Expositie
Talent in Beeld Van 9 maart tot 15 april in het Utrechtse Provinciehuis.
Over jongeren die via een leerwerktraject weer perspectief hebben gekregen op een mooie toekomst.
Talent in Beeld Over jongeren zonder startkwalificatie wordt veel gesproken. Weinig wordt belicht hoeveel deze jongeren kunnen én willen. Met gerichte arbeidstraining en begeleiding naar een werkplek kunnen deze jongeren worden opgeleid tot serieuze werknemers. Werknemers die we hard nodig hebben in onze provincie. De provincie Utrecht onderschrijft hierom het belang van leerwerkbedrijven en arbeidstrainingscentra. Met het programma Sociale Agenda zetten wij ons in voor het verbeteren van kansen van deze jongeren op de arbeidsmarkt. Zo zijn sinds 2009 verschillende arbeidstrainingscentra geopend en stimuleren wij een duurzaam netwerk voor deze jongeren. In de bijzondere tentoonstelling ‘Talent in Beeld’ maakt u kennis met verschillende jongeren die via een leerwerktraject weer perspectief hebben gekregen op een zelfstandige toekomst met werk. Een toekomst waarin zij trots kunnen zijn op zichzelf om wat zij hebben bereikt. De tentoonstelling is van 9 maart tot 15 april te zien in het Utrechtse Provinciehuis. Mw. Marjan Haak-Griffioen, Gedeputeerde Zorg, Jeugd, Onderwijs en Bestuurlijke Vernieuwing.
“Ik heb nu twee schoenen aan, eerst maar één”
“I
k ben gefascineerd door metaal. Dat je met dit harde materiaal zoveel moois kunt maken, dat verbaast me nog iedere dag. Je komt het overal tegen, kijk maar eens om je heen. Van een hekwerk tot een vuurkorf. Het is allemaal van metaal gemaakt. Dat ik mijn werk geregeld terugzie, maakt het extra leuk. Voordat ik het werken met metaal ontdekte, had ik al van alles gedaan. Ik gaf altijd op, kreeg paniekaanvallen. Werd soms agressief. Ik gebruikte cannabis. Vier jaar ben ik verslaafd geweest totdat het een keer helemaal misging. Ik heb mijn problemen opgelost. De kick die ik haalde uit drugs, haal ik nu uit mijn werk. Via Werkartaal wil ik mijn opleiding afronden en aan de slag gaan als constructiebankwerker-lasser. Ik heb nog steeds moeite met leren, maar ik word intensief begeleid. Daardoor leer ik toch veel en blijf ik gemotiveerd. Ik heb nu twee schoenen aan, eerst maar één.”
Thomas Bergsma (20), Stichting Werkartaal, Zeist
“Ik wil niet meer thuiszitten”
“I
n het begin vond ik het hier maar niks. Ik wilde naar het ROC, een horecaopleiding volgen. Hier moest ik op tijd komen, samenwerken met de andere jongens, een opdracht uitvoeren. Ik was bang dat ik nooit kok of gastheer zou worden. Nu weet ik wel beter. Eerst moet ik leren hoe ik me op school of op het werk moet gedragen, dan pas kan ik een opleiding succesvol afronden. Duidelijke regels, persoonlijke begeleiding, dat had ik heel hard nodig. Nu ben ik enthousiast: ik help iedereen, ik maak alles. Zie je die duobankjes en die schildersezels? Daar heb ik aan meegewerkt. Die tafels en stoelen? Heb ik ook wat aan gedaan. Het werk hoort erbij. Voor iedere tien dagen die we op tijd komen, krijgen we vijf euro. Dat geld spaar ik. Ik kan ook kiezen voor een halve vrije dag. Maar dat wil ik niet. Ik wil niet meer thuiszitten. Hier is het veel leuker. Wat moet ik nog in een supermarkt of in de kroeg? Ik werk met machines, dan moet ik mijn hoofd erbij houden.”
