Evenementen en cultuur in Den haag
Datum:
27 mei 2016
Locatie:
Korzo Theater, Prinsestraat 42 te Den Haag
Deelnemers: zie deelnemerslijst Dagvoorzitter: Patrick van der Hijden Gastsprekers: Paul Gudgin Karsten Klein Joris Wijsmuller Verslag:
Christine van Spanning (Alt-Tab Bedrijfsondersteuning)
Opening Aukje Bolle, zakelijk directeur van Korzo en bestuurder van het directieoverleg Podiumkunsten, heet de ruim 50 aanwezigen van harte welkom bij deze bijeenkomst die bedoeld is om met elkaar van gedachten te wisselen over het evenementenbeleid in Den Haag. Nadat zij de aanwezigen een goede bijeenkomst heeft toegewenst, geeft zij het woord aan de dagvoorzitter. Patrick van der Hijden vertelt dat de organisatie heeft gekozen voor twee programmaonderdelen, namelijk een presentatie van Paul Gudgin en een vraaggesprek met de wethouders Karsten Klein en Joris Wijsmuller om te inspireren gevolgd door een teamsessie om ideeën te verzamelen. Presentatie Paul Gudgin De dagvoorzitter heet Paul Gudgin van harte welkom. Paul Gudgin was directeur van het Edinburgh fringe festival en is sindsdien werkzaam als adviseur. De presentatie van Paul Gudgin is als bijlage toegevoegd aan dit verslag; hieronder een samenvattend verslag. Het label van ‘festival city’ is gewild; veel steden willen dit label graag voeren. De redenen hiervoor zijn divers en hebben onder meer betrekking op economische belangen en het verbeteren van achtereenvolgens het imago, de (fysieke) infrastructuur en de sociale impact. Tijdens het Edingburgh fringe festival wordt de stad een maand lang overgenomen door artiesten. De sheet ‘fringe statistics’ somt een aantal cijfers op met betrekking tot het festival. Edingburgh heeft ervoor gekozen de focus te leggen op de ontwikkeling van eigen festivals en in mindere mate op het aantrekken van festivals van buiten. Voorbeelden uit die laatste categorie zijn bijvoorbeeld the Commonwealth Games of de Volvo Ocean race. Paul Gudgin is van mening dat de lange termijneffecten van festivals die van buiten worden aangetrokken voor de organiserende stad beperkt zijn; het is immers geen ‘eigen merk’. Paul Gudgin onderstreept het belang van ‘visual identity’. Voor de marketing van een stad, is het slim om boegbeelden van de stad aan een festival te koppelen. Een andere manier om aan marketing te doen, is te proberen de stad / het festival te promoten via social media. Evenementen bieden mensen een unieke ervaring, iets waar veel mensen naar op zoek zijn. Opvallend is dat veel bezoekers een festival meerdere malen bezoeken.
1
Wat betreft de organisatie, denkt Paul Gudgin dat samenwerking tussen festivals / evenementen in een stad de slagkracht en de effectiviteit verhoogt. Voor partners van het festival, zowel commerciële partners als de overheid, is het prettig om één aanspreekpunt te hebben. De laatste sheet van de presentatie bevat een aantal ‘tips and trics’ over de wijze waarop een stad een succesvolle festivallocatie kan worden. Q&A met Paul Gudgin De dagvoorzitter bedankt Paul Gudgin en biedt gelegenheid tot het stellen van vragen. De eerste vraag is wat de open structuur van het fringe festival betekent voor de kwaliteit van het aanbod. Paul Gudgin antwoordt dat de open structuur resulteert in een breed aanbod wat zeer divers is in kwaliteit; dit is volgens hem juist de charme van het festival. Gevraagd naar voorbeelden van steden die nieuwe festivals stimuleren, geeft Paul Gudgin aan dat de meeste festivals klein beginnen en groter worden naarmate ze succesvol zijn. Er zijn steden die investeren in nieuwe evenementen met groeipotentieel; Rotterdam is hiervan een goed voorbeeld. Gevraagd naar de spreiding over het jaar van de festivals in Edingburh, geeft Paul Gudgin aan dat 50% van het festival plaatsvindt in augustus. De ervaring is dat clusteren veelal een positief effect heeft. De dagvoorzitter vraagt wie er verantwoordelijk is voor het ontwikkelen van de gezamenlijke strategie voor de Edinburg festivals. Paul Gudgin antwoordt dat deze is ontwikkeld door een consultant uit naam van de gezamenlijke festivals; deze consultant werd betaald door de gemeente. Desgevraagd geeft Paul Gudgin aan dat de gemeente de voornaamste financier is van het festival, gevolgd door de Schotse Rijksoverheid. Vraaggesprek met wethouders De dagvoorzitter heet de wethouders Karsten Klein en Joris Wijsmuller van harte welkom en vraagt of de presentatie van Paul Gudgin nieuwe inzichten heeft opgeleverd. Zij geven aan dat de