Een nazomers snoepreisje. Het eerste weekend van september is meestal het tijdstip waarop het Bier Keurmeesters Gilde het jaarlijkse studieweekend organiseert. Hoe gaat er in zo’n weekend aan toe, vraag je je wellicht af. Welnu zoals de voorzitter het meestal samenvat, het bestaat voor 60 % uit studie en voor 60 % uit ontspanning. Die extra 20 % gaat van je nachtrust af. Het is dus zaak uitgerust te verschijnen. Gezellig is het altijd, leerzaam ook trouwens. Werd vorig jaar het Duitse Bamberg (een absolute aanrader !) aangedaan, dit jaar werd de omgeving van Antwerpen aangedaan. Als eerste werd Brouwerij Steenberge te Ertvelde aangedaan. (www.vansteenberge.com) De brouwerij bestaat sinds 1783 en de oude Josef Steenberge, thans 93 jaar oud komt zich nog dagelijks met de gang van zaken in de brouwerij bemoeien. Zo schijnt hij nog ieder brouwsel te proeven voor het de deur uit gaat. De brouwerij is de afgelopen jaren flink gegroeid. Produceerde men in 2000 nog 30000 hl, nu is dat 75000 hl geworden. Dat deze groei niet zonder problemen kan zijn heeft men gemerkt. Ongeveer een jaar lang heeft men een hardnekkige melkzuur infectie in alle bieren gehad. Binnen 2 maanden ging de kwaliteit van het bier sterk achteruit. Een achtergebleven infectie in een filter bleek de oorzaak. Na de vervangen van de gehele filterinstallatie, behoorde het probleem eindelijk tot het verleden. Tegen die tijd had men reeds in totaal 6000 hl bier moeten vernietigen (lees aan het riool doneren) omdat het niet verkoopbaar was. Wijs geworden van deze affaire, zal men gaan snijden in het biergamma. Zo gaat men stoppen met de Vlaamse Bourgonge (Vlaams bruin, bevat melkzuur!) en de fruitbieren. Men gaat zich vooral toeleggen op de
merken Bornem (dubbele en tripel), Piraat, Augustijn en Gulden Draak. Het brouwen voor derden wordt afgebouwd.
We troffen de huidige brouwer Jef Versele, een kleinzoon van de eerder genoemde Josef Steenberge, die ruimschoots de tijd nam om ons de goede zaken van de brouwerij te vertellen en de laten proeven. De passie voor zijn brouwerij en de bieren droop werkelijk van deze man af. Als je al niet van bier hield, was je na een ontmoeting met deze man terstond bekeerd lijkt me. Als eerste werd de Augustijn geserveerd.
De brouwerij zegt over het bier het volgende: “Augustijn is een 'levend' abdijbier van 8 % volume alcohol dat al sinds 1295 door de Gentse Paters Augustijnen werd gebrouwen. In 1982 werd het recept en de verdeling van het bier overgenomen door brouwerij Van Steenberge. Toen werd ook de smaak bijgesteld. Dankzij de verbeteringen aan het bestaande recept kunt u nu genieten van een goud-amberkleurig bier met een mooie schuimkraag. Augustijn bezit een hoppige smaak met een moutige achtergrond. De fijnproever kan er ook een licht fruitachtige vanillesmaak in terugvinden.” De Augustijn werd van de tap geproefd. Notities: Geur: snoepjes,metaal en mout. Smaak: moutig, iets waterig, bitterig en zoet. Een mooi bier dat vooral regionaal wordt afgezet, alhoewel het in Nederland ook goed verkrijgbaar is. Als tweede bier kwam de Bornem Tripel op tafel. Let wel het bier werd geserveerd in gewone bokalen die goed gevuld waren en het was nog steeds gewoon zaterdag ochtend. Ik moet bekennen dat ik de glazen niet heb leeggedronken, zelfs niet eens voor de helft. Er kwam nog een lange dag immers.
