Voorbeeld van een monitoringsprotocol NOxemissie

Voorbeeld van een monitoringsprotocol NOxemissie E-centrale (klasse 1)

Ministerie van VROM Januari 2004 Definitief rapport 9P0541.01 DISCLAIMER Het monitoringsprotocol is onderdeel van de vergunningaanvraag in het kader van NOx-emissiehandel. Bij de beoordeling van de door de bedrijven op te stellen monitoringsprotocollen door de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa) is de tekst van het Programma van Eisen NOx-monitoring (in een latere fase de Ministeriële regeling NOx-monitoring) maatgevend. Het monitoringsprotocol dient dan ook te voldoen aan dit Programma van Eisen. Tegen die achtergrond dient dit het voorliggende protocol uitsluitend te worden gezien ter illustratie en voor de gedachtebepaling en als hulpmiddel bij het opstellen van het bedrijfsspecifieke monitoringsprotocol. Hoewel dit protocol met zorg is opgesteld kunnen aan dit protocol tegenover de NEa geen rechten worden ontleend.

A COMPANY OF

HASKONING NEDERLAND BV MILIEU

Barbarossastraat 35 Postbus 151 6500 AD Nijmegen (024) 328 42 84

Telefoon

(024) 323 61 46

Fax

[email protected] www.royalhaskoning.com Arnhem 09122561

Documenttitel

Monitoringsprotocol NOx-emissie E-centrale (klasse 1)

Verkorte documenttitel Status

Definitief rapport

Datum

26 januari 2004

Projectnaam

Voorbeeldprotocol NOx-monitoring

Projectnummer

9P0541.01

Opdrachtgever

Ministerie van VROM

Referentie

Auteur(s)

9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm

M. Smit R. Dirkx

Collegiale toets Datum/paraaf Vrijgegeven door Datum/paraaf

E. Wijlhuizen ………………….

………………….

E. Wijlhuizen

………………….

………………….

E-mail Internet KvK

INHOUDSOPGAVE Blz. 0

INLEIDING

1

DEEL A SYSTEEMINRICHTING

2

1

2 2

ALGEMENE BEDRIJFSGEGEVENS 1.1 Algemene gegevens van de inrichting 1.2 Korte beschrijving van de hoofdlijnen van de bedrijfsactiviteiten binnen de inrichting

2

2

MONITORINGSMETHODIEK 2.1 Identificatie en klassenbepaling van de NOx-bronnen 2.2 Gebruikte bepalingsmethode en bepaling relevante parameters 2.2.1 Beschrijving van de installatie 2.2.2 Bepaling NOx vracht 2.2.3 Bepaling brandstoftoevoer per installatie 2.2.4 Onnauwkeurigheid 2.2.5 Geldigheidsgebied gebruikte monitoringsmethodiek 2.2.6 Gehanteerde waarden bij uitval normale monitoringsmethode 2.3 Onderbouwingen en beschrijvingen

3 3 5 5 9 10 11 11 11 12

3

AFWIJKINGEN EN WIJZIGINGEN IN MONITORINGSPROTOCOL 3.1 Afwijkingen ten opzichte van de vereiste structuur 3.2 Afwijkingen ten opzichte van de inhoudelijke eisen van het PvE 3.3 Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie van het MP 3.4 Melding van incidenten

13 13 13 13 13

4

VAN METEN TOT RAPPORTEREN 4.0 Algemeen 4.1 Procedure van meten, bewerken, vergaren, rapporteren 4.2 Werkomschrijvingen van meten tot rapporteren 4.3 Beschrijving van middelen

14 14 opslaan

tot 14 20 21

5

VALIDATIE MEETAPPARATUUR, KENTALBEPALING EN ONDERHOUD 5.1 Procedure validatie 5.2 Werkomschrijving validatie 5.3 Beschrijving middelen 5.4 Inspecties en onderhoud

23 23 23 25 25

6

KWALITEITSBORGING 6.1 Interne audits 6.2 Documentenbeheer 6.2.1 Procedure “periodieke beoordeling documenten” 6.2.2 Procedure consistentie documenten. 6.3 Register van registraties

26 26 26 27 27 28

Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport

9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm -i-

Januari 2004

7

ORGANISATIE, TAKEN, BEVOEGDHEDEN EN COMPETENTIES 7.1 Organogram 7.2 TBVC

29 29 30

8

LIJST MET GEBRUIKTE AFKORTINGEN EN DEFINITIES

33

BIJLAGEN: Bijlage I: Berekeningen rookgasvolume aan de hand van brandstoffen soort Bijlage II: Beschrijving middelen YYY


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - ii -

Januari 2004

0

INLEIDING De lidstaten van de Europese Unie hebben afspraken gemaakt om de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) terug te dringen. Dit heeft geresulteerd in een nationaal emissieplafond per lidstaat. Voor Nederland geldt dat er in 2010 niet meer dan 260 kton NOx geëmitteerd mag worden. In het Nationaal Milieubeleidsplan (NMP4) heeft Nederland zich als doel gesteld dat er in 2010 maximaal 231 kton NOx geëmitteerd mag worden. Uit deze nationale taakstelling is een taakstelling van de industrie afgeleid van 65 kton, waarvan 10 kton van de kleinere industriële bedrijven en 55 kton als taakstelling van de bedrijven waarvoor de wet- en regelgeving in het kader van NOx-emissiehandel van toepassing is. Om deze taakstelling van 55 kton te bereiken wordt in Nederland in 2005 het systeem van NOx Emissiehandel ingevoerd. Een nieuwe, nog in te stellen organisatie, de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa), zal belast worden met toezicht en handhaving op de wet- en regelgeving van NOx-emissiehandel. Bedrijven waarvoor de wet- en regelgeving van NOx Emissiehandel van toepassing is dienen een monitoringsprotocol op te stellen dat voldoet aan het Programma van Eisen NOx-monitoring (PvE). Het PvE is de norm waaraan de monitoringsprotocollen van de bedrijven moeten voldoen. Teneinde bedrijven te ondersteunen bij het opstellen van een monitoringsprotocol dat voldoet aan het PvE zijn voor een aantal, qua type en grootte, verschillende installaties zogenaamde voorbeelden van protocollen opgesteld. De onderhavige rapportage betreft een voorbeeld van een protocol dat is opgesteld voor en gebaseerd op een centrale waar elektrische energie opgewekt wordt.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm -1-

Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie. Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Januari 2004

DEEL A SYSTEEMINRICHTING 1

ALGEMENE BEDRIJFSGEGEVENS

1.1

Algemene gegevens van de inrichting Naam van de inrichting

Bedrijf A

Adres van de inrichting Contactpersoon (functie) Telefoonnummer Telefaxnummer e-mail adres Plaatsvervanger (functie) Telefoonnummer Telefaxnummer e-mailadres Vergunninghouder Eventuele gemachtigde Naam van de eigenaar van de inrichting Eventuele moedermaatschappij

1.2

Korte beschrijving van de hoofdlijnen van de bedrijfsactiviteiten binnen de inrichting Kernactiviteit van de gehele inrichting is het opwekken van elektrische energie op een betrouwbare manier. Hiervoor worden fossiele brandstoffen als aardgas en stookolie en restgassen van Bedrijf B als a-gas, b-gas en c-gas omgezet in elektrische energie door middel van stoomturbine installaties.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm -2-


Januari 2004

2

MONITORINGSMETHODIEK

2.1

Identificatie en klassenbepaling van de NOx-bronnen In tabel wordt 2.1 is weergegeven welke NOX bronnen er binnen de inrichting aanwezig zijn. Tevens is elke bron geïdentificeerd met een zogenoemde TAG nummer en is de capaciteit, soort, aard, brandstof toevoer, klasse, van toepassing zijnde regelgeving en de jaarlijkse emissie weergegeven.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm -3-


Januari 2004

Noodaggregaat AB25

Blusaggregaat 1

Blusaggregaat 2

ABN15

ABN16

919

0.4

0.4

1.5

1.5

1.2

1.2

1.1

1,1

1,1

1,1

30

95

Dieselmotor

Dieselmotor

diesel

diesel

diesel

diesel

diesel

Stook-installatie

Stook-installatie

Stook-installatie

Stook-installatie

Gasturbine

Stook-installatie

Stook-installatie

Soort bron:

Definitief rapport

Voorbeeldprotocol NOx-monitoring -4-

< 500 hr/j

< 500 hr/j

< 500 hr/j

< 500 hr/j

< 500 hr/j

< 500 hr/j

< 500 hr/j

Continu

Continu

Continu

< 500 hr/j

< 500 hr/j

Continu

Continu

Aard

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Ja, brandstof

Ja, brandstof

of brandstof

Wisselende belasting

n.v.t.

n.v.t.

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

1

1

Klasse

Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie.

Dit protocol is alleen voor de installatie AB25 uitgewerkt.

