 | JANUARI/Februari 2000 |

De Toekomst van Koninklijke ‘Loek’ Ten Cate Nijkamp & Nijboer verzorgen huisstijl Curos Kappa Zedek bewerkt gemeentebestuurders De Ander in Almelo helpt verslaafden aan werk

Vrouwelijke hoogleraar Tineke Bahlman:

”Extreem veel machtsspelletjes op universiteit”


Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente.

Prof. Dr. Tineke Bahlman: “Titels helpen echt”

Harrie Kip 2

ziet genoeg talent in Twente

38

Frans Thijssen pleit voor Makaay

41

Rintje Ritsma is niet onder de indruk van Tuitert

42

Exploitatie

1

25 jaar IKT: van plaatselijk naar Twents

59

Opleiden: nuttig en noodzakelijk

60

Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur) Pascal Jacobs Bert Eeftink Martin Steenbeeke Eddy van der Ley Marti ten Kate Eric Brinkhorst (fotografie)

Redactie IKT Niko Wind Saskia Rikhof-Slot H.C. de Jonge (fotografie)

Wiefferink Oldenzaal: innovatie in kunststofdoek en de rijkste Overijsselaars

5

Hengelosestraat 585 Postbus 5501 7500 GM Enschede Telefoon 053 - 48 49 980 Fax 053 - 48 49 985

ook toepasbaar voor MKB op weg naar De Toekomst

ambitieus richting McKinsey

the sky is the limit

6

13

18

Andorra-specialist Sunski Tours... met dank aan Frits Bom

21

Kappa Zedek: als een Phoenix uit de as herrezen

MediaSales Nederland bv. Jeroen Achterberg, Lidy Busscher en Aleid Kluivers Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13

Rubrieken/columns

28

Financieel Accent

9

Nieuws & Feiten

10

TerZake. reclameadvies, Hengelo

Notarieel Advies

15

Lithografie

Onroerend Goed

23

Juridisch Gezien

27

Roelofs, Enschede

Management

35

Coverfoto

Marti ten Kate

39

IKTvisie op ...

57

Scope

66

IKT Nieuws

67

Twente Agenda

68

MediaSales Nederland bv. Postbus 702, 7550 AS Hengelo

Basis lay-out & vormgeving

Laserline, Hengelo

Druk

Eric Brinkhorst, Beckum De oplage bedraagt 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, onder adviseurs en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

64

PNO Management Consultants

Advertentie-exploitatie

Advertentiemateriaal aan

Financiële kengetallen

Koninklijke ‘Loek’ Ten Kate:

Nijkamp & Nijboer: Secretariaat IKT

62

Ondernemer van de eeuw, part 2

Inhoud

MediaSales Nederland bv. Anninksweg 50, Hengelo Postbus 702, 7550 AS Hengelo Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 Anno Oude Engberink (blad manager)

Jan Medendorp De mooiste vriendschappen ontstaan vaak na heftige ruzies. Maar misschien is het inmiddels weer eens tijd voor vakbonden en werkgevers de krachten te meten. Het zou het begin van het einde van de economische hoogconjunctuur in Nederland betekenen. Het roemruchte poldermodel heeft vrijwel alles gebracht wat men ervan verwachtte. Het heeft de rijken rijker gemaakt, maar de armen niet armer, integendeel, vrijwel iedereen is er op vooruit gegaan. De zakkenvullers met hun optieregelingen zouden zich nog eens goed achter het oor moeten krabben, zij zijn de directe aanleiding geweest dat de vakbonden dit jaar hoge percentages willen zien. Toch zouden ook de vakbonden moeten weten waar zij aan beginnen als zij aansturen op confrontaties. De wetgeving is aangepast zodat steeds meer zicht komt op graaiende bestuurders; zij zetten zich vooral zelf te kakken. Dit jaar kunnen herintredende vrouwen, WAO’ers en allochtonen opnieuw een kans krijgen op de arbeidsmarkt. Vooral dankzij het poldermodel. De FNV is de bond voor de werklozen genoemd. De bond wil zich nu profileren als de bond voor de werkenden. Pak die bedrijven keihard aan waar de bestuurders hun handen niet kunnen thuishouden, niets aan scholing doen of kansarmen met de nek aanzien. Ik verlang niet terug naar de tijd dat alleen bedrijven die meer dan 100 man op straat zetten, nog de krant haalde...

Twentevisie. 01/2000

Enige vrouwelijke hoogleraar bedrijfseconomie commissaris bij Nedap

De haantjeswereld van Mannen opgelet. Vrouwen in de top van beursgenoteerde bedrijven staan garant voor betere resultaten. Dat is wetenschappelijk aangetoond. Het Nederlandse bedrijfsleven voert in tegenstelling tot de Amerikaanse collegae nauwelijks beleid om meer vrouwen aan de top te krijgen. We kennen Neelie (Peper) Kroes, die aan haar ministerschap nog twee commissariaten heeft overgehouden, we hebben natuurlijk Silvia Toth die uitzendorganisatie Content groot maakte, maar tegenwoordig vooral met amoureuze verhalen in de roddelbladen is te vinden. En we hadden, heel kort, Mary Coleman. In het oosten des lands adviseert prof. dr. J.P. (Tineke) Bahlmann (50) Nedap als commissaris. Inderdaad, een vrouw, en Nedap vaart er wel bij.

2

1 juni 1998 bij Baan binnen en werd een jaar later eindverantwoordelijke. “Ik ken haar niet persoonlijk, ik vind het wel opvallend dat ze al na een halfjaar weggaat of wegmoet, dat is mij niet duidelijk. In die korte tijd kun je nauwelijks iets neerzetten,” zegt prof. dr. Bahlmann, de enige hoogleraar bedrijfseconomie van Nederland (aan Nijenrode). Bahlmann heeft een commissariaat bij Nedap. Opvallend is dat Nedap niet echt met haar pronkt, zo staat in het jaarverslag niet expliciet vermeld dat Bahlmann een vrouw is. “Ik ben gevraagd door de Raad van Commissarissen en de directie omdat die mensen mij al kenden en weten hoe ik over innovaties en organisaties denk. Nedap innoveert steeds, de organisatie daarop aanpassen, daar ben ik goed in. En daarom hebben ze mij gevraagd. Zo moet het ook, het gaat om kwaliteit, niet of je man of vrouw bent.”

(door Jan Medendorp)

Het onderwerp vrouwen in de top kwam begin vorig jaar weer op de agenda toen Unilever openlijk verklaarde dat investeren in vrouwen niet altijd loont. De helft van de managers in opleiding is vrouw en een groot deel van hen haakte voortijdig af. Vrouwen in de top is in Nederland geen item meer. Amerikaanse concerns daarentegen koesteren hun vrouwen. De VS lopen al jaren voorop als het gaat om vrouwen in hoge functies. Van de duizend grootste bedrijven hebben er vijftig een topvrouw. Carly Fiorina is als baas van Hewlett Packard nog wel de enige vrouw in de top honderd in de VS. De Amerikaanse Mary Coleman was tot twee weken geleden eigenlijk de enige vrouw in Nederland die bij een topbedrijf als Baan op de eerste plaats stond. Ze heeft zich in de korte tijd die haar gegund was laten gelden als een kundige manager die er niet voor terugdeinst radicale beslissingen te nemen. Ze installeerde een nieuwe Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen werd vernieuwd.

Innovatie


◆ Tineke Bahlmann heeft geen talent voor machtsspelletjes: “Universiteiten zijn bij uitstek mannenbolwerken”.

Coleman liet weten liever weer in Sillicon Valley te gaan werken. Het kwartaalverlies van een half miljard zal er ook zeker mee te maken hebben, en de reorganisaties die dat ten gevolge heeft. Coleman kwam op

‘Echtgenotes zeiden: mijn man is beter en rustiger gaan werken dankzij u’

Seksisme Tineke Bahlmann is een Rotterdamse, een opmerkelijke vrouw met een opmerkelijk doorzettingsvermogen, charmant, zij weet wat zij wil zonder een ‘bitch’ te zijn. Deze omschrijving riekt al naar seksisme. Mannen worden zelden zo neergezet. Maar zoals eerder gezegd: er zijn nauwelijks vrouwen aan de top, ook niet op de universiteiten. Slechts 2% van de hoogleraren (60) in Nederland is vrouw. En Bahlmann heeft in de loop der jaren al alle bewuste en onbewuste vooroordelen over zich heen gekregen. Zoals de man die haar kamer binnenliep en haar toeblafte op zoek te zijn naar mijnheer Bahlmann. “Die is er niet.” En later verontschuldigend weer aanklopte. En op een receptie werd haar eens gevraagd bij wie zij hoorde. “Bij niemand, want ik was in die tijd alleen. Ik weet niet of mijn huwelijk is gestrand door mijn ontwikkeling tot professor. Zowel mijn eerste als mijn tweede man kon uitstekend hun eigen potje koken. We hadden geen ruzie

Tineke Bahlmann over het badkamerputje. Ik besef ook wel dat het toch vreemd blijft; mijn hulp hoorde dat ik tegen mijn man zei dat hij zijn eigen overhemden moest strijken, sindsdien strijkt zij zijn shirts zonder dat hij daar om gevraagd heeft. Ik word wel eens bij bijzondere gelegenheden uitgenodigd met mijn man, dan ontstaat de situatie van ‘mijnheer Thatcher’, als je begrijpt wat ik bedoel.” Bahlmann is haar meisjesnaam.

Haantjesgedrag Dat geldt trouwens ook voor mannen. Vrouwen op hoge functies in het bedrijfsleven, of overheid dat maakt niet zo veel uit, hebben wel last van mannen die in machtsspelletjes verwikkeld zijn. Daar zijn vrouwen slechter in, ik kan dat althans niet goed, heb vaak niet in de gaten waarom iemand iets zegt of wat er achter steekt. Er is veel haantjesgedrag. Op de universiteit is dat wel extreem, heb ik gemerkt. Op elke universiteit, want het zijn allemaal mannenbolwerken. Er werken alleen vrouwen als secretaresses of als aio. Universiteiten zijn bureaucratische organisaties, ik was pas vergeten een formulier in te vullen, ik ontving meteen een boze brief, daar kan ik gefrustreerd van raken.”

Neelie “Vrouwen praten veel meer over de inhoud van het vak, mannen over de maatschappelijke uitstraling. Ik merk ook dat de kinderen door je hoofd blijven gaan. Mannen zijn dat allemaal vergeten zodra ze op hun werk zitten.” Bahlmann heeft bij de UT een decaanfunctie aangeboden gekregen die ze afgewezen heeft. “Om privé-redenen en het is met te ver van mijn huidige woonplaats. Ik wil op het operationele vlak blijven werken, niet bestuurlijk in de Raad van Bestuur, al die stapels papier, niets voor mij.” Op Nijenrode is nu nog Neelie Kroes de baas. “Dat maakt het voor mij niet aantrekkelijker. Voor de omgeving is het belangrijk om een landelijke bekendheid te hebben, Karel van Miert neemt het over, die heeft ook een prima uitstraling. Dat is voor Nijenrode belangrijk. Niet of het een man of vrouw is.”

Voorbeeldfunctie Tineke Bahlmann was secretaresse en ging weer studeren toen zij in verwachting raakte begin jaren zeventig. “Ik was één van de eerste vrouwen die economie in Rotterdam studeerde. Toen ik een jaar of 25, 26 jaar

was gaf ik les op school. Ik vind mijn werk leuk, het lesgeven, ik was ook een voorbeeldfunctie: er gingen door mij meer meisjes economie studeren, dat zeiden ze ook. Ik ken vrouwen die het leuk vinden dat ik dit werk doe. Het is ook hoe je het brengt, want mijn onderwerp is niet altijd even leuk: winstbepalingsvraagstukken of financieringsvraagstukken.” “Ik geef les aan Nijenrode aan mannen van middelbare leeftijd. Boeiend. Er worden nooit grappen over mij gemaakt. De meesten vinden het wel leuk, ik zie er niet uit als een professor, met een grijze knot. Ik ben een goede lerares, met goede didactische eigenschappen. Dat wordt gezegd door vrouwen van mannen die les bij mij hebben gehad. Zij zeiden: mijn man werkt beter en rustiger dankzij u. Dat vind ik leuk om te horen. Ik geef strategie, niet zozeer dat ze dikke boeken moeten lezen, maar meer hoe de huidige strategie is en wat de nieuwe inzichten en gedachten zijn op bij voorbeeld lange termijn. Dat is heel boeiend.”

3

Politie “Ik vind ondernemers leuk, de wijze waarop ze met de producten omgaan. Ik ben bij heel veel bedrijven geweest, overheden, ik vind het interessant om te zien hoe die worden aangestuurd. Ik heb nu vier commissariaten, vooral in de volkshuisvesting, ik vind dat ik iets terug moet doen voor de maatschappij die mij ook kansen heeft gegeven. Ik heb in het verleden wel als een ondernemer geopereerd, risico’s genomen, bewust stappen terug gedaan ook in inkomen omdat ik iets anders zocht. Ik doe naast mijn deeltijdbaan als hoogleraar advieswerk. Ik begeleid veranderingsprocessen, nee, ik schrijf geen rapporten.” En ze gaat met haar studenten op stap: “Ik gaf onlangs les aan politiecommissarissen over leiderschap en innovatie. Dikke boeken lezen is wat mij betreft niet de oplossing. Het is veel leuker hen mee te nemen naar bedrijven zoals Nedap. Bovendien zijn het potentiële klanten voor Nedap. De overheid moet bedrijfsmatig gaan werken. Dan denken ze dat ze bedrijfsnotities moeten gaan schrijven. Het beeld bestaat dat het bij het bedrijfsleven goed gebeurd.” Nooit haar vrouw-zijn misbruikt? Silvia Toth erkent haar charmes wel eens in de strijd gegooid te hebben. “Nee, Je moet jezelf blijven, niet anders gaan doen, een groter mond hoort niet bij mij. Je moet vooral niet bang zijn om dingen op te pakken.” ■


Verkiezing ondernemer van de eeuw zorgt voor commotie Wie is de allerbeste ondernemer (geweest) van en voor Twente? In het vorige nummer publiceerde de redactie een lijst van 25 namen. Dat hebben we geweten. Veel reacties, zowel positief als negatief. Waarbij nadrukkelijk aangetekend werd dat het een subjectief opgestelde lijst is, waarbij wel heel veel mensen om hun mening is gevraagd, maar dat de toepassing van de criteria (kwaliteit bedrijf, hoe oud is het bedrijf, werkgelegenheid, sociaal beleid, maatschappelijke betrokkenheid ondernemer) per definitie aan kritiek onderhevig kan zijn.

(door Jan Medendorp) Reactie: ‘Weinig mensen uit de eerste helft van de eeuw opgevoerd in de lijst’. Dat klopt, we kennen weinig uitblinkers uit die tijd die aan onze voorwaarden voldoen. Bovendien is de redactie betrekkelijk jong, voegen we er eerlijkheidshalve aan toe. ‘Nauwelijks textielmensen, hoewel die toch vaak een hoop gedaan hebben’. Er is een aantal textielondernemers besproken, maar die lieten toch op die momenten in de geschiedenis dat het er op aankwam, verstek gaan. Je wordt ook niet vrolijk van bedrijven waar door fusies

de Raad van Bestuur een stuk of veertig namen telde.

Fles wijn De redactie kreeg een fles wijn van een ondernemer die het leuk vond dat hij in de lijst was opgenomen, Steinmeijer liet weten dat hij maatschappelijk actiever wil worden, J. Haverkort liet weten dat hij H. Haverkort heet en A. van der Laan stuurde direct zijn pas benoemde PR-man af op de redactie om te horen hoe journalisten over zijn bedrijf denken. En in het verhaal over D.W. Stork waren twee omissies geslopen. Niet hij, maar natuurlijk zijn vader Charles Theodoor richtte in 1868 in Hengelo de machinefabriek op en niet Dirk Willem was bevriend met de Zwolse staatsman Thorbecke, maar pa. Eind vorig jaar is er trouwens een fraai (maar duur) boek over de familie Stork verschenen waar de familie en het bedrijf tot in detail worden beschreven. Eén van de laatste nazaten die nog in Twente woont is Gijs. Hij attendeerde ook op de fouten en vertelde verder dat de familie nog één keer per jaar bij elkaar komt en echt niets meer met het bedrijf heeft te maken. Saillant detail is dat het Gijs verder een zorg is als Stork besluit Hengelo definitief te verlaten zoals alom verwacht wordt.

Rijkste Overijsselaars

◆ D.W. Stork, Twentse ondernemer van de eeuw

In Quote stonden onlangs weer de 500 rijksten van dit land opgesomd. Neerlands rijkste man is Freddy Heineken die op 8,8 miljard geschat wordt; de rijkste familie is de Brenninkmeijer-clan, goed voor 15 miljard. In totaal bezitten de 500 rijksten ruim 150 miljard. De rijkste Overijsselaars zijn Jan en Paul Baan op

plaats 15 met 1,4 miljard gulden, maar het zijn niet echt inwoners meer van Overijssel en ze hebben hun geld ook niet echt hier verdiend. Daarom zetten we de familie De Groen (oprichters van Grolsch) met 625 miljoen gulden op nummer 1. 2. Gerard Sanderink (automatisering): 575 miljoen; 3. Dik Wessels (bouw): 560 miljoen; 4. Gerrit Tijhuis (Roosdom Tijhuis, bouw): 275 miljoen; 5. familie Houwert (uitgevers van onder meer Tubantia): 225 miljoen; 6. familie Brinkhorst (kantoormeubilair, trekhaken uit Staphorst), 225 miljoen; 7. Aldo van der Laan (vleesimperium): 200 miljoen; 8. Bertus ter Beek (Bolletje): 185 miljoen; 9. familie Reef (Agar holding, Oldenzaal): 160 miljoen; 10. Joop ter Haar (OAD): 160 miljoen; 11. Ferdinand Fransen (oprichter Arke): 150 miljoen; 12. familie Van Riemsdijk (Asito, Almelo): 140 miljoen; 13. Pieter van der Kamp (Zwolse baggeraar): 130 miljoen; 14. Geert Buisman (kruiden/specerijen, Heerde): 130 miljoen; 15. familie Fernhout (zand-en grindhandel, Zwolle): 120 miljoen; 16. Willem Ebbink (oprichter Flexovit): 105 miljoen; 17. Anton aan de Stegge (bouw): 100 miljoen; 18. Paul Vos (bouw en offshore): 90 miljoen; 19. familie Ter Steege (bouw): 90 miljoen; 20. familie Van Merksteijn (metaalbedrijf): 85 miljoen; 21. Alfred graaf zu Solms (kasteelheer tussen Goor en Markelo): 80 miljoen; 22. Frans Hartman (tuinmeubelen): 75 miljoen; 23. Dick van Dijk (kunstof Dyka, Steenwijk): 75 miljoen; 24. Albert Westerman (kleding, Lichtenvoorde): 70 miljoen; 25. familie Ten Cate (ooit textiel, nu bankiers): 60 miljoen; 26. Geert Steinmeijer (textiel): ■ 55 miljoen.

5


Overname staat voor de deur, het is de enige, reële kans

Koninklijke ‘Loek’ niet op elkaars verjaardag kwamen. Reudink maakte onbedoeld De Vries miljonair, want Frank Schreve kwam in de plaats van Reudink, herzag de strategische visie van zijn voorganger en kocht voor veel geld Technical Fabrics terug. Ineens was De Vries één van de weinige mensen in dit land met verstand van textiel. Binnen Ten Cate werd hij door Schreve kort gehouden. Te kort, vond De Vries vooral zelf. Hij kreeg weliswaar de leiding over de hele textielpoot, maar hij wilde meer. Maar met de problemen in de Denim in Griekenland en Ierland mocht hij zich niet bemoeien, hoewel hij stond te trappelen. Later schreef De Vries op verzoek van Schreve nog een rapportje over de Denim. De Vries zag geen toekomst meer. Die er wel was, want de beurswaarde van de voor een appel en een ei verkochte fabrieken in Griekenland is fors gestegen. Heeft textielgoeroe De Vries daar een inschattingsfout gemaakt of was het zijn manier om Schreve te straffen?

6

◆ Loek de Vries moet op deze foto tijdelijke bestuursvoorzitter Pruntel nog naast zich dulden.

Schreve heeft visie

Als de voortekenen niet bedriegen, zal Koninklijke Ten Cate binnen afzienbare tijd in zijn geheel worden overgenomen door een buitenlands concern. De verwachting is ook dat het bedrijf van de beurs wordt afgehaald. Voorzitter Nelissen van de Raad van Commissarissen wil dat niet meemaken en is onlangs vertrokken. Loek de Vries heeft het rijk alleen. Loek de Vries en hij alleen bepaalt de toekomst van het ooit zo statige bedrijf. Het kerstverhaal van Kruimeltje. Voor de werknemers geldt hij als een profeet, de bonden eten uit zijn hand.



Loek de Vries is een voortreffelijke marketingman. In de textiel. De vroegere bestuursvoorzitter Reudink zag de toekomst van Ten Cate in de kunststof en verkocht de textielpoot. Eén van die bedrij-

ven was Technical Fabrics waar De Vries aan het roer stond; samen met een paar gefortuneerde vrienden nam hij het bedrijf voor niet te veel geld over. Het is een publiek geheim dat Reudink en De Vries

De Denimsector luidde de ondergang in van Schreve. Naar mate de tijd verstrijkt, blijkt het onlangs van Schreve de grootste fout van Nelissen te zijn. Reudink wilde grote namen in zijn Raad van Commissarissen, het beste en het hoogste was nog niet goed en hoog genoeg. En dus was de topman van ABN AMRO toch wel de minste die hij als voorzitter van de Raad van Commissarissen wenste. De ABN AMRO is de grootste bank van het land, de machtigste, de invloedrijkste en als ondernemer met ambitie en potentie kun je er nauwelijks om heen. Maar De Bank geldt ook als een zeer arrogante instelling waar machtsmisbruik schering en inslag is. De bank heeft bij een aantal bedrijven in Twente op zijn minst een dubieuze rol gespeeld. Nelissen is een onsympathiek mens. En onvoldoende capabel leert zijn tijd als voorzitter van de Raad van Commissarissen. Eerst onderschrijft hij het beleid van Reudink, daarna van Schreve, vervolgens laat hij De Vries de koninklijke naam van Ten Cate te grabbel gooien met zijn overnameplannen door Textielgroep Twenthe.

Denim United Fabrics (ingeschreven op Aruba) heet de club die bijna 84% van de aande-

Ten Cate len van Textielgroep Twenthe opkoopt. Het is ondanks veel moeite en tijd niet te achterhalen wie daar achter zitten. De Vries ontkent bij herhaling (ook publiekelijk op radio en televisie) dat hij geen aandelen bezit. Duidelijk is wel dat een zekere Smeets (in het financiële zakenwereldje geen onbekende) betrokken is bij de deal. En Smeets heeft eerder ook lucratieve zaken (bij Technical Fabrics) gedaan met De Vries. De koers van Ten Cate is laag nadat Schreve 130 miljoen afschreef voor de Denimsector. Textielgroep Twenthe stijgt tot grote hoogte omdat een overname verwacht wordt. Ook Steinmeijer heeft eerder in dit blad onthuld dat de beurswaarde van Ten Cate lager was dat de boekwaarde en dat hij het bedrijf daarom wel wilde kopen. De hoogte van de overnameprijs is niet eens heel belangrijk, leert een simpel rekensommetje.

Opsplitsing Er stonden eind 1998 ongeveer 4,5 miljoen aandelen uit. Ingewijden schatten de waarde van het kunststofbedrijf Synbra op 200 miljoen, de overige kunststofbedrijven (zoals Plasticum en Bosta) op ongeveer 50 miljoen gulden. Het rubberbedrijf Enbi is toch wel zo’n 150 miljoen waard, zeker nu het weer als een lier draait, één van de grote opdrachtgevers Hewlett Packard liet onlangs nog positieve geluiden horen. Totale opbrengst bij verkoop dus zo’n 400 miljoen. Het bedrijfsresultaat in 1999 van de textielbedrijven zal zo’n 47 miljoen zijn, waar de operationele rente (12 miljoen) van afgetrokken moet worden en de belasting. En natuurlijk de rente op de lening voor de overname. De beurswaarde plus bonus zal ergens tusen de 450 en 500 miljoen zijn. Dat betekent dat na opsplitsing nog zo’n 50 tot 100 miljoen gefinancieerd moet worden. Wat is redelijk? 6%? 7%? De nettowinst van de textiel is 25 miljoen, zeker als je rekening houdt met de compensabele verliezen…

Verborgen waarden Ten Cate behaalt ongeveer 60% van het bedrijfsresultaat in het buitenland, 40% in Nederland. In zowel 1997 als 1998 bedroeg de belastingdruk 34%. Rekening houdend met 90 miljoen compensabele verliezen kan

de belastingdruk dus omlaag naar zo’n 21%. Bij gelijkblijvende winsten duurt het zeven jaar voordat de compensabele verliezen zijn opgesoupeerd. De contante waarde van het compensabele verlies is ruim 30 miljoen. Schreve schreef ineens voor de Denimsector en voor andere reorganisaties 130 miljoen af. Daarvan is minimaal 35 miljoen niet gebruikt. Dat is te herleiden uit de kortlopende schulden. Zelfs als alleen het 50%-belang in Synbra wordt verkocht, blijft het een financieel aantrekkelijke overname. De grote winst zit in de enorme hefboomwerking en is afgekeken van het principe van de junkbonds (risicivolle leningen tegen hoge rente) die veel gebruikt werden eind jaren tachtig door raiders in de Verenigde Staten. In dit verhaal lopen de heren geen risico’s als gevolg van de grote onderwaardering van Ten Cate op de beurs. In maart vorig jaar liet tijdelijk topman Pruntel zich al ontvallen: ‘Iemand die zegt dat het aandeel Ten Cate 150 gulden waard is, kan in elk geval goed rekenen’.

De Vries werd gewonnen. Officieel is hij tijdelijk het enige bestuurslid. Maar er gebeurt inmiddels niets meer bij Ten Cate zonder goedkeuring van De Vries: de vakbonden, de ondernemingsraad en de werknemers staan hem nog net niet ‘s ochtends bij binnenkomst toe te juichen.

Toekomst Je kan alles van De Vries zeggen, maar niet dat hij dom is. Ten Cate is aangeschoten wild. Dat weet hij als geen ander. Bovendien heeft hij zich ook inmiddels uitgesproken tegen opsplitsing. In Nederland kan hij geen potten breken, de omzet stijgt stabiel, maar hij wil meer, hij wil aan de top van een multinational met een miljardenomzet. In Nederland zou alleen Gamma een serieuze overnamekandidaat zijn, al was het alleen al om de naam van Ten Cate. De Vries is in gesprek met een buitenlands bedrijf. De verwachting is dat die gesprekken binnen een paar weken (hooguit een paar maanden) worden afgerond. Dan wordt De Vries tweede man en met (contractueel) uitzicht op korte termijn op meer. Met zijn enorme conduitestaat lijkt dat niet meer dan terecht. Want wie weet nou dat zijn CV feitelijk alleen is gebaseerd op een paar topjaren in de textiel?

7

Stabiele groei Nelissen heeft de overname geblokkeerd. Ten Cate zal eind februari komen met een geschat bedrijfsresultaat van 93 miljoen. Want de tent loopt als een trein. De Vries krijgt de credits, deels ten onrechte. De Vries interesseert zich alleen in textiel. Verder is het te danken aan de koers van de dollar. De textiel ‘boomt, Enbi draait fantastisch en er zijn drie nieuwe kunststof-aankopen geweest. En als gevolg van Schreve’s reorganisaties zijn er minder bedrijfslasten. De nettowinst ligt tussen de 45 en 50 miljoen, net wat De Vries er wil laten uitkomen: een stabiele groei is gewenst. Het jasje van De Vries waait zoals de wind staat. Toen hem vorig jaar duidelijk werd dat ‘zijn’ overname door Nelissen geblokkeerd zou worden, is hij 180 graden gedraaid. Ook al omdat de Stichting Toezicht Effectenverkeer erg veel interesse begon te tonen in de constructies. De Vries liet op slag zijn oude maatjes in de steek (Smeets is erg boos op De Vries). En passant liet de man die zelden iemand recht in de ogen kijkt, uitlekken dat een Aholdman was benaderd voor de functie van voorzitter van de Raad van Bestuur. Die baan had hij voor zichzelf gereserveerd. Er ontstond een machtsstrijd die simpel door

Textielgroep Twenthe Blijft de vraag waarom de koers van Textielgroep Twenthe zo hoog blijft. We weten het niet. Misschien omdat de eigenaren de aandelen bij een bank als onderpand hebben uitstaan. Maar dan niet bij een Nederlandse (mag je hopen). De koers bleef stijgen, waarschijnlijk kunstmatig, want de hoeveelheid verhandelde aandelen duidt erop dat ze heen en weer worden geschoven. Textielgroep Twenthe gaat failliet. Er zijn maanden geweest dat de salarissen nauwelijks betaald konden worden. Er ligt nog steeds een samenwerkingscontract tussen de Textielgroep Twenthe en Ten Cate. Maar dat stelt niets voor. Er is zelfs al gedreigd met een Kort Geding, maar dat heeft De Vries voorkomen door de salarissen te garanderen. De Vries wil nu effe geen herrie in de tent en het geld interesseert hem geen zak. Want de waarde van het contract dat door de Textielgroep niet goed wordt uitgelegd, is hooguit tien miljoen jaarlijks. Stel dat de Textielgroep als ze heel goed hun best doen daaraan een miljoen overhouden, dan gaat het slechts om bedragen in de marge. Zodra Ten Cate is overgenomen gaat de Textielgroep Twenthe failliet. ■


c o l u m n

f i n a n c i e e l

a c c e n t

Scholing - ‘Een goed begin is het halve werk’

De regeling Sinds 1998 is in de wetgeving de zogenaamde scholingsaftrek opgenomen. De aftrek geldt voor ondernemers met een eenmanszaak, vennootschap onder firma of maatschap alsmede voor besloten vennootschappen. Indien een werknemer, de ondernemer of zijn meewerkende partner een studie volgt kan, naast het feit dat de kosten natuurlijk gewoon ten laste van de winst kunnen worden gebracht, een extra aftrek worden geclaimd. Deze extra aftrek bedraagt 20%, 40% of 80% van de scholingskosten, al naar gelang de leeftijd van de cursist en de hoogte van de totale kosten.

Voorbeeld Hoe interessant de regeling kan zijn laat het volgende voorbeeld zien: Stel u bent ondernemer, de leeftijd van 40 jaar gepasseerd en besluit een cursus te gaan volgen in het kader van uw onderneming. Uw totale inkomen valt in dit jaar in de 50%-schijf voor de inkomstenbelasting.

