Examencentrum
2013
Jaarverslag
NBC Postbus 360 6700 AJ Wageningen Tel: 0317 - 471212 Oktober 2013, eerste versie
Copyright © 2013 Nederlands Bakkerij Centrum (NBC), Wageningen, Nederland. Alle rechten voorbehouden. Het gebruik van tekst, tabellen en grafieken als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en boeken is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld. Vermenigvuldiging of openbaarmaking door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, mag alleen na voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 2 van 28
Voorwoord Onderwijs houdt je bezig Competentie Gericht Onderwijs (CGO) houdt ons steeds meer bezig. We zijn bezig met Beroepscompententieprofielen, Kwalificatiedossiers, Competenties, Kerntaken, Werkprocessen, Prestatie-indicatoren, Cohorten, Beoordelingsinstrumenten, Praktijktoetsen en Proeven van bekwaamheid. Sinds de invoering van het CGO zijn er op al deze onderdelen met enige regelmaat aanpassingen doorgevoerd. Doordat alle betrokken partijen er de schouders onder hebben gezet, hebben we vorm en inhoud aan deze veranderingen kunnen geven. Maar we zijn er nog niet. CGO-onderwijs blijft in beweging. Nieuwe kwalificatiedossiers zijn in ontwikkeling. Hierbij wordt een groot beslag gelegd op de partijen die betrokken zijn bij de ontwikkeling. Tijd is hierbij de hoofdgrondstof. Tijd is iets, zo lijkt het, waar we steeds minder van hebben. Het is dus noodzakelijk zo efficiënt mogelijk om te gaan met tijd. Tijd is geld. Dit betekent efficiënt inzetten van middelen en/of personen. Samenwerken maakt de communicatielijnen korter waardoor er sneller en proactief gereageerd kan worden. Onnodige inzet van mensen, middelen en budget wordt voorkomen. Slimmer is vaak een synoniem voor keuzes maken en/of automatisering. Samen werken we slimmer.
Henk van den Berg Examencoördinator
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 3 van 28
Inhoud Voorwoord ............................................................................................................ 3 1.
Algemene informatie Examencentrum ............................................................ 6 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5.
2.
Organisatie van de examens ........................................................................ 10 2.1. 2.2. 2.3.
3.
ALGEMEEN ................................................................................................................................................. 13 AANBOD .................................................................................................................................................... 13 AANTAL PRAKTIJK KANDIDATEN ...................................................................................................................... 14 HET AANTAL THEORIE KANDIDATEN ................................................................................................................. 15 EINDTERM- OF CGO-ONDERWIJS ................................................................................................................... 15 ANNULERING EXAMENS ................................................................................................................................ 16
Kwaliteitsbeleid ............................................................................................ 18 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5.
5.
DE PLANNING VAN EXAMENDATA .................................................................................................................... 10 SAMENSTELLING BEOORDELINGSCOMMISSIE...................................................................................................... 10 KANDIDATEN .............................................................................................................................................. 11
Examinering ................................................................................................. 13 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6.
4.
DEUGDELIJKE EXAMENS .................................................................................................................................. 6 DE ORGANISATIE ........................................................................................................................................... 6 HET TEAM .................................................................................................................................................... 7 DE HISTORIE ................................................................................................................................................. 7 SAMENWERKING BIJ EXAMINERING.................................................................................................................... 7
ONDERHOUD .............................................................................................................................................. 18 KWALITEITSHANDBOEK ................................................................................................................................. 19 VOORZITTERS BEOORDELINGSCOMMISSIE ......................................................................................................... 19 CERTIFICAAT HYGIËNECODE ........................................................................................................................... 19 DIGITALE VERWERKING EXAMENS.................................................................................................................... 20
Communicatie .............................................................................................. 23 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. 5.6.
EXTRA INFORMATIE VIA INTERNET ................................................................................................................... 23 CD-ROM OUTILLAGE ..................................................................................................................................... 23 KENNISMAKING VOOR LEERLINGEN .................................................................................................................. 23 KWALITEITSHANDBOEK ................................................................................................................................. 23 WDV/OWGB ........................................................................................................................................... 23 JAARVERSLAG.............................................................................................................................................. 24
Vooruitblik .......................................................................................................... 26 Contact ............................................................................................................... 28
PB-18400-DeMu/JeSa/185050, 4 december 2013
Pagina 4 van 28
Examencentrum Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 5 van 28
1. Algemene informatie Examencentrum Werkgevers en werknemers in de brood- en banketbakkerijbranche hechten aan een uniforme kwaliteitsnorm voor examinering van leerlingen in het bakkersberoepsonderwijs. Daarom stellen zij d.m.v. het Nederlands Bakkerij Centrum in Wageningen examenfaciliteiten beschikbaar, waar onderwijsinstellingen vanaf 1993 gratis gebruik van kunnen maken. NBC Examencentrum zorgt in samenwerking met 21 Regionale Opleidingencentra (ROC’s) voor de organisatie en facilitering van examens voor leerlingen in de sector Brood en Banket (BOL en BBL). De betrokkenheid van de bakkerijbranche bij het centrum en de examinering is groot. NBC Examencentrum heeft veel ervaring in huis en is sterk branche gerelateerd, zodat betrokkenheid bij de inhoud en uitvoering van de examinering geborgd is.
1.1.