Noodaggregaat AB24

ABN14

Noodvoorziening 2

Noodaggregaat

ABN13

ABN12

Noodvoorziening 1

Noodaggregaat

ABN11

ABA12

Gasstation ketel 3

Gasstation ketel 2

ABA11

Startdiesel ABG1

Gasstation ketel 1

ABH1

ABN17

Hulpketel

ABG1

ABA13

Eenheid 25

Gasturbine

AB25

1222

Eenheid 24

AB24

Capaciteit [MWth]

Naam installatie

Tag

ID

Tabel 2.1: Identificatie en klassenbepaling van de NOx bronnen

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

xxx

[ton/j]

Emissie

Januari 2004


BEES-A

BEES-A

BEES-A

BEES-A

Regelgeving

2.2

Gebruikte bepalingsmethode en bepaling relevante parameters

2.2.1

Beschrijving van de installatie In tabel 2.2 is de beschrijving van de installatie AB25 weergegeven. Tabel 2.2: Beschrijving van de installatie Doel installatie

Productie elektrische energie

Toegepast proces

Een generator gedreven door een stoomturbine installatie welke haar stoom ontvangt van een stoomketel. In deze stoomketel wordt de brandstof d.m.v. verbranding omgezet in thermische energie waarbij NOX ontstaat.

Branders

De vuurhaard bevat 16 branders voor het gecombineerd verstoken van d-gas, aardgas, e-gas en stookolie, opgesteld in twee lagen van 4 branders in boxer opstelling.

De-NOX maatregelen

Optimale inzet branders in combinatie van luchttoevoer (luchtregisters). Boven de twee lagen branders zijn zogenaamde tertiaire luchtregisters in de vuurhaard geplaatst waardoor verbrandingslucht rechtstreeks in de vuurhaard wordt geleidt. Deze tertiaire luchtregisters hebben een NOX verlagend effect •

Brandstoffen

Procesomstandigheden

D-gas, is een menggas en bestaande uit; −

A-gas

−

B-gas

−

C-gas

−

aardgas (als onderdeel van D-gas)

•

Aardgas

•

Stookolie

•

Separaat aangeboden C-gas

Afwijkende procesomstandigheden zijn het starten en (al dan niet ongewild door beveiligingsinrichting) stilleggen van de installatie. Tijdens starten en stilleggen wordt de NOX emissie niet geregistreerd conform BEES-A en is gedefinieerd als elektrische productie onder het minimum vermogen van de installatie. Tijdens normale bedrijfsvoering zal dit minimum productievermogen niet onderschreden worden. Om deze reden wordt het minimum vermogen voor registratie derhalve gesteld op het minimum vermogen minus 10 MWproductie.

Minimum productie

Het minimum vermogen is 100 MW; de registratiegrens is echter 10 MW lager dan het minimum vermogen om bijvoorbeeld netinvloeden te kunnen ondervangen (zie ook document PIM Dagrap RG emissie PC YYY.doc, paragraaf 8.1).

Procescondities

Zoals in paragraaf 1.2 is te lezen, zijn naast de brandstofeigenschappen de volgende procescondities van belang;

Processchema

•

Brandstofmix (verhouding Aardgas, D-gas)

•

Zuurstofgehalte rookgassen (brandstof /lucht verhouding)

•

Vuurhaardtemperatuur (sterk afhankelijk van brandstofmix)

Het proces van AB25 is schematisch weergegeven in figuur 2.1.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm -5-


Januari 2004

D-GAS

FLOW

COMPTABLE BEDRIJF B

EVHI GASUNIE

STOOKOLIE

EVHI AB25

AARDGAS

FLOW AB25

ROOKGAS

NAAR AB24

STOOMKETEL LUCHT

a

NO

b METING

a

O2

b

HDT

O2

MDT LDT

GENERATOR

BEDRIJFSMETING PRODUCTIE COMPABLE METING PRODUCTIE KOELWATER

PRODUCTIE

OVERZICHT AB25

Figuur 2.1: Processchema van de installatie AB25

In tabel 2.3 zijn alle parameters opgenomen, die aan de installatie per uur worden gemeten en gebruikt worden voor de uiteindelijke berekening van de NOx vracht. In tabel 2.4 zijn alle maandwaarden van de gemeten parameters weergegeven en in tabel 2.5 alle vaste waarden. Tabel 2.3: Gemeten parameters (uurwaarden) Nr.

Parameter

Plaats

Principe

Frequentie

Waarom

1.

NO (rookgas)

Schoorsteen

Differential Optical

Continue (i.v.m.

BEES-A en ter bepaling

Absorption

BEES-A)

van de NO concentratie

Analyse van natte

Continue (i.v.m.

BEES-A ter herleiding

rookgas d.m.v.

BEES-A)

concentratie en

Spectroscopy in nat rookgas 3.

O2 (rookgas)

Na rookgas LUVO

zirconia cel

rookgasdebiet naar standaard condities.

4.

5.

Debiet aardgas

Gasontvangst-

Flowmeting

GasUnie

station GasUnie

(turbinemeter) en

(comptabel)

voor AB24 en AB25

EVHI

Debiet aardgas

Aardgastoevoer-

Flowmeting

AB25

leiding AB25

(turbinemeter) en

aardgasverbruik AB24

EVHI

en AB25 en tevens

(Comptabel)

Continue

Bepalen totaal aardgasverbruik AB24 en AB25

Continue

Bepalen verdeling

bepaling rookgasdebiet 6.

Debiet aardgas

Aardgastoevoer-

AB25 (bedrijfs)

leiding AB25

Meetflens

continue

Back-up meting voor Debiet aardgas AB25 (Comptabel)


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm -6-


Januari 2004

Nr.

Parameter

Plaats

Principe

Frequentie

Waarom

8.

Energie D-gas

Brandstoftoevoer-

Venturi en wobbe

continue

Bepalen energie-inhoud

(comptabel)

leiding AB24

index meting

D-gas en tevens

(Eigendom Bedrijf

bepaling rookgasdebiet

B) 9.

Energie D-gas

Brandstoftoevoer-

Venturi en wobbe

(comptabel)

leiding AB25

index meting

continue

Bepalen energie-inhoud D-gas en tevens

(Eigendom Bedrijf


B) 10.

Verbrandingskamer

Continue

Bepalen stookwaarde

Wobbe-index

Brandstoftoevoer-

D-gas

leiding

D-gas (en zit verwerkt

(Eigendom Bedrijf

in energie meting D-

B)

gas) voor rookgasdebiet

11.

Energie sep.

Brandstoftoevoer-

Venturi en wobbe

C-gas

leiding AB25

index meting

Debiet injectie

Toevoerleiding

Segment flens (code

2 B-gas

injectiepunt

HxxxxxxxFF01)

continue

(comptabel) 13.

bepaling rookgasdebiet continue

gasstromen ter

B)

16.


Debiet injectie

Toevoerleiding

Venturi

1 B-gas

injectiepunt

(code HxxxxxxxFF02)

continue

18.

Opdelen debiet D-gas in ‘separate’

(Eigendom Bedrijf

gasstromen ter

B)


Debiet injectie

Toevoerleiding

C-gas

injectiepunt

Venturi

continue

in ‘separate’

(hoogdebiet)

(Eigendom Bedrijf

gasstromen ter

B) 17.

Opdelen debiet D-gas in ‘separate’

(Eigendom Bedrijf 14.

Bepalen energie-inhoud C-gas en tevens

Opdelen debiet D-gas

bepaling rookgasdebiet Meetflens

continue


Debiet injectie

Toevoerleiding

C-gas

injectiepunt

in ‘separate’

(laagdebiet)

(Eigendom Bedrijf

gasstromen ter

B)


Stookwaarde

Wobbe-meethuis

C-gas

(Eigendom Bedrijf

Verbrandingskamer

continue

in ‘separate’


B)

gasstromen ter bepaling rookgasdebiet

19.

Debiet injectie

Toevoerleiding

Meetflens

continue

aardgas

injectiepunt

in ‘separate’

(Eigendom Bedrijf

gasstromen ter

B) 20.



Debiet

Toe- en afvoer-

Meetflens met

stookolie naar

leiding olie

microcomputer

ketel

circulatiesysteem

continue

Bepaling brandstofdebiet en rookgasdebiet

Alle brandstofdebiet en kwaliteitsmetingen uit bovenstaande worden tevens gebruikt om het vochtgehalte van de rookgassen te bepalen om de gemeten natte concentratie NO en O2 te kunnen herleiden naar droge concentraties


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm -7-


Januari 2004

Tabel 2.4: Gemeten parameters (maandwaarden) Nr.

Parameter

Plaats

Principe

Frequentie

Waarom

24.

Debiet

Gasontvangst-station

Sommatie van

Maandlevering

Interne controle

aardgas

GasUnie voor AB24

uurwaarden (uit

van GasUnie

Aardgas verbruik.

GasUnie

en AB25

uurwaardentabel) met

Deze data worden

verrekening van

door GasUnie voor

zogenaamde

verrekening

(comptabel)

gehanteerd

restvolume 25.

Energie D-

n.v.t.

gas

Sommatie van alle

Maandoverzicht

Interne controle D-

geleverde

levering door

gas verbruik

uurwaarden

leverancier

Deze data worden door Bedrijf B voor verrekening gehanteerd

26.

Inhoud

Op tank

5 punts handmeting

opslagtank

gecorrigeerd op

stookolie

temperatuur

Maand

Interne controle olieverbruik

(handmeting) en soortelijke massa op basis van ijktabel (inhoud)

Tabel 2.5: Vast of berekende parameters Nr.

