De arbeidsdeskundige, een deel van een keten “Tά εξήϛ αει τόιϛ προηγηοσαμενοιϛ οικειωϛ επιγινεται” “Wat volgt staat altijd in verband met wat eraan voorafging” Marcus Aurelius, 121-180 na Chr.
Hoe gaat een arbeidsdeskundige te werk • Hypothetische carrière • Andere passende arbeid • Huishoudelijke hulpbehoefte/zorgbehoefte
Onweerlegbaar bewijs ! • Goede arbeidsdeskundigen beschikken over lomp boerenverstand • Belgen hebben van nature lomp boerenverstand Conclusie Goede arbeidsdeskundigen zijn Belgisch!
Hypothetische carrière zonder ongeval • Wat weet men van vóór het letsel: opleiding, arbeidsverleden, affiniteiten • Wat zegt het slachtoffer hoe het zou zijn verlopen en wat zijn de argumenten • Wat zegt de opleiding, werkgever? Wat blijkt uit de functioneringsverslagen? Bezoek werkgever? • Wat zeggen de statistische gegevens?
Voorbeeld: lucht- en ruimtevaarttechniek • 5 VWO, profiel natuur en techniek • Cijfers in 4 VWO: 5,5 wiskunde, 5,2 scheikunde • Carrièreperspectief slachtoffer: Lucht- en Ruimtevaarttechniek aan TU Delft • Hoe reëel is dat perspectief? Wie behaalt dat? Wat is reëel als je het niet haalt? Wat verdien je? • Wat zijn de beroepen, wat verdien je?
Hoe aanpakken? • Gesprek ouders/slachtoffer; Cito-toets • Gesprek klassementor/leraar natuurkunde • Gegevens TU Delft/ Platform Bèta Techn: toelatingseisen, voorspellende waarde van cijfers vwo voor slagen studie, cijfers over uitval in studies, totale studieduur, switch naar welke studies
Voorbeelden van uitkomsten Schoolverlatersonderzoek Studie Lucht- en Ruimtevaarttechniek. Bron CHOI Vorm van de studie
voltijd
Brutoloon
€ 2.805
Zoektijd in maanden
2
Baan (%)
100
Doorleren (%)
0
Vaste baan (%)
59
Voltijdbaan (%)
100
Baan op niveau (%)
70
Goede aansluiting arbeidsmarkt (%)
89
Tevredenheid studiekeuze(%)
88
Studenten, vwo, TU Delft Afgestudeerd 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
64% 62% 63 % 63 % 66% 62% 64% 63 % 66% 62% 61% 56% 54% 43% 25 % 9% 1%
Nog studerend 0% 0% 0% 0% 0% 1% 1% 1% 2% 3% 2% 6% 12% 20% 40% 59% 68%
Totaal
Uitval
64% 62% 63 % 63 % 66% 63 % 65% 64% 68% 65% 63 % 62% 66% 63% 65% 68% 69%
36% 38 % 37% 37% 34% 37% 35% 36% 32 % 35% 37% 38 % 34% 37% 35% 32 % 31%
Resultaat onderzoek • De vooropleiding, de rapportcijfers staan niet een opleiding aan de TU in de weg • Er is veel uitval, eerste jaar is saai • De studie wordt door 55% in 7 j.afgerond • Het beroepsperspectief na de studie is ronduit prachtig: kans op baan, carrière, inkomen • Bij uitval in deze studie wordt gekozen voor ander Wo of hbo-opleiding techniek. Ook deze beroepsperspectieven zijn goed.
