Een ontdekkingstocht met verschillende opdrachten ligt voor je. Voor elk bezoek een ander thema. Zo raak je nooit uitgekeken.
Concept en uitwerking: Jet de Kort, freelance medewerker Middelheimmuseum - realisatie: Jet de Kort in samenwerking met Nicole Schellekens Grafische vormgeving: Nicole Schellekens - foto’s detailkaartjes: Marleen Peeters - foto’s cover + puzzels: © Michel Wuyts & Bart Huysmans Verhaal Muzzzé: Saskia Reusens - Eindredactie: Greet Stappaerts - publiekswerking Middelheimmuseum.
H
allo! Ik ben Muzzzé. Ik ben een bijtje.
De grote mensen hebben het museumspel naar mij genoemd... omdat ik het zo leuk vind om op deze manier telkens weer nieuwe dingen te ontdekken! En daar ben ik echt wel wat trots op. Ik woon hier in het park, in een bijenkorf heel hoog in de hoogste boom. ’t Is hier echt super! Ik heb een reuzegrote tuin, om jaloers op te zijn. En er is hier altijd wat te zien en te beleven, je vindt me dus niet vaak thuis. Ik ontdek in het park altijd weer iets nieuws. Ik zie steeds nieuwe gezichten: oude mensen, jonge mensen, dikke, dunne, kromme, rechte... en ook véééél kinderen!
Enne, dit isAugust, zo heet mijn held. Hij is een kunstenaar. August maakt beelden, die grote, logge dingen hier in het park. Hij kent er werkelijk alles van en is altijd blij als hij er tegen mij over kan vertellen. Elke dag breng ik een bezoekje aan zijn atelier. Ik nestel me op zijn neus of zet me op een steen, terwijl August werkt en spannende verhalen vertelt over zijn beelden...
Eventjes overlopen...
August en ik hebben in het park, vijf -oude en nieuwe- beelden voor jullie uitgekozen. Elk toont een andere voorstelling van de mens. Hieronder vind je een overzichtje van de opdrachten die je helpen net zo slim te worden als August enne ... als mij natuurlijk p. 2 - 3
1 M opdracht k e o Z 2 kijken r e t e B 3 eriaal t a M 4
p. 5
guur enselijke fi
Je lee
ma al een rt het the
nen. beetje ken
le r d oe je al a a D . A d l e be
opdrachte
n.
et p. 5 Je begint m . n e d l e e b e d r a a zoek n en. aarten Je gaat op en de beeld g l o v de detailk 4 e ia d v r e j o o k v e o ntd Herhaal dit p. 6 denken. Dit u o z t h ic z e t s r e e je op . elkaar dan in s r e materialen d e n d a n s e l m il o h s zit i versc Een beeld ten allerle it z e j t r e f p. 7 In het kof . .. d l e e b t d o p he eft invloe e h l a ia r e ns... Het mat ergelijk ee v n e p. 6 g e e Betast, w r. e hierov p. 8- 9 Lees meer
t meer? . a w g a a r g lden Weet je r deze bee
5 ening m n e g i e e 6 Geef j 7 Tot slot es ove kste weetj
p.6
Lees de leu
P. 10 - 11
kt, dan he
Heb j
den o ntde e alle beel
1
bb
ten. ke opdrach u e l t a w g en we no
W
“
at vind je van m’n nieuwe vriend?” vraagt August aan Muzzzé.
“Wie? Waar?” Muzzzé kijkt nieuwsgierig rond in het atelier, maar hij ziet niemand. “Zie jij soms spoken, August? Ik zie helemaal niemand.” “Dan heb je niet goed gekeken” lacht August. “Mag ik je voorstellen: Balzac.” August geeft een schouderklopje op een reuzebeeld. Het stelt een man voor in een grote mantel. “Oh, die bedoel je” moppert Muzzzé. “Een beeld is toch geen mens?” “Dit beeld wel. Dit werk beeldt een menselijke figuur uit.” Muzzzé bekijkt het beeld nog eens goed. “Hij ziet er niet erg vriendelijk uit. Ik wist niet dat een steen zo boos kon kijken.” “Dan is mijn opdracht geslaagd” lacht August. “Hoewel dit een stenen beeld is, merk je dat er toch gevoel in zit. Je ziet meteen dat het een ernstige man is. Eigenlijk beeld ik niet alleen de figuur uit, maar ook zijn karakter en hoe hij zich voelt.” “Een steen met gevoelens dus” peinst Muzzzé. “Zou hij het dan ook voelen als ik hem prik?” “Al kijkt hij boos, het blijft toch een steen. En die kan je niet prikken” lacht August. “Bah” pruilt Muzzzé. “Ik had er nu net zo’n zin in!”
