Voorbeeld van een monitoringsprotocol NOxemissie. Uitwerking voor een stoomketel (klasse 1)

Voorbeeld van een monitoringsprotocol NOxemissie Uitwerking voor een stoomketel (klasse 1)

Ministerie van VROM Januari 2004 Definitief rapport 9P0541.01 DISCLAIMER Het monitoringsprotocol is onderdeel van de vergunningaanvraag in het kader van NOx-emissiehandel. Bij de beoordeling van de door de bedrijven op te stellen monitoringsprotocollen door de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa) is de tekst van het Programma van Eisen NOx-monitoring (in een latere fase de Ministeriële regeling NOxmonitoring) maatgevend. Het monitoringsprotocol dient dan ook te voldoen aan dit Programma van Eisen. Tegen die achtergrond dient het voorliggende protocol uitsluitend te worden gezien ter illustratie en voor de gedachtebepaling en als hulpmiddel bij het opstellen van het bedrijfsspecifieke monitoringsprotocol. Hoewel dit protocol met zorg is opgesteld kunnen aan dit protocol tegenover de NEa geen rechten worden ontleend.

A COMPANY OF

HASKONING NEDERLAND BV MILIEU

Barbarossastraat 35 Postbus 151 6500 AD Nijmegen (024) 328 42 84 (024) 323 61 46 [email protected] www.royalhaskoning.com Arnhem 09122561

Documenttitel

Voorbeeld van een monitoringsprotocol NOxemissie Uitwerking voor een stoomketel (klasse 1)

Verkorte documenttitel

MP NOx-emissie

Status

Definitief rapport

Datum

Januari 2004

Projectnaam

Voorbeeldprotocollen NOx-monitoring

Projectnummer

9P0541.01

Opdrachtgever

Ministerie van VROM

Referentie

Auteur(s) Collegiale toets Datum/paraaf Vrijgegeven door Datum/paraaf

9P0541.01/R00012/MSMIT/EBI/ISC/Nijm

R. Dirkx W. van der Lans (RH)/ N. Vollering-Manhave (PwC) ………………….

………………….

E. Wijlhuizen

………………….

………………….

Telefoon Fax E-mail Internet KvK

INHOUDSOPGAVE Blz. 0

INLEIDING

DEEL A 1

1 SYSTEEMINRICHTING

2

ALGEMENE BEDRIJFSGEGEVENS 1.1 Algemene gegevens van de inrichting 1.2 Korte beschrijving van de hoofdlijnen van de bedrijfsactiviteiten binnen de inrichting

2 2 2

2

MONITORINGSMETHODIEK 2.1 Identificatie en klassenbepaling van de NOx-bronnen 2.2 Gebruikte bepalingsmethode en bepaling relevante parameters 2.2.1 Beschrijving van de installaties 2.2.2 Bepaling van de NOx vracht 2.2.3 Bepaling brandstofverbruik van de inrichting 2.2.4 Onnauwkeurigheid 2.2.5 Geldigheidsgebied gebruikte monitoringsmethodiek 2.3 Onderbouwingen en beschrijvingen

6 6 7 7 8 10 11 12 13

3

AFWIJKINGEN EN WIJZIGINGEN IN MONITORINGSPROTOCOL 3.1 Afwijkingen ten opzichte van de vereiste structuur 3.2 Afwijkingen ten opzichte van de inhoudelijke eisen van het PvE 3.3 Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie van het MP 3.4 Melding van incidenten

14 14 14 14 14

DEEL B 4

5

OPERATIONELE PROCEDURES

15

VAN METEN TOT RAPPORTEREN 4.1 Activiteiten 4.2 Werkomschrijvingen van meten tot rapporteren 4.2.1 Werkomschrijvingen van meten tot rapporteren installatieniveau 4.2.2 Werkomschrijvingen van meten tot rapporteren inrichtingsniveau 4.2.3 Verwerking en rapportage 4.3 Beschrijving van middelen 4.3.1 Data Management Systeem 4.3.2 Overzicht van de gebruikte middelen VALIDATIE MEETAPPARATUUR INSPECTIES EN ONDERHOUD 5.1 Procedure validatie 5.2 Werkomschrijving validatie 5.3 Inspecties en onderhoud

Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport

15 15 18 op 18 op 18 19 22 22 22 25 25 25 26

9P0541.01/R00012/MSMIT/EBI/ISC/Nijm - iii -

Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie. Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Januari 2004

6

KWALITEITSBORGING 6.1 Interne audits 6.2 Documentenbeheer 6.3 Register van registraties

28 28 28 29

7

ORGANISATIE, TAKEN, BEVOEGDHEDEN EN COMPETENTIES

31

8

LIJST MET GEBRUIKTE AFKORTINGEN EN DEFINITIES

32

BIJLAGEN Bijlage 1: Bijlage 2: Bijlage 3: Bijlage 4: Bijlage 5: Bijlage 6: Bijlage 7:

Processchema met daarop aangegeven de plaats van de metingen Berekende onnauwkeurigheid NOx concentratiemetingen (NEN-EN 14181, QAL 1) Procedure NOx-01 ‘Bepaling, registratie en rapportage van de NOxvracht van Ketel-5’ Procedure ‘NOx-02: Vaststelling van de NOx-vracht van Ketel-5 bij ontbrekende meetgegevens’ Procedure 54.02 ‘Milieuregistratie en meting’ Procedure 16.00 ‘Audits en inspecties’ Procedure 1.20 ‘Procedure voor het beheer van de procedures en Procedure Toets datasheets (beheer van elektronische documenten’


9P0541.01/R00012/MSMIT/EBI/ISC/Nijm - iv -


Januari 2004

0

INLEIDING De lidstaten van de Europese Unie hebben afspraken gemaakt om de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) terug te dringen. Dit heeft geresulteerd in een nationaal emissieplafond per lidstaat. Voor Nederland geldt dat er in 2010 niet meer dan 260 kton NOx geëmitteerd mag worden. In het Nationaal Milieubeleidsplan (NMP4) heeft Nederland zich als doel gesteld dat er in 2010 maximaal 231 kton NOx geëmitteerd mag worden. Uit deze nationale taakstelling is een taakstelling van de industrie afgeleid van 65 kton, waarvan 10 kton van de kleinere industriële bedrijven en 55 kton als taakstelling van de bedrijven waarvoor de wet- en regelgeving in het kader van NOxemissiehandel van toepassing is. Om deze taakstelling van 55 kton te bereiken wordt in Nederland in 2005 het systeem van NOx Emissiehandel ingevoerd. Een nieuwe, nog in te stellen organisatie, de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa), zal belast worden met toezicht en handhaving op de wet- en regelgeving van NOx-emissiehandel. Bedrijven waarvoor de wet- en regelgeving van NOx Emissiehandel van toepassing is dienen een monitoringsprotocol op te stellen dat voldoet aan het Programma van Eisen NOx-monitoring (PvE). Het PvE is de norm waaraan de monitoringsprotocollen van de bedrijven moeten voldoen. Teneinde bedrijven te ondersteunen bij het opstellen van een monitoringsprotocol dat voldoet aan het PvE zijn voor een aantal, qua type en grootte, verschillende installaties zogenaamde voorbeelden van protocollen opgesteld. De onderhavige rapportage betreft een voorbeeld van een protocol dat is opgesteld voor een inrichting waar een stoomketel aanwezig is die onder klasse 1 van de verbrandingsemissies valt. In dit voorbeeld is alleen deze stoomketel uitgewerkt. Bij een compleet protocol dient de monitoring van alle installaties binnen de inrichting te worden opgenomen.


9P0541.01/R00012/MSMIT/EBI/ISC/Nijm -1-

Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie. Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend.

Januari 2004

DEEL A SYSTEEMINRICHTING 1

ALGEMENE BEDRIJFSGEGEVENS

1.1

Algemene gegevens van de inrichting Naam van de inrichting

Bedrijf A

Adres van de inrichting Contactpersoon (functie) Telefoonnummer Telefaxnummer E-mail adres Plaatsvervanger (functie) Telefoonnummer Telefaxnummer E-mailadres Vergunninghouder Eventuele gemachtigde Naam van de eigenaar van de inrichting Eventuele moedermaatschappij

1.2

Korte beschrijving van de hoofdlijnen van de bedrijfsactiviteiten binnen de inrichting Procesbeschrijving Het petrochemisch bedrijf is een sterk geïntegreerd complex van petrochemische fabrieken voor de productie van chemicaliën en kunststoffen. Het omvat in totaal 39 logistieke eenheden. De drie kraakinstallaties produceren etheen, propeen, butadieen en benzeen uit de grondstoffen nafta, propaan, butaan en condensaten. Deze basisproducten zijn de belangrijkste grondstoffen voor de andere fabrieken op het bedrijfsterrein. Van etheen worden naast twee soorten polyetheen evenals etheenoxide gemaakt, dat verder verwerkt wordt tot o.a. ethyleenglycol en polyglycolen. Samen met benzeen vormt etheen de grondstof voor ethylbenzeen dat omgezet wordt tot styreen. Van styreen worden polymeren als Styron (polystyreen), Tyril (styreen met acrylonitril) en ABS (styreen met acrylonitril en polybutadieenrubber) gemaakt. Een gedeelte van de polystyreen wordt verder verwerkt tot Styrofoam, een hard isolatieschuim. Propeen vormt met benzeen, de grondstof voor de bereiding van cumeen. Ook wordt propeen in een andere vestiging omgezet tot propyleenoxide, waarna het weer als Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport



Januari 2004

grondstof gebruikt wordt in de polyglycolenfabriek. Etheen wordt in Stade omgezet tot ethyleendichloride, om vervolgens als grondstof te dienen voor ethyleenamines. Butadieen tenslotte wordt gebruikt met styreen in de productie van latex en vindt tevens toepassing in de Styrenics Naturals fabriek (ABS productie), nadat het is omgezet tot polybutadieen. Een overzicht van de voornaamste grondstof- en productstromen wordt gegeven in figuur 1.2.1.

Energie Niet alleen wat productie betreft is er sprake van een grote mate van integratie van de fabrieken van het petrochemisch bedrijf, ook op energiegebied vindt uitwisseling van stromen plaats om tot een optimaal energiegebruik te komen. Het energieverbruik betreft elektriciteit en warmte in de vorm van stoom van verschillende energieniveaus. Een netwerk van leidingen distribueert de stoom naar de verschillende proceseenheden, daarnaast is het ook mogelijk opgewekte stoom uit het ene proces nuttig te gebruiken in een ander proces. Vanaf 1998 wordt de elektrische energie betrokken van de nieuwe en efficiëntere warmtekrachtcentrale van buiten de inrichting samen met de daar gegenereerde warmte. Dit betreft ongeveer 100 MW elektrische energie en ongeveer 450 MW warmte.




Januari 2004

POLYETHYLEEN (DOWLEX)

PROPEENOXIDE

ETHYLEEN GLYCOL

ETHEENOXIDE

Definitief rapport

Voorbeeldprotocol NOx-monitoring

POLY-GLYCOL

GLYCERINE

POLYETHYLEEN (LDPE)

ETHEEN

CONDENSAAT

BENZEEN

CUMEEN

PROPEEN

STYRENICS NATURALS

LPG

-4-

STYRENICS COMPOUNDING

S/B LATEX

BUTADIEEN

AMMONIAK

EDC

Figuur 1 : PRODUKTEN cl/ Dec. ‘97

ETHYLEEN AMINES

LOOG

Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie.

STYROFOAM

STYREEN

ETHYLBENZEEN

NAFTA

Januari 2004


ACRYLONITRIL

Samenhang inrichtingsniveau en installatieniveau De afdeling Environmental management & Permits heeft taken en verantwoordelijkheden op inrichtingsniveau. Daarnaast hebben de eigenaren van NOx-bronnen taken en verantwoordelijkheden op installatie niveau. Afhankelijk van de specifieke situatie zal per installatie of groep installaties de NOxemissie worden vastgesteld en geregistreerd. De samenhang van de protocollen ten behoeve van de NOx-emissiehandel is als volgt weergegeven:

Protocol op inrichtingsniveau Protocol op installatie-niveau (1)

Protocol op groep van installaties-niveau (4)

Protocol op installatie-niveau (2)

Protocol op groep van installaties-niveau (5)



De verzameling van het protocol op inrichtingsniveau en de protocollen op installatieniveau vormt de basis van de te rapporteren NOx-emissie en het brandstofverbruik van de inrichting. Uitgangspunt is dat het monitoringsprotocol wordt ingebed in het milieuzorgsysteem volgens ISO-14001 en EMAS. Jaarlijks zal op inrichtingsniveau gerapporteerd worden in de vorm van een Emissieverslag (EV) dat na verificatie door een geaccrediteerde instelling zal worden ingediend bij de Nederlandse Emissie-autoriteit (NEa).




Januari 2004

2

MONITORINGSMETHODIEK

2.1

Identificatie en klassenbepaling van de NOx-bronnen Binnen de inrichting zijn 74 NOx-bronnen aanwezig. Op hoofdlijnen betreft dit de volgende type installaties: • kraakfornuizen; • stoomketels; • procesfornuizen; • gasturbines; • incinerators; • fakkels. In tabel 2.1 is een overzicht gegeven van de NOx bronnen die per 1 januari 2003 binnen de inrichting aanwezig zijn. Tabel 2.1:

Aanwezige NOx-bronnen binnen de inrichting

Fabriek

Installatie

1

Thermisch

Klasse Soort

Bedrijfsvoering Emissie NOx

vermogen

t/j

MWth1 Power plant ketel 5 EB-4 + Styr-4

K5

285

1

Stoomketel

Continu

285

@@

@@

2

Procesfornuis

Continu

55

EB-4 + Styr-4

@@

@@

3

Procesfornuis

Continu

115

Ethyleen-1

@@

@@

3

Kraakfornuis

Continu

31

Ethyleen-1

@@

@@

3

Kraakfornuis

Continu

32

Ethyleen-2

@@

@@

3

Kraakfornuis (22 stuks) Continu

22 x 25 à 40

EB-3 + Styr-3

@@

@@

3

Procesfornuis (3 stuks) Continu

3 x 30

Ethyleen-1

@@

@@

3

Stoomketel

Continu

38

Ethyleen-1

@@

@@

3

Stoomketel

Continu

39

Ethyleen-1

@@

@@

3

Kraakfornuis (16 stuks) Continu

16 x 19 à 35

Ethyleen-1

@@

@@

4

Kraakfornuis

Continu

19

Ethyleen-1

@@

@@

4

Kraakfornuis

Continu

25

Aromaten-1

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

1

Ethyleen-1

@@

@@

4

Gasturbine

Continu

98

Ethyleen-2

@@

@@

4

Gasturbine

Continu

35

Aromaten-1

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

4

Lex

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

10

Butadiëen-1

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

2

Cumeen

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

2

Ethyleenoxide

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

4

Ethyleenoxide

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

1

Aromaten-2

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

6

Lex

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

10

Styrenics Naturals

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

1

Styrenics Naturals

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

1




Januari 2004

Fabriek

Installatie

1

Thermisch

Klasse Soort

Bedrijfsvoering Emissie NOx

vermogen

t/j

MWth1 Styrenics Naturals

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

1

Styrenics Naturals

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

0

Amines

@@

@@

4

Verbrandingsinstallatie Continu

6

Ethyleen-2

@@

@@

4

Procesfornuis

Continu

2

Lex

@@

@@

4

Fakkel

Continu

02

Ethyleen-1

@@

@@

4

Fakkel

Continu

82

Ethyleen-2

@@

@@

4

Fakkel

Continu

9

Latex

@@

@@

4

Verbrandingsinstallatie Continu

0

Tp LHC's

@@

@@

4

Fakkel

Continu

0

Tp Mosselbanken

@@

@@

4

Fakkel

Continu

0

Ethyleen-3

@@

@@

4

Fakkel

Continu

15

1.