Deugdelijke examens
NBC Examencentrum maakt zich er sterk voor dat kandidaten onder optimale en gelijke omstandigheden hun praktijk- en theorie-examentoetsen kunnen afleggen. NBC Examencentrum is in het verleden gecontroleerd en gecertificeerd door het Kwaliteits Centrum Examinering (KCE). In navolging hierop voert de Inspectie van het Onderwijs tegenwoordig deze audits uit. De scholen en de branche zijn er hierdoor van verzekerd dat de examens goed en deugdelijk worden afgenomen.
1.2.
De organisatie
Bij NBC Examencentrum worden praktijk- en theorie- examentoetsen georganiseerd. NBC Examencentrum beschikt over moderne praktijkexamenruimtes die zijn ingericht voor het maken van zowel brood- als banketproducten. De theorie-examentoetsen worden digitaal afgenomen in een theorie-examenruimte. NBC Examencentrum beschikt over:
Broodbakkerij 300 Een broodbakkerij met vier deegverwerkingssets. 12-werkplekken
Jaarverslag Examencentrum 2013
Theorieruimte Ingericht voor het afnemen van de theorie component bij de eindtermexamens. 32-werkplekken
Pagina 6 van 28
Banketbakkerij 100 Een banketbakkerij met een ruimte voor het afwerken van nat gebak. 8-werkplekken
1.3. Sinds -
1.4.
Banketbakkerij 200 Een banketbakkerij met daarin opgenomen een chocoladeruimte. 12-werkplekken
Het team medio 2013 bestaat het team van NBC Examencentrum uit drie vaste medewerkers: Henk van den Berg, examencoördinator Bianca Miltenburg, examenbegeleider Ben Tomas, technisch verzorger
De historie
Begin jaren negentig waren er, volgens de toen geldende Wet Cursorisch Beroepsonderwijs (WCBO), twee landelijke organen verantwoordelijk voor de examinering van leerlingen in de sector brood en banket: de Stichting Vakopleiding & Examens in het Bakkersbedrijf (SVEB) en de Vereniging tot Bevordering van Opleiding in het Banketbakkersbedrijf (VBOB). Deze twee organisaties besloten in 1994 tot een fusie. Gezamenlijk vormden zij de Stichting Opleiding Brood & Banket (SOB&B). Dit orgaan was verantwoordelijk voor zowel de inhoud als de uitvoering van de examens. Met de invoering van de Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB) werden in 2000 de wettelijke taken van de SOB&B ondergebracht bij het nieuwe Landelijke Orgaan Beroepsonderwijs Horeca, Toerisme en Voeding (LOB HTV). Later is deze naam gewijzigd in Kenniscentrum Kenwerk. De inhoudelijke verantwoordelijkheid voor de examens kwam vervolgens in 2002 bij de Stichting Landelijke Examenbank Brood en Banket (SLEBB) te liggen. De uitvoering en organisatie van de examens bleef een taak van het Nederlands Bakkerij Centrum. Het Examencentrum is sinds 2000 volledig onderdeel van NBC.
1.5.
Samenwerking bij examinering
Bij de examinering van leerlingen uit het bakkersberoepsonderwijs zijn verschillende organisaties betrokken. De Stichting Landelijke Examenbank Brood en Banket (SLEBB) is inhoudelijk verantwoordelijk voor de examens. Deze stichting is verantwoordelijk voor ontwikkeling, onderhoud en beheer van de toetsitembank. De stichting is opgericht op verzoek van de Regionale Opleidingencentra (ROC’s) en de bakkerijbranche. De SLEBB wordt aangestuurd door de Werkgroep Directeuren Voeding (WDV). Het uitgangspunt is dat alle ROC’s van deze stichting deelnemer zijn of worden. Ook NBC is deelnemer.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 7 van 28
Kenwerk in Zoetermeer draagt, in opdracht van de SLEBB, zorg voor de coördinatie van de ontwikkeling, de kwaliteitsborging en het technische beheer van de producten van de toetsitembank. NBC Examencentrum is verantwoordelijk voor de organisatie van examens en biedt faciliteiten om de examens optimaal en onder zoveel mogelijk gelijke omstandigheden te laten plaatsvinden. Alle 21 ROC’s lieten de afgelopen schooljaren leerlingen in Wageningen examineren. De Inspectie van het Onderwijs is verantwoordelijk voor de beoordeling van exameninstrumenten en diensten. Ook NBC Examencentrum wordt op vrijwillige basis gecontroleerd en valt daarmee binnen het toezichtkader van de Onderwijsinspectie. Volgens de kwaliteitsstandaarden van de Inspectie van het Onderwijs is de organisatie en uitvoeringspraktijk van de examinering van een voldoende kwaliteit.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 8 van 28
Organisatie Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 9 van 28
2. Organisatie van de examens NBC Examencentrum draagt zorg voor de organisatie van de examens. Dit betekent dat het Examencentrum niet alleen de planning van examendata regelt, maar ook de kandidaten en beoordelaars uitnodigt. Bovendien heeft NBC Examencentrum een belangrijke taak bij de samenstelling van een voltallige beoordelingscommissie. Het NBC Examencentrum is verantwoordelijk voor de beoordelingscontext, het inplannen van onderhoud en schoonmaak is een belangrijk onderdeel van de werkzaamheden. 2.1.
