Eindevaluatie actieplan verkeersveiligheid Zele

Eindevaluatie actieplan verkeersveiligheid – Zele Situering gemeente Zele Provincie Oost-Vlaanderen naast Lokeren en Dendermonde. Inwoners: 20.713 Oppervlakte: 33,06 km² Bevolkingsdichtheid: 627 inw./km² Deelgemeenten: / Politiezone: Berlare/Zele Contactpersoon: Daan Fierens [email protected]

Proces doorlopen gedurende project In de vorige legislatuur was het SAVE-project al ter sprake gekomen in Zele. Maar pas deze legislatuur na de actie Calendar Crash en via Maria Hermans (mama van Falco) kwam Zele in actie. Op 13 juni 2014 ondertekenden ze het SAVE-charter tijdens de prijsuitreiking van de gemeentelijke verkeerswedstrijd. Actiepunten omschreven in actieplan Doelstelling 1: De opmaak en evaluatie van een verkeersveiligheidsanalyse 1.1 Uitbreiding werking technische verkeerscommissie De gemeente Zele zal in dit actiejaar een samenwerking aangaan met de rijscholen die rijden op het grondgebied. Rijscholen zijn immers vaak op de baan en zien vanuit hun vakkundig oog vaak zaken die anders/beter kunnen. Ze worden gevraagd om vrijblijvend opmerkingen door te geven. Deze opmerkingen worden dan besproken op de technische verkeerscommissie. Resultaat: De rijscholen werden gecontacteerd. Tot nu toe kwam er maar 1 opmerking. De rijscholen weten nu wel dat het mogelijk is dat ze opmerkingen doorgeven.

1

Doelstelling 2: De implementatie van het STOP-principe 2.1 Herschikking marktopstelling voor een veiligere fietsverbinding Huidige situatie: Tijdens markdagen kunnen twee grote verbindingsassen oa. naar scholen niet gebruikt worden. Actie: Om de doorstroom van het doorgaand verkeer en schoolverkeer ook op marktdagen optimaal te laten gebeuren, zal de marktopstelling veranderd worden. Alles is al opgetekend en wordt herschikt. Dit moet nog voorgelegd worden op het college. Timing: Voorzien wordt dat de nieuwe opstelling in 2015 in voegen zal treden. Resultaat: De nieuwe marktopstelling werd al uitgetekend. Er was al een overleg met de marktkramers. Dit punt is dus in uitvoering. De definitieve veranderingen moeten nog goedgekeurd en uitgevoerd worden. 2.2 Signalisatie (lange afstands-)fietspaden Al te vaak respecteren fietsers de voorrangregels te weinig waardoor ze in gevaarlijke situaties terecht komen bij het kruisen van ander verkeer. De gemeente Zele wil hieraan iets doen. Actie 1: Op het fietspad Huivelde/Rinkhout zal het fietsverkeer afgeremd worden met Thermoplasten, zijnde strips en markering. Dit zijn aanduidingen waarbij het duidelijk wordt voor de fietsers dat ze geen voorrang hebben. Ook wordt een passende signalisatie voorzien. Actie 2: Op de Heirbaan kruising met het jaagpad Dijk zullen er ook beugels geplaatst worden om het fietsverkeer af te remmen en het voorrang geven af te dwingen. Timing: Dit wordt in het voorjaar van 2015 gerealiseerd. Resultaat actie 1: werd uitgevoerd Resultaat actie 2:moet worden uitgevoerd door Water, Wegen en Zeekanaal. Dit dossier wordt verder opgevolgd. 2.3 Fietspaden reinigen door technische diensten De gemeente optimaliseert tijdens dit actiejaar zowel hun strooiplan voor fietspaden, als het reinigen van fietspaden. Er werd in dit kader een nieuw toestel gekocht dat zowel kan reinigen, als strooien. Het plan is drieledig. Als eerste luik wordt er tijdens de winterperiode gestrooid wanneer nodig. Waarbij eerst gefocust wordt op de lange 2