@

2.

Fakkels vallen buiten het kader van emissiehandel, zie PvE §2.1

=

2

2 2 2

Weggelaten in verband met vertrouwelijkheid.

Op alle genoemde NOx-bronnen in tabel 2.1, behalve fakkels, is het BEES van toepassing. Ten behoeve van dit voorbeeld van een protocol is alleen de power plant (Ketel-5) uitgewerkt. Opgemerkt wordt dat een monitoringsprotocol dat ter goedkeuring aan de Nederlandse Emissie-autoriteit (NEa) wordt aangeboden, in principe alle NOx emitterende installaties met een vermogen van meer dan 1 MWth uitgewerkt dienen te worden.

2.2

Gebruikte bepalingsmethode en bepaling relevante parameters

2.2.1

Beschrijving van de installaties Doel van de installatie Ketel-5 voorziet gedeeltelijk in de stoombehoefte van het petrochemisch bedrijf. Tevens dient deze stoomketel als back-up in geval van het wegvallen van de stoomleverantie door de WKK van buiten de inrichting. Procescondities van de installatie Ketel-5 produceert maximaal 300 ton stoom per uur van 90 bar. De ketel is voorzien van 8 branders. Verder is de ketel is voorzien van luchtvoorverwarming en economiser. Ketel 5 is echter niet voorzien van een rookgasreiniging. Emissie vindt plaats via de schoorsteen op het fornuis op een hoogte van 60 meter. Gebruikte brandstoffen van de installatie Ketel-5 wordt op zowel gas (8 bar net) als olie gestookt. Het 8 bar net wordt gevoed met kraakgas, afkomstig van de LHC, en aardgas. De olie is afkomstig van de krakers en de Styreen-fabrieken.




Januari 2004

Normale operatie van de installatie Ketel-5 draait gemiddeld op 30-40 % van de capaciteit. Opstart, uitbedrijfname en storingen Ketel-5 wordt uit bedrijf genomen: • voor onderhoud en inspectie; • voor reparatie; • bij storingen. De uitbedrijfname duurt 4 uur, terwijl de opstart 8 uur in beslag neemt (per keer). 2.2.2

Bepaling van de NOx vracht Ketel-5 is voorzien van on-line analysers voor de concentratie van NOx (ppm, droog) en O2 (Vol%, droog). De NOx-analyser wordt 6x per jaar door de afdeling Maintenance gecalibreerd met behulp van gecertificeerde ijkgassen. De O2-meting (continu) wordt uitgevoerd op een gedroogde gasstroom (koude val). De O2-analyser wordt 6x per jaar door de afdeling Maintenance gecalibreerd met behulp van gecertificeerde ijkgassen. In de onderstaande tabel 2.2 is een overzicht gegeven van de in gebruik zijnde metingen. Een processchema met daarop aangegeven de plaats van de metingen is bijgevoegd in bijlage 1. Tabel 2.2: Installatie

Overzicht continue emissiemetingen ketel 5 Ketel 5

Methode

CEMS

Meting

TAG

NOx

@

Meetprincipe Chemilumine-

Meet

Meet

frequentie

range

Continu

centie O2

@

Paramagnetisch

Continu

Norm

Onzekerheid

Beschrijving

0 - 250

NEN-ISO

Zie handboek

Zie document

ppm

10849

analyser

@@

0 - 25 %

CAN/CSA-Z

Zie handboek

Zie document

223.2-M86

analyser

@@

meetsysteem

In de rekencomputer van het emissiemeetsysteem wordt conform het BEES de gemeten NOx concentratie omgerekend naar standaardomstandigheden en 3 procent zuurstof (3% O2, T = 273 K, p = 101 kPa, droog). Deze omrekening vindt plaats met behulp van het gemeten zuurstofgehalte. De berekening van de NOx-vracht (g/uur) wordt vervolgens volgens onderstaande methode bepaald. Deze methode is gebaseerd op het totale brandstofverbruik in MJ/uur, een omrekenfactor om de gemeten NOx-concentratie om te rekenen naar een aan het brandstof gerelateerde NOx-emissie. Voor de wijze waarop het brandstof verbruik wordt bepaald wordt verwezen naar paragraaf 2.2.3. Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport



Januari 2004

Berekening en registratie van de jaarlijkse NOx-vracht De NOx-vracht wordt op uurbasis berekend met behulp van de volgende formule: ENOx = (Fs * CNOx, s) / 1.000.000

[kg/uur]

waarin: ENOx : NOx-vracht [kg/uur]; Fs : droog rookgasdebiet onder standaardcondities en bij het referentiezuurstofgehalte [Nm3/uur]; CNOx, s : NOx-concentratie onder standaardcondities en bij het referentiezuurstofgehalte [mg/Nm3]. Fs , het droge rookgasdebiet onder standaardcondities bij het referentie-zuurstofgehalte wordt berekend met behulp van de statistische vergelijkingen voor het schatten van de stoïchiometrische droge rookgaskentallen (ontleend aan DIN 1942, versie juni 1979, zie Infomil publicatie L40, Handleiding meten van luchtemissies, november 2003): - voor gasvormige brandstof: Vst, gas = 0,199 + 0,234 * Hgas [in MJ/Nm3] - voor vloeibare brandstof: Vst, vl = 0,929 + 0,221 * Holie [in MJ/kg] waarin: • Hgas

•

Holie

Stookwaarde van het gas, dit is de uit de gassamenstelling berekende onderwaarde Ho [in MJ per Nm3 gas. De stookwaarde wordt bepaald met behulp van de tabel van de Gasunie ( referentie: Uitgave van de NV Nederlandse Gasunie 1980 tabel C1A ).De volumetrische samenstelling van het gas, ter bepaling van de stookwaarde van het gas is omschreven in paragraaf 2.2.3 Stookwaarde van de olie, dit is de uit analyse vastgestelde onderwaarde Ho [in MJ per kilogram]. Methode: ASTM D-240 (laatste uitgave in bezit van test instelling).

Fs kan vervolgens berekend worden met onderstaande formule op basis van stoïchiometrische rookgasdebiet: Fs = (C * Vst, gas + D * Vst, vl) * 20,94 / (20,94 – Os) waarin: • C •

D

•

Os

•

20,94

Gasverbruik: De uurgemiddelde hoeveelheid gas dat in Ketel-5 wordt verbruikt [in Nm3/uur] Olieverbruik: De uurgemiddelde hoeveelheid olie dat in Ketel-5 wordt verbruikt [in kilogram/uur] referentie zuurstofconcentratie [vol%] waarnaar herleiding plaatsvindt, in dit geval Os=3 vol%; zuurstofconcentratie in droge lucht [vol%]


[Nm3/uur]



Januari 2004

De gemeten NOx-concentratie, bepaald door de analyser [in ppm in droog rookgas], wordt omgerekend naar standaard condities en bij de referentie zuurstofconcentratie volgens onderstaande formule: CNOx, s = 2,054 * A * (20,94 - Os)/(20,94 – B)

[mg/Nm3]

waarin: • CNOx, s NOx-concentratie bij standaard condities en referentie zuurstofconcentratie • 2,054 de omrekening van ppm naar mg/Nm3 (voor NOx, uitgedrukt als NO2) • A NOx-Cgehalte De uurgemiddelde concentratie van NOx in het rookgas van Ketel-5 uitgedrukt in volume ppm (droog). • B O2-gehalte: De uurgemiddelde concentratie van O2 in het rookgas van Ketel-5 [in volume procenten (droog)]

2.2.3

Bepaling brandstofverbruik van de inrichting Het brandstofverbruik (gas en olie) wordt vastgesteld met behulp van flowmeters. De flowmeters worden door de leverancier geleverd met een calibratiecertificaat. De brandstofsamenstelling van het gas wordt bepaald door middel van een continu GC-/ FID analyse. De stookwaarde van het gas wordt berekend op basis van de gemeten gassamenstelling en de factoren uit tabellen van de Gasunie. Deze berekening vindt plaats met behulp van een spreadsheet waar de meetresultaten automatisch worden gekoppeld aan de bijbehorende factoren van de Gasunie. De stookwaarde van de olie wordt twee maal jaar bepaald conform de methode ASTM D-240 (laatste uitgave in bezit van test instelling). De kwaliteit van de olie is constant, zodat een hoge monstername-frequentie niet nodig is. In de onderstaande tabel 2.3 is een overzicht gegeven van de in gebruik zijnde metingen. Een processchema met daarop aangegeven de plaats van de metingen is bijgevoegd in bijlage 1.


9P0541.01/R00012/MSMIT/EBI/ISC/Nijm - 10 -


Januari 2004

Tabel 2.3: Overzicht metingen ketel 5 ten behoeve van vaststelling brandstofverbruik Installatie

Ketel 5

Meting

TAG

Meet-principe

Meet

Middeling-

Meet

frequentie

stijd

range 0-40.000

Gasflow

@@

Ultrasoon

Continu

uur

Olieflow

@@

Mass flow

Continu

uur

Onzekerheid ± 0,5%

m3/h

Beschrijving

Middelings-

meetsysteem

tijd

Maintenance

uur

manuals

0-14.000

Min. flow: ± 0,75%

Maintenance

kg/h

Norm. flow: ± 0,5%

manuals

uur

Max. flow: ± 0,25% GC / FID

@@

GC/FID

Continu

uur

Nvt.

3%

Maintenance

uur

manuals Calorische

@@

Calorimetrie

waarde

2X per

N.v.t.

Nvt.

jaar

olie

Reproduceerbaarheid:

Maintenance

± 1%

manuals

Herhaalbaar-heid: ± 0,3%

2.2.4

Onnauwkeurigheid De onzekerheid in de monitoringsmethodiek wordt bepaald door: • de nauwkeurigheid van de continu NOx-analyser: 3%; • de nauwkeurigheid van de continu O2-analyser: 3%; • de nauwkeurigheid van de continu gasflowmeter: 0,5%; • de nauwkeurigheid van de continu vloeistofflowmeter: 0,5%; • de nauwkeurigheid van de GC (samenstelling t.b.v. de stookwaarde gas): 3%; • de nauwkeurigheid van de Calorimeter (t.b.v. de stookwaarde olie): 1%. Uitgangspunt is dat deze nauwkeurigheden worden gehandhaafd door een toereikend inspectie en onderhoudsprogramma voor de analysers en meetapparatuur. Daarnaast dienen controlemetingen conform de emissieklasse te worden uitgevoerd. Onnauwkeurigheid NOx concentratiemetingen In bijlage 2 is een gedetailleerde berekening opgenomen van de nauwkeurigheid van de continue NOx concentratiemetingen. Deze berekening van de onnauwkeurigheid is gebaseerd op de norm NEN-EN 14181. Onnauwkeurigheid debiet De volumestroom in de schoorsteen wordt stoichiometrisch bepaald. Dat betekent dat de onnauwkeurigheid van de stoichiometrische debietbepaling afhankelijk is van de bovengenoemde gasflowmeter, de gassamenstelling, de olieflowmeter en de oliesamenstelling.




Januari 2004

NVT

2.2.5

Geldigheidsgebied gebruikte monitoringsmethodiek Bepaling NOx-vracht: Het meetbereik van de continue NOx-analyser is geschikt voor de gehele capaciteitsrange van de ketel. Onder de volgende omstandigheden zijn de metingen niet betrouwbaar of beschikbaar: • Tijdens het uitbedrijfnemen van Ketel-5. Ten behoeve van onderhoud, inspectie, reparatie en storingen kan ketel-5 uit bedrijf worden genomen. De monitoringsmethodiek is 4 uur voor de uitbedrijfname niet bruikbaar. • Tijdens het opstarten van Ketel-5. De monitoringsmethodiek is 8 uur na aanvang van de opstart niet bruikbaar. • Tijdens het roet blazen. De monitoringsmethodiek is gedurende deze activiteit niet bruikbaar. Dit gebeurt circa 180 keer per jaar, telkens gedurende 2 uur. Dat betekent dat over 4% van de NOx-vracht een schatting wordt gemaakt op basis van de procesgegevens voor en na het roetblazen (zie bijlage 4). • Tijdens de periode dat Ketel-5 uitbedrijf is, waarbij er geen brandstof wordt verbruikt, gedurende het aantal uren van deze situatie. In de procedure ‘NOx-02: Vaststelling van de NOx-vracht van Ketel-5’ is aangegeven op welke wijze een vervangende NOx-vracht wordt vastgesteld tijdens storingen en roeten. Deze procedure is opgenomen in bijlage 4. Registratie op plant niveau van perioden waarbij metingen niet betrouwbaar of beschikbaar zijn vindt plaats op de volgende manier: • Verslagen van storingen, uitval incidenten etc. van de monitoring apparatuur, inclusief genomen corrigerende maatregelen; • Verslagen van keurings-, onderhouds- en kalibratiewerkzaamheden; • Verslagen van controlemetingen; • Verslagen van incidenten etc. bij de procesvoering van de stookinstallatie die invloed kunnen hebben op de NOx-monitoring; • Verslagen van het bezoek van keurende en controlerende instanties; • Registratie van wijzigingen van meetapparatuur, en procedures betrekking hebbende het NOx-monitoringsprotocol. Bepaling brandstofverbruik De Flowmetingen dekken het werkgebied van de installatie. “Default” waarden Bij uitval van de monitoringsmethode wordt als defaultwaarde van de maximaal vergunde NOx-concentratie gehanteerd. Deze is 200 mg/Nm3.




Januari 2004

2.3

Onderbouwingen en beschrijvingen In de paragrafen 2.1 en 2.2 wordt verwezen naar diverse onderliggende documenten. Deze documenten zijn opgenomen in de bijlagen dan wel bij het bedrijf aanwezig.




