Een ontdekkingstocht met verschillende opdrachten ligt voor je. Voor elk bezoek een ander thema. Zo raak je nooit uitgekeken.
Concept en uitwerking: Jet de Kort, freelance medewerker Middelheimmuseum - realisatie: Jet de Kort in samenwerking met Nicole Schellekens Grafische vormgeving: Nicole Schellekens - foto’s detailkaartjes: Marleen Peeters - foto’s cover + puzzels: © Michel Wuyts & Bart Huysmans Verhaal Muzzzé: Saskia Reusens - Eindredactie: Greet Stappaerts - publiekswerking Middelheimmuseum.
H
allo! Ik ben Muzzzé. Ik ben een bijtje.
De grote mensen hebben het museumspel naar mij genoemd... omdat ik het zo heerlijk vind om op deze manier telkens weer nieuwe dingen te ontdekken! En daar ben ik echt wel wat trots op. Ik woon hier in het park, in een bijenkorf heel hoog in de hoogste boom. ’t Is hier echt super! Ik heb een reuzegrote tuin, om jaloers op te zijn. En er is hier altijd wat te zien en te beleven, je vindt me dus niet vaak thuis. Ik ontdek in het park altijd weer iets nieuws. Ik zie steeds nieuwe gezichten: oude mensen, jonge mensen, dikke, dunne, kromme, rechte... en ook véééél kinderen!
Enne, dit is August, zo heet mijn held. Hij is een kunstenaar. August maakt beelden, die grote, logge dingen hier in het park. Hij kent er werkelijk alles van, en is altijd blij als hij er mij over kan vertellen. Elke dag breng ik een bezoekje aan zijn atelier. Ik nestel me op zijn neus of zet me op een steen terwijl August werkt en spannende verhalen vertelt over zijn beelden...
Eventjes overlopen... August en ik hebben in het park, vijf -oude en nieuwe- beelden voor jullie uitgekozen. Elk beeld heeft een eigen taal. Benieuwd of je het kunt lezen. Hieronder vind je een overzichtje van de opdrachten die je helpen net zo slim te worden als August enne ... als mij natuurlijk p. 2 - 3
1 Omgeving opdracht k e o Z 2 kijken r e t e B 3 4 Materiaal Je leer
p. 5
. tje kennen
e a a l e en b e t het them
le opdrach
l ar d oe je a beeld A. Da
ten.
t met p. 5 en. Je begin d l e e b e d zoek naar en lden. Je gaat op etailkaart lgen de bee d o v e d 4 e ia d v r e j vo o tdek Herhaal dit p. 6 ken. Dit o n n e d u o z t h ic z e t p eers ar dan je o a en. k l e in s r e material d an d e n s e l m il o h s sc it r z lerlei ve Een beeld e zitten al j t r e f f o p. 7 k d... In het l e e b t e h o ed o p heeft invl l a ia r e t a Het m ens... vergelijk e n e p. 6 g e e w , Betast hierover. p. 8- 9 Lees meer
eer? m t a w g a a en. deze beeld Weet je gr
5 mening n e g i e e j 6 Geef 7 Tot slot
p.6
over e weetjes t s k u e l e d Lees
Heb je alle
P. 10 - 11
an h eb b en
tdekt, d beelden o n
1
n. opdrachte e k u e l t a we nog w
M
uzzzé vliegt door het park. In de verte ziet hij August.
“Hé, ben je niet aan het werk in je atelier?” roept hij. “Vandaag werk ik in het park” antwoordt August.
Hij is druk bezig met het oppoetsen van een grote, glazen toren. “Wat vind je ervan?” vraagt hij nieuwsgierig. Muzzzé vliegt rond de toren. Hij is bijna net zo hoog als de bomen rondom. Hij is helemaal uit spiegelglas opgetrokken. “Wel origineel” zegt hij. De zon priemt door de bomen en weerkaatst haar stralen op het spiegelglas. De toren schittert in de late herfstgloed. “Het lijkt wel of de toren licht geeft” merkt Muzzzé op. “Dat heb je goed gezien” zegt August. “Als het regent, ziet de toren er veel somberder uit. Dit kunstwerk verandert mee met zijn omgeving.” “Kijk maar eens naar de bomen rondom. Je ziet ze terug in de spiegels van de toren. Eigenlijk vormen de bomen nu ook een deel van het beeld. Zie je dat?” Muzzzé kijkt aandachtig naar de spiegels. “Ik zie niet alleen de bomen in de toren, ik zie ook mezelf!” roept hij opgewonden. “Ja,” lacht August, “eigenlijk ben jij dan ook een beetje een deel van het kunstwerk.” “Tjonge” zegt Muzzzé beduusd, “ik wist niet dat ik zo beroemd was…”
2
Yesss, ergens naar toe gaan. Doe jij dat ook graag? Hier is al een eerste opdracht: Teken een persoon. Laat aan de patronen op de kleding zien waar deze persoon naar toe is geweest. Teken bv. veel dieren op de kleding wanneer hij in de dierentuin was. De persoon en de dierentuin vormen samen één tekening.