Welke kosten? In de twee jaar dat de scholingsaftrek is ingevoerd is, zoals gebruikelijk in fiscaal Nederland, al het nodige te doen geweest over wat nu precies onder de noemer scholingskosten mag worden geplaatst. Scholingskosten zijn in dit kader de kosten van cursussen en opleidingen die nauw samenhangen met de functie van de cursist. Behalve vaktechnische cursussen komen ook meer algemene cursussen in aanmerking voor de aftrek. Voorwaarde is dat het gaat om een cursus die aansluit bij de functie van de cursist binnen de onderneming. Expliciet uitgezonderd van de scholingsaftrek zijn de kosten excursies en studiereizen, reiskosten en de gederfde loonkosten van de desbetreffende cursist. Bovendien komen de kosten van congressen en seminars niet voor de scholingsaftrek in aanmerking. Het onderscheid tussen een vakcursus en een congres of seminar ligt hierin dat bij een cursus in het algemeen een diploma wordt afgegeven. Congressen en seminars dragen daarentegen een meer vrijblijvend karakter. Daarnaast zijn congressen en seminars veelal evenementen van kortere duur dan cursussen. De scholingsaftrek geldt ook voor interne cursussen. De kosten van een binnen uw onderneming ingericht ‘leslokaal’, het studiemateriaal en de apparatuur die hoofdzakelijk (meer dan 70%) voor de cursus worden gebruikt, komen voor de extra aftrek in aanmerking. Daarnaast komen ook de loonkosten van de ‘lesgevers’ in aanmerking en wel naar rato van lesuren.

U kunt de volgende kosten in aftrek op uw winst brengen: De kosten van de studie, stel De scholingsaftrek 80% vanƒ 1.000 Totaal

ƒ 1.000 ƒ 8000 ƒ 1.800

De fiscus betaalt ‘mee’ 50%

ƒ 900 zijnde 90% van de kosten!

Indien uw inkomen in de 60%-schijf valt, financiert de overheid zelfs maximaal 99% mee, en kunt u bijna geheel gratis uw vakkennis bijspijkeren!

Beperkingen en verruimingen vanaf 1999 In 1999 zijn enkele uitbreidingen en beperkingen aan de regeling toegevoegd.

De beperkingen hebben betrekking op gevallen waarbij in een volgend jaar alsnog een subsidie wordt ontvangen of indien, door samenhang van het aftrekpercentage en het tarief inkomstenbelasting, de fiscus meer dan 100% bleek bij te dragen. Voor deze gevallen is een correctieregeling opgenomen. De verruimingsregeling was voor veel ondernemers goed nieuws. Ook de verplichte bijdragen aan scholingsfondsen kwalificeren met ingang van 1999 voor de scholingsaftrek. Het moet hierbij gaan om verplichte CAO-bijdragen aan een fonds dat zich nagenoeg geheel bezighoudt met de financiering van scholing. Het deel van de bijdrage dat daadwerkelijk wordt benut voor scholing komt voor scholingsaftrek in aanmerking. Voor diverse bijdragen is inmiddels reeds bekend gemaakt welk deel daarvan kwalificeert voor de aftrek. Hiernaast is met ingang van 1999 voor de non profit-sector een afdrachtvermindering loonbelasting ingevoerd. Deze sector kon totnogtoe niet profiteren van de fiscale stimulering van opleidingen. De kosten die voor de afdrachtkorting kwalificeren zijn gelijk aan die van de scholingsaftrek. Van de over een tijdvak af te dragen loonbelasting mag worden afgetrokken een bedrag ter grootte van 7% tot 28% van de scholingskosten, al naar gelang de leeftijd en de hoogte van de in een jaar totaal betaalde scholingskosten.

9

Financieel

Het begin van deze eeuw staat voor bijna iedereen in het licht van de goede voornemens. Stoppen met roken, wat meer sporten, het bijspijkeren van een studie of het op peil houden van vakkennis. Het aardige van de laatstgenoemden is dat deze sinds het jaar 1998 ‘gesponsord’ worden door de overheid in de vorm van scholingsaftrek en afdrachtvermindering scholing.

Tenslotte Al met al heeft de regeling zich in de loop van de afgelopen twee jaar ontwikkeld tot een zeer gunstige fiscale regeling. U kunt als ondernemer uw eigen kennis en die van uw werknemers tegen gunstig gesubsidieerde kosten op peil houden. Ons advies luidt dan ook gevolg te geven aan uw goede voornemens zodat u deze fiscale mogelijkheid optimaal benut, immers… een goed begin is het halve werk! ■ Mevrouw S. Remeijer FB. De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga te Enschede


n i e u w s

&

f e i t e n

son start in Almelo met 10 mensen en verwacht snel uit te groeien naar 20 medewerkers. De bouw van de fabriek zal in april a.s. voltooid zijn. Op de nieuwe site www.vindme.nl kan ieder bedrijf en elke persoon zijn telefoonnummer aanmelden als zijn e-mailadres. De verzender van een bericht vindt het telefoonnummer van de ontvanger heel snel in de elektronische telefoongids. Na het intikken van dit nummer kan hij dan meteen e-mailen naar de ontvanger. Ook bij een bedrijf met meerdere werknemers zijn alle e-mailadressen binnen enkele seconden zichtbaar.

10

Nieuws & feiten

◆ Met Stretch Systems is RSI (muisarm) te voorkomen.

RSI (Repetitive Strain Injury), ook wel muisarm genoemd, is in enkele jaren beroepsziekte nummer één in Nederland geworden. De combinatie van hoge werkdruk en repeterende bewegingen met de muis en het toetsenbord veroorzaakt RSI. Het aantal gemelde gevallen bedroeg in de periode 98/99 volgens het NCvB, Centrum voor Beroepsziekten, meer dan 600.000. Met enkele simpele oefeningen, die door in RSI gespecialiseerde fysio- en manueeltherapeuten zijn ontwikkeld, voorkomt Stretch Systems deze kwaal die zelfs tot gehele arbeidsongeschiktheid kan leiden. Het programma is telefonisch te bestellen (053 - 483 65 25), via internet (www.stretchsystems.com) of per e-mail ([email protected]). Mercedes-Benz dealer Jan Baan heeft in oktober jl. de aandelen van zijn autobedrijven definitief verkocht aan de Athlon Groep NV in Hoofddorp. Als blijk van waardering voor de inzet en motivatie in de achterliggende jaren hebben alle medewerk(st)ers een certificaat ontvangen dat recht geeft op een aantal ‘Aandelen Athlon Groep NV’. Business Systems Centre (BSC) BV, heeft onlangs een tweede Nederlandse vestiging geopend in Oldenzaal. BSC biedt MKB-ondernemingen totaaloplossingen aan op het gebied van automatisering. Met nu nog 5 medewerkers in Oldenzaal verwacht men op termijn uit te groeien naar circa 25 mensen. Het hoofdkantoor met 17 medewerkers staat in Bilthoven. De commissie van toelating bestrijdingsmiddelen (CTB) heeft met


ingang van 1 januari 2000 het gebruik van wolmanzouten als houtverduurzamings-

middel verboden. Uit onderzoek is gebleken dat dit conserveringsmiddel voor hout negatieve milieugevolgen heeft. Voor een nader onderzoek naar vervangende middelen of technieken voor houtverduurzaming heeft Gedeputeerde Staten van Overijssel de commissie verzocht het verbod van wolmanzouten uit te stellen. Een verbod van wolmanzouten kan een verlies van ongeveer 400 arbeidsplaatsen tot gevolg hebben.

Ferguson, een divisie van BMA Nederland BV, is onlangs op het Bedrijven Park Twente in Almelo gestart met de bouw van een fabriek voor productie van droog-, koel-, vries- en roestvrijstalen luchtdroogtunnels voor de voedingsindustrie. Fergu-

◆ Autobedrijf Noordegraaf in Hengelo kreeg een mega-order van Stork Mufac.

De NV Twentsche Kabel Holding in Haaksbergen heeft overeenstemming bereikt over de volledige overname van het in Barneveld gevestigde Intronics Barneveld BV. Intronics is een technische handelsonderneming en met 58 medewerkers actief op het gebied van ICT (Informatie en Communicatie Technologie) producten en systemen. In 1999 behaalde Intronics een omzet van ca. 48 miljoen gulden. De Twentsche Kabel Holding is een internationale groep ondernemingen die o.a. werkzaam zijn op het gebied van kabelproductie, ontwerp en levering van netwerken en systemen en gespecialiseerde machinebouw. De groep telt 2600 medewerkers en behaalde in 1999 een omzet van 1 miljard gulden.

Autobedrijf Noordegraaf in Hengelo kreeg een mega-order van Stork Mufac voor het leveren van 40 Fords Focus. Stork

n i e u w s

Mufac opereert met ca. 120 werknemers zelfstandig binnen het internationale Stork-concern. De helft van deze medewerkers zijn service-technici en -engineers, die veel onderweg zijn. Bij de keuze voor deze auto speelde o.a. de ruimte voor het vervoer van gereedschappen en apparatuur een grote rol. Met een maximale laadruimte van 1450 liter voldeed de Ford Focus Wagon aan deze eis.

lands Centrum voor Laser Research (NCLR) BV, waarbij Innofonds een belang heeft gekregen in deze onderneming. NCLR is opgericht in 1989 als joint venture van de Universiteit Twente en Urenco voor onderzoek naar en ontwikkeling van geavanceerde lasersystemen. Innofonds is een initiatief van de Ontwikkelings- en Investeringsmij. voor Overijssel (OOM) NV, de Hogeschool Enschede en de Universiteit Twente. Per 1 januari 2000 heeft Van Engeland Aandrijftechniek BV in Almelo haar naam gewijzigd in Ektelo Aandrijftechniek BV. De organisatie van Ektelo is opgedeeld in drie productgroepen: E-gears het draaien, frezen en vertanden van producten; ErgoCad - hoogteverstellingen voor bureaus en werkplekken; vEngeland - een compleet pakket van o.a. remmen, koppelingen en aandrijvingen.

Sanders Birnie BV in Enschede heet vanaf 1 januari 2000 Maxon Motor Benelux. Genoemd bedrijf maakt deel uit van Maxon Motor AG in Sachseln, Zwitserland, met 800 werknemers en een omzet van 130 miljoen Zwitserse franken. Zij heeft vestigingen in o.a. Duitsland, de Verenigde Staten, Engeland, Japan en Spanje. Het college van Gedeputeerde Staten heeft op 16 november jl. zijn visie op de toekomst van de leefomgeving van Overijssel gepresenteerd. De afgelopen twee jaar is er met de Overijsselse burgers en maatschappelijke organisaties gediscussieerd over de toekomst van de provincie. De resultaten hiervan zijn verwerkt in de voorontwerpen van het nieuwe Streekplan, het nieuwe Waterhuishoudingsplan en het nieuwe Milieubeleidsplan. Met deze plannen wil de provincie de kwaliteit van de leefomgeving veilig stellen en verbeteren.

Nijhuis Bouw BV in Rijssen heeft een woonconcept ontwikkeld dat inspeelt op

f e i t e n

de wens van kopers en huurders om invloed te kunnen uitoefenen op de grootte, vorm, indeling, uitrusting en architectuur van hun huis. Na een aantal proefprojecten is Nijhuis Bouw met Trento op de markt gekomen, middels een project van 55 woningen in de Eekmaat West in Enschede. Genoemd project kreeg inmiddels van de SEV (Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting) de demonstratiestatus IFD-bouwen (Industrieel Flexibel en Demontabel bouwen). Onderzoek van Ernst & Young Consulting toont in alle westerse landen een explosieve groei aan van e-commerce en het aantal consumenten dat on-line inkopen doet. De supermarkten in ons land zien nog weinig brood in een rol als e-tailer en blijft de nodige scepsis houden over de commerciële mogelijkheden van virtuele verkoop. Op 16 december jl. heeft de heer H. Malestein, directeur Landelijk Orgaan Beroepsonderwijs VEV, het nieuwe Praktijkcentrum Elektrotechniek van het ROC Twente Plus geopend. Het centrum bevindt zich op de lokatie Dr.D.H. Groen College, Catharina van Renneslaan 35 in Almelo.

Larcom Grafische Producten in Ommen en PAV Drukwerk in Hengelo hebben een samenwerkingscontract ondertekend, waardoor de sterke punten van beide organisaties beter worden benut. PAV Drukwerk is aangesloten bij de dealerorganisatie Spedo, waarin ca. 100 drukkerijen samenwerken. Larcom heeft een ruime capaciteit op het gebied van machinale en handmatige afwerking met als specialisme het ambachtelijke boekbinden. Een van de conclusies uit de TNO Arbeid-publicatie ‘Vaarwel! Wees Welkom! Over het uitgestelde afscheid van de onderkant van de arbeidsmarkt’ is, dat dertig procent van de bedrijven met laaggekwalificeerde werkgelegenheid problemen ondervindt bij het werven van lager opgeleiden. Zelfs arbeids- en uitzendbureaus kunnen hun hier niet voldoende aan helpen. Ruim 27% van de bedrijven meent dat het aandeel laaggeschoolde werknemers in hun bedrijf zal toenemen in de nabije toekomst, bijna 20% verwacht daarentegen dat dit zal afnemen.

De Europese onroerendgoedadviseurs DTZ, waarvan het Nederlandse DTZ Zadelhoff vof onderdeel uitmaakt, en de Aziatische firma’s C.Y. Leung & Co. en Edmund Tie & Co. hebben in december jl. hun bestaande zakelijke betrekkingen geformaliseerd. De drie ondernemingen gaan, onder een gezamenlijk logo, hun relatie intensiveren door een minderheidsaandelenruil tussen DTZ Holdings plc in het Verenigd Koninkrijk en de beide Aziatische bedrijven. Op de Houtdag 1999 in het Jaarbeurs Congrescentrum in Utrecht werd in december jl. de Houtinnovatieprijs 1999 uitgereikt aan TEHA Elementengroep in Haaksbergen. Het TEHA Quality Line houten kozijnsysteem werd door de jury als beste beoordeeld. Ook De Groot Vroomshoop nam een Houtinnovatieprijs 1999 in ontvangst. De Groot Vroomshoop heeft voor Rijkswaterstaat een houten wegportaal ontwikkeld en geproduceerd.

Ir. Michiel van Buchem (51), sinds 1997 hoofd van het beleidsbureau van de Universiteit Twente, is met ingang van 1 januari jl. als secretaris gaan werken voor de Stichting HON, het overkoepelend orgaan van de Hogeschool Enschede en de Hogeschool IJsselland in Deventer. De heer E.H. Mulder is per 1 januari jl. benoemd tot adjunct directeur bij DTZ Zadelhoff vof in Enschede. De heer Mulder is reeds 5 jaar werkzaam bij DTZ Zadelhoff in diverse functies. De heer E.H.J. Schepers AA is per 1 januari jl. benoemd tot mededirecteur van De Kok-De Jong BV, accountants en adviseurs in Hengelo. ■

11

Nieuws & feiten

Innofonds Twente, een participatiemaatschappij voor kennisintensieve ondernemingen in Twente, heeft expansiefinanciering verstrekt aan het Neder-

&

◆ Op de Houtdag 1999 ontving TEHA Elementengroep voor Het Quality Line houten kozijnsysteem de Houtinnovatieprijs 1999.


PNO is meer dan subsidie-zoeker

De ambities van een management-consultant PNO Management Consultants wil top of the bill zijn. Het nog prille bedrijf wil de top tien van de Nederlandse adviesbureaus binnendringen door het leveren van kwalitatief hoogwaardige adviezen voor het topsegment in het midden- en kleinbedrijf. De concurrentieslag begint al bij het vinden van ambitieuze professionals.

(door Pascal Jacobs) Tot voor kort stond het moderne optrekje van adviesbureau PNO bijna alleen op het industrieterrein Westermaat in Hengelo. Dat is nogal veranderd. KPN zette de subsidieconsulenten letterlijk in de schaduw. “We worden weggedrukt door zo’n gigant,” zegt PNO-directeur Heijerman. “In verhouding daartoe lijkt ons kantoor een veredeld kippenhok.” Dat vindt hij niet leuk. PNO wil kwalitatief hoogwaardige adviezen geven en daarbij hoort een keurig imago. “Naar buiten toe moet alles piekfijn zijn want daar betaalt de klant voor. Daarom hebben we een dresscode en moeten onze consultants in een fatsoenlijke auto rijden. Maar het mag niet te gek worden. Een Volvo V70 is wel het maximum.”

‘De kaarten in subsidieland zijn wel geschud’

Geld stinkt niet PNO Management Consultants, voortgekomen uit de subsidie-activiteiten van PNO (Pecunia Non Olet: geld stinkt niet), streeft ernaar om het niet bij uiterlijke schijn te laten. “We willen naar buiten treden als resultaatgerichte leverancier van trefzekere adviezen. De interne vertaling daarvan stoelt op human resources management. Het gaat erom ambitieuze professionals naar PNO te lokken en vervolgens hun kwaliteiten volledig in te zetten in een hoogwaardige kennisorganisatie.” “Professionals moet je niet teveel aan banden leggen. We sturen ze op resultaat

en kwaliteit. Verder zijn ze vrij. Wie een goed idee heeft mag dat zelfstandig realiseren. En ze mogen best in korte broek naar kantoor komen. Dat past bij het academische sfeertje. We waarderen én honoreren ondernemerschap en ambities.” Heijerman noemt PNO aan de ene kant een grote familie met een geweldige teamspirit. Aan de andere kant zijn het ook individualisten en concurrenten op de carrièreladder.”

lening is het bedrijf Unipro dat onlangs de innovatieprijs won voor een oplosmiddelvrije lijm voor vloerbedekking. Dat kwam mede tot stond via ons model voor kennis & technologietransfer. We zitten als een spin in het kennis- en innovatieweb. Wij willen bij de twintig beste consultancybureaus gaan horen, gemeten naar omzet, kwaliteit en aard van de adviesopdrachten. Als het aan mij ligt wordt PNO Management Consultants straks de grootste van de middelgrote adviesgroepen. Een plaats op de ranglijst dicht achter de grote jongens als Twijnstra Gudde en ■ McKinsey.”

13

◆ De speciaal geleende stropdas past niet in de dresscode van Hans Heijerman.

Vechtmarkt PNO wil zijn profs (150 medewerkers in Nederland met een gemiddelde leeftijd van 30 jaar) inhoudelijk perspectief bieden. “Jonge academici zijn footloose en zoeken een inhoudelijke uitdaging. Daarom moeten we ze voldoende ontwikkelings- en doorgroeikansen bieden. Dat kan alleen als we zelf groeien. PNO zoekt die expansie onder meer in het buitenland. We hebben een minderheidsbelang in een Engelse onderneming en in Duitsland opereert PNO Wirtschaftsberatung. We oriënteren ons nu op België en Scandinavië.” De extra groei moet bij PNO (jaaromzet 1998: 30 miljoen gulden) voor een goed deel komen van de management consultants, nu goed voor een omzet van 4 miljoen gulden. “De kaarten in subsidieland zijn wel geschud. PNO is marktleider in Nederland en we willen dat zo te houden door voortdurend innovatief en vernieuwend te zijn. Managementconsultancy is, hoewel het een vechtmarkt is, een echte groeimarkt. In de niche van kennis, innovatie, technologie en strategie kunnen wij ver komen. We werken intensief samen met diverse universiteiten en we zijn daarin uniek. Een voorbeeld van die dienstver-


. e B.V ional . e e l t ie td a r a ntr de n dust s me n e in va nc n ni tee m va teen ken nen S io tru t u lste ks reg cen le ba aak eve ten u E nis na m m ie g an u rik kt en tio t k erna centr kolle fab e e H int en nd de en akste brei geve n b ge ns st uit onaa o o n e t I me

v. 5 t 3 elo O 77 l a ra ng 288 2 n.n t e s as He -24 819 -ste o pa J 4 To 54 T n 07 -242 regi 4 eu o 5 7 7 efo 0 @ l o Te x inf a l F ai E-m

M O O R W O SH

en ars van a l e g ikk rkin vers w t e n di w cto ver zijn e j n en t pro g e kt. rs, ssin orma maa r, e too em epa en f n ge n n a o n k en rde et aa uw el en n, nt d elling n wo r e o t tre st ets , vo ka ek hit n om leur uze tie s, m mail c k r K lle tie Eke ij a ere n. rko elata een n w dvis ukte ende e t e a od ss ns n d ur nn ku ndig e pr n pa mo sse Stu op. e e u a h d t. e k rei te p aak et u lism vak listisc ct e b a i e e e m s c j a o tm g r i e o uit eel t el ge ntak sp geve spec r pr n s e o n u t e k e on ach eve ied nt s s r r i or rne e eve ak i oedig a Do opd xclus t voo d ga pra sp n wij over afs en hu ze e zoda n e u en em de org eren el. E wij n z r t r en e is k v dv mo Oo of a voeg

c o l u m n

n o t a r i e e l

a d v i e s

Keuze rechtsvorm Bij het starten van een onderneming komen talloze vragen op de aspirantondernemer af, waarbij financieel-economische aspecten in de regel centraal staan. Maar de keuze van de juiste rechtsvorm is niet minder belangrijk. Verschillende varianten zijn mogelijk, maar de voornaamste keuze is die tussen organisatievormen zonder rechtspersoonlijkheid en rechtspersonen; denk hierbij aan eenmanszaak versus B.V. Afhankelijk van de rechtsvorm, is de ondernemer in meer of mindere mate aansprakelijk met zijn (of haar) privé-vermogen. Aangezien ondernemen met name financiële risico’s met zich meebrengt, kan een eerder gemaakte keuze voor de juridische vorm van de onderneming belangrijke gevolgen hebben. Naast de keuze van de meest geschikte rechtsvorm spelen ook een rol, de vraag of de ondernemer met anderen wil samenwerken en of het de bedoeling is kapitaal van derden aan te trekken. Zonder deskundige begeleiding zult u als ondernemer daar niet uitkomen. Het voordeel van de notaris is, dat veel van de problemen, die de startende ondernemer zal tegenkomen, op zijn vakgebied liggen. Bovendien zal de notaris niet aarzelen u te verwijzen naar andere geschikte adviseurs, zoals een belastingadviseur of een verzekeringsdeskundige. Zo nodig kan de notaris coördinerend optreden en daarbij samen met de andere adviseurs tot een voor u passende oplossing komen. Een juiste coördinatie voorkomt elkaar overlappende adviezen en bespaart tijd en geld. Dit laatste zal de meeste ondernemers zeker aanspreken.

Ondernemer en huwelijksvoorwaarden Huwelijksvoorwaarden regelen de zakelijke kant van het huwelijk en vormen een instrument om de zakelijke risico’s te beperken tot de ondernemende echtge-

noot. Huwelijksvoorwaarden kunnen zowel vóór als tijdens het huwelijk worden afgesloten. Een veel toegepaste vorm van huwelijksvoorwaarden is die waarbij sprake is van volledige scheiding van vermogen, gecombineerd met een zogenaamd ‘periodiek verrekenbeding’. Loopt het fout met de onderneming, dan is het vermogen, dat op naam staat van de niet-ondernemende echtgenoot in beginsel ‘veilig’. Het verrekenbeding biedt de mogelijkheid om tussentijds (in beginsel jaarlijks) vermogen over te hevelen naar de niet-ondernemende echtgenoot. Echter in geval van echtscheiding kunnen hieraan ook nadelen zijn verbonden, met name als de nietondernemende echtgenoot door de feitelijke uitwerking is bevoordeeld. Bovendien bestaat op grond van recente rechtspraak van de Hoge Raad het gevaar, in geval van echtscheiding bij echtgenoten die tussentijds niet hebben verrekend, dat de rechter oordeelt dat tussen de echtgenoten een zogenaamd ‘wettelijk deelgenootschap’ bestaat. Dit betekent, kort gezegd, dat de vermogenstoename van beide echtgenoten, mede op grond van de redelijkheid en billijkheid, aan het eind van het huwelijk moet worden gedeeld. Deze consequentie kan met name voor de ondernemende echtgenoot nare financiële gevolgen hebben en zelfs de continuïteit van de onderneming in gevaar brengen. Na deze uitspraak van de Hoge Raad zullen heel wat huwelijksvoorwaarden moeten worden herzien! Overigens verdient het aanbeveling om periodiek een ‘check-up’ van uw huwelijksvoorwaarden te laten doen door uw notaris of om ze eventueel te laten opheffen, bijvoorbeeld als u bent gestopt met ondernemen. Met name in het kader van uw ‘estate planning’ kan dit in voorkomende gevallen tot een toekomstige besparing van successiebelasting leiden.

Bedrijfsopvolging De praktijk wijst uit, dat het verstandig is tijdig stil te staan bij bedrijfsopvolging, zodat u, maar ook potentiële opvolgers, alle gelegenheid hebben definitieve keuzes te maken. Bijvoorbeeld het tijdig oprichten van een zogenaamde ‘Holdingstructuur’ met een Beheer B.V., Werkmaatschappij en Pensioen B.V., waardoor de overdraagbaarheid van de onderneming wordt bevorderd en de oudedagsvoorzieningen buiten de risicosfeer van het bedrijf worden ‘geparkeerd’. Samen met de notaris kunt u de bedrijfsopvolging of overname van het bedrijf voorbereiden en een plan maken. Testamenten zijn niet alleen van belang om de vrede in de familie te bewaren, maar kunnen ook in dit kader een zeer bruikbaar instrument zijn. ■

15

Notarieel

De notaris, bij uitstek de adviseur van de ondernemer

Mr R.A.C. Marres notaris te Hengelo Ov. Swerms Suwijn & Marres Notarissen


Het verrassende sport-, resort- en conferentiehotel

Sportlaan 7 postbus 13 7490 AA Delden

Tel. 074 - 3 777 666 Fax 074 - 3 777 677

Te gast bij

AC Restaurant & Hotel Holten

De uitstraling van de kamers en de vergaderzalen van AC Restaurant & Hotel Holten voldoet aan de meest moderne normen en eisen. Het predikaat ‘wegrestaurant’ is dan ook al lang niet meer van toepassing. Zowel voor de toeristische als de zakelijke markt zijn er zeer veel mogelijkheden. Maar hun service gaat nog verder. Zo kan uw trouwdag een onvergetelijk feest worden, waarbij alles tot in de kleinste details geregeld wordt. Bovendien wordt het bruidspaar de romantische bruidssuite met bubbelbad en champagne gratis aangeboden. Bij AC Restaurant & Hotel Holten ligt kwaliteit op hoog niveau en is de grote kracht van het hotel de sfeer en de dienstbaarheid van de medewerkers.

Hotelkamers Met zestig hotelkamers, een Bedieningsen Self-service-restaurant, een Truckstop, Giftshop en Receptie, zes vergaderzalen een minder-validenkamer met aangepaste badkamer en nog veel meer is AC Restaurant & Hotel Holten er voor alle doelgroepen. Alle kamers hebben naast de luxe en sfeervolle inrichting een badkamer met ligbad en een aparte douche, iets wat je relatief weinig ziet in een hotelkamer. Wat opvalt is dat er

geen eenpersoonskamers zijn. De kamers worden voor standaardprijzen aangeboden. Het motto van AC is een driesterrenhotel zijn met een viersterrenuitstraling voor een vriendelijke tweesterrenprijs.

Zakelijk ontmoetingspunt AC Restaurant & Hotel Holten is een populair ontmoetingspunt voor zakenmensen. Zowel kleine, middelgrote als grote bedrijven, waaronder een aantal grote bankorganisaties, doen reeds een beroep op de kwaliteit van AC Restaurant & Hotel Holten. Gemakkelijk bereikbaar, gratis parkeren voor de deur, de keuze tussen Self-service en Bediening en riante vergaderzalen die van alle faciliteiten zijn voorzien. Bovendien hebben alle hotelkamers een bureau met storingsvrije PC-aansluiting. Ook zijn er extra stijlvolle executiverooms op business-formaat ingericht, waardoor ‘werk’ uiterst plezierig kan worden gecombineerd met ‘comfort’. Deze rooms zijn ook bijzonder geschikt voor een vergadering van maximaal vier personen. Na een lange dag van vergaderen wordt er ’s avonds de mogelijkheid geboden heerlijke fietsen wandeltochten te maken op de Sallandse Heuvelrug met haar grote hoogteverschillen, echte heuvels, uitgestrekte heidevelden, statige eeuwenoude bossen en magnifieke vergezichten. Met de natuur naast de deur heeft het hotel veel te bieden.

Truckstop De Truckstop waar AC Restaurant & Hotel Holten om bekend staat is apart gesitueerd. De Truckstop is de gehele nacht geopend en biedt de chauffeurs een gezellig onderkomen. Ook kunnen onder anderen mensen die in de kleine uurtjes nog onderweg zijn gezellig een hapje eten, aangezien de keuken de gehele nacht geopend blijft.

Bereikbaarheid De ligging van AC Holten, direct aan de A1, is zeer gunstig. Komende vanuit Deventer neemt u de afslag Bolder en vanuit Enschede/Hengelo de afslag Struik.

AC Restaurant & Hotel Holten Langstraat 22 7451 ND Holten tel. 0548 - 36 26 80 fax 0548 - 36 45 50

17

Te gast bij

Het begon allemaal in 1898 toen in Amsterdam de deuren werden geopend van ‘The American Lunchroom’. Die ene lunchroom groeide uit tot één van de grootste horecaketens van de Benelux. In de loop der jaren veranderde de naam in ‘Albert’s Corner’ en uiteindelijk in AC Restaurants & Hotels. Inmiddels is AC een bruisende keten van 39 restaurants en 11 hotels in de Benelux, waarvan 7 hotels en 20 restaurants door heel Nederland. In 1995 bekroond met de felbegeerde ANWB-trofee als beste *** hotels van Nederland.

Bert Nijboer en Eric Nijkamp willen de wereld

‘Het draait om 18

Bijna negen jaar geleden begonnen Bert Nijboer en Eric Nijkamp in Oldenzaal een eigen bedrijf. Inmiddels hebben de geboren Overijsselaars de wereld aan hun voeten liggen. Ze hebben de firma in een razend tempo zien uitgroeien tot een onderneming met meer dan 250 werknemers. Bovendien doen ze zaken met de grote jongens, wereldconcerns die de huisstijl binnen de organisatie aangepast willen hebben. Want dat is de business waar N&N zich mee bezighouden. En het einde is nog lang niet in zicht. Nijkamp en Nijboer gaan de wereld bestormen. Meer opdrachtgevers, meer landen, grotere organisatie, meer investeringen. The sky is the limit. Twentevisie. 01/2000

(door Bert Eeftink)

identiteit’ Zodra een designbureau het creatieve gedeelte, dat wil zeggen het ontwerpen van een logo, heeft afgerond, komen N&N in beeld. De nieuwe huisstijl moet immers binnen een organisatie geïmplementeerd worden. Dus zorgt de Oldenzaalse onderneming ervoor dat het nieuwe logo op lichtreclames, voertuigen, drukwerk, kleding, briefpapier, etcetera komt te staan. Die vorm van dienstverlening bleek een gat in de markt. Nijkamp: “Bedrijven hadden behoefte aan een onafhankelijk bureau, dat die zaken ging coördineren en kon helpen bij dat soort ingrijpende acties. Een huisstijlwijziging komt in het bedrijfsleven gemiddeld één maal in de acht à tien jaar voor. In winkels - de retail - één maal in de vijf jaar.”

vers. Het imago moest immers fris blijven, voldoen aan de eerder gestelde doelstellingen en visies. Dat betekende: vinger aan de pols, evaluatie, aanpassingen op zijn tijd.” N&N werd van een projectorganisatie een procesorganisatie. Een omslag binnen de onderneming, die toen al behoorlijk uit zijn vestje groeide. De opdrachtgevers werden groter, mede door de globalisering van de economie. Nijboer & Nijkamp gingen steeds vaker over de grens werken. Nu hebben ze al twee kantoren in het buitenland, één in het Canadese Toronto en één in Londen. Nijkamp: “Vooral Londen is heel belangrijk omdat daar de belangrijke designbureaus gevestigd zijn. Daar moet je zitten.”