2
ideeën
emoties
Yesss, dat is leuk! Ik zie mezelf wel eens als een neushoorn met een grote angel op mijn neus! Dan ben ik supersterk! Heb jij ook wel eens een fantasie over wie of wat je graag zou willen zijn. Heb jij daar wel eens aan gedacht? Wat is jouw grote wens? Dan is hier een eerste leuke opdracht: maak een tekening van jezelf in deze gedaante. Dat kan een beroep zijn, een bekend iemand, een fantasiefiguur of ...
Hé, gaan jullie mee op ontdekkingstocht? August heeft mij alvast reuze nieuwsgierig gemaakt. Vergeet niet nog even de museumregels door te nemen. (Kijk maar op het rek. ) Daarna kunnen we samen ongestoord op stap, om de beelden rond het thema ‘menselijke figuur’ te ontdekken...
3
Oh ja... August en ik hebben heel hard gewerkt om dit koffertje voor jullie te maken...
Voor elk beeld een reeks woordenkaarten
Willen jullie ons helpen? Tracht het dan onderweg zo mooi en proper mogelijk te houden!!!!
Verschillende materialen Voor elk beeld een reeks detailkaarten Voor elk beeld een puzzel
Elk thema heeft een kleur. Voor ‘menselijke figuur’ is dat geel. Deze kleur vind je terug bij de gekozen beelden op het titelbordje.
4
Zoekopdracht Start met je ontdekkingstocht en ga op zoek naar beeld A . De plattegrond (zie achterflap) helpt je alvast in de goede richting. Zoek het juiste beeld met de puzzel of de woordenkaarten. 1/ Hou je het graag eenvoudig?
2/ Maak je het graag wat moeilijker?
Maak dan de puzzel A
Hou dan de puzzel voor later en
Van elk beeld (van beeld A tot en met E)
A
A
ga op zoek naar beeld A
A
heb je 9 puzzelstukjes. A
A A
aan de hand van de woordenkaarten A
A
A
A
Heb je een ander beeld gevonden? Dit hoeft niet fout te zijn... Leg eens uit waarom je dit beeld gekozen hebt.
A
Heb je het beeld gevonden? PROFICIAT! Nu is het tijd om het beeld eens echt goed te beKIJKen... August en ik hebben foto’s van stukjes van de beelden genomen. Kan jij deze beelden terugvinden in het park?
Beter kijken Neem de detailkaartjes van het beeld
A waar je bij staat. Vorm enkele kleine groepjes.
Elk groepje krijgt een kaart. Kan je het detail terug vinden?
5
Oh ja... beelden kunnen expressie geven. Lelijk of mooi is niet belangrijk! Welke gevoelens ken je?
Materiaal
Welke expressie past erbij?
Op de pagina hiernaast vind je hierover meer informatie!
“Kijk eens goed rond in het park” zegt August op een dag. “Niet alle beelden zijn uit steen gemaakt, zie je dat?” Ik fladder van beeld naar beeld. “Ik zie het” zeg ik. “Sommige beelden zijn uit ijzer of uit steen gemaakt.” ’‘Of uit brons”
vult August aan. “Zo is elk beeld weer anders: een stenen beeld ziet er helemaal anders uit dan een beeld in brons.”
Weet je graag wat meer? “Over al die beelden valt natuurlijk nog heel wat meer te vertellen” zegt August. “De leukste dingen heb ik opgeschreven. Die vind je wat verder in het boek op p. 8 & 9. Misschien vertelt je juf of meester er wat meer over!”
Geef je eigen mening “Wat vond je nu van dit eerste beeld?”
“Vind je dat August Rodin geslaagd is in z’n plan?” Laten we dan nu op zoek gaan naar de andere beelden op het grondplan. Zet je zoektocht voort naar beeld B (en later C & D & E) en herhaal de opdrachten bij elk beeld...