De brouwerij geeft over dit bier de volgende informatie: “De Bornem Tripel is een 'levend' abdijbier van 9 % volume alcohol. Dat wil zeggen, dat het bier, na de eerste gisting op vat, ook na zijn afvulling mooi verder blijft evolueren tijdens de tweede gisting op de fles of in het vat. Abdijtripels zijn meestal blond of lichtamber van kleur. Dat is een eeuwenoude traditie. De Bornem Tripel is een feestbier, hoppig en vol van smaak, zacht in de mond, met een uitstekende zoet-bitter balans, een aangename geur en een mooie schuimkraag. En tenslotte een lange nasmaak om ten volle van na te genieten.” Notities: Geur: vooral citrus en mout. Smaak: moutig, bitterig, citrus en zoet. De nasmaak: zoet, esterig en bitter. Als laatste bier kwam de Gulden Draak aan bod.
De info van de brouwerij over dit bier: “Gulden Draak is een donker zwaar bier van 10,5 % volume alcohol met nagisting op de fles of het vat. Gulden Draak is een bier buiten categorie. Het is een bier dat zo rijk, zo gloeiend, zo vol is van zijn typische smaak, dat het de sommige proevers wel eens aan chocolade doet denken en anderen dan weer aan koffie. Engelsen noemen dit soort bier een 'Barley Wine', een 'gerstewijn'. De Gulden Draak ruikt naar overwinning. Het is een uitgesproken feestbier. Het is dan ook niet voor niets dat Gulden Draak in 1998 door het American Tasting Institute tot beste bier ter wereld werd bekroond! Daarnaast won dit bier nog vele andere prijzen.” De Gulden Draak is het topbier van de brouwerij. Kenmerkend is de witte fles. Men gebruikt voor dit bier de flessen die worden geproduceerd als de glasfabriek van groen naar bruin glas moet overschakelen. Dit levert een serie niet kleurvaste flessen op die later worden wit gespoten voor de Gulden Draak. Het laat zich raden dat deze flessen wat gunstiger geprijsd zijn. Notities: Geur: caramel, gebrand, mout, ietsje zeep en iets DMS (gekookte groente, is normaal aanwezig in een Duvel). Smaak: zoet, caramel, gebrand, licht zuur en ook hier iets zeep. Nasmaak: vooral zoet, gebrand en bitterig. Daarnaast een alcoholwarmend mondgevoel. Opvallend is dat de caramel pas wordt toegevoegd vlak voor het bottelen. We hebben het ook zonder de caramel geproefd, zo wordt het namelijk naar de USA geëxporteerd. In dit bier vallen vooral de esters op die normaal gesproken schijnbaar achter de caramel schuil gaan. Ik heb mijn mening met name over De Gulden Draak flink moeten bijstellen. Een subliem bier. De fles die we na afloop van het bezoek aan de
brouwerij meekregen smaakte een week of wat later thuis nog wat beter, maar het kan zijn dat ik niet meer helemaal objectief was. Voorheen dronk ik bier het eigenlijk nooit. Dit bier is in het verleden o.a. door de Xenos verkocht en de witte fles met de draak erop, wekte bij mij vooral de associatie met “de chinees” op. Dat geeft bij mij de negatieve associatie op van goedkoop en iets waarvan de verpakking beter is dan de inhoud. Niet erg wervend dus. Nu is de draak onderdeel van een Vlaamse legende die mij natuurlijk geheel onbekend was. Maar goed, met mij vele Hollanders denk ik. Naar mijn mening doet de brouwer zich tekort met deze verpakking in Nederland en zou dit bier beter kunnen verkopen met een andere verpakking of in ieder geval een ander etiket. Ik heb het nog even gemeld, maar het bezoek liep al ten einde en de brouwer was het vanzelfsprekend niet met mij eens. Als klap op de vuurpijl konden we ook enkele bieren direct uit de lagertank proeven. Bijgaand een foto van collega Hein Koops die een Piraat uit de lagertank proeft. Zo’n kans krijg je niet vaak, kan ik zeggen. We voelden ons ongeveer als kinderen in een snoepwinkel.