elementen die door Paul benoemd zijn, bekend zijn, maar de presentatie legt daarin wel een bepaalde focus. Op de vraag of Den Haag een festival cultuur kent, antwoordt Karsten Klein dat er in Den Haag een ruim aanbod is aan evenementen en festivals. Hij maakt vervolgens het onderscheid tussen culturele, economische (grote publieksevenementen) en sportieve activiteiten en geeft aan dat de gemeente onderzoekt op welke wijze deze activiteiten iets op kunnen leveren voor de stad. Joris Wijsmuller is van mening dat culturele festiviteiten veelal bijdragen aan de economie van de stad; wat hem betreft hoeft dat echter niet per definitie altijd het uitgangspunt te zijn. Hij komt terug op de vraag of Den Haag een festivalstad is en antwoordt die vraag bevestigend. Hij noemt vervolgens een aantal voorbeelden van activiteiten waar hij zelf bij betrokken is. Paul Gudgin maakt het onderscheid tussen activiteiten die zelf geïnitieerd worden en activiteiten die van buitenaf worden aangetrokken. Patrick van der Hijden vraagt hoe de wethouders dat zien in relatie tot de Haagse situatie. Zij geven aan dat Den Haag in deze een twee sporenbeleid voert waarin beide elementen gecombineerd worden. Karsten Klein denkt dat het belangrijk is dat evenementen bij de stad passen en dat daarbij gebruik wordt gemaakt van hetgeen onderscheidend is voor de stad; in het geval van Den Haag bijvoorbeeld het strand. Voor wat betreft het ontwikkelen van een culturele strategie, geven de wethouders aan daarbij graag input te krijgen vanuit het werkveld. Joris Wijsmuller is voor het veld het eerste aanspreekpunt. Karsten Klein benadrukt dat het vooral van belang is dat binnen de gemeente afstemming / ontschotting plaatsvindt tussen de verschillende betrokken wethouders. Hiertoe is een aanzet gemaakt door het aanstellen van Frank van der Peet als kwartiermaker vanuit het evenementenbureau. Gevraagd om te reageren, vertelt Paul Gudgin dat in Edinburgh is gekozen voor het aanstellen van één persoon, de ‘festival events champion’ die een bemiddelende rol vervult
2
en niet is aangesloten bij een specifieke afdeling of portefeuille. Voorts merkt hij op dat Den Haag naar zijn mening beschikt over een groot potentieel om zich te ontwikkelen tot festival stad. Den Haag heeft al een sterke internationale identiteit als stad van vrede en recht, het culturele aspect kan daar mogelijk bij aanhaken. Gevraagd naar reacties vanuit de zaal, wordt opgemerkt dat de wethouders het veelal hadden over grote evenementen. De deelnemer ziet meer in een stadsbreed festival bestaande uit diverse kleinere evenementen. Karsten Klein onderschrijft het concept van evenementen waar de hele stad bij betrokken wordt; als voorbeeld noemt hij het WK Hockey. Hij vindt het belangrijk dergelijke grote evenementen toegankelijk te maken voor een zo breed mogelijk publiek. Namens het NDT wordt aangegeven dat een goede en tijdige planning van activiteiten het makkelijk maakt voor organisaties om aan te haken. Voor het NDT geldt dat de agenda vaak al voor een lange periode is gevuld met verplichtingen. Tot slot vraagt de dagvoorzitter of de wethouders nog iets mee willen geven ten behoeve van de teamsessies. Karsten Klein stelt voor te onderzoeken op welke wijze activiteiten passen in het profiel van de stad en aandacht te hebben voor wat voor Den Haag onderscheidend is. Joris Wijsmuller geeft het werkveld mee om proactief mee te werken aan de invulling van het evenementenbeleid in de stad. Patrick van der Hijden bedankt de wethouders voor hun bijdrage, aansluitend wordt de lunch geserveerd. Teamsessies Na de pauze vraagt de dagvoorzitter de aanwezigen om een keuze te maken uit een aantal potentiele mijlpalen, zeven daarvan worden door Patrick van der Hijden aangeleverd, daarnaast zijn er drie ‘carte blanche’ voor ideeën vanuit de zaal. Dit resulteert in een keuze voor onderstaande zes mijlpalen: Vrijheidsfestival in de stad van vrede en recht Mondriaan stijljaar Jaarlijkse opening van het culturele seizoen Finish van de Volvo ocean race in 2018 & Scheveningen 200 jaar badplaats De verhuizing van de koning met zijn gezin naar Den Haag in 2018 Internationale dag van de vrede De deelnemers gaan in groepjes uiteen om verder te brainstormen over deze zes mijlpalen. Het is de bedoeling ideeën te verzamelen en daarnaast ook in te gaan op de ‘ja maars’ die deze ideeën oproepen. Tot slot bedenkt ieder team één actiepunt voor de leeragenda. De resultaten worden vervolgens plenair besproken.