De planning van examendata
Bij de planning van de examendata speelt een aantal factoren een rol. Het aantal in te zetten examendagen wordt vastgesteld aan de hand van een prognose op basis van het voorgaande schooljaar. De vakantiespreiding, die door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is vastgesteld, fungeert bij de invulling van de examendata als leidraad. Bovendien houdt NBC Examencentrum zoveel mogelijk rekening met de wensen van het bedrijfsleven en het onderwijs. Dit betekent dat er bij voorkeur geen examens worden georganiseerd: - in de vakantieperioden (zomer-, herfst-, kerst-, krokus- en meivakantie); - vlak voor Pasen, Hemelvaart, Pinksteren, St. Nicolaas, Kerstmis en Oud en Nieuw. Na vaststelling van de beschikbare examendagen (prognose), worden deze in een zogeheten jaarlijn vastgelegd. Deze jaarlijn is gelijk aan een schooljaar dat op 1 augustus begint en op 31 juli eindigt. In de praktijk blijkt dat niet alle examendagen uit de prognose daadwerkelijk worden ingevuld. Een aantal examendagen wordt geannuleerd wegens onvoldoende aanmeldingen in de betreffende periode.
2.2.
Samenstelling beoordelingscommissie
De beoordelingscommissie bestaat uit twee leden: één commissielid vertegenwoordigt het bedrijfsleven en is tevens voorzitter van de beoordelingscommissie. Het tweede commissielid vertegenwoordigt de onderwijsinstellingen. •
Voorzitter beoordelingscommissie NBC Examencentrum zorgt ervoor dat bij ieder examen een afgevaardigde uit het bedrijfsleven aanwezig is. NBC Examencentrum beschikt over een poule van 120 beoordelaars (bakkers), die op afroep de functie van voorzitter op zich nemen. Deze poule wisselt jaarlijks van samenstelling om op die manier de betrokkenheid van het bedrijfsleven bij de examens te garanderen. De voorzitters van de beoordelingscommissie worden gemiddeld drie tot vier weken voor aanvang van een examen benaderd. NBC Examencentrum zorgt periodiek voor een training om nieuwe voorzitters adequaat voor te bereiden op hun taak.
•
Onderwijsbeoordelaar De onderwijsinstellingen zijn zelf verantwoordelijk voor het sturen van een afgevaardigde. Ieder ROC levert daaraan een bijdrage. Naar rato van het aantal aangevraagde praktijkexamens in het voorgaande schooljaar wordt berekend hoeveel capaciteit iedere onderwijsinstelling levert. Het is voor ROC’s belangrijk om in een vroeg stadium te weten wanneer hun docenten als onderwijsbeoordelaar op de examendagen worden ingezet. NBC Examencentrum helpt de ROC’s daar zo veel mogelijk bij. De jaarlijn speelt daarbij een belangrijke rol. NBC Examencentrum verstuurt rond de eerste week van mei de jaarlijn naar de onderwijsinstellingen. De
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 10 van 28
onderwijsinstellingen hebben vervolgens voldoende tijd om in kaart te brengen op welke data zij hun docenten kunnen vrijmaken voor deze taak. Vervolgens kunnen de ROC’s via de digitale Examenkalender van NBC inschrijven wanneer zij hun docenten willen afvaardigen.
2.3.
Kandidaten
De onderwijsinstellingen kunnen hun examenkandidaten aanmelden via de door NBC Examencentrum beschikbaar gestelde aanvraagformulieren voor een WEB-examen, praktijktoets of Proeve van bekwaamheid. NBC examencentrum zorgt ervoor dat, na ontvangst van de aanvraag, de kandidaat ingedeeld wordt. NBC examencentrum houdt met de volgende zaken rekening bij het indelen van kandidaten: • De capaciteit van de examenbakkerijen • De indeling per examenruimte. Deze is zodanig dat de te beoordelen kandidaten qua niveau, fase en productgroepen een logisch geheel vormen voor de beoordelingscommissie. • De kandidaat niet wordt beoordeeld door een docent van de eigen onderwijsinstelling. NBC zorgt dat kandidaten een uitnodiging ontvangen waarin is aangegeven wanneer, waarvoor en hoe laat de kandidaat verwacht wordt bij het NBC Examencentrum.
Schoonmaakbegeleiding Het NBC Examencentrum zorgt ervoor dat bij elk examen vanaf een bepaald tijdstip een schoonmaakbegeleider aanwezig is. De schoonmaakbegeleider stuurt en controleert de kandidaat op de schoonmaaktaak. De schoonmaakbegeleiders zijn in dienst van een extern schoonmaakbedrijf en worden flexibel ingezet.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 11 van 28
Examinering Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 12 van 28
3. Examinering
3.1.
Algemeen
Na een pilot in 2009-2010 om 2 examenbakkerijen in te zetten, waarbij de vraag het aanbod van examenruimten duidelijk oversteeg. Is NBC Examencentrum tot de conclusie gekomen, wil het voldoen aan zijn contractuele verplichtingen, dat inzet van 3 examenbakkerijen noodzakelijk is. Vanaf 1 augustus 2011 dienen alle nieuw te volgen opleidingen via CGO-onderwijs te verlopen. Het aantal aanvragen voor een WEB-examen laat een grote daling zien. Daarnaast zien we een stijging in het aantal aanvragen voor een CGO praktijktoets of Proeve van bekwaamheid. Door zowel de onderwijsinstellingen, de SLEBB en het NBC Examencentrum wordt veel aandacht besteed aan de implementatie van het competentiegericht onderwijs en de beoordeling van de praktijktoets of Proeve van bekwaamheid. Er zijn diverse pilots geweest, zowel binnen NBC Examencentrum als daarbuiten. NBC Examencentrum geeft in overleg met alle betrokken partijen inhoud en vorm aan de praktijkexaminering op de locatie Wageningen.
