Een ontdekkingstocht met verschillende opdrachten ligt voor je. Voor elk bezoek een ander thema. Zo raak je nooit uitgekeken.
Concept en uitwerking: Jet de Kort, freelance medewerker Middelheimmuseum - realisatie: Jet de Kort in samenwerking met Nicole Schellekens Grafische vormgeving: Nicole Schellekens - foto’s detailkaartjes: Marleen Peeters - foto’s cover + puzzels: © Michel Wuyts & Bart Huysmans Verhaal Muzzzé: Saskia Reusens - Eindredactie: Greet Stappaerts - publiekswerking Middelheimmuseum.
H
allo! Ik ben Muzzzé. Ik ben een bijtje.
De grote mensen hebben het museumspel naar mij genoemd... omdat ik het zo heerlijk vind om op deze manier telkens weer nieuwe dingen te ontdekken! En daar ben ik echt wel wat trots op. Ik woon hier in het park, in een bijenkorf heel hoog in de hoogste boom. ’t Is hier echt super! Ik heb een reuzegrote tuin, om jaloers op te zijn. En er is hier altijd wat te zien en te beleven, je vindt me dus niet vaak thuis. Ik ontdek in het park altijd weer iets nieuws. Ik zie steeds nieuwe gezichten: oude mensen, jonge mensen, dikke, dunne, kromme, rechte... en ook véééél kinderen!
Enne, dit is August, zo heet mijn held. Hij is een kunstenaar. August maakt beelden, die grote, logge dingen hier in het park. Hij kent er werkelijk alles van, en is altijd blij als hij er mij over kan vertellen. Elke dag breng ik een bezoekje aan zijn atelier. Ik nestel me op zijn neus of zet me op een steen terwijl August werkt en spannende verhalen vertelt over zijn beelden...
Eventjes overlopen... August en ik hebben in het park, vijf -oude en nieuwe- beelden voor jullie uitgekozen. Elk beeld heeft een eigen taal. Benieuwd of je het kunt lezen. Hieronder vind je een overzichtje van de opdrachten die je helpen net zo slim te worden als August enne ... als mij natuurlijk p. 2 - 3
1 opdracht k e o Z 2 kijken r e t e B 3 4 Materiaal
p. 5
raal Architectuema al een beetje kennen. t th
le opdrach
Je leert he
l ar d oe je a beeld A. Da
ten.
t met p. 5 en. Je begin d l e e b e d zoek naar en lden. Je gaat op etailkaart lgen de bee d o v e d 4 e ia d v r e j vo o tdek Herhaal dit p. 6 ken. Dit o n n e d u o z t h ic z e t p eers ar dan je o a en. k l e in s r e material d an d e n s e l m il o h s sc it r z lerlei ve Een beeld e zitten al j t r e f f o p. 7 k d... In het l e e b t e h o ed o p heeft invl l a ia r e t a Het m ens... vergelijk e n e p. 6 g e e w , Betast hierover. p. 8- 9 Lees meer
eer? m t a w g a a en. deze beeld Weet je gr
5 mening n e g i e e j 6 Geef 7 Tot slot
p.6
over e weetjes t s k u e l e d Lees
Heb je alle
P. 10 - 11
an h eb b en
tdekt, d beelden o n
1
n. opdrachte e k u e l t a we nog w
O
p een ochtend is August niet in zijn atelier aan het werk, maar buiten.
Muzzzé ziet hem druk bezig aan een grote, stenen constructie. Er ligt al een stenen vloer. En een muurtje staat bijna overeind, op een enkele steen na. Hier klopt iets niet, denkt Muzzzé. August die niet in z’n atelier zit, maar buiten vloeren legt en muren bouwt…? “Hé, je gaat toch geen nieuw atelier bouwen?” vraagt Muzzzé ongerust. “Wat is er mis met het oude atelier?” “Mijn oude atelier is nog prima” lacht August. “Maar voor dit kunstwerk is het binnen te klein. Daarom werk ik buiten.” “Is dit een kúnstwerk?” vraagt Muzzzé verbaasd. “Ik dacht dat je aan het bouwen was!” “Het heeft inderdaad wel wat van een gebouw” knikt August. “Je zou er zo de ramen en de deuren kunnen bij denken. Maar die komen er niet, hoor. Dit is immers geen echt gebouw. Dit is architecturale kunst.” “Hatsjiekuraal? Nóóit van gehoord” bromt Muzzzé. “Architecturaal” verbetert August. “Dat betekent: alles wat met bouwen te maken heeft. In dit beeld kan je wandelen zoals in een gebouw. Er is een vloer en een muur, maar de rest ontbreekt. Er in wonen kan je dus niet, anders was het geen beeldhouwwerk, maar een gebouw.” “Grappig” zegt Muzzzé. “Het lijkt net echt. Ik dacht dat het een écht atelier was.” “Nou, als jij dat wil, is het dat ook” antwoordt August. “Morgen zie je er misschien een huis in, of, wie weet, een kasteel. Zolang je je fantasie maar gebruikt.” “Dát is geen probleem” lacht Muzzzé. “Mijn moeder zegt altijd dat ik mijn fantasie meer gebruik dan mijn hersens!”
