Energieverbruik gemeente Heemstede

Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e [email protected] www.tns-nipo.com

Rapport

Energieverbruik gemeente Heemstede Herhaalmeting van energieverbruik onder de inwoners van de gemeente Heemstede Ingrid Stegers

F3952 | 30 januari 2012

Alle in dit document vermelde gegevens zijn strikt vertrouwelijk. Publicatie en inzage aan derden, geheel of gedeeltelijk, is zonder toestemming van TNS NIPO beslist niet toegestaan. © TNS NIPO | ISO 9001 | rapport nederlands.dot

Inhoud Inleiding

2

1 1.1 1.1.1 1.2 1.3

Het gasverbruik in 2011 Gemiddeld gasverbruik 1.967 kubieke meter Kenmerken woning van invloed op gasverbruik Hoeveelheid gasverbruik en kosten door meerderheid neutraal beoordeeld Helft inwoners kreeg geld terug

3 3 4 5 7

2 2.1 2.1.1 2.2

Het elektriciteitsverbruik in 2011 Gemiddeld elektriciteitsverbruik 3.519 kilowatt uur Kenmerken woning van invloed op elektraverbruik Hoeveelheid elektraverbruik en kosten door meerderheid neutraal beoordeeld Kosten voor gas worden vaker als hoog ervaren dan voor elektra Meerderheid inwoners kreeg geld terug

2.2.1 2.3 3 3.1

Energiebesparende maatregelen In overgrote deel van de woningen zijn energiebesparende voorzieningen aangebracht 3.1.1 Bij merendeel van verbouwingen en renovaties zijn energiebesparende voorzieningen aangebracht 3.2 Dubbel glas veruit de meest aangebrachte voorziening 3.3 Overige maatregelen: energiebewustzijn het grootst ten aanzien van verlichting 3.3.1 Droger veruit de grootste energieverbruiker Bijlagen Bijlage 1 Aanvullende feiten en cijfers Bijlage 2 Onderzoeksverantwoording Bijlage 3 De vragenlijst Bijlage 4 Antwoorden op open vragen

Energieverbruik gemeente Heemstede | F3952 | © TNS NIPO | 5 januari 2012

8 8 10 10 13 14 15 15 16 17 18 19

Inleiding Energieverbruik staat in de gemeente Heemstede hoog op de agenda. Het klimaatbeleid van de gemeente is erop gericht om samen met burgers en bedrijfsleven te komen tot een forse energiebesparing. De bewustwording van het energieverbruik is daarbij een belangrijk speerpunt. U hebt ons, TNS NIPO, gevraagd om onderzoek te verrichten naar het energieverbruik en de bewustwording ervan onder de burgers van de gemeente Heemstede. Wij hebben de nulmeting van dit onderzoek in november 2008 voor u uitgevoerd. In december 2011 is de herhaalmeting uitgevoerd. In dit rapport geven wij een beschrijving van de resultaten van de beide metingen. Het gaat hierbij bovenal om een weergave de resultaten van de herhaalmeting en een vergelijking met de nulmeting. Het rapport hebben wij als volgt opgebouwd: in hoofdstuk 1 geven wij u inzicht in het gasverbruik van de inwoners van Heemstede. In hoofdstuk 2 gaan wij in op het elektriciteitsverbruik, waarbij wij tevens op sommige punten de uitkomsten voor gas en elektra met elkaar vergelijken. Hoofdstuk 3 zet de energiebesparende voorzieningen en maatregelen van de inwoners van Heemstede op een rij. In de bijlage vindt u een aantal aanvullende feiten en cijfers, een onderzoeksverantwoording en de vragenlijst terug.

Energieverbruik gemeente Heemstede | F3952 | © TNS NIPO | 5 januari 2012 | 2

1

Het gasverbruik in 2011

Het gasverbruik van de inwoners van de gemeente Heemstede is onderzocht door middel van een vragenlijst, waarbij gevraagd is of men de meest recente afrekening van het gasverbruik paraat wil houden. Met de gegevens van de afrekening is een zo realistisch mogelijk beeld gecreëerd van het gasverbruik.

1.1

Gemiddeld gasverbruik 1.967 kubieke meter

Alle respondenten hebben het gasverbruik over het jaar 2011 volgens hun laatste eindafrekening genoteerd. Hieronder is in een figuur een gecategoriseerde weergave gegeven van het gasverbruik in de gemeente Heemstede. Het gemiddelde gasverbruik over 2011 bedraagt afgerond 1.967 kubieke meter (m3), dat scheelt weinig met de meting in 2008, toen was het gemiddelde nog 2.010 m3.

1 | Gasverbruik in Heemstede in 2011en 2008

n=134 / n=145

% 25

23 gasverbruik 2011

20

18

18

19

18

gasverbruik 2008

17

16 14

15

12 10

10

8

7 5 5

4

5

5

40 00

3

an

m ee rd m

m

m

m

3 35 01 -4 00 0

30 01 -3 50 0

25 01 -3 00 0

50 0 01 -2

3

3

3 m 20

15

01 -2

00 0

50 0 01 -1 10

m

in

de rd

an

10 0

1

m

m 3

3

0

Bron: TNS NIPO, 2012

Bovenstaande grafiek laat zien dat een meerderheid (54%) van de inwoners maximaal 2.000 m3 aan gas heeft verbruikt in 2011. Op de volgende pagina ziet u naast het totaalverbruik een uitsplitsing naar leeftijd en aanwezigheid van kinderen in het huishouden.


2008

2011 2008

2 | Gasverbruik naar leeftijd en aanwezigheid kinderen

totaal

39

totaal

2011

38

32

geen

33

55+ jaar 35-54 jaar

35

35-54 jaar

34 0%

10%

35

minder dan 1501 m3

20%

12 14

50%

10 11

19

32

1501-2500

11

12

36

40%

10

22 32

30%

9

24

45

55+ jaar

19

20

35

32

10

21 35

29

18

24

35

wel kinderen

2008

35

26

wel kinderen

2011

33

36

geen

n=134/ n=145

9

22 60%

70%

80%

2501-3500

11 90%

100%

3501 of meer


Doordat het totaal aantal reacties niet erg hoog is lijken de verschillen hierboven groter dan ze in werkelijkheid zijn. Wanneer er significante afwijkingen zijn, dan zullen wij deze vermelden. In de grafiek is te zien dat ongeveer een derde van de respondenten minder dan 1500m3, een derde tussen de 1500 en 2500 zit en een derde meer dan 2500m3 verbruikt. Er zijn geen significante verschillen tussen de groepen. 1.1.1 Kenmerken woning van invloed op gasverbruik Ook in 2011 heeft men een aantal vragen beantwoord die een beter inzicht verschaffen in het type woning dat men heeft. Ieder type huis heeft een andere isolatiewaarde en iedere inwoner heeft een eigen wijze van omgaan met energie. Figuur 3 laat zien, dat mensen met een koopwoning veel meer gas verbruiken dan mensen in een huurwoning. Dit kan te maken hebben met de wijze van verwarmen, bij huurwoningen is dit vaker centraal geregeld dan bij koopwoningen. Ook mensen met een woning die gebouwd is voor 1945


(een vooroorlogse woning) verbruiken aanzienlijk meer gas dan mensen met een naoorlogse woning. De grootte van het huis speelt daarnaast een belangrijke rol: de woningen met nul of een etage (veelal de flats, appartementen en maisonnettes) en met maximaal 89 vierkante meters verbruiken aanzienlijk minder gas dan de grotere woningen. Tussen de resultaten van 2008 en 2011 zicht weinig verschil. Figuur 3 geeft de cijfers weer. 3 | Kenmerken woning bepalen hoeveelheid gasverbruik

n=149/ n=159

m3 3000

2809 2578 2155

2070 2060

2519

2447 2238

2500

2604

2312 2274

1874

2000 1637

1714 1484

1705

1500 1201 1051 1000 895 893

880 969

800 789

500

hu ur wo ni ng ko op wo na ni ng -o or lo gs ew vo on or in oo g rlo gs ew on in g

eta ge s 34

2e tag es

eta ge 01

ee r of m

m 2

m 2 m 2 15 0

90 -1 49

50 -8 9

Fl at/ eta ge wo ni ng Tu /ap ss pa en rte wo m ni en ng t/m /h oe ais kw on on ne tte in g/ 2 on de r1 ka p

0

2008

2011


1.2

Hoeveelheid gasverbruik en kosten door meerderheid neutraal beoordeeld

Een ruime meerderheid (62%) vindt dat zij noch veel, noch weinig heeft verbruikt. In 2008 vond bijna een kwart (23%) dat men veel gas had verbruikt, in 2011 is dit aanzienlijk gedaald naar 15%. Bijna een op de vijf inwoners (19%) is van mening weinig te hebben verbruikt. Huishoudens zonder kinderen zijn gemiddeld neutraler over de hoeveelheid gasverbruik dan de huishoudens met kinderen. Wanneer we kijken naar de huishoudens met en zonder kinderen vindt men in 2008 vaker dat men tamelijk tot heel veel gas heeft verbruikt dan bij de huidige meting.