afstandsfietspaden en fietspaden waar veel woon/werk en schoolverkeer is. Het tweede luik is dat de onderhoudsdienst van het AWV de gewestwegen reinigt in het voorjaar en voor het begin van het nieuwe schooljaar. Naar dit voorbeeld startte Zele met hun derde luik. Ook de gemeente zal in het voorjaar en voor het begin van het nieuwe schooljaar de gemeentelijke fietspaden reinigen. Resultaat: Is gebeurd. 2.4 E17/N47 – dossier met volledige herinrichting voor fietsers Huidige situatie: Dit dossier situeert zich op de aantakkingen van de N47 met de E17. Voor het grootste deel liggen deze in Lokeren. Het grote probleem is dat er vanaf de Lokerenbaan heel veel gevaarlijke kruispassages zijn op de gewestweg N47 in de richting van Lokeren. Deze verbinding is echter essentieel maar moet in de toekomst veel veiliger. Actie: Er zal op aandringen van Zele een nieuw fietspad in dubbele richting worden aangelegd vanaf de Lokerenbaan, maar via een ventweg aan de andere kant van de gewestweg N47. Ter hoogte van de afrit Gent, brug E17 wordt een koker onder de afrit geboord. Op dit vroegere gevaarlijke punt is nu geen enkel conflict meer. Deze verbinding zorgt er ook voor dat er bij alle verdere aantakkingen een veilige oversteekmogelijkheid is voor fietsers via verkeerslichten en duidelijke markeringen. Resultaat: De projectnota hiervoor werd tijdens dit actiejaar al goedgekeurd door een auditor. De definitieve goedkeuring kwam er 18mei. De diensten brengen in de loop van juni de bouwvergunning in de goedkeuringsfase. De eigenlijke werken zullen starten in 2016. 2.5 Lange afstandsverbinding Zele-Lokeren onder spoorwegbrug E17 Na een verhaal van ongeveer 10 jaar is dit project in z’n finale fase. In november 2014 werd het project op initiatief van Zele opnieuw opgenomen binnen de provincie. Er wordt een nieuw fietspad aangelegd waarbij de fietsers volledig zullen worden afgescheiden van de rijweg met een buffer. Aan de oversteekplaats in Wezepoel werd puntverlichting aangevraagd.De aanleg van deze fietsverbinding zou af moeten zijn tegen september 2015. Resultaat: De bouwvergunning zit in de goedkeuringsfase.

3

Doelstelling 3: De afstemming van het mobiliteitsbeleid op kinderen en jongeren 3.1 Systematische aanpak schoolomgevingen: Avermaat/Meerskant Huidige situatie: Het gemeentebestuur pakt systematisch over de jaren heen de verkeersveiligheid aan ter hoogte van schoolomgevingen. In de meeste gevallen gebeurt dit naar aanleiding van een compleet wegenis –en rioleringsdossier. Belangrijk in de aanpak van dergelijke dossiers is de betrokkenheid van de buurt, de omgeving, het oudercomité en de leerlingenvertegenwoordiging. Participatie en een concreet stappenplan staan hoog in het vaandel van de gemeente. Actie: Momenteel is de gemeente bezig met de aanpak van een nieuwe schoolomgeving, nl. de wijk Avermaat. Dit is een wijk waarin er een school ligt. Het is ook een doorstroomroute, een brede betonbaan waar er quasi geen fietsvoorzieningen zijn. De eerste stappen in dit proces zijn reeds gezet. De belanghebbenden zijn reeds betrokken bij de eerste stappen. Zo werden er openbare vergaderingen georganiseerd met het studiebureau waarmee gewerkt werd naar een startnota. Met alle interne en externe partners uiteindelijk een projectnota gerealiseerd. Deze nota werd reeds goedgekeurd op de RMC (Regionale Mobiliteitscommissie) na grondig overleg in de GBC (Gemeentelijke Begeleidingscommissie). Naast de aanleg van fietspaden op dit schooltraject, is er een apart studieonderdeel/ontwerp voorzien voor de eigenlijke schoolomgeving. Nadruk zal worden gelegd op stappers en trappers en parkeren wordt ondergeschikt/anders ingericht dan in de huidige toestand. Concreet komt er nieuwe bestrating, verhoogde vrij liggende fietspaden en nieuwe parkeermogelijkheden. Er zal gemengd verkeer zijn in de directe schoolomgeving. Hierbij ging de gemeente in tegen de auditor die vond dat het grootste deel van de straat gemengd verkeer moest zijn. Het gemeentebestuur kon de kijk op interpretatie van een onderdeel van het mobiliteitsplan veranderen, waardoor op het quasi ganse traject er verhoogde afgescheiden fietspaden komen. Deze sluiten nu aan op het BLFF Zele/Berlare. Wat de parkeerplaatsen betreft, worden deze verplaatst naar iets verder van de centrale schoolingang zodat de verkeersstroom van fietsers en voetgangers veiliger doorgang vindt. Timing: -