2
Yesss, je fantasie gebruiken. Heb jij er ook zin in? Hier is al een eerste opdracht: Elke ruimte heeft zijn eigen geluiden. In een keuken hoor je een deksel op de pan zetten, in een klaslokaal hoor je papier bewegen, in een badkamer hoor je stromend water. Bedenk een ruimte. Welk geluid past er bij? Hoe klinkt het?
Hé, gaan jullie mee op ontdekkingstocht? August heeft mij alvast reuze nieuwsgierig gemaakt. Vergeet niet nog even de museumregels door te nemen. (Kijk maar op het rek.) Daarna kunnen we samen ongestoord op stap om de beelden rond het thema ‘architecturaal’ te ontdekken...
3
Oh ja... August en ik hebben heel hard gewerkt Voor elk beeld een reeks woordenkaarten
om dit koffertje voor jullie te maken... Willen jullie ons helpen? Tracht het dan onderweg zo mooi en proper mogelijk te houden!!!!
Verschillende materialen
Voor elk beeld een puzzel Voor elk beeld een reeks detailkaarten Elk thema heeft een kleur. Voor ‘architecturaal’ is dat lila lila.. Deze kleur vind je terug bij de gekozen beelden op het titelbordje.
4
Zoekopdracht Start met je ontdekkingstocht
en ga op zoek naar beeld A . De plattegrond (zie achterflap) helpt je alvast in de goede richting. Zoek het juiste beeld met de puzzel of de woordenkaarten. 1/ Hou je het graag eenvoudig?
2/ Maak je het graag wat moeilijker?
Maak dan de puzzel A
Hou dan de puzzel voor later en
Van elk beeld (van beeld A tot en met E)
A
ga op zoek naar beeld A
A A
heb je 9 puzzelstukjes. A
A
A A
aan de hand van de woordenkaarten A
A
Heb je een ander beeld gevonden? Dit hoeft niet fout te zijn... Leg eens uit waarom je dit beeld gekozen hebt. A
Heb je het beeld gevonden? PROFICIAT! Nu is het tijd om het beeld eens echt goed te beKIJKen... August en ik hebben foto’s van stukjes van de beelden genomen. Kan jij deze beelden terugvinden in het park?
Beter kijken Neem de detailkaartjes van het beeld
A waar je bij staat. Vorm enkele kleine groepjes.
Elk groepje krijgt een kaart. Kan je het detail terug vinden?
5
Oh ja... let op de schaalverhouding. Is het beeld groter of kleiner dan een gebouw
Materiaal
in werkelijkheid? Op de pagina hiernaast vind je hierover meer informatie!
“Kijk eens goed rond in het park” zegt August op een dag. “Niet alle beelden zijn uit steen gemaakt, zie je dat?” Ik fladder van beeld naar beeld. “Ik zie het” zeg ik. “Sommige beelden zijn uit ijzer of uit steen gemaakt.” “Of uit brons”
vult August aan. “Zo is elk beeld weer anders: een stenen beeld ziet er helemaal anders uit dan een beeld in brons.”
Weet je graag wat meer? “Over al die beelden valt natuurlijk nog heel wat meer te vertellen” zegt August. “De leukste dingen heb ik opgeschreven. Die vind je wat verder in het boek op p. 8 & 9. Misschien vertelt je juf of meester er wat meer over!”
Geef je eigen mening Wat vind je nu van dit eerste beeld?
Zou het werk er anders uitzien in een andere omgeving? Wat vind je ervan wanneer in een straat alle huizen er hetzelfde uitzien? Laten we dan nu op zoek gaan naar de andere beelden op het grondplan. Zet je zoektocht voort naar beeld B (en later C & D & E) en herhaal de opdrachten bij elk beeld...