Kenny Brugman (17), ATC Amersfoort
“Ik ben mijn begeleiders heel dankbaar”
“M
et mijn ouders heb ik negen jaar in Spanje gewoond. Ik leidde een heel fout leven, met drugs en criminaliteit. Dat wilde ik niet meer. Drie jaar geleden ben ik alleen naar Nederland teruggegaan. Ik zocht een opleiding en een baan. Dat viel tegen. Om mijn niveau te bepalen, vroeg het trajectbureau waar ik me destijds had aangemeld om mijn papieren uit Spanje. Een heel gedoe, waar ik nooit aan ben begonnen. Uiteindelijk ging het ook in Nederland de verkeerde kant op met mij. Bij het ATC spreken de begeleiders mijn taal, zodat ik begrijp wat ze van me vragen. En dat niet alleen, ze helpen me ook op sociaal gebied en met privézaken. Ze zoeken voor mij naar mogelijkheden en kansen, een geschikte plek voor opleiding of werk. Als ze me niet kunnen helpen, zeggen ze dat eerlijk. Dan verwijzen ze me door naar instanties die me wel kunnen helpen. Ik ben de mensen hier heel dankbaar. Jongeren die nergens meer terechtkunnen, krijgen weer zin.”
Ashley Daantje (23), ATC Amersfoort
“Wat ben ik blij dat ik deze kans heb gekregen!”
“I
k was zestien jaar toen ik vanuit Guinea in Afrika vanwege de oorlog naar Nederland ben gevlucht. Ik was bang en zocht een land waar ik veilig zou zijn. Nederland kende ik niet, maar ik was vastbesloten hier een goede toekomst voor mezelf op te bouwen. Ik spreek redelijk Nederlands en ik kan aardig lezen en schrijven. Via de gemeente Heerlen, waar ik bijna negen jaar heb gewoond, heb ik een koksopleiding niveau 1 gevolgd. Maar er was weinig werk en ik was genoodzaakt ander werk te doen, steeds voor enkele jaren. Dat wilde ik niet meer. Ik herinnerde me mijn voornemen om een goede toekomst voor mezelf op te bouwen. Dat betekent een vak leren. Vanwege mijn beperkte taalkennis, ligt het volgen van een reguliere opleiding niet voor de hand. Bij The Colour Kitchen leer ik het koksvak in de praktijk. De horeca is leuk: ik heb graag mensen om me heen en ik houd van gezelligheid. Wat ben ik blij dat ik deze kans heb gekregen! Ik hoop hier veel te leren. Daarna wil ik alle diploma’s halen om uiteindelijk als chef-kok aan de slag te gaan.”
Avar Diallo (26), The Colour Kitchen, Utrecht
“Voor het eerst willen docenten naar me luisteren”
“I
k heb een agressieprobleem. Daardoor ben ik van verschillende scholen gestuurd. Ik voelde mij altijd onbegrepen. Als ik iets niet snapte, dachten de docenten dat ik een spelletje met hen speelde. Ze gaven geen antwoord op mijn vragen. Dan werd ik boos en liep ik weg. Of erger: ik begon te slaan. Dat is pas weer eens gebeurd. Het verschil is dat de docenten van First Class wel naar mij willen luisteren. We hebben het voorval uitvoerig besproken. Ik begrijp nu dat ik ook anders had kunnen reageren. Volgens mijn praktijkdocente ben ik niet vriendelijk genoeg. Ik zeg dingen verkeerd of ik vergeet gasten die binnenkomen te groeten. Eerlijk gezegd vind ik het eng om met mensen om te gaan. Ik weet niet goed hoe ik me moet gedragen. In het begin zei ik altijd tegen de leerling die het dichtst bij mij stond: ‘Doe jij het maar.’ Gelukkig heb ik geleerd hoe ik met gasten om moet gaan. Ik weet wat ik in welke situatie moet zeggen. Dat motiveert enorm om door te gaan.”
Solange Dossett (16), First Class Fresh Express, Amersfoort
“Over vijf jaar verdien ik mijn eigen geld”
“I
k heb altijd veel gespijbeld toen ik nog op school zat. Ook toen ik hier kwam, heb ik veel gemopperd. Ik vond niks leuk. Maar wegblijven kan hier niet. Dan word je door de politie teruggebracht. Eigenlijk vind ik het hier best leuk. Ik heb veel vrienden en de begeleiders zijn toffe gasten. We maken grapjes en soms stoeien we. Ze kunnen ook streng zijn. Maar van hen kan ik het hebben. Mijn begeleider Rob is een echte vakman. Hij kan alles maken van hout. Ik wil net zo goed worden in mijn werk als hij. Stratenmaker wil ik worden, net als mijn oom. Wanneer dat niet lukt, lijkt hovenier me wel wat. Het liefst rijd ik op een graafmachine of shovel. Maar dan moet ik wel mijn rijbewijs halen. Daar moet ik voor leren en dat vind ik moeilijk. Binnenkort hoop ik genoeg ‘goedjes’ te halen, zodat ik op stage mag. Na school ga ik naar de leefgroep. Daar woon ik en leer ik voor mezelf te zorgen. Mijn ouders vinden het fantastisch dat ik al zover gekomen ben. Ik wil niet meer zeiken, ik wil vooruitkomen. Over vijf jaar woon ik in mijn eigen huis en verdien ik mijn eigen geld.”