Hoogovens

‘We maken onze eigen Nijkamp & Nijboer University’

Uniek was dat ze als eerste in Nederland alle activiteiten die nodig waren voor het aanbrengen van de nieuwe huisstijl onder één noemer brachten. Voordien moesten opdrachtgevers met verschillende bedrijven zaken doen. Bij N&N kan alles via één loket. De Oldenzaalse ondernemers noemden zich in het begin ‘bureau voor projectmanagement’. Maar die titel dekte na een aantal jaren de lading niet meer. Daarom werd de term ‘projectmanagement’ gewijzigd in: ‘huisstijlimplementatie’.

Inmiddels heeft Nijkamp & Nijboer een internationaal klantenbestand. Grote opdrachtgevers als reisgigant Thomas Cooke (tegenwoordig TMC) en Corus, voortkomend uit de fusie tussen British Steel en Koninklijke Hoogovens - totaal 66.000 werknemers - worden door N&N onder handen genomen. Megaprocessen die uitgestreken worden over verschillende landen. “Waanzinnige projecten en waanzinnige investeringen,” zeggen ze zelf.

‘Opdrachtgevers kunnen in principe niet om ons heen’

Partner Een paar jaar geleden ontstond er een nieuw besef. Nijboer: “We kwamen er achter dat een langere relatie met klanten gewenst was. We wilden écht een partner worden voor de klanten. Dat betekende dus dat er een stuk beheer en onderhoud aan die huisstijlimplementatie moest worden vastgekoppeld. We gingen de huisstijl als het ware managen voor de opdrachtge-

Nijboer: “We hebben internationaal een droomstart gemaakt. Die hebben we voor een groot deel te danken aan het unieke concept dat we bieden. Er is een totaalprogramma ontwikkeld, een complementair concept waar de opdrachtgevers - bedrijven, organisaties en overheidsinstanties - kennelijk op zaten te wachten. Ze hebben in principe geen keuze.”

Onderscheidend “Producten gaan steeds meer op elkaar lijken. De huisstijl - de visuele identiteit is vaak het onderscheidend vermogen. Voor A-merken, die hun eigen aankleding hebben, wordt makkelijker de premiumprijs betaald.” N&N werken ook voor bijna alle ministeries, omdat ook die er tegenwoordig van doordrongen zijn dat het hebben van een eigen huisstijl belangrijk is. Nijboer: “Dat heeft allemaal met perceptie te maken. Je kunt een merk of een organisatie een uitstraling geven. Dat wil zeggen: betrouwbaar, degelijk, vlot. Organisaties hebben er nu ook geld voor over, er is budget voor. Er wordt op Raad van Bestuur-niveau en directieniveau over gepraat en dat was vroeger niet het geval.”

19

Nijkamp: “Een nieuwe identiteit is belangrijk voor een bedrijf, zowel intern als extern. Als het goed gebeurt kan het werken als een soort katalysator. Neem bijvoorbeeld Amicon en Grolsch, twee bedrijven die een volledig nieuwe huisstijl moesten hebben. Dat hebben wij voor onze rekening genomen.” ‘One-door-shopping met expertise’, dat is volgens beide heren het sterke punt van de holding, waar ze allebei voor vijftig procent aandeelhouder van zijn. Onder de paraplu van die holding zit een aantal businessunits waaronder het bedrijf Nibag. Dat is een eveneens Oldenzaalse onderneming die in 1998 werd overgenomen en gespecialiseerd is in bouwmanagement en vraagstukken rond huisvesting. Met al die middelen in handen zijn Nijkamp & Nijboer gewapend voor de toekomst. Momenteel is het bedrijf bezig met een nieuwe huisvesting op het Business & Sciencepark in Enschede. Alles wordt daar samengebracht in een kantoor bij het Arke Stadion. Het pand moet in 2001 klaar zijn, als de organisatie 10 jaar bestaat. Het huidige pand, een statige villa aan de rand van Oldenzaal, wordt aangehouden en gebruikt als trainingscentrum. “Dat wordt onze Nijkamp & Nijboer University,” zeggen beide onder■ nemers, “een visitekaartje.”


Hans Modders is Andorra-specialist

Frits Bom voorkwam faillissement Sunski Tours 21

Hans Modders begon ooit als reisleider voor jongerenreizen bij de Zwitserse touroperator Hotelplan. Binnen die organisatie groeide hij door en hij werd de baas van de reisleiding in Oostenrijk en aan de Costa Brava in Spanje. In de winter toog hij regelmatig als vertegenwoordiger van Hotelplan naar Andorra. Zo leerde hij het dwergstaatje kennen. Het prinsdom Andorra: 468 vierkante kilometer groot en ongeveer zestigduizend inwoners (van wie slechts 10.000 Andorrezen).

◆ Hans Modders is Andorra-specialist: “Daar ligt de toekomst van Sunski Tours.”

(door Bert Eeftink)

Andorra is een belastingparadijs maar bovenal een bijzonder aantrekkelijk skigebied. Door de hoge ligging in de Pyreneeën ligt er altijd sneeuw. “Hotelplan besloot op een bepaald moment om te stoppen met Andorra. Te weinig passagiers om de bestemming rendabel te houden. Ik zag het wel zitten in Andorra en heb toen besloten voor mezelf te gaan beginnen. Ik heb het merendeel van de hotelcontracten van Hotelplan overgenomen.” Sunski Tours was geboren.

‘De boeking gebeurt in 3 minuten; het reisbureau, wordt overgeslagen’ Het grootste probleem waar Modders is de begintijd mee kampte was de onbekendheid van Andorra. Waar de Fransen, Spanjaarden en Engelsen het prinsdom al lang en breed hadden ontdekt bleef Nederland weg. “De beginperiode was zwaar. Ik merkte dat ik er toch niet zo veel verstand van had als ik eigenlijk dacht. Het was voornamelijk knokken en vechten en weinig verdienen.”

Leger journalisten Maar hij besefte dat Andorra op de Nederlandse kaart moest komen en dus nodigde hij een compleet leger journalisten uit om een kijkje te komen nemen in het dwergstaatje. De uitnodiging werd grif aanvaard en resulteerde in een groot aantal redactionele artikelen in onder meer landelijke dagbladen, vakliteratuur en reisbladen. En met de komst van vakantieman Frits Bom (toen met hoge kijkcijfers) was de ban gebroken. “Maar ik heb nooit getwijfeld,” zegt Modders, “ik was er van overtuigd dat het een goed product was en dat er een markt open lag. Andorra is echt een perfect skigebied. De afstand is te overbruggen, het klimaat is goed en de voorzieningen zijn modern.” Modders heeft nu vaste voet aan de grond in Andorra. Omdat hij er als eerste zat heeft hij de beschikking over de beter gelegen locaties. De klanten, voor een deel mensen die ieder jaar weer terugkeren in Andorra, weten hem blindelings te vinden. In feite hoeft Sunski niet meer te adverteren.

Telefonische verkoop De verkoop van de reizen gaat bij de Goorse touroperator grotendeels telefonisch. Sunski is ‘direct seller’. “Een boeking duurt hier ongeveer drie minuten. Het reisbureau, als tussenstation, wordt overgeslagen. Daar zijn onze prijzen ook op gecalculeerd.” De reis-

organisatie ziet nog groeimogelijkheden. Met name tijdens de zomerperiode is Andorra nog onontgonnen gebied: “We presenteren nu ook in de zomer activiteiten in het land. Dingen als raften, paardrijden, mountainbiken, dagexcursies en golf. Mensen kiezen toch steeds vaker voor actieve vakanties. Ook voor onze continuïteit is het beter dat we in die periode wat kunnen aanbieden. Maar voorlopig is de belangstelling nog niet overweldigend. Moet waarschijnlijk ook zijn tijd hebben.” Sunski Tours blijft zich in de toekomst wel beperken tot Andorra. Uitbreiding van het aantal bestemmingen ziet Modders niet zitten: “Wij zijn Andorra-specialist en dat is juist onze sterkte. Als we gaan groeien gebeurt dat binnen Andorra. Daar ligt de toekomst van Sunski Tours.” ■

Nadat de textielindustrie in Goor ten onder ging zat het Reggestadje in een diep dal. Inmiddels is er op de puinhopen weer de nodige bedrijvigheid ontstaan. Variërend van grote firma’s tot kleine - maar wel opmerkelijke - ondernemingen. Twentevisie brengt een serie verhalen over de verschillende vormen van bedrijvigheid in de voormalige textielstad Goor. Vandaag deel 2: Directeur Hans Modders van de Goorse touroperator en Andorra-specialist Sunski Tours.


o n r o e r e n d

g o e d

i n

b e w e g i n g

Enschede ten Hag bedrijfsmakelaars verhuurde namens de eigenaar, een particulier belegger, aan de Kopersteden 16/16a circa 1.300 m2 bedrijfsruimte aan ME plastics Belettering B.V. en aan Wellinga Kantoorpartners B.V. voor naar verluidt ƒ 110.000,- per jaar. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars verhuurde namens de eigenaar een multifunctionele bedrijfsruimte, groot 550 m2, gelegen aan de Ir. Schifferstraat 33, aan Atlas Chemie B.V. De huurprijs bedraagt ƒ 44.000,- per jaar.

Aan de Ir. Schifferstraat 35 heeft ten Hag bedrijfsmakelaars namens HC Tooling circa 1.000 m2 bedrijfsruimte met 350 m2 kantoor verkocht voor circa ƒ 640.000,v.o.n. aan een particuliere belegger. Aan de Kuipersdijk 5 heeft Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars namens een particuliere belegger een winkelruimte verhuurd, groot 320 m2, gelegen in het centrum. Het betreft de voormalige winkelruimte van Bruynzeel Keukens, die zal worden gesplitst in twee units. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 110.000,- per jaar. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars verhuurde namens de eigenaar, TSA Verzekeringen, 338 m2 nieuwbouw ‘turnkey’ kantoorruimte gelegen op de 1e verdieping aan het Capitool 26. Huurder is Norit Proces Technologie Holding B.V. De huurprijs bedraagt ƒ 275,- m2/jaar. Aan de Lenteweg ong. verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars namens de eigenaar een nieuwbouw multifunctionele bedrijfsruimte met kantoor. Huurder is een groothandelsbedrijf in bloemen. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 67.000,per jaar. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars verkocht namens de eigenaar een statige villa gelegen aan de Minkmaatstraat 274 aan een particulier. Het object zal geheel worden gerestaureerd en als woning in gebruik worden genomen. De koopsom bedraagt naar verluidt ƒ 860.000,-.

◆ De statige villa aan de Minkmaatstraat 274 in Enschede.

Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars verhuurde namens een particuliere belegger, een winkelruimte groot 172 m2 gelegen aan de Beltstraat 2 aan Lady-line Instituten B.V. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 37.000,- per jaar. Namens de eigenaar verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars tijdelijk een bedrijfsruimte, groot 900 m2, gelegen aan de Binnenhaven 140, aan B + G Suspension B.V. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 72.000,- per jaar.

Hengelo ten Hag bedrijfsmakelaars bemiddelde namens Janssen de Jong Plancoördinatie bij de verkoop van circa 168 m2 bedrijfsruimte gelegen aan de Turbinestraat 24 voor naar verluidt ƒ 317.000,- v.o.n. De koper is behangersbedrijf Blaauwgeers Borne. Wegens verhuizing van Improve Information Systems B.V. is het huidige kantoor, gelegen aan de Robijnstraat 16, met een oppervlakte van circa 930 m2 op circa 4.260 m2 grond, verkocht aan ROVIS B.V. voor circa ƒ 1.300.000,-. ten Hag trad op namens de verkoper. DTZ Zadelhoff. heeft, collegiaal met ten Hag bedrijfsmakelaars, een bedrijfsunit van circa 120 m2 gelegen aan de Turbinestraat 30 verkocht aan een particulier. De koopsom bedroeg ƒ 179.500,- v.o.n. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars verhuurde collegiaal met DTZ Zadelhoff aan Commit Arbo B.V., 235 m2 kantoorruimte, gelegen in het ‘Drienerstate’ aan de

P.C. Hooftlaan 56. De huurprijs bedraagt ƒ 45.825,- per jaar. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars trad op namens Stichting Spoorweg Pensioenfonds te Utrecht. Namens een drietal particulieren heeft DTZ Zadelhoff een bedrijfsgebouw van circa 1.700 m2 gelegen aan de Spinelstraat 3 verkocht aan Frits Hensen BV. De koopsom bedraagt circa ƒ 1.550.000,-. Voor de koper trad Domain Makelaars Associatie op.

Losser

Onroerend goed

Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars verkocht aan de Marssteden 108/110 namens een ontwikkelaar de laatste twee bedrijfsunits, elk groot 140 m2, gelegen in het bedrijfsverzamelgebouw aan de Marssteden. De kopers zijn Cartaluce Verpakkingen en een particuliere belegger. De koopsom per unit bedraagt naar verluidt ƒ 169.500,-.

23

Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars verhuurde namens de eigenaar een bedrijfsruimte, groot circa 200 m2, gelegen aan de Industriestraat 6, aan Technoproducts B.V. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 18.500,- per jaar.

Neede Wegens nieuwbouw van Houthandel Oldenboom in Enschede is de oude huisvesting bestaande uit circa 6.050 m2 ongeïsoleerde opslagruimte met kantoor op circa 21.000 m2 grond gekocht voor circa ƒ 1.750.000,-. De koper, een particulier belegger, verhuurde de ruimte ten behoeve van opslag van diverse goederen. ten Hag bedrijfsmakelaars trad op namens Houthandel Oldenboom.

Nijverdal DTZ Zadelhoff heeft, collegiaal met De Schakel Makelaars in Nijverdal, een bedrijfspand verkocht met een oppervlakte van circa 875 m2, gelegen op een kavel van circa 4.100 m2 aan de Handelsweg 13. De koopsom bedroeg ƒ 1.050.000,-. De verkoper is Rudde B.V. ■


Vrouwen aan de macht: 24

Opvallend veel vrouwen tijdens de eerste opname van Memphis in het nieuwe jaar. Dat had vooral te maken met de komst van hoogleraar Bahlmann die onder meer commissaris is bij Nedap. Bahlmann geeft les aan Nijenrode en had een opmerkelijk verhaal. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen aan de top veelal voor betere prestaties zorgen dan mannen. Maar zowel het ondernemerswereldje als in de bestuurdersclan, raden van commissarissen en zelfs in het hoger onderwijs blijven mannen de dienst uitmaken. Verder werd deze keer gesproken over huisstijlimplementatie en golfkarton. Door respectievelijk Nijkamp & Nijboer uit Oldenzaal en directeur Klein Sprokkelhorst van Kappa Zedek uit Deventer. De laatste stak een opmerkelijk verhaal af over de wijze waarop hij het Deventer gemeentebestuur met de rug tegen de muur zette om nieuwbouw gerealiseerd te krijgen. Memphis wordt ook dit seizoen zoals de laatste jaren gebruikelijk opgenomen in de businessclub van het Arke Stadion in Enschede. De volgende opnames van het economisch programma zijn op 1 en 29 februari. Altijd op dinsdag tussen 17.00 en 18.00 uur. En u bent van harte welkom. Volgende maand zijn onder meer Holec-topman Declercq, Vredesteindirecteur Oudshoorn en Jan van Ingen van artiestenbureau BVIPM te gast.

▲ Pieter Krootsman van Van Lanschot Bankiers uit Enschede verzorgde het AEX-beursspel: wie raadt hoe hoog de AEX staat bij de volgende opname? Deze keer zelfs twee winnaars, de heer Abbingh uit Boekelo en mevrouw Krudde uit Hengelo. Zij kregen het bekende kistje wijn.

▲ De gasten van deze Memphis waren, van links naar rechts: Nijkamp & Nijboer, Tineke Bahlmann en Peter Klein Sprokkelhorst.

betere bedrijfsprestaties 25

▲

▲

▲ Meer dan honderd ondernemers en belangstellenden bezochten de sociëteit die Memphis is geworden in het Arke Stadion.

Bert Eeftink ondervraagt het succesvolle duo in uiterlijke schijn.

centrum vakopleiding film

c o l u m n

j u r i d i s c h

g e z i e n

22 jaar na Lekkerkerk

Nieuwe overheidskoers bodemsanering kerk voerden de provincies een onderzoek uit naar mogelijke andere locaties met (zwaar) verontreinigde grond. Men kwam toen tot zo’n 4000 verdachte plaatsen, waarvan er 350 zeker gesaneerd moesten worden. De geraamde kosten van

ken uit het feit dat het in het begin van de jaren ’70 een nog volstrekt aanvaardbare gedachte was dat ‘de grond’ in staat was de verontreiniging af te breken. Niemand keek toen gek op als afgewerkte olie gewoon in het putje van het riool werd gegooid. Met name voor verontreiniging veroorzaakt in het verre verleden ziet het ernaar uit dat de Staat achter het net vist en zelf voor de kosten moet opdraaien. Per 1 januari 1995 heeft de Wet Bodembescherming de Interimwet Bodemsanering vervangen. Uitgangspunt van deze Wet is dat sanering door en op kosten van de gebruiker van de grond al dan niet vrijwillig moet gebeuren. Sanering op kosten van de overheid vormt hier een sluitstuk.

ruim 1 miljard gulden wilde de Saneringsbevel overheid zoveel mogelijk verhalen op de vervuiler. Het juridisch kader hiervoor was de Interimwet Bodemsanering uit 1983. In de loop der jaren steeg het aantal te saneren locaties snel en moesten ook de te verwachten kosten keer op keer worden bijgesteld. Momenteel wordt uitgegaan van een bedrag van circa 100 miljard gulden. Op grond van de Interimwet Bodemsanering lag het initiatief van de sanering in eerste instantie bij de overheid. Nadat de saneringswerkzaamheden hadden plaatsgevonden diende de overheid de kosten te verhalen op de oorspronkelijke gebruiker van de grond. Hiervoor zijn in de periode 1980 tot 1984 159 procedures door de Staat gestart. Inmiddels blijkt dat een groot aantal van deze zaken voor de Staat slecht zal aflopen. Wil de Staat de kosten namelijk met succes kunnen verhalen op de veroorzaker dan dient zij te bewijzen dat de veroorzaker indertijd onrechtmatig heeft gehandeld, met andere woorden aan te tonen dat de veroorzaker wist dat hij iets deed wat niet mocht. Dat dit niet zo eenvoudig is moge reeds blij-

Op grond van de nieuwe wet kan de overheid overigens ook de erfpachter en/of de huurder middels een saneringsbevel dwingen tot het doen van onderzoek en zo nodig het verrichten van saneringswerkzaamheden, zelfs als deze niet de veroorzaker van de verontreiniging is. Tot op heden wordt het middel van het saneringsbevel door het bevoegd gezag nog niet veel toegepast, omdat er aan zo’n bevel altijd het gevaar kleeft dat de veroorzaker uiteindelijk niet aansprakelijk is waardoor de overheid toch nog voor de kosten opdraait. Dit laatste is het geval als aangetoond wordt dat de veroorzaker op het moment waarop de verontreiniging werd veroorzaakt, de ernstige gevaren van het in het milieu brengen van deze stoffen niet kende en ook niet hoefde te kennen. Een andere belangrijke reden waarom de saneringen nog niet echt opschieten werd veroorzaakt door de gedachte dat de verontreinigde grond zo moest worden gesaneerd dat deze weer voor alle doeleinden opnieuw te gebruiken zou zijn. In de loop der tijd is van deze multifunctionaliteitseis steeds vaker afgeweken. Sanering kan goedkoper door de saneringsmaatregelen af te stemmen op het gewenst maatschappelijk gebruik. Voor een woonwijk of kinderspeelplaats moet de grond schoner zijn dan bijvoorbeeld

onder een bedrijventerrein of een parkeerplaats. Met de introductie van het functiegericht saneren is er een verschuiving ingezet van uitsluitend saneren naar een combinatie van beheren en saneren. Hierbij wordt gestreefd naar het zoveel mogelijk voorkomen van de verspreiding van de verontreiniging. Onderscheid moet hierbij gemaakt worden tussen mobiele verontreiniging en immobiele verontreiniging. Mobiele verontreiniging moet uit de bodem verwijderd worden terwijl voor immobiele verontreiniging geldt dat een ontoelaatbare blootstelling van de mens of de rest van het ecosysteem moet worden voorkomen. Met andere woorden in sommige gevallen hoeft niet te worden gesaneerd, maar kan worden volstaan met het treffen van isolerende maatregelen.

Juridisch

Na de giftvondst in 1978 in Lekker-

27

Bijzondere aandacht verdient tot slot de grondwaterverontreiniging. Door de opmerkelijke grondstructuur in Nederland kan verontreiniging via het grondwater op onverwachte locaties terechtkomen. Men moet bedachtzaam zijn dat de eigenaar van het perceel waar deze verontreiniging vandaan komt altijd aansprakelijk is voor de saneringskosten ook al wist hij niets van deze verontreiniging en kan hij hier ook niets van weten. De bodemsanering ‘nieuwe stijl’, het zogenaamde functioneel saneren, biedt het bedrijfsleven nieuwe mogelijkheden om de kosten te beperken. Het is daarbij belangrijk om zowel de regels te kennen als het ‘spel met de overheid goed te spelen’. Afhankelijk van de aard van de verontreiniging en het beoogde gebruik is veel minder vergaande sanering dan vroeger mogelijk. Door de complexiteit van de materie doet het bedrijfsleven in dit soort gevallen steeds meer een beroep op een gespecialiseerde milieu-advocaat. ■

Mr. J.F. Sabaroedin lid Vereniging van Milieurecht Advocaten Jacobs Kranenburg Advocaten


Kappa Zedek blijft na miljoenenbrand voor Deventer behouden

‘Wij zijn beter dan 28

Het gezegde ‘in de brand, uit de brand’ gaat voor Kappa Zedek niet op. Want dat zou impliceren dat het Deventer verpakkingsbedrijf voor 19 augustus 1999 niet goed draaide. Op die dag legde een brand de belangrijkste productiehal van het bedrijf in de as. Schade: 125 miljoen, en daarmee was het de grootste brand in Nederland van de afgelopen drie jaar. Het gevolg is wel dat na de brand Kappa Zedek door een miljoeneninvestering in een modern jasje de nieuwe eeuw begint. Want vier maanden na dato is op het industriepark Weteringen, nabij de A1 een gloednieuwe fabriekshal in gebruik genomen. In de loop van het jaar 2000 volgen het magazijn en het kantoorpand. (door Martin Steenbeeke) Directeur Peter Klein Sprokkelhorst kijkt vanuit zijn huidige kantoor aan de Groningerstraat uit op een grote zandvlakte. Daar stond tot voor kort de oude productiehal, waar op die fatale dag in augustus een baal papier van achttienhonderd kilo van zeven meter hoogte op de gastank van een heftruck valt. Een harde knal en een enorme stofwolk zijn het startsein voor een brand die in de volgende vier uren door honderd brandweerlieden uit de wijde regio wordt bestreden. Voordat de as is afgekoeld, is Klein Sprokkelhorst al begonnen met de wederopbouw van zijn bedrijf. De helft van de 220 personeelsleden wordt bij zusterbedrijven in Zwitserland en België gedetacheerd, om toch maar zoveel mogelijk werk door te kunnen laten gaan. Het onderbrengen van orders bij binnen- en buitenlandse collega’s in de markt leert Klein Sprokkelhorst één belangrijk ding. “Wij waren beter dan we dachten.” Want waar Zedek dertig uur over een bepaalde order doet, had de concurrent volgens Klein Sprokkelhorst vijftig uren nodig. Gevolg was wel dat klanten langer moesten wachten. Om te voorkomen dat deze hun heil ergens anders zoeken, wil Zedek de productie zo snel mogelijk weer in eigen hand nemen.

Een ton per dag


Maar dan op een nieuwbouwlocatie zodat tegelijkertijd het productieproces nog efficiënter gemaakt kan worden. Dagen van koortsachtig overleg met de gemeente Deventer volgen, waarbij Kappa Zedek laat doorschemeren dat als er op korte termijn geen nieuwbouwlocatie gevonden wordt, er buiten de stad gekeken gaat worden.

Ook de verzekeraar zet druk op de nieuwbouw want iedere dag dat er in Deventer niet geproduceerd kan worden, levert een bedrijfsschade van meer dan een ton op. Drie weken na de brand kan Zedek 30.000 vierkante meter grond op Handelspark De Weteringen kopen. Het industrieterrein is oorspronkelijk aangelegd voor kleinere ondernemingen, maar na beddenfabrikant Auping mag Zedek als tweede vreemde eend in de bijt zich hier vestigen.

Hopeloze situatie “Of ons dreigende vertrek een loos dreigement was? Laten we zeggen,” stelt Klein Sprokkelhorst na een kleine denkpauze, “dat het een noodzakelijke opmerking was. De situatie met beschikbare industriegrond in Deventer is natuurlijk ook hopeloos. Als je dan niet onmiddellijk heel hard begint te schreeuwen, is niet duidelijk waar de schoen wringt.” Klein Sprokkelhorst, jarenlang bestuurslid van de Deventer Kring van Werkgevers, verwijt de gemeente niets. Dat er zo weinig industriegrond voorhanden is, is eerder een gevolg van de knellende gemeentegrenzen, waar dankzij de gemeentelijke herindeling stukje bij beetje een einde aan lijkt te komen. Over ruim anderhalf jaar wordt na een lange bestuurlijke strijd aan de overzijde van de A1, op voorheen Gelders grondgebied van

‘Ik heb nog een ouderwetse technologische opleiding gehad met oefeningen in het ruimtelijk denken, dat mist de jongere generatie’

Epse, een nieuw bedrijventerrein aangelegd. “Ik was volgens mij de enige inwoner van Epse die voor was,” grinnikt Klein Sprokkelhorst. Het bedrijventerrein komt

◆ Directeur Klein Sprokkelhorst voor het spiksplinternieuwe onderkomen van Kappa Zedek in Deventer waar 220 mensen werken.

we dachten’ volgens hem te laat. “In de tussenliggende tijd tot het bouwrijp maken kan geen enkel groot bedrijf zich nog in industriestad Deventer vestigen, dat kost werkgelegenheid, dat kan niet anders.”

Speldenprik Met de noodzakelijke nieuwbouw blijft er een multinational voor Deventer behouden die sinds 1962 in de Hanzestad gevestigd is. Boekbinderij Franken richtte toen een aparte kartonnage-afdeling op, die in de loop der jaren onder de vleugels van De Zeeuw Eerbeek, Buhrman Tetterode, KNP BT en de huidige eigenaar Kappa Packaging is uitgegroeid tot een internationaal bedrijf met 460 werknemers, een omzet van 150 miljoen gulden en vestigingen in België, Duitsland, Frankrijk en Engeland. “We zijn slechts een speldenprik op de totale verpakkingsmarkt,” relativeert Klein Sprokkelhorst, “maar in de niche van offsetgolfkarton zijn wij best wel groot.” Zedek maakt het golfkarton voor verpakkingsmateriaal en displays. Dat zijn de kartonnen opstellingen waar veelal in supermarkten folders of producten op tentoongesteld kunnen worden. De bijna levensgrote kartonnen replica’s van voetbalsterren als Dennis Bergkamp en Ruud Gullit die frisdranken of scheerschuim aanprijzen, zal iedereen wel eens tegengekomen zijn in supermarkten. De vinding waarbij een veer automatisch het laatste treetje bier vanuit een kartonnen doos onder handbereik brengt, is wat minder in het oog springend maar wel zo handig voor het gemak van de klant.

Buitenland Zedek ziet met lede ogen aan dat supermarkten de beschikbare ruimte voor displays de laatste tijd enorm terugdringen, en steeds meer eenheid in de schappen verlangen. Toch zal deze ontwikkeling de grillige groei van Zedek sinds het begin van de jaren negentig geen halt toeroepen. Pieken van dertig procent groei waren geen uitzondering en kunnen worden toegeschreven aan de technologische ontwikkelingen, waardoor de kostprijs aanzienlijk gedrukt kon worden. “Ik ben er heilig van

overtuigd,” zegt Klein Sprokkelhorst, “dat de hele markt bijna helemaal zal bestaan uit offsetgolfkarton. Het is zo onstuimig dat als een paar grote klanten besluiten over te gaan op offsetgolfkarton ik bij wijze van spreken twee nieuwe fabrieken neer kan zetten.” Dat zal in Deventer niet snel

1982 directeur. “Het leuke is dat je dan bijna alles van het bedrijf weet, ze kunnen mij niets wijsmaken.” Het steekt hem enigszins dat vaak over het hoofd wordt gezien dat het productiebedrijf Kappa Zedek een grote groep creatievelingen in dienst heeft. “Soms lijkt het wel of creati-

29

‘Door het gebrek aan bedrijfsterrein kan geen enkel groot bedrijf zich in industriestad Deventer vestigen, dat kost werkgelegenheid’ gebeuren, want op de nieuwe locatie kan Zedek de komende tijd vooruit. Verdere groei van het bedrijf zal eerder in het buitenland te verwachten zijn. Nu bedient het bedrijf Noordwest-Europa maar de wens is om verder te gaan, richting Zuid-Europa en vroegere Oostbloklanden. Via de moeder Kappa Packaging (omzet 3 miljard, 6000 werknemers) heeft Zedek al enkele zusterbedrijven in bijvoorbeeld Polen, waar nu al mee samengewerkt wordt. Klein Sprokkelhorst verwacht dat dit zich zal uitbreiden, terwijl ook de samenwerking met een bedrijf in Zwitserland naar meer smaakt.

Emotie Klein Sprokkelhorst is er trots op dat de internationalisering de sfeer van het oude familiebedrijf niet wezenlijk heeft aangetast. “Er zit veel emotie in het bedrijf,” stelt hij vast. “Dat komt omdat wij van oudsher op de golven van de conjunctuur hebben gedraaid. Dat betekende in de jaren zeventig, toen wij nog een dagbedrijf waren, soms dag en nacht doorwerken waarbij de mensen op kantoor geronseld werden door de mensen uit de fabriek. Dan ontstaat er een band tussen mensen die nog altijd bestaat.” Nog altijd zijn er, hoewel niet veel meer, mensen in dienst die de start van de onderneming hebben meegemaakt. Klein Sprokkelhorst is sinds 1967 aan het bedrijf verbonden en vanaf

viteit alleen is voorbehouden aan andere sectoren, maar wij hebben in totaal dertig ontwerpers in dienst die de hele dag niets anders doen dan construeren en oplossingen uitdenken.”