3.2.
Aanbod
In de examenkalender worden gemiddeld 130 dagen geprognotiseerd. Bij gebruik van 3 examenbakkerijen en 8 kandidaten per bakkerij heeft het NBC de mogelijkheid 3120 kandidaten in te delen. “Binnen de WEB-examinering heeft NBC een capaciteit om 32 kandidaten tegelijkertijd te examineren. Binnen de CGO-examinering heeft NBC een capaciteit om 24 kandidaten tegelijkertijd te examineren. De capaciteit bij CGO-examinering wordt mede ingegeven en bepaald door de SLEBB. De SLEBB heeft het aantal kandidaten dat tegelijkertijd afgetoetst mag worden door een beoordelingscommissie op maximaal 8 gesteld. CGO-examinering maakt bij een gelijk aantal aanmeldingen de inzet van extra ruimten en middelen noodzakelijk.” Bezetting examenruimten per schooljaar 2011-2012 2012-2013 Prognose Werkelijk Prognose Werkelijk Banket 100 139 104 132 95 Banket 200 139 102 132 105 Broodbakkerij 300 139 109 132 111 Kandidaten/ruimte 8.5 8.35 Contractueel is vastgelegd dat kandidaten 6 werkweken na ontvangst van de aanvraag, of zoveel eerder, ingedeeld dienen te worden. Het NBC Examencentrum heeft in samenwerking met de onderwijsinstellingen een goede spreiding van examens over het gehele schooljaar gerealiseerd. Daardoor kon het NBC Examencentrum korte wachttijden realiseren. Bijna alle aanvragen zijn binnen vier weken na ontvangst ingedeeld en opgeroepen. Circa 50% van de aanvragen wordt ontvangen en ingedeeld in de maanden maart/april/mei/juni van het elk schooljaar.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 13 van 28
3.3.
Aantal praktijk kandidaten
Het “totaal aantal kandidaten per jaar” dat de afgelopen 5 schooljaren door NBC is ingedeeld en opgeroepen voor een praktijkexamen, praktijktoets of Proeve van bekwaamheid vertoont een stabiel beeld.
Totaal aantal kandidaten per jaar 2800 2700 2600 2500 2400 2300 2200 2100
2678 2603
2597
2008-2009 2009-2010
2420 2345
2010-2011 2011-2012
Het NBC verwacht de komende jaren een stijging in het totaal aantal kandidaten. Indicatie hiervoor is de landelijke stijging in leerlingenaantallen die zich bij de onderwijsinstellingen inschrijven voor een brood- en/of banketopleiding.
2012-2013 Totaal
WEB CGO Totaal/niv. Totaal/jaar
Aantal kandidaten WEB/CGO per niveau en schooljaar 2011-2012 2012-2013 Niv. 2 Niv. 3 Niv. 4 Totaal Niv. 2 Niv. 3 Niv 4 184 812 32 1028 47 395 24 1397 253 1650 1457 674 1581 1065 32 1504 1069 24 2678
Totaal 466 2131 2597
In schooljaar 2011-2012 is 38% van de aanvragen WEB-gerelateerd, terwijl 62% van de aanvragen CGO-gerelateerd is. In het schooljaar 2012-2013 is nog maar 17 % van de aanvragen WEB-gerelateerd, terwijl 83% van de aanvragen CGO-gerelateerd is. We zien een duidelijk beeld van leegloop van kandidaten uit het eindtermonderwijs en een toename van kandidaten in het CGO-onderwijs. Kandidaten die nog vallen onder het eindtermonderwijs hebben een cohortgarantie, opdat ze de opleiding af kunnen sluiten volgens de toen geldende wet- en regelgeving. NBC biedt de onderwijsinstellingen tot 01 augustus 2014 de mogelijkheid kandidaten aan te melden voor een praktijkexamen eindtermonderwijs.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 14 van 28
3.4.
WEB
Het aantal theorie kandidaten Aantal theorie-kandidaten per niveau en schooljaar 2011-2012 2012-2013 Niv. 2 Niv. 3 Niv. 4 Totaal Niv. 2 Niv. 3 Niv 4 155 667 43 879 70 425 20
Totaal 515
In tegenstelling tot de praktijk examens, toetsen en Proeven van bekwaamheid, waarbij het totaal aantal kandidaten stabiel oogt, laat het totaal aantal theorie-examens een dalende lijn zien. Deze daling is te wijten aan verschillende factoren: • Onderwijsinstellingen hebben de mogelijkheid de theorietoetsing af te nemen in eigen beheer. • Bij de uitvoering van de CGO toets of Proeve is theorietoetsing op de examenlocatie geen verplicht onderdeel. • Bijstelling van de cesuur van 6.0 naar 5.5. NBC neemt vanaf 01 augustus 2013 geen theorie-examens meer af. Voor WEB-kandidaten die het recht hebben de opleidingen af te sluiten, onder dezelfde voorwaarden als bij het aangaan van de leerovereenkomst, is er de mogelijkheid om via de onderwijsinstelling het theorie examen te doen. Alle theorie examens zijn voor de onderwijsinstelling online beschikbaar.
3.5.
