© EIW BV
b u it e n la n d s g e ld Bij het uitwerken van de opgaven over buitenlandse valuta mag je een rekenapparaat gebruiken.
h o e z it h e t o o k we e r m e t d ie k o e rs e n De handel in buitenlands geld verloopt in de praktijk meestal via een bank. De bank werkt altijd met twee koersen, de bied- en de laatkoers. Deze twee koersen staan ook in de koerslijst. Verkoop je buitenlands geld aan de bank, dan biedt de bank euro’s voor buitenlands geld. Koop je buitenlands geld bij de bank, dan laat de bank buitenlands geld gaan. Tussen de bied- en de laatkoers zit altijd een verschil. Dit verschil is de winst voor de bank. Je snapt wel dat de bank alleen maar winst kan maken als de bank meer vraagt voor buitenlands geld, dan dat ze voor datzelfde geld terugbetaalt. Steeds minder banken maken gebruik van de officiële benamingen bied- en laatkoers; steeds vaker zie je in publicaties van banken: aankoopprijs en verkoopprijs. De aankoopprijs is de prijs die je krijgt als je buitenlands geld aan de bank verkoopt. De verkoopprijs is de prijs die je betaalt als je buitenlands geld koopt. Log in op www.eiw-ondernemendleren.nl voor de actuele koerslijst. Een voorbeeld van een deel van een officiële koerslijst (15 januari 2010).
land
valuta
afkorting
USA Australië Denemarken Engeland Japan Noorwegen Turkije Zweden Zwitserland
Dollar Dollar Kroon Pond Yen Kroon Lira Kroon Franc
$ $ DKr £ ¥ NKr Lira (nieuw) ZKr Zwfr
De bank koopt Jij verkoopt 1,5732 1,7000 8,1148 0,9614 142,3600 8,8904 2,3091 11,0493 1,6070
De bank verkoopt Jij koopt 1,3371 1,3670 6,5447 0,8145 115,0600 7,1702 1,8010 8,9114 1,3810
Dus als je bij de bank een USA-dollar wil kopen, betaal je: ($ 1,- ÷ 1,3371) = € 0,75. Als je deze dollar aan de bank terug verkoopt, dan krijg je daarvoor maar: ($ 1,- ÷ 1,5732) = € 0,64. De bank maakt dus eigenlijk op deze dollar € 0,11 winst. In de praktijk moet je ook nog een klein bedrag aan de bank betalen voor de gemaakte kosten. Voor de volgende opgaven moet je de bovenstaande koerslijst gebruiken.
Rekenen in de detailhandel
Pagina 53
© EIW BV
o p g a ve n 124. Hoeveel euro’s ontvang je als je bij de plaatselijke bank Amerikaanse $ 500,- inlevert? 1 $ levert op ($ 1,- ÷ 1,5732)= € 0,635647. Antwoord is dan € 317,82 Hoeveel moet je betalen als je bij de plaatselijke bank Amerikaanse $ 500,- koopt? 1 $ kost ($ 1,- ÷ 1,3371)= € 0,747887. Antwoord is dan € 373,94 Hoeveel ”winst” maakt de bank in dat geval? € 56,12 125. Hoeveel euro’s ontvang je als je bij de plaatselijke bank £ 800,- inlevert? 1 £ levert op: € 1,04015. Antwoord is dan € 832,12 Hoeveel moet je betalen als je bij de plaatselijke bank £ 800,- koopt? 1 £ kost € 1,227744. Antwoord is dan € 982,20 Hoeveel ”winst” maakt de bank in dat geval? € 150,08 126. Hoeveel euro’s ontvang je als je bij de plaatselijke bank ¥ 100.000,- inlevert? 1 Yen levert op € 0,007024. Antwoord is dan € 702,44 Hoeveel moet je betalen als je bij de plaatselijke bank ¥ 100.000,- koopt? 1 Yen kost € 0,008691. Antwoord is dan € 869,11 Hoeveel ”winst” maakt de bank in dat geval? € 166,67 127. Je koopt bij de bank USA $ 80,-. De bank rekent 1,2% schrijfkosten over het totaalbedrag, met een minimum van € 4,50. Hoeveel moet je betalen? 1 $ kost € 0,747887. Antwoord is dan € 59,83 + € 4,50 = € 64,33 128. Hoeveel euro’s ontvang je als je bij de plaatselijke bank 1.250 Deense kronen en 850 Noorse kronen inlevert? 1 Deense kroon levert op € 0,123232. Het antwoord is dan: € 154,04 1 Noorse kroon levert op € 0,112481. Het antwoord is dan:
€ 95,61
Samen:
€ 249,65
Hoeveel moet je betalen als je bij de plaatselijke bank 1.250 Deense kronen en 850 Noorse kronen koopt? 1 Deense kroon kost € 0,152795. Het antwoord is dan € 190,99 1 Noorse kroon kost € 0,139466. Het antwoord is dan € 118,55 Samen:
€ 309,54
Hoeveel ”winst” maakt de bank in dat geval? € 309,54 - € 249,65 = € 59,89.