Hersenpan De computers mogen ook bij Kappa Zedek op dat vlak een enorm hulpmiddel zijn; Klein Sprokkelhorst zweert bij de inhoud van de menselijke hersenpan. “Het is toch te gek voor woorden dat wiskunde door de meeste scholieren te moeilijk gevonden wordt, en daarom maar zo snel mogelijk afgestoten wordt. Dat wordt nog eens een keer in de hand gewerkt doordat er toch wel computers zijn die het rekenwerk overnemen. Ik heb nog een ouderwetse technologische opleiding gehad met oefeningen in het ruimtelijk denken. Dat mist de jongere generatie.” Met of zonder computer, de ontwerpers van Zedek breken zich steeds meer het hoofd over de wensen van de klant die hun product niet alleen deugdelijk verpakt willen zien, maar dan ook nog eens een keer op een manier dat het opvalt op de verkoopschappen. “In dit doosje,” zegt Klein Sprokkelhorst terwijl hij de verpakking van een mobiele telefoon in handen houdt, “zit enorm veel denkwerk omdat klanten steeds meer eisen aan de vorm en constructie stellen. Dat wordt nog wel eens vergeten.” ■


Jan Klein Ikkink is verslaafd aan verslaafdenzorg

De Ander zoekt werk voor ex-verslaafden Jan Klein Ikkink staat al een paar jaar aan het roer van de verslaafdenzorg in Almelo en omstreken. Hij is allesbehalve een agoog. Het kantoor in het statige onderkomen van Drugshulpverleningsbureau De Ander lijkt op dat van een notaris. Zijn babbel is die van een ondernemer. En dat komt hem goed van pas. Klein Ikkink heeft namelijk een goede band met het bedrijfsleven nodig om zijn klanten (exverslaafden), toekomstperspectief te bieden in een doodgewone baan.

31

◆ Jan Klein Ikkink: “Diefstal heb ik nog nooit meegemaakt.”

(door Pascal Jacobs)

“Alleen al in Almelo zijn er een stuk of zeven bedrijven waar we zaken mee doen. Van de Soweco tot een groothandel in caravans,” zegt Klein Ikkink. Om die bedrijven voor De Ander te interesseren struint hij allerlei zakelijke partijen en bijeenkomsten af. Van de rotary tot de IKT en de Kiwani’s. Als Klein Ikkink (“ik ben verslaafd aan verslaafdenzorg”) er nog niet geweest is komt hij binnenkort wel. “En het werkt,” zegt de ‘zakelijk leider’ wijzend op de door Frans Wegter aangeboden keuken. “De meeste bedrijven reageren in beginsel afhoudend: ‘hoho, ik wil geen drugsverslaafden’. Maar een beetje ondernemer denkt in knikkers. Dus zijn ze al snel over de streep getrokken als blijkt dat die ex-verslaafden, met behoud van uitkering komen werken en dat wij ze nog eens verzekeren ook.” De cliëntèle van Klein Ikkink bestaat uit 168 mensen met uiteenlopende problemen. De ernstigste groep wordt intern opgenomen en kickt daar ook af. Klein Ikkink heeft vlak voor het interview met Twentevisie de jongste, een meisje van veertien jaar, uitgezwaaid. “Maar er heeft hier ook een coke-snuivende multimiljonair gezeten. Heel even maar want hij hield het hier niet uit. Maar hij betaalde wel cash.”

Ledigheid Bij binnenkomst krijgen drugsverslaafden eerst een afkickprogramma voor de kiezen. Daarna worden ze aan het werk gezet. Bijvoorbeeld in de moestuin. Op het moment dat men daar klaar voor is, wordt zorgvuldig gekeken of er passend

werk in de reguliere arbeid voor hen is te vinden. Uiteindelijk komt twintig procent nooit meer terug. Dat wordt gezien als een goede score. Die terugval komt volgens Klein Ikkink meestal niet in het eerste jaar voor. Op het moment dus dat ze onder de noemer van De Ander in het bedrijf werkzaam zijn: “Voortijdig afhaken is een zeldzaamheid. Als ze bij een bedrijf weggaan is dat meestal omdat het werk niet bevalt. Niet omdat ze naar de heroïne grijpen. Negen van de tien keer gaat het goed en werken ze echt hard. Ledigheid is immers niet best.”

die drugsverslaafden) is het met Klein Ikkink eens. Over zijn ex-verslaafde medewerker is hij meer dan enthousiast: “Hij heeft leuk en rot werk gehad maar hij heeft zich altijd voor honderd procent ingezet. Een prettige man, zag er verzorgd uit en is hartstikke clean. Ik sleepte hem mee naar alle klanten. Dan zei ik dat hij een leerling was die zich hier omschoolde. Ik heb zijn achtergrond wel aan het personeel verteld en ik heb onze mensen gezegd dat we hem een kans moeten geven om weer terug te keren in de maatschappij.”

Heroïne

Sinds kort werkt De Ander samen met het Sociaal Fonds Bouwnijverheid. Het Sociaal Fonds wil immers zoveel mogelijk verslaafden uit de uitkeringsbestanden krijgen. “Veel van die mensen zijn al heel lang aan de alcohol of drugs. Gemakkelijk ook, want zo’n arbeidsongeschiktheidsuitkering is toch niet misselijk. Het geld komt wel binnen. Armoe is voor hen geen reden om te gaan afkicken. Wij willen die mensen gaan opzoeken, ze laten afkicken en dan passend werk voor ze vinden. Jaarlijks gaat het daarbij om zo’n twintig mensen.” ■

Werkgevers hebben allerlei meer of minder terechte angsten om ex-drugsverslaafden in hun bedrijf op te nemen. “Diefstal bij voorbeeld heb ik nog niet meegemaakt. Wel komen mensen eens te laat of zijn ze tijdelijk even zoek. Maar dat leren ze snel weer af. Want onze controleurs bezoeken regelmatig de bedrijven om ze te begeleiden.” De eigenaar van een schildersbedrijf uit Denekamp (hij wil zijn naam niet vermeld hebben om te voorkomen dat potentiële klanten de firma afschilderen als dat bedrijf met


Hèt maandblad voor ondernemers met visie. ‘Actueel’ ‘Ondernemend’ ‘Dynamisch’

Info: 074 - 245 52 52

Toetjes, varkenskoppen, huisstylers, IT’ers, bouwer, techno’s, pechtrucker

Acht grensverleggende ondernemers willen BOV-trofee ◆ Edward van der Arend: “Het gaat dit jaar meer om kwaliteit dan kwantiteit.”

Van de zestien inzendingen is de helft inmiddels bedankt voor de moeite.

Genomineerden

33

De overige acht genomineerden zijn in alfabetische volgorde Advanced Numerial Technologies in Enschede (IT-onderneming voor toepassingen in de gezondheidszorg), Boermarke in Enschede (toetjesfabrikant voor horeca en instellingen), Haafkes in Goor (bouwonderneming), Meinders Euro Service in Holten (Europees meldcentrum voor truck-pechgevallen), Nijkamp & Nijboer in Oldenzaal (huisstijlimplementatie), SPIT Electronica in Almelo (electronicabedrijf), TRIMM Multimedia in Enschede (internet/multimediabedrijf) en J.B. Vlees in Vriezenveen (vleesverwerkende industrie, uitbenen van varkenskoppen),

Jury Deze bedrijven zijn inmiddels door vertegenwoordigers van de BOV bezocht. Op grond van deze bezoeken worden drie tot vijf finalisten in februari geselecteerd. Deze bedrijven worden dan door een respectafdwingende jury (bestaande uit Van Leersum, oud-voorzitter van de Kamer van Koophandel, de Hellendoornse burgemeester Van Overbeeke, professor Iwema, de vroegere KTC-bestuurder De Raad, OADdirecteur Ter Haar en P. Keunings, PR-man Grolsch) onder de loep genomen. Tijdens een show op 14 maart zal de winnaar bekend worden gemaakt. De winnaar doet zoals gezegd mee aan de landelijke strijd en de winnaar daar weer van doet mee in Palm Spring aan de internationale strijd.

Het aantal aanmeldingen viel een beetje tegen. Slechts zestien, vorig jaar waren dat er nog 42. Terwijl er in totaal maar liefst 1500 enquêtes de deur zijn uitgegaan om bedrijven uit te nodigen mee te dingen naar de prestigieuze BOV-trofee. Die bokaal krijgt de meest grensverleggende ondernemer van OostNederland op 14 maart uitgereikt. De wedstrijd wordt georganiseerd door de Junior Kamer, waarvan er in Nederland 90 zijn.


De Beste Ondernemers Visie (BOV) heeft dit jaar grensverleggend ondernemen als thema. “Misschien dat het thema potentiële kandidaten heeft afgeschrikt, het lage aantal inzendingen hier is vergelijkbaar met het landelijke beeld,” zegt voorzitter Eward van der Arend (35), die niet denkt dat de ondernemers een beetje wedstrijdmoe zijn geworden. Alle Twentse bedrijven met 20 tot 500 werknemers hebben de vragenlijst in de bus gehad. Met de uitnodiging mee te dingen naar de trofee. Met als voorbeeld Roelofs Wegenbouw die vorig jaar niet alleen de regionale competitie won, maar daarna ook de landelijke BOV-competitie.

Geen starters “Uit de bedrijfsbezoeken die we hebben afgelegd blijkt dat de kwantiteit niet groot is, maar de kwaliteit wel. De bedrijven moeten aantoonbaar grensverleggend ondernemen, maar ook succes hebben. Een paar inzendingen hebben we moeten afwijzen omdat die bedrijven nog maar net begonnen waren.” Uiteindelijk is het allemaal begonnen om de Junior Kamers, een soort rotary’s, serviceclubs noemen ze het zelf. De jonge ondernemers, de aanstormende generatie wil zelf leren van de bedrijven die meedoen. Dankzij die bedrijfsbezoeken en nieuwe relaties. ‘Learning by doing’ is het motto ■ al tientallen jaren.


SPONSORS dezelfde als 10-99 niet bij TerZake aanwezig

Z a k e l i j k e

v i s i e

o p

T o p s p o r t

i n

T w e n t e

’Stokoude’ Rintje Ritsma: Sponsors Topsport Twente

DRUKKERIJ ROELOFS BV

”Marc Tuitert is niet mijn opvolger” Op weg naar Euro 2000 met Frans Thijssen Epi Drost terecht FC Twente-speler van de eeuw


Harry Kip: sporter, docent en manager

‘Er is talent genoeg’ Via De Treffers kwam Harry Kip in het Westen van het land terecht. Kip, toen inmiddels werkzaam in het onderwijs: “Ik was in dienst van de gemeente Haarlem en kon sport en werk combineren. Ik speelde toen eerst voor Flamingo’s in Haarlem daarna voor Kinzo Amstelveen en tenslotte in Leiden, eerst Parker Leiden geheten, later Elmex Leiden. Voor interlands kreeg ik altijd vrije dagen, een ideale situatie. Bovendien behoefde ik voor zowel werk als voor het basketbal maar heel weinig te reizen.” Het Nederlands team in de jaren tachtig kende bekende namen als Cees Akerboom, Mitchell Plaat en Emiel Hagens. Allemaal speelden ze competitie in Nederland, meestal in Den Bosch, Leiden of Amstelveen. Dat was toen iedere dag werken en trainen, op zaterdag een wedstrijd, maar ook op zondag de centrale training van het Nederlands team. “En iedereen was er toen, we speelden ook allemaal in de Nederlandse competitie. Een hele andere situatie dan nu. De topspelers spelen nu allemaal in buitenlandse competities en zijn enkel voor interlands beschikbaar wanneer dat geen conflicten geeft met hun clubbelangen. Voor een interland zijn ze slechts drie dagen beschikbaar, voor een bondscoach dus geen ideale situatie om een optimaal team te smeden.”

38

◆ Harry Kip is docent, ex-topsporter en manager tegelijk. Hij staat mede aan de basis van veel successen van jeugdige sporters.

Talent

Hij was pas zestien jaar oud toen de ruim twee meter lang Harry Kip zich aanmeldde bij basketbalvereniging De Treffers in Enschede. Bijna direct speelde hij daar met de beste senioren mee, en al in het eerste jaar maakte hij al deel uit van het Nederlands jeugdteam. Op zijn achttiende volgde er nog een groeispurt en was hij met 2:09 meter een snelle spijker in het Nederlands basketbal. Vanaf 1976 volgde er een interlandcarrière met ruim 200 interlands. Hoogtepunten waren er genoeg. “In 1976 speelden we in Canada een pré-Olympisch toernooi, we zijn toen op doelsaldo uitgeschakeld. Ook in Europa bereikten we toen goede resultaten met een vijfde plaatst op het EK als beste klassering. Maar het echte hoogtepunt vond ik toch een trip naar China. We hebben daar toen een maand lang wedstrijden gespeeld, in die tijd kwamen daar nog bijna geen buitenlandse sporters het land in.” Twentevisie. 01/2000

(door Marti ten Kate)

“Ik denk dat we in Nederland talent genoeg hebben en dat geldt ook voor Twente. Maar het is wel een kwestie van geld. We hadden vroeger in Enschede de Arke Stars en speelden toen in een volle Diekmanhal. Later was er topbasketbal bij Hatrans in Haaksbergen. In beide gevallen gedragen door één grote sponsor. Voor een Nederlands topteam heb je toch een budget nodig van ruim zeven ton, televisieinkomsten zijn er niet, toeschouwers kunnen dat budget nooit opbrengen. Dus ben je afhankelijk van sponsoring. Maar ik blijf er van overtuigd dat er talent genoeg is in Twente, de junioren spelen vaak op het hoogste niveau.” In 1983 kwam Kip terug naar het oosten, hij ging werken aan het Stedelijk Lyceum in Enschede, aanvankelijk gecombineerd met een baan als coach van Hatrans Haaks-

‘Topsporters worden op steeds jongere leeftijd geconfronteerd met de moeilijke combinatie van studie en topsport’

LOOT-school Het Stedelijk Lyceum is een van de twaalf landelijk LOOT-scholen waar jeugdige topsporters sport en studie perfect op elkaar kunnen afstemmen. Dat werk is een reden voor Kip om niet full time te werken voor Courtside. “Toen in 1993 de eerste LOOT-scholen ontstonden in het westen van het land waren wij hier al bezig om voor de FC Twente jeugd de mogelijkheid te scheppen om studie en sport op elkaar af te stemmen. Op een gegeven moment kwam bijvoorbeeld Theo ten Caat op kamers wonen in Enschede om hier te studeren en aansluitend te trainen bij FC Twente. Momenteel halen we van Winterswijk tot Ommen voetballers op die op de manier sport en studie combineren.” Op het Stedelijk Lyceum ziet Harry Kip nog steeds veel voetballers van FC Twente, maar ook in toenemende mate

andere sporters. Zo probeert waterpolospeelster Jorieke Oostendorp de Olympische Spelen te halen en ook een diploma op school. Maar ook een grote groep tennissers heeft gekozen voor het Stedelijk Lyceum. “We stemmen het programma op school af op de trainings- en wedstrijdtijden. Topsporters kunnen vrijstelling kregen voor een aantal vakken, ze krijgen huiswerkbegeleiding en kunnen in de vrije uren gebruik maken van het studielokaal. Ook voor leerlingen in de tweede fase van Havo en VWO verwachten we binnenkort goede mogelijkheden te kunnen scheppen met vrijstellingen, we verwachten binnenkort toestemming daarvoor van het ministerie.”

Schalke Mooi vindt Kip ook het contact dat hij blijft houden met vooral de voetballers van FC Twente wanneer ze van school zijn. “Arnold Bruggink bijvoorbeeld spreek ik nog regelmatig en ook Niels Oude Kamphuis kwam heel vaak nog even op school hier bijpraten. Voor hem heb ik toen zelfs de transfer naar Schalke geregeld, eigenlijk hetzelfde werk als in het basketbal bij Courtside.” “Ik denk dat topsporters op steeds jongere leeftijd worden geconfronteerd met de moeilijke combinatie van studie en topsport. Er zijn voor steeds jongere sporters internationale toernooien, dan moet je eigenlijk wel op een topsportvriendelijke school zitten.” ■

Twentse sporters naar Sydney 2000 Olympische Spelen: 15 september tot en met 1 oktober. Paralympics: 18 tot en met 29 oktober. De volgende Twentse sporters maken hun opwachting in Sydney:

Olympische Spelen Roeien, Twente Vier: Jeroen Spaans, Joris Trooster, Robert van der Vooren, Simon Kolkman; coach: Robbert Jonkman Waterpolo Dames: Karin Kuipers, Jorieke Oostendorp, Mariëtte Koehorst, Carla Quint, Hella Boering; coach: Jan Mensink Zwemmen: Kirsten Vlieghuis, Johan Kenkhuis

Paralympics Zitvolleybal: Nebas Zwemmen: Rolstoel Basketbal:

André Venderbosch, Alfred Oonk, Stephan Tibben, Henk Aalders, Johan Reekers; coach: Cees Jansen Naomi Sprick, Marcel Kamst, Marion Nijhof, Jeroen Gottemaker Jeanette Jansen, Miranda Wevers

Koeman en Wouters: twee illustere namen uit het Nederlands voetbal. Wouters is trainer bij een topclub na het volgen van de verkorte trainerscursus. Hoewel Ajax wekelijks verliest, is er bij de beursgenoteerde onderneming nog niets aan de hand. Toch voorspelde een loopmaat van mij al begin december dat Wouters de kerst niet zou halen en dat Adriaanse zijn opvolger zou zijn. Maar wat als Wouters op advies van De bank zijn geld heeft belegd in aandelen Ajax. En aandeelhouders moet je natuurlijk wel te vriend houden. Kortom, het is nog niet zo eenvoudig. Bij Vitesse is alles veel duidelijker. Koeman die de confrontatie aangaat met Karel Aalbers. Maar waar andere trainers steeds het onderspit hebben moeten delven bij Aalbers, daar zal Koeman dat niet overkomen. Ik denk dat hij de confrontatie niet uit de weg zal gaan en dat het Vitesse-publiek massaal voor Koeman zal kiezen en dan is er snel een bezoldigde voorzitter minder in Nederland. Of zou de macht van Aalbers zo groot zijn dat hij de KNVB kan bewegen om Rijkaard in te wisselen voor Koeman: dertien wedstrijden niet winnen is natuurlijk niet echt super. Gelukkig zijn we nog steeds favoriet voor Euro 2000.

39

Marti ten Kate

bergen. Dat viel echter niet te combineren en daarom stopte hij als coach in Haaksbergen. “Samen met twee partners ben ik eigenaar van basketbal bemiddelingsbureau Courtside. Wij bemiddelen tussen clubs en spelers en hebben behalve de Nederlandse topspelers diverse Europese topspelers onder contract. Wij werken met zogeheten area managers in allerlei landen in Europa. Op zich niet uniek, maar wat wel uniek is, is dat die area managers allemaal weer mensen zijn uit het topbasketbal van vroeger. Per jaar sluiten we met ons bureau ongeveer 300 contracten per jaar.”

Koeman - Wouters

Zelf was ik in het Arke-stadion getuige van FC Twente tegen Fortuna. Ik heb zelden een ploeg zo slecht zien voetballen als Fortuna Sittard. Maar dat zal zeker niet aan de trainer liggen, want Bert van Marwijk is ineens de man die bij Feyenoord de opvolger zal zijn van Leo Beenhakker. En wordt Beenhakker dan hoofd Zuid-Amerikaanse scouting of zoiets. Dat geldt ook voor ons eigen FC Twente, vijf punten achter koploper PSV en vier punten boven de nummer tien. Een extra ring op het stadion, een betaald voorzitter, een voetbalschool, er zijn plannen genoeg. Zou daar niet een mogelijkheid zijn voor Aalbers. Ik bedoel dan als parkeerwachter bij het Arke-stadion, gecombineerd met zo’n functie bij Miracle Planet. Het is niet eens een echt mirakel als FC Twente dit jaar kampioen wordt. Twentevisie. 01/2000

Marti ten Kate

promotie a

e vd ies v rkoop

a

dv

p

r k e o v o s e i

promotie

PAV drukwerk Oude Postweg 22-26 • 7557 DE Hengelo Tel.: 074 - 243 56 00 • Fax: 074 - 243 57 02 E-mail: [email protected] • www.pavdrukwerk.nl

Voor al uw drukwerk, reclame en ontwerp

Op weg naar Euro 2000 met ... Frans Thijssen In de aanloop naar de Euro 2000 blikt Twentevisie maandelijks met een exinternational van FC Twente terug op diens interlandcarrière en vooruit op het langverwachte Europees Kampioenschap. In deze aflevering aandacht voor Frans Thijssen, de ongekroonde koning van de kap en de draai. (door Eddy van der Ley)

Kappen, draaien en het - vervolgens - in een vloeiende beweging versturen van een afgemeten pass: bijkans niemand verstond die kunst beter dan Frans Thijssen. Op grond van zijn specifieke kwaliteiten zou de conduitestaat van de gewezen middenvelder een interland of dertig moeten beslaan, maar de Maldenaar stijgt niet uit boven het totaal van veertien.

Pech “Ik had de pech deel uit te maken van een lichting met veel goede middenvelders,” zegt Thijssen. “Want ga maar na: toen ik mijn debuut maakte, in 1975, telde de Oranje-selectie middenvelders als Cruijff, Neeskens, Van Hanegem, Jansen en Haan. Een aantal van hen is ook daarna deel blij-

ven uitmaken van het Nederlands elftal. Bovendien ben ik tijdens mijn voetbalcarrière achtervolgd door spierscheuringen. Ook dat heeft me verschillende interlands gekost.” Frans Thijssen vergaarde zijn roem als speler van FC Twente en het Engelse Ipswich Town. Uit zijn Enschedese tijd dateert ook zijn eerste interland, in en tegen België (1-0 verlies), maar heldere beelden van die wedstrijd zijn onbewust uit zijn geheugen verbannen. “Ik weet er echt niets meer vanaf, ik zweer het ik je. Ik ben toch al niet zo’n type dat oude beelden afdraait of plakboeken bijhoudt. Alleen opvallende wedstrijden kan ik me nog herinneren.”

Miraculeus Zoals de 3-0 zege op Polen, in de aanloop naar het EK van 1976. “Ik speelde met jongens als Cruijff, Neeskens, Van Hanegem, Suurbier, Krol en alles lukte die avond. Ik scoorde zelfs.” De miraculeuze 2-3 triomf in en tegen Oost-Duitsland, in 1979, had nog meer impact op Thijssen. “Dat is misschien wel mijn mooiste en meest spectaculaire interland geweest. We kwamen met 2-0 achter, totdat ik kort voor rust tegenscoorde, met een kopbal bij de eerste paal. Die treffer gaf ons zoveel moed dat we na rust zowaar nog de winst pakten door treffers van Kees Kist en René van de Kerkhof. Die overwinning betekende een belangrijke stap op weg naar het EK van 1980.” Dat EK zou Thijssen door een blessure missen. Zijn laatste interland voltrok zich in 1981. In het kader van de WK-kwalificatie won Nederland in Rotterdam met 3-0 van België.

41

Na de actieve voetballerij wierp Thijssen zich op het trainersvak. Hij diende Vitesse als interim-trainer, boekte successen bij het Zweedse Malmö FF, maar stapte begin dit jaar al na een paar speeldagen op bij De Graafschap. De reden: hij kon niet samenwerken met de Italiaanse infiltrant/assistent-trainer Massimo Morales. Momenteel is Thijssen werkloos, waardoor hij alle tijd heeft het Nederlands elftal op de voet te volgen.

Makaay De verrichtingen van Oranje vallen hem, hoewel vriendschappelijk, niet mee. “Rijkaard speelt te weinig in een vaste samenstelling, dat werkt alleen maar onduidelijkheid in de hand.” Hij wil Nederland dan ook niet in de rol van favoriet drukken. “Maar wie is dat wel? Het zal een spannend EK worden, waarin iedereen van iedereen kan winnen.” Thijssen waagt zich als eerste in deze serie niet aan een opstelling. ,,Het lijkt me niet fair om op de stoel van de bondscoach te gaan zitten. Ik weet wel dat Jaap Stam in de basis hoort en verder zou ik willen zien dat Roy Makaay eens een kans kreeg, maar voor de rest bemoei ik me er niet mee.” ■ Twentevisie. 01/2000

Was getekend,

Rintje Ritsma zet alles opzij voor goud op de 5 km in Salt Lake City

‘Marc Tuitert is niet 42

Rintje Ritsma is ontegenzeggelijk het boegbeeld van schaatsend Nederland. Maar Olympisch goud wordt voor hem heel moeilijk, beseft hijzelf ook. Tot nu toe behaalde hij twee zilveren en drie bronzen medailles en een tiental nationale Europese en wereldtitels. Hij had gehoopt in 1998 de prestatie van Schenk (drie keer goud in Sapporo, 1972) te evenaren. Het werd een teleurstelling. Toch zal Ritsma de boeken ingaan als de man die het schaatsen definitief heeft veranderd. In Marc Tuitert uit Holten ziet hij voorlopig geen opvolger. En Ritsma hoeft zich geen zorgen te maken over zijn toekomst. Hij heeft al een aanbieding op zak van het bedrijf X-tend uit Wierden.

(door Jan Medendorp) “Ik richt me dit seizoen in elk geval weer op het Europees en Wereldkampioenschap. Nog niet op de afstanden. Ik ben nog niet echt bezig met de Olympische Spelen. Opvallend is dat de schaatsers die goud winnen vaak in de periode daaraan voorafgaand geblesseerd zijn geweest. Waarna ze optimaal en uitgerust aan de start verschijnen. De druk bij de reële kanshebbers is ook vaak erg groot om dan te presteren. Dat hebben we met Marianne Timmer en Gianni Romme gezien. En ineens boven zichzelf uitstijgen; in de wedstrijden die daarna kwamen konden zij hun Olympische prestaties niet herhalen. Ja, daar baal ik van, dan heb ik toch iets verkeerd gedaan. Want ik kan redelijk pieken in een seizoen maar toch ook de worldcup-wedstrijden op een hoog niveau meedraaien. En dan blijkt het toch moeilijk om tijdens de Olympische Spelen boven jezelf uit te stijgen,” vertelt de bijna 30-jarige Rintje Ritsma over zijn frustratie.

Blessuregevoeliger


“Ik ga zeker niet te lang door, daar ben ik niet bang voor. Als ik niet meer mee kan op het hoogste niveau, of het niet meer leuk vind, stop ik direct. Ik blijf er lol inhouden omdat ik elk jaar nog een beetje vooruitgang boek. Ja, echt waar, dat gebeurt nog steeds. Vorig jaar bijvoorbeeld

heb ik ontzettend veel vooruitgang geboekt op de sprint. Veel meer dan ik had verwacht. En ik weet van mezelf dat als ik meer train op de lange afstanden ik daar ook beter op zal presteren. En in die wetenschap zie ik de Olympische Spelen in Salt Lake City met vertrouwen tegemoet. Ik merk wel dat ik blessuregevoeliger ben dan toen ik 23, 24 jaar was. Ik heb vaker last van mijn rug.”

‘Zonder mij had Gianni Romme nooit een gouden medaille gewonnen’ Een schaatser van 30 is oud, van 32 jaar (in 2002 bij de Olympische Spelen) zelfs stokoud. “Dat klopt, maar je moet niet naar het verleden kijken. Schaatsen is nu een profsport. Vroeger, nog in de tijd van Vergeer en Van der Duim, schaatsten die jongens op het hoogste niveau mee en daarna gingen ze werken aan hun maatschappelijke carrière. Het schaatsen is nu

ons werk. We leven als een topsporter en kunnen dus ook langer mee. Alle schaatsers gaan langer door, niet alleen ik. Ik train dagelijks tussen de twee en vier uur, ik sta bijna elke dag op het ijs. Ik ben nu echt bruin, we trainen veel in Spanje, veel fietsen.”

Rally-rijden “Voor de Olympische Spelen twijfel ik nog tussen de 1500 meter en de vijf kilometer. De 1500 meter was altijd mijn sterkste afstand, maar de explosiviteit verdwijnt naarmate je ouder wordt, dus ik denk op de vijf kilometer beter uit de verf te komen. Ik heb mezelf nog nooit voorbereid op één afstand. Bij de eerdere Spelen waaraan ik meedeed kwam ik uit op drie afstanden en dan blijf je allround trainen. En daardoor kwam ik op elke afstand iets te kort. Dit jaar wil ik zo zuinig mogelijk met mezelf omspringen en vanaf volgend jaar wil ik me helemaal concentreren op de Spelen. Ik wil na het WK in februari 2001 stoppen, op vakantie gaan en dan in april al de zomertraining oppakken om een zo breed mogelijke ondergrond te kweken.” Dus ook geen randgebeuren; Ritsma zal dan ook stoppen met het surfen, skiën en rallyrijden. Sporten waarin hij ook uitblinkt. “Alleen met

mijn opvolger’ teamsporten kan ik niet uit de voeten, ik kan slecht tegen mijn verlies en wil alleen mezelf de schuld kunnen geven. Als mijn rallyauto ermee ophoudt, sta ik inderdaad tegen die auto te beuken.”

Schaatsmiljonair In niets deed Rintje Ristma denken als 20jarige aan een rebel die hij uiteindelijk wel geworden is. “Een blozend gelaat in het kielzog van Zandstra met wie ik een afspraak had en die vroeg of hij een vriendje mocht meenemen. Vanaf het begin heb ik een uitstekende relatie met Ritsma, een echte topsporter, op alle gebied,” prijst Ado Huisman, directeur van het sportkledingbedrijf X-tend met vestigingen in Wierden en Leusden. Hij zou niets liever zien dan dat Ritsma zo snel mogelijk bij hem in dienst komt. “Hij kan komen wanneer hij wil.” Ritsma zelf hoeft zich als eerste schaatsmiljonair van Nederland niet direct druk te maken over zijn toekomst. “Ik ga ervan uit dat mijn schaatsploeg (Sanex) ook na de Spelen van 2002 doorgaat. Misschien kan ik daar nog wat doen, maar ik ben er nog niet erg mee bezig. Ik ken het aanbod van Huisman met wie ik al tien jaar een vriendschappelijke en zakelijke relatie

De kans dat Rintje Ritsma bij de volgende Olympisch Spelen zijn droom, een gouden plak, binnenhaalt, is klein. Zijn persoonlijke records zijn afgezet tegen de staande wereldrecords die geen van alle op zijn naam staan.

Afstand

Snelste tijd Ritsma

Wereldrecordtijd

500 meter 1.000 meter 1.500 meter 5.000 meter 10.000 meter

35.9 1.10.19 1.47.57 6.25.55 13.28.19

34.7 1.08.55 1.46.43 6.21.49 13.08.71

onderhoud, daarom doe ik voor hem soms ook PR-werk.”

Te weinig respect De schaatssport in Nederland is dankzij Ritsma geprofessionaliseerd. Niet alleen wordt het grote geld nu verdiend, ook krijgen veel meer schaatsers een kans, waar vroeger slechts een handjevol doordrong tot de kernploeg. “Als er geen andere ploegen waren ontstaan, als ik en Martin Herschmann niet waren weggaan, had bijvoorbeeld Gianni Romme nooit de kernploeg gehaald en had hij nooit een gouden medaille gewonnen,” zegt Ritsma op een toon waaruit blijkt dat hij vindt dat hij te weinig respect krijgt voor zijn revolutie in

◆ Rintje Ritsma is voor een schaatser stokoud: “Ik ga niet te lang door, als ik niet meer mee kan op het hoogste niveau, stop ik direct.” Links: Ado Huisman.

43

de schaatssport. “In één seizoen kan een sporter heel veel groeien als hij de faciliteiten maar krijgt. Ik verwacht geen schouderklopje van de KNSB, dat hoef ik ook niet, want ik heb het allemaal in eerste instantie voor mezelf gedaan om betere trainingsmiddelen te creëren. En dat andere schaatsers daar nu zonder iets voor te doen van mee profiteren, soit. Voor Spaarselect is er zelfs nauwelijks iets veranderd, die zijn met zijn allen overgestapt van de bond naar een nieuwe ploeg. Romme heeft zich daardoor sterk kunnen ontwikkelen. Voor mij zou het niets zijn, ik wil een klein groepje om me heen.”