6
Beeld A
Beeld B
Beeld C
Beeld D
Beeld E
August Rodin
Henri Laurens
Robert Couturier
Marino Marini
Fritz Wotruba
BRONS
BRONS
BRONS
BRONS
KALKSTEEN
BRONS
rdt eerst in o w s n o r b n a Een beeld v . De kunstenaar maakt klei gemaakt sis uit ijzer of hout. eerst een ba sis (of armatuur) kneedt Rond deze ba Als de kunstenaar het hij de klei. al in klei zou maken, beeld helema el te zwaar en zakt het wordt het ve tuur binnenin het beeld weg. De arma die klei op zijn plaats helpt om al te houden. d eenmaal in brons is Als het beel je niks meer van het gegoten, zie ar er bestaat een beeld armatuur. Ma tenaar het armatuur toch waar de kuns wil tonen. is het? • Welk beeld ook bij de andere • Zie je dit e beelden? rons dezelfd b n i d l e e b • Heeft elk kleur? is? k een metaal er o o s n o r b t a : kop Wist je d etalen samen m e e w t n a d Maar t die twee en tin. Omda en zijn, noemen we het samengesmoltg’. een ‘legerin het een heel leuk Muzzzé vindt woordje!
KALKSTEEN
Voordat de k stenen beeld unstenaar aan een vaak eerst u begint, maakt hij het Dat gebruikt it klei of gips. als hij in d hij dan als voorbeeld Maar soms we e steen gaat kappen. zonder model rkt de kunstenaar te kappen in en begint hij meteen tuurlijk ext de steen. Dat is naDe kunstenaa ra spannend. wel in zijn r heeft het beeld al altijd spann hoofd, maar het is nog echte result end om te zien wat het aat gaat zij n. • Om in stee n hamer en eente kappen, heb je een Vaak laat de beitel nodig. beitel spore het beeld. n na op • Kan je de be Soms zie je itelsporen ontdekken? dat de kunst deze sporen niet, om enaar ze weg schuurt.
7
2-1897 9 8 1 , C A in BALZ ddelheim hoog d o R t s u Aug s) Mi eelden l = bron
k heel vaa d r e w n oot nse s een gr rijke me a g w n a c l a e z b l Van hij een akt. Ba t a a m d e g d n d o l a n v r b ij een bee (materia ust Rodi unstenaa g k r u e A e i s t laat h o . n a o r a D m e r v F . l j d e i e a e r z h v h de sc hoofd figuur chaam is i d e l n d d Voordat e t i k n e e k e H h e m k w . uk ld lij wilde fi- indr zijn bee in werke jas. Zo r e n j e k maakte, i i m j h a i n k l e n e i a n s d z age men len d dus goe n omgesl e wilde de k voorstel e e n e n i ein was. k i d l o k j d R i l c H u t a h s z . e u l n g Ba eve jk was. Aug niet dat ch weerg belangri uur. s g e i n fi j t e s e e e i k i l s j z a l i a l guur re de werke eeft hem ldhouwer h r e a e n a b i n d stellen. d o d r e R e o o o o g g v n l n e e e e he ll hij “Wanneer rsoon wi t, laat e : k p t a g a e m t z e m h j a Hi cha ook elijk li en maar s i n z e m n e n r e e e pi mt.” een de s en stroo e niet all h r o o d t er leven da
A
Henri Laurens OCÉANIDE,
1933
(materiaal = brons) Middelheim hoog
Laurens leefde in dezelfde tijd als Wotruba. Hij dacht na over hoe je kijkt naar een figuur. De figuur verandert naargelang van welke kant je er naar kijkt. Hij wilde zijn vormen eenvoudig maken. Je herkent er zeker een driehoek of een rechthoek in. Deze Franse kunstenaar leefde in Bretagne aan de kust. Hij kent dus het leven aan de zee. Hij vindt dat mens
en natuur bij elkaar horen. Zijn beelden lijken wel godinnen uit de natuur die tot leven komen. De armen en benen lijken in de lucht te wapperen of op de golven te drijven. Maar toch B zijn ze ook weer onbeweeglijk. Kijk maar naar het stevige lichaam. De kunstenaar zegt: “de beweging in mijn beelden mag de kalme indruk die het beeld ook geeft, niet verstoren.”
Robert Couturier MEISJE MET SPRINGTOUW, 1951 (materiaal = brons) Midd elheim hoog
C
Het grote verschil tussen een beeld en een schilderij is dat ee n beeld in de ruimte staat. Je kan er omheen wandelen. Maar soms kan je ook door het beeld heenkijken. Bij deze Fran se kunstenaar is dat zo. Hij laat zien ho e het beeld er van binnen uitziet. Hij wi lde dat de lege
8
ruimte in het beeld meespe elde. Het beeld rust maar op dr ie punten. Daardoor toont het beeld ook niet zwaar. Het meisje is helemaal niet zo stoer gemaakt. Ze ziet er eerder kwetsbaa r uit. Op deze manier laat de kunstena ar zien dat de mens ook kwetsbaar is.