Rekenen in de detailhandel
Pagina 54
© EIW BV 129. Hoeveel euro’s ontvang je als je bij de plaatselijke bank 875 Australische dollars en 350 Zwitserse francs inlevert? 1 Australische dollar levert op € 0,588235. Het antwoord is dan: € 514,71 1 Zwitserse franc levert op € 0,622278 Het antwoord is dan:
€ 217,80
Samen:
€ 732,51
Hoeveel moet je betalen als je bij de plaatselijke bank 875 Australische dollars en 350 Zwitserse francs koopt? 1 Australische dollar kost € 0,731529. Het antwoord is dan: € 640,09 1 Zwitserse franc kost € 0,724113. Het antwoord is dan:
€ 253,44
Samen:
€ 893,53
Hoeveel ”winst” maakt de bank in dat geval? € 893,53 - € 732,51 = € 161,02 130. Vul de ontbrekende getallen in de volgende tabel in. je koopt bij de bank
DKr ZKr Aus $ USA $ Lira £ Yen NKr
je moet betalen in euro’s
1.230 8.850 7.890 490 980 1.230 56.300 5.600
je verkoopt aan de bank
€ 187,94 USA $ € 993,11 Lira € 5.771,76 DKr € 366,46 £ € 544,14 Zwfr 1.510,13 € NKr € 489,31 Aus $ € 781,01 Yen
6.390 260 10.260 9.367 1.230 78.360 12.630 630.237
je ontvangt hiervoor in euro’s
€ € € € € € € €
4.061,79 112,60 1.264,36 9.743,08 765,40 8.814,00 7.429,41 4.427,07
131. Je baas Ham heeft voor een beursbezoek aan Londen ponden nodig. De bank vraagt € 3,50 vergoeding per transactie voor de gemaakte kosten. • Hoeveel moet je baas betalen voor ₤ 1.250,-? 1 £ kost € 1,227744. Antwoord is dan € 1.534,68 + € 3,50 = € 1.538,18 • Bij terugkomst heeft je baas ₤ 200,- over. Hij laat deze uitbetalen in euro’s. Hoeveel euro’s ontvangt hij dan? 1 £ levert op: € 1,04015. Antwoord is dan € 208,03 - € 3,50 = € 204,53 132. Je koopt bij de bank DKr 500,-. De bank rekent 1,5% schrijfkosten over het totaalbedrag, met een minimum van € 4,00. Hoeveel moet je betalen? 500 x € 0,152795 = € 76,40 + € 4,00 = € 80,40. Want 1,5% is slechts € 1,15.