6
Beeld A
Beeld B
Beeld C
Beeld D
Beeld E
Atelier Van Lieshout
Pedro Cabrita Reis BAKSTEEN
Ann Veronica Janssens BETON
Per Kirkeby
Timm Ulrichs
BAKSTEEN
BETON
POLYESTER
BAKSTEEN
BETOsNeen
vindt ateriaal. Je m w u o b men Beton i . Soms doet n i t n i r g n rdt er zand e in. Beton wo s e j t n e e t s bij er grotere en er water m r e e n n a w moet heel hard ard wordt, h t e h t a d r stal doet. Voo gegoten. Mee n j i z m r o v gelijk het in een o weinig mo z r e n e m probeert n. s in te late e j t e l l e b t h c stenaar lu e een kun t k i u r b e g beelVroeger s voor zijn n o r b f o n e e teeds vooral st unstenaars s k n a a g u n ialen, den. Maar andere mater r a a n k e o z . vaker op de industrie t i u n e l a i r e zoals mat nden in het o v e g n o t e b • Heb je koffertje? rialen ere bouwmate d n a e k l e W • r ken je? nog meer voo n o t e b t d r o • Waar w gebruikt?
Ook baksteen is een bouwmateriaal. Een kunstenaar bouw t er geen figuur mee. Met bakste en bouw je ruimte s. En ruimte is een element da t aan beelden niet vreemd is. Je mo et nu niet meer om het beeld heen wandelen, je st apt zelf in de ruim te van het beel d. • Weegt bakste en even zwaar als beton? de materiaal uit n e e • Kan een baks s i r e t s Polye teen nog andere achten oten en zeilj b i e o R kleuren hebben . e i r k t s indu ? e kent het oo J . t k a a m e g • Pedro Cabrit n worden er va a Reis (beeld B) flessen. heeft nog ande van frisdrank re materialen dit materiaal t k i u r b e g r gebruikt. Zie De kunstenaa je welke? ast het brons a N . t h c i w e g er vanwege zijn at veel licht d l a a i r e t a m was dit een supersterk en s i t e H . s i t en goedkoper invloeden. He s r e e w n e g e t r het kan goed elf een kleu z t e h j i h t leuke is da kan geven. in het ter gevonden s e y l o p e j b e • H koffertje? lang it materiaal d t a d e j k n e • D zal meegaan? et kubusjes is h e z e d n a v k l e • W lichtste?
POLYESTER
7
, 2002 T I N U E S I H C L) , FRAN V A ( t u o h s e i L rietveldje n n e g e a o o V n h e r m r i e i e Ateli Middelh en, sanita polyester) shout keuk veren. = (materiaal
an Lie ar Joep V a n e ze t s n u k ndse Samen heten . n e t c e t De Nederla i h c AVL. Samen n groep ar t e i e d t s e i m t t r k o r we fgek n Lieshout. A orgen er da z n a e V Z r . e n i e l w e u t o A ad b bouw en eigen st ken. Dit ge a m n e n n willen ze e u k alles zelf an. én unit erv voor dat ze é f o l e e d e, met een één t m r i a u a r m g e o k n j i is pel gemeenschap Dit is een
A
om het
, te zui ‘multipels’ t i afvalwater u t a a t s e n er werk b aren. Je ko Zijn ander l p m e x e e r e eerd me! werken in m een mobilho . v b , n e l l te n. dan een bes vorm gegeve f l e z k o o Die had hij
Pedro Cabrita Reis, HET VOORBIJGAAN VAN DE UREN, 2005 (materiaal = baksteen) Middelheim hoog
Deze Portugese kunstenaar vindt veel inspiratie op straat. Hij zegt:”het maken van kunst is het scheppen van herinneringen.” Welke herinnering zou je hier kunnen hebben? Zou jij hier willen schuilen? Voel jij je hier goed? Doet dit gebouw je
ergens aan denken? Welke geur zou hier hangen voordat het werk er uitzag zoals nu? En waarom is het niet af? Wat is hier gebeurd? De muren zijn kapot of helemaal weg! Het lijkt wel een ruïne.
B
Ann Veronica Janssens, TENNISMUUR, 2003 (materiaal = beton) Midd el heim hoog
C
Deze Belgische kunste nare vorm van haar werk geke s heeft voor de ken naar de vorm van het gebouw dat erachter staat, het Middelheimziekenhuis. Je ziet de Lvorm terug in het werk. Deze kunstenares zegt on s dat we onze zintuigen goed moeten gebruiken. Beelden nodigen uit om te kijken. Maar bij dit beeld heb je ook
8
je oren en je handen no dig. Beleven, bewegen en aanraken worden bij haar werk betrokken. Je wordt uitgenodigd om zelf actief te worden en te tennissen. Jij bent de acteur. Dit spel met de kleurige ballen kan je vergelijken met een museumbezoek.