3
Finish van de Volvo ocean race in 2018 & Scheveningen 200 jaar badplaats
De start van de Volvo ocean race valt samen met de opening van het culturele seizoen. Het team stelt voor deze evenementen te combineren zodat er een festival ontstaat voor alle bewoners van Den Haag met activiteiten door de hele stad heen zodat het gevoel ontstaat van ‘een buurtfeestje voor de hele stad’. Het is de bedoeling dat alle flip overs door één van de deelnemers mee naar huis wordt genomen, deze mijlpaal wordt ondergebracht bij Frank van der Peet (kwartiermaker evenementenbureau gemeente Den Haag). Vrijheidsfestival in de stad van vrede en recht
Dit team heeft een poster gemaakt waarop te zien is welke activiteiten er plaats gaan vinden, onder de noemer ‘land of the free’; het gaat om een breed palet aan zeer diverse
4
evenementen. Bovenaan staan de namen van een aantal mensen die aan het festival meedoen; de gedachte hierachter is dat het festival vooral van onderaf plaats moet vinden. Echter er zijn ook bekende namen te lezen zoals Barack Obama; doel is hem te vragen terug te blikken op zijn ambtstermijn en zijn visie op vrede en recht. Deze mijlpaal wordt meegenomen door Marie Christine van der Sman van het Museon. Internationale dag van de vrede
Het team heeft als thema gekozen voor ‘forbidden’. Het idee is aandacht te besteden aan (onder anderen) kunst, boeken, cartoons en performances die in sommige landen verboden zijn en de kunstenaars uit die landen voor het festival uit te nodigen. Het festival zou buiten plaats moeten vinden om de zichtbaarheid te vergroten. Deze mijlpaal wordt meegenomen door Koen Herfst (Vrijheidsweken). Jaarlijkse opening van het culturele seizoen
5
Het idee van dit team is het huidige Uitfestival te verbreden tot ‘Den Haag open’ waarbij niet alleen culturele instellingen hun deuren openstellen, maar bijvoorbeeld ook sportclubs, het Parlement, kerken en moskeeën en leegstaande panden. Deze mijlpaal wordt meegenomen door Caspar Stuyling-de Lange, organisator van het Haags uitfestival. Mondriaan stijljaar 2017
Het team heeft getracht dit thema zo breed mogelijk uit te dragen door bijvoorbeeld aandacht te besteden aan Jazz, kunstenaar communities, het design kwartier en city dressing. De poster die het team gemaakt heeft, is tevens een oproep naar de sector om mee te doen en na te denken over het stijljaar. Deze mijlpaal wordt meegenomen door een ambtenaar van de gemeente Den Haag. De verhuizing van de koning met zijn gezin naar Den Haag in 2018
6
Dit team wil deze gelegenheid aangrijpen om in het bijzonder de koningskinderen welkom te heten in (cultureel) Den Haag. Het is een mooie gelegenheid om de diverse activiteiten die er in Den Haag voor kinderen worden georganiseerd, onder de aandacht te brengen vanuit het ‘Koninklijk perspectief’. Deze mijlpaal wordt meegenomen door Suzanne Verboeket van de Betovering. De lessen De teams hebben tevens alle zes één actiepunt aangeleverd voor de leeragenda, dat resulteert in het volgende overzicht: 1. 2. 3. 4. 5.