Parameter

Plaats

Principe

Frequentie

Waarom

2.

Factor

N.v.t.

--

Vast te stellen

BEES-A om te komen

samen met

tot NOX concentratie

NO2-NO

vergelijkende meting 7.

Stookwaarde

Aardgasverdeel-

n.v.t. (opgave

Maandelijkse

Bepalen energie-

aardgas

station GasUnie te

Gasunie)

opgave Gasunie

inhoud aardgasverbruik en

plaats

tevens bepaling rookgasdebiet 12. 15.

Dichtheid

N.v.t.

D-gas

(Eigendom Bedrijf B)

Stookwaarde

Wobbe-meethuis

N.v.t.

Vaste waarde

Bepalen stookwaarde voor rookgasdebiet

Verbrandingskamer

Continue

B-gas

Opdelen debiet D-gas in ‘separate’ gasstromen ter bepaling rookgasdebiet

21.

Soortelijke

Via stuwadoor

ASMT

massa

Bij bunkeren

Bepaling

stookolie

rookgasdebiet

stookolie 22.

23.

Temperatuur

Vaste waarde op

Na bunkeren

Omrekening van

stookolie

basis vereiste

stookolie

gemeten debiet van

naar ketel

viscositeit

Stookwaarde

n.v.t.

Via stuwadoor

ASMT

stookolie

liter naar kg Bij bunkeren

Bepaling

stookolie

brandstofinput en rookgasdebiet


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm -8-


Januari 2004

2.2.2

Bepaling NOx vracht De NOx vracht per uur wordt bepaald met behulp van de gemiddelde NOx concentratie in het rookgas en het rookgasdebiet. Om tot de NOx concentratie te komen, wordt de NO emissie (rookgas), continu bepaald conform de eisen zoals gesteld in het Programma van Eisen Nox monitoring en in het Besluit Emissie Eisen Stookinstallaties Milieu A (BEES-A). Daarnaast wordt de NO2-NO factor bepaald om de uiteindelijke NOx concentratie te bepalen. Hierbij worden eveneens temperatuur, druk, debiet, temperatuur, zuurstofgehalte en vochtgehalte gemeten / berekend. In tabel 2.6 is een overzicht gegeven van de in gebruik zijnde metingen. Tabel 2.6:

Overzicht continue metingen AB25

Installatie

AB25

Meting

Norm

Onzekerheid %

Beschrijving meetsysteem

NO

BEES-A

5,7

Zie document @@, van fabrikant X

Debiet

Zie document PIM Dagrap RG emissie.doc

- aardgas - D-gas - C-gas (menggas) O2

BEES-A

2

Zie document O2 van fabrikant Y

Met behulp van de volgende formule wordt de NOx vracht op 5 minuut-basis (gemiddelde waarde over 5 minuten) berekend: MNOx = [NOx] x Da Waarin: MNOx : [NOx] : Da :

NOx vracht [mg/uur] NOx concentratie [mg/m03] Rookgasdebiet [m03/uur]

Het rookgasdebiet wordt berekend op basis van de verstookte brandstoffen. Het rookgasdebiet is afhankelijk van de samenstelling en de hoeveelheid van de verstookte brandstof. Aangezien de brandstofsamenstelling bij Bedrijf A variabel is, wordt het specifieke stoïchiometrisch rookgasvolume berekend op basis van de stookwaarde van de brandstof (zie bijlage I). Vervolgens wordt het resultaat gecorrigeerd voor het gemeten zuurstof percentage en het vochtgehalte.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm -9-


Januari 2004

De NOx concentratie wordt bepaald met behulp van de NO concentratie, deze wordt continu gemeten in nat rookgas conform het Programma van Eisen en BEES-A, en de factor NO2-NO, bepaald conform BEES-A. De formule voor het bepalen van de NOX concentratie (in mg/mo3), zoals die gehanteerd wordt, is als volgt: d , x % O2 nat = K d , x % O2 × C NO × C f _ NO2 × 2 .054 C NO ,V X

Waarin:

C f _ NO2 = correctie _ niet _ gemeten _ NO2 = y

K d , x % O2 = correctie _ vocht _& _ O2 x = standaard O2 percentage 2,054 = omrekening van ppm NO naar mg/mo 3 NO2. nat C NO ,V = gemeten _ NO _ concentratie _ in _ nat _ rookgas

In het document ‘PIM Dagrap RG Emissie.doc’ zijn in paragraaf 8.3 ‘bepaling herleide emissie installaties Inrichting’ de volledige berekeningen opgenomen. 2.2.3

Bepaling brandstoftoevoer per installatie Voordat de vracht /concentratie aan NOx bepaald kan worden, moeten eerst de (deel)brandstofstromen aan de betreffende installatie gekoppeld worden. Aardgas De hoeveelheid geleverde aardgas, via gasontvangststation ABA1, wordt gemeten middels de EVHI meting of de back-up meting. De volgende formule geeft de hoeveelheid aardgas aan, die de installatie binnenkomt:

FAG _ AB 25 _ TOT = FD −GAS _ AANDEEL _ AB 25 * FHAG 1 + FAG _ AB 25 Menggas (D-gas) Menggas (bestaande uit A-gas, B-gas, C-gas en aardgas) wordt door Bedrijf B middels één leiding aan de inrichting geleverd. Op de inrichting splitst deze leiding zich naar AB24 en AB25. Het menggas bestaat uit afzonderlijke gasstromen (B-gas, C-gas etc) en per stroom wordt de hoeveelheid gemeten, waarna deze middels de comptabele metingen voor het D-gas (AB24 en AB25) aan een installatie worden gekoppeld. De volgende formule geeft de hoeveelheid D-gas aan, die de installatie binnenkomt:

FD −GAS _ AB 25 _ TOT = FD −GAS _ AANDEEL _ AB 25 * FD −GAS


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 10 -


Januari 2004

C-gas Separaat C-gas wordt door Bedrijf B (leverancier restgassen) middels één leiding aan de inrichting geleverd. De energiestroom wordt bepaald middels comptabele metingen. De volgende formule geeft de hoeveelheid D-gas aan, die de installatie binnenkomt:

FC −GAS _ AB 25 _ TOT = FD _ GAS _ AANDEEL _ AB 25 * FC −GAS _ INJ + FC −GAS _ sep *1000 Olie De hoeveelheid stookolie die wordt verbruikt wordt gemeten met behulp van een flowmeter. 2.2.4

Onnauwkeurigheid Een eenduidig antwoord voor de totale onzekerheid is niet op voorhand te geven. De onzekerheid van de totale vracht is sterk afhankelijk van de verstookte brandstofmix, immers iedere brandstofdebietmeting kan een andere onzekerheid hebben en derhalve een wisselende totaal onzekerheid. De onzekerheid van de vracht wordt iedere maand voor interne maandrapportage (EMR) en jaarlijks voor het EV (emissieverslag) voor NEa (Nederlandse Emissieautoriteit) bepaald middels maand /jaar gemiddelden /totalen van alle relevante parameters. De onzekerheid wordt middels een spreadsheet methode bepaald. Bij deze methode wordt de afwijking van iedere onzekerheid separaat bepaald in de gehele methodiek. Op basis van voorlopige gegevens komen we voor AB25 op een totale onzekerheid in de methodiek van ca 13.2 %, gebaseerd op een 95%betrouwbaarheidsinterval. De spreadsheet methode is opgenomen in ‘Onzekerheid AB25.xls’ (niet in dit voorbeeldprotocol opgenomen). Voor de concentratiemeting is deze onzekerheid 5,7% (conform prNEN-EN14181) en voor de berekening van het Rookgasdebiet is dit 2%.

2.2.5

Geldigheidsgebied gebruikte monitoringsmethodiek De gehanteerde methodiek is geldig in het gehele normale productiegebied van de installatie, met uitzondering de afwijkende procesomstandigheden. Afwijkende procesomstandigheden zijn het starten en (al dan niet ongewild door beveiliginginrichting) stilleggen van de installatie. Tijdens starten en stilleggen wordt de NOX emissie niet geregistreerd conform BEES-A en is gedefinieerd als elektrische productie onder het minimum vermogen van de installatie. Tijdens normale bedrijfsvoering zal dit minimum productievermogen niet onderschreden worden. Om deze reden wordt het minimum vermogen voor registratie derhalve gesteld op het minimum vermogen minus 10 MWproductie, zijnde 90 MW.