Hé, gaan jullie mee op ontdekkingstocht? August heeft mij alvast reuze nieuwsgierig gemaakt. Vergeet niet nog even de museumregels door te nemen. (Kijk maar op het rek.) Daarna kunnen we samen ongestoord op stap, om de beelden rond het thema ‘omgeving’ te ontdekken...
3
Oh ja... August en ik hebben heel hard gewerkt Voor elk beeld een reeks woordenkaarten
om dit koffertje voor jullie te maken... Willen jullie ons helpen? Tracht het dan onderweg zo mooi en proper mogelijk te houden!!!!
Verschillende materialen
Voor elk beeld een puzzel Voor elk beeld een reeks detailkaarten Elk thema heeft een kleur. Voor ‘omgeving’ is dat donkerblauw donkerblauw.. Deze kleur vind je terug bij de gekozen beelden op het titelbordje.
4
Zoekopdracht Start met je ontdekkingstocht en ga op zoek naar beeld A . De plattegrond (zie achterflap) helpt je alvast in de goede richting. Zoek het juiste beeld met de puzzel of de woordenkaarten. 1/ Hou je het graag eenvoudig?
2/ Maak je het graag wat moeilijker?
Maak dan de puzzel A
Hou dan de puzzel voor later en
Van elk beeld (van beeld A tot en met E)
A
ga op zoek naar beeld A
A A
heb je 9 puzzelstukjes. A
A
A A
aan de hand van de woordenkaarten A
A
Heb je een ander beeld gevonden? Dit hoeft niet fout te zijn... Leg eens uit waarom je dit beeld gekozen hebt. A
Heb je het beeld gevonden? PROFICIAT! Nu is het tijd om het beeld eens echt goed te beKIJKen... August en ik hebben foto’s van stukjes van de beelden genomen. Kan jij deze beelden terugvinden in het park?
Beter kijken Neem de detailkaartjes van het beeld
A waar je bij staat. Vorm enkele kleine groepjes.
Elk groepje krijgt een kaart. Kan je het detail terug vinden?
5
Oh ja... probeer te ontdekken hoe de kunstenaar de omgeving heeft gebruikt.
Materiaal
Dat is voor elk beeld anders. Op de pagina hiernaast vind je hierover meer informatie!
“Kijk eens goed rond in het park” zegt August op een dag. “Niet alle beelden zijn uit steen gemaakt, zie je dat?” Ik fladder van beeld naar beeld. “Ik zie het” zeg ik. “Sommige beelden zijn uit ijzer of uit steen gemaakt.” ’‘Of uit brons”
vult August aan. “Zo is elk beeld weer anders: een stenen beeld ziet er helemaal anders uit dan een beeld in brons”
Weet je graag wat meer? “Over al die beelden valt natuurlijk nog heel wat meer te vertellen” zegt August. “De leukste dingen heb ik opgeschreven. Die vind je wat verder in het boek op p. 8 & 9. Misschien vertelt je juf of meester er wat meer over!”
Geef je eigen mening Wat vind je nu van dit eerste beeld?
Zou het werk er anders uitzien in een andere omgeving? Laten we dan nu op zoek gaan naar de andere beelden op het grondplan. Zet je zoektocht voort naar beeld B (en later C & D & E) en herhaal de opdrachten bij elk beeld...