Januari 2004

3

AFWIJKINGEN EN WIJZIGINGEN IN MONITORINGSPROTOCOL

3.1

Afwijkingen ten opzichte van de vereiste structuur Er zijn geen afwijkingen ten opzichte van de vereiste structuur.

3.2

Afwijkingen ten opzichte van de inhoudelijke eisen van het PvE Er zijn geen afwijkingen ten opzichte van de inhoudelijke eisen van het PvE.

3.3

Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie van het MP Niet van toepassing.

3.4

Melding van incidenten In de plant procedure @@ is vastgelegd dat afwijkingen en incidenten waarin het monitoringsprotocol niet voorziet binnen 5 werkdagen schriftelijk wordt gemeld bij de NEA.




Januari 2004

DEEL B OPERATIONELE PROCEDURES 4

VAN METEN TOT RAPPORTEREN In het onderhavige hoofdstuk worden alle operationele activiteiten vanaf het meten/berekenen van parameters op installatieniveau tot en met het verzenden van rapportages aan de NEa beschreven.

4.1

Activiteiten In tabel 4.1 zijn de activiteiten weergegeven om tot een emissieverslag (EV) te komen.




Januari 2004

Interne stap

Activiteit

Bepalen van de onzekerheid

4

5

6

7

4

5

6

Plantleider (calorische

Definitief rapport

PC

PC

Plantcomputer

Plantcomputer

Plantcomputer


- 16 -

Plant milieucontactpersoon



Plantleider

Plantleider

Plantleider

Plantcomputer

analysemethode 123

Calorimeter,

GC, analysemethode xyz

On-line analysers

middelen

Automatische handeling in

D

C

C

C

C

C

C

C

J (2x)

C

J(aarlijks)

in

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.3

§ 4.2

§ 4.3

§ 4.2

§ 4.3

§ 4.2

§ 4.3

§ 4.2

§ 4.3

§ 4.2

§ 4.3

manuals.

betreffende

Zie de

opgenomen

Beschrijving

Januari 2004


Procedure NOx-01

Procedure NOx-02

Procedure NOx-01

Procedure NOx-01

Procedure NOx-01

Procedure NOx-01

Procedure NOx-01

D(agelijks), M(aandelijks),

C(ontinu),

werkomschrijving

Frequentie

opgenomen in

Taken/handelingen


Registratie van dagwaarden

Registratie van uurwaarden

Berekenen van uurwaarden

Controle van meetgegevens

Plantleider

Wordt extern uitbesteed

van olie

Registreren van meetgegevens

Plantleider (calorimetrie)

Bepaling van de calorische waarde

waarde)

Lab (samenstelling)

Bepaling van de calorische waarde

Plantleider

van gas


8

3

3

7

Berekenen van dagwaarden

2

2

Uitvoeren van metingen voor NOx,

O2 en brandstofverbruiken

1

1

Verantwoordelijke

Overzicht benodigde activiteiten ten behoeve van het opstellen van een emissiejaarrapport

Activiteiten op installatieniveau

uit PVE

Stap nr.

Tabel 4.1:

Automatische handeling in

12

13

10

11

16

17

18

19

13

14

15

16

Definitief rapport


EM&P-coördinator

directie

- 17 -

PC

PC

PC

PC

PC

PC

PC

PC

PC

Procedure nhg *

Procedure nhg *

Procedure nhg *

Procedure nhg *

Procedure nhg *

Procedure nhg *

Procedure nhg *

Procedure nhg *

Procedure nhg *

J(aarlijks)

J

J

J

J

J

M

M

M

M

J

D

in

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

§ 4.2

opgenomen

Beschrijving

Januari 2004


Procedure NOx-01

Procedure NOx-01

D(agelijks),

werkomschrijving

M(aandelijks),

C(ontinu),

Frequentie

opgenomen in

Taken/handelingen



Registratie van stappen 17 en 18

het emissiejaarverslag

Goedkeuring en verzending van

EM&P-coördinator

Plantmilieucoördinator

Verificatie

EM&P-coördinator en

emissiejaarverslag

EM&P-coördinator

EM&P-coördinator

EM&P-coördinator

EM&P-coördinator

EM&P coördinator


Controle van het

Opstellen van het emissieverslag

inrichtingsniveau

Bepalen van de onzekerheid op

gegevens

Controle van gerapporteerde

Registratie op inrichtingsniveau

Berekenen op inrichtingsniveau

*: procedure moet nog worden opgesteld.

15

12

14

11

9

Activiteiten op inrichting niveau

de centrale organisatie

Rapportage van jaargegevens aan

10

PC

Controle van dagwaarden

9


Verantwoordelijke

8

Activiteit middelen

Interne stap

uit PVE

Stap nr.

4.2

Werkomschrijvingen van meten tot rapporteren De eigenaren van de NOx-bronnen meten, registreren en controleren de gegevens van de in hun eigendom zijnde NOx-bronnen. De eigenaren van NOx-bronnen rapporteren de gegevens vervolgens aan een centrale organisatie die zorg draagt voor de rapportage op inrichtingsniveau. De centrale organisatie stelt een emissieverslag op en laat dit verslag verifiëren. Daarna zorgt zij voor verzending van het emissieverslag aan de NEa. De interne stappen 1 tot en met 10 uit tabel 4.1 vinden op installatieniveau plaats, de interne stappen 11 tot en met 19 uit tabel 4.1 vinden op inrichtingsniveau plaats.

4.2.1

Werkomschrijvingen van meten tot rapporteren op installatieniveau De activiteiten die bij de uitvoering van de interne stappen 1 tot en met 10 door functionarissen uitgevoerd dienen te worden zijn beschreven in de onderstaande procedures. De betreffende procedures zijn opgenomen in de bijlage drie, vier en vijf. • • •

Bijlage 3 ‘procedure NOx-01’ ‘Bepaling, registratie en rapportage van de NOx-vracht van ketel 5’; Bijlage 4 ‘procedure NOx-02’ ‘Vaststelling van de NOx-vracht van ketel 5 bij ontbrekende meetgegevens’; Bijlage 5 ‘procedure 54.02’ ‘Milieuregistratie en meting’.

Registratie op installatieniveau van perioden waarbij metingen niet betrouwbaar of beschikbaar zijn vindt plaats op de volgende manier: • verslagen van storingen, uitval incidenten etc. van de monitoring, inclusief genomen corrigerende maatregelen; • verslagen van keurings-, onderhouds- en kalibratiewerkzaamheden; • verslagen van controlemetingen; • verslagen van incidenten etc. bij de procesvoering van de stookinstallatie die invloed kunnen hebben op de NOx-monitoring; • verslagen van het bezoek van keurende en controlerende instanties; • registratie van wijzigingen van meetapparatuur, en procedures betrekking hebbende het NOx-monitoringsprotocol. 4.2.2

Werkomschrijvingen van meten tot rapporteren op inrichtingsniveau De activiteiten die bij de uitvoering van de interne stappen 11 tot en met 19 door functionarissen uitgevoerd dienen te worden zijn beschreven in de onderstaande procedures. De betreffende procedures zijn opgenomen in bijlage drie, vier en vijf. • procedure NOx-01 “Bepaling, registratie en rapportage van de NOx-vracht van ketel 5”; • procedure NOx-02 “Vaststelling van de NOx-vracht van ketel 5 bij ontbrekende meetgegevens”; • procedure 54.02 “Milieuregistratie en meting”. Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport



Januari 2004

4.2.3

Verwerking en rapportage De rapportage vindt jaarlijks plaats uiterlijk 1 april over de gegevens van het voorafgaande jaar. Het verslag wordt geleverd als MS Word document. De jaargegevens m.b.t. de NOx-monitoring worden gerapporteerd aan: • de directie; • de plantleiders en milieucontactpersonen van de afdelingen met NOx-bronnen; • de NEA. Het rapport bevat de volgende gegevens: • definitie van de relevante parameters in het kader van de NOx-emissiehandel; • overzicht in tabelvorm van de NOx-bronnen (zie tabel 4.1); • sommatie tabel voor de inrichting met brandstofverbruik en emissie NOx • jaar van rapportage; • overzicht van incidenten en afwijkingen, inclusief maatregelen om herhaling te voorkomen. Rapportage van gegevens door de eigenaren van de NOx-bronnen aan de rapporteur van EM&P. Ten behoeve van de NOx-emissiehandel rapporteren alle afdelingen met NOx-bronnen, per installatie of groepen van installaties, de volgende gegevens: • Σ Yd = NOx in gram per jaar = Yj; • Σ Ccald = Gasverbruik in MJ/jaar = Ccalj; • Σ Dcald = Olieverbruik in MJ/jaar = Dcalj; • registratie van periodes met ontbrekende gegevens, inclusief oorzaak en vervangende gegevens. Verwerking van de gegevens vindt plaats door de rapporteur van EM&P. Deze gegevens worden vastgelegd in een spreadsheet op de PC van de rapporteur van EM&P. Naast bovengenoemde gegevens bevat de spreadsheet ook de volgende informatie: • naam van de logistieke eenheid; • naam van de NOx-bron; • naam van de rapporteur m.b.t. de NOx-bron; • rapportage jaar. In dezelfde spreadsheet worden de volgende gegevens gesommeerd: • Σ Yd = NOx in gram per jaar = Yj; • Σ Ccald = Gasverbruik in MJ/jaar = Ccalj; • Σ Dcald = Olieverbruik in MJ/jaar = Dcalj. De gegevens worden volgens de record retention policy 10 jaar bewaard. De gegevens op de PC zijn alleen toegankelijk van de rapporteur van EM&P of zijn vervanger. Een voorbeeld van de lay-out van de spreadsheet is opgenomen in tabel 4.2 Van de gegevens wordt door de afdeling I/S dagelijks een back-up gemaakt en opgeslagen.




Januari 2004

De gegevens zijn beschikbaar voor plantleiders, milieucontactpersonen, RCLT, externe en interne auditors, en de NEa. Wijzigingen. Wijzigingen van emissiedata vindt alleen plaats via de wijzigingsprocedure, waarin de wijziging en reden van de wijziging overtuigend is gegeven. Voor de wijziging is goedkeuring van de plantleider en de EM&P rapporteur nodig.




Januari 2004

NOx-bron

Logistieke

Definitief rapport

Voorbeeldprotocol NOx-monitoring - 21 -

MJ/jaar

Olieverbruik

MJ/jaar

Gram/GJ

emissie %

aangepast.

gegevens

voor 21 uur

3 storingen,

gegevens

ontbrekende

Commentaar /

Januari 2004


Nauwkeurig-heid

%

heid

Gram/GJ

Nauwkeurig-

Specifieke NOx-emissie

Specifieke NOx-

MJ/jaar

Olieverbruik


MJ/jaar

Gasverbruik

Gram/jaar

Gasverbruik


Gram/jaar

Jaar

Rapporteur

2004

2004

Jaar

NOx

Rapporteur

Naam

Naam

Gegevens van de vestiging

eenheid

Naam

Naam

NOx

Voorbeeld lay-out rapportage spreadsheet (voorbeeld)

Gegevens van de afzonderlijke installaties

Tabel 4.2

4.3

Beschrijving van middelen

4.3.1

Data Management Systeem Deze paragraaf is in dit voorbeeldprotocol niet uitgewerkt. Hiervoor wordt verwezen naar het voorbeeldprotocol ‘NOx-monitoring afvalverbranding’.

4.3.2

Overzicht van de gebruikte middelen NOx en O2 De meetgegevens NOx en 02 worden on-line gemeten met behulp van (on-line) analysers. NOx wordt gemeten door middel van chemiluminecentie. Het meten van O2 gebeurt paramagnetisch. De metingen vinden plaats in de schoorsteen (stack) met behulp van een continue emissie monitoring systeem (CEM). De NOx-meting en de O2meting worden uitgevoerd op een gedroogde gasstroom (koude val). De NOx meting vindt plaats conform de norm NEN-ISO 10849 en de O2 meting conform de norm CAN/CSA-Z 223.2-M86. Voor een gedetailleerde beschrijving van de on-line analysers wordt verwezen nar de betreffende manuals. Deze zijn op de plant in te zien. Afgasdebiet, brandstofverbruik, samenstelling en O2-gehalte in afgas Het afgasdebiet wordt bepaald aan de hand van het brandstofverbruik, de brandstofsamenstelling en het zuurstofgehalte in de afgassen. Het brandstofverbruik (gas en olie) wordt vastgesteld met behulp van flowmeters in de toevoerleiding. Voor gas gebeurt dit ultrasoon (dubbele meting) en voor olie door middel van massflow (eveneens dubbele meting). De flowmeters worden door de leverancier geleverd met een calibratiecertificaat. De brandstofsamenstelling van het gas wordt bepaald door middel van een continu GC-/ FID analyse conform bedrijf A methode xyz. De stookwaarde van het gas wordt berekend op basis van de gemeten gassamenstelling en de factoren uit tabellen van de Gasunie. Deze berekening vindt plaats met behulp van een spreadsheet waar de meetresultaten automatisch worden gekoppeld aan de bijbehorende factoren van de Gasunie. De stookwaarde van de olie wordt twee maal jaar bepaald conform de methode ASTM D-240. Een overzicht van de gebruikte middelen is weergegeven in tabel 4.3




Januari 2004

@@

@@

@@

@@

@@

O2

Gasflow

Olieflow

GC / FID

Calorische

Uur

Uur

Uur

Uur

Uur

Dag

Dag

Ccal

Dcal

F

X

Y

Yd

Dd

Definitief rapport

@@

@@

@@

@@

@@

calorische waarde

- 23 -

PC of Proces comp.

PC of Proces comp.

Procescomputer

Procescomputer

Procescomputer

Procescomputer

Procescomputer

Datasysteem

Nvt.

1995

1995

1995

1995

Bouwjaar

Kantoor

Kantoor

Controlekamer

Controlekamer

Controlekamer

Controlekamer

Milieucontact

Milieucontact

Operations

Operations

Operations

Operations

Operations

Beheerder

laboratorium

Extern

P&U

P&U

P&U

P&U

P&U

Beheerder

Controlekamer

Locatie

monster

Leiding

Leiding

Stack

Stack

Locatie


7

6

5

4

3

2

1

Methode

Nvt.

Nvt.

0-14.000 kg/h

0-40.000 m3/h

0 - 25 %

0 - 250 ppm

Meetrange


Enkele malen per jaar bepaling

gassamenstelling

continue bepaling

Berekening / bepaling


Periode

Parameter

Tabel 4.3B:

Calorimetrie

GC / FID

Mass flow

Ultrasoon

Paramagnetisch

Chemiluminecentie

Type

Registratie en rapportage

@@

NOx

waarde

Merk

Overzicht meetapparatuur

Meter

Tabel 4.3A:

Nvt.

Wobbe meter

Nvt.