Marc Tuitert “De schaatsen waar Heideman nu op schaatst, heb ik ook al uitgeprobeerd. Er is een enorme technische ontwikkeling gaande. Als iets echt goed is, kun je er direct goed op weg. Voor de rest ben ik er niet heel blij mee, want je moet het wel tijdens de training uitproberen. En dat kost toch kostbare trainingstijd, het kan zelfs ten koste gaan van je coördinatie.” Marc Tuitert reed in de zomer een wereldrecord. “Dat lijkt gek, maar dat heeft te maken met de warmte, daar reageert je lichaam vaak heel goed op. Dan ben je veel soepeler dan in de winter. Bovendien is schaatsen een coördinatiesport, als je dat veel achter elkaar doet zoals in de winter, dan zijn toptijden bijkans onmogelijk. Ik sluit niet uit dat EK’s en WK’s over een paar jaar in de zomermaanden worden gehouden.” “Mijn opvolger rijdt nog niet rond. Ja, Marc Tuitert rijdt wel hard. In Calgary. Niet in Nederland. Tot op heden beheerst de oude garde de wedstrijden. Ik ben niet onder de indruk van Marc Tuitert, ik zie in hem niet mijn opvolger.” ■


Postuum eerbetoon: supporters kiezen

Epi Drost Twentespeler van de eeuw Gerechtigheid bestaat nog. Op een drukbezocht gala in Markelo werd Epi Drost postuum tot FC Twentespeler van de eeuw uitgeroepen. De flamboyante libero van weleer vergaarde 447 van de 1133 ingebrachte stemmen en bleef Jan Jeuring (126 stemmen) en Jan van Halst (105) meer dan een straatlengte voor. Namens de veel te vroeg overleden ‘Mister FC Twente’ nam zijn broer Gerard Drost de prijs in ontvangst. Kees Rijvers werd met grote overmacht gekozen tot ‘Coach van de Eeuw’.

(door Eddy van der Ley)

Epi Drost. Zie hem excelleren en de tijd verstild voor een moment. Wapperende manen, het nummer 22 op de rug en penetreren maar, met alle risico’s vandien. Epi Drost voetbalde zoals hij leefde: vol avontuur, bravoure en nonchalance.

Het dreef coaches tot wanhoop met zijn aanvallende missies, maar per saldo leverde Drost - boegbeeld van het succesvolle FC Twente uit de jaren ’70 - zonder twijfel meerwaarde op. Niet voor niets schopte hij het tot de status van international.

Voetbalklassieker De verkiezing tot FC Twente-speler van de eeuw werd een nostalgische reflectie van 35 jaar FC Twente. “Omdat FC Twente met een tweede plaats, zeven derde plaatsen, een UEFA-Cup finaleplaats en een bekerwinst een echte voetbalklassieker is geworden, vonden we een dergelijk initiatief gepast,” expliceert Geert-Jan Bittink namens het organiserende Markvogels Sportpromotion. Dat viel ook af te leiden uit de respons: liefst 1133 supporters van de Enschedese club brachten hun stem uit.

Duvelstoejager Dat Epi Drost tot winnaar werd gekozen, wekte geen verwondering, zoals het even-

45

min verrassend mocht heten dat de top-5 vier spelers uit de jaren ’70 voortbracht. De buffelende spits Jan Jeuring werd tweede, de clowneske middenvelder Eddie ‘de Keu’ Achterberg vierde en Twents recordinternational Theo Pahlplatz (13 caps) vijfde. Wel verrassend was de hoge notering van Jan van Halst, een speler die in 1994 nog te licht werd bevonden door zijn toenmalige trainer Issy ten Donkelaar. In de periode daarna toonde Van Halst diens ongelijk aan en groeide hij al corrigerend, schoffelend en knokkend uit tot de onbetwiste leider van FC Twente. In de zomer van 1999 kreeg duvelstoejager Van Halst de erkenning die hij verlangde: het grote Ajax lijfde hem in.

Publiekslieveling Op de zesde plek in de verkiezing eindigde de huidige hoofdtrainer Fred Rutten, als speler een begenadigd libero. Hij kreeg 56 stemmen, vier meer dan de vleugelspits met wie hij in het begin van de jaren tachtig samenspeelde: Manuel Sanchez Torres. De Almelose Spanjaard, de ultieme publiekslieveling, bleef die andere publieksspeler, Youri Mulder (28 stemmen), voor. Als negende eindigde de huidige Barcelonees Ronald de Boer (27) en als tiende Kick van der Vall (23). De rest van de uitslag luidde: 11. Dick van Dijk (23), 12. Frans Thijssen (15), 13. Arnold Muhren (14), 14. Hallvar Thoresen (13), 15. Willem de Vries (12), 16. Piet Schrijvers (11), 17. Theo Snelders (6), 18. Rene Notten (1). Tot Twente-coach van de eeuw werd Kees Rijvers gekozen. De succestrainer uit het begin van de jaren zeventig vergaarde 735 stemmen en bleef daarmee Spitz Kohn (242) en Hans Meyer (156) mijlen voor. Ook in dit geval was gerechtigheid troef, want de grote kleine man met het onafscheidelijke petje stond aan de basis van de grote FC Twente-successen. Dat zijn kwaliteiten niet onopgemerkt bleven, bleek nadien wel. Rijvers schopte het tot bondscoach en trainer van PSV. ■


a d v e r t o r i a l

Versterk uw concurrentiepositie

Zet Sp.OED achter elektronisch zakendoen Sinds een Esso-benzinestation een presentatie op het Internet heeft, is de omzet is met 10% gestegen. De ondernemer biedt zijn klanten via zijn site iets extra’s. Wanneer zij vóór 14.00 uur elektronisch een boodschappenlijstje inleveren, staat hun bestelling na 16.00 uur voor het ophalen. De artikelen komen uit een supermarkt om-de-hoek, waarmee de ondernemer goede afspraken maakte. De omzetstijging van het benzinestation zelf is toe te schrijven aan het feit dat de klant die zijn bestelling haalt ook nog even de auto vol tankt. De klanten zijn bovendien trouwe klanten geworden, terwijl de totale investering nog geen ƒ 1.000,- bedroeg. “Elektronisch zakendoen kan ondernemers voordelen bieden. Maar het Nederlandse bedrijfsleven loopt achter ten opzichte van andere landen in Europa. Daarom is het ministerie van Economische Zaken het Stimuleringsprogramma Opkomst Elektronische Diensten (Sp.OED) gestart,” aldus Carlos Silva dos Santos. “Het programma, waar Syntens uitvoering aan geeft, biedt ondernemers praktische steun bij het gaan gebruiken van elektronische media bij het zakendoen.” De adviseur van Syntens vervolgt: “De onderneming die aan Sp.OED gaat meedoen, kan in ieder geval rekenen op een gratis scan en twee tot drie dagen gratis advies. Met behulp van de scan brengen we bedrijfsprocessen in beeld en kunnen we analyseren op welke wijze de onderneming profijt kan hebben van elektronisch zakendoen. Wanneer blijkt dat er een specialist nodig is om de mogelijkheden verder te onderzoeken of uit te werken, dan brengt Syntens de onderneming in contact met de juiste deskundigen. Afhankelijk van de complexiteit van de vraag kan de deskundige één, drie of vijf dagen tegen gereduceerd tarief worden ingehuurd. De eigen bijdrage bedraagt maximaal ƒ 2.000,-. Voor deelnemers aan Sp.OED organiseren we het komende jaar ook verschillende workshops, zodat ze in de praktijk kunnen kennismaken met de mogelijkheden van elektronische diensten.”

Kleine aanpassingen “Grote winst is te behalen in de communicatie tussen bedrijven. Zij kunnen met behulp van bijvoorbeeld Internet of EDI (electronic data interchange) direct bekijken of een artikel op voorraad is of bestellingen plaatsen. Dat werkt sneller, voorkomt misverstanden, fouten of overbodig grote voorraden. Maar bij electronisch zakendoen

Syntens, Innovatienetwerk voor ondernemers Postbus 5503 7500 GM ENSCHEDE Helpdesk 0800 099 11 89 (gratis) Telefoon (053) 484 98 00 Telefax (053) 484 98 10 E-mail [email protected] E-mail helpdesk [email protected]

kun je ook denken aan andere, kleine aanpassingen in de werkwijze. Een reisbureau dat reserveringen print en per fax naar een touroperator verzendt, kan zich bijvoorbeeld al werk besparen door direct vanuit de computer te faxen. En een bureau op het gebied van werving en selectie creëert nieuwe mogelijkheden door de advertentie die in de krant komt ‘met een druk op de knop’ door te plaatsen naar zijn Internetpagina. De eerste resultaten van deelname aan Sp.OED zijn heel concreet. Het programma is midden 1998 gestart en zal doorlopen tot in het jaar 2000, dus bedrijven hebben nog volop gelegenheid om mee te doen.”

Innovatie Wilt u specifiek informatie inwinnen over Het project Sp.OED of daaraan deelnemen? Neem dan contact op met Ing. Carlos Silva dos Santos. Er is een brochure over het project en u kunt tevens informatie inwinnen via Internet www.sytens.nl. Syntens ondersteunt u met dit en vele andere projecten en activiteiten bij innovatie in de meest brede zin van het woord. Met als doel door vernieuwing en verbetering uw concurrentiepositie te versterken. Bij Syntens, Innovatienetwerk voor ondernemers, werken deskundige adviseurs, die snel, praktisch en strikt vertrouwelijk te werk gaan.

BOUWNIJVERHEID

Bouwnijverheid opleiding ◆ V.V.B.A. & Omstreken Veldkampsweg 24, 7605 AP ALMELO TEL: 0546 - 82 80 52 / FAX: 0546 - 82 06 15 Contactpersoon: dhr. E.J. Tjeerdsma

Dakbedekking ◆ Boll Dakgroep bv Het Lenfert 92, 7547 SP ENSCHEDE TEL: 053 - 4315222 / FAX: 053 - 4310205 Contactpersoon: dhr. J. Vronik ◆ Nicon Dakbedekkingen BV IR. E.L.C. Schiffstraat 51 7547 RE ENSCHEDE TEL: 053 - 4311766 / FAX: 053 - 4322217 Contactpersoon: dhr. E. Nicolaas / dhr. J.J.W. Bos

GROOTHANDEL EN HANDELSBEMIDDELING ◆ Carel Lurvink BV Boddenkampstraat 2e-4-6, 7514 AZ ENSCHEDE TEL.: 053-4344343 / FAX: 053-4337105 Contactpersoon: dhr. C. Lurvink Gespecialiseerd in: schoonmaak-, schilders- en veiligheidsartikelen E-mail: [email protected] i Website: www.carellurvink.nl ◆ Damixa Nederland B.V. Bedrijvenweg 3a, 7442 CX NIJVERDAL TEL: 0548-632632 / FAX: 0548-63264 Contactpersoon: dhr. G. Broërken E-mail: [email protected] i Website: www.damixa.nl Gespecialiseerd in: Sanitair- en Keukenkranen en Badkameermeubelen ◆ Electro Automatisering Smelt Twekkeler Es 7, 7547 ST ENSCHEDE Postbus 411, 7500 AK ENSCHEDE TEL. 053 - 4846666 / FAX. 053 - 4846699 Contactpersoon: dhr. B.H.G. Nijmeijer

Kraanverhuur ◆ Van Wezel Kraanverhuur B.V. Diamantstraat 20 Postbus 341 7550 AH HENGELO (postbus) TEL: 074-2454545 / FAX: 074-2454400 Contactpersoon: dhr. Ir. Ing. H.P. ter Hoff

Wegenbouw ◆ Ballast Nedam Grond en Wegen, Rayon Overijssel Postbus 394, 7440 AJ NIJVERDAL TEL: 0548 - 618200 / FAX: 0548 - 618215 Contactpersoon: dhr. J.C. van Nijen

FINANCIËLE INSTELLINGEN ◆ Groene Land Verzekeringen Postbus 631 8000 AP ZWOLLE TEL: 038-4566930 / FAX: 038-4567600 Contactpersoon: dhr. Frank Kroeze E-mail: [email protected] i Website: www.groeneland.nl Gespcialiseerd in: financiële dienstverlening ◆ Scharenborg & Rijckenberg Lasondersingel 98 7514 BV ENSCHEDE TEL: 053 - 4349435 / FAX: 053 - 4349436 Contactpersoon: dhr. Ton Hakvoort Gespecialiseerd in: Verzekeringen, Pensioenen, Employé Bénefits E-mail: [email protected]

Assurantiën/risicobeheer ◆ Spekschate Assurantiën bv Grotestraat 216 7622 GT BORNE TEL: 074 - 2664455 / FAX: 074 - 2660202 Contactpersoon: dhr. R.R. Spekschate

Wijnimporteurs ◆ Heisterkamp Wijnkopers / Het Wijngebouw Eerste Stegge 2 7631 AE OOTMARSUM TEL: 0541 - 292222 / FAX: 0541 - 292024 Contactpersoon: dhr. Jan Herbrink ◆ Redeker Horeca groothandel b.v. Gruttostraat 81, 7471 ER GOOR TEL.: 0547-272645 / FAX: 053-260202 Contactpersoon: dhr. Van Regteren

HORECA ◆ AC Hotel Holten Langstraat 22, 7451 ND HOLTEN TEL. 0548 - 362680 / FAX. 0548 - 264550 Contactpersoon: mevr. H. Olthuis-van Arsen ◆ De Assinkhof Hengelosestraat 437, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 435 35 31 / FAX: 053 - 433 00 25 Contactpersoon: dhr. J. Assink ◆ De Twentsche Schouwburg NV Langestraat 49, 7511 HB ENSCHEDE TEL: 053-4858585 / FAX 053-4858590 Contactpersoon: mevr. J. Postma Gespecialiseerd in: theater/muziek/ feesten/congressen E-mail: [email protected] ◆ Best Western Dish Hotel Enschede Boulevard 1945, nr. 2, 7511 AE ENSCHEDE TEL: 053 - 4866666 / FAX: 053 - 4353104 ◆ Conferentiehotel Drienerburght Drienerlolaan 5 7522 NB ENSCHEDE TEL: 053 - 4331366 / FAX: 053 - 4356770 Contactpersoon: mevr. M.J.F. Schmand ◆ Hotel Conferentiecentrum Het Witte Huis Grotestraat 262, 7622 GW BORNE TEL: 074-2671616 / FAX: 074-2665385 Contactpersoon: dhr. C.J. de Vos

GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG

Home pages van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het speciale symbooltje

◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304, 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

◆ A-Meat-Service BV De Giem 16, 7547 SV ENSCHEDE TEL: 053 - 4322210 / FAX: 053 - 4304233 Contactpersoon: dhr. W. Achterberg Gespecialiseerd in: beter IKB varkensvlees

◆ AON Hudig Hengelo BV Makelaars in Assurantiën & Risico-Adviseurs Beursstraat 1a, 7551 HP HENGELO TEL: 074 - 2423355 / FAX: 074 - 2434970 Contactpersoon: dhr. S. Roodenburg E-mail: [email protected] ◆ Rabobank Losser Brinkstraat 2 7581 GC LOSSER TEL: 053 - 5372222 / FAX: 053 - 5387725 Contactpersoon: mr. ing. J.H. Zandbergen ◆ Snelder-Zijlstra Assurantiën B.V. Hoedemakerplein 1 7511 JR ENSCHEDE TEL: 053 - 4852222 / FAX: 053 - 4317193 Contactpersoon: dhr. J.H. Meijer

◆ Arbo Unie Oost-Nederland Haven NZ 39 7606 ES ALMELO Postbus 480, 7600 AS ALMELO TEL: 0546 - 822022 / FAX: 0546 - 813161 Contactpersoon: drs.ir. P. Staal, alg. dir. ◆ Benefit stabiliteit in bewegen Prinsenstraat 1, 7607 JC ALMELO TEL: 0546-538050 / FAX: 0546-539950 Contactpersoon: D.W.H. Bosch E-mail: [email protected] ◆ De Twaalf Provinciën Spoorstraat 50 7551 CA HENGELO TEL: 074 - 2552727 / FAX: 074 - 2552700 Contactpersoon: dhr. R.E. Hoving Account Manager i Website: www.d12p.nl Gespecialiseerd in: Arbozorg

Lastechniek

Vlees

Verzekeringen

Arbodiensten

◆ Herman Kühlkamp Kelvinstraat 14, 7575 AS OLDENZAAL TEL: 0541 - 522221 / FAX: 541 - 522222 Contactpersoon: mevr. Y. Kühlkamp

◆ Herin Lichttechniek Kalanderstraat 20A 7461 JM RIJSSEN TEL.: 0548-541861 / FAX: 0548-541862 Contactpersoon: dhr. H. Tijhuis Gespecialiseerd in: verlichting E-mail: [email protected]

◆ Rabobank Twenterand Johan Frisostraat 14, 7442 MB NIJVERDAL TEL: 0548 - 631111 / FAX: 0548 - 631119 ◆ Rabobank Losser Brinkstraat 2, 7581 GC LOSSER TEL: 053 - 5372222 / FAX: 053 - 5387725 Contactpersoon: dhr. A.B.J. Winkelman

◆ Alferink BV Installatietechniek Industriestraat 71 7482 EW HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5724305 / FAX: 053 - 5727725 Contactpersoon: dhr. H. Alferink ◆ Ezendam Installatie Techniek Wegtersweg 14-2 7556 BR HENGELO TEL: 074 - 2913008 / FAX: 074 - 2911983 Contactpersoon: dhr. H.A. Ezendam ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18 7666 LB FLERINGEN TEL: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected] i Website: www.euregionet.com/#loohuis

Hout en tuinartikelen

Verlichting

Banken

Installatiebedrijven

Appendages ◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304, 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

47

IKTelgids

◆ Aannemingsbedrijf J.A. Droste BV Wegtersweg 7 - 23, 7556 BP HENGELO TEL: 074 - 2551555 / FAX: 074 - 2430955 Contactpersoon: dhr. C. Engberink Gespecialiseerd in: woningen utiliteitsbouw E-mail: [email protected] ◆ Bolderink Installatiebedrijven Enschede BV H. ter Kuilestraat 131, 7547 BC ENSCHEDE Postbus 179, 7500 AD ENSCHEDE. TEL: 053 - 4316712 / FAX: 053 - 4306033 Contactpersoon: dhr. O. Bolderink ◆ Bossink Bouw BV Roomweg 256, 7523 BW ENSCHEDE Postbus 601, 7500 AP ENSCHEDE TEL: 053 - 4337175 / FAX: 053 - 4333275 Contactpersoon: dhr. P. Silderhuis ◆ Janssen de Jong Plancoördinatie B.V. Postbus 572, 7550 AN HENGELO TEL: 074-2500800 / FAX: 074-2918521 Contactpersoon: dhr. A.J. Kleinjan Gespecialiseerd in: projectontwikkeling bouw E-mail: [email protected] i Website: www.jajo.com ◆ Nelissen Van Egteren Bouw Twekkeleres 49 7547 ST ENSCHEDE TEL: 053 - 4322341 / FAX: 053 - 4319968 Contactpersoon: dhr. B.J. van Spijker ◆ Novicon Beheer B.V. Sacharovstraat 4 7575 EA OLDENZAAL TEL: 0541-573030 / FAX: 0541-573031 Contactpersonen: G. Vehof / H. Vos Gespecialiseerd in: Staalbouw - Dak- en Gevelbekleding E-mail: [email protected] i Website: www.novicon.nl ◆ Schildersbedrijf Wissink BV Grotestraat 105, 7471 BM GOOR TEL.: 0547-272720 / FAX: 0547-272212 Contactpersoon: dhr. H.J. Vaneker Gespecialiseerd in: schilder- + glaswerken E-mail: [email protected] i Website: www.forag.nl/wissink ◆ Ten Tije Groep B.V. Haaksbergerstraat 35-39 7555 HB HENGELO TEL: 074-2454040 / FAX: 0874-2454045 Contactpersoon: dhr. W.Th.J. Brantjes Gespecialiseerd in: (ver)bouw & bouwontwikkeling E-mail: [email protected] ◆ Unica Installatiegroep BV Postbus 623 8000 AP ZWOLLE TEL.: 038 - 4560406 / FAX: 038 - 4560408 Contactpersoon: dhr. ir. D. van Vliet Gespecialiseerd in: technische installaties E-mail: [email protected] i Website: www.unica.nl

◆ Weber Installatie Technieken bv Wegtersweg 37 7556 BP HENGELO TEL: 074 - 291 28 67 / FAX: 074 - 243 91 39 Contactpersoon: de heer G.W. Kolthoff

r oo de v in ales 52 g in iaS 52 eld ed 45 rm M - 2 ve Bel 74 Uw s?: f: 0 id e lg ri Te ta IK het

Dé telefoongids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.euregionet.com

i

, zijn ook te vinden via www.euregionet.com.



Metaalverwerkend bedrijf GOMA B.V., Hengelo (G)

Ondernemen in het groen Als je van Hengelo (G) over de provinciale weg naar Ruurlo rijdt, zie je hoe de Achterhoek dat credo letterlijk vorm geeft. Rechts van de weg, direct achter café De Zandheuvel, liggen de bedrijfshallen van GOMA B.V. Een modern, succesvol metaalbedrijf, mooi verscholen in het Achterhoekse. “Hier stond oorspronkelijk de eerste bedrijfshal van GOMA, “de OK1,” lacht algemeen directeur Foppe Atema, als we vanuit zijn kantoor aan een rondje door de fabriek beginnen. “OK” staat voor ‘old kippenhok’. We lachen er nu om, maar dat was wèl de praktijk.” Gerrit Oortgiesen begon zijn bedrijf in ’62 samen met de heer Teunissen in een oude schuur in de achtertuin van café De Zandheuvel. En ze pakten letterlijk alles aan op metaalgebied. Vandaar dat de officiële naam Gerrit Oortgiesen Machines en Apparaten - in de volksmond al gauw veranderde in ‘Gerrit Oortgiesen Maakt Alles’. Maar in de jaren ’60 al kwam toch het oude vak van gereedschapmaker van de beide heren weer boven drijven. Nu, dik 35 jaar later, maakt GOMA nog steeds stempels in eigen huis. “We hebben op dat gebied een enorme know-how opgebouwd en zijn vooral sterk in volg-snij/buigstempels en in grote stempels.” In 1974 bood GOMA werk aan tien mensen en werd een eerste productiehal gebouwd. GOMA begon zijn weg te vinden in de wereld van het metaal, maar kreeg ook te maken met een toenemende nadruk op flexibiliteit en snelheid. Begin jaren ’80, toen het bedrijf inmiddels werk bood aan 25 mensen, investeerde GOMA daarom in een eerste CNC-machine. “Het begin van een nieuw tijdperk,” noemt Atema deze stap. “We konden kleinere series aan, gingen daardoor naast rollen ook vlakke plaat verwerken en verkortten de doorlooptijd. Dat leverde veel werk op. Daar droeg ook de aanschaf van een eerste lasersnijmachine in ’87 aan bij. Begin jaren ’90 zaten we al met al opeens op 80 medewerkers.”

Strategie “We hebben best reden om tevreden terug te kijken, maar tegelijkertijd zijn we sterker dan ooit bezig met onze positie in de markt, met strategie, met het maken van keuzes. Tot een paar jaar gele-

den ‘overkwamen’ ons dingen. We grepen wat langskwam. En dat was nogal wat. Na een strategische heroriëntatie bewerken we nu gericht en pro-actief een beperkt aantal marktsegmenten. We willen niet van alle markten thuis zijn. Dat kàn eenvoudigweg ook niet meer. Wil je professionaliseren, dan moet je kiezen. Wij concentreren ons strategisch op de markten voor magazijnstellingen, verkeer en parkeren en verwarming. Daar hebben we ervaring opgedaan en die markten passen bij ons.”

Omslag Door het heft zelf in handen te nemen, kan GOMA haar activiteiten veel beter sturen. “Een kwestie van mindsetting,” legt Atema uit. “En dat is niet iets wat je even van de ene op de andere dag realiseert. Het betekent ook dat je je strategie niet direct verlegt, als het even tegenzit, ook al is de verleiding dan erg groot. ‘Are you professional or just lucky in the game?’ daar gaat het om.” Het definiëren van markten was een belangrijke stap voor GOMA. Niet minder belangrijk is de nadruk die het bedrijf legt op kwaliteit en kostenbeheersing. Atema: “We zitten midden in een omslag in de organisatie van klantgericht naar marktgericht. Als toeleverancier moeten wij voortdurend over de hoofden van onze klanten

naar hun markten kijken. Kostenbeheersing willen we onder meer bereiken door op alle niveaus een stap vooruit te denken. Wat zijn de consequenties van wat jij nu doet?”

Lakkerij Atema: “In onze strategie paste de uitbreiding van GOMA met een eigen lakkerij. Voorheen ging dat werk allemaal de deur uit, met alle logistieke gevolgen en kostennadelen van dien. Daarmee prezen we ons een beetje uit de markt. We verloren offertes doordat we hoger aan de prijs zaten en doordat onze doorlooptijd langer was. De lakkerij biedt extra werkgelegenheid voor 10 à 15 mensen.”

Geautomatiseerd magazijn In de strijd om de klant - en sámen met de klant om de markt - zet GOMA unieke middelen in. Neem de volledig geautomatiseerde materiaalopslag. In stellingen die reiken tot aan het plafond ligt plaatmateriaal van alle mogelijke diktes dat volledig computergestuurd bij het juiste bewerkingstation wordt afgeleverd. In de nabije toekomst komt ook een deel van de bewerkingen (lasersnijden, kanten, buigen) voor rekening van de robot. Aan- en afvoer van materialen en de tussentijdse bewerkingen verlopen dan vrijwel helemaal geautomatiseerd.

◆ Landgoed de Wilmersberg Rhododendronlaan 7, 7587 NL DE LUTTE TEL: 0541 - 585555 / FAX: 0541 - 585565

Vergaderaccommodaties ◆ Van der Valk Hotel Hengelo Bornsestraat 400, 7556 BN HENGELO TEL: 074 - 2555055 / FAX: 074 - 2555010 Contactpersoon: dhr. P.A. van der Valk ◆ Theaterhotel Hengelo Schouwburgplein 1, 7607 AE ALMELO TEL: 0546-810061 / FAX: 0546-821665 Contactpersoon: dhr. R.J. Becker Gespecialiseerd in: theater, hotel, restaurant en congrescentrum E-mail: [email protected] i Website: www.theaterhotel.nl

INDUSTRIE

Aandrijftechniek ◆ Kuil Nicos, Hengelosestraat 304 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers ◆ Maxon Motor Benelux B.V. De Giem 22, 7547 SV ENSCHEDE TEL: 053 - 4320566 / FAX: 053 - 4303665 Contactpersoon: dhr. J. Borghuis ◆ Rotor BV Mors 2 , Postbus 45 , 7150 AA EIBERGEN TEL: 0545 - 464640 / FAX: 0545 - 475065 Contactpersoon: mw. A.C. Mulder

Aannemers ◆ Aannemersbedrijf Gebr. Scharenborg Tolstraat 4, 7482 DB HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5721466 / FAX: 053 - 5729417 Contactpersonen: dhr. G.H.M. Scharenborg, dhr. H.G.J. Scharenborg

Vlees

◆ Holec Holland N.V. Europalaan 202 , 7559 SC HENGELO TEL: 074-2469111 / FAX: 074-2464444 Contactpersoon: dhr. T.A. de Haan ◆ Odink & Koenderink B.V. Parallelweg 10, 7482 CA HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5730303, FAX: 053 - 5726315 Contactpersoon: dhr. M.G.H. ten Thije Boonkkamp ◆ BV Twentsche Kabelfabriek Postbus 6, 7480 AA HAAKSBERGEN Spinnerstraat 15, 7481 KJ HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5732255 / FAX: 053 - 5732184 Contactpersoon: dhr. F.M. Reijken

◆ Weyl Beef Products B.V. Het Lenfert 74 , 7547 SP ENSCHEDE TEL: 053 - 4864444 / FAX: 053-4864400 Contactpersonen: mevr. W. Groener, mevr. A. Veenstra Gespecialiseerd in: vleesverwerking E-mail: [email protected] i Website: www.weyl.com

Electrische energietechniek ◆ Holec Holland NV Tuindorpstraat 61, 7555 CS HENGELO TEL: 074 - 2469111 / FAX: 074 - 2464444

Interieurbouw ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1, 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813 Contactpersoon: dhr. H.A.J. Homan

◆ MediaSales Nederland bv Anninksweg 50 7557 AH HENGELO Postbus 702 7550 AS HENGELO TEL: 074 - 245 52 52 / FAX: 074 - 2503513 Contactpersonen: dhr. J.W. Achterberg dhr. R.H.M. Staal

◆ FRAMI® - FRIESACHER B.V. Bedrijvenpark Twente 54, 7602 KC ALMELO TEL: 0546 - 576355 / FAX: 0546 - 575345 Contactpersoon: S. de Grave

Lichtreclame en neon ◆ Letter Licht Ned, Graveertechniek Ned bv Granaatstraat 24, 7554 TR HENGELO TEL: 074 - 2455050/FAX: 074 - 2426088 Contactpersoon: dhr. D. Vermaas ◆ M.E. Graphics Lichtreclame & Neon BV Twekkeler-Es 5, 7547 ST ENSCHEDE TEL: 053 - 4311178 / FAX: 053 - 4305065 Contactpersoon: dhr. P. Egberink

Zeefdrukkerijen ◆ A 1 Printservice Olieslagweg 120, 7521 JG ENSCHEDE TEL: 053 - 4302520 / FAX: 053 - 4317247 Contactpersoon: dhr. W. Rozema E-mail: [email protected] i Website: www.a1-printservice.com

◆ Machinefabriek Bouman b.v. Postbus 68, 7600 AB ALMELO TEL: 0546 - 862468 / FAX: 0546 - 861039 Contactpersoon: dhr. Ing. A. Wessels Gespecialiseerd in: machinefabriek en externe montage E-mail: [email protected] i Website: www.bouman.nl

Woning- en Bedrijfsmakelaars ◆ Dekkers Garantiemakelaars en Bedrijfsmakelaars Enschedesestraat 68, 7551 EP HENGELO TEL: 074 - 2915700 / FAX: 074 - 2918000 Contactpersoon: dhr. A.H. Dekkers

Metaalindustrie

MILIEUDIENSTVERLENING

◆ Flexovit Nederland B.V. Groenloseweg 28, 7151 HW EIBERGEN Postbus 10, 7150 AA EIBERGEN TEL.: 0545 - 471766 / FAX: 0545 - 474605 Contactpersoon: dhr. W. van den Berghe E-mail: [email protected] ◆ Galvano Hengelo B.V. Zuidelijke Havenweg 40, 7554 RR HENGELO TEL.: 074 - 2483938 / FAX: 074 - 2484070 Contactpersoon: dhr. P.I.M. Bebseler Gespecialiseerd in: galvanotechniek E-mail: [email protected] ◆ Precision Sheet Metal B.V. Goudstraat 70, 7554 NE HENGELO TEL: 074 - 2554040 / FAX: 074 - 2554055 Contactpersoon: dhr. S. Zandstra ◆ Staalbouw Ter Huurne BV Nijverheidstraat 3, 7482 GZ HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5727475 / FAX: 053 - 5721263 Contactpersoon: dhr. J.L.G. Ter Huurne

