Een ontdekkingstocht met verschillende opdrachten ligt voor je. Voor elk bezoek een ander thema. Zo raak je nooit uitgekeken.
Concept en uitwerking: Jet de Kort, freelance medewerker Middelheimmuseum - realisatie: Jet de Kort in samenwerking met Nicole Schellekens Grafische vormgeving: Nicole Schellekens - foto’s detailkaartjes: Marleen Peeters - foto’s cover + puzzels: © Michel Wuyts & Bart Huysmans Verhaal Muzzzé: Saskia Reusens - Eindredactie: Greet Stappaerts - publiekswerking Middelheimmuseum.
H
allo! Ik ben Muzzzé. Ik ben een bijtje.
De grote mensen hebben het museumspel naar mij genoemd... omdat ik het zo heerlijk vind om op deze manier telkens weer nieuwe dingen te ontdekken! En daar ben ik echt wel wat trots op. Ik woon hier in het park, in een bijenkorf heel hoog in de hoogste boom. ’t Is hier echt super! Ik heb een reuzegrote tuin, om jaloers op te zijn. En er is hier altijd wat te zien en te beleven, je vindt me dus niet vaak thuis. Ik ontdek in het park altijd weer iets nieuws. Ik zie steeds nieuwe gezichten: oude mensen, jonge mensen, dikke, dunne, kromme, rechte... en ook véééél kinderen!
Enne, dit is August, zo heet mijn held. Hij is een kunstenaar. August maakt beelden, die grote, logge dingen hier in het park. Hij kent er werkelijk alles van, en is altijd blij als hij er mij over kan vertellen. Elke dag breng ik een bezoekje aan zijn atelier. Ik nestel me op zijn neus of zet me op een steen terwijl August werkt en spannende verhalen vertelt over zijn beelden...
Eventjes overlopen...
August en ik hebben in het park, vijf -oude en nieuwe- beelden voor jullie uitgekozen. Elk beeld heeft een eigen taal. Benieuwd of je het kunt lezen. Hieronder vind je een overzichtje van de opdrachten die je helpen net zo slim te worden als August enne ... als mij natuurlijk p. 2 - 3
1 Leegte opdracht k e o Z 2 kijken r e t e B 3 4 Materiaal Je leer
p. 5
. tje kennen
e a a l e en b e t het them
le opdrach
l ar d oe je a beeld A. Da
ten.
t met p. 5 en. Je begin d l e e b e d zoek naar en lden. Je gaat op etailkaart lgen de bee d o v e d 4 e ia d v r e j vo o tdek Herhaal dit p. 6 ken. Dit o n n e d u o z t h ic z e t p eers ar dan je o a en. k l e in s r e material d an d e n s e l m il o h s sc it r z lerlei ve Een beeld e zitten al j t r e f f o p. 7 k d... In het l e e b t e h o ed o p heeft invl l a ia r e t a Het m ens... vergelijk e n e p. 6 g e e w , Betast hierover. p. 8- 9 Lees meer
eer? m t a w g a a en. deze beeld Weet je gr
5 mening n e g i e e j 6 Geef 7 Tot slot
p.6
over e weetjes t s k u e l e d Lees
Heb je alle
P. 10 - 11
an h eb b en
tdekt, d beelden o n
1
n. opdrachte e k u e l t a we nog w
W
“
at nu, August, zit de mot in je beeld?”
“Hoezo?” vraagt August verontwaardigd. “Er zitten gaatjes in!” roept Muzzzé. Muzzzé wijst naar een groot, bronzen beeld waar allemaal kleine gaatjes in zitten. “Gekkerd!” lacht August. “Dat is de bedoeling!” “Kijk maar eens door de gaatjes. Wat zie je?” Muzzzé piept door het kunstwerk. “t Is hol vanbinnen. Leeg.” “‘Goed gezien. Eigenlijk is dit beeld een soort omhulsel. Binnenin is het leeg. De buitenkant, het beeld zelf dus, noemt men het volume. Zo wordt de leegte een deel van het beeld, precies zoals hier.” August wijst naar een groot, aluminium beeld. “Vlieg maar eens rond dit beeld. Valt je niks op?” Muzzzé doet wat August hem vraagt. “Ik kan er langs alle kanten doorheen kijken. Het ziet er ook telkens verschillend uit.”