Nvt.

dagelijks

Afd. I/S,

dagelijks

Afd. I/S,

dagelijks

Afd. I/S,

dagelijks

Afd. I/S,

dagelijks

Afd. I/S,

dagelijks

Afd. I/S,

dagelijks

Afd. I/S,

Januari 2004


@@

@@

@@

@@

parallelmeting

Back-up

Dubbele meting

Dubbele meting

geen

geen

Back-up bij storingen

Valideren middels

Onderhoud

laboratorium

Extern

E&I (P&U)

E&I (P&U)

E&I (P&U)

E&I (P&U)

E&I (P&U)

Onderhoud

Dag

Dag

Dag

Jaar

Jaar

Jaar

Jaar

Jaar

Jaar

Cd

Ccald

Dcald

Yj

Dj

Cj

Ccalj

Dcalj

PR

@@

@@

@@

@@

@@

@@

@@

@@

@@


16

15

14

13

12

11

10

9

8

Methode

PC

PC

PC

PC

PC

PC

PC of Proces comp.

PC of Proces comp.

PC of Proces comp.

Datasysteem

Kantoor

Kantoor

Kantoor

Kantoor

Kantoor

Kantoor

Kantoor

Kantoor

Kantoor

Locatie

Milieucontact

Milieucontact

Milieucontact

Milieucontact

Milieucontact

Milieucontact

Milieucontact

Milieucontact

Milieucontact

Beheerder

Nvt.

Nvt.

Nvt.

Nvt.

Nvt.

Nvt.

Nvt.

Nvt.

Nvt.

Onderhoud

Uur

Uur

Ccal

Dcal

Bepaling

Bepaling


Definitief rapport


Periode

Parameter

Overige informatie

- 24 -

Procescomputer

Procescomputer

Datasysteem

Controlekamer

Controlekamer

Locatie

Operations

Operations

Beheerder



2

1

Methode

Afd. I/S,

Afd. I/S,

Back-up

Afd. I/S,

Afd. I/S,

Afd. I/S,

Afd. I/S,

Afd. I/S,

Afd. I/S,

dagelijks

Afd. I/S,

dagelijks

Afd. I/S,

dagelijks

Afd. I/S,

Back-up

Januari 2004


Onderhoud

De gegevens zijn beschikbaar voor de beheerders. De daggegevens zijn ook beschikbaar voor de inen externe verificateurs.

Periode

Parameter

5

VALIDATIE MEETAPPARATUUR INSPECTIES EN ONDERHOUD

5.1

Procedure validatie Onder validatie worden verstaan: alle werkzaamheden in het kader van het ijken en herijken van meetapparatuur (calibratie), valideren van berekeningsformules en het uitvoeren van vergelijkende metingen. De berekeningen die worden gebruikt voor de vaststelling van de NOx-vracht zijn gevalideerd. Indien in berekeningen wijzigingen worden aangebracht moeten ze opnieuw worden gevalideerd. In Procedure 54.02: "Milieuregistratie en meting", zijn algemene eisen vastgelegd met betrekking tot de wijze waarop milieugegevens worden vastgelegd en geregistreerd. Calibraties De NOx-analyser (tag nr. @@) wordt 6x per jaar door de afdeling Maintenance gecalibreerd met behulp van gecertificeerde ijkgassen. De O2-analyser (tag nr. @@) wordt 6X per jaar door de afdeling Maintenance gecalibreerd met behulp van gecertificeerde ijkgassen. Flow meters worden in eerste instantie door de leverancier gekalibreerd. Tevens worden de flowmeters (tag nr.’s @@) tijdens gepland groot onderhoud opgenomen in het onderhoudsprogramma. Bij de onderhoudsafdeling is een overzicht van de meetapparatuur aanwezig alsmede het onderhoudsschema en de calibratierapporten.

5.2

Werkomschrijving validatie Op inrichtingsniveau zullen de door de eigenaren van NOx-bronnen geleverde gegevens worden gecontroleerd. Daarnaast wordt tijdens interne audits (procedure 16.00 ‘Audits en inspecties’, zie bijlage 6) steekproefsgewijs de toepassing van procedure 54.02 en de daaraan gerelateerde procedures op installatieniveau gecontroleerd.




Januari 2004

Tabel 5.1:

Validatie Frequentie

Werkwijze

Verantwoor-

Uitvoerder

Registratie

Onderhouds-

Calibratie-

afdeling

rapport

delijke Eigenaar

Calibratie

Afhankelijk van

Schriftelijke

meetapparatuur

soort

calibratieprocedure

meetapparaat

behorend bij het meetapparaat

Procedures op

Afhankelijk van

Procedure 01.20 (zie

Procedure-

inrichtingsniveau

wijzigingsvoorst

bijlage7)

commissie

Eigenaar

Veranderingst abel onder

ellen

aan de procedure

Procedures op

Afhankelijk van

Procedure-

installatieniveau

wijzigingsvoorst

commissie

Eigenaar


ellen

aan de procedure

Berekeningen

Afhankelijk van

Procedure-

wijzigingsvoorst

commissie

Eigenaar


ellen

aan de procedure

Metingen t.b.v.

Afhankelijk van

Conform BEES, PvE

Eigenaar NOx-

Geaccrediteer

verificatie,

emissieklasse

en NEN-14181

bron

de instantie

Meetrapport

calibratie en kentalbepaling

Controle en correctieve acties Afwijkingen die niet binnen de toegestane nauwkeurigheid vallen worden aan de NEa gemeld.

Op dergelijke afwijkingen wordt een 'root cause' onderzoek uitgevoerd om de oorzaak van de afwijking te vinden en acties te ondernemen om herhaling te voorkomen. Acties worden opgenomen in een elektronisch systeem (Event and Action tool). Met behulp van dit systeem wordt opvolging van acties geborgd. Tevens wordt het 'root cause' onderzoek met bijbehorende actiepunten gearchiveerd. Eventuele correcties in de systeeminrichting op basis van aanwijzing van de NEa worden doorgevoerd. Dit geldt ook voor veranderingen van gemeten waarden. De eigenaren van de meetapparatuur is verantwoordelijk voor onderhoud en calibratie. In het algemeen is onderhoud en calibratie gedelegeerd aan de interne onderhoudsafdeling. 5.3

Inspecties en onderhoud Inspecties Inspecties ten behoeve van het functioneren van monitoringsapparatuur worden uitgevoerd in lijn met pr-NEN-EN-14181 deze norm wordt in 2005 geimplementeerd.




Januari 2004

Een Inspectie bestaat uit de volgende onderdelen: • een afstemming tussen de deelnemers betreffende het doel, de onderwerpen en de te volgen werkwijze; • het eigenlijke onderzoek; • een bespreking, onmiddellijk volgend op het onderzoek, in aanwezigheid van alle deelnemers en de department leader of een door hem aangewezen vervanger. Hierbij worden vastgesteld: de gevonden afwijkingen; de hieruit voortkomende actiepunten; distributie en datum van het verslag. Het inspectie verslag bevat: • reden van de inspectie; • inspectiedatum en -onderwerp(en); • de lijst van deelnemers; • de positieve, sterke punten; • de afwijkingen en actiepunten met voor elk punt: beschrijving van de uitvoering indien nodig; datum gereed; verantwoordelijke persoon. De actiepunten worden opgenomen in het actiepunten uitvoerings - en bewakingssysteem van de afdeling. Onderhoud De eigenaren van de meetapparatuur is verantwoordelijk voor onderhoud en calibratie. In het algemeen is onderhoud en calibratie gedelegeerd aan de interne onderhoudsafdeling. Bij de onderhoudsafdeling is een overzicht van de meetapparatuur aanwezig alsmede het onderhoudsschema en de calibratierapporten.




Januari 2004

6

KWALITEITSBORGING De kwaliteitsborging vindt plaats binnen het milieuzorgsysteem volgens ISO-14001 en EMAS. Het milieuzorgsysteem is opgezet in een overkoepelend systeem voor de vestiging en deelsystemen voor operationele afdelingen. De afdeling Environmental management & Permits is eigenaar van het milieuzorgsysteem van de vestiging. De afdeling Power en Utilities is eigenaar van een deelsysteem.

6.1

Interne audits In het kader van de certificering van het milieuzorgsysteem conform ISO-14001 en EMAS, worden jaarlijks interne en externe audits gehouden. Interne audits Alle afdelingen met een milieuzorg deelsysteem en de vestiging worden jaarlijks geaudit. Het auditprogramma, vastgelegd in (documentnaam en vindplaats), is zodanig opgesteld, dat alle elementen van het milieuzorgsysteem en het monitoringsprotocol minimaal 1 keer per 3 jaar worden doorgelicht. Een aantal onderdelen worden 2 keer per 3 jaar of elk jaar doorgelicht. De opstellers van het interne auditprogramma kunnen specifieke aandachtspunten toevoegen. Voor de procedure voor auditing wordt hier verwezen naar: • Procedure 16.00 " Audits en inspecties"; • Het werkproces “Manage & Perform Audits” van bedrijf A Corporate dat te vinden is op Intranet. Externe audits Jaarlijks worden audits uitgevoerd door KPMG Certification op het milieuzorgsysteem van de vestiging en door KPMG geselecteerde afdelingen met een milieuzorg deelsysteem. Eén keer in de drie jaar vindt de audit plaats in het kader van hercertificering, in de tussenliggende jaren worden controle-audits uitgevoerd in het kader van verlenging van het certificaat. Controle van de jaargegevens De jaargegevens van de NOx-bronnen en van de inrichting worden vergeleken met gegevens van het voorgaande jaar. Verschillen groter dan 15% dienen te worden verklaard.

6.2

Documentenbeheer Het procedurebeheer is geregeld conform het milieuzorgsysteem. In procedure 1.20 ‘Procedure voor het beheer van de procedures en Procedure Toets datasheets (beheer van elektronische documenten’ (zie bijlage 7) is vastgelegd op welke wijze procedures kunnen worden gewijzigd of verwijderd en hoe het beheer van procedures is geregeld. Procedure 1.20 is ook van toepassing op de procedures behorende bij het NOxmonitoringsprotocol. Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport



Januari 2004

Reviewers van de diverse disciplines kunnen via deze procedures goedkeuring geven aan de voorgestelde wijziging. Op basis van de input van de reviewers vindt uiteindelijk goedkeuring plaats door de plantleider van de betreffende afdeling. Tot slot wordt de wijziging overlegd aan de NEa en na goedkeuring van de NEa wordt de wijziging geïmplementeerd en geregistreerd. In tabel 6.1 wordt een overzicht gegeven van de relevante, beheerde documenten. Tabel 6.1:

Documentenbeheer

Naam document

Eigenaar

Bewaarplaats

Document-

Retentie

soort NOx monitoringsprotocol

EM&P rapporteur

PC

MS Word

10 jaar

Milieucontactpersoon

PC

MS Word

10 jaar

EM&P milieucoördinator

//tnnt12/g-tn-

MS Word

10 jaar

(inrichting) NOx monitoringsprotocol (plant) Procedure 54.02 Milieuregistratie en

bnlxrc/procedures

metingen Manual NOx-analyser

Maintenance E&I (P&U)

Filekast bij de analyser

Map

Equipment life

Manual O2-analyser


Filekast bij de analyser

Map

Equipment life

Manual gas flowmeter


Filekast bij de flowmeter

Map

Equipment life

Manual olie flowmeter


Filekast bij de flowmeter

Map

Equipment life

Milieuzorgsysteem

EM&P

//tnnt12-g-tn-bnlx-rc

MS Word

10 jaar

Milieuzorgsysteem (plant)

P&U

//tnnt09-g-tn-power

MS Word

10 jaar

Dagrapport (plant)


PC

Excel

10 jaar

(inrichting)

Jaarrapport (plant)


PC

Excel

10 jaar

Jaarrapport (inrichting)

EM&P milieucoördinator

//tnnt12/g-tn-envicom/

MS Word

10 jaar

correspondentie/joop/ extern MOC procedure

6.3

Bedrijf A corporate

Intranet

Access

Register van registraties Ten behoeve van beoordelingen door controlerende instanties worden registers bijgehouden. Er zijn registers op plant niveau en op inrichting niveau. Register op installatie niveau Het register op plant niveau bevat de volgende delen: • verslagen van storingen, uitval incidenten etc. van de monitoring apparatuur, inclusief genomen corrigerende maatregelen; • verslagen van keurings-, onderhouds- en kalibratiewerkzaamheden; • verslagen van controlemetingen; • verslagen van incidenten etc. bij de procesvoering van de stookinstallatie die invloed kunnen hebben op de NOx-monitoring; • verslagen van het bezoek van keurende en controlerende instanties; Voorbeeldprotocol NOx-monitoring Definitief rapport



Januari 2004

•

registratie van wijzigingen van meetapparatuur, en procedures betrekking hebbende het NOx-monitoringsprotocol.

Register op inrichting niveau • verslagen van het bezoek van keurende en controlerende instanties; • registratie van wijzigingen van procedures betrekking hebbende het NOxmonitoringsprotocol.




Januari 2004

7

ORGANISATIE, TAKEN, BEVOEGDHEDEN EN COMPETENTIES De afdeling Power&Utilities is eigenaar van Ketel-5 en de bijbehorende meetapparatuur zoals brandstof-flowmeters, NOx-analyser en O2-analyser. Het afdelingshoofd van Power & Utilities is verantwoordelijk voor de brandstofboekhouding van de gehele vestiging, inclusief de eigen afdeling. Verder is hij verantwoordelijk voor de vaststelling, registratie en de rapportage van de NOx-emissie van de onder eigen beheer aanwezige stookinstallatie, zoals verder uitgewerkt in hoofdstuk 4. De afdeling Maintenance E&I (P&U) is bij delegatie door de afdeling Power&Utilities verantwoordelijk voor de kalibratie en het onderhoud van de brandstof-flowmeters, de NOx-analyser en de O2-analyser, zoals verder uitgewerkt in hoofdstuk 5. De milieucoördinator van de afdeling Environmental management & Permits (EM&Pcoördinator) is verantwoordelijk voor de registratie en rapportage van de NOx-emissie op inrichtingsniveau aan de overheid en de NEa, zoals verder uitgewerkt in hoofdstuk 4. De kwaliteitsborging vindt plaats binnen het milieuzorgsysteem volgens ISO-14001 en EMAS. Het milieuzorgsysteem is opgezet in een overkoepelend systeem voor de inrichting en deelsystemen voor operationele afdelingen. De afdeling Environmental management & Permits is eigenaar van het milieuzorgsysteem van de inrichting. De afdeling Power&Utilities is eigenaar van een van de deelsystemen. Door middel van inen externe audits worden het milieuzorgsysteem en de implementatie getoetst aan de standaardnormen.