2008

totaal

2011

4 | Meer dan de helft oordeelt neutraal over hoeveelheid gasverbruik

totaal

23

54

15

21

62

33

19

32

4

53

15

0

2008

geen kinderen

n=134/ n=145

wel kinderen

13

45

9

66

9

17

2011

geen kinderen

36

4 9

wel kinderen

27

19

18

52

3

28

2

2008

55+

53

35-54

30

55

10

5 2

13

62

21

2011

55+

3 5

35-54 jaar

21

0 10 20 tamelijk tot heel veel

58 30 40 50 noch veel, noch weinig

16 60

70 80 90 tamelijk tot heel weinig

5 100 % weet niet


Het bedrag dat men moet betalen voor het gasverbruik wordt door een kleine meerderheid van 51% noch hoog, noch laag gevonden, in 2008 was 71% nog deze mening toegedaan. Daarnaast vindt 21% de kosten tamelijk tot zeer hoog en 26% vindt deze tamelijk tot zeer laag. Ten opzichte van de nulmeting zijn de respondenten meer verdeeld. De volgende grafiek maakt dit inzichtelijk. Inwoners in de leeftijd van 35 tot 54 jaar vinden de kosten significant vaker heel hoog (31% ten opzichte van 16% bij 55+. De groep 55-plussers vindt vaker dat de kosten laag zijn (31%). Bijna eenzelfde percentage (28%) vinden we terug onder de huishoudens zonder kinderen. Dit komt waarschijnlijk doordat de meeste ouderen al uitwonende kinderen hebben.


2008

totaal

2011

5| neutraal over gaskosten, vindt 51 %

totaal

n=108 / n=121

14

71

21

51

26

2

77

12

2

8

3

2008

geen kinderen

13

22

geen kinderen

20

wel kinderen

21

60

17

49

28

2

1

2011

wel kinderen

8

17

78

3

12

2

2008

55+

59

35-54

24

55+

61

14

52

31

1

2011

16

2

35-54 jaar

31 0

52

10 20 30 40 50 60 tamelijk tot heel veel noch veel, noch weinig

13 70 80 90 tamelijk tot heel weinig

3 100 % weet niet


1.3

Helft inwoners kreeg geld terug

Bijna de helft van de respondenten (45%) heeft geld terugkregen, dat is 10% minder dan bij de vorige meting (54%). Het maandbedrag van de mensen die in 2008 geld terug hebben gekregen, kan aan hun verbruik zijn aangepast, waardoor er nu minder mensen geld terug hebben gekregen. Tijdens de nulmeting was er bij huishoudens met kinderen een aanzienlijk hoger percentage (70%) dat geld terug kreeg, maar bij de nieuwe meting is hier geen verschil met andere groepen. Bijna vier op de tien respondenten (36%) gaf aan dat zij moesten bijbetalen en 16% gaf aan dat geen van beide het geval was.


2

Het elektriciteitsverbruik in 2011

Naast het gasverbruik hebben wij respondenten gevraagd naar hun elektriciteitsverbruik. Ook hierbij hebben wij de respondenten gevraagd hun eindafrekening erbij te nemen, om zodoende het exacte verbruik eenduidig in kaart te brengen. In dit hoofdstuk ziet u hiervan de resultaten.

2.1

Gemiddeld elektriciteitsverbruik 3.519 kilowatt uur

De respondenten hebben voor ons genoteerd hoeveel kilowatt uur zij volgens hun eindafrekening verbruikt hebben. In onderstaande grafiek hebben wij de opgegeven waarden gecategoriseerd weergegeven. Het gemiddelde elektriciteitsverbruik bedraagt 3.519 kilowatt uur, dit is gelijk aan de vorige meting (3.505).

6 | Elektriciteitsverbruik 2011

n=137 / n=151

% 35 Elektriciteitsverbruik 2011

30 30

Elektriciteitsverbruik 2008

26

25

25

21 20

15

16 13

15

10

11

10

9

8

8

5 5

1 0 minder dan 1001 kWh

1001-2000 kWh

2001-3000 kWh

3001-4000 kWh

4001-5000 kWh

5001-6000 kWh

meer dan 6000



Te zien is dat twee op de vijf inwoners een energieverbruik van maximaal 3.000 kilowatt uur (kWh) hebben, in 2008 was dit nog de helft. Nog eens een twee vijfde van de inwoners heeft een verbruik dat ligt tussen de 3.000 en 5.000 kWh. Gemiddeld bedraagt het elektriciteitsverbruik van inwoners van Heemstede 3.519 kWh. De volgende grafiek laat een verdere uitsplitsing van groepen zien.

2008

2011 2008

7 | Elektriciteitsverbruik naar leeftijd en aanwezigheid kinderen

totaal

5

totaal 1

2008

24 21

55+ jaar 3 7

55+ jaar 1

27

21

10

20

18 30

40

12

18 50

12

60

70

6 14

9

13

27

29

19

11

11

31

35-54 jaar 0 5 0

23

8 10

13

22

30

13

16

22

8

13

28

24

11

10

13 24

29

8

16

15

19

geen kinderen 1 7

13

25

20 4

35-54 jaar

15

30

wel kinderen 0 5

2011

26

9

geen kinderen 1 wel kinderen

2011

21

n=137 / n=151

10

7

17

16

10

13

13 80

90

minder dan 1001 kWh

1001-2000 kWh

2001-3000 kWh

3001-4000 kWh

4001-5000 kWh

5001-6000 kWh

meer dan 6000

weet niet

5

% 100


Net als bij het gasverbruik merken we op, dat de verschillen soms groter lijken dan ze in werkelijkheid zijn; alleen die verschillen die significant afwijken, zullen wij hier benoemen. In het algemeen zijn er weinig noemenswaardige verschillen tussen de subgroepen als het gaat om het elektriciteitsverbruik. Uitzondering is de groep huishoudens met kinderen en de leeftijdsgroep 35-54: zij hebben gemiddeld genomen een hoger elektriciteitsverbruik dan huishoudens zonder kinderen. Het gemiddelde verbruik bij de groep ‘huishoudens met kinderen’ ligt op 4.152 kWh en bij de groep 35-54 jaar is het gemiddelde verbruik 4093kWh, tegenover 3.519 kWh gemiddeld in de gemeente. De leeftijdscategorie 35-54 jaar is ook wel een categorie waarbij veel mensen kinderen krijgen en opvoeden. Wat


opvallend is, maar niet in de figuur is verwerkt, is dat de huishoudens in de leeftijdscategorie 18-34 minder elektra verbruiken dan andere leeftijdsgroepen (2.978 kWh). Een kwart van alle respondenten verbruikt tussen de 3000 en 4000 kWh per jaar, dit is veel in vergelijking met vorige meting, waar maar 15% in deze categorie viel. 2.1.1 Kenmerken woning van invloed op elektraverbruik We zagen al dat de kenmerken van de woning van invloed zijn op het gasverbruik. Het is niet verwonderlijk dat hetzelfde geldt voor het elektriciteitsverbruik in huis. We zien hetzelfde beeld: mensen met huurwoningen, gebouwd na 1945, maximaal 1 etage, maximaal 89 m2 of woonachtig in een flat, etagewoning, appartement of maisonnette verbruiken aanzienlijk minder energie dan mensen in een grotere en/of vooroorlogse koopwoning. Figuur 8 illustreert dit. 8 | Kenmerken woning bepalend voor elektraverbruik

n=149 / n=159

kWh 6000 5000 5000 4390 4041 3874

4013 4000 3000

3600

3731 3383 3067 2804

2643 2042

4252 3926

3896 3819 3246

2796

3074

2292 2278

2098 2146

1893

2000 1000

hu ur wo ni ng ko op wo ni na ng -o or lo gs ew on vo or in g oo rl o gs ew on in g

eta ge s 34

2e tag es

eta ge 01

ee r of m

m 2

m 2 m 2 15 0

90 -1 49

50 -8 9

Fl at/ eta g

ew on in g/ Tu ap ss pa en rte wo m ni en ng t/m /h ais oe kw on ne on tte in g/ 2 on de r1 ka p

0

2011

2008


2.2

Hoeveelheid elektraverbruik en kosten door meerderheid neutraal beoordeeld

Net als bij het gasverbruik vroegen wij de respondenten in hoeverre zij vonden dat zij veel of weinig elektriciteit hadden verbruikt. Ook vroegen wij hen of zij het bedrag dat zij moesten betalen hoog of laag vonden. En net als bij het gasverbruik antwoordde op beide vragen een meerderheid neutraal. De grafieken in figuur 9 en 10 illustreren dit. Daarin zien we ook dat er meer mensen zijn die vinden dat zij tamelijk tot heel veel elektriciteit verbruiken dan er mensen zijn die vinden dat zij tamelijk tot heel weinig verbruiken (23%


versus 13%). Bij de kosten is het andersom: meer mensen vinden de bijbehorende kosten laag, terwijl er minder mensen zijn die de kosten hoog vinden (12% versus 25%).