De projectnota werd goedgekeurd door de kwaliteitsadviseur van de Vlaamse Overheid op datum van 24.10.2014. De nutswerken straten rond de zomer van 2015 De uiteindelijke wegeniswerken kunnen daarna van start gaan

Resultaat: Dit project is lopende

4

3.2 Schoolomgeving Pius X (basisschool) Actie 1: In de omgeving van deze school zijn er eilandjes aangebracht op de invalswegen die zorgen voor een veilige fietsdoorsteekmogelijkheid. In praktijk staan er hier vaak auto’s geparkeerd waardoor fietsers deze doorsteken niet kunnen gebruiken. Er is hier reeds een parkeerverbod gerealiseerd op deze plaatsen zodat de fietsers veilig doorkunnen. Actie 2: Er kwam de vraag om de fietsers beter te beschermen in de directe schoolomgeving waar er deels 1-richting verkeer is. De gemeente ging hierover in overleg met de bewoners, directie, ouderraad en leerlingenraad. Als eerste oplossing kwam er gedurende 6 maanden een proefopstelling waarbij er aan de rechterkant van de 1-richting straat een gecombineerd fietspad/voetpad werd geschilderd. Uit de evaluatie van deze proefopstelling bleek dat dit nog niet de meest ideale oplossing was voor alle partners. Daarom werd voor de volgende oplossing geopteerd met goedkeuren van alle partners. De parkeerstrook wordt voor een deel verplaatst naar de linkerkant van de weg en langs rechts werd ook een strook behouden waardoor de snelheid daalt. Aan de rechterkant wordt er dus een volledig nieuw fiets- en voetpad ingericht waar vroeger deels het voetpad lag. (Zie afbeelding actieplan voor een beter beeld.) Timing actie 2: Dit project wordt gerealiseerd in de paasvakantie van 2015. Resultaat: Uitgevoerd 3.3 Nieuw overleg met de Kouterschool Tijdens dit actiejaar wordt er een nieuw overleg opgestart met de Kouterschool. In de nabijheid van deze schoolomgeving zitten er nog heel wat andere diensten zoals de provinciale school en het OCMW. Vanuit de school kwam een vraag naar een nieuw overleg omdat zij een aantal zaken graag geoptimaliseerd zouden zien. Het gaat onder andere over fietsoversteekplaatsen en fietsroutes en wandeltrajecten voor de schoolrangen in de schoolomgeving. Een eerste overleg vond plaats in januari 2015. Resultaat: De concrete vragen worden onderzocht. Er wordt gekeken welke aanpassingen mogelijk zijn.

Doelstelling 4: Het garanderen van een hoog handhavingsniveau De politiediensten staan in de mate van de mogelijkheden in voor het politionele toezicht aan de schoolpoorten of onmiddellijke omgeving van de basisscholen. Dit gebeurt in hoofdzaak door de agenten van de verkeerssectie en de wijkwerking. 5

Preventief en repressief wordt ook controle uitgeoefend op het foutief parkeren in de schoolomgeving. Doelstelling 5: De voorbeeldfunctie beleidsverantwoordelijken

van

de

gemeente/stad

en

haar

5.1 Aankoop elektrische fiets voor korte verplaatsingen Tijdens dit actiejaar zal de gemeente Zele een elektrische fiets aankopen voor de korte verplaatsingen van het gemeentepersoneel. Resultaat: Er werden twee elektrische fietsen aangekocht. 5.2 Uitbreiding mobiliteitsdienst met startbaner De gemeente Zele breidt hun mobiliteitsdienst uit met een startbaner die ingezet wordt voor projecten rond verkeer. Zij koppelen dit ook aan het behalen van het middelbaar diploma waardoor een duurzamer traject wordt nagestreefd. Resultaat: Ondertussen werd het contract verlengd met een laatste jaar.