2.2.6

Gehanteerde waarden bij uitval normale monitoringsmethode In paragraaf 4.3 wordt onder punt 4 tot en met 7 de gehanteerde methode toelicht indien een parameter niet gemeten is. Daarnaast is in document ‘MP EH NOX - 003_AB25 PBdV-HEP02205 - Default generator NO’ opgenomen hoe de waarde berekend wordt, indien een default waarde wordt toegepast. Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport

9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 11 -


Januari 2004

2.3

Onderbouwingen en beschrijvingen Onderstaand de onderbouwing van de relaties van stookwaarde met stookeigenschappen brandstoffen: Aardgas: De relatie stookwaarde en stoichiometrisch rookgasvolume met vochtpercentage (ten behoeve corrigeren gemeten natte concentratiewaarden NO en O2 naar droog) is gebaseerd op DIN 1942. De basis van de relatie is in bijlage 1 uitgewerkt. A-gas: De relatie stookwaarde en stoichiometrisch rookgasvolume met vochtpercentage (ten behoeve corrigeren gemeten natte concentratiewaarden NO en O2 naar droog) is gebaseerd op eigen onderzoek. De basis van de relatie is in bijlage 1 uitgewerkt. B-gas: De relatie stookwaarde en stoichiometrisch rookgasvolume met vochtpercentage (ten behoeve corrigeren gemeten natte concentratiewaarden NO en O2 naar droog) is gebaseerd op eigen onderzoek. De basis van de relatie is in bijlage 1 uitgewerkt. C-gas: De relatie stookwaarde en stoichiometrisch rookgasvolume met vochtpercentage (ten behoeve corrigeren gemeten natte concentratiewaarden NO en O2 naar droog) is gebaseerd op eigen onderzoek. De basis van de relatie is in bijlage 1 uitgewerkt. Stookolie De relatie stookwaarde en stoichiometrisch rookgasvolume met vochtpercentage (ten behoeve corrigeren gemeten natte concentratiewaarden NO en O2 naar droog) is gebaseerd op DIN 1942. Deze basis van de relatie is in bijlage 1 uitgewerkt. De gegevens opgenomen in bijlage 1 komen uit document ‘ PIM dagrap emissie RG berekeningen rookgasvolumia’. In het document ‘PIM dagrap emissie RG relatie stw en stookeigenschap ABC-gassen’ zijn de resultaten opgenomen van het eigen onderzoek naar een relatie tussen de stookwaarden en de stookeigenschappen van brandstoffen. Het rapport van het eigen onderzoek is desgewenst op het bedrijf voor inzage beschikbaar.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 12 -


Januari 2004

3

AFWIJKINGEN EN WIJZIGINGEN IN MONITORINGSPROTOCOL

3.1

Afwijkingen ten opzichte van de vereiste structuur Er zijn geen afwijkingen ten opzicht van de vereiste structuur.

3.2

Afwijkingen ten opzichte van de inhoudelijke eisen van het PvE Er zijn geen afwijkingen ten opzichte van de inhoudelijke eisen van het PvE,

3.3

Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie van het MP Niet van toepassing.

3.4

Melding van incidenten Voor het melden van incidenten en noodgedwongen of voorgenomen afwijkingen wordt gehandeld volgens procedure ‘Proc melding incidenten BG/NEa YYY MP EH’. Hierin is opgenomen dat in geval van afwijkingen en incidenten, waarin het monitoringsprotocol niet voorziet en waardoor op een afwijkende wijze de emissievrachten dan wel het brandstofverbruik of productie moet worden vastgesteld, deze binnen 5 werkdagen schriftelijk bij de NEa wordt gemeld. De procedure ‘Proc melding incidenten BG/NEa YYY MP EH’ is gebaseerd op de Wm-vergunning in het kader van het melden van incidenten. Indien het tevens afwijkingen en incidenten betreft, die ook aan het bevoegd gezag gemeld moeten worden in het kader van de Wet milieubeheer of vergunningvoorschriften, worden deze eveneens volgens protocol ‘Proc melding incidenten BG/NEa YYY MP EH’ gemeld bij het bevoegd gezag. Alle afwijkingen en incidenten waarin het monitoringsprotocol wel in voorziet, zijn opgenomen in het register van registraties in paragraaf 6.3.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 13 -


Januari 2004

DEEL B OPERATIONELE PROCEDURES

4

VAN METEN TOT RAPPORTEREN

4.0

Algemeen De procedures en bijbehorende werkomschrijvingen voor de installatie AB25 zijn in aparte documenten opgenomen. In dit hoofdstuk zijn de aanwezige procedures en werkomschrijvingen uiteengezet voor de installatie AB25. Aan de hand van een schematische weergave worden alle activiteiten weergegeven vanaf het meten, registreren en verzamelen van de parameters op installatieniveau tot en met het verzenden van de EV aan de NEa op inrichtingsniveau. Voor elke activiteit is een werkomschrijving aanwezig, indien relevant, waarnaar in de procedures wordt verwezen. De procedures zijn integraal onderdeel van het monitoringsprotocol.

4.1

Procedure van meten, bewerken, vergaren, opslaan tot rapporteren In figuur 4.1 wordt voor de installatie AB25 middels een flowchart de verschillende activiteiten beschreven die uiteindelijk tot een EV leiden. In de figuur wordt verwezen naar werkomschrijving en middelen. De nummers bij de werkomschrijving en middelen komen terug in paragraaf 4.2, waarin de werkomschrijvingen zijn toegelicht, en in paragraaf 4.3, waarin de middel zijn toegelicht. De nummering van de werkomschrijvingen en middelen komt niet overeen met de nummering in het Programma van Eisen. Derhalve is de juiste verwijzing naar het PvE naast de werkomschrijving en middelen tussen de haakjes opgenomen.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 14 -


Januari 2004

Figuur 4.1: Procedures van meten tot rapporteren

Werkomschrijving & middelen (nr. PvE)

Start monitoring Meten aquisitie Manuele input parameters

Change

PIM AP

1

Meten automatisch (1)

meten

2

Meten manual (1)

registratie

3

Registratie (2)

5

Correctie (3)

4

Check, Choice, Correction (3)

6

Berekeningsmethodiek (instal) (4

correctieve actie CCC

controle

Berekening installatie (uur)

methodiek

+ 6) registratie

PIM PK

Change

Maand berekening Inrichting

Oorzaak opsporen, elimineren & borgen

Registratie berekeningen (7)

11

Correctie (8)

correctieve actie

methodiek Maanddata (meten & data leverancier)

Internal check

PIM PK MP

7

meten

controle

Maandrapport Inrichting

Opstellen EJR

registratie

methodiek

8

Methodiek EMR (9)

9

Meten maandtotalen (9)

10

Interne controle (maand)

11

Registratie maandgegevens(10)

12

Methodiek opstellen EV (12)

12 x maand rapport Inrichting Check

Controle

13

Interne controle (13)

Extern verificat

Controle

14

Externe controle (14)

Autorisatie & verzending EJR

Controle

15

Verzending (15)

Registratie autorisatie & verzending

Controle

16

Registratie van verzending (16)


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 15 -


Januari 2004

In figuur 4.1 zijn de procedures om van het meten tot rapporteren te komen, stap voor stap benoemd. De genoemde procedures verwijzen naar werkomschrijving en middelen, die elk afzonderlijk genummerd zijn. In deze paragraaf worden de stappen toegelicht, waarbij de nummers, die tussen haakjes vermeld staan, verwijzen naar de gehanteerde nummering van paragraaf 4.1 van het PvE. N.B.: Het datamanagementsysteem van de hier beschreven inrichting is complex en wordt thans gemoderniseerd. 1. Meten automatisch (1) Alle parameters die continu in het veld worden gemeten, worden ter verwerking aangeboden aan een dataverwerkingssysteem en van daaruit automatisch geregistreerd in het PIM data-acquisitie systeem. De parameters die continu gemeten worden zijn weergegeven in tabel 4.1. Tabel 4.1: Gemeten parameters Gemeten parameters

Nummer uit tabel 2.3

NO (rookgas);

1

O2 (rookgas);

3

Debiet aardgas Gasunie;

4

Debiet aardgas AB25;

5, 6

Energie D-gas;

8, 9, 10

Energie sep. C-gas;

11

Debiet injectie 2 B-gas;

13

Debiet injectie 1 B-gas;

14

Debiet injectie C-gas;

16

Stookwaarde C-gas

18

Debiet injectie aardgas;

19

Debiet stookolie naar ketel.