Eindterm- of CGO-onderwijs
Per 01 augustus 2011 dienen al de nieuw te volgen opleidingen via het CGO-onderwijs te verlopen. Tot dat moment bepalen onderwijsinstellingen zelf het moment waarop ze het CGO-onderwijs willen implementeren. Na implementatie van het CGO-onderwijs hebben de onderwijsinstellingen nog te maken met kandidaten die, overeenkomstig de voorwaarden bij aanvang van de leerovereenkomst, het recht hebben om via het eindtermonderwijs de opleiding af te sluiten. Naast de mogelijkheid om het CGO-onderwijs flexibel in te voeren is er de mogelijkheid om gefaseerd te stoppen met eindtermonderwijs. Na 01 augustus 2009 was het voor onderwijsinstellingen niet meer toegestaan om leerlingen te laten starten met een niveau 2 opleiding in het eindtermonderwijs. Vanaf 01 augustus 2010 was het voor onderwijsinstellingen niet meer toegestaan om leerlingen te laten starten met een niveau 3 opleiding in het eindtermonderwijs. Het moment van implementatie en daarmee de omschakeling van eindterm- naar CGOonderwijs varieert sterk tussen de onderwijsinstellingen. Dit maakt dat er tussen onderwijsinstellingen diversiteit ontstaat in het aanbod van WEB- en CGO-aanvragen. Het NBC Examencentrum is volop bezig met de implementatie van CGO-toetsing. In tegenstelling tot de WEB-examinering waarbij de resultaten worden uitgedrukt in een cijfer is het eindoordeel van een CGO toets of Proeve "voldoende" of "onvoldoende". De diversiteit in aanbod met daarnaast een variërend beoordelingsformat maakt dat er onvoldoende gelijkluidende data is om dit af te zetten tegen een relevant landelijk gemiddelde.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 15 van 28
3.6.
Annulering examens
NBC Examencentrum probeert het aantal kandidaten dat zich afmeldt terug te dringen. De aantallen zijn de afgelopen jaren stabiel. Dit komt door een actief beleid op dit gebied. Over de laatste 5 jaar ligt het gemiddelde op 55 per schooljaar. De terugdringing van het aantal niet-opgekomen kandidaten heeft een prioriteit, omdat dit een enorme kosten- en efficiencybesparing oplevert.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 16 van 28
Plan
Act
Do
Check
Kwaliteitsbeleid Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 17 van 28
4. Kwaliteitsbeleid NBC Examencentrum stelt zich tot doel dat kandidaten onder optimale en gelijkwaardige omstandigheden hun praktijktoets of Proeve van bekwaamheid kunnen uitvoeren. De context waarbinnen de beoordeling van de kandidaten wordt gedaan voldoet aan de volgende eisen: • Werkprocessen kunnen worden uitgevoerd; • Benodigde materialen en middelen zijn aanwezig; • Ruimte van afname is voldoende groot; • Opdrachten kunnen worden uitgevoerd; • Beoordelaars hebben vakinhoudelijke en toetstechnische kennis. Hiermee voldoet NBC Examencentrum aan de landelijke norm. NBC Examencentrum werd in 2007 opnieuw gecertificeerd door het Kwaliteits Centrum Examinering (KCE). Deze organisatie garandeerde de examenkwaliteit van het Middelbaar Beroeps Onderwijs (MBO). Die goedkeuring was belangrijk, omdat alle onderwijs- en exameninstellingen sinds augustus 2004 moeten voldoen aan de normen en standaarden van het KCE. Na de opheffing van KCE is de Inspectie van het Onderwijs verantwoordelijk voor de examenkwaliteit. Als “leverancier van diensten” stelt het NBC Examencentrum zich onder toezicht van de Inspectie van het Onderwijs. Op 03 februari 2012 heeft een afgevaardigde van de onderwijsinspectie een onderzoek uitgevoerd. Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van het waarderingskader 2012. Het onderzoek richtte zich op een deel van gebied 2: examinering en diplomering. De onderwijsinspectie oordeelde dat het niveau van de examendiensten zoals die door NBC worden geleverd voldoet. Citaat rapport
“Tijdens het onderzoek is ook de borging door de leverancier van het afname- en
beoordelingsproces beoordeeld. NBC borgt de deskundigheid van de ingezette beoordelaars en het proces van afname en beoordeling op een systematische wijze en bewaakt de onafhankelijkheid van de beoordeling van de studenten.” Rapportage van dit onderzoek is terug te vinden op de site van de Onderwijsinspectie. Dit onderzoek en de resultaten geven alle betrokken partijen de zekerheid dat de uitvoeringscontext voldoet aan de eisen die de Onderwijsinspectie stelt. NBC Examencentrum werkt voortdurend aan de verbetering van de kwaliteit. Hieronder vindt u een aantal zaken die het NBC Examencentrum heeft gedaan op het gebied van kwaliteitszorg.
4.1.
Onderhoud
NBC Examencentrum beschikt over moderne praktijkexamenruimtes die zijn ingericht voor het maken van zowel brood- als banketproducten. Het beleid van NBC is er op gericht dat de omstandigheden waaronder een kandidaat een praktijktoets of Proeve van bekwaamheid doet niet van invloed mag zijn op de beoordeling. De inrichting van de lokalen is onderdeel van een onderhoudsplan. Leveranciers plegen jaarlijks onderhoud. Daarnaast beschikt NBC over een eigen technische dienst.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 18 van 28
4.2.