Doelstelling 6: Een actief sensibilisatie- en educatiebeleid voeren Actie 6.1 Pionier VEDUCA-plan Jaarlijks worden er in Zele tientallen verkeersveiligheidsdagen georganiseerd via het VEDUCA-plan (= verkeerseducatie-plan). Basisscholen kunnen elk jaar (vanaf midden augustus) een aanvraag doen bij de dienst verkeer & mobiliteit om per klas van elk leerjaar een bijscholingsmoment te verkrijgen. Belangrijke vereiste om dit project te doen slagen is een goede samenwerking te hebben tussen de verschillende diensten en de basisscholen. Actie: De gemeente Zele voert ook in 2014-2015 actief het VEDUCA-plan uit. Het hoofddoel van het VEDUCA – model ligt vooral op lessen in de praktijk voor 3e, 4e , 5e en 6e leerjaar. De 1e en 2e leerjaren krijgen een gecombineerd theoriedeel met een verkenning schoolomgeving. Elke donderdag wordt in de planning vrijgehouden voor het geven van verkeerslessen. De lesgevers zijn mensen van de lokale politiedienst (met veel ervaring) en voor de praktijkmomenten met de fiets wordt ook de dienst stadswacht ingeschakeld. De volledige planning en verwerking gebeurt door een startbaanproject op de dienst verkeer & mobiliteit. 6

Een aantal zaken die in het lessenaanbod voorkomen zijn: • Theorielessen 4, 5 en 6 over verkeerswetgeving, gedragsregels, zichtbaarheid,…. • Praktijklessen in de schoolomgevingen (oversteken, fietsen op een rotonde,…) • Verkennen met de fiets van schoolroutes via gewestwegen en rotondes op gewestwegen,.. • Meewerken aan het grote fietsexamen • Behendigheidsparcours op een afgebakend terrein. (volgens het ADAC-model uit Duitsland) Dit behendigheidsparcours is een “toestellenparcours”. Alle punten zijn gerelateerd aan de fietsbehendigheden die fietsers onder de knie moeten hebben die dagdagelijks in het verkeer kunnen voorkomen (slalommen, op smal deel rechtdoor kunnen rijden en evenwicht bewaren, arm uitsteken bij uitwijken aan kruispunt, tijdig en gepast kunnen remmen, enz…) Timing: De eerste lessenreeksen zullen starten vanaf 2 oktober 2014 en lopen tot de 3e week van juni 2015. Resultaat: In uitvoering Actie 6.2 Gemeentelijke verkeerswedstrijd Actie: De gemeentelijke verkeerswedstrijd is een project waar ieder jaar zo’n 450 leerlingen van het vierde, vijfde en zesde leerjaar aan deelnemen. Het bestaat uit twee delen: een theoretisch en een praktisch gedeelte. Een theoriedeel maakt een schifting zodat 220 overblijvers nog kunnen deelnemen aan een praktijkproef. Na de praktijkproef blijven er in 4, 5 en 6 nog telkens 30 prijswinnaars over. Timing: Start in februari 2015. De prijsuitreiking vindt plaats op 12/06/2015. Actie 6.3 Preventiecampagnes: actie rond zichtbaarheid in de donkere periode Huidige situatie: Blijvend gedurende het schooljaar ondersteunt de gemeente interne preventiecampagnes en voert zij hier een grondige communicatie rond. Wanneer op een bepaald tijdstip een actie wordt gepland (vb. Mobibus of campagne zichtbaarheid in het verkeer) tracht de gemeente alle partners samen te krijgen in een overleg. Hierin wordt afgesproken wie, wat, wanneer en hoe gaat doen of ondernemen. Duidelijke afspraken tussen alle partners dus. Voorbeeld van een actie: Jaren terug kocht de politie voor elke leerling een verkeershesje aan met de gelden van het boetefonds. Mijn dienst organiseerde toen een groot gezamenlijk infomoment in samenwerking met de politie. Dit haalde de pers (geschreven en zelfs de radio en tv regionaal en vtm). Nog steeds kunnen nieuwe klassen – er komen 7