20

2. Meten manual (1) In tabel 4.2 zijn de parameters opgenomen die handmatig worden bepaald. In de laatste kolom is de werkomschrijving genoemd, waarin is opgenomen hoe de parameters gemeten moeten worden. De gemeten parameters worden handmatig in het centrale registratiesysteem PIM ingevoerd door de Teamleider Productie. Tabel 4.2: Handmatig gemeten parameters Gemeten parameters

Nummer uit tabel 2.5

Werkomschrijvingen

Factor NO2 - NO

2

‘WO meten YYY – PIM – MP EH’

Soortelijke massa stookolie

21


Temperatuur stookolie naar ketel

22


Stookwaarde stookolie

23



9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 16 -


Januari 2004

3. Registratie De automatische en handmatige gemeten parameters worden geregistreerd in het datamanagementsysteem. Het registreren kan in een aantal categorieën verdeeld worden: • Automatische registratie; • Semi-automatische registratie; • Registratie van handwaarden. De gegevens van deze onderwerpen worden verzameld in het centrale registratie systeem PIM. 4. Check, choice, correction (3) Nadat de gemeten parameters in het centrale registratiesysteem PIM zijn verwerkt, worden de gegevens gecontroleerd zoals is vastgelegd in de werkomschrijving: ‘WO controle YYY – dagrap – MP EH’. Na controle wordt, indien de gegevens afwijken, een correctieve actie uitgevoerd (stap 5) en na correctie weer aan het centraal registratie systeem aangeboden (stap 3). Indien de gegevens juist zijn, worden de gegevens direct geregistreerd in het centrale registratiesysteem PIM (stap 3). In paragraaf 4.3 worden de middelen toegelicht, die bij het controleren van de parameters worden toegepast. 5. Correctie (3) Het daadwerkelijk corrigeren van de meetgegevens van de parameters is vastgelegd in een vast omlijnde methodiek. Per Cluster (verzameling van Inrichtingen) wordt een lijst opgesteld met hierin vermeld alle ter zake doende signalen voor de emissiehandel, deze lijst is een vast onderdeel voor alle voor te nemen correcties van data in de centrale datadrager. De werkomschrijving is opgenomen in het document; ‘WO correctie – PIM – MP EH’ In paragraaf 4.3 worden de middelen toegelicht, die van toepassing zijn op de correctie van de parameters en in document ‘MP EH NOX - 003_AB25 - PBdV-HEP02205 Default generator NO’ wordt ingegaan op het toepassen van de default waarde uit de default generator voor de NO analyser. 6. Berekeningsmethodiek (Instal) (4 + 6) Het berekenen van de NOX vracht en het brandstofverbruik wordt volgens een methodiek uitgevoerd. Deze methode is beschreven in ‘Procesconcept’. Deze methode is beschreven in Procesconcept Emissie naar Lucht. Voor de feitelijke berekeningen wordt een emissiecomputer gebruikt. De berekening bevat de volgende stappen: • Berekenen uurwaarden (concentratie, Rookgasdebiet en vracht); • Berekenen van de dagwaarden door sommatie van de uurwaarden. Als de dagwaarden berekend zijn, wordt een dagrapportage in het centrale datasysteem verwerkt en vastgelegd in ‘Dagrapportage Emissie naar lucht’. Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport

9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 17 -


Januari 2004

7. Registratie berekeningen (7) De registratie van de berekeningen vindt plaats in het centrale registratiesysteem 8. Methodiek EMR (9) Een maandrapportage wordt maandelijks opgesteld door alle geregistreerde dagwaarden te sommeren. Op die manier wordt inzicht verkregen in de uitgestoten vracht en de verbruikte brandstof van de gehele inrichting. Ook wordt in de maandrapportage mogelijke verstoringen (uitval metingen), controle metingen en andere zaken die betrekking hebben op de NOX uitstoot opgenomen. Tevens wordt de relatieve NOX emissie trend gevolgd en in een grafiek uitgezet. De gegevens voor de Emissie Maand Rapport (EMR) worden vastgelegd in ‘Emissie Maand Rapport’. 9. Meten maandtotalen (1) Naast de metingen in stap 1 en 2 worden de volgende parameters worden door leveranciers van de betreffende stoffen voor de installatie AB25 maandelijks digitaal aangeleverd; • Inhoud stookolietank 1 & 2; • Tellerstand stookolie toe- en afvoer AB25 middels opnamelijst • Telwerken EVHI en turbinemeters gasstation 1 middels opnamelijst • Telwerken EVHI en turbinemeters gasstation 2 middels opnamelijst Na een interne controle, in stap 10, en een eventuele correctie, in stap 11, worden de gegevens geregistreerd in het centrale datasysteem PIM en verwerkt tot een EMR. De bijbehorende werkomschrijving is opgenomen in het document; ‘WO meten YYY – MAAND – MP EH’. 10. Interne controle (maand) (11) De parametergegevens die door de leveranciers worden aangeleverd (stap 9) worden vergeleken met de interne automatische en handmatige metingen van de brandstoffen (stap 1 en 2). Indien afwijkingen binnen de gestelde grenzen blijven, dan worden de berekende waarden in stap 6 vrijgegeven om in het EMR verwerkt te worden. In tabel 4.4 zijn de vergelijkingen weergegeven die worden uitgevoerd. Tevens is vermeld hoeveel de waarden mogen afwijken. Tabel 4.4: Vergelijkingen die worden uitgevoerd Maandtotaal (stap 9)

Sommatie uurwaarde (stap 8)

Maandtotaal geleverd D-gas energie

Bepaalde energiestroom D-gas AB25

Max afwijking (%) 0,5

Maandtotaal geleverd separaat C-gas energie

Bepaalde energie stroom sep. C-gas

0,5

Maandtotaal GasUnie gasontvangststation

Bepaalde volumestroom aardgas AB25

0,5

Maandtotaal stookolie

Bepaald debiet stookolie

2,0


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 18 -


Januari 2004

11. Correctie (8) Indien bij de interne controle blijkt dat de vergeleken parameters dusdanig afwijkingen dat de maximale waarden in tabel 4.4 overschreden worden, moet het verschil achterhaald worden en is correctie van de gegevens noodzakelijk. In de werkomschrijving, die in document: ‘WO correctie – PIM – MP EH’ is opgenomen, staat beschreven welke methode gehanteerd moet worden. De correcties worden uitgevoerd volgens een vastomlijnde methodiek (zoals in stap 5 is toegelicht) door een medewerker van de afdeling Informatie voorzieningen. De gecorrigeerde waarden worden geregistreerd in het centrale registratiesysteem PIM en uiteindelijk verwerkt in het EMR. 12. Registratie maandgegevens (10) De gemeten parameters in stap 1, 2 en 9 worden na interne controle en eventuele correctie geregistreerd in het centrale registratiesysteem. In het centrale registratiesysteem worden de gegevens worden samengevoegd in een maandmap, waarmee uiteindelijk het EMR kan worden opgesteld volgens de werkomschrijving zoals die is opgenomen in document ‘WO mmp PROCESBEHEER – MP EH’. 13. Methodiek opstellen EV (12) Jaarlijks worden alle maandmappen in het centrale registratiesysteem samengevoegd tot een EV. In de werkomschrijving ‘WO EV YYY – MP EH’ is de methodiek voor het opstellen van een EV opgenomen. 14. Interne controle (13) Aangezien het EV bestaat uit de sommatie van de 12 maandrapporten, wordt volstaan met het controleren van die maandrapporten. De sommatie van de 12 rapporten en de sommatie van alle geregistreerde uurwaarden, worden met elkaar vergeleken. Indien afwijkingen geconstateerd worden, moet de oorzaak opgespoord, geëlimineerd en geborgd worden. 15. Externe controle (14) Voordat het EV aan het NEa wordt verzonden, zal het eerst door een onafhankelijk bureau worden gecontroleerd. Na goedkeuring kan het aan het NEa worden verzonden. 16. Verzending (15) in de werkomschrijving ‘WO AUTO – VERZ – EV – YYY - MP EH’ is het volgende opgenomen: • Autorisatie door de vergunninghouder of namens de vergunninghouder gemandateerde; • Aan wie het EV verzonden moeten worden, waaronder de NEa; • Daadwerkelijke verzending van de rapportage. 17. Registratie van verzending (16) In de werkomschrijving ‘WO AUTO – VERZ – registratie – EV – YYY – MP EH’ is opgenomen op welke wijze, door wie en waar de registratie van de informatie plaatsvindt.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 19 -


Januari 2004

4.2

Werkomschrijvingen van meten tot rapporteren Stap 2: Meten manual (1) Handmatig bepalen van de waarden van parameters

Verwijzing naar werkomschrijving: Nr werkomschrijving:

WO meten YYY – PIM – MP EH -

Omschrijving De waarden van de parameters worden maandelijks bepaald door de procesbeheerder. De volgende waarden worden bepaald: •

Factor NO2 – NO;

•

Soortelijke massa stookolie door analyse;

•

Temperatuur stookolie naar ketel door meting;

•

Stookwaarde stookolie middels wobbemeting.

Voor stookolie en de factor NO – O2 worden de waarden handmatig bepaald volgens de werkomschrijving. Hierin is opgenomen hoe de eigenschappen van geleverde stookolie worden bepaald en hoe de factor NO2 – NO wordt bepaald tijdens parallelle metingen. Stap 3: Registratie (2) Registeren van gegevens


(1) WO registreren ALG – PIM acquisitie – MP EH (2) WO registreren YYY – PIM semi-acquisitie – MP EH (3) WO registreren ALG – PIM hand-acquisitie – MP EH

Omschrijving Registratie van gegevens kan automatisch, semi-automatisch en handmatig worden verwerkt in het centraal registratiesysteem. De gegevens worden ingevoerd door een medewerker van de afdeling Informatie voorzieningen. (1) In deze werkomschrijving wordt omschreven hoe de automatische registratie van parameters plaatsvindt. De gemeten uurwaarden worden geregistreerd in het centrale registratiesysteem; (2) In deze werkomschrijving wordt omschreven hoe de semi-automatische registratie van parameters plaatsvindt. Dagelijks worden gegevens van een datalogger in het centrale registratiesysteem ingevoerd; (3) In deze werkomschrijving wordt omschreven hoe de handmatige registratie van parameters plaatsvindt van diverse parameters. Maandelijks worden de parameters in het centrale registratiesysteem ingevoerd.