Zorg voor goede timing en coördinatie Bestuurlijk commitment Blijf ‘ja maar’ zeggen Accountmanagers bij de gemeente, één eigenaar van het evenement Benoem tijdig een projectleider voor het specifieke culturele deel van een groot evenement, met geld. 6. Duurzaam commitment van alle partijen. Bij 1 wordt opgemerkt dat het team het van belang vindt dat er iemand wordt aangesteld die zowel inhoudelijk als in praktische zin een voortrekkersrol kan vervullen. De vraag door wie deze persoon wordt aangesteld en betaald, moet nog worden beantwoord. Bij 2 wordt in aanvulling opgemerkt dat het streven zou moeten zijn om binnen de gemeente tot één lange termijn agenda te komen waar alle betrokken partijen / wethouders het over eens zijn. Bij 3 geldt ook: ‘blijf ja maars opwekken’, vooral in politieke zin. Om te laten zien wat vrede en vrijheid echt inhoudt, is het soms nodig om af te wijken van wat politiek correct is. De leerpunten 4,5 en 6 worden door de teams toegelicht; deze toelichting geeft geen aanleiding tot aanvullende vragen of opmerkingen. Slotgesprek Paul Gudgin vertelde dat in Edinburgh een zogenaamde ‘event champion’ is aangesteld; Patrick van der Hijden vraagt aan Frank van der Peet of hij die rol gaat vervullen binnen de gemeente Den Haag. Frank antwoordt dat het evenementenbureau nog in oprichting is en hijzelf ook nog in afwachting is van een bestuurlijke opdracht. Veel elementen die vandaag aan bod zijn gekomen, wil hij zeker meenemen bij de invulling van zijn functie als kwartiermaker. De deelnemers stellen voor bij de wethouder aan te dringen op voortgang bij de aanstelling van Frank van der Peet; vanuit de sector is er sterke behoefte aan een kwartiermaker op het stadhuis. Suzanne Verboeket geeft als suggestie mee om vanuit de gemeente en het veld, in overleg met Frank van der Peet na te denken over de invulling van zijn functie. Einde Patrick van der Hijden en Aukje Bolle bedanken de aanwezigen voor hun aanwezigheid en inbreng en nodigen iedereen van harte uit om tijdens de borrel met elkaar na te praten.
7
Deelnemerslijst AG Evenementen
Caspar
Stuyling de Lange
Bibliotheek Den Haag
Willemijn
Goetheer
Bureau Binnenstad Den Haag
Dounia
Baraka, el
CultuurSchakel
Marijn
Cornelis
De Betovering
Suzanne
Verboeket
Den Haag Marketing
Marco
Esser
Den Haag Marketing
Mariette
Wijs, de
DSO/Economie
Carolien
Nederlof
Escher in het Paleis
Marcel
Westerdiep
Festival Classique Den Haag
Annemarie
Goedvolk
Gemeente Den Haag
Riemkje
Dijkstra
Gemeente Den Haag
Ilja
Fritz
Gemeente Den Haag
Karsten
Klein
Gemeente Den Haag
Pheona
Kuypers
Gemeente Den Haag
Frank
Peet, van der
Gemeente Den Haag
Joris
Wijsmuller
Gemeentemuseum
Hans
Buurman
Gemeente Den Haag
Anne
Haij
Haags Openbaar Vervoer Museum
charlotte
Kamermans
Humanity House
Lisette
Mattaar
Indian Film Festival
Ricardo
Burgzorg
KABK
Nienke
Beers, van
KABK
Lizzy
Kok
Kamermuziekfestival Den Haag
Onno
Ephraim
Koninklijke Schouwburg
Simon
Driel, van
Korzo
Aukje
Bolle
Laaktheater
Ricky
Middendorp
Letterkundig Museum
Aad
Meinderts
Louis Couperus Museum
Jeanette
Bennekom, van
Louwman Museum
Ronald
Kooyman
Luchtkussenfestival
Anne
Zwaard, van der
Movies That Matter
Dirk
Straaten, van der
8
Museon
Marie Christine Sman, van der
Musicon
Daan
Bruggen, van der
Nationale Toneel
Walter
Ligthart
Nederlands Dans Theater
Janine
Dijkmeijer
Novel Consultancy uit Amsterdam
Chris
Julien
Paard
Henk
Koolen
Parkpop
Guus
Dutrieux
PIP
Steven
Lummel
Pop Hotspot
Maarten
Hinloopen
PROOOST
Arthur
Pronk
R.G. Ruijs Stichting
Gerard
Ijssel, van den
R.G. Ruijs Stichting
Robert-Jan
Rueb
Rotterdam Festivals
Stichting Ballet van Leth
Stichting Theatergroep MES
Theater aan het Spui
Cees
Debets
Theater De Vaillant
Harrie
Louw, van de
Theaters Diligentia en PePijn
Lucien
Kembel
Tig Sports
Marnix
Drysdale
Toneelgroep De Appel
Fred
Schilde, van der
Voorzitter DP
Jan
Helderman
Vrijheidsweken
Catharina
Abels
Vrijheidsweken / Hasiba
Koen
Herfst
Zuiderstrand theater
Henk
Scholten
9