Kwaliteitshandboek
Om de kwaliteit te waarborgen, beschikt NBC Examencentrum over een Kwaliteitshandboek. In het “Kwaliteitshandboek Examinering NBC” staan procedures met betrekking tot “Beleid en Organisatie” en “Uitvoeren van werk”. NBC heeft in paritaire samenwerking met betrokken partijen SLEBB, OWGB, WDV het “Kwaliteitshandboek Examinering NBC” ontwikkeld om te komen tot een uniforme en transparante werkwijze. De werkgroep “kwaliteitshandboek examinering” bestond uit: P.Straathof (voorzitter, lid kerngroep SLEBB, ROC van Amsterdam) R. ter Braak(lid, ROC van Twente) C.Brandwijk (lid, ROC Leiden) H. van den Berg(secretaris, Nederlands Bakkerij Centrum) N.A.T. Jacobs (lid, branche vertegenwoordiger, lid kerngroep SLEBB) Bij eventuele besluiten tot wijzigingen van procedures zullen de leden van de werkgroep om advies worden gevraagd. Vergaderdata: 09 februari 2011, 01 april 2011 en 10 november 2011 Concept “Kwaliteitshandboek examinering CGO” is op 22 juni 2012 in een gezamenlijke bijeenkomst van de WDV en OWGB definitief vastgesteld. Hiermee conformeren NBC examencentrum en de ROC’s zich te werken volgens de in het “Kwaliteitshandboek Examinering NBC” opgenomen procedures. Het “Kwaliteitshandboek Examinering NBC” is voor iedere geïnteresseerde inzichtelijk en te downloaden op http://www.nbc.nl/examens-leermiddelen.
4.3.
Voorzitters beoordelingscommissie
Vanzelfsprekend is het belangrijk dat de voorzitters van de beoordelingscommissie goed op de hoogte zijn van het verloop van een examen. De implementatie van CGOexaminering vraagt van de beoordelaars een andere manier van beoordelen. De kandidaat staat centraal en door middel van voortgangstoetsing wordt de ontwikkeling vastgelegd. Bij de uitvoering van een Proeve laat de kandidaat zien dat hij competent is. Dit gebeurt in de vorm van kaderexamens. Toetsinstrumenten die zijn ontwikkeld en gevalideerd door de SLEBB vormen hierbij het uitgangspunt. Naast de manier waarop NBC vorm en inhoud geeft aan de praktijkexaminering moet ook rekening gehouden worden met het toetsingskader dat de SLEBB heeft bepaald. Nieuwe formulieren en gewijzigde beoordelingssystematieken (werkprocessen, prestatie indicatoren) hebben ertoe bijgedragen dat in de afgelopen periode alle beoordelaars uitgenodigd zijn een training CGO beoordelen te volgen, 80% van de beoordelaars heeft inmiddels de cursus gevolgd.
4.4.
Certificaat Hygiënecode
NBC Examencentrum behaalde in het schooljaar 2003-2004 als één van de eerste scholingsinstituten in Nederland het certificaat voor de nieuwe Hygiënecode voor de Brood- en Banketbakkerij. De keurende instantie FoodCert BV oordeelde tijdens een audit in november 2008 dat NBC Examencentrum wederom voldoet aan de eisen van de Hygiënecode. Het behalen van het certificaat is belangrijk, omdat dit past bij de wens van de branche en onderwijsinstellingen om examens te laten plaatsvinden in een professionele omgeving die aansluit op de praktijk. Bovendien heeft het Nederlands Bakkerij Centrum als houder van de Hygiënecode een voorbeeldfunctie. Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 19 van 28
Om de hygiëne te waarborgen staat NBC Examencentrum onder controle van de hygiëneinspecteurs van de Stichting Voedsel Veiligheid Inspectie Wageningen (SVVW).
4.5.
Digitale verwerking examens
Een praktijktoets of Proeve van bekwaamheid bestaat uit 2 delen. Een voorbereiding (deel 1) en uitvoering (deel 2). Deze delen zijn gescheiden in plaats en tijd, waarbij het nog onduidelijk is hoe de kandidaat inhoud geeft aan zijn/haar voorbereiding. Deze vorm van kadertoetsing vormt voor alle betrokken partijen een uitdaging als het gaat om uniforme werkwijze met behoud van autonomie. NBC Examencentrum heeft de problemen die centraal examineren met zich meebrengt onderkend en als antwoord hierop een stuk automatisering geïnitieerd. Het betreft een webbased applicatie die de onderwijsinstellingen de mogelijkheid geeft kandidaten online aan te melden. Deze applicatie is additioneel op het al in gebruik zijnde examenprogramma. Implementatie van de “online examenregistratie” applicatie zal er toe leiden dat: • Administratieve last van de onderwijsinstellingen en het examencentrum omlaag zal gaan. Het zal vooral een gunstige invloed hebben op de papierstroom, die binnen de applicatie gedigitaliseerd aangeboden zal worden. • Werkwijze uniform wordt toegepast, waarbij voorgeschreven werkwijze wordt afgedwongen. Het zal bijvoorbeeld straks niet meer mogelijk zijn een aanvraag voor een toets of Proeve in te dienen bij het examencentrum, voordat de kandidaat zijn voorbereiding deel 1 heeft afgerond en deze is goedgekeurd door de onderwijsvertegenwoordiger. Daarnaast is het door de SLEBB bepaalde toetsingskader geïntegreerd in het systeem en is rekening gehouden met