6
Beeld A
Beeld B
Beeld C
Hidetoshi Nagasawa KOPER
Michel Martens SPIEGELGLAS
Beeld D
Beeld E
Carl André
Luciano Fabro
STAAL
MARMER
Guillaume Bijl MIXED MEDIA
KOPER
SPIEGELGLAS
ikt in bouwu r b e g k a a v t Glas word je vaak glase i z n e k r e k n lood werken. I pjes die met m a a r e d r u e l k rhaal ramen: ge ast en een ve l e g n e d r o w r aan elkaa andere vertellen. erkt men met w n e w u o b e g e -glas. In modern beeld spiegel r o o v j i b , s a l gen en soorten g oed tegen re g l e e h k o o grote Glas kan kan er hele r a a n e t s n u k kt hij wind. De . Meestal wer n e k a m e e m n e ie hij bouwwerk glasplaten d e d n e l l i h c s met ver stmaakt. aan elkaar va aal al eerder i r e t a m t i d e k in • Heb j as zie je vaa l g l e g e i p S ? n gezie glas n het spiegel I . n e w u o b e g grote ouw. g van het geb n i v e g m o e d e zie j en verschil tuss • Ken je het ? n gewoon glas spiegelglas e n anders uitzie r e d l e e b t e • Zou h s? in gewoon gla
Ook koper is ee n metaal. Er is rood en geel ko per. Rood koper is zacht en glan st. Koper kan je harder maken do or er tin bij te voegen. Dat noem t men brons. Koper wordt vaak gebruikt voor het maken van geldmunten. Kunstenaars gebruike n het bv. in de vorm van buizen, maar ook in andere vormen. • Heb je koper ge vonden in het koffertje? • Is het even zw aar als staal?
MIXED MEDIA Guillaume B
ijl vertelt zijn verhaal verschillend op e manieren: via een stee op een leesb n, ord, door le tters of op metaal. Hij gebruikt mat eriaal dat h toevallig vi ij ndt. • Welke gevo nden dingen vind je in h koffertje? E et r zit een ste entje van het werk in h et koffertje. • Denk je da t het beeld een echte opgraving vo orstelt?
7
R MARMEee e je vindt in n steensoort di
t als Marmer is bruikte men he ge r ge oe Vr . en erde natuur nstenaars werk ku k Oo l. aa ri bro. Je bouwmate eeld Luciano Fa rb oo jv bi s al mee, zo fijn afwerken. tje? kan marmer heel en in het koffer nd vo ge er rm ma van • Heb je nen in het werk en rk he n re gu fi • Kan je zie je er geen Of o? br Fa o Lucian (abstract)? afbeeldingen in in het eurde strepen kl ge de k oo • Merk Dat zie emt men aders. no t Da . op d beel rmer. je vaak bij ma
STAAL
Staal is een hard en sterk metaal dat gemaakt wordt van ijzer. De kunstenaar Carl André gebruikt stalen platen uit de industrie. Regen en sneeuw vallen op de platen en je mag gewoon over de platen lopen. Hierdoor veranderen de platen misschien van uitzicht, maar dat is nu net de bedoeling van de kunstenaar. • Vind je het staal in het koffertje? • Zou het werk van Carl André er anders uitzien als het uit een ander materiaal gemaakt zou zijn?
RO, 1975 O ’ D A C R A B agasawa, Hidetoshi Nkoper) Middelheim hoog
. Zo’n rijk r u e l k n e d u n go e dit werk ee maken met d r o e o t v s = e t d e l l i a i w a de r hem (materi vontuur zou . l heeft voo a ’ a t a k o i l o r e b e W t n a . e m g d n u werk eeldi tekent: ‘go van je verb kt in zijn i s u t r a b a e l g De titel be p r a a n ben? je de e kunsten beleefd heb Water doet t o . o ’ Deze Japans b r e t t a n w e ‘ betek e idee kunstenaar e wel vaker d d r o o v , boot is. Ook het ken aan een ertocht of een doorre enaar ov s. De kunst i e r n het ook een e e s l e zien a leven kan j
A
Michel Martens, SPIEGELZUIL, 1981 (materiaal = spiegelglas) Middelheim hoog Deze Belgische kunstenaar werkt met spiegelglas. Hij wordt gezien als een vernieuwer van de glasraamkunst. Glasramen zie je vooral veel in kerken. De kunstenaar houdt van licht en ruimte. In het beeld van Michel Martens zie je de omgeving, het park weerspiegeld. De spiegel van het beeld zorgt voor verwarring.
Is het park het beeld geworden of is het beeld het park geworden ? De zuil is al heel vaak gebruikt, denk maar eens aan zuilen volgeschreven met verhalen over veldslagen zoals de zuil van Trajanus in Rome. De zuil van Michel Martens is abstract en vertelt het verhaal van het park.
B
Carl Andre, 74 WEATHERI NG WAY, 2001 (materiaal = staal) Middelheim laag
C
Deze Amerikaanse kunstena ar maakt een snede in de ruimte van het pa rk in plaats van in een materiaal. De titel wijst op de 74 stalen platen die op de grond li ggen. Het werk neemt de vorm van het pad aan. De kunstenaar werkt ook met andere material en zoals zink, koper of balen stro. Meestal mag je alleen maar kijken naar kunst. Maar Carl André vindt da t je op dit werk mag
8
wandelen. Zo kan je het kunstwerk helemaal ervaren en ben je zelf ook een beetje het kunstwerk ! Het feit dat je erover he en hebt gelopen, kan er invloed op hebben. Na tuurlijk slijt het materiaal hierdoor, maar ook door de weersomstandigheden.