Marino Marini MIRACOLO,1951-19 52 (materiaa l = brons)
Middelheim hoog
In het werk van deze Italiaans e de ruiter en het paard vallen kunstenaar zie je dat de man alle en twee, elk op hun eigen wijze. paard samen één beeld vormen Kijk . Mari- ook naar de manier waa rop ze beiden no Marini heeft veel ruiterbee lden kijken. gemaakt, elke keer anders. In het De ruiter is meestal de baas begin was het beeld van de rui over ter het paard. Maar hier is het anders. en het paard veel rustiger. Als hij Hij beheerst het paa rd niet meer. de oorlog heeft meegemaakt, veranDe titel laat ons nadenken: miraderde dit langzaam. kel. Is het niet zo gewoon dat Let bij dit beeld op de houdin een g: ruiter van zijn paard valt?
E
D
Fritz Wotruba VROUWELIJKE ROTS, 1947 (materiaal = kalksteen) Middelheim hoog
Deze Oostenrijkse kunstenaar heeft maar één thema in zijn werk: de mens. Hij werkt graag in steen. Hij maakt geen tekening of model van te voren, hij begint meteen in de kalksteen te werken. Wotruba leefde in een tijd dat men nadacht over een nieuwe manier van kijken. Men had sculpturen uit Afrika gezien die de werkelijkheid niet precies namaakten. Men
wilde vanaf nu beelden maken die weergaven wat er in ons hoofd omgaat, wanneer wij naar de dingen kijken. De ruwe eigenschappen van de steen vindt Wotruba heel mooi. Daarom zie je dit zo duidelijk terug in het beeld. Hij wil dat de huid van de vrouw lijkt op de steen, hoekig en ruw. Beweging wil hij niet in zijn beeld. Dat past niet bij steen, vindt hij.
9
Tot Slot
Welke gevoelens heb je herkend? Laat het zien via expressie op je gezicht en via je lichaamshouding.
Makke
lijk:
van de n é é n ve e vo or e e j / twe s l n e d l • A e n be ijn, rouwe v e o ch t z i r m d n e nbeeld manne m? Waaro ? n e z kie zou je e k l e w
Moeili jk: • Iede reen h eeft w tasie o el eens ver wi een fan e o f willen wat je zijn. H graag z e b jij da ou aan ge ar wel dacht? e ens Wat is wens? jouw g rote
Je kan nu een tekenin deze fi g make guur. D n van a t k of e en an e en beken d beroep ieman d zijn fantasi , e en efiguur of ... Welk g evoel o f idee zie je e rin?
10
Ideeën: it, f genialite o id e h r a a den. Kwetsb zens of hel e w e h c is g myth olo nt? beeld herke n e e in it d Heb je
gelijk r e V ? er
de
v tijd o e j b He en. beeld nt e en o o t ) . B rm (beeld elt met De vo s n e r Lau ij spe . H . n Hen ri e ormen ez v w e h h c c is tis myth to o nt en sta ) e C k d j i l gl ee lt ier (b bewee r u t j spee i u o H C . n t eze R o b er sch w i t s i l a . een re uimte r e g e el met d
Het mensbeeld: eeld E) en Fritz Wotruba (b eeld B) Hen ri Laurens (b (beeld C) en Robert Couturier (beeld D) Marino Marini Welke verschille
Tegen s
n zie je?
Hé, jullie daar.
..
Hopelijk vonde
n jullie het
hier even leuk a
tellin g
:
ls ik...
Mag ik nog eve
n iets vragen?
Augus tR een im odin (beel d posan t wez A) laat Mari en zie no M arini n. de on (beel ttro o d D) t nde m o o nt ens.
Laten jullie het spel terug in een perfecte staat achter? Zo kunnen de v olgende bezoek ertjes ook van het sp el genieten!
11
Hopelijk tot la
ter!
MIDDELHEIM ZIEKENHUIS
Braempaviljoen
C
MIDDELHEIM HOOG D E
B
Gebouw toezichters A
Beukenlaan
Centrale binnenkoer
Educatieve ruimte
Kasteel Middelheim Documentatiecentrum
Middelheimla
an
M I D D E LH EI M LAAG
HO RTI FLO RA Het Huis
Hé speurneuzen... Zijn jullie op weg van het ene beeld naar het andere? Kijk eens goed rond of je nog andere beelden vindt waarvan jij denkt dat het een menselijke figuur is...