2008

totaal

23

2011

9 | Meer dan de helft oordeelt neutraal over hoeveelheid elektraverbruik n=137 / n=151

totaal

24

13

64

4

9

33

3

63

22

2008

geen kinderen

60

wel kinderen

48

11

69

23

5

6 2

2011

geen kinderen

36

wel kinderen

21

13

61

3

12

6

2008

55+

50

34

35-54 jaar

57

17

68

22

2

8

2

2011

55+

25

35-54 jaar

26

0 10 20 tamelijk tot heel veel

55 30 40 50 noch veel, noch weinig

13 60

70 80 90 tamelijk tot heel weinig

5 100 % weet niet



2008

totaal

2011

10 | Helft (53%) oordeelt neutraal over kosten elektraverbruik n=137 / n=151

totaal

12

59

21

17

wel kinderen

16

53

4

24

59

2

22

2

2008

geen kinderen

25

63

22

wel kinderen

22

51

25

2

2

2011

geen kinderen

19

10

14

3

61

25

4

58

28

2

28

2

2008

55+ jaar

61

35-54 jaar

12

20

35-54 jaar

20

50

2011

55+ jaar

0

10 20 30 tamelijk tot heel hoog

66 40 50 60 noch hoog, noch laag

10 70 80 90 tamelijk tot heel laag

4 100 % weet niet


Er zit weinig verschil tussen de resultaten van 2011 en 2008. De huishoudens met kinderen zijn minder positief over de kosten van het energieverbruik (14% laag). In 2008 was er bij de indeling op leeftijd ongeveer een tiende die de kosten voor het elektraverbruik tamelijk tot heel hoog vind, dit is bij de nieuwe meting verdubbeld (20%).


2.2.1 Kosten voor gas worden vaker als hoog ervaren dan voor elektra Omdat deze waardeoordelen zowel voor het gasverbruik als voor het elektraverbruik zijn gevraagd, hebben wij deze met elkaar vergeleken. Onderstaande figuur laat dit zien. 11 | Gas vergeleken met elektriciteit

gas n= 134 / 145 elektra n=137 / n= 151

Verbruik % 100

4 1

3 3

18

18

90

03 9

4 3 10

80 70 weet niet heel weinig

60 64 54

50

60

tamelijk weinig noch veel, noch weinig

62

tamelijk veel

40

heel veel

30 20 19 10 0

21

18

14 1

4

3

5

gasverbruik

gasverbruik

elektraverbruik

elektraverbruik

2011

2008

2011

2008


Kosten % 100

2 8

90 80

2 3

2

3

10

13

8

11

17

18

70 weet niet 60

heel laag tamelijk laag

50

71 51

noch hoog, noch laag

53 59

40

tamelijk hoog heel hoog

30 20 19

10

20

0

1

3

2

2

gasverbruik

gasverbruik

elektraverbruik

elektraverbruik

2011

2008

2011

2008

11

10


We kunnen op basis van bovenstaande grafieken indicatief stellen dat de inwoners uit Heemstede vaker vinden dat zij weinig gas verbruiken dan weinig elektriciteit. Bijna een op de vijf inwoners (19%) vindt dat zij weinig gas verbruiken, terwijl 9% ditzelfde aangeeft over het elektraverbruik. Ook komt uit bovenstaande grafieken duidelijk naar voren dat inwoners van Heemstede de kosten voor het elektraverbruik even hoog waarderen als voor het gasverbruik. Elektrakosten worden wel vaker heel laag (13%) gevonden en gaskosten meer tamelijk laag (18%). Met andere woorden: hoewel de inwoners van Heemstede hun elektraverbruik relatief vaak als veel ervaren, ervaren zij de kosten ervan juist relatief vaak als laag ten opzichte van hun gasverbruik. Ten tijde van de nulmeting ervoer men de gasprijzen hoger dan nu


het geval is. De prijzen van gas en elektra worden ongeveer even hoog ervaren, terwijl men bij de nulmeting de prijs van elektra lager ervoer dan gas.

2.3

Meerderheid inwoners kreeg geld terug

Net als bij het gasverbruik kreeg een meerderheid (57%) volgens de eindafrekening van het elektriciteitsverbruik in 2008 geld terug. Bijna een kwart (23%) van de inwoners moest bijbetalen en bij 8% was geen van beide van toepassing. Deze percentages verschillen nauwelijks van die bij het gasverbruik. Ook zijn er geen verschillen tussen de subgroepen. In onderstaande figuur zijn de cijfers grafisch weergegeven. In 2008 kregen de inwoners van Heemstede vaker geld terug (zowel voor gas als voor elektra) dan in 2011. 12 | Zowel bij gas als bij elektra krijgen meer mensen geld terug dan dat ze bijbetalen gas n= 134 / 145 elektra n=137 / n= 151 % 100

2

3

6 12

90 80

40 45

70 56 60

57

weet niet/wil niet zeggen kreeg geld terug

50

19 16

niet bijbetalen en geen geld terug moest bijbetalen

40 8 30 8 20

39

36

30 23

10 0 gasverbruik

elektraverbruik 2011

gasverbruik

elektraverbruik 2008



3

Energiebesparende maatregelen

Een onderdeel van de vragenlijst betreft een aantal vragen over wat de inwoners van de gemeente Heemstede hebben gedaan om bewust om te gaan met energieverbruik. Wij merken hierbij op dat het gaat om wat mensen zeggen dat zij hebben gedaan, of van plan zijn te gaan doen. Het betreft dus een subjectieve inschatting van het eigen gedrag en geen feitelijk objectief gedrag. Van een bepaalde mate van sociale wenselijkheid kan dus sprake zijn. Voor een vergelijking in de tijd heeft dit geen consequenties. In dit hoofdstuk leest u in hoeverre de inwoners van Heemstede energiebesparende maatregelen hebben getroffen, welke dit zijn en welke maatregelen zij in de komende 12 maanden van plan zijn te nemen.

3.1

In overgrote deel van de woningen zijn energiebesparende voorzieningen aangebracht

De respondenten hebben wij drie algemene vragen voorgelegd: 1. Zijn er energiebesparende voorzieningen in de woning aangebracht? 2. Zijn bij eventuele verbouwingen of renovaties in de afgelopen vijf jaar energiebesparende voorzieningen aangebracht? 3. Is men van plan in de komende 12 maanden energiebesparende voorzieningen in huis aan te brengen? De tweede vraag uit dit rijtje valt deels onder de eerste vraag: de antwoorden op beide vragen zullen overlappen. Daarom hebben wij in onderstaande figuur alleen de resultaten van de eerste en derde vraag voor u weergegeven. 13 | De meeste woningen beschikken over energiebesparende voorzieningen (90%) n= 149 % 100 90

2 8

9

80 70 60

weet niet

81

50 90

nee ja

40 30 20 10 10 0 Zijn in uw woning Gaat u de komende 12 maanden energiebesparende voorzieningen energiebesparende voorzieningen aangebracht? aanbrengen?



Het is duidelijk dat het overgrote deel van de woningen in Heemstede volgens de inwoners zelf beschikt over energiebesparende voorzieningen. Voor het merendeel van de inwoners is dit in voldoende mate gebeurd, aangezien slechts 10% het voornemen heeft om de komende 12 maanden (extra) energiebesparende voorzieningen te gaan aanbrengen. 3.1.1

Bij merendeel van verbouwingen en renovaties zijn energiebesparende voorzieningen aangebracht

Wij vroegen de respondenten of er in de afgelopen vijf jaar verbouwingen of renovaties zijn uitgevoerd in hun woning. Hieruit blijkt dat de afgelopen jaren het aantal verbouwingen is afgenomen, van 55% naar 47%. Maar van de respondenten die bevestigend antwoord op de vraag of er verbouwingen of renovaties aan hun huis zijn uitgevoerd, zegt 74% dat hierbij energiebesparende maatregelen zijn toegepast. Dit is meer dan ten tijde van de nulmeting (toen 69%), het lijkt erop dat men bewuster wordt van de voordelen van energiebesparende maatregelen. 14| Bij 74% van de verbouwingen zijn energiebesparende voorzieningen aangebracht

100% 90%

22

80%

29 44

53 70% 60%

nee ja

50% 40%

74

30%

69 55

47 20% 10% 0% Zijn in de afgelopen 5 jaar verbouwingen of renovaties uitgevoerd? (n=146)

Zijn bij de verbouwing energiebesparende maatregelen toegepast? (n=68) 2011

Zijn in de afgelopen 5 jaar verbouwingen of renovaties uitgevoerd? (n=159)

Zijn bij de verbouwing energiebesparende maatregelen toegepast? (n=71) 2008


Er zijn verschillende ruimtes waar verbouwd is in het huis van de respondenten. Het vaakst is verbouwd in het toilet (53%), gevolgd door de woonkamer met 50%. Het minst vaak wordt er verbouwd in de kelder (3%).