Luciano Fabro, DE BADENDEN, 19 (materiaal = ma 93 - 1994 rmer) Middelheim la Deze Italiaanse kunstenaar gebr uikt twee materialen: water en marmer . De kunstenaar gebr uikt graag mate riaal dat rechtstreeks uit de natuur ko mt. De menselijke fi guur is een onde rwerp in de kunst dat al eeuwen voorko mt . De mens is op alle mogelijke manier en al
ag
voorgesteld, o. a. als badende mens. Deze figuren tone n enkel dat ze ge bo gen staan. De kunste naar wil bij zijn fi gu ren de natuur va n de marmer, de aders, goed laten uitkom en. Zo verzoent hij de natuur (het wa ter) en de cultuur (h et baden) met el kaar.
D
Guillaume Bijl, ROMEINSE STRAAT, 1994 (materiaal = mixed media)
Middelheim laag
Het beeld van deze Belgische kunstenaar is verbonden met het bos, de aarde. Guillaume Bijl maakt een Romeinse Straat net als een oude restant. Zoals een toerist ontdek je de opgraving in het bos. Het bord met uitleg maakt dat het allemaal nog echter lijkt. De kunstenaar imiteert situaties uit het echte leven. Zo imiteerde hij al eens een viswinkel
en een autorijschool. Dat wordt heel verwarrend. Je vergeet dat je naar kunst staat te kijken. Je wordt met je neus op de realiteit gedrukt. Zelf zegt de kunstenaar dat hij het decor van zijn tijd toont.
9
Tot Slot
Heb je gemerkt dat de sokkel verdwenen is bij deze beelden. Wat komt ervoor in de plaats? Kan je het beeld nog verplaatsen? n van éé lijk: e g k n k i a n M teke i ak een a e mo o j M e i • d an dere erken n w e e e d f el van lzuil’ in er z e z r g e e i V p . s ‘de vin dt in ij: bv. b eld B) g e n i b ( v e s g ’ om rten a d’oro el Ma c r h c a i B ‘ M r of van wa pkame a Nagasa a l i s h s w o t u jo ide kan je )van H o A Z . d l n i e re r (be ortter rk d o o p e s w w t u e eh o p jo ien h o z d t! e o ran der e h e el g v g n gevi zijn o m Moeilijk: Kies in gedach ten één beeld . Schrijf er een elfje over. Ee n ‘elfje’ is een gedich t van 11 vers chillen de wo orden. Ze staan in een bepaalde volgorde. 1 wo ord (een opvallen d ke nmerk) 2 wo orden (het 2de en 3 de kenmerk) 3 wo orden (e en beschrijvin g) 4 wo orden ( een v raag) 1 wo ord (een gevoel)
10
Heb je t ijd over? Vergelij k d e bee lden. Reflectie : So ms ge bruikt e en kunst reflectie enaar , dit is e e n weerspi ling. egeH o e o nt dek je d it bij M Martens ichel (beeld B ) en bij Fabro (b Luciano eeld D)?
De gro n d: Carl An dr e (beeld C ) en Guillaum e Bijl (be eld E) gebruiken e en an d er e drager. Z je een ove ie reenko ms t? Welk mat eriaal geb ruiken ze ?
Hé, jullie daar.
..
Hopelijk vonde
n jullie het
hier even leuk a
: sokkel n e e g De bo o m n be d en h eb l e e b e D en eeld A) b ( a meer. w sa hi Naga d B) Hidetos s (beel n e t r a M . Michel de bo om n e d i e en b gebruik anier? m e k l e Op w
ls ik...
Mag ik nog eve
n iets vragen?
Laten jullie het spel terug in een perfecte staat achter? Zo kunnen de v olgende bezoek ertjes ook van het sp el genieten!
11
Hopelijk tot la
ter!
MIDDELHEIM ZIEKENHUIS
BraempaviljoenA
A
B
MIDDELHEIM HOOG Gebouw toezichters
Beukenlaan
Centrale binnenkoer
Educatieve ruimte
Kasteel Middelheim Documentatiecentrum
Middelheimla
an
C
HO RTI FLO RA M I D D E LH EI M LAAG
Hé speurneuzen... Zijn jullie op weg van het ene beeld naar het andere? Kijk eens goed rond of je nog andere beelden vindt waarvan jij denkt dat het leegte laat zien...
D E
Het Huis