Voorbeeld: bijrijder Bavaria • Ongeval 2000 • Opleiding en arbeidsverleden vaag: 1 dag bijrijder Bavaria, daarvóór enige tijd in bouw gewerkt • Mening slachtoffer over hypothetische carrière: als bouwvakker fulltime aan de slag en opbouw verdere loopbaan
Vragen • • • • • •
Zoek opleiding en arbeidsverleden uit Zoek het functioneren uit in vorige banen Carrière zonder ongeval Geschikt voor werk als metselaar/bijrijder? Andere passende arbeid Huishoudelijke hulp en hulp in doe-het-zelf activiteiten
Onderzoek opleiding/arbeidsverleden • Geen herinnering aan opleiding: - basisonderwijs en 1 jaar lts - metselaar CVV, geen diploma • Arbeidservaring: - allerlei - in de bouw, net als vader die er tot zijn 57ste heeft gewerkt
Wat doen? • School: naam basisschool was het enige • Opgezocht en toestemming gevraagd om contact op te nemen • ROC: status opleiding CVV • Sociale dienst: toestemming gevraagd om contact op te nemen • UWV: arbeidsverleden uitgezocht • Gegevens uit dagloonrapport bij advocaat
Resultaat onderzoek • School: SMOK of cluster 4: betrokkene is kwetsbare jongen, faalangstig. • CVV-opleiding: niveau 1 a 2, bouwplaatsassistent, opperen • Arbeidsverleden: bij uitzendbureaus, afgewisseld met WW; 1,5 jaar in bouw gewerkt samen met vader bij zelfde werkgever • Bouwbedrijf failliet: niet opnieuw sollicitatie in bouw in goede economische periode
Hypothetische carrière • Stabiele carrière als metselaar weinig waarschijnlijk: niet gekozen voor bouw bij veel werkgelegenheid, nooit lang ergens gewerkt, geen mogelijkheden om zich verder op te werken • Maximaal niveau metselaar II volgens cao • Eenvoudige routinematige arbeid, mogelijk afgewisseld met periodes WW •
Gevolgen voor passend werk • Beroepen met fysieke belasting niet meer mogelijk. Rekening houden met kwetsbare persoonlijkheid. • Dom en handig! • Voorbeelden, mits stevige en persoonlijke begeleiding en goed uitzoeken eisen: verkoopmedewerker tankstation, lopende band werk, heftruckchauffeur, postbesteller, koerier? Salaris: minimumloon + 10%
Concrete re-integratie • Sociale dienst heeft gefaald. Niet verdiept in de persoon en zijn kwetsbaarheid, slordige rapporten! • Betrokkene is jong, kan zelf nog keuzes maken. Moet hierin geholpen worden • Betrokkene: motivatie en inzet nodig • Begeleider: rekening houden met kwetsbare persoonlijkheid en beperkingen
Passende arbeid: analyse persoon • Opleiding/arbeidsverleden • Competenties: een geïntegreerd geheel van kennis en inzicht, vaardigheden en attitudes. Het is het vermogen om beroepstaken die essentieel zijn voor een functie/rol adequaat te verrichten. • Niveau van werken: zelfstandigheid, verantwoordelijkheid, vakmanschap
Passende arbeid: analyse functie • Wat zijn de taken/werkzaamheden? • Wat zijn de belastingaspecten of specifieke kenmerken. Bijvoorbeeld geen 9 to 5 job, hands on mentaliteit, pro actief, flexibel? • Wat wordt aan persoonseisen gevraagd?
Passende arbeid: arbeidsmarkt • Hoe is de arbeidsmarkt voor die functie in een bepaalde omgeving? • Wat is nodig om intrede op arbeidsmarkt te maken: - aanvullende scholing? - ervaring opdoen? - begeleiding?
• Wat hindert de concrete re-integratie? - leeftijd? thuissituatie? beleving klachten?
Huishoudelijke hulp en zorgbehoefte • • • • •
In kaart brengen gezinssituatie In kaart brengen woning In kaart brengen normen Githa-berekening Vergelijking belasting-belastbaarheid
Tijdsbesteding huishouden en zorg Alleenverdieners
1 ½ klein
1 ½ groot
Dubbelverdieners
Man
17,3
19,3
20,5
19,4
Vrouw
68,4
62,5
47,9
29,4
Aandeel vrouw in taken huishouding In %
Alleenverdieners
1 ½ verdieners
Dubbelverdieners
Wassen en strijken
98%
93%
85%
Schoonmaken
93%
84%
70%
Kinderen verzorgen
76%
72%
80%
Kinderen halen/ brengen
84%
74%
45%
Klussen in/om huis
44%
43%
34%
Githa • • • • • • • • • • • • • •
Samenstelling huishouden Type huishouding : stel zonder/met thuiswonende kinderen Positie van betrokkene in het huishouden : Partner/hoofdkostwinner Persoonsgegevens geslacht leeftijd opleiding uren betaald werk Hoofdkostwinner Man 38 mbo 50 Partner Vrouw 36 mavo,ulo 40 Gegevens huishouden Netto inkomen per maand: Stedelijkheid woonadres: landelijk/stedelijk/overgangsgebied Woningtype: twee onder één kap/rij/ boerderdij/villa 1 of meer Auto's aanwezig: Wasdroger/vaatwasser/magnetron aanwezig: Zelf kleding herstellen: Huisdieren (honden, katten, overig) aanwezig:
Githa • • • • • • • • • • • • • • • • • •
uren huishouden 4 weken Activiteiten Bruto Uit% Netto Categorie 1: Zorg voor voeding Bereiding van de broodmaaltijd 10.0 10.0 Bereiding van de warme maaltijd 20.0 20.0 Tafel dekken / tafel afruimen 6.6 6.6 Afwassen 7.9 7.9 Categorie 2: Zorg voor de woning Stoffen, klamvochtig/nat afnemen 4.5 25 3.4 Stofzuigen/stofwissen 2.2 25 1.7 Dweilen 0.4 50 0.2 Sanitaire ruimten schoonmaken 1.5 75 0.4 Bedden opmaken 1.0 1.0 Bedden verschonen 1.0 1.0 Huisdieren verzorgen Kamerplanten verzorgen 1.4 1.4 Onderhoudskarweitjes buiten 5.6 5.6 Ramen wassen 1.7 100 Overige schoonmaakactiviteiten 6.2 50 3.1
|uren betrokkene 4 weken | Netto AD | |7.0 8.0 |14.1 16.0 | 3.3 5.3 | 5.6 6.3 | | 2.2 3.4 | 1.1 1.7 | 0.1 0.3 | 0.3 0.4 | 0.8 1.0 |0.8 1.0 | | 1.3 1.4 | 1.8 | 2.3
4.4
Zorgbehoefte berekenen • Gesprek: globale dagindeling, globaal woning (met aanpassingen). Mening verzorgers over knelpunten • Dagboek bijhouden • PGB en overige toekenningen nakijken • Wat betaalt men aan professionals? • Analyse dagboek • Vergelijking tijden met CIZ-indicatie
Voorbeeld: man heeft permanent toezicht nodig • Man heeft hersenletsel en fysieke problemen • Indicatie Functie
Klasse
Aantal uren
Budget 2011
Persoonlijke verzorging
8
20-24,9
€ 32.773
Begeleiding individueel
2
2-3,9
€ 5.773
Begeleiding in groep
6
6 dagdelen
In natura
Verblijf tijdelijk
1
1 etmaal
In natura
Analyse dagboek • dagelijks 08.00- 09.00: uit bed helpen, hulp bij douchen/kleden, eventueel klysma • dagelijks 9.00: medicijnen geven, circa 5 minuten • dagen van sporten: helpen bij een wasje van betrokkene, aan/uitkleden, circa 0,5 uur • dagelijks: zo nodig enige beperkte hulp tijdens de maaltijden of het aanreiken van brood bij het ontbijt of bij toiletgang. Ca 1 uur • dagelijks: om 22.00 uur of later: hulp bij naar bed gaan, hulp bij medicijnen geven, circa 0,5 uur • Totaal: ca 3 a 3,5 uren x 7 dagen = 21 a 24,5 uren. Dit blijft binnen het budget van het PGB
Vervolg analyse dagboek Gezamel activit/ begeleid/toezicht
Huish activit./ begeleid/toezicht
Puur begeleiding
Puur toezicht
Koffie drinken samen
Tafel dekken/ afruimen
Krant lezen ochtend 1 uur x 6 dagen
Middagrust betrokkene
Op bezoek familie
Maaltijden bereid.
Sportschool deels 0,5 uur x 3 dagen
Na 22.00 uur, betrok in bed
Bezoek van collega’s
Keuken opruimen/ vaat verzorgen
Memory/I pad 2,5 uren per dag
Betrokkene kijkt alleen TV
Samen maaltijd
schoonmaken
Knijpkat, 0,5 uur dag
Sportschool deels
Dochter wegbrengen/ophalen
Bezoek artsen, ther. zh, 9x per jaar
Op visite
Bed verschonen
Toilet nacht 6x 5 min.
Samen in tuin
Appeltaart bakken
TV kijken samen
Was strijken/ bood -schappen doen/ tuinwerk
Andere analyse dagboek Pers. verz verpleg
dagel
Schooldagen
Thuis/ bij vader
Totaal min dag
Totaal uren wk
Wassen/baden
40
40 4,7
Aan/uitkleden
40
40 4,7
In/uit bed
20
20 2,3
Houd. wisselen bed/stoel/fysiomat
2 x 50
5 x 80
500:7= 71,4 8,3
verschonen
2 x 20
5 x 50
290:7 = 41,4 4,8
Eten/drinken/sonde voeding medicatie Spalken, huid beh Totaal
105
105 12,3
5
35 0,6
10
70 1,2
220
140
650
332,9 28,8
Totaal berekening Activiteiten
Per week in uren
Per jaar in uren
Persoonl. Verzorging en verpleging
38,8
2017,6
Begeleiding
14,3
743,6
3,0
156
56,1
2.917,2
Overige activiteiten Totaal
•Wat is het verschil met de uren van het PGB? Hoe is dat bij het vorderen van de leeftijd van het kind? •Hoeveel wordt betaald aan professionals? Tarief particuliere bureaus? •Wat is het verschil met het bedrag wat is toegekend? •Wat kost permanent toezicht?
Ter afsluiting • Onafhankelijk, onpartijdig wat is dat? • Feiten/meningen laten controleren • Je laten leiden door onderzoek en niet door : ik geloof je of ik geloof je niet • Verwachtingen managen: begrip hebben, je verdiepen in het slachtoffer en de situatie leidt vaak tot het gevoel dat je overtuigd bent van de mening van het slachtoffer