3.2

Dubbel glas veruit de meest aangebrachte voorziening

Zojuist gaven wij aan dat wij drie algemene vragen hebben gesteld over het aanbrengen van energiebesparende maatregelen. In alle drie de gevallen hebben wij gevraagd om welke maatregelen het precies ging. Wat betreft de voorgenomen voorzieningen in de komende 12 maanden is het aantal respondenten wederom te klein om uitspraken over te doen. Onderstaande grafiek laat daarom alleen de resultaten van de twee andere vragen zien. 15 | Dubbel glas veruit het vaakst aangebracht 98

80

dubbel glas

96

78 74

21

HR ketel

88

42 61

29

isolatie dak

63 2008 op dit moment

34 24 26

isolatie gevel

22 12

isolatie vloer

11 5 0

2008 Bij verbouwing of renovatie aangebracht (n=51)

31

2011 op dit moment aangebracht (n=146)

19

8 anders

aangebracht (n=150)

27

2011 Bij verbouwing of renovatie aangebracht (n=51)

16

10 20

40

60

80

100% Bron: TNS NIPO, 2012

De meest aangebrachte energiebesparende voorziening betreft dubbel glas: vrijwel iedereen die voorzieningen heeft aangebracht, heeft dubbel glas laten plaatsen. Daarnaast heeft negen van de tien respondenten een HR ketel laten plaatsen en heeft 63% het dak geïsoleerd. Opvallend is dat, indien mensen in de afgelopen vijf jaar verbouwingen of renovaties aan hun woning hebben uitgevoerd, verreweg het grootste aandeel (78%) dubbel glas heeft geplaatst. De overige voorzieningen blijven achter: de HR ketel volgt met 42%. In 2008 werden dak- en gevelisolatie tweede, achter het plaatsen van dubbelglas.


3.3

Overige maatregelen: energiebewustzijn het grootst ten aanzien van verlichting

Naast aangebrachte voorzieningen, hebben wij de respondenten gevraagd welke energiebesparende maatregelen zij in de afgelopen 12 maanden hebben genomen, evenals welke zij de komende 12 maanden van plan zijn te nemen. Beide resultaten ziet u in onderstaande grafiek terug.

16 | Aanschaf spaarlampen vaakst genomen energiebesparende maatregel % 80 2011 Welke maatregelen komende 12 maanden van plan? (n=149) 70 2008 Welke maatregelen komende 12 maanden van plan? (n=159)

57

60 50 50

46 42

40 25 26 23

22 23 20 10

42 42

26 21

23

35 34

32

31

30

24

40

27

62

60

50

48

46

42

36

35

32 30

72

2011 Welke maatregelen afgelopen 12 maanden genomen? (n=149) 2008 Welke maatregelen afgelopen 12 maanden genomen? (n=159)

41

37 38

42 41

31 32 24

26

17

15 11 10 9

9

6

ak er op wa ha ng ss en en als ma ch ine CV vo of li s ka ch el la ge rz ett en de ur en w di as ch se tl nb ate ij n la ge re te m pe sta ra tu nd ur by m od lic us ht ui ui tz td ett oe en nb ij ve rla ten ka m er m ee rs pa ar lam pe n

wa sv

en

ee rd er di ch t

do uc he n go rd ijn

ko rte r

de ze va n ge en

an de rs

0


De inwoners van Heemstede zijn veruit het meest energiebewust als het gaat om de verlichting in huis. Ruim zeven op de tien respondenten (72%) geeft aan in de afgelopen maanden gewone lampen te hebben vervangen door spaarlampen. Nog eens 60% heeft lichten uitgedaan bij het verlaten van de kamer. Ook voor de komende 12 maanden scoort het voornemen om bewuster om te gaan met de verlichting het hoogst. Minder hoog scoren energiebesparende maatregelen in de vorm van korter douchen: slechts een kwart van de inwoners heeft dit de afgelopen 12 maanden gedaan en 23% is dit de komende 12 maanden van plan. Ook de gordijnen eerder dichtdoen en de was vaker ophangen wordt relatief weinig gedaan.


Tenslotte is het opvallend dat er minder voornemens zijn voor het treffen van energiebesparende maatregelen in de komende 12 maanden dan dat er in de afgelopen 12 maanden zijn uitgevoerd.

3.3.1

Droger veruit de grootste energieverbruiker

Wanneer er gevraagd wordt naar de apparaten in huis die de meeste energie verbruiken, dan worden er veel verschillende apparaten genoemd. Maar liefst drieëndertig verschillende apparaten worden genoemd als grootste energieverbruikers. Alle apparaten die meer dan tien maal zijn genoemd staan hieronder weergegeven.

5 | Droger meest genoemd als grootste energieverbruiker Apparaat Droger Wasmachine Vaatwasser Koelkast Televisie Oven CV ketel Computer Magnetron Vriezer

frequentie 81 55 30 23 20 17 15 15 13 12

De meeste respondenten geven meerdere antwoorden op deze vraag en een aantal respondenten maakt de opmerking dat een apparaat per keer veel energie gebruikt, maar dat het apparaat relatief weinig gebruikt wordt. Wat opvalt, is dat men dus wel bewust is van het stroomverbruik van de droger, maar de meeste respondenten hebben aangegeven de was niet vaker op te gaan hangen in plaats van in de wasdroger te doen. Men lijkt dus niet erg bewust te zijn van de besparingen die nog realiseerbaar zijn.


Bijlagen


Bijlage 1 Aanvullende feiten en cijfers

17 | Algemene kenmerken van de woningen in de steekproef

11

1981 of later bouwjaar

n=149 / n=159

23

1971 t/m 1980

17 14

1960 t/m 1970

20 13

2008 (n=159) 2011 (n=149)

14

1946 t/m 1959

5

1945 of eerder (vooroorlogs)

37 42 79

koopwoning

77 19

huurwoning

23

soort woning

3 0

anders

76 73

tussenwoning, hoekwoning, 2 onder 1 kap 19

flat, etagewoning, appartement, maisonette

19 4

vrijstaande woning, villa, bungalow, landhuis 0

7 10

20

30

40

50

60

70

80

90

%


3 3

4 verdiepingen

40

3 verdiepingen

38 35

2 verdiepingen

40

16 17

1 verdiepingen 5

0 verdiepingen

3 10

200 m2 of meer

19

150-199 m2

25

27

18 18

120-149 m2 16

90-119 m2 70-89 m2

9

19 2008 (n=159)

12

2011 (n=149)

8

50-69m2

5 0

kleiner dan 50m2

3 0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

% Bron: TNS NIPO, 2012


18 | Type ketel

n=149 / n=159 9

anders

1

6

standaard ketel Standaard, VR of H R ketel?

2 74

HR ketel

86

6 6

VR ketel 2008 2011

6

anders

4

alleen CV- of combiketel?

83

combiketel

91 10

alleen CV ketel

4

0

20

40

60

% 100

80

19| Warmwatervoorziening


n=149 / n=159

27 anders 39

49 boiler 33

17 geiser 17

0

10

20

30

40

50

60 %



2008

halogeenlampen

2011

halogeenlampen

2008

TL-buizen

2011

TL-buizen

2008

spaarlampen

2011

spaarlampen

2008

gloeilampen 1

2011

20| Aantal lampen

gloeilampen

n=149 / n=159

41

8

14

14

39

22

21

10

38

37

22

3

35

20

29

6

5

9

21 3

24

20 1-5

30

40

6-10

4

13

50

11-15

60

16-20

6

13

11

13

30

10

11

6

17

70

5

1 4

14

12

21-25

8

5 3 3 5

55

7

0

5 2

63

30

0

7

14

5

8

5

80

4

5

100 %

90

26-50

geen opgave


21 | Aantal elektrische apparaten

n=149 / n=159

% 30

2011

2008

24 24

25

20

19 18 17

17 15

15

15 11 10 9

10

8 6

5 1

0 1-5

6-10

11-15

16-20

21-25

26-30

meer dan 30



Bijlage 2 Onderzoeksverantwoording


Methode van onderzoek In dit onderzoek wordt gebruikgemaakt van de CAWI-onderzoeksmethode. De respondenten hebben bij het invullen van de vragenlijst gebruik gemaakt van de eigen computer en we spreken daarom van Computer Assisted Web Interviewing, kortweg CAWI. De gemeente Heemstede heeft zelf een steekproef uit de gemeentelijke basisadministratie (GBA) getrokken. De 1.500 inwoners uit dit bestand zijn door TNS NIPO uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Hiertoe hebben de inwoners een brief ontvangen met een inlognaam en password om de enquête via internet in te vullen. De eerste keer was de nulmeting in 2008 en deze procedure is herhaald in 2011.