Mitchel Gerritsen (17), ATC De Schakel, Soest
“Ik voel me nu geen uitzondering meer”
“H
et lukte me niet om een baan te vinden. Vijf maanden heb ik thuisgezeten. Ik had er slapeloze nachten van. In mijn omgeving volgden mijn vrienden allemaal een opleiding of ze werkten. Ik voelde me steeds eenzamer worden. Uiteindelijk kreeg ik de kans om mijn koksopleiding hier voort te zetten. Leren uit een boek vind ik moeilijk, maar in de praktijk gaat het me beter af. Werkend hogerop komen is voor mij de beste manier om mijn doel te bereiken.
Rachida Held (19), The Colour Kitchen, Utrecht
Ik wil dolgraag een goede kok worden. De chef-kok van The Colour Kitchen heeft jarenlang een eigen restaurant gehad. Hij leert ons het vak. Dat vind ik heel bijzonder, want hij weet als geen ander hoe je een goed gerecht moet maken. Hij daagt ons uit na te denken over het menu dat we onze gasten voorleggen. Alle leerlingen hebben een andere culturele achtergrond en dat zie je terug op de kaart. Ik voel me nu geen uitzondering meer, hier is iedereen gelijk. De opleiding is pittig: gedurende één jaar ben ik vijf dagen in de week aan het werk en volg ik lessen. Huiswerk maken we hier. Zonodig krijgen we er een extra uur voor, totdat we het snappen.”
“Ik heb laten zien dat ik verantwoordelijk ben”
“M
ijn tijd hier is bijna voorbij. Dat vind ik erg jammer. Ik heb een hechte band opgebouwd met iedereen die hier werkt, leerlingen, maar ook docenten. In het jaar dat ik hier ben geweest, heb ik veel geleerd. Kijk, op de mouw van mijn werkkleding staan twee V’tjes. Ik heb laten zien dat ik verantwoordelijk en vaardig ben. Ik heb pas nog twee V’tjes verdiend, voor veiligheid en verzorging. De horeca bevalt me goed. Ik weet wel dat ik niet veertig jaar mensen wil bedienen. Ik heb afwisseling nodig. Een combinatie tussen werken op kantoor en op de werkvloer lijkt me ideaal. Een managementfunctie inderdaad, waarvoor ik een hbo-opleiding moet volgen. Ik ben slim genoeg, dat weet ik. Maar ik kan me slecht concentreren. Gelukkig heb ik alle steun van mijn docenten. Een oud-leraar heeft me zelfs aangeboden me met mijn studie te willen helpen. Dat vind ik fantastisch!”
Samantha Norman (18), First Class Fresh Express, Amersfoort
“Tegenwoordig heb ik weer zin in de dag”
“V
oordat ik bij Stichting Bouwloods werkte, volgde ik een opleiding aan een praktijkschool. Dat ging niet goed. Ik vind het moeilijk om iets uit een boek te leren. En ik houd niet van grote groepen. Iedere dag stond ik met meer tegenzin op. Sinds ik hier ben, heb ik weer zin in de dag. Bij Bouwloods leer ik met hout werken. In de praktijk. Drie leermeesters leiden mij op tot assistent houtbewerker. Ik beitel, schuur en zaag. In het begin vond ik het best spannend, want we maken echte producten voor echte klanten. Zo heb ik met mijn collega’s vijf bruggen gemaakt en gemonteerd voor de Utrechtse wijk Leidsche Rijn. Elke ochtend als ik vanuit mijn huis in Vleuten hiernaartoe fiets, zie ik wat ik gemaakt heb. Dan ben ik trots op mezelf. Ik hoef niet meer terug naar mijn oude school. Mijn begeleidster bij Bouwloods wil mij en enkele medeleerlingen vanaf volgend schooljaar onderwijs op locatie laten volgen. Op deze manier hoop ik toch mijn diploma niveau 1 te halen. Ook maak ik een portfolio. Daarin zitten foto’s van alle producten die ik heb gemaakt. Deze map kan ik meenemen als ik straks ga solliciteren. Dan kunnen werkgevers met eigen oog zien wat ik kan.”