procedures overeenkomstig het “Kwaliteitshandboek Examencentrum”. • De kans op fouten wordt verkleind. Momenteel is het samenstellen van het examendagdossier handwerk waarbij de inhoud afhankelijk is van hetgeen de onderwijsinstellingen aanleveren (voorbereiding deel 1, beoordelingsformulieren). • De communicatie mogelijkheden verbeteren. Het wordt mogelijk kandidaten, onderwijsinstellingen adequater te informeren op verschillende momenten tussen aanmelden en beoordelen. Een onderdeel van de applicatie is de mogelijkheid om kandidaten met behulp van een tablet digitaal te beoordelen. Beide onderdelen zullen aan de valideringscommissie worden voorgelegd. Met autorisatie van de Beleidscommissie Onderwijs is hier door NBC vorm en inhoud aan gegeven. Ook hierin heeft NBC de samenwerking met de bij examinering betrokken partijen gezocht. De werkgroep "Online examenregistratie", met vertegenwoordigers van OWGB, SLEBB, Kenwerk en NBC hebben vorm en inhoud gegeven aan deze automatiseringsvraag.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 20 van 28
De werkgroep “online examenregistratie” bestaat uit: E. Jochijms (lid, ROC Nijmegen) S. de Beer( lid, ROC Cingel College, lid kerngroep SLEBB) M. Swaab (lid, ROC van Amsterdam, voorzitter OWGB) A. van Voorst (lid, secretaris SLEBB (Kenwerk)) H. van den Berg (voorzitter, Nederlands Bakkerij Centrum) Vergaderdata: 13 januari 2012, 09 maart 2012, 27 april 2012 Verslagen zijn ter kennisgeving verstrekt onder de leden van de OWGB. Implementatie van dit deel automatisering staat gepland in het schooljaar 2013-2014.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 21 van 28
Communicatie Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 22 van 28
5. Communicatie NBC Examencentrum hecht eraan betrokkenen en belangstellenden goed te informeren over zijn inspanningen. Om die reden streeft het NBC Examencentrum naar goede communicatie. Hieronder vindt u een overzicht van communicatiemiddelen:
5.1.
Extra informatie via internet
Internet blijkt een geëigend en betrouwbaar medium. Het NBC Examencentrum hecht veel waarde aan de betrouwbaarheid van de verstrekte informatie. Het centraal beschikbaar stellen van deze informatie via internet geeft NBC Examencentrum de mogelijkheid beschikbare informatie actueel te houden. Via www.nbc.nl is voor iedere geïnteresseerde deze informatie beschikbaar. Denk hierbij ook aan ouders en praktijkopleiders, die nu aangeven vaak niet over deze informatie te kunnen beschikken.
5.2.
Cd-rom outillage
NBC Examencentrum heeft een uitgebreide cd-rom beschikbaar gesteld waarop is te zien hoe het Examencentrum is ingericht en hoe een examen verloopt. Hierop wordt o.a. ook de werking van de ovens en deegverwerkingssets uitgelegd. Deze informatie is ook beschikbaar via www.flexbase.nl. De scholen kunnen deze presentatie gebruiken om hun leerlingen goed voor te bereiden op een examen.
5.3.
Kennismaking voor leerlingen
Om examens goed te laten verlopen, is het belangrijk dat leerlingen van tevoren een goed inzicht hebben in de gang van zaken tijdens een examen. Om die reden geeft NBC Examencentrum de mogelijkheid aan onderwijsinstellingen om met kandidaten een bezoek te brengen aan de examenlocatie te Wageningen. Dit stelt kandidaten in de gelegenheid om kennis te nemen van en bekend te raken met: o De Examenlocatie o Dagindeling tijdens een toets of Proeve o Reistijden en route Het bezoek omvat een “rondleiding” en een presentatie. Zowel de rondleiding als de presentatie wordt verzorgt door een medewerker van het examencentrum en duurt ca. 2 uur. De presentatie wordt regelmatig op vorm en inhoud aangepast, opdat deze aansluit op actuele zaken. In het schooljaar 2011-2012 heeft het NBC 15 rondleidingen verzorgt voor kandidaten van diverse onderwijsinstellingen. In het schooljaar 2012-2013 waren dat er 20.
5.4.
Kwaliteitshandboek
Om de kwaliteit te waarborgen, werkt het NBC Examencentrum en de onderwijsinstellingen volgens de in het “Kwaliteitshandboek Examinering NBC” vastgelegde procedures. Het “Kwaliteitshandboek Examinering NBC” is inzichtelijk en te downloaden via www.nbc.nl .
5.5.
WDV/OWGB
De examencoördinator van het Examencentrum neemt deel aan de OWGB-vergadering. In de OWGB hebben alle coördinatoren van de onderwijsinstellingen zitting. Overleg vindt 3 à Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 23 van 28
4 maal per jaar plaats. De coördinatoren krijgen volop de gelegenheid om hun mening over het reilen en zeilen van NBC Examencentrum te geven. Kortom: korte lijnen biedt snelle oplossingen. Daarnaast vindt er structureel overleg plaats met de WDV. Binnen de WDV vindt de besluitvorming plaats en worden de beleidslijnen uitgezet. Vanuit deze organen worden werkgroepen geïnitieerd om specifieke projecten vorm te geven.
5.6.