Januari 2004

8

LIJST MET GEBRUIKTE AFKORTINGEN EN DEFINITIES Afkorting

Omschrijving

CEM

Continu emissie meetsysteem

PSR

Prestatienorm waaraan de NOx-uitstoot in gr.GJ

PvE

Programma van eisen Monitoringsprotocollen

LDPE

Low density polyethylene

ABS

Polymeer van acrylonitril, butadieen en styreen

MW

Megawatt

ISO

International Organization for Standardization

EMAS

Eco-Management & Audit Scheme

NEa

Nederlandse Emissieautoriteit

EV

Emissieverslag

GC

Gaschromatograaf

SME

Subject matter expert

EM&P

Environmental management & Permits

RCLT

Responsible Care Leadership Team

BEES

Besluit EmissieEisen Stookinstallaties

P&U

Power and Utilities

LHC

Light HydroCarbons

FID

Flame Ionisation Detector




Januari 2004

A COMPANY OF

Bijlage 1 Processchema met daarop aangegeven de plaats van de metingen

Schema is in verband met vertrouwelijkheid niet in dit voorbeeldprotocol opgenomen.



Definitief rapport

Januari 2004 Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie. Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

A COMPANY OF

Bijlage 2 Berekende onnauwkeurigheid NOx concentratiemetingen (NEN-EN 14181, QAL 1)



Definitief rapport


Component

NOx

Emissiegrenswaarde Eenheid

mg/Nm3

Middelingstijd

30

Vereist 95% BI

20%

Sigma 0

0,0

min mg/Nm3

Analyser Meetprincipe

chemoluminescentie

Schaalbereik Eenheid

ppm

Omrekeningsfactor van ppm naar mg/Nm3 Signaal

mA

Nulpunt

mA

Retentietijd (Rt)

s

Toets retentietijd Retentietijd/Middelingstijd

0%

Toets retentietijd

Rt geschikt voor hoogdynamische processen MinVar

Sigma nulpunt

MaxVar GemVar

Ruis

% volle schaal

0,00 mg/Nm3

Nulpuntsdrift

% volle schaal

0,00 mg/Nm3

Invloed T

%volle schaal/K

0,00 mg/Nm3

5

35

20

Invloed P

%volle schaal/kPa

0,00 mg/Nm3

98

104

101

Sigma nulpunt

0,00

mg/Nm3

Sigma span

MinVar

Ruis

0

% volle schaal

MaxVar GemVar

0,00 mg/Nm3

Concentratie kalibratiegas

ppm

Spandrift

% uitlezing

0,00 mg/Nm3

Invloed T

%uitlezing/K

0,00 mg/Nm3

5

35

20

Invloed P

%volle schaal/kPa

0,00 mg/Nm3

98

104

101

Sigma nulpunt

0,00

mg/Nm3 MinVar

Sigma AMS bij mg/Nm3

MaxVar GemVar

Invloed T

0

%uitlezing/K

0,00 mg/Nm3

5

35

20

Invloed P

0

%volle schaal/kPa

0,00 mg/Nm3

98

104

101

0

15

%

Afwijking lineariteit

% volle schaal

0,00 mg/Nm3

Onzekerheid concentratie

%

0,00 mg/Nm3

%

0,00 mg/Nm3

%

0,00 mg/Nm3

%

0,00 mg/Nm3

ijkgas Reproduceerbaarheid onder labcondities Onzekerheid t.g.v. representativiteit monstername Onzekerheid t.g.v. monsterverliezen Kruisgevoeligheid voor

CO2

CO2-concentratie

%

Afwijking NOx-concentratie

mg/Nm3

!


mg/Nm3

9P0541.01/R00012/MSMIT/EBI/ISC/Nijm - B2.1 -


Januari 2004

Kruisgevoeligheid voor

H2O

0,2

H2O-concentratie

%

Afwijking NOx-concentratie

mg/Nm3

#DIV/0! mg/Nm3

mg/Nm3

mg/Nm3

mg/Nm3

mg/Nm3

2

%

Kruisgevoeligheid voor -concentratie Afwijking NOx-concentratie Kruisgevoeligheid voor -concentratie Afwijking NOx-concentratie 1e extra onzekerheidsbron %

0,00 mg/Nm3

%

0,00 mg/Nm3

%

0,00 mg/Nm3

2e extra onzekerheidsbron 3e extra onzekerheidsbron Sigma AMS bij mg/Nm3

mg/Nm3

Toetsing BI-criterium Gecombineerd 95% BI bij mg/Nm3 Toetsingswaarde

20%

Toetsingsresultaat

*: N.B. voor de invulling van deze bijlage, zie als voorbeeld de toelichting op het Programma van Eisen




Januari 2004

Bijlage 3 Procedure “NOx-01: Bepaling, registratie en rapportage van de NOx-vracht van Ketel-5”



Definitief rapport


Procedure NOx-01: Bepaling, registratie en rapportage van de NOx-vracht van Ketel-5 1. Introductie

Ten behoeve van de NOx-emissiehandel wordt per installatie de NOx-vracht bepaald aan de hand van deze procedure. De NOx-vracht en relevante gegevens worden gerapporteerd aan EM&P, waarna rapportage naar de emissieauthoriteit plaatsvindt.

2. Doel

Vaststelling van de NOx-vracht en relevante gegevens van Ketel-5

3. Definities Item

Omschrijving

3.1 NOx-gehalte (A)

De uurgemiddelde concentratie van NOx in het rookgas, in volume ppm ( droog )

3.2 O2-gehalte (B)

De uurgemiddelde concentratie van O2 in het rookgas, in volume-% (droog)

3.3 Gasverbruik (C)

De uurgemiddelde hoeveelheid gas dat wordt verbruikt, uitgedrukt in Nm3/uur

3.4 Olieverbruik (D)

De uurgemiddelde hoeveelheid olie dat wordt verbruikt, uitgedrukt in kg/uur

3.5 Stookwaarde van het gas (Hgas)

Dit is de uit de gassamenstelling berekend stookwaarde (onderwaarde Ho) in Mj per Nm3. De samenstelling wordt m.b.v. een continu analyser bepaald.

3.6 Stookwaarde van de olie (Holie)

Dit is de uit analyse vastgestelde stookwaarde (onderwaarde Ho) in Mj per kg. De analyse frequentie is 2 maal per jaar. Op basis van proces gegevens van de afzonderlijke olie stromen en uit historische gegevens is deze frequentie vastgesteld.

4. Verantwoordelijkheden Rol/Functie

Verantwoordelijkheden

4.1 Plantleider

Het is de verantwoordelijkheid van de plantleider dat elk uur tijdens het in bedrijf zijn van Ketel-5 de uurgemiddelde waarden van: NOx-gehalte, het gasverbruik en het olieverbruik in de procescomputer wordt vastgesteld. Hierbij wordt eveneens gecontroleerd of de bedrijfsvoering binnen de randvoorwaarden heeft plaatsgevonden. Indien dit niet het geval is worden de afwijkingen geregistreerd en gerapporteerd aan de milieucontactpersoon.

4.2 Milieucontactpersoon

Het is de verantwoordelijkheid van de milieucontactpersoon om dagelijks de hoeveelheid NOx, het gasverbruik en het olieverbruik van Ketel-5 vast te stellen en te registreren in een database. Indien de bedrijfsvoering niet binnen de randvoorwaarden heeft plaatsgevonden wordt conform procedure NOx-02 ‘Vaststelling van de NOxvracht van ketel 5 bij ontbrekende meetgegevens’ (zie bijlage 4) de afwijking geregistreerd en de NOx-vracht bepaald. Het is de verantwoordelijkheid van de milieucontactpersoon om jaarlijks de hoeveelheid NOx, het gasverbruik, het olieverbruik en de PSR van Ketel-5 vast te stellen en te registreren in een database en te rapporteren aan EM&P

5. Werkwijze




Januari 2004

5.1

Berekeningen Berekening en registratie van de jaarlijkse NOx-vracht De NOx-vracht wordt op uurbasis berekend met behulp van de volgende formule: ENOx = (Fs * CNOx, s) / 1.000.000

[kg/uur]

waarin: ENOx

: NOx-vracht [kg/uur];

Fs

: droog rookgasdebiet onder standaardcondities en bij het referentiezuurstofgehalte [Nm3/uur];

CNOx, s

: NOx-concentratie onder standaardcondities en bij het referentie3

zuurstofgehalte [mg/Nm ]. Fs , het droge rookgasdebiet onder standaardcondities bij het referentie-zuurstofgehalte wordt berekend met behulp van de statistische vergelijkingen voor het schatten van de stoïchiometrische droge rookgaskentallen (ontleend aan DIN 1942, versie juni 1979, zie Infomil publicatie L40, Handleiding meten van luchtemissies, november 2003): - voor gasvormige brandstof:

Vst, gas = 0,199 + 0,234 * Hgas [in MJ/Nm3]

- voor vloeibare brandstof:

Vst, vl = 0,929 + 0,221 * Holie [in MJ/kg]

waarin: •

Hgas Stookwaarde van het gas, dit is de uit de gassamenstelling berekende 3

onderwaarde Ho [in MJ per Nm gas. De stookwaarde wordt bepaald met behulp van de tabel van de Gasunie ( referentie: Uitgave van de NV Nederlandse Gasunie 1980 tabel C1A ).De volumetrische samenstelling van het gas, ter bepaling van de stookwaarde van het gas is omschreven in paragraaf 2.2.3 •

Holie Stookwaarde van de olie, dit is de uit analyse vastgestelde onderwaarde Ho [in MJ per kilogram]. Methode: ASTM D-240 (laatste uitgave in bezit van test instelling).

Fs kan vervolgens berekend worden met onderstaande formule op basis van stoïchiometrische rookgasdebiet: Fs = (C * Vst, gas + D * Vst, vl) * 20,94 / (20,94 – Os)

[Nm3/uur]

waarin: •

C

Gasverbruik: De uurgemiddelde hoeveelheid gas dat in Ketel-5 wordt 3

verbruikt [in Nm /uur] •

D

Olieverbruik: De uurgemiddelde hoeveelheid olie dat in Ketel-5 wordt

verbruikt [in kilogram/uur] •

Os

referentie zuurstofconcentratie [vol%] waarnaar herleiding plaatsvindt, in dit

geval Os=3 vol%; •

20,94

zuurstofconcentratie in droge lucht [vol%]

De gemeten NOx-concentratie, bepaald door de analyser [in ppm in droog rookgas], wordt omgerekend naar standaard condities en bij de referentie zuurstofconcentratie volgens onderstaande formule: •

CNOx, s = 2,054 * A * (20,94 - Os)/(20,94 – B)

[mg/Nm3]

waarin: •

CNOx, s NOx-concentratie bij standaard condities en referentie zuurstofconcentratie

•

2,054 = de omrekening van ppm naar mg/Nm3 (voor NOx, uitgedrukt als NO2)

•

A= NOx-Cgehalte De uurgemiddelde concentratie van NOx in het rookgas

•

van Ketel-5 uitgedrukt in volume ppm (droog).

•

B=O2-gehalte: De uurgemiddelde concentratie van O2 in het rookgas van

•

Ketel-5 [in volume procenten (droog)]




Januari 2004

Dagelijks wordt gerapporteerd: •

NOx in gram per dag

•

Olieverbruik in kg/dag en in in MJ/dag

•

Gasverbruik in Nm3/dag en in MJ/dag

Jaarlijks wordt gerapporteerd:

5.2

•

NOx in gram per jaar

•

Olieverbruik in kg/jaar en in MJ/jaar

•

Gasverbruik in Nm3/jaar en in MJ/jaar

Registratie en opslag: De uurgegevens worden berekend en vastgelegd in de procescomputer van de afdeling P&U. De uurgegevens worden 24 uur bewaard De daggegevens worden in de PC van de Milieucontacpersoon vastgelegd. De daggegevens worden 5 jaar bewaard De jaargegevens worden in de PC van de Milieucontactpersoon vastgelegd De jaargegevens worden 5 jaar bewaard.

5.3

Wijziging van uur, dag en jaargegevens Wijziging van uur-, dag- en jaargegevens kunnen alleen plaatsvinden door de Milieu coördinator van de afdeling P&U. Deze wijzigingen worden schriftelijk vastgelegd in de jaarrapportage.

5.4

Rapportage De jaargegevens worden door de Milieucontactpersoon aan EM&P gerapporteerd. Naast de te rapporteren zoals beschreven in 5.1 worden tevens gerapporteerd:

5.5

−

Nauwkeurigheid van de PSR

−

Geregistreerde voorvallen waardoor relevante parameters voor de bepaling van de NOx-vracht ontbreken. (Zie procedure NOx-02: Vaststelling van de NOx-vracht van Ketel-5 bij ontbrekende meetgegevens).

Beschikbaarheid van de relevante parameters −

Uurgegevens: plantpersoneel

−

Daggegevens: Milieucontactpersoon, auditors, de EA

−

Jaargegevens: Milieucontactpersoon, auditors, de EA en EM&P

6. Referenties 7. Bijlagen Plant verantwoordelijke:

8. Goedkeuring

Plant SME: 9. Document Historie Datum

Verandering

12 december 2002

Geheel nieuwe procedure




Januari 2004




Januari 2004

Bijlage 4 Procedure NOx-01 “Bepaling, registratie en rapportage van de NOx-vracht van ketel 5”



Definitief rapport


Procedure NOx-02: Vaststelling van de NOx-vracht van Ketel-5 bij ontbrekende meetgegevens 1. Introductie

Ten behoeve van de NOx-emissiehandel wordt per installatie de NOx-vracht bepaald aan de hand van deze procedure. De NOx-vracht en relevante gegevens worden gerapporteerd aan EM&P, waarna rapportage naar de emissieautoriteit plaatsvindt.

2. Doel

Vaststelling van de NOx-vracht van Ketel-5 bij ontbrekende meetgegevens. Gegevens kunnen ontbreken tijdens: storingen van meetapparatuur; storingen van de uurregistratie; storingen van analyseapparatuur; tijdens “roeten” van Ketel-5.

3. Definities Item

Omschrijving

3.1 4. Verantwoordelijkheden Rol/Functie


4.1 Milieucontact-

Het is de verantwoordelijkheid van de milieucontactpersoon om een registratie bij te

persoon

houden van het ontbreken van relevante parameters voor de bepaling van de NOxvracht, inclusief tijdsduur, oorzaak en acties om herhaling te voorkomen.

5. Werkwijze 5.1

Berekening van de NOx-vracht:

5.1.1 5.1.1.1

Indien de meetapparatuur als gevolg van storingen, en roeten niet beschikbaar is, wordt voor de betreffende periode de het brandstofverbruik en de NOx-emissie berekend uit het gemiddelde van de gegevens over een gelijk aantal uren voor en een gelijk aantal uren na de betreffende periode. Voorwaarde is hierbij: de productie van stoom verloopt verder normaal. Parameters: productie, druk en temperatuur.