Rekenen in de detailhandel
Pagina 55
© EIW BV 133. Je hebt voor een beursbezoek aan Chicago dollars nodig. De bank vraagt € 4,00 vergoeding per transactie voor de gemaakte kosten. • Hoeveel moet je betalen voor $ 2.400,-? 1 $ kost ($ 1,- ÷ 1,3371)= € 0,747887. Antwoord is dan € 1.798,93 • Bij terugkomst heb je $ 350,- over. Je laat deze uitbetalen in euro’s. Hoeveel euro’s ontvang je dan? 1 $ levert op ($ 1,- ÷ 1,5732)= € 0,635647. Antwoord is dan € 216,48 134. Je hebt voor een bezoek aan Turkije Lira’s nodig. De bank vraagt € 5,00 vergoeding per transactie voor de gemaakte kosten. • Hoeveel moet je betalen voor Lira 2.000,-? 2.000 x € 0,555247 = € 1.110,49 Inclusief kosten is dit € 1.115,49 • Bij terugkomst heb je Lira 500,- over. Je laat deze uitbetalen in Amerikaanse dollars. Hoeveel dollars ontvang je dan? Voor 500 lira ontvangt hij 500 x € 0,433069 = € € 216,53 minus € 5,- wordt € 211,53 en dit zijn 1 $ kost ($ 1,- ÷ 1,3371)= € 0,747887; dus € 211,53 ÷ 0,747887 = $ 282,84 of € 211,53 x 1,3371 = $ 282,84 135. Je koopt bij de bank USA $ 200,- in en ₤ 150,-. De bank rekent 1,4% schrijfkosten over het totaalbedrag, met een minimum van € 3,50. Hoeveel moet je betalen? 200 x € 0,747887 = € 149,58 150 x € 1,227744 = € 184,16 Dat is samen € 333,74 + € 4,67 is € 338,41 136. Je koopt bij de bank Zkr 1.250,- in en Zwfr 750,-. De bank rekent 1,5% schrijfkosten over het totaalbedrag, met een minimum van € 5,50. Hoeveel moet je betalen? 1.250 x € 0,112216 = € 140,27 750 x € 0,724113 = € 543,08 Samen € 683,35 + € 10,25= € 693,60 137. Textieldetaillist Jacq Seyffers wil een kledingbeurs in Zwitserland bezoeken. Bij het Grenswisselkantoor op de snelweg zet hij € 500,- om in Zwitserse francs. De bankkosten bedragen 2% over het totaalbedrag met een minimum van € 3,80. a. Hoeveel Zwitserse francs ontvangt Jacq? 2 % is € 10,00. Dus er is nog € 490,00 over te zetten. 490 x 1,381 = 676,69 Zwitserse francs. 1 Zwr kost ($ 1,- ÷ 1,381)= € 0,724113; dus € 490 ÷ 0,724113 = Zwfr 676,69 b. Op de terugreis heeft Jacq nog Zwfr 70 over van zijn reis naar Zwitserland. Bereken het bedrag aan euro’s dat Jacq ontvangt voor de ingewisselde valuta bij het Grenswisselkantoor. 70 x € 0,622278 = € 43,56 - € 3,80 = € 39,76.
Rekenen in de detailhandel
Pagina 56
© EIW BV 138. Terloops hoort Jan Verhagen dat zijn neef voor zijn baas naar Kopenhagen moet. Jan wil zijn neef een enveloppe met DKr 11.200,- meegeven voor zijn relatie wegens geleverde goederen. Dit scheelt Jan een hoop geld dat de bank anders zou berekenen voor het giraal overmaken van dit geld. Bereken het bedrag aan euro’s dat Jan voor de Deense kronen aan de bank moet betalen, als bank voor deze transactie € 7,50 bankkosten in rekening brengt. 11.200 x € 0,152795 + € 7,50 = € 1.718,81 139. Tuincentrum Jardin moet naar een fabriek van kerstartikelen in Oslo in Noorwegen NKr 30.500 overmaken. De bank brengt voor deze transactie € 12,50 bankkosten in rekening. Welk bedrag in euro’s wordt er van de bankrekening afgeschreven? 30.500 x € 0,139466 = € 4.253,72 + € 12,50 = € 4.266,22. 140. Een vleeshandelaar laat van zijn bankrekening de volgende valuta overschrijven naar zijn leveranciers: USA $ 1.420,- en Zwfr 11.987,-. De bankkosten bedragen 1,8% over het totaalbedrag met een minimum van zes euro. Bereken het bedrag aan euro’s dat voor deze valuta van de bankrekening van de vleeshandelaar wordt afgeschreven. 1.420 x € 0,747887 = € 1.062,00 11.987 x € 0,724113 = € 8.679,94 Samen:
€ 9.741,94
Kosten 1,8% van € 9.741,94 = € 175,35 Totaalbedrag € 9.917,29 141. Van een zakenrelatie uit Engeland wordt contant £ 8.900,- ontvangen in verband met eerder geleverde agf-producten. Deze ponden worden tegen de dagkoers omgezet in euro’s en bijgeschreven op de bankrekening. De bankkosten bedragen 1,8% over het totaalbedrag met een minimum van zes euro. Bereken het bedrag dat bijgeschreven wordt op de bankrekening. 8.900 x € 1,04015 = € 9.257,33 Bankkosten 1,8% = € 166,63 Totaalbedrag € 9.423,96 142. De eigenaar van schoenenmagazijn “Giovanne” ontvangt een factuur wegens de levering van 30 paar schoenen uit Turkije. Op de factuur staat een te betalen bedrag van Lira 2.298,-. De bankkosten bedragen 1,8% over het totaalbedrag met een minimum van zes euro. a. Bereken het te betalen bedrag in euro’s. 2.298 x € 0,555247 = € 1.275,96 + € 22,97 = € 1.298,93 b. Bereken de prijs van één paar Turkse schoenen in euro’s. € 1.298,93 ÷ 30 = € 43,30.