Bodemonderzoek/sanering ◆ Verhoeve Groep/Verhoeve Milieu bv Lansinkesweg 4, 7553 AE HENGELO TEL: 074 - 2555666 / FAX: 074 - 2503215 Contactpersoon: mevr. ing. I.M. Bruns

Milieuadvies- en onderzoekbureaus ◆ Boluwa Eco Systems BV Rigtersbleek-Aalten 4, 7621 RB ENSCHEDE TEL: 053 - 4326080 / FAX: 053 - 4310330 Contactpersoon: dhr. M.M. Groenendijk ◆ Geofox BV Eektestraat 10-12, 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL.: 0541 - 585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker

Beroeps/bedrijfskleding

Drukkerijen

Productie machines en apparaten

◆ Drukkerij ENED Oudestraat 15, 7161 DS NEEDE TEL: 0545 - 291375 / FAX: 0545 - 293144 Contactpersoon: dhr. G.H. Wormgoor ◆ Hassink Drukkers bv Handelsstraat 1, 7482 GW HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5721777 / FAX: 053 - 5726275 Contactpersoon: dhr. W.J. Hassink

Electronicabedrijven ◆ Hollandse Signaalapparaten BV Zuidelijke Havenweg 40, 7554 RR HENGELO TEL: 074 - 2488111 / FAX: 074 - 2425936 Contactpersoon: dhr. drs. F.J. Engel

ONDERWIJS

◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a, 7551 HP EIBERGEN TEL: 0545 - 472052 / FAX: 0545 - 474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis

Bedrijfsopleidingen/advies ◆ Cascander Consult, Support in change Amarilstraat 24, 7554 TV Hengelo TEL: 074-2504060 / FAX: 074-2503838 Contactpersoon: dhr. T.J. Ekens E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: verbeteren inzetbaarheid van personeel ◆ Centrum Vakopleiding César Franckstraat 1 7604 JE ALMELO TEL: 074 - 2557800 / FAX: 074 - 2557840 Contactpersoon: dhr. F.G.M. Holtkamp ◆ Parity Solutions Hengelosestraat 705 7500 AM ENSCHEDE TEL.: 053-4836560 / FAX: 053-4836561 Contactpersoon: dhr. Ing. R.F.M. Baks Gespecialiseerd in: automatiserings- en computeropleidingen

◆ Kiekens Products B.V. Postbus 99, 7600 AB ALMELO TEL: 0546-871555 / FAX: 0546-871985 Contactpersoon: Ten Doeschate Gespecialiseerd in: luchttechniek E-mail: [email protected] i Website: www.kiekens-products.com

Tampondrukkerij ◆ A1 Printservice Olieslagweg 120, 7521 JG ENSCHEDE TEL: 053 - 4302520 / FAX: 053 - 4317247 Contactpersoon: dhr. W. Rozema E-mail: [email protected] i Website: www.a1-printservice.com


49

MAKELAARDIJ, EXPLOITATIE ONROEREND GOED

Machinefabrieken

Metaal recycling

◆ Pluimveeverwerkende industrie Hermelink Denekamp BV Hanzeweg 7 7591 BK DENEKAMP TEL: 0541 - 352193 / FAX: 0541 - 351462 Contactpersoon: dhr. J.A.M. Overvelde ◆ Zwanenberg Food group b.v. Sluisweg 7 7602 PR ALMELO Postbus 40 7600 AA ALMELO TEL: 0546 - 875555 / FAX: 0546 - 871285 Contactpersoon: dhr. R. Lotgerink

Wervingsbureaus

Interne transportsystemen

◆ EHCO-KLM Kleding NV Strootsweg 16 7547 RX ENSCHEDE Postbus 78, 7500 AB ENSCHEDE TEL: 053 - 4800300 / FAX: 053 - 4800301

Voedingsmiddelenindustrie

IKTelgids

◆ DSM Engineering Plastic Products Nederland B.V. Anth. Fokkerweg 2, 7602 PK ALMELO Postbus 59, 7600 AB ALMELO TEL. 0546 - 877777 / FAX. 0546 - 860796 Contactpersoon: dhr. H. Hoekstra Gespecialiseerd in: Rubber- en kunststofproducten ◆ Indugas - Rhee bv Twekkeler Es 8, 7547 SM ENSCHEDE TEL: 053-4803380 / FAX: 053-4307232 Contactpersoon: Dhr. M.J.M. Buterowe E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Industriële en vloeibare gassen ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18, 7666 LB FLERINGEN TEL.: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek ◆ Unipro BV Industriestraat 15, HAAKSBERGEN Postbus 33, 7480 AA HAAKSBERGEN TEL: 053-5737373 / FAX: 053-5737333 E-mail: [email protected] Contactpersoon: afdeling verkoop Gespecialiseerd in: kunstharsvloeren ◆ Werk en Vakmanschap Bornsestraat 1E, 7556 BA HENGELO TEL.: 074 - 2507200 / FAX: 074 - 2507210 Contactpersoon: dhr. R. Bruns Gespecialiseerd in: flexibiliteit van gekwalificeerde arbeid E-mail: [email protected] i Website: www.interstroom.nl/~werkenvakmanschap

Electrotechnische industrie



i




SBM Bouwmanagement neemt alle ‘bouwzorgen’ over Het ingenieursbureau SBM Bouwmanage-

SBM Bouwmanagement voerde uiteraard ook de directie over het eigen opvallende pand.

ment, met de hoofdvestiging op het bedrijventerrein Twentepoort Oost in Almelo, profileert zich als hét onafhankelijke bouwmanagementbureau van Nederland. SBM heeft geen enkele binding met architecten, aannemers en andere uitvoerenden in de bouwwereld, maar opereert volledig als verlengstuk van de opdrachtgever.

Vanuit deze onafhankelijke positie is het bureau in 1999 gegroeid van 14 naar 20 medewerkers. Hoofd commerciële zaken bij SBM, Sven Alink, verwacht dat deze explosieve groei ook in 2000 zal doorzetten. Zeker nu SBM - na een kantoor in Arnhem - ook vanuit Amsterdam gaat opereren. “Wij bieden ondersteuning die een opdrachtgever veel geld en zorgen bespaart en hem tegelijkertijd de vrijheid laat om de eigen partijen te kiezen. En dat is een product dat zich goed verkoopt!” Nieuwbouw is voor elke ondernemer zowel een troetelkindje als een opeenstapeling van zorgen. Het gaat immers om de bouw van het ‘eigen’ onderkomen, maar is tegelijkertijd een activiteit die ver af staat van de eigen core business. SBM neemt de directie over de bouw over en zorgt voor de planning, de procesbewaking en het afstemmen van de verschillende werkzaamheden op elkaar. Daarnaast - en dat is zeker niet onbelangrijk weten de mensen van SBM door het inschakelen van de juiste deskundigen en adviseurs ook grote financiële besparingen te realiseren. SBM werkt alleen voor opdrachtgevers van bouwprojecten: bedrijven, instellingen, projectontwikkelaars, en - in toenemende mate gemeenten. “Wij nemen in deze gevallen de directie over van de opdrachtgever. Dat betekent niet alleen het zorgen voor een optimale samenwerking tussen de verschillende partijen en con-

trole op naleving van de planning. Wij worden in het overgrote deel van de gevallen al in de voorfase bij een project betrokken. Zowel bij het opzetten van de planning als bij de keuze van de aannemers en andere toeleveranciers.” De winst zit dus zowel in een goede planning als in het zo voordelig mogelijk inkopen van de diensten van toeleveranciers. Uiteraard betekent het inschakelen van SBM een forse reductie van het aantal uren dat een opdrachtgever er zelf in moet steken. De door SBM toegewezen projectmanager neemt immers de totale coördinatie over en is het enige aanspreekpunt voor de opdrachtgever.

Heracles Naast veel andere projecten blijft SBM Bouwmanagement in de voetbalwereld in korte tijd een uitstekende naam te hebben. Het bureau voerde niet alleen de directie over de bouw van het Polman Stadion, waarin Heracles de thuiswedstrijden speelt, maar is ook verantwoordelijk voor de nieuwe stadions van NEC (Nijmegen) en RBC (Roosendaal), uiterst complexe bouwprojecten waarin de mensen van SBM zich maximaal kunnen bewijzen. De referentielijst toont echter ook veel bedrijfspanden zoals de gebouwen van Switch in Oldenzaal, Medical Measurement Systems op het B&S-park in Enschede, de ‘Roetgerink-panden’ aan de A1 in Enter en een breed scala aan projec-

ten in Almelo. Ook het Expo Center in Hengelo, de Woonboulevard in Almelo en de nieuwe Diekmanhal in Enschede werden onder de directie van SBM gebouwd. “We hebben bijzonder goede contacten met de OOM, die ons vraagt haalbaarheids- en exploitatie-onderzoeken uit te voeren voor mogelijke nieuwkomers in de provincie. Door ons in te schakelen krijgen zij en de mogelijke nieuwkomer een onafhankelijk én deskundig advies. Bedrijven die zich in de loop der jaren onder andere in de provincie hebben gevestigd zijn: OVAKO Almelo (Zweden), Cannondale Oldenzaal (Verenigde Staten) en vanaf dit jaar Elias Jorzolino in Almelo (Portugal).

SBM Bouwmanagement Twentepoort Oost 10 7609 RG Almelo tel. 0546-851919 fax 0546-850718 e-mail: [email protected]

◆ Randstad Opleidingscentrum bv Piet Heinstraat 6, 7511 JE ENSCHEDE TEL: 053 - 4306650/ FAX: 053 - 4340695 Contactpersoon: mevr. M. Meulmeester ◆ SLO / Educaplan Postbus 2041, 7500 CA ENSCHEDE Boulevard 1945 nr. 3, ENSCHEDE TEL: 053-4840840 / FAX: 053-4307692 Contactpersoon: dhr. J. Hausmans E-mail: [email protected]

Opleidingsinstituten/onderwijs

OPENBAAR BESTUUR, OVERHEIDSDIENSTEN ◆ Gemeente Almelo Postbus 5100, 7600 GC ALMELO TEL: 0546 - 541184 / FAX: 0546 - 541199 Contactpersoon: dhr. J. Melsen ◆ Gem. Oldenzaal Postbus 354 7570 AJ OLDENZAAL TEL: 0541 - 588111 / FAX: 0541- 511763 Contactpersoon: dhr. L. Van Dijk

OVERIGE DIENSTVERLENING ◆ SOWECO N.V. Postbus 308 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 875678 / FAX: 0546 - 872295 Contactpersoon: dhr. W.Th.H. Visscher Verassend, vertrouwd, veelzijdig ◆ Tebodin BV PC Hooftlaan 56, 7552 HG HENGELO TEL: 074-24964 96 / FAX: 074-2425712 Contactpersoon: mevr. E.M. Nakken Gespecialiseerd in: engineering en consultancy

PROD. EN DISTR. VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER ◆ COGAS Postbus 71 7600 AB ALMELO TEL.: 0546 - 836660 / FAX: 0546 - 811267 Contactpersoon: dhr. H. Bijker E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: energie-adviezen en stortgasbenutting

REPARATIE GEBRUIKSGOEDEREN Autobedrijven ◆ Auto Scholing Almelo b.v. Buitenhavenweg 1 7604 PW ALMELO TEL: 0546-815490 / FAX: 0546-817519 Contactpersoon: dhr. J.C.H. Sjoers Gespecialiseerd in: Honda Automobielen

◆ Kompaktor bv Plesmanweg 6, 7602 PE ALMELO TEL: 0546 - 867634 / FAX: 0546 - 866268 Contactpersoon: dhr. P.C. van Schaik ◆ Loohuis Heftruckservice b.v. Van der Hoopweg 7, 7602 PJ ALMELO TEL: 0546 - 86 34 29 / FAX: 0546 - 86 50 58 Contactpersoon: mevrouw G.M. Loohuis-Peters

VERHUUR VAN ROERENDE GOEDEREN Horeca verhuur ◆ Mise en Place Horeca verhuur Cromhoffbleekweg 103, 7513 ET ENSCHEDE TEL: 053 - 4306391 / FAX: 053 - 4323580 Contactpersoon: dhr. K.E. Hinrichs, dhr. O. Hinrichs

Accountants

VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE ◆ Beijers autotransport & bergingsbedrijf Tinsteden 2, 7547 TG ENSCHEDE TEL: 053-4283028 / FAX: 053-4283018 Contactpersoon: Dhr. A. ter Mors E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: vervoer van auto’s

Reisorganisaties ◆ Arke Reizen, Deurningerstraat 16, 7514 BH ENSCHEDE Postbus 365 , 7500 AJ ENSCHEDE TEL.: 053-4880880 / FAX: 053-4351515 Contactpersoon: dhr. P. van Eenbergen ◆ Reisburo Brinkman Van Loenshof 84-90, 7511 NM ENSCHEDE TEL.: 053-4327485 / FAX 053-4324063 e-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. B. Brinkman ◆ OAD Reizen, Postbus 20, 7450 AA HOLTEN TEL: 0548-377958 / FAX: 0548-365035 Contactpersoon: dhr. H. Verborg

ZAKELIJKE DIENSTVERLENING ◆ Congres Associatie Twente Postbus 217, 7500 AE ENSCHEDE TEL. 053 - 4894444 / FAX. 053 - 4894442 Contactpersoon: mevr. J. A. Spierenburg E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: het organiseren van congressen en evenementen ◆ De Bleeker Groep Postbus 300, 7550 AH HENGELO TEL.: 074-2550444 / FAX: 074-2550445 Contactpersoon: dhr. B.H.J. Schwering Gespecialiseerd in: Opel/Autorent/Focwa/ Schadeherstel/Autowas ◆ Faassen Media Producties Postbus 633, 7500 AP ENSCHEDE TEL: 053-4325444 / FAX: 053-4344968 Contactpersoon:mevr. B. ten Hove-Samsom Gespecialiseerd in: film, video en multimedia E-mail: [email protected] ◆ IDG-Presto Granaatstraat 51, 7554 TN HENGELO TEL.: 074-2504565 / FAX: 074-2425738 Contactpersoon: dhr. G.A. Seiger Gespecialiseerd in: specialistische reiniging E-mail: [email protected] ◆ Multidesign Solutions IJCT Groep Hengelosestraat 705, 7521 PA Enschede TEL. 053 - 4836433 / FAX 053 - 4836444 Contactpersoon: mevr. H. Meijlis Gespecialiseerd in kantoorautomatisering Email: [email protected] i Website: www-multi-design.nl ◆ Sorg advies Postbus 3008, 7600 EA ALMELO TEL: 0546-646350 / FAX: 0546-646315 Contactpersoon: dhr. I. Te Winkel E-mail: [email protected] i Website: www.sorg.nl Gespecialiseerd in: organisatie- en personeelsadvies ◆ Stichting Kinderopvang Hellendoorn en Rijssen Postbus 304, 7440 AH NIJVERDAL Tel: 0548-623460 / FAX: 0548-612394 Contactpersoon: mevr. W.M.H. Paalman-Vloedgraven Gespecialiseerd in professionele opvang 0 - 13 jarigen ◆ V&L Informatica B.V. Palatijn 3, 7521 PN ENSCHEDE TEL.: 053 - 4341500 / FAX: 053 - 4341501 Contactpersoon: dhr. P.B. van Vliet Gespecialiseerd in: integrale ict dienstverlener E-mail: [email protected] i Website: www.vnl.nl


◆ VDN Groep b.v. Postbus 650 7600 AR ALMELO Tel.: 0546-821840 / FAX: 0546-821120 Contactpersonen: dhr. T.A.M. Evers, dhr. G. Legtenberg, dhr. B.K. Prenger Gespecialiseerd in: diverse takken personeelsmanagement E-mail: [email protected] i Website: www.vdn.nl ◆ Start Loopbaaninterventie Lansinkesweg 4/310, 7553 AE HENGELO TEL: 074-2557900 / FAX: 074-2557925 Contactpersoon: R. Langeslag i Website: www.start.nl Gespecialiseerd in: personele mobiliteit en outplacement

i

◆ GIBO Accountants en Adviseurs Visserijstraat 5 7514 BZ ENSCHEDE TEL.053 - 4322722 / FAX. 053 - 4341010 Contactpersoon: dhr. N.H. Huizing RA Gespecialiseerd in: Accountancy ◆ Eshuis Accountants & Belastingadviseurs Postbus 206 7600 AE ALMELO TEL: 0546 - 811361 / FAX: 0546 - 810611 Contactpersoon: mevr. M.M.K.A. Workel ◆ Hendriksen Accountants en Adviseurs Vestigingen in Almelo en Tubbergen Contactadres: L. von Bönninghausenstraat 23, 7651 AA TUBBERGEN TEL: 0546 - 629900 / FAX: 0546 - 629901 Contactpersonen: dhr. G. Hendriksen AA dhr. R.J. Stokkelaar AA, dhr. T.B.A. Gehring, adjunct-accountant ◆ De Jong & Laan, Accountants/Belastingadviseurs Krikkenstraat 40 7607 NK ALMELO Postbus 332, 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 836000 / FAX: 0546 - 818960 Contactpersoon: dhr. G.J. Laan E-mail: [email protected] ◆ De Kok-De Jong, accountants en adviseurs Berfloborgh, Deldenerstraat 61 7551 AC HENGELO TEL: 074 - 2425495 / FAX: 074 - 2430847 Contactpersoon: dhr. A. de Jong RA E-mail: [email protected] i Website: www.dekok-dejong.nl Gespecialiseerd in: accountancy, belastingadvies en loonadministratie ◆ De Kok-De Jong, accountants en adviseurs Bornsestraat 96 7607 KT ALMELO TEL: 0546 - 533533 / FAX: 0546 -533535 Contactpersoon: dhr. B.H. Hulshof RA E-mail: [email protected] i Website: www.dekok-dejong.nl Gespecialiseerd in: accountancy, belastingadvies en loonadministratie ◆ KPMG Postbus 830, 7600 AV ALMELO Egbert Gorterstraat 2, 7607 GB ALMELO TEL: 0546 - 850290 / FAX: 0546 - 827290 Contactpersoon: dhr. A.J.M. Oude Weernink RA E-mail: oudeweernink.andré@kpmg.nl ◆ KPMG Accountants n.v. Hengelosestraat 581 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053-4832525 / FAX:053-4832500 Contactpersoon: dhr. A.J. Voskamp E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: diverse branches ◆ NBC Martens & Partners Accountants en adviseurs Beursstraat 1b-3, 7551 HP HENGELO TEL: 074 - 242 69 55 / FAX: 074 - 291 87 20 e-mail [email protected] Contactpersoon: Dhr. H. Bonte RA ◆ OLM Accountants & Belastingadviseurs Hengelosestraat 48, 7514 AJ ENSCHEDE TEL: 053 - 4353208 / FAX: 053 - 4339844 Contactpersoon: dhr. B.J. Meijer ◆ Pricewaterhouse Coopers N.V. Diamantstraat 27554 TA HENGELO TEL: 074 - 2439055 / FAX: 074 - 2428387 Contactpersoon: dhr. drs. W.J.M. Joostink, R.A. dhr. M.E. Meinders, R.A. ◆ Ten Kate & Huizinga accountants, belastingadviseurs, consultants Boulevard 1945 nr. 30 Postbus 2323 7500 CH ENSCHEDE TEL. 053 - 8522222 / FAX. 053 - 8522223 E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Wie we zijn, wat we kunnen, zie onze website i Website: www.tenka-hu.nl


51

IKTelgids

◆ RCO Regionaal Contract Onderwijs Lupinestraat 9, 7552 HJ HENGELO TEL.: 074-8503325 / FAX: 074-8503209 Contactpersoon: dhr. H.B. Spenkelink Gespecialiseerd in: Opleidingen en trainingen E-mail: [email protected] i Website: www.rco-on.nl ◆ ROC Twente Plus Twentheplein 5, 7607 GZ ALMELO TEL.: 0546-830231 / FAX: 06546-830245 Contactpersoon: dhr. R. Peters Gespecialiseerd in: beroepsonderwijs/ volwassenenonderwijs E-mail: [email protected] ◆ STODT praktijkcentrum voor geavanceerde techniek César Franckstraat 1a, 7604 JE ALMELO TEL: 0546 - 822455 / FAX: 0546 - 827487 Contactpersoon: dhr. G.A. Wieffer ◆ OLCT Hengelosestraat 527, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 434 03 44 / FAX: 053 - 434 12 59 Contactpersoon: Paula de Regt, account manager ◆ PIOT Praktijkcentrum Esrein 19c 7553 CX HENGELO TEL: 074 - 2431411 / FAX: 074 - 2438689 Contactpersoon: mevr. J.M. Nietsch ◆ Swot Postbus 5502, 7500 GM ENSCHEDE TEL: 053-4849831 / FAX: 053-4849832 Contactpersoon: mevr. L. Bok Gespecialiseerd in: deeltijdopleidingen op HBO-niveau E-mail: [email protected] i Website: www.swot.nl

Heftrucks





Systabo Systeembouw B.V.

Een begrip in industriële bouw

Systabo Systeembouw/Bouwmaatschappij Punte betrok op tussen Kerst en Nieuwjaar een gloednieuw pand op het industrieterrein ‘De Marssteden’ in Enschede. Een kroon op de formule van totaalbouwer met 30 jaar ervaring Het geheim van Systabo Systeembouw is meer dan een strakke planning en logische volgorde van de bouwprocessen; het omvat het totale traject vanaf het eerste initiatief tot en met de uiteindelijke realisatie en de nazorg. De Atlas-hallen, die Systabo toepast, onderscheiden zich door hoge kwaliteit en de snelle montage en daardoor een korte bouwperiode. De maximale overspanning is 100 m (zonder kolom). De Atlas-hallen zijn onderhoudsarm.

Directeur Huub Punte: “Onze manier van turnkey bouwen slaat vooral aan omdat we letterlijk alle zorgen van de ondernemer wegnemen. Dat betekent niet alleen ontwerpen en bouwen, maar ook het begeleiden bij het doorlopen van de bouwvergunningenprocedure en het incorporeren van onder meer de ARBO-eisen.” Hij weet uit ervaring met de eigen bedrijfspand aan de Marssteden hoeveel druk nieuwbouw op het management van een onderneming legt.

Van budgetraming tot en met de nazorg Het bouwschema start niet met het leggen van het fundament. Systabo Systeembouw neemt ook de volledige voorfase voor haar rekening: budgetraming of exploitatieberekening, programma van eisen, ontwerp en het aanvragen van de bouwvergunning. “Het grote voordeel daarbij is dat wij bijzonder goed de weg kennen binnen de gemeentelijke over-

heden en exact weten aan welke eisen een ontwerp moet voldoen om snel en schadevrij de procedure te kunnen doorlopen. ”Mede om deze reden heeft Systabo Systeembouw naast bouwkundig tekenaars ook eigen architecten in dienst. Zij zijn volledig op de hoogte van alle ins en outs van de toegepaste bouwsystemen en kunnen, vanuit het opgestelde programma van eisen, snel met een ontwerp komen. Een veel toegepast systeem is het ATLAS-bouwconcept, waarmee men kwalitatief in het allerhoogste marktsegment opereert. Systeembouw gaat bij Systabo uitstekend samen met flexibiliteit. Dat geldt zowel voor de afmetingen als voor de vloeren en de toegangsdeuren én uiteraard voor de kleurstelling en de afwerking. Hetzelfde geldt voor de kantoren, waarin naast een logische indeling ook - met succes gezocht wordt naar een uitstraling die past bij de onderneming.

Stappenplan De basis voor de snelheid - en daarmee de lage kosten - is het stappenplan; een pakketje van zeven pagina’s waarin de ondernemer binnen een half uur al zijn specifieke wensen kan aangeven. Het gaat daarbij zowel om algemene gegevens over de bouwlokatie als bijvoorbeeld de noodzaak tot het plaatsen van kraanbanen, de toegangsdeuren, de verlichting en de gewenste isolatiewaarde van het dak en de wanden. Hetzelfde geldt voor de geplande activiteiten (en personeelsbezetting) en de uitstraling en inrichting van de kantoorruimte. Doordat Systabo ook verantwoordelijk wil zijn voor de infrastructuur, bevat het stappenplan ook vragen over laad/losplekken, hekken en poorten en het gewenste aantal parkeerplaatsen. “Met dit stappenplan in de hand kunnen we een relatie snel een budgetraming verstrekken en een schetsontwerp dat exact is toegesneden op de wensen van de klant, waarbij vooral logistiek verantwoorde oplossingen worden bedacht.”

Systabo Systeembouw B.V. verzorgde de laatste jaren het totale bouwtraject voor onder meer: Grinnell Sales & Distribution Diversey Lever Ames Europe B.V. Bons & Evers Penske\Van der Graaf Transport Tielbeke Transport Polman Vastgoed Tootal Fabrics Holland Holding B.V. Henk van der Scheur B.V, Apeldoorn Wasco B.V. op diverse locaties

De volgende stappen zijn de tekening voor de welstandscommissie en het aanvragen van de bouwvergunning. Systabo integreert de ARBO-eisen en de eisen van de brandweer in het ontwerp, waardoor de opdrachtgever naderhand nooit voor verrassingen komt te staan. Door deze goede voorbereiding is een exacte calculatie mogelijk en verloopt de uitvoering snel en volgens het tevoren afgesproken tijdschema. Voor commercieel manager Rolf Rouweler is het stappenplan een belangrijk marketinginstument. “We sturen dit setje invulformulieren geheel vrijblijvend naar bedrijven waarvan bekend is dat ze willen bouwen of uitbreiden. Dit blijkt een perfecte wijze van acquisitie. Ook als de bouwplannen tijdelijk worden opgeschort, bewaart men ons stappenplan.” Systabo Systeembouw ontving onlangs zelfs een volledig ingevuld setje van een ondernemer die drie jaar geleden was benaderd!

Systabo Systeembouw B.V. Marssteden 200 Postbus 3212, 7500 DE ENSCHEDE Tel. 053 - 435 88 14 Fax 053 - 433 02 75 Onderdeel van Koninklijke Volker Wessels Stevin N.V.

Administratiekantoren ◆ Administratiekantoor Vijn & Lotgerink B.V. Oostermaat 11, 7623 CS BORNE TEL: 074 - 2666216 / FAX: 074 - 2666225 Contactpersoon: Dhr. J.G.M. Lotgerink Bruinenberg E-mail adres: [email protected] i Webside: www.venl.nl

Adviesbureaus

P & O Adviesbureaus ◆ Bureau Pioen, Mitchamplein 1a, 7556 SC HENGELO TEL: 074 - 291 46 50 / FAX: 074 - 291 43 96 Contactpersoon: Mevr. M.C.J. Gribnou ◆ Profil P & O Consultants Stationsstraat 10, 7622 AB BORNE Postbus 61, 7620 AB BORNE TEL: 074 - 2670044 / FAX: 074 - 2664195 Contactpersoon: dhr. J.A.J. Grondman ◆ Klaver coaching en training Bornsestraat 242 7556 BM HENGELO TEL: 074-2421441 / FAX: 074-2567590 Contactpersoon: mevr. Marja A.L. Klaver E-mail: [email protected] i Website: www.klaver-ct.nl Gespecialiseerd in: Personal Job Coaching en Teamtraining

◆ Blue Point Designware BV Steenmijerstraat 4, 7555 NB HENGELO TEL: 074-2506000 / FAX: 2501509 Contactpersoon: dhr. Ir. C.P. Verkuil Gespecialiseerd in: logistieke software E-mail: [email protected] Website: www.bluepoint.nl ◆ Centric Network & Office Automation b.v. Dr. Klinkertweg 23b, 8025 BR ZWOLLE TEL.: 038-4552855 / FAX: 038-4552856 Contacpersoon: dhr. E. Bruinenberg E-mail: [email protected] ◆ Mediabytes b.v. Echelpoelweg 4, 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 / FAX: 0541 - 662836 Contactpersonen: dhr. ir. H.R. Meulink / dhr. B. Kamps E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl ◆ VHT Automatisering BV Institutenweg 38, 7521 PK ENSCHEDE TEL.: 053 - 4803500 / FAX: 053 - 4803501 Contactpersoon: dhr. P.B.A. Temmink E-mail: [email protected] i Website: www.vht.nl

Automatiseringspersoneel ◆ Splendit bv., Amarilstraat 6-10, 7554 TV HENGELO TEL: 074 - 2505750 / FAX: 074 - 2505153 Contactpersoon: W.F.C. Slot

Belastingadviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8, 7511 JK ENSCHEDE i TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.J.H. van Nugteren dhr. mr. J.B. Jongbloed

Adviesbureau voor bedrijfsvoering

Beveiligingsbedrijven

◆ Synténs Innovatienetwerk voor ondernemers Hengelosestraat 585, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 4849800 / FAX: 053 - 4849810 Contactpersoon: dhr. ir. R.J. Roelfsema

53

◆ Initial Varel Security Postbus 3, 7500 AA ENSCHEDE TEL.: 053-4310035 / FAX: 053-4316865 Contactpersoon: dhr. H. v.d. Weide Gespecialiseerd in: electronische beveiliging ◆ Platvoet Beveiligingssystemen Kleibultweg 6, 7575 BN OLDENZAAL TEL: 0541 - 515790 / FAX: 0541 - 523205 Contactpersoon: dhr. H. Platvoet

Advocatenkantoren ◆ Advocatenkantoor Vestering Deldenerstraat 34, , 7551 AG HENGELO TEL. 074 - 2505240 / FAX. 074 - 2505310 Contactpersoon: dhr. Mr. J. Vestering Gespecialiseerd in: ontslag, incasso’s, echtscheidingen ◆ Damsté/Spoor Sanders & Vermeulen Advocaten Twentebaan 15 7600 AL ALMELO TEL: 0546-533633 / FAX: 0546-820827 Contactpersoon: mevr. M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: advocatuur ◆ Damsté/Spoor Sanders & Vermeulen Advocaten Beursstraat 11, 7550 AB HENGELO TEL.: 074-2488888 / FAX: 074-2428630 Contactpersoon: mevr. M. klein Rot Gespecialiseerd in: advocatuur ◆ De Jonge & Peters Advocaten M.H. Tromplaan 10/12, 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4331133 / FAX: 053 - 4330381 E-mail: [email protected] Contactpersoon: mr. D.K. Kalma ◆ Jacobs Kranenburg Advocaten Postbus 320 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 535565 / FAX: 0546 - 816014 Contactpersoon: dhr. mr. J.H. van der Veer E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: arbeidsrecht, bestuursrecht, letselschade ◆ Van der Sijs De Vlieger & Holsbrink Advocaten Lasondersingel 94-96 , 7514 BV ENSCHEDE TEL: 053 - 4340699 / FAX: 053 - 4341799

Borduurwerken ◆ Gerjo bv, Tolstraat 34, 7482 DB HAAKSBERGEN TEL: 053 -5721719 / FAX: 053 - 5728135 Contactpersoon: mevr. R. Bonthuis

Boekhoudbureaus ◆ A. de Jong & Partners, Accountants en Adviseurs Deldenerstraat 61, Berfloborgh Postbus 1271, 7550 BG HENGELO TEL: 074 - 2425495 / FAX: 074 - 2430847 Contactpersonen: dhr. A. de Jong RA drs. J.G. uit het Broek RA

