Enkele vragen aan Kristin Harmel

Enkele vragen aan Kristin Harmel

Waar gaat Zolang er sterren aan de hemel staan over? Zolang er sterren aan de hemel staan gaat over Hope McKennaSmith, eigenaresse van een bakkerij in Cape Cod. Ze komt erachter dat haar grootmoeder, die aan alzheimer lijdt, een geheim verleden heeft in Parijs in de Tweede Wereldoorlog. Tijdens haar zoektocht in Europa naar de mysteries van haar grootmoeders verleden, komt Hope achter waarheden over geloof, familie en liefde die het leven van haar grootmoeder hebben veranderd. Het wordt een race tegen de klok om haar grootmoeder dat gelukkige einde, waar ze nooit van durfde te dromen, te brengen – voordat het te laat is. Wat vind je ervan dat buitenlandse uitgevers de titel The Sweetness of Forgetting veranderen naar Zolang er sterren aan de hemel staan? Ik vind het eigenlijk erg mooi, en ik vind het zelfs beter dan de Amerikaanse titel. Sterren hebben een heel symbolische rol in de roman en deze zin, die in 1942 tegen Hopes grootmoeder is gezegd, gaat over de blijvende kracht van liefde, in alle mogelijk vormen, wat een belangrijk thema in de roman is. Ik denk dat de titel duidelijk weergeeft waar het boek over gaat, omdat het verwijst naar hoe liefde – romantische liefde, familieliefde, liefde voor de mensheid en zelfs Gods liefde – alles overwint. 393

Awb_Orlando-zolang_er_sterren_aan_de_hemel_staan_140x215_O+-katern_aangepast.indd

393

18-03-13

07:32

Liefde is een van de belangrijkste thema’s, maar het is niet de enige. Kun je dat uitleggen? Natuurlijk! Ten eerste is het belangrijk om te zien dat romantische liefde slechts een van vele verschillende soorten liefde is in de roman. Ik vond het belangrijk om ook andere, even krachtige, vormen van liefde te laten zien. De roman gaat ook over liefde tussen moeders, dochters en kleindochters, en liefde voor onze medemens, ongeacht hun religieuze achtergronden. Andere thema’s van het boek zijn: het verder kijken dan alleen naar de verschillen en daarmee de menselijkheid achter de buitenkant herkennen; het rechtzetten van fouten uit het verleden; de impact van verlies en tragedie op een familie; en de kracht van de herinnering (en daarmee de pijn die gepaard gaat met het verliezen van herinneringen).

Waarom heb je de Tweede Wereldoorlog als achtergrond voor je verhaal genomen? Ik ben altijd erg geïnteresseerd geweest in de geschiedenis van de Holocaust. Als tiener was Het dagboek van Anne Frank mijn lievelingsboek; ik heb het wel honderd keer gelezen. Ik wilde al heel lang een boek schrijven dat over de Holocaust gaat, en de andere elementen – het liefdesverhaal, het religieuze aspect, de psychologische impact van de Holocaust zeventig jaar later – kwamen door de jaren heen bij elkaar, terwijl ik bezig was met andere projecten. Ik vind deze periode in de geschiedenis zeer fascinerend en ook hoe het nog steeds onze levens vandaag de dag beïnvloedt.

394


394

18-03-13

07:32

Bakken is erg belangrijk in je boek. Kun je uitleggen waarom? Er zijn verschillende redenen. Ik hou zelf heel erg van bakken en vind het erg leuk om m’n eigen recepten te bedenken. Ik heb altijd al een boek willen schrijven waar ik die liefde voor bakken in kon verwerken. Daarnaast geloof ik dat voor veel families koken een manier is van communiceren tussen verschillende generaties. Het kan bijvoorbeeld moeilijk zijn voor een grootmoeder om een lastig verhaal over haar verleden te vertellen aan haar kleindochter, maar als ze van koken houdt, kan ze simpelweg een verhaal zonder woorden vertellen door haar kleindochter te leren hoe ze een maaltijd uit haar verleden kan koken. In dit boek komt Hope erachter dat de geheimen van haar grootmoeder verborgen zitten in de recepten die ze al jaren bereidde. Dit was een krachtige openbaring. Verder speelt het verhaal zich deels af in Parijs en ik ben gefascineerd door de bakkerscultuur uit die stad. Toen ik er onderzoek deed voor mijn boek, was ik verbaasd over de overeenkomsten en verschillen tussen traditionele Franse, Joodse en Islamitische gebakjes. Ik kon deze vergelijking gebruiken om ook de verschillen en overeenkomsten tussen de mensen met verschillende achtergronden te duiden.