Veldwerk Het veldwerk heeft plaatsgevonden van 25 november tot en met 9 december 2008 en van 10 december tot en met 26 december 2011. Tijdens de veldwerkperiode zijn er geen reminders verstuurd (herinnering om mee te doen) aan de respondenten. Steekproefopbouw en weging In totaal zijn er bij de eerste meting 159 geslaagde interviews gerealiseerd en bij de tweede meting 149. Dit is een respons van 10% in 2011 en 11% in 2008. De cijfers zijn herwogen naar geslacht, leeftijd, opleiding en gezinsgrootte. Hiermee zijn de cijfers representatief voor de betreffende kenmerken. Er zijn voldoende waarnemingen om betrouwbare uitspraken te doen over de gemeente. Bij uitsplitsingen naar subgroepen moet men de resultaten voorzichtig interpreteren. Verwerking Het onderzoek is middels in eigen huis ontwikkelde software verwerkt. De computer berekent percentages van elk absoluut cijfer volgens een afrondingsinstructie. Het gevolg is dat optellingen van percentages niet altijd gelijk zijn aan het percentage van de som der (absolute) basiscijfers. Dergelijke (kleine) verschillen zijn dus afrondingsverschillen. Bij enkele vragen konden de respondenten meerdere antwoorden geven. Hierdoor komt de optelling van het aantal antwoorden boven de 100% uit.


Bijlage 3 De vragenlijst


INLEIDING De gemeente Heemstede wil graag inzicht krijgen in het energiegebruik van de huishoudens in Heemstede. Daarom heeft de gemeente Heemstede TNS NIPO gevraagd hiernaar onderzoek te doen. Om een goed beeld te krijgen van het energieverbruik van Heemsteedse huishoudens is het belangrijk dat zoveel mogelijk huishoudens meedoen. De gemeente Heemstede zou het dan ook zeer op prijs stellen als u deze vragenlijst wilt invullen. Uw antwoorden zullen geheel anoniem worden verwerkt. In deze vragenlijst vragen wij onder andere naar gegevens die te vinden zijn op de laatste eindafrekening die u heeft ontvangen voor het gebruik van gas en elektriciteit. Kunt u deze eindafrekening er bijnemen? Als u voor gas en elektriciteit aparte leveranciers heeft, kunt u dan voor beide de laatste eindafrekening erbij nemen? Als u zelf niet veel weet van het energie verbruik van uw huishouden, kunt u de vragenlijst dan laten invullen door iemand anders in uw huishouden die beter op de hoogte is van het energie verbruik van uw huishouden?

VERBRUIK VAN ELEKTRICITEIT EN GAS We beginnen met de vragen over uw verbruik van elektriciteit en gas. Hiervoor heeft u uw laatste eindafrekening van uw gasverbruik en uw elektriciteitsverbruik nodig.

Uw huishouden krijgt elk jaar een eindafrekening voor het verbruik van elektriciteit en gas over het afgelopen jaar. Heeft u deze eindafrekening(en) nog in huis? U kunt meerdere antwoorden aanklikken. 1. 2. 3. 4. 5.

ja, voor gas ja, voor elektriciteit nee weet niet wil niet zeggen

Voor de volgende vraag heeft u de gegevens op deze eindafrekening nodig. Wilt u uw laatste eindafrekening voor uw elektriciteitsverbruik en gasverbruik er nu bij nemen?

Hoeveel kubieke meter (m3) was het gasverbruik van uw huishouden over het afgelopen jaar volgens de eindafrekening? … kubieke meter (m3) weet niet/ wil niet zeggen


Vindt u dat uw huishouden in de periode waarover de eindafrekening gaat veel of weinig gas heeft verbruikt? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

heel veel tamelijk veel noch veel, noch weinig tamelijk weinig heel weinig weet niet wil niet zeggen

Moest uw huishouden voor het gasverbruik extra bijbetalen of kreeg u geld terug?Of hoefde u niets bij te betalen en kreeg u ook niets terug? 1. 2. 3. 4. 5.

moest bijbetalen kreeg geld terug hoefde niet bij te betalen en kreeg geen geld terug weet niet wil niet zeggen

Wat vindt u van het bedrag dat u <moest bijbetalen> ? 1. heel hoog 2. tamelijk hoog 3. noch hoog, noch laag 4. tamelijk laag 5. heel laag 6. weet niet 7. wil niet zeggen

Hoeveel kilowatt uur (kWh) was het elektriciteitsverbruik van uw huishouden over het afgelopen jaar volgens de eindafrekening? … kilowatt uur (kWh) weet niet/ wil niet zeggen


Vindt u dat uw huishouden in de periode waarover de eindafrekening gaat veel of weinig elektriciteit heeft verbruikt? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

heel veel tamelijk veel noch veel, noch weinig tamelijk weinig heel weinig weet niet wil niet zeggen

Moest uw huishouden voor het elektriciteitsverbruik extra bijbetalen of kreeg u geld terug? Of hoefde u niets bij te betalen en kreeg u ook niets terug? 1. 2. 3. 4. 5.

moest bijbetalen kreeg geld terug hoefde niet bij te betalen en kreeg geen geld terug weet niet wil niet zeggen

Wat vindt u van het bedrag dat u <moest bijbetalen> ? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

heel hoog tamelijk hoog noch hoog, noch laag tamelijk laag heel laag weet niet wil niet zeggen

WONING Nu gaan we verder met een aantal vragen over kenmerken van uw woning

In wat voor type woning woont u? Is dit… 1. 2. 3. 4.

een vrijstaande woning, villa, bungalow, landhuis een tussenwoning, hoekwoning of 2 onder 1 kap woning een flat, etagewoning, appartement, maisonnette een boerderij, woning met tuindersbedrijf


5. een wooneenheid met gezamenlijk gebruik van keuken of toilet? 6. anders, namelijk 7. geen antwoord

In welke categorie valt de totale oppervlakte van uw woning? Dat wil zeggen de totale oppervlakte van alle vertrekken in uw woning bij elkaar opgeteld. Rekent u eventuele buitenruimte, zoals balkon en tuin niet mee. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

50-69 m2 70-89 m2 90-119 m2 120-149 m2 150-199 m2 200 m2 of meer weet niet geen antwoord

In welke periode is uw woning of het gebouw waarin uw woonruimte ligt gebouwd? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

1945 of eerder (vooroorlogse woning) 1946 tot en met 1959 1960 tot en met 1970 1971 tot en met 1980 1981 tot en met 1990 1991 tot en met 2000 2001 of later weet niet geen antwoord

Hoeveel verdiepingen heeft uw woning of woonruimte? … verdiepingen weet niet geen antwoord


Woont u in een huurwoning of in een koopwoning? 1. 2. 3. 4. 5.

huurwoning koopwoning anders, namelijk weet niet geen antwoord

ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN De volgende vragen gaan over energiebesparende maatregelen.

Zijn in uw woning of woonruimte energiebesparende voorzieningen aangebracht? 1. 2. 3. 4.

ja nee weet niet geen antwoord

Indien vraag 15 = 1

Welke voorzieningen zijn dit? U kunt meer antwoorden aanklikken 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Dubbel glas Isolatie van het dak Isolatie van de gevel Isolatie van de vloer HR ketel anders, namelijk weet niet geen antwoord

Zijn er in de afgelopen 5 jaar verbouwingen of renovaties uitgevoerd aan de woning of woonruimte? 1. 2. 3. 4.


Indien vraag 17 = 1


In welk deel of welke delen van de woning of woonruimte zijn de verbouwingen of renovaties uitgevoerd? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

woonkamer slaapkamer wc/badkamer kelder zolder keuken ander vertrek, namelijk dak weet niet geen antwoord

Zijn er bij deze verbouwing(en) of renovaties energiebesparende de afgelopen 5 jaar energiebesparende voorzieningen aangebracht? 1. 2. 3. 4.


Indien vraag 19 = 1 of 3

Welke energiebesparende voorzieningen zijn dit? U kunt meer antwoorden aanklikken. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Dubbel glas Isolatie van het dak Isolatie van de gevel Isolatie van de vloer HR ketel anders, namelijk weet niet geen antwoord


Bent u van plan om de komende 12 maanden energiebesparende voorzieningen aan te brengen in uw huis? 1. 2. 3. 4.