Stap 4: Check, choice, correction (3) Controleren en kiezen van te hanteren parameters.


WO controle YYY – dagrap – MP EH

Omschrijving De geregistreerde parameters worden door een automatisch controlesysteem gecontroleerd. Indien er in de gegevens een afwijking optreedt, zorgt het systeem voor een vervangende parameter. (N.B.: Dit systeem is bij het bedrijf nog in ontwikkeling en behoort tot het monitoringsprotocol) De Teamleider Productie controleert maandelijks de geregistreerde gegevens van de gemeten parameters volgens de werkomschrijving.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 20 -


Januari 2004

Stap 5: Correctie (3) Verwijzing naar

De werkomschrijving beschrijft hoe een data-gap opgevuld wordt.

werkomschrijving: Nr werkomschrijving:

WO correctie – PIM – MP EH

Omschrijving Indien het automatische controlesysteem moet corrigeren voor een afwijking, maar geen enkele waarde van een parameter voldoet aan de gestelde eisen, dan zal een correctie opgestart worden om een zogenoemde data-gap op te vullen, volgens de methodiek beschreven in de werkomschrijving. (N.B.: Het controlesysteem is nog in ontwikkeling en behoort tot het monitoringsprotocol.) De systeembeheerder van de meetsystemen voert de correctie uit. Stap 11: Correctie (8) Verwijzing naar

Correctieve acties

werkomschrijving: Nr werkomschrijving:

WO correctie – PIM – MP EH

Omschrijving De werkomschrijving beschrijft hoe correcties in het datasysteem worden doorgevoerd door een medewerker van de afdeling Informatie voorzieningen. (N.B.: Het controlesysteem is nog in ontwikkeling en behoort tot het monitoringsprotocol.)

4.3

Beschrijving van middelen De beschrijving van de middelen van de gemeten parameters is opgenomen in bijlage II. Voor de toegepaste meetmiddelen wordt tevens verwezen naar hoofdstuk 2, tabel 2.3 tot en met 2.5. 3. Registreren (2) De automatische en handmatige gemeten parameters worden geregistreerd in het datamanagementsysteem. Het registreren kan in een aantal onderwerpen verdeeld worden: • Automatische registratie; • Semi-automatische registratie; • Registratie van handwaarden. De gegevens van deze onderwerpen worden verzameld in het centrale registratie systeem PIM. 4. Controle en maken van keuze van te hanteren parameters (3) De geregistreerde parameters worden door een automatisch controlesysteem CCC gecontroleerd. Dit systeem controleert of de genereerde waarden plausibel zijn. Indien er in de gegevens een afwijking optreedt, zorgt het systeem voor een vervangende parameter. 5. Correctie (3) Indien geen enkele waarde van een parameter aan de vooraf vastgestelde eisen voldoet, zal een correctie opgestart worden door het controlesysteem CCC om een zogenoemde data-gap op te vullen.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 21 -


Januari 2004

7. Registratie berekeningen (7) De berekende waarden van stap 6 worden in de centrale datadrager (PIM) geregistreerd. Van alle gedane correcties wordt een registratie bij gehouden door de functionaris PbD van de betrokken installatie (inrichting) of diens plaatsvervanger. Naast de berekende waarden worden ook die parameters geregistreerd die als basis stonden bij de methodiek, immers het is mogelijk dat uit drie metingen een keuze is gemaakt in stap 4. Voordat de berekende waarden worden geregistreerd wordt eerst bekeken of er niet reeds eerder de betreffende waarden zijn geregistreerd immers het is mogelijk dat het een herberekening betreft. De eerder genoemde Dagrapportage wordt naast haar functie voor het bepalen voor de NOX vracht ook benut voor het zo vroeg tijdig mogelijk informeren van de afdeling Productie ten aanzien van de concentraties in de rookgassen. In feite komt het er op neer dat wanneer in stap 4 blijkt dat wanneer niet alle parameters benodigd voor de NOX vracht het wel mogelijk is om de concentraties te bepalen. Voor de bepaling voor de NOX vracht zal dan middels stap 5 gewacht worden op aanvullende data. In werkelijkheid zal de berekening toch worden uitgevoerd ter bepaling van alleen de concentraties. Voor het berekenen van de NOx vracht zijn tevens de waarden nodig van de parameters in stap 9 en indien deze bekend zijn, is ook de NOx vracht bekend.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 22 -


Januari 2004

5

VALIDATIE MEETAPPARATUUR, KENTALBEPALING EN ONDERHOUD

5.1

Procedure validatie In de onderstaande tabel zijn alle activiteiten weergegeven, die met validatie te maken hebben. Per activiteit is naast de frequentie ook aangegeven of de uitvoering intern wordt uitgevoerd, of extern. De verantwoordelijke per activiteit is in hoofdstuk 7 in tabel 7.1 weergegeven. Tabel 5.1: Activiteiten validatie Nr.

Meting

Interval

Norm

Werkomschrijvingen

1

Opstellen en beheer van

Jaarlijks,

n.v.t.

WO validatie jaarplan YYY – MP EH

validatie jaarplan

intern

2

Uitvoeren van kalibratie en onderhoud van meetapparatuur

2.1

NO analyser AB24 & AB25

2.2


2.2 2.2

Eenmalig,

NEN 14181 QAL 1

extern

NEN-ISO 14956

WO NO QAL 1 YYY MP EH

Week, intern NEN 14181 QAL 3



Jaar, extern

NEN 14181 AST

WO NO AST YYY MP EH


3 jaar,

NEN 14181 QAL 2


Eenmalig,

NEN 14181 QAL 1

WO O2 QAL 1 YYY MP EH

extern

NEN-ISO 14956

extern 2.1

O2 analyser AB24 & AB25

2.2


Week, intern NEN 14181 QAL 3

WO O2 QAL 3 YYY MP EH

2.2


Jaar, extern

NEN 14181 AST

WO O2 AST YYY MP EH

2.2


3 jaar,

NEN 14181 QAL 2

WO O2 QAL 2 YYY MP EH WO aardgas AB25 EVHI YYY MP EH

extern 2.3

Debiet aardgas naar AB25

2 jaarlijks

Controle en ijking EVHI

EVHI

(revisie

toestel door Gasunie

Bedrijfsmetingen (alle)

Regulier

eenheid) 2.4

Onderhoudsplan

onderhoud,

WO Bedrijfsmetingen AB25 YYY MP EH

intern 3

Verwerken kalibratie- en

Na elk

onderhoudsgegevens

onderhoud,

n.v.t.

WO registreren ALG kalibratie onderhoud YYY MP EH

intern 4

Controle en correctieve

Indien van

acties

toepassing,

n.v.t.

Proc correctieve acties – YYY MP EH

intern

5.2

Werkomschrijving validatie Activiteit 1 Jaarlijks wordt een plan opgesteld met daarin: • Planning van de validaties van de metingen; • Planning van de periodieke controles van meetapparatuur; • Planning van de vergelijkende metingen.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 23 -


Januari 2004

De werkomschrijving voor het opstellen van een plan is opgenomen in het document ‘WO validatie jaarplan YYY – MP EH’. In het register van registraties is opgenomen waar vermeld staat wanneer een jaarplan opgesteld is. Activiteit 2 De meetapparatuur wordt periodiek gekalibreerd en onderhouden. De planning van de controles is opgenomen in het jaarplan validatie. In het register van registratie is opgenomen waar vermeld staat wanneer de kalibratie en onderhoud is uitgevoerd. Activiteit 2.1 Conform norm NEN 14181 QAL 1 wordt eenmalig getoetst of het beoogde NO of O2 meetsysteem kan voldoen aan de eisen die in de regelgeving worden gesteld aan het 95% betrouwbaarheidsinterval. De toetsing wordt uitgevoerd door de leverancier in samenwerking met een externe meetinstantie. Activiteit 2.2 Conform norm NEN 14181 QAL 3 wordt wekelijks een kwaliteitscontrole aan de NO en O2 analysers uitgevoerd door de installatiebeheerder. Aan de analysers worden conform norm NEN 14181 AST jaarlijks controles uitgevoerd door een geaccrediteerde meetinstantie in een drietal delen: • Inspectie van het monstername systeem op lekkages en vervuiling; • Inspectie van het meetinstrument; • Vergelijkende metingen. Conform norm QAL 2 worden drie jaarlijks kalibraties aan de meetsystemen uitgevoerd door middel van parallelle metingen door een geaccrediteerde meetinstantie. In een periode van drie dagen worden 15 parallelle metingen uitgevoerd. Op basis van de waargenomen concentraties tijdens de parallelle metingen, wordt het meetbereik berekend, waarbinnen de ijklijn mag worden toegepast. Activiteit 2.3 Het debiet van aardgas naar de EVHI van de AB25 installatie wordt twee jaarlijks geijkt en gecontroleerd door een extern bureau. Activiteit 2.4 Aan alle bedrijfsmetingen wordt regulier onderhoud uitgevoerd. In het onderhoudsplan is een planning opgenomen voor het uit te voeren onderhoud. Het onderhoudsplan is opgenomen in het register van registraties. Activiteit 3 Alle kalibratie- en onderhoudswerkzaamheden aan meetapparatuur worden in een kalibratierapport verwerkt volgens de werkomschrijving ‘WO registreren ALG kalibratie onderhoud YYY MP EH’. Activiteit 4 Controle en correctieve acties worden uitgevoerd aan de hand van de rapportage van de kalibratie- en onderhoudswerkzaamheden volgens het document ‘Proc correctieve acties – YYY MP EH’. Welke acties zijn ondernomen, wordt weergegeven in het Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport

9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 24 -


Januari 2004

document ‘Reg correctieve acties – YYY MP EH’, opgenomen in het register van registraties.