immers ieder jaar nieuwe eerstejaars basis bij aanspraak maken op een verkeershesje. De gemeente spoort de scholen ook aan om in de donkere periode een soort beloning uit te werken voor de kindjes die naar school komen met hun hesje aan.Met de politiediensten wordt afgesproken om in de donkere periode ook controles te houden (in de mate van het mogelijke ) op de verlichting van de fiets. De verkeersagent komt in deze periode in de klassen, en wordt er aan de hand van beeldmateriaal verkeersles gegeven aan de kinderen. Actie 2014-2015: Er wordt een actie uitgewerkt rond zichtbaarheid in de donkere periode. Zij krijgt de doopnaam “GO FLUO BE HAPPY”. Vooral de lagere graden van het basisonderwijs worden aangesproken om deel te nemen. De politie en stadswachten worden ook ingeschakeld voor dit project. De actie is een fotowedstrijd voor de klassen waarbij originaliteit en veiligheid voorop staan en waar het thema “FLUO” centraal moet staan. De beloning wordt vermoedelijk een gratis leeruitstap door de gemeente georganiseerd. Ook deze actie wordt in een startbaanproject uitgewerkt op de dienst verkeer van de gemeente. Resultaat: De startbaner op de dienst verkeer dacht deze volledig nieuwe actie uit. Deze actie wijst leerlingen van het 1e, 2e en 3e leerjaar op het belang van fluohesjes, reflecterende banden en fietsverlichting. De actie had twee luiken. Als eerste luik was er een wedstrijd tussen klassen. Zij kregen de opdracht om een originele fluofoto te maken. Het tweede luik was de controle op het dragen van de fluohesjes en op de fietsverlichting. Zowel de leerkrachten, de gemeenschapswacht en de politie zette in om een week lang extra te controleren. Dit project ging door in januari 2015. Twee winnende klassen mogen naar het speelgoedmuseum in Mechelen in organisatie door de dienst verkeer & mobiliteit. Resultaat: Werd uitgevoerd Actie 6.4 Deelname aan project ‘Octopusschool’ Actie: Zele zal vanaf september 2014 met de scholen instappen in het project Octopusschool dat dit jaar op de proppen komt met een viertal initiatieven rond een veilige schoolomgeving en allerlei randactiviteiten. Hierbij neemt de gemeente de kosten op zich om de pakketten aan te kopen die nodig zijn als octopusschool. De activiteiten/initiatieven die in 2014-2015 aangeboden worden aan een Octopusschool zijn de volgende: STRAPDAG op 19 september. Werken rond zichtbaarheid met de nieuwe FLITS! campagne tijdens de donkere periode. Toegang tot het online lesplatform Octopus Verkeersl@nd. 8

-

Voordelige tarieven voor de gemeente bij aankoop van verkeersveilige en educatieve materialen.

Resultaat: Alle scholen werden aangeschreven. Ook voor het schooljaar 2015-2016 werd al een brief verstuurd.

Doelstelling 7: De opvang van verkeersslachtoffers optimaliseren / Ervaring van de gemeente, obstakels en/of kansen tijdens het SAVE-jaar Het SAVE-jaar was een zeer goeie ervaring. Ook binnen het technische wordt vanaf nu de SAVE-gedachte opgenomen. Op de inspiratiedag werden we een aantal keer als goed voorbeeld meegegeven. Dat is zeer leuk om te zien. Ook is het aangenaam om te zien dat er een soort watervaleffect is ontstaan en dat Berlare ons voorbeeld is gevolgd en het SAVE-charter heeft ondertekend. Hoe ziet de gemeente de opvolging van het actieplan, de toekomst? Eens ons plan volledig gerealiseerd is, zouden we als inspiratie kunnen werken voor andere gemeenten. Vooral ons VEDUCA-plan zou als voorbeeld kunnen dienen voor anderen. Binnenkort wordt onze verkeerswedstrijd voor de 50e keer georganiseerd (2018). Dit kunnen we eventueel koppelen aan vaste Verkeerseducatieve Routes om de examens op af te leggen. Eindevaluatie coördinator SAVE Steden & Gemeenten Woordje van de projectcoördinator

9