Per Kirkeby, ZO NDER TITEL, 199 (materiaal = ba 3 ksteen) Middelhe
im laag Deze Deense kuns tenaar heeft vo or dit maar op werk Belgische het grondplan. rode baksteen ge Hij lette ook bruikt. erg goed Het werk lijkt op op de positie va een gebouw, je ka n het werk: op n al- welke plaa leen niet naar ts, in welke rich buiten kijken. Of ti ng, hoe zie toch je het werk wel ! Kijk maar naar boven. van ver, wat zie je als je Voordat de kuns omhoog kijkt. tenaar begon te bouwen, Het gebo heeft hij het we uw is leeg. Jij rk heel goed voor speelt hier de bereid. hoofdrol Hij lette bv. he . el goed op de vo rm. Let
D
Timm Ulrichs, MODELHUIZEN TYPE ‘Bomarzo’, 2001 (materiaal = beton)
Middelheim laag
Deze Duitse kunstenaar is ook architect. Voor hem is leven en kunst iets dat bij elkaar hoort. Hij noemt zichzelf daarom een totaal kunstenaar. In zijn beelden gebruikt hij begrippen zoals: schaal en perspectief, bescherming, verpakking, verhulling. Bij dit beeld zie je vooral: schaal en perspectief.
Het werk toont je een traditionele manier van bouwen met traditionele kleuren. Ook de vormen van de huizen zijn traditioneel, rechte witte muren - rode puntdak – verhouding tussen ramen en muur. Ken je beton als bouwmateriaal? Het staat bekend om zijn degelijke kwaliteit. En toch lijkt het alsof het werk achteloos is achtergelaten.
9
Tot Slot
Op welke verschillende manieren heb je architecturale vormen gezien? Waardoor verschilden ze van elkaar? ? w o n en n e n n u hier k ? u o z e je dan k n e • Wi d n mense ze e k l e o or d e v s i Aan w u h jij een n e k e Hoe t n? mense
lijk: Makke
Moeilijk: Met je lichaam kan je he el veel verschillende geluiden ma ken: met je stem kan je lachen, met je voeten Oefen eerst sam stampen enz. en en laat het d a a rn a h oren. Geef de Kies met een groepje samen beste geluiéén d en n ie t m et een prijs maar van de beelden die je het meeste bouw je v er h a a l langzaam op. aansspprreeeekktt en bedenk een situatie die Je kan je geluid erbij past. Wat is hier gebe en bij het beeld urd? Het g ev en . D e an deren verwo kan een klein verhaaltje orden worden. jo u w v er h a a l. Bedenk welke geluiden erbij passen. OF: je geeft je Je mag alleen je lichaam ge geluiden en de bruiken, a n d er en raden over w geen hulpmiddelen. elk beeld het gaat.
10
Heb je tijd over? Vergelijk de beelden.
Beleving : Per Kirk eby (bee ld D) laa dwalen t je in een la byrintac ruimte, htig je bent w erkelijk e n o m en i o n de rui mte. Het pgeals belev ver ing creë er je zel haal O ok bij f. Pedro Ca brita Re B) kan j is (beeld e binnen in de ru dwalen. imte Het verh aal als b zal an de eleving rs zijn.
Speleleme De muren
nt
wekken a ssociaties op tot spel. P er Kirkeby (beeld D) : balspelen , verstopp ertje spel en. Ann Vero nica Janss ens (beeld C): tennis spe len.
Hé, jullie daar.
..
Hopelijk vonde
n jullie het
ij: at o ns a schapp l t a ) a E m ld De hs (bee reotype c i r l U e Timm er de st uw. Hij v o n e k bo naden huizen n a v n evene manier letterlijk uit k op de e e z i t t i g r n k e j i br geeft h o Z . t h wic a happij. c s t t o ok n n a k a n m e d : o n en e eeld A) AVL (b manier van w ze over o n n. eve samenl
hier even leuk a
ls ik...
Mag ik nog eve
n iets vragen?
Laten jullie het spel terug in een perfecte staat achter? Zo kunnen de v olgende bezoek ertjes ook van het sp el genieten!
11
Hopelijk tot la
ter!
MIDDELHEIM ZIEKENHUIS C
Braempaviljoen
MIDDELHEIM HOOG Gebouw toezichters
Educatieve ruimte
Centrale binnenkoer
Beukenlaan
Kasteel Middelheim Documentatiecentrum
B
Middelheimla
an
A
M I D D E LH EI M LAAG
HO RTI FLO RA Het Huis
D
Hé speurneuzen... Zijn jullie op weg van het ene beeld naar het andere? Kijk eens goed rond of je nog andere beelden vindt waarvan jij denkt dat het leegte laat zien...
E