5.3

Beschrijving middelen De vergelijkende metingen worden uitgevoerd door een externe geaccrediteerde meetinstantie.

5.4

Inspecties en onderhoud Een inspectie- en onderhoudsplan is een onderdeel van het validatie plan dat jaarlijks wordt opgesteld en beheerd.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 25 -


Januari 2004

6

KWALITEITSBORGING

6.1

Interne audits Interne audits worden jaarlijks uitgevoerd aan de hand van de eisen zoals genoemd in ISO 9001:2000 en ISO 14001. Alle procedures en werkomschrijvingen van het MP worden minimaal eens per drie jaar beoordeeld tijdens de jaarlijkse interne audit. De planning van de jaarlijkse interne audit is vastgelegd in de jaarlijkse auditplanning: ‘PL interne audits YYY MP EH’. Bij de voorbereiding van elke audit wordt een aandachtspuntenlijst gehanteerd. De onderwerpen die betrekking hebben op (delen van) het MP en die geaudit worden, staan hier vermeld. De aandachtspuntenlijst maakt, samen met de auditbevindingen, deel uit van de auditrapportage aan het management, ‘Rap interne audits YYY MP EH’, die bepaalt welke acties worden ondernomen om afwijkingen te herstellen en te verbeteren. De acties worden vastgelegd in het document: ‘Rap acties interne audits YYY MP EH’.

6.2

Documentenbeheer Voor documentenbeheer is een procedure opgesteld, waarin de eisen voor het uitvoeren van een audit gebaseerd zijn op ISO 9001:2000 en ISO 14001: ‘Proc documentenbeheer YYY MP EH’. Er is per Inrichting slecht één legitiem papieren monitoringsprotocol voorhanden. Dit is per inrichting aanwezig bij de afdeling PbD in een kast met de notitie QA & Rapportage. Voor alle betrokkenen is het protocol elektronisch beschikbaar op het Intranet van bedrijf A. De documentenlijst is in tabel 6.1 opgenomen.


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 26 -


Januari 2004

Tabel 6.1: Documentenlijst Document

Plaats

Beheerder

Verslagen, rapporten onderhoud

Kantoor TL CO EM&R

TL CO EM&R

Kantoor PBd kast QA &

PBd

monitoringsapparatuur Verslagen, rapporten controlemetingen

Rapportage Algemene info AB 25.pdf

PA Server

PBd

Water-stoom conventioneel.jpg

PA Server

PBc

Plattegrond terrein Inrichting Vvvvv.jpg

PA Server

PBd

Overzicht Inrichting Vvvvv fuel & Nox.jpg

PA Server

PBd

Overzicht Brandstof en Nox – AB25.jpg

PA Server

PBd

PIM Dagrapportage emissie buitenlucht

PA Server

PBc

PA Server

PBd

Operationele Kwaliteit Metingen YYY.xls

PA Server

PBc

PIM + Interfaces XXXX t.b.v. MP EM Nox.ppt

PA Server

MIV

01081PHD NetArch Btmp.doc

PA Server

MIV

01081PHD Funcspec B.doc

PA Server

MIV

Rapportage beschikbaarheid

PA Server

MIV

Machinelogboek (Pb)

PA Server

MIV

Monitoringsprotocol

PA Server

PBd

Procesconcept Inrichting Vvvvv.doc Document Onzekerheid per parameters en de uiteindelijke onzekerheid AB25.doc

6.2.1

Procedure “periodieke beoordeling documenten” Eenmaal per jaar worden de documenten, opgenomen in het MP, beoordeeld door de functionaris PbD in samenwerking met de beheerder van het betreffende document. De beoordeling vindt jaarlijks plaats. De functionaris PbC is bevoegd om de eventuele gewijzigde documenten geschikt te verklaren. Tijdens deze jaarlijkse beoordeling wordt tevens gecontroleerd of alle relevante documenten op de juiste locatie aanwezig zijn.

6.2.2

Procedure consistentie documenten. Het verstrekken van nieuwe documenten en het verwijderen van documenten wordt geborgd door een verplichte inlevering van het oude document bij aanlevering van het nieuwe exemplaar. De aanlevering van het nieuwe exemplaar wordt vergezeld met een begeleidend document, dat, ondertekend door de beheerder voor wijziging, wordt geretourneerd samen met het oude exemplaar. Van elk verzonden nieuw document naar de betreffende beheerder wordt een aantekening gemaakt in een logboek en deze aantekening wordt gecompleteerd na ontvangst van het oude exemplaar. De functionaris PbC, welke de betrokken inrichting onder zijn zorg heeft, is verantwoordelijk voor de juiste uitvoering van deze procedure. Na goedkeuring van het EV is de bewaartermijn van de documenten 10 jaar. Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport

9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 27 -


Januari 2004

6.3

Register van registraties In het register van registraties worden alle voor de NEa relevante registraties vastgelegd. Het register bestaat uit twee delen: 1. Kwaliteitsregistraties; 2. Operationele registraties. De inhoud en resulterende documenten worden in tabel 6.2 en 6.3 weergegeven. Tabel 6.2: Kwaliteitsregistraties Nr.

Registratie

Document

6.1

Auditplan

‘PL interne audits YYY MP EH’

6.2

Audit verslag

‘Rap interne audits YYY MP EH’

6.3

Correctieve en Preventieve acties

‘Rap acties interne audits YYY MP EH’

Tabel 6.3: Operationele registraties Nr.

Registratie

Document

6.4

Automatische registratie PIM parameters

WO registreren ALG PIM acquisitie - MP EH

6.5

Handmatige registratie parameters

WO registreren ALG PIM hand-acquisitie – MP EH

6.6

Registratie meetcomputer parameter

WO registreren YYY – PIM semi-acquisitie – MP EH

6.7

Registratie maandtotalen

In maandmap Pb

6.8

Registratie stookolie eigenschappen

Stookolie boek KAST JJS Pb

6.9

Storingen en uitval monitoringsapparatuur

Proc bedrijfsmetingen YYY MP EH

6.10

Register bijzondere omstandigheden

Reg bijz omst YYY MP EH

6.11

Verslagen van bezoeken bevoegd gezag en

BG verslagen YYY MP EH

controlerende /keurende instanties 6.12 6.13

Registratie kalibratie- en onderhouds-

WO registreren ALG kalibratie onderhoud YYY MP

werkzaamheden

EH

Registratie ondernomen correctieve acties na

Reg correctieve acties – YYY MP EH’

validatie, kalibratie en onderhoud 6.14

Opstellen onderhoudsplan

WO onderhoudsplan YYY – MP EH


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 28 -


Januari 2004

7

ORGANISATIE, TAKEN, BEVOEGDHEDEN EN COMPETENTIES

7.1

Organogram

Director Operations

Manager OPS A

Manager OPS B

Manager F&IT

Productie wachten

Manager Service

TL Pb

Installatiebeheer PbC TL OH EM&R PbD Monteur MIV TL OH WTB TL KAM Monteur Coordinator

Kwal Spec


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 29 -


Januari 2004

Nr. Activiteit

Nox methodiek opstellen (H2)

NO + O2 analysers

PBS, C2000, MC, CARS, PIM

Afwijkingen vastgesteld

Correcties geïnitieerd

NOx vracht en brandstof bepalen

1

7

4

5

3

Cluster Manager

Definitief rapport

Voorbeeldprotocol NOx-monitoring - 30 Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie.

V

U

Correcties uitvoeren

11

V

Correcties initiëren

11

V V

U

Afwijkingen vaststellen

O

U

U U

10

Management Team

V

Intern Audit Team

NOx gegevens beoordelen

Teamleider CO EM&R

NOx gegevens registreren

V

V

V

V

PbC

10

V

Installatie Beheerder O

PbD

7

(H4)

Meten (H4)

Relevante parameters bepalen

Methodiek opstellen

2

1

Activiteiten

Functie

Gekwalificeerd personeel

Matrix TBV’s en competenties personeel [V= verantwoordelijke, U= uitvoerende, O= (verplicht) overleg]

Teamleider Pb

Tabel 7.1:

TBVC

Teamleider Productie

7.2

U

U

U

U

Systeembeheer meetsysteem U

U

Teamleider KAM

Januari 2004


MIV U

KAM coördinator

Activiteiten

Management Team

Intern Audit Team

O

Afwijkingen vaststellen

Correcties initiëren

Correcties uitvoeren

6.2

6.3

6.3

Definitief rapport

- 31 Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie.