Roland Staal (16), Stichting Bouwloods Utrecht
“Een vak leren in de praktijk gaat me veel beter af”
“O
p school werd ik gepest door leerlingen die vonden dat ze beter waren dan ik. Mede daardoor dreigde ik mijn vierde jaar niet te halen. Ik volgde een vmbo-opleiding omdat ik paardenfokker wilde worden. Toen las mijn vader een artikel in de krant over leerwerkbedrijf First Class Fresh Express. Werken in de horeca is iets heel anders, maar ik blijk er goed in te zijn. Ik ben vriendelijk en vrolijk. Mensen worden blij van mij. Een vak leren in de praktijk gaat me veel beter af. Rekenen blijft een ramp, daarin word ik goed begeleid. Ik durf nog niet alleen met de kassa om te gaan, maar ik vertrouw erop dat dat helemaal goed komt. De meiden en jongens die hier ook een opleiding volgen tot horeca-assistent hebben een vergelijkbare achtergrond als ik. Dat schept een band. Voor het eerst durf ik met anderen over mijn emoties te praten. Daardoor ben ik zelfverzekerder geworden. Als ik het aankan, wil ik straks toch weer naar school. Ik wil verder leren voor gastvrouw aan een horecavakschool. Paarden blijven een hobby van me.”
Fayline Vis (16), First Class Fresh Express, Amersfoort
“Ik heb nog nooit zoveel complimenten gehad”
“V
óór Werkartaal heb ik van alles gedaan, maar niets is gelukt. Op mijn cv staan meer dan vijftien baantjes, een diploma heb ik nooit gehaald. Hier volg ik een reïntegratietraject. Het is geweldig dat instanties als Werkartaal jongeren zoals ik een nieuwe kans bieden. Ik besef nu pas dat ik wat wil én kan bereiken. Volgens mijn opleider heb ik talent om meubelmaker te worden. Hij zegt dat ik het in mijn vingers heb, net als kunstschilderen. Dat doe ik bij het open atelier hiernaast. Ik maak schilderijen zoals de Amerikaanse tv-schilder Bob Ross dat deed. Ik ben altijd bang dat ik een terugslag krijg. Waarschijnlijk is dat een levenslange worsteling waarmee ik moet leren omgaan. Voorlopig voel ik me heel veilig hier. Ik krijg alle ruimte om mijn talenten te ontwikkelen. Wat ik goed doe wordt benadrukt, wat fout gaat wordt bijgestuurd. Ik heb nog nooit zoveel complimenten gehad!”
Bobbie de Waard (23), Stichting Werkartaal, Zeist
“Hier heb ik ontdekt dat ik fietsenmaker wil worden”
“I
k vind alles leuk hier. Oké, bijna alles. Ik leer een heleboel. Zoveel dat ik het niet eens allemaal kan onthouden. We leren spullen maken die we kunnen verkopen. Vogelhuisjes bijvoorbeeld, folders en kerstartikelen. Als ik me verveel, krijg ik een nieuwe taak. Dat vind ik fijn. Zelf kan ik dat niet verzinnen. Stickers plakken vind ik saai. Maar mijn begeleider zegt dat dit ook werk is. Als ik het dan doe zonder te mokken, mag ik meestal even aan een fiets sleutelen. Dat doe ik het allerliefst. Hier heb ik ontdekt dat ik fietsenmaker wil worden. Dat voelt goed. Nu heb ik iets om me op te richten. Sinds een paar weken loop ik stage bij een kringloopwinkel in Baarn. Als er een fiets wordt afgegeven, is ie voor mij. Meestal is er van alles mis mee. Ik heb pas nog een doorgeroeste fiets opgeknapt. Vijf minuten nadat ik hem in de winkel had gezet, was hij verkocht. Dat vond ik echt vet.”
Vincent Wolse (17), ATC De Schakel, Soest
Colofon Fotografie Yon Gloudemans Photos Tekst Marieke Raven | Tekst te Koop Kijk ook op www.provincie-utrecht.nl/socialeagenda [MMC 13405]