5.2

Registratie van voorvallen waardoor relevante parameters voor de bepaling van de NOx-vracht ontbreken. In het register (naam) worden van het voorval bijgehouden: datum, tijdstip en tijdsduur; omschrijving; corrigerende maatregel(en), indien nodig. vervangende NOx-vracht.

6. Referenties 7. Bijlagen 8. Goedkeuring

Plantverantwoordelijke: Plant

9. Document Historie Datum

Verandering

12 december 2002

Geheel nieuwe procedure




Januari 2004

Bijlage 5 Procedure 54.02 “Milieuregistratie en meting”



Definitief rapport


54.02 Milieuregistratie en meting 1. Introductie

Deze procedure geeft aan welke milieugegevens er op fabrieken en welke milieugegevens er door centrale organisaties moeten worden vastgesteld en vastgelegd.

2. Doel

Het doel van deze procedure is om te komen tot een onderbouwde vaststelling van de milieubelasting van de processen op de Site en om te komen tot een rapportage van milieugegevens volgens de richtlijnen.

3. Definities Item

Omschrijving

3.1

Milieugegevens zijn: emissies naar lucht; lozingen van afvalwater; gebruik van water: proceswater, drinkwater, condensaat; afval: de hoeveelheden per jaar verwerkt afval, zowel intern als extern, en de voorraden op 1 januari en 31 december; energieverbruik (import van elektriciteit, stoom, brandstof); energie efficiency index (energieverbruik in verhouding met productie); grond-, hulpstoffen en producten: de hoeveelheden per jaar van gebruikte grond- en hulpstoffen, de hoeveelheden per jaar van geproduceerd materiaal en de voorraden op 1 januari en 31 december; verkeer: de hoeveelheden grond- en hulpstoffen per jaar aangevoerd op de vestiging en de hoeveelheden product per jaar afgevoerd van de vestiging per auto, wagon en schip; bodem: status van de bodemsanering en de status van bodembeschermende maatregelen; geluid: geluidsbelasting van de vestiging op de vergunningspunten, conform het DGMR model; milieuincidenten: conform procedure 14.02 “OOR Milieuincidenten”; radioactieve-bronnen: radioactieve straling van de vestiging op de terreingrens; externe veiligheid: status van de implementatie van CBR-15/2 en de status van de implementatie van maatregelen betreffende de externe veiligheid;



4.1

Het is de verantwoordelijkheid van de afdelingshoofden een overzicht te hebben van de volgende milieugegevens (zie onder):

Verantwoordelijke Milieugegeven

Afdelingshoofd

EM&P

Afdeling

Site

Lucht

✔

✔

Afvalwater

✔

Waterverbruik

✔

Afval

✔

Energiegebruik

✔

Maint.

Energie-

Externe veiligheids-

coördinator

deskundige

Site

Site

EOB Site

voor ✔ ✔ ✔ ✔

Energie-efficiency

✔

index Grond-,

✔

hulpstoffen en




Januari 2004

producten Koelwater-

✔

✔

chemicaliën Verkeer

✔

Bodem

✔

Geluid

✔

Milieuincidenten

✔

✔

Milieu-

✔

✔

investeringen Verbruik Freon

✔

Radio actieve

✔

✔ ✔

✔

bonnen Externe veiligheid 4.2

✔ Het is de verantwoordelijkheid van het afdelingshoofd, de afdeling EM&P, de energiecoördinator en de Externe veiligheidsdeskundige een overzicht te hebben van de voor hen van toepassing zijnde milieugegevens: Wettelijke- en bedrijfseisen (bedrijfs)normen

4.3

Het is de verantwoordelijkheid van het afdelingshoofd, de afdeling EM&P, de energiecoördinator en de Externe veiligheidsdeskundige procedures te hebben van de voor hen van toepassing zijnde milieugegevens voor: Monsternamemethoden Bepalingsmethoden (meten, berekenen, schattingen)

4.4

Het is de verantwoordelijkheid van het afdelingshoofd, de afdeling EM&P, de energiecoördinator en de Externe veiligheidsdeskundige, op basis van milieubelasting, vergunnings- en convenantsverplichtingen en bedrijfsbeleid een overzicht te hebben van de voor hen van toepassing zijnde milieugegevens: (belangrijkste) bronnen met het daarbij behorende meeten registratieprogramma

4.5

Het is de verantwoordelijkheid van het afdelingshoofd, de afdeling EM&P, de energiecoördinator en de Externe veiligheidsdeskundige interne controles te houden op de juistheid van de van toepassing zijnde milieugegevens en gegevensverwerking. Correctie van historische gegevens moeten goed onderbouwd en gedocumenteerd worden.

4.6

Het is de verantwoordelijkheid van het afdelingshoofd, de afdeling EM&P, de energiecoördinator en de Externe veiligheidsdeskundige vast te leggen op welke wijze en met welke frequentie van de voor hen van toepassing zijnde milieugegevens worden vastgesteld, gerapporteerd en bewaard. De bewaartijd van milieugegevens is vastgelegd in de ‘Document retention guidelines’.

5. Werkwijze 5.1

Van alle metingen en registraties moet in procedures de uitvoering en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd van: Monstername; Meting of analyse; Calibratie en onderhoud van meetapparatuur; Berekening; Registratie.

5.2

Van alle meeten rekenresultaten moet de nauwkeurigheid vastgelegd worden.




Januari 2004

5.3

Op de afdeling moet een calibratie- en onderhoudsschema van meeten registratieapparatuur aanwezig zijn. Calibratie- en onderhoudswerkzaamheden aan meeten registratieapparatuur moet worden geadministreerd.

5.4

Alle milieugegevens moeten worden getoetst aan de daarop van toepassing zijnde wettelijke eisen en normen en bedrijfseisen en normen. Bij afwijkingen moeten onmiddellijk correctieve acties ondernomen worden. Meldingen van vergunningsoverschrijdingen moeten worden gedaan conform Procedure 14.02.

5.5

Alle milieugegevens moeten op een inzichtelijke wijze beschikbaar en controleerbaar zijn.

6. Referenties

ODMS, hoofdstuk 06.07 The Chemical Emission Inventory List Vergunning Wet Milieubeheer Vergunning Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren Procedure 49.20: Milieuvergunningen Vergunning Kernenergiewet EM&P afdelingsprocedure 49.2.5 Procedure 05.10: Ioniserende straling Besluit Aanwijzing Gevaarlijke Afval (BAGA) Procedure 54.04: Vaststelling en beheersing van lekverliezen GEI Manual Global Standard for Classification and reporting of Environmental Incidents. Procedure 14.02: Ongevalonderzoek en rapportage, Milieuincidenten

7. Bijlagen

Gegevens tabellen: Voor de inventarisatie van bronnen met emissie naar de lucht Voor de inventarisatie van vuurhaarden conform BEES Voor de inventarisatie van de lozingspunten voor afvalwater Voor de inventarisatie van het gebruik van koelwater-chemicaliën Voor de inventarisatie van afval op de plant Voor de inventarisatie van afval op site niveau (EOB) Voor de inventarisatie van het energieverbruik op de plant Voor de inventarisatie van grond-, hulpstoffen en producten op de plant Voor de inventarisatie van het verkeer op de plant Voor bodem, op site niveau (EM&P) Voor de inventarisatie van geluidgegevens wordt gebruik gemaakt van het DGMR computermodel (EM&P) Voor de inventarisatie van milieuincidenten en klachten op de plant Voor externe veiligheid op site niveau (EM&P) Voor externe veiligheid op site niveau (Externe veiligheidsdeskundige) Voor radioactieve bronnen op de plant Voor radioactieve bronnen op site-niveau (EM&P) Voor radioactieve bronnen op site-niveau (Maintenance) Voor het verbruik van gehalogeneerde koudemiddelen (Freon) op site niveau (maintenance)

8. Goedkeuring

EH&S verantwoordelijke

E. de Graaf

SME:

J. van Mil


Verandering

December 2002

Oude referentie naar niet bestaande procedure aangepast.

3 Aug., 2000

Procedure is geheel herzien en omgezet in nieuwe lay-out




Januari 2004

Bijlage Tabellen Voor de inventarisatie van bronnen met emissie naar de lucht zijn de volgende gegevens nodig: inventarisatie van alle bronnen, zowel puntbronnen als diffuse bronnen; per bron: Puntbron

Diffuse bron

Tank

Naam emissiepunt

✔

✔

✔

Locatie (coördinaten hor/ver)

✔

✔

✔

Hoogte

✔

✔

✔

Diameter

✔

Oppervlakte

-

Debiet Nm3/uur

✔

-

-

Temperatuur

✔

-

✔

Geëmitteerde stoffen

✔

✔

✔

Emissie in kilogram/jaar

✔

✔

✔

Voor de inventarisatie van vuurhaarden conform BEES zijn de volgende gegevens nodig: Gegevens BEES installatie: Vorig jaar

Huidig jaar

Capaciteit

MW

MW

Bezettingsgraad

%

% 3

Aardgas Andere brandstof 1

3

Nm /jaar

Nm /jaar

Naam Soort Verbruik

Ton/jaar

Ton/jaar

Zwavelgehalte

%

%

Stookwaarde Andere brandstof 2

MJ/kg

MJ/kg

Naam Soort Verbruik

Ton/jaar

Ton/jaar

Zwavelgehalte

%

%

Stookwaarde Emissiepunt

MJ/kg

MJ/kg

Volumestroom (droge lucht bij 3%

Nm /uur

zuurstof) Continu meting

3

3

Nm /uur

Ja/nee

SO2 emissie

Ja/nee

Ton/jaar

Ton/jaar

SO2 concentratie

Gram/GJ

Gram/GJ

(in droge lucht bij 3% zuurstof)

of

of 3

NOx emissie

mg/Nm

Ton/jaar

Ton/jaar


3

mg/Nm



Januari 2004

NOx concentratie (in droge lucht bij 3% zuurstof)

3

mg/Nm

mg/Nm

3

A. Voor de inventarisatie van de lozingspunten voor afvalwater zijn de volgende gegevens nodig: • inventarisatie van alle lozingspunten; • per lozingspunt: Lozings-punt ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔

Naam lozingspunt Locatie (coördinaten hor/ver) Debiet m3/uur Temperatuur Geloosde stoffen Lozing in kilogram/dag

B. Voor de inventarisatie van het gebruik van koelwaterchemicaliën zijn de volgende gegevens nodig: • Naam Plant • Naam Koeltoren • Naam koelwaterchemicaliën • Soort van toepassing (anti-corrosie, biocide, pH regelaar etc..) • Verbruik in kilogrammen per jaar C. Voor de inventarisatie van afval op de plant zijn de volgende gegevens nodig: • inventarisatie van alle afvalstromen • per afvalstroom: Naam afvalstroom Herkomst Opslaglocatie Samenstelling Gevaarlijk/niet-gevaarlijk Hoeveelheid Interne verwerking Ketel 5 Fakkel Incinerator Fornuis Regenox Biox Hoeveelheid externe verwerking Gevaarlijk/niet-gevaarlijk? Voorraad 1 januari Voorraad 31 december


Plant ✔ ✔ ✔ ✔ ✔

Energie-terugwinning

✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔

✔ ✔/✔/-



Januari 2004

D. Voor de inventarisatie van afval op site niveau (EOB) zijn de volgende gegevens nodig: Jaar van registratie Proces onafhankelijk niet-gevaarlijk afval (kilo/jaar) Extern Extern Extern

Gescheiden afgevoerd

Hergebruik / nuttige toepassing

verbranden

storten

% verpakkingsafval

% bouw- en sloopafval

Intern

Intern

Verbranden

storten

Kunststof Papier (en karton) Metalen (ferro) Metalen (nonferro) Hout Glas Textiel Steen, beton, asfalt Zand Verontreinigde grond Gft-afval Overig Tot. gescheiden afgevoerd(1) Gemengd afgevoerd (A) Jaar van registratie Proces afhankelijk niet-gevaarlijk afval (kilo/jaar) Extern Extern Extern


Hergebruik / nuttige toepassing Fosforzuur gips overig gips Slakken Plantaardig materiaal Dierlijk materiaal Afvalwaterzuiveringsslib % droge stof Kunststof Vliegas overig (katalysator, geneutraliseerd) overig.... overig.... Totaal gescheiden afgevoerd (2) Gemengd afgevoerd (B)

verbranden

…. ….


storten



Januari 2004


Extern Hergebruik / nuttige toepassing

Afgewerkte olie Oliehoudende sludges HKW-houdend afval Kunststof Oplosmiddelen Vliegas Zuren en basen Afvalwaterzuiveringsslib % droge stof Verontreinigde grond Overig gevaarlijk afval (katalisator) Overig gevaarlijk afval (accu’s lampen en batterijen) Overig gevaarlijk afval (diversen) Totaal gescheiden afgevoerd (3) Gemengd afgevoerd (C)

Jaar van registratie Gevaarlijk afval (kilo/jaar) Extern Extern verbranden

storten

Intern

Intern

Verbranden

storten

…. ….

Totaal gescheiden afgevoerd (1,2,3) Totaal gemengd afgevoerd (A, B, C)

E. Voor de inventarisatie van het energieverbruik op de plant zijn de volgende gegevens nodig: • inventarisatie van energiesoorten; • per energiesoort: Energiesoort en verbruik Stoom .. bar in ton/jaar Stoom .. bar in ton/jaar Elektriciteit in kWh/jaar Aardgas in Nm3/jaar Ander gas … in Nm3/jaar

Plant ✔ ✔ ✔ ✔ ✔

Ander gas … in Nm3/jaar Olie in ton/jaar

✔ ✔


Calorische waarde

✔

✔ ✔ 9P0541.01/R00012/MSMIT/EBI/ISC/Nijm

- B5.7 Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie. Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Januari 2004

F. Voor de inventarisatie van grond-, hulpstoffen en producten op de plant zijn de volgende gegevens nodig: • inventarisatie van alle grond-, hulpstoffen en producten • per grond- of hulpstof: • naam van de grond- of hulpstof • hoeveelheid verbruikt (ton/jaar) • voorraad per 1 januari • voorraad per 31 december • per product: • naam van het product • hoeveelheid geproduceerd (ton/jaar) • voorraad per 1 januari • voorraad per 31 december G. Voor de inventarisatie van het verkeer op de plant zijn de volgende gegevens nodig: • Hoeveelheden grond-, hulpstoffen aangevoerd naar de vestiging per modaliteit (auto, wagon, boot) • Hoeveelheden producten afgevoerd van de vestiging per modaliteit (auto, wagon, boot) H. Voor bodem zijn, op site niveau (EM&P), de volgende gegevens nodig: Zie FOI tabel Verwijdering (bodemsanering) Is/wordt inventariserend ja onderzoek (INVO) nee uitgevoerd?

Zo ja, welk deel van het totale inventariserend onderzoek is uitgevoerd?