Rekenen in de detailhandel
Pagina 57
© EIW BV
e e n k la n t b e t a a lt m e t b u it e n la n d s g e ld In jouw winkel wordt misschien ook wel met buitenlands geld betaald. In de meeste gevallen mag je alleen bankbiljetten (coupures) accepteren. Het is gebruikelijk alleen bekende valuta aan te nemen (Amerikaanse dollars, Zweedse kronen, Engelse ponden). Het wisselgeld wordt betaald in euro’s. Let op dat in de winkel de kassa de functie van de bank speelt, want de kassa koopt het buitenlands geld aan. Werkwijze • Bereken eerst de waarde in euro’s van de bankbiljetten waarmee de klant wil betalen. • Bepaal dan hoeveel van deze bankbiljetten er nodig zijn. • Vervolgens kun je gemakkelijk bepalen hoeveel wisselgeld de klant in euro’s terugkrijgt. voorbeeld Een klant wil een kostuum kopen. Dit kost € 525,-. De klant heeft alleen Amerikaanse dollars. Hij heeft bankbiljetten van 100 dollar. a. Hoeveel bankbiljetten moet jij aan deze klant vragen? b. Hoeveel euro’s geef jij deze klant terug? uitwerking a. Aan de kassa worden de dollars “aangekocht”, dus een 100 dollarbiljet is ($ 1 ÷ 1,5732 ) x 100 = € 63,56 waard in de winkel. Omdat € 525,- ÷ € 63,56 = 8,26 vraag je aan deze klant 9 honderddollarbiljetten. Deze vertegenwoordigen een waarde van 9 x € 63,56 = € 572,04. b. Je geeft deze klant dan € 572,04 - € 525,- = € 47,04 aan wisselgeld terug.
o p g a ve n 143. Een Engelse lady wil bij “Shoetik” in Raalte een paar schoenen kopen van € 129,95. Zij heeft alleen Engelse ponden bij zich in coupures van 100. Toch wil men de schoenen graag aan deze lady verkopen. a. Hoeveel Engelse ponden moet deze lady precies betalen? 100 ponden zijn € 104,02 waard (of € 129,95 x 0,9614 = 124,93 ponden te betalen) Ze betaalt dus met twee biljetten van honderd. b. Hoeveel euro’s krijgt deze lady terug? (200 pond = ) € 208,03 - € 129,95 = € 78,08 dus afgerond € 78,10. 144. Een Zwitserse klant koopt voor € 525,- aan tuinmeubelen bij een tuincentrum in Roerdalen. Hij betaalt met negen briefjes van honderd Zwitserse francs. Hoeveel euro’s krijgt deze Zwitserse klant terug? 900 Zwitserse francs zijn waard: 900 x € 0,622278 = € 560,04 Terug € 35,04 wordt € 35,05
Rekenen in de detailhandel
Pagina 58
© EIW BV 145. Een Amerikaanse klant koopt in een winkel in Maastricht voor € 129,90 een pantalon. Hij heeft alleen dollars bij zich in coupures van $ 20. a. Hoeveel $ 20-biljetten worden aangenomen? 20 dollar is waard: 20 x € 0,635647 = € 12,71 Dit hebben we dus 11 keer nodig. Dat is 220 x € 0,635647 = € 139,84 Dus 11 coupures nodig. b. Welk bedrag aan euro’s krijgt deze Amerikaanse klant terug? € 139,84 - € 129,90 = € 9,94 wordt € 9,95. 146. Een Engelse klant wil bij “JeansShop” in Breda drie jeans en twee blouses kopen voor een totaalbedrag van € 229,50. Hij heeft alleen Engelse ponden bij zich in coupures van vijftig en honderd pond. De verkoopster accepteert ook buitenlandse valuta. a. Hoeveel Engelse ponden moet deze Engelse klant precies betalen? € 229,50 ÷ € 1,04015 = ₤ 220,36 Er moet dus 250 ponden betaald worden. b. Hoeveel euro’s krijgt deze Engelse klant terug? 250 x € 1,04015 = € 260,04 Terug € 260,04 - € 229,50 = € 30,54 wordt € 30,55
Rekenen in de detailhandel
Pagina 59