“Valt je niks anders op?” vraagt August. “Let eens op de vormen van de lege ruimten in het beeld. Dat zijn driehoeken, zie je dat?” Muzzzé ziet het nu ook. “Cool! Ik zie driehoeken, maar eigenlijk is dat gewoon lucht.”
2
“Inderdaad” zegt August. “En zo zie je dat de lege stukken in het beeld net zo belangrijk zijn als het beeld zelf.” “Daar zal ik aan denken, als mam mij nog eens een leeghoofd noemt” lacht Muzzzé.
Yesss, dat lijkt me spannend. Lege vormen ontdekken. Heb je er zin in? Hier is al een eerste opdracht: Teken een lege sokkel. Dat kan bv. een rechthoek zijn. Teken er zelf een beeld bovenop. Draai nu het gegeven om: teken eerst een beeld, teken de lege sokkel er bovenop.
Hé, gaan jullie mee op ontdekkingstocht? August heeft mij alvast reuze nieuwsgierig gemaakt. Vergeet niet nog even de museumregels door te nemen. (Kijk maar op het rek.) Daarna kunnen we samen ongestoord op stap, om de beelden rond het thema ‘leegte’ te ontdekken...
3
Oh ja... August en ik hebben heel hard gewerkt Voor elk beeld een reeks woordenkaarten
om dit koffertje voor jullie te maken... Willen jullie ons helpen? Tracht het dan onderweg zo mooi en proper mogelijk te houden!!!!
Verschillende materialen
Voor elk beeld een puzzel Voor elk beeld een reeks detailkaarten Elk thema heeft een kleur. Voor ‘leegte’ is dat blauw. Deze kleur vind je terug bij de gekozen beelden op het titelbordje.
4
Zoekopdracht Start met je ontdekkingstocht en ga op zoek naar beeld A . De plattegrond (zie achterflap) helpt je alvast in de goede richting. Zoek het juiste beeld met de puzzel of de woordenkaarten. 1/ Hou je het graag eenvoudig?
2/ Maak je het graag wat moeilijker?
Maak dan de puzzel A
Hou dan de puzzel voor later en
Van elk beeld (van beeld A tot en met E)
A
ga op zoek naar beeld A
A A
heb je 9 puzzelstukjes. A
A
A A
aan de hand van de woordenkaarten A
A
Heb je een ander beeld gevonden? Dit hoeft niet fout te zijn... Leg eens uit waarom je dit beeld gekozen hebt. A
Heb je het beeld gevonden? PROFICIAT! Nu is het tijd om het beeld eens echt goed te beKIJKen... August en ik hebben foto’s van stukjes van de beelden genomen. Kan jij deze beelden terugvinden in het park?
Beter kijken Neem de detailkaartjes van het beeld
A waar je bij staat. Vorm enkele kleine groepjes.
Elk groepje krijgt een kaart. Kan je het detail terug vinden?
5
Oh ja... in de beelden zie je openingen. Vaak hebben die een vorm. Kan jij ontdekken welke?
Materiaal
Op de pagina hiernaast vind je hierover meer informatie!
“Kijk eens goed rond in het park” zegt August op een dag. “Niet alle beelden zijn uit steen gemaakt, zie je dat?” Ik fladder van beeld naar beeld. “Ik zie het” zeg ik. “Sommige beelden zijn uit ijzer of uit steen gemaakt.” ’‘Of uit brons”
vult August aan. “Zo is elk beeld weer anders: een stenen beeld ziet er helemaal anders uit dan een beeld in brons.”
Weet je graag wat meer? “Over al die beelden valt natuurlijk nog heel wat meer te vertellen” zegt August. “De leukste dingen heb ik opgeschreven. Die vind je wat verder in het boek op p. 8 & 9. Misschien vertelt je juf of meester er wat meer over!”
Geef je eigen mening Wat vind je nu van dit eerste beeld?
Als jij dit boek kon openslaan, welke tekeningen zou je er in willen zien? Laten we dan nu op zoek gaan naar de andere beelden op het grondplan. Zet je zoektocht voort naar beeld B (en later C & D & E) en herhaal de opdrachten bij elk beeld...