Is/was nader onderzoek (NO) noodzakelijk?

ja Zo ja, welk deel van het totale nader nee onderzoek is uitgevoerd? nog niet Zo nee of nog niet bekend gaan naar bekend tabel .. Is/was sanering ja Zo ja, welk deel van de sanering is noodzakelijk? nee reeds uitgevoerd? nog niet bekend Verwijdering (bodembescherming) Is/wordt analyse van het ja Zo ja, voor welk deel van de risico op nee bedrijfsactiviteiten is deze analyse bodemverontreiniging uitgevoerd? uitgevoerd? Risico-analyse is bodemrisicodocument TNO uitgevoerd met: bodemrisicodocument NRB bodemrisicochecklijst anders ja Zijn nee bodembeschermende voorzieningen/ maatregelen nodig? 0-25% Voor welk deel van de 25-50% bedrijfsactiviteiten zijn 50-75% bodembeschermende 75-100% maatregelen vastgesteld? 0-25% Voor welk deel van de 25-50% bedrijfsactiviteiten zijn 50-75% de vastgestelde 75-100% bodembeschermende maatregelen uitgevoerd?


0-25% 25-50% 50-75% 75-100% 0-25% 25-50% 50-75% 75-100% 0-25% 25-50% 50-75% 75-100% 0-25% 25-50% 50-75% 75-100%



Januari 2004

I.

Voor de inventarisatie van geluidgegevens wordt gebruik gemaakt van het DGMR computermodel door EM&P. Voor geluid zijn de volgende gegevens op site-niveau nodig: Verstoring (geluid) Worden saneringsmaatregelen verwacht?

ja nee

Zo ja, welk deel van de saneringsmaatregelen is reeds uitgevoerd?

0-25% 25-50% 50-75% 75-100%

J. Voor de inventarisatie van milieuincidenten en klachten zijn op de plant de volgende gegevens nodig: • Aantal externe klachten die zijn toegewezen aan een activiteit van de inrichting; • Aantal governmental reportables; • Aantal overschrijdingen van een te rapporteren hoeveelheid • Aantal afwijkingen/overschrijdingen van een vergunningsvoorschrift • Aantal coörporate reportables cat. 1, 2 en 3; • Aantal ‘notes of violation’; • Aantal ‘compliance orders’; • Aantal boetes; • Resultaten van onderzoek en opvolging. K. Voor externe veiligheid zijn op site niveau (EM&P) de volgende gegevens nodig: CPR 15-1 en CPR 15-2 Verstoring (externe veiligheid, Post Sandoz) Is er een CPR-richtlijn (CPR 15-1 of CPR 15-2) van toepassing? Is voldaan aan de richtlijnen (CPR 15-1 of CPR 152)? Zijn hiervoor ja maatregelen nee vastgesteld?

ja nee ja nee Zo ja, welk deel van de maatregelen is reeds uitgevoerd?

0-25% 25-50% 50-75% 75-100%

L. Voor externe veiligheid zijn op site niveau (Externe veiligheidsdeskundige) de volgende gegevens nodig: Extern veiligheidsrapport Verstoring (externe veiligheid, Post Seveso) Is het bedrijf EVR plichtig?

ja nee ja nee Zo ja, welk deel van de maatregelen is reeds uitgevoerd?

Is een actueel EVR aanwezig? Zijn er op basis van het EVR voorzieningen of maatregelen nodig?

ja nee


0-25% 25-50% 50-75% 75-100%



Januari 2004

M. Voor radioactieve bronnen zijn op de plant de volgende gegevens nodig: • inventarisatie van alle radioactieve bronnen; • per bron: Lozings-punt ✔ ✔ ✔ ✔ ✔

Naam bron Locatie (coördinaten hor/ver) Toepassing van de bron Nucleide Activiteit

N. Voor radioactieve bronnen zijn op site-niveau (EM&P) de volgende gegevens nodig: • Administratie van alle radioactieve bronnen; • Vergunning krachtens de Kernenergiewet; • stralingsapparatuurbestand; • resultaten van de veegtesten; • computermodel ter berekening van de totale stralingsdosis op de terreingrens. O. Voor radioactieve bronnen zijn op site-niveau (Maintenance) de volgende gegevens nodig: • inventarisatie van alle radioactieve bronnen. P. Voor het verbruik van gehalogeneerde koudemiddelen (Freon) op site niveau (maintenance) de volgende gegevens nodig: • Naam koelinstallatie; • Naam Eigenaar (Afdeling); • Naam koudemiddel; • Verbruik in kilogrammen per jaar, op basis van netto bijvullingen.




Januari 2004

Bijlage 6 Procedure 16.00 ‘Audits en inspecties’



Definitief rapport

Januari 2004 Dit voorbeeld van een protocol dient uitsluitend ter illustratie.


1. Strekking. Deze procedure beschrijft de regels met betrekking tot het voorbereiden en uitvoeren van inspecties, het vaststellen van de actiepunten en de verslaggeving. De volgende soorten audits en inspecties met als onderwerp(en) veiligheid, schade preventie, "security", milieu, industriële hygiëne en transport vallen onder deze procedure: • Door bedrijf c.q. wetgeving voorgeschreven; • Voortvloeiend uit plannen en programma's; • Intern, door de afdeling vastgesteld. 2. Definities. 2.1. Inspectie Een inspectie is een onderzoek naar de verschillen tussen enerzijds de actuele situatie en werkwijze en anderzijds de van toepassing zijnde overheidsvoorschriften en bedrijfs richtlijnen en procedures. 2.2.

Audit Een audit is een onderzoek dat ten doel heeft inzicht te krijgen in de conditie van een organisatie of afdeling met betrekking tot het beheersen van risico's zoals letsel en schade. Opmerking: Deze procedure is van toepassing op zowel audits als inspecties. Hieronder wordt verder voor beide het woord "inspectie" gebruikt.

2.3.

Eigenaar De Eigenaar van een inspectie is de department leader of een door hem aangewezen persoon die zorgt voor de voorbereiding, uitvoering en verslaggeving van een Inspectie.

2.4.

Afwijking Met betrekking tot deze procedure is een afwijking een verschil tussen een actuele en een voorgeschreven situatie of werkwijze.

2.5.

Actiepunt Een Actiepunt is de omschrijving van een activiteit die erop gericht is een Afwijking op te heffen.

3. Doel Deze procedure stelt de normen met betrekking tot de voorbereiding, uitvoering en vaststelling van de Actiepunten van een inspectie. 4. Verantwoordelijkheid 4.1. Department leader De department leader is verantwoordelijk voor: • Het hebben en bijhouden van een inspectiejaarplan en checklijst met daarop aangegeven de data, onderwerpen en eigenaren van de Inspecties. Op het veiligheidspublicatiebord dient steeds dit bijgewerkte plan aanwezig te zijn. • Het hebben van een actiepunten uitvoerings- en bewakingssysteem.



Dit voorbeeld v an een protocol dient uitsluitend ter illustratie. Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Januari 2004

4.2.

Eigenaar De eigenaar is verantwoordelijk voor: • gedocumenteerd doel, strekking en gewenst resultaat; • algemene voorbereiding; • uitnodiging van de juiste personen; • eventuele voorbespreking met de deelnemers; • voor zover van toepassing, de beschikbaarheid van een bijgewerkte checklist; • uitvoering; • vaststellen van de actiepunten; • verslaggeving.

4.3.

Deelnemer. Elke deelnemer aan een inspectie is verantwoordelijk voor: • Het zich op de hoogte stellen van en zonodig voorbereiden op, de onderwerpen van de Inspectie • Het, in overleg met de eigenaar, te zorgen voor een vervanger in geval van afwezigheid.

5. Procedure. 5.1. Op verzoek van de eigenaar kan in de periode voorafgaand aan de Inspectie ter voorbereiding een voorbespreking gehouden worden met één of meer deelnemers. 5.2.

De toegevoegde waarde van de inspecties dient regelmatig kritisch herzien te worden. Om herhaling van actiepunten te vermijden dienen de frequentie van de Inspectie en uitvoering van Actiepunten zo goed mogelijk met elkaar in overeenstemming te zijn.

5.3.

Een inspectie bestaat uit de volgende onderdelen: • Een afstemming tussen de deelnemers betreffende het doel, de onderwerpen en de te volgen werkwijze. • Het eigenlijke onderzoek. • Een bespreking, onmiddellijk volgend op het onderzoek, in aanwezigheid van alle deelnemers en de department leader of een door hem aangewezen vervanger. Hierbij worden vastgesteld: • de gevonden afwijkingen; • de hieruit voortkomende actiepunten; • distributie en datum van het verslag.

5.4.

Het inspectie verslag bevat: • reden van de inspectie; • inspectie datum en onderwerp(en); • de lijst van deelnemers; • de positieve, sterke punten; • de afwijkingen en actiepunten met voor elk punt: • beschrijving van de uitvoering indien nodig; • datum gereed; • verantwoordelijke persoon.

5.5.

De Actiepunten worden opgenomen in het Actiepunten uitvoerings - en bewakingssysteem van de afdeling.



Dit voorbeeld v an een protocol dient uitsluitend ter illustratie. Aan dit protocol kunnen tegenover de NEa geen rechten worden ontleend

Januari 2004

Bijlage 7 Procedure 1.20 “Procedure voor het beheer van de procedures en Procedure Toets datasheets (beheer van elektronische documenten)”



Definitief rapport


01.20 Procedure voor het beheer van de procedures en Procedure Toets datasheets (beheer van elektronische documenten) De procedures en Proceduretoets datasheets zijn zo accuraat als mogelijk op het moment van uitgave. De realiteit echter leert ons dat voortdurend veranderingen plaats vinden, soms sneller dan een procedure geschreven kan worden. Daarom is het van belang een goed beheer te voeren van de procedures. Deze procedure voorziet daarin. Het introduceren, verwijderen en veranderen van procedures mag alleen plaatsvinden volgens deze procedure.

1. Introductie

De procedures zijn zowel elektronisch als gedrukt beschikbaar. Echter de elektronische versie is de officiële versie. Het elektronisch document is read-only en kan afgedrukt worden. De procedures zijn te vinden op intranet onder het hoofdstuk procedures. Proceduretoets datasheets zijn te vinden op de EH&S website. De toetsen van de verschillende procedures zijn beschikbaar op intranet. Niet voor alle procedures worden toetsen gemaakt. Dit is ter beoordeling van de Procedure eigenaar. Doel van deze procedure is vast te leggen hoe: * wijzigingen in procedures dienen plaats te vinden. * nieuwe procedures worden ingevoerd of bestaande worden verwijderd * beheer van procedures en Proceduretoets datasheets is geregeld. * om te gaan met afwijkingen van global procedures en procedures. * de relatie tussen afdelingsprocedures en is geregeld.

2. Doel

3. Definities Item

Omschrijving

3.1 Kleine wijziging

Verandering van bewoording, correctie van typefouten, etc. waarbij geen wezenlijke verandering in de toepassing van de procedure plaats vindt.

3.2 Grote wijziging

Verandering van inhoud, basis principes en berekeningen. Deze onderverdeling is gekozen om bij kleine veranderingen niet het gehele wijzigingsproces te moeten doorlopen.

3.3 Wijzigingsoverzicht

Overzicht van recente wijzigingen met een korte toelichting per gewijzigde/ nieuwe procedure. Dit overzicht is te vinden op de EH&S website en wordt verzonden met de wijzigingen van het procedure Boek.

3.4 Wijzigingsregister

Per procedure is een file aanwezig met de bij de procedure behorende afgehandelde wijzigingsformulieren en andere relevante informatie. Deze file is te vinden in: \\tnnt12\g-tn bnlx-rc\MOC procedures\Change History folder.

3.5 Wijzigingsformulier

Het Wijzigingsformulier (bijlage 1).

3.6 Proceduretoets datasheet

De procedure waarin de gegevens van een toets zijn opgenomen.

3.7 Toets

Een aantal vragen waarmee via multiple choice de kennis van een procedure wordt getoetst.

4. Verantwoordelijkheden Rol/ Functie 4.1 Initiator

Verantwoordelijkheden Elke medewerker die een verandering voorstelt. Zowel medewerkers als medewerkers van contractors die vast op het terrein werkzaam zijn. De initiator is verantwoordelijk voor volgens deze procedure wijzigingsvoorstellen in te dienen.




Januari 2004

4.2 Procedure eigenaar (s) (SME, Subject Matter Expert)

Degene die aangewezen is als eigenaar van een procedure is verantwoordelijk voor het upto-date houden van de betreffende procedure, de bijbehorende Procedure-toets datasheet De procedure kent ook een ter zake kundige (SME) die de eigenaar ondersteunt in zijn verantwoordelijkheden. Op EH&S website staat het overzicht van de Procedure eigenaren.

4.3 Procedure wijzigingsteam

De EH&S delivery leaders, de eigenaar van betreffende procedure(s) en de EH&S verantwoordelijke vormen samen het Procedure wijzigingsteam. Zij zijn verantwoordelijk voor de besluitvorming aangaande procedure beheer.

4.4 Procedure beheerder

De procedurebeheerder is verantwoordelijk voor het beheerssysteem voor procedures conform deze procedure en tevens Procedure eigenaar van deze procedure 01.20. En een regelmatige uitgave van gewijzigde procedures. Ook zorgt de Procedure beheerder bij uitgave van nieuwe procedures dat de Site Compliance Task Tool coördinator wordt geïnformeerd.

4.5 EH&S verantwoordelijke

De uiteindelijke verantwoordelijkheid voor procedures ligt bij de EH&S verantwoordelijke. Dit is de door de EH&S Reponsible Care Leader aangewezen gedelegeerde EH&S Core Leader. Deze is samen met de procedure beheerder en procedure SME verantwoordelijk is voor de goedkeuring van de procedures.

4.6 EH&S Delivery

Het is de taak van de EH&S Delivery Leader /Technician van een afdeling er zorg voor te dragen dat aangekondigde wijzigingen in de Procedures in hun organisatie kenbaar gemaakt worden. Zij worden hierover geïnformeerd door de Procedure beheerder

5. Werkwijze 5.1

Wijzigingsvoorstel : Een wijzigingsvoorstel kan betrekking hebben op: •

wijziging van bestaande procedure

•

voorstel voor een nieuwe procedure

•

voorstel tot het laten vervallen van een procedure

Hiervoor moet een standaard wijzigingsformulier worden gebruikt (Bijlage 1). Indien de wijziging een tekstueel voorstel betreft of een nieuwe procedure dan dient dit volledig als bijlage bij het formulier te worden aangeleverd. In het geval van tekstwijzigingen, herkenbaar aangebracht in de bestaande tekst. (Track Changes) 5.2

Indienen van het wijzigingsvoorstel: Het (elektronische) wijzigingsformulier met bijlage(n) wordt door de Initiator aangeboden aan de Procedure Beheerder. De Procedure Beheerder plaats de documenten in een file \\Tnnt12\G-tn-bnlx-rc\MOC Procedures\Dropbox wijzigingsvoorstellen De Procedure beheerder informeert de Procedure Eigenaar dat een wijzigingsvoorstel is ontvangen.