Ja Nee weet niet geen antwoord

Welke energiebesparende voorzieningen bent u van plan om de komende 12 maanden te nemen? U kunt meer antwoorden aanklikken. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Dubbel glas in mijn woning aanbrengen Isolatie van het dak Isolatie van de gevel Isolatie van de vloer Vervanging van gewone CV ketel door HR ketel anders, namelijk

7. weet niet 8. geen antwoord

GEDRAGAANPASSING OM ENERGIE TE BESPAREN Welke energiebesparende maatregelen hebt u de 12 maanden genomen? U kunt meer antwoorden aanklikken. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

CV of kachel lager zetten korter douchen wassen bij lagere temperatuur wassen pas wassen als machine helemaal vol is was vaker ophangen in plaats van in de droger deuren zoveel mogelijk dicht laten gordijnen eerder dicht gewone lampen vervangen door spaarlampen licht uitdoen als u de kamer uitgaat stand by knoppen van apparaten uitzetten anders, namelijk geen van deze weet niet geen antwoord


Welke energiebesparende maatregelen bent u van plan de komende 12 maanden te nemen? U kunt meer antwoorden aanklikken. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.

CV of kachel lager zetten korter douchen wassen bij lagere temperatuur wassen pas wassen als machine helemaal vol is was vaker ophangen in plaats van in de droger deuren zo veel mogelijk dicht laten gewone lampen vervangen door spaarlampen licht uitdoen als u de kamer uitgaat stand by knoppen van apparaten uitzetten anders, namelijk geen van deze weet niet geen antwoord

VERWARMING EN ELECTRISCHE APPARATEN Welke type verwarming heeft u in huis? U kunt meer antwoorden aanklikken. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Centrale verwarming (CV) Gaskachel(s) Warmtepomp Anders, namelijk weet niet geen antwoord

Hoeveel gaskachels heeft u in huis? (open) Weet niet


Heeft u alleen een CV ketel of heeft u een combiketel (CV ketel en warmwaterketel in één) 1. 2. 3. 4. 5.

alleen CV ketel Combiketel Anders, namelijk Weet niet Wil niet zeggen

Heeft u een standaard ketel, een VR ketel of een HR ketel? U kunt meer antwoorden aanklikken. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Een VR ketel Een HR ketel Een standaard ketel (geen VR of HR) Anders, namelijk weet niet geen antwoord

Indien vraag 25 = 1

Hoe oud is deze ketel? Als u het niet precies weet, kunt u een schatting maken? (open) weet niet wil niet zeggen Indien vraag 27 - 2

Wat voor warmwatervoorziening heeft u? 1. 2. 3. 4. 5.

geiser boiler anders, namelijk weet niet wil niet zeggen


Hoeveel van de volgende zaken heeft u alles bij elkaar ongeveer in huis, tuin, garage en schuur? U mag een schatting geven. Gloeilampen (aantal) Spaarlampen (aantal) Tl-buizen aantal) Halogeenlampen (aantal Programmeur: ook overal ‘weet niet’ toevoegen

Hoeveel elektrische apparaten heeft u alles bij elkaar ongeveer in uw woning of woonruimte? Elektrische apparaten in de tuin, elektrisch speelgoed en elektrisch gereedschap telt u ook mee. U mag een schatting geven. … Weet niet

Welk apparaat of welke apparaten verbruiken in een gemiddeld Nederlands huishouden de meeste energie volgens u?

ACHTERGRONDGEGEVENS Wat is uw leeftijd? …jaar Wil niet zeggen

Bent u een man of bent u een vrouw? 1. man 2. vrouw 3. Wil niet zeggen

Uit hoeveel personen bestaat uw huishouden, uzelf inbegrepen? …personen Wil niet zeggen


Hoeveel kinderen in leeftijdscategorie 0-6 jaar zijn er in uw huishouden aanwezig? …kinderen van 0-6 jaar Wil niet zeggen

6 | Hoeveel kinderen in de leeftijdscategorie 7-12 jaar zijn er in uw huishouden aanwezig? …kinderen van 7-12 jaar Wil niet zeggen

7 | Hoeveel kinderen in de leeftijdscategorie 13-17 jaar zijn er in uw huishouden aanwezig? …kinderen 13-17 jaar Wil niet zeggen Programmeur: optelling controleren Informatie over energiebesparende maatregelen rondom de woning, is te vinden op de website: www.bespaardaar.nl.

De eerste vragenlijst bevatte ook de onderstaande verwijzing, maar door veranderingen bij de overheid qua subsidies is besloten deze bij de tweede meting weg te laten. Geïnteresseerden in energiezuinige verwarming zoals een zonneboiler, warmtepomp of een ultramoderne micro WKK (warmtekrachtkoppeling) kunnen voor informatie en subsidies terecht op www.senternovem.nl/duurzamewarmte.


Bijlage 4 Antwoorden op open vragen


OPEN ANTWOORDEN 2011 Question 1600: Welke voorzieningen zijn dit? - Dubbel glas zit alleen aan de zuid zijde. - Gedeeltelijke isolatie van dak - Half dubbelglas, half enkelglas - Isolatiekorrels in de kruipruimte onder de vloer - Wsch. isolatie - Zonnepanelen - Zonnepanelen Question 1800: In welk deel of welke delen van de woning verbouwingen of renovaties uitgevoerd?

of woonruimte zijn de

- 3e verdieping ie erbij gebouwd. - Buitenkant - Dubbelglas/nieuwe kozijnen - Garage - Garage - Serre - Voor-en achtergevel Question 2000: Welke energiebesparende voorzieningen zijn

dit?

- Driedubbel glas - Energiezuinige warmwatervoorziening - Gedeeltelijke isolatie dak - Isolatie van cv-leidingen - Kozijnen met tochtprofielen Question 2300: Welke energiebesparende maatregelen hebt u genomen

de laatste 12 maanden

- Cv vroeger uit s'avonds voor het naar bed gaan - Dak isoleren - Deels altijd al - Doen we allemaal al - Droger met a-50% label - Gebruik geen droger - Hr-ketel (gas, combi) gemonteerd - Heb dit altijd al gedaan - Hebben bewust geen droger - In de winter overwinteren in spanje, waardoor minder hoge nota! - Nieuwe cv-ketel - Spouwmuurisolatie aangebracht 30-11-2010


- Thermoshaat niet te hoog zetten, 's nachts en met vakanties uit, Question 2400: Welke energiebesparende maatregelen bent u maanden te nemen?

van plan de komende 12

- Cv nakijken - De verhuurder vragen iets te doen of anders het gebouw af te breken - Doen dit al - Doen we allemaal al - Doorgaan op ingeslagen weg; geen extra maatregelen - Geen - Heb ik al gedaan - Isolatie deur - Meer gebruik led lampen - Minder ruimten verwarmen - Nvt - Overwinteren in spanje! - Thermostaat laag, boiler uit 's nachts en met vakantie, tijdklok op pomp vloerverwarming - Tijdklokken t.b.v. nachtlampen - Vloerisolatie en bijplaatsen zonnecollectoren - Zuiniger apparatuur in de nieuwe keuken Question 2500: Welke type verwarming heeft u in huis? -5 - Bijverwarming met zibro kerosinekachel - Blokverwarming - Electrische kachel(s) - Electrisch kacheltje in atelier - Gas openhaard - Hete lucht gasverwarming - Houtkachel - Open haard - Vloerverwarming - Vloerverwarming Question 2700: Heeft u alleen een CV ketel of heeft u een warmwaterketel in één)?

combiketel (CV ketel en

- Centraal - Centraal geregeld met verbruiksmeters - Centraal voor alle appartementen - Combiketel en twee houtkachels aangesloten op het cv net - Gezamelijke ketel app.gebouw - Luchtverwarming


Question 2800: Heeft u een standaard ketel, een VR ketel

of een HR ketel?

- Gasverwarming centraal 3 jr geleden vernieuwd - Niet Question 3000: Wat voor warmwatervoorziening heeft u? - Boiler in badkamer en boiler in keuken - Centraal - Combinatie - D.m.v hr-ketel - Hr ketel - Warmwaterleiding - Warnwatervoorziening via eneco Question 3300: Welk apparaat of welke apparaten verbruiken Nederlands huishouden de meeste energie volgens u?

in een gemiddeld

- Wasmachine , droger,vaatwasser - (af)wasmachines - -wasdroger, wasmachine - 25 - Absoluut: cv ketel, verlichting relatief (wordt minder vaak gebruikt): wasdroger en waterkoker - Amerikaanse ijskast, vrieser - Aquarium - Boiler, computer/printers - Broodrooster/magnetron/ hete luchtoven/ wasmachine/afwasmachine/vriezer - Computers - Cv ketel kachels (gas/elektrisch) computers - Computer - Computer, tv, droger, - Computers - Cv, wasmachine, droogtrommel, vrieskast - Droger wasmachine vaatwasser stofzuiger - De hr ketel,magnetron,waterketel en de wasmachine/droger. - De koelkast - Diepvriezer,vaatwasser, oven,wasmachine - Droger - Droger - Droger - Droger - Droger - Droger - Droger - Droger - Droger