Veel te laat verlieten we de brouwerij om ons naar de volgende bestemming te spoeden. Zelden ben ik zo gastvrij en welwillend ontvangen als bij deze brouwerij. Een brouwerij die werkelijk uitstekende bieren maakt en gelukkig de problemen uit het verleden weer onder de knie lijkt te hebben. Kom je in Ertvelde of in de buurt, ga dan beslist eens langs. De in het programma door de organisatie geplande picknick, werd door tijdgebrek een snel boterhammetje knagen in de auto onderweg naar de volgende brouwerij. Niet dat ik iemand daarover heb horen klagen overigens. De volgende bestemming werd Brouwerij Boelens in Waasmunster. (www.brouwerijboelens.be)
(bron foto www.bierkeurmeestergilde.nl) Het contrast kon haast niet groter zijn. Een kleine brouwer in een hal op een industrieterrein. De installatie laat zich kenmerken als een tikje houtje touwtje.
Zo zag ik enkele verrijdbare gistvaten (ong. 200 L) in de zon staan buiten omdat er schijnbaar in de hal enig plaatsgebrek was. Heb ik echt nog niet eerder gezien.
Als eerste werd Bieken, een tripel van 8 % geproefd.
Info van de brouwerij: “Bieken is het meest succesvolle bier van huisbrouwerij Boelens. Deze brouwerij, die opzettelijk klein en bescheiden blijft, heeft met dit bier één van de zeldzame Belgische honingbieren in huis. Het is dan ook niet onterecht dat dit bier op heel wat sympathie kan rekenen. In tegenstelling tot wat men zou vermoeden, is het bier niet echt zoet of stroperig te noemen en heeft het zelfs een bittere nasmaak. Hierdoor krijgt het bier bijna een romig en zacht karakter.” Notities: Geur: moutig, zoetig, vanille/banaan, koriander. Smaak: veel CO2, zoet en zurig, dunne body. Een matige tot slechte tripel, geen honing waarneembaar. Als tweede bier werd de Waaslander geproefd.
Brouwerij info: “Blond tarwebier met een volume van 5.5% alc. Zacht biertje doch door het gebruik van citrus en koreander ontstaat er een leuke compexe smaak. Heerlijk zomerbiertje met hergisting op fles.”
Notities: Geur: diacetyl en karton. Smaak: diacetyl (roomboterbabbelaars) zoet, vanille, karton. Nasmaak: vooral zoet en zuur. Een dun, te jong en matig bier. Geen koriander waargenomen.
Als laatste werd de Waase Wolf geproefd, een pale ale van 6 % door brouwerij als een amber getypeerd.
de
Brouwerij info: “Eind 2000 en begin 2001 worden er in het Waasland de doodgebeten kadavers van verschillende schapen teruggevonden. Dankzij de media ontstaat er een hype en denkt men dat er zich een wolf in het Waasland schuilhoudt. Eind januari 2001 houden de meldingen op en komt er een einde aan de mysterieuze aanvallen. Was het een wolf of een bloeddorstige hond? Heeft een schapenboer het beschermde dier doodgeschoten of zit het terug in zijn hok? Niemand weet precies wat er gebeurt is, maar dankzij het Waase Wolf-bier wordt de herinnering aan deze periode in ieder geval levendig gehouden.” (????!) Notities: Geur: caramel, karton/stro (oxidatie), banaan. Smaak: caramel, bitterig, salmiak. Een waterig, dun, geoxideerd en ook hier weer matig bier. Waarschijnlijk bemerkte de brouwer tijdens zijn praatje bij het proeven dat er geen waarderende mededelingen gedaan werden en verloor hij halverwege het bezoek zijn interesse in de groep. Op een gegeven moment was hij buiten met andere dingen in de weer dan met ons gezelschap. Opmerkelijk ! Ik zou deze brouwerij overslaan mocht je ooit in de buurt geraken. Geen van de bieren zou van mij bij een keuring de 60 punten grens kunnen passeren. De website is van aanmerkelijk hogere kwaliteit dan de brouwerij zelf. Jammer. Hans Warning Deel twee van dit verslag volgt in het aprilnummer van “De Koperen Tsjettel”