Wat betekent Parijs voor jou? Ik heb enige tijd in Parijs gewoond en het is mijn favoriete plek in de wereld. Ik vind het intrigerend als het verleden en het heden naast elkaar staan in het moderne leven. Dat gevoel heb ik in Parijs elke dag. Toen ik in Parijs woonde, had ik echter geen flauw idee van haar geschiedenis van de Holocaust. Ik was begin twintig, en had toen nog geen idee hoeveel Fransen er eigenlijk waren gedeporteerd naar concentratiekampen. Ik begon mijn onderzoek naar 395


395

18-03-13

07:32

de Tweede Wereldoorlog in Parijs kort nadat ik weer terug naar Amerika was verhuisd, en was verbijsterd door alles wat ik ontdekte. Een paar jaar geleden las ik een artikel van een Franse vrouw (Helene Berr), waarin mijn oude buurt en zelfs het gebouw waarin ik woonde (inclusief adres) meerdere malen werd genoemd. Ik was verbijsterd en de Holocaust voelde opeens heel erg dichtbij toen ik me realiseerde dat iemand die was gestorven in een concentratiekamp door diezelfde straten had gelopen, in hetzelfde gebouw had geleefd en door dezelfde ramen had gekeken als ik. Toen wist ik zeker dat mijn roman zich af moest spelen in Parijs, en begon ik serieus onderzoek te doen naar de stad in de jaren veertig.

Je vertelt een verhaal over verschillende religies. Waarom? Terwijl ik met mijn onderzoek voor het boek bezig was, kwam ik erachter dat moslims van de Grote Moskee in Parijs tijdens de Tweede Wereldoorlog het leven van vele Joden hadden gered. Ik vond dit iets heel moois: tijdens een van de meest donkere tijden in de geschiedenis sloegen mensen van verschillende religieuze achtergronden de handen ineen, maakten zich niet druk om de verschillen en hielpen elkaar gewoon omdat dat het juiste was om te doen. Ik denk dat er vandaag de dag veel conflicten zijn tussen verschillende religieuze groepen en dat we niet vaak genoeg stilstaan bij het feit dat we allemaal mensen zijn. Ik wilde een boek schrijven over het belang van verder kijken dan de vooroordelen en verschillen. Ik geloof dat, welk geloof je ook aanhangt, God het goede in je hart en je daden ziet. Het is de mens die juist de afstand tussen de geloven creëert.

396


396

18-03-13

07:32

Hoe is deze roman anders dan je vorige romans? Het is compleet anders. Ik heb mijn eerste roman geschreven toen ik vierentwintig was en ik was in een heel andere fase van mijn leven. Ook het soort boeken wat toen werd uitgegeven was anders. Mensen wilden graag lichtere boeken in het genre van Het dagboek van Bridget Jones, De duivel draagt Prada en Sex and the City. Het is nu bijna tien jaar later (in mei 2013 word ik vierendertig), en ben ik een stuk volwassener geworden. Ik maak me niet langer zorgen over mijn carrière, waar ik woon, hoe ik eruitzie, met wie ik uitga etc. Mijn zorgen nu gaan veel meer over familie, trouwen, kinderen, God, het lot, geschiedenis, hoe ik een goed mens kan zijn en hoe ik goed kan doen voor de wereld. Ik denk dat mijn manier van schrijven nu daar een afspiegeling van is. Ik denk dat dit mijn eerste boek is in een meer volwassen genre. Mijn boeken hebben nu meer diepgang en betekenis, omdat ik zelf als persoon ook meer diepgang heb gekregen.

Waar werk je nu aan? Ik ben momenteel bezig met een nieuwe roman over een vrouw die worstelt met wat het is om echtgenote en moeder te zijn, en ook hoe ze het verleden achter zich kan laten zonder haar herinneringen te verliezen. Je kunt me volgen op Twitter (twitter.com/kristinharmel) of je kunt mijn website bezoeken (www.kristinharmel.com).

397


397

18-03-13

07:32

Enkele vragen aan Kristin Harmel

Recommend Documents