U

U


V

Interne audit uitvoeren

6.1


U U

Kwaliteitsborging (H6)

Interne auditplan opstellen

6.1

Kalibratiegegevens verwerken

3

5

V V

Kalibratie en onderhoud uitvoeren

2

V

Kalibratie jaarplan opstellen (QAL 2, 3

1 U

QAL 1 uitvoeren (eenmalig analyser)

2.1

U

Kalibratie en onderhoud (H5)

4

en AST)

NOx jaarvracht rapporteren (MJV)

17

V

O U

V

NOx jaarvracht rapporteren (EA)

16

V

V

EV accorderen

15

Nr. Activiteit

V

Installatie Beheerder

V

O

Teamleider CO EM&R

Nox jaarvracht bepalen

U

Cluster Manager U


NOx gegevens sommeren

Teamleider Productie

14 V

Teamleider Pb V

PbC

14

Afwijkingen vastleggen

Functie

PbD U

U

U

O

V

V

V

Teamleider KAM

Systeembeheer meetsysteem

O

U

U

Januari 2004


MIV U

KAM coördinator

Activiteiten

Documenten screenen

6.2.2

6.2.1

Definitief rapport


Beheer documenten (H6)

Documenten accorderen

6

Afwijkingen vastleggen

Nr. Activiteit

6.3

Functie Intern Audit Team

Teamleider Pb


Teamleider CO EM&R


Cluster Manager Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie.

- 32 -

Teamleider Productie V

V

U

PbC


U

PbD U

Teamleider KAM

Systeembeheer meetsysteem MIV

Januari 2004


O

KAM coördinator

Management Team

8

LIJST MET GEBRUIKTE AFKORTINGEN EN DEFINITIES Afkorting

Omschrijving

AmvB

Algemene Maatregel van Bestuur

B

Bevoegdheid

BEES-A

Besluit Emissie Eisen Stookinstallaties Milieu A

C

Competentie

Cem

Continuos emission monitoring

CM

Cluster Manager

DG

Default generator

EA

Emissie Autoriteit

EH

Emissie Handel

EMR

Emissie Maand Rapport

EM&R

Electro- en Meet&Regeltechniek

EV

Emissie verslag

GU

GasUnie

HDT

Hoge druk turbine

IB

Installatiebeheer

IB’er


IBC

Installatie beheers concept

KAM

Kwaliteit Arbo en Milieu

Kspec

Kwaliteitsspecialist

Lab

Laboratorium

LDT

Lage druk turbine

MAVIM

Computer applicatie

MDT

Middel druk turbine

Miv

Medewerker informatie voorziening

MP

Monitoring Protocol

PB

Afdeling Procesbeheer

PBc

Functionaris Procesbeheer Centraal

PBd

Functionaris Procesbeheer Decentraal

Pem

Predictive emission monitoring

PIM

Proces Informatie Management

PSR

Performance Standard Rate

PvE

Programma van Eisen NOx monitoring

QA

Quality Assurance

SAP

Computer applicatie, o.a. gebruikt voor onderhoudregistratie/planning e.d.

T

Taak

TL

Teamleider

TL CO

Teamleider Cluster Onderhoud

TL OH

Teamleider Onderhoud

TL PB

Teamleider Procesbeheer

TL Prod

Teamleider Productie wacht

V

Verantwoordelijkheid

AB

Stookinstallatie Vvvvv Noord

ABA

Vvvvv Noord Aardgasstation

ABG

Vvvvv Noord Gasturbine

ABH

Vvvvv Noord Hulpketel

ABN

Vvvvv Noord Noodvoorzieningen


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - 33 -


Januari 2004

Bijlage I Berekeningen rookgasvolume aan de hand van brandstoffen soort

⇒

Hier de berekeningen van het rookgasvolume uitwerken (op basis van bijvoorbeeld DIN1942, versie 1994)



Definitief rapport

Januari 2004 Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie. Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Bijlage II Beschrijving middelen YYY



Definitief rapport

Januari 2004 Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie. Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Tabel BII.1: NO Analyser AB25 Functie

Meten NO concentratie in rookgassen

Merk

Registratie

PIM – PRODIS (Primaire meting)

Type DOCUMENTATIE

Wijze

Meting (in situ)

Algemeen

NO meting.pdf

Methode

Spectrografie (d.m.v. UV licht)

Specifiek

OH systeem

Bereik

0 – 500 ppm nat

Inspectie rapporten

Kast TL CO EM&R

Rekenregels

geen

Plaats

Schoorsteen AB25 (ca 40 mtr hoogte)

Beheer

Installatiebeheerder AB25

ONZEKERHEID Norm

NEN 14181 QAL1 ISO/FDIS 14956

Backup

Default Generator

Waarde

5.7 %

Document

Onzekerheid NO AB25.doc

WERKOMSCHRIJVINGEN Meten

WO meten YYY - PIM - MP EH.doc

Registreren

WO registreren ALG - PIM acquisitie - MP EH.doc BIJZONDERHEDEN

Tabel BII.2: Default Generator NO AB25 Functie

Bepalen NO concentratie in rookgassen

Merk

Registratie

geen

Type

n.v.t. n.v.t. DOCUMENTATIE

Wijze

Berekening

Algemeen

Methode

n.v.t.

Specifiek

n.v.t.

Bereik

n.v.t.

Inspectie rapporten

n.v.t.

Rekenregels

n.v.t.

MP EH NOX - 003_AB25 - PBdV-HEP02205 Default generator NO AB25.doc

Plaats

In centraal registratiesysteem PIM

Beheer

PbD

ONZEKERHEID

Backup

Geen

Meten


Registreren

WO registreren ALG - PIM acquisitie - MP EH.doc

Norm

n.v.t.

Waarde

n.v.t.

Document

n.v.t.

WERKOMSCHRIJVINGEN

BIJZONDERHEDEN


9P0541.01/R00013/MSMIT/AS/Nijm - BII.1 -


Januari 2004

Tabel BII.3: O2 Analyser AB25 Functie

Meten O2 concentratie in rookgassen

Merk

Registratie

PIM – PRODIS (Primaire meting)

Type

Sick GM31 DOCUMENTATIE

Wijze

Meting (insitu)

Algemeen

MP EH NOx Alg doc\O2 servomex 2700.pdf

Methode

n.v.t.

Specifiek

OH systeem

Bereik

0 – 10 % nat

Inspectie rapporten

Kast TL CO EM&R

Rekenregels

Geen

Plaats

Na RLUVO

Beheer


ONZEKERHEID Norm

NEN 14181 QAL1 ISO/FDIS 14956

Backup

Default Generator

Waarde

5.7 %

Document

Onzekerheid O2 AB25.doc

WERKOMSCHRIJVINGEN Meten


Registreren

WO registreren ALG - PIM acquisitie - MP EH.doc BIJZONDERHEDEN

In 2003 is een O2 cel geplaatst in schoorsteen AB25.

Tabel BII.4: Default Generator O2 AB25 Functie

Bepalen O2 concentratie in rookgassen

Merk

Registratie

geen

Type

n.v.t. n.v.t. DOCUMENTATIE

Wijze

Berekening

Algemeen

Methode

n.v.t.

Specifiek

n.v.t. n.v.t.

Bereik

n.v.t.

Inspectie rapporten

n.v.t.

Rekenregels

MP EH NOX - 004_AB25 - PBdV-HEP02206 Default generator O2 AB25.doc

Plaats

In centraal registratiesysteem

Beheer

PbD

ONZEKERHEID

Backup

Geen

Meten


Registreren


Norm

n.v.t.

Waarde

n.v.t.

Document

n.v.t.

Merk

n.v.t.

WERKOMSCHRIJVINGEN

BIJZONDERHEDEN

Tabel BII.5: Debiet aardgas AB25 Functie

Meten debiet aardgas




Januari 2004

Registratie

PIM – PRODIS (primaire meting)

Type

n.v.t. DOCUMENTATIE

Wijze

Turbine meter met EVHI

Algemeen

Methode

n.v.t.

Specifiek

n.v.t. n.v.t.

Bereik

n.v.t.

Inspectie rapporten

KAST TL CO

Rekenregels

Hardware in EVHI t.b.v. nominaal herleiding

EM&R

Plaats

Brandstoftoevoer AB25

Beheer


ONZEKERHEID

Backup

n.v.t.

Meten


Registreren


Norm

n.v.t.

Waarde

0.5 %

Document

n.v.t.

n.v.t.

WERKOMSCHRIJVINGEN

BIJZONDERHEDEN

Tabel BII.6: Debiet aardgas (bedrijfs) AB25 Functie

Meten debiet aardgas

Merk

Registratie

PIM – PRODIS (back-up meting)

Type

n.v.t. DOCUMENTATIE

Wijze

Meetflens

Algemeen

Methode

n.v.t.

Specifiek

n.v.t.

Bereik

n.v.t.

Inspectie rapporten

n.v.t.

Rekenregels

Hardware in transmitter

Plaats

Brandstoftoevoer AB25

Beheer


n.v.t.

ONZEKERHEID

Backup

n.v.t.

Meten


Registreren


Norm

n.v.t.

Waarde

n.v.t.

Document

n.v.t.

WERKOMSCHRIJVINGEN

BIJZONDERHEDEN




Januari 2004

Voorbeeld van een monitoringsprotocol NOxemissie

Recommend Documents