Detacheringsbedrijven ◆ Impuls, Violierstraat 81, 7601 GR ALMELO TEL: 0546 - 825565 / FAX: 0546 - 823057 Contactpersoon: J.M.B.P. Adolfsen

Direct mail & fullfilment ◆ De Brink Nederland Lonnekerbrugstraat 129, 7447 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4305515 / FAX: 053 - 4309186 Contactpersoon: dhr. F.J. Stuivenberg

Expertises en taxaties ◆ Alg. Expertise Bureau ‘Overijssel’/AEO Taxaties B.V. Kuipersdijk 81, 7512 CB ENSCHEDE Postbus 3222, 7500 DE ENSCHEDE TEL: 053 - 4312588 / FAX. 053 - 4312662 Contactpersoon: dhr. R.C.W. Schenk

Arbeidsondersteuning/job coaching ◆ Job Coach Company Postbus 22, 7580 AA LOSSER TEL: 053 - 5369988 / FAX: 053 - 5369989 Contactpersoon: dhr. R. Kamphuis E-mail: [email protected]

Film/video/multimedia ◆ Apex audio-visuals Diepenveenseweg 149, 7413 AD Postbus 455, 7400 AL DEVENTER TEL.: 0570-624960 / FAX: 0570-609057 Contactpersoon: W. Berends

Architectenbureaus ◆ Morsink Architecten BV Laagsestraat 40 7637 PC OUD OOTMARSUM TEL: 0541 - 291327 / FAX: 0541 - 292855 Contactpersoon: dhr. G.H.J.M. Morsink ◆ NIBAG BV Postbus 75, 7570 AB OLDENZAAL TEL: 0541 - 585858 / FAX: 0541 - 585859 Contactpersoon: drs. M. Mertens


Automatiseringsbedrijven

IKTelgids

◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8,7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.D.H. van Nugteren dhr. mr. D.J.B. Jongbloed ◆ Carrière Switch adviesbureau voor loopbaanplanning Hazenweg 95, 7556 BM HENGELO TEL: 074 - 2504505 / FAX: 074 - 2503303 Contactpersoon: dhr. H.J. Bos Gespecialiseerd in: Loopbaanadv., P&O advies, Financ. Planning ◆ Delta Vision Adviesgroep voor personeels- en organisatiemanagement Hengelosestraat 559 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 4326868 / FAX: 053 - 4322030 Contactpersoon: dhr. Jos L.H. Segerink ◆ DHV Oost Nederland BV Postbus 246 7550 AE HENGELO (Ov) TEL: 074 - 2552000 / FAX: 074 - 2439245 Contactpersoon: dhr. ing. A.J. Dragt ◆ EBM bureau voor bedrijfsvoering Enschedesestraat 66 7481 CS HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5740743 / FAX: 053 - 5725546 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. Th. Geurts ◆ Geofox B.V. Eektestraat 10-12 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221 7550 AE OLDENZAAL TEL: 0541-585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker ◆ Grontmij Advies & Techniek Burg. Roelenweg 38-40 8021 EW ZWOLLE TEL.: 038-4227555 / FAX: 038-4227697 Contactpersoon: dhr. H.J. Manschot ◆ Ingenieursburo Holland bv Postbus 95 7550 AB HENGELO TEL: 074 - 2435436 / FAX: 074 - 2914710| Contactpersoon: dhr. B. Otten (directeur) ◆ Innovatie Adviesbureau Van der Meer & Van Tilburg Institutenweg 40 7521 PK ENSCHEDE TEL: 053 - 4323000 / FAX: 053 - 4338465 Contactpersoon: ir. J.J. van Tilburg E-mail: [email protected] i Website: www.innovation.nl Gespecialiseerd in: beleid-marketingtechnologie-kwaliteit ◆ KPMG Hengelosestraat 581 Postbus 574, 7500 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4832525 / FAX: 053 - 4832500 Contactpersonen: dhr. A.J. Voskamp dhr. J.H.M. van der Meer E-mail: [email protected] ◆ KPMG Postbus 830, 7600 AV ALMELO Egbert Gorterstraat 2, 7607 GB ALMELO TEL: 0546 - 850290 / FAX: 0546 - 827290 Contactpersoon: dhr. A.J.M. Oude Weernink RA E-mail:oudeweernink.andré@kpmg.nl ◆ Lemmens Adviesgroep bv Oldenzaalsestraat 120 7514 DS ENSCHEDE TEL.: 053-4343519 / FAX: 053-4340852 e-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. S. Lemmens Gespecialiseerd in adm. & bel. advies, fin. planning en ass. ◆ Procede Twente BV Singravenlaan 9, 7531 JB ENSCHEDE TEL.: 053-4331612 / FAX: 4352543 Contactpersonen: dhr. dr. ir. A.B.M. Heesink dhr. prof. dr. ir. G.F. Versteeg ◆ Restyle Groep Nederland Prinsenstraat 20 7607 JD ALMELO TEL.: 0546-453989 / FAX: 0546-453979 e-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. ing. J.G.J. Nijland

◆ TerWeele Advise b.v. (TWA) Parallelweg 11, 7141 DL GROENLO TEL: 0544-466240 / FAX: 0544-467295 Contactpersoon: Dhr. J.B. ter Weele E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Textiel / Advies / in- en verkoop ◆ TUTORIAL Opleidingen en Advies B.V. Beltstraat 82, 7512 AA ENSCHEDE TEL: 053 - 4329794 / FAX: 053 - 4340781 Contactpersoon: Peter Bettonville ◆ Van Rees & Partners BV Hengelosestraat 705, 7521 PA ENSCHEDE Postbus 545 , 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053-4836692 / FAX: 053-4836669 Contactpersoon: dhr. J.M. van Rees Gespecialiseerd in: projectmanagement E-mail: [email protected]



Fotostudio’s ◆ ‘t Oosten Beeldkommunikatie Wheeweg 18 7471 EW GOOR TEL: 0547 - 272403 / FAX: 0547 - 276400 Contactpersoon: mevr. H. Veldhuis

i



◆ Henny de Mönnink fotografie Oosterstraat 33, 7514 DX ENSCHEDE Postbus 773, 7500 AT ENSCHEDE TEL: 053 - 4357714 / FAX: 053 - 4340088 Contactpersoon: dhr. H.H.M. de Mönnink

Octrooibureaus

Handelsmaatschappijen

PR-adviesbureaus

◆ InnoMatch International bv Transportcentrum 13, 7547 RT ENSCHEDE TEL: 053 - 4286861 / FAX: 053 - 4286869 Contactpersoon: dhr. J.F. van Lonkhuizen

◆ ZaGo Wilthuisstraat 37 7561 AG DEURNINGEN TEL: 074 - 278 02 83 / FAX: 074 - 278 08 75 Mobiel: 06 - 51 32 90 39 Contactpersoon: dhr. A.F.G. Oude Lansink

◆ Arnold & Siedsma Hengelosestraat 545, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 4319722 / FAX: 053 - 4302496 Contactpersoon: ir. B.J.H. Schumann

Sociale verzekeringen

◆ Enkelaar Communicatie bv De Kalder 23, Postus 133, 7570 AC OLDENZAAL TEL: 0541-513045 / FAX: 0541-523506 Contactpersoon: dhr. J. Enkelaar E-mail: [email protected]

◆ GAK Nederland bv Pr. Beatrixstraat 15, 7551 BK HENGELO TEL.: 074 - 2553311 / FAX: 074 -2913690 Contactpersoon: dhr. J. Hadderingh Gespecialiseerd in: optimale dienstverlening aan werkgevers E-mail: [email protected]

Incassobureaus

Informatietechnologie ◆ COMI, Partners in ICT Stationsplein 4-5, 7511 JD ENSCHEDE TEL.: 053-4302050 / FAX: 053-4307389 Contactpersoon: dhr. John Bouma Gespecialiseerd in: ICT consultancy en realisatie E-mail: [email protected] i Website: www.comi.nl ◆ MediaBytes b.v. Echelpoelweg 4, 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 FAX: 0541 - 662836 Contactpersoon: dhr. ir. H.R. Meulink E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl

Internet ◆ Write 4 U multimediaproductieburo Postbus 545, 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4836575 / FAX: 053 - 4836576 E-mail: [email protected] Contactpersoon: H.M.A. Disberg i Website: www.write4u.nl

Interrimmanagement ◆ Interrimmanagement, V.A de Pols B.V. Ludgeruslaan 13 7581 DE LOSSER TEL.: 053-5387831 / FAX: 053-5389730 Contactpersoon: dhr. Jos B. Rikhof MBA Contactpersoon: dhr. J.M. Jongman

Juridische dienstverlening ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8 7553 LG HENGELO TEL.: 074 - 2502150 / FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost

Kantoor- en projectinrichting ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1, 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813

Marktonderzoek ◆ I&O Research, Langestraat 37 7511 HB Enschede TEL: 053-4825000 / FAX: 053-4825009 Contactpersoon: drs. Nico Buurman E-mail: [email protected] i Website: www.io-research.nl Gespecialiseerd in: marktonderzoek en advies

Multimedia ◆ Mix Max Multimediale Verspreidingen Deurningerstraat 372 7522 CP ENSCHEDE TEL.: 053-4803038 / FAX: 053-4803031 Contactpersonen: dhr. M. Damhuis dhr. B. Veldkamp ◆ Present Media BV Gronausestraat 710, 7534 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4611083 / FAX: 053 - 4617146 E-mail: [email protected] i Website:ww.presentmedia.nl

Notariskantoren ◆ Hofsteenge & Wesseling notarissen Hengelosestraat 42, 7514 AH ENSCHEDE TEL: 053 - 4314977 / FAX: 053 - 4310299 Contactpersoon: mr. C.J. Wesseling

Reclameadviesbureaus ◆ Apex audio-visuals BV Diepenveenseweg 149 7413 AD, Postbus 455 7400 AL DEVENTER TEL.: 0570-624960 / FAX: 0570-609057 Contactpersoon: dhr. W. Berends Gespecialiseerd in: film, video, multimedia ◆ Catapult creatieve communicatie Hilgenbosweg 13, 7447 ZG HELLENDOORN TEL: 0548-645954 / FAX: 0548 - 655815 Contactpersoon:mevr. D.J.E. Oldenmaat E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: marketing, communicatie en reclameadvies i Website:www.catapult.nl ◆ De Kreatieve Praktijk Postbus 381, 7570 AJ Oldenzaal TEL: 0541-521883 / FAX: 0541-522908 Contactpersoon: dhr. Hans van der Heijden Email: [email protected] Gespecialiseerd in: Reclame-marketing advies & management ◆ Pitch advertising marketing bv Hengelosestraat 537, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 4320777/FAX: 053 - 4333124 Contactpersoon: Bas Schipper/Cor Schipper ◆ SIR: Business to Business Communicatie Bisschopstraat 41 7513 AJ ENSCHEDE Postbus 3775 7500 DT ENSCHEDE TEL: 053 - 4307044 / FAX: 053 - 4306786 Contactpersonen: dhr. B. de Haan mevr. H. van der Ent ◆ Studio Van Dijken Oliemolensingel 175 7511 BB ENSCHEDE TEL.: 053-4808606 / FAX: 053-4808600 Contactpersoon: Gerard ten Berge

Uitzendbureaus ◆ Adecco Personeelsdiensten Nijverheidstraat 9, 7511 JM ENSCHEDE TEL: 053-4305300 / FAX: 053-4305303 Contactpersoon: mevr. B.B. Wientjes i Website: www.adecco.nl ◆ In Person, Piet Heinstraat 1, 7511 JE ENSCHEDE TEL.: 053 - 4848555 / FAX: 053 - 4302230 Contactpersoon: dhr. T. Teisman ◆ Planmaster Uitzendburo Korte Haaksbergerstraat 7 7511 JV ENSCHEDE TEL: 053 - 4311410 / FAX: 053 - 4311245 Contactpersoon: dhr. J.W. Gernaat ◆ Technicum Uitzendburo BV De Heurne 44, 7511 GW ENSCHEDE TEL: 053 - 4822020 / FAX: 053 - 4822929 Contactpersoon: dhr. M. de Groote ◆ Unique Uitzendburo Marktplein 57 7607 HL ALMELO TEL. 0546 - 543005 / FAX. 0546 - 543009 Contactpersoon: mevr. M. Kuiper E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Unique Uitzendburo Beltstraat 1 7511 JZ ENSCHEDE TEL. 053 - 4809105 / FAX. 053 - 4809109 Contactpersoon: mevr. E. Gest E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Unique Uitzendburo Enschedesestraat 41 7551 EJ HENGELO TEL. 074 - 2452060 / FAX. 074 -2452069 Contactpersoon: dhr. P.H. Ongenae E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Vedior personeelsdiensten B.V. Smutsstraat 26-32 7551 HM HENGELO TEL: 074-2433115 / FAX: 074-2433818 Contactpersoon: dhr. G.J.B. Brinkman Gespecialiseerd in: personeelsdiensten i Website: www.vedior.nl

Reclamedrukwerkverspreidingbureaus ◆ T.V.O. Verspreidingen Enschede BV Deurningerstraat 372 7522 CP ENSCHEDE TEL.: 053-4803038 / FAX: 053-4803031 Contactpersonen: dhr. M. Damhuis dhr. B. Veldkamp

Regenwaterbenutting ◆ Prins van Langeveld Postbus 2573 7500 CN ENSCHEDE TEL: 053 - 4348366 / Internet: www.pvl.nl Contacpersoon: ing. F.J. Prins

Verhuur/Leasing ◆ ROBA Autolease B.V. Kalanderstraat 2 7461 JM RIJSSEN TEL.: 0548-537007 / FAX: 0548-537009 Contactpersoon: Jeroen Linderman

Schoonmaakbedrijven ◆ Asito Schoonmaak bv Plesmanweg 24, 7602 PE ALMELO TEL: 0546 - 484950 / FAX: 0546 - 484955 Contactpersoon: drs. G.J. Morsink RM ◆ CSU total care Vendelier 51c 3905 PC VEENENDAAL TEL: 0318-535555 Contactpersoon: dhr. Ronnie de Wit Gespecialiseerd in schoonmaak ◆ HAGO Nederland b.v. Wooldriksweg 152 7512 AW ENSCHEDE TEL: 053-4307904 / FAX: 053-4314623 Contactpersoon: Mevr. M. Ulfman - de Wilde ◆ Lavold Granaatstraat 51, 7554 TN HENGELO Postadres: Kanaalstraat 62, 7332 BC APELDOORN TEL: 055-5340033 / FAX 055-5340204 Contactpersoon: dhr. L.J. Smit ◆ Piepenbrock Facilitair BV (EFKA) Mors 11, 7151 MX EIBERGEN Postbus 66 7150 AB EIBERGEN TEL: 0545 - 474000 / FAX: 0545 - 472005 Contactpersoon: dhr. G.J. Willemsteyn


55

IKTelgids

◆ Deurwaarders- en Incassobureau Enschede B.V. Lasondersingel 142, 7514 BW ENSCHEDE TEL: 053 - 4358155 / FAX: 053 - 4359040 Contactpersoon: L.J. Kroep & P. Jansen Gerechtsdeurwaarders ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8, 7553 LG HENGELO TEL: 074 - 2502150 / FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost



i

Zakenreizen ◆ BBT Brinkman Business Travel Van Loenshof 84-90 7511 NM ENSCHEDE TEL: 053-4327485 / FAX: 053-4324063 Contactpersoon: dhr. B. Brinkman E-mail: [email protected] i Website: www.reisburo-brinkman.nl Gespecialiseerd in: zakenreizen ◆ First Travel Management Telgenflat Markt 203 7551 CH HENGELO TEL: 074 - 2454100 / FAX: 074 - 2454170 Contactpersoon: dhr. T. Goossens, manager ◆ Advanced Travel Partners Grotestraat 7 7461 KE RIJSSEN TEL.: 0548-540800 / FAX: 053-542055 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. H.J. Potman ◆ World Travel Steenbakkersweg 25 7553 EH HENGELO TEL. 074 - 2478512 / FAX. 074 - 2478564 Contactpersoon: mevr. C. van den Nieuwboer



BEURSSTANDS DISPLAYS MOBIELE PRESENTATIES

Tel: 0548-541 740 Fax: 0548-541 742 email: [email protected]

IKTvisie op...

2000 ‘Management is cause, all else is effect’ zal ook in 2000 het fundament van ons functioneren zijn. Het denken over management en het praktisch invullen van managementtheorieën hebben grotendeels bepaald hoe het economische krachtenveld er aan het begin van het nieuwe millennium zal uitzien. De vier megatrends, die zich in de jaren negentig aftekenden, zullen zich in versterkte vorm doorzetten. 1. Het gaat daarbij om de macht van de kennis en het doorstoten van kennismanagement tot één van de belangrijkste succesfactoren van een onderneming. 2. Het zal niet meer mogelijk zijn om lokaal, nationaal of Europees te denken. De globalisering is - mede door de ICTexplosie - niet meer te stoppen. 3. De derde trend heeft direct betrekking op het managen zelf. Bestaande organisaties zullen in de komende jaren in toenemende mate worden vervangen door netwerken of door netwerken worden aangevuld. 4. De individualisering zal niet alleen ons handelen als individu beheersen, maar ook ons handelen als producent van goederen of leverancier van diensten. Voor ondernemers én de steeds belangrijker wordende groep ondernemende medewerkers zal het eerste decennium van de 21e eeuw worden gedomineerd door deze vier trends. Dit betekent een toenemend belang van individuele prestaties en com-

25 jaar IKT

59

Opleiden nuttig én noodzakelijk 60

petenties, waarbij met name kennismanagement essentieel zal zijn. Het bedrijfsleven én het onderwijs in de regio lijken deze signalen begrepen te hebben. Wij zullen als IKT dit vuur blijven voeden zodat de stijgende lijn

Innovatie in kunststofdoek

56 62

geen tijdelijke opleving blijkt, maar zal leiden tot een blijvend

Financiële kerngetallen

64

Ing. G.A. Reudink, Voorzitter Industriële Kring Twente

Scope

66

IKT Nieuws

67

Twente Agenda

68

kwalitatief hoogwaardige economie in onze regio

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985 | Twentevisie | Jaargang 12 | Nummer 1 | JANUARI/Februari 2000 |

59

Van plaatselijk naar Twents en van industrie naar dienstverlening Als IKT eind dit jaar haar 25-jarig bestaan viert, zal het deelnemersaantal dicht tegen de 1.100 liggen. De oorspronkelijke - in de naam verweven - doelgroep ‘De Industrie’ is al vele jaren geleden in aantal overvleugeld door de dienstverlenende bedrijven. Vreemd is dat niet en zeker niet ongewenst. In de jaren zeventig hadden de industriële ondernemingen immers alle dienstverleners nog in eigen huis, variërend van tuinonderhoud en schilderwerk tot machine-onderhoud en accountancy.

(door Niko Wind)

De start van IKT viel samen met de grootste dip in de Twentse economie. Zowel in 1975 als in 1976 leed bijvoorbeeld Nijverdal Ten Cate een verlies van ca. dertig miljoen gulden. De rest van de Twentse textiel was vrijwel verdwenen en ook in de metaal ging het slecht. De TH Twente (nu Universiteit Twente) kampte met een schreeuwend tekort aan studenten en dreigde zelfs, nog geen 15 jaar na de start, opgeheven te worden. Volgens de huidige IKT-voorzitter, ing. G.A. Reudink, was het geen toeval dat in die periode de industriële kringen van Almelo, Enschede en Hengelo de koppen bij elkaar staken en besloten de krachten te bundelen. “Het was ook de periode waarin de Twentse gemeenten inzagen dat eenheid macht betekende. Na het Streekplan Twente, de Stedenband en de Twenteraad was het Gewest Twente gevormd. Helaas ook toen nog zonder echte bestuurlijke macht. Het was ook de periode van het door Den Uyl gepredikte ‘maatschappelijk ondernemen’, waarin de woorden ‘industrie’ en ‘geld verdienen’ alleen maar een negatieve betekenis hadden.” Het samengaan van de kringen Almelo (waarvan de traditie al teruggaat naar

1942!), Enschede en Hengelo op 22 december 1975 was de officiële start van IKT. Haaksbergen en Oldenzaal volgden spoedig. De laatst genoemde keerde IKT later tijdelijk de rug toe. De kringen WestTwente en Eibergen/Neede volgden later. IKT is, volgens Reudink, altijd een stabiele club geweest met een gestage (de afgelopen jaren explosieve) groei. De stabiliteit komt tot uiting in het geringe aantal wisselingen op de cruciale punten: In 25 jaar vier voorzitters: Bernelot Moens, Tieleman, De Raad en Reudink. (“Als Geert niet naar Brussel was vertrokken, was ik geen voorzitter geworden”) en drie directeuren: Mulder, Bakker en nu Loppersum.

Stimulator Met de maatschappij is IKT het laatste decennium van de 20e eeuw ook sterk van karakter veranderd. Van pure belangenbehartiger en cursusinstelling veranderde IKT in netwerkorganisatie met een grote maatschappelijke functie. IKT wil een stimulerende rol spelen bij het versterken van het ondernemersklimaat in Twente. “De lijn van de netwerkeconomie zet zich feilloos door in het Twentse bedrijfsleven, waar ‘ons kent ons’ - ondanks de grote toe-

vloed van mensen van buiten de regio - het in veel gevallen wint van de pure prijsconcurrentie. “Onze maatschappelijke functie naar onze deelnemers komt niet alleen tot uiting in de zestig informatieve bijeenkomsten per jaar maar ook in de topsprekers tijdens onze jaarvergaderingen. Denk maar eens aan Dries Van Agt, Alexander Rinnooy Kan, Arie van der Zwan, Paul Nouwen en - aan het begin van het internet-tijdperk Maurice de Hond. De ‘sociale’ activiteiten van de kringen, en werkgroepen zijn een begrip geworden. En dat geldt zowel voor de eindejaarsbijeenkomsten en uitstapjes van de kringen als IKT-brede activiteiten als het Twenteconcert en het Klootschieten in Diepenheim.” ■ Op 24 november 2000 viert IKT haar 25-jarig bestaan met een grandioze feestavond. In het kader van dit jubileum gaan we in de komende nummers van Twentevisie in vogelvlucht door haar geschiedenis, waarbij (oud)voorzitters, (oud-)kringbestuurders en andere IKT-prominenten aan het woord komen.

van de aanbieders) gaat er in Nederland nog veel mis en blijken in een te groot aantal gevallen cursussen niet tot het gewenste resultaat te leiden. Volgens Mulder wordt dit met name veroorzaakt doordat de trainer niet praktisch genoeg is en te weinig kennis heeft van de organisatie, de branche of de doelgroep. “Als de cursus niet is afgestemd op de werksituatie, gaat het onherroepelijk mis en heeft een training geen enkel effect.” Hetzelfde geldt voor cursussen die onvoldoende aansluiten op de strategie en het personeelsbeleid van het bedrijf. Ook kan een te grote werkdruk leiden tot een te mager resultaat.

60

Maximaal succes door goede voorbereiding en praktijkgerichtheid

◆ Prof.dr. Martin Mulder is hoofddocent aan de Universiteit Twente en hoogleraar aan de Wageningen Universiteit

Andere redenen voor een beperkt rendement van opleidingen zijn het gebrek aan kennis van de cursusmarkt en een te sterke sturing vanuit de markt. “Leidinggevenden moeten exact aangeven wat zij willen en welk rendement zij verwachten. Betrokkenheid bij het verloop van de cursus is een andere succesfactor.” Prof. Mulder gaf twee voorbeelden van complete mislukkingen: een training ‘actief luisteren’ voor een sterk hiërarchische orga-

Prof. dr. Martin Mulder:

“Opleiden nuttig Jaarlijks wordt er in Nederland een slordige zeven miljard gulden geïnvesteerd in opleiding en training van medewerkers. In de media worden grote vraagtekens gezet bij het rendement van deze opleidings-inspanningen. ‘Deskundigen’ spreken van 10 tot 15%. UT-hoofddocent prof. dr. Martin Mulder kwam met veel betere cijfers en liet tegelijkertijd zien dat de effectiviteit van opleidingen sterk kan worden verbeterd door een goede voorbereiding en een nauwe aansluiting op de praktijk. Martin Mulder, die onlangs werd onderscheiden met de tweejaarlijkse Opleidingsonderscheiding van de beroepsvereniging van opleidingsfunctionarissen NVvO, deelde zijn kennis met een brede schare aan IKT-deelnemers. (door Niko Wind) “Opleiden is ‘in’ en beslaat - afhankelijk van de branche en de omvang van de organisatie - tussen de 1,5 en 10% van de loonsom. De kennisintensieve bedrijven - en

met name de ICT-sector - is duidelijk de grootste afnemer van opleidingen.” Ondanks de hausse in opleidingen en de sterke verbeteringen in het aanbod (en

nisatie, waarin slechts bevelen worden gegeven, en een klantvriendelijkheidstraining waarbij de zeer gemêleerde deelnemers zelf de vertaalslag moesten maken naar de eigen werkplek. “Voor een goed opleidingsklimaat is een goede afstemming nodig tussen het organisatiebeleid, het personeelsbeleid en het opleidingsbeleid. Dus tussen zaken als visie en missie, beoordeling en persoonlijke ontwikkeling en opleidingsplannen en leerprojecten.” Opleiden en trainen is niet altijd de oplossing van problemen binnen een organisatie. Bijvoorbeeld als het gaat om een gebrekkige communicatie tussen personen of afdelingen. In een aantal gevallen zullen andere middelen moeten worden ingezet om de kwaliteit van de organisatie te

Bron: Enckevort, A. van & M. Mulder (1999). Handreiking voor het strategisch inkopen van opleidingen. ‘s Gravenhage: Stichting Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds Gemeenten.

verbeteren. Maar als opleiding het middel blijkt te zijn, moet tevoren goed moeten worden bepaald welk resultaat men verwacht en welke competenties nodig zijn om tot de noodzakelijke verbetering te komen. Het gaat daarbij om het verschil tussen de gewenste en aanwezige competenties en de mogelijkheden om deze discrepanties te verminderen. Dat geldt zowel voor de huidige situatie als voor het vormgeven van veranderingsprocessen.

Opleiden: de weg omhoog voor organisaties én medewerkers

centraal stonden), het werkgedrag (het toepassen van verworven competenties in de praktijk) en de baten voor de organisatie. Dit laatste is niet of nauwelijks meetbaar. “Het is in ieder geval niet mogelijk om het rendement van cursussen in geld uit te drukken!” Ondanks deze financiële onmeetbaarheid toont een groot longitudinaal onderzoek van de faculteit Toegepaste Onderwijskunde van de UT aan dat de effectiviteit van trainingen hoog is en zeker het in de media gepresenteerde getal van 15% ver overschrijdt. Met name als het gaat om de mate waarin beoogde leerresultaten worden bereikt: in ruim 3300 onderzochte opleidingsprojecten bleek dat deze doelen voor meer dan 75% werden gerealiseerd.

Prof. Mulder presenteerde twee matrices, die als basis kunnen dienen voor een inkoopbeslissing en de mate van samenwerking tussen bureau en organisatie. “Met name strategische opleidingen vragen om een dusdanig hechte band dat de opleider zich als ‘partner’ van de organisatie volledig inwerkt in de problematiek van het bedrijf.”

beslissing genomen op basis van een contact tussen de inkoper en een vertegenwoordiger van het opleidingsbureau. Zij beseffen niet dat het moet ‘klikken’ tussen trainer en groep en dat de trainer een goed inzicht moet hebben in de organisatie, de cultuur en de gewenste (cultuur-)veranderingen.” De selectie van een bureau moet daarom gebaseerd zijn op zeven criteria: • de expertise van de opleider; • de betrouwbaarheid van het bureau; • de eigen ervaring met het bureau; • ervaringen van het bureau met dit type deelnemers; • de praktijkgerichtheid van het bureau; • de ervaringen van het bureau met de branche; • de ervaring van anderen met het bureau.

én noodzakelijk” Meten

Kwaliteit

Het meten van het rendement van opleidingen is moeilijk, zeker als het niet om puur praktische vaardigheden gaat en het is onmogelijk als tevoren niet is vastgesteld wat het resultaat moet zijn. “Goede effectiviteitsmetingen zijn duur en geven nooit altijd ‘wetenschappelijke’ zekerheid. Zeker als het gaat om het stimuleren van de intuïtieve en creatieve ontwikkeling van de medewerker. Naast de feedback van de trainer en de groep vormen introspectie en self-assessment dan goede aanknopingspunten.” Prof. Mulder noemde vier niveaus van leereffecten: de eigen waarneming van de cursist (“Heb ik er wat aan gehad?), de leerresultaten (dit zijn de kennis en vaardigheden die

Er zijn, volgens Mulder, in Nederland veel goede cursusaanbieders. Bij een grote groep van deze aanbieders is gekeken naar de invloed van de aanbieder op de effecten van de opleidingen. “De verschillen in effectiviteit worden niet bepaald door het bureau, maar door het project. Als de opdrachtgever weet wat hij wil en zorgt voor een goede aansluiting op de strategie van het bedrijf, is de kans van slagen veel groter dan in gevallen waarin de opleidingsinspanningen als los zand aan elkaar hangen en amper aansluiten op de praktijk.” Mulder pleitte daarom voor een goede voorbereiding van een training en contact vooraf tussen de trainer en het management. “Nog te veel wordt een

De kosten spelen in het algemeen een ondergeschikte rol. Zeker als het gaat om specialistische of strategische opleidingen. Bij het inkopen van routine-opleidingen als tekstverwerking kan wél op prijs worden ingekocht. Het aantal aanbieders is daar groot en de invloed op het bedrijfs■ resultaat klein.

Websites www.siab-twente.nl www.pwnet.nl www.opleidingnet.com www.cedeo.nl www.cursuswinkel.nl

61

Wiefferink Oldenzaal

Innovatie in kunststof Unie zal er binnenkort een enorme vraag naar dit soort zeilen ontstaan. De afdekverplichting, die in Nederland al zo’n 15 jaar bestaat, zal waarschijnlijk al in 2000 in Denemarken van kracht worden. Duitsland en Groot-Brittannië zullen snel volgen. “Op deze wijze is een enorme nieuwe markt ontstaan. In Denemarken staan alleen al 30.000 silo’s. In GrootBrittannië en Duitsland samen zo’n 100.000!” Wiefferink is - vooruitlopend op deze richtlijn - al enige tijd in gesprek met de ministeries van milieu van deze landen en heeft inmiddels - samen met lokale dealers een aantal demonstratieprojecten opgezet. “Omdat we een gepatenteerd product hebben, dat zijn kwaliteit heeft bewezen, willen we toch zeker 10% van deze markt pakken!”

62

◆ Mr. André Schoondermark is trots op de jeugdmilieuprijs.