6
Beeld A
Beeld B
Beeld C
Beeld D
Beeld E
Pablo Gargallo
Pierre Heyvaert
BRONS
ALUMINIUM
Isa Genzken EPOXYHARS
Tony Cragg BRONS
Didier Vermeiren BRONS
EPOXYHARS
BRONS
n kan er ook i e J . k r e t s Brons is heel Cragg maakt y n o T r a a n e t ns boren. De ku maakt zo een n e s n o r b t e h n grote gaten i is. at toch leeg ertje? groot beeld d s in het koff n o r b t e h e j ere • Vind r als het and a a w z n e v e t e • Is h materiaal? meestal eerst t d r o w d l e e b n • Een bronze ier Vermeiren d i D u o Z . t k a ? in klei gema hebben gedaan k o o t i d ) E (beeld
Epoxyhars is hars die zich heel sterk vasthecht. Het wordt vaak gebruikt als li jm in surfplanken, ski’s, maar ook in vliegtuigen. De kunstenaar he eft er betonijzer in va stgelijmd. • Is kunsthars lichter of zwaarder dan bron s? • Weet je waarvo or men betonijzer gebrui kt in de bouw?
7
ET, 1933 E F O R P E D , llo Pablo Gargabrons) Middelheim hoog
feet. Omdat o r p e d n a v ding j dt, valt hi ns op de hou u e o e h k t o h = o c u l t l a e L a e in d den en. (materi arm zo hoog ets vertell vooral beel i n j t k i f j z e i e l j h e i d h i r u a illen e kunstena j wil ons d nnenin laat t zou hij w a W . t Deze Spaans n menselijke figuur. Bi volle en extra op. Hi h c i z e ijn g ee maar naar z erken met w k j i j gemaakt van K i h n t a e k eg. Zo d een be is gemaakt, n e n j i l l hij delen w aardoor lijkt het beel e vormen vertellen? e e eet v . D dan een tek het beeld m eze leg r d t a a a n d M e r z o j . o lege vormen i g D w n i n f teke at de eraamte! O t, zie je d het op een k j t i k k j i je op een g d l op papier. e o t g t e e i e h n j , , s t e l i t A u m k e s? rui toch op iet e plaats innemen van d ning in de d s lege ruimte de arm... bovenbeen,
A
Pierre Heyvaert, EQUA-TRIA NR. 23, 1971 (materiaal = aluminium) Middelheim hoog Deze Belgische kunstenaar maakt graag verschillende studies. Over driehoeken heeft hij al meerdere beelden gemaakt. Dit is zijn 23ste. Pierre Heyvaert werkte eerst in hout. In een rechte blok kapte hij steeds opnieuw dezelfde vorm uit. Zo ontstond er een ritme van vormen boven elkaar. Maar de kunstenaar wilde graag wat meer beweging zien in zijn beeld. In metaal snijdt hij driehoeken. Als hij ze
aan elkaar maakt, let hij er op dat ze een volume vormen. Maar hij vindt het ook belangrijk dat de driehoeken in verschillende richtingen staan. Het is net of ze de ruimte in alle richtingen willen verkennen. Heb je gemerkt dat de driehoeken nog iets doen? De volle driehoeken maken een mooie omlijsting voor de lege vormen. Herken je er een vorm in? In zijn werk zijn de open driehoeken net zo belangrijk als de vormen in aluminium.
B
Isa Genzken, FENSTER, 19 93 (mater
iaal = epoxyhars) Middel heim hoog
C
Deze Duitse kunstenares wil geen beelden in een serie maken. Elk be eld is anders. Ze plaatst haar werk gewoon op de grond of tegen een muur. Dit werk maakt ze van beton of gips. Maar soms plaa tst ze haar werk op hoge pootjes. Dan lijkt he t beeld ineens veel minder zwaar. Vaak herken je er iets in. Het lijken elementen uit de architectuur. Dit werk heeft veel aand acht voor het raam.
8
Of is het een kader? Een kader ken je van een schilderij of een foto. Bij een kader verwacht je iets belangrijk s te zien. Door dit kader zie je een stukje natuur van het park, niet iets dat om speciale aandacht vraagt. Je krijgt daardoor de tijd om weg te dromen Het materiaal, kunsthars, is transparant. Daardoor speelt het licht er gemakkelijk in. Het raam lijkt te stralen.