- Droger afwasmachine - Droger en wasmachine voor de elektriciteit en de cv ketel voor het gas. - Droger, boiler, koffiezetapparaat, oven, pc - Droger, koelkast - Droger, vaatwas, wasmachine, koelkast, vriezer, waterbed, boiler, vloerverwarming, tv enz - Droger, vaatwasser,oven - Droger, wasmachine, koelkast, keramische kookplaat - Droogtrommel, magnetron, televisie - Droogtrommel - Elec verwarmingsapp - Electr. kachels - Electrisch koken en wassen - Electrisch fornuis - koelkast - magnetron/oven - wasmachine - droger - Electrisch koken - Electrische kookplaat/wasmachine en wasdroger - Elektrische schuurmachine en stofzuiger - Elektrische kachels - Flatscreens, electrische ovens - Geen idee - Geen idee - Geen idee - Geen idee - Geen idee - Hoogtezon. tv, terrasverwarming, - Kachels, cv, wasdroger - Keukenmachines stofzuiger - Koel/vriescombinatie - Koelkast - Koelkast - Koelkast, verwarmingsketel, televisie - Koelkast, over, wasmachine, droger en vaatwasser - Koelkast, wasmachine, computer - Koelkast, wasmachine, cv - Koelkast, tv, computer en in mindere mate stofzuiger, radio, boormachine, strijkijzer, koffiezetapparaat, video, broodrooster, wekkerradio. - Koelkast,magnetron, afwasmachine, wasmachine, droger - Koelkast/diepvriezer, droger, strijkbout, electrische oven, afwasmachine. - Magnatron,droger, - Magnetron, oven - Magnatron/wasdroger/waterkoker - Op jaarbasis: gas: cv ketel electriciteit: koelkast, vriezer - Pc + tv - Pc, vaatwasser - Sauna - Stofzuiger, electrisch gereedschap, wasmachine/droger - Tv


- Terrasverwarmers, straalkachels - Tv - Tv - Tv, droger - Tv, ofen,verlichting buiten - Tv,koelkast/vriezer,afwasmachine - Tv,wasatoumaat,vaatwasser, droger, cv ketel - Vaatwasmachine, droger, wasmachine, tv, computers, - Vaatwasser, wasmachine, droger, cv (pomp), inductie-kookplaat - Vaatwassers, wasmacjhines - Vaatwasser, strijkijzer,droger - Vaatwasser wasmachine - Vaatwasser, wasdroger/machine - Verwarming boiler oven - Vooral oudere wasmachines. lcd tv's - Wasdroger - Wasautomaat, droger, tv - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger - Wasdroger afwasmachine - Wasdroger en wasmachine - Wasdroger,strijkbout,fohn, halogeenlamp,wasmachine,vaatwasser. - Wasdroger, oven, koffiemachine, afwasmachine. - Wasdroger,koffiezetapparaat. - Wasdroger, strijkijzer, fohn of krultang, oven, zonnebank of sauna, airo, waterbed, tv, ijskast - Wasdroger, electrisch koken, - Wasdroger, afwasmachine, diepvries en koelkast - Wasdroger, electronica tesamen - Wasdroger, cv-ketel - Wasdroger, wasmachine, vaatwasser - Wasdroger,vaatwasser,wasmachine,stofzuiger etc. subjectieve vraag. hoog wattage gebruikt niet altijd de meeste energie (tijdsduur) normaal tv kijken niet, 24/7 wél - Wasdrogers


- Wasmachine, droger, vaatwasser, oven en koelkast - Wasmachine - Wasmachine en droger - Wasmachine - Wasmachine, koelkast, tv - Wasmachines - Wasmachine - Wasmachine cv wasdroger vaatwasser - Wasmachine vaatwasser combimagnetron inductiekookplaat - Wasmachine, droger, computer. - Wasmachine,oven - Wasmachine, wasdroger, vaatwasser, combioven - Wasmachine - Wasmachine tv - Wasmachine - Wasmachine, magnetron.naaimachine, wasdroger - Wasmachine,wasdroger, el oven, waterkoker, koelkast, magnetron, el gereedschap, (maar door incidenteel gebruik niet veel in totaal.) - Wasmachine en droger, grote oven - Wasmachine, verwarming cv - Wasmachine koffie zet apperaat pc wasdroger strijkbout - Wasmachine (als ie draait), tv/computer (omdat die veel aanstaan) - Wasmachine droger vaatwasser - Wasmachine, vriezer, cv - Wasmachine en -droger. - Wasmachine, vaatwasser, wasdroger - Wasmaschine - Wassdroger wasmachine koelkast desktop computer haardroger waterkoker oven magnetron - Waterbed koelkast - Waterkoker, koffiezetapparaat - Weet niet


OPEN ANTWOORDEN 2008 Question 1000: In wat voor type woning woont u? Is dit... • • •

via garage aan elkaar geschakelde woning Er is al een formulier ingevuld door huisgenoot. 2x invullen lijkt overbodig geschakeld met de buren via garages. De woning zelf is vrijstaand

Question 1400: Woont u in een huurwoning of in een koopwoning? • •

woning is eigendom van de religieuze organisatie waartoe ik behoor. Waarom deze vraag? De bedoeling ontgaat me i.v.m. met energiegebruik

Question 1600: Welke voorzieningen zijn dit? (Meer antwoorden mogelijk) • • • • • • • • • • • • • •

Zonneboiler Geen dubbel glas voor de glas in lood ramen zowel voor als achterzijde zonnepanelen VR ketel incl. warmwatervoorziening Met gevel bedoelt u neem ik aan spauwmuurisolatie ? Dan: ja of niet dan "anders Luiken gevel, gedeeltelijk spaarlampen waar mogelijk tochtstripen bij ramen en deuren een aantal energie besparende lampen isolatie gevel/dak bij mij niet bekend spaarlampen de plafonds van de zolderkamers(2hoog/3e etage)goed geisoleerd spaarlampen

Question 1800: In welk deel of welke delen van de woning of woonruimte zijn de verbouwingen of renovaties uitgevoerd? (Meer antwoorden mogelijk) • • • • •

serre bijgebouwd bijkeuken/fietsenhok/stookhok garage, schuur gevels benedengang-toilet dak keukenuitbouw geisoleerd

Question 2000: Welke energiebesparende voorzieningen zijn dit? (Meer antwoorden mogelijk) • • • • • •

betere kozijnen 2 nieuwe kunststof dakkapellen grotere dakkapel vloerverwarming uitbreiding alles inclusief isolatie. Energiebesparende douchekop Zuiniger lampen Vaatwasser

Question 2200: Welke energiebesparende voorzieningen bent u van plan om de komende 12 maanden te nemen? (Meer antwoorden mogelijk) • eventueel een kleine windmolen • Tochtwerende maatregelen op de zolderverdieping. • Extra zonnepanelen maar alleen wanneer de niet / terug geleverde energie aan mij vergoed wordt. • THERMOSTAATKRANEN


• energieverbruik in de gaten houden • Warmteboiler • Dubbel glas voor enkele "glas in lood" ramen • Spaarlampen aanbrengen waar nodig en mogelijk. Op den duur armaturen vervangen door armaturen die geschikt zijn voor spaarlampen of LED. • beter dubbel glas aanbrengen • zolder, nieuwe dakkapellen Question 2300: Welke energiebesparende maatregelen hebt u de laatste 12 maanden genomen (Meer antwoorden mogelijk) • De overige maatregelen doen we eigenlijk al jaren. Huishoudelijke apparaten gaan 's avonds aan i.v.m. nachtstroom. We doen het licht uit, deuren dicht, zo ook gordijnen etc. • stekkers van opladers uit het stopcontact als er geen apparaat aan vast zit • Nieuwe CV-ketel • nieuwe modulerende hr cv ketel; oude hr was op • nieuwe HR ketel laten installeren • Niks, ik doe al jaren aan al deze energiebesparingen. Als ik nog meer moet bezuinigen kan ik koud gaan douchen en de verwarming uitzetten. • ik hang de was altijd op, heb nl. geen droger en dat bevalt me prima. Wel jammer, dat de dalurentermijn veranderd is. • WAS DE DEUR UIT • geen veranderingen, maar veel doen we altijd al zoals vol wassen, deuren dicht, etc. • Luchtroosters beter afstellen. • geen t.v of flat screen e.d. geen koelkast/ ijskast/ telefoon en/of telefax en/of internetaansluiting • HR+ ketel • leidingengeïsoleerd (verwarmingsleidingen lopen door slaapkamers waar overdag ramen openstaan) • lampen vervangen door spaarlampen • de rest doe ik al standaard, niet speciaal aangepast in afgelopen 12 maanden • bijna alles doen wij al jaren • wassen na 11.00 uur drogen na 11.00 uur afwasmachine na 11.00 uur eneco v.a.11.00 u.? nuon v.a. 9.00 u.? Question 2400: Welke energiebesparende maatregelen bent u van plan de komende 12 maanden te nemen? (Meer antwoorden mogelijk) • Uw bovenstaande maatregelen doen we al jaren. Ik weet dus niet waar we nog op kunnen besparen. • MEER KAARSEN BRANDEN I.P.V.LAMPEN TE GEBRUIKEN. • zonnepanelen maar alleen wanneer de niet / terug geleverde energie vergoed wordt • zie vorig antwoord. Trouwens, wassen bij een volle machine is in je eentje niet altijd mogelijk. Er moeten dus wasmachines komen met minder capaciteit • ik doe bovenstaande maatregelen al • we kunnen niet meer bezuinigen • Opletten met de luchtroosters • al deze punten doen we al het enige is mischien nog zonpanelen plaatsen op het ak. • geen verwarming in de slaapkamer en twee kamers in de winter niet gebruiken • doen we allemaal al • fluitketel kopen i.p.v. elektrische waterkoker de vaatwasser nog maar 1x per week gebruiken • geen verdere aanpassingen nodig • zie vorige vraag