De Riotube van de Oldenzaalse kunststofverwerker H.J. Wiefferink B.V. werd op 4 november jl. tijdens de uitreiking van de Nationale milieuprijzen voor de Industrie onderscheiden met de jeugdmilieuprijs. Voor directeur André Schoondermark was deze onderscheiding vooral een waardering voor de markten milieugestuurde innovatie van zijn bedrijf. “Wij proberen met onze productontwikkeling zo goed mogelijk te anticiperen op de wensen uit de markt. Met de Riotube hebben we een product waarvoor in Nederland een grote markt is.” Maar Wiefferink heeft veel meer pijlen op zijn boog en gaat steeds meer internationaal opereren. (door Niko Wind)

Mr. André Schoondermark is een opmerkelijke ondernemer. Na een start als organisatie-adviseur bij het Ministerie van Defensie werd hij achtereenvolgens directie-secretaris bij het bouwbedrijf Te Pas in Enschede, regio-directeur bij het GAK in Hengelo en concerndirecteur Personeel en Organisatie bij de Koninklijke Ten Cate. Pas in 1993 stapte hij over naar het industrieel management en werd hij directeur van het zwaar verliesgevende Ten Cate Protect. Met het aanbod - medio 1995 - om via een management buy-in Wiefferink over te nemen kwam - in lijn met de familietraditie - een lang gekoesterde wens in vervulling. “Ik kreeg bij Ten Cate Protect in uiterst moeilijke omstandigheden te maken met het ondernemerschap en kreeg nu de kans om het echt zelf te doen, als directeur/groot aandeelhouder.”

Mest Na de start (in Denekamp) met de productie van postzakken verschoof de kernactiviteit van Wiefferink zich naar dekzeilen voor vrachtauto’s en later naar kunststof dakbedekking. Deze activiteiten zijn al jaren geleden bijgeschreven in het geschiedenisboekje van Wiefferink. Nu draait alles om het ontwikkelen van nieuwe typen gewapende kunststof doek in combinatie met nieuwe toepassinggebieden. Het milieu was het eerste aanknopingspunt. André Schoondermark: “Toen het Nederlandse milieubeleid zich ging focussen op de vermindering van de ammoniakuitstoot waren wij de eerste die met spanzeilen kwamen om de mestsilo’s af te dekken. Het is nog steeds een internationaal topproduct maar de binnenlandse markt is aan het verzadigen.” Nederland is koploper op dit gebied, maar door een richtlijn van de Europese

Rioolwater Het nieuwste succesproduct van Wiefferink, de bekroonde Riotube, is bedoeld om milieuschade ten gevolge van overstort van rioolwater te voorkomen. Dit probleem wordt veroorzaakt doordat bij zware regenval de rioolbassins de grote toevloed van water niet meer aan kunnen en het rioolwater rechtstreeks op het oppervlaktewater wordt geloosd. In het eerste concept werd een grote zak milieuvriendelijke kunststof op de bodem van een vijver gelegd. Bij overstort kon het rioolwater eenvoudig in die zak stromen om er later weer uitgepompt te worden. Dit concept werd in Goirle beproefd. “Dit relatief simpele idee leverde ons veel meer problemen op dan gedacht, omdat de gasontwikkeling zorgde voor het onverwacht boven water komen van een deel van de zak. Iets wat in een vijver binnen de bebouwde kom op weerstanden stuitte. Samen met onder meer DHV zijn we verder gegaan met de ontwikkeling. Dit leidde tot een stelsel van parallel liggende slurven. Dit voorkomt exceptioneel grote gasbellen en maakt het mogelijk om - bij een kleine overstort - slechts een deel van de capaciteit te gebruiken.” Het eerste systeem, voor zo’n 15.000 kub. rioolwater, werd inmiddels naar alle tevredenheid als overstort van de rioolzuiveringsinstallatie bij het Hulsbeek in Oldenzaal gebouwd. “Nu de Riotube zich bewezen heeft én

doek bekroond is, ligt er een goede markt voor ons open. In totaal zijn in Nederland 13.000 overstortplaatsen, waar onze Riotubes toegepast kunnen worden. Het grote voordeel van het systeem is dat we op deze wijze rioolwater tijdelijk kunnen opslaan op de bodem van vijvers met behoud van hun recreatieve functie.” André Schoondermark is momenteel in onderhandeling met een aantal gemeenten in het zuiden van het land en verwacht binnen een jaar een doorbraak van dit systeem. “De wetgeving steunt ons, al scoort alles wat zich onder de grond bevindt politiek gezien niet echt.”

Drinkwater Het tijdelijk opslaan van vloeistoffen leidde snel tot een nieuwe toepassingsmogelijkheid: lokale opslag van drinkwater. Deze grote zakken van zo’n 15.000 kub., compleet met leidingen en kranen werden onder meer toegepast in Kosovo en bij een aantal andere hulpoperaties. Daarnaast hebben alle Nederlandse drinkwaterbedrijven deze waterzakken aangeschaft om - bij het uitvallen van de watervoorziening toch te kunnen leveren. Hoewel ze bedoeld zijn voor watervoorziening bij een probleem in de toevoer, heeft ook de paniek rond het millenniumprobleem Wiefferink geen windeieren gelegd. Ook in Skandinavië is grote belangstelling

◆ De Riotubes in Oldenzaal liggen normaal ver onder de waterspiegel.

voor dit product. “We zijn dan ook het enige bedrijf dat volledig goedgekeurde systemen levert!” Van het een kwam het ander. Grote kunststofzakken kunnen ook prima gebruikt worden voor het transport van vloeistoffen. Zeker omdat er in deze gevallen veelal geen retourlading is. Momenteel worden kunststofzakken van Wiefferink in Indonesië toegepast voor het transport van vruchtensappen per vrachtauto. Op de terugweg liggen de zakken in de bodem van de vrachtwagen en kan er allerhande andere lading worden vervoerd. De ‘Waterwall’ gaat in feite van hetzelfde principe uit: grote lege zakken die, gevuld met water, gebruikt kunnen worden voor versterking van de dijken langs de grote rivieren.

Alles draait bij Wiefferink om producten marktinnovatie Ratten Veel van de innovaties van Wiefferink bestaan uit het vinden van nieuwe toepassingen voor een bestaand product.

◆ Wiefferink ontwikkelt de verschillende typen zeil samen met de toeleveranciers. In Oldenzaal bestaat het werk vooral uit meten, lassen en opvouwen.

Dat geldt met name voor de ‘flexibele’ transportsystemen zoals voor water en vruchtensappen. Het bedrijf ontwikkelde - samen met een toeleverancier - inmiddels ook een kunststoffolie die bestand is tegen ongedierte, zoals ratten. Het idee ontstond, toen de FAO rapporteerde dat 20% van de graanoogst door ongedierte teloorgaat; één van de grootste problemen bij de voedselvoorziening in de geïndustrialiseerde én de ontwikkelingslanden. Het product werd in de praktijk (in Oldenzaal) met echte ratten beproefd. De markt kwam toen André Schoondermark mee ging met een handelsmissie naar China om te zien of zijn Waterwall gebruikt kon worden om de vele honderden kilometers dijk langs de grote rivieren te versterken. Het voedselprobleem bleek in China even belangrijk al het overstromingsgevaar.

Biogas Ondanks die buitenlandse aspiraties heeft Wiefferink toch ook weer de pijlen gericht op de Nederlandse veehouders. Niet met een nieuw type afdekzeil, maar met de mogelijkheid om de giersilo om te bouwen tot een biogasinstallatie. De silo wordt omgebouwd tot reactor met een complete gaszak. Het vrijkomende gas wordt met een kleine warmte-krachtkoppeling omgezet in warmte voor de stallen en de reactor zelf. De electriciteit, die de boer niet zelf gebruikt, kan hij aan het net leveren. “Hoewel de agrarische sector traditioneel nogal conservatief is, lijkt de belangstelling voor dit biogas-concept groeiende. We leveren immers iets wat niet alleen goed is voor het milieu, maar ook harde guldens oplevert. In Nederland is de terugverdientijd ongeveer vijf jaar.” Maar ook met dit concept lonkt het buitenland. Wiefferink gaat in opdracht van Economische Zaken een aantal biogasinstallaties bouwen in Oekraïne, Hongarije en Moldavië. Hier gaat het om industriële toepassing bij onder meer een zetmeelfabriek. De eerste schreden op het biogas-pad zette Wiefferink in Costa Rica, waar samen met het op de UT gevestigde Biomass Technology een oplossing werd gevonden voor het nuttig gebruik van biogas dat vrijkomt bij de reinigen van koffiebonen. ■

63

Ook toepasbaar voor het MKB

Financiële ken 64 Kengetallen zijn bijzonder nuttig bij het analyseren van de financiële positie van een grote én een kleine onderneming. De cijfers moeten echter wel goed geïnterpreteerd worden. Dat overkwam Ahold eind oktober 1999 nadat bekend was gemaakt dat het marktaandeel van Albert Heijn in Nederland was gedaald van 28,4% naar 27,5%. De koers van het aandeel Ahold daalde zo snel dat de handel - op verzoek van Ahold zelf - tijdelijk werd stilgelegd. Pas toen Ahold bekend had gemaakt dat de winstverwachting ongewijzigd was, keerde het aandeel terug op het oorspronkelijke niveau.

(door Niko Wind) ◆ Prof.dr. J. Bilderbeek is hoogleraar Financieel Management & Bedrijfseconomie aan de faculteit Technische Bedrijfskunde van de Universiteit Twente.

Prof. Jan Bilderbeek genoot van dit voorval omdat het des te meer bewees dat gepresenteerde cijfers eenvoudig tot misinterpretatie kunnen leiden. Die daling van het marktaandeel was het gevolg van het beleid van Ahold om wat minder winstgevende producten uit het assortiment te halen. “In financiële termen betekent een daling van een marktaandeel meestal een verlaging van de verhouding tussen omzet en totaal vermogen. Als dat gecompenseerd wordt door een betere winstmarge kan het rendement op het vermogen best in takt blijven, of zelfs verbeteren. En dat waren de beleggers even vergeten.” Deze onverwachte en onterechte vlucht uit het aandeel Ahold bewees, volgens prof. Bilderbeek, eens te meer dat men bij

het vergelijken van bedrijven op financiële ratio’s nooit moet kijken naar één kengetal, maar altijd gewerkt moet worden met een combinatie van kengetallen.

Intern benchmarken Steeds meer bedrijven willen zichzelf vergelijken met andere bedrijven. Benchmarken is ook een goed middel om de vorderingen van één enkel bedrijf in de tijd te volgen of verschillende BV’s of business units binnen één onderneming met elkaar te vergelijken. Volgens Jan Bilderbeek gaan deze vergelijkingen vaak mank, omdat slechts gekeken wordt naar een beperkt aantal kengetallen en de samenhang van alle factoren bij de beschouwing niet wordt meegenomen.

“Om het interne ondernemerschap binnen de onderneming te bevorderen worden momenteel op steeds grotere schaal bedrijfsonderdelen met elkaar vergeleken. Ze kijken dan niet naar het resultaat op het totale geïnvesteerd vermogen, maar naar het resultaat op het eigen vermogen. Dat lijkt logisch, maar leidt tot volledig onjuiste conclusies over de prestaties van concernonderdelen.” In sommige grote ondernemingen wordt gesteld dat elk bedrijfsonderdeel een bepaald resultaat over het daarin geïnvesteerde eigen vermogen moet behalen en dat de betrokken managers verantwoordelijk zijn voor dat resultaat. Bilderbeek noemt dat pure onzin, omdat managers alleen verantwoordelijk mogen worden gesteld voor zaken die ze kunnen beïnvloeden, maar

getallen niet voor beslissingen op concernniveau. “Ik ken in de hele wereld geen bedrijf waarbinnen de werkmaatschappijen of business units de vrijheid hebben om nieuwe aandelen uit te geven of aandelen in te kopen. Dat is overal (en terecht) een verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur van een concern. Een manager van een bedrijfsonderdeel krijgt een bepaalde hoeveelheid vermogen toevertrouwd, maar heeft geen vrijheid om te sturen in bijvoorbeeld de verhouding eigen vermogen - vreemd vermogen.” Volgens Bilderbeek geldt dat zowel voor concerns als Philips of Ten Cate, maar ook voor kleine bedrijven, waar bijvoorbeeld twee BV’s met elk 10 man personeel worden vergeleken. “Door een gebrek aan vrijheid om financieel te sturen kunnen de managers zich - als je hen daarop wél beoordeelt - verschuilen en gooi je - hoe goed ook bedoeld - het kind met het badwater weg.” Dupont was decennia geleden de eerste die op deze wijze de bedrijfsonderdelen met elkaar vergeleek en volledig stuurde op twee kengetallen: winstmarge en omzetsnelheid. Het Resultaat van het Totale Vermogen (RTV) is het product van de omloopsnelheid en de winstmarge van de omzet. Met verdere uitsplitsingen levert dat een uiterst bruikbaar beeld op van een werkmaatschappij of business unit binnen een onderneming. (Figuur 1)

Twentse variant Het Resultaat op het Eigen Vermogen (REV) zegt, volgens prof. Bilderbeek, echter niet alles over de financiële prestatie van een onderneming. “De REV van de ABN AMRO is hoger dan die van de Rabobank, maar daaruit kun je niet concluderen dat de ene bank het beter doet dan de andere. Pas als je de totale vermogenspositie daarbij betrekt kun je echt gefundeerde conclusies trekken. Onder leiding van prof. Bilderbeek is - uitgaande van de oorspronkelijke Dupont-Analyse - een Twentse variant ontwikkeld, waarmee het Resultaat van het Eigen Vermogen (REV) op eenduidige en

praktisch verklaarbare manier kan worden berekend. Dit model werd ontwikkeld, verfijnd en beproefd tijdens een groot aantal afstudeeronderzoeken. “Het verschil met het oorspronkelijke model is dat wij de wijze van financiering in het model hebben opgenomen. Dus de verhouding eigen vermogen - vreemd vermogen en lang vreemd vermogen - kort vreemd vermogen.” Met deze wijze van benchmarken is het goed mogelijk om verscheidene bedrijven met elkaar te vergelijken. “Je moet ook hier niet alleen kijken naar het uiteindelijke resultaat van de berekening (het REV), maar vooral hoe deze verschillen zijn ontstaan. Het is dan belangrijk om te zien of het uiteindelijke resultaat wordt beïnvloed door een sterk of juist een zwak punt van de onderneming. Zeker omdat de wijze van financiering er bij betrokken is, heb je voor de strategie van een heel concern veel meer aan dit model dan aan het oorspronkelijke Dupont-model.

De lengte van de polsstok Naast de bekende financiële hefboomfunctie ging prof. Bilderbeek tijdens zijn lezing voor IKT-Financiën & Economie in op een sterk onderbelicht model, waarmee de financierbare groei kan worden bepaald. “Deze kan uiterst eenvoudig worden berekend door de vermenigvuldiging van het Resultaat op Eigen Vermogen en de winstinhoudingsquote. Dus het deel van de winst dat niet aan de aandeelhouders wordt uitgekeerd. Deze financierbare groei is een ideaal hulpmiddel voor een onderneming om te bepalen in welk tempo en tot welke hoogte een groeistrategie kan worden uitgevoerd. Voorwaarde voor toepassing van dit eenvoudige model is dat het bedrijf de verhouding eigen vermogen - vreemd vermogen (de solvabiliteit) wil handhaven en dat geen nieuwe aandelen uitgeven worden.” Voor kleine (familie-)BV’s is een grotere groei dan uit het model blijkt, dus alleen mogelijk door een participatie of door het binnenhalen van een nieuwe aandeelhouder. Door dit model te combineren met de financiële hefboomfunctie ontstaat een iets complexer model dat duidelijk maakt

◆ Figuur 1

◆ Figuur 2

dat de financierbare groei uiteindelijk qua bestuurlijke (managerial) beïnvloedingsmogelijkheden wordt bepaald door de winstmarge maal de omzetsnelheid en de winstinhoudings- c.q. winstuitkeringspolitiek van de betrokken onderneming. “De winstmarge is gedeeltelijk branchebepaald, maar kan ook gestuurd worden door de ondernemer. De omzetsnelheid is sterk afhankelijk van de kwaliteit van de fysieke distributie, dus de goederenstroombesturing.” De hoogte van de interest wordt extern bepaald en ook de verhouding vreemd vermogen - eigen vermogen biedt amper beleidsruimte. Men zal zich - om zaken te kunnen doen met banken-redelijk moeten conformeren aan de bestaande solvabiliteit in de branche. De belastingquote (1-b) is alleen voor grote internationaal opererende ondernemingen te sturen.” (Figuur 2) Hij besloot met een oproep: “Het zou goed zijn als elke ondernemer zijn financierbare groei voor het komende jaar zou berekenen. Door dit te vergelijken met de eigen plannen en de overeenkomstige gegevens uit de branche is een prima manier van financiële benchmarken!” ■

Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen. Wanneer u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur op diskette MS.Word aan te leveren. Deadline persberichten: 20 januari 2000

66

Scope ◆ Ferdinand Fransen en Michael Finkleman, algemeen directeur van Bilderberg Hotels & Restaurants, tekenden op 21 december de samenwerkingsovereenkomst.

Ons adres: IKT/Twentevisie T.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501 7500 GM ENSCHEDE Tel. 053 - 48 49 980 Fax. 053 - 48 49 985 Tot de directie van AKOR Bouwbedrijf te Rijssen zijn onlangs toegetreden Berend Baan (40) en Gert-Jan Smeijers (29). Beiden zijn tevens mede-aandeelhouder. Al enige tijd zijn, in overleg met de externe adviseur, de beleidslijnen voor de toekomst uitgezet. Deze benoemingen vormen hiervan een onderdeel. Tot nu toe werd de directie gevoerd door Gerrit Ligtenberg (57) en Henk Wolterink (55). Gekozen is ervoor, de taken en verantwoordelijkheden de komende jaren geleidelijk en op soepele wijze over te dragen. AKOR maakt momenteel een stormachtige ontwikkeling door. Met name in het segment bedrijfshuisvesting en winkelbouw, zowel nieuwbouw als herontwikkeling.

Het Technocentrum Twente krijgt voor deze activiteiten een startbijdrage van ƒ 800.000,-, per jaar tot eind 2002. Het Technocentrum zal zijn werkzaamheden in eerste instantie richten op de volgende branches: textiel en confectie, voeding en genotmiddelen, metaal/electro, transport en logistiek. Later volgen meerdere branches als bouw, kunststoffen, ICT en multimedia. Landgoed De Wilmersberg is als eerste Alliantiehotel opgenomen in de Bilderberg Groep. Deze samenwering heeft uitsluitend betrekking op de sales en marketing en de training van de medewerkers. De Wilmersberg, een onderdeel van de Agfra-Holding van oud-Arke eigenaar Ferdinand Fransen, blijft volledig onafhankelijk. Met de samenwerking met de Bilderberg Hotels & Restaurants is er een eind gekomen aan de management-overeenkomst met Dish-hotels. Het management van Landgoed de Wilmersberg is inmiddels in handen van de heer H.J. Bartels.

informatie te vinden over zowel openbare als besloten bijeenkomsten in Twente. Uiteraard, daar waar mogelijk, met een doorverwijzing naar de betrokken sites. Tevens zijn de testimonials opgenomen van de ondernemers die de afgelopen periode meewerkten aan de campagne “Tijd voor Twente”. Ook is het mogelijk door te klikken naar informatie over de bedrijfsvestigingsfactoren van Twente. ■

IKT-Agenda januari/februari 2000 IKT-bestuursvergaderingen 19 januari Productie, Logistiek & Techniek

27 januari Informatie over de seminars over E-commerce is te vinden op www.webtec.nl en niet zoals in het vorige nummer van Twentevisie abusievelijk vermeld stond www. webtech.nl. Voor telefonische informatie: 053-4836375

West-Twente

01 februari Ondernemen & communicatie Externe Betrekkingen

07 februari Het Telematica Instituut organiseert binnen GigaPort samen het SURFnet op 9 maart 2000 in Amersfoort een seminar over de mogelijkheden van het internet, elektronisch samenwerken en elektronisch samenwerken op het supersnelle Giganet. Nadere informatie: InfoCare, tel 073-648 86 40; www.gigaport.nl.

Oldenzaal

08 februari Almelo

15 februari Hengelo

16 februari

Twente krijgt een Technocentrum. De minister van O,C&W, de heer L.M.L.M.A. Hermans heeft op 2 december jl. besloten dat in Twente één van de 15 Technocentra in Nederland wordt gevestigd. Het Technocentrum Twente zal zich richten op de verbetering van de aansluiting onderwijsarbeidsmarkt, op de kennistransfer en op een beter gebruik van apparatuur.

Indes Industrial Design & Engineering heeft de iF Product Design Award 2000 ontvangen voor de vormgeving en het ontwerp van een brailleleesregel voor visueel gehandicapten. Indes ontving deze Duitse prijs reeds drie maal eerder. De brailleleesregel, waarmee beelscherminformatie wordt vertaald naar braille, is ontwikkeld in het kader van het TIMP-project (The Initiative for Medical Productdevelopment) op initiatief van het bedrijf Alva in Arnhem en in nauwe samenwerking met 3T in Enschede.

Eibergen/Neede

17 februari Personeel & Organisatie

18 februari Enschede

IKT-bijeenkomsten 03 februari West-Twente

08 februari De Stichting Twente Promotie heeft haar eigen website vernieuwd en heropend voor met name ondernemers in Twente, maar zeker ook voor het overige Nederlandse bedrijfsleven. Op de www.twentepromotie.nl is onder andere in de ’Tijd voor Twente-Agenda’

Almelo

15 februari Hengelo

17 februari Enschede

Nieuwe IKT-deelnemers

IKT-West-Twente

IKT-Almelo e.o.

IKT-Enschede

Alberts Kunsthandel, Galerie, Lijstenmakerij Grotestraat 117 7607 CH Almelo Contactpersoon: J. Vrielink jr.

Eurocon Management Consultants B.V. Postbus 99 7580 AB Losser Contactpersoon: T.H.P. Weterings

Kuperus Almelo B.V. Slachthuiskade 8b 7602 CV Almelo Contactpersoon: J.W. Rollerman

Secretary Plus Management Support M.H. Tromplaan 23 7513 AB Enschede Contactpersoon: A. Morsink

De nieuwjaarsbijeenkomst voor de deelnemers van de Kring West-Twente zal plaatsvinden op donderdag 3 februari vanaf 18.00 uur in het MFC Parkgebouw te Rijssen. Na de ontvangst en de nieuwjaarstoespraak van de voorzitter neemt futuroloog Rudolf Das u mee naar het verleden maar vooral naar de toekomst, middels een spectaculaire audiovisuele presentatie. Aansluitend kan men genieten van een uitgebreid buffet en met elkaar nog even gezellig napraten over het afgelopen jaar.

IKT-Almelo Op dinsdag 8 februari a.s. om 15.00 uur houdt de kring Almelo haar jaarvergadering gecombineerd met een bedrijfsbezoek bij Neuteboom te Almelo. Na het huishoudelijke deel zullen de deelnemers middels een bedrijfspresentatie geïnformeerd worden over dit bijzondere bedrijf. Aansluitend zal men in groepen worden rondgeleid. Een en ander zal in informele sfeer met een borrelhapje en een drankje worden afgesloten.

IKT-Hengelo De Kring Hengelo organiseert op dinsdag 15 februari a.s. een bedrijfsbezoek bij de nieuwe Rabobank te Hengelo. De definitieve aanvangstijd en de invulling van het programma worden z.s.m. bekend gemaakt.

IKT-Enschede Op donderdag 17 februari a.s. organiseert de Kring Enschede voor haar deelnemers een bedrijfsbezoek bij Ericsson Business Mobile Networks B.V. te Enschede. De definitieve aanvangstijd en de invulling van het programma voor dit bezoek wor■ den z.s.m. bekend gemaakt.

Hoff en Wansink Accountants & Adviseurs Engelsstraat 34 7671 BV Vriezenveen Contactpersoon: A.J. Wansink

Parklokatie de Jaargetijden Parkweg 49 7513 CN Enschede Contactpersoon: G.F. van der Vegte

IKT-Eibergen/Neede

IKT-Hengelo

Gemeente Eibergen Postbus 53 7150 AB Eibergen Contactpersoon: G.F.M. ter Beke

Twente-Geldergroep (Loopbaanadviesgroep) Lintelerweg 5 7556 PD Hengelo Contactpersoon: E.C. Magermans

IKT-Oldenzaal Donna Karan Hanzepoort 30 7575 DA Oldenzaal Contactpersoon: A.P. Zeimentz

Nijhuis Reclameadviesbureau B.V. Azelosestraat 23 7622 NC Borne Contactpersoon: D.J. Lievers

Lamers & Masselink B.V. Oude Enschedeseweg 47a 7481 PL Haaksbergen Contactpersoon: A.H. Lamers

Dokter P.C. Borststichting Boerhaavelaan 85 7555 BK Hengelo Contactpersoon: H.G. Bonté RA

IKT-Haaksbergen Lamers & Masselink B.V. Oude Enschedeseweg 47a 7481 PL Haaksbergen Contactpersoon: A.H. Lamers

Vier bedrijven binnen de TIB-familie kwamen met opmerkelijk nieuws, ontwikkelingen die mogelijk waren door participatie vanuit Ondernemend Twente en goede adviezen van de commissarissen. Drukkerij Wormgoor in Almelo (dé Twentse boekdrukker) nam een ultramoderne Sikurai drukpers in gebruik. Door de uitgekiende technologie is de capaciteit van Wormgoor met bijna 40% gestegen. Deze relatief kleine drukker van zowel wetenschappelijke boeken en almanakken als van publieksboeken met een enorme oplage, verheugt zich momenteel in een toenemende belangstelling van de grotere uitgevers. Suprimo, de ‘verspaner op de vierkante nanometer’, haalde een order binnen van tussen de 2,5 en 3 miljoen gulden voor ondersteuning bij het opzetten van een fabriek voor contactlenzen in

Montreal en het leveren van de voor de productie noodzakelijke spuitgietmallen. Deep Dye uit Enschede kreeg per 1 januari jl. het alleenrecht voor de Benelux en Duitsland voor de verkoop van de Ergoflex-mat. Een uniek Deens product dat voorkomt dat mensen die lang op één plaats moeten staan, last krijgen van benen, knieën en rug. Een ideaal product voor onder meer de horeca, het (groot)winkelbedrijf en productie-omgevingen. De Enschedese producent van frames voor ‘Harley Davidson-achtige’ motorfietsen, VG Motor Cycle Products, vergaarde de nodige certificaten en vergunningen om zelf complete motorfietsen te kunnen produceren. Meer informatie staat in het TIB Nieuws van december 1999, dat ■ verkrijgbaar is via telefoonnummer 053 - 484 98 40.

67

Scope

IKT-Nieuws

Twente Agenda 2000

68

Datum

Aanvang

Onderwerp

Plaats

Organisatie

01 febr. 03 febr. 07 febr.

17.00 uur 18.00 uur 18.00 uur

Enschede Rijssen

Villa IKT

08 febr. 08 febr. 15 febr. 17 febr. 17 febr. 29 febr. 06 mrt.

15.30 uur 16.30 uur 16.30 uur 16.30 uur 20.00 uur 17.00 uur 18.00 uur

Enschede Almelo WVM Hengelo Enschede Enschede Enschede Enschede

UT/Stress IKT Twente IKT IKT Thinktank Villa UT/Stress

07 mrt. 15 mrt. 16 mrt. 23 mrt 24 mrt. 27 mrt.

16.30 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 18.00 uur

Almelo Hengelo n.b.t. Hengelo Haaksbergen

WVM Twente IKT/MvMH IKT IKT IKT

28 mrt. 29 mrt. 03 april 03 april

17.00 uur n.t.b. 16.00 uur 18.00 uur

Enschede Enschede n.t.b. Hengelo

UT/Stress Villa IKT IKT

06 april 12 april 13 april

07.00 uur 11.00 uur 16.00 uur

Enschede Almelo Enschede

UT/Stress IKT IKT

15 april 02 mei 10 mei 16 mei 19 mei 25 mei 06 juni 16 juni 21 juni 22 juni 26 juni 27 juni 29 juni 06 juli 05 sept. 07 sept. 13 sept. 21 sept. 21 sept. 22 sept. 26 sept. 28 sept. 04 okt. 26 okt. 07 nov. 11 nov. 16 nov. 17 nov. 24 nov. 27 nov. 29 nov. 30 nov. 06 dec. 07 dec. 11 dec. 12 dec.

10.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 16.30 uur n.t.b. 12.00 uur 17.00 uur 14.30 uur 16.30 uur 16.30 uur 16.30 uur 16.00 uur n.b.t. 16.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 16.00 uur 15.00 uur 19.30 uur 09.30 uur 16.00 uur 12.00 uur n.t.b. 16.30 uur 12.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 17.00 uur 20.00 uur 17.00 uur

Opname Radio Oost van programma Memphis Nieuwjaarsbijeenkomst IKT-West-Twente Lezingencyclus Toppers in Twente: P. Morley M.Sc. Lid Raad van Bestuur KPN Telecom Bedrijfsbezoek IKT-Almelo bij Neuteboom Bedrijfsbezoek Hartman Groep B.V. Enschede Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo bij Rabobank Bedrijfsbezoek IKT-Enschede bij Ericsson Lezing Erik Hageraats (directeur Cirex b.v.) Opname Radio Oost van programma Memphis Lezingencyclus Toppers in Twente; drs. M.A. van den Berg, vz. RvB Kon. Shell Groep Bijeenkomst ROC Oost-Nederland Almelo Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie; prof. Heertje Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Lezingencyclus Toppers in Twente: mr. J.A. van Lede vz. RvB Akzo Nobel Opname Radio Oost van programma Memphis Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Eibergen/Neede Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lezingencyclus Toppers in Twente: pres.directeur Getronics Wang Global Ontbijtbijeenkomst IKT-Almelo Jaarvergadering + Lunch IKT-Enschede Jaarvergadering + Bedrijfsbezoek IKT-West-Twente bij Eternit B.V. te Goor Klootschieten IKT-Haaksbergen Opname Radio Oost van programma Memphis Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Bedrijfsbezoek Holec Holland N.V. Feestavond IKT-Haaksbergen Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Opname Radio Oost van programma Memphis Slotbijeenkomst met partners; rondje Twente Jaarvergadering + Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Bedrijfsbezoek IKT-Enschede Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Bedrijfsbezoek IKT-Almelo Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Bedrijfsbezoek IKT-Almelo Informele bijeenkomst IKT-Enschede Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Jaarvergadering IKT Informele bijeenkomst IKT-Almelo Interregionaal Klootschiet Toernooi Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Feestavond 25-jarig jubileum IKT Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo

Goor Haaksbergen Enschede Oldenzaal Hengelo n.t.b. Rijssen Enschede Twente n.t.b. Enschede Hengelo Almelo Haaksbergen Hengelo Almelo Enschede Neede n.t.b. Hengelo Haaksbergen n.t.b. Hengelo n.t.b. Almelo n.t.b. Diepenheim Hengelo Haaksbergen Hengelo Hengelo Neede Hengelo n.t.b. Enschede n.t.b. n.t.b.

IKT IKT Villa IKT WVM Twente IKT IKT Villa WVM Twente IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT

Voor nadere informatie: IKT WVM Twente Thinktank Twente UT/Stress Villa/Hogeschool Enschede

tel. 053 - 48 49 980 tel. 055 - 52 22 606 tel. 053 - 43 27 381 tel. 053 - 48 93 527 tel. 053 - 48 71 871

Voor opname in de Twente Agenda kunnen organisaties en instellingen in principe hun geplande bijeenkomsten en evenementen t.b.v. het Twentse bedrijfsleven via IKT opgeven. IKT neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de juistheid van de verstrekte gegevens en behoudt zich het recht voor van plaatsing.

Extreem veel machtsspelletjes op universiteit. De Toekomst van Koninklijke Loek Ten Cate. Nijkamp & Nijboer verzorgen huisstijl Curos

Recommend Documents