Tony Cragg, ENV ELOPE, 1996 (materiaal = br on
s) Middelheim la ag
Deze Engelse kuns tenaar vindt het ma- zoals bv. teriaal dat je rubber en glas. kiest voor een Omdat het be eld materiaal vo heel belangrijk. or hem zo belang Hij vond alleda rijk is, agse wil hij on plastic voorwerp tdekken welke mo en op het strand gelijkheden en het allemaal maakte er een beel toelaat. d mee dat op de gr ond In brons ka lag. Het leek we n je heel veel ga l op een mozaïek. atjes maEen ken en tóch werk dat van ge blijft het sterk. vonden voorwerpen De kunis stenaar maak gemaakt, noemt men een ‘ready-m t geen figuren ma ade’. gen die we ar dinDe kunstenaar kennen uit onze kiest materialen al ledaagse die omgeving. In voordien nog nooi dit beeld herken t waren iets va je wel n een fles of een gebruikt voor ee vaas. De titel n beeld, van he t beeld betekent ‘omhulsel’.
D
Didier Vermeiren, PLACE, 1993 (materiaal = brons)
Middelheim laag
Heb jij ook al veel sokkels opgemerkt? Die staan onder de beelden. Veel kunstenaars zijn over het gebruik van een sokkel gaan nadenken en vonden het eigenlijk overbodig. Daarom lieten ze de sokkel weg en plaatsten hun beeld gewoon op de grond! De beelden van deze Belgische kunstenaar doen altijd een beetje denken aan andere beelden.
Want op een sokkel verwacht je een beeld. Maar hier zie je een andere oplossing: de sokkel blijft! Hij maakt het beeld op een manier dat de sokkel het beeld is geworden! De kunstenaar denkt niet alleen na over sokkel en beeld, maar ook over stilstand en beweging. Vind je dat dit beeld helemaal stilstaat of drukt het ook een beetje beweging uit?
9
Tot Slot
Op welke verschillende manieren heb je open vormen in het beeld gezien?
lijk: Makke
iet het n e j t a , t het d stuk is m o d l k e e e tb • Ho dat he t b e h e? gevoel e leegt d s k n o n da
Moeilijk: • Kies een b eeld dat je a anspreekt. Jij b ent de kunst enaar, schrijf een bri ef naar een v rien d waarin je be schrijft h oe je het werk gemaak t heb t, waar heb je op gelet, welk e moeilijkhe d en of twijfels had je en wat bete kent het werk vo o r je.
10
et ur op h u g fi n j an rengt zi e stap k d n e Rodin b g l o v de t het de hiermee punt da l i w j i d o ortten. H ouding h gaan ze n e e ing van weging e b t r e verstarr e duc en intro n e k rmeiren e e r V b r e i d eeld. Di in zijn b iernaar. h t r e e r refe
Heb je t ijd over? Vergelij k d e bee lden. Vorm: Isa Genz ken (bee ld C) en Heyvaer Pierre t (beeld B ) : beide be o msluite elden n e en o p e n binnen te. Isa G ruimenzken e e n r e Pierre H chth oek eyvaert , drieh oek en.
De sokkel : Didier Ver meiren (b eeld E) to de lijn va o nt n een sok k e l , het object dat zolan g verbo n d en was m het beeld et . Hij laat a l l e en d e o mtrek va n de sokk e l zien. Boeien d i n dit verb an d is te ken naar kijhet beeld van Rodin .
Hé, jullie daar.
..
Hopelijk vonde
n jullie het
hier even leuk a
t: abstrac – f e i ) to o nt A d l e Figurat e (b d t (beel argallo r G e o a l v b y a e P re H ok ur, Pier u g vorm. O fi e n t c a ee r t bs t e en a atief en r u g fi n B) to o n zij vormen e g e l e d t. abstrac
ls ik...
Mag ik nog eve
n iets vragen?
Laten jullie het spel terug in een perfecte staat achter? Zo kunnen de v olgende bezoek ertjes ook van het sp el genieten!
11
Hopelijk tot la
ter!
MIDDELHEIM ZIEKENHUIS
Braempaviljoen
MIDDELHEIM HOOG A
Gebouw toezichters
B
Kasteel Middelheim
Educatieve ruimte
Beukenlaan
Centrale binnenkoer
Documentatiecentrum
Middelheimlaan C
HO RTI FLO RA D
M I D D E LH EI M LAAG
Hé speurneuzen... Zijn jullie op weg van het ene beeld naar het andere? Kijk eens goed rond of je nog andere beelden vindt waarvan jij denkt dat het leegte laat zien...
E
C
Het Huis