Question 2500: Welke type verwarming heeft u in huis? (Meer antwoorden mogelijk) • • • • • • •

blok verwarming Verwarming van het gehele flatgebouw. houtkachel in de woonkamer blokverwarming blokverwarming luchtverwarming electrische vloerverwarming

Question 2700: Heeft u alleen een CV ketel of heeft u een combiketel (CV ketel en warmwaterketel in één)? • centraal geregeld • blokverwarming • blokverwarming • CV+ indirect gestookte boiler • ketel+boiler • een centrale plaats binnen dit flatgebouw waar de CV ketel is aangebracht; pas drie jaar geleden is dit vervangen, het was zeer oud en erg duur in verbruik... • alle appartementen van het flatgebouw hebben gezamenlijk c.v.; weet hiervan verder niets • CV-HR ketel Gasgestuurde boiler via CV ketel Question 2800: Heeft u een standaard ketel, een VR ketel of een HR ketel? • • • • • •

een VR ketel + een keukenboilertje blokverwarming type onbekend blokiverwarming moederkachel zie vorige vraag en antwoorden zie hiervoor

Question 3000: Wat voor warmwatervoorziening heeft u? • • • • • • • •

boiler voor het gehele gebouw cvketel Voorziening van het gehele flatgebouw door cv indirect verwarmde boiler centraal geregeld in de keuken hebben we 'n kleine boiler, in de badkamer 'n badgeyser centrale toevoer van hoofdketel van flatgebouw via blokverwarming

Question 3300: Welk apparaat of welke apparaten verbruiken in een gemiddeld Nederlands huishouden de meeste energie volgens u? • • • • • • • • • • •

magnetron, diepvries, waterkoker, electr. fornuis wasdroger strijkbout TV drogers, wasmachines tv Magnetron, wasmachine en droger. Droger, wasmachine, afwasmachine, combimagnatron-oven wasdroger, vaatwasser, wasmachine, inductiekookplaat WASMACHINE EN DROGER wasmachine droger CV-ketel, electrische kookplaat en oven, wasmachine/centrifuge Grill, koffiezetapparaat, (vaat)wasmachine, wasdroger, TV.


• wasmachine stofzuiger waterkoker • wasmachine • ELECTR.KOOKPLAAT • droger • TV, Combi Magnetron vriezer/koelkast • wasmachine,cv,vreezer • wasmachine wasdroger oven • wasdroger, friteuse, strijkbout, TV • wasmachine • 1. Wasdroger 2. Vaatwasser 3. Wasmachine 4. Electrische oven • droogmachine • wadroger wasmachine vaatwasser • TV • Wasdroger Wasmachine Afwasmachine • droger en wasmachine • wasdroger wasmachine keramische kookplaat magnetron ijskast TV • verwarmende apparaten • wasautomaat, vaatwasser, koelkast, lcd-scherm, lcd-tv • wasmachine • wasmachine, droger,vaatwasser,oven, magnetron • oven, • verwarming • Geen idee, ik koop altijd zo zuinig mogelijk en gebruik zo min mogelijk • verlichting en keukenapparatuur + wasmachine • droger, wasmachine, zonnebank, flat-schreen • wasdroger afwasmachine wasmachine frituurpan • drrogtrommel wasmachine magnetron inductie koken • droogtrommel,koelkast,diepvries. • wasmachine, vaatwasser, combimagnetron, inductiekookplaat • kokplaten, was- en afwasmachine, olieradiator • wasmachines, vaatwassers, koelkasten, vrieskasten, gloeilampen. • wasmachines, centrifuges, stofzuiger, gloeilampen • droogtrommel, geen idee • droger, wasmachine, • 20 • ijskast vrieskast afwasmachine wasmachine • Wasmachine en inductie koken,Vaatwasser • vliegriezen • Wasmschine, Wasdroger,CV ketel, strijkbout • koffiezetapparaat afwasmachine • vaatwasser • Verlichting,TV,PC. • CV • denk waterkoker • tv-opstarten grote tl lamp • halogeen lampen zonder trafo; koelkasten en vriezers; televisie. • wasmachine • Wasmachines/ drogers • droger • wasmachine, afwasmachine • Afnemend (maar afhangend van gebruik): Elektrisch koken Wasdroger Combiketel TV Vaatwasser Koelkast Vriezer • wasmachine, vaatwasser, magnetron, droger, strijkijzer


• computer, tv, wasmachine, droger, vaatwasser, oven-magnatron • wasmachine koelkast TV • (af)wasmachines • verwarmingsapparaten: wasdroger,straalkachel (terras),afwasmachine,wasmachine,hete lucht verwarming • wasmachines • Freezer • lampen, oven, droger • droogtrommel • droogtrommel • wasmachine en -droger • Gegevens zijn reeds door huisgenoot ingevuld. • Inductiekookplaat. • koelkast, vriezer, tv • wasdroger • cv ketel • keukenapparatuur • wasmachine en wasdroger • TV en magnatron • droger wasmachine grill/tosti-ijzer elektrisch kacheltje cv ketel sauna stofzuiger • wasdroger, magnetron, en andere apparaten die verwarmen. • Elektrisch koken,wasdroger, wasmachine, vaatwasse,TV, stofzuiger • wasmachine en droger • wasdrogers. • verwarming wasmachine koelkast vaatwasmachine oven • elektrische wasdroger • wasmachine en wasdroger • droogtrommels • (vaat)wasmachines • droger vaatwasser wasmachine oven waterkoker • wasdroger, wasmachine, koelkast/vrieskast, computers • geen idee • wasdroger, boiler, water koker • vaatwasser • zonnenbank douche/bad elektrische kachels • droger, televisie • wasdroger • PC, wasmachine, magnetron • wasdroger • wasdrogers • wasdroger • wasmachine, stofzuiger • - droger, - wasmachine, - stofzuiger, - oven. • wasmachine, oven, wasdroger • wasdroger • wasdroger • (af)wasmachine, magnetron, boiler • TV - oven • wasdroger waterbed • condensdroger-wasmachine-magnetron. • droger • wasmachine en koelkast/vriezer • wasdroger


• wasdroger • wasmachine, verwarming, combi oven, koffiezetapparaat, waterkoker, stereo/tv/thuisbios appartuur, pc's • wasdroger • WASDROGERS, VERWARMING, ELECTRISCHE KOOKPLATEN, WATERKOKER,OVENS, WASMACHINE • wasmachine, straalkachel • DROGER • Droger PC (afhankelijk van gebruik) • wasdroger, vaatwasser, elektrische waterkoker • wasdroger/wasmachine • ijskast wasmachine vaatwasser televisie • Wasmachine Wasdroger (maar niet bij ons!) Vaatwasser Koelkast • warmte opwekkende en hoge toerental apparaten. • wasmachine • wasmachine en droger • droog, CVKetel, hoven, sauna • VERWARMING • CV Ketel, Wasmachine • wasdroger oven • strijkbout, koffiezetapparaat, waterbed, computer • droger wasmachine oven • elctrische boiler wasmachine en droger • Wasdroger! • wasmachine, elektrische kachel, flat screen tv, • droger • wasmachine / wasdroger / electrische kachels / waterkokers • Wasmachine • droger • Wasdroger,Wasmachine,Oven,Vaatwasser. • wasdroger • Stofzuiger,TV,verlichting • watersnelkookpan • wasmachine • de wasdroger • wasmachine • droger, wasmachine • wasmachines, drogers, vaatwassers • wasdroger, wasmachine, elektrische verwarming, strijkijzer, stofzuiger, combimagnetron • wadroger • Wasmachine • Droger, vriezer en PC • droger, strijkbout, oven • PC, TV, Wasmachine, droger, ijskasten. • wasmachine, droger, electrische oven, koelkast • opwarm apparaten zoals cv-ketel, wasmachine, droger, ovens, magnatron, warmhoud plaat, koffiemachine, kookplaat, waterkoker


Energieverbruik gemeente Heemstede

Recommend Documents