Jaarverslag
De jaarverslagen hebben tot doel om geïnteresseerden te informeren over de ontwikkelingen binnen NBC Examencentrum. Diverse redenen en met name de gevoerde discussie over het voortbestaan van het NBC Examencentrum hebben ertoe bijgedragen dat er een breuk ontstond in de regelmatige publicatie van jaarverslagen. Herverdeling van taken en verantwoordelijkheden maakt dat het NBC Examencentrum steeds meer de rol van organisator van toetsen en of Proeven van bekwaamheid vervult. Als leverancier van diensten is NBC Examencentrum verantwoordelijk dat de toetsen of Proeven van bekwaamheid worden georganiseerd en verlopen overeenkomstig afspraken met betrokken partijen zoals die zijn vastgesteld en welke worden getoetst door de Onderwijsinspectie. Dit heeft invloed op de inhoud het jaarverslag. Inhoud zal zich vooral richten op zaken die betrekking hebben op de organisatie van toetsen en Proeven.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 24 van 28
Vooruitblik Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 25 van 28
Vooruitblik NBC Examencentrum handhaaft ook voor het komende schooljaar de belangrijkste doelstelling om kandidaten binnen vier weken na ontvangst van de aanmelding examen te laten doen. Het uitgangspunt daarbij is dat de examens onder optimale en gelijke omstandigheden plaatsvinden. In nauwe samenspraak met de ROC’s streeft NBC Examencentrum naar een continue kwaliteitsverbetering. Voor het komende schooljaar staan een aantal belangrijke punten op het programma. Hieronder vindt u – in willekeurige volgorde – een overzicht van items die hoog op de agenda staan: •
NBC Examencentrum werkt hard aan verdere verbetering van de dienstverlening aan de onderwijsinstellingen. Het komend schooljaar staat de brede implementatie van het “online examenregistratiesysteem” op de agenda. Hiermee wordt het mogelijk voor onderwijsinstellingen kandidaten online aan te melden. Aansluitend zal het mogelijk worden om kandidaten digitaal te beoordelen.
•
NBC Examencentrum wil de onderwijsinstellingen graag ondersteunen bij het invoeren van het online examenregistratie applicatie. Hiervoor zal het NBC diverse handleidingen ontwikkelen die de implementatie ondersteunen. Handleidingen zullen beschikbaar gesteld worden via de site www.nbc.nl.
•
NBC Examencentrum wil exameninformatie beter inzichtelijk en toegankelijker maken. Hiervoor zullen de komende periode aanpassingen worden gedaan die het mogelijk maken om exameninformatie in te zien via de site van NBC. Denk hierbij aan jaarverslagen, het Kwaliteitshandboek CGO examinering en exameninformatie voor beoordelaars en examenkandidaten.
•
Het houden van klanttevredenheidsonderzoek onder de examenkandidaten.
•
NBC Examencentrum blijft zich sterk maken om het aantal kandidaten dat niet komt opdagen, zo klein mogelijk te houden.
•
NBC Examencentrum verzorgt de uitvoering van de diverse examens. Op vrijwillige basis stelt NBC Examencentrum zich onder toezicht van de Inspectie van het Onderwijs. NBC Examencentrum zal ook in de toekomst als leverancier van diensten worden geauditeerd door de Inspectie van het Onderwijs.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 26 van 28
•
Ook handhaving van het Hygiëncodecertificaat is belangrijk. NBC Examencentrum wil graag examens afnemen in situaties die zo nauw mogelijk aansluiten op de dagelijkse praktijk. Bovendien heeft NBC Examencentrum als codehouder van de Hygiënecode een voorbeeldfunctie.
•
Vanaf 1 augustus 2011, dienen alle "nieuw" te starten opleidingen door onderwijsinstellingen te voldoen aan "competentiegericht onderwijs". Het voornemen van het NBC Examencentrum is om de lopende eindterm examens (WEB) te blijven aanbieden tot 1 augustus 2014. Theorie examinering wordt per 01 augustus 2013 niet meer aangeboden op het NBC Examencentrum. Kandidaten die vallen binnen de cohortgarantie hebben de mogelijkheid het theorie examen om te onderwijsinstelling af te leggen.
•
Het NBC Examencentrum zal ook de komende periode een positieve bijdrage leveren aan een breed draagvlak voor centrale praktijk examinering door nog nauwere samenwerking met en het versterken van de contacten met betrokken partijen: WDV, OWGB, Kenwerk, SLEBB, beoordelaars, kandidaten enz. Kern hierbij is een hands-on instelling gecombineerd met een proactieve houding. Klantvriendelijkheid staat hierbij voorop.
•
NBC Examencentrum wordt gefinancierd door het Sociaal Fonds Bakkerij. Op verzoek van de Beleidscommissie Onderwijs GO doet het NBC Examencentrum onderzoek naar zijn eigen functioneren. Is er een mogelijkheid om efficiënter met de ingebrachte middelen om te gaan? Sluit indeling en routing goed aan op de examensystematiek? Zijn er verbeteringen door te voeren in de context waaronder wordt beoordeeld? enz. Het geheel moet leiden tot een optimale en transparante uitbating van het NBC Examencentrum.
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 27 van 28
Contact Nederlands Bakkerij Centrum Agro Business Park 75-83 6708 PV Wageningen Tel: 0317 – 47 12 12 Fax: 0317 - 42 32 06 E-Mail:
[email protected] Internet: www.nbc.nl
Jaarverslag Examencentrum 2013
Pagina 28 van 28