5.3

Behandeling van het wijzigingsvoorstel: Twee wekelijks of zo vaak als nodig bespreekt het Procedure wijzigingsteam de voorstellen die in de "Dropboxfile" geplaatst zijn. Na behandeling wordt het besluit vermeld op het Wijzigingsformulier en aan de Initiator toegestuurd. Indien een wijziging een zgn grote wijziging is wordt het voorstel gefiled in \\Tnnt12\G-tnbnlx-rc\MOC procedures\Working file\… met het nummer van de betreffende procedure Tot het doorvoeren van kleine wijzigingen kan door de Procedure Beheerder worden beslist, echter altijd in overleg met de procedure eigenaar.

5.4

Besluitvorming: Wijzigingsvoorstellen kunnen geheel of gedeeltelijk worden overgenomen en goedgekeurd door het Wijzigingsteam. Belangrijke wijzigingen dienen unaniem te worden goedgekeurd. Bij meningsverschillen besluit de Procedure beheerder (i.o.m. de eigenaar en de EH&S Verantwoordelijke). Wijzigingsvoorstellen kunnen tevens voorwaardelijk worden goedgekeurd. In een dergelijke situatie worden de nog aan te brengen wijzigingen afgehandeld door de Procedure Eigenaar en de Procedure Beheerder.




Januari 2004

Als beslissing bestaan drie mogelijkheden

5.5

1.

Afwijzing (met opgaaf van reden)

2.

Akkoord, kleine wijziging.

3.

Akkoord, grote wijziging.

Doorvoeren van de wijziging: De Procedure Beheerder zorgt voor de wijziging van de procedure. De oude tekst wordt uit procedure" folder verwijderd en de gewijzigde procedure of nieuwe procedure toegevoegd of vervallen procedures verwijderd. Ook wordt de inhoudsopgave aangepast en de ‘oud’ procedure gefiled in de ‘history file’ De procedure" folder en de Inhoudsopgave zijn direct gelinked met de EH&S website. -

Kleine wijziging. Deze aanpassingen worden binnen een week op de elektronische uitgave van de procedures toepast, en bij een volgende hard kopie uitgave verspreidt.

-

Grote wijziging. Het voorstel wordt gefiled in een file met het nummer van de betreffende procedure in \\Tnnt12\G-tn-bnlx-rc\MOC procedures\Working file\… Deze grote wijziging wordt als MOC in de MOC tool ingebracht en door de procedure beheerder bewaakt.

Indien de workingfile meer dan 3 wijzigingsvoorstellen bevat of waneer het oudste wijzigingsvoorstel ouder is dan 3 maanden dient de procedure eigenaar de betreffende MOC’s conform het MOC proces te verwerken in de betreffende procedure. De gewijzigde procedure wordt besproken in de procedure meeting en is hierna gereed voor uitgave (indien aan alle voorwaarden van de elektronische MOC tool is voldaan) door de procedure beheerder. De procedure eigenaar zorgt voor een beknopte tekst welke in het wijzigingsoverzicht kan worden opgenomen. De Procedure Eigenaar controleert de bij de procedure behorende toetsvragen en initieert zo nodig correcties en/ of aanvullingen via het wijzigingsformulier. Deze wordt direct door de Procedure Beheerder in behandeling genomen welke zorg zal dragen voor de wijzigingen in de Proceduretoets datasheet. Voor uitgave van een procedure informeert de Procedure Beheerder de Site Compliance Task Tool Coordinator over de komende wijziging in de procedures zodat deze de Site Compliance Task List indien nodig kan bijwerken. 5.6

Registratie van wijzigingen: Alle gegevens betreffende een wijziging zijn via de MOC Tool terug te vinden. Daarnaast wordt een Wijzigingsoverzicht bijgehouden waarin een overzicht wordt gegeven van de laatste wijzigingen (datum, procedure nummer, korte beschrijving van de wijziging). Dit overzicht is beschikbaar via de EH&S website en als hardkopie. Het wijzigingsoverzicht wordt bij uitgave aan de EH&S Delivery Leaders en Delivery Technicians verzonden zodat zij zorg kunnen dragen voor het informeren en eventueel trainen van de wijzigingen in hun afdeling(en).

5.7

Distributie van procedures: De laatste versie van de procedures is de elektronische versie op de EH&S website (en folder). Deze kan voor gebruik afgedrukt worden. Daarnaast wordt een losbladig procedure boek beschikbaar gesteld aan afdelingen die daarom vragen. Wijzigingen in procedures worden circa drie maandelijks of zo vaak als nodig naar de houders van het procedure boek gedistribueerd. De documenten in het procedure boek zijn "controlled".

5.8

Distributie van procedures aan contractors: De contractors hebben geen toegang tot de EH&S website. Contractors krijgen de procedures in boekvorm op dezelfde wijze als in de vorige paragraaf beschreven, echter met alleen die procedures die in het algemeen voor hen van toepassing zijn. In bijlage 2 van dit document is daarvan een overzicht.

5.9

Proceduretoets datasheet: Proceduretoets datasheets worden opgesteld en onderhouden door de betreffende




Januari 2004

Procedure Eigenaar. In de Proceduretoets datasheet wordt tenminste het volgende opgenomen: •

Het aantal vragen dat beschikbaar dient te zijn (tenminste 1,5 x het aantal dat getoetst wordt).

•

Het aantal vragen dat tijdens een toets moet worden beantwoord.

•

De score (meestal 80 %) om voor de toets te slagen.

•

De vragen.

•

Vier multiple choice antwoorden.

•

De juiste toelichtende antwoorden (deze zijn alleen beschikbaar voor de Procedure Eigenaar en de Procedure Beheerder).

•

Welke rollen (functies) de toetsen dienen uit te voeren.

•

De frequentie waarin de toetsen moeten worden uitgevoerd.

De Proceduretoets datasheets zijn beschikbaar via de EH&S website. Het aantal vragen dat per procedure getoetst wordt is minimaal 5 en maximaal 25, afhankelijk van de verbreiding en impact van de procedure. Ook kan besloten worden geen Proceduretoets datasheet op te stellen of een enkele vraag betreffende een procedure op te nemen in een algemene Proceduretoets datasheet. 5.10

De Toets: De Toetsen van de verschillende procedures zijn toegankelijk via intranet. De Departement Leader dient op basis van procedure 01.49 vast te leggen wie voor welke toetsen dient te slagen. Zo nodig kan de toets klassikaal worden afgenomen.

5.11

Documenten formaat (template): Procedures worden opgesteld volgens een standaard formaat. Zie hiervoor de bijlage 3 en bijlage 4. Voor nieuwe procedures en door te voeren grote wijzigingen dient de PIA checklist te worden gebruikt.

5.12

Procedure identificatie: procedures zijn onderverdeeld in een aantal categorieën aangeduid met een vaste serie nummers (XX.YY, X, Y = 0, 1,…,9, bijv. 02.03):

5.13

Beleid en organisatie

nummers 01.YY

Veiligheid 1

nummers 02.YY tot en met 09.YY

Veiligheid 2


Schadepreventie


Security


Distributie

nummers 48.YY

Overheid

nummers 49.YY

Industriële Hygiëne


Milieu


Afdelingsprocedures: Afdelingsprocedures afgeleid van procedures dienen op dezelfde wijze geïdentificeerd te worden. Een afdelingsprocedure afgeleid van procedure 02.00 wordt bijv. 02.00.03. En een procedure afgeleid van procedure 49.04 wordt bijv. 49.04.02.

5.14

Global procedures en richtlijnen en afwijkingen daarop: Global procedures en richtlijnen die door het grootste deel van de populatie gekend dienen te zijn, worden vertaald en in een procedure vastgesteld. Afwijkingen op Global procedures en richtlijnen worden via deze procedure (01.20) door het Procedure wijzigingsteam goedgekeurd. Zie ook onder Besluitvorming.




Januari 2004

5.15

Afwijkingen van procedures: Indien afgeweken dient te worden van een procedure moet dit in een afdelingsprocedure worden vastgelegd. Afwijkingen van procedures moeten worden goedgekeurd door de EH&S Responsible Care Leader en door de betreffende afdeling gedocumenteerd worden.

5.16

Procedure beoordeling: Elke procedure en Proceduretoets datasheet dient tenminste eens per 3 jaren te worden beoordeeld op zijn inhoud en waar nodig worden gewijzigd.

6. Referenties

PIA Checklist (pia cheklijst (nederlandse versie).dot

7. Bijlagen

1. wijzigingsformulier 2. Overzicht van procedures ter directe beschikking van contractors 3. Formaat procedures 4. Formaat Proceduretoets datasheet

8. Goedkeuring

EH&S verantwoordelijke: SME:


Verandering

Juni 2003

KW: ter VWO verwijderd, zijn nu afdelingsprocedures conform PUP

April 2003

Lijst voor contractors bijgewerkt nav uitgifte nieuwe procedures.

05 Maart 2003

Verwijzing naar oude procedure 51.03 in bijlage 2 pag 9 verwijderd

December 2002

MOC proces aangepast, PIA checklist toegevoegd Lijst voor contractors bijgewerkt nav uitgifte nieuwe procedures.

27 juni, 2002


25 Maart, 2002


18 Juni, 2001





Januari 2004

Bijlage 1 Wijzigingsformulier PROCEDURE WIJZIGINGSFORMULIER PROCEDURE NO:

WIJZIGINGSNO:

INITIATOR:

DATUM:

Voorgestelde wijziging

Reden voor wijziging

Besluit Procedure Wijzigingsteam:

Datum: Uitwerking/ goedkeuring Procedure Eigenaar

Datum: Wijziging geëffectueerd door Procedure Beheerder

Datum:




Januari 2004

Bijlage 2 Procedures die ter beschikking staan aan contractors Nummer

Omschrijving

procedure 01.10

Organisatie en communicatie

01.11

MoC procedure

01.20

Beheer procedures

01.21

Procedure use policy

01.24

Machinekaarten

01.30

Waarderen van gedrag

01.31

Sanctiebeleid aangaande verkeersovertredingen

01.32

Rookbeleid

01.33

Alcohol en drugs

01.34

Visitatie en Sanctiebeleid

01.49

EH&S trainingen

02.00

Veilig werk

02.01

Veiligheidswacht

02.02

Commissioning & Inbedrijfname van Process Systemen.

02.05

Graafwerk

02.10

Plugwerkzaamheden in warmtewisselaars

02.11

Werkzaamheden aan warmtewisselaars

02.12

Hottap, noodreparatie klembeugel injectie afsluiter

02.20

Werken aan procescontrol systemen

02.40

Kantoorveiligheid

03.00

Veilig entrée

03.01

Buitenwacht

04.00

Openen van leidingen en apparatuur

05.00

Veilig stellen algemeen

05.01

Veilig stellen elektrisch aangedreven apparatuur

05.02

Labels

05.04

Bedrijfsinstructie electrotechniek BIE

05.10

Ioniserende straling

06.00

Beveiligingen en interlocks van machines

07.00

Werken op hoogte

07.01

Middelen voor werken op hoogte

07.10

Steigerbouwvoorschriften

07.20

Hijsen

07.30

Hoge druk vloeistof reiniging

07.31

Druk Vacuum reiniging

07.40

Werkzaamheden aan analyser gebouwen

07.41

SMART instrumentatie

08.00

Vervoermiddelen en dieselaangedreven machines

08.01

Verkeersongevallen preventie

09.00

Persoonlijke beschermingsmiddelen

09.01

Safety Unit

13.01

Veiligheid, gezondheid en milieu voor derden

13.02

Poortintroductie, identiteitskaart en autotoegangsbewijs voor derden

13.03

VGM-programma voor shut-down en constructie




Januari 2004

14.01

Ongevalsonderzoek en rapportage; persoonlijk letsel

14.02

Ongevalsonderzoek en rapportage; milieuincidenten

14.03

Ongevalsonderzoek en rapportage; processafety incidenten

15.00

Testen van alarmsignalen en beveiligingen

18.01

Tijdelijke gebouwen

26.01

Procesapparatuur, beveiligingen en flexibele verbindingen

26.02

Utility aansluitingen

26.03

Brandwaternet

37.00

Noodplannen

37.01

Bedrijfsnoodplan

37.03

Maintenance emergency team

38.00

Toegangscontrole

38.01

Aan- en afvoer van materialen

45.00

Misdaad en fraude

49.23

Koelinstallaties met gehalogeneerde koudemiddelen

50.01

Arbeidshygiëne programma

51.02

Verhoogde potentiële blootstelling

51.09

Markering

52.00

Werken met asbesthoudend en keramisch vezelhoudend materiaal

52.01

Bewerken en verwerken van asbesthoudend en keramisch vezelhoudend materiaal

54.03

Afvalstoffen

54.10

Bodembescherming




Januari 2004

Bijlage 3 Template procedures

X (procedurenaam) Tekst in Block tekst, Times New Roman 11

1. Introductie 2. Doel 3. Definities Item

Omschrijving

Nummeren, niet vet

Table text , Times New Roman 11



Zie definities

5. Werkwijze Block tekst:

5.1

Times New Roman 11 of indien de lay-out er om vraagt Normal tekst 11

5.1.1 5.1.1.1 5.2 6. Referenties 7. Bijlagen 8. Goedkeuring

EH&S verantwoordelijke: SME:

Eigenaar


Verandering

1 Januari, 2000

Ruimte voor de bijlagen: Odd en Even Header en Footer verschillen.




Januari 2004

Bijlage 4 Template Toets Procedures

Datasheet voor Toets Procedure X 1. Introductie 2. Doelgroep 3. Benodigde voorkennis 4. Voorbereiding Theorie

Zelfstudie procedure X.

Praktijk

Training on the job.

Leermiddelen

5. Beoordeling

Om de toets met goed gevolg af te leggen moet voor de multiplechoice vragen een minimale score worden behaald van 80%, waarbij uit de __ beschikbare vragen een keuze van __ stuks gemaakt wordt. In geval van klassikale behandeling kunnen overeenkomstige antwoorden verkregen worden bij afdeling EH&S.

6. Geldigheidsduur

De test dient elke __ jaar te worden afgenomen.

7. Registratie

Registratie van de test zal bij voldoende resultaat voor het personeel plaatsvinden in het GHRIS (Global Human Resource Information System) en voor derden door de werkgever.

8. Vragen 1. De vragen 2. De vragen en de multiple-choice antwoorden 9. Document Historie Datum

Verandering




Januari 2004

Voorbeeld van een monitoringsprotocol NOxemissie. Uitwerking voor een stoomketel (klasse 1)

Recommend Documents